Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 14

Pretest:

Panuto: Sagutin ang sumusunod na mga tanong kaugnay ng mga


paksang tinalakay sa modyul na ito. Bilugan ang titik ng tamang sagot.

1. Tawag sa mga taong gumagamit ng iisang wika lamang.

A. Multiligguwal
B. Monolingguwal
C. Bilingguwal
D. Monolingguwalismo
2. Ang mga mamamayan sa Pilipinas ay mayroong mahigit sa tatlong
wika ang kanilang nalalaman at ginagamit kung kaya’t sila ay
maituturing na _______________.
A. Multilingguwal
B. Monolingguwal
C. Bilingguwal
D. Mulitilingguwalismo

3. Tawag sa pangatlong wikang natutunan mo sa iyong pagkabata?

A. L2
B. L3
C. L1
D. L4

4. Tawag sa pangalawang wikang natutunan mo sa iyong pagkabata?

A. Unang Wika
B. Pangalawang Wika
C. Wala sa mga nabanggit
D. Wikang gusto

5. Tawag sa wikang una mong natututunan sa iyong pagkabata?

A. Unang Wika
B. Pangalawang Wika
C. Wala sa mga nabanggit
D. Wikang gusto mo

6. Tawag sa pagpapatupad ng iisang wika sa isang bansa tulad ng


mga bansang South Korea, Hapon at iba pa kung saan iisang wika
ang ginagamit.

A. Monolingguwalismo
B. Bilingguwalismo
C. Multilingguwalismo
D. Polingguwalismo

7. Nagkakaroon ng varayti ng wika dahil sa pagkakaiba-iba ng mga salik


panlipunan tulad ng edad, hanapbuhay o trabaho atbp kaya’t
tinatawag na _____________ ang wika.
A. Multilingguwalismo
B. Heterogeneous
C. wala sa nabanggit
D. lahat ng nabanggit

8. Ano naman ang tawag sa pagkakaroon ng tatlo o mahigit pa sa


tatlong wika ng isang bansa.
A. Monolingguwalismo
B. Bilinggwalismo
C. Multilingguwalismo
D. Trilingguwalismo

9. Ang mga sumusunod ay mga dahilan kung bakit sinasabing


heterogeneous ang wika, MALIBAN sa isa.
A. Ang wika ay buhay.
B. Ang wika ay binubuo ng iba’t ibang varayti.
C. Ang wika ay binubuo ng isang varayti.
D. Ang wika ay nagbabago sa paglipas ng mga taon.

10. Tawag sa pagkakaroon ng dalawang wika ng isang tao na tila ba


ang dalawang ito ay kaniyang katutubong wika.

A. Monolingguwalismo
B. Bilinggwalismo
C. Multilingguwalismo
D. Trilingguwalismo
Aralin 1 – Unang Wika, Pangalawang Wika at Iba pa

LINANGIN

Unang Wika
Unang Wika – ito ang tawag sa wikang kinagisnan mula sa pagsilang at
unang itinuro sa isang tao. Tinatawag din itong katutubong wika, mother
tongue, arterial na wika, at kinakatawan din ng L1.
Sa wikang ito ay pinakamataas o pinakamahusay na naipapahayag ng tao
ang kanyang mga ideya, kaispan, at damdamin. Sa madaling sabi, ang unang
matututunan na wika ng isang bata ay siyang tintawag na unang wika.

Pangalawang Wika
Pangalawang Wika – ito naman ang tawag sa pangalawang wika na
matututunan ng isang bata o L2. Habang lumalaki ang isang bata ay
nagkakaroon siya ng exposure sa iba pang wika sa kaniyang paligid na
maaaring magmula sa telibisyon o sa iba pang tao tulad ng kanyang tagapag-
alaga, mga kalaro, mga kaklase, guro at iba pa.
Mula sa mga salitang pauli-ulit niyang naririnig ay unti-unti niyang
natutuhan ang wikang ito hanggang sa magkaroon siya ng sapat na
kasanayan at husay rito at magamit niya na rin sa pagpapahayag at sa
pakikipag-usap sa ibang tao at ito na ngayon ang tinatawag na pangalawang
wika.

