Tbilisis saxelmwifo samedicino universiteti , UNICEF

saqarTvelo, JSI

saxelmZRvanelo perinatalogiaSi

studentTa hendauti

moduli #3

ანტენატალური მეთვალყურეობა
ფიზიოლოგიურად მიმდინარე ორსულობის
დროს
 antenataluri meTvalyureobis Tanamedrove models safuZveli Caeyara me-20 saukunis
dasawyisSi da am droidan mTel msoflioSi farTod gamoiyeneba. antenataluri მეთვალყურეობა
( სინონიმები: ანტენატალური დახმარება, ანტენატალური მოვლა, პრენატალური
მოვლა) niSnavs “mSobiarobamdel daxmarebas”. aseTi daxmarebis konteqstSi, orsuloba da
mSobiaroba ganixileba, rogorc normaluri fiziologiuri procesi, romlisTvisac sazogadoebisa Tu
ojaxis mxardaWera da monawileoba uaRresad mniSvnelovania.
1998 wels, jandacvis msoflio organizaciis evropis perinataluri daxmarebis samuSao jgufis
meore Sexvedraze Camoაyaliba perinataluri daxmarebis principebi, romlebSic xazgasmulia, rom
orsuloba aris normaluri fiziologiuri movlena, romelic gansakuTrebul marTvasa da Carevebs ar
saWiroebs; iqve, naTqvamia, rom maqsimalurad unda davicvaT demedikalizaciis principi, rom
orsulobis dros yvela Carevas unda hqondes ara marto mkacri Cveneba, aramed safuZvlianad
dasabuTebuli dadebiTi gavlenac orsulobis gamosavalze. samwuxarod, dRemde xSiria iseTi
Carevebi, romlebic mecnierul mtkicebulebebze metad, kerZo gamocdilebasa da
STabeWdilebebs efuZneba da dedisa da nayofis janmrTelobaze xSirad dadebiTze metad
arasasurvelad zemoqmedebs.
antenataluri meTvalyureobis farglebSi dedisa da mucladmyofi nayofis monitoringisa Tu
keTildReobis uzrunvelyofisTvis warmoebs orsulTa ganaTleba-konsultireba, skriningi da
mkurnaloba.
 antenataluri mეთვალყურეობის ძირითადი mizania, SesaZlo paTologiuri darRvevebis
droulad gamovlenisa da aRmofxvris gziT,
xeli Seuwyos orsulTa janmrTelobis SenarCunebasa da mucladmyofi nayofis srulfasovan
ganviTarebas ანუ უზრუნველყოს ჯანმრთელის ახალშობილის ქვეყნად მოვლინება.
garda amisa, antenataluri მეთვალყურეობა gulisxmobs rogorc orsuli qalis, ise misi partniorisa
da ojaxis daxmareba-mxardaWeras, მათ სრულყოფილ ინფორმირებას ნებისმიერ
საკითხზე; meTvalyureoba imgvarad unda warimarTos, rom samedicino personalTan yvela
sakiTxis detalurad ganxilvis Semdgom, srulad informirebulma qalma Tavadve უნდა გააკეთოს
თავისუფელი ინფორმირებული არჩევანი ორსულობის მიმდინარეობის,
ჩატარებული სკრინიგ-ტესტების, მშობიარობის მეთოდის და სხვა საკითხების
შესახებ.

ant enat al u r mo vl as
axo r c i el ebs
• bebi a-qal i /o j axi s eqi mi
• mean-gi neko l o gi
( o r i ve SemT xvevaSi kl i ni ku r i
ef eqt u r o ba d abal i r i s ki s mqo ne
qal ebSi er T nai r i a (A).)

sistemurma mimoxilvam Seafasa bebiaqalisa da ojaxis eqimis mier gaweuli antenataluri

meTvalyureobis efeqturoba da Seadara igi mean-ginekologis mier gaweul daxmarebas. jgufebis
klinikuri efeqturoba erTnairi iyo, maT Soris gansxvaveba ar gamovlenila, dabali riskis mqone
qalebisaTvisac ar gazrdila perinataluri gamosavlis riski.
K aRniSnuli kvlevebis safuZvelze, miRebuli iyo Sesabamisi rekomendacia: “fiziologiuri
orsulobis dros savsebiT sakmarisia saTanadod momzadebuli bebiaqalis an ojaxis eqimis
meTvalyureoba. aseT SemTxvevaSi meTvalyureobis procesSi mean-ginekologis rutinuli CarTva
odnavac ar aumjobesebs perinatalur gamosavals, Tu saqme ar gvaqvs garTulebuli orsulobis
SemTxvevasTan“.

s i s t emur i kvl evi s Sed egi

gamo s aval i : naad r evi mSo bi ar o ba
s i s t emu r i kvl evi s Sed egi
gamo s aval i :pr eekl amf s i a
 s i s t emur i kvl evi s Sed egi
gamo s aval i : mSo bi ar o bi s Semd go mi s i s xl d ena

s i s t emur i kvl evi s Sed egi

gamo s aval i : per i nat al u r i s i kvd i l o ba

slaidebze warmodgenilia im sistemuri kvlevis meta-analizi, romelic adasturebs rekomendacias,

romlis mixedviTac dabali riskis mqone qalebisaTvis perinataluri gamosavlis riski ar icvleba,
imisdamiuxedavad Tu vin axorcielebs antenatalur meTvalyureobas -
bebiaqali/ojaxis eqimi Tu mean-ginekologi.

antenataluri daxmareba ar aris erTjeradi intervencia, igi წარმოადგენს garkveuli drois

ganmavlobaSi ganxorcielebul dakvirvebaTa da intervenciaTa seriaს. ობსერვაციულმა
კვლევებით დადასტურდა, რომ არსებობს ასოციური კავშირი ანტენატალური ვიზიტების
რაოდენობასა და ორსულობის გამოსავალს შორის. განმეორებითი ორსულობის და
არადამძიმებული სამენო და სამედიცინო ანამნეზის დროს ქალებს, შესაძლებელია
დაჭირდეთ უფრო ნაკლები ვიზიტების განხორციელება, ვიდრე ორსულობის გართულებით
მიმდინარე ქალებს. ვიზიტების უნიფიცირებული სიხშირე არ არის დადგენილი; The
National Institute of Health and Clinical Excellence (NICE) გვთავაზობს პირველი ორსულობის
დროს 10 ვიზიტის, ხოლო განმეორებითი ორსულებისატვის 7ვიზიტიანი მოვლის გრაფიკს.
2016 წელს ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO) შემოგვთავაზა ანტენატალური
ვიზიტების მინიმალური უნიფიცირებული ოპტიმალური რაოდენობა-8 ანტენატალური
ვიზიტი,ორსულობათა რაოდენობის მიუხედავად. ეს გადაწყვეტილება ეფუძნება 2015 წელს
ჩატარებულ სისტემურ კვლევას, რომლის მიხედვით ვიზიტების ამ სიხშირის დროს 15%-ით
შემცირდა პერინატალური სიკვდილობა იმ განვითარებდ ქვეყნებში, სადაც მოქმედებდა 5
ვიზიტიანი ანტენატალური მეთვალყურეობის გრაფიკი.

