ცალკეული კბილების ექსტრაქცია

პაციენტის მდოგომარეობა- მჯდომარე, ნახევრად

მჯდომარე, დაწოლილი.

ზედა ყბაზე ექსტრაქციის დროს სავარძელი

აწეულია ისე რომ ამოსაღები კბილი იყოს ექიმის
მხრის სახსრის დონეზე.
თავი გადაწეული უკან საზურგეც გადაწეული უკა,
საზურგეც გადაწეული რომ დათვალიერდეს ზედა
ყბის მიდამო, საკბილე მორჩი.

ქვედა ყბაზე სავარძელი დავუშვებთ ქვევით

ამოსაღები კბილი უნდა იყოს იდაყვის სახსრის
დონეზე ექიმს.
საზურგე სწორად და თავიცსწორად ან ოდნავ
ქვევით დაშვებული.
პირდაპირი მაშით ვაწარმოებთ ზედა
ყბაზე( ფრონტალური კბილები)

ცენტარალური საჭრელები -თავი უდევს

სწორად.
შერფის პრჩის ან იანგის მეთოდით გავხსნით
მაშას.
მეორე თითით- გადავწევთ ტუჩს და
დავაფიქსირებთ საკბიკე მორჩს ვესტიბულურ
ზედაპირზე.
პირველი თითი- საკბილე მორჩის ორალურ
ზედაპირზე მაშის ნისკარტები თავსდება
გვირგვინისა და ყელის მიდამოში ჩავკეტავთ
მაშას- 1 ფესვი მორყევა- როტაციული
მოძრფაობა- სუსტი 15-20 გრადუსით ვზრდით
გამოტანამდე კბილის შეგვიძლია ლუქსაციური
მოძრაობების დამატება. ჯერ ვესტიბულური მერე
ორალური.
გამოტანა- ქვევით და გარეთ.
ასევე ვიქცევით მარცხენა ცენტრალურ საჭრელ
კბილზე.
ვიღებთ პირდაპირი მაშით- მხარეობა არ
გააჩნია.
მარჯვენა გვერდითი საჭრელის ექსტრაქციის
დროს თავს პაციენტი აბრუნებს ოდნავ მარცხნივ.
ექსტრაქცია ხდება ისე როგორც გვერდითი
ცენტრალური საჭრელის.

ზედა ყბაზე- ყველა კბილს ვიღებს: წინა, მარჯვენა

პოზიციაზე.

ეშვების ექსტრაქცია- 1 ფესვიანია. წინა,

მარჯვენა პოზა.
საჩვენებელი (მეორე) თითით გადაწეულია ტუჩი
და დაფიქსირებულია საკბილე მორჩის გარეთა
ზედაპირზე.

მარჯვენა ეშვზე -თავი მარცხნივ

მიტრიალებული შერფი მეთოდით დავადებთ
მაშას ჩავკეტავთ. ვაწარმოებთ როტაციას
( ვესტიბულური ორალური) + ლუქსაცია.
მძლავრი ფესვები აქვს.
გამოტანა ქვევით გარეთ.

პრემოლარების ექსტრაქცია - წინა

მარჯვენა პოზა. ესსებრი მაშით ვიღებთ: სადაა
მომრგვალებული ნისკარტი.
მარცხენა ხელის პირველი თითით გადავწევთ
პირის კუთხეს და ლოყას.
მეორე თითი საკბილე მორჩს შიგნითა
ზედაპირზე.
მარცხენა ხელის მეორე თითით გადაწეულია
პირის კუთხე და ლოყა, პირველი თითი
ფიქსირებულია საკბილე მორჩის შიგნითა
ზედაპირზე.
 გავხსნით მაშას დავადებთ , ჩავკეტავთ , ( 2
ფესვიც და სამიც)
პირველი პრემოლარს აქვს გაორკეცებული
ფესვები. და არ ვატარებთ როტაციას (მეოთხე
კბილი)
ნელი მოძრაობით ლუქსაცია ვზრდით მორყევას.
ქვევით და გარეთ გამოგვაქვს კბილი.
მეხუთე კბილი- პრემოლარი - ერთ
ფესვიანია.
პირველი თითით გადავწევთ ლოყუას და პირის
კუთხეს.
მეორე თითით- საკბილე მორჩის შიგნითა
ზედაპირზე.