Pangatlong Wika
Pangatlong Wika – ito naman ang tawag sa wika na matututunan ng
isang bata matapos niyang matutunan ang una at ang pangalawang wika o
L3. Dumarami ang mga taong nakakasalamuha ng isang bata sa kanyang
paglaki, gayundin ang mga lugar na kanyang nararating, mga palabas na
kanyang napapanood sa telebisyon, mga aklat na kaniyang nababasa. Dito’y
may ibang bagong wika pa uli siyang naririnig o nakikilala na kalauna’y
natututuhan niya at nagagamit na sa pakikipag-usap sa mga tao na
nakapaligid sa kaniya na nagsasalita rin nito. Ang tawag ngayon sa wikang ito
ay pangatlong wika.

Sipi mula kina Dayag at Del Rosario, Komunikasyon at


Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino:Phoenix, Inc., 2016, pp. 27-28
SURIIN:

Bakit kaya sa tingin mo ay mahalagang matutunan ng isang tao


ang mga wika o mga wikaing ginagamit sa kaniyang paligid?
Makatutulong kaya ito sa kaniyang pang-araw-araw na pamumuhay?
Alamin natin!

PAGNILAYAN AT UNAWAIN

Sagutin ang mga sumusunod na mga tanong.

1. Ano ang unang wika o L1 mo? Sa paanong paraan natututunan ng


isang tao ang kaniyang unang wika o L1? Ipaliwanag ang iyong sagot.
___________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
______________.

2. Ano naman ang iyong pangalawang wika o L2? Paano nagkakaroon


ng L2 ang isang tao? Saan at papaano ito nangyayari?

___________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
___________________________________.
3. Ano o ano-ano naman ang iyong pangatlong wika o L3? Anong
pangyayari o mga pangyayari ang nabibigay-daan sa pagkakaroon ng
isang tao ng ikatlong wika? (Huwag ihiwalay ang tanong sa mga linya)

___________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________.
4. Sa anong wika mo madalas naipapahayag ang iyong mga ideya? Bakit?

______________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
____________________________________________.
5. Anong wika naman ang madalas ninyong ginagamit sa inyong
tahanan? Bakit?
___________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
_____________________________________________.
Aralin 2 – Monolingguwalismo, Bilingguwalismo, at Multilingguwalismo

Monolingguwalismo
Monolingguwalismo ang tawag sa nagpapatupad ng iisang wika
sa isang bansa tulad ng isinasagawa sa mga bansang isa lang ang wika
na ginagamit na panturo sa lahat ng larangan o asignatura. Sa sistemang
monolingguwalismo ay may iisang wika rin ang umiiral bilang wika ng
edukasyong komersiyo, negosyo at wika ng pakikipagtalastasan sa pang-
araw-araw na buhay. Samantalang monolingguwal naman ang tawag sa
mga gumagamit ng iisang wika lamang.

Bilingguwalismo
Binigyang kahulugan ni Leonard Bloomfield (1935), isang
Amerikanong lingguwista ang bilinggwalismo bilang paggamit o pagkontrol
ng tao sa dalawang wika na tila ba ang dalawang wika ay kanyang
katutubong wika. Sa madaling salita ang bilinggwalismo ay pagkakaroon
ng dalawang salita sa buhay ng isang tao. Bilingguwal naman ang
matatawag sa taong may sapat na kakayahan sa isa sa apat na makrong
kasanayang pangwikang kinabibilangan ng pakikinig, pagsasalita,
pagbasa, at pagsulat sa isa pang wika maliban sa kaniyang unang wika.
Maituturing na biligguwal ang isang tao kung magagamit niya ang
ikalawang wika nang mataas sa lahat ng pagkakataon. Sa pananaw na ito,
dapat magamit ng mga bilingguwal ang dalawang wika nang halos hindi
matutukoy kung alin sa dalawa ang una at pangalawang wika niya.

Multilingguwalismo
Ang Pilipinas ay ang bansang pinakahalimbawa ng multilinggwal. Sa
pilipinas ay mayroong mahigit 180 wika at wikain kaya naman bibihirang
Pilipino ang monolinggwal. Karamihan ay nakakaintindi ng maraming wika
katulad ng Filipino, Ingles, Cebuano o iba pang wikang katutubo na
karaniwang wikang kinagisnan. Sa madaling salita multilinggwalismo ang
tawag kapag gumagamit ng tatlo o mahigit pang wika ang isang bansa.
Multilingguwal naman ang tawag sa mga taong gumagamit ng tatlo o
mahigit pang wika.

