Professional Documents
Culture Documents
11 р анги. III бүлэг
11 р анги. III бүлэг
136
16. Sr-ийг бодвол Са-ийн электронууд цөмдөө илүү татагддаг, халхлагдах нөлөө багатай, атомын радиус багатай
учраас хайлах цэг өндөртэй.
17. BaSO4 нь уусдаггүй тул Х туяаны эмчилгээнд хэрэглэгддэг.
18. a) NaF(хат) + H2SO4 (ш) NaHSO4(хат) + HF(х), NaCl(хат) + H2SO4 (ш) NaHSO4(хат) + HCl(х), 2NaBr(уус) + H2SO4 (ш)
SO2(х) + Br2(уус) + 2NaOH(ш), 8NaI(уус) + 9H2SO4 (ш) Н2S(х) + 4I2(уус) + 8NaНSO4(уус) + 4Н2О(ш)
б) 2Br-(уус) + 2H+ + SO42- (ш) SO2(х) + Br2(уус) + 2OH-(ш), 8I-(уус) + 18H+ + 9SO42- (ш) Н2S(х) + 4I2(уус) + 8НSO4-(уус) +
4Н2О(ш)
19. AgNO3–тай урвалд оруулахад AgCl (цагаан), AgBr (бүдэг шар) , AgI (шар) тунадас үүсэх ба сулруулсан
аммиакийн уусмал нэмэхэд AgCl уусч, концентрацитай аммиакийн уусмал нэмэхэд AgBr уусч, аль ч
тохиолдолд AgI уусахгүй.
20. а) Фтороос иод хүртэл бүлгийн дагуу элементийн буцлах цэг ихсэнэ. Учир нь бүлгийн дагуу атомын радиус
ихсэж үүсгэх хоёр атомт молекулын гадаргуугийн талбай ихсэж байна. Тиймээс нэг молекулын нөгөө
молекултай харилцан үйлчлэх Ван дер Ваальс харилцан үйлчлэийн хүч ихэсч буцлах цэг өндөртэй болдог. б)
Галидуудын исэлдүүлэгч чанар буурна. Учир нь элетрон давхрааны тоо ихсэх тусам гадаад давхрааны
электронууд цөмдөө татагдах хүч багасч электроноо хялбар алдана.
21. Cl2(х) +2ОН-(уус) Cl-(уус) + ClO-(уус) + H2O(ш)
3.3. Азот, түүний нэгдэл
1. Ургамал хөрснөөс азотыг нитратын давс хэлбэрээр шингээдэг.
2. Үйлдвэрт азотыг гарган авахдаа шингэн хэлбэрт шилжүүлдгийн учир нь савлан тээвэрлэхэд хялбар болдог.
3. Аммиакийн синтезийн үед азот электроныг авч ангижраад исэлдүүлэгчийн үүрэг гүйцэтгэнэ.
[ 0.002722 ]
4. 3H2(х) + N2(х)⇆2NH3(х) K= =0.105
[ 0.0402 ] [ 0.1207 3 ]
0 nRT 0.625∙0.082∙308 0 mRT 3.6∙0.082∙308
5. PH2 = = = 0.7892 атм PN2 = = =1.6227 атм
V 2 MV 28.014∙2.0
PH2 = P0H2 - PH2 =0.7892-0.516=0.2732
1
P N2 = P0N2 - PN2 =1.6227- ∙0.516=1.4507
3
2 2
PNH3 0.516 -1
Kp = 3 = 3
=9.023 атм
PH2 ∙ PN2 0.2732 ∙1.4507
6. Урвал бага температурт маш удаан явагдана.
3 ∙14 г ∙ моль−1
7. % (N )(NH 4 )3 PO 4= ∙ 100 %=28.2 % N
3 [ 1∙ 14+1 ∙ 4 ] + [ 1 ∙31+16 ∙ 4 ] г ∙ моль−1
8. NH3(х)+HNO3(уус)→NH4NO3(хат)
24.8 д м3 NH 3 7 3
V ( N H 3 ) =200000 к г N H 4 NO3 ∙ = 6.2∙10 дм NH 3
0.08кг N H 4 NO 3
3.4. Хүхэр, түүний нэгдэл
1. Зуны улиралтай харьцуулахад өвлийн улиралд түлш их хэмжээгээр шатаадаг бөгөөд түлшний шаталтаар
хүхрийн оксид үүсдэг.
2. Нүүрсний шаталтын үед найрлага дахь пирит (FeS 2) 500°C темпратурт дулааны задралд орж төмөр (II)-ийн
сульфид (FeS) үүсгэнэ. 2FeS2(хат) → 2FeS(хат) +S2(х) Төмрийн сульфид 600°С-аас дээш температурт исэлдэж
төмөр (III)-ийн оксид, хүхэр (IV)-ийн оксид үүсгэдэг. 4FeS(хат) + 7O2(х) → 2Fe2O3(хат) + 4SO2(х)
Мөн пиритийн задралаар үүссэн хүхэр хурдан шатаж хүхэр (IV)-ийн оксид үүснэ. S2(х) + 2O2(х) → 2SO2(х)
Түлш шатахад мөн азот (II)-ын оксид (NO) үүсэх ба хүхэр (IV)-ийн оксид (SO 2)-той хамт салхиар агаарт тархана.
Азот (II)-ын оксид нарны гэрлийн нөлөөгөөр агаарт исэлдэж азот (IV)-ын оксид үүсгэнэ.
Азот (IV)-ын оксид агаар дахь хүхэр (IV)-ийн оксидоос хүхэр (VI)-ийн оксид үүсэх урвалын катализатор болдог.
NO2(х) + SO2(х) → SO3(х) + NO(х)
Хүхэр (VI)-ийн оксид нь борооны усанд уусаж хүхрийн хүчил үүсгэнэ. Хүхрийн хүчил нь борооны хүчиллэг
чанарыг ихсэхэд гол нөлөө үзүүлдэг хүчил юм. SO3(х) + H2O(ш) → H2SO4(уус)
3. Нүүрс дэх хүхрийн масс: m=3.5 т ∙ 0.015 = 0.0525 т
64 г SO2
Үүсэх хүхэр (IV)-ийн оксидын масс: S+O 2=SO 2 m SO2 =0. 0525 т S ∙ =0.105 т SO 2
32 г S
4. SO2 + H2O H2SO3
Хүчил суурь
137