Ejercicios Resueltos: Tema 4 Métodos de Aproximación Numérica

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 8

Bloque IV.

Ecuaciones Diferenciales de primer orden


Tema 4 Métodos de Aproximación Numérica
Ejercicios resueltos
IV.4-1 Usar el método de Euler para aproximar la solución del P.V.I. dado en los puntos
x = 0.1, 0.2, 0.3, 0.4, 0.5 usando tamaño de paso h = 0.1.

dy xü dy ü
=- ï
ï = x + y ïïï
a) dx yï
ï
 b) dx 
ï y (0) = 1 ïïï
y 0 =4ï
( ) ï ï
ï

Solución

yn +1 = yn + h ⋅ f (x n , yn )

dy xü
=- ï ï
a) dx yï
ï
y (0) = 4 ï
ï
ï

x0 = 0 y0 = 4

æ 0ö
x 1 = 0,1 y1 = y 0 + h ⋅ f (x 0 , y 0 ) = 4 + 0,1 ⋅ çç- ÷÷ = 4
è 4ø

æ 0,1ö
x 2 = 0,2 y2 = y1 + h ⋅ f (x 1, y1 ) = 4 + 0,1 ⋅ çç- ÷÷ = 3, 9975
è 4 ø

æ 0,2 ö÷
x 3 = 0, 3 y 3 = y2 + h ⋅ f (x 2 , y2 ) = 3, 9975 + 0,1 ⋅ çç- ÷ = 3, 9925
çè 3, 9975 ø÷

æ 0, 3 ö÷
x 4 = 0, 4 y 4 = y 3 + h ⋅ f (x 3 , y 3 ) = 3, 9925 + 0,1 ⋅ çç- ÷ = 3,2411
çè 3, 9925 ø÷

æ 0, 4 ö÷
x 5 = 0, 5 y5 = y 4 + h ⋅ f (x 4 , y 4 ) = 3,2411 + 0,1 ⋅ çç- ÷ = 3,2288
çè 3,2411ø÷

dy ü
= x + y ïïï
b) dx 
y (0) = 1 ïïï
ï

Matemáticas. Primer curso del Grado de CTA Bloque IV. E. D. de primer orden. Tema 4. Métodos de Aproximación Numérica
Ana Isabel Allueva Pinilla – José Luis Alejandre Marco MATEMÁTICA APLICADA - Universidad de Zaragoza

Ejercicios resueltos 1
x0 = 0 y0 = 1

x 1 = 0,1 y1 = y 0 + h ⋅ f (x 0 , y 0 ) = 1 + 0,1 ⋅ (0 + 1) = 1,1

x 2 = 0,2 y2 = y1 + h ⋅ f (x 1, y1 ) = 1,1 + 0,1 ⋅ (0,1 + 1,1) = 1,22

x 3 = 0, 3 y 3 = y2 + h ⋅ f (x 2 , y2 ) = 1,22 + 0,1 ⋅ (0,2 + 1,22) = 1, 362

x 4 = 0, 4 y 4 = y 3 + h ⋅ f (x 3 , y 3 ) = 1, 362 + 0,1 ⋅ (0, 3 + 1, 362) = 1, 5282

x 5 = 0, 5 y5 = y 4 + h ⋅ f (x 4 , y 4 ) = 1, 5282 + 0,1 ⋅ (0, 4 + 1, 5282) = 1, 72102

IV.4-2 Usar el método de Euler para aproximar la solución del P.V.I. dado en x = 1.
Tomar diferentes pasos, h = 1, 0.5, 0.25.

dy ü
= 1 + xsen (xy )ï
ï
ï
dx 
y (0) = 0 ï
ï
ï
ï

Solución
h=1

x0 = 0 y0 = 0

x1 = 1 y1 = y 0 + h ⋅ f (x 0 , y 0 ) = 0 + 1 ⋅ (1 + 0) = 1

h = 0.5

x0 = 0 y0 = 0

x 1 = 0, 5 y1 = y 0 + h ⋅ f (x 0 , y 0 ) = 0 + 0, 5 ⋅ (1 + 0) = 0, 5

x2 = 1
y2 = y1 + h ⋅ f (x 1, y1 ) = 0, 5 + 0, 5 ⋅ (1 + 0, 5 ⋅ sen (0, 5 ⋅ 0, 5)) = 1,06185

h = 0.25

x0 = 0 y0 = 0

x 1 = 0,25 y1 = y 0 + h ⋅ f (x 0 , y 0 ) = 0 + 0,25 ⋅ (1 + 0) = 0,25

Matemáticas. Primer curso del Grado de CTA Bloque IV. E. D. de primer orden. Tema 4. Métodos de Aproximación Numérica
Ana Isabel Allueva Pinilla – José Luis Alejandre Marco MATEMÁTICA APLICADA - Universidad de Zaragoza

