ΣΤΑΣΕΙΣ - ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΗ

Αθανάσιος Ν. Σαμαράς,
Επίκουρος Καθηγητής Διεθνούς και Πολιτικής Επικοινωνίας ,
Μάθημα Πολιτιστική Διπλωματία – Κατεύθυνση Εικόνες Κρατών
Τμήμα Διεθνών κι Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2019
Περίγραμμα Μαθήματος

1. Στάσεις - Ορισμός και Περιεχόμενο

2. Στάσεις και Αξίες
3. Μάθηση Στάσεων
4. Κεντρικότητα Στάσεων
5. Αφοσίωση του Ατόμου στη Στάση
6. Αντίσταση σε Προσπάθειες Αλλαγής της Στάσης
7. Αντιληπτικό Προπέτασμα
 Εισαγωγή: Στάσεις στη Διαπολιτιστική
Επικοινωνία

Προβλήματα στη διαπολιτιστική επικοινωνία προκύπτουν από:

1. Διαφορές στη γλώσσα
2. Διαφορές στην κουλτούρα
3. Διαφορές στις στάσεις μας απέναντι σε όσους είναι
διαφορετικοί από εμάς.
 Στη διαπολιτιστική επικοινωνία: οι προσδοκίες που

διαμορφώνουμε για τους άλλους στηρίζονται στον τρόπο με

τον οποίο τους κατηγοριοποιούμε.
 Έως ότου «γνωρίσουμε» τον άλλο πραγματικά, η σχέση μας

μαζί του στηρίζεται στις προσδοκίες μας σχετικά με το πώς

συμπεριφέρονται τα άτομα που ανήκουν στις κατηγορίες, στις
οποίες τον έχουμε εντάξει. (Gudykunkst 1991:2)
 Στάσεις

Οι στάσεις αντιπροσωπεύουν την αντίληψη των

κοινωνικών φαινομένων από την πλευρά του
ανθρώπου.
Στοιχείο της σταθερότητας
Οι στάσεις μας είναι σταθερές και αντιστέκονται στην
αλλαγή.
Στοιχείο της Μάθησης
Οι στάσεις μαθαίνονται από το άμεσο και έμμεσο
περιβάλλον. Δηλαδή, τόσο η εκμάθηση των στάσεων, όσο
και η αλλαγή των στάσεων εξηγούνται με βάση διάφορες
θεωρίες της μάθησης.
 Στάσεις

Ορισμός της στάσης: με τη χρήση της έννοιας «στάση» προς

κάποιο αντικείμενο, κάποια ιδέα ή κάποιο πρόσωπο,
εννοείται ένα διαρκές σύστημα με γνωστικό στοιχείο,
συναισθηματικό στοιχείο, και τέλος με κάποια τάση προς
την έκφραση συμπεριφοράς.

Η έννοια «στάση» είναι τρισδιάστατη.

Αποτελείται από:
(1) το γνωστικό στοιχείο,
(2) το συναισθηματικό στοιχείο και
(3) τη συμπεριφορά του ατόμου
 Στάσεις και Αξίες

Ορισμός της «αξίας»: Η «αξία» είναι μια σαφής ή

υπονοούμενη σύλληψη του επιθυμητού, χαρακτηριστική
ενός ατόμου ή κάποιας ομάδας, η οποία επηρεάζει την
επιλογή προτύπων, μέσων και δράσεων που υπάρχουν
στην κοινωνία.
Ειδοποιός διαφορά με τις στάσεις: το επιθυμητό
Το αξιοκρατικό σύστημα αναφέρεται σε κανόνες που
υποδεικνύουν την επιθυμητή συμπεριφορά της
κοινωνίας. Αντιθέτως, οι στάσεις δεν περιέχουν το βαθιά
ριζωμένο, στην επιθυμητή συμπεριφορά της κοινωνίας,
στοιχείο που χαρακτηρίζει τις αξίες.
Στάσεις και Αξίες
 Γνωστική Διάσταση των Στάσεων

