Professional Documents
Culture Documents
เก็งมาตราสอบหนี้
เก็งมาตราสอบหนี้
การเพิกถอนการฉ้ อฉล***
237 ว 1 => เจ้ าหนีช้ อบที่จะร้ องขอให้ ศาลเพิกถอนนิติกรรมใด ๆ อันลูกหนีก้ ระทำลงไปโดยรู้ ว่า
จะเป็ นทางให้ เจ้ าหนีเ้ สี ยเปรียบ ความข้ อนีไ้ ม่ บังคับถ้ าในขณะทำนิติกรรมบุคคลผู้ได้ ลาภงอก
มิได้ รู้ เท่ าถึงความจริงอันเป็ นทางให้ เจ้ าหนีเ้ สี ยเปรียบ แต่ หากเป็ นกรณีให้ โดยเสน่ หา เพียงลูกหนี้
รู้ ฝ่ายเดียวก็พอแล้ วที่จะขอเพิกถอน
238 => การเพิกถอนดังกล่ าวในมาตราก่ อนนั้น ไม่ อาจกระทบกระทั้งถึงสิ ทธิของบุคคล
ภายนอก อันได้ มาโดยสุ จริตก่ อนเริ่มฟ้ องคดีเพิกถอน
ว 2 => ความที่กล่ าวมาในวรรคก่ อนนี้ ไม่ ให้ ใช้ บังคับถ้ าสิ ทธิน้ันได้ มาโดยเสน่ หา
240 => การเรียกร้ องขอเพิกถอนนั้น ห้ ามมิให้ ฟ้องร้ องเมื่อพ้นหนึ่งปี นับแต่ เวลาที่เจ้ าหนีไ้ ด้ รู้
หรือ พ้นสิ บปี นับแต่ ได้ นิติกรรมนั้น
โอนสิ ทธิเรียกร้ อง **
303 ว.1 => สิ ทธิเรียกร้ องนั้นท่ านว่ าจะพึงโอนกันได้ เว้ นแต่ สภาพแห่ งหนีไ้ ม่ เปิ ดช่ อง
ว.2 ความที่กล่ าวมานี้ ไม่ ใช้ บังคับหากคู่กรณีได้ แสดงเจตนาเป็ นอย่ างอืน่ และการแสดงเจตนา
นั้นห้ ามยกขึน้ ต่ อสู้ บุคคลภายนอกผู้กระทำการโดยสุ จริต
306 => การโอนหนี้ ต้ องชำระแก่ เจ้ าหนีค้ นหนึ่งโดยเฉพาะเจาะจง ถ้ าไม่ ทำเป็ นหนังสื อ ท่ านว่ า
ไม่ สมบูรณ์ การโอนหนีน้ ้ันจะยกขึน้ เป็ นข้ อต่ อสู้ ลูกหนีห้ รือบุคคลภายนอกได้ เมื่อได้ บอกกล่ าว
และมีการยินยอมของฝ่ ายลูกหนี้ คำบอกกล่ าวหรือคำยินยอมเช่ นว่ านีต้ ้ องทำเป็ นหนังสื อ
308 => ถ้ าลูกหนีย้ นิ ยอมมาในมาตรา 306 โดยมิได้ อดิ เอือ้ น จะยกข้ อต่ อสู้ ที่มีต่อผู้โอนขึน้ ต่ อสู้
ผู้รับโอนหาได้ ไม่ แต่ เมื่อชำระหนีใ้ ห้ แก่ ผู้โอนสิ ทธิแล้ วสามารถเรียกเอาเงินคืนได้ หรือลูกหนีร้ ับ
ภาระเป็ นหนีอ้ ย่ างใดอย่ างหนึ่งขึน้ ใหม่ ต่อผู้โอน จะถือเสมอหนึ่งว่ าหนีน้ ้ันมิได้ ก่อขึน้ เลยก็ได้
ว.2 ถ้ าลูกหนีเ้ ป็ นแต่ ได้ รับคำกล่ าวการโอน ลูกหนีม้ ีข้อต่ อสู้ ผู้โอนก่ อนเวลาที่ได้ รับคำบอกกล่ าว
นั้น ก็จะยกขึน้ เป็ นข้ อต่ อสู้ แก่ ผู้รับโอนได้ ถ้ าลูกหนีม้ ีสิทธิเรียกร้ องจากผู้โอน แต่ สิทธิยงั ไม่ ถึง
กำหนดเวลาบอกกล่ าว จะเอาสิ ทธิเรียกร้ องนั้นมาหักลบกลบกันก็ได้ ถ้ าสิ ทธิน้ันไม่ ช้ากว่ าเวลาถึง
กำหนดแห่ งสิ ทธิเรียกร้ องอันโอนไปนั้น
ปลดหนี้ *
340 => เจ้ าหนีแ้ สดงเจตนาต่ อลูกหนีว้ ่ าจะปลดหนี้ ท่ านว่ าหนีน้ ้ันก็เป็ นอันระงับไป
ว 2 => ถ้ าหนีม้ ีหลักฐานเป็ นหนังสื อ การปลดหนีจ้ ะต้ องทำเป็ นหนังสื อด้ วย หรือเวนคืนเอกสาร
อันเป็ นหลักฐานแห่ งหนี้ หรือขัดฆ่ าเอกสารนั้น
หักกลบลบหนี้ *
