Retikularna formacija

Medicinski fakultet Univerziteta u Zenici

Radio : Adis Šišić

Položaj formatio reticularis

-Formatio reticularis zauzima

centralni i veliki dio
moždanog stabla

-Kaudalno se bez jasne

granice nastavlja u laminu
VII sive mase MS

-Rostralno dopire do
intralaminarnih jedara
talamusa
Neuroni formatio reticularis zauzimaju 3 zone
-medijalnu
-intermedijarnu
-lateralnu

-Medijalnu liniju grade serijski nuclei raphae

koji su glavni izvor serotonina
-Do medijalne zone se nalazi paramedijarna
(intermedijarna zona)
Ovaj dio mreže sadrži magnocellualarne
neurone a u kaudalnom dijelu ponsa i
gornjem dijelu produžene moždine znaju se
pojaviti gigantocellularni neuroni
-Spoljašnji sloj se naziva lateralni,
parvocellularni (male ćelije) sloj retikularne
formacije
Parvocellularni dendriti su dugi i granaju se
na regularnim intervalima
dendriti im se pružaju poprečno i grade sinapse
sa okolnim strukturama
Ova zona ima aferentu ulogu, prima vlakna
Svih senzitivnih puteva uljučujući i pomoćnih
osjetila
A- mesencephalon (međumozak)
B - pons (Varoliusov most)
C- medulla oblongata (produžena moždina)
Presjek produžene moždine u
nivou nc.olivaris inferior

Medijalna zona
-nucleus raphae obscurus
-nucleus raphae pallidus
-nucleus raphae magnus
-nuclei paramediani

Intermedijarna zona
-nucleus reticularis centralis seu
ventralis medullae
-nucleus reticularis gigantocellularis

Lateralna zona
-nucleus parvocellularis
-nucleus reticularis lateralis
Presjek u nivou nc. abducens et
facialis ( kaudalni dio ponsa )

Medijalna zona
-nucleus raphae pontis
-nucleus centralis superior

Intermedijarna zona
-nucleus centralis pontis caudalis
-nucleus reticularis tegmenti pontis
-nucleus reticularis gigantocellularis

Lateralna zona
-nucleus pontis centralis oralis
-nucleus parvocellularis
-nucleus tegmentalis pedunculopontinus
Presjek u nivou locus ceruleus
( rostralni dio ponsa )

Medijalna zona
-nucleus raphae pontis
-nucleus centralis superior

Intermedijarna zona
-nucleus centralis pontis caudalis
-nucleus reticularis tegmenti pontis
-nucleus reticularis gigantocellularis

Lateralna zona
-nucleus pontis centralis oralis
-nucleus parvocellularis
-nucleus tegmentalis pedunculopontinus
Presjek dorzalno u nivou donjih
kolikula a ventralno u području
bazalnog dijela ponsa

Medijalna zona
-nucleus raphae dorsalis
-nucleus centralis superior

Intermedijarna zona
-nucleus ventralis tegmenti
-nucleus dorsalis tegmenti
-nucleus ruber

Lateralna zona
-nucleus cuneiformis
-nucleus subcuneiformis
-nucleus tegmentalis pedunculopontinus
-manji dio nucleus rubera
 Aktivnost Distribucija Uloga / Funkcija
Aferentna vlakna retikularne formacije
Senzitivna
Somatosenzitivna Prenose bol i temp. do RF , uticu
vlakna iz medule Kolateralni ogranci spinotalamičkog trakta na ekscitabilnost kore i nivo
spinalis svjesti i dio kruga za inhibiciju
bola ( preko PASM )
Jedra kranijalnih Aksoni i dendriti nerava koji okruzuju RF salju impulse u Impulsi povezani sa auditivnim,
živaca istu vestibularnim i SS senzacijama
( iz podrucja glave )
Sekundarni Vizuelni, auditivni i olfaktivni impulsi preko limbičkog Prenos istoimenih impulsa
senzorni putevi sistema do RF mesencephalona
Motorna
Vlakna nc. fastigii do RF ponsa i medulle Šalju povratne signale medulli i
Cerebellum ponsu povezane sa silaznim
retikulospinalnim putevima
Regulisu aktivnost neurona RF
Kora malog Od kore do motornih jedara ponsa i medulle ponsa i medulle ciji aksoni
mozga formiraju retikulospinalne puteve
 Aferentna autonomna vlakna

Primarna aferentna vlakna iz IX i X za retikularnu
IV i X formaciju ponsa i produzene mozdine
IX i X prenose baroreceptorske
i hemoreceptorske do RF
ponsa i medulle koja ucestvuje
u regulaciji krvnog pritiska i
respiracije

Silazna vlakna iz limbickog sistema i hipotalamusa Rgulisu autonomne funkcije

Limbički sistem i vecinom za mesencephalon ali i za pons i produženu povezane sa retikularnom
hipotalamus moždinu formacijom
 Aktivnost Distribucija Funkcija / uloga

