Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 231
euzoajods ee PEDAGOGIKA SPOLECZNA Teme L lo beret Ma Mn mecca Redakior ‘eae Marck Snes Korekta Ewa Gartowska Redaktortetniceny ibicu Mab Copyright by Wydawnictwo Akademicki 2k” ‘& Tadeose Ph Tena Lepalezye Warseaws 2003 (© Wydawnictwo Akademicke Zak” Teresa Jozef Siestsey 02-384 Warszawa ul. Wlodazewks SSGVI1 tel 22-8267 ‘wor wydteictworak com pl pocaiawydawnictworak compl ISBN 83-86770-09.0 ‘Waele prawa zasrzezone. Zadenfagmcnt Ast nic moze byékeerowany ani inny spo kopiowany ‘ezupraedie.pemae 2e0dy wydaey, Druk i oprawa: Gow Spis tresei Cs 1 Podstamy terstycono-metadaogicne (Genera mr6gj pepo spolecan} art Lak Tadete Pick Satepehadeere | finkje yar ala se pedagogce secs 7 Paar A Macienee ‘iapeosyia w pelapgiesplczn} Edvard A. Maurice Wilory ralteeod pelaogit ster Tera Bann Tedngopa spec wobec smn W mysenia fans wychowanin Barbaro Sut lowertia “eereycane psstiwy py vce} Aletsonde W. Noceh “Teoreyere podtawy pracy kuin ovine) Case I. Podtawowe érdowiska wychomuwcrs Peano Teka Rodeina w ici wspolezeaym = je tnctenie la jean spleen Tadear Pick “Secowtko lokang~ oka, eke premiany Tadess Pach ‘Gop viii ako fedowsho nychowanere Jin Radice ‘indo spol:r0-wychowamcte schly Mite WintrAt Tee rn | way gnc n SI I 9s. (Cac TH. Meta | problemy pracy spotcrno-wyehowawere) Dats Lait “Teoregeay i prakyeny sens netody indgosdsineh psp Jory Smaps eto rpows pry Se soso paren Trades Ph ‘Metal oganizoania dows deh Karl “Animacj Soke trl: Tas Altsoner ‘Ba Keaton Cus IV, Celowiek w sytuactzagrutenia Jer Boch, Wild Tay Ama Zit ‘Ubsno jko sho specne cma edit pracy see) Jolanta ick ‘errobace — mows ket poems Ba Dobrycha rick sepaly~ edowishowe speklyzagroed Lestow Pye. Tamars Zachara "Wilonymiansgeeastabueh preysonania pieces deus Pilch ‘Aves nicole jako mechani sapoina fae spol rnego Micha Pons ‘entonand oraz sews opel lade bendy Cae V. Pedagogikaspolecana poseakulgea Mision Gect Hospcjmw dutieumirjgych Michal Porowst COrzaace ponrelowe w insytcjonan| see pas an aa ass a9 96 ais “s Cres 1 Rozdziat 1 Geneza i rozw6j pedagogiki spoteczne} Irena Lepaleayk Woowatusis, Gone ype. W pumkivis tna, Peevey (Mite Passonowe sna ky pag seen Cink grand si: Dgpin potas Pere pe bee NE ea Wprowadzenie O genezie i ozwoju pedagogik spolecane powsato wie ozpa!. Dla ‘sh ie} zximeresowanyeh tym zagadnienem w bardze)szegslowym geo, l6wie monografami krjowych ofrodkéw pedagoik spolcane {informacjamio ich Kerownikach,predsawié mona bogata bibliograic Pytanie 0 eel prestawiane) pracy zawiers se W nastepaje) odpowied Pragne ukazageneag | roew6) pedagoekispolecane. tre) twéreg. Dyk elena Radliska. Bede stata Sie promdstawie Kontynuacje, rhinos, sprascanoci, madyfikacje, uaypelienia je kancepepedagogiane).O wybo. Fe ernreeomergeet rarer Fagg rare gee poo eS LR nti maemasnci a Eclereymctotinregmtaaennee etre emen e e oveahs Se arco ent moe oe eee er enters Sawer aera temer eee ie meters Oe ec Ephesians Serer cartes ele ee eee eee testes tae eed eet Ea SS rae dre! decydvje cxynnikformalay. ch pochodrenie bye opraiczato Sie do dors pracownikow Katedr Pedaggihi Spolecene, badd autoréw, lasray wr pedagogic spolecane upsaja Boney sve) twerezoti. rage bowiem umikmgé wjainied ery np. pica na temat samotnych mack spkonina w Kate Pedagopiki Spolecze ini id wykonane) w Kae tere Oswuty Doronjch nym pyle moga Byépodobitstwa rt tice meryorycane | metadolgieme problem wykolejeia dei mloriery foewinrywanepo w henwenstpedagrgki spoecane) | wspélnesc) ky oli, iorce 2a port wy}cia analy Sredowiskospolecenebadanepo. Pominigt nostng roewazania mad miescem pedagogiki spoleczne} W ukach pedagopicenych 1 spocomych oraz rezvazania mod prediotem FT zkresem tad, wlaciyeh dyseyplinie. Truzmem jst diy swerdze te, pedagogikaogilnazinieresowaa jest oddzalywaniem wychowan- caym na weysthie lategone wicks, mic ko a dziect i mlodnea, Proce ‘edagogikeoptia zskseptowany zo rvni2 pola © wychowaweych rocesach inencjonslnyeh i mgitncjoalajch itu. uwarunkowanyeh miennymt rserywnosispoleczne.ekonomicane} i kukwralne. w vet ‘mikosrodomiskowym, W osatnich ltach ake w ujgcu wplyww makro- Sradowiskowyeh i processw w nich zachoszaeyeh (enone Imegracyjne Europy,nieutajce wojny 2 nieuiknionyagress,przemoca, setolerani ostepujas upizeremie Sedona natualnego, 2 daleko Heya Konse- Krnenejam~ gloder,chorobumi), Praykladowo wymienione sprawy sta aréwno pried pedagogitaspolecan, opélng, jk wzystkini Mam spo lecenymi, Kryeh praedmiotem jst calowiek. Lonyjednosh zviguae 53 corre los hdekose algo Sita, Uwradiviene nate poblemy ‘wymaga dhagor i peeslanek dl oelwony ednost i Iodakosei Nie mezna toa nie pozsiawiépoiyhom.Jednosé nai, a sczegoliepedagogiki tote wabogaeé wiedng 0 reeczywistacispleczne) io prcesach ued Winjcych xtowiehowi 2ycie deez, Przypornjmy esata, bo pochodea- 2 przeloma lat 40.130. charakerystyke pedagopiki spolcane) H. Rad Tsk: Pedagogika spoleena Jest nauk. praktycam,rorwiacy sig tna skrzyowanin nauk o exlowicku, biologicznych | spolecznch 2 tk Faturoznawatwem ori histori kultry) daghiwlasnemu panktowt \widzenia, Modna go najkrécejokredi ako zlateresowanle wzajemaym ‘Rosinkicm jednoskl | srodowisha inply wee maronkw Uyta t Rr Kultury na cclowieka 1 eéinych facach joo Ayea, wplywennludat na Zapewniente bytu wartocciom praet ich pezyjeie | krZewienke oraz prectwarzante Stodowisk sami eclowieka imi ideal “ak rorwijala sie pedogika spolecana? W dalszym ciggn w swe) wy- powiedet 1. Ralifsha powedriat: .Deedsiny bada 1 preemy en pod "7 wa Pde ne Wie 18 9gik spolecrne)ronszreja sig w mwiaeku 2 wystepowaniem w cia nowych zagadies. Wpywaja ma ie esagnicciazarwno mys tory, jfk § doviadcze prakjeznjeh™ Oiipowiedi na genes i rozw6) dyscypliny poszakivat bed w pode: rikach akademickich. One bowicm 2uyhly fawierf syotezeisigace) ‘vieday w okresonyenzakese Podecceniki pedagogii spotecene Na poctatku drugiego drisicioleia w Krakowie vkazala sie praca _borowa pt Praca osiaiowa. Je) zadanla, meted, orgaizaca”. Padre ‘xk opraconany staranem Universe Ladowego im A. Mickienicca (1913). Fak, iz awry obec wydawmitwo stowem ,podrcznik” zoho. ‘wire do szacunku | ronwazaia, Prsonacrony dl pracownikéw pracy Spolecune est nformatorem i przwednkien". Avior prgneli zspokoie vysteujcedncreieporzby ie pretend: do encyhlopedyeme|wizet stronnose, We watgpie czytamy: .Paca ume 2naczny et Jor a Pla ofwisty poraakole), ofvita, je} zadania i ewoluca wigee chwile Aeisiejzaz radyejami proces, ukazue moe tywiolowa, 7 Kr daa: nose oswitowa pram wszalkie praesakody,wol dog wlace", Tre prosdxnwione w Prac ofviaiwe) wskani na nekiOe iste zakcnia Praca spelecan jest ewnarnacina 2 oswita porackoln, = Je) podsawa sa doswindcrenia | wlasny dorobekpolsichdvialery i ba: ocr, ~ DoSwiatczenie i madyje peasy oswitowe) sanowia punkt wyjéin dla ‘kazani problems peayslot Redakore calego tom bya Helena Radlifska, Wasa Koncetre= _eym materaly 1 szeteg wybinych wspsipracownikébylo Polskie Archi ‘wum Osviatewe furkcjnujace prey Univ, Ludowyon im. A. Mikiewieea ‘sigs izy $01 stron i podrielona jes na 6 deb, 2 Kérych major. nesty pl Zadania pracy ate mawiera ds aykuly H.Orsey (p30 ‘im H Radish) Pez pracy ofviatowe w Police Praca oSvitows wobec cada wychowumua naredowego oraz anyktl L. Kreywichieg Drogoswiary. Berwszy 2 wymiemonych segkut6w H. Radlk 1 paca L. Kreywickcgo weasernie ne urupehiia, Afrzy podnowazasaeni taletnoci pracy ofwitowe) od warunk6w poiyezyeh,spoecanych, cko- rnomicznyeh. Predstawina roan) pricy oSviaiowe] w Polse niepodlegle) {pod zaborams, pores, de abok posepu technicinego, drop! obvity ‘ome ruch spoleceny, kiéry oa wazystkich aad prawa do hutry 1 la aa ideo deity w aya publicenym, Srezeglowe wajafsienie naujemy 1 mastepujneyeh slowach IHW teri + w Zycia wchodsimy’ w nova epoke uniwerslizmy, odmien- ego davinego, Key W imi pfstwa lub wyznana day do zniwelowaria tmsaystich wed ede) may. Ten, co si digo, ako spodkobierca ‘miennych poimowaf chee wetystkim zapewnié moalivose indywiualne- 0 1 swohodnego ronwoj, warystkim dé weal w kulurze udakose ‘systhich pociagna do Sviadome) prey nad rozwojem narod “Zadaniem wyehowana jest wydobyei 7 narod wszysthich it kiero wanie ku Svidome) prac) nad. Dadowanicm kulury rodzime]” i przeka “wan pkolena na pokoleie. H. Radish urywa konekwentieslowa ‘idesepalanie” débe Kulury. By skutecenie prowadeié pre ofvintowa, taleay jt opres wrzechsroane ronpoznanie i rok, warunkow byt ‘wari prayrodnicrych,Rozpoonanie warunk6w byte roc) wz towane wanskami historycznym, Trudno jest ope sig pred 2acytowaniem jeszcze jednego fragmenta wpowiede H. Raishieh Praca ofitowa jet mierolace 2 walks, 2 podwaing walk: cyte tka, co Sito rasan w obs, by nie ronivieclo ono aby jaskrawo day lade} § walk 7 presi’ t blernich, picrka mas cima, ve viata ie destrargay,ezeso dowrzec nie moga..OSmiogodzinny vin robocty,spokojna 0 juito my roetaruca Jasna Tampa Ww ehacle hops) tak sao Koniernyrd warunkar ak ogden, ost | inet, ryllcrayea many lidowe ~ prrewkodimi, 0 Kite rorija ve Praca ‘fwiatowa. Tres, re pode pare Autorke w dalzych praca, rorwinl | zmodyfkowali je) kentynatorey. W Pracy ofviatovej sereg6lowo omawiane metody popularyraei wiedy, wydaumitwa popilime, oranzaca caytelnictwa i iow, aa vczanie dorostyeh, Ksealcnie eteryezne | Wwielorake formy popular) ‘romaduone w Stowaryseeni Kory dln Analfabst6w, ora iy pop laryzaeji wiedey rolnice} dla mlodieay wieski), Wiel mieseaposvigcona ‘organiza meindom pracy w domach lidawyeh, w reszeiach i Kabach roboinizych, aowrzySpenisch rawodowyeh.Aulorzy 2amujcy Seis ‘ucjami kalturalaym psy exer prwde wszyski 2 placéwek dia tajeyeh na Zachodre Europy 1 w Amenee. Z polskich z)skula urna Universytety Ludowe i powszechne wyklady uniwersyecke, Wart poke ‘ig, Ht opierjae ig 0 polskie doSwiadcuenin Zavia Dastytsha-Gohska 2 open us. * Opa tan fprzedstavia anya pod znamiennym tytulem Wala ¢alloholiomom w sé: Die obviny & ety olen Radlifska po drugie) wojai Svitowe) w cease swego pobyte Lads, peaygtowala nie ko prac, kite byly odpowiedia na zap bowanie spolecane, np. badania ad sewoetwem, porzebami socshymi robotnikéw,zwalezanem analfabetyzmo, Jee takte wile psa da zero ego hrygu odbiorebw, Do prc preznaczonych dla nauczycie,dzaae ry ‘switowych + badaczy malty tom pk. Radon regional dein pracy ‘polecrne} | ofiatowe, 1948. W osttnim oktesieswego fycia(zmara Ww 1934 roku) preygowowala dvie pace, hee stanowia sYotere fe) drab raukowogo, poerysige ed wezenych lt mlodoél. W 1946 roku uhazalo sig cewarte wydanie Camienione) Kg wid adi w Fok pai} Osvita dorosich:Zagadnienia ~ die ~ formy ~ pracowniey ~ organza. Nie ‘wspominar inch wiksaych pra, kee podila wosttich lth swego ‘yc. Zosaly wydrukowane wil fat po) die, ‘Czas na posawiene pytania: ry’ H. Radifska napisabn podrcenik Pedagogiki spolcre? Oto adpowiedt: w adsi praygotowala amin 1 peagogii spolecon. Byl 10 rkrypt powiclony praez Kolo Naukowe Petagop6w Spokczmych Uninersyetu Lédakiego, wydany drukem w Pe dagopicespolecone) (1961). Dlazego tw6eetni polski) pedagogik spole- ‘zne}ograniczya ig do skryptu ~ nie pale wyjasnic.Prayezyny tego Takes maga znajdowaé se w pryholog wrote now), mags 1 brak sit 235, moga akte bye wyjanione exasem hioryrnym, Ky rie sprayjal upowsrechaanis drvkiem, ‘A Kamas zastanawiaige sie ad defini pedagovii spoons napi- sab Helena Radlk zawsze ike sformutowania doting) pedagogiki spolcczne. Nawet gay ulegajge prosbomn wspipracowniksw 4 veenow raps pod koniee swe} pracy peofeseskis) w Eases Kompendium, zawie- race mpetnieinza 2 daychezasowych charakterysyk pedagogii spleen) ~ rawet tam nie podala Sisk) definie,opraniraac sie do przedaieni ‘ech charkterystyeznyeh pedaogik spolecme, je aaktes i problems [awe wowezas -w roku 1980 ~ mala prawdopedobnie o samo poczice, ‘dre towareyszyo wsyski dzesigeilecor je) pracy: Kstaowana pre? nig gala pedagowki wydawala se weiagrozwiiaea Ne, ply, daha od stalizac od wyradncpo opraniezenavasggu a secenegO TakOtw ‘eena sig w okeslnym mijcu wiehiego respoly nak spoecanych”. Preypornimy praeslad wei Exzamina, W opsinych podsawach fore- 'yeanych (A) mieszcra si nastepujee cet Prwsza zatytlowana Purdswidrenlazawies: uvagi wstepne onatkach * RES RAL SES ctor int enews ees ty eam a prakiyeznych,charaberystyke pedagogii spolecze, poplad na wychowanie