Beleidsplan Geuzenveld 2009-2012

Sector Beleid
Afdeling Beleidsontwikkeling
Ruimte benutten, krachten

bundelen
Beleidsplan Cultuur 2009 – 2012
Jong Rast / 5 O’ Clock Class West . Foto: Frank Hanswijk

Gemeente Amsterdam
Stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer
Ruimte benutten, krachten bundelen
Voorwoord
De woorden kunst en cultuur komen, in de één of andere vorm, voor in acht van de vijftien
paragrafen van het bestuursakkoord “Groeien in Geuzenveld-Slotermeer”. In totaal wordt
het beleidsveld twintig keer genoemd. De conclusie is duidelijk: kunst en cultuur moet
groeien in Geuzenveld-Slotermeer!
Een stadsdeel met veel culturen, maar met weinig kunsten cultuuruitingen. Daar moet
verandering in komen. Enerzijds door de grote Amsterdamse instellingen te verleiden over
de ring A10 te komen. Anderzijds door de stadsdeelbewoners uit te dagen iets van hun
cultuur te delen met andere Amsterdammers.
In de openbare ruimte, op scholen, door ondernemers, in de vernieuwing, als

participatiemiddel, om mensen weerbaar te maken. De constatering dat kunst en cultuur
een plek kan krijgen in bijna alle domeinen van de lokale overheid is niet nieuw. Wel stelt
het ons voor het probleem waar te beginnen en waar af te bakenen.
De bewoners in deze hoek van de stad hebben vaak wel wat anders aan hun hoofd dan
kunstzinnige uitingen en culturele hoogstandjes. De beleidsnota moet dus aansluiten bij
hùn leefwereld. Daartegenover bestaat het gevaar dat cultuur als containerbegrip over
àlles dreigt te gaan. De beleidsnota zou dan zelfs uitspraken moeten doen over de
zelforganisatie die af en toe feesten organiseert.
Daarom is uitdrukkelijk gekozen in deze beleidsnota het beleidsveld ‘kunst en cultuur’ als
eenheid te behandelen. Niet met een grote K en een grote C, maar wel altijd in
samenhang. Met als doel om een gedeelde trots op onze gemeenschappelijke
leefomgeving te creëren èn om iedereen te leren omgaan met mensen die anders zijn.
Het leidt tot een aanpak waarbij de gewenste groei stap voor stap bewerkstelligd kan
worden. Door inzet van kunst en cultuur bij de verandering van het stadsdeel tot
prachtwijk. Door het benadrukken van de uitwisseling van diversiteit in kunst en cultuur.
Door de jeugd meer te betrekken bij kunst en cultuur. Door samenwerking binnen kunst
en cultuur te stimuleren. En door te zorgen voor een betere informatievoorziening over
kunst en cultuur. De woorden kunnen niet vaak genoeg genoemd worden.
Tys de Ruijter
Portefeuillehouder Kunst en Cultuur
2
Gemeente Amsterdam
Inhoud
Inleiding 4
1. Kaders van het cultuurbeleid 9

1.1. Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2009-2012: gemeente Amsterdam 9
1.2. Manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’ 12
1.3. Bestuursakkoord ‘Groeien in Geuzenveld-Slotermeer’ 15
1.4. Trend: culturele toestroom van binnen de ring naar buiten 15
2. Voortzetting en versterking 18
2.1. Bibliotheken 18
2.2. Wijkgericht werken 19
2.3. Talentontwikkeling en podiumkunsten: theater en muziek 21
2.4. Festivals 23
2.5. Podia, infrastructuur en accommodaties 25
2.6. Cultuurhistorie en cultureel erfgoed 26
2.7. Cultuureducatie 28
2.8. Ateliers, broedplaatsen en creatieve industrie 30
2.9. Kunstwerken in de openbare ruimte 31
3. Aandachtsgebieden en accenten 35
3.1. Een stadsdeel in verandering 35
3.2. Culturele uitwisseling 35
3.3. Doelgroep jeugd 36
3.4. Versterken van samenwerking 36
3.5. Verbeteren informatievoorziening 37
3.6. Facetbeleid en middelen 37
3.7. Externe partners 38
Samenvatting 39
Bronnen 41
Bijlage 1 Ontwikkelen en Verbinden - Kunst en Cultuurmanifest Nieuw West 42
Bijlage 2 ‘Cultuurmonitor’ en ‘Staat van de aandachtswijk’ 48
Bijlage 3 Genodigden participatieoverleg professionals cultuurbeleid, juni 2008 50
Bijlage 4 Verslag participatieoverleg professionals cultuurbeleid, juni 2008 51
Bijlage 5 Bewonersparticipatie: vragen, stellingen en respons 56
Bijlage 6 Overzicht Cultuur in Geuzenveld-Slotermeer: ‘Wie is wie?’, september 2008 58
3
Gemeente Amsterdam
Inleiding
Dit nieuwe beleidsdocument Cultuur geldt voor de periode 2009-2012 en is het tweede
‘cultuurdocument’ voor het stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer. In 2004 stelde de deelraad
‘Bouwen aan kunst’ vast, de eerste nota voor dit beleidsterrein die ondanks de prille en
broze status van cultuur in het stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer toch een begin maakte
met het ontwikkelen van cultuurbeleid en het formuleren van ambities. De totstandkoming
van het cultuurbeleid in dit stadsdeel paste goed in de Amsterdam brede trend van de
laatste jaren. Deze trend laat zien dat bijna alle stadsdelen cultuurbeleid ontwikkelen en
vaststellen, waarmee ze in grote lijnen aansluiten op het overkoepelende cultuurbeleid
van de gemeente Amsterdam.
In de afgelopen periode, van 2004 tot en met 2008, hebben vele activiteiten, groot en
klein, op het gebied van kunst en cultuur in het stadsdeel plaatsgevonden en zijn er
allerlei projecten uitgevoerd. Illustratief voor deze positieve ontwikkeling is de vermelding
van het aandachtsgebied kunst en cultuur in het bestuursakkoord ‘Groeien in Geuzenveld-
Slotermeer’. Om enkele voorbeelden te noemen van de activiteiten en projecten: in de
kantlijn van de stedelijke vernieuwing vond het project De imaginaire verbouwing plaats, in
de sfeer van behoud en beheer de restauratie van het beeld Groot landschap, op het
gebied van evenementen zoals het West Beach Film festival, het doorlopende
jongerentheaterproject van de 5 O’ Clock Class West, de wandelroute door het Van
Eesterenmuseum, het kunstzinnige bankje in de ontvangsthal van het stadsdeelkantoor
en de activiteiten door de CreAm Club. Op de schaal van Nieuw West werd bovendien de
laatste jaren Waterval georganiseerd, en heeft ook Podium Mozaïek zich ontwikkeld als
plek voor diversiteit, cultuur en educatie. In ons stadsdeel is het sociaal interim beheer
daarnaast een belangrijke factor geworden die - in de periode dat de vernieuwing gaande
is - vele projecten organiseert, veelal op cultureel gebied. Te denken valt aan
fotografieprojecten, hoorspel en zang over de vernieuwing van de Bakemabuurt of de
kunsttoepassingen rondom bouwlocaties, waarbij het sociaal interim beheer met de
Rietveldacademie zal gaan samenwerken.
Wat vier jaar geleden begon met bescheiden ambities op het gebied van cultuur, heeft
geleid tot een behoorlijke toename van het aanbod, tot meer waardering voor culturele
activiteiten en vooral tot een spreiding van culturele ontwikkelingen. De zojuist genoemde
voorbeelden van projecten illustreren dat de diversiteit is versterkt en dat dit stadsdeel op
de diverse componenten van het cultuurbeleid een actieve en serieuze speler is geworden.
Het stadsdeel past daarmee in de trend die nu al een aantal jaren zichtbaar is: kunst en
cultuur komt steeds meer en steeds sterker tot leven in de stadsdelen, naast het centrum.
In een recent artikel in het Boekmancahier 1 bevestigde Joris Vermeulen het beeld dat
kunst en cultuur buiten de grachtengordel tot leven is gekomen en dat daarvoor op
stadsdeelniveau meer ruimte is gecreëerd. Hij stelt dat dit ‘ongetwijfeld ook iets te maken
1 Uit : Hans Kazan in Bos en Lommer’ – Fluwelen culturele revolutie in de Amsterdamse stadsdelen. Door Joris
Vermeulen, in Boekman 72, Kunst en Publiek, najaar 2007, p. 58
4
Gemeente Amsterdam
heeft gehad met de groei van de Amsterdamse economie en met het besef dat economie
en kunsten niet los van elkaar staan’. Een andere reden die hij aanvoert, is dat ‘de
belangstelling voor kunst op lokaal niveau eveneens toenam, omdat politici en anderen
zich bewuster werden van kunst als ‘bindmiddel’ voor verschillende bevolkingsgroepen’. 2
Vanuit die positie zal dit stadsdeel de komende jaren verder gaan, en daartoe biedt een
nieuw beleidsdocument als dit alle ruimte. Het vraagt de deelraad en het dagelijks bestuur
opnieuw, en met voortschrijdend inzicht, na te denken over de rol van cultuur in stadsdeel
Geuzenveld-Slotermeer.
Al een aantal jaren werken de vier stadsdelen van Amsterdam Nieuw West samen op het
gebied van cultuur. In het begin, ongeveer vier jaar geleden, was de samenwerking vooral
ingegeven door twee gezamenlijke onderwerpen, te weten Theater de Meervaart en het al
eerder genoemde theaterproject van de 5 O’ Clock Class West. In de afgelopen periode is
de samenwerking zeer intensief geworden en is het aantal onderwerpen aanzienlijk
toegenomen. Een belangrijke bindende en stimulerende factor in dit proces was de komst
van het sociaal investeringsprogramma Koers Nieuw West, voortvloeiend uit het
samenwerkingsverband van Bureau Parkstad. Het zorgde ervoor dat de aandacht voor
cultuur sterk toenam, wat er weer toe leidde dat steeds vaker erkend wordt dat de ‘c’ van
cultuur door alle programma’s heen loopt. Cultuur vermag veel meer dan alleen een
autonome uiting te zijn maar juist ook een middel in allerlei sociale processen, zoals de
ontwikkeling van talenten, het weergeven van culturele diversiteit en in de het versterken
van wijken en buurten. Cultuur kan ook een middel zijn in het verspreiden en verhogen
van kennis. Deelnemen aan een cultureel project kan ook betekenen: doorstromen naar
het kunstvakonderwijs: zo vervolgen bijvoorbeeld getalenteerde jong volwassen uit Nieuw
West op het gebied van theater, nu hun weg op de Theaterschool. En ‘naast het podium’
zijn er ook kansen: culturele organisaties als Studio West, Rast en ISH bieden
stageplaatsen waarmee jong volwassen de praktijk van het organiseren en communiceren
en publiek werven leren kennen. Ze doen ervaringen en kennis op, nemen dat mee bij de
afronding van hun studie. Naast deze doorstroom van jong volwassenen via culturele
organisaties, groeit ook het aantal culturele activiteiten dat uitgevoerd wordt door stichting
Dock. Tot de door hen recent uitgevoerde projecten behoren onder meer een musical,
korte films, de zogenaamde ‘Battle of Amsterdam’ met rap en dans, een opnamestudio en
deelname aan activiteiten in het kader van het Muziekplatform en de serie ‘Uit in eigen
buurt!’.
De stedelijke vernieuwing in stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer is zeer bepalend voor de

mate waarin cultuur in de wijken die het betreft een plek kan krijgen en vervolgens kan
behouden. De vernieuwing in Geuzenveld bood kansen voor de versterking van cultuur.
Kansen die benut werden, bijvoorbeeld door de komst van het nieuwe schoolgebouw
van ’t Koggeschip in 2006, dat sindsdien aan muziek en theater een fraai en
laagdrempelig podium biedt. Het jaarlijkse festival Geuzenveld-Slotermeer verandert, het
zomerse en tot nu toe tweemalige Docklandsfestival, of het community artproject rond de
flat aan de Nicolaas Ruychaverstraat vonden eveneens plaats in Geuzenveld.
Waarschijnlijk de allerbelangrijkste ontwikkeling in dit verband is het feit dat het Wijkweb
in ’t Koggeschip is ontstaan. Bewoners worden in toenemende mate actief in hun wijk
door zelf activiteiten te bedenken en wijkbewoners te stimuleren daaraan deel te nemen.
2 Idem, p. 59
5
Gemeente Amsterdam
Met in het verschiet de accentverschuiving in de vernieuwing naar Slotermeer is het zaak

daar op het gebied van cultuur nieuwe kansen te benutten, zonder afbreuk te doen aan de
succesvolle ontwikkelingen in Geuzenveld.
Het project van kunstenaar Hosyar Rasheed, die in 2009 een beeldend kunstproject zal
realiseren nabij het zwembadje van het Gerbrandypark, is een voorproefje van de
ontwikkeling van kunst en cultuur in de vernieuwing van Slotermeer. Uit het
participatietraject was naar voren gekomen dat de omwonenden van het park dit badje -
dat dienst doet als centrale ontmoetingsplek - graag door een toepassing van kunst
verfraaid wilden zien. En bezien vanuit ‘erfgoed’, nam de deelraad in 2006 al een
voorsprong op de vernieuwing van Slotermeer door het Van Eesterenmuseum als
beschermd stadsgezicht aan te wijzen. Verder zal een nieuw filiaal van de Openbare
Bibliotheek in Slotermeer een sterke impuls betekenen, en evenzo een nieuw gezamenlijk
gebouw voor het NOVA college en de Ottho Heldringschool aan de Burgemeester de
Vlugtlaan, met daarin een multifunctionele zaal en een podium. Het zijn enkele
voorbeelden van kansen in Slotermeer.
In ons stadsdeel zullen we de komende jaren verder gaan met het stimuleren dat
‘bewoners kansen kunnen grijpen die cultuur hun biedt’ 3, door voor onze bewoners en
bezoekers een breed en intensief cultureel aanbod te scheppen. Hiermee willen we onze
bewoners qua cultuur meer wijs en meer wegwijs maken. Deze ‘cultuurwijsheid’ - een
term afkomstig uit de nota ‘Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2009-2012 van de gemeente
Amsterdam - gaan we op stadsdeelniveau uitwerken door die projecten, ideeën, coalities
en culturele initiatiefnemers te steunen die zowel het gevoel van trots op de wijk als het
actief zijn in de wijk versterken. Als deze twee krachten elkaar versterken dan kunnen
onze bewoners meer participeren aan cultuur, plezier beleven aan kunst en invulling
geven aan hun verbondenheid. Het stadsdeel moet daarnaast ook steeds intensiever
inspelen op de trend die sinds kort onmiskenbaar is: een culturele toestroom vanuit het
gebied binnen de Ring A10 naar daarbuiten.
3 Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2009-2012, Gemeente Amsterdam, Dienst Maatschappelijke

Ontwikkeling, mei 2007, p.14
6
Gemeente Amsterdam
NedPhoGo!: ‘Uit in eigen buurt’ in ’t Koggeschip, september 2008.

Foto: Annick van Ommeren-Marquer
Steeds vaker komen orkesten, theater- of dansgezelschappen en andere culturele

organisaties naar Amsterdam Nieuw West om in de wijken hun programma’s aan te
bieden. Zo staan orkestleden van het Nederlands Philharmonisch Orkest in het kader van
het Muziekplatform, en onder de noemer ‘Uit in eigen buurt!’ op het podium van ’t
Koggeschip. Het is een kernactiviteit van dit orkest: muziek brengen tot in de ‘haarvaten’
van Amsterdam, tot in de wijken, parken, schoolaula’s en ziekenhuizen aan toe. Een
podium als sleutel tot participatie is er in Geuzenveld gekomen en in Slotermeer wordt de
komende jaren gestreefd naar hetzelfde.
Leeswijzer
Terugkerend naar de structuur van dit beleidsplan: in hoofdstuk 1 volgt eerst de

beschrijving van kaders van het cultuurbeleid, met de eerder genoemde ‘Hoofdlijnen
Kunst en Cultuur 2009-2012’, de koppeling met het manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’ -
kunst en cultuur Nieuw West en met het bestuursakkoord ‘Groeien in Geuzenveld-
Slotermeer’.
Vervolgens wordt uiteengezet (hoofdstuk 2) wat de breedte is van het beleidsterrein en

welke reeds ingezette ontwikkelingen en projecten we willen versterken. Dan volgt
(hoofdstuk 3) een overzicht van vijf aandachtsgebieden en accenten die de komende vier
jaar prioriteit zullen krijgen in het stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer. Daarnaast legt dat
hoofdstuk ook de relatie met andere beleidsterreinen en wordt duidelijk hoe het
cultuurbeleid facetbeleid is. Een financiële paragraaf, met daarin een beschrijving van
middelen op de diverse sectoren en een aanbeveling is ook opgenomen in hoofdstuk 3.
Tenslotte is er dan nog een overzicht van geraadpleegde bronnen en diverse bijlagen.
7
Gemeente Amsterdam
Voorjaarsfeest 2008 op het Lambertus Zijlplein: dans. Foto: stadsdeel/Wijkweb
8
Gemeente Amsterdam
1. Kaders van het cultuurbeleid
Dit hoofdstuk beschrijft dimensies van het cultuurbeleid, zoals die zijn neergelegd in de
hoofdlijnennotitie 2009-2012 van de gemeente Amsterdam, de gezamenlijke cultuurvisie
vanuit de stadsdelen van Nieuw West en de elementen die het huidige bestuursakkoord
op het gebied van kunst en cultuur. Het hoofdstuk wordt besloten met een beschrijving
van de trend die laat zien dat culturele instellingen uit de stad, van binnen de ring A10,
naar het gebied buiten de ring komen om er projecten uit te voeren, samenwerkings-
verbanden aan te gaan en nieuw publiek te werven.
1.1. Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2009-2012: gemeente Amsterdam
De hoofdlijnen van het stedelijk kunsten cultuurbeleid voor de komende vier jaar zijn
vastgesteld door de Gemeenteraad op 23 mei 2007. Met ingang van 2009 zal een nieuw
Amsterdams kunstenplan van kracht worden. Gezien de geschetste intensivering en
spreiding van cultuur over de stad is het voor ons niet alleen van belang om ons
cultuurbeleid in het verlengde van deze hoofdlijnen te ontwikkelen, maar ook om daar
waar mogelijk dit patroon om te keren en best practices uit de stadsdelen van Nieuw West
een voorbeeldfunctie te laten vervullen voor het gemeentelijke beleid. Het door wethouder
Gehrels (Kunst en Cultuur) in 2006 nieuw leven ingeblazen bestuurlijk overleg stad-
stadsdelen is een constructief overlegorgaan geworden, waarin gemeenschappelijke
ontwikkelingen en strategische keuzes aan de orde zijn. Nieuw West heeft in de persoon
van de portefeuillehouder Cultuur van stadsdeel Osdorp zitting in de agendacommissie
van dit overleg dat drie keer per jaar plaatsvindt. Daarnaast zal de Wethouder Cultuur
eens per jaar het portefeuillehouderoverleg Kunst en Cultuur Nieuw West bijwonen. De
door de gemeenteraad vastgestelde hoofdlijnen zijn bedoeld als ambities, doelen en
strategie. Met het kunstenplan 2009-2012 zullen de volgende vier hoofdlijnen
gedetailleerd worden uitgewerkt:4
1 Talentontwikkeling
2 Laboratorium
3 Wereldklasse
4 Prachtstad
De gemeente Amsterdam stelt in deze nota nadrukkelijk dat ‘alleen een integrale
samenwerking op bestuurlijk niveau en met andere partners het realiseren van onze
ambities kansrijk maakt.’ 5 De in 2006 ingezette samenwerking en wisselwerking tussen
de stad en de stadsdelen is dus van groot belang voor succesvol Amsterdams
4 Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2009-2012, Gemeente Amsterdam, DMO, mei 2007, p. 25/26
5 Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2009-2012, Gemeente Amsterdam, DMO, mei 2007, p. 26
9
Gemeente Amsterdam
cultuurbeleid. Het maken van verbindingen tussen de vier hoofdlijnen van de Gemeente
Amsterdam en het cultuurbeleid op stadsdeelniveau zal de komende vier jaar centraal
staan. De door de stadsdelen van Nieuw West op het gebied van cultuur ingezette
intensivering van de samenwerking betekent dat het gebied ten westen van de ring A10
daar waar mogelijk en noodzakelijk integraal zal werken om de koppeling met de vier
hoofdlijnen te realiseren. Ingegeven door deze aanpak zal stadsdeel Geuzenveld-
Slotermeer de komende vier jaar zich hieraan verbinden, met dien verstande dat sommige
acties nieuw zijn, en andere voortzetting van ingezet beleid betekenen:
Op het gebied van Talentontwikkeling:
Nieuw ontwikkelen: - alle basisscholen in het stadsdeel dienen cultuureducatie in hun

curriculum opgenomen te hebben. Intensieve samenwerking tussen de schoolbesturen,
expertisecentrum MOCCA (Match Onderwijs Cultuur Amsterdam) en bureau OOG (Over
Onderwijs Gesproken), de vier stadsdelen en Koers Nieuw West moet de aansluiting op
dit gebied met de rest van de stad bewerkstelligen. Om te beginnen wordt een quick scan
uitgevoerd op alle basisscholen, waarmee duidelijk wordt hoe ver elke school hierin is;
Verbreden - het project Schatkamer zal in de bovengenoemde integrale aanpak

meegenomen worden;
Voortzetten - bevorderen van een laagdrempelig podiumaanbod op diverse locaties in het

stadsdeel, zoals schoolaula’s, verzorgingshuizen en buurtcentra zodat mensen in hun
eigen buurt kunnen genieten van muziek en theater, en ook zelf op het podium kunnen
staan.
Voortzetten - we ondersteunen projecten op dit gebied en werken samen met culturele

instellingen zoals de Muziekschool Amsterdam, Jong Rast, Studio West, Stichting Dock, 4
West Jeugdtheater en Video en ISH.
De hoofdlijn Laboratorium zal vertaald worden door de versterking van creatieve

industrie en waar mogelijk de ondersteuning van cultureel ondernemers en
initiatiefnemers op het raakvlak van cultuur en economie.
Nieuw ontwikkelen - in het kader van de stedelijke vernieuwing kunstenaars en culturele

