KIRGIZİSTAN-TÜRKİYE MANAS ÜNİVERSİTESİ DERS BİLGİ FORMU

Akademik Birim Adı: Mühendislik Fakültesi Bölüm/Program Adı: Kimya Mühendisliği

Öğretim Elemanının Adı: Prof.Dr. Nahit e-postası: nahit.aktas@manas.edu.kg
Aktaş
Odası: 409 Ofis Saatleri: 08:30 – 17:30
Ders Adı: Kütle ve Enerji Denklikleri
Dersin Kodu: KMÜ-201 Öğretim Dili: Türkçe
Yılı: 2 Zorunlu/Seçmeli: Zorunlu
Dönemi: 3.Yarıyıl Haftalık Saat: 2+2
Kredisi: 3 Ön Koşulu Yok
ECTS 4
Zamanı: Yapılacağı Sınıf:
Yöntem ve Teknik: Power point ile ders sunumu, uygulamalar
Ders Tanımı: Bu ders kimya mühendisliği bölümleri müfredatında yer alan standart bir derstir
Amaç: Öğrencilere değişik kimyasal prosesleri tanıtmak, bu proseslerideki kütle ve enerji
denkliklerini yazarak çözümlerini elde etmek ve proses tasarımı ile matematiksel
modelleme gibi derslere yardımcı olmak.
Öğrenim Çıktısı: 1) Temel bilimler ve temel mühendislik bilgilerini kütle ve enerji denkliklerinin
(yılsonunda çözümü için kullanabilmek
kazanılması beklenen 2) Süreçlerin akım şemalarını çizebilmek
bilgi, beceri) 3) Tepkime olan ve tepkime olmayan süreçlerde serbestlik derecesi analizini
yapabilmek
4) Tek ve çok birimden oluşan, tepkime olan ve tepkime olmayan süreçlerin
analizini yapabilmek, kütle ve enerji denkliklerini yazabilmek ve çözebilmek
5) Kütle ve enerji denkliklerinin çözümü için gerekli olan fiziksel ve/veya
kimyasal verileri ilgili tablo ve diyagramları kullanarak bulabilmek
6) Süreçlerin akım şemalarını ölçeklendirme becerisi kazanmak
Kaynak ve 1) Felder, R.M., Rousseau, R.W., Elementary Principles of Chemical Processes,
Materyaller: John Wiley, 2005.
2) Himmelblau, D.M., Basic Principles and Calculations In Chemical
Engineering Prentice- Hall, 2002.
Yardımcı Materyaller: 1) Kuryel,B.,Atalay,F.S., Sinai Stokiometri, E.Ü.Mühendislik Fak.,
Değerlendirme Arasınav I – 20 %, Kısa sınav– 10 %, Ödev çalışması – 10 %, Final – 60 %
(Katılım, Vize, Ödev,
Final):
Dörtlük Sistem Beşlik Sistem (Kırgız Sistemi)
Puan Yarıyıl Ders Katsayısı Yarıyıl Ders Notu Derece
Notu
90-100 AA 4.0 5
Pekiyi
85-89 BA 3.5
80-84 BB 3.0 4
İyi
75-79 CB 2.5
65-74 CC 2.0
58-64 DC 1.5 3 Orta
50-57 DD 1.0
00-49 FF 0.0
F1 0.0 2 Zayıf
F2 0.0
 KIRGIZİSTAN-TÜRKİYE MANAS ÜNİVERSİTESİ DERS BİLGİ FORMU

Akademik İlkeler: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Öğrenci El Kitabına bakınız.