Η γνωστική διάσταση των στάσεων αναφέρεται στις

γνωστικές λειτουργίες που χαρακτηρίζουν την ανθρώπινη
νοημοσύνη.
Η αντίληψη του ανθρώπου δεν περιορίζεται στην αντίληψη
μεμονωμένων ερεθισμάτων. Αντιθέτως, οργανώνει τα
ερεθίσματα και κατηγοριοποιεί τα ίδια ερεθίσματα σε
ενιαία σύνολα.
Το γνωστικό στοιχείο των στάσεων, αναφέρεται κυρίως στην
ανθρώπινη νοερή δυνατότητα να αντιλαμβάνεται και να
κατηγοριοποιεί σαν ενιαία, όμοια αντικείμενα και
αφηρημένες έννοιες.
 Συναισθηματική Διάσταση των Στάσεων

Η κάθε στάση ενδέχεται να διεγείρει θετικά, ουδέτερα, ή

αρνητικά συναισθήματα στο άτομο.
Οι στάσεις ενδέχεται να δημιουργήσουν αντικρουόμενα
συναισθήματα.
Η συναισθηματική διάσταση των στάσεων είναι αποτέλεσμα
της μάθησης – δηλαδή η συναισθηματική αντίδραση έχει
συνδεθεί με τη στάση κάτω από συνθήκες ενίσχυσης, ή
κάτω από την επίδραση κάποιας κοινωνικής παραμέτρου.
Ως συναισθηματική αντίδραση νοείται, τόσο η
συνειδητοποίηση και η περιγραφή της συναισθηματικής
κατάστασης από το ίδιο το άτομο, όσο και η μέτρηση των
αντιδράσεων του αυτόνομου νευρικού συστήματος.
 Τάση Συμπεριφοράς της Στάσης

Η τάση συμπεριφοράς του ατόμου, βρίσκεται σε άμεση

σχέση με τους κανόνες συμπεριφοράς της κοινωνίας –
δηλαδή τους προσδιορισμένους από την κοινωνία
κανόνες της πρέπουσας συμπεριφοράς.
Μεταξύ στάσεων και συμπεριφοράς μεσολαβούν:
(1) τα χαρακτηριστικά του ατόμου και
(2) οι συνθήκες κάτω από τις οποίες βρίσκεται το άτομο.
 Μάθηση Στάσεων – Συμπεριφορικές Θεωρίες

Οι συμπεριφοριστικές θεωρίες των στάσεων προσπαθούν

να ερμηνεύσουν τη μάθηση, τη διαμόρφωση των
στάσεων, με βάση την επίδραση του περιβάλλοντος
επάνω στο άτομο.
Οι θεωρίες της μάθησης, ορίζουν τη στάση ως μια απλή
συνήθεια, διαμορφωμένη από το άμεσο περιβάλλον του
ατόμου με βάση τις αρχές της μάθησης.
Οι κύριες έννοιες των θεωριών της μάθησης είναι:
η σύνδεση,
η ενίσχυση
η μίμηση.
 Μάθηση Στάσεων – Συμπεριφορικές Θεωρίες

Σύνδεση: όταν δύο ερεθίσματα βρίσκονται στον ίδιο χώρο –

χρόνο, δημιουργείται στον οργανισμό ένας σύνδεσμος
μεταξύ των δύο. Η σύνδεση ενός ερεθίσματος με μία
αντίδραση μπορεί να επεκταθεί, εφόσον τα δύο
ερεθίσματα ήδη συνδέονται, σε σύνδεση του δεύτερου
ερεθίσματος με την αρχική αντίδραση.
Ο θεμέλιος λίθος της σύνδεσης μεταξύ ερεθίσματος και
αντίδρασης επισφραγίζεται με την ενίσχυση. Η ενίσχυση,
είτε έχει φυσιολογική μορφή, είτε έχει κοινωνική μορφή,
είναι τελικά το αποφασιστικό στοιχείο που θα συνδέσει το
ερέθισμα με την αντίδραση.
Μάθηση Στάσεων – Συμπεριφορικές Θεωρίες

Α. Ερέθισμα Αντίδραση
Ηθοποιός Στάση προς τον Ηθοποιό
Χαρακτηριστικά Θαυμασμός, εκτίμηση
+ καλός + όμορφος Βλέπω τις ταινίες του
+ υπόδειγμα

Β. Ερέθισμα Αντίδραση
Τσιγάρο Στάση προς το τσιγάρο
Χαρακτηριστικά Καμία, δεν καπνίζω
Ουδέτερο
Μάθηση Στάσεων – Συμπεριφορικές Θεωρίες

