αλλάζοντας πραγματικότητες

1ο έτος | 2020-2021

ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ 2020

 αλλάζοντας πραγματικότητες
1ο έτος | 2020-2021

Παυλίνα Σιγανου

ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ 2020

Καλώς ήρθατε στο πρώτο έτος σπουδών στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του
Πανεπιστημίου Πατρών!

Προετοιμαστείτε, μελετώντας προσεκτικά τις παρακάτω πρώτες συμβουλές και οδηγίες.

Θα σας βοηθήσουν να οργανώσετε καλά τους στόχους σας, τον χρόνο σας για να
ξεκινήσετε ένα «ταξίδι» που θα κρατήσει για … 5 έτη, τουλάχιστον.
Δεν πειράζει αν δεν κατανοήσετε όλα όσα διαβάσετε τώρα. Σταδιακά, μέσα από τη
διαδρομή που θα κάνουμε μαζί, πολλές απορίες σας θα λυθούν.

Ιωάννα Μαγκαφά
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Περιεχόμενα
Συνοπτική παρουσίαση του εργαστηρίου
Επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα και δεξιότητες
Περιεχόμενο εργαστηρίου
Ομάδα διδασκόντων
Θέμα εργαστηρίου
Εξοπλισμός, εργαλεία, υλικά, υπηρεσίες
Βιβλιογραφία για να φτιάξετε σταδιακά τη βιβλιοθήκη σας

8 9
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

αλλάζοντας πραγματικότητες

Συνοπτική παρουσίαση του εργαστηρίου

Το εργαστήριο Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού του 1ου έτους αποτελείται από δύο μαθήματα
σε συνέχεια το ένα με το άλλο:

Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 1 [ARC_010]

Χειμερινό εξάμηνο, Εργαστηριακό μάθημα, 12 Πιστωτικές μονάδες ECTS, 16 ώρες
διδασκαλίας την εβδομάδα, https://eclass.upatras.gr/courses/ARCH512/

Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 2 [ARC_020]

Εαρινό εξάμηνο, Εργαστηριακό μάθημα, 12 Πιστωτικές μονάδες ECTS, 16 ώρες
διδασκαλίας την εβδομάδα, https://eclass.upatras.gr/courses/ARCH512/

Τα δύο μαθήματα του Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού του Α’ έτους αντιμετωπίζονται ως

µία ενότητα, ως ενιαίο προπαρασκευαστικό έτος, στο οποίο γίνεται η εισαγωγή στον
αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, µε στόχο να εφοδιάσει τους φοιτητές µε τα βασικά εργαλεία
μελέτης, κατανόησης και αναπαράστασης του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, καθώς
και µε την ανάπτυξη εργαλείων γένεσης αρχιτεκτονικών ιδεών και προσωπικής
έκφρασης.

