1

Edukasyong
Pagpapakatao
Unang Markahan – Modyul 3-A:
Pagiging Responsible sa Pangangalaga sa sarili-
Kalinisan at Kalusugan (Cleanliness/Wellness)

2
Edukasyong Pagpapakatao – Unang Baitang
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 3-A: Pagiging responsible sa
pangangalaga sa sarili-Kalinisan at Kalusugan
(Cleanliness/Wellness)

Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na:

Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa
anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas.
Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng
ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng
akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga
maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit,

larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o
trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na
ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-
ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng
materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang
anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-
akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang
maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang
walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

ii
 Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul
Manunulat: Hazel E. De Asis
Editor: Gino E. Aliviado
Tagasuri: Teresita S. Pales
Eugem R. Galapate
Auster C. Relasa
Tagaguhit: Gino E. Aliviado
Tagalapat: Gino E. Aliviado
Tagapamahala: Senen Priscillo P. Paulin, CESO V
Rosela R. Abiera
Fay C. Luarez, TM, Ed.D., Ph.D.
Nilita L. Ragay, Ed.D.
Maricel S. Rasid
Adolf P. Aguilar
Elmar L. Cabrera
Donre B. Mira

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education –Region VII Schools Division of

Negros Oriental

Office Address: Kagawasan, Ave., Daro, Dumaguete

City, Negros Oriental
Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117
E-mail Address: negros.oriental@deped.gov.ph

iii
 1

Edukasyong
Pagpapakatao
Unang Markahan – Modyul 3-A:
Pagiging responsible sa
pangangalaga sa sarili-Kalinisan at
Kalusugan (Cleanliness/Wellness)
 3.Nakapaglalarawan ng ibat’ ibang gawain na
maaring makasama o makabuti sa kalusugan
EsP1PKP-Id-3

3.1 Nakikilala ang ibat’ ibang gawain/paraan na

maaring makasama o makabuti sa kalusugan
EsP1PKP-Id-3

LEARNING MODULE: Pagiging responsible sa

pangangalaga sa sarili -Kalinisan at Kalusugan
(Cleanliness/Wellness)

Pagsugod

Maayong adlaw kanimo? Kumusta ka karon?

Nasabtan ba nimo pag-ayo ang mga leksyon? Nakuha ba
nimo pag-ayo ang mga insaktong tubag? Maayo…
Karong adlawa, adunay kita’y pagtulun-an. Pero sa dili pa
ta moadto sa unahan, ganahan ko nga mopundo ka sa
usa ka lugar nga malipayon ug komportable ka. Andam
na ka?
Ang atong modyul karon mahitungod sa pagkab-ot
sa kahimsog nga panglawas.Pinaagi sa pagpili og mga
masustansya nga pagkaon ug pag-atiman sa
1
kaugalingon makab-ot nato ang himsog nga panglawas.
Ang atong mga buluhaton haom ug makatabang kini
aron mas masabtan nimo ang leksyon sa atong modyul
karong semanahona.

Manghinaut ko nga masabtan nimo ang atong

leksyon ug matubag sa insakto ang mga pagsulay.

Tumong o Katuyu-an:

K: Mailhan ang nagkalain-lain nga mga buluhaton nga

mahimong makaayo o makapeligro sa panlawas.
S: Mabuhat ang mga angayan buluhaton nga nagpakita
og pag-atiman sa kaugalingon.
A: Magpabilin nga himsog ang panglawas pinaagi sa
pagkaon og masustansya nga pagkaon.

2
 Atong sulayan!

A. Basaha ang balak “Ang Gatas ug ang Itlog”

Ang Gatas ug ang Itlog

Ang gatas ug ang itlog

Mao’y pagkaon nga makahimsog.
Ang saging ug kapayas
Mao’y pagkaong pampagwapa
Moinum ka og gatas
Mokaon ka og itlog
Sa dili madugay
Ikaw gayud muhimsog.