341 => ถ้ าบุคคลสองคนต่ างมีความผูกพันซึ่งกันและกัน โดยมูลหนีอ้ นั มีวตั ถุเป็ นอย่ างเดียวกัน
และหนีท้ ้งั สองรายถึงกำหนดจะชำระไซร้ ท่ านว่ าลูกหนีฝ้ ่ ายใดฝ่ ายหนึ่งย่ อมจะหลุดพ้นจากหนี้
ของตนด้ วยหักกลบลบกัน เว้ นแต่ สภาพแห่ งหนีจ้ ะไม่ เปิ ดช่ องให้ หักกลบกันได้
หนี ้ คือ ความสัมพันธ์ทางกฎหมายระหว่างบุคคลตั้งแต่สองฝ่ ายขึ้นไป แต่ละฝ่ ายจะมีกี่คนก็ได้
และด้วยความสัมพันธ์อนั นี้ ฝ่ ายที่เรี ยกว่า "เจ้าหนี้" มีสิทธิ บงั คับฝ่ ายที่เรี ยกว่า "ลูกหนี้" ให้กระทำการหรื องด
เว้นกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งได้
บ่อเกิดแห่งหนี้เกิดขึ้นได้ 2 แบบ คือ นิติกรรม และนิติเหตุ ทั้งสองประการนี้เป็ นบ่อเกิดแห่งหนี้ หรื อ
ที่เรี ยกว่า มูลแห่ งหนี้
นิติกรรม คือ การใดๆ ที่บุคคลกระทำลงด้วยใจสมัครและโดยชอบด้วยกฎหมาย เพื่อก่อความสัมพันธ์
ทางกฎหมายขึ้น ซึ่ งอาจเป็ นความสัมพันธ์ฝ่ายเดียว ที่เรี ยกว่านิติกรรมฝ่ ายเดียว เช่นการให้คำมัน่ หรื อ อาจ
เป็ นความสัมพันธ์หลายฝ่ ายที่เรี ยกว่า นิติกรรม 2 ฝ่ าย เช่นการทำสัญญา เมื่อเสนอสนองตรงกันจึงเกิดเป็ น
สัญญาระหว่าง 2 ฝ่ ายขึ้นก็ได้
ส่ วนนิติเหตุ คือ เหตุที่ทำให้บุคคลเกิดมีความสัมพันธ์ทางกฎหมายขึ้น อันเป็ นเหตุที่กฎหมายกำหนด
ไว้ ซึ่ งไม่วา่ เขาจะสมัครใจหรื อไม่สมัครใจก็ตาม เช่น การทำละเมิด ,การจัดการงานนอกสัง่ , ลาภมิควรได้
และบุคคลสถานะ เช่น หน้าที่ของบิดามารดาต่อบุตร เป็ นต้น
การเพิกถอนการฉ้ อฉล นั้นเป็ นหลักกฎหมายซึ่ งมุ่งคุม้ ครองสิ ทธิ ของเจ้าหนี้ ซึ่ งเป็ นการให้สิทธิ เจ้าหนี้ ในการ
ควบคุมกองทรัพย์สินของลูกหนี้ ตามที่ได้บญั ญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย์
มาตรา 237 ซึ่ งบัญญัติวา่ "เจ้าหนี้ชอบที่จะร้องขอให้ศาลเพิกถอนเสี ยได้ซ่ ึ งนิติกรรมใดๆ อันลูกหนี้ได้
กระทำลงทั้งรู้อยูว่ า่ จะเป็ นทางให้เจ้าหนี้ เสี ยเปรี ยบ”
ดังนั้นถ้าลูกหนี้ทำให้กองทรัพย์สินของตนลดน้อยลงโดยทุจริ ตซึ่ งกฎหมายเรี ยกว่า “การฉ้อฉล” ส่ งผล
ให้เจ้าหนี้ เสี ยหายโดยการทำให้ทรัพย์สินไม่เพียงพอที่เจ้าหนี้ จะบังคับชำระหนี้ได้น้ นั กฎหมายจึงให้สิทธิ แก่
เจ้าหนี้ในการที่จะขอให้ศาลเพิกถอนการกระทำที่เป็ นการฉ้อฉลที่ลูกหนี้ ได้กระทำลงนั้นได้
สิ ทธิ ยดึ หน่วง หมายถึง การที่ผคู้ รอบครองได้ครอบครองทรัพย์สินของผูอ้ ื่นและมีหนี้ อนั เป็ นคุณประโยชน์
แก่ผคู ้ รอบครองเกี่ยวด้วยทรัพย์สินซึ่ งครอบครองนั้น โดยมีหลักเกณฑ์ดงั นี ้
○ 1. เจ้าหนี้ครอบครองทรัพย์สินของผูอ้ ื่นโดยชอบด้วยกฎหมาย
○ 2. ต้องมีหนี้เกี่ยวกับทรัพย์สินที่ครอบครอง
○ 3. ไม่ขดั กับภาระของเจ้าหนี้ หรื อคำสัง่ ของลูกหนี้ หรื อความสงบเรี ยบร้อย