REPUBLIKA NG PILIPINAS

ISABELA STATE UNIVERSITY

Rang ayan Roxas, Campus

Carsola, Normel B.
BSE-III Filipino
Intoduksyon sa Pagsasaling Wika (Sed Fil 312)
I. Gumawa ng timeline na nagpapakita ng kasaysayan ng pagsasalin sa daigdig. Ilahad ang mga
kilalang nanguna sa pagsasalin, mga tiyak na lugar at panahon.
II. Bigyan ng kaugnayan na pagpapaliwanag ang bagong yugto.

KASAYSAYAN NG
PAGSASALING WIKA SA
DAIGDIG.
 REPUBLIKA NG PILIPINAS
ISABELA STATE UNIVERSITY
Rang ayan Roxas, Campus

1970

1919
Ritchie at Moore

1859
Omar Khayyam

1824
Thomas Caryle

1729
Alexander Tytler

1715-1725
Alexander Pope

1483-1646
Marthin Luther

1467-1553
John Bourchier

1200 A. D

1141
Retines

Iskolar sa Syria

484-BCE-406 BCE
Euprides

240 B.C
Andronicus
 REPUBLIKA NG PILIPINAS
ISABELA STATE UNIVERSITY
Rang ayan Roxas, Campus

240 B.C (Andronicus)

-Ayon kay Savory, ang unang kinilalang tagapagsaling-wika sa Europa ay isang aliping
Griyego na si Andronicus. Noong taon na ito ay isinalin ni Andronicus ang Odyssey ni Homer.
Kinagiliwan nga ng lahat ang kaniyang salin kung kaya ay pinahalagahan ito at mayroon pang
isang pahina na matatagpuan sa museo ng Europa.
484-406 B.C.E (Euprides)
-Sa panahong ito nakilala si Euprides na mayroong mga akdang patungkol sa trahedya.
Ang kaniyang mga akdang patungkol sa malulungkot ay unti-unting napalitan ng mga
masasayang akda sa mga huling bahagi ng buhay nito.
Iskolar sa Syria
-Ayon kay Savory, ang mga iskolar na ito ay nakaabot sa Baghdad. Sa Baghdad isinalin
nila ang mga sinulat nina Aristotle, Plato, Galen, Hippocrates at marami pang iba sa Wikang
Arabic. Dahil sa mga iskolar na ito ay nakilala ang lungsod ng Baghdad bilang paaralan ng
pagsasaling-wika.
1141 (Retines)
-Si Adelard at Retines ang tumanyag na tagapagsaling-wika. Si Adelard ay tagapagsalin
sa Latin at si Retines naman ay tagapagsalin sa Latin ng Koran.
1200 A.D
-Dahil nga sa palawak na palawak ang ugnayan ng mga bansa, nakaabot sa Toledo ang
orihinal na teksto ng mga literaturang nasusulat sa wikang Griyego. Dahil sa naging ,malawak
ang ugnayan ng mga bansa, nagkaroon ng pagkakataon na maisalin ng tuwiran ang Latin sa
Griyego.
1467-1553 (John Bourchier)
-Sa taong ito nakilala si John Bourchier na tagapagsalin sa Inglatera. Ang kanyang
ginawang pagsasalin ay karamihan sa Wikang Kastila. Si Bourchier ay nakatala sa kasaysayan
ng pagsasaling-wika sa Alemanya.
1483-1646 (Martin Luther)
-Ayon kay Savory, ang pagsasaling-wika noon ay maaaring napantayan na sa
kasalukuyan ngunit hindi pa ito naangatan. Sa taong ito nagsimula ang pagsasalin sa Bibliya at si
Martin Luther ang kinilalang pinakamabuting nagsalin sa Wikang Aleman.
1715-1725 (Alexander Pope)
 REPUBLIKA NG PILIPINAS
ISABELA STATE UNIVERSITY
Rang ayan Roxas, Campus

-Sa panahong ito lumabas ang salin ni Alexander Pope at William Cowper sa Ingles ng
Homer.

1792 (Alexander Tyler)

-Sa taong ito nalathala ang aklat ni Alexander Tyler na Essay on the Principles of
Translation. Si Tyler ay may panuntunan sa pagkilatis ng salin kaya nagiging maayos ang
kaniyang ginagawa.
1824 (Thomas Carlyle)
-Ayon kay Savory, si Carlyle ay nagsalin ng Wilheim Meister ni Goethex. Naging
kasaysayan ang pagsasalin na kanyang ginawa dahil siya ang nagpatunay sa mga mambabasang
ingles na may henyong manunulat sa Alemanya.
1859 (Omar Khayyam)
-Sa taong ito nagsimulang mauso ang isang uri ng saknong na tula na may apat na
pentamentro na ang ikatlong linya ay hindi nakatugma.
1861 (Matthew Arnold)
-Sa taong ito lumabas ang akdang On Translating Homer ni Matthew Arnold. Ito ay isang
sanaysay na tumatalakay sa isang simulain na ang isang salin ay kailangang magtaglay ng bisang
katulad ng orihinal.
1919 (Ritchie at Moore)
-Sa taong ito nagpalathala sina Ritchie at Moore ng isang artikulo na nagsasabing ang
tunay na panitikan ng Pransya ay hindi lubusang maaabot sa pamamagitan lamang ng isang salin.
1970
-Sa taong ito, naisagawa ang huling pagsasalin sa bibliya na tinawag na The New English
Bible.