Pracownia technik malarskich i pozłotniczych

dr Klaudia Rajmann

klara@umk.pl klaudia.rajmann@gmail.com

Wskazówki dotyczące wykonania projektów

1. Wykonujemy dwa lub jeden projekt (w zależności czy chcecie dwukrotnie powtarzać ten
sam ornament czy wykonać dwa inne) dla 2 desek o wymiarach 12,5x35 cm.

2. Należy wykorzystać następujące techniki zdobnicze:

- ornament rytowany - rysunek ornamentu (w praktyce zaczynając Waszą pracę rysunek

ornamentu będziecie musieli najpierw wyryć za pomocą igły)

- ornament wklęsły ryty za pomocą dłutek, nożyków (niektóre motywy; można

wykorzystywać efekty fakturalne jak tło Pracy nr 2)

- ornament wypukły - będzie nadbudowany za pomocą zaprawy (również wybrane

elementy)

Powyższe techniki wykonujemy w zaprawie.

Poniższe techniki wykonujemy na pozłocie.

- szata złotolita - nakładana kryjąco temperą jajową, kolorystyka raczej prosta: czerń, granat,
błękit kobaltowy, zieleń chromowa, czerwienie żelazowe, biel tytanowa (czasem mieszaliśmy
dwa odcienie by uzyskać np. fiolet, oliwkową zieleń z dodatkiem ugru)

- laserunki - półprzeźroczyste warstwy farby olejnej z dodatkiem mikstionu (mogą to być

akcenty barwne np. imitacje kamieni szlachetnych, bądź efekty mające na celu zmianę
odcienia złota, np. złoto starzone przez nałożenie laserunków czernią lub brązem, złoto
bardziej żółte - zastosowanie ugrów, odcień miedzi - nałożenie odpowiedniej czerwieni)

- puncowanie poprzez wybijanie na powierzchni złota - np. wypełnianie powierzchni

tła/ornamentu drobną puncą lub wykorzystanie którejś z punc z załączonego zestawienia
punc, jakimi dysponujemy w pracowni

3. Projekty mogą być wykonane odręcznie na papierze, kalce technicznej, papierze

milimetrowym, bądź wykonane jako plik za pomocą programu graficznego (Corel,
Photoshop, Word lub inne), korzystając z ornamentyki zaczerpniętej z różnych źródeł.

4. Przysyłajcie projekty do konsultacji na adresy u początku strony.

5. Zatwierdzone projekty możecie przerysować ołówkiem na kalkę techniczną, bądź
przygotować plik do druku w odpowiednich wymiarach.

Starajcie się nie projektować motywów zbyt skomplikowanych i czasochłonnych, by móc w

miarę szybko je zrealizować kiedy (jeśli) zajęcia zostaną wznowione.

Praca 1

laserunek

ornament wklęsły

ornament wypukły

ryty rysunek ornamentu

szata złotolita
Praca 2

szata złotolita

laserunek

ryty rysunek ornamentu

wykorzystanie faktury za
pomocą rytu wklęsłego
 Przykłady puncowań

(fot: https://i.pinimg.com/originals/97/a8/6b/97a86bfacf19308270a0459a058e0b37.jpg, dostęp: 02.04.2020)

wybijanie kółek
(różne wielkości)

wypełnienie powierzchni drobną

puncą (możliwe różne zagęszczenie) zagłębienia
wybite kulką

Za pomocą punc można w różnorodny sposób opracowywać złocone powierzchnie, jak tła
czy wzory ornamentów. Stosowano także elementy dekoracyjne np. w opracowaniu
nimbów, jak: koła, zagłębienia wykonane kulką, gwiazdki, romby, różnego rodzaju promienie.

Uwaga: Puncowanie dużych powierzchni tła, zwłaszcza z dużym zagęszczeniem jest

niezwykle efektowne, ale też bardzo czasochłonne!

Poniżej dołączam zestawienie punc, jakimi dysponujemy w naszej pracowni.

 1. Punca duża kreska

2. Punca mała kreska

3. Punca duża kulka

4. Punca średnia kulka

5. Punca mała kulka

 6. Punca duże kółko (puste w środku)

7. Punca średnie kółko (puste w środku)

8. Punca cienka gwiazdka

9. Punca kwiatuszek mały - kuleczki

10. Punca ozdobny romb