Ejercicios resueltos 2
x 2 = 0, 5
y2 = y1 + h ⋅ f (x 1, y1 ) = 0,25 + 0,25 ⋅ (1 + 0,25 ⋅ sen (0,25 ⋅ 0,25)) = 0,503904

x 3 = 0, 75
y 3 = y2 + h ⋅ f (x 2 , y2 ) = 0, 503904 + 0,25 ⋅ (1 + 0, 5 ⋅ sen (0, 5 ⋅ 0, 503904)) = 0,785066

x4 = 1
y 4 = y 3 + h ⋅ f (x 3 , y 3 ) = 0, 785066 + 0,25 ⋅ (1 + 0, 75 ⋅ sen (0, 75 ⋅ 0, 785066)) = 1,1392

IV.4-3 Usar el método de E uler mejorado con tamaño de paso h = 0.1 para aproximar
la solución del P.V.I. dado en los puntos x = 1.1, 1.2, 1.3, 1.4, 1.5.
dy ü
= x - y2ï
ï
ï
dx 
y (1) = 0 ï
ï
ï
ï

Solución

h é
yn +1 = yn + ⋅ f (x n , yn ) + f (x n + h, yn + hf (x n , yn ))ùûú
2 ëê

x0 = 1 y0 = 0

x 1 = 1,1 y1 = 0 + 0, 05 ⋅ éë1 + 1,1 - 0.12 ùû = 0.1045

y2 = 0,1045 + 0, 05 ⋅ éêë1,1 - (0,1045) + f (1,2; 0,213408)úûù


2
x 2 = 1,2
y2 = 0,1045 + 0, 05 ⋅ ëêé1,1 - (0,1045) + 1,2 - (0,213408) ûúù = 0,216677
2 2

y 3 = 0,216677 + 0, 05 ⋅ éëê1,2 - (0,216677 ) + f (1, 3; 0,331982)ùûú


2
x 3 = 1, 3
y 3 = 0,216677 + 0, 05 ⋅ êëé1,2 - (0,216677 ) + 1, 3 - (0,331982) úûù = 0,333819
2 2

y 4 = 0, 333819 + 0, 05 ⋅ éêë1, 3 - (0, 333819) + f (1, 4; 0,452675)ùúû


2
x 4 = 1, 4
y 4 = 0, 333819 + 0, 05 ⋅ ëêé1, 3 - (0, 333819) + 1, 4 - (0,452675) ûúù = 0,453002
2 2

y5 = 0, 453002 + 0, 05 ⋅ éëê1, 4 - (0, 453002) + f (1, 5; 0, 46495)ùûú


2
x 5 = 1, 5
y5 = 0, 453002 + 0, 05 ⋅ éêë1, 4 - (0, 453002) + 1, 5 - (0, 46495) ùúû = 0,465395
2 2

Matemáticas. Primer curso del Grado de CTA Bloque IV. E. D. de primer orden. Tema 4. Métodos de Aproximación Numérica
Ana Isabel Allueva Pinilla – José Luis Alejandre Marco MATEMÁTICA APLICADA - Universidad de Zaragoza

Ejercicios resueltos 3
IV.4-4 Usar el algoritmo de Euler mejorado para aproximar la solución del P.V.I. dado en
x = 1 con tamaño de paso 0.25.
dy ü
= 1 - y - y3ï
ï
ï
dx 
y (0) = 0 ï
ï
ï
ï

Solución

h é
yn +1 = yn + ⋅ f (x n , yn ) + f (x n + h, yn + hf (x n , yn ))ùúû
2 êë

x0 = 0 y0 = 0

x 1 = 0,25
0,25
⋅ [1 + f (0,25; 0,25)] = 0,125 ⋅ ëéê1 + 1 - 0,25 - (0,25) ûùú = 0,216797
3
y1 = 0 +
2

