ushtria

ushtria
E premte, 29 SHTATOR 2017 1

Viti i 70-të i botimit Nr. 39 (82735) Botim Qendror i Ministrisë së Mbrojtjes E premte, 29 shtator 2017
Operacioni “Sea Guardian”:
Kontingjenti i V-të kthehet nga deti Egje
N ë Bazën Detare Pashaliman Vlorë, u
zhvillua më 26 shtator, ceremonia për
pritjen e 21 efektivave të Kontingjentit
V të cilët ishin pjesë e operacionit “Sea
Guardian” në detin Egje që prej muajit
korrik. Kontingjenti u prit nga komandanti
Flet për DW Petr Pavl, kryetar i
Komitetit Ushtarak të NATO-s
NATO dhe Shqipëria
i Forcës Detare gjeneral major Ylber Dogjani,
komandanti i Komandës së Doktrinës dhe
Stërvitjes gjeneral brigade Manushaqe Shehu, po koordinojnë
rrugën përpara
përfaqësues të forcave dhe reparteve të tjera
në Forcat e Armatosura, kolegë, familjarë dhe
të afërm të efektivave....
» faqe 5

Ministrja Xhaçka
Mbeshtjetje për Kosovën,
në rrugën drejt NATO-s
Ministrja e Mbrojtjes, znj. Olta Xhaçka priti më 26 shtator, në një vizitë zyrtare,
» faqe 7

ministrin e ri të sapozgjedhur për Forcën e Sigurisë së Kosovës, Rrustem Berisha ASNI

» faqe 3 Gjeneral Brigade
Kollçaku në stërvitjen
“Ndërveprimi-17”

S hefi i Shtabit të Përgjithshëm të Forcave

të Armatosura Gjeneral Brigade Bardhyl
Kollçaku, zhvilloi ditën e hënë, më 25 shta-
tor, një vizitë në ambientet e Agjencisë së
Sistemeve të Ndërlidhjes dhe Informacionit
(ASNI), ku zhvillohet stërvitja “Ndërveprimi-
17”. Kjo ditë përkonte edhe me Ditën...

» faqe 2

Stërvitja
“JCET-17”
Forca Tokësore starton
nato stërvitjen “Biza 17-02”
Stërvitje e përbashkët me
Stërvitjet e Forcat Speciale amerikane
faqe 4
F orca Tokësore (FT), ka filluar ditën e
martë, stërvitjen e saj më të madhe për
vitin 2017, të koduar “BIZA 17-02”. Kjo stër-

NATO-s, aleancë Stërvitje në ujërat ndërkombëtare

vitje, e cila është planizuar për tu zhvilluar
në rajonin e Bizës, është e nivelit taktik dhe

dhe partneritet
e formatit Live Excercise (stërvitje me trupa),
Anija Iliria (P-131) me Grupin me pjesëmarrjen e rreth 1000 efektivave

»
dhe mbi 200 mjeteve të batalionit të Dytë
e II-të Detar të NATO-s(SNMG2)
»
faqe 10 të Këmbësorisë, batalionit të forcave...
faqe 5 faqe 4

http://www.mod.gov.al/index.php/publikime/gazeta-ushtria e-mail: gazetaushtria@mod.gov.al

 ushtria
2 E premte, 29 SHTATOR 2017 zyrtare

Shqipëri-SHBA/ Forcimi i partneritetit dhe sigurisë në vend

Ministrja e Mbrojtjes, znj.Olta Xhaçka priti
ambasadorin e SHBA-së në Tiranë, z.Donald Lu
M inistrja e Mbrojtjes, znj. Olta Xhaçka priti ditën e premte,
më 22 shtator, në një takim ambasadorin e Shteteve të
Bashkuara të Amerikës në Tiranë, z. Donald Lu.
Në fillim të takimit, kryediplomati Amerikan, z. Donald Lu,
e uroi ministren Xhaçka për detyrën e re në krye të Ministrisë
së Mbrojtjes së Shqipërisë. Znj. Xhaçka shprehu vlerësimin e
saj për marrëdhënien e shkëlqyer mes dy vendeve tona dhe e
garantoi ambasadorin Lu, për vullnetin e qeverisë shqiptare,
për t’i forcuar akoma më tej këto marrëdhënie.
Ministrja Xhaçka dhe ambasadori Lu biseduan gjithashtu
edhe mbi bashkëpunimin e mëtejshëm mes Shqipërisë dhe
Shteteve të Bashkuara të Amerikës në funksion të forcimit të
partneritetit dhe sigurisë në vend. Ambasadori Lu shoqëro-
hej në këtë takim nga atasheu ushtarak dhe shefi i Zyrës së
Bashkëpunimit Ushtarak në Ambasadën Amerikane në vendin
tonë.

Gjeneral brigade Kollçaku, priti gjeneral brigade Edward J. Chrystal Jr.

S Dy dekata partneritet me
hefi i Shtabit të Përgjithshëm
të FA gjeneral brigade Bard-
hyl Kollçaku, priti diten e
enjte, më 27 shtator, një del-
egacion të Gardës Kombëtare të New

Gardën Kombëtare të New Jersey

Jersey të kryesuar nga zv.komandanti
i Gardës Kombëtare të New Jersey,
gjeneral brigade Edward J. Chrys-
tal Jr.Gjatë këtij takim u vlerësua
bashkëpunimi ushtarak në kuadër të
Programit të Partneritetit midis Shq-
ipërisë dhe Gardës Kombëtare të New
Jersey, i cili ka filluar në vitin 1993.
Gjeneral brigade Kollçaku theksoi
rëndësinë e këtij bashkëpunimi, i
cili edhe pse në format dypalësh, ka
kontribuar jashtëzakonisht në trans-
formimin e Forcave të Armatosura
të Republikës së Shqipërisë. “Gjatë
këtyre dy dekadave të bashkëpunimit,
ushtarakët e dy vendeve kanë qenë
krah për krah njeri - tjetrit, jo vetëm
në trajnime e stërvitje por edhe në
operacione, gjë e cila kulmoi në
dërgimin e kontingjenteve të për-
bashkëta OMLT/MAT, me mision
trajnues të Ushtrisë Kombëtare Af-
gane”, theksoi ndër të tjera gjeneral
brigade Kollçaku.Gjeneral brigade Agjencia e Sistemeve të Ndërlidhjes dhe Informacionit (ASNI)
Chrystal nga ana e tij, vlerësoi jshëm të këtij bashkëpunimi edhe në Aktualisht, Programi i Partneritetit
bashkëpunimin dhe angazhimin e
deritanishëm me FA Shqiptare duke
theksuar se eksperiencat e fituara në
të ardhmen, duke u ndalur kryesisht
në mundësinë e bashkëpunimit për
përgatitjen dhe mbështetjen e b2k dhe
me Gardën Kombëtare të New Jersey
është i fokusuar në fushat e edukimit,
trajnimeve nëpërmjet skuadrave të
Gjeneral Brigade
operacione janë kontributi dhe ekspe-
rienca më e mirë e këtij bashkëpunimi
dhe angazhimi.
GBLK për procesin e certifikimit,
trajnimin e pilotëve/ekuipazhit të
helikopterit H-145 si dhe në shkëm-
lëvizshme trajnuese, EOD, planifi-
kimin për emergjencat civile, zhvil-
limin i trupës së nënoficerëve si dhe
Kollçaku në stërvitjen
Të dy bashkëbiseduesit shprehën
gatishmërinë për thellimin e mëte-
bimin e eksperiencës për konceptin e
rezervistëve.
të stërvitjeve të përbashkëta dhe në
kuadër të NATO. “Ndërveprimi-17”
Stërvitja “Ndërveprimi-17”, do të pasojë më tej me
Ministri Berisha viziton Forcat stërvitjen me trupa e cila do të zhvillohet në Poligonin
Kombëtar të stërvitjes në Bizë të koduar “Livex 17”

Speciale dhe ato “Komando” S hefi i Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura Gjeneral Brigade
Bardhyl Kollçaku, zhvilloi ditën e hënë, më 25 shtator, një vizitë në
ambientet e Agjencisë së Sistemeve të Ndërlidhjes dhe Informacionit (ASNI),
ku zhvillohet stërvitja “Ndërveprimi-17”. Kjo ditë përkonte edhe me Ditën
B atalioni i Forcave Speciale dhe ai
“Komando” i Forcës Tokësore,
janë vizituar ditën e martë nga Ministri
vizitë në ambientet e punës dhe stërvitjes
së bFS dhe “Komando”.
Për nder të vizitës së ministrit të
e Vizitorëve të Shquar (DVSH), që tashmë janë pjesë e programit të ditëve
të stërvitjes në aktivitete të përmasave të tilla. Merrnin pjesë gjithashtu në
këtë ditë edhe drejtorët e drejtorive në Shtabin e Përgjithshëm të Forcave të
i Forcës së Sigurisë (FS) së Republikës Forcës së Sigurisë së Kosovës, efektivat e
Armatosura si dhe përfaqësues nga komandat e forcave/mbështetëse si dhe
së Kosovës z. Rrustem Berisha. Në bFS dhe ata “komando” kryen një demon-
repartet autonome të Shtabit të Përgjithshëm.
këtë vizitë zoti Berisha, shoqërohej strim stërvitor, me tema nga trajnimi i
Stërvitja “Ndërveprimi-17”, do të pasojë më tej me stërvitjen me trupa e cila
nga zëvendës ministri i Mbrojtjes tyre i përditshëm si : qitje preçizioni, hed-
do të zhvillohet në Poligonin Kombëtar të stërvitjes në Bizë të koduar “Livex
i Republikës së Shqipërisë z.Petro hje nga kulla e alpinizmit, çlirim pengu
17”. Stërvitja me trupa sikurse është konceptuar, do të shoqërohet me dislokim
Koçi, zv/shefi i Shtabit të Përgjithshëm etj.Në përfundim të demonstrimit, minis-
të elementëve të qendrave të lëvizshme të ndërlidhjes të Forcave Tokësore dhe
të Forcave të Armatosura gjeneral tri i FSK z. Rrustem Berisha, dhe stafi që
ASNI. Elementë të cilët do të shërbejnë si pjesë e Grup Batalionit të Forcave
brigade Dedë Prenga, Inspektori i e shoqëronte gjatë kësaj vizite, shprehën
Tokësore. Gjatë përshëndetjes për efektivat Gjeneral Kollçaku pasi i falënderoj
FSK gjeneral Bashkim Jashari, shef përgëzimet dhe urimet e tyre më të mira,
pjesëmarrësit në emër të Ministrit të Mbrojtjes, për përkushtimin dhe aftësitë
i Departamentit për Operacione gjen- për të gjithë efektivat e angazhuar në të,
e treguar në përmbushjen me fanatizëm dhe zbatimin me rigorozitet të çdo
eral brigade Nazmi Brahimaj, atasheu për përformancën dhe nivelin e lartë të
cioni i shqiptarëve nga Kosova u njoh me elementi të planëzuar që më parë theksoj midis të tjerash se:
ushtarak i Republikës së Kosovës në profesionalizmit të treguar.
anë të një brifingu të përgatitur me këtë “Me punën dhe seriozitetin e deri tanishëm të treguar nga ana juaj për
vendin tone, nënkolonel Enver Dugolli Gjithashtu z.Berisha,vlerësoi më nota
rast, me historikun, misionin ,detyra dhe planëzimin dhe realizimin e stërvitjes “Ndërveprimi-17”, si një nga stërvitjet
etj.Pasi janë pritur nga shefi i Shtabit të të larta angazhimin e këtyre trupave elitë
angazhimet e trupave elitë të Forcës Tokë- më të rëndësishme për trupat e ndërlidhjes, ju garantoj se nga ana ime dhe
Forcës Tokësore kolonel Petrit Çuni dhe edhe në misionet paqeruajtëse në kuadër
sore, në misionet paqeruajtëve në kuadër Ministrit të Mbrojtjes do keni mbështetjen e plotë për zhvillimin e mëtejshëm
nga komandanti i batalionit të Forcave të Aleancës anë e mbanë globit.Vizita u
të NATO-s. Aktiviteti vazhdoi më tej me të teknologjisë së ndërlidhjes”.
Speciale kolonel Ilirian Dauti, delega- mbyll me një foto të përbashkët.

Gazetarë: Gazetarë: Graphic Designer: Adresa:

Ded Kola
stafi Shef i Sektorit të
Botimeve & Kryeredaktor
Mimoza Golikja
Albert Zholi
Saimir Alija
Ilir Lame
Afërdita Hysaj
Redaktore/Korrektore:
Rruga e Dibrës/
Garnizoni “Skënderbej”
Anila doda
 ushtria
zyrtare E premte, 29 SHTATOR 2017 3

Ministrja Xhaçka
M
inistrja e Mbrojtjes,
znj. Olta Xhaçka priti

Mbeshtjetje për Kosovën,

më 26 shtator, në një
vizitë zyrtare, minis-
trin e ri të sapozgjedhur për Forcën e
Sigurisë së Kosovës, Rrustem Berisha
dhe delegacionin që e shoqëronte atë.

në rrugën drejt NATO-s

Në takimin dypalësh, ministrja Xhaçka
e uroi homologun e saj për detyrën e
re dhe shprehu sigurinë se ministri
Berisha do të jetë një avokat i denjë i
aspiratave të Kosovës për integrimin
euroatlantik.
“Integrimi i Kosovës është një
destinacion i natyrshëm, sikundër për Ministrja e Mbrojtjes, znj. Olta Xhaçka priti më 26 shtator, në një vizitë zyrtare, ministrin e ri
të sapozgjedhur për Forcën e Sigurisë së Kosovës, Rrustem Berisha
të gjitha vendet e Ballkanit. Garantoj
gatishmërinë tonë për të intensifikuar
bashkëpunimin mes dy vendeve e mbi
të gjitha për të ndarë me Qeverinë e
Kosovës, eksperiencën tone lidhur me
anëtarësimin në
NATO”, tha ministrja Xhaçka gjatë
takimit mes dy delegacioneve.Ministri
për Forcën e Sigurisë së Kosovës nën-
vizoi se për palën kosovare, Shqipëria
është aleati më i fuqishëm në rrugëtimin
drejt anëtarësimit në Organizatën e At-
lantikut të Veriut dhe jo vetëm.
“Prioriteti aktual i FSK është të
përshpejtojë transformimin në Forca të
Armatosura. Dhe më lejoni të theksoj
edhe këtu në Tiranë se formimi i FA
nuk është në kundërshtim me pakicat
serbe, por përkundrazi, është në dobi
të të gjithë qytetarëve të Kosovës”, de-
klaroi ministri Berisha.Pas nënshkrimit
në librin e nderit dhe takimit mes dy NATO do të thotë më shumë Kosova synon të promovojë
delegacioneve, dy homologët Xhaçka siguri, stabilitet e demokraci raportet e mira fqinjësore
dhe Berisha dolën në një deklaratë
për shtyp ku kryefjala ishte vijimi i Deklarata e plotë e ministres së Mbrojtjes, znj. Olta Xhaçka: Deklarata e plotë e ministrit për Forcën
bashkëpunimit dhe mbështetjes si në e Sigurisë së Kosovës, z. Rrustem Berisha:
rrafshin politik dhe atë teknik. “N dihem e nderuar që kam sot të ftuar në Ministrinë e Mbrojtjes së Re-
publikës së Shqipërisë, zotin Rrustem Berisha, ministër i Forcës për
Sigurinë e Kosovës dhe delegacionin që e shoqëron.Ky takim ishte një mundësi “F illimisht më lejoni që të përshëndes ministren e re të Mbrojtjes, zonjën
Xhaçka dhe t’i uroj suksese, punë të mbarë në detyrën e saj. Është një
“Profesionalizmi dhe devotshmëria
e shkëlqyer për ta uruar zotin Berisha për detyrën e re në krye të Ministrisë së detyrë jashtëzakonisht sfiduese dhe më përgjegjësi. Ne sot ishim në vizitë zyrtare
e FSK në përmbushje të detyrimeve që Forcës për Sigurinë e Kosovës. Jam e bindur se zoti ministër, por edhe qeveria në Ministrinë e Mbrojtjes së Republikës së Shqipërisë. Karakteri i kësaj vizite ishte
rruga e integrimit në NATO imponon, e re e Republikës së Kosovës e drejtuar nga zoti Haradinaj do të vijojnë punën më tepër njoftues dhe me qëllim që të gjithë ta zgjerojnë bashkëpunimin ndërmjet
besojmë se do të shpërblehet shumë e shkëlqyer për integrimin e vendit të tyre në strukturat euroatlantike. Ministrisë së FSK dhe Ministrisë së Mbrojtjes dhe kjo është në kuadër të zgjerimit,
E sigurova zotin ministër se mbështetja jonë do të vijojë të jetë konkrete dhe të bashkëpunimit rajonal të të gjitha vendeve të rajonit. Republika e Kosovës synon
shpejt. E sigurova ministrin Berisha se maksimale si në rrafshin politik ashtu edhe në atë teknik. E gjithë eksperienca që të promovojë raportet e mira fqinjësore me të gjitha shtetet e rajonit. Jo vetëm
bashkëpunimi ynë do të vijojë me ritëm e Shqipërisë në rrugën e integrimit të plotë në NATO do të vijojë të përcillet për të minimizuar kërcënimet, rreziqet, por për të tejkaluar trashëgiminë e së ka-
me profesionalizëm dhe me dashamirësi tek vëllezërit tanë kosovarë. Aleanca luarës sepse ne e dimë që në këtë rajon kemi patur një trashëgimi jo fortë të mirë
intensiv si përherë. Ka një implemen- më e madhe ushtarake e botës, një bashkim vlerash dhe përpjekjesh në mbrojtje dhe shpresojmë që ne do të gjejmë mënyrën, do të gjejmë forcën dhe format që
tim pothuaj tërësor, sipas referencës të jetës, lirisë dhe demokracisë së popujve tanë, e ka prioritet të qartë politikën të tejkalojmë të gjitha ato barriera që të luftojmë, të cilat do të rrezikojnë sigurinë
e “dyerve të hapura” të të gjithë vendeve të Ballkanit Perëndimor. e brendshme, sigurinë rajonale dhe sigurinë globale. E njoftova ministren se qeveria
kohore, të Planit të Bashkëpunimit e Republikës së Kosovës një ndër prioritet e saj ka edhe forcimin e institucioneve të
Integrimi i plotë i Ballkanit në NATO, do të thotë më shumë siguri, më
për vitin 2017, ndërkohë që stafet po shumë stabilitet, më shumë demokraci, jo vetëm për vendet tona, por edhe sigurisë. Në kuadër të saj është edhe transformimi i Forcës së Sigurisë në Forcat e
punojnë për planin e vitit që vjen”, tha për Aleancën në tërësi. Për më tepër integrimi është një ëndërr e përbashkët Armatosura të Kosovës. Po ashtu e njoftova ministren me përpjekjet tona që kanë të
e popujve të Ballkanit, të cilët meritojnë të shpërblehen për sakrificat e tyre. I bëjnë me ndryshimin e imazhit të brendshëm edhe të jashtëm të shtetit të Kosovës, për
ndër të tjera ministrja Xhaçka. vetë faktin që nuk dëshirojmë të jemi të njohur si një vend që vetëm konsumon siguri
shpreha zotit ministër, bindjen time se, Republika e Kosovës, me ndihmën e
Pas takimit në Ministrinë e pakursyer të vendeve aleate dhe atyre partnere, në përputhje me legjislacionin dhe është barrë për komunitetin ndërkombëtar, por dëshirojmë që në të ardhmen të
e brendshëm të saj, do të realizojë shndërrimin e Forcës së Sigurisë së Kosovës kontribuojmë për siguri dhe të jemi partner i besueshëm në rajon dhe më gjerë. Ne
Mbrojtjes, delegacioni kosovar, i synojmë që bashkëpunimin që kemi pasur midis Ministrisë së FSK dhe Ministrisë
në Forcë të Armatosur të saj. Profesionalizmi dhe devotshmëria e FSK-së, në së Mbrojtjes ta avancojmë edhe më tej. Deri më tani kemi pasur një bashkëpunim të
shoqëruar nga zëvendësministri Petro përmbushje të detyrimeve që rruga e integrimit në NATO imponon, besojmë shkëlqyer edhe në fushën e arsimimit, në fushën e trajnimeve, sidomos në trajnimet,
Koçi mori pjesë në një mësim tregues se do të shpërblehet shumë shpejt. kurset e ndryshme, që nga kursi bazik deri në kursin e avancuar. Presim nga Ministria
mbi taktikat stërvitore për pjesëmarrjen E sigurova ministrin Berisha se, bashkëpunimi ynë do të vijojë me ritëm e Mbrojtjes që ta kemi përkrahjen dhe mbështetjen të anëtarësimit në iniciativa rajonale
intensiv si përherë. Ka një implementim pothuaj tërësor, sipas referencës por edhe në integrimin në NATO dhe besojmë që pas këtij takimi njoftues, shpresojmë
në misione, në Batalionin e Forcave kohore, të Planit të Bashkëpunimit për vitin 2017, ndërkohë që stafet tona po që ministrja Xhaçka në axhendën e saj do të parashohë një vizitë në Kosovë, konkretisht
Speciale në Zall-Herr. punojnë për draftin e planit për vitit 2018”. në Ministrinë e Forcës për Sigurinë e Kosovës”.
 4
ushtria
E premte, 29 SHTATOR 2017 zyrtare

Forca Tokësore starton stërvitjen “Biza 17-02”

Major Ervin HODO
Forca Tokësore (FT), ka filluar ditën e martë, stërvitjen e saj më
të madhe për vitin 2017, të koduar “BIZA 17-02”. Kjo stërvitje, e
cila është planizuar për tu zhvilluar në rajonin e Bizës, është e nivelit
taktik dhe e formatit Live Excercise (stërvitje me trupa), me pjesë-
marrjen e rreth 1000 efektivave dhe mbi 200 mjeteve të batalionit të
Dytë të Këmbësorisë, batalionit të forcave “komando”, kompanisë
së Mbrojtjes nga Armët e Dëmtimit në Masë, si dhe elementëve të
tjerë mbështetës.
Shtabi i Forcës Tokësore, gjatë kësaj stërvitje do të jetë i dislokuar
në rajonin e Bizës dhe do të veprojë në rolin e HICON (Higher
Control). HICON-i, është i kompozuar me përfaqësues nga të gjitha
degët e Shtabit të Forcës Tokësore G1-G9, dhe do të drejtohet gjatë
gjithë periudhës stërvitore nga shefi i Shtabit të Forcës Tokësore
kolonel Petrit Çuni. Një nga të veçantat e kësaj stërvitje, është edhe
angazhimi në të, i mjeteve të tipit HUMVEE të dhuruara së fundmi
nga qeveria e SHBA.Qëllimi i ‘Biza 17-02”, është rritja e aftësive të
shtabeve pjesëmarrëse në stërvitje, Grup batalionit të Këmbësorisë së
Lehtë (GBKL), si dhe drejtuesëve të të gjitha niveleve për planizimin
dhe zhvillimin e të gjitha operacioneve luftarake mësymëse, në nivelin
taktik si dhe vlerësimi/certifikimi i kompanisë së tretë “Puma”, të
batalionit të Dytë të Këmbësorisë së Forcës Tokësore.
“Biza 17-02” synon kompaktësimin e veprimeve të GBKL,
testimin e elementëve të Komandim-Kontrollit, si dhe vlerësim për
certifikim kombëtar sipas sistemit të NATO-s, Combat Readiness
Evaluation (CREVAL).Stërvitja në fjalë, pritet të vazhdojë deri në
datën 30 Shtator, ku do të finalizohet me një numër mësimesh treguese
nga tema të ndryshme taktike.