1. Unsa ang ulohan sa balak?

___________________________________________________

2. Sumala sa balak, unsa man nga mga pagkaon nga

makapahimsog sa atong panglawas?

___________________________________________________

3. Mukaon ba kamo og mga prutas ug ulotanon adlaw-

adlaw? Ngano man?

3
B.Tan-awa ang nagkalain-lain nga mga gamit sa
paglimpyo sa kaugalingon. Isulti ang mga bahin sa lawas
nga mahimong makapalimpyo ani nila.

(sudlay-buhok, toothbrush-tango, nailcutter-kuko,

cotton tips-daluggan)

1. Unsa ang posibleng mahitabo kon dili nato limpyohan

ang mga bahin sa atong lawas sama sa kuko,
dalunggan ug uban pa?
___________________________________________________
2. Sa imong hunahuna, unsa man ang mahitabo sa
atong lawas kon dili ta limpyo?
___________________________________________________

Andam na?
Wow! Maayo kaayo ang
imong mga tubag. Karon,
palihog basaha ang
imong mga tubag
atubangan sa imong mga
ginikanan o higala.

4
Atong buhaton!

Una nga Tahas

Unsa ang maayo nga epekto sa himsog nga panglawas?

Pilia ug linyahi ang insaktong tubag sa kahon.

niwang himsog abtik

huyang sakiton

Ikaduha nga Tahas:

Asa ani nga mga pagkaon ang makapahimsog kanimo?

Lingini ang insaktong tubag sa kada numero.

1. kendi saging tsokolate

2. gatas fries softdrinks
3. kape tinapay lollipop
4. prutas chips ice cream
5. isda keyk hamburger

5
 Ikatulo nga Tahas:

Ikonek ang mga butang sa kolum A ngadto sa kolum B

nga gigamitan niini.

Ikaupat nga Tahas:

Isulat ang S kon Sakto ang gisulti sa pahayag ug DS kon Dili

Sakto.

__________1. Mag-toothbrush sa tango kaduha sa usa ka

adlaw.
__________2. Pasagdaan nga motaas ang mga kuko.
6
__________3. Manghulam ug tuwalya sa lain.
__________4. Maligo adlaw-adlaw.
__________5.Manghulam nalang ug mga gamit
pangkaugalingon para makatipid.

Pag-usisa!

1. Unsa mga pagkaon nga makaayo sa atong

panglawas? Nganong angayan natong ampingan
ang atong lawas?
___________________________________________________
___________________________________________________

2. Unsa ang maayong benepisyo sa pagkaon og

masustansyang pagkaon sa atong panglawas?
___________________________________________________
___________________________________________________
3. Importante ba ang pagkaon og masustansiyang
pagkaon sama sa utanon, prutas ug uban pa? Ngano
man?
___________________________________________________
___________________________________________________

4. Nganong kinahanglan man nato nga ampingan

ang atong panglawas? Kinahanglan ba ta nga
adunay disiplina sa atong kaugaligon?
___________________________________________________
___________________________________________________
7
 Pagsil-sil sa Alimpatakan:

Makab-ot ang kahimsog nga panglawas pinaagi sa

pagpili og mga masustansiya nga pagkaon.

Makatabang usab ang pagkamabinantayon ug ang

pagsunod sa mga pahimangno sa mga magtutudlo ug
mga ginikanan o higala aron maampingan ang kahimsog
sa panglawas.

8
 Ipadapat ang imong
nakat-unan!

Ikalima nga Tahas:

Lingini ang mga masustanyang pagkaon nga anaa sa

kahon.