ondernemers werkruimte bieden. Door nauwere samenwerking tussen het stadsdeel,
woningcorporaties en de stedelijke partner Bureau Broedplaatsen moeten meer ruimtes
aan kunstenaars worden toegewezen, ook als deze tijdelijk beschikbaar zijn (zie ook
paragraaf 3.4).
Met betrekking tot de hoofdlijn Wereldklasse zullen wij het accent leggen op het
versterken van het naoorlogs cultureel erfgoed. Hierbij willen wij:
Nieuw ontwikkelen - in samenwerking met de stadsdelen Bos en Lommer en Westerpark

ontwikkelen we de Radiaal West. Door deze en deels groene ‘as’ (gevormd door de
Brettenzone) zullen op het gebied van natuur, cultuur, architectuur en industrieel erfgoed
routes ontwikkeld en ontsloten worden, die de historische ontwikkeling van Amsterdam
Westwaarts belichten. Naast de genoemde stadsdelen wordt de Rijksdienst voor
10
Gemeente Amsterdam
Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) te Amersfoort

samenwerkingspartner in dit project;
Verbreden - verhalen van buurtbewoners ontsluiten door middel van het project
Geheugen van West, en daarbij in samenwerking met Koers Nieuw West dit project
uitbreiden (uitrollen) naar de andere stadsdelen van Nieuw West. Beoogde partner in dit
verband is het Amsterdams Historisch Museum. Onderzocht zal worden of er een
koppeling te maken is tussen onder meer het Geheugen van West en het project
‘Buurtwinkels’, dat dit museum in 2008 is gestart;
Voortzetten - het erfgoed van bouwmeester Van Eesteren bewaren, door het Van
Eesterenmuseum in Slotermeer – met de op handen zijnde vernieuwing aldaar – in stand
te houden;
Met betrekking tot de laatste hoofdlijn Prachtstad, willen wij:
Nieuw ontwikkelen - brede scholen, met een daar in te integreren zaal met podiumfunctie,
zoals die reeds gerealiseerd in is in ’t Koggeschip in Geuzenveld. In Slotermeer biedt de
te realiseren gezamenlijke nieuwbouw van het NOVA-college en de Ottho Heldringschool
eenzelfde gelijkwaardige kans;
Nieuw ontwikkelen - in het kader van de stedelijke vernieuwing in Slotermeer en het

overige deel van Geuzenveld projecten op het gebied van community art stimuleren;
Kunst als empowerment: schildercursus van de Hippe Heks. Foto: De Hippe heks
Verbreden - de samenwerking met culturele organisaties uit de stad versterken en het

gewenste tweerichtingsverkeer daarin ondersteunen;
11
Gemeente Amsterdam
Verbreden - het integreren van kunst en cultuur binnen de taalwijzer, inburgeringtrajecten

en empowermenttrajecten;
Verbreden - muziekverenigingen en theatergezelschappen stimuleren in de wijken

uitvoeringen te geven; ontwikkeling van het Muziekplatform en concerten in de serie ‘Uit in
eigen buurt’;
Nieuw ontwikkelen - kunstwerken in de openbare ruimte onderhouden op basis van een

meerjarenplan.
1.2. Manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’
Bij het formuleren van ambities die op het niveau van Nieuw West uitwerking verdienen,
werd in 2006 geanticipeerd op de al eerdere genoemde versterkte samenwerking tussen
de betrokken stadsdelen. Daarbij is geconstateerd dat de stadsdelen van Amsterdam
Nieuw West op het gebied van cultuur steeds meer projecten en onderwerpen delen die
vragen om gezamenlijke strategie en financiering. Deze samenwerking kreeg in februari
2007 een gezicht met het portefeuillehouderoverleg Cultuur Nieuw West, waartoe
stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer het initiatief nam. Om richting te geven aan een
gezamenlijke visie en een gedeelde strategie te bepalen, schreven de vier
portefeuillehouders in april 2007 het manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’. Hierin zijn drie
richtinggevende thema’s gekozen voor het cultuurbeleid van Amsterdam Nieuw West:
cultuureducatie, cultuurparticipatie en cultuurmanifestatie.6
1.2.1. Cultuureducatie
Cultuureducatie is een eerste en zeer belangrijk instrument in de culturele ontwikkeling
van kinderen. Het manifest noemt talentontwikkeling en kennismaking de leidende
gebieden in deze ontwikkeling.7 Cultuureducatie begint met activiteiten en projecten die
op de basisscholen worden uitgevoerd en kan leiden tot een vervolg bij Studio West, de 5
O’ Clock Class West, Jong Rast of ISH. Deze organisaties hebben zich de laatste jaren
sterk in Nieuw West gepositioneerd en gemanifesteerd op het gebied van theater, ‘urban’
cultuur, rap en dans. Naast een voortzetting in deze lijn moet met het oog op andere
toekomstperspectieven ook voortzetting in andere en meer toegepaste kunsten
gestimuleerd worden, zoals in webdesign, grafische vormgeving, mode, architectuur en
film. De schoolbesturen dienen hun visie op en hun behoefte aan cultuureducatie in het
binnensschoolse curriculum te bepalen. Zij zijn daartoe de eerste aangewezene, en de
ene school is daar soms aanzienlijk verder in dan de andere. Het stedelijk
expertisecentrum MOCCA ondersteunt de scholen in de ontwikkeling van de doorlopende
leerlijn en levert maatwerk in vraag en aanbod, daar waar het gaat om de structurele
implementatie van activiteiten op het gebied van kunst en cultuur in de lessen.
6 Manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’, april 2007, p.1
12
Gemeente Amsterdam
1.2.2. Cultuurparticipatie
Cultuurparticipatie is het tweede thema uit het manifest. Kunst en cultuur zijn in deze
context ‘voertuigen’ om bewoners te laten genieten van hun wijk, van de creatieve
uitingen van zichzelf én van anderen. Het aanbod van activiteiten moet laagdrempelig zijn,
en de drempel om zelf activiteiten te ontplooien moet al even laag zijn. Kunst en cultuur
raken hier aan andere krachten zoals empowerment, sociale binding en het gevoel trots te
zijn op de wijk. Kunstprojecten waaraan buurtbewoners meewerken en die een beroep
doen op hun creativiteit en kunstzinnigheid worden geschaard onder ‘community art’. Dit
is een relatief nieuw begrip in het cultuurbeleid van de Amsterdamse stadsdelen, ook al
worden er in de praktijk al regelmatig projecten uitgevoerd die daaronder vallen, zoals in
ons stadsdeel in 2005 ‘De imaginaire verbouwing’ en in 2007 ‘Portretten van de
Ruychaverflat’. Kunst heeft hier geen autonoom doel, maar is veel meer een instrument bij
het betrekken van bewoners bij hun wijk, en ter bevordering van verbondenheid. Marieke
Leeuwenburgh, studente CMV aan de Hogeschool van Amsterdam, onderzocht in 2006
de Amsterdamse stadsdelen op hun beleid ten aanzien van deze kunstvorm en
onderstreepte in haar conclusie de positieve effecten: ‘de kracht van een community arts
project is dat het een zeer positief effect heeft op de sociale cohesie in wijken, zonder dat
dit het doel is van een dergelijk project. Dat heeft de praktijk inmiddels bewezen.
Community art projecten hebben zowel een positief effect op het persoonlijke leven als op
het gemeenschapsleven en die effecten kunnen in verband worden gebracht met sociale
cohesie’.8
Project ‘De imaginaire verbouwing’ in buurt 9, zomer 2006. Foto: Stadsdeel G-S.
8 Zéker geen koud kunstje! – Community arts als onderdeel van het Amsterdams cultuurbeleid,
Marieke Leeuwenburgh, CMV, Hogeschool van Amsterdam, 2006, p. 55
13
Gemeente Amsterdam
1.2.3. Cultuurmanifestatie
Met Cultuurmanifestatie, het derde thema uit het manifest, wordt bedoeld de plekken die
nodig zijn om kunsten cultuuruitingen te presenteren. Een belangrijke factor in het
mogelijk maken van de al eerder genoemde lage drempel, is de aanwezigheid van een
podium of zaal in de wijk, waarop niet alleen de culturele activiteiten van buurtbewoners
een plek hebben, maar ook gevestigde professionele kunstenaars, musici of
theatermakers. Maar het gaat om meer dan alleen het podium. Blijvende aandacht is er
ook voor de vestiging van de bibliotheek, voor kunstenaarsbroedplaatsen en voor festivals.
Met name op het gebied van festivals nam het manifest al een voorsprong op een
verbeterslag: ‘Het is wel zaak dat de timing van deze festivals op elkaar wordt afgestemd,
zodat ze niet met elkaar gaan concurreren. Daarnaast geeft het meerwaarde om in
samenwerking een festival op grotere schaal met meer mogelijkheden te programmeren,
ook goed voor het imago en voor het benadrukken van de gezamenlijkheid.’9
1.2.4. Richting 2012: hoofdlijnen, werkomgevingen en focusnotitie

In het verlengde van het door de portefeuillehouders Cultuur Nieuw West vastgestelde
manifest is in december 2007 door het Bestuurlijk Overleg Koers Nieuw West (BOK) de
interventie ‘Kunst en Cultuur 2008-2012’ vastgesteld. Deze interventie beschrijft de brede
linie waarlangs cultuur in Nieuw West de komende jaren ontwikkeld moet worden en geeft
een toekomstperspectief richting 2012. Het jaar 2012 is uitgekozen als een ‘kapstok’, een
nader in te vullen themajaar (‘cultuurmanifestatie’) om integraal naar toe te werken, en
waarmee dan het 60-jarig bestaan van de Westelijke tuinsteden gemarkeerd en gevierd
zal worden.
In de genoemde interventie zijn voorts de andere twee hoofdlijnen ‘cultuureducatie’ en

‘cultuurparticipatie’ als centrale opdrachten voorzien van een eerste plan van aanpak.
Deze hoofdlijnen worden uitgewerkt in drie thema’s c.q. ‘werkomgevingen’: Beeld, Geluid
en Theater. Elke omgeving biedt plaats aan initiatiefnemers, culturele instellingen,
opleidingen en dergelijke en heeft als doel op dat gebied in Nieuw West een bepaalde
gemeenschap te vormen door bijvoorbeeld samenwerking, informatievoorziening,
coalitievorming of cofinanciering tot stand te brengen. Tot de werkomgeving ‘Beeld’
worden bijvoorbeeld gerekend mode, vormgeving, media, film, kunst in de openbare
ruimte en community art. Bij ‘Geluid’ zijn muziek, media en podia belangrijke onderdelen
van de omgeving en bij ‘Theater’ zijn dat podia, theater- en dansgezelschappen (amateur
en professionele), talentontwikkeling en werkplaatsen.
De bovengenoemde werkomgevingen zijn in 2008 gestart. Van langere adem is het
denken over en invullen van gemeenschappelijk festivalbeleid richting 2012, zoals
beschreven in paragraaf 2.4).
Een ander richtinggevend document is de ‘Focusnotitie voor de Koers van Nieuw West’
van juli 2008. Hierin worden zes actielijnen beschreven die leidend zijn bij de uitvoering
van het programma van Koers Nieuw West tot en met eind 2010. De actielijnen zijn:
‘Economie’, ‘Leren en Opgroeien’, ‘Integreren en Participeren en Werken’, ‘Wonen en
Leven’, ‘Sport’ en ‘Kunst en Cultuur’. Daarbij moet worden vermeld dat deze laatste twee
14
Gemeente Amsterdam
lijnen ‘dienen ter versterking van de doelen gesteld bij de eerste vier actielijnen’. 10 De
gedachte daarbij, is dat Kunst en Cultuur verbonden zijn aan alle lijnen, en raken aan alle
gebieden.
1.3. Bestuursakkoord ‘Groeien in Geuzenveld-Slotermeer’
Na de verkiezingen voor de gemeenteraad in maart 2006, trad in stadsdeel Geuzenveld-

Slotermeer een nieuwe deelraad aan en kwam er een nieuw dagelijks bestuur. Het
beleidsterrein ‘cultuur’ werd gepromoveerd tot een volwassen onderdeel van de integrale
werkwijze op het gebied van onder meer wijken, participatie, ruimtelijk beheer en
stedelijke ontwikkeling.
Het dagelijks bestuur legde zijn ambities neer in het bestuursakkoord ‘Groeien in
Geuzenveld-Slotermeer’. Als onderdeel van het thema ‘Kansen bieden’ werden vijf
aandachtspunten geformuleerd 11:
1 het in stand houden van de twee filialen van de Openbare Bibliotheek Amsterdam, als
basisvoorziening voor cultuuruitwisseling;
2 het betrekken van musea, theaters en bibliotheken bij het uitbouwen van
cultuureducatie;
3 het beschikbaar stellen van budget om jeugd te stimuleren om zelf met ideeën te
komen;
4 het aanstellen van een gezamenlijke cultuurscout voor Nieuw West, met onder meer
als beoogd resultaat het door laten stromen van talent, het versterken van
samenwerking en in het verlengde daarvan het uitbreiden van culturele manifestaties
door middel van sponsoring;
5 aandacht houden voor het cultuurhistorisch erfgoed en de ontstaansgeschiedenis van
de tuinstad ter versterking van gedeelde trots.
Van deze vijf aandachtspunten worden er drie uitgewerkt op stadsdeelniveau: de

bibliotheken (zie paragraaf 2.1), een budget voor jeugd (prioriteit; zie paragraaf 3.3) en de
aandacht voor erfgoed (zie paragraaf 2.6). Voor de overige twee zou dat in principe ook
kunnen gelden, ware het niet dat met name de laatste twee jaar gebleken is dat de
stadsdelen in Nieuw West er meer bij kunnen winnen als er bij het realiseren van
dergelijke ambities gezamenlijk wordt opgetrokken.
1.4. Trend: culturele toestroom van binnen de ring naar buiten
Stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer zal de komende jaren intensiever gaan samenwerken

met culturele organisaties uit de binnenstad. Deze organisaties rekenden van oudsher
alleen de binnenring van Amsterdam tot hun werkterrein, en bereikten daar hun publiek.
10 Focusnotitie voor Dé Koers van Nieuw West, juli 2008, p. 5

11 Bestuursakkoord 2006-2010: ‘Groeien in Geuzenveld-Slotermeer, april 2006,
p. 2
15
Gemeente Amsterdam
Recentelijk worden steeds meer culturele organisaties in dit deel van Amsterdam actief,
starten ze er projecten en beogen ze nieuw publiek aan te boren. Ingegeven door de
wens een groter Amsterdams publiek te willen trekken, leeft bij steeds meer instellingen
een ‘outreach’ gedachte. Deze gedachte kan overigens ook ingegeven zijn door
praktische zaken als locaties, vergunningen, en planning. Ter illustratie van deze
ontwikkeling volgen hieronder een aantal voorbeelden van culturele instellingen die
recentelijk actief zijn geworden in Nieuw West:
• het Amsterdams Fonds voor de Kunst startte in 2006 met een proefproject
‘cultuurverkenners’. Medewerkers van dit fonds fungeren in de Amsterdamse
stadsdelen als aanspreekpunt voor kunstenaars en kunstinstellingen die een
aanvraag bij dit fonds overwegen of voorbereiden. De eerste drie
cultuurverkenners werden bij wijze van proef gestationeerd in Noord, Zuid Oost
en Nieuw West. Na de evaluatie van de succesvolle proef zijn er nu met ingang
van medio 2007 in zes stadsdelen cultuurverkenners werkzaam. Het Amsterdams
Fonds voor de Kunst heeft in haar businessplan 2009-2012 haar ambitie ten
aanzien van deze cultuurverkenners verwoord: zij ‘trekken er op uit om
kunstenaars, initiatieven en organisaties in hun stadsdeel te bezoeken. Zij bieden
informatie over het Fonds en ondersteuning bij aanvragen. Voor ons zijn de
verkenners ook belangrijke contactpersonen met de verantwoordelijke
bestuurders en ambtenaren van de stadsdelen’; 12
• het in april 2008 gestarte project Amsterdam Wereldboekenstad zal een jaar
lang aandacht besteden aan lezen, schrijven en de vrijheid van expressie. De
organisatie van dit project, dat in het teken staat van lezen, schrijven en de
vrijheid van het woord, zoekt aansluiting bij projecten, platforms en activiteiten in
de stadsdelen, ook hier om een groter en vooral meer divers publiek te bereiken;
Ud speler Mehmet Polat, bij ‘Poëzie in het Park’, Amsterdam Wereldboekenstad/

Sloterparkbad/West Beach Filmfestival, September 2008. Foto: Juan Jose Islas
• het Amsterdams Historisch Museum is in 2008 gestart met de voorbereidingen

voor het grote project ‘De buurtwinkel’. Het AHM wil nadrukkelijk de bewoners van
12 Businessplan Amsterdams Fonds voor de Kunst 2009-2012, januari 2008, p. 22
16
Gemeente Amsterdam
de naoorlogse wijken hierbij betrekken, onderzoekt mogelijkheden dit te doen

hetgeen uiteindelijk moet leiden tot een grote expositie;
• het Stadsarchief Amsterdam zocht in 2007 de samenwerking met ons stadsdeel
voor het realiseren van een vervolg op het proefproject van ‘Buurt en Stad’. Bij
een eerdere en succesvolle proef in stadsdeel Westerpark maakten
schoolklassen samen met het archief een website. Daarbij werd gebruik gemaakt
van de online beeldbank van het stadsarchief, zodat de buurt ‘toen en nu’ in beeld
kon worden gebracht. In stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer werd ‘Buurt en Stad’
uitgevoerd op de Timotheus- en de Burgemeester de Vlugtschool.
In bijlage 1 wordt nog verder in gegaan op de rol van de instellingen: ‘het is van belang
dat deze instellingen, meestal uit het ‘grootcentrum’, hun cultureel kapitaal delen met de
minder bedeelde wijken. De stadsdelen buiten de ring zullen dus een beroep moeten
kunnen doen op de instellingen daarbinnen. De centrale stad zou hier de regie in moeten
nemen door die instellingen te belonen die hun expertise ook daadwerkelijk over de stad
verspreiden en in de buitenwijken terecht laten komen. Idealiter leidt dat ook tot een
programmering voor de locaties in die wijken, bijvoorbeeld in de brede scholen. Zodat de
uitingen van cultuur die zich manifesteren in Nieuw West een wisselwerking hebben met
de cultuurinstellingen in de rest van de stad’. 13 Dergelijke ontwikkelingen vragen om een
herijking van de reactie op en de rol van het stadsdeel in dergelijke ontwikkelingen vanuit
de culturele sector. Het stadsdeel is een subsidiënt, maar ook regisseur, coördinator of
doorgeleider. Elk project of initiatief vraagt om een gestroomlijnde actie of reactie, om een
integrale aanpak vanuit het beleidsterrein, het wijkgericht werken (Wijkweb en het Sociaal
Interim Beheer), het evenementenbeleid en vergunningen.
Tenslotte: bij het vaststellen van nieuw cultuurbeleid kunnen wij niet voorbijgaan aan die
gegevens die een beeld geven van hoe onze bewoners er voor staan, van wat de staat is
van de wijk waarin zij leven, en in welke mate er geparticipeerd wordt aan kunst en cultuur.
In bijlage 2 van dit plan zijn deze ‘feiten aan de basis’ opgenomen, in de vorm van de
jongste gegevens uit de ‘Cultuurmonitor’ uit 2006 en het rapport ‘De staat van de
aandachtswijken: Geuzenveld-Slotermeer’ uit 2007.
13 Manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’, april 2007, p. 5
17
Gemeente Amsterdam
2. Voortzetting en versterking
Dit hoofdstuk beschrijft de breedte van het beleidsterrein cultuur en laat zien met welke
ontwikkelingen en plannen we door zullen gaan. In de inleiding werd daar al een beeld
van geschetst, maar in de komende paragrafen wordt hier uitvoeriger op in gegaan.
Daarbij gaat het om ontwikkelingen die fysiek van aard zijn (zoals de vestigingen van de
Openbare Bibliotheek, het onderhoud van kunstwerken in de openbare ruimte,
infrastructuur en cultureel erfgoed), die meer een methodisch karakter hebben
(Wijkgericht werken, Talentontwikkeling en Cultuureducatie) of anders (Festivals, Ateliers
& broedplaatsen).
2.1. Bibliotheken
Aan het einde van de vorige eeuw heeft de deelraad van Geuzenveld-Slotermeer
gekozen voor twee wijkfilialen van de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA). Van die
twee filialen is de vestiging op de tweede etage van het stadsdeelkantoor de oudste
(sinds 1995), de vestiging in het Pluspunt aan het Lambertus Zijlplein de jongste (sinds
2002). De OBA heeft in haar tussentijdse evaluatie 14 aangegeven voorstander te zijn van
het in stand houden van twee wijkfilialen, omdat het verzorgingsgebied met 41.000
inwoners aan de grote kant is voor één wijkbibliotheek. Bij die afweging spelen nog meer
factoren een rol, zoals ‘het Amsterdamse spreidingsbeleid van vestigingen waarbinnen
o.a. de sociaal-maatschappelijke opbouw en de infrastructuur van het verzorgingsgebied
gestalte krijgen. Ook het normeringbeleid, het vestigingsbeleid en de investeringen zijn
mede bepalend voor de keuzen van het aantal filialen in het stadsdeel.’ 15
Het bestuursakkoord van stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer steunt de voorkeur van de