10 11
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ
Περιεχόμενο εργαστηρίου
Κάθε νέα αρχή κλονίζει τα ως τώρα δεδομένα της πραγματικότητας. Το πρώτο έτος της
αρχιτεκτονικής σπουδής αποτελεί γενική εισαγωγή, από τη μία πλευρά, στην κοινωνία,
τον πολιτισμό, το περιβάλλον και από την άλλη, στη φύση, τον ρόλο και το πλαίσιο
[context] της αρχιτεκτονικής. Στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Πατρών, η
εμπειρία του πρώτου έτους αποτελεί ταυτόχρονα εστιασμένη έρευνα και διαισθητική
ανακάλυψη.
Πρώτο εξάμηνο: Ανακαλύπτοντας πραγματικότητες
Κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου οι φοιτητές επανεξετάζουν δεδομένα και
αναζητούν συνδέσεις μέσα από σειρά ‘σπονδυλωτών’ θεμάτων: με μια 1:1 κατασκευή,
µε έναν διαβατήριο χώρο, με την πόλη ως διαδρομή και µε μια επέμβαση. Η συνάφεια
της κεντρικής ιδέας και οι επιπτώσεις της σχεδιαστικής πρότασης αποκαλύπτονται
στους φοιτητές, καθώς η αρχιτεκτονική γίνεται ημερολόγιο των πρώτων μηνών τους στο
πανεπιστήμιο και ο σχεδιασμός -η τομή, το αξονομετρικό, η αποτύπωση του χρόνου-
ένα βασικό εργαλείο ανακάλυψης και κατανόησης του περάσματός τους σε μια εντελώς
νέα συνθήκη.
Δεύτερο εξάμηνο: Ανακαλύπτοντας πραγματικότητες
Το δεύτερο εξάμηνο αποτελεί διεύρυνση και προέκταση των διαδικασιών, έρευνας και
δεξιοτήτων, που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου μέσα από το
διάγραμμα, από παραδείγματα και συστηματική μελέτη αρχιτεκτονικών αναφορών και
τον ακόλουθό τους μετασχηματισμό ιδεών, µμηχανισμών και στρατηγικών. Το πλαίσιο
εργασίας είναι ο κάνναβος των εννέα τετραγώνων: ξεκινώντας από ένα εγγεγραμμένο
αλλά διαισθητικό σκαρίφημα των φοιτητών, ένα σχέδιο αναπτύσσεται συστηματικά και
μετασχηματίζεται σε σειρές κατασκευών και τελικά, σε κλίμακα που κατοικείται.
Επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα και δεξιότητες
Από την αρχή του εξαμήνου παράλληλα με την εισαγωγή των φοιτητών στα βασικά
στοιχεία της αρχιτεκτονικής δίνεται έμφαση σε βασικές δεξιότητες. Συγκεκριμένα οι
δεξιότητες, που καλλιεργούνται είναι οι εξής:
12
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21
κριτική σκέψη.
Αφορά στην ανάπτυξη της δεξιότητας διατύπωσης σαφών ερωτημάτων, χρήσης
αφηρημένων ιδεών προκειμένου να ερμηνευθούν δεδομένα, διαφορετικές απόψεις και
να οδηγηθούν οι φοιτητές σε αιτιολογημένα συμπεράσματα.
σύνταξη ‘προσωπικού’ προγράμματος.
Αφορά στην εννοιολογική δεξιότητα σύνταξης ενός [αρχιτεκτονικού] έργου, που
βασίζεται σε ένα διατυπωμένο πρόγραμμα, με πληρότητα.
έρευνα.
Ως συλλογή, αξιολόγηση, καταγραφή και εφαρμογή πληροφορίας.
‘ανάγνωση’ συμπεριφορών και διαφορετικοτήτων.
Αφορά στη δεξιότητα κατανόησης και υιοθέτησης θεωριών και μεθόδων έρευνας, που
διερευνούν και αποσαφηνίζουν τη σχέση ανάμεσα στην ανθρώπινη συμπεριφορά και το
φυσικό ή ανθρωπογενές περιβάλλον.
προφορικός και γραπτός λόγος.
Καλλιεργείται η δεξιότητα αποτελεσματικής μελέτης, ουσιαστικής γραφής και
ολοκληρωμένης παρουσίασης.
ανάγνωση του τόπου.
Αφορά στη δεξιότητα ανταπόκρισης στα φυσικά και δομημένα χαρακτηριστικά ενός
πλαισίου [context].
μέσα αναπαράστασης.
Αφορά στη δεξιότητα επιλογής και χρήσης των κατάλληλων μέσων αναπαράστασης,
προκειμένου να διερευνηθούν και να αποτυπωθούν τα ουσιώδη συστατικά της κεντρικής
‘ιδέας’ σε όλες τις φάσεις του σχεδιασμού.
υλικά και κατασκευές.
Η κατανόηση των βασικών αρχών και της κατάλληλης εφαρμογής δομικών υλικών και
συστατικών, της συναρμολόγησής τους συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών
επιπτώσεων και της σημασίας της επανάχρησης ή ανακύκλωσής τους.
συνεργασία.
Ανάπτυξη της δεξιότητας ανταλλαγής και συνεισφοράς σε μία ομάδα.
επιδιώκοντας τη διάκριση.
Από την αρχή των σπουδών τους, οι φοιτητές με εντατική και εστιασμένη προσπάθεια
αναπτύσσουν μια ευγενική άμιλλα μεταξύ τους με στόχο τη συνεχή βελτίωση των
δεξιοτήτων τους σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο.
13
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση των διδασκομένων βασίζεται στον βαθμό ανάπτυξης της αναλυτικής
σκέψης, της κατανόησης και εμπέδωσης εννοιών, της δημιουργικότητας, της συνθετικής
και σχεδιαστικής ικανότητας, καθώς και στη συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική
διαδικασία. Η αξιολόγηση βασίζεται στα παρακάτω στοιχεία:

συμμετοχή στο studio

ανάπτυξη και βελτίωση σχεδιαστικών δεξιοτήτων

πληρότητα και ποιότητα portfolio

συμμετοχή στις ενδιάμεσε παρουσιάσεις και τελική παρουσίαση.

Παρουσία, συμμετοχή

ΠΡΟΣΟΧΗ: Το μάθημα είναι εργαστηριακό. Απαιτείται η συμμετοχή σε αυτό.

Για την επιτυχή ολοκλήρωση του εργαστηρίου, απαιτούνται τουλάχιστον δέκα (10)
εβδομάδες παρακολούθησης και ουσιαστικής συμμετοχής (από τις συνολικά 13) για
το κάθε εξάμηνο. Σε περίπτωση λιγότερων παρουσιών, ο φοιτητής δεν μπορεί να
εξεταστεί στο μάθημα στην εξεταστική του εξαμήνου, ούτε στην εξεταστική περίοδο του
Σεπτεμβρίου, οπότε και παρακολουθεί το μάθημα εκ νέου στο επόμενο ακαδημαϊκό
έτος.

Επικοινωνία, ενημέρωση

Η επικοινωνία μεταξύ των φοιτητών και των διδασκόντων θα γίνεται τις ώρες του
μαθήματος. Ανακοινώσεις θα αναρτώνται στην πλατφόρμα E-Class, στην αντίστοιχη
σελίδα του μαθήματος. Οι φοιτητικές εργασίες θα αναρτώνται εβδομαδιαία στο E-Class.
Νίκος Σμυρλής, παρουσιάσεις portfolio