Α. Ερέθισμα: Ηθοποιός
Χαρακτηριστικά: + Καλός, όμορφος
Σύνδεσμος
Αντίδραση
Σύνδεση Στάση απέναντι
στο τσιγάρο
Μεταβίβαση Όταν καπνίζεις
Β. Ερέθισμα: Τσιγάρο Το απολαμβάνεις
Χαρακτηριστικά: + Καλό, όμορφο Σε θαυμάζουν
Σε εκτιμούν
Μάθηση Στάσεων – Συμπεριφορικές Θεωρίες
 Μάθηση Στάσεων – Συμπεριφορικές Θεωρίες

Η μιμητική μάθηση του Bandura.

Τα μικρά παιδιά μιμούνται τη συμπεριφορά και κατ’
επέκταση τις στάσεις των γονιών που αντιπροσωπεύουν
για αυτά παραδείγματα προς μίμηση.
Η μιμητική μάθηση δεν χρειάζεται ενίσχυση. Οι στάσεις
μαθαίνονται επειδή τα άτομα μιμούνται τις στάσεις των
ατόμων που εκτιμούν.
Ο συμπεριφορισμός επικρίνεται, επειδή με το να
παρουσιάζει την ανθρώπινη συμπεριφορά σαν
μεμονωμένες συνδέσεις ερεθισμάτων – αντιδράσεων,
υπεραπλουστεύει την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης
ψυχοσύνθεσης.
Μάθηση Στάσεων – Συμπεριφορικές Θεωρίες

Ανεξάρτητο Ερέθισμα Ανακλαστική Αντίδραση

Φιλί μητέρας Θερμά συναισθήματα
Αντιδράσεις του
παρασυμπαθητικού
συστήματος
Ουδέτερο Ερέθισμα
«καλό παιδί» ΜΑΘΗΣΗ
ΣΥΝΔΕΣΗ
Ανεξάρτητο Ερέθισμα Εξαρτημένη Αντίδραση
Φιλί μητέρας θερμά συναισθήματα
ΕΝΙΣΧΥΣΗ
Μάθηση Στάσεων – Συμπεριφορικές Θεωρίες

Ουδέτερο Ερέθισμα
«Οι Γερμανοί» ΜΑΘΗΣΗ
ΣΥΝΔΕΣΗ
Ανεξάρτητο Ερέθισμα Εξαρτημένη Αντίδραση
Καλοί ΣΤΑΣΕΙΣ
ΕΝΙΣΧΥΣΗ Συναισθήματα: θετικά
Θερμότητα, συμπάθεια
Γνωστικό Επίπεδο:
Οι Γερμανοί είναι καλοί,
ανθρωπιστές, ελαστικοί,
γεμάτοι κατανόηση
δεν κάνουν γενοκτονίες
 Κεντρικότητα Στάσεων - Εγωκεντρικότητα

Ορισμένες στάσεις είναι πιο κεντρικές, πιο ουσιαστικές, πιο

βαθιά ριζωμένες στο εγώ του ανθρώπου.
Οι στάσεις «είμαι άνδρας» ή «είμαι Έλληνας», είναι πιο
κεντρικές για εμένα ως άτομο, επειδή αφενός η κοινωνία
μπορεί να επιβεβαιώσει την εγκυρότητα της στάσης και
αφετέρου, το ίδιο το άτομο θεωρεί ότι οι στάσεις αυτές
είναι ουσιώδεις για το ίδιο.
Οι δύο στάσεις είναι στενά συνδεδεμένες με το εγώ του
ατόμου με αποτέλεσμα:
(α) να ταυτίζεται ολοκληρωτικά με τις στάσεις του και
(β) να υπερασπίζεται με πάθος τις στάσεις του, όταν
κάποιος του τις αμφισβητεί.
 Κεντρικότητα Στάσεων - Εγωκεντρικότητα

Αντίθετα η γνώμη:
«Πιστεύω ότι ο Καβάφης είναι καλύτερος ποιητής από τον
Σεφέρη»
είναι περισσότερο περιφερειακή επειδή
δεν μπορεί η κοινωνία να επιβεβαιώσει αν το άτομο αυτό
πραγματικά το πιστεύει ή απλώς το λέει,
και επειδή η τυχόν αμφισβήτηση αυτής της στάσης από
τρίτους δεν θίγει το εγώ του ατόμου.
 Επίπεδο Αφοσίωσης του Ατόμου στη Στάση