Eferentna vlakna retikularne formacije

Senzitivna

Za talamus i - Od RF za nc.centromedianus a preko njega Ekscitabilnost kore, modulacija

koru malog u cortex ili druga specificna jedra talamusa
mozga - Monoaminergicna vlakna
(dopamin,norepinefrin,serotonin) za koru VM
Silazna vlakna kroz raphe magnus medule i
dorzalne rogove MS
Motorna
Za kicmenu Od nc.reticularis pontis oralis et caudalis et
mozdinu ncgigantocellularis medullae do alfa i gama
motoneurona prednjih rogova MS
Projekcije iz lateralnih i paramedianih jedara
Za cerebellum medule i retikulotegmentalnih jedara ponsa
Centar za horizontalni pogled šalje aksone VI
Za VI i III (ipsilateralno) i III (kontralateralno)
senzornih percepcija, motorna
aktivnost, san i budnost
Moduliraju inhibiciju bolnih impulsa na
nivou straznjih rogova MS
Retikulospinalna vlakna ponsa stimulisu
ekstenzorske reflekse a vlakna medule
inhibisu (oba regulisu posturalne
reflekse)
Impulsi iz RF kontinuirano obavjestavaju
cerebellum o stanju ekscitabilnosti
neurona RF koj silaze
Centar za lat. pogled integrise
kortikalne i vestibularne signale i
kontrolise horizontalne pokrete ociju
 Autonomni procesi
Distribucija
Regije u moždanom stablu kao što su
nc. solitarius i nc.ventrolateralis
medullae komuniciraju sa nc.dorsalis X i
intermediolateralnom kolumnom
torakalnog i lumbalnog segmenta
medullae spinalis ( Dijelovi RF ponsa i
medullae obl. su povezani sa
cervikalnim segmentom taacnije sa n.
Phrenicus )
Funkcija
Nc. Solitarius preko nc. dorsalis X
pobuđuje parasimpaticku aktivnost
CNS-a dok signali iz ventrolateralonog
dijela medullae koji putuju do MS
regulisu simpaticku aktivnost, druga
silazna vlakna iz RF reguliraju respiraciju
preko n. phrenicusa
Kortikoretikularna vlakna iz motornih i
Premotornih polja kore velokog mozga
modulišu aktivnost retikularne formacije
iz koje izlaze retikulospinalna vlakna.
Retikulospinalni trakt stimuliše aktivnost
alfa i gama motoneurona.
Aktivacija lateralnog retikulospinalnog
trakta inhibiše spinalne reflekse (-) a
aktivacija medijalnog retikulospinalnog
trakta stimuliše (+) spinalne reflekse

Silazni motorni putevi iz mosta i medule

Stimulacija + ( zeleno )
uzrokuje dramatično
povečanje patelarnog
refleksa koje je utvrđeno
elektromiografskim mjerenjima

Stimulacija inhibitorne zone – (

crveno )uzrokuje supresiju
refleksa
 Aminergički neuroni moždanog stabla

„Usađeni” u retikularnoj formaciji nalaze se setovi aminergičnih neurona

Sadrže jedan set koji produkuje serotonin (5-hydroxytryptamin) i tri seta
koji produkuju kateholamine
 Serotonergički sistem

Serotonergički neuroni imaju najveću

teritorijalnu distribuciju bilo kojeg seta
neurona CNS-a generalno oni iz
srednjeg mozga se projektuju
rostralno u cerebralne hemisfere
(fasciculus telencephalicus medialis),
oni iz ponsa se granaju u moždanom
stablu i cerebellumu a oni iz medullae
snabdijevaju kičmenu moždinu
Tretmani serotoninom se koriste u
tretmanu depresija
 Dopaminergički sistem

U moždanom stablu se nalaze dva izvora

dopamina

-substantia nigra (inhibise neurone corpus

striatuma)
-nucleus ventralis tegmentalis
 Noradrenergički sistem

Najveća količina noradrenalina se nalazi

u području istmusa rhombencephalona
u grupaciji neurona koja se naziva locus ceruleus
Locus ceruleus leži u dubini gornjeg
dijela poda IV moždane komore ventralno
od tractus mesencephalicus n. trigemini
Plavičasta boja potiče od pigmenta melanina
Njegova inervacija obuhvata veliko područje
moždane kore putem fasciculus telencephalicus
Medialis-a koji prolazi kroz lateralni hipotalamus
na putu za septalnu areu
Ima ulogu u kontroli kortikalne aktivacije,
paradoksalnom snu, inhibiciji senzornih neurona
i uticaju na preganglijske neurone sistema kičmene
moždine
Nucleus ruber
 Funkcije formatio reticularis

Uloge retikularne formacije ostvarene su kroz specifične spojeve njenih neurona koji grade sisteme

-ARAS ( ascedentni retikularni aktivirajući sistem )

-Serotonergički retikularni sistem

-Somatomotorna kontrola

-Somatosenzitivna kontrola

-Visceromotorna kontrola

-Sistem regulacije biološkog ritma

Regulacija disanja

-nucleus respiratorius dorsalis

-nucleus retroambiguus ( nc. respiratorius ventralis)
-nucleus parabrachialis medialis

Centar za mikturiju se nalazi u paramedijanom

pontinom jedru sa obe strane sa međusobnim
Interkonekcijama. Magnocelularni neuroni ovog
dijela se projektuju u centre povezane sa mikturijom
u S2 do S4 segmenta kičmene moždine

Kardiovaskularna kontrola koja se uglavnom izvodi

preko baroreceptora
Hvala na pažnji