Professional Documents
Culture Documents
الرياضيات التخصصية PDF
الرياضيات التخصصية PDF
،،א،،א
،
١١٤
، ،א
،א، ، א
א
،
١١٤
١٤٣٠
א ١١٤ א
א،،א
W،،אא،א
אאאאאאאאא
אאא،אאאאאא
אאאאא
א Wאאאאאא
K אא
אאאאאאא
א ،א אא
א א א א א א א ،
א،אאאא
אאאאאאאאאאאא
אאא،א
Kאא،א
– J א ? ? א א
א ?א Jא
Kאאאאאא
אאאאאאא
،א،אאאא
Kאאאאא
W א א א א
Kא
אאאא
١١٤ א
א،،א
אא א ،א א א א א ،א א
K،אאא،אא،
،א
אאאאאאא،א
אאKאאאאאאא
אאאא אאאא
אאאאאאאא
Kאאאאא
א אא א א א א א
אאא א
WאאאאKאאאאא
Kאאא• א
Kאאא• א
Wאאאאאא
אאאאאא
א א Kא א ،א אא א א א
אאאWאKא
אאאאאא
Eאאאא Jאאא JאאFאא
Kאאאא
אאאאאאאא
W،אאא
אאאאאאאאא
אאאאאאאאאאא
אאאאאאאאא
١١٤ א
א،،א
א א א א א אא א א א א
Kאאאאאאא
א א א א א א א
Kאאאאאאא
א א א א א א
א א א א א א
אאאאאאא
אאאאאא
Kאאא אKא
אא
א א
אא
١
אא ١١٤ א
אא א،،א
אאWאא
אאאאאWאא
Wאא
Wאאא
؛אאא o
؛אא o
אEאא،אאא،אאFאאא o
Kא
٪٨٠אאWאאא
א،אאאWאא
Kא
אא ١١٤ א
אא א،،א
אWאא
א א א א א א
א
אאאא
אא
Wא
K ⎧⎨2 − ⎫⎬ אאאאאW١
1
⎩ n⎭
3 5 7 9 11 13 15 17 1
1, , , , , , , , ..., 2 − ,... E1F
2 3 4 5 6 7 8 9 n
2 אאאא
Kאאא 2 א
2001
2 10 −3 אא א
1001
20000001
2 10 −6 אא א
10000001
.2 2 אאאאא n Kא
n 2 אאא
K 2 אאאאKא
2 x 2 x ،E1F א א ،א x א
K x → 2
2 אE1Fא
1 3 4 5
1 1, , 1, , 1, , 1, , ..... א W٢
2 4 5 6
1
Kאא
אא ١١٤ א
אא א،،א
Wאא
E1Fא x → 2 W٣
2
9 25 49 81 121 169 225 289 ⎛ 1⎞
1, , , , , , , , ..., ⎜ 2 − ⎟ ,... א f ( x) = x 2 → 4
4 9 16 25 36 49 64 81 ⎝ n⎠
2א x 4א f ( x)
א x → 2 W٤
2.1, 2.01, 2.001, 2.0001,..., 2 + (0.1) n ,... E2F
א 4.41, 4.0401, 4.004001,...., (2 + (0.1) n ) ,... א f ( x) = x 2 → 4
2
א f ℜ אאאEאFA
ℜ A
ﺒ x0 ∈ A א x b ∈ ℜ f : A → ℜ אא
δZδEεFε
x ∈ A x − x0 < δ ⇒ f ( x) − b < ε
x0 x b f (x)
x0 x f (x) אאאאא
Wאא
x = a אא x → a f (x) אא
2 x f ( x) א، f ( x) = x 3 W٥
lim f ( x) = lim x 3 = 23 = 8
x→2 x →2
אא ١١٤ א
אא א،،א
Wאאא
x א 2א،E1F א x → 2 x
א E2F א x → 2 x K x → 2 − א 2
K x → 2 + א2 x אK2
Fא a x f (x) אא f (x) אא• א
lim
<
f ( x) lim− f ( x) E
x⎯
⎯→ a x →a
lim+ f ( x) א
x→a
KEאFאEאFא
W٧
א a א − 3 ≤ x ≤ 3 א f ( x) = 9 − x 2 אא
x a = 3 א 9 − a 2 lim 9 − x 2 − 3 < x < 3 א
x →a
9 − x 2 lim+ 9 − x 2 E Fא
x→3
lim− 9 − x lim+ 9 − x a = −3
2 2
x → −3 x → −3
⎧⎪ x 2 − 5 , x≤3
f ( x) = ⎨ א lim f ( x) W٨
⎪⎩ x + 13 , x>3 x→3
lim f ( x) = 4 אאא
x→3
⎧t 2 , t ≥ 0
g (t ) = ⎨ א lim g (t ) W٩
⎩t − 2 , t < 0 t→0
Kאאא אאא
א
אE1
x א g ( x) ، f ( x) F ( x) = f ( x) + g ( x) אא
lim F ( x) = lim( f ( x) + g ( x)) = lim f ( x) + lim g ( x)
x→a x→a x→a x→a
W١٠
lim (6 x 3 + 5 x 2 ) = lim 6 x 3 + lim 3 x 2
x→ −2 x→ − 2 x→ − 2
אאא
F ( x) = f1 ( x) ± f 2 ( x) ± f 3 ( x) ± .... ± f n−1 ( x) ± f n ( x)
x א f1 ( x), f 2 ( x), f 3 ( x),...., f n−1 ( x), f n ( x)
lim F ( x) = lim f1 ( x) ± lim f 2 ( x) ± lim f 3 ( x) ± .... ± lim f n−1 ( x) ± lim f n ( x)
x→a x→a x→a x→a x→a x→a
א
lim F ( x) = lim( x 4 − 2 x 3 + 3 x 2 + x) = lim x 4 − lim 2 x 3 + lim 3 x 2 + lim x
x→1 x →1 x →1 x→1 x →1 x →1
א
lim F ( x) = lim (−2 x 3 − 1)(5 x 2 + 1) = lim (−2 x 3 − 1) × lim (5 x 2 + 1)
x→ −1 x → −1 x→ −1 x → −1
( )(
= − 2(−1) 3 − 1 5(−1) 2 + 1 = 6 )
W F ( x) = f1 ( x) × f 2 ( x).... × f n ( x) אא F (x) א
lim F ( x) = lim f1 ( x) × lim f 2 ( x) × .... × lim f n ( x)
x →a x→a x →a x →a
אE4
f ( x)
W lim g ( x) ≠ 0 x א f ( x), g ( x) F ( x) = אא
x →a g ( x)
f ( x) lim f ( x)
lim F ( x) = lim = x →a
x →a x →a g ( x )
lim g ( x)
x →a
2x + 6
lim F ( x) F ( x) = אאW١٤
x→0 5x 2 − 1
אא ١١٤ א
אא א،،א
א
2 x + 6 lim (2 x + 6) 6
lim F ( x) = lim 2 = x →0
= = −6
x →0 x →0 5 x − 1 lim(5 x − 1) − 1
x →0
Wאא:١٥
4
⎛ 4x2 + x ⎞ 3x 2 + 2 x
1) lim(2 x + 5 x + 2) 2) lim⎜⎜
3
⎟⎟ 3) lim lim 7 4)
x →0 x→1
⎝ 2 x ⎠ x →1 x + 1 x→3
Wא
1) lim(2 x 3 + 5 x + 2) = 2(0) 3 + 5(0) + 2 = 2
x→0
4 4
⎛ 4 x 2 + x ⎞ ⎛ 4(1) 2 + 1 ⎞ ⎛ 5 ⎞ 4 3125
2) lim⎜⎜ ⎟⎟ = ⎜⎜ ⎟⎟ = ⎜ ⎟ =
x →1
⎝ 2 x ⎠ ⎝ 2 (1) ⎠ ⎝2⎠ 16
3 x 2 + 2 x 3(1) 2 + 2(1) 5
3) lim = =
x→1 x +1 1+1 2
4) lim 7 = 7
x→3
א
∞ 0
1) lim f ( x) = ∞ × 0 , 2) lim f ( x) = ∞ − ∞ , 3) lim f ( x) = , 4) lim f ( x) =
x →a x →a x →a ∞ x →a 0
אאאא
אאא
x2 − 9 0
lim = אE1
x→3 x − 3 0
אא
x2 − 9 ( x − 3)( x + 3)
lim = lim = lim( x + 3) , x ≠ 3
x→3 x − 3 x→3 x−3 x→3
2
x −9
lim = lim( x + 3) = 6
x→3 x − 3 x→3
x2 − x 0
lim = אE2
x →0 x 0
x( x − 1)
lim = lim( x − 1) = −1 ، x ≠ 0
x →0 x x →0
2x4 + 4x2 0
lim 4 = אE3
x →0 x + 3 x 2 0
4
2x + 4x
lim 4
2
= lim 2 2
2
( 2
x 2x + 4 )
= lim 2
2
2x + 4 4
=
x →0 x + 3 x 2
(
x →0 x x + 3 ) x →0 x + 3 3
x2 + x − 6 0
lim 2 = אE4
x →−3 x −9 0
2
x + x−6 ( x + 3)( x − 2) x−2 −5 5
lim 2 = lim = lim = = ، x ≠ −3
x→−3 x −9 x→−3 ( x + 3)( x − 3) x→−3 x − 3 −6 6
2 x 2 − 2 x − 12 0
lim = אE5
x →→3 x−3 0
2
2 x − 2 x − 12 (2 x + 4)( x − 3)
x ≠ 3 = = 2 x + 4
x−3 ( x − 3)
2 x 2 − 2 x − 12
lim = lim 2 x + 4 = 10
x →3 x−3 x →3
x 3 + 6 x 2 + 12 x + 8 − 8 + 24 − 24 + 8 0
lim = = אE6
x →−2 x+2 −2+2 0
Wאאא
x 3 + 6 x 2 + 12 x + 8 ( x 2 + 4 x + 4)( x + 2)
=
x+2 ( x + 2)
x 3 + 6 x 2 + 12 x + 8
= x 2 + 4 x + 4 ، x ≠ −2
x+2
3 2
x + 6 x + 12 x + 8
lim = lim x 2 + 4 x + 4 = 4 − 8 + 4 = 0
x → −2 x+2 x → −2
אא ١١٤ א
אא א،،א
x3 − 1 0
lim = אE7
x→1 x − 1 0
x3 − 1 ( x − 1)( x 2 + x + 1)
lim = lim = lim( x 2 + x + 1) = 3
x →1 x − 1 x →1 x −1 x →1
1− y 0
lim = אE8
y →1 1 − 3 y 0
[ ] [
lim 1 − y = lim y − 1 = lim (3 y − 1)(3 y ) + 3 y + 1 = lim (3 y )2 + 3 y + 1 = 1 + 1 + 1 = 3
2
]
y →1 1 −
3 y3 y →1 y −1 y →1
3 y −1 y →1
3 2
lim = 0 lim = 0 W١٧
x →∞ x 5 x →∞ x 2
lim (4 x 2 + 2 x + 5 ) = ∞ W١٨
x →∞
x2
lim WאאW١٩
x →∞ x 2 + 1
Wא
x2 ∞
lim 2 = א
x →∞ x + 1 ∞
x 2 אא
x2 x2 x2 1 1
lim 2 = lim 2 2 = lim = =1
x →∞ x + 1 x →∞ x x + 1 x 2 x →∞ 1 + 1 x 2 1 + 0
WאאW٢٠
x+5 x5 + 3 3x + 5
1) lim 3 2) lim 2 3) lim 3
x →∞ x x →∞ x x→+∞ 6x − 8
אא ١١٤ א
אא א،،א
x+5 ∞
lim = אE1
x →∞ x 3 ∞
x אא
3
x+5 x x3 + 5 x3 1 x2 + 5 x3 0 + 0
lim 3 = lim = lim = =0
x →∞ x x →∞ x3 x3 x →∞ 1 1
5
x +3 ∞
lim 2
= אE2
x →∞ x ∞
x 2 אא
x5 + 3 x5 x 2 + 3 x2 x3 + 3 x 2
lim 2 = lim = lim =∞
x →∞ x x →∞ x2 x2 x →∞ 1
3x + 5 3 3x + 5 3 1
lim 3 = lim = E3
x→+∞ 6x − 8 x→+∞ 6 x − 8 2
אאKE ∞ − ∞ F ∞ × 0 אאWE ∞ − ∞ F ∞ × 0 אW
אאאא
WאאW٢١
lim x⎛⎜ +
3 2 ⎞
⎟ = 0 × ∞ אE1
x →0 ⎝x x2 − x ⎠
⎛3 2 ⎞ ⎛3 2 ⎞ ⎡1 ⎛ 2 ⎞⎤
lim x⎜ + 2 ⎟ = lim x⎜ + ⎟ = lim x ⎢ ⎜ 3 + ⎟
x →0 ⎝ x x − x ⎠ x→0 ⎝ x x( x − 1) ⎠ x→0 ⎣ x ⎝ (x − 1) ⎠⎥⎦
⎛ 2 ⎞ 2
= lim⎜ 3 + ⎟=3+ =1
x →0 ⎝ x − 1⎠ 0 −1
lim⎛⎜
3 1 ⎞
− 2 ⎟ = ∞ − ∞ אE2
x→1⎝ x − 1 x − 1⎠
⎛ 3 ⎞ 1 ⎛ 1 ⎞
lim⎛⎜
3 1 ⎞ 1 5
− 2 ⎟ = lim⎜ − ⎟ = lim ⎜3 − ⎟ =∞× =∞
x→1⎝ x − 1 x − 1 ⎠ x→1⎝ x − 1 ( x − 1)( x + 1) ⎠ x→1 x − 1 ⎝ (x + 1) ⎠ 2
lim h⎛⎜1 + ⎞⎟ = 0 × (1 + ∞ ) = 0 × ∞ אE3
1
h →0 ⎝ h⎠
אא ١١٤ א
אא א،،א
h + 1⎞
lim h⎛⎜1 + ⎞⎟ = lim h⎛⎜
1
⎟ = lim(h + 1) = 1
h →0 ⎝ h⎠ h →0 ⎝ h ⎠ h →0
xn − an
a ∈ ℜ lim = na n−1 W٣
x →a x − a
x 3 − 23
lim = 3 × 2 2 = 12 Wא
x→2 x − 2
x3 + 64
lim WאאW٢٣
x→−4 x + 4
x 3 + 64
= 3(− 4) = 48
3−1
lim Wא
x→−4 x + 4
אאא
⎛ e x −1⎞ ⎛ 1⎞
x
1) lim⎜⎜ ⎟⎟ = 1 , 2) lim ⎜1 + ⎟ = e ≈ 2.718 ,
x →0 x →∞ ⎝ x⎠
⎝ x ⎠
1 − cos x sin x x −1
3) lim = 0 , 4) lim = 1 , 5) lim = 1 .