14 15
Περιπλάνηση. Γεωργία Χανιώτη
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ
Ομάδα διδασκόντων
Το εργαστήριο Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού του 1ου έτους θα διδαχτεί από τους
Αθανάσιο Ζαγορίσιος (Εντεταλμένος Διδάσκων), Δήµητρα Κατσώτα (Συντονίστρια,
Καθηγήτρια), Ελένη Παπαναστασίου (Εντεταλμένη Διδάσκουσα), Κωνσταντίνο Πετράκο
(Εντεταλμένος Διδάσκων), Εύα Ρεπούσκου (Εντεταλμένη Διδάσκουσα), Αλεξάνδρα
Στράτου (Επίκουρη Καθηγήτρια υπό διορισμό), Βασίλη Στρουµπάκο (Επίκουρος
Καθηγητής υπό διορισμό).Το εργαστήριο θα πλαισιωθεί και από επισκέπτες
διδάσκοντες, κριτές, υπεύθυνους εργαστηρίων, καλλιτέχνες κ.α.
Συνοπτικά Βιογραφικά Σημειώματα
Αθανάσιος Ζαγορίσιος. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο
Θεσσαλονίκης και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στους τομείς Αρχιτεκτονικού
Σχεδιασμού (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο), Θεωρίας της Σύγχρονης Τέχνης (Universi-
tat Autónoma de Barcelona), και Εικαστικών Τεχνών (Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών).
Είναι διδάκτορας της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Ε.Μ.Π. Έχει διδάξει και έχει συμμετάσχει
σε ερευνητικά προγράμματα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στο Εθνικό
και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στην Ιαπωνία στο Kyoto University, στην
Ελβετία στην Accademia di architettura di Mendrisio και στη Δανία στη Royal Danish
Academy of Fine Arts. Έργα του έχουν παρουσιαστεί σε εκθέσεις διεθνώς, κι έχει λάβει
βραβεία και υποτροφίες από ιδρύματα του εσωτερικού και του εξωτερικού.
Δήµητρα Κατσώτα. Καθηγήτρια αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο
Πατρών, όπου διδάσκει και συντονίζει στούδιο, μαθήματα και έρευνα σχεδιασμού.
Επικεφαλής στούδιο σε συνεργασία µε το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, το Rhode Is-
18
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21
land School of Design και το Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας της Βιέννης. Το 2015 ήταν
επισκέπτρια ερευνήτρια στο Graduate School of Design του Πανεπιστημίου Har-
vard. Τα ενδιαφέροντά της έγκεινται στη διεπιστημονική μελέτη της αρχιτεκτονικής,
της πολεοδομίας και του τοπίου προσεγγίζοντας τον σχεδιασμό και την έρευνα μέσα
από διάφορες κλίμακες και µμέσα αναπαράστασης. Εμπνεύστρια και επικεφαλής της
εν εξελίξει έρευνας σχεδιασμού www.coastaldomains.org µε στόχο τη συστηματική
καταγραφή και αποτίμηση συνθηκών και μετασχηματισμών παράκτιων επικρατειών
και ο οραματισμός συνεκτικών στρατηγικών για τον σχεδιασμό και τη διαχείριση μιας
πιο βιώσιμης μελλοντικής Μεσογείου. Ως επιμελήτρια της διεθνούς επιθεώρησης
αρχιτεκτονικής ΔΟΜΕΣ επιμελήθηκε 59 τεύχη, 2 επετηρίδες ελληνικής αρχιτεκτονικής, 5
εκθέσεις και οργάνωσε 3 ευρωπαϊκούς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς µε τις αντίστοιχες
εκδόσεις τους. Είναι συνεργάτης του γραφείου buerger katsota architects, το οποίο
ίδρυσε το 2005 μαζί µε τον Stephan Buerger. Πριν την ίδρυση του δικού της γραφείου
εργάσθηκε στα αρχιτεκτονικά γραφεία Porphyrios Associates και Skidmore Owings and
Merrill στο Λονδίνο. Σπούδασε αρχιτεκτονική στην Architectural Association School of
Architecture (AADipl) και στο Graduate School of Design του Πανεπιστημίου Harvard
(MArch).
Ελένη Παπαναστασίου. Διπλωματούχος Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ (2006). Msc in
Advanced Architectural Design, Columbia University, ΝΥ (2010) όπου βραβεύτηκε με το
‘Lucille Smysel Lowenfish Μemorial Prize’. Υπότροφος Fulbright (2008-10) ενόσω των
μεταπτυχιακών σπουδών. Διδάκτωρ ΕΜΠ (2015). Για τους σκοπούς του διδακτορικού,
Visiting Scholar στο UPenn School of Design, Philadelphia (2013), ερευνήτρια στο
Kahn Collection, Philadelphia (2013) και στο Barnett Newman Archive στην Nέα Υόρκη
(2013). Εκπαιδευμένη στην φωτογραφία, International Center of Photography, ΝΥ
(Cont. Edu. ‘Situational Portraiture’ 2010) και στην ζωγραφική, Cooper Union, ΝΥ (Cont.
Edu. ‘Watercolor and Abstraction’ 2010). Από το 2010 εξασκεί αρχιτεκτονική (μελέτες,
διαγωνισμούς) και τέχνες (σκηνογραφία, φωτογραφία) με έδρα την Αθήνα.
19
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Περιπλάνηση. Βασιλική Τσιμπούκη, 2017