OBA voor het in stand houden van de twee filialen. Deze worden gezien als
basisvoorzieningen voor cultuuruitwisseling en informatievoorziening. Een veelal eerste
en laagdrempelige plek dus waar de stadsdeelinwoners ‘cultuurwijs’ kunnen worden.
Naast het uitlenen van boeken heeft de OBA er de laatste jaren een belangrijke taak bij
genomen onder invloed van de voortschrijdende digitalisering van onze samenleving. Er
zijn pc’s beschikbaar voor internet en e-mail en er wordt digitaal audiovisueel materiaal
uitgeleend. De OBA vestigingen in ons stadsdeel zijn daarnaast ook betrokken bij andere
activiteiten, zoals exposities, samenwerking met basisscholen, samenwerking met de
taalwijzer, festivals en projecten zoals Amsterdam Wereldboekenstad en Mediawijsheid.
De komende periode, met als streefjaar 2011, zal OBA de vestiging in het
stadsdeelkantoor verruilen voor een nieuwe plek in het nieuwe multifunctionele Jan de
Loutercomplex aan de Slotermeerlaan. Daar waar de huidige vestiging in het
14 De bibliotheekfilialen in Slotermeer en Geuzenveld, OBA, april 2007, p.8
15 De bibliotheekfilialen in Slotermeer en Geuzenveld, OBA, april 2007, p. 1
18
Gemeente Amsterdam
stadsdeelkantoor met 480m2 ver onder norm blijft, zal het nieuwe filiaal kunnen
beschikken over een vloeroppervlak van 850m2. Naast de verbetering van de positie van
de OBA in ons stadsdeel, is de ontwikkeling van dit complex een goed voorbeeld van de
nieuwe samenwerking en rolverdeling tussen de lokale overheid en de woningcorporaties.
Volgens de raamovereenkomst Parkstad is de lijn uitgezet dat de corporaties
verantwoordelijk zijn voor het bouwen van het vastgoed, inclusief het maatschappelijk
vastgoed en dat de gemeente zich gaat richten op de sociale component, de invulling van
het maatschappelijk vastgoed. In de raamovereenkomst hebben de gemeente en de
corporaties voor ieder uitwerkingsplan afspraken gemaakt over de hoeveelheid te
ontwikkelen maatschappelijk vastgoed. Verder is in de raamovereenkomst afgesproken,
dat de corporaties op eigen risico het maatschappelijk vastgoed ontwikkelen en tegen
vooraf gestelde prijzen verhuren aan maatschappelijke voorzieningen. Mocht de
gemeente niet kunnen zorg dragen voor een huurder dan is de corporatie gerechtigd het
maatschappelijk vastgoed anders te bestemmen, bijvoorbeeld door het om te zetten in
een commerciële ruimte
2.2. Wijkgericht werken
Het wijkgericht werken in het stadsdeel Geuzenveld Slotermeer biedt goede

aanknopingspunten voor verdere ontwikkeling van het culturele landschap.
De ingrijpende veranderingen door de stedelijke vernieuwing in Geuzenveld en buurt 4 en

5 zet de komende jaren door in Slotermeer. Hierdoor komen er niet alleen in fysieke zin
meer geschikte plekken voor culturele uitingen, ook wordt er onder de noemer ‘sociaal
interim beheer’ geïnvesteerd in het bevorderen van sociale samenhang van de wijk,
middels sociale en culturele projecten met bewoners. De hierna volgende definitie van het
sociale interim beheer is vastgesteld door het dagelijks bestuur en in de stuurgroep
Stedelijke Vernieuwing: Het sociale interim beheer behelst de sociale maatregelen, gericht
op (sociale) veiligheid, cohesie en samenhang die het stadsdeel en de woningcorporaties
als opdrachtgevers faciliteren bovenop het reguliere beheer, die primair zijn gericht op het
in stand houden en versterken van de leefbaarheid en de empowerment van burgers in
een buurt, sterk ingegeven door signalen vanuit de samenleving.
Wijkmanagement is een strategie die uitgaat van het zelforganiserend vermogen van de
lokale gemeenschap. Het bouwt op de talenten, het inzicht en de activiteiten van
bewoners en ondernemers. Burgers en buurtprofessionals ontwikkelen hun wijk. Naast
twee wijkmanagers zijn er vijf buurtcoördinatoren en vijf assistenten, die op steunpunten
voor leefbaarheid en veiligheid in de wijk werken, en twee coördinatoren van het wijkweb.
Doelstellingen van het wijkmanagement zijn:
• Bottom-up ontwikkeling van de wijk;

• De ontwikkeling van de bewoners (empowerment);
• Bewoners de ruimte geven om zelf verantwoordelijkheid te nemen;
• Maatschappelijke participatie van zoveel mogelijk bewoners;
• Interculturele netwerkvorming;
• Sociale cohesie.
19
Gemeente Amsterdam
Wijkweb is een instrument van het wijkmanagement. Een web ontstaat vanuit een
aanleiding (een probleem, idee, vraag uit de buurt). Het gaat bij wijkweb uitdrukkelijk om
de agenda van de burger. De wijkmanager brengt alle betrokken partijen (bewoners,
buurtprofessionals, collega’s van het stadsdeel/gemeente, etc.) rondom het thema bij
elkaar en stelt de vraag: wat zou u willen in uw buurt en wat kunt u er zelf aan bijdragen?
Het is wijkontwikkeling door de wijkbewoners zelf, die in dit proces ook zichzelf
ontwikkelen. Bij deze vorm van wijkontwikkeling kunnen bewoners ook coalities aangaan
met maatschappelijke en culturele instellingen.
Binnen het Wijkweb en met steun van het sociaal interim beheer worden er nu
bijvoorbeeld cursussen georganiseerd, exposities ingericht, musicals opgevoerd en
zomeractiviteiten gehouden. Daarnaast fungeert het Wijkweb ook als een
informatieplatform voor diverse activiteiten: wijkwebleden krijgen informatie aangereikt
over culturele activiteiten, projecten en festivals die door het stadsdeel worden
georganiseerd.
De buurtcoördinatoren zijn naast het dagelijks aanspreekpunt voor bewoners met vragen,
klachten en problemen, steeds vaker ook sparringpartner voor plannen en ideeën. Ze zijn
een belangrijk aanspreekpunt voor mensen die culturele activiteiten of kunstzinnige
projecten willen uitvoeren, vooral die projecten die beroep doen op de betrokkenheid van
buurtbewoners. Zij zijn wegbereiders voor kunstenaars die actief willen zijn in de wijk,
geven hen advies en ontsluiten hun netwerk voor ze. In Geuzenveld werden recentelijk
kunstprojecten uitgevoerd waarbij de buurtcoördinatoren intensief betrokken waren, zoals
in Buurt 9 ‘De imaginaire verbouwing’, in de Nicolaas Ruychaverstraat de ‘Portretten-
galerij’ en het in 2008 gestarte project ‘Expeditie Nieuw West’.
Kunstproject ‘West Kunst Straat Kunst’ door Hugo Kaagman in het kader van
Sociaal Interim Beheer, september 2008. Beeld: Jeanette de Keuckeleire/Art Kitchen
20
Gemeente Amsterdam
Uitingen van kunst en cultuur dragen bij aan de doelen van wijkmanagement, zoals
bijvoorbeeld de activiteiten van SPARK dat ook doen. Bij al deze projecten is de kwaliteit
van belang, maar staat het participeren van bewoners voorop. Het is bij het wijkgericht
werken belangrijker dat de deelnemende bewoners de kans krijgen hun talenten te
ontwikkelen, dan een hoogstaand kunstproduct af te leveren. Het streven is om deze
activiteiten in de toekomst te continueren en uit te bouwen. De signalen uit de buurt zijn
dat er een grote behoefte bestaat onder de bewoners om hun kunsten te ontplooien en te
tonen; er is dus alle reden om in de toekomst in te zetten op versterken en uitbouwen van
de middelen die ons ter beschikking staan.
2.3. Talentontwikkeling en podiumkunsten: theater en muziek
De komende jaren zullen we verder gaan met het ontwikkelen van aanbod op het gebied
van met name theater en muziek in ons stadsdeel. Dit ondanks het gegeven dat er geen
echte theaterzaal of concertfaciliteit van formaat beschikbaar is, zoals elders in
Amsterdam. Er zijn goede alternatieven, bijvoorbeeld in de vorm van schoolaula’s, kerken
en zorginstellingen.
Naast ons beleid ten aanzien van cultuureducatie (zie paragraaf 2.7), dat gericht is op het
stimuleren en ontwikkelen van kunst en cultuur op school, streven wij ook naar het
versterken van het vrijetijdsaanbod en de samenhang daarin. Kunst en cultuur kan een
vrijblijvende hobby zijn, maar het kan voor de meest getalenteerde ook leiden tot een
vervolg in het kunstvakonderwijs. In Nieuw West zijn met name Studio West, de 5 O’
Clock Class West en ISH aanbieders van talentontwikkelingsprogramma’s voor jong
volwassen. Zoals ook in de inleiding van dit plan werd aangegeven, is ook stichting Dock
een steeds belangrijkere rol gaan spelen op cultureel gebied, hetzij door zelf activiteiten te
organiseren, hetzij door jongeren door te leiden naar andere trajecten en organisaties,
zoals Studio West, de Muziekschool en bijvoorbeeld het project ‘Your hood in the picture’.
Het initiatief van 4 West Jeugdtheater en Video biedt kinderen uitdagende lessen en
workshops aan op basisscholen. Deze programma’s zijn verbindende schakels tussen
cultuureducatie, podiumkunsten en het kunstvakonderwijs. Ten aanzien van het project
van de 5 O’ Clock Class West, dat verder zal gaan onder de naam Jong Rast, zullen we
de komende vier jaar doorgaan met de ondersteuning van dit project, samen met de
stadsdelen Osdorp, Slotervaart en Bos en Lommer, en het Amsterdamse Kunstenplan.
Het project wordt uitgevoerd door theatergroep Rast en onderhoudt sterke
samenwerkingsverbanden met de Meervaart, Studio West, Podium Mozaïek, het ROC, de
stadsdelen en de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Steeds meer jong
volwassen uit Nieuw West nemen deel aan hun theaterprojecten. Het resultaat van die
samenwerking is steeds vaker in de stadsdelen te zien, zoals in april 2008, toen een van
de groepen een voorstelling speelde in ons het stadsdeelkantoor. Aan deze ontwikkeling,
het laten kennis maken van steeds meer jong volwassen uit Nieuw West met theater,
besteedde Het Parool begin 2008 uitgebreid aandacht door te spreken met deelnemende
jong volwassen en de docenten: ‘Die mix van culturen en niveaus is wel gelukt. We
hebben veel jongeren echt van de straat geplukt. Ik nam geen genoegen met de
doorgaans brave mensen die je ziet op de toneelschool. We willen juist deze jongeren
21
Gemeente Amsterdam
interesseren voor theater en ze de kans geven door te stromen naar het theatervak-
onderwijs’ 16, aldus Elike Roovers, een van de docenten.
Jong Rast speelt Young Hearts, Tuinstadhuis, april 2008. Foto: Anne Eisenschmid
Er is naast dit aanbod voor jong volwassen op het gebied van theater ook voor kinderen
steeds meer gelegenheid aan muziek te doen, of op zijn minst hiermee kennis te maken.
De Muziekschool Amsterdam is zeer actief in dit deel van Amsterdam, en participeert in
Geuzenveld-Slotermeer in het Muziekplatform. Hetzelfde geldt voor het orkest Excelsior,
dat in het gebouw van ’t Koggeschip repeteert, er uitvoeringen verzorgt en kinderen in
aanraking laat komen met muziek en het bespelen van een instrument. De komende jaren
willen we verbindingen tot stand brengen en doorstroming van de ene leeftijdscategorie
naar de volgende stimuleren waardoor van een ketenbenadering kan worden gesproken.
Omdat er voor deze tak van kunst plekken nodig zijn om te laten zien en horen, gaan we
voort op de ingeslagen weg door gebruik te maken van schoolaula’s, festivals,
verzorgingshuizen, kerkgebouwen. Dit zijn de laagdrempelige locaties die in de wijken
liggen, in de directe omgeving zodat bewoners gemakkelijk toegang hebben en kunnen
genieten van muziek of theater.
De bredere context van deze talentontwikkeling wordt gevormd door het in 2008 door de
Stuurgroep Brede Talentontwikkeling/Jong Burgerschap van Jong Amsterdam/Kinderen
Eerst opgestelde notitie ‘Kader brede talentontwikkeling voor alle jeugd in Amsterdam
2007-2010. Naast Cultuur maken daar onder meer Sport, Techniek, ICT, Wetenschap,
Communicatie en Sociale vaardigheden onderdeel van uit. Vertrekpunt voor het uitwerken
16 ‘De boef spelen, niet de boef zijn’, door Mariane Lamers in Het Parool, 11 januari 2008, p. 16
22
Gemeente Amsterdam
van dit kader op stadsdeelniveau is een eerste inventarisatie van wat er voor de
onderscheiden leeftijdscategorieën en niveaus van bekwaming al aangeboden wordt.
Voorjaarsfeest 2008 op het Lambertus Zijlplein: Jong Excelsior.

Foto: Stadsdeel G-S/Wijkweb
2.4. Festivals
Openbare en vrij toegankelijke festivals zijn in Geuzenveld-Slotermeer de meest voor de

hand liggende locaties waar bewoners van kunst en cultuur kunnen genieten. Ook al is
weliswaar alleen de zomerperiode hiervoor geschikt, de festivals in ons stadsdeel bieden
veelal diverse programma’s en thema’s. Het festival ‘Geuzenveld-Slotermeer Verandert!’
combineert informatie over de stedelijke vernieuwing, brengt diverse Wijkwebmarkten
samen en biedt een podiumprogramma en een markt waar maatschappelijke organisaties
zich kunnen presenteren. Het tot nu toe tweemalige ‘Docklands’ is een vooral op jong
volwassen gericht zomerfestival dat georganiseerd wordt door Stichting Dock en het
stadsdeel. En sinds 2004 is er het openlucht filmfestival ‘West Beach’, dat een aantal
weekenden in september een afwisselend filmaanbod heeft. Ten behoeve van het
filmfestival wordt samengewerkt met het Sloterparkbad, dat zijn buitenterrein beschikbaar
stelt. Met name gezien de ligging ten opzichte van andere openlucht filmlocaties in
Amsterdam (dichtst bijzijnde bijvoorbeeld het Marie Heinekenplein, het Ketelhuis of het
Stenen Hoofd), en de centrale plek aan de Sloterplas, heeft ‘West Beach’ de potentie om
uit te groeien tot hét openlucht filmfestival voor heel Nieuw West. Nog een ander festival,
dat inmiddels al een paar keer heeft plaatsgevonden, is Loveland, eveneens op het
buitenterrein van het Sloterparkbad. Het stadsdeel heeft bij dit festival echter geen
ondersteunende of organiserende rol, met uitzondering van het beoordelen en afgeven
23
Gemeente Amsterdam
van de benodigde vergunning. Dit grote festival vindt in augustus plaats en trekt zeer veel
jongeren naar Nieuw West. Van festivals dient de planning, programmering, organisatie
en locatie op elkaar afgestemd te worden. Daarnaast vraagt het ook om inpassing in het
evenementenbeleid en dienen in een vroeg stadium communicatieve (promotie) en
handhavingaspecten (vergunningen) gewogen te worden. De oevers van de Sloterplas
zijn de komende jaren voor nog een groter en gemeenschappelijk festival - dat uiting geeft
de ambitie ‘cultuurmanifestatie’ zoals verwoord in het manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’
(zie ook paragraaf 1.2) - de eerst aangewezen locatie. De stadsdelen van Nieuw West
trekken daar samen in op.
West Beach Filmfestival aan de Sloterplas. Foto: Michael Jacobs
Ten aanzien van een gezamenlijk festival streeft ons stadsdeel naar een festival dat voor
heel Nieuw West diverse elementen combineert:
-ontmoeting tussen diverse culturen;

-benutten van de ruimtelijke kwaliteit van het Sloterplasgebied en de oevers;
-inbedding van culturele programma’s uit Nieuw West in dit evenement;
-doorstroom van podiumaanbod uit de stadsdelen van Nieuw West naar het festival;
-regie op planning, programmering en organisatie door organisatie in Nieuw West;
-verankering van de festivalgedachte door sterke thema’s;
-afstemming met festivals en evenementen die op stadsdeelniveau plaatsvinden;
-gezamenlijke strategie en planvorming richting themajaar 2012.
Het stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer zal zich de komende periode extra inspannen om

bestaande kunst en cultuur podia toegankelijk te maken voor brede maatschappelijke
groepen, door:
• het versterken en verbreden van de sociale cohesie in ons stadsdeel;
• het versterken van het Sociaal interim Beheer middels cultuur en kunst activiteiten;
• het stimuleren kunst en cultuurinitiatieven via wijkweb;
• het bevorderen van economische activiteiten middels kunst en cultuur;
• en het stimuleren en faciliteren van initiatieven van op het gebied van kunst en
cultuur.
24
Gemeente Amsterdam
Het stadsdeel heeft de intentie om in het voorjaar 2009 op Plein ‘40 – ‘45 een kleinschalig
cultureel festival te houden om de integratie en participatie te bevorderen van diverse
groepen bewoners in het stadsdeel en een podium te bieden aan kunsten
cultuurbeoefenaars in de breedste zin.
2.5. Podia, infrastructuur en accommodaties
In de inleiding en hiervoor in paragraaf 2.4 werd het al genoemd: er zijn in ons stadsdeel
geen concertpodia, toneelzalen, filmhuizen en bioscopen. Wel zijn er de laatste jaren
locaties gevonden om theater, muziek en film te programmeren. De belangrijkste plekken
waar dergelijke en met name muziek- en theateractiviteiten plaatsvinden zijn de
Multibox, ’t Koggeschip, De Kade, het A. H. Gerhardhuis, het NOVA-college en de
raadzaal van het stadsdeelkantoor. In de directe omgeving gebruiken de culturele
instellingen in Nieuw West ook de podia van de Meervaart en Podium Mozaïek, de Van
Eesterenzaal en Studio West. Er zijn diverse mogelijkheden en de komende jaren zelfs
nog meer. Zo is een multifunctionele zaal, vergelijkbaar met die in ’t Koggeschip
onderdeel van het nieuwbouwplan voor de Ottho Heldringschool en het NOVA college, om
ook in Slotermeer een ruimte te ontwikkelen waar podiumactiviteiten ontwikkeld kunnen
worden. Daarnaast zal een zaalcomponent onderdeel zijn van de herontwikkeling van
Paviljoen Oostoever, zodat er naast de hoofdfunctie Horeca nog een plek komt voor
ondersteunende culturele activiteiten. Ook in de jaren waar dit beleidsplan betrekking op
heeft, zal het stadsdeel niet streven naar een ‘losstaand’ podium voor kunst en cultuur.
Het huidige voorzieningenniveau qua ‘podia’ in de wijk en daarbuiten is hoog genoeg om
de komende jaren het aanbod op te kunnen presenteren. Los daarvan speelt er in
Amsterdam op stedelijk niveau al geruime tijd het probleem dat bij cultuurgebouwen er
wel voldoende middelen zijn om deze te bouwen, maar over het algemeen niet om ze
daarna ook te kunnen exploiteren, beheren dan wel onderhouden. De Amsterdamse
Kunstraad schreef in 2006 in zijn advies ‘Tot hier en nu verder’ over deze problematiek en
waarschuwde voor het ontwikkelen van cultuurgebouwen zonder uitzicht op dekkende
exploitatie op de lange termijn.
Samen met de stadsdelen Osdorp en Slotervaart ondersteunen wij Theater de Meervaart.