Καθοριστικό ρόλο στην αντίσταση για αλλαγή παίζει:

(1) ο βαθμός αφοσίωσης του ατόμου προς τη στάση, και
(2) ο βαθμός εμπέδωσης της στάσης.
Παράμετροι που το προσδιορίζουν επίπεδο αφοσίωσης
του ατόμου στη στάση:
1. Οι ενέργειες, η εκδηλωμένη συμπεριφορά του ατόμου
στη στάση. Εάν κάποιος αγοράσει κάποιο σπίτι, η
ενέργεια αυτή τον δεσμεύει να υποστηρίζει τη στάση του
ότι το σπίτι είναι ωραίο, ότι εκπλήρωσε το όνειρο της
ζωής του.
2. Η εκφραζόμενη άποψη για κάποια τοποθέτηση δεσμεύει
το άτομο να την υποστηρίξει.
 Επίπεδο Αφοσίωσης του Ατόμου στη Στάση

3. Όταν το άτομο διαμορφώνει εκούσια κάποια στάση, τότε

είναι περισσότερο αφοσιωμένο στην υποστήριξή της, απ’
όσο θα ήταν εάν υιοθετούσε μια στάση κάτω από την
έμμεση ή άμεση επιρροή της ομάδας του.
4. Το επίπεδο της αφοσίωση του ατόμου στη στάση του,
βρίσκεται σε στενή συνάρτηση με το πόσο στενά
συνδεδεμένη είναι η στάση του με το αξιοκρατικό του
σύστημα, με την καθημερινή συμπεριφορά, με τις
υπόλοιπες συνήθειες του, κλπ.
Η ενδεχόμενη αλλαγή μιας στενά ριζωμένης στο ολικό
αξιοκρατικό σύστημα στάσης, θα απαιτούσε την αλλαγή
όλου του συστήματος.
 Μορφές Αντίστασης στην Αλλαγή Στάσεων

1. Χρήση των λογικών επιχειρημάτων. Το άτομο προσπαθεί

να προσκομίσει λογικά επιχειρήματα με σκοπό να
αντισταθεί στην προσπάθεια αλλαγής των στάσεών του.
2. Προσπάθεια εξευτελισμού ή εξύβρισης ή μείωσης του
κύρους της πηγής.
3. Άλλη τακτική αντίστασης, είναι η χρήση των μηχανισμών
άμυνας του εγώ. Όταν το μήνυμα είναι γνωστικά
ασύμφωνο με τη στάση του, τότε ο στόχος ενδέχεται να
χρησιμοποιήσει ασυνείδητα τους μηχανισμούς άμυνας, οι
οποίοι θα μειώσουν το προερχόμενο από τη γνωστική
ασυμφωνία άγχος: Εκλογίκευση.
 Μορφές Αντίστασης στην Αλλαγή Στάσεων

4. Να διαστρεβλώνει το μήνυμα. Το φαινόμενο αυτό είναι

ασυνείδητο. Βλέπουμε και ακούμε αυτό που θέλουμε. Το
ίδιο ισχύει για την αντίληψη των μηνυμάτων.
5. Κατηγορηματική απόρριψη. Το άτομο απλώς απορρίπτει
την προσπάθεια αλλαγής της στάσης του, χωρίς καμία
αιτιολογία, χωρίς επιχειρηματολογία ή άλλη μορφή
αντίστασης: «Έτσι θέλω», «δεν τα πιστεύω αυτά». Η
παράλογη αυτή αντίσταση είναι πολύ χαρακτηριστική και
δύσκολα ερμηνεύεται.
 Μορφές Αντίστασης στην Αλλαγή Στάσεων