Batalioni i Forcave Speciale

“JCET-17”: Stërvitje e përbashkët

me Forcat Speciale amerikane
N
ga data 04 deri me 29 shta-
tor 2017 u zhvillua stërvitja
e përbashkët “Joint Com-
bined Exchange Training
2017”(JCET), me pjesëmarrjen e
efektivave të batalionit të Forcave Spe-
ciale të Forcës Tokësore, Forcave Spe-
ciale Amerikane dhe Repartin Special
“RENEA” të Ministrisë së Punëve të
Brendshme”.Gjeografia e zhvillimit të
kësaj stërvitje ishte e gjerë dhe përfshiu
terret stërvitore në poligonet e stërvitjes
së bFS-së, në rajonin stërvitor “Bizë”,
në bazën detare të Kepit të Palit dhe
garnizonin “Skënderbej.”
Gjeografia e zhvillimit
të kësaj stërvitje ishte e
gjerë dhe përfshiu terret
stërvitore në poligonet e
stërvitjes së bFS-së, në
rajonin stërvitor “Bizë”,
në bazën detare të Kepit
të Palit dhe garnizonin
rritjen e aftësive planizuese mbi proce-
durat e vendimarrjes, rritjen e aftësive
për kryerjen e detyrave speciale në
spektrin e operacioneve speciale (In-
filtrim, Zbulim Special, Sigurimin e
perimetrit për mbylljen e rrugëve të
afrimit dhe largimit të kundërshtarit,
zhvillimi i operacioneve për mbledhjen
e të dhënave në objekt (SSE), Aksion
Direkt mbi objektiv, veprimet në kon-
takt, kapja ose eleminimi i objektivave
të rëndësisë së vaçantë HVT, shkëputja
e kontaktit, kryerja e MEDEVAC eks-
filtrimi, rikthim në bazë. Njësia administrative Poroçan, Bashkia Gramsh
Zhvillimi i aftësive ndërvepruese

Ura ““bailey” në shërbim të

Kjo stërvitj u planizua organiza
dhe u zhvillua në tre faza:
Faza e pare, parë u fokusua mbi
qitjet e avancuara dhe dhënien e ndi-
hmës së shpejtë në fushën e luftimit
“TCCC” (Tactical Combat Casualty
Care). Nën drejtimin e specialistëve
të armatimit të 10 US SFG, u zhvil-
luan qitje të avancuara me ngarkesë të
lartë fizike dhe taktikë speciale (qitje
në distance të afërt dhe në qendrat e
banuara). Gjatë kësaj faze, personeli
pjesmarrës gjithashtu zhvilloi stërvitje
me temë “dhënia e ndihmës së parë në
zonën e operacionit ku kryhen veprimet
luftarake.” e njohur ndryshe si “Tacti-
cal Combat Casualty Care”,
Gjatë fazës së dytë, fokusi kryesor
ishin: taktikat speciale, taktika e njësive
të vogla,luftim i afërt, luftim në qendrat
e banuara dhe goditje objekti te cilat
synonin kompaktësimin dhe bashk-
punimin e tre njësive si një e vetme.
Gjatë fazës së tretë dhe përfun-
dimtare, u zhvillua planizim me kohë
“Skënderbej.”
të shkurtuar dhe zgjidhje detyre në
interes së detyrës për goditje objekti.
Çdo skenar ishte i ndërthurur me situata
të ndryshme, të cilat krijonin marrjen e
vendimeve të shpejta për menaxhimin
e situatave operacionale. Gjithashtu në
këtë faze, u zhvillua stërvitje e avanc-
uara sipas specialiteteve, për Xhenion
dhe Snajper. Në përfundim të kësaj
faze në datën 28.09.2017 u zhvillua
Dita e vizitorëve të shquar në ambjentet
e garnizonin “Skënderbej”. Me këtë
rast u zhvillua edhe një demonstrim
stërvitorme temë “Goditje Objekti” ku
u ndërthurën elementët e infiltrimit
nga ajri, çlirim pengjesh, eksfiltrim,
detyrë e cila u krye nga grupet taktike
të përbashkëta bFS dhe RENEA.
Objektivat kryesorë të JCET-17,
ishin:
Aftësimin e pjesmarrësve në interes
të zgjidhjes së detyrave operacionale,
me njësitë (komponentët) konvencional
për zhvillimin e operacioneve të inte-
gruara sipas koncepteve COMBINED
JOINT.
Rritjen e aftësive operacionale të
efektivit të bFS për të planizuar dhe
bashkëvepruar me njësi të tjera në
përmbushjen e misioneve të caktuara.
Aftësimi i operatorëve speciale
në njohuri të avancuara sipas special-
iteteve; Operacione, Snajper, Shen-
detsi, Xhenjo si dhe dhënia e ndihmës
së parë në zonën e operacionit.Në
këtë stërvitje morën pjesë 45 Forca
Speciale, nga të cilat 15 efektivë të FS
Shqiptare, 18 efektivë të “RENEA” dhe
12 efektivë të FS Amerikane.JCET-17
përfaqëson për efektivat e batalionit
të Forcave Speciale, një mundësi të
rrallë bashkëpunimi me forcat speciale
amerikane për rritjen profesionale dhe
shkëmbim eksperience për keto trupa
elitë të Forcës Tokësore.
Major Edvin ZGURO
Specialist i BCU-së bFS
3000 banorëve në 4 fshatra
Efektivët e batalionit të Xhenios të Komandës Mbështetëse kanë filluar
punimet për ndërtimin e urës “bailey” në Njësinë administrativePoroçan-
Bashkia Gramsh. Në inaugurimin e fillimit të punimeve të kësaj ure më 26
shtator, ishte e pranishme ministrja e Mbrojtjes znj. OltaXhaçka, e cila
shoqërohej nga Shefi i Shtabit të Përgjithshëm Gjeneral Brigade Bardhyl
Kollçaku, komandanti i Komandës Mbështetëse Kolonel Gaspër Lala,
Kryetari i bashkisëGramsh Znj. Luljeta Dollani, deputeti i zonës Z. Anas-
tas Angjeli dhe përfaqësues të pushtetit vendor të Njësinë Administrative
Poroçan, Bashkia Gramsh.
Pasi përmendi kontributin e Forcave të Armatosura në disa zona të Shq-
ipërisë, ministrja Xhaçka foli për rëndësinë që ka ndërtimi i kësaj ure për
banorët e kësaj zone,FA kanë qenë në krye te punëve duke filluar që nga
zjarret e pamundura për t’u shuar me mjetet e tjera civile, duke vazhduar me
përmirësimin e infrastrukturës në zona të ndryshme si dhe ndërtimin e urave.
Kjo urë lidh plot 4 fshatra, me qytetin e Gramshit por më e rëndësishmjaështë
që mësuesit dhe nxënësit shkollave nuk do tu duhet më tërrezikojnë jetën për
të shkuar në shkollë ”- tha ajo duke falënderuar punën e xhenierëve të KMpër
fillimin e ndërtimit të kësaj ure dhe duke garantuar gjithashtu mbështetjen e
saj për Bashkinë e Gramshit, por edhe për bashkitë e tjera të vendit.
Në përshëndetjen e saj drejtuar banorëve, ministrja Xhaçkaka falënderuar
ata për mikpritjen dhe ka bindjen e plotë se efektivët e bxh do të kenëm-
bështetjen e duhur gjatë kryerjes së punimeve për ndërtimin e urës, si dhe ka
theksuar se Forcat e Armatosura do të vijojnë të kontribuojnë në mbështetje
të komunitetit.Puna e KM jo vetëm në bashkinë Gramsh, por në të gjithë
vendin është një kontribut që FA japin për komunitetin në nevojë.
Në fjalën përshëndetëse Shefi i Shtabit të Përgjithshëm Gjeneral Brigade
Bardhyl Kollçakufalënderoi Komandën Mbështetëse dhe efektivat e (bxh) për
përkushtimin e treguar në ndërtimin e urave në të gjithëterritorin e Shqipërisë
dhe e garantoi Ministren e Mbrojtjes dhe komunitetin e kësaj zone se ura që
sapo ka nisur do të përfundojë mëshpejt seç është planifikuar.
Një falënderim i veçantë për Forcat e Armatosura dhe batalionin e xhenios
ka bërë Kryetarja e Bashkisë Gramsh znj,Luljeta Dollani për bashkëpunimin
dhe kontributin që po i jep kësaj zone për ndërtimin e urës së fshatit Poroçan,
Gramsh dhe rëndësinë që ka kjo urë sidomos për nxënësit e kësaj zone,
të cilët për të shkuar në shkollë u duhej të kalonin lumin në këmbë duke
rrezikuar jetën e tyre dhe kur kjo gjë ishte e pamundur, ata detyroheshin të
mos frekuentonin shkollën.Ndërtimi i kësaj ure u shërben 3000 banoreve të
4 fshatrave Poroçan, Holtas, Gjerë dhe Lleshaj, të Njësisë Administrative
Poroçan. Për ndërtimin e urës “baely” me gjatësi 21 ml, seksion 2/1 e
peshëmbajtje 40 ton, do të realizohet falë angazhimit të personelit specialist
prej 10 persona dhe 3 mjete të batalionit të xhenios.
zyrtare ushtria
E premte, 29 SHTATOR 2017 5

Operacioni “Sea Guardian”:

N
ë Bazën Detare Pashali-
man Vlorë, u zhvillua më

Kontingjenti i V-të
26 shtator, ceremonia për
pritjen e 21 efektivave të
Kontingjentit V të cilët ishin pjesë e
operacionit “Sea Guardian” në detin
Egje që prej muajit korrik. Kontingjenti
u prit nga komandanti i Forcës Detare

kthehet nga deti Egje

gjeneral major Ylber Dogjani, koman-
danti i Komandës së Doktrinës dhe
Stërvitjes gjeneral brigade Manushaqe
Shehu, përfaqësues të forcave dhe
reparteve të tjera në Forcat e Armato-
sura, kolegë, familjarë dhe të afërm
të efektivave.Ceremonia u hap nga

Gjatë periudhës dy mujore të shërbimit në detin Egje është arritur

komandanti i Flotiljes Detare kapiten
i rangut parë Ferdinant Kreshpani, i
cili në emër të forcës falënderoi dhe
shprehu mirënjohjen për shërbimin dhe
profesionalizmin që efektivat e kon-
të shpëtohen mbi 151 refugjatëve të kombësive të ndryshme
tingjentit të pestë treguan gjatë kohës së
qëndrimit në zonën e operacionit.
Ndër të tjera ai u shpreh “Ndihemi
krenarë për faktin se Kontingjenti V
ka realizuar me sukses misionin e
ngarkuar, ka justifikuar plotësisht be-
simin e ministrit të Mbrojtjes, shefit të
Shtabit të Përgjithshëm, komandantit të
Forcës Detare dhe familjeve të tyre”.
Më pas komandanti i kontingjentit si
dhe efektivat ndanë disa prej moment-
eve gjatë kohës së qëndrimit në opera-
cion, koordinimin dhe bashkëpunimin
me aleatët në zonë, vizitat që ata kanë
patur në anijen Oriku etj.
Ky kontingjent gjatë periudhës
dy mujore të shërbimit në detin Egje,
ka kryer disa operacione duke ar-
ritur kështu diktimin e disa mjeteve
lundruese, ndalimin apo dhe dhënien
ndihmë sipas rastit të mbi 151 refug-
jatëve të kombësive të ndryshme, mes
tyre gra dhe fëmijë, të cilët niseshin nga
Turqia dhe synonin brigjet greke.Roli i
efektivave dhe anijes shqiptare në këtë
operacion është raportimi i trafikut të në rrezik. Informacioni i siguruar gjatë detare greke dhe turke, si dhe misionin e Gjeneral brigade Bardhyl Kollçaku akordon
migrantëve në zonën operacionale dhe patrullimit së bashku me anijet greke, Bashkimit Europian “Frontex” në detin
ndërhyrja duke ofruar ndihmë në rastet
kur konstatohet se jetët njerëzore janë
holandeze, turke dhe britanike është
shkëmbyer në kohë reale me rojet breg-
Egje, në interes të parandalimit të fluksit
të refugjatëve dhe migrantëve.
“Certifikatë Mirënjohje”
për nënkolonel® Veip Bello
Stërvitje në ujërat ndërkombëtare Shefi i Shtabit të Përgjithshëm të FARSH, gjeneral brigade Bardhyl
Kollçaku i ka akorduar nënkolonel® Veip Bello, “Certifikatë Mirënjohje”,

Anija Iliria (P-131) me Grupin me motivacionin: “Për përkushtim dhe kontribut të shquar të dhënë gjatë
karrierës ushtarake dhe civile në Forcat e Armatosura. Kontributi dhe eksper-
tiza e tij e vyer ka lënë gjurmë në hartimin e politikave dhe kapaciteteve të

e II-të Detar të NATO-s(SNMG2) mbështetjes logjistike në Forcat e Armatosura të Republikës së Shqipërisë si