Deze ondersteuning is gebaseerd op de in een samenwerkingovereenkomst neergelegde
afspraken. Met ingang van 2010 zal een nieuwe overeenkomst (geldig tot en met 2013)
van kracht worden. De laatste jaren heeft de Meervaart zich sterk ontwikkeld en is het
podium met vele andere culturele organisaties en projecten in Nieuw West een
samenwerking aangegaan, dit onder meer volgens het credo ‘Powered by de Meervaart’.
Zo biedt De Meervaart onderdak aan Studio West, participeert het in programma’s van
Jong Rast en 4 West Jeugdtheater en is het een belangrijke factor in het tot stand komen
van een nieuw festival voor Nieuw West. Met ingang van 2008 zal het theater bijvoorbeeld
ook zijn promotie- en communicatiekanalen beschikbaar stellen ten behoeve van het West
Beach filmfestival. Het stadsdeel zal ook de komende jaren dit theater blijven
ondersteunen en kunnen profiteren van de meerwaarde die ontstaat door de culturele en
strategische coalities die er rondom dit podium tot bloei zijn gekomen.
25
Gemeente Amsterdam
2.6. Cultuurhistorie en cultureel erfgoed
Het bestuursakkoord ‘Groeien in Geuzenveld-Slotermeer’ vraagt extra aandacht voor de

ontstaansgeschiedenis van de tuinstad. Dit is een nieuw onderdeel van het cultuurbeleid
van het stadsdeel, en wordt geschaard onder de noemer ‘Cultuurhistorie en cultureel
erfgoed’. De komende jaren zullen we langs twee hoofdlijnen deze ambitie ontwikkelen.
Door ondersteuning van het project het Geheugen van West is er aandacht voor het
ontsluiten en vertellen van verhalen over het leven in Nieuw West, toen en nu. Door de
projecten ‘Van Eesterenmuseum’ en ‘Radiaal West’ is er aandacht voor het behoud van
stedenbouwkundig en architectonisch erfgoed en de ontwikkeling van gezamenlijke routes
langs de Westelijke as van Amsterdam.
2.6.1. Geheugen van West

Sinds 2004 bestaat het project ‘Geheugen van West’. Het is een interactieve website
waarop bewoners verhalen kunnen schrijven over hun leven in Amsterdam Nieuw West.
De site staat inmiddels vol met verhalen, anekdotes en reportages en vooral ook veel - en
deels historisch – beeldmateriaal. Het schrijven en plaatsen van verhalen wordt
voorafgegaan door een training in het interviewen en schrijven, en in het omgaan met de
computer. Voor met name oudere bewoners van het stadsdeel is het project een
stimulans voor het leren omgaan met een computer, terwijl het ook hun verhalen ontsluit.
Stichting Geheugen van West voert dit project uit met steun van het stadsdeel. Met ingang
van 2009 wordt beoogd de schaalgrootte en het bereik uit te breiden tot heel Nieuw West.
Ontwikkeling van dit project past binnen twee actielijnen van Koers Nieuw West: de focus
op ‘Wonen en Leven’ en ‘Kunst en Cultuur’.
2.6.2. Van Eesterenmuseum

In 2006 is een gedeelte van Slotermeer op initiatief van de deelraad aangewezen als
beschermd stadsgezicht, omdat daar de verenigde kernwaarden op het gebied van
stedenbouw, architectuur en de inrichting van de openbare ruimte (en met name het
groen) het hoogst zijn. Het beschermen van dit stadsgezicht is van belang in het licht van
de stedelijke vernieuwing die in Slotermeer de komende jaren plaats zal vinden. Het
behoud van deze vooroorlogs bedachte, maar naoorlogs gerealiseerde wijk staat daar
mee op gespannen voet, wat voor het dagelijks bestuur reden was om in het
bestuursakkoord de ambitie te formuleren dat het aandacht wil houden voor het
cultuurhistorisch erfgoed en de ontstaansgeschiedenis van de tuinstad, ter versterking van
gedeelde trots. Uitgangspunt van het museum is dat het gedachtegoed van Cornelis van
Eesteren behouden moet blijven. Na het initiatief vanuit de deelraad was het maken van
een wandelroute door het gebied een tweede stap. Deze wandeling verscheen in
boekvorm in juni 2007, en beleefde haar première op de landelijke ‘Dag van de
Architectuur’ dat jaar. Onder grote belangstelling van pers en publiek - zeer veel bewoners
en ook oud bewoners - werd de route gelopen en sindsdien wordt het boekje met de
wandeling regelmatig besteld door belangstellenden. In de aanloop naar de première van
de wandeling schreef de Volkskrant er een paginagroot artikel over en liet daarin
architectuurhistoricus Jeroen Schilt en stedenbouwkundige Vincent van Rossum aan het
woord: ‘Kijk dames en heren, dat vinden wij nou schoonheid.’ Schilt wijst op een rijtje
duplexwoningen met een strook gras en wat bomen er voor. Eenvoudiger kan het bijna
26
Gemeente Amsterdam
niet. ‘Maar wat is daar dan bijzonder aan’, vraagt een van de aanwezigen verbaasd tijdens
de rondleiding. ‘Hier zie je beschaving’, zegt Van Rossum. ‘Hier zie je dat we het ruim
vijftig jaar geleden ook belangrijk vonden om ook gewone mensen aan een nette,
betaalbare woning en een goede woonomgeving te helpen. Wat je hier ziet is de triomf
van het fatsoen’. 17
Een volgende stap in dit project is het realiseren van een permanente expositieruimte die
bij voorkeur wordt ingericht in een accommodatie binnen het gebied van het museum.
Hier kunnen bezoekers dan allerlei informatie vinden over Van Eesteren, het AUP, de
inrichting van de Westelijke tuinsteden en het specifieke gedeelte van Slotermeer dat als
openlucht ‘museum’ is aangewezen. Bij de realisatie van een dergelijke ruimte zullen we
samenwerken met de woningbouwcorporaties, terwijl voor de inhoudelijke invulling er
andere beoogde samenwerkingspartners zijn zoals de Van Eesteren-Fluck & van
Lohuizen Stichting (EFL) en het Bureau Monumentenzorg en Archeologie van de
Gemeente Amsterdam. Met name de EFL Stichting uit Den Haag is een actief
pleitbezorger en medebewaker van het erfgoed van Van Eesteren, en geeft opdrachten
voor onderzoek en publicaties, zoals in 2006 de uitgave ‘De culturele kwaliteiten van
Amsterdam Nieuw-West – De Tussenstand’. De context van dit erfgoedbeleid wordt
gevormd door de aandacht die op Rijks- en stedelijk niveau recentelijk geïntensiveerd is in
de vorm van overzichten van te behouden gebouwen. Zo kwam het ministerie van OC&W
in 2007 met een eerste lijst van circa honderd topmonumenten uit de wederopbouw-
periode en werd voorgesteld daar de status van beschermd rijksmonument aan te
verlenen. Het gaat daarbij om gebouwen met bijzondere architectuur of nationale
herinneringswaarde gebouwd tussen 1940 en 1958. Het is de bedoeling dat deze lijst de
komende jaren nog aangevuld wordt. Op deze lijst staat ook de ‘Westereindflat’ aan de
Harry Koningsbergerstraat in Slotermeer. In navolging op de lijst van OCW presenteerde
het Amsterdamse Bureau Monumentenzorg en Archeologie op stedelijk niveau een
vergelijkbare lijst met als doel een discussie los te maken over de waardering voor en de
omgang met het jonge erfgoed in onze stad. De relatie tussen deze Amsterdamse lijst en
het Van Eesterenmuseum moet gelegd worden.
2.6.3. Radiaal West

Het project Radiaal West is in januari 2008 gestart door drie Amsterdamse stadsdelen
(naast ons stadsdeel ook Westerpark en Bos & Lommer) en ambieert op verschillende
deelgebieden - met name groen, cultuur, architectuur en industrieel erfgoed - meer
eenheid in het gedeelde gebied te creëren, door het verbinden en ontsluiten van routes
door deze Westelijke radiaal van Amsterdam. De bekendheid van de diverse culturele,
historische en industriële waarden in de Radiaal kan door middel van dit
gemeenschappelijke vergroot worden. Daarnaast worden routes door het gebied
ontwikkeld. Bij deze vertrekpunten wordt gedacht aan de ligging van de oude IJdijken, de
relatie met culturele en historische elementen in de stadsdelen, en de plannen die
Cornelis van Eesteren had met de Brettenscheg, in het bijzonder de verbinding die hij tot
stand wilde brengen tussen het stedelijk weefsel en deze scheg.
17 ‘Waar is het getto? – Het Van Eesterenmuseum in Geuzenveld-Slotermeer, door Harmen Bockma, in De
Volkskrant, 21 juni 2007
27
Gemeente Amsterdam
Naast de genoemde stadsdelen zijn de Haven Amsterdam, Teleport en de Dienst

Ruimtelijke Ontwikkeling beoogde samenwerkingspartners. Op Rijksniveau is de
Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) partner bij de
ontwikkeling van dit gezamenlijke project, waarvan de context wordt gevormd door de
‘Metropoolgedachte’ en ‘Amsterdam Internationale Topstad’ en het leggen van verbanden
met de creatieve industrie.
2.7. Cultuureducatie
Cultuureducatie is een speerpunt in het beleid de komende jaren. Het is een van de drie
hoofdthema’s uit het manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’, en het is ook een van de
ambities in het bestuursakkoord. Ten opzicht van de overige delen van Amsterdam
moeten om te beginnen de basisscholen in Nieuw West een inhaalslag maken, daar waar
het gaat om het opnemen en verankeren van kunst en cultuur in de lessen. De afgelopen
jaren is er heel veel gebeurd binnen de basisscholen op cultuureducatief gebied. Het
expertisecentrum Match Onderwijs Cultuur Amsterdam (MOCCA) is aan de slag gegaan,
het Matchpoint Cultuureducatie werd in de vorm van een pilot ingesteld en de scholen
kregen van verschillende kanten extra financiële middelen. Deze inzet heeft ervoor
gezorgd dat een aantal scholen een flinke inhaalslag hebben gemaakt, maar nog lang niet
alle scholen zijn zover dat ze weten wat ze willen met cultuureducatie. Om cultuureducatie
te ontwikkelen en op het niveau van de rest van Amsterdam te brengen, is structurele
inspanning nodig van de schoolbesturen. Zij zijn de eerst aangewezen partijen die ertoe
moeten besluiten deze weg in te slaan. De ondersteuning van de scholen komt in handen
van het stedelijk centrum MOCCA, de ondersteuning van de schoolbesturen in handen
van bureau OOG (Over Onderwijs Gesproken). De stadsdelen van Nieuw West, verenigd
in Koers Nieuw West, zijn medeontwikkelaar. Gestreefd wordt naar een situatie waarin de
stadsdelen de regie behouden en het proces verstevigen. Hierbij nemen de
schoolbesturen de verantwoording voor de uitvoering. Door deze transparante
samenwerking kunnen de culturele instellingen vraaggericht werken waardoor scholen
direct de programma’s kunnen opnemen in hun onderwijsprogramma. Tot 2012 zal in
fases worden toegewerkt naar een effectieve deelname van 40 basisscholen uit Nieuw
West. Om dit traject te laten slagen zullen alle krachten worden benut en programma’s zo
transparant mogelijk worden ontwikkeld en uitgerold. Er wordt aangesloten op de
ontwikkeling en uitvoering van de wijkgerichte dagarrangementen en de buitenschoolse
cultuureducatie.
De beleidsmatige context van de versterking van cultuureducatie bestaat onder meer uit:
• de Hoofdlijnennotitie Kunst en Cultuur 2009-2012, Dienst Maatschappelijke

Ontwikkeling;
• het stedelijke beleid verwoord door de adviesraad Diversiteit en Integratie – ‘Op naar
de creatieve buitenwijk’;
• Jong Amsterdam / onderwijs en jeugdplan, Brede Talentontwikkeling,
dagarrangementen en combinatiefuncties;
De doelstellingen van de stadsdelen van Nieuw West op het gebied van cultuureducatie
tot 2012 zijn:
28
Gemeente Amsterdam
• een structurele inzet van cultuureducatie binnen het lesprogramma van het primair- en
voortgezet onderwijs;
• duurzame en kwalitatief goede cultuureducatieve trajecten;
• het ontwikkelen van doorgaande leerlijnen;
• structurele financiering van totale programma’s;
• inzage krijgen in zowel de vraag op welk onderdeel verdieping moet plaatsvinden als
ook in de wijze waarop iets ontwikkeld kan worden;
• nieuwe werkwijzen en benaderingen stimuleren;
• de organisatiekracht van scholen verbeteren en het versterken van de kwaliteit van het
aanbod;
• in vier jaar een integraal cultureel meerjaren programma creëren voor het primair- en
voortgezet onderwijs.
2.7.1. Schatkamer
Brede school- en talentontwikkeling en dagarrangementen zijn speerpunten van
onderwijsbeleid. Een aanbod naschoolse activiteiten, onderdeel uitmakend van de Brede
school- en talentontwikkeling én van dagarrangementen, zijn een ultiem instrument voor
de lokale overheid om jeugdbeleid inhoud en vorm te geven. Om de kinderen een
optimale mogelijkheid te geven zich breed te ontwikkelen is de aanpak van Schatkamer
een belangrijke sleutel om deze kinderen zich te laten ontwikkelen naar een volwaardig
burgerschap. Hiertoe heeft Schatkamer twee doelstellingen:
• talentontwikkelingskansen van kinderen versterken;

• maatschappelijke participatie en toerusting van de kinderen bevorderen.
De manier waarop Schatkamer te werk gaat, moet de kinderen stimuleren en uitdagen,

moet kinderen uitnodigen tot activiteiten, en het nemen van initiatieven. Talenten en
competenties van kinderen zijn sleutelbegrippen van deze aanpak in combinatie met een
positieve en activerende benadering ten opzichte van de kinderen.
Schatkamer is toegankelijk voor alle leerlingen van de deelnemende school en houdt

rekening met de verschillen en overeenkomsten in de schoolpopulatie. Schatkamer biedt
activiteiten met kwaliteit, die actueel en aansprekend zijn, die ervaringen van kinderen
verbreden en hun ontwikkeling (sportief, creatief, educatief) versterken alsmede hun
pedagogische basis en hun sociale competentie vergroten. De Schatkameractiviteiten
bestaan voor 80% uit kunst en cultuureducatie. Daarnaast zijn er ook activiteiten op het
gebied van sport, techniek en natuur- en milieueducatie. Het Schatkamerprogramma
draait nu inmiddels ruim zes jaar in stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer. Het is begonnen
op drie basisscholen en stapsgewijs uitgebreid naar zes scholen.
Door deze stapsgewijze uitbreiding is er een zorgvuldig samengesteld programma

ontstaan dat inspeelt op de behoeftes van de scholen, dat aansluit bij het
schoolprogramma en kwalitatief, actueel en aansprekend is. Er is een manier van werken
ontwikkeld waar de scholen elk op hun eigen manier goed mee overweg kunnen.
29
Gemeente Amsterdam
Schatkamerproject ‘Radio’. Foto: Stadsdeel G-S/Schatkamer
Schatkamer biedt een structuur voor het aanbieden van naschoolse activiteiten,
waarbinnen verschillende opties tot de mogelijkheden behoren. Omdat het programma
een duidelijke structuur heeft, is het overzichtelijk voor de scholen en uitvoerenden, en is
het snel aan te passen aan de behoeftes en behoudt het zijn kwaliteit.
Schatkamer gaat met ingang van het schooljaar 2008/2009 uitbreiden met twee scholen in
Geuzenveld-Slotermeer, twee scholen in Osdorp en twee in Slotervaart. Dit wordt
financieel mede mogelijk gemaakt door Koers Nieuw West. Het streven is dat op termijn
alle twaalf basisscholen in Geuzenveld-Slotermeer een ‘Schatkamerschool’ worden.
2.8. Ateliers, broedplaatsen en creatieve industrie
Kunstenaars en culturele ondernemers (ook wel aangeduid als de creatieve industrie)

hebben een plek nodig om te kunnen werken. Daarbij gaat het om atelierruimtes, studio’s
en andere plekken, voor doelgroepen als galeries, media, vormgeving, mode,
entertainment en reclame. Van oudsher zoekt de creatieve industrie werkruimte in de
binnenstad van Amsterdam, of in de wijken daar direct omheen. Het leven in de grote stad
is een voortdurende inspiratiebron. Ontwikkelingen van de laatste jaren laten zien dat
kunstenaars en culturele ondernemers zich ook in de stadsdelen buiten de Ring A10
beginnen te vestigen. Dit komt vooral door de toenemende druk op het aantal beschikbare
m2 binnen die ring: de vraag is daar vele malen groter dan het aanbod, en het aanbod
wordt ook steeds moeilijker betaalbaar. In kleine aantallen vestigen kunstenaars en
culturele ondernemers zich daarom weliswaar in ons stadsdeel, maar voor een grote
meerderheid is het vestigingsklimaat nog niet ideaal. Om deze voorzichtige ontwikkeling
te stimuleren, en de spreiding van kunstenaars en culturele ondernemers over andere
delen van Amsterdam (ook Noord en Zuid Oost) te faciliteren is in 2008 een nieuw
stedelijk handhaving- en toewijzingskader voor atelier- en werkruimte voor kunstenaars
van kracht geworden. Daarbij is er een nieuwe Commissie Ateliers en (Woon)werkpanden
Amsterdam (CAWA) ingesteld die bemiddelt in vraag en aanbod van werkruimte voor
30
Gemeente Amsterdam
kunstenaars. CAWA heeft deze overgenomen van de stichting Woon- en Werkruimten

voor Kunstenaars (SWWK). Los van deze nieuwe systematiek is het stedelijke Bureau
Broedplaatsen het overkoepelende orgaan voor broedplaatsen en stimuleert het de
verbindingen tussen kunst en cultuur, vastgoed (corporaties) en economische zaken. Dit
bureau heeft in november 2007 zijn beleid voor de periode 2008-2012 vastgelegd in het
document ‘Werken aan de basis van de creatieve stad’. De instelling van de genoemde
CAWA werd daarin aangekondigd, en de hoofddoelstelling van dit beleid - passende
huisvesting (werken of woon/werken) in en rond Amsterdam realiseren voor professionele
kunstenaars en broedplaatsengroepen - is daar in beschreven. De in ons stadsdeel
gelegen broedplaats ‘1800 Roeden’ is een succesvol voorbeeld van de door dit bureau
ondersteunde ontwikkeling van een locatie met de bestemming creatieve industrie.
Los van de ambities die er op stedelijk niveau geformuleerd zijn ten aanzien van het
stimuleren en spreiden van de creatieve industrie en zelfs het komen tot een ‘creatieve
metropoolregio Amsterdam’, moeten wij als stadsdeel reëel zijn. De komende jaren valt
niet te verwachten dat een grote toestroom van kunstenaars en culturele ondernemers
zich in ons stadsdeel zal vestigen. Omdat het stadsdeel zelf een kleine vastgoed-
portefeuille beheert, kunnen we weinig aanbieden. Daarnaast is ons stadsdeel vooral een
(groene) woonomgeving, terwijl kunstenaars en culturele ondernemers voorkeur zullen
blijven houden voor de meer stadse wijken. Het jongste onderzoek naar de stand van
zaken in de creatieve industrie laat zien dat deze bedrijfstak zich door de aangetrokken
economie weliswaar gestimuleerd weet, maar ook dat die ontwikkelingen zich nog niet in
ons stadsdeel zullen afspelen: ‘Naast het centrum en Oud Zuid, alwaar de creatieve
industrie al geruime tijd gevestigd is, blijkt het aandeel in creatieve werkgelegenheid hoog
in Zeeburg (14%), Oud-West en Westerpark (beide 12%). Daarnaast lijkt het erop dat ook
Noord, Bos & Lommer en De Baarsjes steeds meer creatieve werkgelegenheid naar zich
toe trekken.’ 18
Niettemin liggen er de komende jaren kansen, zij het dan op kleine schaal. Met name de
vernieuwing van Slotermeer biedt mogelijkheden om op veelal tijdelijke basis ruimtes aan
kunstenaars toe te wijzen, in nauwe samenwerking met de CAWA en corporaties. Het
stadsdeel zal creatief moeten zijn in het denken aan mogelijke bestemmingen voor
creatieve industrie, en flexibel en integraal (vanuit cultuur, economie en vastgoed)
reageren op verzoeken van kunstenaars. De in ons stadsdeel werkzame culturele
ondernemers willen we betrekken bij culturele activiteiten en projecten, bijvoorbeeld op
het gebied van educatie, wijkgericht werken of manifestaties.
2.9. Kunstwerken in de openbare ruimte
In ons stadsdeel beschikken we over vele kunstwerken in de openbare ruimte: beelden,

wandversieringen en objecten die voor het grootste deel in de jaren na de voltooiing van
de bouw van de wijken werden geplaatst in parken, op (school)pleinen en in gebouwen.
Ten aanzien van deze collectie wordt het beheer langs verschillende lijnen uitgevoerd:
18 Monitor Creatieve Industrie 2007 O&S, december 2007, p. 34
31
Gemeente Amsterdam
onderhouden, verplaatsen en terugplaatsen en behouden. Daarnaast spelen we een rol in

de ontwikkeling van kunsttoepassingen in de vernieuwing.
2.9.1. Onderhouden
Met de komst van de stadsdelen werd destijds de verantwoordelijkheid voor het
onderhoud van kunstwerken vanuit de centrale stad overgeheveld. Het onderhouden van
kunstwerken werd de verantwoordelijkheid van de afdelingen Beheer van de stadsdelen.
De afgelopen jaren zijn aan diverse kunstwerken onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd.
De komende jaren zal dit onderhoud aan kunstwerken wordt voortgezet en komt er een
meerjaren onderhoudsplan, zodat elk jaar duidelijk is welke beelden geïnspecteerd
moeten worden en welke een onderhoudsbeurt moeten krijgen.
2.9.2. Verplaatsen en terugplaatsen

Naast het onderhouden van kunstwerken ligt er de komende jaren ook de opgave om
(incidenteel) kunstwerken te verplaatsen doordat de stedelijke vernieuwing de openbare
ruimte doet veranderen. Zo staat er een staalplastiek van Kees Otten in Geuzenveld Zuid
dat een nieuwe plek zal moeten krijgen, en verhuist een beeld van Cornelius Rogge (de
Windzuil) binnen het Gerbrandypark.
Staalplastiek, van Kees Otten Windzuil, van Cornelius Rogge