0,25 é
x 2 = 0, 5 y2 = 0,216797 + ⋅ ë1 - 0,216797 - 0,216797 3 + f (0, 5; 0,41005)ùû
2
0,25 é
y2 = 0,216797 + ⋅ ë1 - 0,216797 - 0,216797 3 + 1 - 0,41005 - 0,410053 ùû = 0.378549
2

0,25 é
x 3 = 0, 75 y 3 = 0, 378549 + ⋅ ë1 - 0, 378549 - 0, 3785493 + f (0, 75; 0,52035)ùû
2
0,25 é
y 3 = 0, 378549 + ⋅ 1 - 0, 378549 - 0, 3785493 + 1 - 0,52035 - 0,520353 ùû = 0,491794
2 ë

0,25 é
x4 = 1 y 4 = 0, 491794 + ⋅ 1 - 0, 491794 - 0, 491794 3 + f (1; 0,589109)ùû
2 ë
0,25 é
y 4 = 0, 491794 + ⋅ ë1 - 0, 491794 - 0, 491794 3 + 1 - 0,589109 - 0,5891093 ùû = 0,566257
2

IV.4-5 Determinar las fórmulas recursivas del método de Taylor de orden 2 para el P.V.I.

dy ü
= cos (x + y )ï
ï
ï
dx 
y (0) = p ï
ï
ï
ï

Solución

h2 hp
yn +1 = yn + h ⋅ f (x n , yn ) + ⋅ f2 (x n , yn ) +  + ⋅ fp (x n , yn )
2! p!

Matemáticas. Primer curso del Grado de CTA Bloque IV. E. D. de primer orden. Tema 4. Métodos de Aproximación Numérica
Ana Isabel Allueva Pinilla – José Luis Alejandre Marco MATEMÁTICA APLICADA - Universidad de Zaragoza

Ejercicios resueltos 4
f2 (x n , yn ) = y ¢¢ (x ) = (cos (x + y ))¢ = - (1 + y ¢) sen (x + y ) =
= - (1 + cos (x + y )) sen (x + y ) = -sen (x + y ) - cos (x + y )sen (x + y )

h2
yn +1 = yn + h ⋅ cos (x n + yn ) - (1 + cos (x n + yn )) sen (x n + yn )
2!

IV.4-6 Usar el método de Taylor de orden 2 con h = 0.25 para aproximar la solución
del P.V.I. dado en x = 1.
dy ü
= x + 1 - yï
ï
ï
dx 
y (0) = 1 ï
ï
ï
ï

Comparar esta aproximación con la solución verdadera, y = x + e -x , evaluada en
x = 1.

Solución
h2
yn +1 = yn + h ⋅ f (x n , yn ) + ⋅ f2 (x n , yn )
2!

f2 (x n , yn ) = y ¢¢ (x ) = (x + 1 - y )¢ = (1 - y ¢) = -x + y

x0 = 0 y0 = 1

h2
x 1 = 0,25 y1 = y 0 + h ⋅ f (x 0 , y 0 ) + ⋅ f2 (x 0 , y 0 ) = 1, 03125
2!

h2
x 2 = 0, 5 y2 = y1 + h ⋅ f (x 1, y1 ) + ⋅ f2 (x 1, y1 ) = 1,11035
2!

h2
x 3 = 0, 75 y 3 = y2 + h ⋅ f (x 2 , y2 ) + ⋅ f2 (x 2 , y2 ) = 1, 22684
2!

h2
x4 = 1 y 4 = y 3 + h ⋅ f (x 3 , y 3 ) + ⋅ f2 (x 3 , y 3 ) = 1, 37253
2!

y = x + e -x  y (1) = 1 + e -1 = 1, 36788

Matemáticas. Primer curso del Grado de CTA Bloque IV. E. D. de primer orden. Tema 4. Métodos de Aproximación Numérica
Ana Isabel Allueva Pinilla – José Luis Alejandre Marco MATEMÁTICA APLICADA - Universidad de Zaragoza

Ejercicios resueltos 5
IV.4-7 Usar el método de Runge-Kutta de cuarto orden con h = 0.25 para aproximar la
solución del P.V.I. dado en x = 1:
dy ü
= 2y - 6ï
ï
ï
dx 
y (0) = 1 ï
ï
ï
ï