pjmowaniekaluy, role praktyezn pedagopksspoleczne. (CusSéIl~ Preglad podstawowsch pojeé ~ obejmuje zagadninia: 60- owisha ‘yea ich prctvarzanie, poolenie hsoryeme, wick spoken suktura ayciowa rawods, posrukiwanie | wspomagani ui non. w2ore, remit, dagnoza,pofilakyka, Kompenssrjaspoleczna: W cagict I~ Metody dada autorka emawia: zaczeie oscbowosc ‘edacza w stawian zagadnied, rol zspol6w we preprovadeania hada odagogicenospolcanyeh, naar) charakterystjcane ceshy bad, po zokiwani | wotwarzanse malenalow, opracowywanie ‘Wybrane draly (B) obeimuja teorie pracy spolcane, teorie oiaty orosty, dije pracy spoecze} | ofvitowe), ‘ragniomy podkresié — 0 czym bedzie mowa dale) —i2 w swoim podeecziky Pinkejepedagogiki spotecne) (1970) A. Kamifskifeawina i “zupetnil podsawowe pojciazapropanowane prazz H. Radiska.Poming rnatomiat zagaeienia pokoenia historycaneg, wieku spoecznego i sr ury 2ycone) zavode, ‘Do meted badawe2ych awigaaa price abiorowe i autorskie R. Wroczyé- skicgo, T. Plha, W. Tcissa ‘Gy w atach 1951/52 H, Raiska praygotowue, poreadhue i waupelnia ak sama okra psierne wydane swoich pis, de eee zantac Zegarnienia pedagopii apotecen), Zealsaly sig nich nck fragmenty Eearnina® ‘Wydarzeniem naukowym byt podrgcrik Ryrarda Wrocryfskicgo pt prowadzene do pedagopti spolecon) (1966). lego wydanie eglo sig = wprowadreiem do program pedagogiki w uczelniach wyészych min. preedmion pedagogic solecen. W owym czsie funkcjonowala w Posce Jey Katedra te) dyseypliny w Uniweryecie Wartawskim, prowadzona praez autora poreznika. W keétkim czasie powolao inne w Universyttach ""Wyeszych Sokolch Pedagogicnych Brak opacia insytuzjonalnego dla prandtawione| dyscypinyspowodo wal powstine dugerwale luk czasowe, w konsekwene) kée}rabaklo Kontynutoréw -badacy i pracownikow prowadzaeych pci dydakiyene ‘Cora 2} natmiastrorpowszschnal ig vides pedapoyicana, te proces wychowana prckracea pry sukony | ig Sy Kerzeiam wils Problemsw 2yiaspolecznezo. R. Wroczyfciukazal pedapopke spolecena pace preciwstawiene pe- agopicetradyyine) 0 charaklers spekulatywnym t iniicyynym. Znana ‘Wroezyskiema micmiecka pedagogka spoeczna (Sorinpidagogt) Bartha, 7 ac RS ly si w De Reape Une Len, Fi ceptors Berpemanna, Busemanna, Nutopa, ilo Helmuta Runge p. Wprowadse rie do pedagogii spotecne) (1988 oraz pod ym samy ‘yulem praca Klausa Molleshavera (1964) byl dl nego niewaipivym boddcem, Idea przewednia polskego podrecznka jest pedkredenie i peagogia sgolcona jst nauk 0 drodowishowych uwarunkowaniach proceséw ‘wyehowawezych I probleméw wyehowanla pozastkoly", Autor Kons -ewentiepreeprowatat eg, Kade mcisk na wyehowawery drabinods soly + insytuc inenconsineg Srodowiska wychowawcaego. Schema Llasyikacyny pozasrkolnych sradowisk wychowawezych na Seodowiska raturalne wychowawere | Srodowiskaimenejonlne,pozasokolne placvki podejmuace planowa pracy wychowawezo-oSwintow, adept wazng roe ‘Ww dlszyeh badanich pedagogki spoke ze) ‘Nie Kvestionowant zaslugn autor jest prezaczenie prawie polowy cbjtsei pracy zaganiciom pedaggikiopickutcze, Rozdval IV pod tym tyttem zaczy sig od nastepojaeych slow: .Pedagogika opiekurs est ‘lg gaizia nauk pedagogiraych, Jj roNemayka eoretyezna koncen- tres wokd! sprue wpehowawenyeh, Ke wigs poroey spoleee- rej. Pedagogika opickueza jest aavka pogranicz: formule bowiem pod stawy plinowepo drialnia w dridzinach stanowiacyeh domene opie (secre) poiyktspleerne) i pedagogiki"®, Prawie rownoczesnic vena sie w Police pre poseigcone stort opici + pomccy spolszns) nad eign mlodziezy oraz uhazajace san aktuslhy i perspekiywy rozwoja placéwek opikusezyeh (aklay lecanizs,domy deck) W 1964 ozy~ rrujemy pierwsze wydanie Poradniaopiekuna molerznego, poxlawowe ‘alemseum dla nowo powolane) 1989 roku intuit opting spoke amych. Pod cedakey, R. Weocayskiego wydany zosaye tom ,SIwh6w Pedagogicznyeh” zayulonary Problemy opilucze. Zidr mpraw = pe dagogitspteceej (1968). Tom ten nawiazuje do poprsdniego, Kory uk sig pod i sama dake pe. Sradowisha 1 wychowumie (1983) RR. Wrocayski nie tko usrunowak w Swiadomose splscrn) éwne procstankipedagogikisplecane)lcztakte polany podwaliny pod now racy sig herunek pedugoth opcksers, uporeadkowal wystepulae pro bem, wsknzal na nowe. Do tradyeyjnyc, niezmiznnych da egzystenjt ‘ilowieka aleaa zagadnienin. -burych idler a nichorsysine wari bytowe lub syuagje lsowe (na prykladnedosaek materiany, roc). ‘Te tradyeyne deiedziny podugogiki opickusez|voszerzae rstaly 0 die ting picks srodowiskowej"™. Usnajg dominajcn » wychowari role sekoly,nowe zadania dla pakiyk6w i teoretykow uptryval w organiza copie nad drieckiem w osedlch miszkaniowych, organiza opieki nad Grickiem w crasie peralkeyjnym,niodzowne) 2 powodu braks dostte- me) Kontolt rez, allsote} dom oly, wyduaaneg0 dria Sholnego. Spejanie godne podirelenia $9 poplady Wrocrytskego 1a Sodowsko 1 eg0 pornawanie (Rozdial I), Paywohja okredenie Sofo- wiska w uci Radish (,edowisho to espe warunkow i erynniku Ins Ktych byte josh czymikw kstakujcych je) osobowose, Inieijgeych stale hb preez czas duzsry") wprowadza pojcie ian, Jakie bodice srodowiskowe wywierajt aa olczenie spoleeme jednoxki F proponie naxgpusce okrelenie: 4. Sradowiskiem azywae bedziemy ‘Monk atuktuyotaczaace)osnbni, ke dial jako system boieow | powodugokestone reakeje (prezyca) psyehicne.Otecenie jest poyeciem ‘erstym, ormicra cag 2ewngtany Suku, mlezaleznie od 80. €2) est tna tral, cxy amienna | cxystanow Arla badicow rozwojowyech™ "Po pacy Wprowadcene do pedagont spolecone ukaral se Pedagoglat spoecona (1 wydaie 1974, IL wydaie 1976). Najbadze}godne wag est. Il wan rarsrerrone i amenione 2 1979 roku, w kérym R. Wroczy ski umiast tuts rondzialy ,Pedagegia opekutcza™ wprowadeil ,Socjlne roblemy wychowania” wyafaiaae it Soejena problematyka wychowaria ‘kreslan jest exgsto mianem pedagoit opekutcze).. W dalszyeh wy- ‘wadach mw pedagogic seal" omawia metodologi pracy socjne Topichufcro-wychowaweze| i ode swoir2ineresowariar’nauko- ‘wymi rozbudomuje supe histeryerny dilad opiekuezych nad dice F mkdir “Zagadnenia ofviaty 4 wychowania dorosych podat R. Wroezyéski Ww dicie pt Praca asvianmea. Rozwd, sistem. problemarska (Warszawa, 