Foto’s: Jeroen Alberts
Ook het kunstwerk van Theo Jansen, de Animaris Rhinoceros Transport zal op de
Geuzenbaan verhuizen naar een andere locatie op de Albardagracht. Het stadsdeel heeft
recentelijk goede ervaring opgebouwd door het grote project van de verplaatsing van de
beeldengroep van Ben Guntenaar van het Confuciusplein naar het talud aan de kop van
de Australiëhavenweg. Afstemming met de kunstenaar, of anders zijn nabestaanden of
belanghebbenden is daarbij van groot belang. Op dat gebied is de trend de laatste jaren
dat de belangen van beeldend kunstenaars behartigd worden door stichtingen die werken
van deze kunstenaars beheren, opsporen, laten restaureren of laten beschrijven in
biografieën of kunsthistorische studies. Voorbeelden van kunstwerken die de komende tijd
teruggeplaatst moeten worden zijn het glaskunstwerk van Louis La Rooy, dat verwijderd is
uit het oude Sloterparkbad en een glasappliqué van Aart Roos dat verwijderd is uit de
32
Gemeente Amsterdam
Dr. O. Noordmansschool. Bij beide kunstwerken zal ook nauw samengewerkt worden met
woningbouwcorporaties, die steeds vaker verantwoordelijkheid nemen ten aanzien van
kunstwerken die zich in hun gebouwen bevinden.
2.9.3. Behouden
Een derde dimensie van het omgaan met kunstwerken is het anticiperen op sloop van
gebouwen waar kunstwerken in aanwezig zijn, bijvoorbeeld als raam of mozaïek. Met
name de laatste jaren is er in Amsterdam (en ook in andere grote steden) veel aandacht
gevraagd voor de zogenaamde ‘wederopbouwkunst’: de veelvuldige opdrachten aan
Nederlandse kunstenaars na de oorlog leidde tot vele kunstwerken, zo ook in ons
stadsdeel in met name de jaren ’60 van de vorige eeuw. Ze vonden een plek in
bijvoorbeeld scholen, verzorgingshuizen en kerken. Gezien de stedelijke vernieuwing en
plannen met betrekking tot de herontwikkeling van gebouwen is het belangrijk om
kunstwerken in die gebouwen te kennen, en in een vroeg stadium te bewaken dat zij
behouden blijven. Met name erfgoedhouder Instituut Collectie Nederland stimuleert de
belangstelling en vooral ook de oplettendheid bij overheden aangaande deze
kunstwerken, opdat er niets ongemerkt onder de slopershamer valt. Volkskrantjournalist
Rob Gollin scheef in 2006 een groot artikel over dit gevaar: ‘De afgelopen jaren zijn er al
veel kunstwerken gesloopt, verwaarloosd of weg gekalkt. Niet elke projectontwikkelaar,
vastgoedonderneming of woningbouwvereniging is even onder de indruk van al die reliëfs,
in beton of natuursteen, mozaïeken, beglazingen, tegelwanden, sgraffito’s,
muurschilderingen en wandkleden.’ 19 Concreet zijn er twee kunstwerken die de komende
jaren bewaakt moeten worden. Het ene is het tegelmozaïek van Harry Op de Laak, boven
de ingang van het NOVA college aan de Burgemeester De Vlugtlaan, en waarvoor
nieuwbouw samen met de Ottho Heldringschool gepland staat voor 2011. Het andere
kunstwerk is ‘De Feniks’, het glaskunstwerk van Joop van den Broek, dat zich bevindt in
het stadsdeelkantoor en waarvan al in de vorige beleidsnota werd aangegeven dat het
behouden moet blijven en weer in haar geheel te zien moet zijn. Gezien de plannen voor
de herontwikkeling en verbouwing van het tuinstadhuis wordt dit kunstwerk met zorg
meegenomen.
2.9.4. Ontwikkelen
Woningcorporaties hebben zich recent ontwikkeld als nieuwe en zelfstandige
opdrachtgevers voor kunsttoepassingen. Deze ontwikkeling is mede geïnitieerd door het
Amsterdams Fonds voor de Kunst, dat in 2007 samen met Ymere gestart is met een
‘matchingsfonds’ voor beeldende kunst in de openbare ruimte. Dit is een fonds waarin
privaat en publiek geld wordt verzameld. De bij dit fonds aangesloten bedrijven,
instellingen en overheidsorganen kunnen een aanvraag indienen voor grootschalige
projecten voor beeldende kunst in de openbare ruimte. Bij de ontwikkeling en de realisatie
van kunstopdrachten en -toepassingen, voortvloeiend uit genoemd fonds of anderszins,
zullen wij een actieve rol spelen, bijvoorbeeld in processen als bewonersinformatie,
regelgeving (bouwvergunning) en ondersteunende cofinanciering.
19 ‘Vogelvrij aan de wand’ – ICN probeert vergeten wandkunst te behouden, door Rob Gollin,
in De Volkskrant, 14 december 2006
33
Gemeente Amsterdam
Zomerfeest 2008: dans. Foto: Stadsdeel G-S/Sociaal Interim Beheer
34
Gemeente Amsterdam
3. Aandachtsgebieden en accenten
Zoals beschreven in de inleiding en voorafgaand in hoofdstuk 2 heeft kunst en cultuur zich

de laatste jaren sterk ontwikkeld. Reeds ingezette ontwikkelingen zullen worden
voortgezet, en in het verlengde van kaders die door de gemeente Amsterdam voor de
periode 2009-2012 zijn gekozen, en de cultuurvisie van de stadsdelen van Nieuw West,
wordt kunst en cultuur versterkt. Dit hoofdstuk bevat de beschrijving van vijf
aandachtsgebieden en plannen die de komende vier jaar prioriteit zullen krijgen.
Bij de voorbereiding van deze beleidsnota heeft participatie plaatsgevonden met

professionals, bewoners en ambtenaren. De professionals (betrokkenen van culturele
instellingen, scholen, corporaties, kunstenaars en dergelijke – zie bijlage 2) hebben zich
uitgesproken over beleidskaders, aandachtsgebieden en de rol van het stadsdeel. In een
eerder stadium vond een interne, visievormende ronde plaats met betrokkenen van
diverse sectoren. Bewonersparticipatie vond hoofdzakelijk plaats in de vorm van
interviews (zie bijlage 5). De uitkomsten van deze processen hebben hun weerslag
gevonden in onderstaande paragrafen. Het zijn de prioriteiten die de komende vier jaar
zullen gaan gelden. De sleutelbegrippen daarbij zijn verandering, uitwisseling, jeugd,
samenwerking en informatievoorziening.
3.1. Een stadsdeel in verandering
Met als kader de stedelijke vernieuwing en de daardoor veranderende woon- en

leefomgeving, worden projecten en initiatieven gestimuleerd die in het teken staan van
deze transitie, waaraan bewoners actief deelnemen. Projecten in deze categorie worden
beleidsmatig wel geschaard onder het begrip ‘community art’, daar waar het gaat om de
betrokkenheid van buurtbewoners, om eenvoudige realisatie, om verbindingen tussen
enerzijds kunstenaars, kunstenaarscollectieven, culturele organisaties en anderzijds de
bewoners van die wijken die vernieuwd worden. De nadruk in deze projecten moet liggen
op de leefomgeving, op plannen met kwaliteit en op gedrevenheid en capaciteit van
kunstenaars.
3.2. Culturele uitwisseling
Het stimuleren van culturele uitwisselingen tussen bewonersgroepen, bijvoorbeeld in de

vorm van verhalen en theater, fotografie, muziek, film, beeldende kunst en graffitikunst.
Parallel hieraan moeten locaties voor dergelijke activiteiten verkend en ontwikkeld worden,
en dienen deze laagdrempelig te zijn.
35
Gemeente Amsterdam
3.3. Doelgroep jeugd
Het stimuleren van deelname aan cultuur door kinderen en jong volwassenen tot 23 jaar.
Deze prioriteit is een uitwerking van de in het bestuursakkoord geformuleerde ambitie, om
jeugd te stimuleren zelf plannen op het gebied van kunst en cultuur te ontwikkelen.
Voorgesteld wordt om voor activiteiten die dit beogen een specifiek subsidiebudget van
jaarlijks € 15.000 beschikbaar te stellen. De besteding van het budget dient gericht te zijn
op projecten en activiteiten voor en door kinderen en jong volwassenen.
Straatspeeldag, 28 mei 2008. Foto: Stadsdeel G-S/Sociaal Interim Beheer
3.4. Versterken van samenwerking
Op diverse terreinen zal de komende jaren intensiever worden samengewerkt, in het

bijzonder door:
• het betrekken van ondernemers en economische activiteiten bij cultuur, waardoor

creatieve industrie bevordert wordt en er op dit terrein meer publiekprivate
samenwerking kan ontstaan;
• in het kader van de stedelijke vernieuwing kunstenaars en culturele ondernemers

werkruimte bieden. Door nauwere samenwerking tussen het stadsdeel,
woningcorporaties en de stedelijke partner Bureau Broedplaatsen moeten meer ruimtes
aan kunstenaars worden toegewezen, ook als deze tijdelijk beschikbaar zijn;
• koppelingen te maken en te stimuleren tussen de terreinen van groen, natuur en cultuur.

Het groen in ons stadsdeel wordt zeer hoog gewaardeerd en biedt ruimte aan
activiteiten op het gebied van cultuur.
36
Gemeente Amsterdam
3.5. Verbeteren informatievoorziening
Het stadsdeel moet de regisserende rol nemen, om te kunnen fungeren als knooppunt,
makelaar of smeder van allianties. Daarbij is het van belang dat alle betrokkenen elkaar
kunnen vinden, van elkaar weten wat ze aan het doen zijn. Het stadsdeel kan dan indien
nodig koppelingen maken en kansen benutten. Het stadsdeel zal meer dan voorheen
deze rol van verbinder en ‘facilitator’ vervullen door:
• alle culturele activiteiten structureel aan te kondigen via een agenda of kalender;
• een overzicht te maken - en bij te houden - van personen en organisaties die actief zijn
op het gebied van kunst en cultuur in het stadsdeel, zodat men elkaar weet te vinden
(zie bijlage 4);
• het netwerk van betrokkenen onderhouden en uitbreiden, bijvoorbeeld door halfjaarlijks

een informeel ‘cultuurcafé’ te organiseren. Zo ontstaat een terugkerende gelegenheid
om contacten op te doen, kennis te delen en plannen, ideeën en ervaringen uit te
wisselen. Een dergelijke ontmoeting kan desgewenst worden ingevuld of inhoudelijk
uitgediept met een debat of thema of gecombineerd worden met de zogenaamde
‘Westgesprekken’ die door Koers Nieuw West geëntameerd worden. Ook het Wijkweb
kan hierin een belangrijke rol spelen, als verbinder van betrokkenen met eigen inzet.
3.6. Facetbeleid en middelen
Binnen de sector Beleid is het cultuurbeleid onderdeel van het raadsprogramma ‘Sport,
recreatie en cultuur’. Voor de uitvoering van dit programma zijn structurele middelen
begroot voor de filialen van de Openbare Bibliotheek, het in stand houden van theater de
Meervaart (samen met de stadsdelen Osdorp en Slotervaart), voor het project
Schatkamer, voor projectsubsidies aan kleinschalige initiatieven, voor festivals en voor het
jongerentheaterproject Jong Rast. Bovendien zijn er binnen dit programma structurele
middelen beschikbaar in de vorm van waarderingssubsidies, om daarmee activiteiten op
het gebied van kunst en cultuur mede te ondersteunen. Bij festivals wordt jaarlijks gezocht
naar aanvullende middelen in de vorm van sponsorinkomsten, met name van corporaties.
Bij Beleid ligt ook de verbinding met het programma ‘Welzijn en Zorg’: cultuur als bijdrage
aan maatschappelijke en sociale participatie van bewoners, en de relatie met de WMO.
En bij Beleid is er de verbinding het programma ‘Onderwijs en Jeugd’: cultuureducatie,
talentontwikkeling, relatie met jongerenwerk.
Naast de ontwikkeling en ondersteuning vanuit de sector Beleid worden onderdelen van

het cultuurbeleid door andere sectoren gedragen:
-sector Burger: het programma ‘Burger Centraal’, daar waar het gaat om het wijkgericht
werken, Wijkweb en het Sociaal Interim Beheer, en alle communicatie en promotie van
activiteiten, evenementen en festivals en het verlenen van vergunningen. Inzet van
37
Gemeente Amsterdam
incidentele middelen als Sociaal Interim Beheer en Wij Amsterdammers, ten behoeve van
kunstprojecten. Daarnaast is er structureel budget voor bewonersinitiatieven;
-sector Ruimtelijk Beheer: inzet van incidentele middelen ten behoeve van kunstprojecten
bij herinrichting, bijvoorbeeld bij de vernieuwing van het Gerbrandypark;
- sector Ruimtelijk Beheer: inzet van incidentele middelen ten behoeve van verplaatsingen
van kunstwerken;
- sector Ruimtelijk Beheer: het programma ‘Ruimtelijke inrichting en beheer’, daar waar
het gaat om het onderhouden van kunstwerken en om ruimtelijke projecten als Radiaal
West, het Van Eesterenmuseum en de verbinding met het groen. Inzet van structurele
middelen ten behoeve van het beheren en onderhouden van kunstwerken in de openbare
ruimte;
- programma Stedelijke Ontwikkeling: de koppeling tussen de vernieuwing van het

stadsdeel en activiteiten en projecten op het gebied van kunst en cultuur, de ontwikkeling
van nieuwe faciliteiten (schoolgebouwen met podia e.d.), en werkruimte voor kunstenaars.
Inzet van incidentele middelen ten behoeve van kunstprojecten in het kader van
nieuwbouw;
- programma Economie en Werkgelegenheid: het betrekken van ondernemers en

economische activiteiten bij cultuur, waardoor creatieve industrie gestimuleerd wordt;
- Koers Nieuw West: interventies, onder meer op het gebied van Cultuureducatie,
Muziekplatform en Broedplaats;
- Wijkaanpak: middelen ten behoeve van bewonersinitiatieven.
Aanbeveling
Voor de periode 2009-2012 wordt aanbevolen voor de doelgroep Jeugd een nieuw
structureel subsidiebudget van € 15.000 per jaar te creëren op de stadsdeelbegroting.
Dit als aanvulling op de reeds inzetbare structurele en incidentele middelen. Met de
besteding van het budget wordt gestreefd meer kinderen en jong volwassen in contact te
laten komen met kunst en cultuur.
3.7. Externe partners
Voor het welslagen van het cultuurbeleid is de relatie en samenwerking met externe
partijen essentieel. Kunstenaars en culturele ondernemers, bewoners, scholen, podia,
corporaties, broedplaatsen, culturele organisaties en verenigingen, fondsen, de andere
stadsdelen van Nieuw West en Koers Nieuw West. Ze spelen allemaal een belangrijke rol,
ontwikkelen projecten en starten samenwerking. Hun aanwezigheid, dynamiek en energie
is een voorwaarde voor een succesvolle ontwikkeling van kunst en cultuur in Nieuw West,
en dan met name voor ons stadsdeel. De bijlagen 4 en 6 laten zien waaruit het veld van
externen bestaat, maar deze overzichten zijn zeker niet uitputtend, maar zullen de
komende jaren verder groeien en bijgewerkt worden.
38
Gemeente Amsterdam
Samenvatting
Het nieuwe beleidsplan Cultuur van het stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer geldt voor de
periode 2009-2012. Het plan beschrijft eerst het bredere kader bestaande uit het
gemeentelijke kunstenplan voor genoemde periode, de hoofdthema’s uit het cultuurbeleid
van de vier stadsdelen van Nieuw West en het bestuursakkoord. Dit hoofdstuk beschrijft
aan het einde de interessante trend dat culturele organisaties uit de binnenstad steeds
vaker actief worden buiten de ring. Daarna volgt het overzicht van de breedte van het
beleidsterrein, en wordt uiteengezet welke reeds ingezette ontwikkelingen we verder
zullen brengen. Dan volgen vijf aandachtsgebieden en prioriteiten die voor ons stadsdeel
leidend zullen zijn in het cultuurbeleid. Ten slotte is er een korte beschrijving van de
interne en externe samenwerking en een overzicht van partners.
Ontwikkelingen in het cultuurbeleid

Met name de laatste jaren zijn de ontwikkelingen op het gebied van kunst en cultuur in het
stadsdeel in een stroomversnelling geraakt. Op een steeds grotere schaal worden
initiatieven genomen en projecten gesubsidieerd. De samenwerking met culturele
organisaties - die soms van binnen de ring komen - heeft een vlucht genomen en bij de
woningcorporaties is er meer aandacht en draagvlak voor kunst en cultuur gekomen. Met
de komst van Koers Nieuw West wordt er bovendien een sterke impuls gegeven aan dit
beleidsterrein en werken de vier stadsdelen van Nieuw West nauw samen. Binnen deze
stormachtige ontwikkelingen is het belangrijk voor het stadsdeelbestuur om na vier jaar
opnieuw keuzes te maken in het cultuurbeleid.
Relatie met de gemeente en Nieuw West

De hoofdlijnen van het nieuwe Amsterdamse kunstenplan voor 2009-2012 zijn neergelegd
in vier kernbegrippen talentontwikkeling, laboratorium, wereldklasse en prachtstad. Ons
cultuurbeleid sluit aan bij deze begrippen, en werkt ze uit op stadsdeelniveau. De vier
stadsdelen van Nieuw West hebben samen daarnaast drie hoofdthema’s benoemd, die
leidend zijn bij de ontwikkeling van cultuur de komende jaren: cultuureducatie,
cultuurparticipatie en cultuurmanifestatie.
Ontwikkeling van de breedte van het beleidsterrein cultuur

We gaan door met het versterken van ontwikkelingen die recentelijk zijn ingezet. Daarbij
gaat het om Bibliotheken, Wijkgericht werken, Talentontwikkeling, Festivals, Infrastructuur,
Cultureel erfgoed, Cultuureducatie, Ateliers & broedplaatsen en Kunstwerken in de
openbare ruimte.
39
Gemeente Amsterdam
Vijf aandachtsgebieden en accenten
Stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer legt in zijn cultuurbeleid de komende vier jaar deze

accenten:
• met als kader de stedelijke vernieuwing en de daardoor veranderende woon- en

leefomgeving, worden projecten en initiatieven gestimuleerd die in het teken staan
van deze transitie en waaraan bewoners actief deelnemen;
• het stimuleren van culturele uitwisselingen tussen bewonersgroepen, bijvoorbeeld

in de vorm van verhalen en theater, fotografie, muziek, film, beeldende kunst en
graffitikunst;
• het stimuleren van deelname aan cultuur door kinderen en jong volwassenen tot
23 jaar. Deze prioriteit is een uitwerking van de in het bestuursakkoord
geformuleerde ambitie, om jeugd te stimuleren zelf plannen op het gebied van
kunst en cultuur te ontwikkelen. Voorgesteld wordt om voor activiteiten die dit
beogen een specifiek subsidiebudget van jaarlijks € 15.000 beschikbaar te stellen;
• op diverse terreinen zal de komende jaren intensiever worden samengewerkt. Dit

krijgt vorm door het betrekken van ondernemers en economische activiteiten bij
cultuur, door in het kader van de stedelijke vernieuwing kunstenaars en culturele
ondernemers werkruimte te bieden en door koppelingen te maken en te
stimuleren tussen de terreinen van natuur en cultuur;
• het stadsdeel moet de regisserende rol nemen, om te kunnen fungeren als

knooppunt of makelaar en in informatie te voorzien. Er komt een agenda of
kalender die alle culturele activiteiten structureel aankondigt. Daarnaast is er een
overzicht gemaakt (in de bijlage) van personen en organisaties die actief zijn op
het gebied van kunst en cultuur in het stadsdeel. Ten slotte zal het netwerk van
deze personen en organisaties versterkt worden, bijvoorbeeld door halfjaarlijks
een informeel ‘cultuurcafé’ te organiseren.
40
Gemeente Amsterdam
Bronnen
Bestuursakkoord 2006-2010: ‘Groeien in Geuzenveld-Slotermeer, april 2006
Manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’, april 2007
Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2009-2012, Gemeente Amsterdam, Dienst Maatschappelijke

Ontwikkeling, mei 2007
Kunst- en Cultuurmonitor Amsterdam 2006, O&S, juli 2006
Monitor Creatieve Industrie 2007, O&S, december 2007
Focusnotitie voor Dé Koers van Nieuw West, Koers Nieuw West, juli 2008
De staat van de aandachtswijken: Geuzenveld-Slotermeer, O&S, augustus 2007
‘Hans Kazan in Bos en Lommer’ – Fluwelen culturele revolutie in de Amsterdamse

stadsdelen. Door Joris Vermeulen, in Boekman 72, Kunst en Publiek, najaar 2007
Zéker geen koud kunstje! – Community arts als onderdeel van het Amsterdams
cultuurbeleid, Marieke Leeuwenburgh, CMV, Hogeschool van Amsterdam, 2006
Businessplan Amsterdams Fonds voor de Kunst 2009-2012, januari 2008
De bibliotheekfilialen in Slotermeer en Geuzenveld, Openbare Bibliotheek Amsterdam,

april 2007
‘Tot hier en nu verder’: Advies Amsterdamse Kunstraad inzake budgettaire consequenties

van investeren in verbouw en nieuwbouw van musea, film-, theater- en concertzalen,
maart 2006
‘Verdeeld/Verbeeld’: Advies Amsterdamse Kunstraad, inzake beheer en behoud van

kunstwerken, januari 2008
‘Vogelvrij aan de wand’ – ICN probeert vergeten wandkunst te behouden, door Rob Gollin,
in De Volkskrant, 14 december 2006
‘Waar is het getto? – Het Van Eesterenmuseum in Geuzenveld-Slotermeer, door Harmen

Bockma, in De Volkskrant, 21 juni 2007
‘De boef spelen, niet de boef zijn’, door Marianne Lamers in Het Parool, 11 januari 2008
41
Gemeente Amsterdam
Bijlage 1 Ontwikkelen en
Verbinden - Kunst en
Cultuurmanifest Nieuw West
Begin 2007 is onder regie van bureau Parkstad de brochure ‘De verbindende kracht van
kunst’ uitgekomen. Onder andere hieruit blijkt dat er opvallend veel op het gebied van
kunst en cultuur in de Westelijke Tuinsteden te vinden is. Er is echter sprake van weinig
samenhang en veel van de cultuurprogramma’s worden ingezet in de stedelijke
vernieuwing en zijn daarmee tijdelijk van aard. In de beleidsnota’s van alle vier de
stadsdelen is juist de potentie van kunst en cultuur terug te vinden om bewoners zich te
laten ontwikkelen (empowerment) en aan elkaar te verbinden (sociale cohesie). De
onlangs verschenen Hoofdlijnennota Kunst en Cultuur van wethouder Gehrels spreekt van
het belang van ‘cultuurwijsheid’ en ‘cultuurverbondenheid’.
Reden om binnen het sociaal investeringsprogramma Koers Nieuw West aandacht te

vragen voor een betere borging van Kunst en Cultuur. Het blijkt dat de stadsdelen
hiervoor onvoldoende capaciteit hebben en ook bureau Parkstad kan deze rol niet meer
vervullen, daarom wordt voorgesteld om tijdelijk een externe coördinator aan te stellen die
als een soort kwartiermaker de contacten moet leggen met de culturele wereld en een
meerjarig programma moet ontwikkelen. Dit manifest, opgesteld door de vier
portefeuillehouders Kunst en Cultuur, benoemt de gezamenlijke ambitie en geldt daarmee
als opdrachtformulering voor deze intendant.
De ambitie is om te komen tot een gezamenlijke programmering op die gebieden waar

samenwerking een meerwaarde heeft in termen van bereik en effect. Tijdelijke projecten
in het kader van stedelijke vernieuwing en typische stadsdeeltaken als onderhoud van
kunst in de openbare ruimte vallen daarom buiten dit manifest. Uit de diverse
beleidsnota’s vallen drie hoofdonderwerpen te destilleren die voor een dergelijke
samenwerking in aanmerking komen:
• Cultuureducatie, het stimuleren van talenten persoonlijkheidsontwikkeling en

het meegeven van cultureel kapitaal aan alle bewoners op jonge leeftijd;
• Cultuurparticipatie, het middels kunst en cultuur stimuleren van bewoners om

actief deel te nemen aan de maatschappij (community art) en ruimte geven aan
een diversiteit aan spontane cultuuruitingen (urban culture);
• Cultuurmanifestatie, het ontwikkelen van een samenhangende en duurzame

infrastructuur, in de zin van zowel plekken als evenementen, voor de manifestatie
van cultuuruitingen, zonder elkaar als stadsdelen te beconcurreren.
Het is uitdrukkelijk de bedoeling eerder bereikte successen (zoals bijvoorbeeld het