ანტენატალური მეთვალყურების ხარისხი ფასდება კესნერის ინდექსის მიხედვით,

რომელიც აფასებს სწორად ჩატარებულ ვიზიტთა რაოდენობას და ორსულობის 12 კვირამდე
ჩატარებულ პირველი ანტენატალური ვიზიტის სიხშირეს. ეს უკანასკნელი antenataluri
მოვლის xarisxis Sefasebis erT-erTi mniSvnelovani sazomia.

amerikis mean-ginekologTa akademiam 2002 wels Camoayaliba antenataluri daxmarebis

ganmarteba. misi mixedviT, esaa “yovlismomcveli mSobiarobamdeli daxmarebis programa,
romelic moicavs samedicino daxmarebisa da fsiqosocialuri mxardaWeris koordinirebul
midgomas, Casaxvamde rom iwyeba da mSobiarobis Semdegac grZeldeba”. Ees
yovlismomcveli programa Casaxvamdeli meTvalyureobis, orsulobis drouli diagnostirebis,
orsulis pirveladi vizitisa da Semdgomi prenataluri vizitebisagan Sedgeba.

orsulTa janmrTeloba qalis orsulobamdel janmrTelobazea damokidebuli. am TvalsazrisiT,

logikuria, rom Casaxvamdeli dakvirveba antenataluri dakvirvebis erT-erT Semadgenel nawilad
iTvleba. miT ufro, rom dadgenilia: dedaTa 15%-s samedicino problemebi jer kidev
daorsulebamde ewyeba.
Casaxvamdeli viziti moicavs riskebis Sefasebas, jansaRi cxovrebis wesis xelSewyobas da
fsiqosocialuri intervenciebis ganxorcielebas. riskis Sefaseba gulisxmobs anamnezis Sekrebas,
saeqimo gasinjvas, laboratoriuli kvlevis Catarebas (mukoviscidozi, Talasemia, pap-testireba,
skrinigi infeqciebze da sxv. ), potenciuri riskis gamovlenas, qalis saTanado konsultirebas da
SesaZleblobisamebr, mkurnalobasac. aseT risks miekuTvneba: aiv-infeqcia, hepetiti B, TORCH
infeqciebi, gul-sisxlZarRvTa daavadebani, diabeti,Hhipertenzia, medikamentozuri mkurnaloba
( mag. Epilefsiis dros), gacximovneba, ekonomiuri mdgomareoba, Tambaqos mweveloba,
alkoholi, akrZaluli medikamentebis gamoyeneba da arasaxarbielo genetikuri faqtorebi. saWiroa
qalis konsultireba teratogenuli faqtorebis arsebobis, magaliTad, A vitaminis, Tambaqos kvamlis
da alkoholis zegavlenis Sesaxeb; aseve, rekomendaciis gacema foliumis mJavis miRebis
dawyebis aucileblobis Sesaxeb.

GOG B
ძალზედ მნიშვნელოვანი ორსულობის რაც შეიძლება ადრეულ ვადებზე ზუსტად
დადასტურება. ორსულობის ადრეული დიაგნოსტირება ძირითადად ემყარება ადამიანის
ქორიონალური გონადოტროპინის(hCG) ლაბორატორიულ შეფასებას. ანამნეზი, ჩივილები
და ფიზიკალური გამოკვლევის შედეგები ამ მიზნით ნაკლებინფორმატიულია. ხოლო
ორსულობის უტყუარი ნიშნები ( ემბრიონის/ნაყოფის ვიზუალიზაცია, ნაყოფის გულისცემა)
კი ორსულობის მოგვიანებით ვადებზე გამოვლინდება. ტიპიურად , orsulobis diagnostireba
iwyeba mas Semdeg, roca orsuls gamouvlindeba orsulobisaTvis damaxasiaTebeli simptomebi da
niSnebi an dadebiTi Sardis saSinao orsulobis testi. ყველაზე ზუსტად ორსულობას
ადასტურებს sisxlis SratSi hCG რაოდენობრივი შეფასება. იSviaTad xdeba
saWiroEულტრასონოგრაფიული კვლევით orsulobis diagnozis dadastureba, mxolod
maSin, Tu qals araregularuli menstrualuri cikli aqvs ან იყენებს peroralur kontraceptivebs an
saeWvoa orsulobis lokalizaciis adgili. ამგვარად, orsulobis adreul vadebze eqoskanirebis
saSualebiT orsulobis dadastureba mizanSewoniliა mxolod saeWvo SemTxvevaSi.

orsulobasTan erTad, qalis organizmSi yvela organosa da sistemis funqciebic gardaiqmneba,

rac subieqturi da obieqturi cvlilebebiT gamovlindeba. am amocnobadi cvlilebebis saSualebiT
SeiZleba ama Tu im sizustiT orsulobაზე ეჭვის მიტანა. პროგნოსტური/diagnostikuri
mniSvnelobis mixedviT, orsulobis damaxasiaTebeli niSnebi pirobiTad sam jgufad iyofa. es
jgufebia -- saeWvo, savaraudo da utyuari.
 saeWvo niSnebs miekuTvneba qalis sxvadasxvagvari subieqturi SegrZnebebi, kanis, mkerdisa
da muclis anatomiuri cvlilebebi. magaliTad, mkerdis gadideba pirvelorsulebs ufro axasiaTebT,
ganmeorebiTi orsulobis SemTxvevaSi ki naklebad gamoixateba. Tumca kanis pigmentacia da
muclis wina kedelze striebis gaCena orsulobas axasiaTebs, magram es ar aris sadiagnostiko
niSani. SesaZloa, striebi orsulobisas ar gamovlindes, magram aReniSnebodes qals, romelic
kombinirebul estrogen-gestagenur kontraceptivebs iRebs.
orsulobis savaraudo niSanTa jgufs miekuTvneba obieqturi niSnebi, romelTa umravlesobis dadgena
ganayofierebidan 6-8 kviris Semdeg ukve SesaZlebelia. es obieqturi niSnebi gamovlindeba sasqeso
organoebSi, sarZeve jirkvlebSi, niSanTa am jgufs miekuTvneba orsulobis dadebiTi imunologiuri testic.
menstruaciis Sewyveta orsulobis utyuari niSania im SemTxvevaSi, Tu qali janmrTeli da reproduqciuli
asakisaa da misi menstrualuri cikli darRvevebis gareSe mimdinareobs. am SemTxvevaSi mxolod 10
dRiT gadacdenili menstruacia SeiZleba iyos orsulobis sarwmuno indikatori, xolo orsulobis albaToba
moimatebs, Tu qals menstruacia Semdeg TveSic ar mouva.
O orsulobis dros saSos lorwovani molurjo-mowiTalo xdeba da hiperemiulia (e.w.. Cedvikis niSani). am
niSnis arseboba orsulobis savaraudo, Tumca ara daskvniTi niSania.Oorsulobis 5-6 kviris vadidan
saSvilosnos wina da ukana zomebi matulobs da igi xdeba sferosmagvari; orsulobis 12 kviris bolos ki
saSvilosnos fuZe aRwevs boqvenis simfizs da saSvilosnos tanis diametri-8sm-ia.Oorsuli saSvilosno,
gansakuTrebiT, zeyelis are, garbilebulia. bimanualuri gasinjvisas orive xelis TiTebi TiTqmis exeba
erTmaneTs -- e.w. horvic-hegaris simptomi, romelic orsulobis adreul vadaze (6-8kviraze) gamovlindeba.
aseve, bimanualuri gasinjviTaa SesaZlebeli snegiriovis niSnis gansazRvrac, roca gasinjvis sapasuxod,
garbilebuli saSvilosno gamkvrivdeba. orsulobis savaraudo niSnebis dadgena SesaZlebelia: garegani
sasqeso organoebis, saSos Sesavlis daTvalierebiT, sarkeebSi daTvalierebiT, bimanualuri vaginaluri
gasinjviT.