Morën pjesë anija shqiptare Iliria (P-131), destrojeri anglez HMS Diamond
(D-34), fregata greke HS Limnos (F-451) dhe fregata franceze La Fayette (F-710)
Në zbatim të aktiviteteve stërvi-
tore kryesore të Forcave të Arma-
tosura për vitin 2017, në datën 20
shtator në ujërat ndërkombëtare, në
afërsi të ujërave tona territoriale, u
zhvillua stërvitje detare ndërmjet an-
ijeve të Forcës Detare Shqiptare dhe
Grupit II Detar të NATO “Standing
NΑΤΟ Maritime Group 2” (SNMG2).
Forca Detare u përfaqësua me ani-
jen Iliria (P-131) dhe me një skuadër
të grupit të bordingut. Forcat aleate
morën pjesë me anijen komandë të
SNMG2 destrojerin anglez HMS
Diamond (D-34), fregatën e marinës
greke HS Limnos (F-451) dhe fre-
gatën e marinës franceze La Fayette
(F-710).Stërvitja ndërmjet anijeve u
fokusua në teknikat/taktikat e luftës
sipërfaqësore detare, komunikim
detar, formacionet e lundrimit të
përbashkët dhe stërvitje për kryerjen
e operacioneve të ndërhyrjes apo
ndalimit detar.
Komandanti i Grupit të “Stand-
ing NΑΤΟ Maritime Group 2” (SN-
MG2) komodor James Morley
nëpërmjet një mesazhi falënderimi
drejtuar efektivit të anijes Iliria
(P131) theksoi se: “Këto stërvitje i
shërbejnë jo vetëm rritjes së aftë-
sive operacionale, gatishmërisë
për pjesëmarrje në manovra të
përbashkëta detare me anijet e
dhe përmirësimin e infrastrukturës rrugore në mbështetje të komunitetit”.
Ky event ka mbledhur të enjten, më 21 shtator, në mjediset e Shtabit të
Përgjithshëm të Forcave të Armatosura drejtues të lartë të Shtabit të Përgjith-
shëm, përfaqësues të Drejtorisë së Logjistikës në Shtabin e Përgjithshëm të
FA, si dhe kolegë të nënkolonel® Bellos.
Nënkolonel® Veip Bello ka një kontribut të shquar dhe një karrierë shumë
të gjatë, duke kryer detyra shumë të rëndësishme në Forcat e Armatosura.
Karriera e tij ushtarake e cila ka nisur që në vitin 1976 dhe ka kulmuar në Drej-
torinë e Logjistikës, duke shërbyer në një nga sektorët më të rëndësishëm,
sektorin e mirëmbajtjes. Pas daljes në rezervë, nënkolonel® Bello ka dhënë
një kontribut të çmuar në drejtim të përmirësimit të infrastrukturës rrugore
dhe bashkëpunimin me komunitetit. “Dua t’ju them se ing. Bello do mbetet
një model për të gjithë ushtarakët që vazhdojnë të shërbejnë si punonjës
funksionarë civilë në Forcat e Armatosura të RSH. Puna e ing. Bellos
është e prekshme dhe ka lënë gjurmë kudo, në manualet dhe rregulloret e
mbështetjes logjistike me ekspertizën e tij, e cila do t’u shërbejë brezave të
rinj të oficerëve të logjistikës”, u shpreh gjeneral brigade Kollçaku.Duke
e falënderuar për kontributin e dhënë, gjeneral brigade Kollçaku shprehu
vlerësimin e tij maksimal për performancën e shkëlqyer dhe i uroi ing.
Bellos shumë shëndet dhe suksese në jetë dhe familje.
NATO, por në të njëjtën kohë
shërbejnë edhe si promovues të
bashkëpunimit dhe mirëkuptimit
të ndërsjellët midis pjesëmar-
rësve në nivel aleatësh”.
 ushtria
6 E premte, 29 SHTATOR 2017
Prof. Asoc. Dr. Zaho Golemi
Dekan i Fakultetit të Sigurisë
dhe Mbrojtjes në AFA
N
ë Akademinë e Studi-
meve Albanologjike,
u zhvillua mbrojtja e
disertacionit:“Shqipëria në
fillimet e luftës së ftohtë” të disertantit
Dorian Koçi, me udhëheqës shkencor
Prof. Dr. Hamit Kaba. Ishte një pr-
ezantim dinjitoz, një punim i arrirë
me vlera të spikatura e të thelluara
shkencore, çka vërtetohet jo vetëm
në përmbushjen formale të kritereve
akademike të një doktorature por edhe
në brendinë bindëse, autonominë e
punimit, vërtetësinë me bazë arki-
vore e publikime serioze. Juria ishte
përzgjedhje ndërinstitucionale: nga
Akademia e Studimeve Albanologjike,
Fakulteti i Historisë dhe Filologjisë
në Universitetin e Tiranës si dhe
Fakulteti i Sigurisë dhe Mbrojtjes në
Akademinë e Forcave të Armatosura
dhe më konkretisht: Prof.Sonila Boçi
Pepivani, Akademik Beqir Meta, Prof.
Asoc.Dr.Zaho Golemi, Prof.Dr.Petrit
Nathanaili dhe Prof.As.Dr.Eva Hyskaj
Tafili. Personazhet, vendet, ngjarjet,
përplasjet diplomatike, marrëdhëniet
ndërshtetërore, prapaskenat e historisë
të thënat dhe të pathësat, shqiptarët
dhe Shqipëria në vorbullën botërore të
kompleksitetit të pas LIIB, janë objek-
sion i gdhendur me “daltë” historike
që armën kryesore ka dokumentin,
literaturën dhe ngjarjen e argumentuar.
Materiali i paraqitur është i “mbushur
me barot” nga LANÇ, luftë që kish
përfunduar, por që kish nisur një betejë
e re kur drejtuesit e rinj të shtetit nuk e
kishin hequr ende uniformat ushtarake,
pothuaj përgjatë gjithë periudhës së
studimit, që përkon edhe me fillimet
e Luftës së Ftohtë. Në punim do të
gjejmë një lumë të gjerë të mendimit
historik të pashtershëm sikurse vetë
jeta në rrjedhën e viteve të pasluftës
së Dytë Botërore. Kontributi i Dorian
Koçit është pjesë e studiuesve të apa-
sionuar të historisë që nuk heziton
që, në raste evidente dhe jo vetëm të
shpalosë njohuritë e tij për historinë
tonë kombëtare e më gjerë, por ta jamë
e mbrojë mendimin me një qetësi të
admirueshme.
Studimi sjell në vëmëndje se në
vitet e para të pasluftës shqipëria
dhe shqiptarët, elita e re e ardhur në
pushtet, “mësoi” dhe “u mësua” se
si “bëhej shteti”, u fut nga situata e
“luftës në situatën e paqes, por në fakt
ishte një paqe e brishte dhe tepër e
kërcënuar. Studimi sjell marrëdhëniet
ndërshtetërore të një kohe krize e
kërcënimi për Shqipërinë e pasluftës.
Në spektrin ushtarak më 9 korrik 1945,
ish UNÇSH me 70 mijë luftëtarë ishte
shndruar në “Ushtria Kombëtare”,
emërtim të cilin e mbajti pesë vjet
deri më shtator 1950, kur emërtohet
“Ushtria Popullore Shqiptare” dhe
ky ishte emëri më jetëgjatë nga 1950-
1991. Ushtria Kombëtare e 9 korrikut
1945 e zbriti numrin nga 70 mijë në
40.000 vetë; ndërsa në dhjetor 1945
në 35.000 ushtarakë aktivë. Në vitet
’50-të shifra e ushtrisë shqiptare zbriti
deri në 27.000 ushtarakë aktivë, aq sa
ishte edhe detyrimi i Traktatit politiko-
ushtarak të Varshavës.
Në luftën e nxehtë/”klasike”,
“Madhësia e luftës” ka qenë shqetësim
i mbarë kombeve të globit, sepse në atë
periudhë lufta prekte 70% deri 80%
të popullsisë së një vendi e përfshirë
drejtpërdrejt në luftë dhe kjo ka qenë
nga antikiteti në ditet tona. Ndërsa në
“kohë paqe”, në luftën e ftohtë, lufta
prek vetëm 3 deri 4%, të popullsisë së
një vendi edhe pse popullsia e botës
në gjysëmshekullin e shkuar pothuaj
është dyfishuar. Ushtritë “kafshojne”
ashpër buxhetet e shteteve, për qël-
lime, “të mira”, “fisnike”, për qëllime
e objektiva themelorë politike, ku lufta,
kërcënimi dhe dhuna ka qenë kryefjala
në shumë rregjime të globit. Është fakt
Shqipëria në fillimet
e luftës së ftohtë
Studim me vlerë të çmuar për historiografinë shqiptare
se “Shekulli XX solli një revolucion të
vërtetë ushtarak në koncepte, në ide,
në praktika, në doktrina, në organizime
ushtarake, por edhe 156 mijë luftra e
konflikte në mbarë globin”. A ka vend
këtu për “Luftë të ftohtë”? Sigurisht.
Autori Koçi ka sjellë në kreun V, atë
që gjithë historiografët përbashkohen
se “Lufta e Ftohtë nis me Incidentin
e Kanalit të Korfuzit, që çeli siparin e
luftës së heshtur si dhe nga ana tjetër
është edhe gjykimi I parë në radhë
kronologjike i Gjykatës së Hagës. Në
këtë pikë me të drejtë autori i studimit i
referohet pikërisht të dy poleve të globit:
fjalimit të J. Stalinit më 9 shkurt 1946 në
Radio Moska dhe fjalimit të Ë. Çurçillit
më 5 mars 1946 në Fulton, Misissuri,
ku nisi edhe konfrontimi ideologjik, që
në histori njihet si “Epoka e Luftës së
Ftohtë”, pasi sikurse thoshte Çurçilli,
“Nuk besoj se Rusia Sovjetike donte
luftë….Rusët dëshirojnë frytet e luftës
dhe ekspansion të pafund të pushtetit
dhe të doktrinave të tyre”. (W.
Churcill, His Complete Speaches,
1987, Volumi VII, 1943-1949, faqe
728.)
Në punimin e tij, Autori Koçi, i
beson më shumë Shën Agustinit, për
kuptimin historik kronologjik të ku-
jtesës, sepse maksima e Shën Agustinit
është e përbotshme “Kujtesa - një
rojtar i pakujdesshëm i mendimit..”,
prandaj, mbante shënime në biseda të
rëndësishme që t’i ruante në kujtesë.
Në 221 faqe studiuesi i apasionuar i
historisë sonë kombëtare Dorian Koçi
shpalos një punim doktoral me një gjuhë
të thjeshtë e të kuptueshëm që rrok
shtatë vite 1946-1953, me 130 burime
arkivore e literaturë të vendit dhe të
huaj dhe me aparat reference prej 589
referenca. Ndërtimi i temës me 9 krerë
i konceptuar nga disertanti Dorian Koçi
dhe Udhëheqësi shkencor Prof. Dr.
Hamit Kaba i ka dhënë hapësirat dhe
dimensionin e duhur gjithë dendurisë
së ngjarjeve dhe fenomeneve që e
futen botën euroatlantike e më gjerë në
një luftë të ftohtë pas Luftës së Dytë
Botërore.
Çdo lloj punimi mbi luftën e ftohtë
është e natyrshme që duhet të lidhë
epokat. Dhe lidhja e epokave është
rrjedhojat që rrodhën pas LIIB dhe që
lidhen edhe me studimet ushtarake, që
janë pjesë e programeve mësimore në
Akademitë e shkollat më prestigjioze
të globit. Profesori gjerman Hans
Delbruck, krijuesi i historisë ushtarake
si një disiplinë akademike e respek-
tueshme, ku ai përcolli mesazhin për
njerëzimin: “Historia e luftës s’është gjë
tjetër veçse një degë e historisë; ajo ka
të njëjtat vlera të njëjtat mangësi dhe që
të kuptohet drejtë ajo duhet të studiohet
pak a shumë në të njëjtën mënyrë”. Këtu
ai nuk kishte parasysh se menjëherë pas
luftës së paralajmëruar, pra të LIIB se
do të lindëtete një prej luftrave me kosto
të jashtëzakonshme harxhimesh që do
të emërtohej “Lufta e Ftohtë”. Por le ta
argumentojmë përmes shifrash. Histo-
riografët kanë përllogaritur se në 5500
vitet e fundit të ekzistencës së shoqërisë
njerëzore, bota ka jetuar 5208 vjet në
luftë dhe 292 vjet kanë qenë paqe dhe
brenda paqes edhe lufta e ftohtë. Por në
fakt po të llogariten luftrat e konfliktet
e copëzuara përllogaritja do të ishte
me mijëra. Është kjo arsyeja që edhe
shpesh në rrethet historiane thuhet se:
“historia e shoqërisë njerëzore para
së gjithash është histori e luftrave”.
Disertacioni është jo vetëm një punim
historiko-kronologjik por edhe një
analizë e thelluar problemore, çka nuk
i gjen me shumicë në lëmin e punimeve
historiografisë shqiptare.
Nga analizë e përgjithshme e
doktoraturës përmes fakteve mund
të konkludojmë se:
• Kreu i parë sjell në vëmëndje
aspekte fillestare të diplomacisë për
njohjen e fitimtarëve si dhe objektivi
“pushtet” pa e ndarë me asnjë tjetër.
Është fakt se më 20 tetor të vitit
1944, krijohet në Berat Qeveria e
Përkohshme Demokratike me synime
njohjen ndërkombëtare pa përfunduar
ende Lufta Botërore. Autori Koçi sjell
qëndrimet britanike dhe amerikane ndaj
Qeverisë së Përkohshme, megjithëse
këto shtete synonin organizimin e opoz-
itës antikomuniste në Shqipëri.
• Që në vitin e parë të pasluftës
nis me qëndrim agresiv të koordinuar
të Perëndimit ndaj Shqipërisë. Kujtojmë
këtu takimet në Londër në tetor ‘45,
të palës britanike, Hajter dhe Laski;
dhe amerikane, Kenon/(Cannon) dhe
Xheikobsi si dhe modalitetet deri në
qëndrimin amerikan për njohjen e
kushtëzuar së Shqipërisë.
• Fillimet e opozitës së brishtë
antikomuniste nuk ecin në një linjë
me fitimtarët e LIIB. Zgjedhjet e 2
dhjetorit 1945 dhe njohjet e shtetit të
sapodalë nga lufta një ballafaqim i
ftohtë nervish si dhe “loja” shqiptare
me demokracinë.
• Modeli shqiptar i pasluftës
ishte dhe mbeti deri në fund një miodel
sovjetik totalitar, i bazuar në një parti
të vetme. Marrëdhëniet diplomatike me
perëndimin kushtëzuan shumë zhvil-
limet që çuan në tërheqjen taktike të
qeverisë shqiptare në politikën e jashtme
kundrejt Britanisë së Madhe dhe SHBA.
Kjo periudhë përkon edhe me refuzimin
e kërkesës së Shqipërisë për t’u pranuar
në OKB, që më vonë do të zgjidhej me
ndërhyrjen sovjetike dhe si rezultat I
balancave botërore.
• Dalja jashtë kontrollit e stu-
atës në jug të Shqipërisë me incidentin
e datës 15 maj 1946, të cilin pala
shqiptare bëri ç’ishte e mundur për ta
mbuluar si incident implikimin e saj të
drejtpërdrejtë, por 22 tetori 1946 dhe 44
viktimat angleze sollën edhe konfron-
timin e Luftës së ftohtë, që përfundoi si
gjykimi i parë ndërkombëtar në Hagë.
• Shqipëria kishte hyrë në një
rrugë pa krye me politikën e vet të
jashtme dhe ndjenjën e rrezikut akut nga
Greqia.Çështja e incidentit të kanalit të
Korfuzit u dërgua përmes një odiseje
juridike në Gjykatën Ndërkombëtare
të Hagës dhe një nga efektet e drejtpër-
drejta të Incidentit të ishte përkeqësimi
në mënyrë të pariparueshme të mar-
rëdhënieve të Shqipërisë me Britaninë
e Madhe dhe ShBA-në.
• Marrëdhëniet e Shqipërisë
me fqinjët në vitet 1945-1949 ishte një
“lundrim” në ujëra të turbullta dhe pa
orientim të saktë. Diplomacia nuk mund
të vinte pa marrëdhënie, pa negociata
dhe pa lobingje të fuqishme dhe mbi të
gjitha pa ekonomi.
• Më 12 mars 1947, kur u
shpall doktrina “Truman”, ballafaqoi
në fakt dy mënyra jetese, hodhi bazat
për qëndrimin e mëvonshëm amerikan
dhe të Perëndimit kundrejt Lindjes dhe
zhvillimeve politike që ndodhnin atje.
Pas viteve 1948-49 rol vendimtar në
hapësirën shqiptare luati “Divizioni
i Mbrojtjes së Popullit”, që në fakt
u bë një burojë reale e rregjimit dhe
shpëtimtar i sa masakrave të plani-
fikuara në jug e sidomos në veri të
vendit.
• Gjendja e Shqipërisë në vitet
1949-1953 është tërësisht nën pushtetin
e sovjetëve. Në çdo qelizë të shtetit
shqiptar ishin sovjetikët. Emigracioni
politik shqiptar planifikoi operacione
të fshehta kundër Shqipërisë që u
mbështetën fuqishëm nga britanikët dhe
amerikanët për të ndërmarrë aksione
diversive kundër regjimit Shqiptar.
Mirëpo, regjimi komunist i Tiranës, nuk
qënkish për ta një diçka e thjeshtë, por
që u solli dështim pas dështimi. Kështu
zyrtare
dështuan bandat, dështoi kryengritjeja
e armatosur e rrëzimit të regjimit nga
vetë populli, dështoi gjithashtu Komiteti
“Shqipëria e Lirë”. Qeveria amerikane
zyrtarisht mbante tjetër qëndrim përsa
i përket Shqipërisë. Kështu, p.sh, kur
trupat qeveritare greke u përpoqën për
të hyrë në Shqipëri në gusht 1949,
qeveritë amerikane dhe britanike i
shprehën Athinës kundërshtimin e tyre
absolut.
Përfundimet e studimit risjellin në
vëmëndje dhe përmes së cilave konk-
ludohet në atë që “Lufta e Ftohtë”, për
hapësirën shqiptare ishte një mbijetesë
politike në kampin e majtë, në Bllokun
e lindjes. Zhvillimi ekonomik, politik,
ideologjik, ushtarak, diplomatik… eci
në rrugën e modelit sovjetik. Në planin
e brendshëm çdo gjë me “dorë të hek-
urt” nga elita e pasluftës. Sovjetizimi
zaptoi gjithë fushat, ekonomi, ushtri,
diplomaci, art, kulturë, art…. Paslufta
e IIB dhe periudha e Luftës së ftohtë
ishte periudha e dorështrirjes së madhe
për çdo gjë, për bukën e gojës, për armë
e uzina e fabrika, për letër e bojë, për
këpucë ushtarësh, për bar e kashtë për
bagëtitë. Mbi të gjitha Shqipëria ishte
zhveshur nga mundësia e demokratiz-
imit dhe vështrimit europian. Lidershipi
politik shqiptar i pasluftës nuk mund ta
dinte se, Shtetet e Bashkuar dhe Britania
e Madhe zgjodhën Shqipërinë, shtetin
më të varfër europian si vendin sekret të
luftës ndërmjet Perëndimit dhe Lindjes
dhe si pikë e zjarrtë e sforcimeve të
tyre për të marrë iniciativën në Luftën
e Ftohtë, që kishte shpërthyer më 1948
në bllokadën e Berlinit (duke detyruar
ShBA të furnizonte qytetin me rrugë
ajrore me shpenzime të mëdha). Juria
diskutoi gjatë përmes oponencave si dhe
diskutimeve duke u ndalur tek formati
akademik i studimit, aparati shkencor
arkivor e bibliografik, konceptimi i
krerëve, mundësinë e përqëndrimeve,
tematikat e përqëndrimit. Debat solli
historia shqiptare komplekse e pasluftës,
trajtesat e historisë politike e marrëd-
hënieve diplomatike ndërshtetërore,
rreziku i jugosllavizimit dhe sovjetizimit
të jetës shqiptare. Metodologjia e stu-
dimit dhe shkolla teorike akademike
shqiptare, natyra e debatit akadeik,
ndarja e rindarja e periudhave, mar-
rëdhëiet me “miqtë” dhe më të tjerët,
me fuqitë e mëdha të kohës, nënsh-
trimet e kryeneçësitë politike ishin
disa ndër çështjet e labirinthet nëpër
të cilat kaloi debati mbi Shqipërinë e
fillimeve të luftës së ftohtë. Në këtë
punim autori ka dashur të përdorë
për “Luftën e Ftohtë” një piketë që
t’i ngjajë levës së Arkimendit: “Më
jepni një vend ku të qëndroj se do të
lëviz rruzullin tokësor”. Analiza dhe
sensi polemizues me vetveten ka sjellë
freskinë e ngjarjeve të kohës, me
mprehtësi, me ide, me formësim solid
dhe të drejtë, që ka ditur në mënyrë
elegante të kapërcejë mjegullnajën e
kohës si dhe të shkundë pluhurin e
dokumentave historikë. Prandaj me të
drejtë Akademik Marenglen Verli, i
zgjedhur dhe i dekretuar Rektor i Aka-
demisë së Studimeve Albanologjike,
me Dekret 10602 datë 31.08.2017, të
Presidentit të Republikës si autoriteti
më i lartë akademik institucional fir-
mosi doktorin më të ri të shkencave
historike.
Tirane, me 8.9.2017.