Matchpoint cultuureducatie) een breder vervolg te geven (zowel in de tijd als in bereik) en
42
Gemeente Amsterdam
bestaande culturele instellingen (zoals bijvoorbeeld het Amsterdams Historisch Museum)

hierbij een grote rol te geven.
Cultuureducatie – kennismaken, ontwikkelen en bekwamen
Cultuureducatie moet enerzijds de ontwikkeling van een eigen identiteit stimuleren door
de kennismaking met allerlei creatieve activiteiten. Het ontdekken en ontwikkelen van de
eigen (artistieke) talenten maakt daar expliciet onderdeel van uit. Cultuureducatie moet
anderzijds het historisch besef versterken door kennismaking met een diversiteit aan
cultureel erfgoed. Hierdoor delen we als samenleving een zeker cultureel kapitaal.
Alle kinderen zouden in staat gesteld moeten worden hun talenten op het gebied
van kunst en cultuur te ontdekken. Voor een gemeenschappelijk cultureel kapitaal is het
noodzakelijk dat alle kinderen kennis kunnen nemen van de gedeelde cultuurhistorie. Het
is daarom onze ambitie dat alle scholen in Nieuw West een beleidsvisie cultuureducatie
en een concreet uitvoeringsplan ontwikkelen. De lokale overheid kan hierin een
ondersteunende rol spelen, als stadsdelen willen we deze verantwoordelijkheid voor wat
betreft het basisonderwijs op ons nemen, dit sluit aan bij de ambitie van de centrale stad
op het gebied van talentontwikkeling.
De gemeente Amsterdam heeft met dit streven expertisecentrum Mocca in het leven
geroepen dat verbindingen legt tussen culturele instellingen en scholen. Meestal betreft
dit scholen die al ver zijn in het integreren van cultuureducatie als doorlopende leerlijn. In
de Westelijke Tuinsteden is wat dat betreft (door de soms ‘broze’ infrastructuur op de
scholen, de weinige bagage van leerlingen op cultureel gebied en door grotere
achterstanden in algemene zin) meer begeleiding van de scholen nodig in het afstemmen
van de educatieve wensen met de culturele instellingen.
De afgelopen jaren hebben we (zoals ook Zuidoost) goede ervaringen hiertoe
opgedaan met de pilot Matchpoint Cultuureducatie dat de samenwerking tussen een
aantal basisscholen met Mocca en culturele instellingen intensief begeleidt om
projectmatig maatwerk te leveren. In het cultuurprogramma binnen Koers Nieuw West
wordt voorzetting en uitbreiding van het Matchpoint opgenomen. Doel is om voor alle
basisscholen projecten met culturele instellingen op poten te zetten en ze te
ondersteunen in het ontwikkelen van een doorlopende leerlijn cultuureducatie.
Kunstzinnig talent is, net als andere talenten, natuurlijk eigendom van de getalenteerde
die uiteindelijk beslist er wel of niet iets mee te doen. Net als in de sport kunnen school en
verenigingen en instellingen de ontwikkeling van vaardigheden in belangrijke mate
stimuleren. Bijzondere aandacht vragen wij in deze voor vaardigheden op het vlak van
toneel en theater. Ontwikkeling hiervan draagt bij uitstek bij aan
persoonlijkheidsontwikkeling door vergroting van de uitdrukkingsvaardigheid, andere
sociale competenties en de vaardigheid om de werkelijkheid met meer afstand te bekijken.
Diverse basisscholen in Nieuw West hebben ook goede ervaring met
verschillende aanbieders van theaterschoolactiviteiten. In het cultuurprogramma binnen
Koers Nieuw West wordt uitbreiding van de theaterschool opgenomen (naar meer
basisscholen en naar meer buitenschoolse activiteiten). Onderzocht wordt wat hiervoor de
43
Gemeente Amsterdam
meest efficiënte organisatievorm is (aantal aanbieders, wenselijkheid aparte fysieke

locatie).
Uiteindelijk leidt de herkenning en ontwikkeling van talent voor een kleine groep tot de
mogelijkheid zich te bekwamen richting beroepsopleiding. In termen van beroepskansen
bieden ook hier theatertalenten de meeste mogelijkheden. Nieuw West kent twee ‘eigen’
instellingen op het vlak van naschoolse bekwaming van creatief talent voor jong
volwassen in het voortgezet onderwijs:
1. Studio West, dat laagdrempelige mogelijkheden biedt om kennis te maken met en

zich te bekwamen in diverse cultuurdisciplines zoals zang of media. Hier is op
initiatief van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunst ook de 5 ‘O Clock Class
actief, waar talentvolle jong volwassen begeleid worden richting
theateropleidingen.
2. Het instituut ISH, waar jong volwassen worden gestimuleerd zich te bekwamen in
diverse aspecten van ‘urban culture’ zoals rap of skating. Het instituut maakt
theaterproducties die de hele wereld overgaan en brengt daarmee de
jeugdcultuur in West op ‘wereldklasse’.
In het cultuurprogramma binnen ‘Koers Nieuw West’ wordt voorzetting en uitbreiding van
de activiteiten van Studio West en van de 5 ‘O Clock Class opgenomen. Onderzocht
wordt welke rol het instituut ISH kan spelen in het jeugdbeleid van de stadsdelen.
Hierdoor krijgen jong volwassen in West de kans te excelleren op het vlak waar hun
talenten liggen.
Cultuurparticipatie – aandeelhouderschap in een prachtwijk
De stimulering van kunst en cultuur in meer algemene zin is gericht op het ontwikkelen
van uitingen van kunst en cultuur die confronteren en vernieuwen en op het overbrengen
van een diversiteit aan cultuurhistorie als gemeenschapskapitaal. Het is van belang dat
niemand daarbij buitengesloten wordt, noch van het in de gelegenheid zijn om zelf
creativiteit te ontwikkelen, noch van het in de gelegenheid zijn van de creativiteit van
anderen te genieten.
Een laagdrempelig aanbod van activiteiten op het gebied van zogenaamde
Community Art kan een belangrijke rol spelen. Hiermee krijgt een ieder de gelegenheid
zich onderdeel te voelen van dezelfde lokale gemeenschap en daar een bijdrage aan te
leveren. Sinds kort betiteld als het vormen van een prachtwijk waar bewoners trots op zijn.
De stadsdelen hebben in het sociaal interim beheer als onderdeel van stedelijke
vernieuwingsprojecten al de nodige ervaring met deze vorm van maatschappelijke
participatie. Meestal staat de kunstzinnige inhoud bij deze projecten niet voorop. Het
vormen van de beleving te leven in een prachtwijk is in Nieuw West al een grote opgave in
zichzelf door de continue confrontatie met allerlei achterstanden. Binnen Koers Nieuw
West wordt daarom afstemming gezocht tussen het programma ‘buurt op eigen kracht’ en
het cultuurprogramma.
De spontane ontwikkeling van kunsten cultuurparticipatie is niet te vatten in categorieën

en disciplines. Belangrijker is het aansluiting te vinden bij wat er in diverse subculturen
44
Gemeente Amsterdam
zelf leeft. De bewoners van de wijken moeten zelf kunnen bepalen hoe ze hun creativiteit
willen ontplooien. Door een veelheid aan initiatieven te stimuleren vanuit diverse culturele
invalshoeken en deze lokaal te ondersteunen met ruimte en door de inzet van deskundige
coaches ontstaat een levensvatbaar ‘ecosysteem van creativiteit’. De ambitie van het
cultuurprogramma binnen Koers Nieuw West is niets minder dan uitgroeien tot creatieve
(pracht)wijken waarin bewoners het voortouw nemen en hun eigen kunst produceren.
Interessant is dat veel bewoners van Nieuw West gelden als relatieve
buitenstaanders op het gebied van gevestigde kunst en cultuur, maar tegelijkertijd in
eigen kring een zeer betekenisvolle ‘urban culture’ hebben. In die zin is de culturele
diversiteit in deze stadsdelen een voedingsbodem voor mogelijke nieuwe initiatieven. De
opgave is om deze laboratoriumfunctie te stimuleren los van bestaande kaders en toch
een cross-over te laten ontstaan met gerenommeerde instellingen. Community centers,
zoals de brede school, zijn als podium voor amateurkunst hiervoor onmisbaar. Om deze
kunstontwikkeling tot stand te brengen worden in het cultuurprogramma binnen Koers
Nieuw West nieuwe initiatieven vanuit ‘de eigen cultuur van de wijk’ gestimuleerd.
Onderdeel daarvan is het onderling delen van de inzet van diverse (culturele) instellingen
in met name de (brede) scholen.
De vele projecten die gestart zijn in het programma ‘Eigen Wijsheid’ zijn een mooi
voorbeeld van het stimuleren van creativiteit en maatschappelijke participatie door het
confronteren met kunst. Het bestuderen van de collectie van het Amsterdams Historisch
Museum met de vraag ‘wat wil ik voor mijn kind’ leidde tot het uitwisselen van
opvoedingstips én een tot de verbeelding sprekende tentoonstelling. Een schildercursus
mondde uit in een rondreizende tentoonstelling van zeer persoonlijke schilderijen die de
gesprekken losmaakt over thema’s als heimwee naar het land van herkomst, gebrek aan
vrijheid en het belang van natuurbeleving. De filmvoorstellingen in de Balie gaven
aanleiding tot verhitte debatten over de rol en positie van vrouwen in de maatschappij. In
het cultuurprogramma binnen Koers Nieuw West wordt voorzetting gegeven aan het
programma ‘Eigen Wijsheid’. Hiermee krijgen vrouwen en mannen de kans hun verhaal te
vertellen en daarmee hun ervaringen met anderen te delen en zelf aan zelfvertrouwen te
winnen.
Cultuurmanifestatie – ruimte voor culturele vrijheid
Kunst en cultuur maken van Amsterdam een attractieve stad. De stadsdelen moeten oog
hebben voor de rol die zij daarin kunnen vervullen. Dat betekent niet dat de stadsdelen
elkaar moeten beconcurreren met allemaal hun eigen podia en festivals. Beter is het als
de stadsdelen elkaar versterken en ieder hun eigen culturele kracht benutten, want elke
wijk heeft zijn eigen specifieke plekken waar energie in zit. In Nieuw West lijkt die energie
vooral te zitten in de confrontatie tussen een diversiteit aan culturen. De ontwikkeling van
plekken en evenementen voor de manifestatie van cultuuruitingen moet hier aansluiting bij
zoeken.
De bibliotheek vormt van oudsher een culturele voorziening in de wijk waarheen een ieder
zijn weg vindt, jong en oud, met of zonder kleurtje. De bibliotheek biedt een schatkamer
voor wie informatie van welke soort dan ook zoekt, of gewoon een goed boek. Je kunt er
rustig een krant lezen of nieuwe media gebruiken. Of afspreken met je vrienden. In het
cultuurprogramma binnen Koers Nieuw West wordt, middels tentoonstellingen, activiteiten
45
Gemeente Amsterdam
en festivals, aan de bibliotheken meer gelegenheid geboden een spilfunctie te vervullen in

het alledaagse culturele leven van de wijk.
Met Podium Mozaïek en de (kleine zaal van de) Meervaart lijkt het erop dat de Westelijke
Tuinsteden voldoende specifiek voor theater bedoelde buurtlocaties hebben. Interessant
is de groei van het aantal theaterfaciliteiten in nieuwe (brede) scholen en multifunctionele
centra. Deze vormen laagdrempelige voorzieningen waar meer ‘cultuur’ te beleven is dan
alleen het theater zelf. Zij moeten het podium zijn voor het tonen van een diversiteit aan
cultureel erfgoed. Een faciliteit als een brede school is onmisbaar voor een goede
verknoping tussen cultuur, onderwijs, talentontwikkeling en (lokale) gemeenschap. In het
cultuurprogramma binnen Koers Nieuw West wordt de planning van culturele
voorzieningen en programma’s in de brede schoolontwikkeling (en in de ontwikkeling van
andere multifunctionele centra) op elkaar afgestemd.
In Nieuw West zijn twee grotere zogenaamde kunstenaarsbroedplaatsen aanwezig, S104

en de 1800 Roeden, daarnaast zijn vele kunstenaren woonachtig in de diverse wijken. De
broedplaatsen en werkruimtes van kunstenaars vormen in veel opzichten een wat van de
buitenwereld afgesloten enclave, waar wel veel creativiteit broeit. En dat terwijl de
culturele diversiteit van de buitenwereld tot zoveel inspiratie zou kunnen leiden. Het is een
opgave om in het cultuurprogramma binnen Koers Nieuw West deze werelden meer met
elkaar te verbinden door kunstenaars uit de wijk, en met name de aanwezige
kunstenaarsbroedplaatsen, uit te dagen samen met de wijk culturele evenementen te
ontwikkelen.
Geen cultureel medium is zo populair als de film. Een film kan tot de verbeelding spreken,
je confronteren met een andere cultuur, een aangrijpend verhaal vertellen. De
filmvertoningen van het Zina platform en de filmfestivals West Beach, Africa in the picture
en Cinéma Arabe hebben getoond welke verbindende kracht het gezamenlijk kijken naar
een wereldfilm kan hebben. Ook met diverse andere openbare filmvertoningen is
geprobeerd de potentie van dit medium te benutten. Voor het cultuurprogramma binnen
Koers Nieuw West wordt onderzocht op welke wijze (jaarlijks terugkerende) filmfestivals
de meeste meerwaarde leveren.
Festivals vormen bij uitstek de gelegenheid om kennis te maken met uitingen vanuit
diverse culturen. In onze stadsdelen hebben we daar ook goede ervaringen mee met
onder andere het Bos en Lommerfestival, de festivals Sloterplas Koninklijk Verlicht en
Geuzenveld-Slotermeer verandert en talloze kleinere festivals. Het is wel zaak dat de
timing van deze festivals op elkaar wordt afgestemd, zodat ze niet met elkaar gaan
concurreren. Daarnaast geeft het meerwaarde om in samenwerking een festival op
grotere schaal met meer mogelijkheden te programmeren, ook goed voor het imago en
voor het benadrukken van de gezamenlijkheid. Waterval heeft een formule gevonden die
steeds beter de diversiteit in Nieuw West laat zien, de Sloterplas blijkt hiervoor ongekende
mogelijkheden te bieden. In het cultuurprogramma binnen Koers Nieuw West wordt
voortzetting van het jaarlijkse festival ‘Waterval’ opgenomen en wordt de planning van
diverse festivals op elkaar afgestemd.
46
Gemeente Amsterdam
De rol van de instellingen
In het voorgaande is de rol van culturele instellingen en kunstenaars uit Nieuw West
uitgebreid aan bod geweest. Het is ook expliciet de bedoeling instellingen uit de rest van
Amsterdam en het land te committeren aan het (vergroten van) het culturele leven in onze
stadsdelen. In het cultuurprogramma binnen ‘Koers Nieuw West’ moet specifiek aandacht
zijn voor het betrekken van een zo breed mogelijk scala aan culturele instellingen.
Kunstinstellingen kunnen een belangrijke rol vervullen in bijvoorbeeld
cultuureducatie. Hiervan zijn talloze goede voorbeelden: lessen op scholen en concerten
met schoolkinderen door het Concertgebouworkest, concert in de buurt met NedPho, het
Gras-project waarin de Amsterdamse musea dag in dag uit VMBO-klassen uit het hele
land ontvangen voor speciale rondleidingen (www.grasproject.nl), ‘Stad en Taal’ een
programma van het Stedelijk en het Historisch waarmee inburgeraars kennismaken met
de kunst en geschiedenis van Amsterdam en de daarbij behorende taal leren, enzovoorts.
Het is van belang dat deze instellingen, meestal uit het ‘grootcentrum’, hun
cultureel kapitaal delen met de minder bedeelde wijken De stadsdelen buiten de ring
zullen dus een beroep moeten kunnen doen op de instellingen daarbinnen. Voorbeeld
daarvan is de tentoonstelling ‘wat wens ik voor mijn kind’ waarbij het Amsterdams
Historisch museum vrouwen uit de Westelijke Tuinsteden actief heeft betrokken en tot
cultuurparticipatie heeft aangezet.
De centrale stad zou hier de regie in moeten nemen door die instellingen te
belonen die hun expertise ook daadwerkelijk over de stad verspreiden en in de
buitenwijken terecht laten komen. Idealiter leidt dat ook tot een programmering voor de
locaties in die wijken, bijvoorbeeld in de brede scholen. Zodat de uitingen van cultuur die
zich manifesteren in Nieuw West een wisselwerking hebben met de cultuurinstellingen in
de rest van de stad.
47
Gemeente Amsterdam
Bijlage 2 ‘Cultuurmonitor’ en
‘Staat van de aandachtswijk’
De jongste gegevens uit de Cultuurmonitor (een vierjaarlijks onderzoek van de Dienst
Onderzoek en Statistiek) en het rapport ‘De staat van de aandachtswijken: Geuzenveld-
Slotermeer’ vormen de context van veel van wat wij op het gebied van cultuur willen
ontwikkelen en bereiken. Ten aanzien van de participatie aan cultuur wordt hieronder
eerst naar de meest recente gegevens uit de Cultuurmonitor verwezen, gevolgd door
informatie uit het jongste onderzoek ‘De staat van de aandachtswijken: Geuzenveld-
Slotermeer’.
Kunst- en Cultuurmonitor Amsterdam 2006

De vorige beleidsnota ‘Bouwen aan kunst’ bevatte informatie uit de eerste cultuurmonitor
(uit 2002), die liet zien dat de participatie aan kunst en cultuur door bewoners van ons
stadsdeel gemiddeld genomen laag scoorde. In 2006 is opnieuw onderzoek gedaan naar
de Amsterdamse cultuurparticipatie. De resultaten werden uitgesplitst naar de diverse
deelgebieden van kunst en cultuur: Podiumkunsten, Museum, Film, Dance, Festivals,
Informele Cultuur, Openbare Bibliotheek, Deelname aan amateurkunst en cultuureducatie,
De invloed van ouders en school en Aspecten van het Amsterdamse culturele klimaat.
De tweede cultuurmonitor is in zijn rapportage niet uitgesplitst naar stadsdelen, maar

signaleert wel algemene trends en trendverschuivingen en benoemt participatie van
diverse Amsterdamse bevolkingsgroepen: jongeren en volwassenen met een Turkse of
Marokkaanse achtergrond, Nederlandse jongeren en volwassenen en jongeren en
volwassenen met een Surinaams/Antilliaanse achtergrond.
De samenvatting van het rapport presenteert een aantal belangrijke bevindingen. Om te

beginnen wordt de uitgangspositie van allochtone jongeren en met name met een Turkse
of Marokkaanse achtergrond, beter. Factoren die daar een positieve rol in spelen zijn de
aandacht voor onderwijs en cultuureducatie, de ouders die kinderen steeds vaker
meenemen naar culturele voorzieningen en de stijging van het opleidingsniveau. De
tweede bevinding is dat Amsterdammers erg tevreden zijn over het cultuuraanbod in de
stad, maar dat tot die Amsterdammers niet de jongeren en volwassenen met een Turkse
of Marokkaanse achtergrond behoren. Deze groep richt zich qua cultuurdeelname
overwegend op het circuit van informele feesten, en in die setting komen zij met hun eigen
groep samen zonder dat ze verder aan het culturele leven van Amsterdam deelnemen. De
derde bevinding is dat de landelijk waargenomen trend van de zogenoemde ontlezing niet
geldt voor Amsterdam. Jongeren lezen meer dan ouderen, en zijn vaker lid van de
bibliotheek. De vierde bevinding is de constatering dat niet iedereen voldoende wegwijs is
in het vinden van het cultuuraanbod en sommige groepen moeilijk aan informatie op dat
gebied komen. Hier worden de volwassenen met een Turkse of Marokkaanse achtergrond
expliciet genoemd. 20
20 Kunst- en Cultuurmonitor Amsterdam 2006 O&S, juli 2006, p. 5, 6
48
Gemeente Amsterdam
Zich baserend op de feiten uit het onderzoek schetst de Dienst Onderzoek en Statistiek
drie ontwikkelingen die de komende jaren voor cultureel Amsterdam te verwachten zijn.
Ten eerste de algehele trend dat groepen die nu minder participeren dat in de nabije
toekomst meer zullen gaan doen. Ten tweede een toename in de diversiteit van het
aanbod: nieuwe Amsterdammers brengen hun eigen cultuur mee. En als laatste het
ontstaan van mengvormen, zowel in de samenstelling van het publiek als in het culturele
aanbod. 21 Over het geheel genomen is er sprake van een positieve ontwikkeling, en
wordt een belangrijke rol toegekend aan onderwijs.
De staat van de aandachtswijken: Geuzenveld-Slotermeer 2007
In augustus 2007 verscheen een eerste en door de Dienst Onderzoek en Statistiek

uitgevoerde analyse van de staat van de wijk. Op buurtniveau zijn 17 buurten in
Amsterdam onderzocht, dit alles in het kader van de wijkaanpak die van Rijkswege
aandachtswijken in prachtwijken wil transformeren. Ons stadsdeel werd in dit onderzoek
opgesplitst in Slotermeer-Noordoost, Slotermeer-Zuidwest en Geuzenveld, en uitgebreid
met de buurtcombinatie Eendracht. 22 Het rapport is duidelijk in zijn weergave van de
sociaalmaatschappelijke positie van veel stadsdeelbewoners:
• het welzijnsniveau is laag;

• inwoners zijn minder vaak gezond;
• de CITOscores zijn lager en de voortijdige schooluitval is hoger dan het Amsterdamse
gemiddelde;
• er zijn weinig kleine ondernemingen, de werkloosheid in sommige buurten is hoog en
daarmee samenhangend het aandeel minima ook;
• de sociale cohesie in deze wijken is laag en de participatie aan cultuur en sport is lager
dan het Amsterdamse gemiddelde.
Bovengenoemd onderzoek doet op stadsdeelniveau een uitspraak over de participatie

aan cultuur. Gezien de welzijnsproblematiek die dit onderzoek belicht en die in de praktijk
de participatie aan cultuur op zijn minst hindert of zelfs geheel belemmert, is het van
belang bij de uitvoering van ons cultuurbeleid deze invloedrijke factoren niet uit het oog te
verliezen.
21 Kunst- en Cultuurmonitor Amsterdam 2006 O&S, juli 2006, p. 7

22 De staat van de aandachtswijken: Geuzenveld-Slotermeer, O&S, augustus 2007, p.5
49
Gemeente Amsterdam
Bijlage 3 Genodigden
participatieoverleg professionals
cultuurbeleid, juni 2008
Jeannette Dekeukeleire Art Kitchen
Andreas Fleischmann 4 West Jeugdtheaer en De Meervaart
Theo Haring Cream Club
Jan van Muiden en Wijnanda Willemse 1800 Roeden
Marina Brito de Campos P. J. Troelstraschool
Bert Libregs De Meervaart
Mirjam Terpstra Studio West
Gerard Cornelisse ISH
Mira Kho/Freek van Duijn Koers Nieuw West
Marion Jonk Koers Nieuw West - cultuureducatie
Jacco Minnaard Stichting NedPhoGo!
Eefke van Nunen Amsterdams Fonds voor de Kunst
Dunja Colman Amsterdams Fonds voor de Kunst
Ruud Jansen De Vlugtschool
Ron van Oostveen Slotermeerschool
Jan van Velzen basischool ‘t Koggeschip
Jan van Zijp Geheugen van West
Adelaert Wijdom kunstenaar
Leo van Munster kunstenaar
Joachim Bosboom Muziekschool Amsterdam
Nanko Horstmann Stichting DOCK
Rick Goudsmit kunstenaar
Joris Vermeulen freelance adviseur/ redacteur
Marieke Leeuwenburgh premaster Sociologie UvA
Tonguç Oksal Multitone/Difrin Beach Club Sloterplas
Ineke Brunt Ymere
Marieke Gerritsen De Principaal
Lida Voorn De Key
Iris Dik AWV
Ethem Ileri en Esmeralda Huizen Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling
Corine Tetteroo Openbare Bibliotheek Amsterdam
René Brouwer en Bart Wortman Far West
Liesbeth Verweij Eigen Haard
Linda Schalkwijk Stadgenoot
Albert Ravestein Het Oosten
Larry Bath De Alliantie
Monique Brewster Rochdale
Maia Wouters Amsterdams Historisch Museum
Sebo Bakker Zid Theater
Mieke van der Star
Deelraadsleden Geuzenveld-Slotermeer (als toehoorders)
50
Gemeente Amsterdam
Bijlage 4 Verslag
participatieoverleg professionals
cultuurbeleid, juni 2008
Aanwezig namens het stadsdeel:
Tys de Ruijter, voorzitter, portefeuillehouder Kunst en Cultuur
Martijn de Graaf, beleidsmedewerker Kunst en Cultuur
Jeannetta van Baarsen, Via.Vi Office Management, verslag
De heer De Ruijter opent de bijeenkomst om 19.42 uur en heet de aanwezigen welkom.