Μορφές αντίστασης στην

αλλαγή στάσεων

Μείωση κύρους Διαστρέβλωση

της πηγής μηνύματος

Χρήση λογικών Κατηγορηματική

επιχειρημάτων απόρριψη
Ενεργοποίηση
μηχανισμών άμυνας
του εγώ
25
 Πώς μπορεί ο στόχος να μάθει να αντιστέκεται
στις προσπάθειες αλλαγής των στάσεων;
Δύο τακτικές αντίστασης: το δυνάμωμα και ο εμβολιασμός.
Μεταφορά του Ιού
Το γνωστικά ασύμφωνο με τη στάση του στόχου μήνυμα
αντιστοιχεί σε κάποιον ιό. Όσο πιο επικίνδυνος είναι ο ιός,
τόσο σοβαρότερη αρρώστια μπορεί να προκαλέσει. Όσο
πιο δυνατός είναι ο οργανισμός του ατόμου, τόσο
περισσότερο αντέχει στην αρρώστια.
Η ενδυνάμωση του οργανισμού συνίσταται στην ενίσχυση
του οργανισμού.
Ο εμβολιασμός συνίσταται στη χρήση κάποιου ορού, ο
οποίος προκαλεί μια ασθενή μορφή ασθένειας (χολέρας)
με συνέπεια να δυναμώσουν τα αντισώματα κατά της
χολέρας.
 Πώς μπορεί ο στόχος να μάθει να αντιστέκεται
στις προσπάθειες αλλαγής των στάσεων;
Η αντίστοιχη τακτική με εκείνη του δυναμώματος είναι να
ενισχύσουμε τη στάση του στόχου, δίνοντάς του
περισσότερα και πιο πειστικά επιχειρήματα για να
αντικρούσει την προσπάθεια επιρροής από την πλευρά
της πηγής.
Η αντίστοιχη τακτική με αυτήν του εμβολιασμού, συνίσταται
στο να ενισχύσει κανείς την αντίσταση του στόχου, με μια
ασθενή επίθεση στη στάση του.
 Γνωστική Ασυμφωνία
Προσδιορισμός Γνωστικού Στοιχείου
Γνωστικό στοιχείο: Είναι οτιδήποτε μπορεί να αποτελέσει
αντικείμενο γνώσης για κάποιο άτομο.
Τα γνωστικά στοιχεία μπορεί να αφορούν:
1. Εμάς (μου αρέσει η όπερα)
2. Τη συμπεριφορά μας (αγόρασα εισιτήριο για το Μέγαρο)
3. Το κοινωνικό μας περιβάλλον (Στους φοιτητές μου δεν αρέσει η
όπερα)
4. Το φυσικό περιβάλλον (τα βράδια κάνει κρύο)
Ερώτηση: Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στα γνωστικά στοιχεία;
Ερώτηση: Ποιος είναι ο βαθμός εναρμόνισης που έχει το ένα με το
άλλο;
Ερώτηση: Υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στα γνωστικά στοιχεία που
συγκροτούν το κοινωνιογνωστικό μου πεδίο;
(Αποστολίδης & Παπαστάμου 2008: 305)
 Γνωστική Ασυμφωνία
Προσδιορισμός Γνωστικού Στοιχείου

Θεωρία Γνωστικής Ασυμφωνίας: Το άτομο έχει την τάση να

μειώνει την ασυμφωνία που μπορεί να δημιουργηθεί μεταξύ
δύο αντιφατικών μεταξύ τους γνωστικών στοιχείων. Η
συνύπαρξη δύο τουλάχιστον γνωστικών στοιχείων, που με τον
ένα ή με τον άλλο τρόπο δεν συμβιβάζονται μεταξύ τους
(ασυμφωνία), ωθεί το άτομο να προσπαθήσει να τα κάνει να
συμβιβαστούν (μείωση ασυμφωνίας).

(Αποστολίδης & Παπαστάμου 2008: 306)

 Από τη Γνωστική Ασυμφωνία στο
Αντιληπτικό Παραπέτασμα

Το άτομο προσπαθεί να αποφύγει καταστάσεις γνωστικής

ασυμφωνίας, επειδή η γνωστική ασυμφωνία δημιουργεί
ανισορροπίες, με αποτέλεσμα να επακολουθεί ένταση στο
γνωστικό σύστημα. Δηλαδή, το άτομο τείνει να αντιστέκεται
σε προσπάθειες επηρεασμού των στάσεών του.
Αντιληπτικό προπέτασμα (perceptual screen): Ο διανοητικός
μηχανισμός που κρατά μακριά απόψεις και αντιλήψεις, οι
οποίες είναι αντίθετες προς αυτές που ήδη έχει το άτομο
και που έχουν καθοριστεί από τα δημογραφικά του
χαρακτηριστικά, καθώς και από τις ομάδες με τις οποίες
έχει συνδεθεί.
 Αντιληπτικό Παραπέτασμα

