Ceramika – tworzywami ceramicznymi
możemy nazwać materiały o stałym stanie
skupienia otrzymywane z substancji
niemetaliczno – nieorganicznej o dużej
trwałości termicznej. Od tradycyjnych
materiałów ceramicznych te ostatnie różnią się
pod kilkoma względami:
1.Są produkowane z głęboko przetworzonych
naturalnych oraz syntetycznych o wysokiej oraz
kontrolowanej czystości chemicznej oraz
fazowej.
2.Obejmują nie tylko krzemiany, lecz przede
wszystkim tlenki, węgliki, azotki, borki itp.
3.Wytwarzane są w różnorodnych postaciach
(od monokryształów bezdyslokacyjnych,
poprzez ceramikę polikrystaliczną, ciała
porowate, cienkie warstwy, mat. Włókniste do
mat. Amorficznych włącznie. Jeżeli są one mat.
wielofazowymi nie wynika to, jak w
klasycznych ceramicznych, ze złożonego składu
chem. i fazowego narzuconego przez surowce
naturalne, lecz jest rezultatem celowego
kojarzenia różnych faz o różnych
właściwościach).
Podział tw. Ceramicznych ze względu na
aplikacje:
1.Funkcje elektryczne:
- materiały izolacyjne – Al2O3 -
ferroelektryczne – BaTiO3
- piezoelektryczne – Pb(ZrTi))3 -
półprzewodnikowe – ZnO
- o przewodności jonowej – Al2O3 -
oprowe – SiC
- ogniw słoneczne – CdS -
nadprzewodniki – Y2O3(La2O)
2.Funkcje magnetyczne:
- miękki ferryt – H*Fe2O4 - twardy
ferryt – MO*6Fe2O3
3.Funkcje bilogiczne:
- implanty ceramiczne - kompozyty
węglowe
- szkło hydroksyapatyzowe
4.Funkcje optyczne
- przeświecalny Al2O3
5.Funkcje chemiczne
- czujniki gazu ZnO
- nośniki substancji katalitycznych -
kardienyt
6.Funkcje termiczne
- promienniki podczerwieni ZrO2 - bariery
cieplne ZrO2
7.Funkcje mechaniczne:
- ceramika narzędziowa:
- ostrza narzędzi skrawających
Si3N4, Al2O3, spieki twarde
- ostrza narzędzi do obróbki ściernej
Al2O3
Makrostruktura mech. Inicjacji pekniecia:
1.Transformacja fazowa zmiana objętości
2.Proces t-n-2r-O2 podczas chłodzenia
3.anizotropia poszczególnych ziaren
4.spiekanie układu, gdzie wystepują
aglomeraty o dużej gęstości
5.Szoki termiczne
Teoria Griffitha Struktura Sposoby poprawienia właściwości
Z: występowanie błędów mikrostruktury 1.jonowa –metal z niemetalem NaCl, Al2O3. mechanicznych
Promień krzywizny – Pierwszy sposób to zmniejszenie a (Problem
Napreżenia indukowane – kontroli jakości. Precyzyjne stero-wanie
Naprężenia przyłożone – 2.kowalencyjna –często niekrystal, SiO2, procesu technologicznego. Drobnozia-rnisty
Średnica dysku – diament proszek, operacje prasowania i spiekania w
dokładnie kontrolowanych warunkach. Al2O3
wytrz. Na zginanie 1000 MPa.) ,
a drugi powiększenie Kic (dyspersyjne cząstki
Szkła drugiej fazy jak czekolada z orzechami).
Amorficzna SiO4. Lepkość zmniejsza się przez Też można wzmacniać włóknami(lotnisko).
dodanie modyfikatorów Na2O, CaO. Zwykłe szkło
70% S4
Łączenie
Nie można za pomocą nitów i śrub.
Udary cieplne -zgrzewanie dyfuzyjne dociskane i nagrzewane
Wsp. Liniowej rozsze. Cipln.- -łączenie za pomocą szkła o niskiej Tm(600C),
Skurcz ochłodzonej w. Pow. – dociskane i nagrzewane do T>Tm.
K- współczynnik intensywności naprężeń -kleje
-przez lutowie przy wykorzystaniu warstwy
metalicznej.
KIC – krytyczny win oznaczany dla I typu
niszczenia Pełzanie
Stanowi problem > 1/3 Tm
Napreżenie –
A i n – stałe pełzania
Powierzchniowa energia pekania – Q – energia aktywacji pełzania
Wsp. Geometryczny zwiazany z kształtem
próbki i sposobem obciążenia –
Zmierzona wytrzymałość próbki –
Krytyczna długość szczeliny –
Metody wzmacniania Rozkład Weibulla
m – stałe
1.wzm. dyspersyjne Ps(Vo)-prawd. Przetrwania
2.duzymi ziarnami o osnowie drobnoziarnistej
Powolny wzrost pęknięć
Szklanka bez przyczyny
3.przez przemianę polimorficzną
regularny ZrO2 (T>2350 C)
tetragonalny ZrO2 (2350 –1170 C)
jednoskośny ZrO2 (T<1170 C)
4.włóknami
Wytwarzanie ceramiki
Otrzymywanie Al2O3
Ec=Ef*Vf + Em*Vm Po rozdrobnieniu i oczyszczeniu (wzbogaceniu)
boksyt jest wygrzewany w temp. 1150 C, w
wyniku czego nastepuje jego rozkład i powstaje
tlenek glinu. Mielimy i przesiewamy.
2Al(OH)3=Al2O3+3H2O
Węglik krzemu z reakcji krzemu z węglem lub
azotem. Łatwa reakcja, trudny proces (małe
ziarno).
Formowanie
Energia powierzchniowa jest siłą napędową
procesu spiekania. Cząstki ulegają spiekaniu
Ashby (łączą poprzez niewielkie punkty styku) , gdy
ogrzeje je się do ok. 2/3 Tm (bardzo szybko
Podział ceramiki: zachodzi dyfuzja). Rys z kulkami
1.szkła – na bazie SiO2 z doda-tkami Szybkość zagęszczania:
obniżającymi t.top lub in nymi.
2.Two z dużym udziałem fazy szklistej lub
gliny (dachówki) Al2(Si2O5)(OH)4. Glina Gęstość ziaren –
formowana na mokro a nastepnie suszona i spiekana. Po a – rozmiar R – stała gazowa
składa się z faz krystalicznych połączo- nych fazą szklistą C,n – stałe Q-energia aktywacji
(SiO2).
3.o szczególnych właść. Narz. Skra wające,
Większą gęstość spieku i mniejsze ziarna
części silników Al2O3
można uzyskać, stosując metodę prasowania
4.cement (CaO + SiO2 + Al2O3)
na gorąco (HP). Poddajemy proszek równocze-
5.skały i minerały
snemu prasowaniu (zazwyczaj pod wysokim
ciśnieniem gazu (HIP)) i nagrzewaniu.
Spiekanie z udziałem fazy ciekłej – dodanie
Krzemiany
do Al2O3 np. domieszki MgO, która tworzy z
proszkiem niskotopliwe szkło.
Duża gęstość, gorsza wytrzymałość.
Spiekanie reaktywne – nagrzewanie czystego
sproszkowanego krzemu w azocie. Zachdzą
przy tym reakcje:
3Si+2N2=Si3N4 oraz Si+C=SiC