ICS 91,120.10 ‘Ukupno strana 13 JUGOSLOVENSKI Toplotna tehnika u gradevinarstvu JUS STANDARD PRORACUN DIFUZIJE VODENE PARE U ZGRAVAMA V.55.520 1997. Heat in civil en ering — Calculation of water vapour diffusion in buildings Ovaj standard utyrden je ReSenjem direktora SZS br. 6/2-02-1/187 od 7. novembra 1997. godine, PREDGOVOR, Ovaj standard je nastao revizijom standarda JUS UJS.520 iz 1980. godine. Standard je pripremila Komisija za toploinu tehniku u gradevinarsivu na osnovu DIN 4108-5 iz 1981. godine. Prilog A je informativan, 1 PREDMET I PODRUCJE PRIMENE, Ovim standardom se utvrtuje metoda za proratun difuzije vodene pare u gratlevinskim pregradama w vgradama, Meioda obuhvata proratun gustine difuzionog protoka vodene pare, proratun kolitine kondenzata sadréaja viage 1u materijalu i proratun isuSenja grattevinske pregrade, U Priloge A dat je primer za analizu granitnih uslova za spoljaSnju gradevinsku pregradu. Tabelarmo se daju proratunske velitine za izraclu dijagrama difuzije u periodu kondenzacije, 2. VEZA SA DRUGIM STANDARDIMA, Odredbe stazdarda na koje izdanja su vatila u vreme objav navedonih standarda, ij standard poziva istovremeno vate i kao odredbe ovog standerda, Navedona ivanja ovog standarda, a kada se on primenjuje, Koriste se najnovi JUS ISO 7345:1997, Toplotna izolacija — Fizitke velitine i definicije JUS ISO 9346:1997, Toploma izolacija - Prenos mase ~ Fizitke velifine i definicije JUS U.I5.600:1997, Toplotna tehnika w gradevinarstru ~ Tehnitki uslovi za projektovanje i grattenje zgrada Desktiptor: gratevinarsivo, toplotna tehnika, difuzija vodene pare, 2grada, proratun SAVEZNI ZAVOD ZA STANDARDIZACUU, W indanjeJUS U35.520 2 3 OSNOVNE OZNAKE I JEDINICE Za potrebe ovog standarda primenjuju se oznake iz standarda JUS ISO 7345 i JUS ISO 9346 kao i nize navedene oznake: 4, debijina j-tog sloja, u metrima {m), dy ~ ratunska debljina j-tog sloja, u metrima (m), g —_~ gustina difuzionog protoka vodene pare, u kilogramima po kvadratnom metru i tasu {ke/(m?)], pi ~ pritisak zasicenja vodene pare unutraSnjeg vazduha, u paskalima (Pa), j = 0,1, 2... 2 ~ broj slojeva (j = 0 je granitna povrsina unutrasnjeg sloja), pritisak zasi¢enja vodene pare na granitnoj povrSini izmedu slojeva j P.—~ pritisak zasicenja spolja’njeg vazduha, u paskalima [Pa], j + 1,u paskalima [Pa}, rR ni pritisak vodene pare sa unutrasnje strane pregrade, u paskalima [Pa], P» —_ ~ parcijalni pritisak vodene pare sa spoljainje strane pregrade, u paskalima (Pa), 7, ~ ckvivalentna debljina vazduinog sloja za difuziju vodene pare kroz j-ti sloj pregrade, u metrima [1 R, R, — proratanske toplotne otpornosti prelaza toplote prema JUS U.J5.600, tabela 1, u kvadratrim motrima i kelvinima po vatu [m°K/W], Ry ~ toplotna otpornost j-tog sloja, u kvadratnim metrima i kelvinima po vatu [m?K/W], R, = ukupna toplotna otpornost pregrade kao suma ‘n" pojedinatnih otpornosti, u kvadratnim metrima i kelvinima po vatu [m°K/W], R — ~ ukupna toplotna otpornost (R = R, + Ry + R,), u kvadratnim metrima i