x →0 x x →0 x x →1 ln x
אא ١١٤ א
אא א،،א
WאאאW
x→5
(
1) lim 3x 2 − 2 x + 1 ) 7) lim f ( x), آﺎﻧﺖ إذا
⎧− 1, x ≠ −1
f ( x) = ⎨ 13) lim
2− y
x→1
⎩− 3 , x = −1 y→x
7 + 6y2
2 x 2 − 5x + 3 8) lim( x − 1) x − 3 2−5 x
2) lim x→1 14) lim 2
x→1.6 x−4 x →∞ 4+5 x
x2 − 2 3 3s 7 − 4 s 5
3) lim 9) lim 15) lim 3
x →2 x − 2 x →∞ 1 + 2 x
s →+ x 2s 7 + 1
x2 − 1 ⎧ x − 1, x ≤ 3 x 2 − 4 x4
4) lim 10) lim f ( x) آﺎﻧﺖ إذا f ( x) = ⎨ 16) lim 2
x→−1 x + 1 x→3
⎩3 x − 7 , x > 3 x→2 x + x − 6
x 2 + x − 12 3x 2 + 2 x − 7 17) lim x 3 − 3 x − 1
5) lim 11) lim x→5
x→3 x−3 x →∞ x2 − 4
6) lim
( x + 1) − 1
2
12) lim
x 2 + 7 x − 10 18) lim
2x − 7
3x 3 − 1 x →∞ 4 x 2 − 2 x + 1
x→−2 x+2 x →∞
אא ١١٤ א
אא א،،א
אWאא
١
f : I → ℜ I ≠ { x0 }، I x0 ، ℜ I
b א x0 f אא
f ( x) − f ( x0 )
f ′( x0 ) ﺒ x0 f b lim =b
x → x0 , x ≠ x0 x − x0
I x0 א I f
אא
f , : I → ℜ
x → f , ( x)
f אא
ε b אא x0 f W١
( x0 + h)
f ( x0 + h) = f ( x0 ) + bh + hε (h) , lim ε (h) = 0
h→0
f ′( x0 ) ≠ ( f ( x0 ))′ W٢
אאאK١
f ﻠא C f א x0 f
( x0 , f ( x0 )) אאא M 0 א
f ( x) − f ( x 0 ) NM
(D) א = =
x − x0 M0N
M 0 C f ﻠא M 0T (D) א x0 x
אא ١١٤ א
אא א،،א
אK٢
y = f ( x ) א א א ℜ I א y = f ( x ) אא א
:
f ( x + ∆x) − f ( x)
f ′( x) = lim
∆x → 0 ∆x
Wאא
y′ f ′( x)
d
[ f (x)] df dy
dx dx dx
Wאאאאאאא
f ( x + ∆x) f (x) אאא E١
f ( x + ∆x) − f ( x) א E٢
f ( x + ∆x) − f ( x)
∆x f ( x + ∆x) − f ( x) א E٣
∆x
f ( x + ∆x) − f ( x)
f ′( x) = lim אאא E٤
∆x→0 ∆x
f ( x) = 2 x + 5 אאאאאW١
Wא
f ( x + ∆x) f (x) אאא E١
f ( x + ∆x) = 2( x + ∆x ) + 5
f ( x + ∆x) − f ( x) א E٢
f ( x + ∆x) − f ( x) = 2( x + ∆x ) + 5 − (2 x + 5) = 2 x + 2∆x + 5 − 2 x − 5 = 2∆x
f ( x + ∆x) − f ( x)
∆x f ( x + ∆x) − f ( x) א E٣
∆x
f ( x + ∆x) − f ( x) 2∆x
= =2
∆x ∆x
f ( x + ∆x) − f ( x)
f ′( x) = lim אאא E٤
∆x→0 ∆x
f ( x + ∆x) − f ( x)
f ′( x) = lim = lim 2 = 2
∆x→0 ∆x ∆x→0
אאאא
אא ١١٤ א
אא א،،א
f ( x ) = x 2 + 2 אאאאאW٢
Wא
f ′( x) = lim
f ( x + ∆x) − f ( x)
= lim
( x + ∆x ) + 2 − x 2 + 2
2
( )
∆x→0 ∆x ∆x→0 ∆x
= lim
2
( 2
x + 2 x∆x + (∆x) + 2 − x + 2 2
) ( = lim
)
2 x∆x + (∆x) 2
= lim 2 x + ∆x = 2 x
∆x → 0 ∆x ∆x→0 ∆x ∆x → 0
w′ =
dw
= lim
f ( m + ∆m ) − f ( m )
= lim
(
1.2 − 0.3(m + ∆m) 2 − 1.2 − 0.3m 2) ( )
dm ∆m→0 ∆m ∆m→0 ∆m
1.2 − 0.3m 2 − 0.6m∆m − 0.3(∆m) 2 − 1.2 + 0.3m 2
= lim
∆ m →0 ∆m
− 0.6m∆m − 0.3(∆m) 2
= lim = lim − 0.6m − 0.3∆m = −0.6m
∆m→0 ∆m ∆m→0
s = 2 + 3t 2 אאאאאW٤
Wא
ds s (t + ∆t ) − s (t ) 2 + 3(t + ∆t ) 2 − 2 − 3t 2
s′ = = lim = lim
dt ∆t →0 ∆t ∆t →0 ∆t
2 + 3t 2 + 6t∆t + 3(∆t ) 2 − 2 − 3t 2
= lim
∆ t →0 ∆t
6t∆t + 3(∆t ) 2
= lim = lim 6t + 3∆t = 6t
∆t →0 ∆t ∆t →0
f (x ) = 3x − 7 אאאאאW٥
Wא
f ( x + ∆x) − f ( x) 3( x + ∆x ) − 7 − 3 x − 7
f ′( x) = lim = lim
∆x→0 ∆x ∆x→0 ∆x
3( x + ∆x ) − 7 − 3 x − 7 3( x + ∆x ) − 7 + 3 x − 7
= lim
∆x → 0 ∆x 3( x + ∆x ) − 7 + 3 x − 7
3 x + 3∆x − 7 − 3 x + 7 3∆x
= lim = lim
(
∆x→0 ∆x 3( x + ∆x ) − 7 + 3 x − 7 ) (
∆x→0 ∆x 3( x + ∆x ) − 7 + 3 x − 7 )
3 3 3
= lim = =
∆x → 0 3( x + ∆x ) − 7 + 3 x − 7 3x − 7 + 3x − 7 2 3x − 7
אא ١١٤ א
אא א،،א
אאאK٣
n אאאאא W١א
y = f ( x) = x n Wאא
y′ = nx n−1
y = x 3 אW٦
y′ = 3x 3−1 = 3x 2
y = x − 4 אW٧
y′ = −4 x −4 −1 = −4 x −5
1 א y = x
y = x ⇒ y ′ = 1x1−1 = x 0 = 1
y′ = 0 c y = c אאא:٢א
y′ = 0 y = −5 א y′ = 0 y = 7 אW٩
y′ = nax n−1 y = ax n אאW٣א
y = 3x 6 אW٨
y′ = 3 × 6 x 6−1 = 18 x 5
y = 53 x אאW٩
Wא
1
y=5 x = 3
5( x) 3
1 −2
1 −1 5
y′ = × 5 x 3 = x 3 א
3 3
אאW٤א
f1 ,..., f n ( x) F ( x) = f1 ( x) ± f 2 ( x) ± ... ± f n −1 ( x) ± f n ( x) א F (x) אא
y = 4 x −3 − 5 x 2 + 7 x − 12 אאW١٠
y′ = −3 × 4 x −3−1 − 5 × 2 x 2−1 + 7 x1−1 = −12 x −4 − 10 x + 7
אאW٥א
אא ١١٤ א
אא א،،א
א f1 ( x), f 2 ( x) F ( x) = f1 ( x). f 2 ( x) א F (x) אא
F ′( x) = f1′( x) f 2 ( x) + f 2′ ( x) f1 ( x) K ℜ I א
אW٦א
f1 ( x )
f1 ( x), f 2 ( x) F ( x) = א F (x) אא
f 2 ( x)
K ℜ I א f 2 ( x) ≠ 0 ℜ I א
f1′( x) f 2 ( x) − f 2′ ( x) f1 ( x)
F ′( x) =
( f 2 ( x) )2
1 8x7
x ≠ y = אאW١٢
2 2x − 1
Wא
f 2 ( x) = 2 x − 1 ⇒ f 2′( x) = 2 f1 ( x) = 8 x 7 ⇒ f1′( x) = 7 × 8 x 7−1 = 56 x 6
א
f1′( x) f 2 ( x) − f 2′ ( x) f1 ( x) 56 x 6 (2 x − 1) − 2 × 8 x 7 56 x 6 (2 x − 1) − 16 x 7
F ′( x) = = =
( f 2 ( x)) 2 (2 x − 1) 2 (2 x − 1) 2
112 x 7 − 56 x 6 − 16 x 7 96 x 7 − 56 x 6 8 x 6 (12 x − 7 )
= = =
(2 x − 1) 2 (2 x − 1) 2 (2 x − 1) 2
F ( x) = ( f ( x)) n אאאאW٧א
f (x) F ( x) = ( f ( x)) n א
F ′( x) = n( f ( x)) n −1 f ′( x)
y = F ( x) = 4(2 x 2 + 3x − 2) 2 אאW١٣
Wא
f ( x) = (2 x 2 + 3x − 2) ⇒ f ′( x) = 4 x + 3
y′ = F ′( x) = 2 × 4(2 x 2 + 3x − 2) 2−1 (4 x + 3) = 8(2 x 2 + 3x − 2)(4 x + 3) א
אW٨א
אא ١١٤ א
אא א،،א
1
K y = f ( x) = ℜ I g ( x) ≠ 0 א g (x)