arsebobs orsulobis saSinao testis ocamde gansxvavebuli brendi, romelTagan mgrZnobelobis

maRali xarisxiT mxolod erTi gamoirCeva. garda amisa, testis mgrZnobeloba damokidebulia
sisxlSi qorionaluri gonadotropinis doneze da AaRmoCnda, rom is limitirebuli minimumi, romlis
drosac SesaZlebelia 95% orsulobis diagnostireba menstruaciis gadacdenis SemTxvevaSi, sisxlis
SratSi 12,5 MU/ml hCG კონცენტრაცია შeesabameba. Qqorionaluri gonadotropini ki aseT
dones sisxlSi ganayofierebidan daaxloebiT 8-9 dRis Semdeg aRwevs. hCGH-isG adreuli
gamovlena SesaZlebelia sxvadasxva saxis mgrZnobiare testebis, mag. Ee.w. “sandwich-type
immunoassay” saSualebiT. am SemTxvevaSi mis gamosavlenad saWiro zRvruli მინიმუმია
1,0MU/ml, xolo Zalze mgrZnobiare imunoradiaqtiuli kvleviT – kidev უფრო naklebic.
orsulobis endokrinuli testirebis safuZveli dedis sisxlsa da SardSi qorionaluri gonadotropinis
gansazRvraa. hCG xels uSlis yviTeli sxeulis involucias, romelic progesteronis sinTezis ZiriTadi
adgilia orsulobis pirveli 6 kviris ganmavlobaSi.
implantaciis Semdeg trofoblastis ujredebi gamoimuSaveben hCG-s, romelic spontanurad
matulobs. mgrZnobiare testis saSualebiT hormonis gamovlena SesaZlebelia ovulaciidan 8-9
dRes. ნორმალურად მიმდინარე ორსულობის დროს hCG კონცენტრაცია სისხლის
შრატში 48სთ-ის შემდეგ მატულობის 53%-ით, ხოლო 72 სთ-ში კი ორმაგდება.
implantaciidan me-60-me-70 dRes სისხლის შრატში hCG კონცენტრაცია აღწევს პიკს.
SemdgomSi misi koncentracia TandaTan mcirdeba, orsulobis 14-16 kviris vadaze zRvrul
minimums aRwevs, aseT doneze rCeba orsulobis bolomde da sruliad qreba sisxlSi
mSobiarobidan me-3 dRes.

orsulobis utyuari niSnebi gamovlindeba orsulobis გვიან ვადებზე da saSvilosnos RruSi

nayofis arsebobaze miuTiTebs. ყველაზე ადრე ნაყოფის გულისცემის ვიზუალიზაცია
შესაძლებელია ულტრასონოგრაფიულად, ორსულობის 5,5-6კვირის ვადიდან, ხოლო
ემბრიონის ვიზუალიზაცია -7-8კვირის ვადიდან; ხელის დოპლერით ნაყოფის
გულისცემის მოსმენა შესაძლებელია 9-10კვირის ვადიდან, ხოლო Cveulebrivi
standartuli stetoskopiT- ოrsulobis 17-19 kviris vadიდან. nayofis guliscema baliSis qveS
moTavsebuli saaTis wikwikiviT aRiqmeba da wuTSi erTxel riTmulad ორსულობის ადრეულ
ვადებზე 180, ხოლო მოგვიანებით- 110-160-jer meordeba.. Nnayofis moZraobac aseve
orsulobis II naxevarSi aRiqmeba -- daaxloebiT orsulobis 18-20 kviris vadიდან. SesaZloa,
nawlavebis peristaltika qalma SecdomiT nayofis moZraobad aRiqvas, amitom am niSans
orsulobis utyuar niSans ar miakuTvneben.
 orsulobis I trimestri gadamwyveti periodia da orsulobis Semdgom mimdinareobas
gansazRvravs; amitom orsulobis I trimestrSi ganxorcielebul pirvel vizitTa raodenobis mixedviT,
fasdeba antenataluri daxmarebis xarisxi ( ე.წ.კესნერის ინდექსის კომპონენტი). WHO mier
am aqtivobis zRvrul maCveneblad 60% aris miCneuli.Ppirveli vizitis dros gasinjva moicavs
anamnezis srulyofil Sekrebas, obieqtur gamokvlevas, rutinuli laboratoriuli testebis Catarebas,
nayofis gestaciuri asakis

Sefasebas, orsulobis marTvis dagegmvas. იდეალურ ვადად I ანტენატალური ვიზიტის

განსახორციელებლად ორსულობის 10კვირა მიიჩნევა, რადგან სწორედ ამ პერიოდში
არის შესაძლებელი უმეტესი სკრინიგული და დიაგნოსტიკური ტესტების ჩატარება.
I ანტენატალური ვიზიტის ადრეული ჩატარება ასევე მნიშვნელოვანი საბაზისო
მონაცემების შეფასების მიზნით: წონა, არტერიული წნევა, ლაბორატორიული
მაჩვენებლები; ასევე შესაძლებელი ხდება ადრეული სოციალური დახმარების და
ინტერვენციების განხორციელება.

პირველი ანტენატალური ვიზიტის დროს სრულყოფილად ანამნეზის შეკრებით,

ფიზიკალური კვლევის მონაცემებით და ლაბორატორიული კვლევის მონაცემებით
შესაძლებელია იმორსულთა გამოვლენა, სადაც მოსალოდნელუია შემდგომში
ორსულობის გართულებათა ან ნაყოფის პათოლოგიური მდგომარეობების
განვითარება. ასეთ ორსულთა ადრეული იდენტიფიცირება საშუალებას აზლევს
ექიმს წინასწარ დაგეგმოს ორსულობის დროს განსახორციელებული აქტივობები,
განახორციელოს შესაბამისი ინტერვენციები უარყოფითი გამოსავლის რისკის
მინიმიზაციის ან პრევენციის მიზნით.

orsulis pirveli vizitisas pacientma srulyofilad unda Seavsos kiTxvari, romelSic misive socialuri,
samedicino da ojaxuri anamnezi detalurad fasdeba. am informaciis safuZvelze, romelic
umjobesia, struqturirebuli istoriebis saxiT (kiTxvarebi) gaformdes, namdvilad SeiZleba
orsulobis, mSobiarobisa da mSobiarobisSemdgomi periodis mimdinareobis gansazRvra.
mniSvnelovania orsuli qalis asakis gansazRvra, romelic erT-erTi uZvelesi skrining-testia,
mniSvnelovania agreTve, Tanmxlebi somaturi da ginekologiuri daavadebis riskis dadgena,
gansakuTrebiT detaluri Seswavla sWirdeba sameano anamnezs, radgan wina orsulobis dros
ganviTarebul garTulebaTa umravlesobas axasiaTebs gameorebis tendencia. gansakuTrebiT
mniSvnelovania menstrualuri anamnezis Sekreba, radgan qalis mosalodneli mSobiarobis vadis
dadgena UUufro zusti da advilia, Tu menstrualuri cikli iyo regularuli da 28dRiani.
mniSvnelovania imis dadgenac, iyenebda Tu ara qali daorsulebamde steroidul kontraceptivebs,
radgan am SemTxvevaSi SeiZleboda, rom ovulacia or kviraze meti xnis Semdeg momxdariyo.
aucilebelia dadgindes, xom ar uZRoda orsulobas win unayofobis xangrZlivi periodi, an xom ar
aris orsuloba xelovnuri ganayofierebis Sedegi, vinaidan am dros matulobs orsulბის garTulebaTa
saSiSroeba. aseve, aucilebelia, gairkves, aris orsuloba sasurveli თუ არ. amerikis mean-ginekologTa
kolegiam 1999 wels daadgina, rom fsiqosocialuri problemis gamovlena dedis janmrTelobisa da mSobiarobis
gamosavlis gaumjobesebisaken gadadgmuli mniSvnelovani nabijia. mweveloba dakavSirebulia sxvadasxva
arasasurveli orsulobis garTulebis ganviTarebasTan --.TviTnebiTi aborti, nayofis saSvilosnosSida zrdis Seferxeba,
axalSobilTa sikvdili. FDA(The food and drug administration) klasifikaciis mixedviT, nikotini miekuTvneba C
kategorias ( riski ar aris gamoricxuli), transdermaluri sistemebi ki D kategorias(riskis arsebobis utyuaroba). eTanoli
potenciuri teretogenia da iwvevs fetalur alkoholur sindroms, romelic xasiaTdeba nayofis saSvilosnosSida zrdis
SeferxebiT, centraluri nervuli sistemis disfunqciiT. qalebma, romlebsac surT orsuloba, an ukve arian orsulni, unda
Tavi Seikavon sigaretis wevisa da sasmelis miRebisagan. akrZaluli medikamentebis (opioidebi, barbituratebi,
amfetamini da sxv.) xangrZlivi gamoyeneba mavnea nayofisaTvis. aseT SemTxvevebSi, dabadebisTanave
gamoxatulia axalSobilis dabali wona, distresi, wamlis moxsnis simptomi. cnobilia, rom ojaxuri Zaladobis
msxverplni ZiriTadad mozardebi da qalebi arian. samwuxarod, es Zaladoba grZeldeba orsulobis drosac, riTac
sisxlisdenis, nayofis saSvilosnosSida zrdis Seferxebisa da perinataluri sikvdilobis riski matulobs. ojaxuri Zaladobis
skriningi rogorc orsulis pirveli vizitisas, aseve, mis yovel trimestrsa da mSobiarobis Semdgomi periodis
ganmavlobaSic unda ganxorcieldes. aseve unda Sefasdes qalis ekonomikuri mdgomareoba, sacxovrebeli pirobebi,
dRis ganrigi, samuSao pirobebi da sxv. .

