KARBOHIDRAT

Carbohydrate
Di akhir kuliah ini, pelajar-pelajar dapat:
By the end of this lecture, students may get:

1. Menjelaskan jenis-jenis karbohidrat.

2. Menmbincangkan ciri-ciri asas bagi heksosa.
3. Memberi definisi metabolisma, katabolisma dan
anabolisma.
4. Menjelaskan proses penghadaman dan penyerapan
karbohidrat.
5. Menjelaskan metabolisma karbohidrat.
 Karbohidrat terdiri daripada unsur-unsur seperti
karbon (C), hidrogen (H) dan oksigen (O).

 Formula kimia bagi karbohidrat ialah:

CnH2nOn
 Semuakarbohidrat mempunyai rantai karbonil (C=O)
dan kumpulan hidroksil (-OH).
 Sumber karbohidrat:

 Sumber utama adalah daripada

tumbuh-tumbuhan.

 Juga boleh disintesis melalui

gliserol dan asid amino.
 Boleh dikelaskan melalui 2 cara iaitu:

1. Jumlah karbon yang terdapat pada

molekul.

2. Jumlah unit gula pada satu rantai.

 5C
3C Pentosa
Triosa 4C
Tetrosa 6C
Heksosa
2. Jumlah unit gula pada satu rantai.

 Monosakarida (1 unit gula)

 Disakarida (2 unit gula)
 Oligosakarida (2-10 unit gula)
 Polisakarida (>10 unit gula)
 Bentuk gula yang paling ringkas.
 Bersifat penurun - menukarkan warna reagen
Benedict (biru ke merah jingga).
 Boleh jadi terdiri daripada 3, 4, 5 dan 6
molekul karbon.
 Paling biasa dijumpai:

 Glukosa
 Fruktosa
 Galaktosa
 C6H12O6
 Merupakan sumber tenaga utama tubuh.
 Mempunyai 6 molekul karbon
 kumpulan hidroksil pada setiap
molekul karbon.
 kumpulan aldehid (H-C=O) pada C1
 Di dalam air, C1 dan C5 membentuk ikatan
dan terbentuk struktur siklik.
 Mempunyai 2 unit monosakarida yang diikat
oleh ikatan glikosida (-O-).
 Ikatan glikosida  dibentuk melalui
kehilangan atom hidrogen daripada 1
monosakarida dan kumpulan hidroksil pada
monosakarida berikutnya.
 Dicirikan dengan perbezaan tahap
kemanisan.
fruktosa > sukrosa > glukosa > laktosa

 Bersifat larut air.

 Sejenis polimer biologikal.
 Berbentuk struktur atau simpanan.
 Tidak larut air.
 Contoh : kanji, selulosa, glikogen.
 Kanji  simpanan karbohidrat pada
tumbuhan.
 Glikogen simpanan karbohidrat pada
haiwan.
 Selulosa  struktur karbohidrat yang
terdapat pada
kebanyakan
tumbuhan.
 Amilosa  rantai lurus polisakarida
 Amilopektin  rantai bercabang
polisakarida
 Definisi : Proses pemecahan molekul
kompleks kepada molekul yang lebih ringkas
oleh sel hidup dan menghasilkan tenaga.

 Contoh :  Glikolisis
 Kitar Krebs
 Rantai pengangkutan elekton
 Definisi : Proses pembinaan molekul
kompleks daripada molekul ringkas bagi sel
hidup dan biasanya menggunakan tenaga.

 Contoh :  sintesis protein

 glikogenesis
 Gabungan katabolisma dan anabolisma yang
terdapat di dalam sel hidup.

ANABOLISMA KATABOLISMA

METABOLISMA
 Karbohidrat dari makanan

akan dihadam dan diserap

 Mulut  amilase saliva (air liur)
 Perut  amilase dimusnahkan oleh pH
gaster yang berasid
 Duodenum
 amilase pankreas pecahkan
molekul kanji ke bentuk yang
lebih ringkas (maltosa)
 sukrase : sukrosa  glu + fruk
 laktase : laktosa  glu + galak
 maltase : maltosa  glu + glu

diserap
 CHO yang diserap

Katabolisma Anabolisma

Tenaga + CO2 + H2O Glikogen Lemak

 Proses pemecahan molekul 6C (glukosa)
kepada 2 molekul 3C (piruvat) melalui suatu
siri tindak balas.
 Proses oksidasi glukosa atau glikogen kepada
piruvat dan laktat.
 Berlaku di dalam sitoplasma sel.
 Menghasilkan ATP.
 Boleh berlaku dalam keadaan aerobik
(kehadiran oksigen) atau anaerobik (tanpa
oksigen).
 Sebelum piruvat boleh memasuki kitar Krebs,
ia perlu diangkut ke dalam mitokondria
terlebih dahulu.
 Di dalam mitokondria, pembentukan asetil-
koA berlaku.

Piruvat + Koenzim-A Asetil Ko-A + CO2

NAD+ NADH
 Turut dikenali sebagai kitar asid trikarboksilik
(TCA) atau kitar asid sitrik.
 Merupakan proses pengoksidaan asetil-koA
kepada CO2 dan H2O.
 Proses ini berlaku di matriks mitokondria.
 NADH dan FADH2 yang terhasil melalui ketiga-
tiga tapak jalan akan memasuki rantai
pengangkutan elektron bagi menghasilkan
ATP.
 Proses penghasilan glikogen daripada glukosa
untuk disimpan di dalam badan.
 Berlaku kebanyakannya di hepar dan otot.
 Glikogen seterusnya akan ditukarkan kembali
kepada glukosa apabila diperlukan kelak.
 Proses pemecahan molekul glikogen kepada
glukosa.
 Berlaku apabila aras glukosa darah rendah.
 Proses penghasilan glukosa melalui sumber-
sumber selain daripada karbohidrat seperti
lemak dan protein.
 Keadaan ini berlaku apabila tiada
pengambilan karbohidrat dilakukan oleh
badan seperti yang berlaku dalam keadaan
kebuluran dan berpuasa.
 Badan terpaksa menggunakan protein
ataupun lemak dalam keadaan yang demikian
untuk menghasilkan tenaga dan haba.
 Insulin
 Glukagon
 Glukokortikoid
 Adrenalin
 Hormon tumbesaran
 Dirembeskan oleh sel beta pada pankreas.
 Dirangsang apabila glukosa ↑ dalam darah.
 semakin ↑ glukos semakin banyak
insulin dikeluarkan.
 Pada aras glukosa darah adalah normal,
hanya sedikit insulin dirembeskan.
 pengambilan glukosa oleh sel otak
& otot.
 Dirembeskan oleh sel alfa pada pankreas.
 Dirembeskan apabila paras glukosa dalam
darah rendah.
 Merangsang katabolisma glikogen di hepar.
 Turut merangsang glukoneogenesis.
 Kortisol - dirembeskan oleh korteks
adrenal.
 Kortisol turut dikenali sebagai stress
hormone yang merangsang katabolisma
protein.
 Pemecahan molekul protein akan
mengakibatkan asid amino glukogenik
memasuki tapak jalan glukoneogenesis.
TAMAT