20 21
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ
Κωνσταντίνος Πετράκος. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο Πατρών και στο
AAP του Πανεπιστημίου Cornell (MArchII) όπου έλαβε και το βραβείο John Hartell Grad-
uate Award. Είναι συνιδρυτής των ΠOLITY και υποψήφιος διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο
Πατρών. Έχει εργασθεί στα αρχιτεκτονικά γραφεία Diversity στη Πάτρα (2009) και Mas-
similiano Fuksas στη Ρώμη (2010). Από το 2011 διατηρεί αρχιτεκτονικό γραφείο στη
Πάτρα και έχει συμμετάσχει και διακριθεί σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς. Το 2014
βραβεύθηκε από τα βραβεία αρχιτεκτονικής ΔΟΜΕΣ, στη κατηγορία « καλύτερο πρώτο
κτήριο νέου αρχιτέκτονα». Το αρχιτεκτονικό του έργο έχει δημοσιευθεί στον ειδικό τύπο
και έχει εκτεθεί μεταξύ άλλων στην Biennale της Βενετίας και στο National Building
Museum στην Ουάσιγκτον. Έχει συνεπιμεληθεί τις εκθέσεις «Architectural Autopsy:
Learning From Diaspora (AAP Cornell NYC Gallery), Greekville: fragments of memory
(Harvard Graduate School of Design) και εNAF Project Exhibition (Φετιχέ Τζαμί). Έχει
συμμετάσχει σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια με ανακοινώσεις, και επιστημονικές του
εργασίες και κείμενά του έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα.
Εύα Ρεπούσκου. Aρχιτέκτων μηχανικός ΕΜΠ (2003), απόφοιτη του ΔΠΜΣ
«Αρχιτεκτονική - Σχεδιασμός του Χώρου» (2005) και Διδάκτωρ ΕΜΠ (2012) με
θέμα διατριβής «Χωροπλαστικές εκφράσεις και αρχιτεκτονημένος χώρος μετά
την εννοιολογική τέχνη. Παραδείγματα από την έκθεση Documenta 1955-2007»
(υποτροφία Ι.Κ.Υ. για την εκπόνησή της, τιμητικός έπαινος Θωμαϊδείου Βραβείου).
Έχει πραγματοποιήσει επικουρικό διδακτικό έργο στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ε.Μ.Π. σε προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και
θεωρίας, και έχει διδάξει αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και θεωρία σε κολλέγια και κέντρα
σπουδών. Το ερευνητικό της έργο, το οποίο συνενώνει στοιχεία σχεδιασμού χώρου,
αντικειμένου και έργου τέχνης, έχει συμπεριληφθεί σε έντυπες εκδόσεις και διαδικτυακά
περιοδικά και έχει παρουσιαστεί σε συνέδρια στην Ελλάδα, ΗΠΑ, Τουρκία και
Πορτογαλία. Παράλληλα, ατομικά και ως μέλος ομάδας, συμμετέχει και έχει βραβευτεί
σε αρχιτεκτονικούς/σχεδιαστικούς διαγωνισμούς καθώς και στη μελέτη, σχεδιασμό και
κατασκευή αρχιτεκτονικών έργων.
22
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21
Αλεξάνδρα Στράτου. Αρχιτέκτων Μηχανικός (AAdipl 2001) και Industrial designer
(RISD BA.I.D. 1992), ιδρυτικό μέλος της ομάδας εικαστικών site specific εγκαταστάσεων
D.A.ST. Arteam. Πραγματοποίηση του έργου Desert Breath στην έρημο Σαχάρα της
Αιγύπτου (D.A.ST. Arteam). Δημοσίευση του έργου στα περιοδικά ARTFORUM,
WORLD OF INTERIORS, DOMUS, ART IN AMERICA, και στα κανάλια CNN, BBC,
ANTENNA. Έχει συνεργαστεί με αρχιτεκτονικά γραφεία στην Αθήνα και το Λονδίνο.
Παρουσίαση ερευνητικού έργου σε διεθνή συνέδρια. Συμμετοχή σε ομαδικές εκθέσεις,
αρχιτεκτονικής, design και εικαστικής τέχνης. Συμμετοχή σε πανελλήνιους και διεθνείς
αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς. Βραβεύσεις: 3ο Βραβειο στον διαγωνισμό της Ε.Α.Χ.Α.
για την πλατεία θεάτρου (συνεργασία με Φ. Φωτιάδη Δ. Ζαχαριά), The sleep awards
2007: Best European Hotel design Award (συνεργασία Δ. Ζαχαριά και Diversity).
Διατηρεί αρχιτεκτονικό γραφείο στην Αθήνα από το 2003 ενώ το 2006 η δραστηριότητα
επεκτείνεται σε γραφείο askarchitects μαζί με τη Στέλλα Κωνσταντινίδη.
Βασίλης Στρουμπάκος. Διπλωματούχος Αρχιτέκτων Α.Π.Θ. (2000), Μ.Arch in Ar-
chitecture and Urbanism Architectural Association - Design Research Laboratory
(2002), Research Fellow Architectural Association (2004). Ακαδημαική διδασκαλία:
Studio tutor Architectural Association - DRL M.Arch (2002-2008), ΑΑ Media Studies
(2006-2008), AA Diploma 11 (2004), Εντεταλμένος Λέκτωρ στο τμήμα Αρχιτεκτόνων
του Πανεπιστημίου Πατρών (2008-Σήμερα) με ευρύτερο γνωστικό αντικείμενο τον
ψηφιακό και παραμετρικό σχεδιασμό.Επικεφαλής στο τμήμα Architectural Association
Digital Platforms, Επιμελητής στο New Media Research Cluster Architectural Asso-
ciation (2005-2007), Αρχιτέκτων στο γραφείο Zaha Hadid Architects (2002). Βραβεία
Διακρίσεις: European Design Awards, Feidad Award, Possible Futures (Miami Bienale),
Plecnik Institution Award of Excellence, Interactive Media Awards, AVA Digital Awards,
Design Licks. Εκθέσεις: Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Αθήνα), London Architec-
ture Biennale (Selfridges windows), Milan Biennale:Beyond Intimacy, Miami Biennale
(Possible Futures), Arco the Greek Suspense Madrid, Software Boundaries Jaffa, Digi-
tal Topographies (Αθήνα-Θεσσαλονίκη).
23
 Κατώφλι, παρουσιάσεις