მეორე თითით- გადავწევთ პირის კუთხრეს და

ლოყას
პირველი -საკბილე მორჩის შიგნითა ზედაპირზე
ფიქსირდება.
მაშის დადება -ჩაკეტვა- წაწევა.
ჯერ ლუქსაცია - ვესტიბულირი (კარიბჭე) -
ორალური (პირის ღრუს)
+ როტაციული მოძრაობაც.

მოლარები-ესსებური მაშა. აქვს მხარეობა.

მარჯვენა ნისკარტზე აქვს წვეტი, რომელიც ჯდება
ლოყისკენა ფესვების ბიფურკაციაში.

მარცხენა მხარეს: ერთი თითი საკბილე მორჩის

შიგნითა ზედაპირზე
მეორე თითი პირის კუთხე და ლოყა.

მარჯვენა მახერს: ერთი თითი პირის კითხე

ლოყა.
მეორე თითი: საკბილე მორჩს შიგნითა ზედაპირი.

მოლარებს ვიღებთ ლუქსაციური მოძრაობით. არ

ემატება როტაცია.

მაშის გახსნა-დადება- აწევა -ჩაკეტვა. პირვწლი

დიდი ძირითადი კბილი (მეექვსე).

ლუქსაცია ჯერ შიგნით სასისკენა -

გარეთვესტიბულურ მხარეს.(ვესტიბულირი
კედელი უფრო სქელია ვიდრე ორალური) სხვა
კბილეზბე პირიქითაა.
ვიყენებთ იგივე მაშას
დავადებთ მაშას წავწევთ და ცავკეტავთ.
ლუქსაცია ჯერ ვესტიბულურ მახერს მერე
ორალურ მხარეს.

არ ვუმატებთ როტაციას.
გამოტანა ქვევით გარეთ.

მარცხენა მხარეს ვცვლით მაშას და ექსტრაქციია

პროცესი იგივეა.

მერვე კბილი - ხისტისებული მაშით ვიღებთ.

აქვს გადამყავნი ნაწილი.
გავხნით მაშას დადება წაწევა ჩაკეტვა.
ლუქსაცია ჯერ ვესტიბულური და მერე ორალურ
მხარეს. ( იგივეა მარცხენა მხარეს)
ქვედა ყბა
სავარძელს ვუშვებთ ქვევით. ამოსაღები კბილი
უნდა იყოს ექიმის იდაყვის სახსრის დონეზე.
თავი სწორად და პირდაპირ იყურებოდეს, ან
ქვევით.
ექიმის პოზიცია: 1- წინა მარჯვენა, 2- უკანა
მარჯვენა, 3- მარცხენა გვერდითი.

ქვედა ფრონტალური - ცენტალური საჭრელი,

გვერდითი საჭრელი, ეშვი.

წინა მარჯვენა პოზიციიდან იღებს როგორც

(მარცხენა მხრის კბილები ისე მარჯვენა)

ნისკარტისებურ - მაშას ვიყენებთ ( თხელი

ნისკარტი)

ჩაკეტვის დროს ნისკარტები არ ემთხვევა

ერთმანეთს.

ერთი თითი გადაწევა ტუჩის და დაფიქსირება

საკბილე მორჩის გარეთა ზედაპირზე.
მეორე თითი - საკბილე მორჩის ორალური
ზედაპირი.
ვხსნით მაშას - ნახევრად გახსნილ
მდგომარეობაში- წავწევთ- ჩავკეტავთ.

როტაციულ მოძრაობას ვაკეთებთ ფრთხილად

ლუქსაციასაც.
როტაცია - ვესტიბულურ- ორალურ მახრეს.
ლჯუქსაცია -გარეთ- შიგნით.
გამოტანა კბილის ზევიტ და გარეთ.

