नेपालको पहिरो जोखिम कम गर्दै :

यी बोल्ड भू-क्षे त्र जोखिम व्यवस्थापन उपायहरूको कायाा न्वयन गरे र

नेपालमा पहहरोबाट जनधनको क्षहि उल्ले िनीय रूपमा कम गना
सहकन्छ र समु दायहरूलाई आपिकाहलन लहिलो बनाउन सहकन्छ।
हवश्व बैंक सहयोग गना ियार छ।
हसन्धुपाल्िोक हजल्ला जुगल ग्रामीण नगरपाहलकाका उपसभापहि
श्रीजना िामाngले भने, 'एक सय बत्तीस घरपररवार पयाा प्त
जोखिममा छन् , र हामी उनीहरूलाई सुरहक्षि स्थानमा पु नः स्थापना
गना िाहन्छछौं।'अगष्ट १ 14 को हबहान हलडी गाउँ मा पहहरोले irty
lives जनाको ज्यान गयो, जसमध्ये १ 15 भन्दा बढी बालबाहलका
हथए। बाहसन्दाहरु २०१ 2015 गोरिा भू कम्पबाट बिे, अको
प्रकोपबाट नाश हुनको लाहग, घर र जीवन पु नहनामाा ण गरे र
पुनहनामाा ण गरे ।
पिाडी भू भाग:
नेपालको िुनछिीपूणा हहमाली भूभाग एक उत्तम सम्पहत्त हो जसले
पयाटन सम्बन्धी सौंभावना प्रदान गदा छ। उही समयमा, ठाडो
ढलानहरूले वरपरका समुदायहरूको लाहग महत्त्वपूणा िु नछिी िडा
गदा छ। यी समुदायहरूले बायोइखन्जहनयररौं ग जस्ता स्वदे शी
उपायहरूमार्ाि आर्ूलाई सुरहक्षि गरे का छन्। २०१ earthquake
को भूकम्प पहछ कमजोर पररवारहरू सु रहक्षि स्थानहरूमा पुन:
बसोबास गररयो। सौंस्थागि रूपमा, राहष्टिय आपदा जोखिम
न्यूनीकरण र व्यवस्थापन प्राहधकरणको स्थापना एजे न्सीको रूपमा
हजम्मेवार छ जसमा समग्र प्रकोप जोखिम न्यूनीकरण र व्यवस्थापन
लगायि पहहरो प्रारखिक िेिावनी प्रसारण लाइन एजेन्सीहरु र
प्रान्तीय र स्थानीय सरकारहरु सौंग थप सौं लग्निा को मागा प्रशस्त
छ।
हवश्व बैंकले राहष्टिय हवपत्ती जोखिम न्यू नीकरण र व्यवस्थापन
प्राहधकरणसँग काम गरे को छ हवपहत्त जोखिम न्यूनीकरण र
व्यवस्थापन एजेन्डा सौंघीयकरणको समथान गना हवपद् जोखिम
न्यूनीकरण र व्यवस्थापन ऐन २०१ 2017 को आवश्यकिा अनुसार
समुदायहरुलाई अझ राम्रो ियार पाना प्रान्तीय र स्थानीय
सरकारहरुलाई सुदृढ पाना। साथै प्रभावकारी रूपमा द्रुि ररकभरी र
पुनः स्थापनाको लाहग प्रकोपहरूलाई जवार् हदनुहोस्।
हवश्व बैंकले हवहभन्न हस्तक्षे पका साथ लहिलोपनलाई सुदृढ पाना
नेपालको यात्रालाई समथान गरे को छ। भू कम्प आवास पुनहनामाा ण
पररयोजनाले भूकम्प प्रभाहवि क्षेत्रहरूमा 33 335,7०० बहु-जोखिम
प्रहिरोधी घरहरूको पुनहनामाा णलाई सहयोग गरररहे को छ। मछसम
सम्बन्धी जोखिमहरू (बीआरसीएि) को हबखल्डौं ग लहिलोपन
पररयोजनाले जलहवज्ञान र मछसम हवज्ञान हवभागको क्षमिालाई सही
मछसम र बाढी पूवाा नुमान प्रदान गना हवस्तार गरे को छ, जसले
बाढीले गदाा हुने जनधनको क्षहि कम गना योगदान पुर्याएको छ।
प्रमुि क्षेत्रिरू:
मछसम पररविा न र कमजोर क्षेत्रहरूमा मानवीय हस्तक्षे पका कारण
िीव्र वा लामो समयसम्म वर्ाा पहहरोको सौंख्या र प्रभाव बढ् ने
सिावना छ। यद्यहप नेपालको भूक्षय प्रकोप जोखिम न्यू नीकरणका
लाहग आधुहनक प्रहवहध भवनको अवलम्बनले हवपहत्तहरू कम गना
मद्दि पु र्याउँ छ। हनम्नहलखिि मु ख्य क्षेत्रहरू छन् जसमार्ाि्
नेपालले पहहरो जोखिममा लहिलोपनलाई सुदृढ पाना सक्छ:

राहष्टिय आपिकाहलन अपरे शन सेन्टरमा २ 24/7 हजयोजाडा

प्रारखिक िेिावनी युहनट स्थापना गनुाहोस् अहग्रम रे िाको रूपमा
प्रारखिक िेिावनी सहहिको व्यखिको जीवनको रक्षा गना। इकाईले
एसएमएस, सोशल हमहडया र हटभी मार्ाि प्रारखिक िेिावनी
प्रसाररि गदा छ वास्तहवक समुदायमा बढ् दो पहहरो जोखिम भएका
समुदायहरूमा, र समुदायहरू जहाँ सडक अवरोध वा
आश्रयस्थलमा सुरहक्षि मागा जस्ता सुरक्षा जानकारीको साथ नहजकै
पहहरो लागेको छ। इकाईसँ ग एक समहपा ि टोली, उच्च आईसीटी
क्षमिा, र साझा डाटा एक्सिेन्ज प्रोटोकल लाईन एजे न्सीहरूसँग
समन्वय गना र कुराकानी गना आवश्यक छ जस्तै हाइडिोलोजी र
मछसम हवज्ञान हवभाग वास्तहवक समय वर्ाा डाटा र
भहवष्यवाणीहरू प्राप्त गना, सडक हवभाग ब्लक गना अगाहड
अगाहड हिसक सडकहरू, र भू कम्पको िण्डमा िान र भूगोल
हवभाग। यस्तो समहपाि हजयोजाडा प्रारखिक िेिावनी युहनट
न्यूजील्याण्ड सहहि हबहभन्न दे शहरुमा अपनाइएको छ।
महत्वपूणा सुहवधाहरूको लाहग ल्याण्डस्लाइड जोखिम म्याहप। र
जोखिम न्यूनीकरण। सवा प्रथम पहहरो जोखिम नक्शा राष्टिव्यापी
रूपमा ियार हुनुपछा जसले समुदाय र महत्वपूणा सुहवधाहरू जस्तै
स्कूलहरू, आश्रयहरू, अस्पिालहरू, पुलहरू र सडकहरू
पहहरोको उच्च जोखिमको साथ पहहिान गदा छ। नेपालका सबै
घरहरूमा पहहरो जोखिम कम गना यो धेरै महँ गो छ, िर उच्च
जोखिमसहहिको महत्वपू णा सुहवधाहरूको लाहग शमनलाई
प्राथहमकिा हदन सहकन्छ। गहन क्षेत्र अनुसन्धान र हडजाइनको
आधारमा, यी महत्वपूणा सुहवधाहरूमा शमन उपायहरू लागू गररनु
पदा छ। यस्तो दृहष्टकोण श्रीलौंकामा गररएको छ।
समुदाय आधाररि प्रकोप जोखिम व्यवस्थापन। समुदाय र घरहरू
जो उच्च पहहरो जोखिम क्षेत्रहरूमा रहनेछन् लागि-प्रभावी र भरपदो
प्रारखिक िेिावनी प्रणालीको साथ सुसखिि हुनुपछा । एक सर्ल
पायलट डोलािामा छ जहाँ हवहभन्न सेन्सर र वर्ाा गेजबाट आएको
िथ्या responsible््क हजम्मे वार सौंगठनहरूलाई िेिावनी प्रसारण
गना वास्तहवक समयमा प्रसाररि गररन्छ। केही समुदायहरूलाई
बायोइखन्जहनयररौं ग प्रयोग गरे र ढलान खस्थरिामा प्रहशक्षण हदइएको
हथयो। प्रान्तीय र स्थानीय सरकारसँ ग हमलेर काम गने, यी सर्ल
समुदायमा आधाररि आपि जोखिम व्यवस्थापन प्रयासहरू अन्य
कमजोर समुदायहरूमा हवस्तार गना आवश्यक छ।
एक हजयोजाडा जोखिम व्यवस्थापन प्रहशक्षण केन्द्र स्थापना गनुाहोस्।
ल्याण्डस्लाइड र हजयोजाडा जोखिम व्यवस्थापन एक अन्तर-एजेन्सी
र अन्तः हवर्य प्रयास हो जसलाई प्रारखिक िेिावनी र हनवारणमा
बहु एजे न्सीहरूको समन्वय आवश्यक पदा छ। हामी हजयोहाजार
जोखिम व्यवस्थापन प्रहशक्षण केन्द्र हनमाा ण गना प्रस्ताव गदा छछौं
सरकारी अहधकारीहरुका लाहग न केवल हवहभन्न उत्तम अभ्यासहरू
हसक्न, िर समुदाय स्वयौंसेवकहरू र स्कूली बच्चाहरूलाई पहन
जनिेिना जगाउने। एक लागू गररएको अनुसन्धान प्रकाया
न्यूनीकरण टे क्नोलोजीहरूको परीक्षण गना सहकन्छ र उत्तम
शाखन्तका हडजाइनहरू पहहिान गना माटो परीक्षण गराउँ छ। यस्तो
प्रहशक्षण र अनुसन्धान काया हरू जापान र सौंयुि राज्य अमेररका
सहहि हबहभन्न दे शहरूमा सरकारी-हवश्वहवद्यालय साझेदारीको
रूपमा अभ्यास गररन्छ।
यी बोल्ड भू-क्षेत्र जोखिम व्यवस्थापन उपायहरूको कायाा न्वयन
गरे र नेपालमा पहहरोबाट जनधनको क्षहि उल्लेिनीय रूपमा कम
गना सहकन्छ र समुदायहरूलाई आपिकाहलन लहिलो बनाउन
सहकन्छ। हवश्व बैंक सहयोग गना ियार छ।