g ( x)
− g ′( x)
y ′ = f ′( x) =
(g ( x) )2
1 1 1
y = f ( x) = = x ≠ g ( x) = (2 x − 1) W١٤
g ( x) (2 x − 1) 2
− g ′( x) −2
y′( x) = f ′( x) = =
(g ( x) ) (2 x − 1)2
2
אאא: ٩א
Z = f (g ( x) ) y = g (x) Z = f ( y ) אא
dZ dZ dy
=
dx dy dx
dZ dZ dy
=
dx dy dx
( ) (
= 3 y 2 + 2 (10 x ) = 10 x 3 y 2 + 2 )
dZ
dx
[(
= 10 x 3 5 x 2 )
2
] ( )
+ 2 = 10 x 75 x 4 + 2 5x 2 ﺒy
WאאאאW١
2
1) y = 5 x13 + 13 + x − 13 2) y = ⎛⎜ x + 2 ⎞⎟ 3) y =
4
− 3x
2
⎝ x − 3x ⎠ x3
4) y = (4 x 2 − 3) 2 ( x + 5) 5) f ( x) =
2x2 − 3 3t 2 − 4
1 6) f (t ) =
(x 2
+7 ) 3 2t + 5
Wא
1
5 13
1) y = x + 13 + x − 13 = ⎛⎜ x13 + 13 + x − 13 ⎞⎟ 5
⎝ ⎠
4
1⎛ − − −
12
y ′ = ⎜13 x − 13 x 14 ⎞⎟ ⎛⎜ x + 13 + x
13 13 ⎞⎟ 5
5 ⎝ ⎠ ⎝ ⎠
2
⎛ x+2 ⎞
2) y = ⎜ 2 ⎟
⎝ x − 3x ⎠
⎛
y ′ = 2⎜ 2 ⎟⎢
( )
x + 2 ⎞ ⎡ x 2 − 3 x − (2 x − 3)( x + 2 )⎤
⎥
⎝ x − 3 x ⎠ ⎢⎣ 2
(
x − 3x
2
) ⎥⎦
⎛ x + 2 ⎞ ⎡ x − 3 x − 2 x − 4 x + 3 x + 6 ⎤ − 2( x + 2)( x + 4 x − 6)
2 2 2
= 2⎜ 2 ⎟⎢ ⎥=
⎝ x − 3 x ⎠ ⎢⎣ x 2 − 3x(2
⎥⎦ ) x 3 ( x − 3) 3
אא ١١٤ א
אא א،،א
1 1
4 ⎛ 4⎞
3) y = − 3x ⇒ y = ⎜ 3 ⎟ 2 − (3 x ) 2
x3 ⎝x ⎠
1 1
2 −2 1 −2 1
− 4 × 3x 1⎛ 4 ⎞ 3 6⎛ 4⎞ 3
− (3 x ) − (3 x ) 2
−2 −
⇒ y′ = × ⎜ ⎟ =− 4⎜ 3⎟
x3 2 ( )
2 ⎝ x3 ⎠ 2 x ⎝x ⎠ 2
3 1
= − 4 x3 − 3x
x 2x
(
4) y = 4 x 2 − 3 ) ( x + 5) 2
= (4 x − 3)(20 x + 80 x − 3) 2 2
2x2 − 3
5) f ( x) = 1
(x 2
+7 ) 3
1 2
(
4x x + 7 2
) 3− 1 2
3
(
2x − 3 x2 + 7 )( ) −
3 (2 x ) 4x −
2
3
(
x 2x2 − 3 x2 + 7 )( ) −1
f ′( x) = =
1 2 1
⎡ 2
⎢ x( + 7 3
⎤
⎥ ) (x 2
+7 ) 3
⎣⎢ ⎦⎥
⎡ 1
2 x ⎢2 − 2 x 2 − 3 x 2 + 7 ( )( ) −1 ⎤
⎥⎦
= ⎣
3
1
(x 2
+7 ) 3
1
3t − 4 ⎛ 3t −
2 2
4 ⎞2
6) f (t ) = =⎜ ⎟
2t + 5 ⎜⎝ 2t + 5 ⎟⎠
1 ⎛ 3t 2 − 4 ⎞ − 2 6t (2t + 5) − 2 3t 2 − 4 1 2t + 5 6t 2 + 30t + 8
f ′(t ) = ⎜⎜ ⎟
1
=
( )
2 ⎝ 2t + 5 ⎟⎠ (2t + 5)2 2 3t 2 − 4 (2t + 5)2
dy 4
r = 1+ 2t ، y = π r 2 אW٢
dt 3
4 4
y = π (1 + 2t )2 r = 1+ 2t ، y = π r 2 Wא
3 3
אא ١١٤ א
אא א،،א
dy 4 4 16
= 2 × π (1 + 2t )(2 ) = 4 × π (1 + 2t ) = π (1 + 2t )
dt 3 3 3
א א Kא א s = f (t ) = 2t 3 + 5 (m) W٣
K t = 5 Seconds א
dy
= 6t 2 t s אאאWא
dt
W t = 5 Seconds אאא
dy dy
E t = 5 א F = t =5 = 6 × 5 2 = 150 m s
dt dt
אא ١١٤ א
אא א،،א
WאאאאאW١
1) y = 3t + 7 3) y = x − 5 5) y = − x 2 + 5 x − 7 7) y = 5 − +3t + 2t 2
2) y = 2 x − 7 4) y = 2 t + 3 6) y = x 2 + 4 x − 3 8) y = x 3 − 1
WאאW٢
1) y = (2 x 3 − 7)(3 x 2 ) (3 x − 2)( x + 7) ⎛ 2x − 7 ⎞
−1 4
6) y = (3 − 2 x) 3
3x − 1 11) y = ⎜⎜ 2
⎟
⎟ 16) y =
⎝ x ⎠ x2
−2
2x2 − 5 3x 2 ⎛ x −1 ⎞ 2
3
2) y = 7) y = 12) y = ⎜ ⎟
3
17) y = x (5 x 2
+ 1) 3
3x (5 x + 7)(2 x − 1) ⎝ x + 2⎠
3) y =
2 8) y = (2 x 4 − 1.9) 3 2x 18) y = 2 x −3 + 7 x −5
13) y =
3x 2 − 7 x + 4 2
x + 1.8
5 x3 + 4
2
14) y = x x − 1 19) y = (4 x 2 x 3 )
1
4
4) y = 3 9) y = 2
4 x − 3x 2 x ( x − 2) 3
5) y =
1
−x 10) y = (2 x 3 − 4 x + 7) −2 15) y =
1.9 x−2
20) y =
x+2 (2 x + 4) 3 x2 + 5
2 2 (2 x − 1)(4 x 3 )
1) y = (3 x − 4 x + 1)(5 x + 2), x = 3 2) y = , x = −1
5x + 6
2x3
3) y = x 2 x − 1 , x = 2 4) y = , x =1
(3 x − 5)( x + 2)
W٥
אאאEאאFאאא
1) 3 x − 2 y + 4 = 0 ; (2,4 ) 2) y = 4 − x + 3 x 2 ; (− 1,8) 3) y = x 4 − 2 x 2 ; (2,8)
אא ١١٤ א
אא א،،א
אאאאאK٤
WאאאאאW
1) y = sin 5 3x 2 1 5 1
2) y = x tan 3) y = sec(2 x + 1) 2 4) y =
x x sin 3 x
2
7) y = (sin x − cos x )
2
5) y = ( x 4 − cot x) 3 6) y = 1 + cos 2 x 8) y = csc x 3
Wא
1) y = sin 5 3 x 2
y ′ = 5 sin 4 3 x 2 (6 x )cos 3 x 2 = 30 x sin 4 3 x 2 cos 3 x 2
1
2) y = x tan
x
1 1 1 1 1 1
y ′ = tan − x 2 sec 2 = tan − sec 2
x x x x x x
5
3) y = sec(2 x + 1) 2
5 3 5 5
y′ = (2 x + 1)2 (2) tan(2 x + 1)2 sec(2 x + 1)2
2
3 5 5
= 5(2 x + 1) 2 tan (2 x + 1) 2 sec(2 x + 1) 2
1
4) y =
x 2 sin 3 x
2 x sin 3 x + 3 x 2 sin 2 x cos x 2 sin x + 3 x cos x
y′ = − =−
(x 2
sin 3 x )
2
x 3 sin 4 x
5) y = ( x 4 − cot x) 3
(
y ′ = 3 x 4 − cot x ) (4 x
2 3
+ csc 2 x )
1
6) y = 1 + cos 2 x ⇒ y = (1 + cos 2 x) 2
1 1
1 − −
y ′ = (1 + cos 2 x) 2 (−2 cos x sin x) = −(1 + cos 2 x) 2 cos x sin x
2
− cos x sin x
= .
1 + cos 2 x
אא ١١٤ א
אא א،،א
7) y = (sin x − cos x )
2
y ′ = 2(sin x − cos x ) (cos x + sin x )
( ) (
= 2 sin 2 x − cos 2 x = 2 1 − 2 cos 2 x )
( ) = csc x
1
3 3 2 2 3
8) y = csc x = csc x
1
1
2
−
y ′ = (csc x 3 ) 2 (3x )(− cot x csc x )
2 3 3
1 1
−
3 2 2 3 2
= − x csc x 3 cot x 3 csc x 3 = − x 2 csc x 3 cot x 3
2 2
Wאאאא:
2) f ( x) = tan 4 x 2
−1
⎡ ⎤ 3
14) x 2 − 2 x + 7 sec x
8) y = tan ⎢(2 x − 1) 3 ⎥
⎣ ⎦
3) f ( x) = sec 2 x 3. 1
9) y = cos 2 x tan( − x 3 )
x
[ (
15) f ( x ) = x + csc x 3 + 3 )]−3
3
4) y = x 2 − 2 x − 3 csc x 10) f ( x ) = 2 sec 2 x 7 16) f ( x ) = 3 cot 4 x
⎛1 ⎞
5) y = sin x cot⎜ − x 2 ⎟
3
11) y = 2 + sin x 3 17) f ( x) = csc 4 x 2 + 2 sin x 2 .