იგივეა მარცხენა მახარეს - თავს

ვატრიალებინებთ ოღოNდ ოდნავ მარჯვნივ.

ეშვის ექსტრაქცია- წინა მარჯვენა პოზიცია,

მასიური ფესვი აქვს და შეგვილია
პრემოლარების მაშის არჩევა . (ქვედა)

მაშის დადება - წაწევა - ჩაკეტვა .

როტაციული მოძრაობა +ლუქსაციაც.( ჯერ გარეთ
მერე შიგნით)

ვესტიბულირი -ორალური.
იგივეა მარცხენა ეშვზეც ოღონს თავს
ვატრიალებინებთ ოდნავ მარჯვნივ.

მარცხენა პრემოლარები- უკანა მარჯვენა

პოზიცია.

მარცხენა ხელს შემოავლებს პაციენტს თავზე.

მეორე თითი გადაწევს პირის კუთხე
ერთი თითი საკბილე მორჩის შიგნითა
ზედაპირზე.

დანარჩე 3 თითი ნიკაპია დაფიქსირებული

მაშის დადება -წაწევა-ჩაკეტვა.

მეოთხე და მეხუთე კბილებს აქვთ ერთი ფესვი.

ლუქსაციური მოძრაობით- ჯერ გარეთ- მერე

შიგნით. + სუსტი როტაციული მორაობა- ზევით -
გარეთ.

ჯერ ვესტიბულურ მერე ორალურ მ ხარეს.

მარცხენა პრემოლარები წინა მარჯვენა პოზიცია.

მეორე თითი გადაწეულია პირის კუთხე და

ლოყა.
მესამე თითი- მოთავსებულია ყბა-ენის ღარში და
გადაწეულია ენა.

ერთი თითით დაფიქსირებულია ნიკაპი.

მაშის გახსნა დადება-წაწევა-ჩაკეტვა.
ლუქსაციო-გარეთ შიგნით
ჯერ ვესტიბულური მერე ორალური.
+სუსტი ორალური მოძრაობებიც შეიძლება
ტრაქციო-ზევით და გარეთ.

ქვედა მოლარები
მაშა რომელსაც აქვს წვეტები ( ნისკარტი)
ორალური და ვერტიკალური მხრიდან
მედიალური და დისტალური ფესვების
ბიფურკაცია.
სამკუთხა მახვილი წვეტები.
ქვედა მეექსვე და მეშვიდე კბილის ექსტრაქცია
უკანა მარჯვენა პოზიციით ხორციელდება.
მარცხენა ხელს შემოვავლებთ პაციენტს თავზე.
მეორე თითი პირის კუთხის და ლოყის გადაწევა.
ერთი თითით საკბილე მორჩის შიგნითა
ზედაპირის ფიქსირება მაშის გახსნა დადება
-წაწევა-ჩაკეტვა.

ლუქსაცია- ჯერ გარეთ მერე შიგნით.

ვესტიბულური-ორალური..
ტრაქციო ზევით და გარეთ.

მეშვიდე და მერვე კბილი არის გამონაკლისი

ლუქსაციო ჯერ შიგნით მერე გარეთ

მარცხენა მხარე 6 7 კბილი

პოზიცია- წინა მარჯვენა და მარცხენა გვერდითი

წინა მარჯვენა პოზიციის დროს

მეორე თითით პირის კუთხე და ლოყა.
მესამე თითით-ყბა ენის ღარში/
ერთი თითი დაფუქსურებულია ნიკაპი
მაშის გახსნა-დადება-წაწევა-ჩაკეტვა.