Comparar esta aproximación con la solución verdadera, y = 3 - 2e 2x , evaluada en


x = 1.
Solución

k1 = h ⋅ f (x n , yn ) ïïü
ï
æ h k1 ÷öïïï
x n +1 = x n + h üï k2 = h ⋅ f ççx n + , yn + ÷÷ï
ïï è 2 2 øïï
1  
yn +1 = yn + ⋅ (k1 + 2k2 + 2k 3 + k 4 )ïï æ h k2 ÷öïï
6 ï ç
k 3 = h ⋅ f çx n + , yn + ÷÷ï
è 2 2 øïï
ï
k 4 = h ⋅ f (x n + h, yn + k 3 ) ïïï

n=0
x0 = 0 y0 = 1
n=1
1
x 1 = 0,25 y1 = y 0 + ⋅ (k1 + 2k2 + 2k 3 + k 4 ) = -0,296875
6
k1 = h ⋅ f (x 0 , y 0 ) = -1 ü
ï
ï
ï
æ h k ö ï
ï
k2 = h ⋅ f ççx 0 + , y 0 + 1 ÷÷÷ = -1, 25 ï ï
è 2 2ø ï
ï

æ h k2 ö÷ ï
k 3 = h ⋅ f çx 0 + , y 0 + ÷÷ = -1, 3125 ïï
ç
è 2 2ø ï
ï
ï
k 4 = h ⋅ f (x 0 + h, y 0 + k 3 ) = -1, 65625ïï
ï

n=2
1
x 2 = 0, 5 y 2 = y1 + ⋅ (k1 + 2k2 + 2k 3 + k 4 ) = -2, 434692
6
k1 = h ⋅ f (x 1, y1 ) = -1, 6484375 üï
ï
ï
æ h k1 ÷ö ï
ï
k2 = h ⋅ f ççx 1 + , y1 + ÷÷ = -2, 06055ïï
è 2 2ø ï
ï

æ h k2 ÷ö ï
k3 = h ⋅ f çx 1 + , y1 + ÷÷ = -2,1636 ïï
ç
è 2 2ø ï
ï
ï
k4 = h ⋅ f (x 1 + h, y1 + k 3 ) = -2, 7302 ï ï
ï

n=3
1
x 3 = 0, 75 y 3 = y2 + ⋅ (k1 + 2k2 + 2k 3 + k 4 ) = -5, 95875
6
Matemáticas. Primer curso del Grado de CTA Bloque IV. E. D. de primer orden. Tema 4. Métodos de Aproximación Numérica
Ana Isabel Allueva Pinilla – José Luis Alejandre Marco MATEMÁTICA APLICADA - Universidad de Zaragoza

Ejercicios resueltos 6
k1 = h ⋅ f (x 2 , y2 ) = -2, 71735 üï
ï
ï
æ h k1 ö÷ ï
ï
k2 = h ⋅ f çx 2 + , y2 + ÷÷ = -3, 39668ïï
ç
è 2 2ø ï
ï

æ h k2 ö÷ ï
k 3 = h ⋅ f ççx 2 + , y2 + ÷÷ = -3, 5665 ïï
è 2 2ø ï
ï
ï
k 4 = h ⋅ f (x 2 + h, y2 + k 3 ) = -4, 5006 ïï
ï

n=4
1
x4 = 1 y4 = y3 + ⋅ (k1 + 2k2 + 2k 3 + k 4 ) = -11, 7679
6
k1 = h ⋅ f (x 3 , y 3 ) = -4, 47938 ü
ï
ï
ï
æ h k1 ö÷ ï
ï
k2 = h ⋅ f çx 3 + , y 3 + ÷÷ = -5, 5992 ïï
ç
è 2 2ø ï
ï

æ h k2 ö÷ ï
k3 = h ⋅ f ççx 3 + , y 3 + ÷÷ = -5, 8792ïï
è 2 2ø ï
ï
ï
k4 = h ⋅ f (x 3 + h, y 3 + k 3 ) = -7, 4189 ïïï

y = 3 - 2e 2x  y (1) = 3 - 2e 2 = -11, 7781

IV.4-8 Usar el método de Runge-Kutta de cuarto orden con h = 0.25 para aproximar la
solución del P.V.I. dado en x = 1.
dy ü
= x + 1 - yï
ï
ï
dx 
y (0) = 1 ï
ï
ï
ï

