Download as txt, pdf, or txt
Download as txt, pdf, or txt
You are on page 1of 2

hina, [l] gu h-oifigeil Poblachd Sluagh na Sìona (PRC), [m] na dùthaich ann an

Àisia an Ear. Is i an dùthaich as motha san t-saoghal, le sluagh de mu 1.4 billean


ann an 2019. [9] A ’còmhdach timcheall air 9.6 millean cilemeatair ceàrnagach (3.7
millean mi2), is i an treas no an ceathramh dùthaich as motha san t-saoghal a rèir
sgìre. [N] Mar stàit aon-phàrtaidh air a stiùireadh le Pàrtaidh Comannach Shìona
(CCP), bidh uachdranas aice air 22 sgìre, [o] còig roinnean fèin-riaghailteach,
ceithir sgìrean baile fo smachd dìreach (Beijing, Tianjin, Shanghai, agus
Chongqing), agus roinnean rianachd sònraichte Hong Kong agus Macau.

Nochd Sìona mar aon de na ciad shìobhaltasan san t-saoghal, ann an lagan torrach na
h-Aibhne Buidhe ann an raon a tuath Shìona. Airson mìltean bhliadhnaichean, bha
siostam poilitigeach Shìona stèidhichte air monarcan oighreachail iomlan, no
dynasties, a ’tòiseachadh leis an teaghlach Xia leth-mhiotasach ann am BCE san 21mh
linn. Bhon uairsin, tha Sìona air leudachadh, briseadh agus ath-aonachadh grunn
thursan. Anns an 3mh linn BCE, chuir an Qin ri chèile prìomh Shìona agus stèidhich
iad a ’chiad ìmpireachd Sìneach. Chunnaic an teaghlach Han a thàinig às a dhèidh, a
bha a ’riaghladh bho 206 BCE gu 220 CE, cuid den teicneòlas as adhartaiche aig an
àm sin, a’ gabhail a-steach dèanamh phàipearan agus a ’chombaist, còmhla ri
leasachaidhean àiteachais is meidigeach. Chuir innleachd an fhùdair agus an seòrsa
gluasadach ann an sliochd Tang (618–907) agus Northern Song (960–1127) crìoch air
na ceithir innleachdan mòra. Sgaoil cultar Tang gu farsaing ann an Àisia, leis gun
tug an t-Slighe Silk ùr luchd-malairt cho fada ri Mesopotamia agus Adharc Afraga.
Thuit monarcachd Shìona ann an 1912 le Ar-a-mach Xinhai, nuair a ghabh Poblachd
Shìona (ROC) àite sliochd Qing. Thug Imperial Iapan ionnsaigh air Sìona aig àm an
Dàrna Cogaidh. Mar thoradh air Cogadh Catharra Shìona chaidh sgaradh fearainn a
dhèanamh ann an 1949, nuair a stèidhich an CCP fo stiùir Mao Zedong Poblachd Sluagh
na Sìona air tìr-mòr Shìona fhad ‘s a thill riaghaltas ROC fo stiùir Kuomintang gu
eilean Taiwan. [P]

Tha Sìona na poblachd sòisealach aon-phàrtaidh aonadach [q] agus is i aon den
bheagan stàitean sòisealach a tha ainmichte. Tha eas-aontaichean poilitigeach agus
buidhnean còirichean daonna air a dhol às àicheadh agus a ’càineadh riaghaltas
Shìona airson ana-cleachdadh chòraichean daonna, a’ toirt a-steach fòirneart
poilitigeach, cur às do mhion-chreideamhan agus cinnidhean, caisgireachd, sgrùdadh
mòr, agus an fhreagairt aca do ghearanan, gu sònraichte ann an 1989.

Is e Sìona an eaconamaidh as motha san t-saoghal le PPP bho 2014, an dàrna


eaconamaidh as motha san t-saoghal le GDP ainmichte bho 2010, agus an eaconamaidh
as motha ann an Eurasia. Bho chaidh ath-leasachaidhean eaconamach a thoirt a-steach
ann an 1978, tha eaconamaidh Shìona air a bhith na phrìomh eaconamaidh as luaithe a
tha a ’fàs, le ìrean fàis bliadhnail gu cunbhalach os cionn 10%. [19] A rèir Banca
na Cruinne, dh ’fhàs GDP Shìona bho $ 150 billean ann an 1978 gu $ 12.24 trillean
ro 2017. Chlàr Sìona an àrdachadh as luaithe ann an GDP per capita san t-saoghal
bho 1960 gu 2018. [20] Is e Sìona an t-às-mhalairt as motha san t-saoghal agus an
dàrna in-mhalairt bathar as motha. Tha Sìona a ’cumail 17.7% de bheairteas iomlan
an t-saoghail, an dàrna roinn as motha a tha aig dùthaich sam bith. Tha an roinn
bancaidh as motha san t-saoghal ann an Sìona, le maoin de $ 40 trillean agus na 4
bancaichean as motha san t-saoghal uile ann an Sìona. [21] [22] Tha an àireamh as
motha de dhaoine beairteach ann an Sìona anns na 10% de bheairteas as fheàrr san t-
saoghal bho 2019 [r] [23] [24] [25] agus tha aon de na billeanan as motha de
dhùthaich sam bith san t-saoghal. [26] Tha Sìona na stàit armachd niùclasach
aithnichte agus tha an arm as motha san t-saoghal aige, Arm Saorsa an t-Sluaigh,
agus an dàrna buidseat dìon as motha. Tha am PRC na bhall maireannach de Chomhairle
Tèarainteachd nan Dùthchannan Aonaichte bho chaidh e an àite an ROC ann an 1971.
Mar aon de na fuamhairean bun-structarail as ainmeil san t-saoghal, tha an lìonra
trèanaichean peilearan as motha san t-saoghal aig Sìona, [27] na skyscrapers as
supertall san t-saoghal, agus tha e air tòiseachadh am pròiseact tasgaidh bun-
structair transcontinental as motha ann an eachdraidh an latha an-diugh. [28] Tha
Sìona air a bhith air a chomharrachadh mar chumhachd mhòr a tha a ’tighinn am bàrr,
gu h-àraidh air sgàth an eaconamaidh mhòr aice, leasachadh luath bun-structarail,
agus armachd cumhachdach.

You might also like