Svilosnobis funqciis Sefasebis mizniT iyeneben Semdeg saerTaSoriso ტერმინებს: gravidity-

niSnavs ქალის ორსულობათა ჯამურ რაოდენობას, ამჟამინდელი ორსულობის
ჩათვლით, ადრე არსებულ ორსულობათა გამოსავლის მიუხედავად; Parity კი
anamnezSi gadatanil mSobiarobaTa odenobas asaxavs. nuligravida-niSnavs, rom qali arasdros
yofila da arc axlaa orsulad. pirvelorsuls ewodeba primigravida, ganmeorebiTorsuls –
multigravida. nulipara -- imas, rom qals mSobiaroba ar hqonia. primapara -- warsulSi erTi,
multipara ki ramdenime mSobiarobis arsebobas niSnavs.

orsulobis pirveli vizitis dros unda Catardes sruli fizikaluri gamokvleva, romelic zogad
gamokvlevasa da sameano gasinjvas moicavs. zogadi gamokvlevis dros orsuli srulyofilad unda
daaTvalieron(agebuleba, kanis safari, sarZeve jirkvlebi), Sefasdes Sinagani organoebis
mdgomareoba, ganisazRvros qalis wona da simaRle da gamoiTvalos sxeulis masis indeqsi;
ganisazRvros bazisuri arteriuli wneva;

saSosmxrivi gasinjva unda ganxorcieldes orsulis pirveli vizitis dros. yuradReba unda mieqces
saSvilosnos zomas, formasa da danamatebis mdgomareobas. saSvilosnos yelis mowiTalo-
molurjo hiperemia orsulobis damaxasiaTebeli, magram naklebad sarwmuno niSania.
Semdgomi vizitebisas saSosmxrivi gamokvlevis rutinuli Catareba orsulobis vadis zust
gansazRvraSi veRar gvexmareba, didi sizustiT ver gamoavlens mosalodneli naadrevi
mSobiarobisa da klinikurad viwro menjis arsebobas; samagierod, sanayofo garsebis naadrevi
gaxevis riski izrdeba. nayofis winamdebare nawilis dadgena orsulobis gvian vadebzea
SesaZlebeli. klinikuri pelvimetriis warmoeba ver axdens mSobiarobis garTulebaTa
prognozirebas.

სხეულის მასის ინდექსის (BMI) გამოთვლა უნდა განხორციელდეს პირველი

ანტენატალური ვიზიტის დროს, რადგან უნდა დადგინდეს ქალის ნაკვებობის ტიპი
და განისაზღვროს ორსულობის განმავლობაში დასასვები სხეულის წონის ნამატის
ოდენობა. დაბალი ნაკვებობის და გაცხიმოვნების მქონე ქალებს უნდა ჩაუტარდეთ
კონსულტირება, ორსულობის მართვის თავისებურების და მოსალოდნელი რისკების
შესახებ.l ორსულის სხეულის მასის ინდექსი და ორსულობის განმავლობაში წონის
ნამატი გავლენას ახდენს დედისმხრიბ და ნაყოფისმხრივ გამოსავალზე. იმ
შემთხვევაში თუ სხეულის მასის ინდექსი შეესაბამება ნორმალურ აჩვენებლებს,
შემდგომი ვიზიტების დროს ორსულის ganmeorebiTi awonva normalurad mimdinare
orsulobis dros ar aris aucilebeli.
 მედიცინის ინსტიტუტის მიერ მოწოდებულია ორსულობის განმავლობაში
დასაშვები წონის ნამატის რეკომენდაციები, რომელიც განისაზღვრება სხეულის
მასის ინდექსის მაჩვენებლის შესაბამისად და წამოადგენს განვითარებადი
ნაყოფის სხეულის მასის და დედის სხეულის მომატებული ცხიმისა და სითხის
მახასიათებელს. Gestational weight gain below the IOM target range in the overall
obstetric population has been associated with lower birth weight and an increased
risk for small for gestational age (SGA) infants. Since birth weight is related to both
maternal BMI and gestational weight gain, this risk is more significant in women
who are underweight by BMI and do not achieve the IOM target range than in
women with normal, overweight, or obese BMI who do not achieve the IOM target
range.

orsulobis xangrZlivoba saSualod 280 dRes, 40 kviras, 10 sameano (28-dRiani Tve) an 9

kalendaruli Tves Sersabameba.
Upiratesoba orsulobis vadis sruli kvireebiT da dReebiT gansazRvras eniWeba; mag.
Orsulobis vada sruli 30kvira da 4 dRe dReisaTvis ase dokumentirdeba: 30+4kv.
sameano praqtikaSi aseve farTod gamoiyeneba orsulobis dayofa sam erTnair trimestrad, romlis
TiToeuli nakveTis xangrZlioba 3 kalendaruli Tvis Sesatyvisia. trimestrebis xangrZliobis
gamoTvla SesaZlebelia 42 kviris 3-ze gayofiT. am SemTxvevaSi TiToeuli trimestris
xangrZlioba 14 kviris tolia. orsulobis dayofa trimestrebad Zalze mniSvnelovania, radgan
TiToeuli trimestri gansxvavebuli sameano problemis matarebelia. magaliTad: orsulobis I
trimestrisTvis niSandoblivia TviTnebiTi abortebi, maSin roca III trimestrSi ufro xSirad orsulTa
hipertenziuli darRvevebis ganviTarebis sixSire aris momatebuli.
 mosalodneli mSobiarobis vadis dasadgenad iyeneben e.w. negeles wess anu ukanaskneli
menstruaciis mixedviT gestaciuri vadis gamoTvlas; amisaTvis, ukanaskneli menstruaciis pirvel
dRes umateben 7 dRes da Semdeg sam Tves akleben. magaliTad, Tu ukanaskneli Tviuri daiwyo
2 oqtombers, mas emateba 7 dRe, anu es ukve 9 oqtomberia da akldeba sami Tve. e.i.
mosalodneli mSobiarobis vada aris 9 ivlisi. GmSobiarobis vadis sizustis cdomileba am meTodiT
± 14dRes Seadgens. Ggarda amisa, mosalodneli mSobiarobis vadis gansazRvra SesaZlebelia
ovulaciis mixedviTac: e.w. ovulaciur, anu fertilur asakis gansazRvra, romelic 2 kviriT moklea.
am meTods ZiriTadad iyeneben embriologebi. amisaTvis, mosalodneli, magram arSemdgari
menstruaciis pirvel dRes akleben 14-16 dRes, xolo miRebul ricxvs 273-274 dRes umateben.
farmacevtuli kompaniebi mosalodneli mSobiarobis vadis gansazRvrisaTvis gvTavazoben e.w.
”orsulobis borblebs”. Catarebuli kvlevebiT, am wesiT gansazRvruli mSobiarobis sizustis
cdomileba ± ± 10-12 დღეს შეადგენს.
ადრეული ულტრასონოგრაფიული კვლევის ჩატარება რეკომენდებულია მხოლოდ
ორსულობის >7კვირიდან და მას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება. მათ შორის
კრიტიკულად მნიშვნელოვანს წარმოადგენს გესტაციური ასაკის/მშობიარობის ვადის
ზუსტად დადგენა, რადგან:გესტაციური ასაკის/მშობიარობის ვადის ზუსტი
დადგენის შემთხვევაში მნიშვნელოვნად მცირდება:
 ვადაგადაცილების გამო ჩასატარებელი ინტერვენციები;
 ნაყოფის ზრდის შეფერხების დიაგნოზი;
 ტოკოლიზის გამოყენების სიხშირე;
 ორსულობის 39კვირამდე ჩატარებული გეგმიური საკეისრო კვეთის სიხშირე;
გესტაციური ასაკის ყველაზე ზუსტ ბიომარკერს ორსულობის 7-10კვირის ვადაზე
თხემ-კუდუსუნის სიგრძის განსაზღვრა წარმოადგენს.
მშობიარობის სავარაუდო ვადის დასადგენად თხემ -კუდუსუნის სიგრძის გაზომვა
შესაძლებელია ემბრიონალური ღერძის გაჩენისთანავე.
გარდა გესტაციური ასაკისა, orsulobis I trimestrSi ჩატარებული rutinuli ultrabgeriTi
gamokvlevis saSualebiT შესაძლებელია mravalnayofiani orsulobისა da nayofis ganviTarebis
mankების იდენტიფიცირება da nayofis kisris naoWis sisqის განსაზღვრა.