Κατωφλι. Χριστόφορος Ρείζης

ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Θέμα του εργαστηρίου Η αρχιτεκτονική πράξη και σκέψη περιστρέφονται γύρω από την αποκάλυψη ή
κατασκευή χωρικών δομών, την κατασκευή ορίων κάθε είδους και την εφεύρεση των
Από το ιδιωτικό / οικείο / σώμα στο δημόσιο / ανοίκειο / πόλη
κατάλληλων μηχανισμών για τη διάρρηξη, κατάργηση ή ανατροπή τους.
Αν κανείς επιχειρήσει να ανατρέξει στην αρχή των πραγμάτων, το σώμα και οι τόποι που
Μετάβαση, κρίση, μεταμόρφωση
αυτό σιγά-σιγά κατασκευάζει γύρω του είναι η πρωταρχική πηγή εμπειριών για τον χώρο
και το [λεγόμενο] ανθρωπογενές περιβάλλον. Από αυτό το “σημείο μηδέν” (0), μέσα Κάθε τελετουργία μετάβασης και μεταμόρφωσης προϋποθέτει την αν-οικείωση και την
από την ειδική ματιά της αρχιτεκτονικής θεώρησης, μαθαίνουμε να ξαναδιαβάζουμε, να αποσταθεροποίηση.
ξανα-αναγνωρίζουμε, να επαναδιατυπώνουμε, να θέτουμε ερωτήματα για το οικείο, το
Σε κάθε μετάβαση, εγκαταλείπουμε (έστω και προσωρινά) τη μέχρι τότε γνώριμη και
γνωστό, το δεδομένο.
οικεία συνθήκη, την «παλιά» και δεδομένη κατάσταση, τα γνωστά πράγματα που μας
Αυτή η διαδικασία αναστοχασµού για τον ανθρώπινο χώρο και τις ιδιαιτερότητες του είχαν γίνει οικεία και τις εδραιωμένες μας συνήθειες. Τέτοιες μικρές μεταβάσεις βιώνουμε
επεκτείνεται, σταδιακά, σε ευρύτερα πεδία: το δωμάτιο, την κατοικία, την γειτονιά, καθημερινά (σπίτι-σχολείο ή δουλειά). Άλλες πιο σημαντικές ίσως συμβαίνουν μόνο μία
τον δρόμο, την πόλη, την ύπαιθρο, το άγνωστο ή φανταστικό και ανοίκειο. Κάθε ένα φορά στη ζωή μας και συμβαίνουν σε στιγμές κρίσης.
από αυτά (και άλλα) πεδία, συγκροτείται ως τόπος ή/ και σύνολο από τόπους που
Στις «τελετουργίες» μετάβασης μπορούμε να διακρίνουμε τρία διαδοχικά στάδια:
αναφέρονται σε άτομα, κοινωνικές ομάδες και θεσμούς, αποτυπώνοντας τα πολιτισμικά
χαρακτηριστικά τους.
1. αποχωρισμός, απομάκρυνση, ανοικείωση: η παλιά συνθήκη μένει πίσω. Πρέπει να
αφήσουμε πίσω ένα κομμάτι του παλιού εαυτού μας. Απαλλασσόμαστε από εδραιωμένες
Έτσι, κάθε τόπος χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη αναγνωρίσιμων τάξεων και δομών,
αντιλήψεις. Υιοθετούμε μια θέση εξωτερικού παρατηρητή της πραγματικότητας, της
και οριοθετείται από όρια κάθε είδους. Σωματική και πνευματική στάση, εγκατάσταση,
οποίας ήμαστε πριν μέρος.
τάξη.

2. μετάβαση, κρίση, αποσταθεροποίηση: κάθε φορά που προετοιμαζόμαστε για να

Ταυτόχρονα, κάθε τόπος είναι αφετηρία για περιπέτεια, ταξίδι, περιπλάνηση, µέσα και
«περάσουμε», να μεταβούμε, σε μια νέα και ενδεχομένως άγνωστη κατάσταση, ότι
έξω από αυτόν (από το σώμα στο δωμάτιο, από το δωμάτιο στην πόλη, από την πόλη στο
ήταν σταθερό, και σε αυτό βασίζαμε τη ζωή και τη συμπεριφορά μας, κλονίζεται και
τοπίο)· μεταβάλλεται σε χώρο δυνατοτήτων, επιλογών, οραματισμού, αντιπαράθεσης.
αποσταθεροποιείται. Τίποτα παλιό δεν είναι δεδομένο. Κρίση, Αμφιβολία, Πειραματισμός.
Σωματική και πνευματική κίνηση, περιπέτεια, εντροπία. Καθώς μεταβαίνουμε,
ταξιδεύουμε, και περιπλανιόμαστε ανάμεσα σε υπαρκτούς ή φανταστικούς τόπους,
3. Ένταξη ή επανένταξη, μεταμόρφωση: σε κάθε μετάβαση συντελείται και μια
βιώνουμε οριακές καταστάσεις και περάσματα από τη µία συνθήκη στην άλλη: αυτά
μεταμόρφωση, καθώς ο παλιός εαυτός αντικαθίσταται από έναν νέο εαυτό, μια νέα
αποτελούν το κεντρικότερο θέμα της αρχιτεκτονικής παρατήρησης και παρέμβασης.
ταυτότητα με νέο «πρόσωπο», ή μια νέα μορφή/δομή καταλληλότερη να αντιμετωπίσει
τις νέες συνθήκες και προκλήσεις.