მარცხენა გვერდითი-
პირველი თითით პირის კუთხის გადაწევა
მეორე თითით საკბილე მორჩის შიგნითა
ზედაპირზე მაშის დადება-წაწევა - ჩაკეტვა

სიბრძნის კბილები
წინა მარჯვენა ;პოზა
ჰორიზონმტალური სიბრტყეშ მოხრილი მაშა
დადება-წაწევა -ჩაკეტვა.
მორყევა ჯერ ენისკენ მერე ვესტიბულურ მხარეს.
ბრტყელი ზედაპირით შევალთ მერვე
კბილიდთან ამოზნექილი არის მეშვიდე
კბილთან.
ლუქსაციური მორყევა.
კბილთა რკალში უნდა იყოს მეექვსე კბილი
მარცხენა კბილი წინა მარჯვენა ან მარცხენა
გვერდითი პოზა.
პრინციპი იგივეა რაც მარჯვენა მხცარეს.

ერთფესვიანი კბილების
ამოღება
ექსტრაქცია მაშით ან ელევატორით ვატარებთ
მხოლოდ ყალთა იოგი არ ირღვევა.
საკბილე მორჩის როგორც გარეთა ისე შიგნითა
ზედაპირზე ღრძილი 1 სმ სიღრმეზე.
მაშის ნისკარტები ცურდება 4-5 მილიმეტრ
სიღრმეზე და ედება საკბილე მორჩს. ჩაკეტვის
დროს მაშის წვეტები დაედება კბილბუდის
გარეთა და შიგნითა კედლებს და აწვება ფესვებს.

ელევატორი- პირდაპირი ზედაყბაზე გვერდითი

ქვედაყბაზე.

ფესვბუდეში ისე შეგვაქვს რომ ამოზნექილი

ზედაპირი იყოს კბილბუდის კედლისკენ.
ვარყევთ კბილს და გამოგვაქვს ფესვი
 ორფესვიანი და სამფესვინი.
ფესვები შეერთებულია ერთმანეთთან
ერთად არ ვიღებთ ვშლით.
ბორმანქანის საშუალებით ფისურულ ბორს
გავატარებთ ბიფურკავიის ან ტეფურკაციის
არეში.
ცალცალკე ამოვიღოთ ფესვებში ელევატორი ან
მაშით ( ან შენაცვლებით)

ფესვების ნაწილები ჩარჩენილია ღრმად .

ვუსვებთ რჯალურ მესამედს .
ფესვი შეძვალებულია კბილბუდის კედელთნ
მოხრილი კაუწები აქვს.

შესაბამისი კბილის კბილბუდის დონეზე

ვესტიბულური მხრიდან საკბილე მორჩზე
კეთდება განაკვეთი : ნახევარრკალისებური და
ტრაპეციულ ძვლამდფე.

ლორწოვანი და პერიოსტეუმი იკვეთება და

ლორწოვანი ზედაპირული ნაფლეთი
დაშრევდება და გადაიკვეთება
ქვედა ყბაზე ქვევით
ზედადაზე ზევით
შესაბამის კბილბუდის გარეთ ზედაპირზე
მრგვალი ბორით ვჩხვლიტავთ კორტიკალურ
მხარეს,

ძვალს ვხსნით რომ ელევატორით ამოვიღოთ.

ამოტეხვის ოპერაცია

სატეხითა და ჩაქუჩით ვდგავთ ფესვის ან

ფესვბუდის არეში და ჩაქუჩით ვანაწევრებთ
კბილბუდის კედლიდან.
სატეხის ბერკეტისებური მოძრაობით
ამოვაგდოთ ფესვი ფესვბუდიდან.
სასურველია სატეხის არ გამოყენება

