Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 4

[X.1.

55] arati materia motu caret, ut in qua nulla varietas, nullus adfectus, n
ulla persona, nulla cuiusquam sit oratio; sufficit tamen operi, cui se parent c
redidit. admirabilis in suo genere Theocritus, sed musa illa rustica et pastor
alis non forum modo, verum ipsam etiam urbem reformidat.
[X.1.87] ceteri omnes longe sequentur. nam Macer et Lucretius legendi 
quidem, sed non ut phrasin, id est, corpus eloquentiae faciant, elegante
s in sua quisque materia sed alter humilis, alter difficilis. atacinus Varr
o in iis, per quae nomen est adsecutus, interpres operis alieni, non sper
nendus [p.50] quidem, verum ad augendam facultatem dicendi parum 
locuples.
[X.1.99] in comoedia maxime claudicamus. licet Varro Musas, Aeli Stil
onis sententia, Plautino dicat sermone locuturas fuisse, si Latine loqui 
vellent, licet Caecilium veteres laudibus ferant, licet Terentii scripta ad 
Scipionem Africanum referantur (quae tamen sunt in hoc genere elega
ntissima et plus adhuc habitura gratiae si intra versus trimetros stetisse
nt), vix levem consequimur umbram,
[XII,
11,27] neque enim, si quis Achillis gloriam ad bellicis consequi non pote
st, Aiacis aut Diomedis laudem aspernabitur, nec qui Homeri non fuer
unt, Tyrtaei.1 Quin immo si hanc cogitationem homines habuissent, ut 
nemo se meliorem fore eo qui optimus fuisset, arbitraretur, ii ipsi, qui s
unt optimi, non fuissent, neque post Lucretium [p.
512] ac Macrum Vergilius nec post Crassum et Hortensium Cicero, sed 
nec illi, qui post eos fuerunt.

1 non fuerunt, G: non tyrthei, second had of A, written ad over an


erasure.

[X.1.56] audire videor undique congerentes nomina plurimorum poeta
rum. quid? Herculis acta non bene Pisandros? Nicandrum frustra secut
i Macer atque Vergilius? quid? Euphorionem transibimus? quem nisi p
robasset Vergilius, idem nunquam certe conditorum Chalcidico versu 
carminum fecisset in Bucolicis mentionem. quid? Horatius frustra Tyrt
aeum Homero subiungit?

[57] nec sane quisquam est tam procul a cognitione eorum remotus, ut 
non indicem certe ex [p.
34] bibliotheca sumptum transferre in libros suos possit. nec ignoro igi
tur quos transeo nec utique damno, ut qui dixerim esse in omnibus util
itatis aliquid.
[58] sed ad illos iam perfectis constitutisque viribus revertemur; quod i
n cenis grandibus saepe facimus ut, cum optimis satiati sumus, varietas 
tamen nobis ex vilioribus grata sit. tunc et elegiam vacabit in manus su
mere, cuius princeps habetur Callimachus, secundas confessione pluri
morum Philetas occupavit.

[45] facile est autem studiosis, qui sint his simillimi, iudicare; ne quisq
uam queratur omissos forte quos ipse valde probet. fateor enim plures1 
legendos esse quam qui a me nominabuntur. sed nunc genera ipsa lecti
onum, quae praecipue convenire intendentibus ut oratores fiant, existi
mem, persequar.

1 plures, vulgo: plurimis, G.

[36] sed his quoque adhibendum est simile iudicium, ut etiam cum in r
ebus versemur iisdem, non tamen eandem esse condicionem sciamus li
tium ac disputationum, fori et auditorii, praeceptorum et periculorum.

[X, 5, 15] quapropter historiae nonnunquam [p.
122] ubertas in aliqua exercendi stili parte ponenda et dialogorum liber
tate gestiendum. ne carmine quidem ludere contrarium fuerit, sicut ath
letae, remissa quibusdam temporibus ciborum atque exercitationum ce
rta necessitate, otio et iucundioribus epulis reficiuntur.

[69] hunc1 admiratus maxime est, ut saepe testatur, et secutus, quanqu
am in opere diverso, Menander, qui vel unus, meo [p.
40] quidem iudicio, diligenter lectus ad cuncta, quae praecipimus, effin
genda sufficiat; ita omnem vitae imagine expressit, tanta in eo invenien
di copia et eloquendi facultas, ita est omnibus rebus, personis, adfectib
us accommodatus.