1965). Tyll ten nuwiganje do wane) w Krakow w 1913 rok pracy pod rodakcja H, Radish), Obs diets wa podrgzaikami.Pubikcja Wrocry ‘Skiego cbejmje pond plwieczne dodwiadzcni | rarw6} nauk psycho} ‘memych, edngegicmych,hstoryanych —poskich | abeyeh: Genera rox. 186) obvatypozaakole:Poese ovat dorxiyeh jj wsplezesre zadais ‘hlusyfkage Form: Wepélezenne problem Ksnalcenia poraskolnego w AN- pli, Slnach Zjecnoczonyeh i Zvigrky Radice; Koro) oSviaty doro- SIyeh w Poise Ladowe) Keatlcenesjstematyczne; Upowszechnianie kul © pradtnotr dla stdent6w pedagogiki | Tceie rozwiaicyeh sig pom {urlnych sakétpacowmkw kulturalayeh, Dia charkteny sk prytces fragment recent M.Semetshigo (.Nowa Sabla” 1966, nf 12) dane te formy | placheki sly ng Jue daisy innytacjami kaltury 1 oswiaty orosyeh, Pojeie inst zawiera w sobicprecde wszyskim element ropramowe tretciowe rSonych opm, potions i prectnctena, stanowige ‘mactial wychowawezy,odrne metndy oddiaywania, dk F uradrena, odstawy materiale, zesp6l pracownikéw ofwistowych, Krew sumie anowia o odrebnosei poszczegélnych insytuc (ap. Sako, Kary, biblio- tek, Svetice, Kuby, domy kultury ip). Clots yeh sty skbada se 7 Kole aa poise sstemu ofwiaty + Kultur. Welowatkowoue pracy 2 praede wszysthim wieloznacenosé wprowadzonyeh pee (prac obit tm poaszkola,oSvita dovolyeh, Kvtabenie poskolne) urudis rece i del, ke stanowilo wazne fro odeiesienia da innych autos Ne popelnig bled jes do opeacouae podrecznikowyeh zlezetakze aukace permanenina. Problemy, perspelzyny (yd. I~ 1972, I ~ 1976), ‘Ta prea Wrocrynkiego 2debyla dive raiteresowanie wie erytelnkow ‘ uimanie ecenzenéw Ewoluja pracy oSvitowe, ofvity parackoln), ‘swiaty dorsiyh, nalzta nome ue w koncepeji ksealeenia ustawice™ nego. Najwnznieszauwaga masuwajac sig przycrmaviaia te) Ksiaki jest, {sj altualnoté dla pedagogki aca XX wie | wysungcie «-zagadvicna ‘nose preystasowawezych, ronnie w aspekciehologicrnym, do want ow. hide starza eywilizacja 2mienna” (yd. Tl = 10), (Cechy charkterysyenng Wwércaail R. Wroceyskiego Bylo uranic: nie caytelnbs, nucrycea,dralaeza oSwiatonego,pracowniks socjalaego ‘ms aktulne problemy otcrajace) reeceywisosetspolecns} i wymapani, Jake sawia to wychowaniu, We Wprowadzenia do pedagonlspolecone ‘ovracal uwage mt zagidnienia dalsego kstalcenia ora? organowanie iplinowanie srxtowiska wychowawe7ego jako podstawowego Kern p> ‘yk i dziatnia w praysloe, Pruedtanil jw Pedagogice sole, by ‘ ostatnim je} wydan poza edukacja permanenng 254 si ahtywiacia ituraing, wymaganism, jakie stwia pred wipSlzesnym czlowiekiem revoluja nathowotechniczna, W organic fedowika uychowaweneg0 ‘pay doniosle mice dla sholyotwan), umicginie eraee tose ‘© wychowanie diet nauczycielrodiedw instytuce skola penal, fale Sradowisko Toke Aleksander Kamifsk w sym poaeznik Funke pedagogli sptes: ‘e) (1972, 1974, 1980) byl aplizszy poglgdom naukowym H Radlk, NNalety preypornie, if napterw byl sanzym astentem, naepmie od 1947 rp arabieniy doktoratuadiunktem w KatedrzePedagogis Spoleen Prowadat wéwezasproseminarium 2 pedagoyki spol. Jegoteratem bys esipowiedt na pytanie Kim Bll co wnt do pedagogii spotecene) ‘de evita tory. Dobe isk uta 2H. Radish, De prekur- ‘or6w i teoretykém edwobja sie wszysy aulozy paleeeriksn, Robi to ‘antkomicie R. Wroczytek Sade, 2 bdziepoytecrie wymiensé poxtacie az prey ktrego mizwisky ana sg nasepujgca notatkastanowigea symezt {nejnasepate)charaKen spk. Henryk Pesalzzzapoczakowuje idee ‘wily lode pojnowane} jako podhiesinic morane i ekonomicmne srado- Anka peace rocbadzeni st tym rodowisku.-"7. Podobnyni notatkami ‘pulreone nine biog, .Dzialahose spoecane-wychowaweza Roberta ‘Gwenn w odowisky roboticeym ~ bode fundamentypedagogiki spoke Ginsh, Mitolsj FS, Grundig. twérea aniversyersw Iadowyeh, opie: prep lod na fundamene reebudzons)Kuury Indo}... Psumowaniem hytyeze) analy pogladéw Marksa | Englsa st na stepunce slowa: Cay Marks 1 Engels mia 0 warunach (jo Sodowisks) facrajcychezlowieka, majg na mysh spraaony i uierarchizowany uklad Stadnikdw: ma Brie ekonomicznej odpowindsjea je) nacbudowa ideowa, seydowane 1 pine preskstlcenie Sroka melive jest wylcanie pO fevoloeynyinzburzniy astro Brtuazynego". "Element pedigogkisplecene} w dktryaie kaoickig, ilazy i my “iil tlickich XIX w, proedaawil w yu: W.F von Katelera, biskupe Mogunci twirey ruchi imyslowego pod nazw katlicyzm spoleezy. papicea Leona XII ego encyliki Rerum novaram,ksgdza Adolfa Kot Fina, inijtora pierszych w Buropie msowych zwigckOw mlodiezy Procujce,Kiedea ana Boako~ twGrcyaakone saezjafskego, organist. pik’ nad deck opuszconym 1 into metodyki wychowania cy 1 zabawie ‘Do atoikich veronych, Kéneh mys wabogailaproblematy teore- tyeznornauhowe pedagogiki spolecene}zalicyt A. Kamifeki Fryderyk Te Paya, autora lynne) monograio obotikacheuropiskich, 'W dalsaym cag opracowania A. Kanifski oman poglay a pedago- sike spleceng Pawla Natorpa, Pata Berpemana, Johma Deveya (John Dewey rewolucjonizuje poglady na sole), Adolf Busemanna, ‘Wedd polsichawisstundw 1 eoreyKw pedagogiki spolecne) males sie: Ladwik Kraywicki © Key H, Radia powiedsala 2 ,ratowsl ‘wyteane pedagoik spolecene, Edvard Abramowski ~ twdca perez) 1 Polsce cont wychowaria spleernego”, KzefaJoeyko, kee) dorobek oukowy jest rehab ako | spleenedstwa ‘Re J Jyh nangpua autepujace Bogramy (praytacam je wean 2 ae day ni charkterystykar A. Kamiskies): ‘Stnistaw Karpowice use opr pedapogike na fuadamencie nauk spolecenych.", ‘Lucian Zarieki wjmuje pedagoeikespoecma jako instrument formar wean narod 7 ways ae A Kami, Cie eae lg Kasimiera Komilowicr, .polebia prac kulturalno-oSwatona i payery- nia sie do jj unukowieia™ [Na zakoficrenie maszynopsu mujduemy uwagy Kodcow, bey eye w eat: “Maszyopis ninijszy sanowia nottki, preygocowywane wines 2 prasemirarium pedagogikispokecze},prowadzonyr w roku 194849. W Toko assigonym preewidywvana bya analiza asepujcych autorsw w un Pelniniyezici A:C.Bougle, A. Adler, Ch Buhler, Decoly, H. Hote, [A Mensbrdg. Fr. Paulhan,M. RichmopdRichmond MR. Sand, St. Stack, E, Thomdike, Sozilpadegopk w aca Palla und Nob V), Migdzynaro- owe Konfeencje Shzby Spolezne {Cue ll A mala bye urupetion: St, Stic, . Kola, F.Skarbek, Lite J. Supt Praewidywano takie prdby usystematyzowania alo analizowanego w ciagu dwéch lat mata w postal opacowaria slowayeh Kierunkow ‘pedagogikiepolezne),wjetych pod Kale widenia: a) reprereiowanych pogltdw flovoiezych,b) osowanych meted pracy naukOwe,c) asepH bjt 2iawik ragnelam nie ylko praskazaé mySl Kamifkiego, wnkaryjacs na droge arastania problem6w pedagogiki sptecze), ale ukie zwréeie uwage, 2 ‘wird autor, Kirych etae H. Rika powtaraaa se mymienint pase Kamifskiego. Cech charkterysycon ego biogramw jest dominasj myst ravkowe) botaiea, a mie dane 2yc1o some Plan praygotowaniaglwnych kerakéw pedagogik spolecane ie zostat ‘calizowany. Czas historyeany nie spreyatrozwojowi pedagopik spolez re} Omawisny maszynapis mona akon jako nie reaizowany projekt odrecmika Jego obice zmajdujemy czeciowo w Funkejach pedogoits ‘polecine) (1972), [Ne zatrymujte sie date) prey tym podrezniky, dosepaym w obicgu bibliowcenym, prage zwrdcié uwage na jepo cechy charktersiyerne, bedace potwieidzniem wysoke tosamotlnauhowe) A. Kamifskiepo 2 pe- sagogitaspotecona H, Redfisks) Avtor w swe) pracy uwrdi saczegslng ‘vagy ~ co jut byle powedziane ~ na podsawowe poeca dyscypiay. Owe prawi sownikowe rozwazania mai zakomita waresénankowa i dydakty- an, gy? tre nijednokrtnie psarstvo Radidskie}tumacrs” na eave Dedagosicay polomy XX wick ukaza zisadnicea problematyhe dycy- Pliny, w pewaym stopia oka je ake. Zraca uwage wpeowadzeie jc pomocy w rox" prndtawienie jeg realna w wybanych insytucjach epic wypenyak, nag eeehg pdreczika A, Kamshiego Jest, 2 prowadzone praez nego badaniawybranjch problem pedagopk Spokane} znalarly w podrgezmiku uca syteye2ne. Do tach fundamen Coos wolny i ego problematsa spoleco-wychomawcas (1968) wrystala wel orymactoro. ue zagaicic, re wa swoje odbice w pecan detyzy 2a ‘kon nitty i sowarzyszefspleerayeh, Przyporngtyikow tym mic Metepaace tly. kite ukazaly sig pred 1972: Samorzad mlodciety ako Thora wyehowencan (1965), Akola spolecenanie wei w kale rcteome) (196), Spleens weniowsha jako plata mychoware. Meee 2 bod (196). Analizn teortcana poitich 2wigkw mindslcy do potowy XIX wicks (1971). O ie pedagogizna tora czass wolneeo Syste wie Konysuntor, Key oem tw6rezo myst A. Kamitsieso Peau go 20 inpiatora wasnych Bada naukowych (np. A. Zawalzka, [Ec Wotnakowa) to againieniaewitekSw tlodziery 1 subteoria 0 sow ‘yseenach splecye napotykala badé ra ota krygke, by yln prze- trans ‘Gay mbwimy © tym, co noweRo w portwnanin 2 R. Wioezyfskim ‘wprowadatt A Kamishi do swajeg podrezaikanaleby 2veSc usage, it ‘erynia drag jeg psrecznia (1974) znala! sig oadna atywlowany “pricownicy soci, procownicy kskuran. Oba fategonom zawolowym ‘Sele uwagi pose H, Raises, A. Kamifski byl autorem wielurozpraw ‘aryhilow na ch emt, Do zanotowania jest pozyjaksiazkows Pedaogit Ipolecona dia porch pracownikow secjlnych (1971, powiel). Posjecie frvec Kamfshiego tema pray socjane) upowazna do potwienlzenia preyjete) ree nego elk odkrywey ,ialych pla. Zgadnieniamizdrowia Caja sig w rack rekreacja iyenna ukazajc jl aspekty wychowawee, Problemy gerontlogiceneukazalw Swit pedaggiki spolcrne.Refetem pod Gtulem Nychowane do stare (Zérowie Psychizre” 1971, nF 12) oepocea! dive se pedagopsw spolecmych, ray pod jeg Koncepe rronolgi spoleeagj(B. Btrymawicz, | Muchnicke-Dyakow) "W roke 1988 ukazaly sie Sndia = pedagoitispolecone Stonstawa Kawall Jest to It wydanie skryptu praemaczonego dla staentéw 1H TV roku pedapogii jako poroe w stdiwania astpujaeych praediotSw Tedagugika spolecena, podogogita opekuczs, metody bala pedgogice Tych diagnos pedagngicena,seminariom magiserske™, Autor we wste= Pe asain alscge pedageiia epolacuna zortaln wheres An lam [Cuca pedagogow. Fakt ten wynha: 1) 2 magromadeenia sg srzey6 fowego dorobku bataweczege, 2wlnzezaw osarnim dwudiestle, takes tewaiplivego pesipu metodlogiczneg0 te) subdyseypliny pedagogic) {ola dorobekw tym sakresie ta newatplivie macreie migdynarodo- wre) 2) ne apecyfice rozumianych prve pedagogikespeecz4 warn Lowa process mychowawcaeg0 1 Je80 forsterzjacego si ZakrES, poste pujcego war 7 osmca w mszych warunkachcywilzacyjnych organizaca Byes spolecznego”™, W daisy elagu przedstwi autor syneiyceny glad ‘ pedagopke spolecng + ukazae pedsawowe problemy, kite prapnie w kepeie pracdstawit nidentom, Kofcrae sue: Pracdsawiony 0 zbigr Trudi me ma craters podreanikowe xo" Porwalam sobie mieé odmienne zine. Praca S. Kava est podgcan- kom, treo ator podoboie jk ini poszuiwal de centrale, wicdce fxthszat dyseypliny, jj jada, Kt6e poewoliloby 7 Sele aktulnych tnd teoreyezyeh | empirycanych oraz W jeryku wspélzesaym ukazaé Dreagogike spoecena, Opraniraje ileS€ praykadGw przypominam, 22 BR. Wroceyis w swoim podrgemita Sodowiskowe uwarunkowania proce sow wychowawerych skoncenrowal na stole, je funkejach ddaktyczmych, fpikufceye, ekrecyjnye, hulralych i je) zwinekach z insytujum “fychowania ifenjonalnego i niiéencjonalego. "A. Kamifishi bone pod usage rw) histryezny éyseypliny, doobek raukowy drial fvitowa H. Radke nada swemu podrezmikow ‘pth Funkcje pedegopkispolecze) Jaka idee przewodnia wal, Ke trula? Oto edpowied? ego slow: Autor mia zamir kava gentycane ISpekty pewnyeh problems pedagogicanych np. naredziny konepeiskoly Stodowiskowe), wikia prskidy rnych rrwigaadmetodlogicenych ma tuncie podagogikispoleene} np. w odresenn do sodziny. 