⎝x ⎠
2
6) f ( x) = cos 3 x ( ) ⎛ x ⎞
12) f ( x ) = cos3 ⎜ ⎟ 18) f ( x ) = tan 4 x 2
⎝ x + 1⎠
אא ١١٤ א
אא א،،א
א אאאאK٥
אאאאאK١{٥
y = 8 2 (3 x )WאאאאW٢٥
2
+ 4 x +5
Wא
ln 2 (6 x + 4 ) = (48 x + 32) ln 2 23 x
2 2
y′ = 8 23 x + 4x +5 +4x+5
e ≅ 2,718 אאאאאאאW٢א
x א u y = b eu אאא
dy
y′ = = b e u u ′
dt
y = 8 e 2 x+1 WאאאאאW٢٦
Wא
y′ = 8 × 2 e 2 x +1 = 16e 2 x +1 Wאאאא
y = −5 esin x אW٢٧
y ′ = −5 cos x e sin x
אאאאאK٢{٥
x א u a > 0, a ≠ 1 y = b log a u אאאW١א
Wאא
dy dy du u′
= = b log a e
dx du dx u
y = 3 log(6 x 5 ) WאאאאאW٢٨
Wא
y′ =
( )
3 30 x 4 log e 15 x 4 15
= 5 log e = log e. Wאאאא
5
6x x x
אא ١١٤ א
אא א،،א
WאאאאאW
2) y = e −2 x sin 3x 3) y = ln( x + 3) 4) y = e − x ln x
2 2
1) y = 53 x
5) y = ln 2 ( x + 3) 6) y = x 2 3 x (
.7) y = log 3 3 x 2 − 5 ) (
8) f ( x) = ln x + 1 + x 2 )
Wא
2
1) y = 53 x
d 2
y ′ = 53 x ln 5.
dx
( ) 2
3 x 2 = 6 x 53 x ln 5
−2 x
2) y = e sin 3 x
−2 x
y ′ =e
d
dx dx
( )
(sin 3x ) + sin 3x d e −2 x = 3e −2 x cos 3x − 2e −2 x sin 3x
=e (3 cos 3x − 2 sin 3x )
−2 x
dy 1 d 2
=2 . ( x + 3) =
dx x + 3 dx x+3
−x
4) y = e ln x
−x
y′ = e − x
d
( )
(ln x ) + ln x d e − x = e − e − x ln x = e − x ⎛⎜ 1 − ln x ⎞⎟
dx dx x ⎝x ⎠
5) y = ln 2 ( x + 3)
dy
= 2 ln( x + 3).
d
ln( x + 3) = 2 ln( x + 3).
1 d
(x + 3) = 2 ln(x + 3)
dx dx x + 3 dx x+3
אא ١١٤ א
אא א،،א
6) y = x 2 3 x
y′ = x 2
d x
dx
( )
3 + 3x
d 2
dx
( )
x = x 2 3 x ln 3 + 2 x 3 x = x3 x ( x ln 3 + 2 )
2
(
7) y = log 3 3 x − 5 )
dy
=
dx 3 x − 5
1
2
log 3 e
d
dx
(
3x 2 − 5 = 2
6x
)
3x − 5
log 3 e
(
8) f ( x) = ln x + 1 + x 2 )
(x + ) ⎛ 1
( ) ( )⎞⎟⎟
1
1 d 1 − d
f ′( x) = 1+ x 2
= ⎜1 + 1 + x 2 2 1+ x2
2 ⎜
x + 1+ x2 dx x + 1+ x ⎝ 2 dx ⎠
⎛ ⎞ 1+ x2
( )
1
1 − 1+ x2 + x 1 1
= ⎜1 + x 1 + x 2 2 ⎟ = =
2 ⎜ ⎟ 2
x + 1+ x ⎝ ⎠ 1+ x x + 1+ x2 1+ x2 1+ x2
Wאאאא:
1) y = t 3 ln⎛⎜ e5t − 1⎞⎟ 2x − 3 17) y = ln⎛⎜ 3 x 4 − 5 x 2 + 7 x − 1⎞⎟
9) y = sin x ln
⎝ ⎠ ⎝ ⎠
x3 + 1
e2x − 1 10) y = e3ln cos 2 x log x 2
2) y = 18) y =
e2x + 1 x
2
3) y = e x −sin 2 x tan x ⎛1 ⎞ e x 2x − 3
11) y = e cos 3 x cot ⎜ − x 2 ⎟ 19) y = x ln
⎝x ⎠ x2
3 12) y = esin 2 x cos(− x 2 ) 1+ tan 2 x
4) y = x 2 − 2 x − 3 csc x 20) y = e
5) y = x 2 2
3 tan x
13) y =
tan x − x 2
csc x
21) y = x 3 log 2 x 3 − 1
2
( )
3
6) y = x 3 ln x 14) y = 2 − ln x 3 (
22) y = x 4 ln x 3 − 1 )
e − x + cos x 15) y = x(ln x )
2
3 cot e 2 x
7) y = 23) y =
2e −2 x − 3 ln x 2 ln( x 2 + 3)
8) y = sec x 3 ln( x − 3) 3e 2 x − 1 24) y = ⎛⎜ x 2 + 5 x + 1⎞⎟ log ( x + 3)
16) y = ⎝ ⎠ 5
ln( x 2 + 5)
אא ١١٤ א
אא א،،א
אאK٦
xy = 1 (1)
dy
Wא(1) א אאא
dx
1
y= (2)
x
Wא
dy d ⎡ 1 ⎤ 1
= ⎢ ⎥=− 2
dx dx ⎣ x ⎦ x
d d d d dy
( xy ) = (1) ⇒ x ( y ) + y ( x) = 0 ⇒ x + y = 0
dx dx dx dx dx
dy
x, y
dx
dy y
=−
dx x
Wאא(2)
dy 1
=− 2
dx x
אאאא• א
f ( x, y ) = 0 Wא
אא ١١٤ א
אא א،،א
x, y y′ אאא
W x ﻟ y n א y אא x א f ( x, y ) = 0 א
d(yn ) dy
= ny n−1 = ny n−1 y ′
dx dx
א x א y x ﻟ y א
f ( x, y ) = 0
dy
W W٣١
dx
xy 3 − 3x 2 = xy + 5 (1)
Wא
W (1) א
y 3 + 3 xy 2 y ′ − 6 x = y + xy ′
⇒ 3 xy 2 y ′ − xy ′ = y − y 3 + 6 x
⇒ y ′[x(3 y 2 − 1)] = y − y 3 + 6 x
y − y3 + 6x
⇒ y′ =
x(3 y 2 − 1)
y ′ אא x 2 − 2 xy + y 2 = 0 W٣٢
Wא
Wאא
d 2 d
( x − 2 xy + y 2 ) = (0)
dx dx
⇒ 2 x − 2 y − 2 xy ′ + 2 yy ′ = 0
2 y − 2x
⇒ y ′(2 y − 2 x) = 2 y − 2 x ⇒ y ′ = =1
2 y − 2x
אא ١١٤ א
אא א،،א
WאאאאאW٣٣
2 2
1 1 x+ y
1) 5 y + sin y = x , 2) + = 1, 3) x 2 =
2 2
4) x 3 − y 3 − y = 1
y x x− y
א
x ﻠא (1
d
dx
[
5 y 2 + sin y =
d 2
dx
] [ ]
x ⇒ 10 yy ′ + y ′ cos y = 2 x
3)
d ⎡ 2⎤ d ⎡x + y⎤
x = ⎢ ⇒ 2x =
(1 + y′)(x − y ) − (1 − y′)(x + y )
⎥
dx ⎢⎣ ⎥⎦ dx ⎣ x − y ⎦ (x − y )2
⇒ 2 x( x − y ) = (1 + y ′)( x − y ) − (1 − y ′)( x + y )
2
⇒ 2 x( x − y ) = y ′( x − y + x + y ) + x − y − x − y
2
⇒ 2 x( x − y ) = y ′(2 x ) − 2 y
2
2 x( x − y ) + 2 y
2
y
⇒ y′ = (x − y ) +
2
⇒ y′ =
2x x
אא ١١٤ א
אא א،،א
2 2
( 4) x − y 3 − y = 1
3
1 1
2 −3 2 −3
⇒ x − y y′ − y′ = 0
3 3
⎛ −1 ⎞ 1 −1
⎜2 ⎟ 2 − 2 x 3
⇒ y ′⎜ y 3 + 1⎟ = x 3 ⇒ y ′ =
⎜3 ⎟ 3 3 ⎛ −1 ⎞
⎝ ⎠ ⎜2 3 ⎟
⎜⎜ 3 y + 1⎟
⎟
⎝ ⎠
אאאאאא
KWאאא
y = x x א y′ W٣٤
Wא
y = x x ⇒ ln y = ln x x ⇒ ln y = x ln x
Wא
y′ ⎛1⎞
= ln x + x⎜ ⎟
y ⎝ x⎠
y′
= ln x + 1 ⇒ y ′ = y (ln x + 1)
y
y = x x (ln x + 1) y = x x
y − y 0 = m( x − x0 )
3
y−4=− (x − 3) = − 3 x + 9 + 4 ⇒ y = − 3 x + 25
4 4 4 4 4
1 1 4
m1 = − =− = אא
m 3 3
−
4
אא
y − y0 = m1 ( x − x0 )
4
y−4= ( x − 3) ⇒ y = 4 x − 4 + 4 ⇒ y = 4 x
3 3 3
אאאא אW١
1) xy + e xy − y 3 sin x = y 3 + 9 x cot y
7) x 2 =
1 + csc y
2) 3x 2 y 2 + 4 xy − 2 y = 0 8) tan 3 ( xy 2 + y ) = x
3) x 3 y 2 − 5 x 2 y + x = 1 3 9)3x 2 − 4 y 2 = 7
1 1
4) + = 1 10) y 3 sin x − x 2 = y 3e 2 x
y x
5)( x 2 + 3 y 2 ) 3 = x 11) y + sin y = x
2 2 12) x cos y = y
6) xy 3 + yx 3 = x2
WאאאאאאאW٢
2 2
1) x 2 y − 5 xy 2 + 6 = 0; (3,1) 2) x 3 − y 3 − y = 1; (1,−1)
3) y 2 − x + 1 = 0; (10,3) 1− y
4) = x; (0,1)
1+ y
W٣
אאאEאאFאאא
א
3) y 2 − 3x 2 + 2 x − 3 = 0 ; (1,2 ) 2) 2 xy + y 2 − 3 = 0 ; (1,1) 1) x 2 y − 3 y 2 + 10 = 0 ; (− 1,2 )
אא ١١٤ א
אא א،،א
אאאK٧
W
f (x) א (n − 1) אא f (x) א n אא
אא n אא
א n אאאאאאא
n אא n − 1 אאKKKKאאאא
K ℜ ⊃ I אאא n f x א y y = f ( x)
Wאא
dy d ( f ( x) )
E x ﻟ y ﻟאאF y ′ = = = f ′( x)
dx dx
d 2 y d ( f ′( x) )
E x ﻟ y ﻟאאF y ′′ = = = f ′′( x)
dx 2 dx
d 3 y d ( f ′′( x) )
E x ﻟ y ﻟאאF y ′′′ = 3 = = f ′′′( x)
dx dx
d 4 y d ( f ′′′( x) )
E x ﻟ y ﻟאאF y ( 4) = 4 = = f ( 4) ( x)
dx dx
KKKKKKKK
KKKKKKKK
KKKKKKKK
אא ١١٤ א
אא א،،א
d3y
y = 6x אEאאF
5
W٣٧
dx
d
dx
( )
y ′ = 6 x 5 = 5 × 6 x 4 = 30 x 4 Wא
d
dx
( )
y ′′ = 30 x 4 = 4 × 30 x 3 = 120 x 3
y ′′′ = d
dx
( )
120 x 3 = 3 × 120 x 2 = 360 x 2
y = 2 x 5 + 3x 3 + 5 x − 1 א y ( 6) W٣٨
