Anette, Makulit Ang pagbubuod ay hindi lamang pagsisipi o pagsasaulo
ni: Lilibeth A. Magtang ng mga detalye. Ito ay nangangailangan ng pang-unawa
sa nilalaman ng babasahin. Sariling salita ang ginagamit “Anette… Anette… Aneeeeette!” Malakas na sigaw ni Aling sa pagpapahayag ng pinakamahahalagang kaisipan o Sion na halos nakagulantang sa buong barangay. “Alam ko na, detalye ng binasa. naroroon na naman siya,” wika ni Aling Sion sa sarili. Lagi nang ganoon ang kanilang sitwasyon. Kinagawian na kasi ni Maaaring gawing pabigkas o pasulat ang pagbibigay ng Anette ang paglalaro buong araw hanggang paglubog nito. buod. Ang pagbubuod kung pasulat ay karaniwang Ang paglalaro lamang ang tanging mahalaga sa kaniya. isinusulat sa paraang patalata. Kadalasan ay nalilimutan na niyang kumain dahil sa kawilihang maglaro maghapon. PANGHALIP Minsan pati ang paliligo ay nalilimutan na rin ni Anette. Ang panghalip ay salitang ginagamit upang “Nanay, pakiusap kumain na tayo, gutom na gutom na ako.” ipanghalili o ipalit sa pangalan ng tao, lugar, bagay, o Uupo na lang sa mesa at basta susubo ng pagkain si Anette. pangyayari. Ginagamit ito upang maiwasan ang pauli “Sandali! mas mabuti kung maghuhugas ka muna ng iyong ulit na paggamit sa mga pangngalan. mga kamay bago ka kumain. Napakadumi ng iyong buong katawan dahil sa maghapon mong paglalaro,” sabi ni Aling Panghalip Panao – ginagamit na panghalili sa Sion. pangalan ng tao. Sa halip na sundin ang utos ng ina, tuloy pa rin sa pagkain si Halimbawa: ako, ikaw, siya, sila, kami, tayo, sina Anette kahit hindi makapaghugas ng kamay, ang mahalaga sa kaniya ay makatapos agad ng pagkain. Panghalip Paari- ginagamit na panghalili sa Pagtapos kumain, lalabas muli si Anette at hahanapin na pangalan ng taong nagmamay-ari ng mga bagay, hayop, naman ang kaniyang mga kalaro kahit madilim na. Minsan pangyayari, o gawain. umuwi si Anette na umiiyak. “Nanay, napakasakit po ng aking Halimbawa: akin, ko, iyo, mo, kaniya, kanila, nila tiyan, halos pabulong dahil namimilipit na siya sa sakit. “Iyan ang palagi kong sinasabi sa iyo, huwag kang Ang panghalip pamatlig ay ginagamit na panghalili na magpapalipas ng gutom, umuwi kapag oras ng pagkain. Isa pa, panturo sa pangalan ng tao, bagay, lugar, o gawain. maligo at magpahinga. Halimbawa: ito, nito, dito/rito, ganito, ire, niyan, diyan/riyan, ganiyan, iyan, niyon, doon/roon, ganoon, PANGHALIP PANAKLAW iyon, noon, dine/rine, ganiri, heto, hayan, hayun, ayan Ang panghalip na panaklaw (mula sa salitang "saklaw," kaya't may pahiwatig na "pangsaklaw" o "pangsakop") ay literal na "panghalip na walang katiyakan" o "hindi tiyak."
Halimbawa ng panghalip na panaklaw ang mga salitang
lahat, madla, sinuman, alinman, anuman, ilan, at pawang.
PAGSASAAYOS NG SALITA NG PA-ALPABETO
Ang mga salita ay maaaring iayos nang pa-alpabeto. Iniaayos ito sa pamamagitan ng pagtingin sa unang titik ng salita.
Kung may dalawa o higit pang salita na nagsisimula sa
magkaparehong titik, ang susunod na titik naman ang dapat isaalang-alang.
PAGBUBUOD Ang buod ay pinaikling salaysay ng isang mahabang babasahin. Ang paraang ito ng pagkuha ng pangunahing diwa ng teksto ay tinatawag na pagbubuod.