mSobiarobis mosalodneli vadis zusti gansazRvra umniSvnelovanesia. gansakuTrebiT maSin,

roca sakiTxi exeba orsulobis vadagadacilebაs an mucladmyofi nayofis zrdis dinamikis
Sefasebas. ორსულობის I ტრიმესტრში rutinuli ultrabgeriTi gamokvleva saSualebas
gvaZlevs, zedmiwevniT zustad davadginoT mosalodneli mSobiarobis vada. am periodisTvis
gestaciuri vada ganisazRvreba nayofis Txem-kudusunis zomis mixedviT. Tu am vadaze
ultrabgeriTi kvlevisa da menstrualuri asaki erTmaneTs ar emTxveva, upiratesoba eniWeba
ultrabgeriTi kvlevis maCvenebels.

ორსულობის II-III ტრიმესტრში გესტაციური ასაკის დასადგენად ოთხი

სტანდარტული ულტრასონოგრაფიული ბიომეტრული პარამეტრი გამოიყენება:
 ბიპარიეტალური დიამეტრი ( BPD)
 თავის გარშემოწერილობა (HC)
 მუცლის გარშემოწერილობა (AC)
 ბარძაყის სიგრძე (FL)
ორსულობის 16კვირის ვადისათვის ამ პარამეტრების სიზუსტე გესტაციური
ასაკის დასადგენად შეადგენს ±7 დღეს, მშობიარობის ვადისათვის ± 3-
4კვირას; მხოლოდ ბიომეტრული მაჩვენებლების გამოთვლით ორსულობის
ვადის დადგენა ორსულობის >28კვირის ვადიდან არ არის სარწმუნო.

პირველი ანტენატალური ვიზიტის დროს რუტინულად ხდება სტანდარტული

ლაბორატოირული კვლევების ჩატარება, ხოლო მარალი რისკის ორსულებში კი ამ
სტანდარტულ კვლევებს ემატება დამატებითი ლაბორატორილი კვლევები.
ჩასახვამდელი ვიზიტის დროს ჩატარებული ლაბორატორიული კვლევების
რეტესტირება აღარ არის რეკომენდებული. სტანდარტულუ პანელით
განსაზღვრული ტესტები შეესაბამება WHO,RCOG, ACOG და ანტენატალური
მეთვალყურეობის განახლებული პროტოკოლის რეკომენდაციებს. აუცილებელია
შეფასდეს ჰემოგლობინის საბაზისო დონე და ორსულობის I ტრიმესტრში
ჰემოგლობინის ნორმალურ მაჩვენებლად > 11გ/დლ მიიჩნევა; შარდის
კულტურალური კვლევის მიზანს ასიმპტომური ბაქტერიურიის გამოვლენა
წარმოადგენს; asimptomuri baqteriuria ganisazRvreba, rogorc saSarde gzebis persistirebadi
baqteriuli kolonizacia კლინიკური simptomების gareSe. სლაიდზე წარმოდგენილია მეტა-
ანალიზი, რომელიც ადასტურებს, რომ adreulად გამოვლენილი ასიმპტომური
ბაქტერიურიის mkurnalobა ანტიბიოტიკებით მნიშვნელოვნად ამცირებს pielonefritisa
da naadrevi mSobiarobis განვითარების რისკს (A) .დაუნის სინდრომის ( ტრისომია21)
და ტრისომია 18 სკრინინგის მიზნით მოწოდებულია ერთისმხრივ დედის
შრატისმიერი ბიოქიმიური ტესტების ჩატარება ან მეორესმხრივ თავისუფალი
ფეტალური DNA განსაზღვრა დედის სისხლში 21,18,13 ტრისომიების და sex
chromosome aneuploidies სკრინინგის მიზნით. საშვილოსნოს ყელის სკრინიგი
ტარდება შესაბამისი პროტოკოლის რეკომენდაციების შესაბამისად.

ACOG რეკომენდაციის მიხედვით სკრინინგი ადამიანის იმუნოდეფიციტის

ვირუსზე ( აივ) უნდა ჩატარდეს უნივერსალურად, ორსულობის ადრეულ ვადებზე ;
ასეთი სკრინინგის ულირატესობა მდგომარეობს შემდეგში:

ინფორმირებული გადაწყვეტილების მიღება ორსულობის შენარჩუნების შესახებ;

დედის სათანადო მედიკამენტოზური მკურნალობის დაწყების შესაძლებლობა;

ინფიცირებული პარტნიორთა იდენტიფიკაცია ან პარტნიორის დაინფიცირების

პრევენცია;

პერინატალური ტრანსმისიის პრევენცია.

რეკომენდებულია უნივერსალური სკრინინგი სიფილისზე I ანტენატალური

ვიზიტის დროს,როგორც ტრეპონემული, ასევე არატრეპონემული ტესტებით,
რადგანაც სიფილისის მკურნალობა ეფექტური და უსაფრთხოა დედისა და
ნაყოფისათვის ;aTaSangis adreuli gamovlena იძლევა misi adreuli mkurnalobis SesaZleblobas
და aumjobesebs gamosavals rogorc dedis, aseve nayofisaTvis(A).

პირველ ანტენატალურ ვიზიტზე ქალს უნდა ჩაუტარდეს პირველადი სკრინინგი

აქტიურ ტუბერკულოზზე, რაც მოიცავს აქტიური ტუბერკულოზისთვის
დამახასიათებელი სიმპტომების გამოვლენას (ხველა, რომელიც გრძელდება 2 კვირა
და მეტი, ნახველში სისხლი, წონის კლება, სუბფებრილიტეტი, ჭარბი ოფლიანობა
და ა.შ); საეჭვო სიმპტომების გამოვლენის შემთხვევაში, ორსული უნდა
გადამისამართდეს შესაბამის სპეციალისტთან დამატებითი გამოკვლევებისთვის.

რეკომენდებულია რუტინული სკრინინგი C ჰეპატიტზე საქართველოში ინფექციის

მაღალი პრევალენტობიდან გამომდინარე და mSobiarobis Semdeg efeqturi intervenciebis
Casatareblad (vaqcinacia da imunizacia) aucilebelia B-hepatitis უნივერასალური
სკრინინგის ჩატარება (HBsAg) ანტიგენზე; 18 წელს ამერიკის დაავადებათა
კონტროლის ცენტრის მიერ რეკომენდებული იქნაორსულთა უნივერსალური
სკრინინგის ჩატარება C ჰეპატიტზე.