Intervista
DW: Gjeneral Pavel, cilat janë
planet e NATO-s për të forcuar sig-
urinë në një rajon të brishtë si Ballkani
Perëndimor?
Gjeneral Petr Pavel: Ballkani
Perëndimor është një rajon me rëndësi
strategjike për NATO-n dhe ne kemi
investuar në sigurinë dhe stabilitetin e
Ballkanit Perëndimor për më shumë se dy
dekada. Me këtë asistencë, që nga vitet
1990, rajoni ka bërë përparim të rëndë-
sishëm. NATO ka ndihmuar të marrin
fund dy luftëra etnike në Ballkanin
Perëndimor. Nga stabiliteti dhe siguria
në këtë rajon përfitojnë stabiliteti dhe
siguria në Evropë. Synojmë të ruajmë
praninë, fokusin dhe angazhimin tonë
në Ballkanin Perëndimor për aq kohë sa
kërkohet ndihma jonë dhe të mbështesim
aspiratat euro-atlantike të vendeve në
rajon. Për sa më lart, duhet thënë që am-
bienti i sigurisë ka ndryshuar ndjeshëm
gjatë dy dekadave të fundit.
Aleatët e NATO-s, duke përfshirë
ato në Ballkanin Perëndimor, po për-
ballen me një gamë të gjerë sfidash
komplekse, duke filluar nga një Rusi
më e sigurtë, deri në trazirat në Lind-
jen e Mesme, terrorizmin, fluksin e
migracionit, kërcënimet hibride dhe
sulmet kibernetike. Për gati 70 vjet kemi
mbrojtur stabilitetin dhe paqen, sepse
kemi qënë të aftë të përshtatemi. NATO
duhet të ketë mbrojtje dhe parandalim
të besueshëm për të qenë në gjendje
të mbrojë kundër çdo kundërshtari ose
kërcënimi. Këto sfida të reja të sigurisë
kanë shkaktuar përforcimin më të madh
të mbrojtjes tonë kolektive, që nga fundi i
Luftës së Ftohtë. NATO duhet të sigurojë
që zotëron mbrojtje dhe parandalim të
besueshme, që ka një sërë aftësish dhe
mundësish për t’u përgjigjur në mënyrë
të përshtatshme, kur kjo kërkohet. Ne
kemi rritur gadishmërinë e forcave tona
dhe aftësinë për t’i pozicionuar shpejt ato,
nëse kjo do të duhet. Ne kemi përforcuar
krahun tonë lindor me praninë tonë dhe
grupet tona luftarake shumëkombëshe.
Në të njëjtën kohë, ne kemi rritur praninë
tonë në rajonin e Detit të Zi - në tokë, ajër
dhe det. Po forcojmë edhe koordinimin
tonë me organizata të tjera, përfshirë
Bashkimin Evropian. Këto përshtatje/
adaptime dërgojnë një mesazh të qartë
se një sulm kundër ndonjë aleati do të
përballohet nga e gjithë Aleanca, si një
e tërë. Kjo përfshin edhe vendet aleate
në Ballkan. Nëse njëri prej tyre do t’i
bënte thirrje nenit 5 të Aleancës, aleatët
do të qëndrojnë të bashkuar, të vendosur
për të mbrojtur territorin e NATO-s dhe
penguar çdo agresion të mundshëm.
Nga pikëpama e NATO-s, cilët
janë faktorët që rrezikojnë, e bëjnë
vulnerabël paqen dhe stabilitetin në
Ballkanin Perëndimor?
Në mjedisin e sotëm të sigurisë,
kërcënimet dhe sfidat tona në periferi dhe
përtej saj janë aq të ndryshme sa edhe
të shumta. Një nga sfidat, që aktualisht
ndodhet në kufijtë tanë, është një Rusi më
agresive dhe më e sigurtë në vetvete - një
komb, me të cilin Aleanca ka punuar për
më shumë se dy dekada pas Luftës së
Ftohtë, që të ndërtojë një partneritet. E
dyta është lufta kundër terrorizmit, ku ne
duhet të sigurojmë adresimin jo vetëm të
problemeve të tanishme por edhe shkaqet
rrënjësore. Kombet mund dhe duhet
të përgatiten për t’u përballur me këto
kërcënime të jashtme, por vunerabiliteti
ndaj tyre mund të burojë edhe nga sfida të
brendshme. Vlerat demokratike, sundimi
i ligjit, reformat e brendshme dhe mar-
rëdhëniet e mira me fqinjët janë jetike për
bashkëpunimin dhe stabilitetin rajonal.
Kjo nuk është një rrugë e lehtë. Ajo
kërkon angazhim të vërtetë, përparim të
vërtetë në reforma dhe në pajtimin mes
vendeve fqinjë. Aleanca sheh të ardhmen
e rajonit në bashkëpunimin dhe integ-
rimin euroatlantik për ata që e duan dhe
jemi të vendosur të ndihmojmë vendet
NATO dhe Shqipëria po
koordinojnë rrugën përpara
“Ballkani Perëndimor është një rajon me rëndësi strategjike për NATO-n. Nga siguria në
Ballkanin Perëndimor përfiton siguria dhe stabiliteti në Europë”, thekson gjenerali
Petr Pavl, kryetar i Komitetit Ushtarak të NATO-s, në intervistën për Deutsche Welle
e rajonit të zbatojnë reforma reale për të
mirën e qytetarëve të tyre, pa marrë para-
sysh nëse duan të anëtarësohen në NATO
apo jo. Ne e respektojmë zgjedhjen e tyre,
sido që të jetë ajo.
Cili është thelbi i strategjisë afat
shkurtër dhe afat mesme të NATO-s
për të neutralizuar ndikimet e reja
gjeopolitike, veçanërisht ato ruse, për të
depërtuar në Ballkanin Perëndimor?
NATO respekton plotësisht të drejtën
e kombeve për të vendosur/zgjedhur mar-
rëveshjet e tyre politike dhe të sigurisë.
Ky është një parim themelor i sigurisë
evropiane që kemi nënshkruar të gjithë,
përfshirë Rusinë, siç përcaktohet në
Aktin Final të Helsinkit. Megjithatë,
ne kemi parë një rritje në përpjekjet
nga burime të jashtme për të ndërhyrë
dhe ndikuar në proceset demokratike në
vende të ndryshme të Ballkanit Perëndi-
mor. Çdo ndërhyrje e jashtme, qoftë me
piraterinë informatike, propagandën apo
nxitjen e trazirave, është në kundërshtim
me parimet e marrëdhënieve të mira
ndërkombëtare. Ne inkurajojmë qeveritë
dhe institucionet vendore që të rrisin
qëndresën ndaj këtyre lloj ndërhyrjesh
dhe të sigurojnë që institucionet e tyre
demokratike mbeten të forta, luftojnë
korrupsionin, modernizojnë dhe zbatojnë
reformat e nevojshme. NATO do të vazh-
dojë të punojë me partnerët e ndryshëm
në rajon për të ndihmuar në forcimin e
institucioneve të tyre demokratike dhe re-
formuar Forcave e tyre të Armatosura.
Cilat janë parakushtet dhe
mundësitë për anëtarësim në NATO
të dy vendeve aspirante në Ballkanin
Prëndimor, Bosnjë-Hercegovinës dhe
Maqedonisë? Po për Serbinë dhe
Kosovën?
Dera e NATO-s mbetet e hapur për
të gjitha demokracitë evropiane që ndajnë
vlerat e Aleancës tonë, që janë të gatshme
dhe të afta të ndajnë përgjegjësitë dhe
detyrimet e anëtarësimit dhe që përfshirja
e tyre mund të kontribuojë në sigurinë dhe
stabilitetin tonë të përbashkët. Në qershor,
mirëpritëm aleatin tonë të 29-të, Malin e
Zi. Kjo provon që funksionon politika e
derës së hapur të NATO-s. Por le të jem
i qartë: ky nuk është një proces i lehtë
dhe as i shpejtë. Është një proces i gjatë
dhe që kërkon shumë punë dhe përpjekje.
Pra, në mënyrë të natyrshme vendet bëhen
të padurueshëm sepse duan të shohin re-
zultate të menjëhershme. Nga ana tjetër,
procesi është natyrisht i gjatë sepse zba-
timi i këtyre reformave thelbësore kërkon
jo vetëm burime, por gjithashtu kohë dhe
vendosmëri. Bosnjë-Hercegovina dhe ish
Republika Jugosllave e Maqedonisë kanë
një Plan Veprimi për Anëtarësim,(PVA)
që është programi i këshillimit, ndihmës
dhe mbështetjes praktike të NATO-s,
i përshtatur për nevojat individuale të
vendeve që aspirojnë të bashkohen me
Aleancën.
Të dy kombet po punojnë në mënyrë
aktive për të përmbushur kushtet e vendo-
sura nga Aleatët në PVA. Por, siç thashë,
ky është një proces i gjatë dhe unë do t’u
bëja thirrje anëtarëve që aspirojnë të kenë
atë që nund ta quajmë durim strategjik.
Unë do të advokoj që anëtarësimi në
NATO të jetë qëllimi përfundimtar, por
jo të gjitha kombet aspirojnë t’i bashkohen
NATO-s. Për shembull, merrni Serbinë.
Serbia nuk dëshiron të bashkohet me
NATO-n dhe ka të drejtë të zgjedhë
marrveshjet/ujditë e saj të sigurisë. Ne
nuk i detyrojmë kombet të bashkohen
me Aleancën tonë. Disa nga ato vende
që nuk duan të jenë anëtarë të NATO-s
zgjedhin të jenë partnerë të NATO-s.
NATO bashkëpunon me më shumë se 40
vende anembanë botës. Dhe këto partner-
itete janë një histori e vërtetë suksesi. Ato
ndihmojnë për të ruajtur paqen, forcuar
E premte, 29 SHTATOR 2017
stabilitetin dhe promovuar progresin për
të gjithë ne. Këto vende gëzojnë qasje në
këtë kuadër shumë të gjerë bashkëpunimi.
Kjo, në vetvete, është jashtëzakonisht e
rëndësishme, jo vetëm për të patur qasje
në të gjithë ekspertizën dhe përvojën e
vendeve të NATO-s, por gjithashtu edhe
për të marrë pjesë në kurse, ushtrime dhe
operacione. Dhe ne nuk mund ta harrojmë
mbështetjen politike që qëndron prapa një
shenje të fortë të partneritetit të NATO-s.
Dhe kjo shprehje kuptimplote e partner-
itetit të fortë dërgon gjithashtu një mesazh
të fortë tek kundërshtarët e mundshëm.
Kështu që besoj se partneriteti i fortë ka
një vlerë të madhe në vetvete.
Kërcënimet terroriste nuk përjash-
tojnë Ballkanin Perëndimor. Çfarë
të re ka për shmangjen e tyre, nga
Konferenca në Tiranë, e Komitetit Ush-
tarak të NATO-s, zhvilluar së fundmi
dhe për herë të parë në kryeqytetin e
Shqipërisë?
Takimi i parë i Komitetit Ushtarak të
NATO-s në Tiranë iu kushtua përpjekjeve
të NATO-s në Projektimin e Stabilitetit.
Shefat e Mbrojtjes të NATO-s diskutuan
një numër propozimesh konkrete lidhur
me kontributet ushtarake për të mbështetur
një qasje gjithëpërfshirëse, sistematike
dhe koherente. Ata mirëpritën Qendrën
për Jugun dhe arritjen e funksionimit të
saj operativ fillestar, rolin e rëndësishëm
që ajo do të luajë në përmirësimin e
mirëkuptimit rajonal të NATO-s dhe
aftësinë për të parashikuar krizat në rajon
dhe theksuan rëndësinë e bashkëpunimit
të vazhdueshëm me partnerë të tjerë të
rëndësishëm, konkretisht me Bashkimin
Evropian. Puna jonë për të luftuar terror-
izmin përfshin shumë linja të ndryshme
përpjekjesh dhe lloje aktivitetesh që nga
Misioni ynë Mbështetës i Përhershëm në
Afganistan, në trajnimin tonë për forcat
irakiane deri në zhvillimin e teknologjive
të reja për ҫminimin apo zbulimin e
bombave.
NATO është tani një anëtar i plotfuq-
ishëm i Koalicionit Global për të mposhtur
ISIS dhe ne kemi rritur kontributin e
avionëve të mbikëqyrjes AWACS, që
i japin Koalicionit mundësi të ketë një
pamje më qartë ajrore. Ne po punojmë
gjithashtu për të përmirësuar informa-
cionin dhe dijet tona si edhe mënyrën
sesi ndajmë informacionin mes vendeve
anëtare që aleatët të mund të ndërmarrin
veprime të shpejta parandaluese kundër
kërcënimeve me të cilat përballemi,
përfshirë terrorizmin. Por duhet të kemi
parasysh që terrorizmi nuk ka fe apo
kufij. Ai nuk mund të mposhtet thjesht
ushtarakisht, por duhet të trajtohet në
disa nivele - social, ekonomik, poli-
tik dhe, kur është e nevojshme, edhe
ushtarak. Nuk ka zgjidhje të thjeshtë.
Terrorizmi nuk është fenomen i ri në
vetvete i ri, por është rishfaqur vitet e
fundit, më së shumti në formën e Shtetit
Islamik të Irakut apo si njihet me ini-
cialet DAESH. Për të qenë në gjendje
që problemi të trajtohet me efikasitet
duhet ta kuptojmë atë dhe të përdorim
të gjitha mjetet në dispozicion. Besoj
se përpjekjet e Aleancës së bashku me
ato të Partnerëve tanë dhe organizatave
shumëkombëshe mund të kontribuojnë
shumë në rrëzimin e terrorizmit, por do
të duhet kohë, burime dhe vendosmëri.
Nuk ka zgjidhje të shpejtë.
Cili është qëndrimi i NATO-s për
ushtria
7
kohën e transformimit të Forcave të
Armatosura të Shqipërisë nga roli i
tyre mbrojtës në misionin e NATO-s
në Forcat e Armatosura që janë
plotësisht në përputhje me standardet
e NATO-s?
Jam shumë mirënjohës për anga-
zhimin e fuqishëm të Shqipërisë ndaj
Aleancës sonë dhe kontributeve të saj
në misionet, operacionet dhe aktivitetet
e NATO-s: në misionet tona në Af-
ganistan dhe Kosovë, si edhe në Detin
Egje. Ju nuk keni forca të armatosura
shumë të mëdha, por kontribuoni sa më
shumë që të jetë e mundur. Ju gjithashtu
kontribuoni në Praninë e Përparuar
të Forcave të NATO-s me trupa në
Grupin kanadez të betejës, në Letoni.
Shqipëria ofron gjithashtu mbështetje të
fortë për partnerët tanë, duke përfshirë
kontributet për Fondet tona të Mirëbe-
simit për Ukrainën, duke ndihmuar në
mbrojtjen kibernetike dhe tranzicionin
e karrierës ushtarake. Përveç kësaj,
Shqipëria luan një rol të rëndësishëm në
ISIL, duke siguruar pajisje dhe trajnerë
të forcave speciale në Irak. Shqipëria
gjithashtu ndihmon në ndërtimin e sta-
bilitetit më pranë shtëpisë, duke nxitur
bashkëpunimin në të gjithë Ballkanin
Perëndimor. Shqipëria është një avokat
i fuqishëm për politikën e deritanishme
të NATO-s dhe për integrimin e fqin-
jëve të saj në familjen euroatlantike.
Shqipëria ka ofruar gjithashtu të mbajë
një Qendër të Ekselencës së NATO-s
për luftëtarët e huaj. NATO dhe Shq-
ipëria po koordinojnë rrugën përpara.
Shqipëria jep kontribut të çmuar në
sigurinë ndërkombëtare dhe ju jeni një
promotor i stabilitetit në Ballkan dhe
më gjerë.
Gjeneral Pavel, cilat janë rezulta-
tet kryesore të Konferencës në Tiranë,
të Komitetit Ushtarak të NATOs, që
ju drejtoni?
Më lejoni së pari të falënderoj Shq-
ipërinë për mbështetjen e madhe dhe
mikpritjen e ngrohtë që morëm gjatë
Konferencës së Komitetit Ushtarak në
Tiranë, javën e kaluar. Konferenca e
Komitetit Ushtarak ishte një mundësi
për shefat e Mbrojtjes të NATO-s
për të diskutuar disa nga pikat e
rëndësishme në axhendën e NATO-s,
si nevoja për të plotësuar mungesat
aktuale në Misionin e Përhershëm
Mbështetës, (MPM). Qëllimi i RPM
është të trajnojë, këshillojë dhe ndi-
hmojë forcat afgane të sigurisë dhe
institucionet. Misioni vazhdon të ofrojë
një kontribut thelbësor në luftën kundër
terrorizmit. NATO aktualisht ka mbi
12.000 trupa në Misionin e Përhershëm
Mbështetës për të treinuar, këshilluar
dhe ndihmuar forcat afgane. Në muajt
e fundit, më shumë se pesëmbëdhjetë
vende kanë premtuar kontribute shtesë
për t’i mundësuar trupave tanë të vazh-
dojnë të japin ndihmën e kërkuar nga
forcat afgane të sigurisë, veçanërisht
në lidhje me Forcat Speciale, Forcën
Ajrore dhe zhvillimin e udhëheqësve të
rinj. Edhe pse ka ende punë për të bërë,
procesi i gjenerimit të forcës vazhdon.
Misioni i Përhershëm Mbështetës i ud-
hëhequr nga NATO është një kontribut
thelbësor në luftën kundër terrorizmit.
Dhe është çelësi për përparimin ushtarak
të Afganistanit dhe mbështetjen e tij.
Intervistoi: Ani Ruci
 8
ushtria
E premte, 29 SHTATOR 2017
Nga Shefqet Kërcelli
S 60 vjetori i krijimit të Shërbimit
hërbimi ynë Hidrografik është
një komponent i rëndësishëm i
Forcës sonë Detare dhe shtetit
shqiptar, sepse luan rol parë-
sor në sigurimin e kushteve hidrol-
undrimore dhe sinjalistikës detare për
lundrim të parrezikshëm të mjeteve
detare në hapësirën ujore të Republikës
së Shqipërisë. Për shtetet e zhvilluara
apo vendet në zhvillim, një hidrografi
dhe sinjalistikë efikase janë domosdosh-
mëri në zhvillimin e transportit detar
dhe turizmit të vendit duke ndikuar
direkt në integrimin e shpejtë të tij në
strukturat ndërkombëtare të detit dhe
në BE. Në fakt ne si popull detar dhe
për nevojat e transportit detar na është
dashur të përdorim mjete sinjalizimi
të thjeshta që në kohët e vjetra, por
vetëm në shekullin e XIX-të u ndërtuan
disa fenerë me shërbim të kufizuar për
shkak të teknologjisë dhe personelit.
Feneri më i vjetër në vendin tonë është
ndërtuar në VP të Sazanit më 1871,
pastaj më 1884, në Shengjin.Mbas
clirimit pati një fazë të re të ngritjes
së fenerëve.Gjithashtu gjurmë të këtij
shërbimi gjejmë dhe në vitet 1878-
1890, kur specialistë të Perandorisë
Austro-Hungareze përpunuan hartat e
para të vendit, të cilat u përmirësuan
nga specialistë italianë në vitet 1933-
1941. Gjithashtu ato vendosën disa
faro-fenerë në pozicionet kryesore të
bregdetit shqiptar si feneri i Durrësit,
Kalasë së Vlorës,i Cukës, etj. Mbas
clirimit të vendit u bë riparimi i disa
fenerëve kryesorë përgjatë bregdetit dhe
në bashkëpunim me palën sovjetike u
botuan harta të reja për gjithë bregdetin
dhe zonën detare të vendit.
Më 25 shtator 1957,u krijua Shër-
bimi Hidrografik si strukturë e vecantë
për sigurimin hidrolundrimor.Zoti
Arqile Papadhimitri u caktua shefi i
këtij shërbimi, Koco Lati, zv.kom.për
punë politike, Mersin Shqypi, Shef i
seksionit të hidrografisë, Teofik Digli,
shef i fenerëve, Dhimitër Postoli, për
hartografinë dhe Seit Berisha, shef i
sinoptikës. Kështu Shërbimi ynë Hidro-
grafik mori formë të plotë si strukturë
e vecantë për sigurimin hidrolundrimor
në Flotën Luftarake Detare.Pra, ky
shërbim mori një dimesion të ri, cilësor
dhe sasior, duke realizuar disa detyra
të rëndësishme si në aspektin ekonomik
dhe atë ushtarak, psh: vendosjen përg-
jatë bregdetit shqiptar të fenerëve të
rinj dhe përmirësimin e atyre ekzistues,
sigurimin e informacionit hidrometerol-
logjik për flotën tregëtare, luftarake, të
peshkimit e sinoptikën detare; ndërtimin
e poligoneve në interes të Forcës Detare
(IshFLD) dhe botimi i “Udhëzuesit të
lundrimit për detin Adriatik dhe Jon”
dhe ribotimi i tij në vitin 1989. Përg-
jatë këtyre viteve, personeli i Shërbimi
tonë Hidrografik, ka kryer studime të
karakterit hidrografik dhe hidrologjik të
bregdetit, relievit dhe fundit të detit, ka
vendosur fenerë, shënja detare, ka për-
punuar e botuar harta detare, udhëzues
të lundrimit, etj. duke mbajtur në gatish-
mëri të plotë sistemin e farofenerëve
përgjatë bregdetit shqiptar.Gjithashtu
u intensifikua puna për përmirësimin e
teknologjisë së fenerëve.Krahas vënies
në punë të fenerevë me gaz acetilen,
u rikonstruktuan mjaft prej tyre dhe u
pajisën me aparatura të reja. Në vitet
1958-1960, u ndërtuan kulla fenerësh
prej betoni dhe guri me lartësi nga
8-14 m, në kepin e Palermos, në jug të
ishullit të Sazanit, në Shënvasil, Pashali-
man, Treport, në Kepin e Selitës, në
malin e Durrësit, kepin e Palit, etj. Në
v.’84-‘86, u ndërtuan me arkitekturën
Më 25 shtator 1957-25 shtator 2017
Hidrografik Shqiptar {SHHSH}
e kohës dy kulla të reja fenerësh, një
në derdhjen e lumit Vjosa, 20 m të
lartë dhe në këpin e Palit, 14 m.Mbas
’85 u bë pajisja e disa fenerëve me
aparaturë elektronike automatike, që
rriti rrezen e tyre të shikimit dhe uli
në masën 40% harxhimin e energjisë
elektrike. Në vitin 1985, në bregdetin
shqiptar numuroheshin mbi 40 fenerë
detarë, që mbulonin me rrezet e tyre
ujërat tona bregdetare me një brez nga
6 deri në 13 milje detare, dhe në disa
kepe deri 25 milje detare. Në vijimësi
shteti shqiptar dhe Komanda e Forcës
Detare ka treguar kujdes për zhvillimin
dhe modernizimin e këtij Shërbimi të
rëndësishëm me interes kombëtar.Për
zbatimin e detyrave të institucioneve
përkatëse ndaj sektorit të fenerëve, ka
një VKM, nr.1, datë 9.02.1985 dhe
një tjetër më 13.06.1999, për taksën e
farofenerëve, ku specifikohet se 20% e
të ardhurave që përfitohet duhet ti kalojë
Ministrisë sëMbrojtjes, konkretisht
sektorit të SHHSH.
Mbas vitit 1990, u shtuan përpjekjet
për modernizimin e Shërbimit tonë, për
t’ju përshtatur kushteve e kërkesave
të reja pasi hidrografimi i hapësirës
detare dhe bregdetare konsiderohet si
element esencial për zhvillimin e in-
frastrukturës së një vendi dhe përfshin
jo vetëm portet dhe transportin detar,
por dhe shfrytëzimin e mbrojtjen e pa-
surisë detare, ekologjisë dhe turizmit,
si prioritete të vendit tonë.
Vëcanerisht mbas vitit 1997, me
gjithë vështirësitë dhe mungesat e
bazës materiale, në sajë të ndihmës
e bashkëpunimit me partnerët tanë
u sigurua profilkatika, riparimi dhe
mirëmbajtja e fenerëve ekzistues
bashkë me vendosjen e disa fenerëve
të rinj, me teknologji të avancuar në
disa pika të nevojshme për lundrimin
e mjeteve detare. Kështu specialistët
tanë në bashkëpunim me vendet aleate
kanë vënë në punë teknologjinë me
llampa të tipit LED, vetushqyese,
nëpërmjet paneleve diellore, që kanë
disa avantazhe si kërkesa më të vogël
në mirmbajtje, riparime të shpejta,
ekonomike, të mbrojtura nga dëm-
timet dhe pashmëri më të madhe. Kjo
teknologji shihet si e ardhmja e sinjal-
istikës portuale. Aktualisht nga Buna
deri në Sarandë numurohen 84 fenerë,
të cilët janë në gatishmëri të plotë në
sajë të përkushtimit e profesionalizmit
të personelit të SHHSH, specialistëve
tanë të vjetër dhe të rinj.
NdërkohëShërbimi ynë hidro-
grafik vitet e fundit ka bashkëpunuar
me Zyrën Hidrografike të SHBA
dhe Flotës së 6-të, me Shërbimin e
Mbretërisë së Bashkuar, Shërbimin
Hidrografik Italian, Grek,Turk, etj.
në fushën e ndërtimit të sinjalistikës
detare, matjeve hidrografike në porte
dhe zona të vecanta, madje ka përgat-
itur harta hidrografike përfshirë dhe
ato elektronike. Vlen të përmendim
këtu projektin “304” me palën italiane
“Për fuqizimin dhe modernizimin e
sistemit të farofenerëve në Shqipëri’,
i cili bëri të mundur riparimin e disa
fenerëve në rajonin Vlorë-Sazan-
Sarandë, por dhe vendosjen e fareve
të rinj në zona delikate, ku ka dhe
anije të mbytura si Sarandë, Vlorë,
gjiri i Drinit, etj. Gjithashtu gjatë
kësaj periudhe Specialistët Hidrografë
të SHHSH, bazuar nga të dhënat e
matjeve batimerike të bëra me partnerët
tanë ndërkombëtare, në bashkëpunim
me specialistë të IGJUI, u prodhuan
hartat e para “Paper charts”, për qël-
lime lundrimore. Për herë të parë në
procesin e prodhimit të këtyre hartave
u aplikuan standartet ndërkombetare të
IHO. Kjo dëshmon rritjen e vetëdijes
për rendësine që ka vetë Hidrografia
dhe hartografimi detar, kontributin e saj
në menaxhimin e duhur të “ekonomisë
blu” si dhe varësise njerëzore ndaj këtij
ambjenti që është vazhdimisht cdo ditë
e në rritje.
Hidrografia dhe hartografimi detar
tashmë konsiderohen si elementë thel-
bësorë në zhvillimin e infrastrukturës
kombëtare për detin. Kjo infrastrukturë
përfshin jovetëm portet e transportin
detar por edhe shfrytëzimin e resurseve
(pasurive mbi dhe nënujore) si dhe
mbrojtjen e jetës njerëzore, mjedisit e
ekologjisë detare. Në mënyrë të vazh-
dueshme janë përgatitur publikime dhe
njoftime për lundërtarët. Kështu në
bashkëpunim me IGJUI, janëpublikuar
harta detare, rrugëkalimet detare si
dhe listat e faro-fenerëve, me qëllim
përmbushjen e nevojave për një lundrim
të sigurt.
Natyrisht projekti më i rëndësishëm,
është ai me Shërbimin Hidrografik Nor-
vegjez, ALNO HIP, i cili do fokusohet
në kryerjen e matjeve batimetrike, për-
punimin e të dhënave dhe menaxhimin e
prodhimin e hartave detare elektronike.
Nga ky projekt do përfitojë jo vetëm
Forca Detare por të gjithë subjektet
detare private e shtetërore. Zbatimi i
këtij projekti filloi në vitin 2015 dhe do
zgjasë tre vjet. Projekti i perbashkët me
Shërbimin Hidrografik Norvegjez është
duke u zbatuar sipas një plani të mirë
detajuar dhe ka në themel të tij zhvil-
limin e një politike kombëtare detare
për Hidrografinë dhe Hartografimin. Ai
kërkon që krahas njohurive esenciale të
karakteristikave gjeografike, gjeologjike
dhe gjeofizike të shtratit të detit dhe të
bregdetit, të bëhet dhe grumbullimi i
të dhënave të mjaftueshme për rrymat
detare, baticë-zbaticat dhe fenomenet e
tjera detare deri në përpunimin përfun-
dimtar të këtyre të dhënave. Sigurisht që
ky projekt do shtojë kapacitetet opera-
cionale të Shërbimit tonë Hidrografik,
standartizmin dhe ndërveprimin e tij
meqëllimqë vendi ynë të përmbushë
kërkesat e organizmave dhe legjis-
lacionit ndërkombëtar në fushën e
sigurisë hidrolundrimore.
Synimi final i SHHSH është ar-
ritja e standarteve dhe kapaciteteve
të kërkuara nga IHO, {Organizata
Ndërkombëtare Hidrografike} dhe
plotësimi i kushteve për anëtarësim
me të drejta të plota në këtë or-
ganizatë.Realizimi i tyre vec an-
gazhimit maksimal kërkon edhe
përshtatjen e teknologjisë ekzistuese
me teknologjinë moderne bashkëko-
hore apo përzgjedhjen e personelit të
kualifiluar për specialitetin e hidro-
grafisë.Nga ky synim burojnë dhe
prioritetet specifike për të ardhmen,
të cilat janë:Përpilimi dhe publikimi
forca detare
i hartave të reja detare, (paper charts
& elektronike) të bregdetit Shqiptar;
Pajisja e bregdetit Shqiptar me mjete
dhe pajisje bashkekohore të sigurisë
hidro- lundrimore si dhe instalimi i
fenerëve të rinj detarë duke përmirë-
suar ndjeshëm infrastrukturën e atyre
ekzistuese dhesë fundmi përmbushja
e detyrimeve ndërkombëtare të cilat
Shqipëria i ka nënshkruar në kuadrin
e IMO, SOLAS, UNCLOSS, rezo-
lutës të Kombeve të Bashkuara, UN
A53/32.Aktualisht Shërbimi Hidro-
grafik Shqiptar ka status vëzhguesi
në “Mediterranean and Black Seas
Hydrographic Commission (MB-
SHC)”, por sfida e këtij shërbimi
është anëtarësimi në Organizatën
Ndërkombëtare të Hidrografisë-IHO,
në një afat kohor sa më të afërt.
Ndërkohë të dyja këto organizata të
rëndësishme hidrografike këshillojnë
që vendi ynë të marrë një rol aktiv
në këto organizata, për të qënë dhe
përfitues i projekteve dhe financimeve
të rëndësishme për ngritjen e kapac-
iteteve tona hidrografike.Sigurisht që
për misionin dhe dobinë ekonomike që
i sjell vendit, ky shërbim kërkon më
tepër vëmendje dhe ndihmë nga shteti
shqiptar në të ardhmen.
Në këtë 60-vjetor, kujtojmëme
respekt ish Komandantët e Shërbimit
Hidrografik Shqiptar, ndër kuadrot
më të arsimuar e kualifikuar të Forcës
Detare, {ishFlotës-Luftarake}, që
nga pionieri i këtij shërbimi zoti Ar-
qile Papadhimitri, e më pas Mersin
Shqypi, Capajev File, Bashkim
Kryeziu, Nikolla Tole, Ilirjan Hoxha,
Gëzim Koci, Arjan Copani, Lulzim
Kryeziu, Artan Malo, etj. Kujtojmë
dhe nderojmë oficerin hidrograf Kadri
Ylviu, i cili vdiq aksidentalisht më
11.03.1961, kur anija hidrografe u
përplas me shkëmbinj të nënujshëm
në Porto-Romano.Gjithashtu kujtojmë
dhe nderojmë kuadrot dhe specialistët
e këtij shërbimi, hidrografë, gjeodetë,
kartografë, feneristë, specialistë të
sigurisë hidro-lundrimore, ekuipazhe
të mjeteve lundruese, që me punën
dhe arritjet e tyre e kanë lartësuar
imazhin e këtij shërbimi:zotërinjtë
Dhimitër Postoli, Liman Limani,
Hajdar Lala, Vasil Gjoni, Petrit Ajazi,
Përparim Zani, Mina Gjermeni, Agim
Musta, Miltiadh Driza, Fadil Nurka,
Sadulla Elezi, Bilal Koci, Merdan
Kalemi, Nesti…Raqi Kondakciu,
Petrit Pasho, Qazim Baza, Viktor
Marku, Fatmir Bega, Andi Gerveni,
Artan Kambo; zonjat Eleni Ibro,
{Gjoni}, Dhimitra Tome, Shpresa
Dhima, Yllka Cela,etj. Kjo trashëgëmi
e vyer, shembulli dhe profesionalizmi
i tyre, frymëzon dhe edukon kuadrot
dhe specialistët që shërbejnë aktualisht
në Shërbimin tonë Hidrografik për të
ecur në gjurmët e tyre.
Literatura:
Antologji e Detarisë Shqiptare,
vëllimi i I-rë, faqe 327-328.
Antologji e Detarisë Shqiptare, vël-
limi i II-të dhe I II-të, faqe 575-582.
zyrtare ushtria
E premte, 29 SHTATOR 2017 9