Wא
y ( 6) = 0 אא y
y′′ y = e − x ln x אW٣٩
Wא
d −x e− x e−x
y′ = e
d
dx dx x
( )
(ln x ) + ln x e = − e ln x = − y
−x −x
x
−x −x −x −x −x
− xe − e − xe − e e −x −x ⎛ 2 1 ⎞
y ′′ = − y′ = − + e ln x = −e ⎜ + 2 − ln x ⎟
x2 x2 x ⎝x x ⎠
y′′ y = e − x ln x 2 אW٤٠
y = e − x ln x 2 = 2e − x ln x Wא
y ′′ = −2 e − x ⎛⎜ + ⎞
2 1
2
− ln x ⎟ אא
⎝x x ⎠
אEאFאE٢
d 2s
אא (t ) א (t ) אא 2 = 6 t
dt
א4א
d 2s
2 t =4
= 6 t t =4 = 6 × 4 = 24 ft sec 2
dt
2 fet sec 2 אאא(٣
d 2s 1
= 6 t = 2 ⇒ t = sec
dt 2 3
אא ١١٤ א
אא א،،א
W
WאאאאW١
1) y = 3x 2 − 2 x 3 ; y ′′ 5 3 d6y
7) y = 3 x − 10 x + 15 x ; 6
dx
1 1 x d y2
2) y = x 3 − x 5 ; y ′′ 8) y = ; 2
3 5 x − 4 dx
3) y = 7 + 6 x 2 − 4 x 4 ; y ′′′ 2x
9) y = 2 ; y ′′
x +1
4) y = 8 x 3 − 2 x 4 ; y ′′′ 1 x d3y
10) y = + ;
x − 2 4 dx 3
5) y = x( x − 1) 3 ; y ′′ 1
11) y = ; y ′′
x2 − 1
6) y = e −2 x (cos 3x − sin 2 x) ; y ′′ 12) y = (1 + x 2 ) ln x ; y ′′
Wאאאאאא א:٢
10 8 5 4x2
1) f ( x) = 8 x + 2 x − 4 x + 1 ; x = 1 3) f ( x) = ; x=2
3x − 7
2) f ( x) = 4 − x + 2 x 4 ; x = 1 4 ) f ( x ) = 2 x 2 2 x 4 + 3 ; x = −1
t
1) s = (2t 2 − 3) 4 ; t = 2 h 4) s = ; t = 4h
2t 2 − 3
2) s = 3.4 − t 4 ; t = 1h 5) s = (2t + 7) t 3 − 1 ; t = 2h
3) s = t 2 1 + t 2 ; t = 1h 6) s = 1.8t 3 − 2.9t 2 − 1 ; t = 3h
א
א
٢
אא ١١٤ א
א א،،א
אWאא
אאאWאא
Wאא
Wאאא
אאאאאאא o
Kאאאאאאאא o
٪٨٠אאWאאא
אא،אאWאא
K
אא ١١٤ א
א א،،א
EאFאאאWאא
W
אאאאאאאאא
אאאאאאאא
Kאא
f (x) אאאאK١
WאאאK١{١
א S c א f (c) f (x) א
Wא c ∈ I I ⊂ S I EF
f ( x ) ≥ f (c ) ∀x ∈ I
S = [a, b], I = ( M , N ) ⊂ S
f (c2 ) c2 אאא
W f (c2 )
f (c2 ) ≤ f ( x) ∀x ∈ I
אא ١١٤ א
א א،،א
אאאאא S אאא
K f (c6 )
אאאK٢{١
א S c א f (c) f ( x) א
א c ∈ I I ⊂ S I EF
f ( x) ≤ f (c) ∀x ∈ I
f (c1 ) ≥ f ( x) ∀x ∈ I א f (c1 ) c1 אאא
f (c1 )
אאאאא S אא
K f (c5 )
y = 16 − x 2 אאאאW١
Wא
א 4 [− 4,+4]א y = 16 − x 2 אא
W x = 0
− 4 ≤ x < 0 0 < x ≤ 4 f ( x) < 4
א x0 א f ( x) אאא
f ′( x0 ) = 0
אאK٣{١
K f ( x) אאאאא f ( x) אאא
1 1
y = x 3 − x 2 − 2 x + 2 אאאW٢
3 2
Wא
x אאאא، x אאא
y ′ = x 2 − x − 2 = ( x − 2)( x + 1) = 0 ⇒ x = 2 x = −1
x ﻟאא
1 1 4
y = (2) 3 − (2) 2 − 2(2) + 2 = − x = 2
3 2 3
אא ١١٤ א
א א،،א
1 1 19
y = (−1) 3 − (−1) 2 − 2(−1) + 2 = x = −1
3 2 6
4 19
(2, − ), (−1, ) Wאא
3 6
אאאאאאאK٢
אא f (a, b) אא f ′( x) > 0 אאא E١
א
א f (a, b) אא f ′( x) < 0 אאאE٢
א
א א אא א א א א
אא
WאאאאאK٣
x < x0 f ( x) x0 א f ( x) אאא
Kאא x0 אאא،
אא، x > x0 f ( x)
Kאא x0 א
x < x0 f ′( x) < 0 x0 א f ( x ) אאא
K x0 x > x0 f ′( x) > 0 ، x0
Wאאא f ( x) אאא
، x אאא E١
، f ′( x) = 0 אאא E٢
Wאא c אאאא E٣
c אאאאאא E
(c, f (c )) א f (c)
c אאאאאא E
(c, f (c )) א f (c)
אא ١١٤ א
א א،،א
K א א x = 1 x = −1 א א
Wאא
x −∞ −1 1 +∞
1− x + + -
1+ x - + +
1 − x2 - + -
1 − x2 - + -
f ′( x) =
(1 + x2 )2
x
f ( x) =
1 + x2
א − 1 < x < 1 f ′( x) > 0 x < −1 f ′( x) < 0
f ( x) א x = −1 אאאא
1
(−1,− )
2
א x > 1 f ′( x) < 0 − 1 < x < 1 f ′( x) > 0
f ( x) א x = 1 אאאא
1
K (1, )
2
א f ′( x) < 0 (1,+∞) (−∞,−1) א אא
Kאא f ′( x) > 0 (−1,1) אא
אא ١١٤ א
א א،،א
WאאאאאK٤
אאאאאאא
אאאאאאא
1 1
y = x 3 − x 2 − 2 x + 2 אאאאאW٤
3 2
:א
אאא
y ′ = x 2 − x − 2,
y ′′ = 2 x − 1
4 19
(2, − ), (−1, ) אא٢א
3 6
4
(2, − ) א
3
y ′′ = 2(2) − 1 = 3 > 0
x=2
4
(2, − )
3
19
(−1, ) א
6
y ′′ = 2(−1) − 1 = −3 < 0
x = −1
19
(−1, )
6
אK٣{١
Kאאאאא
1 1
y = x 3 − x 2 − 2 x + 2 א W٥
3 2
1
y ′′ = 2 x − 1 = 0 ⇒ x =
2
1 1
y ′′ > 0 x > א y ′′ < 0 x < א
2 2
1
א x =
2
אא ١١٤ א
א א،،א
1
אא x = אאא
2
3 2
y = ⎛⎜ ⎞⎟ − ⎛⎜ ⎞⎟ − 2( ) + 2 =
1 1 1 1 1 11
3⎝ 2 ⎠ 2⎝ 2⎠ 2 12
Kא ⎛⎜ ,
1 11 ⎞
⎟ א
⎝ 2 12 ⎠
א א א א א א אא א W
Wא
1) y = x3 2) y = − x 3 3) y = x 4) y = 1 − x 2
16 x2 + 1 1 8) y = 3x 5 − 10 x 3 + 15 x
5) y = x 2 + 6) y = 7) y = +
x2 x2 − 1 x−2
K
WאK٥
Wאאא f (x) א
K f ( x) אא -
אאאאאאא -
Kאאאאאא -
אא -
Kאאא -
Kאאאא -
1 1
y = x 3 − x 2 − 2 x + 2 WאאאW٦
3 2
ℜ f ( x) אאWא
19 4
(−1, ) א (2, − ) א٤א
6 3
א ⎛⎜ , ⎞⎟ א٥א
1 11
⎝ 2 12 ⎠
1 1 1 1
lim x 3 − x 2 − 2 x + 2 = +∞ lim x 3 − x 2 − 2 x + 2 = −∞ Wא
x→+∞ 3 2 x→−∞ 3 2
אא ١١٤ א
א א،،א
אא
x −∞ −1 2 +∞
x +1 - + +
x−2 - - +
f ′( x) = ( x − 2)( x + 1) + - +
1 1
y = x3 − x2 − 2x + 2
3 2
אא
x −1
y = WאאאW٧
x+2
Wא
אא x = −2 א (− ∞,−2) ∪ (− 2, ∞ ) Wא
x ≠ −2 א
Wא
אא ١١٤ א
א א،،א
x −1 x −1
lim = 1 lim = 1
x →∞ x + 2 x→−∞ x + 2
אא ١١٤ א
א א،،א
אאא
y = x 5 − 15 x 3 WאאאW١١
Wא
ℜ f ( x) אא
lim f ( x) = −∞, lim f ( x) = ∞ Wא
x →−∞ x →∞
y ′ = 5 x − 45 x 2 = 5 x 2 ( x + 3)( x − 3)
4
Wאא
y ′′ = 20 x 3 − 90 x Wאא
5 x 4 − 45 x 2 = 0 א،אא
5 x 4 − 45 x 2 = 0 ⇒ 5 x 2 ( x 2 − 9) = 0 ⇒ x = 0, 3, − 3
אאא
y ′′ = 20 x 3 − 90 x = 0 x = 0
x=0 x=0
x = 3 ⇒ y = ( 3 ) 5 − 15 ( 3 ) 3 = − 162
(3,−162)
אא
x −∞ -3 3 +∞
x+3 - + +
x−3 - - +
f ′( x) = 5 x ( x + 3)( x − 3)
2
+ - +
f ( x) = x 5 − 15 x 3
אאא
W١٢
y = x 4 − 2x 2 Wאאא
ℜ f (x) אאWא
Wא
lim f ( x) = ∞, lim f ( x) = ∞
x→−∞ x→∞
y ′ = 4 x − 4 x = 4 x( x − 1)( x + 1)
3
Wאא
y ′′ = 12 x 2 − 4 Wאא
אא ١١٤ א
א א،،א
4 x( x − 1)( x + 1) = 0 א،אא
4 x( x − 1)( x + 1) = 0 ⇒ x = 0, 1, − 1
אאא
אאא
WאאאאW
1) y = x3 2) y = − x 3 3) y = x 4) y = 1 − x 2
16 x2 + 1 1 x 8) y = 3 x 5 − 10 x 3 + 15 x
5) y = x 2 + 6) y = 2 7) y = +
x2 x −1 x−2 4
אא ١١٤ א
א א،،א
אאאWאא
א y = f (x) א א y x
אאא
W١
א 2 Km 5Km A א P M
Kא 6 Km A אB א
B א א B A אא C א
K 4 mk / h
Wא
W٣
Wאאא P (Watts) אא
8
P = 5.12 R − R 3
3
Kאאא R (Ohms)
؟אא E١
؟אאא E٢
R ﻟ p = p(R) אאWא
dp
W، = 0
dR
אא ١١٤ א
א א،،א
5.12
P′ = 5.12 − 8R 2 = 0 ⇒ 8R 2 = 5.12 ⇒ R = ± ⇒ R = ±0.8 Ohms
8
R = 0.8 Ohms Wא
אא،א
P′′ = −16 R ⇒ P′′(0.8) = −16(0.8) = −12.8 < 0
Kא
W R = 0.8 Ohms אא
8
P(0.8) = 5.12 − (0.8)3 = 2.731 Watts
3
W٤
، 90 48 א،אא
אאא
אאא
Wא
WאKאאא x