Sipi mula kina Dayag at Del Rosario, Komunikasyon at Pananalik sa


Wika at Kulturang Pilipino:Phoenix, Inc., 2016, pp. 29-34
Aralin 3 – Homogeneous at Heterogeneous na Wika

SURIIN:

Bawat wika na patuloy na ginagamit ay hindi kailanman


matatawag na homogeneous dahil ang bawat wika ay nagkakaiba-iba sa
maraming aspeto. Maaari lamang matawag na homogeneous ang wika
kung iisa at parepareho lamang magsalita ang lahat ng gumagamit ng
nasabing wika.

Subalit lingid sa kaalaman ng lahat na hindi ganito ang wika


sapagkat nagkakaroon ito ng pagkakaiba-iba sanhi ng iba’t ibang salik
panlipunan tulad ng edad, hanapbuhay o trabaho, antas ng pinag-aralan,
kasarian, kalagayang panlipunan, rehiyon o lugar, pangkat etniko o
tinatawag ding etnolinggwistikong komunidad kung saan tayo’y nabibilang,
at iba pa. Nagpapatunay lamang ang mga iba’t ibang salik panlipunang ito
ng pagiging heterogeneous ng wika. Ito ang mga dahilan kung bakit
nagkakaroon ng iba’t ibang barayti o pagkakaiba-iba ng wika.
PAGNILAYAN AT UNAWAIN:

1. Ipaliwanag kung bakit sinasabing walang buhay na wika ang


maituturing homogeneous. Isulat ang iyong sagot sa kahong nasa
loob ng laso.

Sagot:
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
___.
2. Ano sa iyong palagay ang naging dahilan kung bakit namamatay
ang isang wika? Ipaliwanag.
Sagot:

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Quiz/Tayahin:

Panuto: Sagutin ang sumusunod na mga tanong kaugnay


ng mga paksang tinalakay sa modyul na ito. Bilugan ang titik ng
taman sagot.

1. Tawag sa mga taong gumagamit ng iisang wika lamang.

A. Multiligguwal
B. Monolingguwal
C. Bilingguwal
D. Monolingguwalismo
2. Ang mga mamamayan sa Pilipinas ay mayroong mahigit sa tatlong
wika ang kanilang nalalaman at ginagamit kung kaya’t sila ay
maituturing na _______________.

A. Multilingguwal
B. Monolingguwal
C. Bilingguwal
D. Mulitilingguwalismo

3. Tawag sa pangatlong wikang natutunan mo sa iyong pagkabata?

A. L2
B. L3
C. L1
D. L4

4. Tawag sa pangalawang wikang natutunan mo sa iyong pagkabata?

A. Unang Wika
B. Pangalawang Wika
C. Wala sa mga nabanggit
D. Wikang gusto

5. Tawag sa wikang una mong natututunan sa iyong pagkabata?

A. Unang Wika
B. Pangalawang Wika
C. Wala sa mga nabanggit
D. Wikang gusto mo

6. Tawag sa pagpapatupad ng iisang wika sa isang bansa tulad ng


mga bansang South Korea, Hapon at iba pa kung saan iisang wika
ang ginagamit.

A. Monolingguwalismo
B. Bilingguwalismo
C. Multilingguwalismo
D. Polingguwalismo
7. Nagkakaroon ng varayti ng wika dahil sa pagkakaiba-iba ng mga salik
panlipunan tulad ng edad, hanapbuhay o trabaho atbp kaya’t
tinatawag na _____________ ang wika.

A. Multilingguwalismo
B. Heterogeneous
C. wala sa nabanggit
D. lahat ng nabanggit

8. Ano naman ang tawag sa pagkakaroon ng tatlo o mahigit pa sa


tatlong wika ng isang bansa.

A. Monolingguwalismo
B. Bilinggwalismo
C. Multilingguwalismo
D. Trilingguwalismo

9. Ang mga sumusunod ay mga dahilan kung bakit sinasabing


heterogeneous ang wika, MALIBAN sa isa.

A. Ang wika ay buhay.


B. Ang wika ay binubuo ng iba’t ibang varayti.
C. Ang wika ay binubuo ng isang varayti.
D. Ang wika ay nagbabago sa paglipas ng mga taon.

10. Tawag sa pagkakaroon ng dalawang wika ng isang tao na tila ba


ang dalawang ito ay kaniyang katutubong wika.

A. Monolingguwalismo
B. Bilinggwalismo
C. Multilingguwalismo
D. Trilingguwalismo

INIHANDA NI: ZORAIDA U. BADRON


GURO

You might also like