Kampionati Botëror Ushtarak i Mundjes (CISM-it)

M Detari Haxhi Sina,

ë datë 18-25 shtator në
Klaipeda të Lituanisë u zh-
villua kampionati botëror
ushtarak i mundjes për
meshkuj dhe femra. Në këtë aktiv-

Medalje bronzi në Lituani

itet mori pjesë edhe ekipi Shqiptar i
Forcave të Armatosura të Republikës
së Shqipërisë me trajner Kapiten
Zylfi Shehu dhe mundës Detar i I-rë
Haxhi Sina i kategorisë 57 kg. Ndersa
si shef ekipi për misionin ishte kapiten
Emiljano Ndoni, specialist i pergatitjes
fizike. Pjesmarrës te CISM-it, anetare Nga data 18-25 shtator 2017 në Klaipeda, Lituani u zhvillua Kampionati
janë 163 shtete të botës, por garuan në
stilin e Lirë 81 sportistë, gjë e cila e bëri
shumë të fortë garën për medalje, për
Botëror Ushtarak i Mundjes ku në stilin e Lirë garuan 81 sportistë
shkak të mos paraqitjes së mundësit të
Mongolisë dhe atij të Indisë, mundësi
Haxhi Sina arriti të shkojë në gjysëm
finale për tu ndeshur me mundësin
e Polonisë Adrian Hajduk me të cilin
humbi shancin për të dalë në finale ,
ndeshje të cilën do ta zhvillonte me
rusin Ibragim Ilyasov (kampion Europe)
për të fituar medaljen e arit. Mundësi
Haxhi Sina u ndesh me mundësin e
Bjellorusisë Rabikau Yaumeni dhe e
fitoi me rezultatin 3-1 (pikë teknike
11-8) i cili në turin eleminator kishte
mundur mundësin e Algjërisë Kher-
bache Abdelhak me rezultatin 3-1,
(pikë teknike 6-3).
Në renditjen Individuale, Med-
aljen e arit e mori Rusia me mundësin
Ibragim Ilyasov, medaljen e argjendit
e mori Polonia me mundësin Adrian
Hajduk, medaljen e bronzit e mori
Haxhi Sina. Kudimagomedov kampion europe, Greqinë, Francën, Zvicrën, Gjeorgjinë ardhshme. Flamuri Shqiptar u ngrit ne krah të
Sportisti Haxhi Sina la pas në Efqam Xawalov kampion europe dhe etjMundësi Haxhi Sina është stërvitur Më datë 29 shtator në ambjentet e flamurit Polak dhe atij Rus, flamurin
renditje perfundimtare mundësit më bote, si dhe shumë emra të med- nga trajneri Kapiten Zylfi Shehu, një- Shtabit të Përgjithshëm, Shefi i Shtabit kombëtar e nderuan të gjithe shtetet e
të mirë, medalistin e europës Andrei henjë të sportit botëror me rezultate kohësisht ai iu neshtrua nje rënie nga të Përgjithshëm Gjeneral Brigade Bard- botës gjatë kohës kur këndohej himni.
Dukov të Rumanise, Andri Yatsenko olimpike. Në renditjen ekipore, vendin pesha me 10-12 % të peshës trupore hyl Kollçaku do të dekorojë me medalje Kjo është një medalje historike, është
të Ukrainës, kampionin e amerikës e parë e mori Rusia me 68 pikë në total, për të arritur peshën e kategorisë 57 të “Shërbimit”, trajnerin Kapiten Zylfi një meritë e veçante e trajnerit Kapiten
Michael Fuenffinger, mundësin e Iranit, vendin e dytë Irani dhe vendin e tretë kg, Synimi i trajnerit ka qenë zona e Shehu dhe Detar i I-rë Haxhi Sina. Zylfi Shehu i cili bëri të mundur që
Kinës, etj.Vlen për tu vlerësuar se u Azerbaixhani. Shqipëria zuri vendin medaljeve, ai shprehet se kjo nuk do Eshtë hera e parë në të gjithë historinë mundësi Haxhi Sina të gdhendë emrin
ndeshën dhe morën pjesë: mundësi e 14-të me 8 pikë, kjo per arësyen se jetë vetëm medalja e parë apo e fundit, e Forcave të Armatosura të Repubikës dhe të lërë gjurmët e Forcave të Ar-
Sisian Romonov kampion olimpik, nuk synohej rezultat ekipor por rezultat objektivi do të jetë për medalje ari dhe së Shqipërisë që arrijnë të marrin një matosura dhe të Shqipërisë në arenën
Tsabolov Khetag kampion bote, Shamii individual. Shqipëria la pas në renditje synimi madhor janë lojrat olimpike të medalje bronzi në arenën botërore. ndërkombëtare përjetësisht.

LAJMËRIM Filluan regjistrimet për ngritjen e kurseve

artistiko-sportive me fëmijët e ushtarakëve
Kurset dhe drejtuesit e kurseve si më poshtë:
• Kursi i kantos Kozma Dushi
• Kursi i kitarës Redon Makashi
• Kursi i pikturës Ilir Xhaxhiu
• Kursi i futbollit Ilir Lame
• Kursi i volejbollit Arben Sako
• Kursi i basketbollit Olgert Davidhi

Regjistrimet bëhen çdo ditë

nga ora 9.00 deri 12.00 pranë sektorit
të aktiviteteve sportive të QKMBMMFA.

Mosha e pranimit djem

dhe vajza 8-13 vjeç.

Kurset do të zhvillohen në fund-

javë, orari i aktivitetit do të caktohet
në vijim me krijimin e grupeve.

Adresa : Garnizoni Skënderbej,

Qendra e Kulturës, Medias, Botimeve
të Mbrojtjes dhe Muzeut të Forcave të
Armatosura.
 ushtria
10 E premte, 29 SHTATOR 2017
MSC. MIMOZA GOLIKJA
U
shtrimet janë mjete të rëndë-
sishme përmes të cilave
Aleanca provon dhe vërteton
konceptet, procedurat, siste-
met dhe taktikat e saj. Më gjerësisht, ato u
mundësojnë ushtarakëve dhe organizatave
civile të vendosura në teatrin e operacionit
për të testuar aftësitë dhe praktikën duke
punuar së bashku në mënyrë efikase në një
situatë të vështirë krize. Duke u vendosur
në terren ushtarakët dhe organizatat civile
punojnë së bashku për të identifikuar
“praktikat më të mira” (si punon) dhe
“mësimet e nxjerra” (çfarë nevojitet
për përmirësim).Ushtrimet gjithashtu
kontribuojnë në përmirësimin e ndërve-
primit dhe reformën e mbrojtjes. NATO
ka rritur kohët e fundit programin e saj të
stërvitjes në dritën e ndryshimit të mjedisit
të sigurisë. Ushtrimet janë planifikuar
paraprakisht dhe ndryshojnë në fush-
ëveprimin, kohëzgjatjen dhe formën, që
variojnë midis ushtrimeve të drejtpërdrejta
në terren dhe ushtrimeve kompjuterike të
asistuara që ndodhin në një klasë. Për të
nxitur dhe mbështetur ndërveprimin, ush-
trimet e NATO-s janë sa më të hapura për
të gjitha vendet partnere formale. Aleanca
kryen ushtrime që nga viti 1951.
NATO dhe partnerët
ushtrojnë përgjigjen
ndaj katastrofave
Ndërkohë Qendra Koordinuese Euro-
Atlantike për Reagimin ndaj Fatkeqësive
(EADRCC) zhvilloi stërvitjen në terren të
menaxhimit të pasojave, “BOSNJË DHE
HERCEGOVINA 2017”, nga 25 deri më
29 shtator 2017, në dhe përreth qytetit të
Tuzlës, në Bosnjë dhe Hercegovinë. Kjo
ishte stërvitja e 17-të ndërkombëtare në
terren e organizuar nga Qendra Euro-
Atlantike për Koordinimin e Fatkeqësive
(EADRCC) që nga viti 2000 dhe e para e
organizuar nga Bosnja dhe Hercegovina.
Stërvitja u organizua bashkarisht
nga EADRCC dhe Ministria e Sigurisë
e Bosnjës dhe Hercegovinës. Stër-
vitja u hap zyrtarisht më 25 shtator
me një ceremoni,nga Ndihmës Sekretari
i Përgjithshëm i NATO-s për Sfidat e
Sigurisë Emergjente,Sorin Ducaru dhe
ministri i Sigurisë së Bosnje dhe Herze-
govinës, Dragan Mektić. “Ky ushtrim
do të ndihmojë në përmirësimin e bash-
këpunimit ndërkombëtar nga Spanja në
Serbi, nga Bullgaria në Bjellorusi dhe
nga Kroacia në Pakistan”, tha Ducaru.
“Kjo do t’i japë përgjigje mundësive për
të testuar teknologjitë më të fundit në
operacionet e ndihmave”.
Gjatë pesë ditëve rreth 1200 pjesë-
marrës nga NATO dhe vendet partnere
testuan bashkëpunimin dhe ndërveprimin
ndërkombëtar në përgjigje ndaj katastro-
fave, duke përfshirë zbulimin e ujit,
zbulimin kimik, biologjik, radiologjik
dhe nuklear (CBRN), mbrojtjen dhe
dekontaminimin. Pjesëmarrësit në këtë
stërvitje i përkisnin 34 vendeve aleate dhe
vendeve partnere të NATO-s, gjithashtu,
15 shtete të tjera dërguan staf ushtarak ose
vëzhgues në stërvitje. Aktiviteti kryesor i
stërvitjes në terren u zhvillua më 27 dhe
28 shtator.
Nga ana tjetër disa organizata
ndërkombëtare dhe OJQ u përfshinë
gjithashtu në stërvitje, përfshirë Zyrën
e Kombeve të Bashkuara për Koordin-
imin e Çështjeve Humanitare (OCHA),
Bashkimin Evropian, OJQ-në Save the
Children dhe Shoqërinë e Kryqit të Kuq
të Bosnje dhe Herzegovinës.
Ushtrimi ofroi mundësi për të testuar
dhe përdorur projekte të mbështetura nga
Programi i NATO-s për Shkencën për
Paqen (SPS), ku u përfshi një projekt
për ngritjen e kapaciteteve në fushën e
reagimit ndaj emergjencave në Ballkanin
Stërvitjet e NATO-s,
aleancë dhe partneritet
Perëndimor, Sistemin e Komandës së
Incidenteve të Gjeneratës së ardhshme
dhe një sistem të telemjekësisë për të
rritur mbështetjen mjekësore në zonat e
prekura nga fatkeqësitë, duke angazhuar
në distancë ekspertë mjekësorë nga vendet
ndihmëse.
NATO dhe vendet partnere prak-
tikuan mekanizmat e reagimit ndaj
katastrofave, aftësitë ushtrimore dhe
përmirësuan aftësinë e tyre për të punuar
së bashku në mënyrë efektive në situata
emergjente. Ushtrimi gjithashtu kontribuoi
në forcimin e kapacitetit të vendit pritës
për të koordinuar në mënyrë efektive
operacionet ndërkombëtare të reagimit
ndaj katastrofave. Stërvitja u bazua në
një skenar të kombinuar përmbytjesh dhe
tërmetesh, të lidhura me llojin e sfidave
gjeologjike dhe mjedisore me të cilat
ballafaqohet Bosnja dhe Hercegovina,
ndërkohë që ky vend është i njohur për
fatkeqësitë natyrore. Përmbytjet dhe
rrëshqitjet e tokës shkatërruan pjesë të
mëdha të Bosnje dhe Herzegovinës në
vitin 2014. Më shumë se 40 vende dhe
disa organizata ndërkombëtare ofruan
mbështetje. Me kërkesë të Ministrisë së
Sigurisë, një ekip civil i NATO-s u dërgua
në Bosnjë dhe Hercegovinë në korrik të
vitit 2014. Një nga rekomandimet e ekipit
të atëhershëm ishte se në të ardhmen duhet
të organizohen aktivitetet trajnuese dhe
ushtrimet ushtarake civile.
“Shield Formidable” në Skoci
Kurse një stërvitje tjetër e madhe
Aleate për mbrojtjen e ajrit dhe të
raketave filloi më 24 shtator 2018, në
rajonin Hebride në Ishujt Perëndimorë
jashtë Skocisë me qëllim të nxitjes së
bashkëpunimit midis aleatëve të NATO-s
përballë kërcënimeve të mundshme të
raketave. Ushtrimi i quajtur “Formi-
dable Shield”, i cili do të zgjasë deri më
18 tetor, përfshin anije dhe avionë nga
Kanadaja, Franca, Gjermania, Italia,
Hollanda, Spanja, Mbretëria e Bashkuar
dhe Shtetet e Bashkuara. Në stërvitje do
të përfshihen 14 anije, 10 avionë dhe rreth
3.300 personel.
“Formidable Shield” do të shqyrtojë,
duke përdorur procedurat e komandës
dhe kontrollit të NATO-s, anijet aleate
që zbulojnë, ndjekin dhe mbrojnë kundër
një sërë raketash anti-anije dhe balistike.
Stërvitjet do të përfshijnë ndarjen e një
tabloje të përbashkët taktike, kryerjen e
planifikimit të përbashkët të misionit dhe
koordinimin e angazhimit. Kjo stërvitje
detare e zjarrit është hera e parë në Ev-
ropë që aleatët praktikojnë në mbrojtje
kundër raketave balistike hyrëse pa asnjë
paralajmërim paraprak.
Avionët e patrullimit detar dhe avio-
nët e mbikëqyrjes AWACS të NATO-s
do të sigurojnë mbikëqyrjen ajrore dhe
do të sigurojnë që hapësira ajrore të jetë
e qartë. Pjesë të stërvitjes “Formidable
Shield” do të përkojnë me stërvitjen
“UK-led Joint Warrior”të udhëhequr nga
Mbretëria e Bashkuar, e cila gjithashtu
zhvillohet në Skoci.
NATO vendosi të zhvillojë një aftësi
për të mbrojtur anëtarët e saj evropianë
nga kërcënimet e raketave balistike në
vitin 2010. Mbrojtja raketore e NATO-s
lidh sensorët dhe armët aleate së bashku
në një sistem të vetëm. Komponentët
kryesorë të mbrojtjes raketore të NATO-s
përfshijnë katër gjuajtës të marinës
amerikane me sistemin e mbrojtjes kundër
raketave “Aegis” në Rota të Spanjës dhe
një sistem të bazuar në tokë në Rumani të
njohur si “Aegis Ashore”. Komponentë
të tjerë kryesorë përfshijnë radarin parala-
jmërues të hershëm në Turqi. Komanda
ajrore e NATO-s në Ramstein, Gjermani,
komandon sistemin.
“Dynamic Monarch”,
NATO përfundon ushtrimin
detar në Mesdheun Lindor
Nga ana tjetër nëntë aleatë të NATO-s
përfunduan më 22 shtator 2017, një ush-
trim kërkimi dhe shpëtimi nëndetës, “Dy-
namic Monarch 2017”, jashtë brigjeve të
Marmaris në Turqinë jugperëndimore.
Shetet që morën pjesë në stërvitje, e cila
u përqendrua në operacionet e Shpëtimit
dhe Shpëtimit të Nëndetëseve (SMER),
ishin Kanadaja, Franca, Italia, Norvegjia,
Polonia, Spanja, Turqia, Mbretëria e
Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara.
Stërvitja tregoi rëndësinë e bash-
këpunimit për misionet detare të ud-
hëhequra nga NATO dhe përfshiu një
rrjet të gjerë të pajisjeve dhe deri në
1.000 ushtarakë dhe civilë. Në total, në
“Dynamic Monarch” morën pjesë tre
nëndetëse, katër anije shpëtimi nëndetëse,
pesë anije sipërfaqësore, katër avionë, tre
skuadra mjekësore dhe një grup ndihme
nëndetse parashutë.
Trajnimi përfshinte një stërvitje të
koordinuar të evakuimit në masë (MAS-
SEVEX) që paraqiste një Sistem të lëviz-
shëm të dhomave të Shpëtimit të Nëndetë-
seve të SHBA dhe një sistem shpëtimi të
nëndetëseve nga tre vende të NATO-s, i
projektuar për të ndihmuar personelin në
nëndetëse të vështira. Ushtrimi gjithashtu
ushtroi veprimtari komplekse mjekësore
në det. Disa përfaqësues të medias, si dhe
përfaqësues nga Bangladeshi, Indone-
zia, Japonia, Pakistani, Koreja e Jugut,
Polonia, Spanja dhe Suedia u ftuan për
të vëzhguar stërvitjen. Shumë prej tyre
morën pjesë në aktivitetet e zhytjes dhe
intervistuan anëtarët e ekuipazhit.
Deti Mesdhe shpesh ka paraqitur
një mjedis sfidues për operacionet e
shpëtimit dhe Turqia është një partner
i rëndësishëm për operacionet detare në
rajon.Komandanti Gennaro Vitagliano, i
cili mori pjesë në marinën italiane gjatë
ushtrimit, pasqyroi rëndësinë e ruajtjes
së integritetit operacional për misionet
e shpëtimit. “Kjo nuk ka të bëjë me
një stërvitje luftarake. Ne po flasim për
shpëtimin e jetës”, tha ai. “Për ne është e
rëndësishme, vëllazërore; për ne është e
rëndësishme të jemi këtu dhe të jemi gati
për të shpëtuar një jetë, pavarësisht vendit
të cilin i takon kjo jetë”.
Ushtrimet e NATO-s,
forcojnë aftësinë për
mbrojtjen kolektive
Arsyetimi për planifikimin dhe
ekzekutimin e stërvitjeve ushtarake është
përgatitja e komandave dhe forcave për
operacione në kohë paqeje, krizash dhe
konflikti. Prandaj synimet dhe objektivat
e tyre pasqyrojnë kërkesat ekzistuese
operacionale dhe prioritetet. Por nga
ana tjetër Stërvitjetshërbejnë dhe për një
numër qëllimesh specifike si Trajnimi
dhe përvoja, Testimi dhe vlerësimi i
strukturave, Ndërveprimi dhe Reforma e
mbrojtjes. Ndërsa komandat strategjike
ACO dhe ACT, punojnë ngushtë së
bashku në ushtrimet ushtarake të NATO-s
dhe të dyja asistohen nga rrjeti i edukimit,
trajnimit dhe vlerësimit të Aleancës, si
dhe nga strukturat kombëtare.
Që nga korriku 2012, ACO-së i
është dhënë përgjegjësia kryesore për
përcaktimin e kërkesave të trajnimit
kolektiv dhe kryerjen e vlerësimit të
selisë dhe formacioneve. ACT-i i është
dhënë përgjegjësia e menaxhimit të tra-
jnimeve dhe ushtrimeve kolektive, bazuar
në kërkesat e ACO. ACT gjithashtu
mban përgjegjësi kryesore për arsimin e
përbashkët të NATO-s dhe Partneritetit
për Paqe (PfP), trajnimin individual dhe
politikën dhe zhvillimin e doktrinës, si
dhe drejtimin e shkollave të NATO-s
(PfP i NATO-s është një program i madh
i bashkëpunimit dypalësh me vendet e
Evropës Qendrore dhe Lindore , Azisë
Qendrore dhe Kaukazit).
NATO ka kryer stërvitje në nivel
të Aleancës që nga viti 1951. Në vitet
e para të Aleancës, forcat e NATO-s
kryen stërvitje për të forcuar aftësinë e
tyre për të ushtruar mbrojtjen kolektive.
Me fjalë të tjera, ato u zhvilluan për të
siguruar që forcat ishin përgatitur në rast
të një sulmi.
Forca e Integruar nën komandën e
centralizuar u thirr në shtator 1950. Deri
në dhjetor 1950, u emërua Komandanti i
Parë i Forcave Aleate të Evropës, Gjen-
erali i SHBA Dëight D. Eisenhoëer. Pas
këtij takimi, forcat kombëtare u vunë nën
komandën e centralizuar.
Stërvitjet e para të Aleancës u mbajtën
nato
në vjeshtën e vitit 1951. Gjatë vitit 1953,
kishte rreth 100 stërvitje të llojeve të
ndryshme të kryera nga komandantët e
NATO-s. Nga kjo pikë, forcat e NATO-s
nuk ishin më një koleksion i njësive kom-
bëtare, por filluan të fitonin kohezion. Një
vit pasi Komanda Aleate e Evropës u bë
funksionale, gjenerali Eisenhoëer raportoi
se “gatishmëria luftarake e trupave tona
është përmirësuar dukshëm”.
Gjatë viteve 1970 dhe 1980, NATO
mbajti një program stërvitjesh shumë ak-
tive për të trajnuar forcat në sa më shumë
skenarë kërkues. Ushtrimet u konsideruan
një pjesë thelbësore e sjelljes parandaluese
të Aleancës dhe ndihmuan për të siguruar
që forcat ishin përgatitur për një agresion
të mundshëm gjatë Luftës së Ftohtë.
Në vitin 1994, Aleanca nisi iniciativën
për Partneritetin për Paqe (PfP). Një nga
objektivat e iniciativës është të nxisë bash-
këpunimin më të ngushtë ushtarak dhe
ndërveprimin midis vendeve të NATO-s
dhe atyre jo anëtare të NATO-s në zonën
euro-atlantike. Që nga ajo kohë, anëtarët
e PfP-së ishin në gjendje të merrnin pjesë
në stërvitjet paqësore në terren.
Në vitin 2002, u krijua Forca e Re-
agimit të NATO-s (NRF), që është një
forcë mjaft e gatshme dhe teknologjikisht
e avancuar shumëkombëshe që Aleanca
mund të vendoset sa më shpejt, kudo që
të jetë e nevojshme. Koncepti origjinal
i NRF u rishikua në vitin 2009 dhe që
atëherë, theksi është vënë në ushtrimet e
kryera në mbështetje të NRF. Ky trajnim
synon të sigurojë që NRF është në gjendje
të vendosë shpejt dhe të veprojë në mënyrë
efektive në situata të ndryshme.
Në Samitin e Stambollit të vitit
2004, udhëheqësit e Aleancës ngritën
nismën e Dialogut Mesdhetar në një
partneritet të vërtetë për të përfshirë
pjesëmarrjen më të madhe në stërvitje
dhe trajnime individuale në institucio-
net e NATO-s. Në të njëjtën kohë, u
prezantua Iniciativa e Bashkëpunimit të
Stambollit, duke hapur rrugën për bash-
këpunim midis NATO-s dhe vendeve
nga Lindja e Mesme, e gjerë në fusha të
tilla si arsimi dhe trajnimi, dhe siguroi
që partnerët të angazhohen në trajnime
të përbashkëta për terrorizmin. Që nga
Samiti i Lisbonës në nëntor 2010 dhe
futja e Konceptit Strategjik të 2010 dhe
politika e re e partneriteteve, stërvitjet
e NATO-s kanë qenë të hapura për të
gjithë partnerët.
Në Samitin e Çikagos në vitin 2012,
liderët e NATO-s folën për “gjerimin
e arsimit, trajnimit dhe ushtrimeve”
dhe prezantuan Iniciativën e Forcave të
Lidhura (CFI), e cila synon të sigurojë
që të ruhet niveli i lartë i forcës aleate
të ndërveprimit të fituar gjatë përvojës
së tyre operacionale në Afganistan,
Libi, Brigjet e Afrikës dhe Ballkanit.
Në shkurt të vitit 2013 ministrat e
Mbrojtjes të NATO-s miratuan plane
për rigjallërimin e programit stërvitor
të NATO-s. Këto plane përcaktojnë
kursin për një plan trajnimi shumë më
rigoroz për të siguruar që NATO dhe
forcat partnere të ruajnë aftësinë për
të punuar së bashku. Pas “aneksimit”
ilegal të Krimesë nga Rusia në mars
2014, numri i stërvitjeve të ndërmarra
në atë vit u rrit dhe në samitin e tyre të
2014 në Uells, liderët e NATO-s u zotuan
të rrisin fokusin në skenarët e mbrojtjes
kolektive.
 ushtria
nato E premte, 29 SHTATOR 2017 11

