Professional Documents
Culture Documents
Gr8LPFIL10 26 20
Gr8LPFIL10 26 20
FILIPINO 8
V. Konsepto:
Mula sa katutubong dula tulad ng karagatan, duplo, senakulo, tibag,at moro-moro noong
panahon ng Espanyol, nagbihis sa bagong anyo ang dula noong panahon ng mga Amerikano.
Nahilig ang mga Pilipino sa sarswela, isang dulang may kantahan at sayawan na mayroong
isa hanggang limang kabanata, at nagpapakita ng mga sitwasyong may kwento ng pag-ibig at
iba pang mga isyung kontemporaryo.
Mahalaga ba ang paglingon kung ikaw ay nabubuay nang masaya ngayon? At naging masaya
ka ba kung lagi mong itinatanong sa iyong sarili ang iyong magiging bukas? Napakalalim ng
dalawang katanungang ito. Pag-isipan mo ang sagot sa pamamagitan ng dulang babasahin
mo ngayon
1
PAGKILALA SA SARSWELA BILANG ISANG DULA
Unang naipakilala ang sarswela sa Pilipinas noong ikaw-17 siglo noong panahon ng mga
Espanyol, bagamat naging popular lamang ito noong panahon ng Himagsikan hanggang nong
panahon ng mga amerikano. Itinatag ito ni Alejandro Cubero noong 1880, at kasama si Elisa
Raquero, itinatag nila ang teatro Fernandez na siyang unang grupo ng mga Pilipinong
sarswelista sa Pilipinas
ELEMENTO ng TULA
May kasabihan para sa uring ito ng panitikan na walang duda kung walang iskrip, at wala ring
dula kung walang director. Kung kaya, upang maitanghal ito sa entablado, kakailanganin ang
mga sumusunod.
1. Isang tagasulat ng iskrip
2. Mga artistang gaganap
3. Isang director na magdidirihe ng dulang itatanghal
4. Iba pang mga taong katulong sa paghahanda ng dula-
a. Tagaayos ng mga kagamitang gagamitin (props) ng mga tauhan
b. Tagadisenyo at tagagawa ng mga costume
c. Tagadisenyo ng telon o backdrop
d. Tagaayos ng mga ilaw at mikropono
e. At iba pa
1. Komedya – ito ang tipo ng dula na may masayang tema, walang iyakan, magaan sa
kalooban panoorin, at nagtatagumpay ang bida.
2. Trahedya – ipinapakikita naman nito ang kalungkutan na kung minsan ay nauuwi sa
kabiguan o pagkamatay ng pangunahing tauhan.
3. Melodrama – ito ang uri ng dula na may magkahalong saya at lungkot, na kadalasang
may mga eksenang humahaplos sa damdamin at diyalogong tumatatak sa kaisipan ng
manunuod
4. Parsa – tinutukoy naman nito ang uri ng mga kuwentong walang katuturan, at
naghahatid lamang ng simpleng katuwaan at tawanan. Ito iyong mga karaniwang
dulang napapanood na madalas ay may hampasan kapag nagbibirua
5. Parodya – isang uri ito ng komentaryo o pambabatikos habang ginagaya ang
kakatwang kilos ng isang tao, tulad ng halimbawa ng kanyang pagsasalita, kilos na
nakagawian o ilang nakakatuwang mga pag-uugali
6. Proberyo – Hango ito sa tanyag na mga salawikain, na kadalasang nagiging
bukambibig ng marami. Dito umiikot ang kuwento upang magsilbing modelo ang tauhan
2
MGA ASPEKTO NG PANDIWA
B. Aspektong Katatapos
Ito ay kilos na hindi pa natatagalang natapos o naganap. Kaiba ito sa perpektibo
sapagkat saglit pa lamang na natapos ang kilos na ginawa. Gumagamit ito ng panlaping
ka-
HAL:
Kagagaling pa lamang ng Pangulo sa Amerika