2010

Transport Tekniği
2010-2011 Soru ve Çözümleri

Yrd. Doç. Dr. Mehmet AKTAŞ

 29.11.2010
UŞAK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ
MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
TRANSPORT TEKNİĞİ VİZESİ

SORU-1. Bir kaldırma makinesinde

kullanılan halat Şekil-1’de görüldüğü gibi
tasarlanmıştır. Her bir telin çapı 0.6mm ve
halata etkiyen toplam kuvvet 8kN olduğuna göre
halatın emniyetli bir şekilde yük taşıması için
gerekli olan emniyet katsayısını bulunuz
(Tambur çapı:300mm olup, tellerin çelikten
yapıldığı düşünülecektir, k=1600N/mm2 Şekil-1
E=210GPa )(25P).

SORU-2. Şekil-2’deki levhalı zincir

F=100kN’luk çekme kuvveti ile çekilmektedir.
d1=32mm, d2=28mm, levha kalınlığı 6mm,
g1=55mm olduğuna göre (a) levhadaki çekme, (b)
pernodaki eğilme gerilmesini ve (c) perno ile
levha arasındaki basıncı hesaplayınız (25P).
Şekil-2

SORU-3. Şekildeki çift ağızlı kanca ℎ( +2 )

Q=200kN’luk yük taşımaktadır. A-B ve C-D = =
3 ( + )
kesitleri için kancada meydana gelen toplam
gerilmeleri bulunuz (a=60mm, α=45, β=30 ,
b1=b3=50mm, b2=b4=35mm, h1=h2=72mm,) ℎ ( + ) +2
(50P). =
36 ( + )
Sınav süresi 80 dakikadır.

BAŞARILAR…
Yrd. Doç. Dr. Mehmet AKTAŞ
Yrd. Doç. Dr. Mehmet AKTAŞ-2
 TRANSPORT TEKNİĞİ VİZESİ ÇÖZÜMLERİ

SORU-1. Bir kaldırma makinesinde

kullanılan halat Şekil-1’de görüldüğü gibi
tasarlanmıştır. Her bir telin çapı 0.6mm ve halata
etkiyen toplam kuvvet 8kN olduğuna göre halatın
emniyetli bir şekilde yük taşıması için gerekli olan
emniyet katsayısını bulunuz (Tambur çapı:300mm
olup, tellerin çelikten yapıldığı düşünülecektir,
k=1600N/mm2 E=210GPa )(25P).
Şekil-1

ÇÖZÜM-1

Halat 6 kordon ve her bir kordonda 7 adet çelik telden yapılmış olup, tel halatın metalik kesit alanı:

0,6
= . = 6.7. = 11,88
4 4

Halat hem çeki gerilmesine hem de eğilmeye maruz kalacağından halattaki toplam gerilme bu gerilmelerin
toplamı olacaktır.

8000
ç = = = 673,4 /
11,88

3 δ 3 0,6
σ = E = . 210. 10 . E = 157,5 N/mm
8 D 8 300

. = ç + = 673,4 + 157,5 = 830,9 /

Emniyet katsayısı:

. 1600
= = = 1,93 ≅ 2
. 830,9

alınabilir.

Yrd. Doç. Dr. Mehmet AKTAŞ-3

 TRANSPORT TEKNİĞİ VİZESİ ÇÖZÜMLERİ

SORU-2. Şekil-2’deki levhalı zincir

F=100kN’luk çekme kuvveti ile çekilmektedir.
d1=32mm, d2=28mm, levha kalınlığı 6mm,
g1=55mm olduğuna göre (a) levhadaki çekme,
(b) pernodaki eğilme gerilmesini ve (c) perno ile
levha arasındaki basıncı hesaplayınız (25P).
Şekil-2

ÇÖZÜM-2

(a) Levhadaki çekme gerilmesi:

100000
ç = = = = 154,32 /
4. 4. ( − ). 4. (55 − 28). 6

(b) Pernodaki eğilme gerilmesi:

. 100000.6
ğ. = = = 300000
2 2

π. d π. 28
W ğ. = = = 2155,13mm
32 32

ğ. 300000
ğ. = = = 139,20 /
ğ. 2155,13

(c) Perno-levha arasındaki basınç:

/4 100000/4
= = = 148,81 /
. 28.6

Yrd. Doç. Dr. Mehmet AKTAŞ-4

 TRANSPORT TEKNİĞİ VİZESİ ÇÖZÜMLERİ

SORU-3. Şekildeki çift ağızlı kanca ℎ( +2 )

Q=200kN’luk yük taşımaktadır. A-B ve C-D = =
3 ( + )
kesitleri için kancada meydana gelen toplam
gerilmeleri bulunuz (a=60mm, α=45, β=30 ,
b1=b3=50mm, b2=b4=35mm, h1=h2=72mm,) ℎ ( + ) +2
(50P). =
36 ( + )

ÇÖZÜM-3

Her bir kanca bloğuna gelen kuvvetler aşağıdaki şekilde görüldüğü gibidir.

200000
= = = 141420
2 cos ∝ 2 cos 45
200000
= . sin(∝ + ) = . cos(45 + 30) = 36602,54
2 cos ∝ 2 cos 45
200000
= . sin(∝ + ) = . sin(45 + 30) = 136600
2 cos ∝ 2 cos 45
200000
= = = 100000
2 2
200000
= = = 141421,36
2 cos ∝ 2 cos 45
200000
= . tan ∝ = . tan 45 = 100000
2 2

A-B Kesitinin Mukavemet Kontrolü:

F2x kuvveti A-B kesitinde A ve B noktalarında normal çeki gerilmeleri meydana getirirken, aynı zamanda
eğilme momenti dolayısıyla A noktasında çeki ve B noktasında da bası gerilmesi oluşturur. F2y kuvveti ise A-B
kesitinde kesme etkisi oluşturmakta olup hesaplarda ihmal edilmiştir.

A noktası:

100000
ç, = = = 32,68 /
3060

Yrd. Doç. Dr. Mehmet AKTAŞ-5

 ℎ. ( + ) 72. (50 + 35)
= = = = 3060
2 2
60
ğ, = + = 100000 + 33,88 = 6388
2 2

1308197,65
ğ, = = = 38612,68
33,88

ℎ ( + 2 ) 72 (50 + 2.35)
= = = = 33,88
3 ( + ) 3 (50 + 35)

= =ℎ− = 72 − 33,88 = 38,12

ℎ ( + ) +2 72 (50 + 35) + 2.50.35

= = = 1308195,65
36 ( + ) 36 (50 + 35)

ğ. 6388000
ğ, = = = 165,44 /
ğ. 38612,68

, = ç, + ğ, = 32,68 + 165,44 = 198,12 /

B noktası:

ç, = ç, = 32,68 /

ğ, = ğ, = 6388

1308197,65
ğ, = = = 34317,88
38,12

ğ. 6388000
ğ, = = = 186,14 /
ğ. 34317,88

, = ç, − ğ, = 32,68 − 186,14 = −153,46 /

C-D Kesitinin Mukavemet Kontrolü:

F1y kuvveti C-D kesitinde C ve D noktalarında normal çeki gerilmeleri meydana getirirken, aynı zamanda
eğilme momenti dolayısıyla C noktasında çeki ve D noktasında da bası gerilmesi oluşturur. F1x kuvveti ise C-D
kesitinde kesme etkisi oluşturmakta olup hesaplarda ihmal edilmiştir.

C noktası:

136600
ç, = = = 44,64 /
3060

60
ğ, = + = 136600 + 33,88 = 8726,01
2 2

Yrd. Doç. Dr. Mehmet AKTAŞ-6

 1308197,65
ğ, = = = 38612,68
33,88

ğ. 8726010
ğ, = = = 225,99 /
ğ. 38612,68

, = ç, + ğ, = 44,64 + 225,99 = 270,63 /

D noktası:

ç, = ç, = 44,64 /

ğ, = ğ, = 8726,01

1308197,65
ğ, = = = 34317,88
38,12

ğ. 8726010
ğ, = = = 254,27 /
ğ. 34317,88

, = ç, − ğ, = 44,64 − 254,27 = −209,63 /

Yrd. Doç. Dr. Mehmet AKTAŞ-7