Permutacje

Grupy permutacji

Niech n będzie liczbą naturalną. Permutacją zbioru { } nazywamy dowolne wzajemnie

jednoznaczne odwzorowanie zbioru na siebie. Zbiór wszystkich permutacji zbioru A oznaczamy
przez .

Zapis permutacji : ( )

Składanie (mnożenie) permutacji: jeśli ( ), to

( )( )

( )

Przykład: jeśli ( ) i ( ), to

( ) i ( ).

Zbiór ze składaniem funkcji jako działaniem tworzy grupę; nazywamy ją grupą permutacji zbioru
-elementowego (lub grupą symetryczną stopnia n). Grupa ta ma elementów,
tzn. | | . Elementem neutralnym tej grupy jest permutacja identycznościowa

( ).

____________________________________________________________________________

Permutacja odwrotna

Przykład: jeśli ( ), to

( ) ( ) ( )

____________________________________________________________________________
Potęga permutacji

Przykład: jeśli ( ), to

( )( )( ) ( ),

( ) ( ) ( )

Opracował: Ryszard Mazurek Strona 1

____________________________________________________________________________

Permutacje rozłączne

Niech . Liczbę { } nazywamy elementem stałym (odp. niestałym) permutacji jeśli

(odp. .

Permutacje nazywamy rozłącznymi, jeżeli rozłączne są zbiory ich elementów niestałych;

równoważnie, jeśli

{ } lub .

Twierdzenie: Jeżeli permutacje są rozłączne, to są przemienne, tzn. .

______________

Cykl

Permutację nazywamy cyklem długości jeśli istnieje ciąg różnych liczb

należących do zbioru { } takich, że

oraz dla { } { }. Cykl ten oznaczamy przez

.

Przykład. Permutacja ( ) jest cyklem długości 5.

Przyjmujemy, że permutacja identycznościowa jest cyklem długości 1.

Własności: 1) Odwrotność cyklu długości k jest cyklem długości k:

Przykład: .

2) -ta potęga cyklu długości jest permutacją identycznościową.

Przykład:

____________________________________________________________________________

Rozkład permutacji na cykle rozłączne

Twierdzenie: Każda permutacja jest cyklem lub iloczynem cykli parami rozłącznych.

Przykład. ( ) .

______________

Transpozycja

Permutację nazywamy transpozycją, jeżeli jest cyklem długości 2.

Własność: Odwrotnością transpozycji jest ta sama transpozycja.

Opracował: Ryszard Mazurek Strona 2

Przykład. Permutacja ( ) jest transpozycją. Jej odwrotnością jest
transpozycja .

______________

Rozkład permutacji na transpozycje

Każdy cykl można przedstawić w postaci iloczynu transpozycji:

Przykład:

Twierdzenie: Każda permutacja jest transpozycją lub iloczynem transpozycji.

Przykład: ( ) .

______________

Permutacja parzysta, permutacja nieparzysta, znak permutacji

Niech . Permutację nazywamy parzystą (odp. nieparzystą) jeżeli jest iloczynem

parzystej (odp. nieparzystej) liczby transpozycji.

Przykład. Permutacja

( )

jest parzysta.

Znakiem permutacji nazywamy liczbę

Własność: .

____________________________________________________________________________

Inwersje

Niech . Parę liczb nazywamy inwersją (lub nieporządkiem) permutacji , jeśli

oraz .

Przykład: Jeśli ( ), to para jest inwersją, para

nie jest inwersją permutacji .

Liczbę inwersji permutacji oznaczamy przez .

Twierdzenie: Permutacja jest parzysta wtedy i tylko wtedy, gdy liczba jej inwersji jest parzysta.

Przykład: Jeśli ( ), to , więc permutacja jest

parzysta.

Opracował: Ryszard Mazurek Strona 3