V = (90 − 2 x )(48 − 2 x )x ⇒ V = 4( x 3 − 69 x 2 + 1080 x)
W x
V ′ = 4(3 x 2 − 138 x + 1080)
= 12( x 2 − 46 x + 360) = 12( x − 10)( x − 36)
V ′ = 0 ⇒ x = 10 x = 36
אאאא
V ′′ = 12(2 x − 46) = 24( x − 23)
V ′′(36) = 312 > 0 وV ′′(10) = −312 < 0
x = 36 א x = 10 א
x 2 = 100cm 2 א
אא ١١٤ א
א א،،א
W٥
16 π m 3 אאאאאא
Wא
Kא h אא r
Wאא
A = 2(π r 2 ) + (2π r )h = 2π r 2 + 2π r h
Wאא
16π 16
V = π r 2 h = 16π ⇒ h = =
π r2 r2
Wאא
16 32π
A = 2π r 2 + 2π r 2
= 2π r 2 +
r r
r א A א
r ≠ 0 אא
dA
W =0
dr
A′ = 4π r − 32πr −2 = 0 ⇒ 4π r = 32π r −2
32π
⇒ r3 = = 8⇒ r = 2
4π
אאאא
A′′ = 4π + 64πr −3 ⇒ A′′(2) = 4π + 64π (2)−3 = 12π > 0
א h א r = 2 אא
16
h =
r2
4 r = 2 h א
r = 2m, h = 4m Wאאא
אא ١١٤ א
א א،،א
W٦
אאאא P
P = 3x 5 − 10 x 3 + 15 x W
؟אא
Wא
dp
W = 0 p אא
dx
P′ = 15 x 4 − 30 x 2 + 15 = 15( x 4 − 2 x 2 + 1) = 15( x 2 − 1) 2
P′ = 0 ⇒ ( x 2 − 1) 2 = 0 ⇒ x 2 − 1 = 0 ⇒ x 2 = 1 ⇒ x = 1 x = −1
x = 1 Wא
x = 1אאא x = 1
P ′′ = 60 x 3 − 60 x ⇒ P ′′(1) = 60 − 60 = 0
Wאא x = 1א
P′ = 15(x 2 − 1) ≥ 0, ∀x
2
x = 1
Kאאא P′ > 0 אאא
W
אאאאאא
Kא
W
א 104 km אא B א אE١
א A 16km / hr א B K A
א א א א ، 24km / hr
؟
؟ 36 E٢
א10 אE٣
אא ١١٤ א
א א،،א
א א א a = 8 s E٤
Kאאא
א y 2 = 4 px אאאאאאאE٥
x = a > 0
א P א120 אE٦
אאאאאK 2m 2 אE٧
؟אאאא،14cm א 21cm
אאאא 600 E٨
؟אאKא
אK1000cm 3 אאאאE٩
WאEאFא
KאEF אאEאF
אא (0.25 x 2 + 35 x + 25) א x אאאE١٠
Kא (50 − 0.5 x) אאאא
؟אא
אK אאE١١
אאEאFאא
K אא א
אE١٢
K 20 cm
אאאא 3r אאאאאE١٣
K r א
א
א
٣
אא ١١٤ א
א א،،א
אWאא
אאאאאWאא
אאאא
Wאא
Wאאא
אאא o
אאאאאאאא o
א
Kאאאאאא o
אאא Wאא
Kא
אא ١١٤ א
א א،،א
אWאא
אאאאK١
W١
:אאא f (x) אEFא F (x)
dF ( x)
f ( x) F (x) dF ( x) = f ( x)dx = f ( x)
dx
א ،א c F ( x) + c אא א א
אאאאK f (x) אEF
אאא،א،אא
אאא
W٢
W c ، F ( x) + c א f (x) א
dF ( x)
= f ( x)
dx
f (x) אא
∫ f ( x)dx = F ( x) + c
Kא c אא f ( x)dx ﻟא
W١
∫ 5 x 4 dx = x 5 + c d ( x 5 ) = 5 x 4 dx
∫ 3e 3 x dx = e 3 x + c d (e 3 x ) = 3e 3 x dx
∫ − 2 x sin x 2 dx = cos x 2 + c d (cos x 2 ) = −2 x sin x 2 dx
EFאאא
אא ١١٤ א
א א،،א
אאאאאK٢
אאW١א
א a
א c ∫ adx = ax + c
W٢
1) ∫ 5dx = 5x + c
2) ∫ − 7 dx = −7 x + c
5 5
3) ∫ − dx = − x + c
3 3
W٢א
x n+1
א c n = −1 ∫ x n dx = + c
n +1
W٣
x 3+1 1
∫
3
1) x dx = + c = x4 + c
3 +1 4
1 x −4+1 x −3 1
∫ ∫
−4
2) 4 dx = x dx = +c= +c=− 3 +c
x − 4 +1 −3 3x
2 7
2 +1 7
x 5 x55
3) ∫ 5
x dx =
2
+1
+c=
7
+ c = x5 + c
7
5 5
W٣א
Wאאא
∫ af ( x)dx = a ∫ f ( x) dx
af ( x) = af ( x) אא
W٤
x 4+1 7
∫ ∫
1) 7 x dx = 7 x dx = 7
4 4
+ c = x5 + c
4 +1 5
אא ١١٤ א
א א،،א
−2 1 x −3+1 x −2 1
∫ ∫ ∫
−3
2) dx = − 2 dx = − 2 x dx = − 2 + c = − 2 + c = +c
x3 x3 − 3 +1 −2 x2
2 2 1
− −
3) ∫ 5x 3 dx = 5 x ∫ 3 dx =3 5x 3 +c
W٤א
Wאאאאא אא
K x א f ( x), g ( x) א
∫ [ f ( x) ± g ( x)]dx = ∫ f ( x)dx ± ∫ g ( x)dx
WK x א f1 ( x), f 2 ( x), f 3 ( x),...., f n ( x) א
∫ [ f1 ( x) ± f 2 ( x) ± f 3 ( x) ± .... ± f n ( x)]dx = ∫ f1 ( x)dx ± ∫ f 2 ( x)dx ± ∫ f 3 ( x)dx ± .... ± ∫ f n ( x)dx
WאאאW٥
1) ∫ (x 2 − 2 x + 5)dx, ⎛ 2⎞ ⎛ 3 ⎞
⎝∫
2) ⎜ x − 3 ⎟ dx,
x ⎠ ⎝ ∫
3) ⎜ x 5 − 2 x − 2 ⎟dx.
x ⎠
Wא
∫( ) ∫
1) x 2 − 2 x + 5 dx = x 2 dx − 2 xdx + 5dx ∫ ∫
x3 2x 2 1
− + 5x + c = x3 − x 2 + 5x + c
=
3 2 3
⎛ 2⎞ 1
⎝ ∫
2) ⎜ x − 3 ⎟dx =
x ⎠
x dx − 2 3 dx
x ∫ ∫
1
1
x −3+1 2
x2
+1 3
∫ ∫
−3
= x 2 dx − 2 x dx = −2 + c = x 2 + x −2 + c
3 −2 3
2
⎛ 3 ⎞
∫ ∫
3) ⎜ x 5 − 2 x − 2 ⎟dx = x 5 dx − 2 x dx − 3 x −2 dx
⎝ x ⎠ ∫ ∫
1 2 2
= x6 − x + 3 x −1 + c
6 2
W٥א
Wאא − 1 n x א u
u n+1
א c n = −1 u ′ u dx = +c ∫
n
n +1
אא ١١٤ א
א א،،א
WאאאW٦
1) ∫ 6 x 2 (2 x 3 − 6) dx, ∫ ( ) ∫( )
4 5
2) x 3 x 4 − 2 dx, 3) x 2 + 1 x 3 + 3 x + 1 dx
Wא
1) ∫ 6 x 2 (2 x 3 − 6) dx :
4
W u = 2 x 3 − 6 ⇒ u ′ = 6 x 2
∫ 6 x (2 x − 6) dx = ∫
2 3
4
u ′ u dx =
4 u5
+ c=
2x3 − 6 (
+ c
)
5
5 5
2) ∫ x 3 (x 4 − 2) dx :
5
W u = x 4 − 2 ⇒ u ′ = 4 x 3
∫ ( ) ∫ ( ) ( )
1 5 5 1 u6 1 4 6
x x − 2 dx = 4 x x − 2 dx =
3 4 3 4
+c= x − 2 + c
4 4 6 24
1
3) ∫ (x + 1) x + 3x + 1 dx = ∫ (x + 1)(x + 3x + 1) dx
2 3 2 3 2
W u = x 3 + 3x + 1 ⇒ u ′ = 3x 2 + 3 = 3(x 2 + 1)
1
∫( ) ∫( )( )
1
x + 1 x + 3 x + 1 dx = 3 x 2 + 1 x 3 + 3 x + 1
2 3 2 dx
3
1
3
3 3
=
1
3 ∫ u′u 2 dx =
1
3 3
2 u2 2
+ c = u 2 + c = x 3 + 3x + 1 2 + c
9 9
( )
2
WאאאW٧
2
2x3 + 1 xe 2 x sec 2 x x + cos 2 x
1) 4∫
x + 2x + 1
dx, 2) ∫e 2x 2
+5
dx, 3) ∫ 5 − tan x
dx , 4) ∫ x 2 + sin 2 x
dx
Wא
2x3 + 1
1) 4
x + 2x + 1
dx : ∫
u = x 4 + 2 x + 1 ⇒ u ′ = 4 x 3 + 2 = 2(2 x 3 + 1)
אא ١١٤ א
א א،،א
2x3 + 1 1 2(2 x 3 + 1) 1 u′ 1 1
4∫
x + 2x + 1
dx = 4
2 x + 2x
dx =
2 u ∫dx =
2
ln u + c =
2 ∫
ln x 4 + 2 x + 1 + c
2
xe 2 x
2) ∫e 2 x2
+5
dx :
2 2
u = e 2 x + 5 ⇒ u ′ = 4 xe 2 x
2
xe 2 x 1 u′ 1 1
∫e ∫
2
dx = dx = ln u + c = ln e 2 x + 5 + c
2 x2 4 u 4 4
+5
sec 2 x
3) ∫5 − tan x
dx :
u = 5 − tan x ⇒ u ′ = − sec 2 x
sec 2 x − sec 2 x u′
∫ 5 − tan x
dx = −
5 − tan x ∫
dx = −
u ∫
dx = − ln u + c = − ln 5 − tan x + c
x + cos 2 x
4) 2 ∫
x + sin 2 x
dx :
⎝x x⎠
3) ∫ x ( x − 3) dx
2
( )
8) ∫ 5 5 x 7 + 2 x 6 dx
2
13)
t 3 − 4t + 3 t
∫ dt
t
⎛ 1 1 1 ⎞ 9) ∫ 1 − 4 x dx sec x tan x
4) ∫ ⎜ 2 + 3 + 4 ⎟dx
⎝x x x ⎠
14) ∫
3 + 2 sec x
dx
אאאאK٣
אאאא x א u א
Wאאאא
WאאאW٨
1) ∫ sin 4 xdx, ∫
2) cos 2 xdx, ∫ (
3) x tan 2 x 2 + 1 dx, ) ∫
⎛ x⎞
4) cot⎜ 7 − ⎟dx.
⎝ 2⎠
Wא
1 1
1) ∫ sin 4 xdx =
4∫
4 sin 4 xdx = − cos 4 x + c
4
1 1
∫
2) cos 2 xdx =
2 ∫
2 cos 2 xdx = sin 2 x + c
2
∫ ( )
3) x tan 2 x 2 + 1 dx =
1
4 ∫ ( 1
)
4 x tan 2 x 2 + 1 dx = ln sec 2 x 2 + 1 + c
4
( )
⎛ x⎞ 1 ⎛ x⎞ ⎛ x⎞
∫ 2⎠ ∫
4) cot ⎜ 7 − ⎟dx = −2 − cot ⎜ − ⎟dx = 2 ln csc⎜ 7 − ⎟ + c
⎝ 2 ⎝ 2⎠ ⎝ 2⎠
W אאאW٩
Wא
1) ∫ [sin(3x + 2) + cos(2 − 3x)]dx = ∫ sin(3x + 2)dx + ∫ cos(2 − 3x)dx.
1 1
= ∫ 3 sin(3 x + 2)dx − ∫ − 3 cos(2 − 3 x)dx.