NATO rol kyç në luftën kundër terrorizmit

Sekretari i Përgjithshëm takon komandantët e SHBA-së për bisedime mbi rolin e
NATO-s në luftën kundër terrorizmit
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg vizitoi më 20
shtator 2017 Komandën Qendrore të Shteteve të Bashkuara (CENT-
COM) dhe Komandën e Operacioneve Speciale (SOCOM) në Tampa,
Florida, për bisedime mbi rritjen e rolit të NATO-s në luftën kundër
terrorizmit. NATO punon me të dy komandat për të luftuar organizatat
terroriste dhe projektin e stabilitetin duke forcuar vendet partnere.Në
SOCOM, Stoltenberg u takua me komandantin, gjeneral Raymond
A. Thomas III, për bisedime mbi rolin e rëndësishëm të forcave spe-
ciale në luftën kundër kërcënimeve terroriste dhe atyre hibride. Ai
gjithashtu vizitoi Qendrën e Lojërave të Luftës së SOCOM, mori pjesë
në një demonstrim të teknologjive të reja që po përdoreshin në këtë
fushë dhe u takua me trupat e NATO-s. Në CENTCOM, Sekretari
i Përgjithshëm u takua me zëvendëskomandantin, gjenerallejtnant
Charles Q. Broën Jr. Të dy diskutuan hapat e ardhshëm që NATO
mund të marrë në luftën kundër ISIS dhe grupeve të ngjashme.NATO
ka luajtur një rol kyç në luftën kundër terrorizmit për shumë vite.
Misioni i mbështetur nga NATO në Afganistan ndihmon në trajnimin
e forcave afgane, në mënyrë që vendi të mos kthehet përsëri në një
strehë të sigurt për terroristët ndërkombëtarë. NATO është gjithashtu
një anëtar i plotë i Koalicionit Global për të Mposhtur ISIS, të cilin
Aleanca mbështet me fluturimet e mbikëqyrjes AWACS, si dhe tra-
jnimin për forcat lokale në Irak, Jordani dhe Tunizi.

NATO mbështet plotësisht OKB-në

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s takon udhëheqës globalë në Nju Jork

S
ekretari i Përgjithshëm i
NATO-s Jens Stoltenberg,
mori pjesë në hapjen e ses-
ionit të 72-të të Asamblesë së
Përgjithshme të OKB-së dhe u takua Mbështetje e
me një numër udhëheqësish globalë në vazhdueshme
margjinat e Asamblesë së Përgjithshme
të OKB-së në Nju Jork më 20-21 shta- e NATO-s për
tor 2017.
Në bisedimet me Sekretarin e
Afganistanin
Përgjithshëm të Kombeve të Bash- Sekretari i Përgjithshëm,
kuara António Guterres në mbrëmjen Stoltenberg viziton Kabulin
e 20 shtatorit, Stoltenberg nënvizoi se së bashku me Sekretarin e
NATO dhe KB e përforcojnë njëra- Mbrojtjes të SHBA-së, Mattis
tjetrën si organizata të përkushtuara Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s
Jens Stoltenberg, vizitoi Afganistanin më
për të mbështetur rendin e bazuar 27 shtator 2017, së bashku me Sekretarin
në rregullat ndërkombëtare. Të dy e Mbrojtjes të SHBA James Mattis. Duke
ranë dakord mbi potencialin për më folur së bashku me Presidentin Ashraf
shumë bashkëpunim në të ardhmen, Ghani dhe Sekretarin Mattis, Stoltenberg
duke përfshirë mbështetjen e NATO-s theksoi mbështetjen e NATO-s për popullin
afgan, për reformat e qeverisë dhe për një
për operacionet e paqes të OKB dhe proces paqeje dhe pajtimi në Afganistan.
përpjekjet më të koordinuara për Sekretari i Përgjithshëm pranoi se prania
ndërtimin e kapaciteteve të mbrojtjes e NATO-s në Afganistan ka ardhur “me
për vendet në rrezik jostabiliteti. kosto të madhe njerëzore”, por që kostot
e largimit do të ishin më të mëdha se ato
Duke u takuar me kryeministrin libian që mbetën. “Nëse NATO largohet, ne

Angazhim për zbatimin e Traktatit të

Fayez al-Sarraj, Sekretari i Përgjith- rrezikojmë që Afganistani të kthehet në një
shëm nënvizoi mbështetjen e plotë të gjendje kaosi: një strehë e sigurt për ter-
NATO-s për përpjekjet e OKB-së për rorizmin ndërkombëtar”, tha ai. “Herën e

Mospërhapjes Bërthamore (NPT)

të gjetur një zgjidhje politike të krizës
në Libi. Ai më tej shprehu gatishmëri-
në e NATO-s për të ndihmuar Libinë
në ndërtimin e institucioneve efektive
të sigurisë, duke përfshirë një Ministri
moderne të Mbrojtjes dhe shërbime
efektive të sigurisë dhe të inteligjencës
nën kontrollin civil. Të nesërmen më
21 shtator, Sekretari i Përgjithshëm u
takua me ministrin e Jashtëm rus Sergej
Lavrov. Të dy shkëmbyen pikëpamjet
për një sërë çështjesh, duke përfshirë
situatën në Ukrainë dhe transparencën
ushtarake, veçanërisht nën dritën e
stërvitjes ushtarake të Rusisë “ZA-
PAD 2017”. Sekretari i Përgjithshëm
theksoi se NATO është e angazhuar
për zvogëlimin e rrezikut dhe trans-
parencën, përfshirë edhe takimet e
Këshillit NATO-Rusi si dhe përmes
modernizimit të Dokumentit të Vjenës
të OSBE-së. Dokumenti i Vjenës ishte
gjithashtu një temë kryesore në bisedi-
met e Sekretarit të Përgjithshëm të
NATO-s me Sekretarin e Përgjithshëm
të OSBE-së, Thomas Greminger. Të
dy diskutuan idetë për modernizimin e
këtij instrumenti kyç për transparencën
ushtarake, duke përfshirë edhe vëzh-
gimet e menjëhershme për ushtrime të
menjëhershme. Stoltenberg gjithashtu
shprehu mbështetjen e fuqishme të
NATO-s për Misionin Special të
Monitorimit të OSBE-së në Ukrainë.
Sekretari i Përgjithshëm Stoltenberg
përfundoi vizitën katër-ditore në Shtetet
e Bashkuara, më 22 shtator 2017.
Deklarata e Këshillit të Atlantikut të Veriut mbi Traktatin për Ndalimin e
Armëve Bërthamore, më 20 shtator 2017
Në Varshavë në korrik 2016, Aleanca
vendosi qëndrime të qarta për çështjet e
parandalimit bërthamor dhe çarmatimit
bërthamor:“Aleatët theksojnë angazhimin
e tyre të fuqishëm për zbatimin e plotë të
Traktatit të Mospërhapjes Bërthamore
(NPT). Aleanca riafirmon vendosmërinë
e saj për të kërkuar një botë më të sigurt
për të gjithë dhe për të krijuar kushte për
një botë pa armë bërthamore në pajtim të
plotë me të gjitha dispozitat e NPT, duke
përfshirë nenin VI, në një mënyrë hap pas
hapi dhe të verifikueshëm që promovon
stabilitet, dhe bazohet në parimin e sig-
urisë së pakufizuar për të gjithë. Aleatët
ritheksojnë angazhimin e tyre për të ecur
përpara drejt qëllimeve dhe objektivave të
NPT-së në tre shtyllat e saj përforcuese
reciprokisht: çarmatimin bërthamor,
mospërhapjen dhe përdorimin paqësor të
energjisë bërthamore” .
Sa i përket mjedisit mbizotërues
ndërkombëtar të sigurisë, ata më tej vunë
në dukje se: “Pas përfundimit të Luftës
së Ftohtë, NATO reduktoi në mënyrë
dramatike numrin e armëve bërthamore të
stacionuara në Evropë dhe mbështetjen e
saj ndaj armëve bërthamore në strategjinë
e NATO-s. Ne mbetemi të përkushtuar që
të kontribuojmë në krijimin e kushteve për
reduktime të mëtejshme në të ardhmen në
bazë të reciprocitetit, duke pranuar se për-
parimi në kontrollin e armëve dhe çarma-
timin duhet të marrë parasysh ambientin
mbizotërues ndërkombëtar të sigurisë. Na
vjen keq që kushtet për arritjen e çarma-
timit sot nuk janë të favorshme” .
Në kërkim të ndalimit të armëve
bërthamore nëpërmjet një traktati që nuk do
të angazhojë asnjë shtet që aktualisht zotëron
armë bërthamore nuk do të jetë efektiv, nuk do
të reduktojë arsenalet bërthamore dhe nuk do
të rrisë sigurinë e vendit, as paqen dhe stabi-
litetin ndërkombëtar. Në të vërtetë ai rrezikon
të bëjë të kundërtën duke krijuar ndarje dhe
divergjenca në një kohë kur kërkohet një qasje
e unifikuar ndaj përhapjes dhe kërcënimeve të
sigurisë më shumë se kurrë.
Traktati i ndalimit është në kundërshtim
me arkitekturën ekzistuese për mospërhapjen
dhe çarmatimin. Kjo rrezikon të minojë NPT-
në, e cila ka qenë në qendër të përpjekjeve
globale për mospërhapjen dhe çarmatimin për
pothuajse 50 vjet dhe regjimi i mbrojtjes IAEA
–së që e mbështet atë. Kriza e shkaktuar nga
Koreja e Veriut nënvizon rëndësinë e ruajtjes
dhe përmirësimit të kuadrit ekzistues të NPT
Traktati i ndalimit, sipas pikëpamjes
tonë, shpërfill realitetin e mjedisit gjithnjë
e më sfidues të sigurisë ndërkombëtare. Në
një kohë kur bota ka nevojë të mbetet e
bashkuar përballë kërcënimeve në rritje,
veçanërisht kërcënimit të rëndë të paraqitur
nga programi bërthamor i Koresë së Veriut,
traktati dështon të marrë parasysh këto sfida
urgjente të sigurisë. Qëllimi themelor i aftësisë
bërthamore të NATO-s është të ruajë paqen,
të parandalojë shtrëngimin dhe të pengojë
agresionin. Qëllimi i aleatëve është të forcojë
parandalimin si element thelbësor të mbrojtjes
tonë kolektive dhe të kontribuojmë në sigurinë
e pandashme të Aleancës. Përderisa ekzistojnë
armë bërthamore, NATO do të mbetet një
aleancë bërthamore.
Ne i bëjmë thirrje partnerëve tanë dhe
të gjitha vendeve që po e konsiderojnë
mbështetjen e këtij traktati për të reflektuar në
mënyrë serioze mbi implikimet e tij për paqen
dhe sigurinë ndërkombëtare, duke përfshirë
këtu edhe NPT-në.Ndërsa aleatët u angazhuan
për avancimin e sigurisë përmes parandal-
imit, mbrojtjes, çarmatimit, mospërhapjes dhe
kontrollit të armëve, ne, kombet aleate, nuk
mund ta mbështesim këtë traktat. Prandaj, nuk
do të ketë ndryshime në detyrimet ligjore në
vendet tona në lidhje me armët bërthamore.
Kështu nuk do të pranonim asnjë argument
që ky traktat pasqyron ose në ndonjë mënyrë
kontribuon në zhvillimin e së drejtës zakonore
ndërkombëtare”.
fundit që ndodhi, ajo çoi në sulmet terroriste
të 11 shtatorit në të cilat u vranë rreth 3.000
njerëz, ne nuk mund të lejojmë që kjo të
ndodhë përsëri”, shtoi ai.
Stoltenberg përshëndeti që shumë
vende kanë premtuar kontribute të mëte-
jshme në Misionin Resolute Support të
udhëhequr nga NATO për të trajnuar dhe
këshilluar forcat afgane. Rreth 13.000 trupa
nga 39 aleatë dhe vende partnere aktualisht
shërbejnë në mision, nga të cilat gjysma
janë trupa amerikane. Sekretari i Përgjith-
shëm përshëndeti forcat afgane që “kanë
bërë një rrugë shumë të gjatë” me ndihmën
e NATO-s dhe se tani ata “udhëheqin
luftën kundër Talibanëve dhe grupeve
terroriste ndërkombëtare”.Në takimet e
tyre, Sekretari i Përgjithshëm, Presidenti
Ghani, Shefi Ekzekutiv Abdullah Abdullah
dhe Sekretari Mattis diskutuan gjendjen e
sigurisë në Afganistan dhe shqyrtuan re-
format e qeverisë. Stoltenberg nënvizoi se
“ne vlerësojmë qeverinë afgane për bërjen
mirë të angazhimeve të saj”, duke përfshirë
reformat në sundimin e ligjit, luftën kundër
korrupsionit dhe mbrojtjen e të drejtave të
grave dhe fëmijëve.
Ai përshëndeti më tej nismën e Presi-
dentit Gani për paqe dhe pajtim, duke
inkurajuar “të gjitha vendet e rajonit
të mbështesin këtë proces”. Sekretari i
Përgjithshëm dhe Sekretari Mattis gjithash-
tu mbajtën një takim me zyrtarë të lartë
afganë, ministrin e Mbrojtjes Tariq Shah
Bahrami, ministrin e Punëve të Brend-
shme Wais Ahmad Barmak, drejtorin
Kombëtar të Sigurisë Mohammad Masoom
Stanekzai dhe këshilltarin e Sigurisë
Kombëtare Mohammad Hanif Atmar.
Sekretari i Përgjithshëm u takua edhe me
gjeneralin Xhon Nicholson, komandantin
e Misionit Mbështetës të Përhershëm dhe
Ambasadorin Cornelius Zimmermann,
përfaqësuesin e Lartë Civil të NATO-s në
Afganistan.
 12
ushtria
E premte, 29 SHTATOR 2017 kosova
Ambasadori i Mbretërisë së Bashkuat, Ruairi
O’Connell: Vendimin për transformimin e FSK-
së në FAK, Kosova duhet ta marrë në bash-
këpunim me NATO-n, siguria e Kosovës varet
nga marrëdhëniet me NATO-n.

Ambasadori i Mbretërisë së Bashkuar, Ruairi O’Connell

M
inistri i Ministrisë për Forcën

Siguria e Kosovës varet nga

eSigurisësëKosovës(MFSK),
zotëri Rrustem Berisha,
më 21 shtator, priti në
takim, për herë të parë, ambasadorin
fuqiplotë të Mbretërisë së Bashkuar,
zotëri Ruairi O’Connell.Në takimin e

përbashkët të ministrit Berisha dhe
ambasadorit O’Connell u bisedua lid-
hur me marrëdhëniet e shkëlqyera dhe
bashkëpunimin e frytshëm ndërmjet
Ministrisë për FSK dhe Ministrisë së
Mbrojtjes si dhe FSK-së dhe Forcave
të Armatosura të Mbretërisë së Bash-
kuar, duke u zotuar për vazhdimin,
avancimin dhe intensifikimin e këtyre
marrëdhënieve në të ardhmen.
Me këtë rast, ministri i FSK-së
zotëri Berisha duke e falënderuar am-
basadorin britanik për vizitën, e njoftoi
shkëlqesinë e tij, ambasadorin Ruairi
O’Connell për gjendjen e trashëguar në
Ministri dhe Forcë si dhe për vizionin e
tij politik dhe të lidershipit të Ministrisë
dhe Forcës për të ardhmen, duke i
shprehur mirënjohjen për mbështetjen
që Qeveria dhe populli britanik ka
dhënë për FSK-në me zotimin se e ard-
hmja e FSK-së dhe planet për zhvillimin
e Forcës do të bëhen në koordinim të
plotë me partnerët strategjikë dhe me
NATO-n.
Ministri Rrustem Berisha, foli
gjithashtu për gjendjen e tanishme
në Ministri dhe Forcë, planet për
transformimin e Forcës së Sigurisë së
Kosovës në Forcë të Armatosur, duke
u shprehur se procesi i transformimit
të FSK-së në FAK do të jetë plotësisht
transparent dhe në koordinim të plotë
me NATO-n dhe partnerët strategjikë,
si Shtetet e Bashkuara të Amerikës,
Mbretërinë e Bashkuar etj., si dhe do
të punohet ngushtë me të gjithë de-
putetët e Kuvendit të Republikës së
Kosovës, të të gjitha komuniteteve, për
t’i bindur ata, se Forca e Armatosur e
Kosovës do të jetë Forcë e cila garanton
marrëdhëniet me NATO-n
sigurinë e Kosovës dhe popullit të saj
pa dallim.
Nga ana e tij, ambasadori Ruairi
O’Connell duke uruar ministrin Berisha
për detyrën e re, u shpreh se marrëd-
hëniet e mira ndërmjet Mbretërisë së
Bashkuar dhe Republikës së Kosovës
do të vazhdojnë edhe në të ardhmen,
e gjithashtu edhe marrëdhëniet e
shkëlqyera ndërmjet ministrive dhe dy
Forcave tona.
Shkëlqesia e tij, ambasadori
O’Connell për çështjen e transformimin
të FSK-së tha: ,,Vendimin për trans-
formimin e FSK-së në FAK, Kosova
duhet ta marrë në bashkëpunim me
NATO-n, duke u shprehur se siguria e
Kosovës varet nga marrëdhëniet me
NATO-n’’.
Në takimin e përbashkët të të
dyja delegacioneve ishte i pranishëm
edhe atasheu ushtarak i Mbretërisë
së Bashkuar në Republikën e Maqe-
donisë i akredituar edhe për Kosovë,
nënkolonel Richard Perry, i cili gjatë
takimit u fokusua në fushat konkrete
të bashkëpunimit në mes Mbretërisë
së Bashkuar dhe Republikës së Kos-
ovës, siç janë: Kontributi i Mbretërisë
së Bashkuar në kuadër të KFOR-it,
mbështetja e Mbretërisë së Bashkuar
në marrëdhëniet FSK-NATO, mbështet-
ja e aktiviteteve për komunitetet si dhe
mbështetja e Mbretërisë së bashkuar
për FSK-në në ndërtimin e kapaciteteve
në fushën e sigurisë.
Berisha: Çdo gjë në partneritet
me aleatët strategjikë
Ministri i Ministrisë për Forcën e Sigurisë së Kosovës(MFSK), zotëri
Rrustem Berisha priti, më 27 shtator,për herë të parë në takim, komandantin
e KFOR-it, gjeneralin Giovanni Fungo. Në takimin e ministrit Berisha dhe
gjeneralit Fungo u bisedua për situatën e sigurisë në vendin tonë dhe
gjithashtu për bashkëpunimin e mirë ndërmjet Ministrisë për Forcën e Sig-
urisë së Kosovës dhe Trupave Paqeruajtëse të KFOR-it, si dhe për planet
dhe aktivitetet konkrete për bashkëpunim në të ardhmen.
Me këtë rast, ministri Berisha u shpreh se, gjatë mandatit të tij do të
angazhohet që t’i avancojë më tutje marrëdhëniet e shkëlqyera të kul-
tivuara deri më tani në mes të Ministrisë për FSK dhe KFOR-it. Po ashtu,
ministri Berisha tha se, krahas zhvillimit dhe avancimit të FSK-së është
duke u punuar edhe në planin për transformimin e FSK-së në Forcë të
Armatosur, dhe se kjo do të bëhet me konsensus të plotë me faktorin e
brendshëm dhe në bashkëpunim me partnerët strategjikë, duke qenë
transparent në çdo hap të procesit. Nga ana e tij, komandanti i Trupave
Paqeruajtëse të KFOR-it, Giovanni Fungo tha se, KFOR-i dhe FSK-ja kanë
raporte bashkëpunimi shumë konkrete, jo vetëm me takime e shkëm-
bime zyrtare por edhe me ushtrime dhe aktivitete tjera të përbashkëta
fushore, në të cilat njësi të veçanta të KFOR-it dhe të FSK-së po kryejnë
stërvitje të përbashkëta. Në fund, gjenerali Fungo njoftoi se, janë në prag
të përfundimit të procesit të planifikimit për disa aktivitete konkrete të
përbashkëta, të cilat do të realizohen në bashkëpunim KFOR-FSK, dhe
se, bashkëpunime të tilla do të vazhdojnë edhe në të ardhmen.