kelvinima po vatu (m°K/W), f — ~ temperatura unutraénjeg (toplijeg) vazduha" prema JUS U.5.600, tabela 10, u stepeniraa Celzijusa [°C], f, _ — temperatura spoljainjeg (hladnijeg) vazduha” prema JUS U.J5.600, tabela 11, u stepenima Celzijusa [°C], At ~ razlika temperatura unutrasnjeg i spoljainjeg vazduba, u kelvinima [K], f —~ temperatura na granici j-tog sloja (u smeru ka bladnijoj strani pregrade), u stepenima Celzijusa [°C}, 4, = teplotna provodljivost j-tog sloja, uw vatima po metra i kelvinu [W/mK], 4, ~ Telativai koeficijent difuzije vodene. pare j-tog sloja, 9 ~ relativna vlaznest unutragnjeg (toplijeg) vazduha”’ prema JUS U.J5.600, tabela 11, u procentima [%], , — ~ relativna viaznost spoljasnjeg (hladnijeg) vazduha" prema JUS U.J5.600, tabela 10, u procentima [%]. 4 OPSTI USLOVI Proratuni difwzije vodene pare vr8e se za spoljasnje gradevinske pregrade, kao i za gratlevinske pregrad= kod kojih je razlika parcijalnih pritisaka sa obe strane pregrade veca od 500 Pa Proratun se zasniva na Glaserovom grafiékom postupku za analizu procesa difuzije vodene pare u gratlevinskim pregradama, Moguéi su sledect slutajevi (videti sliku 1) u periodu kondenza a) difuzija vodene pare bez izdvajanja kondenzata; b) difuzija vodene pare sa izdvajanjem kondenzata u jednoj ravni kondenzacije; ©) difuzija vodene pare sa izdvajanjem kondenzata u zoni gratlevinske pregrade. Na slici 2 prikazani su slutajevi (a, b, c) isuSenja gradlevinske pregrade. 5 TEMPERATURSKA RASPODELA ‘Temperaturska respodela se proratunava za uslove stacionarnog temperaturskog, polja, pri temperaturama otpornostima R, i R,. ity i Za proces isufenja merodavne su drugs vrednosti iz JUS US.600 (tatka 4.23).JUS UJS.520 3 Temperatura unutratnjeg, vazdubs: f °C}. ‘Temperatura unutragnje povréine gratlevinske pregrade: ~ At, [°C]. Temperatura na granici j-tog sloja gratlevinske pregrade: , = f,, ~ Af, [°C]. -mperatura spoljasnje povrSine gratevinske pregrade: f, = f Razlika temperatura unutrainjeg i spoljaSnjeg vazduh Pri tome je: pad temperature unutratnji vazdub/unutrainja povrdina Af = At RR, [K]; pad temperature na prvom sloju pregrade: At, = At (RR) (Kj; ped temperature na j-tom sloju pregrade: A Ar (R/R) {KI}; pad temperature spoljatnja povrSinaispoljasnji vazduh: At, = At (RJR) [K]. 6 PRITISAK ZASICENJA VODENE PARE, Pritisak zasiGenja vodene pare izratunava se po obrascu: pl = 6106» 1075**, a r<0°C on pi = 610.6 - 10777 *¥, zar>0°C ili se odreduje na osnovn tabele 1. Obrazac se moze primeniti za temperature u opsegu od ~ °C do 40°C.JUS U.J5.520 Tabela 1 — Pritisci zasizenja vodene pare p’ [Pa] u zavisnosti od temperature vazduha Temperatura Pritisak, p’ [Pa} ta oe | o1 [ 02 | 03 | o4 | os | 06 | 07 | o8 | 09 40 7359 | 7398 | 7438 | 7478 | 7517 | 7557 | 7598 | 7638 | 7679 | 7719 39 6976 | 7014 | 7051 | 7089 | 7127 | 7165 | 7204 | 7242 | 7281 | 7320 38 6610 | 6646 | 6682 | 6718 | 6755 | 6791 | 6828 | 6865 | 6902 | 6939 37 6 261 | 6296 | 6330 | 6364 | 6399 | 6434 | 6469 | 6504 | 6539 | 6575 36 5929 | 5961 | 5994 | 