რეკომენდებულია შაქრიან დიაბეტზე უნივერსალური სკრინინგი ორსულობის 24-28

კვირის ვადაზე 50გ გლუკოზის მცირე ტესტით, ხოლო მაღალი რისკის ორსულებში-
პირველივე ანტენატალური ვიზიტის დროს;ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის TSH-
ით შეფასების შეთავაზება ; ორსულობის განმავლობაში როგორც ჰიპერ- ასევე
ჰიპოთირეოზი შესაძლებელია მავნე გავლენა როგორც დედაზე ასევე ნაყოფზე.

antenataluri meTvalyureobis mniSvnelovani Semadgeneli nawilia pacientis ganaTleba

da informireba. eqimma da bebiaqalma orsuls yoveli vizitis dros unda miawodos srulyofili,
uaxlesi da uzustesi informacia, misTvis saintereso sakiTxebze. am informaciis safuZvelze ki,
orsulma da misma partniorma/ojaxis wevrma unda miiRos gadawyvetileba: vin unda Caibaros
misi meTvalyureoba, ra sixSiriT unda daigegmos misi vizitebi, ra skrininguli testebi unda
Cautardes, sad da vin unda amSobiaros. qals nebismier dros unda mieces SesaZlebloba, rom
daukavSirdes provaiders, amisaTvis ki is unda flobdes saTanado sakontaqto informacias.
gansakuTrebiT mniSvnelovania, imisaTvis rom Tavisufali informirebuli arCevani iyos swori,
qalisaTvis miwodebuli informacia iyos srulyofili, kompetenturi da rac mTavaria,
mtkicebulebebze dafuZnebuli. informacia orsuls aunda miewodos misTvis gasagebi eniT, misi
fizikuri da fsiqikuri naklovanebebis gaTvaliswinebiT, Tuki aseTi ram mas gaaCnia.

fiziologiuri orsulobis dros qalebs SeuZliaT regularuli varjiSi. Qorsuli qali informirebuli unda iyos, rom
saSualo intensiobis varjiSebi orsulobis dros ar aris dakavSirebuli dedisa da nayofisaTvis raime safrTxeebTan (A).
orsuli qali aseve informirebuli unda iyos, rom misi mdgomareobisTvis SeiZleba saziano iyos zogierTi tipis aqtivoba,
mag: kontaqturi da sportis mZime saxeobebi, yvinTva da a. S..
Oorsulobisas muSaoba ar izRudeba, Tumca. Zlieri daRlilobis SemTxvevaSi Sroma mizanSeuwonelia. muSaobisas
idealuria dasvenebis periodebis uzrunvelyofa. qalebisaTvis, romelTac wina orsulobebis dros aReniSnebodaT
garTulebebi, rekomendebulia fizikuri Sromis SezRudva. fiziologiurad mimdinare orsulobis dros qalebs SeuZliaT
mSobiarobamde gaagrZelon muSaoba.
avtomobiliT mgzavroba orsuli qalisaTvis dasaSvebia, magram Zalze mniSvnelovania Rvedebis swori gamoyeneba,
radgan maTma arasworma gamoyenebam sagzao SemTxvevis dros SesaZloa nayofis dazianebac gamoiwvios.
amitomOorsuls unda miewodos swori informacia Rvedebis gamoyenebis Sesaxeb: anu Rvedebi unda gadaeWiros
muclis qvemoT an zemoT da ara SuaSi da rac mniSvnelovania, Rvedi unda iyos samnawiliani. amasTan, orsuli
informirebuli unda iyos, rom TviTmfrinaviT xangrZlivad mgzavroba misTvis venuri Trombozebis ganviTarebis
riskTanaa dakavSirebuli da amitom sasurvelia, rom frenis dros elastiuri windebi Caicvas. SesaZlebelia, rom dedas
aReniSnos simaRlesTan dakavSirebuli fiziologiuri adaptaciuri cvlilebebic: guliscemis gaxSireba, hipertenzia,
Jangbadis parcialuri wnevis daqveiTeba.
orsulobis da loginobis xanaSi wylis procedurebis Catareba ar izRudeba. CacmasTan
dakavSirebuli rekomendaciebi iTvaliswinebs Tavisufali, komfortuli tansacmlis tarebas. orsulma
gadidebuli mkerdisaTvis Sesabamisi zomis lifi unda SeirCios, aseve, upiratesoba unda
mianiWos supinatorebian fexsacmelsac.
yabzoba orsulobis Cveuli problemaa. Sekrulobis dros orsuls unda mieces rekomendaciebi
cxovrebis stilis Secvlisa da boWkovani dietis Sesaxeb.
 Teoriulad seqsualuri aqtivobis dros saSvilosnos qveda segmentis stimulaciis, endogenuri
oqsitocinisa da prostaglndinebis sinTezis gaZlierebis .gziT, SesaZlebelia, rom TviTnebiTi
abortis an nayofis dainficirebis riskmac imatos. Mmiuxedavad amisa, ar arsebobs sarwmuno
mtkicebuleba sqesobrivi kontaqtebis sixSiresa da TviTnebiT abortebs Soris kavSiris Sesaxeb.
Oorsuli qali informirebuli unda iyos, rom sqesobrivi aqtivoba orsulobis dros uaryofiT Sedegebs
ar ukavSirdeba.

ფოლიუმის მჟავის მიღება ყველა დაბალი რისკის მქონე ქალმა უნდა დაიწყოს
ორსულობამდე სულ ცოტა 6 კვირით ადრე 400 მკგ ოდენობით დღეში და განაგრძოს
ორსულობის 12 კვირის ჩათვლით; ოჯახურ ანამნეზში ნერვული მილის დეფექტების,
ან სხვა ტიპის განვითარების მანკების არსებობის შემთხვევაში დოზა უნდა
შეადგენდეს 5მგ/დღეში (5000მკგ). მაღალი სარწმუნოების კვლევებით
დადასტურებულია, რომ ფოლიუმის მჟავის მიღება აღნიშნულ ვადებში ამცირებს
ნაყოფის ნერვული მილის დეფექტის (ანენცეფალია, ზურგის ტვინის თიაქარი)
განვითარების რისკს;სლაიდზე წარმოდგენილია მეტა-ანალიზი, რომელიც ადასტურებს

ფოლიუმის მჟავის ეფექტურობას ნაყოფის ნერვული ღეროს პრევენციის მიზნით.

ყველა ორსულისთვის რუტინულად რეკომენდებულია ანემიის საპროფილაქტიკო

რკინის შემცველი პრეპარატის შეთავაზება დღიური დოზით 30 მგ, თუ ქალს არ
აღენიშნება ანემია (ჰემოგლობინის მაჩვენებელი არის ≥110 გ/ლ პირველ და მესამე
ტრიმესტრში ან ≥105 გ/ლ მეორე ტრიმესტრში და ფერიტინის მაჩვენებელი > 30
მკგ/ლ). თუ ქალს აღენიშნება ანემია, რკინა ეძლევა სამკურნალო დოზით - 120 მგ,
სანამ ჰემოგლობინის მაჩვენებელი ნორმას არ დაუბრუნდება.
 yvela orsuli unda iyos informirebuli, rom orsulobis periodSi vit.A gamoyenebiT matulobs nayofis teratogenuli
efeqti. saSiSroeba, 700 mikrogramze (10000 saerTaSoriso erTeuli) meti A vitaminis miReba, sxvadasxva
Tandayolili simaxinjis ganviTarebis momatebul riskTanaa dakavSirebuli. amitom orsulobis dros ar aris
rekomendebuli A vitaminisa da misi Semcveli produqtebis gamoyeneba,mag: RviZlisa da RviZlis produqtebisa. ar
arsebobs sarwmuno mtkicebuleba orsulobis periodSi D vitaminis gamoyenebis efeqturobis Sesaxeb, amitom misi
rutinuli gamoyeneba orsulobis dros aseve ar aris rekomendebuli(A). ar arsebobs sakmarisi informacia magniumis,
cinkis, vit.B6, Cda E -s efeqturobis Sesaxeb(A).