2 ake pot ImotlwoseizasosowanianiektGrych Koncepet metdologiezaych do Raat Empineznyet™®, Na obwolucie Worowadsenia do pedagogihi spolecone) Re Wroezyfskiego w cenvalnym ponkcie Kola znajiyje ie s2kols ma ‘kiade ksh. Kava drieeko™ W koe otcraaeyn dziecko, stalk ‘ceacraacymi wrajemny.Kienunek wplywumajdyje se: rodzira, szkos, intytcje rpoleere,srodowisko spolecane i réwiswicze, Kultura musowa [Nachwolite pracy , Wroczyfskego kolo wor tesa hal (oe7y ice rz dice {kot Strat dele Kolo maja 2uznaczony tylko jeden eran, ‘Suku pracy S, Kaul jest Jogicaa i korsekwentna. W e256 pit were) zaytlowane) ,Szkice meodologicene” mada si oadzay, w KS ‘yeh ator Kare niisk ma swoistoé metodlogi dyseypliny nastosowanie ‘vekatnikm ej wlatinych oraz na emotes agony pedaggicene) (= lowisha, Watoauunacayé, i w eet pire} wproadea parsprat Spr © pedagogic spoleczna™. Do eratouych prredstawiciel (eres 1) pedagogik spleczne) weds 21 Se ge pm gm oan nr oe tn Mos esc eae 'S. Kawuli naleta: Stanislaw T. Szacki, Zygmunt Myslakowski, Helena Radlk (a ite) zaps je} wspsgracowniké), Jozef Ceestw Babick, [Aeksonder Kamifski, Autor pominatcanych prkurtorw polkich ib ‘yeh, Kiseym pigkne sony posiigcai W swoich podreeznach R. Wro- lyf A. Komaki ~ dokonal bor, Ky Konsekstentne 2aviera si Sy problematyce Studs", a Kgey ukazyval przstnki teoretyerne dla rela hada (ez I), Obejmja one 2apadnicnia skal srodowiskowe) Kotury pedagopieane radricéw, ich wspohadnat w realize znd opie afero-nychowawerych sakoly, rdzin zasepcrych jako specyfcznego ‘Sodowisks opicki + wychowania pasciwstawionego dezoranizachrodiny wpslrese "W ostatnim crave ukazal ie podeeezik, Kiéey wymagaby poesbionego ‘omiwienis ye m wielo elementsch rai sig od wspomnianych wy ‘Ozraneze sie jedyie do rwrdcenia uw na miktée Zagadriena. Podge ‘xn ost prac zborow pod redakcja Andra Radviewiera-Winickiego, ‘Gerowniks KatdeyPodagogiki Spolecane) UniversytetySlskiego. Redakior " wykszialenia sgjlog wychowanis | pedagog spolecny ~ jest atorem Ticenyeh pac, Kye problemayka decry pyanoici pacownikéw w 22° Kadzie prcmysowym roi pedagogsw w prremyile.Naley do nich sake Pt. donner 2 zamodem,grapq roboce i zakladem pracy (1979), Pod Jee reakeja ukizaly sie pace zhiorowe, z kéych pode pe7ykialowo Pedagonie spolocna w perspoltle preemian gospodarcaych (1992). Wy- ‘mienflm mie wszysiie pozyeje. w Kérych autor wysigpue jako pedagos ‘amy se pedagogika przmyst, pracy, zaganieiami ckonomicznym W innych dominuja problemy socal wychowania (op. Pedagorika a 50 Golopia wyehowanta (1986) Ib Wapdlezesn sojologowie o wyehowanta ‘Obie prac ukazaly sig pod redken A. RadiewiczaWinnickicgo- ‘Tytul omawianegn pogcaika bramis Pedogoika spolecona w sch XX wil (Msbrone angadninia) (1992), Tyeul 1 arykal pia B. Syeek 1A, Radziewiera Winnckiego pt .Docobek | aktusiy stan bad pedsgo iki spolecane) na Géraym Slsku wear 7 zawana w nim bilograta Porwaaja ma charaktenstyse osobowesei mauhone} Kerovaika Kater) Fredatora aukowego polryznika, Reaktor t autory dokorula aaliry frzemian ature nurwiaevch wspdlzesnego calowieka, Akwulizata D0- ‘ejmomanjeh zagadneg,duza preenikliwose | wradiwos lj ich do edagogiki spolecne) w obese je) powstawania, Astor wate pie [ydaclenie spotdd processw zachodeych w spoleeefstwie 2a 22 Taanierych (arturlnye) zion zwyerajowyeh loalnych,pozasukts- falnjeh) erocumiene sprrgtes rwroiych,skwigych W pda” owych {tunsformacy onrinnspoxwolé m8 opracosranieprosiych, a take aozonych ‘shomatsw prwidywan (prgaee). Koejnym preciez taper winno BYE reiizg prekwuteet | modyfkagj. Tego typ prakiyeae zastosowanis t pedagogice spolecine} to przcied ic inegn jak intencjonlni prow Arona dilleosé proflakyeana i Kompensacyea"®. Ao inne domnuaee tric pracy NW kategoriach zmian prwstrznnych i ekonomicinych, process uni raeyjnyeh i ruchliwoti spolecene autozy przedswil eke wybrane “awiska potologispokecene w Polsce. Nie nawsze niestty 2najdujmy wei prcslank dls pracksales medyikajaeych zachowanisspleczne (Ronda 1 = W roadeile V pt dentyftacio a wychowanie A. Raiewice-Winnick w trrech ayhulch:Pojceientfiactw navkach spleernyeh; rocesy idemyfkacye w gen poseeegSlngch dyseyplin naukowych: Mecha amy ksztaowaniaprocesdw ientyflacyyeh W miescu pracy ~ vazal problem, wymagaacydalaych bade teoretyeznych i empryernych jest ‘9 awizany 22 sosunkam iaterpersonalnym) w Kategonach sjcenati Jednastha ~ jednosta,jedostka~ propa. jednoutk = sedosisko Aycan. (Obscrvacjapotcana i zane badania Win line | elgbokic jawiska ptologicme, tre wy sc, 2 sg coraz Badzie) upow echt Spoleczne zachienia egaiaryzmu (Rezdrial VII) i zaysowujace sig 2jwska eltaryzmu podite przez auoréw tego tozdzat thw pleboko 1 pedagogicespleczne} | pierws2yeh e sformulowaniach Radish © dosgpneni ofviaty | kuly ,eayskim synom narod” ~ Posrcznkzakoiczony jest rozeilem Xp. .Perpekiywy rozwoju sto sown) pedagogii spoecrrej",w kérym pedagogia spoleera wkazana ‘ost W katgoriach najcsachenigjaego umaniamy. Wedlg Henry ka Gasior, autora routs, dseyplina ta jst .w sh2bie czowieka lt Ariewinddziesiayehbietacego seca” a wig ogo ste, Kr cohuje cszybhie tempo rormojo 2yia spolecmego, wytoka dyramika poseps technicanego, nankowego | predukeynego, jak te odrmacra ig Oko ym wsrasomi ora” napleiams spoleceno-moralnym, poliseznyn § ekonomicznymi.. oe shah cxlowiekow zajdije aor w sowach B. Suchodolskiega. Cyuje je 22 H. Gasiorem: .Koniscomsm sje se ‘atwanieexloweka2yjacego w eywilzae ragrozone), Chto abrone ia crloweka. poke na Sect pes raprteniem maklenryn Oa rong rodowisks pred konsekwencjamiinotrairac Ka iscay ite logicone wate em powcr, wody.O ochroneclowicks, 89 3c 480 paw, jgo godnosO cebron de klar peed natural i _mivezena ale | pred powierechowng unfonmizaca eywilzayina™ 1 Petite cnr i XX wks rane we Kaos 1.8 2 Opera -_ Iie bylo moim zadaniem recenzowanie pocrcanika Pedagoitsple cara sehyls XX wiokn rage edi practi ego cechy charabery- Seane, Na zakorceeni odwolam sg do sw redakoranaxkowepo, tre ‘seers na zakofenenie podreezika 1 swego w nim arykunt: Uwapt ‘ aktualne saci peeagogiklsplacze" .Preechodzae do konklu hoe foowisrie, i mizaeenie od warunké kaltronyeh | echaianych wyste Pjusyeh w.podeilonym poliycanie Swiece, wspdlaymi dla pedagogikt Spotcea) jako dyseypliny praktyzne,pozosaja nal da cee, © KOnYCh csi wielohroame Sys jue mowa'™, Tym clam sa: ditalnoté profil [yea 1 kompenscya, Js dodamy, i one prowedzone w warumkach poole devnganizast spolecane,warastaoegeliatyzmy soles ssw, Wrinmosieme wojen | etoryzme, w stuart Sere podowe) wily nato- ‘Sou, dry | chord oraz wily ianjch wyminionych w ksiaze 2awisk harkterjstyenych da Kole XC wicks = to odceawamy w pracy niedo- Stack koncepl araderych ni tyko kompenscyynych i profilaktyeznyeh, fe gléwnic ratownicayeh, Ne umeijsza © wartoeipodrgemika, wakazyje fa Kolce2nosédlszych tadat a tym sym na drogi rozwoju dyseypliny Kontynuare, nome dredziny [Najreiejpodejmawanym 2aganicnem badawezym jest w