26 27
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Πανωφόρι, Κατώφλι & Περιπλάνηση.

Πανωφόρι. παρουσιάσεις

Το θέμα του πρώτου εξαμήνου θα αναλυθεί μέσα από τρεις διαδοχικές και συνδεδεμένες
θεματικές εργασίες:

1. Πανωφόρι
Σώμα, Κέλυφος, Χώρος, Μεταμόρφωση.
Αφορά στην 1:1 κατασκευή ενός πανωφοριού από ένα υλικό (εφημερίδες), το οποίο,
αφού κατασκευαστεί θα αναλυθεί σχεδιαστικά και εικονογραφικά, θα εξηγηθεί και θα
παρουσιαστεί σαν αντικείμενο και σαν διαδικασία κατασκευής. Οι βασικές ιδέες που θα
αναδειχθούν από την κατασκευή και την ανάλυση του πανωφοριού θα τροφοδοτήσουν
στη συνέχεια τα επόμενα βήματα.
Ατομική Εργασία.
Δεξιότητες: πρωτογενής δημιουργία, εργασία με υλικά, ευρηματικότητα, αναλυτική
ματιά, οργάνωση πολύπλοκης πληροφορίας.
2. Κατώφλι
Οικείος Χώρος, Μετάβαση, Ιδιωτικό/Δημόσιο, Κίνηση/Στάση, Αρχιτεκτονικός Χώρος,
Εγκατάσταση.
Το πανωφόρι υποκαθιστά και συμβολίζει το σώμα καθώς αυτό περνά από το ιδιωτικό
(το σπίτι, το δωμάτιο) στο δημόσιο (πόλη). Ο χώρος όπου συμβαίνει αυτή η μετάβαση
(είσοδος, διάδρομος, ανελκυστήρας, …) ορίζει το κατώφλι. Ορίζουμε και αποτυπώνουμε
τον χώρο του κατωφλιού και ανακαλύπτουμε στοιχεία και ευρήματα που θα µας δώσουν
αφορμές για να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε μια επέμβαση.
Ατομική Εργασία.
Δεξιότητες: Κατανόηση και αποτύπωση πραγματικού χώρου υπό κλίμακα, παρατήρηση,
εννοιολογική σύνθεση, κατασκευή σε κλίμακα 1:1, αποτύπωση διαδικασίας.

28 29
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Κατώφλι. Παυλίνα Σιγανού

30 31
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

3. Περιπλάνηση
Τόποι και Χώροι, Σημεία και Δίκτυα, Μνήμη, Περιπέτεια, Παρατήρηση, Εμπειρία,
Καταγραφή, Χαρτογράφηση, Ημερολόγιο.

Παρατηρούμε κτήρια, αστικά κενά, ερείπια, δρόμοι, σταυροδρόμια, πλατείες, πεζοδρόμια,

όψεις, επιφάνειες, φως και σκιά, ησυχία και θόρυβο, ίχνη, αποτυπώματα, κίνηση και
στάση, δίκτυα, υποδομές, πράσινο και τοπίο, ως τμηματικές αλλά αποκαλυπτικές
απόψεις της πόλης. Τα στοιχεία αυτά θα αναγνωριστούν, θα καταγραφούν και θα
μετουσιωθούν σε προτάσεις για ένα νέο ιδεατό τοπίο.

Ατομική Εργασία.

Δεξιότητες: Μέθοδος παρατήρησης, εργαλεία και συστήματα καταγραφών,

Χαρτογράφηση, Μικτό σχέδιο, Ημερολόγιο κινήσεων και ευρημάτων.

Περιπλάνηση. Παναγής Μαρκέτος

32 33
 Στο δεύτερο (εαρινό) εξάμηνο το κεντρικό θέμα του εργαστηρίου θα είναι η δημιουργική
«διαμάχη» μεταξύ ιδεατού και πραγματικότητας, η γένεση νέων δομών και νέων
κανόνων, η κριτική και αποκαλυπτική μελέτη του πραγματικού καθώς και η σύνταξη
προσωπικού προγράμματος μέσα από τον συγκερασμό.

Περιπλάνηση. Τουμπανίδη Αναστασία

ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Ιδεατό / πραγματικό
Το ιδεατό και το πραγματικό εναλλάσσονται και αλληλο-διεισδύουν και ενημερώνουν
το ένα το άλλο για να εξελιχτεί η ανθρώπινη δημιουργία. Η διαδικασία αυτή είναι το
συλλογικό «εργαλείο» ανανέωσης σε περιόδους πολιτισμικών μεταβάσεων από μια
εποχή σε μια άλλη, όπου τα συστήματα αξιών αλλάζουν. Η αρχιτεκτονική ακολουθεί και
υποστηρίζει προτείνοντας νέες δομές, νέα προγράμματα, νέες διαδικασίες, νέες μορφές,
κτλ. Για να το κάνει αυτό χρειάζεται, η ίδια, να δει την πραγματικότητα µε αλλαγμένη
ματιά. Ξανακοιτάζει το γύρω από εξωτερική σκοπιά, ανακαλύπτοντας πράγματα που
δεν είχαν ιδωθεί, δεν είχαν αποκτήσει ως τώρα νόημα. Με τα στοιχεία που αποκομίζει
κατασκευάζει νέους ιδεατούς κόσμους και τους αντιπαραθέτει µε τον υφιστάμενο.