Hij licht het doel van de participatiebijeenkomst toe: met elkaar van gedachten wisselen
over wat het stadsdeel op het gebied van kunst en cultuur kan toevoegen aan hetgeen
Amsterdam al heeft, en over wat de stad mist, dat in Nieuw West wel te vinden is, maar
nog moet worden aangeboord. Het is verheugend dat wordt gewerkt aan een nieuwe Nota
Cultuur en dat kunst en cultuur steeds meer aandacht krijgen. Dit moet vervolgens naar
stadsdeelniveau worden vertaald.
De aanwezigen geven hierna, op daartoe uitgereikte briefjes, aan wat op het gebied van
kunst en cultuur goed loopt in het stadsdeel en wat ontbreekt of voor verbetering vatbaar
is.
De heer De Ruijter constateert naar aanleiding daarvan een roep om meer, vooral grote,
voorzieningen, zoals een theaterschool, een (drive-in) bioscoop en buitenateliers. De
vraag daarbij is wat het stadsdeel hierin zou kunnen betekenen, hoe een klein stadsdeel
dergelijke voorzieningen zou kunnen realiseren en hoe dit zich verhoudt tot voorzieningen
die al in de stad aanwezig zijn.
• De heer Van Munster (kunstenaar) stelt dat er veel kleine mogelijkheden en kansen
liggen, maar nog niet benut worden. Hierbij denkt hij aan, al dan niet tijdelijke, kunst in
de openbare ruimte. Het stadsdeel kan realisatie daarvan makkelijker maken, door het
snel verlenen van vergunningen.
• De heer Goudsmit (kunstenaar) suggereert bij kleinschalige projecten de
buurtcoördinator een rol te laten spelen.
• De heer Wijdom (kunstenaar) zou graag zien dat de mogelijkheid wordt geboden om
kleinschalige projecten te organiseren, met als doel de buurtbewoners voor kunst te
interesseren, waardoor zij wellicht ook andere kunstuitingen gaan bezoeken.
• Mevrouw Hilberda (Geheugen van West) acht een meer structureel en laagdrempelig
aanbod vanuit duidelijke locaties van belang. Als buurtbewoonster mist zij dat.
• De heer Fleischmann (4 West Jeugdtheater en de Meervaart) hecht vooral aan
kleinschaligheid, in de zin van het in de buurt aanbieden.
• Mevrouw Kho (Koers Nieuw West) opteert voor samenwerking tussen commerciële en
cultureel ondernemende en onderwijzende instellingen. Op het gebied van theater is
het aanbod nooit te groot. Als er meer aanbod is, komen de mensen vanzelf.
• De heer Libregs (De Meervaart) meent dat initiatieven vanuit kunstenaars,
ondernemers en omgeving moeten komen. Vervolgens is er een wisselwerking met het
stadsdeel nodig om zaken te kunnen realiseren. Zijns inziens kan er niet genoeg
gebeuren in Nieuw West. Dat leidt tot een beter imago. Daarbij is het niet nodig dat
alles zich concentreert in en rond de Meervaart, maar juist sprake is van spreiding over
een groot gebied.
51
Gemeente Amsterdam
• Mevrouw Dekeukeleire (Art Kitchen) stelt dat het gaat om aandacht en het neerzetten
van een eigen gezicht. In Geuzenveld is potentieel alles aanwezig wat hiertoe nodig is.
Van belang is aandacht te krijgen van Amsterdam en van de mensen die met plezier in
het stadsdeel wonen. Het is een buurt die volop in verandering is. Dat geeft energie.
• De heer Vermeulen (freelance adviseur/redacteur) verwijst naar Amsterdam Noord
waar door bepaalde trekkers, zoals het filmmuseum en MTV, mensen opeens vanaf de
andere kant van het IJ naar noord kwamen. Dat zorgt voor dynamiek.
• Mevrouw Kho acht van belang dat laagdrempelig begonnen wordt, temeer daar het
stadsdeel veel bewoners heeft, die niet als vanzelfsprekend de weg naar de gevestigde
instellingen weten.
• De heer Wijdom meent dat de interesse van mensen verbreed kan worden door te
beginnen met kleine dingen en vooral door aan te sluiten bij scholen.
• De heer Van Munster suggereert bij een opening geen bier te schenken, maar een
barbecue te organiseren. Dat spreekt de bewoners van het stadsdeel aan.
• De heer Oksal (Enturktainment) wijst op het belang dat men weet wie men wil bereiken.
Het stadsdeel telt meer allochtone dan autochtone bewoners. Om deze bewoners te
bereiken, moeten dingen worden aangeboden vanuit de eigen cultuur, door
bijvoorbeeld toneelgezelschappen of kunstenaars uit het land van herkomst uit te
nodigen. Daarnaast is van belang rekening te houden met door de cultuur bepaalde
gevoeligheden.
• Mevrouw Van Dijk stelt dat het enerzijds gaat om het benaderen van bepaalde
bewonersgroepen en anderzijds om iets nieuws te programmeren bij een activiteit waar
toch al veel mensen op af komen, zoals inderdaad een barbecue of een rommelmarkt.
Mensen staan daar voor open.
• De heer Libregs geeft aan dat er een verschil is tussen de ondernemer en de
kunstenaar als het gaat om het benaderen van de doelgroep. Voorkomen moet worden
dat er concurrentie ontstaat tussen alle goede initiatieven die er zijn. De laatste jaren
zijn absoluut positieve ontwikkelingen zichtbaar. Maar de initiatieven die er zijn moeten
verder ontwikkeld worden. Hieraan kan worden bijgedragen door met de diverse
betrokkenen met enige regelmaat bijeen te komen. Tot slot juicht hij samenwerking
tussen de Meervaart en het openlucht theater bij de 1800 Roeden toe.
• De heer Wijdom stelt dat eerst moet worden ingezet op het bewerkstelligen dat
bewoners hun huis uit komen om culturele activiteiten te bezoeken.
• De heer Oksal geeft aan dat dit mede beoogd wordt met de mediterrane sfeer in de
Beachclub. Daarnaast blijkt dat het de laatste jaren makkelijker is geworden om een
Turkse voorstelling in de Meervaart te programmeren. Hij zou graag zien dat er een
voorziening komt tussen de Meervaart en een museum in.
• De heer Fleischmann brengt naar voren dat ook het nodige gebeurt in ’t Koggeschip, al
is dat vaak niet bekend. Hij zou het toejuichen om met enige regelmaat bijeen te komen
om van gedachten te wisselen, bij voorkeur in informele sfeer. Daarnaast hecht hij aan
een betere podiumvoorziening. ’t Koggeschip is een goede plek, maar de
voorzieningen zijn ontoereikend. Indien bestaande locaties efficiënter worden ingezet,
is daar zeker winst te behalen.
• De heer Haring wijst op de plannen voor de Heldringschool, waar wellicht ook
faciliteiten komen.
• De heer De Graaf onderschrijft dat een structurele oplossing moet worden gevonden
voor het feit dat ’t Koggeschip niet verduisterd kan worden.
• De heer Van Muiden (1800 Roeden) vraagt wie zijn schouders daaronder zet. Is er
iemand binnen ’t Koggeschip beschikbaar om dat op de rit te krijgen.
• De heer Haring wijst op het belang van een evenementenkalender.
• Mevrouw Kho meent dat een evenementenkalender alleen niet genoeg is. Van belang
is een ruimere uitleg naar de bewoners toe en hen bij wijze van spreken aan de hand
mee te nemen.
• De heer Wijdom wijst op de mogelijkheid om tijdens een markt iets uit een voorstelling
voor te spelen, om zo de interesse van publiek te wekken.
• De heer De Ruijter stelt dat dit soort dingen al gebeuren, maar dat dan alsnog sprake is
van een teleurstellende opkomst.
52
Gemeente Amsterdam
• De heer Bakker (ZID Theater) brengt naar voren dat het ZID Theater in Bos en Lommer
pas na vijf jaar goed is gaan lopen. Het tot een succes maken van een dergelijke
culturele activiteit vraagt dus om een lange adem. Hij nodigt iedereen uit een kijkje te
komen nemen.
• De heer Libregs geeft aan dat in heel Nederland geldt dat 40-50% van de
theaterbezoekers uit de directe omgeving en 60- 50% uit de wijdere omgeving komt.
Sommige dingen hebben een grotere aantrekkingskracht en versterken daarmee het
imago van het stadsdeel. Dat geldt voor alle vormen van kunst. Het gaat er om wat het
stadsdeel wenst uit te stralen.
• Mevrouw Wouters (Amsterdams Historisch Museum) zegt dat vanuit het Amsterdams
Historisch Museum geprobeerd wordt samenwerking binnen het stadsdeel aan te gaan
rond wat er binnen het stadsdeel speelt en hoe het stadsdeel er vijftig jaar geleden
uitzag, teneinde dichter bij de bewoners te komen.
• Mevrouw Dekeukeleire memoreert dat het stadsdeel is opgezet als groene
arbeidersbuurt die is opgevuld met alle culturen die de stad rijk is. Dat is een
mengelmoes die tot een positieve energie moet komen. Belangrijk is dat de diverse
organisaties van elkaar weten wat ze aan het doen zijn om vervolgens tot één doel te
komen.
• Mevrouw Kho stelt dat dit niet vanzelf gaat en gestimuleerd moet worden. Wellicht komt
men tot uitwisseling en samenwerking door het organiseren van themagesprekken.
• De heer Van Muiden zou graag zien dat dit snel wordt opgepakt. Een aantal jaren
geleden is dit ook geprobeerd, maar toen helaas tot niets uitgegroeid.
• De heer De Graaf zal ter ondersteuning hiervan een overzicht openbaar maken van
iedere kunstenaar en iedere galerie die zich in het stadsdeel bevindt.
• Mevrouw Kho meldt dat vanuit Koers Nieuw West gesprekken zijn gevoerd rondom
geluid, beeld en media, waaruit veel samenwerkingsverbanden zijn ontstaan. Dit kan
ook op stadsdeelniveau.
• De heer Van Munster roept op scholen te betrekken en kinderen die interesse en talent
hebben bijvoorbeeld mee te laten lopen met kunstenaars en dingen te laten
ontwikkelen.
Hierop wordt de bijeenkomst van 21.00-21.23 uur onderbroken voor een pauze.
De heer De Ruijter brengt de aandacht terug naar de rol van het stadsdeel. De heer De
Graaf zal zich de komende weken buigen over het beleidsstuk waarover de politiek zich
vervolgens moet uitspreken. Er zijn concrete punten naar voren gebracht, zoals:
• maak het makkelijker en zorg dat culturele instellingen en kunstenaars hun ding kunnen
doen,
• geef het positieve aandacht en stimuleer deze,
• nodig culturele instellingen en kunstenaars uit bij andere gelegenheden en probeer op
die wijze verbindingen tot stand te brengen,
• en tot slot streven naar het verbinden van de verschillende initiatieven, bijvoorbeeld
door het organiseren van een netwerkborrel.
Hij nodigt de aanwezigen uit voor het Festival Geuzenveld-Slotermeer Verandert dat op
30 augustus plaatsvindt op Plein ‘40-’45. Diverse organisaties en instellingen zullen zich
daar presenteren en wellicht kan ook ruimte worden gereserveerd voor kunst en cultuur.
Voor het stadsdeel is met name een uitwisseling vanuit de diversiteit in culturele
achtergronden van belang. Het doel achter het stimuleren van kunst en cultuur is om er
voor te zorgen dat de diverse groepen, die nu min of meer langs elkaar heen leven, meer
in aanraking komen met elkaars achtergrond en elkaar meer leren begrijpen. Wat kan het
stadsdeel hiertoe bijdragen?
• De heer Goudsmit memoreert dat indertijd op initiatief van Far West overleg is gevoerd
met kunstenaars om beschikbare ruimtes in het stadsdeel in kaart te brengen en te
53
Gemeente Amsterdam
kijken naar de mogelijkheid om meer te concentreren. Hij zou graag zien dat het
stadsdeel in het kader van de stedelijke vernieuwing hierin een rol zou spelen,
bijvoorbeeld door het beschikbaar stellen van tijdelijke ruimten.
• Mevrouw Kho geeft aan dat vanuit Koers Nieuw West in Slotervaart broedplaatsen
ontwikkeld worden voor jonge kunstenaars, die voor een heel lage huur één collectieve
ruimte tot hun beschikking krijgen met als tegenprestatie dat zij hun expertise
beschikbaar stellen voor culturele evenementen in het stadsdeel.
• De heer De Graaf stelt dat ook de bereidwilligheid bij de corporaties om kunst en
cultuur tijdelijk ruimte te verschaffen de laatste jaren is toegenomen.
• Mevrouw Van der Star constateert dat in de discussie twee zaken door elkaar lopen,
namelijk het feit dat kunst en cultuur thuishoren in een wijk of stad, omdat het bijdraagt
aan levendigheid en een rol speelt als bindmiddel en economisch kracht, en daarnaast
de discussie dat kunst en cultuur de bevolking uit huis moet halen. Deze twee zaken
moeten naast elkaar bestaan, maar hebben ieder een heel andere benadering nodig.
Kan een broedplaats de beoogde doelgroep van het stadsdeel bereiken? Wat is het
ambitieniveau van het stadsdeel behoudens het inzetten van kunst en cultuur om
bewoners met een culturele diversiteit met elkaar in verbinding te brengen, als sociaal
instrument? Wat zijn de kaders? Het is goed om met instellingen en partners rond de
tafel te gaan zitten, maar daarbij is het van belang om ook ondernemers en
economische activiteiten worden betrokken. Het inzetten van kunst en cultuur draagt bij
aan het succes en de waarde van een gebied.
• De heer Libregs onderschrijft dat kunst en cultuur leidt tot een verhoogde waarde van
de leefomgeving. Een overheid moet daarin zijn positie bepalen.
• De heer De Ruijter geeft aan dat het ambitieniveau deels op papier staat. Het doel van
de participatieavond is om het stadsdeel hierin te voeden.
• De heer Haring vraagt of het stadsdeel de creatieve sector ziet als kunstenaars of
ondernemers. Is het zaak dat men aanklopt bij wethouder Dikken?
• De heer De Ruijter geeft aan dat dit deels het geval is. Hij is van mening dat een
cultureel ondernemer het makkelijker heeft dan een kunstenaar, omdat de eerste kan
aankloppen bij het ondernemershuis en daar begeleiding krijgt en kunstenaars te
maken hebben met allerlei lastige weten regelgeving. Het stadsdeel wil dat de diverse
partijen die zich met kunst en cultuur bezig houden de zaken laten bloeien en dat het
stadsdeel daartoe het water en de potgrond levert. De participatiebijeenkomst dient tot
de opbouw naar het benodigde kader.
• Mevrouw Dekeukeleire acht van belang dat partijen weten wat zij van het stadsdeel
kunnen verwachten. Geuzenveld heeft een mooie geschiedenis, is een unieke locatie,
en heeft veel energie, die goed gebruikt moet worden om dingen te laten ontstaan.
Daarbij is echter helderheid nodig in wat bij welke instantie hoort, waarna die instanties
elkaar kunnen bevruchten. Van belang is dat een gezicht wordt neergezet, zowel naar
binnen als naar buiten gekeerd.
• De heer De Ruijter voelt zich aangesproken door de noodzaak het stadsdeel op het
gebied van kunst en cultuur een gezicht te geven. Geuzenveld heeft al een sterk
gezicht als het gaat om het groene karakter, hetgeen versterkt kan worden door
toevoeging van kunst en cultuur. Daar start de ambitie.
• Mevrouw Kho licht toe dat het concept broedplaatsen wordt ingezet door corporaties
om kunstenaars in buurten en wijken actief te laten zijn. Dus niet naar binnen gekeerd,
maar naar buiten. Daarnaast gaat het om het sluiten van een alliantie tussen
commerciële, culturele en onderwijsinstellingen.
• Mevrouw Dekeukeleire stelt dat dit niet kunstmatig kan worden opgezet. Daarbij zijn
kunstenaars vaak juist naar binnen gekeerd. Bij de 1800 Roeden gaat het niet om een
gekozen samenwerking tussen kunstenaars, men ontmoet elkaar immers daar pas.
• De heer Fleischmann wijst op het onderscheid tussen kunstenaars die besluiten
gezamenlijk iets op te zetten, vanuit een idee, en het feit dat er onderdak is waarvoor
vervolgens kunstenaars worden aangezocht. Uitgangspunt moet zijn dat eerst mooie
ideeën worden bedacht, mooie projecten ontstaan en daarna pas wordt aangeklopt
voor de benodigde voorzieningen.
54
Gemeente Amsterdam
• De heer Libregs stelt dat een unieke kans wordt geboden om inbreng te hebben.
Daartoe is het interessanter om het kader open te laten en ruimte te bieden. Er wordt
geluisterd en hopelijk komt daar een goed gevolg op.
• De heer Wijdom onderschrijft dit en zegt in het verleden hierin goede ervaringen te
hebben gehad met het stadsdeel. De ideeën moeten vanuit de kunstenaars en culturele
instellingen komen.
• Mevrouw Van der Star constateert dat partijen het leuk vinden om samen dingen op te
pakken. Daarbij kan het stadsdeel een structuur of visie neerleggen, waarbij de vrije
ruimte wordt opgezocht en een bepaald profiel of verwelkomend gezicht wordt geboden.
Het stadsdeel hoeft geen afgebakend kader neer te zetten, maar wel een ambitie.
• De heer De Ruijter wijst op het feit dat Geuzenveld-Slotermeer een stadsdeel in
beweging is, met nieuwe bewoners, die met de zittende bewoners in contact moeten
komen. Het gaat om een stadsdeel waar mensen langs elkaar heen leven en waar een
gevaar bestaat van radicalisering. Dit probeert men te voorkomen door een “wij-gevoel”
te creëren. Hij zou graag zien dat daaraan vanuit kunst en cultuur wordt bijgedragen.
• De heer Goudsmit stelt dat door de stedelijke vernieuwing de samenstelling van de
bevolking zal veranderen. Sociale woningen worden afgebroken en vervangen door
koopappartementen.
• Mevrouw Kho acht het een mooi gegeven dat grote begrippen als ruimte, transitie,
dialoog en ontmoeting kaderstellend zijn voor het geven van een betekenis aan kunst
en cultuur. Daarnaast is het belangwekkend dat kunst en cultuur een grote rol wordt
toegedicht en ruimte wordt geboden om kunst en cultuur meewerkend te laten zijn aan
bepaalde ontwikkelingen
• Mevrouw Van Nunen (Amsterdams Fonds voor de Kunst) stelt dat ook bij het
Amsterdams Fonds voor de Kunst gemerkt wordt dat hoe nauwer de doelstellingen
geformuleerd worden en hoe meer regelgeving er is, hoe lastiger het wordt. Het is juist
goed om de ruimte te geven om met ideeën te komen, zonder op te leggen wat men
precies wil..
• De heer Van Munster suggereert, met verwijzing naar het succes van de fietsroute, iets
dergelijks op te zetten met een beelden- of theaterroute of het wegnemen van de grens
tussen particuliere tuinen en openbaar gebied, dat ook een ingang kan zijn voor kunst.
• Fleischmann roept op het stadsdeel een aantrekkelijke en spannende locatie te laten
zijn zodat kunstenaars er willen werken.
De heer De Graaf geeft aan dat de beleidsnota op basis van gemaakte opmerkingen
wordt voltooid. Ná de zomer vindt een inspraakronde met bewoners plaats, waarna de
nota wordt voorgelegd aan de raadscommissie en vervolgens in oktober/november
besluitvorming plaatsvindt in de deelraad.
Hij betreurt het dat de scholen en corporaties ondervertegenwoordigd waren en zal
trachten hen nogmaals extra te betrekken. Hij constateert dat het krachtenveld de laatste
jaren intenser is geworden. Het stadsdeel kan steeds beter verbindingen maken tussen
partijen, maar kan nog een verbeterslag maken. Het stadsdeel houdt zich aanbevolen
voor ideeën.
Mevrouw Dekeukeleire verzoekt bij een volgende bijeenkomst architecten uit te nodigen.
Zij geven immers vorm aan het stadsdeel.
De heer De Ruijter meldt dat de aanwezigen het verslag van de bijeenkomst toegestuurd
zullen krijgen. Dat geldt tevens voor de beleidsnota, waarop men, indien gewenst,
uiteraard kan reageren. Hierna sluit hij de bijeenkomst om 22.13 uur af.
07-07-2008/Vi.a.Vi/JvB
55
Gemeente Amsterdam
Bijlage 5 Bewonersparticipatie:
vragen, stellingen en respons
In de aanloop naar van dit nieuwe beleidsplan Cultuur heeft de Commissie in februari het
voorgestelde plan van aanpak goedgekeurd. In dat plan van aanpak is gekozen voor
toetsende bewonersparticipatie. Om de mening van de inwoners van ons stadsdeel over
het nieuwe cultuurbeleid te horen, zijn er in augustus en september twee trajecten
doorlopen. Ten eerste zijn er op het festival ‘Geuzenveld-Slotermeer verandert!’ enquêtes
gehouden onder de festivalbezoekers en op de markt van Plein ’40-’45. Daarnaast is er
op de internetpagina van het stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer een ‘poll’ geplaatst,
bestaande uit stellingen waar men op kon reageren.
Op zaterdag 30 augustus vond op Plein ’40-’45 het festival ‘Geuzenveld-Slotermeer