Solución
k1 = h ⋅ f (x n , yn ) üï
ï
ï
æ h k1 ÷öïï
x n +1 = x n + h ü
ï k2 = h ⋅ f ççx n + , yn + ÷÷ïï
ï
ï è 2 2 øïï
1  
yn +1 = yn + ⋅ (k1 + 2k2 + 2k 3 + k 4 )ï æ h k2 ÷öï
6
ï
ï
 k 3 = h ⋅ f ççx n + , yn + ÷÷ïï
è 2 2 øïï
ï
ï
k 4 = h ⋅ f (x n + h, yn + k 3 ) ï
ï

n=0
x0 = 0 y0 = 1
n=1
1
x 1 = 0,25 y1 = y 0 + ⋅ (k1 + 2k2 + 2k 3 + k 4 ) = 1, 0288
6

Matemáticas. Primer curso del Grado de CTA Bloque IV. E. D. de primer orden. Tema 4. Métodos de Aproximación Numérica
Ana Isabel Allueva Pinilla – José Luis Alejandre Marco MATEMÁTICA APLICADA - Universidad de Zaragoza

Ejercicios resueltos 7
k1 = h ⋅ f (x 0 , y 0 ) = 0 ü
ï
ï
ï
æ h k1 ÷ö ï
ï
k2 = h ⋅ f çx 0 + , y 0 + ÷÷ = 0, 03125 ïï
ç
è 2 2ø ï
ï

æ h k2 ÷ö ï
k 3 = h ⋅ f ççx 0 + , y 0 + ÷÷ = 0, 02734ï ï
è 2 2ø ï
ï
ï
k 4 = h ⋅ f (x 0 + h, y 0 + k 3 ) = 0, 05566 ï
ï
ï

n=2
1
x 2 = 0, 5 y 2 = y1 + ⋅ (k1 + 2k2 + 2k 3 + k 4 ) = 1,10654
6
k1 = h ⋅ f (x 1, y1 ) = 0, 05529 ü
ï
ï
ï
æ h k1 ÷ö ï
ï
k2 = h ⋅ f çx 1 + , y1 + ÷÷ = 0, 07963 ï
ç ï
è 2 2ø ï
ï

æ h k2 ÷ö ï
k 3 = h ⋅ f ççx 1 + , y1 + ÷÷ = 0, 07659ï ï
è 2 2ø ï
ï
ï
k 4 = h ⋅ f (x 1 + h, y1 + k 3 ) = 0, 09864 ï ï
ï

n=3
1
x 3 = 0, 75 y 3 = y2 + ⋅ (k1 + 2k2 + 2k 3 + k 4 ) = 1,22238
6
k1 = h ⋅ f (x 2 , y2 ) = 0, 098364 ü
ï
ï
ï
æ h k1 ÷ö ï
ï
k2 = h ⋅ f çx 2 + , y2 + ÷÷ = 0,117318 ï
ç ï
è 2 2ø ï
ï

æ h k2 ÷ö ï
k 3 = h ⋅ f ççx 2 + , y2 + ÷÷ = 0,114949ï ï
è 2 2ø ï
ï
ï
k 4 = h ⋅ f (x 2 + h, y2 + k 3 ) = 0,122126 ï ï
ï

n=4
1
x4 = 1 y4 = y3 + ⋅ (k1 + 2k2 + 2k 3 + k 4 ) = 1, 36789
6
k1 = h ⋅ f (x 3 , y 3 ) = 0,1319 ü
ï
ï
ï
æ h k1 ÷ö ï
ï
k2 = h ⋅ f ççx 3 + , y 3 + ÷÷ = 0,14666 ï ï
è 2 2ø ï
ï

æ h k2 ÷ö ï
k 3 = h ⋅ f çx 3 + , y 3 + ÷÷ = 0,14482ï
ç ï
è 2 2ø ï
ï
ï
k 4 = h ⋅ f (x 3 + h, y 3 + k 3 ) = 0,15819 ïï
ï

Matemáticas. Primer curso del Grado de CTA Bloque IV. E. D. de primer orden. Tema 4. Métodos de Aproximación Numérica
Ana Isabel Allueva Pinilla – José Luis Alejandre Marco MATEMÁTICA APLICADA - Universidad de Zaragoza

Ejercicios resueltos 8

You might also like