Το αντιληπτικό προπέτασμα ενεργοποιείται με τον:

(α) Μηχανισμό της επιλεκτικής έκθεσης στα μηνύματα,
την τάση, δηλαδή, του ατόμου να εκτίθεται μόνο στα
μηνύματα με τα οποία συμφωνεί και τα οποία
ενισχύουν το διανοητικό του εποικοδόμημα,
(β) Μηχανισμό της επιλεκτικής αντίληψης, της τάσης,
δηλαδή, να αντιλαμβάνεται τις πληροφορίες έτσι ώστε
να ταιριάζουν στο προϋπάρχον σύστημα πεποιθήσεων
που έχει διαμορφώσει και
(γ) Μηχανισμό επιλεκτικής συγκράτησης στη μνήμη μόνο
των πληροφοριών αυτών που είναι συμβατές με το
υπάρχον σύστημα πεποιθήσεων.
 Παραπομπές

Το σύνολο του υλικού των διαφανειών αντλήθηκε από τα βιβλία:

Αποστολίδης Θ. και Παπαστάμου Σ. (2008) Η θεωρία της Γνωστικής Ασυμφωνίας,
σελ.305-368 στο Σ. Παπαστάμου (Επιμ) Εισαγωγή στην Κοινωνική Ψυχολογία –
Τόμος Β, Η Παράδοση, Αθήνα: Εκδ Πεδίο
Γαρδικιώτης Α. (2008) Κοινωνική Επιρροή, Επισκόπηση και Αξιολόγηση της Έρευνας
και των Θεωριών, Αθήνα: Εκδ Gutenberg.
Γεώργας Δ. (1990) Κοινωνική Ψυχολογία - Τόμος Α.
Gudykunst W.B. (1991) Bridging Differences; Effective Intergroup Communication,
Newbury Park, Cal: Sage Publicatons
Όποιος επιθυμεί να εντρυφήσει στις έννοιες καλείται να ‘επισκεφτεί’ αυτά τα βιβλία.
Για όποιον ενδιαφέρεται για την αξιοποίηση των εννοιών αυτών στο επίπεδο της
εφαρμοσμένης πειθούς, καθώς και στο επίπεδο της καθημερινής και
επαγγελματικής ζωής, προτείνονται τα κάτωθι βιβλία:
Cialdini R.B. (2008) Η Τέχνη της Πειθούς, Αθήνα: Δίαυλος
Pratkanis & Aronson (2001) Age of Propaganda: The Everyday Use and Abuse of
Persuasion
Αναστοχασμός 1ος

Τα άτομα νοηματοδοτούν, αξιολογούν και ερμηνεύουν ένα

φαινόμενο βάσει των στάσεων που ενδεχομένως
προδιαθέτουν. Οι στάσεις διαμορφώνονται, κατασκευάζονται
και μεταβάλλονται. Κάθε στάση αποτελείται από το γνωστικό
στοιχείο, το συναισθηματικό στοιχείο και την τάση για
συμπεριφορά. Εξ αυτών καταγράψτε τη στάση σας σε τρία
διαφορετικά ζητήματα. Ποιο το γνωστικό και ποιο το
συναισθηματικό στοιχείο; Ποια η τάση για συμπεριφορά;
Διαφοροποιείστε ανάμεσα σε κεντρικές και περιφερειακές
στάσεις. Επιλέξτε κεντρικές στάσεις και θυμηθείτε μία
προσπάθεια να σας μεταβάλλουν την στάση και τους
μηχανισμούς που κινητοποιήσατε για να προστατευθεί η στάση
σας. Μέγεθος 500 λέξεις.
 Αναστοχασμός 1ος

Στόχος:
1. Να κατανοήσει ο φοιτητής τι είναι στάση και από τι αποτελείται.
2. Να διαφοροποιήσει ανάμεσα σε κεντρικές και περιφερειακές
στάσεις.
3. Να εξοικειωθεί με τις διαδικασίες εκμάθησης των στάσεων.
4. Να εξοικειωθεί με τους παράγοντες που οδηγούν στην
σταθεροποίηση των στάσεων
5. Μέσω της αναγωγής στα προσωπικά του βιώματα να καταστήσει
τη σχέση του με τη θεωρία λειτουργικότερη και πιο άμεση.
Κριτήρια Αξιολόγησης:
1. Επιλογή κατάλληλων παραδειγμάτων
2. Συστηματική και πλήρη καταγραφή των βιωματικών καταστάσεων
3. Ορθή εφαρμογή των εννοιών στην ανάλυση των βιωμάτων.
Αναστοχασμός 2ος