Ders Planı: Tarih Konu
1. Hafta Kimya mühendisliği hesaplamalarına giriş.
2. Hafta Prosesler ve proses değişkenleri: Kütle ve hacim, debi, kimyasal
bileşim, basınç, sıcaklık.
3. Hafta Kütle denkliklerinin temelleri: Proseslerin Sınıflandırılması,
Denklikler, Çok Üniteli Denklikler, Geriye Döndürülen ve Dıştan
Donanımlı Prosesler, Reaktif Sistemler, Yanma.
4. Hafta Serbestlik derecesi analizi. Tek birimli sistemlerdeki kütle denkliği
hesaplamaları. Çok birimli sistemlerdeki kütle denklikleri. Geri döngü
ve çevrim dışı bırakma.
5. Hafta Tek Fazlı Sistemler: Sıvı Ve Katıların Yoğunlukları, İdeal Gazlar,
Gerçek Gazlar.
6. Hafta Çok Fazlı Sistemler: Tek Bileşenli Sistemlerde Denge, Gibbs Faz
Kuralı, Gaz-Sıvı Sistemleri: Biri Yoğuşabilir Komponentli Sistemler,
Çok Komponentli Gaz-Sıvı Sistemleri,Katıların Sıvılardaki
Çözeltileri, Karışmayan ve Kısmen Karışan Sıvılar.
7. Hafta Tepkime olan süreçlerdeki denklikler. Stokiyometri, sınırlayıcı ve
fazla tepkiyenler, dönüşüm kesri ve tepkimenin uzamı. Kimyasal
denge, birden fazla tepkimenin gerçekleştiği sistemler, verim ve
seçicilik. Moleküler ve atomik tür denklikleri.
8. Hafta Ara sınav
9. Hafta Bağımsız eşitlikler, bağımsız türler ve bağımsız tepkimeler.
Moleküler ve atomik türler için denklikler. Tepkimenin uzamı.
Yanma tepkimeleri. Teorik ve fazla hava. Yanma tepkimelerinin
olduğu tepkime kaplarındaki kütle denklikleri.
10. Hafta Enerji Ve Enerji Denklikleri: Enerjinin şekilleri: Termodinamiğin
Birinci Kanunu, Kinetik ve Potansiyel Enerjiler, Kapalı Sistemlerle
İlgili Enerji Denklikleri.
11. Hafta Kararlı Halde Açık Sistemlerle İlgili Enerji Denklikleri,
Termodinamik Veri Tabloları, Enerji Denklik Yöntemleri.
12. Hafta Faz değişikliklerinin yer aldığı süreçlerdeki enerji denklikleri. Nem
diagramları. Adyabatik soğutma. Karıştırma ve çözelti. Çözünme ısısı
ve karışma ısısı. Tepkime ısısı. Tepkime ısılarının ölçülmesi ve
hesaplanması.
13. Hafta Reaktif Olmayan Proseslerle İlgili Denklikler: Hal Özellikleri Ve
Hayali Proses Yolları, Sabit Sıcaklıkta Basınç Değişmeleri
Sıcaklıktaki Değişmeler.
14. Hafta Faz Değişim İşlemleri, Karışım Ve Çözeltiler, Psikrometrik
Diyagramlar.
15. Hafta Kararsız Proseslerle İlgili Denklikler.
16. Hafta Kararsız Proseslerle İlgili Denklikler.
Ek Bilgiler:

Engelli Öğrenciler
için Uyarılar:
Ders Yükü Hesaplamaları
Etkinlik Sayı Süre Toplam Yük
(saat) (saat)
Kısa sınav 3 0.5 1.5
Arasınavlar 1 3 3
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 3 3
Devam 15 4 60
Ödevler için bireysel çalışma 2 3 6
Kısa sınav için bireysel çalışma 3 1 3
Arasınavlar için bireysel çalışma 1 8 8
Yarıyıl Sonu Sınavı için bireysel çalışma 1 12 12
TOPLAM DERS YÜKÜ (saat) 96.5

Program Çıktılarıyla (PÇ) Öğrenim Çıktıları (ÖÇ) Arasındaki İlişki *

PÇ PÇ PÇ PÇ PÇ PÇ PÇ PÇ PÇ PÇ PÇ PÇ PÇ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
ÖÇ 1
ÖÇ 2
ÖÇ 3
ÖÇ 4
ÖÇ 5
ÖÇ 6

* Katkı düzeyi: 1 Çok düşük, 2 düşük,, 3 orta, 4 Yüksek 5 Çok Yüksek

* Contribution Level: 1 Very low, 2 Low, 3 medium, 4 High, 5 Very high

Kimya Mühendisliği Program Çıktıları

1. Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli
altyapıya sahip olma; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri Kimya
Mühendisliği çözümleri için beraber kullanabilme becerisi
2. Kimya Mühendisliği problemlerini saptama, tanımlama ve çözme becerisi; bu amaçla
uygun analitik yöntemleri ve modelleme tekniklerini seçme ve uygulama becerisi
3. Bir sistemi, sistem bileşenini ya da süreci analiz etme ve istenen gereksinimleri
karşılamak üzere gerçekçi kısıtlar altında tasarlama becerisi; bu doğrultuda modern
tasarım yöntemlerini uygulama becerisi
4. Kimya Mühendisliği uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme
ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin kullanma becerisi
5. Deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama
becerisi
 6. Bireysel olarak ve disiplin içi ile çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme ve
sorumluluk alma becerisi
7. Bilgiye erişebilme ve bu amaçla kaynak araştırması yapabilme, veri tabanları ve diğer
bilgi kaynaklarını kullanabilme becerisi
8. Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ile bilim ve teknolojideki gelişmeleri
izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi
9. Türkçe ve en az bir yabancı dil bilgisi ile sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi
10. Proje yönetimi ile iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik
ve sürdürülebilir kalkınma hakkında farkındalık
11. Mesleki ve etik sorumluluk bilinci
12. Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve
güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın sorunları hakkında bilgi
13. Kimya Mühendisliği yaklaşımıyla yenilenebilirlik, üretilebilirlik, kalite, maliyet
analizi, tasarruf ve yeni teknolojik gelişmeler konularında farkındalık ve
değerlendirme yapabilme becerisi

Hazırlayan Kişi: Prof.Dr. Nahit Aktaş

Hazırlanma Tarihi: 15/09/2020