Ambasadorja e Kroacisë në Kosovë, znj. Marija Kapitanoviq

Bashkëpunimi me
KFOR-in do të vazhdojë Bashkëpunimi me MFSK –në
Zëvendëskomandanti i Komandës së Forcave Tokësore (KFT ), gjen-
eral brigade Gëzim Hazrolli, priti më 27 shtator, në takim lamtumirës
zëvendëskomandantin e KFOR-it gjeneralin Christian Riener me bash-
këpunëtorë. Gjatë takimit, gjeneral Hazrolli falënderoi gjeneralin Riener
është në nivelin më të lartë
Ministri i Ministrisë për Forcën e rreth zhvillimit dhe avancimit të FSK-së si urisë, pra bashkëpunimi MFSK - Ministri
Sigurisë së Kosovës (MFSK), z. Rrustem dhe planet për transformimin e FSK-së në e Mbrojtjes së Kroacisë është në nivelin
për kontributin e dhënë jo vetëm në Forcën e Sigurisë së Kosovës, por
Berisha priti më 27 shtator, për herë të Forca të Armatosura. më të lartë. Ky bashkëpunim dypalësh,
edhe në sigurinë e vendit në përgjithësi. Gjeneral Hazrolli tha se, gjatë parë në takim, ambasadoren e Kroa- Ministri i FSK-së z. Berisha rreth shumë i suksesshëm, tha ambasadorja
shërbimit në FSK zëvendëskomandanti i KFOR-it, gjeneral brigade Chris- cisë në Kosovë, znj. Marija Kapitanoviq. transformimit tha se, krijimi i Forcave të Kapitanoviq, do të vazhdojë edhe në të
tian Riener, ofroi ndihmën dhe përvojën Në takimin e ministrit Berisha dhe am- Armatosura të Kosovës është në interes ardhmen dhe se fushat e bashkëpunimit
e tij profesionale në organizimin e ush- basadores Kapitanoviq u bisedua për të të gjithë qytetarëve të vendit, dhe se do të zgjerohen duke qenë se tanimë
trimeve të përbashkëta me KFOR-in, si te marrëdhëniet e mira ndërshtetërore MFSK/FSK po punon fort që transformimi kemi shkëmbime që kanë traditë, si në
,,Shpata e Argjendtë“, po ashtu përmes ndërmjet Republikës së Kosovës dhe të gjejë përkrahje dhe konsensus të plotë fushën e arsimit, trajnimeve profesionale,
trajnimeve të ndryshme ndihmoi në Republikës së Kroacisë, me theks të brenda vendit si dhe të përkrahet edhe pjesëmarrjes në ushtrime ndërkom-
ngritjen profesionale të pjesëtarëve veçantë për marrëdhëniet e mira në nga partnerët strategjikë me të cilët do bëtare etj. Bashkëpunimin e mirë në
të FSK-së. Gjenerali Riener u shpreh i mes Ministrisë për Forcën e Sigurisë të jemi plotësisht në koordinim, të hapur fushën e sigurisë dhe të mbrojtjes, në
kënaqur më bashkëpunimin dhe të së Kosovës, përkatësisht Forcës së dhe në një transparencë të plotë. Nga ana takimin e ministrit Berisha dhe am-
arriturat e pjesëtarëve të FSK-së dhe Sigurisë së Kosovës dhe Ministrisë së e saj, ambasadorja kroate, zonja Kapi- basadores Kapitanoviq, e konfirmoi edhe
falënderoi gjeneral Hazrollin për një bashkëpunim siç tha ai të shkëlqyer, Mbrojtjes të Kroacisë, përkatësisht tanoviq pasi që i uroi ministrit Berisha atasheu i Mbrojtjes së Kroacisë në Shkup
Forcave të Armatosura të Kroacisë. detyrën e re, u shpreh se institucionet i akredituar për Kosovë, kolonel Marijana
duke shpresuar që bashkëpunime të tilla, në të mirë të FSK-së, nuk do të
Ministri Rrustem Berisha, fillimisht, e Republikës së Kosovës tanimë janë të Plesa Cadonic, e cila shprehu gatishmëri
mungojnë edhe në të ardhmen. Në fund të këtij takimi, gjeneral Hazrolli e njohu ambasadoren kroate me njoftuara me qëndrimet e shtetit kroat. për vazhdimin e këtij bashkëpunimi dhe
si shenjë falënderimi dhe mirënjohje ndau disa dhurata për zëvendësko- gjendjen e trashëguar aktuale në Pra, siç tha ambasadorja Kapitanoviq, shtimin e aktiviteteve dhe shkëmbimin e
mandantin e KFOR-it dhe bashkëpunëtorët e tij. MFSK/FSK të cilën ministri e vlerësoi si Kroacia dhe Kosova bashkëpunimin më përvojave në mes MFSK-së dhe Ministrisë
të suksesshme, planet për të ardhmen të suksesshëm e kanë në fushën e sig- së Mbrojtjes të Kroacisë.
 ushtria
maqedonia E premte, 29 SHTATOR 2017 13

Ambasadori Osovski përshëndeti angazhimin e qeverisë në

zbatimin e reformave nga Plani 3-6-9 dhe e quajti atë një fillim
të ri për vendin, i cili është i një rëndësie të veçantë për zhbllo-
kimin e ngërçit në rrugën drejt BE dhe NATO. Ambasadori
tha se Maqedonia duhet të tregojë rezultate në fushën e sun-
dimit të ligjit, strukturave demokratike, qeverisjes së mirë dhe
luftës kundër korrupsionit.

Shekerinska-Osovski Strategjia e Mbrojtjes me

ekspertizë amerikano-britanike

Osovski: Ju keni
Zëvendës-kryeministrja dheMinistrja e mbrojtjes Radmilla Shekerinska priti
më 21 shtator ekipin e ekspertëve të SHBA-Mbretërisë së Bashkuar i cili do të
ndihmojë në përgatitjen e Rishikimit Strategjik të Mbrojtjes, një dokument kyç për
zhvillimin e mbrojtjes dhe Armatës në vitet e ardhshme.
Ekipi amerikan udhëhiqet nga Eric Leid, një ekspert në zhvillimin e institu-

mbështetjen e Gjermanisë
cioneve të mbrojtjes. Pjesë e ekipit të ekspertëve është gjithashtu eksperti britanik
Stiven Glover, këshilltar i mbrojtjes dhe sigurisë në Departamentin e Stabilizimit
në Mbretërinë e Bashkuar.
Ministrja Shekerinska theksoi se një nga detyrat kryesore për Ministrinë e
Mbrojtjes është hartimi i Rishikimit Strategjik të Mbrojtjes. Përfundimi i procesit
të hartimit është gjithashtu një angazhim i qeverisë-tha ministrja dhe kërkoi këshilla
të sinqerta miqësore në hartimin e dokumentit për reforma.

Z
ëvendës-kryeministrja dhe
ministre e Mbrojtjes, Rad-
milla Shekerinska u takua të
mërkurën me ambasadorin
Thomas Osovski, Komisionerin e BE
për Politikat e BE në Ministrinë e
Jashtme Gjermane. Në takim morrën
pjesë edhe ambasadori gjerman Ger-
hard Gerberich dhe Dorothea Gizel-
man, bashkëpunëtore në departamentin
për Evropës në MPJ të Gjermanisë.
Në takim u bisedua lidhur me politikat
reformuese të qeverisë, plani 3-6-9,
si dhe mbi impulsin e ri në marrëd-
hënieve e mira fqinjësore.
Zëvendës-kryeministrja Shek-
erinska shprehu mirënjohjen për
mbështetjen e Gjermanisë, si një mik
kritik dhe i besueshëm ndaj Maqe-
donisë si shtet, sidomos gjatë krizës
së zgjatur politike. Shekerinska theksoi
se qeveria është e angazhuar për re-
format e parapara në planin 3-6-9, të
vetëdijshëm se pas tejkalimit të krizës
politike qytetarët e Maqedonisë presin
rezultate konkrete në fushën e sundimit
të ligjit, luftën kundër korrupsionit,
lirinë e medias, transparencën, duke e
shtyrë shtetin përpara. Marrëdhëniet
ndëretnike janë forcuar, në fqinjësi
krijojmë miqësi, transparenca është
vendosur. Në fushën e sundimit të
ligjit, ne vlerësojmë rekomandimet
e Priebe-s se sektori gjyqësor duhet të
reformohet-tha Shekerinska.
Ambasadori Osovski përshëndeti
angazhimin e qeverisë në zbatimin e
reformave nga Plani 3-6-9 dhe e quajti
atë një fillim të ri për vendin, i cili është
i një rëndësie të veçantë për zhbllokimin
e ngërçit në rrugën drejt BE dhe NATO.
Ambasadori tha se Maqedonia duhet
të tregojë rezultate në fushën e sun-
dimit të ligjit, strukturave demokratike,
qeverisjes së mirë dhe luftës kundër
korrupsionit.BE do të vazhdojë me
zgjerimin e saj. Ju keni mbështetjen e
Gjermanisë, dhe është mirë që qeveria
juaj është e përkushtuar në përmbush-
jen e këtyre kushteve. Paraqitët planin
3-6-9 që është shumë pozitive dhe jeni të
vetëdijshëm se duhet patjetër të tregohet
përparim-tha Osovski. Ai përshëndeti
marrëveshjen me Bullgarinë si një hap
të rëndësishëm në promovimin e poli-
tikës së fqinjësisë së mirë dhe shprehu
mbështetje për bisedimet me Greqinë.
Është e rëndësishme për qytetarët që
të rikthejnë besimin në gjyqësor dhe të
mos lejojnë që korrupsioni të kalojë pa
ndëshkuar-tha Osovski.
Anëtarët e ekipit thanë se ishin në dispozicion për të ndihmuar me ekspertizën e
tyre në përgatitjen e Strategjisë për Mbrojtjen dhe Rishikimin Strategjik të Mbrojtjes.
Ekipi amerikano-britanik do të takohet sot dhe nesër me grupin kryesor koordinues
për përgatitjen e Rishikimit Strategjik të Mbrojtjes, i përbërë nga ekspertë nga
Ministria dhe Shtabi i Përgjithshëm.
Teste anonime: Fitojnë 22
kandidatë për arsimin ushtarak
Nga kandidatët e pranuar, 16 janë maqedonas, pesë janë shqiptarë
dhe dy janë vllehë. Përveç kësaj, janë përfaqësuar edhe dy gjinitë: 13 janë
meshkuj, dhe 10 janë femra.
Në Konkursin për Regjistrim të Studentëve/Kadetëve në ciklin e parë të studi-
meve për nevojat e Ministrisë së Mbrojtjes dhe Armatës së Republikës së Maqe-
donisë në vitin shkollor 2017/18, në dy afatet e regjistrimit, u pranuan gjithsej 22
kandidatë. Të gjithë kandidatët i plotësuan kushtet e përgjithshme dhe të veçanta të
Konkursit, kaluan testet psikologjike, ekzaminimet mjekësore dhe kontrollet fizike.
Sipas Rregullores, plus 1 kandidat që është fëmijë i një pjesëtari të vrarë të Armatës
së Republikës së Maqedonisë. Gjatë pranimit respektohen parimet kushtetuese
për përfaqësim të barabartë: nga kandidatët e pranuar, 16 janë maqedonas, pesë
janë shqiptarë dhe dy janë vllehë. Përveç kësaj, janë përfaqësuar edhe dy gjinitë:
13 janë meshkuj, dhe 10 janë femra Afati i dytë i regjistrimit ishte në përputhje
me ndryshimet në procedurën e pranimit të studentëve në Akademinë Ushtarake.
Gjegjësisht, pas hapjes së të hershëm të afatit të parë të regjistrimit më 4 maj, kur
vetëm pesë kandidatë u pranuan nga 84 kandidatë, gjë që shkaktoi reagime pub-
like dhe vërejtje për mungesë transparence, u bënë ndryshime në Rregulloren për
Regjistrim, e cila garanton kushte të drejta për të gjithë kandidatët. Ndër të tjera,
sipas Rregullores së re, testet e kandidatëve kryhen në mënyrë anonime, duke
përdorur një kod në vend të emrit dhe mbiemrit. Testimi psikologjik kryhet nga
psikologët që shërbejnë në Armatë dhe një anëtar i jashtëm i Klinikës së Psikiatrisë
dhe zbatimi i testimeve psikologjike bëhet me shkrim me qëllim që të shmanget
manipulimi gjatë notimit dhe të sigurohet dëshmi me shkrim në rastet e ankimimit
të vendimit për zgjedhje në komisionin e shkallës së dytë.

Shekerinska-Cray
Ministrja e Mbrojtjes Radmila Shekerinska u takua më 13

Partneritet midis ARM dhe

shtator me komandantin e Gardës Kombëtare të Shtetit të Ver-
montit, të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, gjeneral-major
Stephen Cray. Takimi mbahet në kuadër të vizitës zyrtare të
gjeneralit Cray në Republikën e Maqedonisë. Ambasadori i

Gardës Kombëtare të Vermontit

Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Republikën e Maqedonisë,
Jess Bailey ishte gjithashtu i pranishëm në këtë takim.
Të dyja palët shprehën kënaqësi të madhe nga partneriteti
i sinqertë që ka ekzistuar për 22 vjet. Në periudhën që nga viti
1995 e deri më sot, më shumë se 850 aktivitete janë realizuar me
Gardën Kombëtare të Vermontit. Më shumë se 4,500 pjesëtarë të
Ministrisë së Mbrojtjes dhe ARM kanë pasur mundësinë të njihen
me standardet, taktikat dhe teknikat e funksionimit të Gardës
Kombëtare të Vermontit, standardet e SHBA-së dhe NATO-s.
„Falë këtij bashkëpunimi, ne kemi ngritur standardet e
ARM-së në përputhje me standardet e Aleancës së NATO-s,
“tha ministrja.
Duke folur për qëllimin tonë strategjik, anëtarësimin në
NATO, ministrja Shekerinska theksoi se Maqedonia llogaritën
në partnerët e saj strategjik, veçanërisht tani kur punojmë me
shpejtësi dhe sinqeritet drejt anëtarësimit në NATO. “Maqedonia-
një anëtare e NATO-s është një qëllim i përbashkët, sepse i
shërben dy interesave të mëdhenj-një rajoni stabil, por gjithashtu
qytetarëve të të sigurtë dhe stabil të Republikës së Maqedonisë”,
shtoi ministrja.
Gjenerali Cray theksoi se nga 70 partneritetet e Gardave
Kombëtare të SHBA-së nëpër botë, partneriteti i Gardës së
Vermontit me ARM është një nga shembujt më të suksesshëm të bash-
këpunimit që ka potencial të pakufizuar. “Partneriteti strategjik është me
të vërtetë i dobishëm për të dy vendet dhe ne jemi krenarë për gjithçka që
kemi arritur të sigurojmë për Maqedoninë, por edhe për përvojën që kemi
fituar këtu në Maqedoni. Ne jemi vërtet krenarë për suksesin që kishim
në Misionin e “Feniks” në vitin 2010 “, tha gjenerali Cray.
Ai tha se integrimi i Maqedonisë në NATO është pjesë e qël-
limeve të partneritetit dhe se gjatë vizitës do të diskutojë aktivitetet
që do të ndërmerren në vitet e ardhshme, si dhe për ndihmën në
drejtim të anëtarësimit në NATO dhe qëllimeve të tjera të vendit.
Gjenerali gjithashtu foli për mbështetjen në përgatitjen e Shqyrtimit
Strategjik të Mbrojtjes, si dhe përmirësimin e kapaciteteve dhe
asistencës në trajtimin e fatkeqësive natyrore, zhvillimin e nëno-
ficerëve, arsimin dhe kapacitetet inxhinierike.
Kontakt Programi Ushtarak, pjesë e të cilit është bashkëpunimi
mes Armatës së Republikës së Maqedonisë dhe Gardës Kom-
bëtare të Vermontit, erdhi nga Memorandumi i Bashkëpunimit
të vitit 1994. Partneriteti bazohet në katër fusha kyçe-stabilitetin,
demokratizimin, profesionalizmin ushtarak dhe bashkëpunimin e
ngushtë me NATO-n. Brenda misionit “Feniks” në Afganistan,
në vitin 2010, 79 pjesëtarë të ARM-së u integruan plotësisht në
ekipet e Gardës Kombëtare të Vermontit dhe kryen detyrat më të
komplikuara së bashku me partnerët e tyre amerikanë.
 ushtria
14 E premte, 29 SHTATOR 2017 bullgaria
“Vendi ynë ka treguar vazhdimisht mbështetjen e tij për unite-
tin shtetëror dhe integritetin territorial të Republikës së Maqe-
donisë”, tha Ministri bullgar i Mbrojtjes gjatë bisedimeve. “Unë
sinqerisht shpresoj që Republika e Maqedonisë të ketë sukses
sa më të shpejtë që të jetë e mundur për të arritur një zgjidhje të
realizueshëm për çështjen e emrit, e cila do të hapë një faqe të re
në marrëdhëniet e të dy vendeve, nëpërmjet NATO dhe BE-së”

Ministri i Mbrojtjes Krasimir Karakaçanov në Shkup Bullgari-Rumani

Bullgarët të gatshëm për Shefat e mbrojtjes firmosin

një Deklaratë të Përbashkët

trajnimin e efektivave të ARM-së

Shefat e mbrojtjes të Bullgarisë dhe Rumanisë kanë nënshkruar në mesin e
muajit shtator një Deklaratë të Përbashkët që ka të bëjë me rritjen e intensitetit në
fushën e trajnimit të përbashkët. Marrëveshja u nënshkrua nga shefi i Mbrojtjes
së Republikës së Bullgarisë gjenerallejtënant Andrew Botsev dhe shefi i Shtabit
të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura rumune Nicolae-Ionel Hammer, në

M
inistri i Mbrojtjes Krasi-
mir Karakaçanov u takua
në Shkup, më 18 shta-
tor, me homologun e
tij maqedonas Radmilla Shekerinska,
zëvendëskryeministri dhe ministri i
Mbrojtjes i Republikës së Maqedonisë.
Ministri Karakachanov ishte në një
vizitë zyrtare një ditore në Maqedoni.
Dy ministrat dhanë dritën e gjelbër për
thellimin e bashkëpunimit të mbrojtjes
përmes iniciativave konkrete dhe zba-
timit të një plani bashkëpunimi të rënë
dakord në nivelin e ekspertëve.
“Vendi ynë ka treguar vazhdimisht
mbështetjen e tij për unitetin shtetëror
dhe integritetin territorial të Republikës
së Maqedonisë”, tha Ministri bullgar
i Mbrojtjes gjatë bisedimeve. “Unë
sinqerisht shpresoj që Republika e
Maqedonisë të ketë sukses sa më të
shpejtë që të jetë e mundur për të
arritur një zgjidhje të realizueshëm
për çështjen e emrit, e cila do të hapë
një faqe të re në marrëdhëniet e të
dy vendeve, nëpërmjet NATO dhe
BE-së”, tha ministri Karakacanovi
dhe theksoi se “Bullgaria mbështet
plotësisht Anëtarësimi i Maqedonisë
në NATO”. “Ne jemi të gatshëm të
bashkëpunojmë në drejtimet politike
dhe praktike në të cilat vendi ka nevojë
për mbështetje shtesë”, tha ministri
Karakachanov.
Gjatë takimit, dy ministrat disku-
tuan çështjet e bashkëpunimit dypalësh
të mbrojtjes. Ministri Karakachanov
theksoi se ekspertët bullgarë mund të
ndihmojnë në hartimin e Rishikimit të
Strategjisë së Mbrojtjes të Republikës
së Maqedonisë. Ato kanë shqyrtuar dhe
mundësitë për trajnimin e ushtarëve
të Maqedonisë në shkollat bullgare
ushtarake dhe trajnimin e kualifikimin
e ushtarëve të llojeve të ndryshme
dhe forcave speciale të Armatës së
Republikës së Maqedonisë. Vëmendje
e veçantë i është kushtuar çështjeve
të lidhura me logjistikën e Armatës së
Republikës së Maqedonisë.
Ministri Karakatçanov theksoi se
marrëveshja, e cila u nënshkrua më 1
gusht, po zhvillohet në iniciativa. „Ne
jemi të bindur se stabiliteti në rajon va-
ret nga marrëdhëniet e mira fqinjësore.
Ndërmjet Bullgarisë dhe Maqedonisë
asnjkëherë nuk ka ekzistuar një politikë
takimit të mbajtur në mbledhjet e Komitetit Ushtarak të NATO-s në Tiranë,
Shqipëri. Deklarata është në zbatim të vendimeve të samitit të NATO-s në
Varshavë, e cila u zhvillua në vitin 2016, duke paraqitur një sërë projektesh
të hartuara për sigurimin në fushën e mbrojtjes. Me nënshkrimin e dokumentit
palët bien dakord për të bashkuar përpjekjet për të arritur një rezultat: për të
zhvilluar një sërë trajnimesh dhe ushtrime për forcat tokësore, ajërore dhe forcat
speciale në operacionet detare; për të bërë përdorimin më efektiv të aftësive
ekzistuese të informacionit dhe aftësimit dhe për të ndihmuar në zhvillimin
e aftësive të vendit pritës. Ndër fushat prioritare të paraqitura në Deklaratë,
gjithashtu përfshihen: sigurimi i mundësive për mbështetjen dhe vlerësimin e
pushtetit në përputhje me procedurat dhe standardet e sinergjive të NATO-s,
me programimin ekzistues të Aleancës në fushën e trajnimit dhe ushtrimeve, si
dhe sigurimin e shikimit dhe unitetin e përpjekjeve të përbashkëta të shteteve
anëtare. Qëllimi është rritja e intensitetit të përgatitjes së përbashkët.
Gjatë takimeve të Komitetit Ushtarak të NATO-s në Tiranë, gjeneral-
lejtnanti Andrew Botsev zhvilloi takime bilaterale me shefin britanik i Mbrojtjes
dhe shefin e Mbrojtjes së Estonisë.
e keqe dhe armiqësore. Vetëm me mar-
rëdhëniet të sinqerta mund të ketë më
shumë stabilitet dhe rend në Ballkan.
Bullgaria mbështet unitetin shtetëror
dhe integritetin territorial të Republikës
së Maqedonisë. Qëndrimi ynë është të
ndihmojmë Maqedoninë të bëhet anëtare
e NATO-s,” tha Karakaçanov.
Gjatë bisedimeve, ministri Kara-
kaçanov, tha se për Bullgarinë është
e rëndësishme ruajtja e trashëgimisë
ushtarake dhe të kaluarën dhe se
nderimi i atyre që kanë rënë I ofron
dy vendet tona. Gjatë vizitës së tij në
Republikën e Maqedonisë Ministrit
Karakacanovi ka vizituar kazermën
“Ilinden”.