6027 | 6060 | 6093 | 6126 | 6160 | 6194 | 6 227 1 35 S611 | 5642 | $673 | 5705 | 5736 | 5768 5800 | 5832 | 5864 | 5 206 | i 34 5309 | 5338 | 5368 | 5398 | 5428 | 5458 | S488 | 5519 | 5549 | 5 580 { 33 5020 | 5048 | 5077 | 5105 | 5134 | 5163 | 5192 | 5221 | 5250 | 5279 : 32, 4746 | 4772 | 4799 | 4827 | 4854 | 4881 | 4909 | 4936 | 4964 | 4992 31 4484 | 4510 | 4535 | 4561 | 4587 | 4613 | 4639 | 4666 | 4692 | 4719 30 4235 | 4259 | 4284 | 4309 | 4333 | 4358 | 4383 | 4408 | 4433 | 4459 29 3.998 | 4022 | 4045 | 4008 | 40s | ans | 4139 | 4163 | ais7 | 42m 2 3773 | 3795 | 3817 | 3840 | 3862 | 3.884 | 3.907 | 3930 | 3952 | 3.975 ras 3559 | 3580 | 3601 | 3622 | 3643 | 3665 | 3686 | 3708 | 3730 | 3751 26 3356 | 3376 | 3396 | 3416 | 3.436 | 3456 | 3477 | 3497 | 3518 | 3538 25 3163 | 3181 | 3.200 | 3219 | 3239 | 3258 | 3277 | 3297 | 3316 | 3.336 eae 2979 | 2997 | 3015 | 3033 | 3051 | 3070 | 3088 | 3107 | 3125 | 3 144 B 2805 | 2822 | 2839 | 2856 | 2874 | 2891 | 2908 | 2926 | 2944 | 2961 % 2640 | 2656 | 2672 | 2689 | 2705 | 2721 2738 | 2755 | 2771 | 2788 21 2483 | 2499 | 2514 | 2529 | 2545 | 2561 | 2576 | 2592 | 2608 | 2624 20 2335 | 2349 | 2364 | 2379 | 2393 | 2408 | 2423 | 2438 | 2453 | 2468 19 2194 | 2208 | 2222 | 2236 | 2250 | 2264 | 2278 | 2292 | 2306 | 2321 18 2061 | 2074 | 2087 | 2100 | 2114 | 2127 | 2140 | 2154 | 2167 | 2181 7 1935 | 1948 | 1960 | 1972 | 1985 1997 | 2010 | 2023 | 2035 | 2048 16 1816 1828 | 1839 | 1851 | 1863 | 1875 1887 | 1899 | 1921 | 1923 6 1703 | 1714 | 1725 | 1736 | 1748 | 1759 | 1770 | 1782 | 1793 | 1804 14 1597 1607 | 1618 | 1628 | 1639 1649 | 1660 1671 | 1682 | 1692 B 1496 | 1506 | 1516 | 1526 | 1536 | 1546 | 1556 | 1566 | 1576 | 1586 12 1401 1410 | 1420 | 1429 | 1438 | 1448 | 1457 | 1467 | 1477 | 1486 li 1311 1320 1329 | 1338 | 1347 1356 1365 | 1374 | 1383 | 1392JUS US: Tabela 1 (zavréetak) ‘Temperatura Pritisak, p‘ [Pal Pe) oo [ o1 [ 02 [ 03 | o4 [ os [ 06 [| 07 [| os | o9 10 1227 | 1235 | 1243 | 1252 | 1260 | 1269 | 1277 | 1286 | 1294 | 1303 9 1147 [ 1155 | 1163 | 1171 | 1178 | 1186 { 1194 | 1202 | rau | 1219 8 rom | 1079 | 1087 | 1094 | 1101 | 1409 | 1116 | 1124 { 1132 [1139 7 ro01 | 1008 | rots | 1022 | 1029 | 1036 | 1083 | 1050 | 1057 | 1065 6 934 | 941 | 947 | 954 | 901 | 967 | 974 | 981 | 987 | 994 5 am | sis | 4 | 690 | 696 | 903 | 909 | 915 | 922 | om 4 3 | 319 | soa | s30 | 36 | sa | ams | asa | a0 | 66 3 737 [763 [108 [74 [7 | vas [790 | 796 | aor | a07 | 2 7s} 70 | 75 | 71 | m5 | mi | 736 | 74 | 747 | 752 1 656 | 601 | 666 | on | 676 | oat | oss | 690 | 9s | 700 ° ou { os | on | co | 02 | os | oss | oa | o47 | 052 | 0 ot | 606 | oor | 596 | sor] sao | sex | 57 | sm | S67 =I se2 | 557 | sos | 548 | sav | 5391 535 | 530 | sao | S22 2 si7 | 513 | 509 | sot] 500 | 496 | 492 | 438 | 494 | 480 [3 476 [ 4m | 468 464 | a0 | 456 | 450 | ae | aa | aa | 4 437 | 433 | 430 | 426 | 422 | a9] 415 | 412 | aoe i 5 aor 398 | 34 fa | 3e8 | 388 | ser | 378 | 375 | a7 | 6 368 | 365 | 302 | 350 | 356 | 353 | 350 | 347] su | 3a a 338 | 335 | 332 | 329 | 3a | 