1 hunc, several late MSS.: et, G.

[70] nec nihil profecto viderunt, qui orationes, quae Charisii nomini ad
dicuntur,1 a Menandro scriptas putant. sed mihi longe magis orator pro
bari in opere suo videtur, nisi forte aut illa2 iudicia, quae Epitrepontes, 
Epicleros, Locroe habent, aut meditationes in Psophodee, Nomothete, 
Hypobolimaeo non omnibus oratoriis numeris sunt absolutae.

1 Charisii nomini addicintur, a, Frotscher: charis in homile


adduetura, G.: Charisii nomine edumtnr, vulgo.

2 after illa G and a number of later MSS. read mala, which is,


however, omitted in a few MSS. and is expunged by Andresen.
[71] ego tamen plus adhuc quiddam collaturum eum declamatoribus pu
to, quoniam his necesse est secundum condicionem controversiarum pl
ures subire personas, patrum, filiorum, militum, rusticorum, divitum, 
pauperum, irascentium, deprecantium, mitium, asperorum. in quibus 
omnibus mire custoditur ab hoc poeta decor.

[72] atque ille quidem omnibus eiusdem operis auctoribus abstulit no
men et fulgore quodam suae claritatis tenebras obduxit. tamen habent 
alii quoque Comici, si cum venia leguntur, quaedam quae possis decerp
ere; et praecipue [p.
42] Philemon, qui ut prave sui temporis iudiciis Menandro saepe prael
atus est, ita consensu tamen omnium meruit credi secundus.

Nunc opus, Aonidum comites tripodumque ministri,


diversis certare modis: eat enthea vittis
atque hederis redimita cohors, ut pollet ovanti
quisque lyra. sed praecipui qui nobile gressu          250
extremo fraudatis opus, date carmina festis
digna toris. hunc ipse Coo plaudente Philitas
Callimachusque senex Vmbroque Propertius antro
ambissent laudare diem, nec tristis in ipsis
Naso Tomis divesque foco lucente Tibullus.           255
(Stat. Silv. 1.2. 252-3. )

[46] igitur, ut Aratus ab Iove incipiendum putat, ita nos [p.
28] rite coepturi ab Homero uidemur. hic enim, quenadmodum ex Oce
ano dicit ipse omnium1 amnium fontiumque cursus initium capere, om
nibus eloquentiae partibus exemplum et ortum dedit. hunc nemo in ma
gnis rebus sublimitate, in parvis proprietate superaverit. idem laetus ac 
pressus, iucundus et gravis, tum copia tum brevitate mirabilis, nec poet
ica modo sed oratoria virtute eminentissimus.

1 omnium added by Osann.

[47] nam ut de laudibus, exhortationibus, consolationibus taceam, non
ne vel nonus liber, quo missa ad Achillem legatio continetur, vel in pri
mo inter duces illa contentio vel dictae in secundo sententiae omnes liti
um ac consiliorum explicant artes?

48] adfectus quidem vel illos mites vel hos concitatos, nemo erit tam in
doctus, qui non in sua potestate hunc auctorem habuisse fateatur. age v
ero, non utriusque operis sui ingressu in paucissimis versibus legem pr
ooemiorum non dico servavit sed constituit? nam benevolum auditore
m invocatione dearum, quas praesidere vatibus creditum est, et intentu
m proposita rerum magnitudine et docilem summa celeriter comprehe
nsa facit.

[49] narrare vero quis brevius quam qui mortem nuntiat Patrocli, quis 
significantius potest quam qui Curetum Aetolorumque proelium expon
it? iam similitudines, amplificationes, [p.
30] exempla, digressus, signa rerum et argumenta ceteraque genera1 pr
obandi ac refutandi sunt ita multa, ut etiam qui de artibus scripserunt 
plurimi harum rerum testimonium ab hoc poeta petant.

[50] nam epilogus quidem quis unquam poterit illis Priami rogantis Ac
hillem precibus aequari? quid? in verbis, sententiis, figuris, disposition
e totius operis nonne humani ingenii modum excedit? ut magni sit virt
utes eius non aemulatione, quod fieri non potest, sed intellectu sequi.

51] verum hic omnes sine dubio et in omni genere eloquentiae procul a 
se reliquit, epicos tamen praecipue, videlicet quia clarissima1 in materia 
simili comparatio est.

1 clarissina, most MSS.: durissima, G.

You might also like