Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 6

Aralin 6: Wika at Pulitika 7.

Ang paggamit nito ay pagpapalaya sa


ating kamulatan na halos kasing halaga
Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay ng pagpapahalaga natin sa mga
inaasahang maisasagawa ang mga sumusunod: larangang pampulitika.

 Maiuugnay ang pagkakabuo ng Wikang


8. Isang pangangailangag pulitikal sa
Pambansa sa usaping pulitikal;
kasulukuyan pakikibaka natin para sa
 Maipakita ang iba’t ibang sitwasyong pambansang katuturan lalo na sa
pampulitika ng Wikang Pambansa. aspetong pulitikal.
TEKSTO
9. Nakapag bibigay ito o paggamit nito ng
Wikang Pambansa at Pulitika sa mga kapangyarihang pulitikal sa
Bansa sambayanan lalo na sa mga
ordinaryong mamamayan.
1. Ito ang opisyal na Wika ng Pilipinas
simula 1946, kinumpirma ng 1973 at 10. Saligang kasangkapan para sa paggigiit
1987 Konstitusyon ng Pilipinas. at pagpapanatili ng pambansang
kakanyahan ng Pilipinas bilang pulitikal
2. Wika ng mga transaksyong pulitikal sa na entidad
bansa lalo na sa mga sitwasyong
kasangkot ang mga ordinaryong taong 11. Ang paggamit ng Filipino ay pagtutol sa
iba-iba ang katutubong wika. pag domina at gamit ng Ingles sa
Pilipinas bilang pulitikal na komonidad
3. Wika sa opisyal na kumunikasyon ng na malaya at nagsasarili.
mga sangay ay ahensya ng gobyernong
Pilipino ayon sa konstitusyonal na 12. Ito ang magbibigay ng lakas,
probisyon at statutory laws. kapangyarihan at pagkakaisang pulitikal
ng sambayanang Pilipino na
4. Wika ng pagkakaunawaan at sasandatahin sa mga panahong may
komunikasyon ng gobyerno kasama ang krisis na pulitikal ang mamamayan at
mga instrumentalidad nito at ng mga ang buong bansa
mamamayang Pilipino bilang mga
pulitikal na nilalang. 13. Wika ng mga rali, demonstrasyon, piket
at anumang pulitikal na pag titipun-
5. Instrumento sa pagpapalawak sa may tipon kung saan karaniwan nang
silbing pagkakaisa sa sambayanang nagsisilbing forum ng tungkol sa mga
Pilipino bilang isang bansa para sa pulitikal na sigalot, problema,
aktibong mobilisasyon sa kanila para sa kontradiksyon at aspirasyon.
pulitikal na katatagan, katiwasayan at
pagsulong. Mula sa Pulitika ng Pagpili/Paggamit ng Wika sa
Lipunang Pilipino ni Jesus Fer Ramos
6. Tulay sa pag kakapantay-pantay sa ating
lipunan lalo na sa mga pulitikal na
oportunidad, posisyon at titulo.
Aralin 7: Pagsasaling-Wika kailangan pa rin na mapanatili ang diwa
at mensahe ng tekstong isasalin.
Ang paggamit ng sariling wika ay lubhang
mahalaga, sapagkat ito ang maaaring maging
3. Tandaang ang isa salin ay
susi sa pag-unlad ng bansa. Kung ang lahat ng
ang kahulugan o mensahe at
mga mag-aaral ay bihasa sa paggamit ng
kanilang sariling wika, magkakaroon na ng hindi lang mga salita
pagkakataon na makasabay din ang ating bansa - iwasan ang literal na pagsasalin, sapagkat
mula sa mga umuunlad na bansa. Ang maaari nitong mabago ang kahulugan ng
pagkakaroon ng sapat na kaalaman sa tekstong isinasalin. Pagtuunan ang mensaheng
pagsasaling wika ay maaaring magdulot ng nakapaloob sa teksto dahil yun ang bibigyan ng
lubos na pagkaunawa sa mga terminong may interpretasyon sa pagsasalin.
malalim na pagpapakahulugan. Ang pagsasalin
ay pagbibigay ng katumbas na diwa o mensahe 4. Piliin ang mga salita at
patungo sa ibang wika. Dahil dito magkakaroon parirala ng madaling
ng pagkaunawa ang bawat isa kung mismong maunawaan ng Mambabasa
sariling wika ang gagamitin sa pagkatuto.
- maging mapili sa mga salitang gagamitin sa
Pamantayan sa Pagsasaling-Wika pagsasalin, simpleng mga salita na madaling
maunawaan ng kahit na sinong mambabasa..
1. Alamin ang paksa na isasalin-
magsaliksik ng mga kaugnay na 5. Ipabasa sa isang eksperto sa
impormasyon, upang magkaroon ng wika ng pinagsalinan o sa
mas malawak na kaalaman hinggil sa
isang katutubong
paksang isasalin.
nagsasalita ng wika ang
iyong isinalin
2. Basahin ng ilang beses ang
tekstong isasalin-paulit- ulit na -mahalagang humingi ng gabay mula sa mga
basahin ang teksto upang maunawaan taong eksperto sa wikang pinagsasalinan,
ang ideyang nakapaloob dito, sapagkat upang maituwid at walang mabawas na kaisipan
mula sa tekstong binibigyang salin.