verandert!’ plaats. Die dag zijn er steekproefsgewijs met circa 80 mensen korte
gesprekken gevoerd naar aanleiding van onderstaande vragen.
-Kent u het aanbod van culturele activiteiten (muziek, theater, film etc) in dit stadsdeel, en
zo ja, wat vindt u er van?
-Het stadsdeel geeft via internet, de Westerpost en het Stadsdeelnieuws informatie over
culturele activiteiten. Is deze informatievoorziening voor u voldoende, of vindt u dat dit
uitgebreid moet worden? ‘
-Het stadsdeel is van plan de komende jaren speciaal voor kinderen en jongeren
extra subsidie te geven, zodat zij meer aan kunst en cultuur kunnen doen. Vindt u dat
belangrijk?
-Vindt u het belangrijk dat kinderen op de basisschool meedoen aan activiteiten op het
gebied van kunst en cultuur?
-Heeft u verder nog opmerkingen, aanvullingen?
Respons
Van die 80 mensen waren er 50 festivalbezoekers, en 30 bewoners op de markt. Het
lagere aantal deelnemers op de markt komt doordat men minder bereidwillig was om over
dit onderwerp te praten. Op de markt toonden veel mensen zich ontevreden over het
bestuur, dan wel de politiek in het algemeen, en werd hier en daar al aangekondigd dat
men niet meer zou gaan stemmen. Belangstelling voor kunst en cultuur was er gering. Er
waren vooral ouderen op de markt. Naast de negatieve geluiden waren er weliswaar ook
mensen die positief tegen het onderwerp aan kijken, maar deze groep was aanzienlijk
kleiner. Uit de gesprekken met hen bleek dat men de informatievoorziening door het
stadsdeel verbeterd vond, en het aanbod meer divers. Meer muziek, meer theater; dat
wordt opgemerkt. De internetpagina en de Westerpost zijn belangrijk bronnen van
informatie. Het voornemen om kunst en cultuur een belangrijkere rol te laten spelen op de
56
Gemeente Amsterdam
basisschool wordt gesteund evenals het beoogde extra subsidiebudget voor kinderen en
jongeren.
Dan de gesprekken op het festivalterrein. Tot de groep festivalbezoekers waarmee die

dag gesproken werd behoren mensen van verschillende leeftijden en achtergronden. Er is
met circa 50 mensen gesproken. De animo om aan een kort gesprek over kunst en cultuur
mee te werken was er dus aanzienlijk hoger. De toon van de gesprekken was ook
overwegend positief. De mensen gaven aan het aanbod aan culturele activiteiten redelijk
tot goed te kennen. De stadsdeelwebsite, de Westerpost en ook het Stadsdeelnieuws
werden genoemd als belangrijkste informatiebronnen. Over het algemeen is deze
informatievoorziening goed. Als men wil weten wat op korte termijn het aanbod is, wordt
vooral de stadsdeelwebsite geraadpleegd. Een aanvullende evenementenkalender, daar
werd slechts in een aantal gevallen om gevraagd. Met betrekking tot het voornemen om
met ingang van 2009 extra subsidiebudget beschikbaar te stellen voor kinderen en jong
volwassen: dit werd nagenoegd unaniem positief beoordeeld. Een paar ondervraagden
merkte daarbij op dat dit een goed instrument zou kunnen zijn ter voorkoming van overlast
(rondhangen, ramen ingooien etc). Alle overige ondervraagden gaven daarentegen aan
het belangrijk te vinden dat kinderen en jong volwassen meer met kunst en cultuur
moeten komen, omdat dit goed is voor hun sociale, maatschappelijke en cognitieve
ontwikkeling. Deze groep ondervraagden ziet ook graag dat er op de basisscholen meer
activiteiten op dit gebied plaatsvinden. Er waren verder geen opmerkingen of
toevoegingen.
Begin september publiceerde het stadsdeel op haar website onderstaande stellingen en

werden bewoners opgeroepen daarop te reageren. Van 5 tot en met 15 september
konden bewoners reageren. Een oproep op de site en in de Westerpost vestigde hier de
aandacht op.
-Ik vind het belangrijk dat kinderen en jongeren meer in contact komen met kunst en
cultuur, bijvoorbeeld door meer aan activiteiten deel te nemen.
-Het stadsdeel moet meer informatie geven over het aanbod van culturele activiteiten, en
wat er waar te doen is.
-Ik zou het waarderen als er meer kunstenaars in de buurt/in mijn wijk actief zijn.
-Als er meer aanbod is van culturele activiteiten in het stadsdeel, zal ik daar meer gebruik
van maken/aan deel nemen/naar toe gaan.
Ik vind het belangrijk voor de kwaliteit van mijn leefomgeving/stadsdeel er culturele

activiteiten aangeboden worden.
Respons
In genoemde periode hebben slechts 3 bewoners op de stellingen gereageerd. Dat is
helaas te weinig om hier als relevante uitkomst te vermelden.
57
Gemeente Amsterdam
Bijlage 6 Overzicht Cultuur in

Geuzenveld-Slotermeer: ‘Wie is
wie?’, september 2008
Muziek
Accordeonvereniging Aves
Lydia Brunel, secretaris
l.brunel@chello.nl
Artisten Reünie Club

Ria Berkhout, secretaris
M.J.F.Berkhout@upcmail.nl
Bert Cramer (Belcanto)

bertcramer@hetnet.nl
Nederlands Philharmonisch Orkest / NedPhoGo!

Jacco Minnaard, projectleider
jm@nedpho.nl
www.nedphogo.nl
Excelsior
Hans Ruesink, voorzitter
voorzitter@jongexcelsior.nl
www.jongexcelsior.nl
Muziekschool Amsterdam
Jitske de Gelder, projectleider
Jgelder@msadam.nl
www.msadam.nl
Studio West
Mirjam Terpstra, projectleider
info@studiowest.nl
www.studiowest.nl
Loudfoundation
Rivelino Rigters
info@loudfoundation.org
www.loudfoundation.org
58
Gemeente Amsterdam
Het Musiforum
Steinie Eggerding, secretaris
info@hetmusiforum.nl
www.hetmusiforum.nl
Theater
4 West Jeugdtheater en Video
Andreas Fleischmann, zakelijk leider
info@4west.nl
www.4west.nl
Stichting Tuinstadtheater
Lieke Mensink, voorzitter
info@tuinstadtheater.nl
www.tuinstadtheater.nl
Theater Rast / project Jong Rast

Gert de Boer, zakelijk leider
info@rast.nl – rast.theater@meervaart.nl
www.rast.nl
Zid & Dizz Kids Theater

Sebo Bakker, zakelijk leider
sebo@zidtheater.nl
www.zidtheater.nl
Kunstenaars
Benjamin Benrakad
benrakad@gmail.com
Leo van Munster

mailus@donleo.org
www.Leonardvanmunster.com
Rick Goudsmit
rickgoudsmit@tiscali.nl
Adelaart Weijdom
mail@adelaart.nl
Jan van Muiden

jan@janvanmuiden.nl
www.janvanmuiden.nl
Hedwig van der Heijden

hedwigvdheiden@hetnet.nl
59
Gemeente Amsterdam
Broedplaatsen
1800 Roeden
info@1800roeden.nl
www.1800roeden.nl
Gemeente Amsterdam - Bureau Broedplaatsen

info@bureaubroedplaatsen.amsterdam.nl
www.bureaubroedplaatsen.amsterdam.nl
Bibliotheken
Filiaal Slotermeer
Plein ’40-’45 nr. 1
slm@oba.nl
www.oba.nl
Filiaal Geuzenveld
Albardakade 3
geu@oba.nl
www.oba.nl
Marij Janssen, Hoofd Regio Nieuw West

m.janssen@oba.nl
www.oba.nl
Corien Tetteroo
Medewerker Cultuur en PR
c.tetteroo@oba.nl
www.oba.nl
Basisonderwijs en cultuureducatie
’t Koggeschip
Lidy Nelissen
Intern begeleider/coach Kunst- en cultuureducatie
lidynelissen@tkoggeschip.nl
www.tkoggeschip.nl
Slotermeerschool
Ron van Oostveen, directeur
oostveen@slootermeerschool.nl
www.slotermeerschool.nl
60
Gemeente Amsterdam
Burgemeester De Vlugtschool
Ruud Jansen, directeur
ruujan@vlugt.edu.amsterdam.nl
www.vlugt.edu.amsterdam.nl
St. Henricusschool
Michel d’Arnault, directeur
directie@sthenricus.nl
www.sthenricus.nl
P. J. Troelstraschool - Kunstmagneetschool
Marina Brito de Campos, directeur
m.britodecampos@troelstraschool.nl
www.troelstraschool.nl
MOCCA – Expertise Netwerk Cultuureducatie Amsterdam

Peggy Brandon, directeur
pbrandon@mocca-amsterdam.nl
Thijs van der Vossen, accountmanager Nieuw West

tvandervossen@mocca-amsterdam.nl
Voortgezet Onderwijs
NOVA college
Rita Hendriks, docent CMV
r.hendriks@nova.esprit-sg.nl
www.nova.esprit-sg.nl
Otto Heldringschool
Ad van der Borst, docent theater
info@ogheldringschool.nl
www.deheldringschool.nl
Organisaties
CreAm Club
Theo Haring en Irene Kopp
info@creamclub.nl
www.creamclub.nl
ISH Institute
Marcel van Berkel, algemeen directeur
marcel@beterrish.nl
www. www.ish-events.com
61
Gemeente Amsterdam
Art Kitchen Galerie

Jeanette de Keuckeleire
info@artkitchen.nl
www.artkitchen.nl
Geheugen van West

Jan van Zijp, projectleider
geheugenvanwest@planet.nl
www.geheugenvanwest.nl
Catharsis Producties
Conny Groot
catharsisproducties@xs4all.nl
Stichting Buurtbelangen
Andre Bos, directeur a.i.
andre@buurtbelangen.nl
www.buurtbelangen.nl
Amsterdams Historisch Museum

Maia Wouters, medewerker outreach, afdeling educatie
maiawouters@ahm.amsterdam.nl
www.ahm.nl
Stichting Indisch Welkomst Monument

Berthy Korvinus
berthykorvinus@hetnet.nl
Rob van den Broeke
rvdbroeke@xs4all.nl
Amsterdams Fonds voor de Kunst

Ludmilla van der Kroon, cultuurverkenner Nieuw West
nieuwwest@afk.nl
www.afk.nl
Optisport Amsterdam / Sloterparkbad (o.m. West Beach Filmfestival)

Marco van Leeuwen (manager)
sloterparkbad@optisport.nl
www.sloterparkbad.nl
No Academy
Institute for Art & Society
Paul Gofferjé, directeur
info@noacademy.org
www.noacademy.org
62
Gemeente Amsterdam
Africa in the Picture

Heidi Lobato, directeur
info@aitp.nl
www.aitp.nl
Stichting Dock
Renske Abbink, Hoofd Jongerenwerk en JSP Geuzenveld-Slotermeer
rabbink@dock.nl
www.dock.nl
Difrin Beach Club Sloterplas

Tonguç Oksal
tyo@live.nl
www.difrinbeach.com
Outdoor Cinema (West Beach Filmfestival)

Roelof Fruithof, directeur
info@outdoorcinema.nl
www.outdoorcinemal.nl
Podia
De Meervaart
Bert Liebregs, directeur
BLiebregs@meervaart.nl
www.meervaart.nl
Podium Mozaïek
Zafer Yurdakul, zakelijk leider
info@podiummozaiek.nl
www.podiummozaiek.nl
Kunst in de openbare ruimte

Kunst en Stadswerk (onderhoud, uitvoering en projectleiding)
Geert Lebbing
g.lebbing@scarlet.nl
Wiseguys – advies beeldende kunst

Harold Schouten, adviseur
harold@wiseguysathome.nl
www.wiseguysathome.nl
63
Gemeente Amsterdam
Corporaties
Ymere
Ineke Brunt, strategisch adviseur
i.brunt@ymere.nl
www.ymere.nl
Stadgenoot
Linda Schalkwijk, gebiedsontwikkelaar
lschalkwijk@stadgenoot.nl
www.stadgenoot.nl
De Key – de Principaal
Marieke Gerritsen
mgn@deprincipaal.dekey.nl
www.dekey.nl
Far West
Bart Wortman
wortman@farwest.nl
www.farwest.nl
Eigen Haard
Aggie Jorna
Rayonhoofd West - Afdeling Participatie en Wijkbeheer
A.Jorna@eigenhaard.nl
www.eigenhaard.nl
de Alliantie
Jürgen Klaassen, gebiedsontwikkelaar
jklaassen@de-alliantie.com
www.de-alliantie.nl
Rochdale
Monique Brewster
mbrewster@rochdale.nl
www.rochdale.nl
Gemeente Amsterdam –
Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling
Ethem Ileri, beleidsadviseur, kunst en cultuur
E.Ileri@DMO.AMSTERDAM.NL
Esmeralda Huizen, beleidsadviseur kunst en cultuur

E.Huizen@DMO.AMSTERDAM.NL
64
Gemeente Amsterdam
www.dmo.amsterdam.nl/kunst_en_cultuur
Gemeente Amsterdam –
Koers Nieuw West
Programma Kunst en Cultuur
Mira Kho en Freek van Duijn, projectleiders Cultuur

M.Kho@koersnieuwwest.amsterdam.nl & F.vanDuijn@koersnieuwwest.amsterdam.nl
www.koersnieuwwest.amsterdam.nl
Portefeuillehouder Kunst en Cultuur,Tys de Ruijter
dbsecretariaat@geuzenveld.amsterdam.nl
Beleidsadviseur, Martijn de Graaf

mdgraaf@geuzenveld.amsterdam.nl
Wijkmanager Slotermeer, Maureen Linthout

mlinthout@geuzenveld.amsterdam.nl
Wijkmanager Geuzenveld, Bart van Ballegooijen

bvballengooijen@geuzenveld.amsterdam.nl
Wijkweb Geuzenveld
Annemieke van der Graaf
avdgraaf@geuzenveld.amsterdam.nl
http://wijkweb.web-log.nl/mijn_weblog/.
Wijkweb Slotermeer
Wouter Dolmans
wdolmans@geuzenveld.amsterdam.nl
http://wijkweb.web-log.nl/mijn_weblog/.
Steunpunt Leefbaarheid en Veiligheid Buurt 1 & 2

Ruud Holla en Ires Rodriguez
rholla@geuzenveld.amsterdam.nl & irodriguez@geuzenveld.amsterdam.nl
Soad Assaban en Sandy Rappa
sassaban@geuzenveld.amsterdam.nl & srappa@geuzenveld.amsterdam.nl
65
Gemeente Amsterdam
Steunpunt Leefbaarheid en Veiligheid Buurt 5

Andre Ormskerk
aormskerk@geuzenveld.amsterdam.nl
Steunpunt Leefbaarheid en Veiligheid Buurt 6, 7 en 8

Kenneth Nelson en Shirly Elgin
knelson@geuzenveld.amsterdam.nl en selgin@geuzenveld.amsterdam.nl

Dennis Kalijan en Fatima Oulad Ahmed
dkalijan@geuzenveld.amsterdam.nl en nfouladahmed@geuzenveld.amsterdam.nl
Schatkamer
Sanne Rozemeijer, coördinator
srozemeijer@geuzenveld.amsterdam.nl
Chantal Hazelaar, projectleider

CHazelaar@geuzenveld.amsterdam.nl
Sociaal Interim Beheer

Mechteld van Dijk, projectleider Buurt 9
MvanDijk@geuzenveld.amsterdam.nl
Karin Mulder, projectleider Buurt 5

KMulder@geuzenveld.amsterdam.nl
Dogan Oorthuis, projectleider Geuzenveld Zuid

DOorthuis@geuzenveld.amsterdam.nl
66

Beleidsplan Geuzenveld 2009-2012

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Beleidsplan Geuzenveld 2009-2012

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Sector Beleid

Ruimte benutten, krachten

Beleidsplan Cultuur 2009 – 2012

Jong Rast / 5 O’ Clock Class West . Foto: Frank Hanswijk

Ruimte benutten, krachten bundelen

In de openbare ruimte, op scholen, door ondernemers, in de vernieuwing, als

Ruimte benutten, krachten bundelen

1. Kaders van het cultuurbeleid 9

Bijlage 1 Ontwikkelen en Verbinden - Kunst en Cultuurmanifest Nieuw West 42

Bijlage 2 ‘Cultuurmonitor’ en ‘Staat van de aandachtswijk’ 48

Bijlage 3 Genodigden participatieoverleg professionals cultuurbeleid, juni 2008 50

Bijlage 4 Verslag participatieoverleg professionals cultuurbeleid, juni 2008 51

Bijlage 5 Bewonersparticipatie: vragen, stellingen en respons 56

Bijlage 6 Overzicht Cultuur in Geuzenveld-Slotermeer: ‘Wie is wie?’, september 2008 58

Ruimte benutten, krachten bundelen

Ruimte benutten, krachten bundelen

De stedelijke vernieuwing in stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer is zeer bepalend voor de

Ruimte benutten, krachten bundelen

Met in het verschiet de accentverschuiving in de vernieuwing naar Slotermeer is het zaak

3 Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2009-2012, Gemeente Amsterdam, Dienst Maatschappelijke

Ruimte benutten, krachten bundelen

NedPhoGo!: ‘Uit in eigen buurt’ in ’t Koggeschip, september 2008.

Steeds vaker komen orkesten, theater- of dansgezelschappen en andere culturele

Terugkerend naar de structuur van dit beleidsplan: in hoofdstuk 1 volgt eerst de

Vervolgens wordt uiteengezet (hoofdstuk 2) wat de breedte is van het beleidsterrein en

Ruimte benutten, krachten bundelen

Voorjaarsfeest 2008 op het Lambertus Zijlplein: dans. Foto: stadsdeel/Wijkweb

Ruimte benutten, krachten bundelen

1. Kaders van het cultuurbeleid

1.1. Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2009-2012: gemeente Amsterdam

5 Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2009-2012, Gemeente Amsterdam, DMO, mei 2007, p. 26

Ruimte benutten, krachten bundelen

Op het gebied van Talentontwikkeling:

Nieuw ontwikkelen: - alle basisscholen in het stadsdeel dienen cultuureducatie in hun

Verbreden - het project Schatkamer zal in de bovengenoemde integrale aanpak

Voortzetten - bevorderen van een laagdrempelig podiumaanbod op diverse locaties in het

Voortzetten - we ondersteunen projecten op dit gebied en werken samen met culturele

De hoofdlijn Laboratorium zal vertaald worden door de versterking van creatieve

Nieuw ontwikkelen - in het kader van de stedelijke vernieuwing kunstenaars en culturele

Nieuw ontwikkelen - in samenwerking met de stadsdelen Bos en Lommer en Westerpark

Ruimte benutten, krachten bundelen

Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) te Amersfoort

Met betrekking tot de laatste hoofdlijn Prachtstad, willen wij:

Nieuw ontwikkelen - in het kader van de stedelijke vernieuwing in Slotermeer en het

Verbreden - de samenwerking met culturele organisaties uit de stad versterken en het

Ruimte benutten, krachten bundelen

Verbreden - het integreren van kunst en cultuur binnen de taalwijzer, inburgeringtrajecten

Verbreden - muziekverenigingen en theatergezelschappen stimuleren in de wijken

Nieuw ontwikkelen - kunstwerken in de openbare ruimte onderhouden op basis van een

1.2. Manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’

6 Manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’, april 2007, p.1

7 Manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’, april 2007, p.1

Ruimte benutten, krachten bundelen

Ruimte benutten, krachten bundelen

1.2.4. Richting 2012: hoofdlijnen, werkomgevingen en focusnotitie

In de genoemde interventie zijn voorts de andere twee hoofdlijnen ‘cultuureducatie’ en

9 Manifest ‘Ontwikkelen en verbinden’, april 2007, p.5

Ruimte benutten, krachten bundelen

1.3. Bestuursakkoord ‘Groeien in Geuzenveld-Slotermeer’

Na de verkiezingen voor de gemeenteraad in maart 2006, trad in stadsdeel Geuzenveld-

Van deze vijf aandachtspunten worden er drie uitgewerkt op stadsdeelniveau: de

1.4. Trend: culturele toestroom van binnen de ring naar buiten

Stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer zal de komende jaren intensiever gaan samenwerken

10 Focusnotitie voor Dé Koers van Nieuw West, juli 2008, p. 5