POLICEALNA SZKOŁA MEDYCZNO-SPOŁECZNA

DLA DOROSŁYCH W SZCZECINIE

KIERUNEK OPIEKUN MEDYCZNY

1-A
SEMESTR 1

TYTUŁ PRACY
DOKUMENT

PRZEDMIOT
KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE DZIAłALNOśCI

Imię i nazwisko słuchacza

Nina Zakharevych
Nauczyciel prowadzący przedmiot
Mgr Kamusinski Marcin

SZCZECIN 2020
POLICEALNA SZKOŁA MEDYCZNO-SPOŁECZNA
DLA DOROSŁYCH W SZCZECINIE

KIERUNEK OPIEKUN MEDYCZNY

1-A
SEMESTR 1

TYTUŁ PRACY
BUDOWA ANATOMICZNA TRZUSTKI

PRZEDMIOT
PODSTAWY ANATOMII,PATOFIZJOLOGII
I PERWSZA POMOC

Imię i nazwisko słuchacza

Nina Zakharevych
Nauczyciel prowadzący przedmiot
Mgr Tesze Krystyna

SZCZECIN 2020
 BUDOWA ANATOMICZNA TRZUSTKI

Trzustka zbudowana jest z miąższu trzustki o charakterze zrazikowym, który

otacza sieć śnieżnobiałych przewodów trzustkowych o różnej długości i wielkości
światła. Odznaczający się największym światłem jest przewód trzustkowy
(łac. ductus pancreaticus). Do niego wpadają liczne mniejsze przewody
międzyzrazikowe, przy czym największy z nich jest bardzo często występujący
przewód głowy trzustki. Do przewodów międzyzrazikowych uchodzą również
cieńsze przewody wychodzące bezpośrednio z wysp trzustkowych (dotąd
zlokalizowano je tylko u małp i u człowieka). Do przewodu trzustkowego uchodzi
w obrębie głowy trzustki przewód trzustkowy dodatkowy.
Opierając się na ukształtowaniu powierzchni trzustki można wyróżnić jej
poszczególne części:

 Głowę (łac. caput) – najbardziej wysunięta na prawo i najszersza część

trzustki, objęta pętlą (podkową) dwunastnicy i zrastająca się z jej częścią
zstępującą. Jest haczykowato wygięta, spłaszczona i posiada powierzchnię
 przednią i tylną. Posiada wyrostek haczykowaty (łac. processus uncinatus),
stanowiący lewą dolną część głowy skierowaną w lewo i w dół, oddzielony od
pozostałej części przez wcięcie trzustki (łac. incisura pancreatis) w jej dolnym
brzegu. Wyrostek haczykowaty powstaje w wyniku niekompletnego zrośnięcia
się obu gruczołów trzustkowych podczas rozwoju płodowego układu
pokarmowego.
 Szyjka, zwana Cieśnią (łac. collum s. isthmus pancreatis) – to odcinek o
długości ok. 2 cm, stanowiący przedłużenie głowy w trzon. W tym odcinku
górna krawędź głowy płynnie przechodzi w górną krawędź trzonu, natomiast
na dolnej krawędzi zaznacza się wcięcie trzustki. Niekiedy tego odcinka się nie
wyróżnia i zalicza do głowy trzustki.
 Trzon trzustki jest kształtu trójściennego graniastosłupa. Odróżniamy jego
trzy powierzchnie i trzy brzegi.
o powierzchnia przednia jest oddzielona od powierzchni tylnej ostrym
brzegiem górnym,
o powierzchnię tylną od powierzchni dolnej oddziela brzeg dolny,
o powierzchnię dolną od powierzchni przedniej oddziela brzeg przedni,
do którego przyczepia się krezka okrężnicy poprzecznej;
o na prawej części powierzchni przedniej trzonu znajduje się guz
sieciowy (łac. tuber omentale), który przylega do sieci mniejszej tuż nad
krzywizną mniejszą żołądka. Lewa część trzonu nieznacznie wygina się ku
tyłowi.
 Ogon (łac. cauda) – lewy koniec trzustki, który jest najczęściej spłaszczony,
chociaż czasami może być guzkowato zgrubiały. Jest skierowany na lewo i ku
górze i swym końcem opiera się o śledzionę.
Największe przewody trzustki – mogą być niewidoczne z zewnątrz:

 Przewód trzustkowy (łac. ductus pancreaticus s. Wirsungi). Ma zwężony

początek w ogonie utworzony z łączących się mniejszych przewodzików.
Biegnie drogą lekko zygzakowatą ku stronie prawej w obrębie tkanki łącznej
międzyzrazikowej, równolegle względem długiej osi gruczołu i bliżej jego tylnej
powierzchni. W obrębie szyjki zagina się ku dołowi, ku tyłowi i na prawo tak, że
w obrębie głowy zbliża się do przewodu żółciowego. Dalszy bieg przewodu jest
zróżnicowany, zależnie od rozwoju trzustki u danej osoby:

1. w 50% przypadków oba przewody uchodzą obok siebie na dnie bańki

wątrobowo-trzustkowej (łac. ampulla hepatopancreatica), uwypuklającej
się w stronę światła części zstępującej dwunastnicy w postaci brodawki
dwunastnicy większej (łac. papilla duodeni superior s. Vateri). Bańka objęta
jest okrężnymi włóknami mięśniówki gładkiej (w większej ilości należącej
do przewodu żółciowego wspólnego), które noszą nazwę mięśnia zwieracza
 bańki wątrobowo-trzustkowej (łac. musculus sphincter ampullae
hepatopancreaticae) regulującego wypust mieszanki żółci i soku
trzustkowego do światła dwunastnicy;
2. czasami oba przewody tylko zrastają się ze sobą, ale uchodzą osobnymi
ujściami, przy czym mogą, ale nie muszą wytwarzać brodawki;
3. oba przewody mogą nie zrastać się ze sobą i uchodzą wtedy na osobnych
brodawkach;
4. rzadko przewód trzustkowy może łączyć się z przewodem żółciowym
wspólnym uchodząc do niego pod kątem prostym dalej od ujścia na
brodawce dwunastnicy (głębiej w obrębie trzustki).

 Przewód trzustkowy dodatkowy (łac. ductus pancreaticus accessorius s.

Santorini). Ma długość ok. 5 cm, a jego światło jest nie większe niż 1/3 światła
przewodu trzustkowego. Zbiera drobne przewodziki z przedniej i górnej części
głowy trzustki i z wyrostka haczykowatego, po czym uchodzi najczęściej
dwoma ujściami – jednym do przewodu trzustkowego, a drugim do
dwunastnicy, tworząc tu brodawkę mniejszą, położoną 2-3 cm wyżej i nieco do
przodu od brodawki większej. Do tyłu od przewodu w okolicy dwunastnicy
biegnie przewód żółciowy wspólny, który go krzyżuje. Sok trzustkowy może
płynąć w dwóch kierunkach. Ta dwukierunkowość stanowi zabezpieczenie
przed brakiem odpływu soku trzustkowego w przypadku zamknięcia światła
przewodu trzustkowego.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Trzustka_człowieka