323] 320 | ss | ais 8 309 | 307 | 304 | 301 | 299 | 296 | 298 | 201 | 288 9 263 | 281 | 27 | 270 | 2 | 2 | 269 | 206 | 260 =10 259 | 257 | 255 | 253 | 250 | 248 | 246 | 248 | 202 an wi | ws] ws | | 29 | 27] ms | 23 | 220 =a a7 | ms | 213 | 21 | 209 | 207 | 205 | 203 | 202 -13 198 196 194 193 191 189 187 186, i 184 -14 wi [| 19 [ im [ 16 [ 14 [ i] im 169 | 168 -15 15 | 13 { 162] 100 | 159 | 157 | 156 | 154 | 153 =16 150 | 149 | 147 | aa | 145 | 143 | a2 | im | 139 | 138 7 of us| | os} im] ool m9] os] m7] ms} 18 wa | 13 | mi] im | i9| us| a6 | 1s | ta 19 mm | iu2{ im{ 10 | 1 | ws | 7 | 106 | 1s | 104 | 20 13 | 102 | in| 100] 9 | | o7 | 9 | 95 | 94JUS UJ5.520 6 7 PARCLJALNI PRITISAK VODENE PARE Parcijalni pritisci vodene pare odredeni su relacijama: a) p= 9, +p) [Pa] za unutrasnji vazduh; b). Pp. = @, pi [Pal za spoljasnji vazduh. 8 IZRACUNAVANJE EKVIVALENTNE DEBLJINE Ekvivalentna debljina (vazdusnog sloja za difwziju vodene pare kroz j-ti sloj gratlevinske pregrade), 7, izratunava se iz relacije: m= 4 w fra] ‘Suma ekvivalentnih debljina vazdusnog sloja 7, pojedinatnih slojeva gratlevinske pregrade daje ukupnu ekvivalentna debijinu: r= lm) Na slici 3 dat je Sematski prikaz raspodele temperatura pritisaka zasicenja vodene pare i parcijalnih pritisaka vodene pare na primeru troslojne grattevinske pregrade. 9 DIAGRAM DIFUZAJE (ISUSENJA) Kod proratuna is: ravni (ili zone) kondenzacije u ravni (ili zoni) kondenzacije viadaju ustovi koji odgovaraju 100 %-tnoj relativno} viaznosti U modifikovanom grafitkom prikazu popretnog preseka gratlevinske pregrade, kojem su pojedini slojevi umesto debljinama d, predstavljeni odgovarajucim ekvivalentaim debljinama vazdusnog sloja r, crtaju se: 4) linija prtisaka zasienja vodene pare, p’ (Pals b) linija parcijalnih pritisaka vodene pare, p [Pa. Odgovarajuéi moguéi slutajevi difuzije (isusenja) dati su dijagramima difuzije na slikama 1 i 2. 10 PRORACUN GUSTINE DIFUZIONOG PROTOKA VODENE PARE, g, [ke/(m*h)] Postupak proratuna je zasnovan na stacionarnoj difuziji kroz pregradu pri definisanim granitnim uslovima, Koeficijent 0,67 - 10% je srednja vrednost difuzione konstante za difuziju vodene pare kroz vazduh za interval temperatura od 20 °C do 30 °C. 10.1 Difuzija vodene pare bez. izdvajanja Kondenzata Gustina ulaznog difuzionog protoka vodene pare u pregradu jednaka je gustini izlaznog difuzionog protoka vodene pare iz pregrade [slika 1a)} i iznosi: & = 0,67 + 10° « (p, ~ p)/Er [kg/(m?-h)}JUS U.35.520 7 10.2 Difuzija vodene pare sa izdvajanjem kondenzata u ravai Masa vodene pare po povrSini i vremenu koja se zadriava u pregradi (slika 1b)] jednaka je razlici gustine ulaznog difuzionog protoka vodene pare u pregradn i gustine izlaznog difuzionog protoka vodene pare iz pregrade i izmosi: = 0,67 + 10° lb, ~ pile! ~ (pi - p.)iet| [kgi{en?