ถอดคำประพันธ์ พระอภัย

พระอภัยมณี ตอนพระอภัยมณีหนีนางผีเสือ้ สมุทร (หน้ า 56-59)

          กล่าวถึงพระอภัยมณีอยูก่ บั นางผีเสื ้อจนมีลกู ชาย มีหน้ าตาเหมือนพ่อ แต่ดวงตาแดงดังดวง

อาทิตย์ มีกำลังดังพระยาช้ างพลาย มีเขี ้ยวคล้ ายแม่มีกำลังมาก

          พระอภัยมณีมีความรักใคร่เฝ้าเลี ้ยงดูลกู ของตนจนอายุได้ แปดปี จึงตังชื ้ ่อลูกว่าสินสมุทร พระอภัย

มณีถอดแหวนของตนผูกเป็ นสายสร้ อยให้ แก่สินสมุทร ถอดผ้ าคาดเอวเพื่อ ทำเป็ นเสื ้อผ้ า สอนวิชาเป่ าปี่ และ
เพลงอาวุธให้ จนเก่งกาจ วันหนึง่ นางผีเสื ้อสมุทรออกจากถ้ำไปจับสัตว์น้ำกินเป็ นอาหารอย่างมีความสุข
ความสุข ฝ่ ายสินสมุทรไม่เคยไปไกลห่างจากพระอภัยมณีด้วยสินสมุทรมีความรักพระอภัยมณีมากกว่า
นางพีเสื ้อสมุทร เห็นพระอภัยนอนหลับอยู่ ก็หนีไปวิ่งเล่นและเห็นแผ่นหินพิงปิ ดปากถ้ำไว้ จึงลองผลักด้ วย
กำลัง ก็พงั ออก เห็นหาดทรายสวยระยิบเป็ นสีเงิน เห็นทะเลกว้ างและป่ าเขาที่ไม่เคยเห็นมาก่อน ก็ออกวิ่ง
เล่นและว่ายน้ำด้ วยความมีเชื ้อของผีเสื ้อสมุทรก็ดำผุดดำว่ายได้ ทงวัั ้ นอย่างสนุกสนาน ไปพบเงือกเข้ าก็
แปลกใจ เห็นเป็ นครึ่งคนครึ่งปลา สินสมุทรถามเงือกฝ่ ายเงือกก็ไม่ตอบ สินสมุทรจึงจับไปให้ พระอภัยมณีดู
พอมาถึงถ้ำก็ร้องหาพระอภัยมณี พระอภัยมณีตื่นขึ ้นมาก็มองหาสินสมุทร เห็นสินสมุทรเงือกมาก็ตกใจ
เพราะเห็นวิ่งเล่นอยูจ่ งึ ถามสินสมุทรว่าไปจับเงือกมาจากไหน สินสมุทรก็เล่าให้ พระอภัยมณีฟัง   พระอภัย
มณีฟังก็ตกใจบอกสินสมุทรว่าถ้ าแม่ร้ ูก็จะโกรธ ด้ วยเกรงว่าจะพาพ่อหนี เราจะพากันตายหมด
สินสมุทรหลังจากฟั งที่พระอภัยมณีพดู ก็นกึ สงสัยจึงถามความจริ งกับพ่อตนว่า ทำไมเป็ นเช่นนี ้พระอภัยมณี
ฟั งสินสมุทรพูดก็น้ำตาไหล แล้ วก็เล่าความจริ งให้ สินสมุทรฟั งว่าแม่ของเจ้ าเป็ นผีเสื ้อสมุทร ไปจับตัวพ่อมา
ไว้ ที่ถ้ำแล้ วแม่ก็ให้ กำเนิดสินสมุทรขึ ้นมาจนอายุได้ แปดขวบ เจ้ าไปเปิ ดประตูถ้าแม่มาเห็นเข้ าไม่ร้ ูจะอยูห่ รื อ
ตายเลยเราพ่อลูก พอสินสมุทรรู้ความจริงว่าแม่เป็ นผู้หญิงที่มีรูปร่างไม่สวย น่าเกลียด จึงร้ องไห้ เสียใจ

          ฝ่ ายเงือกน้ำได้ ฟังที่พระอภัยมณีพดู กับสินสมุทรก็เข้ าใจเพราะว่าฟั งภาษามนุษย์ร้ ูเรื่ องก็อ้อนวอน

ขอความเห็นใจจากพระอภัยมณีด้วยความเจ็บปวดว่าไว้ ชีวิตข้ าด้ วย ลูกชายของท่านลากข้ าขึ ้นมาเนื ้อตัว
จะขาดออกเป็ นสองซีก ลูกเต้ าของข้ าก็พลัดหลงกันไปหมด เช่นเดียวกับท่านที่ถกู เขาลักพาตัวมาได้ โปรดจง
ยกโทษให้ ด้วย ซึง่ ตอนนี ้ปากถ้ำถูกพังไปหมดแล้ วให้ ลกู ชายของท่านนันยกหิ
้ นมาปิ ดไว้ ใหม่ ข้ าเห็นว่าอีก
นานกว่านางผีเสื ้อสมุทรจะกลับมาข้ าขออาสาเกลี่ยทรายให้ เป็ นเหมือนเดิม และพวกพ้ องของข้ าทังหมดจะ ้
ขอรับใช้ ทา่ นตลอดไป

