Kowd ng Asignatura: FIL E01

Pamagat ng Asignatura: KOMUNIKASYON SA AKADEMIKONG FILIPINO

Yunit na Matatamo: 3
Kaukulang Panahon: PANGGITNANG TERMINO

PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Batayang kaalaman sa Ortograpiyang Filipino at varayti at varyasyon ng wika

PAGLALAPAT NG NATUTUHAN SA ARALIN

PANUTO: Suriin ang bawat salita sa bawat bilang. Isulat sa patlang ang titik ng mayroong wastong
baybay at hiram ng salita ayon sa estandardisadong tuntunin ng Ortograpiyang Filipino.

1. ___________ 8. ____________
a. Sirkwit a. Formalismo
b. Circuit b. Pormalismo
c. Cirkit c. pormalidad
d. Sirkit d. Formalism
2. ___________ 9. ___________
a. Bihikel a. Level-up
b. Vehikel b. Lebel-ap
c. Behikulo c. Level-ap
d. Vehicle d. Lebel-up
3. ___________ 10. ___________
a. Sandwich a. Criticism
b. Sandwits b. Kritisisim
c. Sanwich c. Kritisismo
d. Sanwits d. Kriticisim
4. ___________ 11. ___________
a. Xerox a. Gradweyt
b. Zerox b. Graduate
c. Siroks c. Graduweyt
d. Seroks d. Gradwayt
5. ___________ 12. ___________
a. Virtue a. Masinggan
b. Virtyu b. Mashingan
c. Birtud c. Machinegun
d. Birtyu d. Mashinggan
6. ____________ 13. ____________
a. Repleks a. Pesante
b. Reflex b. Peasant
c. Refleks c. Paysano
d. Replex d. Pisant
7. ____________ 14. ___________
a. Sensorsyip a. Concerned
b. Censorship b. Konsernado
c. Sensorship c. Konsernido
d. Sensurship d. Konsernd
 15. ___________ 18. ____________
a. Jambangan a. Kwarts
b. Dyambangan b. Quartz
c. Hambangan c. Korts
d. Dyiyambangan d. Kwartz
16. ___________ 19. ___________
a. Ispesyal a. Iskul
b. Espesyal b. School
c. Special c. Iskwela
d. Ispeysyal d. Eskwela
17. ____________ 20. ___________
a. Linguwa prangka a. Estilo
b. Linguwa Frangka b. Istilo
c. Lingua franca c. Istayl
d. Linguwa pranka d. Style

INTEGRASYON NG NATUTUHAN SA ARALIN

PANUTO: Basahin at unawain ang FILIPINONG artikulo sa ibaba. Guhitan ang mga maling baybay at
panghihiram ng salita ayon sa mga estandardisadong tuntunin ng Ortograpiyang Filipino. Matapos itong
guhitan, ilista sa kahon ang mga ginuhitang salita at isulat sa tabi nito ang wastong baybay/hiram nito.

Halimbawa: zero- sero

May malakas na istratehiyang pang-global na ang ilang mga committee sa iba’t ibang panig ng mundo na
pinagkasunduang isulong bilang vehikel para sugpuin ang abnormal na weather. Isinagawa ang naturang
action dahil dumarami na ang nakararanas ng pagbabago ng klaymayt sa buong mundo, at talos nila na
ang pagtaas ng pagbabago ng klaymayt ay lumalaki, at ang karamihan ng pagbabago ay dahil sa mga
gawain ng tao.

Ang pagtaas ng grinhaws gas mula sa iba’t ibang aktibidad ng tao (hal., Pagsunog ng posil fuels para sa
init at enerhiya, deforestation, pagkalbo ng mga pananim, pagpapalaki ng mga hayop, at paggawa ng
ilang industriyal na produkto) ay higit na nakakaapekto sa ecological na koral reef.

Dahil sa mga pagbabago sa klaymayt at karagatan, kabilang ang mas mataas na degree ng temperature
sa ibabaw ng ayland, ang mga kaganapan sa pagpapaputi ng koral ay inaasahang tataas ang dalas sa
hinaharap.

Ayon sa inilabas na data ng ilang lehitimong researchers hinggil sa climate change, dahil umano sa mga
iskwater area na lubos na nagdadala ng toxins sa ilog na siyang direktang dumadaloy sa karagatan kaya
mas lumolobo ang pursyento ng ekstra na pollution na ito namang dahilan kung bakit dumaranas tayo
ng pagbabago sa klaymayt.

Bukod sa mga iskwater area, dumarami din ang basurang nakikita sa mga anderpas sa kalakhang
Maynila, gayon din sa mga highway, labas ng grocery store at ilang nagtatayugang mga building ng mga
kampani na may kinalaman sa bisnes. Dahil din umano sa mga likwido na inilalabas ng mga
istablisyamento kaya mas nalalason ang habitat ng mga anyong dagat.
Dahil ditto naglabas na ng ilang memorandum ang ilang kagawaran sa iba’t ibang bahagi ng mundo
upang ma-control ang mga nasabing kalabisan.

Samantala, ang mga ecosystem ng koral reef ay nanganganib din sa pamamagitan ng isang cumbinacion
ng iba pang mga stressors, kabilang ang sobrang pagkain, pag-unlad sa baybayin, pulusyon, at sakit. Sa
nakalipas na ilang dekada, pandaigdigang pagbabago sa klaymayt, kasama ang local na pagbabanta, ay
nagresulta sa mga pangunahing pagtanggi sa ecosystem ng koral reef sa buong mundo.

PAGLALAHAD NG NATUTUHAN SA ARALIN

PANUTO: Sagutin ang mga katanungan ayon sa lawak ng iyong pagkakaunawa sa aralin.

1. Ano ang pagkakaiba ng Varayti at Varyasyon ng wika? Ibigay ang pagkakaiba nito sa
pamamagitan ng kongkretong halimbawa.
2. Ano ang kinalaman ng mga salik ng varyason sa pagkakabuo ng mga varayti ng wika?
3. Lagumin ang mga uri ng Varayti sa pamamagitan ng pagbibigay ng tig-dalawang halimbawa sa
bawat uri nito. Ilahad ang iyong kongklusyon sa huling bahagi hinggil sa kung bakit dapat na
maunawaan ng mga Filipino ang pagkakaiba-iba ng wika sa Filipinas.