Bisedime për gjuajtësit e aviacionit ushtarak

“Do të zhvillohen bisedime të reja për blerjen e ditësh se është më mirë të ndreqen aeroplanët rusë
gjuajtësve për aviacionin ushtarak”. Kështu ministri MiG-29, sa sa të blihen gjuajtës të rinj për Ushtrinë
i mbrojtjes Krasimir Karakaçanov komentoi reko- Bullgare. Sipas tij riparimi do të kushtojë më pak.
mandimet e votuara nga Komisioni “Gripen” për Për riparimin tashmë u zhvilluan bisedime me firmën
ristartim të pjesshëm të procedurës e cila është në prodhuese ruse, shtoi ministri. Ai e tha kete, pasi presi-
përmasë një miliard e gjysmë leva. Ministri tha, se denti Rumen Radev shprehu pakënaqësi nga deklarata
njeri prej varianteve është që bisedimet të zhvillohen e kryeministrit Bojko Borisov, se blerja e një tipi të ri
vetëm me tre nga firmat e zgjedhura-me atë suedeze gjuajtësish për ushtrinë nuk është një punë e ngutshme
për gjuajtësit “Gripen”, me të italiane “Jurofajtër” dhe se modeli “Gripen” nuk është varianti më i mirë.
dhe meatë portugeze për F-16. Raporti rekomandon Modeli suedez “Gripen” u shpall si më i përshtatshëm
që propozimi amerikan i bere ne muajin shkurt te ketij nga qeveria teknike me kryeministër Ognjan Gerxhikov
viti, për gjuajtës të rinj, të merret në konsideratë. dhe u përkrah nga Rumen Radevi. Dy afertat e tjera
Ministri tha, se deri në mesin e nëntorit do të jenë të janë për gjuajtës të përdorur amerikan F-16 nga Portu-
qarta parametrat financiar për riparimin e të gjithe galia dhe makina, gjithashtu të përdorura, “Jurofajtër”
15 gjuajtësve MiG 29 nga prodhuesi rus. nga Italia. Pritet, që komisioni parlamentar të shprehë
Nderkohë ministri i mbrojtjes u shpreh para pak qëndrim mbi këtë kazus deri në fund të muajit.

speciale
Albert Z. ZHOLI
N
ë datën 16 shtator në Pezë
u përkujtuan 75-vjetori
i Konferencës së Pezës
dhe 73-vjetori i krijimit të
Brigadës 22-të Sulmuese Partizane.
Për rëndësinë e këtyre dy datave
zhvilluam një bisedë me Kryetarin
e Veteranëve të Luftës Antifashiste
Nacional Çlirimtare, Rustem Peçin.
Si do ti cilësoni këto dy festa dhe
cila është rëndësia e Konferencës
së Pezës?
75-vjetori i Konferencës së Pezës
dhe 73-vjetori i krijimit të Brigadës
22-të Sulmuese Partizane, dy ngjarje
të rëndësishme të historisë së Luftës
Antifashiste dhe të ushtrisë parti-
zane, që po festojmë sot, më japin
rastin që të përshëndes në emër të
Kryesisë së Komitetit Kombëtar të
Organizatës së Veteranëve të LANÇ
të Popullit Shqiptar.Konferenca e
parë NÇ, që u mbajt këtu, më 16
shtator 1942, e që hyri në histori
me emrin “Konferenca historike
e Pezës”, e cila krijoi Frontin
NÇ për ta përgatitur popullin për
kryengritjen e përgjithshme të ar-
matosur nën thirrjen lapidar: “Në
radhët e Frontit NÇ të bashkohen
të gjithë shqiptarët pa dallim klase,
feje, krahine e bindje politike, të
hidhen në luftë pa kompromis kundër
pushtuesve fashistë për Shqipërinë e
lirë, të pandarshme, indipedente dhe
demokratike”. Duke hedhur kështu
themelet e pushtetit të ardhshëm.
Thirrja e Konferencës së Pezës,
drejtuar popullit shqiptar, për luftë
pakompromis kundër pushtuesve të
huaj, që u shndërrua në kushtrim
për tërë shqiptarët e vërtetë, që u
dhimbsej atdheu, si dhe zgjerimi dhe
intensifikimi i luftës dhe krijimi i
Frontit ANÇ, dështimi i operacionit
armik në Pezë, në shtator 1942, zona
e lirë e Pezës, çlirimi i Kurveleshit,
Çorovodës, Oparit etj. bënë të mun-
dur njohjen zyrtare të LANÇ nga
pjesëtarët e Koalicionit të Madh
Antifashist Botëror Anglo-Sovjeto-
Amerikan qysh në dhjetor të vitit
1942.Pas kësaj, LANÇ mori hov të
madh, u krijuan çeta të reja dhe bata-
lione partizane, u formuan këshillat
NÇ, u organizua UNÇSH, u formua
Shtabi i Përgjithshëm dhe gradualisht
u krijuan brigadat, dhe në Kongresin
Historik të Përmetit, Komanda e
Përgjithshme me në krye Gjeneral
Kolonel Enver Hoxhën, divizionet
dhe korparmatat e UNÇSH, që çliruan
vendin nga pushtuesit e huaj nazifash-
iste dhe bashkëpunëtorët e tyre.
A u zbatuan vendimet e Konfer-
encës së Pezës?
Vendimet e Konferencës së Pezës
u zbatuan një për një, deri në fund,
meritë për këtë kanë ata burra trima,
patriotë, besnik e largpamës që u qën-
druan konsekuentë këtyre vendimeve.
Ndryshe nga ata që u larguan nga ky
mision me arsyetime të ndryshme
që i çuan në prehrin e pushtuesve,
kundra interesave të Atdheut. Ng-
jarje të tilla madhore përsëriten
rrallë në histori dhe mbeten si
përmendore lavdie.Konferenca
e Pezës, si konferencë pluraliste
dhe për nga vendimet historike që
mori, ka qenë dhe do të mbetet
pikë referimi për të sotmen dhe të
ardhmen, te e cila shikojmë domo-
sdoshmërinë e të qenit të bashkuar
e në unitet mendimi, veprimi dhe
përparimi shoqëror, siç e kërkojnë
interesat e kombit. Ngjarje të
tilla madhore përsëriten rrallë në
Peza heroike me 327 dëshmorë
Intervistë me Kryetarin e Komitetit të Veteranëve të LANÇL, Rustem Peçi
histori dhe mbeten si përmendore
lavdie.Peza, krahina e traditave të
lashta patriotike, me në krye, ko-
mandantin legjendar Myslim Peza
Hero i Popullit, krijoi çetën e parë
antifashiste në Evropë, batalionet
dhe Grupin e Pezës, duke u kthyer
në një zonë luftarake shumë të
rëndësishme të Frontit ANÇ dhe
shembull frymëzimi për tërë forcat
partizane të vendit e më gjerë.Peza
përballoi me trimëri, në beteja të
përgjakshme, shumë operacione
armike, dhe pa marrë parasysh
humbjet e mëdha njerëzore e ma-
teriale, me 327 dëshmorë, nga të
cilët 24 gra e vajza, pas çdo beteje
delte më e fortë, më e organizuar
dhe më e vendosur për fitore.
Po këtu u formua dhe Brigada
e 22-të Sulmuese, si përkujtohet
sot?
Ky popull e meriton plotë-
sisht titullin heroik dhe martir,
i papërkulur, trim e atdhetar, i
cili megjithëse u dogj tri herë nga
fashistët dhe nazistët, nga gjiri i
vet krijoi dhe Brigadën 22-të Sulm-
uese, me djem e vajza partizane të
kalitur në beteja e me përvojë luf-
tarake.Në 73-vjetorin e Brigadës
22-të Sulmuese Partizane, përcolla
përshëndetjet dhe urimet më të
përzemërta vëllazërore partizanëve
dhe partizaneve të Brigadës 22-të
Sulmuese, veteranëve, invalidëve
dhe familjeve të dëshmorëve të
saj, tërë popullit të Pezës Heroike,
qyteteve e krahinave që kompletu-
an brigadën, Kavaja, Tirana, Dur-
rësi, Shijaku, Lushnja Rrogozhina,
Elbasan, Krujë e kudo ku kaloi e
luftoi brigada.Janë të skalitura në
historinë e UNÇSH luftimet dhe
betejat e Brigadës 22-të Sulmuese,
në rrugën luftarake të saj nga Peza
në Mirditë, Pukë, Shkodër, Tuz,
Mal të Zi e deri në Vishegrad. Ajo
i dha çlirimit të Atdheut 112 dësh-
morë, 85 prej tyre ranë heroikisht
në betejat për çlirimin e trojeve të
Malit të Zi, Bosnjë - Hercegovi-
nës dhe Kosovës. Ndër dëshmorët
e saj është dhe pionieri partizan
Met Hasa, Hero i Popullit. Në
situatat që po përjetojmë, veteranët
dhe pasardhësit e tyre, invalidët,
familjet e dëshmorëve të LANÇ,
75-vjetori i Konferencës së Pezës
gjithë populli ynë liridashës duhet
të qëndrojnë, si dhe deri tani, në
mbrojtje të LANÇ, ballë për ballë,
kundër falsifikatorëve të historisë
që tentojnë të mohojnë LANÇ dhe
sakrificat e popullit në luftën për
liri e pavarësi të vërtetë, duke
ngritur lavde për bashkëpunëtorët
e pushtuesve, për diversantët dhe
kriminelët që paturp u jepen tituj
nderi e u ngrihen buste. Harrojnë
këta ish pushtetarë se historia i
ka hedhur në koshin e plehrave
bashkëpunëtorët e pushtuesve. I
urojmë popullit të Pezës të festojë
me gëzim e entuziazëm të gjitha
ngjarjet dhe datat e shënuara të
LANÇ, dhe të historisë së saj të
lavdishme, të gjithë ne, të respek-
tojmë, të kujtojmë dhe nderojmë
edhe në të ardhmen dëshmorët që
ranë në fushën e betejave në lulen
e rinisë për çlirimin e Atdheut nga
pushtuesit. Të kujtojmë, të mos
harrojmë dhe të respektojmë sakri-
ficat sublime të popullit tonë.
Rinisë, t’i mësojmë më mirë se
deri tani historinë e popullit kundër
pushtuesve të huaj. T’u mësojmë
historinë e vërtetë të popullit tonë
që është e pastër, të jenë krenarë
për të dhe për emrin shqiptar! Se
lufta jonë legjendare do të mbetet
e shkruar në shekuj lavdiplote! Se
qëndrimi ndaj LANÇ është vijë
demarkacioni që ndan atdhetarët
nga kolaboracionistët. Ne vetera-
nët dhe pasardhësit, invalidët dhe
familjet e dëshmorëve e njohim
mirë historinë e LANÇ, e mbrojmë
dhe e transmetojmë te brezat me
vërtetësi. Ne jemi kundër lavdeve
dhe lëshimeve që u bëhen bashkëpu-
nëtorëve të pushtuesve, tradhtarëve,
kriminelëve, kuislingëve dhe të
dënuarve nga gjyqi ndërkombëtar.
Historia nuk mund të shkruhet nga
kolaboracionistët dhe përkrahësit e
tyre, nga të shiturit tek pushtuesi,
nga disa pseudohistroianë ose të
mundurit në luftë. Populli ynë
ka histori të lavdishme, rilindas,
demokratë, patriotë e atdhetare të
vërtetë, luftëtarë, heronj e dëshmorë
që duhet të respektohen e nderohen si
në gjithë botën e qytetëruar. Popullit
të Pezës dhe gjithë pjesëmarrësve ju
urojmë dy ngjarjet që festojmë sot e t’i
kujtojmë nga mot gëzuar.
ushtria
E premte, 29 SHTATOR 2017 15
Botime ushtarake
“Rinasi, djepi i
supersonikëve shqiptarë”
Ish-ushtaraku Serafin Shegani, hedh në treg librin publicistik
“Rinasi, djepi i supersonikëve shqiptare”.
Ish-ushtaraku Serafin Shegani, ka hedhur në treg librin publicistik “Rinasi, djepi i
supersonikëve shqiptare”. Nga ky botim kemi shkëputur disa data të cilat janë stacionet
historike nëpër të cilat ka kaluar Aeroporti i Rinasit që nga viti 1957 e këtej, me datën e
ndërtimit, aviatorët qënë fluturuar aty, aviatorët që kane dhenë jetën, por edhe me datën
e heqjes se avionëve reaktivë.
• Aerodromi i Rinasit u ndërtua gjatë viteve 1955-1957 për qëllime ushtarake.
• Nga 16 korriku i vitit 1959 aty nisi “zbarkimi“ i avionëve, ndërsa në nëntor të atij viti
do të formohej skuadrilja e supersonikëve MIG-19PM, me komandant Haki Jupasin. Për
përdorimin e këtij avioni ushtarakët shqiptarë u përgatitën në ish-Bashkimin Sovjetik.
• Në shkurtin e vitit 1962 në Rinas u krijua Regjimenti i Tretë i Aviacionit Gjuajtës
Bombardues, (R3AGJB), me komandant Niko Hoxhën.
• Në vitin 1965 një model tjetër supersoniku do t’i shtohej Rinasit, aty do sistemohej
skuadrilja e parë e avionëve MIG-19S.
• Me 17 korrik 1967 pilotët Mahmut Hysa, Koço Biku e Gezdar Veipi detyruan një
avion ushtarak të ish-Jugosllavisë që shkeli hapësirën ajrore të vendit tonë të ulej në
këtë aerodrom.
• Në vitin 1968 regjimenti mori emrin e ish-komandantit “Niko Hoxha” , i cili ra në
krye të detyrës në nëntor
të vitit 1965.
• Hiqen nga përdorimi
avionët MIG-19PM.
• Në vitin 1971 u ven-
dosën avionët superson-
ikë MIG-21, avionët më
modernë që pati Shq-
ipëria. Për këtë avion
ushtarëkët shqiptarë u
përgatitën në Republikën
Popullore të Kinës.
• Me 24 prill 1971,
në ditën e 20 vjetorit
të aviacionit u zhvillua
parada ajrore që u ndoq
nga drejtuesit më të lartë
të vendit, ku efektivat
treguan nivelin bashke-
kohor të përdorimit të
avionëve. Paradë ishte një
mbështetje e madhe për
zhvillimin e metejshëm
të Aviacionit, pasi u pa
efiksiteti i kësaj arme në
përshtatje me objektivat
strategjikë e taktikë që
kishte doktrina e asaj
kohe.
• Në vitet 70 në Ri-
nas ishin dislokuar dy
skuadrile ose 24 avionë
supersonikë MIG-19, një
skuadrile me 12 avionë
supersonikë MIG-21, gjashtë avionë reaktivë dy-vendesh MIG-15, një avion bombardues
i lehtë IL-28 dhe katër avionë transporti IL-14.
• Niveli i programimit të fluturimeve dhe sasia e fluturimeve për çdo pilot e avion ishte
i standardeve e kërkesave të larta. Gjatë vitit 1973 në këtë regjiment u kryen 1383 orë
fluturimi. Nga pilotët e këtij regjimenti kryheshin mesatarisht 40 orë fluturimi në vit.
• Në këto vite aty kishte pilotë me eksperiencë si Haki Jupasi, Mahmut Hysa, Gezdar
Veipi, Serafin Shegani, Dhori Zhezha, Andrea Toli, Bardhyl Lubonja, Bilal Josa, Nestor
Dhaskali, Bardhosh Hasani, Agron Daci, Peçi Thomai, Petraq Koroveshi, Roland Sofroni
etj. Këtij grupi iu shtuan në këto vite edhe pilotë që mbaruan shkollën e aviacionit si Bego
Hoxha, Petrit Bebeçi, Vangjel Koroveshi, Sefedin Tomçini, Alqiviadh Dede, Përparim
Mehmeti, Myzafer Zaho, Sabri Toçi, Luto Sadiku. Më pas regjimenti futi në gjirin e tij
pilotët që mbaruan këtë shkollë, por edhe u përgatitën në Kinë si Kujtim Kryekurti, Dante
Dusha, Maksim Gjerasi, Klement Aliko, Musa Kame, Dhimitraq Robo, Idriz Hoxha,
Asim Bime, Asip Budo, Ridvan Myslia, Përparim Hila, Murat Arra, Bujar Bajraktari,
Petrit Liçaj, Zylfi Hoxha e të tjerë.
• Regjimenti kishte një personel inxhiniero teknik me kualifikim të lartë, me inxhinierë e
teknikë që kishin mbaruar studimet në ish-Bashkimin Sovjetik, në Akademinë e Aviacionit
në Vlorë apo në Universitetin e Tiranës. Ata kishin shpirt sakrifice, shpesh punonin deri
natën vonë, edhe në ditët e diela e të pushimeve, për të vënë avionët në gadishmëri.
• Në vitin 1997, një avion dy vëndesh i këtij regjimenti u ul në Bari të Italisë. Pilotët e
tij kanë thënë se “ekuipazhi kishte marrë urdhër për të qëlluar me avion”, por nuk është
specifikuar se kush e dha urdhërin dhe kë do qëllonin.
• Në vitin 2001 u organizua një tip parade ajrore me shpresën se mund të ndryshohej
mendimi i udhëheqjes së vendit për mbajtjen e avionëve, por pa dobi.
• Në vitin 2005 Shqipëria i hoqi të gjithë avionët reaktivë nga armatimi i saj.
• Nga ky regjiment kanë rënë në krye të detyrës njëmbëdhjetë pilotë, të cilët janë shpallur
“Dëshmorë të Atdheut”. (Armando Gjoka, Bego Hoxha, Dhimitër Robo, Idriz Hoxha,
Jani Tarifa, Niko Hoxha, Sabri Toçi, Sefedin Tomçini, Sokrat Basha, Shpëtim Sula,
Vasil Noni.)
• Rinasi është një nga “yjet e arta” të Aviacionit Luftarak Shqiptar dhe historisë krenare
të tij, është reparti simbol i përkushtimit për detyrën, i niveleve të larta të arritjeve pro-
fesionale, i kualifikimeve dhe realizimeve të mëdha.
Pergatiti: Albert Z. ZHOLI
 ushtria
16 E premte, 29 SHTATOR 2017

Ura “bailey” në Poroçan

Ministrja Xhaçka, FA aty
ku të gjithë dorëzohen
D
itën e martë, më 26 shtator
2917, filluan punimet për
ndërtimin e urës “bailey”
në Njësinë administrative-
Poroçantë Bashkisë Gramsh. Në inau-
gurimin e fillimit të punimeve, ishte
e pranishme ministrja e Mbrojtjes
znj. OltaXhaçka, Shefi i Shtabit të
Përgjithshëm Gjeneral Brigade Bard-
hyl Kollçaku, komandanti i Komandës
Mbështetëse Kolonel Gaspër Lala,
deputeti i zonës Z. Anastas Angjeli,
Kryetari i bashkisë Gramsh Znj. Luljeta
Dollani, etj.
Ministrja e Mbrojtjes, znj.
Olta Xhaçka deklaroi se
Forcat e Armatosura të
Shqipërisë janë ato që
nuk dorëzohen kurrë e
janë të pranishmë aty ku
pakkush mund të ndë-
rhyjë.
“Kur të gjithë të tjerët
janë dorëzuar, pasi për
pamundësi nuk e ndër-
tojnë dot një urë, apo
për pamundësi nuk i
përgjigjen dot pasojave
të një fatkeqësie naty-
rore, apo për pamundë-
si nuk i përgjigjen dot
nevojave emergjente për
ndihmë, Forcat e Armatosura janë
gjithmonë atje siç kanë qenë, siç janë
dhe siç do të jenë gjithmonë pranë
qytetarit dhe pranë komunitetit. Në
100 ditëshin e parë të qeverisë do të
kemi më shumë ura të tilla, për të bërë
të mundur që shumë fshatra, sikundër
këto katër fshatra këtu pranë Po-
roçanit të dalin nga izolimi i dimrit të
vështirë. Që 3000 banorë këtu të kenë
mundësinë të lëvizin më kollaj apo që
300 nxënësit e këtyre katër fshatrave,
bashkëme prindërit e tyre ta kenë
shumë më të lehtë që të lëvizin drejt
tre shkollave 9-vjeçare dhe shkollës së
mesme”, tha ministrja në takimin me
banorë të Poroçanit.

Adresa: Rruga e Dibrës/ Garnizoni “Skënderbej” http://www.mod.gov.al/index.php/publikime/gazeta-ushtria