          พระอภัยมณีได้ ฟังเงือกพูดก็คิดสงสารแล้ วบอกว่าเจ้ านี่ช่างรู้จกั เจรจา งันอยู

้ ค่ ยุ กันก่อนแล้ วค่อยไป
ข้ าต้ องการหนีนางผีเสื ้อสมุทรแต่ไม่ร้ ูเลยว่าตอนนี ้อยูท่ ี่ไหนท่านเงือกมีความชำนาญทางช่วยแนะนำทีวา่ ทำ
อย่างไรจึงจะหนีพ้น
          ฝ่ ายเงือกยกมือขึ ้นไหว้ แล้ วบอกพระอภัยมณีวา่ มหาสมุทรนี ้มีมาตังนานแล้
้ วเป็ นเขตแดนของผีเสื ้อ
สมุทรตังแต่
้ ทางเหนือจนถึงภูเขา ส่วนทางทิศใต้ มีความยาวไปจรดถึงเกาะแก้ วมังกร หนทางไปเกาะแก้ วใช้
เวลาเจ็ดเดือน ไปในกลางมหาสมุทรนี ้ไม่มีบ้านเรื อนเลยสักหลังแต่นานปี จะมีเรื อ สำเภาจากเมืองลังกาจะ
ผ่านมาสักลำหนึง่ พวกข้ ารู้ดีด้วยแต่เดิมปู่ ย่าของข้ าเป็ นมนุษย์ อายุของข้ าก็ห้าร้ อยแปดสิบปี กว่าๆแล้ วจึงรู้
ที่มาที่ไปของมหาสมุทรนี ้ ถึงแม้ จะหนีผีเสื ้อสมุทรไปให้ ไกลเท่าไหร่คงไม่พ้นเพราะหนทางยาวไกลมาก แต่มี
ฤๅษี อยูต่ นหนึง่ อายุราวพันปี อยูท่ ี่เกาะแก้ วพิสดาร พวกชาวต่างชาติที่เรื อแตกก็จะไปขอเป็ นลูกศิษย์กนั
มากมาย เพราะว่าฤๅษีตนนี ้มีวิชาอาคมแก่กล้ าภูตผีปีศาจจึงไม่กล้ าเข้ าใกล้ ถ้ าท่านจะคิดหนีไปอาศัยที่
เกาะท่านฤๅษีคงจะไม่วา่ อะไรเผื่อเรื อสำเภาผ่านมาท่านจะได้ อาศัยกลับบ้ านเมือง แต่หนทางนันไกลนั ้ ก
อุปสรรคก็มากอยากบอกให้ ทา่ นรู้ กำลังของข้ าจะพาท่านหนีต้องใช้ เวลาเจ็ดวันจึงจะถึงเกาะแก้ วพิสดาร
แต่นางผีเสื ้อสมุทรมีกำลังมากใช้ เวลาสามวันก็สามรถตามทันได้ ถ้ าใช้ อบุ ายให้ นางผีเสื ้อสมุทรไปอยูป่ ่ า
แล้ วพวกเราเดินทางไปล่วงหน้ าก็คงจะหนีทนั ขอให้ พระอภัยมณีคิดให้ รอบคอบ ถ้ าคิดดีแล้ วก็ให้ ลกู ชายไป
ตามที่หาดทรายจะได้ มาฟั งหนทางหนี
      พระอภัยฟั งก็ร้ ูสกึ สบายใจขึ ้นแล้ วบอกเงือกว่าให้ ทำตามอย่างที่ได้ ให้ คำมัน่ ไว้ ซึง่ ลูกชายข้ าที่ทำผิดไป
ท่านอย่าโกรธเลย พระอภัยมณีก็สงั่ ให้ สินสมุทรไปปิ ดปากถ้ าถ้ำไว้ อย่างเดิม ขอขมาลาโทษในสิ่งที่ตนทำ
แล้ วอุ้มจูงออกไปที่ชายหาด พอพระอภัยมณีถึงปากถ้ำเห็นมหาสมุทรก็คดิ ถึงน้ องชายจนน้ำตาไหล จากนัน้
ก็ให้ สินสมุทรปิ ดปากถ้ำไว้ เหมือนเดิม
       ฝ่ ายผีเสื ้อสมุทรหลังจากหาอาหารกินแล้ วขึ ้นจากน้ำ ก็หาผลไม้ ชนิดต่างๆแล้ วกลับมายังถ้ำเห็นหินปิ ด
อยูก่ ็กลายร่างเป็ นหญิงสวยแล้ วเข้ ามาในถ้ำ เห็นพระอภัยมณีกบั สินสมุทรอยูก่ ็วางผลไม้ ลง พระอภัยมณีก็
หยิบผลไม้ กินกับสินสมุทรไปตามประสา หลังจากนันทั ้ งสามก็
้ เข้ านอนแต่นางผีเสื ้อสาวก็คิดหว่านล้ อม
ล่อลวงพระอภัยแต่ก็ไม่สำเร็จ