orsuls damatebiT sWirdeba 800000kkal., romelic ZiriTadad ukanaskneli 20 kviris

ganmavlobaSi akumulirdeba. am moTxovnilebis dasakmayofileblad yoveldRiurad 100-dan
300kkal-mde matulobs kaloriebis saWiroeba.
orsulobis periodSi qalis mier moxmarebuli cilebis raodenobas emateba mzardi nayofis
moTxovnilebanic; aseve, saSvilosnos, mkerdis, placentis zrda-SenebisaTvis da dedis
momatebuli sisxlis moculobis uzrunvelsayofad saWiro cilebic. mSobiarobis II naxevris
ganmavlobaSi proteinze yoveldRiuri moTxovna Seadgens 5-6g-s, xolo organizmSi am
droisaTvis deponirebulia 100gramamde cila. upiratesoba eniWeba cxoveluri warmoSobis
cilebiT orsuli qalis organizmis momaragebas. amisaTvis aucilebelia, rom man miiRos rZis,
xorcis, Tevzis, kvercxis, xaWos produqtebi, radgan isini Seicaven aminomJavebis optimalur
kombinacias. rZe da rZis produqtebi, gansakuTrebiT, cilebisa da kalciumis SemadgenlobiT,
idealuri sakvebia orsulisa da meZuZuri dedisaTvis. ორსული ქალისათვის დაუშვებელია
სითხის და მარილის შეზღუდვა, მან დღიურად დაახლოებით 2-3ლ.სითხე უნდა
მიიღოს.
ორსულმა ქალმა, რომელიც ჭარბი რაოდენობით იღებს კოფეინის შემცველ სასმელებს
(> 300 მგ/დღეში), მიზანშეწონილია, შეზღუდოს კოფეინის დღიური მიღება, რათა
შეამციროს ორსულობის შეწყვეტისა და მცირე წონის ახალშობილის გაჩენის რისკი.
კოფეინი ძირითადად შედის ყავის და ნაწილობრივ ჩაის, უალკოჰოლო სასმელებისა
და შოკოლადის შემადგენლობაში: 1 ფინჯანი ხსნადი ყავა შეიცავს ≈ 60 მგ. კოფეინს,
თუმცა ზოგიერთი ყავის ბრენდის 1 ფინჯანი შეიცავს 150 მგ. კოფეინს. 250 მლ. ჩაი ან
სხვა უალკოჰოლო სასმელები შეიცავს <50 მგ. კოფეინს.

ორსულობის დროს მიმდინარე ცვლილებები განაპირობებს წონის საშუალო ნამატს-

11კგ, რომელიც დრომდე მიტანილი ორსულობის დროს საშუალოდ ასე არის
განაწილებული ( იხ. სლაიდი).

 gulisreva da pirRebineba orsulobasTan dkavSirebuli yvelaze xSiri simptomia da

orsulobis I trimestrSi SemTxvevaTa 80-85%-Si gvxvdeba. qalTa umravlesobas gulisreva
da pirRebineba ეწყება ukanaskneli menstruaciidan 8kviris შემდეგ და simptomebi
sruliad ქრება 16-20 kviris vadisTvis. am simptomis gmomwvevi mizezi ucnobia.
 fiqroben, rom gulisrevisa da pirRebinebis mizezi SeiZleba iyos დედის sisxlSi
qorionaluri gondotropinis maRali done. orsuli informirebuli unda iyos, rom gulisreva da
Rebineba ZiriTadad, orsulobis 16-20 kviris vadaze, TavisiT gaivlis da es orsulobis cud
gamosavals araviTar SemTxvevaSi ar ukavSirdeba(A). გულისრევისა და
პირღებინების შესამსუბუქებლად მიზანშეწონილია არაფარმაკოლოგიური
მეთოდების გამოყენება, როგორიცაა მაპროვოცირებელი ფაქტორის
(„ტრიგერის“) მოხსნა, კვებითი რეჟიმის კორექტირება, კოჭა (სიროფის, აბების
ან ფხვნილის სახით 4 გ/დღ), გვირილის ნაყენი, აკუპუნქტურა.თუმცა, თუ
არაფარმაკოლოგიური მეთოდები შვებას არ აძლევს ორსულს, შესაძლებელია,
გამოიყენოს ვიტ B6 (25მგ/3Xდღეში) და ანტიჰისტამინური პრეპარატები;
 gulZmarva orsulobis tipiuri problemaa da gamowveulia kuWis SigTavsis refluqsiT
saylapavis qveda nawilSi. Tu problema kvebis reJimis dacviT ar moixsna, maSin
orsulebs unda daeniSnoT antacidi(A). xSirad orsuli qalebi Zalze wuxdebian Warbi
salivaciiT da amis mizezad miiCneven saxamebliT sanerwyve jirkvlebis gaRizianebas.
Tavis tkivili adreuli orsulobis tipiuri problemaa, misi mizezi daudgenelia. welis tkivili ki
orsul qalTa 47-60%-s axasiaTebs. es Zalze Semawuxebelia da, gansakuTrebiT III
trimestrSi, qalis yoveldRiurobasa da Zilze cudad aisaxeba. tkivilis intensioba matulobs
saRamosaken.
 ყაბზობა ტიპიური პრობლემაა ორსულობის დროს, რომლის მოგვარებაც
შესაძლებელია დიეტური რეკომენდაციებით (მაგ. წყლით და უჯრედისით
მდიდარი საკვები და სხვა);
 welis tkivili orsulobis dros dakavSirebulia, muclis simZimisa da kunTebis gadawelvis
gamo, simZimis centris gadanacvlebasTan. orsul qals unda mivawodoT informacia, rom
wyalSi varjiSi dadebiTad moqmedebs welis tkivilze(A).
 venebis varikozuli gaganiereba Tandayolili winaswarganwyobiTaa ganpirobebuli. mis
ganviTarebas xels uwyobs didxans fexze dgoma da xandazmuli asaki. orsuli
informirebuli unda iyos, rom venebis varikozuli gaganiereba gavrcelebuli simptomia
orsulobis dros da ar saWiroebs mkurnalobas. Mmdgomareobis gaumjobeseba
SesaZlebelia specialuri elastiuri windebis CacmiT(A).
 orsulTa 8% orsulobis bolos aReniSneba swori nawlavis venebis varikozi. amis mizezi
aris yabzoba da venebSi sisxlis Segubeba, rac ganpirobebulia orsuli saSvilosnos zewoliT.
hemoroiduli daavadeba umeteswilad, mSobiarobis Semdeg TavisiT gaivlis.
 sisuste da Zilianoba, SemTxvevaTa umravlesobaSi orsulobis 4 Tvis vadaze igi aseve
TavisiT gaivlis. orsulTa umravlesobas aseve aReniSneba leikorea, romelic ar aris saSiSi
simptomi.
 ფეხის კუნთების დაჭიმვა, ასევე, ჩვეული პრობლემაა ორსულობისას და,
შესაძლებელია, შემსუბუქდეს მაგნეზიალური თერაპიით (დღიური 300-360 მგ
 მაგნეზია დაყოფილი 2-3 მიღებად) და კალციუმის მიღებით (დღიური 2 გრ
დაყოფილი 2 მიღებად);

orsulobis saSiSi simptomebis gamovlenisTanave saWiroa Careva, radgan maTi arseboba ukve
TavisTavad, orsulobis seriozuli garTulebis mimaniSnebelia. Zlieri Tavis tkivili asocirebulia
hipertenziasTan da SesaZlebelia preeklampsiis sawyisi niSanic iyos. orsulobis III trimestrSi
ganviTarebuli preeklamfiis simptomebia: Tavis tkivili, mxedvelobis dabindva, tkivili marjvena
epigastralur aresa da kuWis midamoSi. Rrma venebis Trombozis klinikur gamovlenaa
mtkivneuli da SeSupebuli qveda kidurebi. generalizebuli SeSupebis arseboba Tirkmlis
ukmarisobis manifestaciaa.

saSarde gzebis infeqciis klinikuri gamovlenaa dizuria, tkivili Sardvis dros, cxeleba da welis
tkivili. sisxlisdenis mizezi orsulobis I trimestrSi SesaZloa iyos TviTnebiTi aborti, buStnamqeri,
xolo orsulobis III trimestrSi -- placentis winmdebareoba an normalurad mimagrebuli placentis
naadrevad acla. Zalze sagangaSo simptomia sanayofo garsebis mTlianobis naadrevi darRveva,
romelic Tavis mxriv, naadrevi mSobiarobisa da qorioamnionitis mizezi SeiZleba gaxdes. nayofis
moZraobis Senelebis SemTxvevaSi, misi mdgomareobis monitoringis mizniT, orsulma unda
Caitaros specialuri gamokvleva.