9
 Ikaunom nga Tahas:

Isulat ang Maayo sa blangko kon ang pahayag

makatabang sa panlawas og Dili Maayo kon dili
makatabang sa panglawas

1. Hilig ni Gina nga mokaon og Junk foods.

_____________________

2. Moinum og gatas si Sab kada,buntag.

_____________________

3. Madugay matulog si Jenny.

_____________________

4. Si Jenny dugay matulog.

_____________________

5. Kada adlaw gainum og softdrinks si Hannah.

_____________________

10
 Pagpamalandong!

1.Unsa man ang imong nakat-onan karong semanahona?

2. Unsa man ang lisod sabton karong semanahona?

3. Naa ba kay angay ipaabot sa imong magtutudlo bahin

sa leksyon?

11
 Pagtuki kun unsa ang
imong nakat-unan

A. Lingini ang letra sa insaktong tubag .

1. Unsa man ang mga maayong kan-on aron

mohimsog ang imong panglawas?
a. Mga ulotanon sama sa kalamunggay,
kalabasa ug ampalaya.
b. French fries, hot dog ug softdrinks
c. Tsokolet ug kendi

2.Gikinahanglan ba nga maligo kita sa matag adlaw?

a. Oo
b. Dili
c. Wala ko nahibalo

3. Unsa ang angayan buhaton para hapsay ang pag

mata sa kabuntagon?
a. Madugay matulog.
b. Mulantaw ug Tv hangtod alas dose sa gabie.
c. Matulog sa insaktong oras.

4.Paborito kaayo ni Peter ang pagkaon og hotdog,

permi kini niya nga gikaon matag adlaw? Insakto ba
ang iyang gibuhat?
a. Dili insakto.
b. Oo insakto.
c. Wala ko kabalo.

12
 5. Naandan ni Chinchin ang paghugas sa iyang mga
kamot sa dili pa siya mokaon? Insakto ba ng iyang
gibuhat?
a. Wala ko kabalo.
b. Oo insakto.
c. Dili insakto.

B. Idibuho ang imong kaugalingon nga nagpakita sa

paglimpyo sa imong kalawasan . Kolori kini.

Talamdan sa Paghatag og Grado

Pagkamamugnaon 50%
Haom sa leksyon 50%
Ang tanan 100%

13
Answer Key

14
15
References:
Negros Oriental Division ESPI Teacher’s Guide, 2019 Edition,
First Quarter, Session 1-10, pages 1-24
Edukasyon sa Pagpapakatao, Unang Baitang, Patnubaay
ng Guro, Sinugbuanong Binisaya, Ikalawang Edisyon 2017
Edukasyon sa Pagpapakatao, Unang Baitang, Kagamitan
nga Mag-aaral, Sinugbuanong Binisaya, Binagong
Edisyon, 2017
https://www.google.com/search?q=kalabasa+clipart&tb
m=isch&ved=2ahUKEwj1v-
XEmZjqAhWXA6YKHWmvCq0Q2-
cCegQIABAA&oq=kalabasa+clipart&gs_lcp=CgNpbWcQ
AzICCAAyAggAMgIIADIGCAAQBRAeMgYIABAFEB46BggA
EAcQHlC02wpY-
fMKYLD5CmgAcAB4AIAB6gKIAfARkgEHMC4xLjYuMpgBAK
ABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=pRjyXrXZNp
eHmAXp3qroCg
https://www.google.com/search?q=frech+fries+clipart&t
bm=isch&ved=2ahUKEwiUmL2cmpjqAhV7zIsBHRudD5EQ2-
cCegQIABAA&oq=frech+friclipart&gs_lcp=CgNpbWcQA
RgAMgYIABAHEB5Q0IcDWPiwA2DRwQNoAHAAeACAAYA
EiAHjGZIBCTItNC4xLjMuMZgBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW
1n&sclient=img&ei=XRnyXtT1L_uYr7wPm7q-iAk
https://www.google.com/search?q=papaya+clipart&tb
m=isch&ved=2ahUKEwisn765mpjqAhUM9pQKHZZ4AiAQ2-
cCegQIABAA&oq=papaya+clipart&gs_lcp=CgNpbWcQ
ARgAMgUIABCxAzICCAAyAggAMgIIADICCAAyAggAMgII
ADICCAAyAggAMgIIADoECAAQQzoHCAAQsQMQQzoG
CAAQBxAeUK2WAVibxQJg3dQCaANwAHgAgAH6A4gBw
RSSAQkyLTQuMy4wLjGYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZw

16
&sclient=img&ei=mhnyXqzqJYzs0wSW8YmAAg#imgrc=AP
P5MMthIl8R_M
https://www.google.com/search?q=candy+clipart&tbm=
isch&ved=2ahUKEwjC5I6Km5jqAhUJzIsBHSCJCgkQ2-
cCegQIABAA&oq=candy&gs_lcp=CgNpbWcQARgBMgcI
ABCxAxBDMgUIABCxAzIFCAAQsQMyAggAMgIIADIFCAAQ
sQMyAggAMgIIADICCAAyAggAOgQIABBDUOQfWKlFYJxZ
aABwAHgEgAGtCogBwEGSAQkyLTEuNi00LjSYAQCgAQG
qAQtnd3Mtd2l6LWltZ7ABAA&sclient=img&ei=QxryXoK3K4
mYr7wPoJKqSA#imgrc=P__kXBEVzicFkM
https://www.google.com/search?q=saging+clipart&tbm=
isch&ved=2ahUKEwisxeGQm5jqAhXCyosBHV05BEAQ2-
cCegQIABAA&oq=saging&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMg
QIABBDMgQIABBDMgQIABBDMgIIADICCAAyAggAMgIIAD
ICCAAyAggAMgIIADoHCAAQsQMQQ1CftgdY4PsHYJSPC
GgAcAB4BIABigmIAZMykgELMy00LjIuMC4xLjOYAQCgAQ
GqAQtnd3Mtd2l6LWltZ7ABAA&sclient=img&ei=URryXuzYJ8
KVr7wP3fKQgAQ
https://www.google.com/search?q=talong+clipart&tbm=
isch&ved=2ahUKEwjN6a2MnJjqAhXLA6YKHbQPBnAQ2-
cCegQIABAA&oq=talong+clipart&gs_lcp=CgNpbWcQAzI
CCAAyAggAMgIIADIGCAAQBRAeMgYIABAFEB4yBggAEA
UQHjoECAAQQzoGCAAQBxAeOgcIABCxAxBDOgUIABCx
AzoICAAQBxAFEB5Qy8kBWN6PAmCalgJoA3AAeAGAAbg
DiAGvH5IBCTEuMC41LjQuM5gBAKABAaoBC2d3cy13aXot
aW1n&sclient=img&ei=VBvyXs3vM8uHmAW0n5iABw#imgr
c=MTqj1nNTTveuSM&imgdii=N7pN1VznCgItiM

17
Manunulat

HAZEL E. DE ASIS. Siya ay nagtapos sa

kursong Bachelor of Elementary
Education mula sa Negros Oriental State
University. Sa kasalukuyan siya ay
nagpakadalubhasa sa kursong Master
of Arts in Education major in Educational
Management (MAEM) mula sa Central Philippine State
University, Lungsod ng Hinoba-an at nagtuturo sa Pagang
Elementary School, Siaton 3 District.

Editor/Tagaguhit/Tagalapat

GINO E. ALIVIADO. Siya ay nagtapos sa

kursong Bachelor of Elementary Education
sa Negros Oriental State University.
Kasalukuyang nag-aaral ng MAED-Filipino
sa Central Philippine State University,
Lungsod ng Kabankalan. Sa kasalukuyan, siya ay Teacher
In-Charge sa Apoloy Elementary School, Siaton 3 District.

18
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – Schools Division of Negros Oriental

Kagawasan, Avenue, Daro, Dumaguete City, Negros Oriental

Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117

Email Address: negros.oriental@deped.gov.ph
Website: lrmds.depednodis.net

19