3 3
1 1
= − cos(3 x + 2) − sin( 2 − 3 x) + c.
3 3
1 1
∫
2) sec 2 4 x dx =
4 ∫
4 sec 2 4 x dx = tan 4 x + c
4
⎛ x ⎞
3
⎛ x3 ⎞ ⎛ x3 ⎞
∫ ⎝
∫
3) x 2 csc 2 ⎜⎜ 3 − ⎟⎟dx = − − x 2 csc 2 ⎜⎜ 3 − ⎟⎟dx = cot⎜⎜ 3 − ⎟⎟ + c
3⎠ ⎝ 3⎠ ⎝ 3⎠
1
∫
4) x 2 csc 2 x 3 cot 2 x 3 dx =
6 ∫
6 x 2 csc 2 x 3 cot 2 x 3 dx
1
6
( ) 1
= − csc 2 x 3 + c = − csc 2 x 3 + c
6
W אאאW١٠
4
tan(5 − )
∫ ∫
3) cos 6 x cos(9 + 4 sin 6 x) dx, 4) x dx
x3
Wא
3 sin( 2 − x)
1) ∫ x
dx.
1
u = 2 − x ⇒ u′ = −
2 x
3 sin( 2 − x ) 1 sin( 2 − x )
∫ x
dx = 3(−2) −
2 ∫x
dx = −6 u ′ sin udx ∫
= 6 cos u + c = 6 cos(2 − x ) + c.
אא ١١٤ א
א א،،א
cos(3 + 5 ln 9 x)
2) ∫ 7x
dx
5
u = 3 + 5 ln 9 x ⇒ u ′ =
x
cos(3 + 5 ln 9 x) 11 5
∫ 7x
dx =
57 x ∫
cos(3 + 5 ln 9 x)dx
1 1 1
=
35 ∫
u ′ cos u dx = sin u + c = sin(3 + 5 ln 9 x) + c
35 35
∫
3) cos 6 x cos( 9 + 4 sin 6 x) dx.
u = 9 + 4 sin 6 x ⇒ u ′ = 24 cos 6 x
1
∫ cos 6 x cos( 9 + 4 sin 6 x) dx =
24 ∫
24 cos 6 x cos(9 + 4 sin 6 x) dx
1
= sin( 9 + 4 sin 6 x) + c
24
⎛ 4 ⎞
tan⎜ 5 − ⎟
⎝ x⎠
4) ∫ x 3
dx
1 1 3
− 4 − −1 − 2
u = 5 − 4x 2 ⇒ u′ = x 2 = 2 x 2 =
2 x3
⎛ 4 ⎞
tan⎜ 5 − ⎟
⎝ x⎠ 1 2 ⎛ 4 ⎞ 1
∫ x3
dx =
2 ∫ x3
tan⎜ 5 −
⎝
⎟
x⎠ 2 ∫
dx = u ′ tan u dx =
1 1 ⎛ 4 ⎞
= ln sec u + c = ln sec⎜ 5 − ⎟ +c
2 2 ⎝ x⎠
אא ١١٤ א
א א،،א
WאאאW
∫
1) cos 3 xsin xdx ∫
8) tan 3 5 x sec 2 5 x dx cos t
15)
t ∫dt
2)
1
∫ x sin xdx ∫
9) sin 3θ sec 2 cos 3θ dθ 16)
sec x tan x
∫
(3 + 2 sec x) 2
dx
x + cos 2 x
∫
5) x 2 sec 2 x 3 dx ∫
12) x 7 tan(8 x 8 + 6)dx 19) ∫ 3
x 2 + sin 2 x
dx
∫
6) cos 3 2t sin 2t dt ∫
13) sin(7 − cos 3 x) sin 3 xdx 20) 3 cot t dt
∫
t
∫ ∫ ∫
2 2
7) cos 4θ 2 − sin 4θ dθ 14) te t sec(2 + e t ) tan( 2 + 21) (2 + tan 2 x) sec 2 xdx
אא ١١٤ א
א א،،א
אאאאK٤
W١א
א (a ≠ 1) 1 a x א u א
:א
au
∫ u ′a dx = u
+c
ln a
WאאאW١١
1) ∫ 5 −3 x dx, ∫
2
2) x 6 2 x dx.
Wא
1 1 5 −3 x
∫ ∫
−3 x −3 x
1) 5 dx = − − 3 ( 5 )dx = − + c.
3 3 ln 5
2
1 1 62x
∫ ∫
2 x2 2
2) x 6 dx = 4 x 6 2 x dx = +c
4 4 ln 6
W٢א
:אא x א u א
∫ u ′e u dx = e u + c.
WאאאW١٢
1) ( x − 1) e x
∫ 2) (cos x − 1) e sin x− x dx
∫
2
− 2 x +1
dx,
3)∫
ex
ex + 1
dx, ∫ (
4) xe x e x + 1 dx
2 2
)
7
Wא
1) ∫ ( x − 1) e x
2
− 2 x +1
dx :
u = x 2 − 2 x + 1 ⇒ u ′ = 2 x − 2 = 2( x − 1)
אא ١١٤ א
א א،،א
1 1 1 u
∫ (x − 1) e dx = ∫ 2(x − 1) e dx = ∫ u′ e dx = e + c
2 2
x − 2 x +1 x − 2 x +1 u
2 2 2
1 2
= e x −2 x+1 + c
2
2) (cos x − 1) e sin x − x dx :
∫
u = sin x − x ⇒ u ′ = cos x − 1
∫ (cos x − 1) e sin x− x dx = ∫ u ′ e u dx = e u + c = e sin x− x + c
∫ ( )
1
ex −
3)∫ dx = e e + 1 x x 2 dx
ex + 1
u = e x + 1 ⇒ u′ = e x
1 1 1
e (e + 1)
1 −
−
∫ ∫
x x 2 dx = u ′u 2 dx = 2u 2 + c = 2( e x
+ 1) 2 + c = 2 ex + 1 + c
4) ∫ xe (e x2 x2
+ 1 dx )
7
2 2
u = e x + 1 ⇒ u ′ = 2 xe x
(e ) ( )
8
17 1u 1 1 x2 8
∫ xe ∫
x2 x2
+ 1 dx = u ′u 7 dx = + c = u8 + c = e +1 + c
2 28 16 16
WאאאW
(
1) ∫ e − x + cos 2 x + 1 dx ) ∫
6) e1+cos x sin xdx (
11) ∫ e 2 x sec e 2 x − 1 dx )
2) ∫ 2e 2 x+cos x (2 − sin x )dx
∫
2 2x
5−
x 2 12) 5e 2 x e1+e dx
e
7) ∫ x3
dx
e 3+ln 2 x
∫
3) sec x tan x e 5+ 2 sec x dx e 3− x
8) ∫ x
dx 13) ∫x
dx
1
e1+ x −1 1113+csc 2 x
4) ∫
ex
2
dx
9) ∫
x −1
dx 14) ∫
sin 2 x tan 2 x
dx
x
5) ∫ 32 x e 5−3 dx ∫ ∫
2x
10) (e − x + e x ) 2 dx 15) 21+cot 5t csc 2 5tdt
אא ١١٤ א
א א،،א
אK٥
∫ xsin x dx ∫ sin xe − x dx
אאא
אאא
אK١{٥
d (uv ) = vdu + udv אא
uv = ∫ vdu + ∫ udv Wא
א
∫ udv = uv − ∫ vdu
∫ אvdu א ∫ udv א א א
u, dv אאא
Wאאאאא
∫ ∫
x sin x dx = − x cos x + cos x dx
= − x cos x + sin x + c
∫ xe x dx WאW١٤
Wא
Kא،
W
u = x ⇒ du = dx
אא ١١٤ א
א א،،א
dv = e x dx ⇒ v = e x
∫ udv = uv − ∫ vdu Wא
∫ xe x dx = xe x − ∫ e x dx
= xe x − e x + c = e x (x − 1) + c
∫ ln x dx WאאW١٥
Wא
∫ ln x dx
אא
1
u = ln x ⇒ du = dx
x
dv = dx ⇒ v = x
∫ udv = vu − ∫ vdu א
1
∫ ln xdx = x ln x − ∫ x dx = x ln x − ∫ dx
x
= x ln x − x + c = x(ln x − 1) + c
WאאאW١٦
∫ ∫ ∫ ∫
3
1) x 2 ln x dx, 2) x 3 sin( 2 x 2 )dx, 3) x 5 e x dx, 4) sin 2 xdx
Wא
1) ∫ x 2 ln x dx :
1
u = ln x ⇒ du = dx
x
x3
dv = x dx ⇒ v =
2
3
א
x3 x3 1
∫ ∫
2
x ln xdx = ln x − × dx
3 3 x
x3 1 x3 x3 1 3
= ln x − + c = ln x − x + c
3 3 3 3 9
אא ١١٤ א
א א،،א
2) ∫ x 3 sin(2 x 2 )dx :
u = x 2 ⇒ du = 2 xdx
1
dv = x sin(2 x 2 )dx ⇒ v = − cos(2 x 2 )
4
Wא
1 1 1 2 1
∫ x 3 sin(2 x 2 )dx = − x 2 cos(2 x 2 ) + ∫ x cos( 2 x 2
) dx = − x cos( 2 x 2
) + sin( 2 x 2 ) + c
4 2 4 8
3) ∫ x 5 e x dx :
3
1 3 3
du = 3x 2 dx, v = e x u = x 3 , dv = x 2 e x dx
3
1 1 1 1
∫ x 5 e x dx = x 3e x − ∫ x 2 e x dx = x 3e x − e x + c = ( x 3 − 1)e x + c W
3 3 3 3 3 3
3 3 3 3
4) ∫ sin 2 xdx :
∫ ∫
⇒ sin 2 xdx = − sin x cos x + x − sin 2 xdx
1 1 1 1
∫ sin 2 xdx = − sin x cos x + x + c = − sin 2 x + x + c
2 2 4 2
WאאאW
אא ١١٤ א
א א،،א
אאK٦
f ( x)
x א g (x) f (x) אא F ( x) = אא
g ( x)
x − 1 − 2 x + 1 x( x + 1) 1
א , , , Wאאא W١٧
x 2 + 1 x 2 + 1 x 3 + 1 x( x 2 + 1)
ln x sin x + e x x − 2
א , , Wאאא
x x2 x3
א F (x) g (x) f (x) א
א
x3 − 1 x +1
2 =x− 2
x +1 x +1
Wא E F א
Ax + B A
א א ax 2 + bx + c 2
(ax + bx + c) k (x − r)k
EFאאא
Wאא
א g (x) x א g ( x), f ( x) א
r1 ≠ r2 ≠ r3 ≠ ... ≠ rn g ( x) = ( x + r1 )( x + r2 )( x + r3 ).....( x + rn )
f ( x)
אKא F ( x) = א
g ( x)
f ( x) A A2 A3 A
Kא A1 , A2 ,..., An = 1 + + + ..... n
g ( x) x + r1 x + r2 x + r3 x + rn
2x + 1
∫ dx אW١٨
x2 − 4
Wא
אאאאא
W A1 , A2 א
2x + 1 2x + 1 A1 A2
א A1 , A2 = = + (1)
x 2 − 4 ( x − 2)( x + 2) x − 2 x + 2
אא ١١٤ א
א א،،א
Kא
2 x + 1 A1 ( x + 2) + A2 ( x − 2)
=
x2 − 4 x2 − 4
x 2 − 4 א
2 x + 1 = A1 ( x + 2) + A2 ( x − 2)
x א
2(− 2) + 1 = A1 (− 2 + 2) + A2 (− 2 − 2) x = −2
3
− 3 = −4 A2 ⇒ A2 =
4
2(2) + 1 = A1 (2 + 2) + A2 (2 − 2) x = 2
5
5 = 4 A1 ⇒ A1 =
4
E1Fא A1 , A2
2x + 1 5 1 3 1
= +
x −4 4 x−2 4x+2
2
2x + 1 5 1 3 1
∫ 2 dx = ∫ dx + ∫ dx
x −4 4 x−2 4 x+2
5 3
= ln x − 2 + ln x + 2 + c
4 4
Wאא
א g (x) x א f ( x), g ( x) א
n ∈ Ν g ( x) = ( x + r )n
f ( x)
אKא F ( x) =
g ( x)
f ( x) A1 A2 An−1 An
א A1 , A2 ,..., An = + + ... +
g ( x) ( x + r ) ( x + r )2
(x + r )n−1 (x + r )n
x−2
∫ dx אאW١٩
( x + 1) 3
Wא
אאאאא
W A1 , A2 , A3 אא
אא ١١٤ א
א א،،א
x−2 A1 A2 A3
א A1 , A2 , A3 = + + (2)
( x + 1) 3 x + 1 ( x + 1)2 ( x + 1)3
א
A ( x + 1) + A2 ( x + 1) + A3
2
x−2
= 1
( x + 1) 3
(x + 1)3
( x + 1)3 א
x − 2 = A1 ( x + 1)2 + A2 ( x + 1) + A3
x א
A3 = −3 − 1 − 2 = 0 + 0 + A3 x = −1
− 2 = A1 + A2 + A3 x = 0
− 2 = A1 + A2 − 3 ⇒ A2 = 1 − A1
1 − 2 = A1 (2)2 + A2 (2) + A3 x = 1
− 1 = 4 A1 + 2 A2 − 3 ⇒ −1 = 4 A1 + 2(1 − A1 ) − 3
A2 = 1 − A1
− 1 = 4 A1 + 2 − 2 A1 − 3 ⇒ 2 A1 = −1 + 1 = 0 ⇒ A1 = 0
0 = 1 − A2 ⇒ A2 = 1
(2) א A1 , A2 , A3
x−2 1 3
= −
(x + 1) 3
(x + 1) 2
(x + 1)3
x−2 1 1
∫ 3
dx = ∫ 2
dx − 3∫ dx .