Περιπλάνηση. Λυδία Τεκατόγλου, 2017

36 37
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Περιπλάνηση. Σόνια Τσακνή

38 39
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Εξοπλισμός, εργαλεία, υλικά, υπηρεσίες

Για τις εργασίες σας θα χρειαστείτε να χρησιμοποιήσετε διάφορα εργαλεία και υλικά.
Προσπαθήστε, σιγά - σιγά, να εξοπλιστείτε και να εξερευνήσετε τις πηγές διαφόρων
υλικών και εργαλείων που σας παραθέτουμε παρακάτω.

Θα χρειαστεί να προμηθευτείτε τα παρακάτω βασικά εργαλεία:

φορητή πινακίδα σχεδίου 50 x 70cm με parallilo

κλιμακόμετρο, σπαστό τρίγωνο και λοιπά όργανα σχεδίασης
μολύβια και ραπιδογράφους
χαρτιά διαφανή όπως και λευκά, έγχρωμα
Α3 χαρτί μιλλιμετρέ διαφανές
χαρτόνια διαφόρων τύπων
μεταλλικό χάρακα 15 & 30cm
αυτοκόλλητες ταινίες, ταινίες διπλής όψης
κόλλα uhu hart
φαλτσέτα με σπαστή λάμα, κοπίδι

υλικά και εργαλεία για μακέτες.

40 41
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Χρώματα, σιδηρικά, εργαλεία

Χρωματοπωλείο: Μπάκας, Ερµού 13 Χρώματα, σιδηρικά, εργαλεία, υλικά: Καραϊσκάκη 121

Εργαλεία, σύρματα, βίδες, ανοξείδωτα πλέγματα: Μητρόπουλος, Ερµού 15

Εργαλεία, σιδηρικά, χρώματα, σχοινιά, πανιά κτλ.: Ερµού 88 (ή 90) και Καραϊσκάκη

Κατάλογος καταστημάτων, Εργαλεία, σιδηρικά, εμπόριο πυροσβεστικών ειδών: Πανούτσος Α., Ερμού 23

εργαστηρίων και αποθηκών Σχοινιά, γάντζοι, αλυσίδες, συρματόσχοινα, σωλήνες: Γουρδούπης, Αγίου Ανδρέου 168

Παρακάτω έχει συνταχθεί μια ενδεικτική λίστα με ονόματα και διευθύνσεις όπου μπορείτε Ηλεκτρολογικά
να βρείτε υλικά, εργαλεία και υπηρεσίες χρήσιμες για τις εργασίες και τις κατασκευές
Ράλλης Αλέξανδρος, Μαιζώνος 141
σας.

Οι αναφερόμενες επιχειρήσεις δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με το Τμήμα, και η

αναφορά τους εδώ δεν συνιστά διαφήμιση. Διάφορα υλικά

Μονωτικά υλικά, πολυστερίνη:

Έρκος-Βουκελάτος, Καλαβρύτων 47, Παραλία Πατρών, https://erkos.gr/
Χαρτικά
Plexiglass, επιφάνειες πλαστικές, λαμαρίνες: Ιδεοφώς, Καρόλου 9
Χαρτιά, χαρτόνια, ειδικά χαρτιά, γραφική ύλη, υλικά μακέτας, είδη ζωγραφικής, αναλώσιμα
υπολογιστών κ.α.: Πλαίσιο, Αγίου Ανδρέου 120 Τζάμια: Σκόνδρας, Αγίου Ανδρέου 58

Χαρτικά και διάφορα: Public, Ερμού 55 Ξύλα: Φτιάξτο μόνος σου, Κανακάρη 257

Χαρτικά, χαρτιά, χαρτόνια, είδη ζωγραφικής, υλικά μακέτας, plexiglass, μέταλλα, μπάλσα, αφρολέξ, Ξύλα, γύψος, σοβάδες, πηλός, σπρέυ, χρώματα, εργαλεία, μονωτικά, οικοδομικά υλικά:

κόλλες, σπρέι: Αριστείδου. Οδός Ερμού 86 & Καραϊσκάκη, http://www.aristidou.gr/ Praktiker, Ακτή Δυμαίων 56-58

(παρέχει φοιτητική έκπτωση)

Εργαστήριο επίπλων, ξυλουργείο: Παναγιώτης Συφναίος, Θεσσαλονίκης 44

Ειδικά χαρτιά και χαρτόνια: Πολύχαρτο, Σίνος Χρήστος, Μπουμπουλίνας 40

Υφάσματα, λινάτσες, καραβόπανα: Ζολώτας, Ρήγα Φεραίου 32
(ιδανικό για μεγάλες ποσότητες πχ. για τοπογραφικά, υψομετρικές)
Plexiglass είδη και κατασκευές: Craft store , Κανάρη 22-24
Βιβλιοπωλείο, Λεωφόρος Κορίνθου 19, Αγία Σοφία
(φοιτητικές εκπτώσεις τις περισσότερες φορές) Μονωτικά υλικά, σοβάδες, στόκοι κτλ.: Χρωτέξ, Ελλήνος Στρατιώτου 42

Διάφορα χαρτιά: Γωνιά του Βιβλίου. Αγίου Νικολάου 32

Μονωτικά, στόκοι, σοβάδες κτλ.: Παυλόπουλος Παναγιώτης και Σια, Κωνσταντινουπόλεως 35