pedagogice spolecze)érdewise npolecene, Bywa ono pazywane jem” dyscyphiny. Perwsra bsigaka Ht. Radlifshiej na fen temat pl. Stounet wychowawey do ‘odowisha spoleconego (1927) uysala tarbline obedenie bibl Zraledé w nie nodna wexysthie poradygmaty pedagogit spolecne E Trempola pall 2apacniene Srodowiska wychowawezego w tech acc Integracja poxstamonych Sodawish wyehowawczych a realty pracy pedagagicone) soko (1989), Weenie w fdisk scaly (1974), Wychomnie tntegrowane w fedowisky scaly (1976). ‘War w tym mis praypomneg, it w Kaede Pedagogiki Sposczne) Univerytewy Warsmawskiega, 2 kt6r Sle wspelpracowal F. Trempsta sv latach 60, ukazly si Studia Pedagogione™ pl Srodowisto fwychowe rie, po red R. Witcayehego (1963) 1 Organtrwaniesrodowisha wycho trawezego pod redakea R. Weeczyskiego iT. Wojha (1960, "2 Katedry Pedagogik Spotecee} UW wyseli cen dektorzy, Kyl seblad tee Govt polecanego jest mepadwazany. Do nih nae 1M Wintst koneenujay swe aaintresowana na osiedly mieszkaniowym ‘koe esadinwa Pats tra preprowadaila bans nad placowkams tychowania poraukalnego w Seogowiske wielkomieskim; badania oad ‘leng w drdowieky wiekkomiejshim prowadala Z. Gierutk-Lebowez, Podobne wzniowie | wapiipracowmiey F. Trempaly 1 A. Kamiskicgo pedejmowali wick badsweny Aedowika (wyehowaezeg, spolecnerD, ‘yia), Wiel 2 nich ograniczylo zakres bad do sil, szkoly i rodiny ‘etait je mpd raz w okrelonyn Srodowisk fokalnym (wiek male trio, dude masta) W pedsbnyen ogrniczenia wy sepowaly tae Badan fad ako ako Sodowishiem spolecanym 1 wychowawery "warkiem badawcaym, Bedacym Koniynuaca a réwnoczeinke zawiea ‘ym clementy tezoii indywiduala) autora jest pojecie, Kiéeym czgsto proshgujemy sig We wspélczcsnejIterurze pedagosicane): ,Wychowanie Fovolege” lb -paralene” (1 dacation parallel) «Mianem tym okeSlmy {aero sromiedwplyw6w wychowaweayeh oddiaineyeh na mid pe reracje pora salol”. Tak zaceyna roxzial © wychowania rowncegtym RWrocryiski, Pojgciem wstychowanierdwmolegles ~ piste dae - okreslamy sterszy rag oily wa nit oddzalyvania pozaszkolnych init wpchowan. cexych. Pojeie to witdemy 7 caloeia wplywéw edziahjacych na mod, [etemcje poza skola, leone 2 konaktami splecenym 1 kulurowyn ‘ drodowisku oraz Srodkams masowego pevekars"™ ‘Take rozumowani prowadai autora do pjecia.spoleczeistea wycho- swujcego", wprowadeanego przez F.Znaniechiego, 'R. Wroceytki wise je problematykedukart permanente): .Wycho- nie pralelne obejmuje te kanaly wpywéw, kre Beda eddiayae na ‘rlowicka w cggueaego jego 2c, do pine] staroich, warunkyje nisko permanence procesu wychowawenego"™, agadnienie wychowaniarownaegleo podat B. Trempalprowadrae bard rslele badania w ramach Cenvalnego Progra: Bidaé Postawo> swych. Degh Kierownikow Bada | hregow ost 2 nim wspdpraculacych tzystaligmy bogaty zisdb wiedzy na temat wychowania, riwnolegleg, raxujacy wyraz metho w procach autorskichE.Teempaly (ap. Dalal. host pedasogicona wychowaredw nieprofesionalrych, 1987), ale akte Ww pracach zbiorwych pod ego redakea™” Porlady E. Trempaly sna opal znane, yt poduawowy ich wy nae sew pore Pedaopikasptecona shy XX wil (1992), aoe ly ttm adeneh omens w nis manson: ‘sinner tnx mm cr Me ate ‘Sc aa et eit rn ee 3k Maa, Pte tn Wann 9 8 HL pet 2 oper 3 inocar aepol ETemy ate eyes: ce ‘tear pa ns tp a, ty os P oo nt Fa ls le! es Des feo [Niemi jednak wypade w tym mieieu zwrcié uvage na niki zgad ‘ie podkreslaje ich rezwingce | pogleienc porswmanis 2 ujeeem R. Wroceyfshiego. E. Trempala oni trey ukluy sytem oiatonego: Sholay ~ wszystkich ezersbli,poratkolny exyli rownolely,posekolny {oauplnajey). To bard wnany kent aaliny Poa isytcjami wyeho- tran intencjonalnego podkrediazmaczenie wplywdw Sadowiska na 2ycie Crlowieka + wplyww wychowaweGw aiezawodowyeh (spolecznych,nie- profesjonsaych), W tych stwiedzeiach 2najziemy echo rat osrka Fedekiego. Uporatkowanie istics) wiedzy. proba syntezy gromazace syle ky otodkow nadsje dary wartow pracom E. Trempaly. Min or opieraae sie ma propozyciach H. Radlifskicj, J. Muschowskiego, RR Wroczyekiego opracowal ~ wie ego slowam~ .propozycje calo- ‘eiowego poesia do system eduka} uzupetnione ,proektem ypologih Instyug wychowaniastkolego,e6wnoeglego | poszkolnego”. Wprowa Aden lady w nae, szcuegnie w naukach, yeh tory em jest lowe Uline wcloracene, zmienne jest wil sha ueonego.Po28E Ter pala minilimy podoboie oA. Kemifshim, pozadkujacym pastawowe eigen pedagogit spolecens. ‘Sytem wychowania w frodowis ty! ukie predmiosem buds Sta awa Kowalekiego | jego wspslprazownik6w. Wiel 7 nich uezesniczy ow programie hadaerym peowadzonyin pod kienmnbiem profesora w rumach omit System Wychowawezego PRL Komitew Neuk Pelagogicznjch PAN. Efekay 1ych bau znaluty sig min, w ,Studisch Pedapoicenych” pod jego redaeja Funkcjnomanie system wychowraceyo w Sedowishy (978), 2 warsaata wspétpracowikow 8. Kowalstiego wy licme ay aly race uate (ap. St. Wabryniuks, J, Wloka, W. Ambrozaka). Nie thd wspominala ionych pra, Hire strane 34 Ww Konweneji sytem i dotyens dns placgwki np. T Golavewski, Sokal jako 5)stem spoeceny (197D, Praca nad syntemem wychowawezym w sdowisku lokam,» ‘sii mexshaiowym, w rejnie Zamiesckaia w osedls zaktadowym, regione sekolnym rad systemem wychowavezym szkoh, rodiny, masa, tse ne alga dowuteernego rorwiarania w Sos 80 prac Forty ‘ranyeh 2 punks widzena sndowiska wyehowatezeg lokalnezo, ose Imicsrkaniowego,- id. Gok wy2e)) S. Kowalski proponue: .Pojecia tego tigmam v eicsicnia do savoko rosumianege syste ova, KREBS podstawowymn komponestem jest synem sakolicwa,Uzywajc ty okresle- fia eaytem wychowawery> ~ akcensjomy aspekt | Fankeje wyehowawez4 {stem cavity. neresue wie nas ike funkejonmwanie Srodowish Seroko pojtego stem oSsty™ x ascu swych rarmatah powolue sit na sw) aykul Met ologicane zayaciena integralneg fntcjonowania ychowareczego (SW ia Pedogogiane” 1974, 1.32). Kowalski wyjaiis: «Autor cprerenowal ‘model bai tgrlnegofunkejonowana pojctego ko system ealoksz- to iyi wyehowawezych w konketnyen Sedowisku (spoleemote lo kane) prcdziatac: ‘A. aasgguintegrci, mianowiciespaccanych2e soba sie (podsyte- ‘nw insytucipodsjmjaeych okreSlone kate gore problems (a (af) w zakese 1) opel