Mga Hakbang sa Panghihiram

1. Ang unang pinagkukunan ng mga salitang maaaring itumbas ay ang leksikon ng kasalukuyang Filipino.

Halimbawa:
2. Sa panghihiram ng salita na may katumbas sa Ingles at sa Kastila, unang preperensya ang hiram sa
Kastila. Iniaayon sa bigkas ng salitang Kastila ang pagbaybay sa Filipino.

Halimbawa:

3. Kung walang katumbas sa kastila o kung mayroon man ay maaring hindi maunawaan ng nakakarami
ng tagagamit ng wika, hiramin ng tuwiran ang katawagang Ingles at baybayin ito ayon sa mga
sumusunod na paraan. Kung konssistent ang ispeling ng salita, hiramin ito nang walng pagbabago.

Halimbawa:

4. Kung hindi konsistent ang ispeling ng salita,hiramin ito at baybayin nang konsistent sa pamamagitan
ng paggamit ng 20 letrang dating Abakada.

Halimbawa:

5. May ilang salitang hiram na maaring baybayin sa dalawang kaanyuan ngunit kailangan ang konsistensi
sa paggamit.

Halimbawa:
PAGSASALIN 4. Maging matipid sa paggamit ng mga
salita.
 Ang pagsasalin ay hindi maiiwasan sa
pagsulat ng isang papel ng pananaliksik 5. Sa pagsasalin, hindi maiiwasan ang
sa Filipino sapagkat may mga babasahin pagpapakahulugan , kung sakaling
na nasusulat sa wikang banyaga na magkaroon ng ibang pakahulugan sa
kailangang isalin sa sariling wika. itutumbas na salita, umisip ng ibang
maaaring ipalit dito.
 Ang pagsasalin ay ang paglilipat ng isang
tekstong nakasulat sa isang wika tungo 6. Hanggat maari, iwasan ang paggamit ng
sa ibang wika. panumbas na salita na may kaanyo sa
ibang wika sa Pilipinas, subalit hindi
 Ayon naman sa New Standard kakahulugan.
Dictionary ito ay pagbibigay ng diwa o
kahulugan sa ibang wika.May dalawang 7. Ang mga daglat at akronim an
wika na kasangkot sa bawat pagsasalin, tinanggap na o kinikilalang unibersal ay
ang simulang wika (source language) at di na kailangang iayon sa baybay ng
tunguhang wika (target language) katumbas sa Filipino.

 Nagbigay si Santiago (2005) sa kanyang 8. Kapag ang pamagat ay may kahirapang


aklat ng Sining ng Pagsasaling-Wika ng isalin , bigyan ito ng kanumbas
ilang mga dapat isaalang-alang sa pakatapos maisalin ang buong
pagsasalin: nilalaman ng isasalin.

1. Higit na pahalagahan ang wikang


kasalukuyang ginagamit ng bayan kaysa
wikang nakasulat. Maaring ang wikang
nakasulat ay bahagi na ng nakaraan
kaya’t hindi na gianagamit sa
kasalukuyan. Piliin ang mga salitang
higit na gamitin.

2. Isaalang- alang ang kaisahan sa anyo ng


mga salitang hinihiram sa ibang wika.