ჭრილობის და მუშავება და მოვლა

კბილის ამოღების შემდეგ.
კბილის ამოღებისას ათვალიერებენ მას და
როგორც კი დარწმუნდებიან რომ მთლიანადაა
ამოღებული იკვლევენ კბილბუდეს. იქ მდებარე
ძვლის ნამხვრევების მოცილება ხდება.
ალვეოლის მახვილ კიდედს აცილებენ
ძვალსქაკვნეტით ან კოვზით. თვალბუდის
ფსკერზე გრანულაციური ქსოვილის არსებობის
შემთხვევაში აუცილებელია მისი ოშორება.
ათვალიერებენ ღრძილს, რომელსაც
მშნიშვნელოვანი ნაკერის შემთხვევაში ნაკერი
უნდა დაედოს. კბილბუდის შიგნითა სა გარეთ
კედლებს უჭერენ თთებს მარლის
საშუალებით,რაც ღრძლის ერთმანეთთან
აახლოებს კბილბუდის კედლების საწყისს
მდგომარეობაში დაბრუნება ხდება.
ჭრილობაზე ხდება ერი ან რამდენიმე მარლის
სტერილური ბურთულის მოთვსება. ეს უწყობეს
ხელს სისხლი უფრო სწრაფად შედედდეს და
ჩამოყალიბდეს სისხლის კოლტი. 15-20 წუთის
შემდგე მარლის ბურთულას ვაცილებთ. არ
შეიძლება ისეთი მანიპულაციების ჩატარება
რომელიც სისხლდენას გამოიწვევს. ცხელი
საკვები მძიმე ფიზიკური მუშქაობა ....

შეხორცება
შეხორცება კბილის ამოღებისთნავე იწყება.
კბიის ამოღებას თან ახლავას სისხლის დენა
ალვეოლასა და ღრძილის დაზიანებული
სისხლძარღვიდან. 2-5 წუთის შემდეგ სისხლდენა
წყდება სპაზმის და თრომბოზის წყალობით
კბილბუდე სისხლის კოლტით ივსება. კბილის
ელასტიჯური ირგვილი იოგის შევიწროებით
კბილის ამოღებისთანავე იწყება ღრძილის
კიდეების მიახლოება და სისხლის კოლტის
ზედაპირი მცირდება.
3-4 დღეზე იწყება და 14 დღეზე მთავრდება
კბილბუდის ამოვსება გრანულაციური
ქსოვილით, რომელიც სისხლის კოლტში
ჩაიზრდება. 1 თვის შემდეგ კბილბუდე
ამოვსებულია ღრუბლისებრი ძვლით. 3-4 თვის
შემდეგ კი მომწიფებული ძვლოვანი ქსოვილით.

გართულებები
შეიძლება იყოს ზოგადი და აგილობრივი
ხასიათის.
ზოგადი- გულის წასვლა, კოლაფსი, შოკი.
ადგილობრივი შეიძლება განვითარდეს კბილის
ამოღების დროს ან რაღაც დროის გასვლის
შემდეგ სხვადასხვა დროს.
 კბილის მოტეხვა- ადგილობრივი
გართულებებიდან ყველაზე ხშირია. კბილის
გვირგვისინის ან ფესვის რაც გამოწვეულია
არსწორად ჩატარებული მანიპულაციით,
კარიესით, ანატომიური თავისებურებით, თხელი
მყიფე ფესვები. მაშის ნისკარტის არასრული
წაწევა, არასწორი დაკეტვა, ექიმის აჩქარება და
მისი ხელების მკვეთრი მოძრაობები. ძლიერი
დქა უხეში ძალის გამოყენება.

მეზობელი კბილების მოტეხვა ან ამოვარდნა-

ელევატორის მუშოაბისას ხდება.როდესაც
კბილის გამოყენება საყრდენად ხდება. ხშირად
ცალკე მდგომი კბილები ვარდება. არასრული
ამოვარდნის დროს კბილის დაბრუნება ხდება
კბილბუდეში, ფიქსაცია ხდება მართულობანი
არტაშანით და მისი ორიოდული გაკონტროლება
ხდება. სრული ამოვარდნის დროს რეპლანტაცია
ხდება მისი ფესვების დაბჟენ ხდება ცემენტიღ.
ანტაგონისტი კბილების ამორება ხდება
კბილის სწრფი და არასწორი ამორებისას.
ძირითადად ზედა ყბის კბილები ზიანდება
ქვედაზე მუშაობისას. მიმანქრის ან გვირგვინის
ნაწილი შეიძლება ჩამოტყდეს ან გვირგვინი
მთლიანად დაიშალოს.
მეზობელი კბილების მორყევა ან ამოვარდნა
შეიძლება განოიწვიოს მაშისა არასწორმა
დადგმამ.
ქვედა ყბის მოტეხილობა ვითარდება მაშის
ნისკარტი როცა ღრმადაა წაწეული კბილბუდეს
დევს და უხეში ძალა გამოიყენჰება. კბილის
ამოღების დროს ქვედა ყბის მოტეხულობაის
ამოცნობა ხშირად დროულად ვერ ხერხდებ.