spokeano-wychowawers, 1b) kono spoleceno-wychowave7e, «) realizagiprocesu dydaktyeano-wychowaczeg, 4) organiza ers wolreg €) kstahowana asia shoei preorenactzawodowe}, 1 Kierowana selekcjami szkolyai BL posi integra w stopnich 1) wplywsw mezinegrowanyeh, 2) preplywn informa 5) zorganizowanego wspélsialania"® Moana by 2 pewayim nastreefeiem raryzykowat twieraenc, iz bak ‘ony prac uwzplechiaicych podecie sstemone w hadaniah éro dowisk wychowawezych wynika 2 zagrozenia wplywimi Koncept jo rolitego fontu wychowawezego pastwa sorjalityemego” i ednolego systema yychowania” oraz beak jasnjeh analizpojeiowyeh, Problem wymaga wspépacy historykow ofwiaty | histor ksw prayjmujayeh jako kt widzeniapedagoike spoleczna. Deda, 2 pracowicy Kaedey Pedagogiki Spolecne} UL (0. Lepaieryk, E. MarynowierHtka) 2 prkc- ‘uniem i owcenie wspalpracowalt x odradkiem poznaskim. Proekaeenie sodowiskaspoleccnego. Dorobek i kierunki dalek ‘do ~ ses naukowa pod ty haslem zrganiowand 2 oka Oecd Kotodry Pedagopki Spolecnej Uniwersytet Lédakego odbyla sew 1985 .W tym somyn roku ukazaly sig pod tym samy tole materia ssh Pi tat piénie) (1990) ~ pumigtnik, Obs wydawnictwa zawieryj teksty otwiscove recs veureyeze) mad pedagoe spoteans Jako o93eyBUN aukow, je) modyikajami i zwiazkan podagogikispokcene) innyi ‘seyplinami Znacena cz arty | Kemunikstw Odne sg do raEW Seer Rr net nies man cee ‘as nad preksaalenicm spolcenoeilkale) ak, masta, ola mies2- Kanioweso Rodzm, jako podstanowe Siedowisko wychowawcze stanowi temat rasgpne}kateganh problemdvw piejowanyeh w usa dlagnostyeznym {proektujcyn zany, praskstalcalace jw Srodowiskostymuljacer02- 16) dec. Referaty i losy w dys ie bly woe od troski 0 los dyseypliny w okresie Gweresnych pezemian w stosunkach mipdzylodekich, nowych ‘Strukturach poliyeznych, nowyeh penpektyach edkacyjnyeh Nick, zasygalizowane fk na konfereej probly badaweze 20- tnly wwieicoone zamnitynipracam. Nistor nie wszystkie sq wydane rukiem, Uudni to analizg ewolui tra 1985 wystapils w dyseyplini, oniemodlwia réwnice preven cay prewidywane progneny ¢propozy= {je zmion zwar w prestankach metadologicanych i eoretyeznych dysey- Pliny spetly se ‘atrrymalzm sig dts} nal vemazem Konerengi i je) wydawaictwari, nye prigng 2wrccis uwage na modivode vezynienia 2 telci w nich zwartych wish) pracy, 6a pozwolilay na aalie dorobku i rozwojy Pedagogiki spolecanejw ltach 801 90. Deda aly, i chara roezni= ‘cowy Honferencjt nie mickszaki je} cela nackowego,ukzal natomist ‘mscrenie wii splecene} eric) je vzestak6w race na rgatnieniem Sraowitha wychowawezapo da nieogranicnoae wer moivosei dla wyobani badacra + swarzala szanse penetra ‘exsgslowyeh problems, Kérych inacenie przkracra anaizowane So wish lal lub insytuce. Taka ide noszaca watk uniwersalne 4 sly spolueme. Posie sil poecrmych (ednoskowyeh lub zbiorowych) moze hye iste zaréwno w stosunku do makroorganizméw spolcznyc jak i mi krosredowisk. Ich budzene, wyzwalanie,stymulowanie odbywa sig W ma yeh, nlefomayeh grpach spolecnyeh, Kv powstajgw makro- | miko Spolcznofciach formalnych. Inijtyws uracamiana si lndkich tk moaliwosciachzawierajacych si w alozoych i miezalozonychzadaiach instyei, Mure garam ake maliwose ich rozwoj, funkejonowania ‘ napevrisa efekyenoi dealnia. Uninc i stymulaci sil ednosho ‘yeh eye sig w ok seni corey i aioromye, Insaco alicia 2yia spoleenego spa, silyjednoskowe roana wae 2102 Swojem sil zhvrwyeh, aka, nizcze, ey rachy spolecone, insttucle Ulesig paologizach lub rakamowaniom ules ich pravidlowe funksj fowatie Stanislaw Wasrynivk wie Lompetenca awit wiele po teméw odnaneayeh se do sil spolcanych Gednostkowyeh 1 zbiorowyeh) tok rele nad Siam spolecymt wyehowania osledlach mies ella gp nt leat Hi. Radifsha w je) wezenychpiamach i niclcznyeh prob rowing pasos ‘prowadzone w tadzi w latach 1975-1979 pod hastem ,Dzialal sede wychonawera w miso rameshana” oa eae pace mage Utwieraly © prshonun, 2 obowishiem pedagogs Jest ponskivani Snspci prskaaesjce)dradowisko, Wy pal ma paconmka sj {nik ty apc 0 elias da aye tinee} pom dees Tedain. Wiki aowocowaly min. pcan awaryi & Marynowce Hemi: Merit pacownlasodalego (1977, Proce socaowschova are dcng mpeg (ve wy 9H, 198). Nasepa praca oh ‘Stok Pomoc wrocwoje deca rdcine (1980) zyme aces mee seyline,slowme w j) anpekcie meadlogcmym pre worn Tove ot agrotenaronwoj boro} go deka w odin Wace Gm sotrka uvegldnia waka haaeryyeme ls trasch ppt nagoten:oscgavetsea, saiwansowanego | Kytyensg0, ‘Wekadhk sak zbodowane 1 me ty obela zachowanie ne ko potaavow) warech poet wychowca (erg osaegtney lect {de peecinsaweiewskfnia prog mgroizia anvansowaneO |= ‘yeancpe et rownomaczne ¥ echani chorkerayeznyey da dish eoiakyceyeh Opies a wscsrnne i pcre) dagori B. Manno vice protons poptam pomacy incr) w rerwoj tn rene “"Ponee w rorwojs dick jest romnocrie pmo odie. ~ Profit wyehowawera est poésnwowym lirnkiem dz. Ni _nixun wo amereinptey Hosowata Koper awn isdn podctowose | ndywiduazach Seka ens! i Owned do ego rds. Kencpsi, w Ke) domi prolemy ponacy decks 1 rode w ‘stm powiganint wicloakin imtytarjam obttowyr | seilay Sods Teale doprowady J dlyeh pre, ierntomarych nt finkjonowaie aya rdowithsToaicg, eh doserlenie | prae maleic. Women mlety dmc pace Ispucjonlae pomoe eck ‘rode Diagn 1 proparce (19R8) rr Rodina: problemen alike toe, Pomoc Profit (99). St Rodina iy oojaloonychomaece po rede E. Mo ‘prowier He J. Pkankieg (199) wypiyna tego sanego AEH “incresowat tach | wpowaa pane aN Replace Fe: igogow spolcenych ak wprowadné w wynis dagnory nicodcen 6d 1) rporyje smn Majo He pera no haga eae fenctakyaralada cdpowedd w aalize naytjnan, Jet ~ moe a5 pol a A Ke 7 avtrka — Jeera wyjagiajqca mechanimy fenkcjonowania insytci ‘Sfvitaca"gawiska w ij zachodsace na eStnych posiomach Koruna ‘rae daca pduwy do przewidywanin ich ronwoje iw Ronse Wen} ‘kreslana Kerunk6w 1 sposebsw prackeralenia tego érodowisa™4, To bicujace pete teareyemo-metedyczne ocerkuje na dlsce analy Frorwiqani prakiyerne + otwira perspektywy pred inowacjani soa: rougehowawezym! | Kulluralnymni Sadowsh UUwagiogdtne | propozycie 1. Padegcnik pedagogihi spoleeme). Na pewno wywola 2divieie

You might also like