42 43
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Εκτυπώσεις

Υπολογιστικό κέντρο του Τμήματος

Φωτοτυπικό Κέντρο, Παπαπαύλου, Αλέκος Χ., Δημητρίου Βότση 52

(εκτυπώσεις σε όλα τα μεγέθη, ποικιλία χαρτιών)

Silent Creations Advertising (Βουρλιόγκας Γεώργιος Χ.), Αγίου Ανδρέα 153 & Δηµητρίου Γούναρη
(εκτυπώσεις, scanning, laser cut)

Copy Center 35, Ζαΐμη 35 (εκτυπώσεις πολύ καλές για παρουσιάσεις, μέχρι Α1, σαρώσεις)

Copy Corner, Πλατεία Γεωργίου Α’ 27 (εκτυπώσεις, scanning - μόνο Α4-Α3)

Αντίγραμμα, Ρήγα Φεραίου Ρήγα 132Α (εκτυπώσεις και scanning)

Copy 25, Νικολόπουλος Δημήτριος, Πλατεία Βασιλέως Γεωργίου Α’ 25, Ισόγειο

(πάνω πλευρά πλατείας Γεωργίου)

COPYCAT, Ρήγα Φεραίου 1Α & Καρόλου

Κωνσταντινόπουλος, Καραϊσκάκη 151-153

Laser cutter

UPatrasArch, στο υπολογιστικό κέντρο του Τμήματος

(με ραντεβού στο laser-cutter.upatras@gmail.com)

Αποθήκη-Εργαστήριο για κόψιμο laser cut: Διαμαντοπούλου Γιάννης, Bασιλείου Ιατρού

- πίσω από το νοσοκομείο Αγίου Ανδρέα (Με ραντεβού στο Τ 6946003503

Neon Light - Μάργαρης Θ. - Τάλο Ε. ΟΕ.

(Ταμπέλες, Επιγραφές, Φωτεινές, LED, Ηλεκτρονικές), Αράτου 39

Υαλος Glass Design, Βλάχου Παναγιώτα, Αγίου Ανδρέου 62

Ελένη Παπαναστασίου. Παρουσίαση Κατωφλιών

44 45
 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Φτιάξετε σταδιακά τη βιβλιοθήκη σας

Τα βιβλία που σιγά, σιγά σας ενθαρρύνουμε να αποκτήσετε και να μελετήσετε είναι
πολυτιμότατη πηγή γνώσεων, αναφορών και έμπνευσης για τον Αρχιτεκτονικό
Σχεδιασμό. Προσωπικά για τον καθένα, τα βιβλία που θα διαβάσετε θα σας επηρεάσουν
στο να διαμορφώσετε σταδιακά τον δικό σας προσωπικό λόγο πάνω στην Αρχιτεκτονική.
Η αναζήτηση στα βιβλία είναι μια βασική σας υποχρέωση.

Εμείς σας προτείνουμε μερικά σε μία λίστα που διαρκώς θα εμπλουτίζεται:

Alpers, S. (1983). The Art of Describing: Dutch Art in the Seventeenth Century. Chicago: University
of Chicago Press.

Calvino, Italo. (2000). Why read the classics? London: Vintage.

Calvino, Italo. (2004). Οι Αόρατες Πόλεις. Αθήνα: Καστανιώτης.

Ching, Francis D. K., Mark M. Jarzombek and Vikramaditya Prakash. (2007). Global history of archi-
tecture. Hoboken, NJ: John Wiley.

Clark, Roger and Michael Pause. (2005). Precedents in architecture: analytic diagrams, formative
ideas, and partis. Hoboken, NJ: John Wiley and Sons.

Colquhoun, Alan. (2002). Modern Architecture. Oxford: Oxford University Press.

Eames, C., R. (1977, 1982), Powers of Ten. The Office of Charles and Ray Eames.

Eisenman, Peter. (2008). Ten canonical buildings: 1950 – 2000. New York: Rizzoli.

Zumthor, P. (1999). Thinking Architecture. Basel: Birkhaüser.

Hertzberger, H. (2001). Lessons for Students in Architecture. Rotterdam: 010 Publishers.

Περιπλάνηση. Χρυσόστομος Ρείζης

47
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | Α’ ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2020-21

Jacoby, Sam. (2016). Drawing architecture and the urban. Hoboken, NJ: Wiley.

Κακούζο Οκακούρα. (1992). Το Βιβλίο του Τσαγιού. Εκδόσεις Άρκτος.

Kipnis, Jeffrey. (2013). A question of qualities: essays in architecture. Cambridge, MA: The MIT
Press.

Klee, P. (1973). Pedagogical Sketchbook. Faber.

Le Corbusier. (1987). Aircraft. London: Trefoil.

Le Corbusier (Charles-Edouard Jeanneret). (2007). Journey to the East. Cambridge, MA: The MIT
Press.

Neufert, E. (2000), ‘Οικοδομική‘, εκδόσεις Γκιούρδας.

OMA, Rem Koolhaas and Bruce Mau. (1995). S, M, L, XL: Small, Medium, Large, Extra-Large. New
York, NY: Monacelli Press.

Περέκ Ζορζ. (2000). Χορείες Χώρων. Εκδόσεις Ύψιλον.

Rasmussen, Steen Eiler. (1962). Experiencing architecture. Cambridge, MA: MIT Press.

Τζώνος Πάνος. (1985). Τέσσερα Συστήματα Αξιών στη Θεωρία της Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής.
Εκδόσεις Ζήτη.

τελική παρουσίαση στο Σ5

48 49
συνεχίζεται...

Περιπλάνηση. Χαρά Τσουρή

www.arch.upatras.gr