ალვეოლური მორჩის
მოტეხილობა- შეიძლება განვითარდეს ზედა
დიდი ძირითადი კბილის ამოღებისას. მორჩთან
ერთდ შეიძლება მოტყდეს ბორცვიც. ხშირია
ალვეოლური მორჩის მცირე უბნის მოტეხილობა,
რადგან კბილის ამოღების შემდეგ ალვეოლური
მორჩის კიდე ისედაც განიცდის ნაწილობრივ
ატროფიას მცირე დაზიანებას არ აქვს
მნიშვნელობა.

ქვედა ყბის ამოვარდნილობა- პირის ფართოდ

გაღების დროს და ქვედა ძირითადი კბილის
ამოღებისას მაშით ან ელევატორით ზეწოლისას
ასევე ჩაქუჩით ან სატეხით მუშაობისას. თავიდან
ასაცილებლად მარცხენა ხელით უნდა მოხდეს
ყბის ფიქსაცია ამოღებისას.

ღრძილის და პირის ღრუს რბილი

ქსოვილების დაზიენება- ექიმის
უყურადღებო და უხეში მუშაობის შედეგი.თუ
კბილის ყელისგან ღრძილი კარგად
მოშორებული არ იქნება მაშინ იგლიჯება.
ელევატორით მუშაობისას შეიძლება აცდეს
სამუშაო არს და გამოიწვიოს ენის სასის ლოყის
პირის ფსკერის დაზიანება.

კბილის ან მისი ფესვის გადავარდნა ირგვლივ

მდებარე რბილ ქსოვილებში- ხშირია ქვედა
მესამე მოლარის იშვიათი ზედა მესამე მოლარის.
ლორწქვეშა მიდამოშიგადანაცვლებული
კბილის აღმოჩეენა იოლია. პალპაციის დროს
შეიგრძნობა.რბილი ქსოვილებიდან ამოღება
ხდება ოპერციული გზით.
 კბილის ან მისი ფესვის ასპირაცია.
ზედა ყბის წიაღის გახსნა- ვითარდება
ზედა მცირე და დიდი ძირითადი კბილების
ამოღებისას.
კბილის ფესვის შეგდება ზედა ყბის
წიაღში- მაშინ ან ელევატორით ამოღებისა
ვითარდება.
სისხლის დენა- ამოღებისას შეიძლება
განვითარდეს ან ამორების შემდეგ სხვადასხვა
ვადაში.
კბილიბუდის ტკივილი- გაუტკივარების
მოქმედების შეწყვეტასთან ერთად
ვითარდება.რამდენიმე საათში ქრება მალევე. თუ
ტკივილი გაგრძელდება მიზეზები უნდა ვეძებოთ.

ალვეოლიტი- კბილბუდის და მისი კედლის

ანთებითი პრცესია, კბილის ამორების შემდეგ
ვითარდება, ხშირად კბილის ტრამვული
ამოღებისას, როცა ძვლოვანი და რბილი
ქსოვილების დაზიანება ხდება.

მკურნალობა
კბილბუდის ქირურგიული დამუშავებიტ
ანესთეზიის ქვეშ იწყება. კოვზით ფრთხილად
იწმინდება კბილბუდის დაშლილი სისხლის
კოლტის ნაწილებისგან, ნამსხვრევებისგან.
კბილბუდის დამუშავება ხდება ანტისეპტიკებით.
კარგ შე4დეგს იძლევა ბრაუნოლი 2000ის
კონცენტრირებული ხსნარი რომელიც ტკივილ
გამაყუჩებელ ფუნქციასაც ფლობს.