-n}} Pi. ~ pritisak zasi¢enja vodene pare koji odgovara temperaturi ravni kondenzacije, u paskalima {Pa}; = suma ekvivalentnih debijina vazduinih slojeva od unutragnje povrSine pregrade do ravni kondenzacije, u metrima {ro}; 7” — suma ekvivalentnih debljina vazduinih slojeva od ravni kondenzacije do spoljasnje povrsine pregrade, u metrima (m], 103 Difuzija vodene pare sa izdvajanjem kondenzata u zoni Posmatea se slutaj izdvajanja kondenzata u zoni Sirine d, {ml, slika 1c). Masa vodene pare koja se Kondenzuje u jedinici vremena po jedinici povrsine u pregradi jednaka je razlici gustine ulaznog difuzionog pratoka vodene pare u pregradu i gustine izlaznog difuzionog protoka vodene pare iz pregrade i iznosiz 5, = 067 «10° [fpr ~ (oa ~ pdr ert? - ade je: ply — pritisak zasiéenja vodene pare na mest unutrainje povedine zone kondenzacije, u paskalima [Pal; Pq ~ pritisak zasicenja vodene pare na mestu spoljainje povrSine zone pregrade. u paskalima [Pa]; 7 ~ suma ckvivalentnih debljina vazdugnih slojeva od unutraénje povrsine pregrade do unuiraénje povrsine zone kondenzacije, u metrima [m); 1” — suma ekvivalentaih debljina vazdusnih slojeva od spoljatnje povrsine zone kondenzacije do spoljainje povriine pregrade, u metrima [m]. 11 MASA KONDENZATA PO JEDINICI POVRSINE U TOKU '2’ DANA KONDENZACE Masa vodene pare koja sc zadrZava u pregradi, g,, izratunata prema tatki 10, odreduje masu Kondenzata koji se izdvaja u periody kondenzacije od "2" dana. Broj dana, z, utvrden je u JUS U.t5.600 (videti 3.2.4). Mesa kondenzovane vodene pare po jedinici povrfine u toku z dana dobija se iz relacije: & ° 24 +z [kg/m] 12 IZRACUNAVANJE MASENE VLAZNOSTI MATERIJALA USLED KONDENZACISE, Xx [%] Na zavr8etku razdoblja difuzije vodene pare, povecanje viatnosti materijala pregrade usled kondenzacije dato je izrazom: Xan = (@ + 100)/(4, « 0) [26] ede je: d, — ratunska debljina sloja pregrade u kome se kondenzovala vodena para (videti JUS U.J5.600, 3.2.4.2), u ‘metrima [m]; P. — zapreminska masa (gustina) materijala sloja pregrade kilogramima po kubnom metru [kg/m]. enom stanju (prema JUS U.15.600, tabela 5), uJUS U35.520 8 13 PRORACUN ISUSENJA GRADEVINSKE KONSTRUKCUJE Ako je parcijalni pritisak vazduha sa obe strane (unutrasnje i spoljaSnje) gradevinske pregrade manji od pritis zasigenja vodene pare u ravni kondenzacije, odnosno na ravnima koje ogranitavaju zonu kondenzacije, dolazi do isuSenja grattevinske pregrade pojavom difuzije vodene pare iz pregrade prema spoljnjoj sredini. Moguci slutajevi dati su na slici 2 {a), b) i¢)]. 13.1 Bez kondenzacije Shutaj kada nije bilo kondenzacije u pregradi, pa ne dolazi do isusenja {slika 2a)). 13.2 Dituzija vodene pare pri isudenju iz rayni kondenzacije Gustina difuzionog protoka vodene pare koja se oslobada iz konstrukeije jednaka je zbiru gustine difwzionog protoka vodene pare prema unutragnjem prostoru i gustine difuzionog protoka vodene pare prema spoljagnjem prostoru [slika 2b)} i iznosi f= 0,67 + 10° [i ~ phir’ + (pt ~ p.)ir# fkgrin® a} ade je pL ~ pritisak zasi¢enja vodene pare na mestu isugenja, u paskalima [Pa]; 1 — suma ekvivalentnih debljina vazduinih slojeva od unutraénje povréine pregrade do ravni isufenja, u metrima fmf; 1 — suma ekvivalentnih debljina vazdusnih slojeva od ravni isuxenja do spoljainje povrdine pregrade, u metrima {m). 