( x + 1) ( x + 1) ( x + 1) 3
3
= −( x + 1) −1 + ( x + 1) −2 + c.
2
WאאאאאW
3x − 1
∫ 2
dx אW٢٠
( x − 1)( x − 1)
Wא
3x − 1
2
א
( x − 1)( x − 1)
אא ١١٤ א
א א،،א
W A1 , A2 , A3
3x − 1 A A A3
א A1 , A2 , A3 = 1 + 2 + (3)
( x + 1)( x − 1) 2
x + 1 x − 1 ( x − 1) 2
אאאא
Kא
3x − 1 A1 ( x − 1) 2 + A2 ( x + 1)( x − 1) + A3 ( x + 1)
2 =
( x − 1)( x − 1) ( x 2 − 1)( x − 1).
( x 2 − 1)( x − 1) א
3x − 1 = A1 ( x − 1) 2 + A2 ( x + 1)( x − 1) + A3 ( x + 1)
3(1) − 1 = A1 (1 − 1) 2 + A2 (1 + 1)(1 − 1) + A3 (1 + 1) x = 1
2 = 2 A3 ⇒ A3 = 1
3(−1) − 1 = A1 (−1 − 1) 2 + A2 (−1 + 1)(−1 − 1) + A3 (−1 + 1) x = −1
− 4 = 4 A1 ⇒ A1 = −1
3(0) − 1 = A1 (0 − 1) 2 + A2 (0 + 1)(0 − 1) + A3 (0 + 1) x = 0
− 1 = A1 − A2 + A3 ⇒ A2 = A1 + A3 + 1 = 1
(3) א A1 , A2 , A3
3x − 1 1 1 1
= − + +
( x 2 − 1)( x − 1) x + 1 x − 1 ( x − 1) 2
3x − 1 1 1 1
∫ 2
( x − 1)( x − 1)
dx = − ∫
x +1
dx + ∫
x −1
dx + ∫
( x − 1) 2
dx
x −1 1
= − ln x + 1 + ln x − 1 − ( x − 1) −1 + c = ln − +c
x +1 x −1
אאאW
x2 + 1 3 xdx 2t 2 − 4
1) ∫
x( x 2 − 1)
dx 4) ∫ ( x − 1)( x − 2)( x − 3)
7) ∫
(t + 1)(t − 2)(t − 3)
dt
x+3 2x2 + 3 t −5
2) 2 ∫
x − 3x + 2
dx 5) 2 ∫
x ( x − 1)
dx 8) 2∫
t + 6t + 5
dt
dx x2 3t + 7
3) 2 ∫
x − 16
6) ∫
( x − 1) 2 ( x + 1)
dx 9) 2∫
t − 2t − 3
dt
אא ١١٤ א
א א،،א
אאKWאא
אאאK١
א F (x) [a, b] אא f (x) אא
Wאא f (x)
b b
∫ f ( x)dx = F ( x) = F (b) − F (a)
a a
2
∫ xdx. אאאW١
1
Wא
2
x2 2 2 2 12 4 1 3
1
∫
xdx =
2 1
=
2
− = − = .
2 2 2 2
3
∫ ( x 3 − 4 x + 1)dx. אאאW٢
0
Wא
3
⎛ x4 4x2 ⎞3
∫ ( x − 4 x + 1)dx = ⎜ 4 − 2 + x ⎟⎟ 0
⎜
3
0 ⎝ ⎠
⎛ 34 4 × 32 ⎞
= ⎜⎜ − + 3 ⎟⎟ − (0 − 0 + 0)
⎝ 4 2 ⎠
81 81 81 − 60 21 1
= − 18 + 3 = − 15 = = =5
4 4 4 4 4
π
2
∫ cosθ dθ . אאאW٣
0
Wא
π π
2 2 π
∫ cosθ dθ = sin θ = sin − sin 0 = 1.
0 2 0
אא ١١٤ א
א א،،א
WאאאK٢{١
W a ≤ x ≤ b אא g (x) f (x) א
a
∫ f ( x)dx = 0 E١
a
b a
∫ f ( x)dx = − ∫ f ( x)dx E٢
a b
b c b
Wא אאאW
2 1 π
2
∫ ∫
2 2 3
1) x 4 − x dx 5) x 2 − x dx
0 −1
∫
9) (1 + cos x)dx
−π
2
2 3 1
⎧2 x , x ≤ 1 x
∫
2) (2 − 4 x)dx
0
∫
6) f ( x), ﺣﻴﺚ
0
f ( x) = ⎨
⎩2, x > 1
10) ∫
0
x +1
dx
2 2 2
⎧3, x ≤ 0
∫
3) 2 x − 3 dx
−1
∫
7) f ( x)dx, ﺣﻴﺚ
−2
f ( x) = ⎨
⎩ x + 3, x > 0 −1
∫
11) x 9 − x 2 dx
3 4 2 2
x2 − 2 x +1
∫ ∫ ∫
3
4) 2
dx 8) dx 12) ( x − 1) 3 x 2 dx
2
x 1
x 0
אא ١١٤ א
א א،،א
אאK٢
אאאא
אא
אאאאK١{٢
[a , b] א y = f (x) אא
א A א [a , b] א x f ( x) ≥ 0 א E١
Wא a, b אאאאא
b
A = ∫ f ( x)dx.
a
Wא
W A א x f ( x) = − x 2 ≤ 0
2 2
x3 2 3 (−2) 3 16 16
∫ ∫ − x dx = − = − = Square units
2
A= f ( x)dx = =− +
−2 −2
3 3 3 3 3
א x f ( x) ≥ 0 a < c < b b a א c א E٣
אאא A א [c , b] א x f ( x) ≤ 0 [a , c]
Wא a, b אאא
c b
A = ∫ f ( x)dx + ∫ f ( x)dx
a c
x f ( x) ≤ 0 a < c < b b a א c א E٤
א A א [c , b] א x f ( x) ≥ 0 [a , c ] א
Wא a, b אאאאא
c b
A = ∫ f ( x)dx + ∫ f ( x)dx
a c
- ٨٦ -
אא ١١٤ א
א א،،א
אא f ( x) = x 2 − 6 x + 8 אאאאאאW٢٩
Kאאא
Wא
Wא f ( x) = 0 אאאאא
x 2 − 6x + 8 = 0
x − 6 x + 8 = 0 ⇔ ( x − 2)( x − 4) = 0 ⇔ x = 2 x = 4
2
אא x = 4 x = 2 אאא
Wאא
x −∞ 2 4 ∞
x−2 - + +
x−4 - - +
f ( x) = ( x − 2)( x − 4) + - +
A א [2, 4] א x f ( x) ≤ 0
4
⎛ x3 6x 2 ⎞4 ⎛ 43 ⎞ ⎛ 23 ⎞
∫( )
x − 6 x + 8 dx = ⎜⎜ − + 8 x ⎟⎟ = ⎜⎜ − 3(4) + 8(4) ⎟⎟ − ⎜⎜ − 3(2) 2 + 8(2) ⎟⎟
2 2
A=
2 ⎝ 3 2 ⎠2 ⎝ 3 ⎠ ⎝ 3 ⎠
⎛ 64 ⎞ ⎛8 ⎞ 64 − 48 8 + 12 16 20 4 4
= ⎜ − 48 + 32 ⎟ − ⎜ − 12 + 16 ⎟ = − = − = − = Square units
⎝ 3 ⎠ ⎝3 ⎠ 3 3 3 3 3 3
W
K x = 3 x = 2 א y = x 2 + 1 אאאאW١
K x = 2 x = −1 א y = 2x 2 אאאאW٢
x = −2 א y = ( x + 2)( x 2 − 2 x − 3) אאאאW٣
K x = 1
K x = 0 x = −1 א y = 3x אאאאW٤
- ٨٧ -
אא ١١٤ א
א א،،א
- ٨٨ -
אא ١١٤ א
א،،א
אא
References
1) Technical Calculus with Analytic
J.Gersting, Dover Publication, Inc. 1992
4) Engineering Mathematics
K. Strou, Macmillan Press, fourth edition 1995.
6) Calculus
P. Avbbott & M. Wardle, Teach yourself-books NTC Publishing Group. USA 1992
7) Engineering Mathematics
A.Croft, R.Davison, M.Hargreaves, 2nd Edition Addison-Wesley, 1996
–אא Jא–אאE٨
١٧٧٩א
،،א،אא، E٩
K١٩٨٣ J١٤٠٣
K٢٠٠٣ J١٤٢٤،אא،٢٢٢،אאE١٠
Kאא،٣٠١،אE١١
Kאא،٢٠٥،E١٢
- ٨٩ -
א ١١٤ א
א،،א
א
١ אאWאא
٣ אWא א
٣K א
٤ אא
٤ אא
٥ אאא
٦ א
٨ א
١٢ אאא
١٣
١٤ אWא א
١٤ אאא
١٥ א
١٧ אאא
١٩ y = f (x) EאאF אא
٢٣
٢٤ אאאאא
٢٧
٢٨ אאאאא
٢٨ אאאאא
٢٨ אאאאא
٣٠
٣٢ אא
٣٦
א ١١٤ א
א،،א
٣٧ אא
٤٠
٤١ אWאא
٤٣ אאאאWאא
٤٣ אאאא
٤٤ אא
٤٥ אאאאאאא
٤٥ אאאאא
٤٧ אאאאא
٤٧ א
٤٨ א
٥٥
٥٦ אאאWאא
٦٠
٦٢ אWאא
٦٤ אWא א
٦٤ אאאא
٦٥ אאאאא
٦٨
٦٩ אאאא
٧٢
٧٣ אאאא
٧٤
٧٥ א
٧٨
٧٩ אא
٨٢
א ١١٤ א
א،،א
אאאאא
אEאFאא