პირველის ანტენატალური ვიზიტის შემდეგ განხორციელებული yoveli Semdgomi

antenataluri viziti winaswar unda iyos dagegmili da emsaxurebodes konkretuli miznis
ganxorcielebas: დედისა და ნაყოფის ჯანმრთელობის მდგომარეობის მონიტორინგი,
პრობლემის დროული გამოვლენა, ადექვატური ინტერვენციის განხორციელება,
შეძლებისამებრ ავადობისა და სიკვდილობის პრევენცია, პაციენტის განათლება.
Pirveli ვიზიტისაგან gansxvavebiT, Semdgomi antenataluri vizitebi ufro xanmoklea da
orsulobis winaswar gansazRvrul vadaze xorcieldeba. TiToeuli am vizitis dros fasdeba dedisa da
nayofis mdgomareoba da winaswar SeTanxmebuli grafikis mixedviT, tardeba rutinuli testebi:
 არტერიული წნევის გაზომვა: აღსანიშნავია რომ , ფიზიოლოგიურად
მიმდინარე ორსულობის დროს, არტერიული წნევა მცირედ ქვეითდება
ორსულობის მეორე ტრიმესტრში და მატულობს ორსულობის
დასასრულისათვის.
 პროტეინურიის ხარისხის შეფასება სკრინინგული dipstick-თ ან რაოდენობრივი
განსაზღვრის მეთოდით.

 წონის ნამატის შეფასება; წონის ნამატმა შესაძლებელია გავლენა იქონიოს

ორსულობის გამოსავალზე.

 ორსულობის პოტენციური პრობლემების სიმპტომების და ნიშნების შეფასება;

yuradReba mieqces iseTi simptomebis gamovlenas, rogoricaa Tavis tkivili, mxedvelobis
dabindva, muclis tkivili, sisxliani gamonadeni saSodan. venebis varikozuli gaganierebis
gamosavlenad, unda daTvalierdes qveda kidurebi.

ორსულობის II-III ტრიმესტრში უნდა შეფასდეს ნაყოფის ზრდა-განვითარება; ამ

მიზნით ულტრასონოგრაფიული ფეტომეტრიის წარმოება არ არის რეკომენდებული;
უპირატესობა santimetruli lentis saSualebiT saSvilosnos fuZis simaRlis dinamikaSi
( კვირაში ერთხელ) gansazRvraს da monacemebis specialur, winaswar dabeWdil
grafikze -- e.w. gravidogramaze შეტანას ენიჭება. ამ სკრინიგული ტესტის
საშუალებით შესაძლებელია gestaciur vadasTan SedarebiT didi an mcire wonis
axalSobilis gamovlenა(A). Gგრავიდოგრამის შევსება წარმოებს ორსულობის 20-
24კვ.-37კვ.-ის ინტერვალში. ყოველი ვიზიტის დროს უნდა განხორციელდეს
ნაყოფის გულისცემის აუსკულტაცია და დოკუმენტირება. nayofis guliscemis
mosmena SesaZlebelia: orsulobis 20 kviris vadaze -- SemTxvevaTa 80%-Si, 21 kviris
vadaze -- 95%-Si, xolo 22 kviris vadaze -- 100%-is SemTxvevaSi. nayofis guliscemis
mosmena adasturebs, rom mocemul momentSi nayofi cocxalia, Tumca amas sxva klinikuri
an prognostuli Rirebuleba ar gaaCnia, radgan iseTi detaluri informacia nayofis guliscemis
Sesaxeb, rogoricaa deceleracia da variabeloba, auskultaciiT ar gamovlindeba.
ორსულობის III ტრიმესტრში უნდა შეფასდეს ნაყოფის წინმდებარეობა
ლეოპოლდის წესების გამოყენებით.
 Nnayofis winmdebareobis dadgena mizanSewonilia orsulobis 36 kviris vadaze da unda
Catardes nayofis Tavze garegani mobruneba(A). ar arsebobs sakmarisi mtkicebuleba
gestaciis 24 kviris Semdeg rutinuli ultrabgeriTi gamokvlevis Catarebis
აუცილებლობის შესახებaTvis(A).

ყოველი შემდგომი ვიზიტის დროს წინასწარ არის დაგეგმილი კონკრეტული

სკრინიგული ტესტის ჩატარება.

jer kidev ucnobia, ანტენატალური meTvalyureobis romeli komponentia ufro efeqturi.

miuxedavad amisa, ანტენატალური მეთვალყურეობა მნიშვნელოვნად ეxmareba qalsa da
nayofs janmrTelobis SenarCunebaSi, უწევს მხარდაჭერას ორსულს, mis partniors, ojaxis
wevrebs, კერძოდ აწვდის სრulyofil informაციას ეხმარება ინფორმირებული არჩევანის
გაკეთებაშიდა, რათა aqtiurad CaerTon gadawyvetilebis miRebis procesSi. ასევე
mniSvnelovnad aqveiTebs sxvadasxva paTologiuri mdgomareobiT (placentis winmdebareoba,
nayofis saSvilosnosSida zrdis Seferxeba, vadagadacilebuli orsuloba) ganpirobebul nayofis
sikvdilobas; xuTjer Semcirda dedaTa sikvdilobis sixSirec.
ამგვარად, ანტენატალური მეთვალყურეობა, რომელიც ar SeiZleba ganixilebodes,
rogorc izolirebuli inovacia, არამედ წარმოადგენს orsul qalTaTvis ganxorcielebul
organizebulი programis mniSvnelovan Semadgenel nawilს, ნამდვილად წარმოადგენს იმ
ეფექტურ ჩარევას, რომელიც ეხმარება ქალს მისთვის მინიმალური რისკებით
ჯანმრთელი ახალშობილის ქვეყნად მოვლინებაში, მაგრამ მხოლოდ ერთი პირობით:
თუ ანტენატალური მეთვალყურეობის დროს დაცული იქნება ყველა ის
რეკომენდაცია, რომელთა ეფექტურობა და უსაფრთხოება სამეცნიერო კვლევებით
არის დამტკიცებული.

გამოყენებული ლიტერატურა:

1. WILLIAMS OBSTETRICS,25nd edition,2017

2. Prenatal care: Initial assessment;Authors:Charles J Lockwood, MD, MHCM,

Uptodate ,2018;

3. Prenatal care: Second and third trimesters,Authors:Charles J Lockwood, MD,

MHCM,Urania Magriples, MD; Uptodate2018

4. antenataluri meTvalyureoba: fiziologiurad mimdinare orsulobis dros;

klinikuri mdgomareobis marTvis saxelmwifo standarti/ protokoli, 2017;

5. WHO recommendations on antenatal care for a positive pregnancy

experience, 2016;

6. ოჯახზე ორიენტირებული დედათა და ბავშვთა დახმარების პრონციპები, 2007.