3. May mga salitang magkasingkahulugan.


Alinman sa mga ito ay maaring gamitin
subalit dapat na nakaangkop sang salita
sa isinasaling teksto.
Aralin 8: Mga Millenial na Salita ipakita ang sinseridad sa bawat salitang
bibitawan,upang makuha ang kanilang
 Ang mga taong ipinanganak sa pagitan loob.
ng 1981 hanggang 1996, ay tinatawag
na mga millennial . 4. Magtanong kahit na alam mo na ikaw
 Samantalang ang mga ipinanganak sa ay tama.Laging tatandaan,ang relasyon
pagitan ng 1995-2012 ay tinatawag na sa mga millennial ay mahalaga.Maging
Post Millenial. matiyaga para makuha ang kanilang
tiwala.
 At ang mga ipinanganak sa pagitan ng
2013-2025 ay tinatawag na Generation 5. Hayaang makibahagi ang mga millennial
Alpha. sa pagdedesisyon,mahalaga namarinig
ang panig ng mga ito upang
 Madaling makasabay sa pag-usbong ng maramdaman nila na sila ay kabilang sa
makabagong teknolohiya ang mga bawat pangyayari ng kanilang
millennials. Katunayan nito, lahat ng uri kinasasangkutan.
ng social media ay mayroon silang
account, mahilig mag-selfie, at mag- 6. Hindi mahirap na pakisamahan ang mga
post ng kung ano-ano. millennial,ang kailangan lamang ay
pagtitiwala at pag-unawa.
 Masasalamin din sa kultura nila ang
pagiging malaya, na kung saan, 7. Alamin ang kanilang mga ginagawa at
naipapahayag nila ang kanilang ideya, kinahihiligan upang lubos na
saloobin, at paniniwala sa sariling maunawaan ang kanilang mga
pamamaraan. Tunay ngang, ang mga kagustuhan.
millennial ay hindi natin mapipigilan sa
kanilang sariling pag-unlad sapagkat, 8. Maging mapagmasid sa mga
sila’y naka-depende sa mga nauuso at pangyayaring nagaganap sa lipunan,
napapanahong pangyayari sa lipunan. sapagkat maaaring ito ang nagiging
sanhi ng kanilang pagbabago.
Mga Paraan upang Maunawaan ang
mga Milennial
Mga Patok na Salitang Millenial
1. Alamin ang kanilang mga ginagawa at
kinahihiligan upang lubos na Ang mga millennial ay kakikitaan ng pagiging
maunawaan ang kanilang mga malikhain lalo, na sa paggamit ng mga
kagustuhan. kakaibang salita na mayroong kahulugan.
Naging bahagi na ito ng kanilang pang-araw-
2. Maging mapagmasid sa mga araw na buhay. Kahit sa pakikipag-usap nila sa
pangyayaring na gaganap sa lipunan, kanilang mga magulang, guro, at kaibigan ay
sapagkat maaaring ito ang nagiging lagi nila itong nagagamit bilang midyum ng
sanhi ng kanilang pagbabago. kanilang pakikipagtalastasan. Narito ang ilan sa
mga salitang kadalasang naririnig sa mga
3. Makinig sa bawat sitwasyong millennial.
kinakaharap ng mga millennial.At
1. BEASTMODE-kadalasan itong
nasasambit ng mga
millennial upang
ipahiwatig na sila ay nagagalit o naiinis.

2. Edi Wow!–katagang ginagamit sa


paghanga na may pagka-sarkastiko.

3. GALAWANG BREEZY o
Hokage-ito ay nangangahulugang
pagpapalipad- hangin, ng mga
kalalakihang at pasimpleng
dumidiskarte sa kanilang
nagugustuhang babae.

4. PABEBE-dalawa ang maaaring


kahulugan nito, umaarte na parang
baby o bata, at nag-iinarte o maarte.

5. WALWALAN–ito ay maririnig sa mga


inuman na ang ibig sabihin ay “walang
pangarap”, “walang pakialam” at
“walang kinabukasan”.

6. TaraG!–kadasalang maririnig ito sa


mga millennial na may napupusuang
puntahan, at gawin. Ang pagakakaalam
ng nakararami ay “Tara Let’s Go” pero
ang na kahulugan nito ay “Tara Game”!

7. NINJA MOVES– ito naman ang


kadalasang tawag ng mga millennial sa
mgataong mabilis kumilos, at
dumiskarte ng hindi napapansin.

8. BAE-ito ang tawag sa mga lalaking


nagtataglay ng angking itsura o gwapo.

9. Eme-eme-ekspresyon ng mga
millennial na ang ibig sabihin ay kung
“ano-anolang”.

You might also like