Διαβάστε τα πρακτικά από την κοινοβουλευτική συζήτηση για

την παιδεία. Επιλέξτε δηλώσεις από δύο πολιτικούς από
διαφορετικά κόμματα με εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις.
Εξετάστε το γνωστικό, συναισθηματικό στοιχείο της στάσης και
την τάση για συμπεριφορά που καταγράφονται στις δηλώσεις
και εν συνεχεία αξιολογείστε την κεντρικότητα της στάσης
καθώς και την αντίσταση στην αλλαγή που καταγράφεται μέσα
από την συμμετοχή τους στη κοινοβουλευτική συζήτηση.
Προσπαθείστε να αναγνωρίσετε όσους περισσότερους
διαφορετικούς τρόπους αντίστασης, στην προσπάθεια αλλαγής
της στάσης, μπορείτε.
Υπερσύνδεση για τα πρακτικά της κοινοβουλευτικής συζήτησης.
 Αναστοχασμός 2ος

Στόχος:
1. Να κατανοήσει ο φοιτητής τι είναι στάση και από τι αποτελείται μέσα
από την αντιπαράθεση αντιτιθέμενων στάσεων.
2. Να διαφοροποιήσει ανάμεσα σε κεντρικές και περιφερειακές
στάσεις.
3. Να εξοικειωθεί με τους τρόπους με τους οποίου αντιδρά κάποιος
όταν κεντρικές στάσεις του βάλλονται.
4. Να χρησιμοποιήσει τα αναλυτικά εργαλεία που παρέχει το μάθημα
στην ανάλυση κοινωνικών και πολιτικών φαινομένων.
Κριτήρια Αξιολόγησης:
1. Επιλογή κατάλληλων παραδειγμάτων.
2. Μεγάλο εύρος παραδειγμάτων.
3. Ορθή εφαρμογή των εννοιών στην ανάλυση των παραδειγμάτων.
 Βιβλιογραφία

Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
1. Σαμαράς Αθ.Ν. (2014) Εικόνες Κρατών – Θεωρητικό Πλαίσιο και
Εφαρμογές, σελ.13-43 στο Σαμαράς Αθ.Ν. (επιμ.) Εικόνες
Κρατών – Στρατηγική Επικοινωνία, Ήπια Ισχύς και Μέσα
Ενημέρωσης, Αθήνα: Εκδ. Καστανιώτη.
ΣΤ. Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
1. Zixiao, Y., & Zweig, D. (2009). Does anti-Americanism correlate to
pro-China sentiments?. The Chinese Journal of International
Politics, 2(4), 457-486.
2. Yavçan, B. (2013). Public Opinion toward Immigration and the EU:
How are Turkish Immigrants Different than Others?, Turkish
Studies, 14:1, 158-178.
3. Zykas, A. (2012). ‘Western’Public Opinion on Japan and its Recent
Development. Regioninės Studijos, (6), 107-125.
 Λέξεις Κλειδιά

1. Αντίδραση 13. Μεταβίβαση

2. Αντιληπτικό προπέτασμα 14. Μίμηση
3. Αξία 15. Μιμητική Μάθηση
4. Γνωστική Ασυμφωνία 16. Στοιχείο της Σταθερότητας
5. Γνωστικό Στοιχείο Στάσης 17. Στοιχείο της Μάθησης
6. Εκλογίκευση 18. Συμπεριφορά
7. Εμβολιασμός 19. Συμπεριφορισμός
8. Ενδυνάμωση 20. Συναισθηματική Αντίδραση
9. Ενίσχυση 21. Συναισθηματικό Στοιχείο
10. Επίπεδο Αφοσίωσης στη Στάσης
Στάση 22. Σύνδεση
11. Ερέθισμα 23. Σύνδεσμος
12. Κατηγορηματική Απόρριψη 24. Τάση Συμπεριφοράς
38