13.3 Difuzija vodene pare usled isusenja iz zone gratevinske pregrade Posmatra se slutaj isusenja iz zone gradevinske pregrade, Sirine d, {m). Gustina difuzionog protoka vodene pare usted isuSenja iz zone jednaka je zbiru gustine difuzionog protoka vodene pare koja se oslobata ka unutragnjem prostoru i gustine difwzionog protoka vodene pare koja se oslobata ka spoljanjem prostoru i izn 8 By + &e [ke/m*h] Pri tome se smatra da se iz polovine zone kondenzacije vodena para oslobada ka unutrainjem prostoru, a iz druge polovine ka spoljanjem prostoru [slika 2c)]. Uspostavijaju se relacije: + osr)| [kerm2-4)} By = 067 - 10° {pe -P) fue = 067 +10° «ft ~ pos, +r] fagne-a] i ~ pritisak zasi¢enja vodene pare koji odgovara temperaturi zone isuSenja, u paskalima [Pa]; 1 ~ suma ekvivalentnih debljina od prvog sloja pregrade do unutrainje povrsine zone isuSenja, u metrima [m}; 7, ~ suma ekvivalentnih debljina zone isugenja, u metrima [ml]; 7" — suma ekvivalentnih debljina od spoljanje povrsine zonc isuSenja do spoljasnje povrSine gratievinske pregrade, 1u metrima [m).JUS U35.520 9 14 PRORACUN VREMENA POTREBNOG ZA ISUSENJE GRADEVINSKE PREGRADE Potrebno vreme za isuSenje gracievinske pregrade, z, dana, mora da bude jednako dozvoljenom vrement isusenia ili kkraca od njega, ze dana, prema JUS U.J5.600, tabela 4: 2, 5 Adee Vreme potrebno za isusenje gradevinske pregrade dato je izrazom: 1,3 el/@4 g) [dan] Koeficijentom 1,3 uvazava se usporavanje isuSenja usled postepenog smanjenja difuzionog protoka.10 JUS UJSS26 Slika 1 ~ Dijagram difuzije vodene pare ~ period kondenzacifeu JUS UJS.520 Slika 2 ~ Dijagram difuzije vodene pare ~ period isusenjaJUS 055.520 R Slika 3 - Sematski prikaz raspodele temperatura, pritisaka zasicenja vodene pare i parcijalnih pritisaka yodene pare na primeru troslojne gratevinske konstrukeljeJUS U.J5.520 13 PRILOG. A (informativan) PRAKTICAN PRIMER ZA ANALIZU GRANICNIH USLOVA ZA SPOLJNU GRADEVINSKU PREGRADU PRORACUN VELICINA ZA IZRADU DIJAGRAMA DIFUZIJE (ISUSENJA) Gradevinska pregrada je u II gradevinskoj klimatskoj zoni. U svakom konkretnom slutaju usvajaju se odgovarajuce vrednosti prema JUS UJ5.600. U tabeli A. daju se proratunske vel kondenzacije. Tabela Al - Proraéunske velidine za dijagram difuzije u periodu kondenzacije jagram difuzije u periodu Onis tomstratcie | iy | maton f vice) [rome on] th ftmexrwy | rey | thas | de | “iy unutra (vazduh) 20,0 2335 | uuza zid (vazduh) 01250 | 188 | 2162 | 1634 | produ2ni malter 20 | 1800 | 08700 1050 | 20 | 00230 | 185 | 2431 | 1398 | 0,40 mineralna vuna 80 50 0,041 6 ao | ot igs | -24 | soo | soo | oos | giter opeka x20 | 140 | osto0 vo | 6 | 0167 | aa | me [| ae | on | ‘ementni malter 30 | 2100 ry 1050 | 30 | ons | 46 | ao | 30 | 090 | | uuza zid (vazduh) ooo | 46 | 416 | 301 | spolja (vazduh) -so | 401 | [ vans 9, = 99% w= 1% ~ | ‘Stampa Savezni zavod za standardizaciju — Beograd ‘Zabranjeno prefiampavanje (sve viste umnotavanja)