SFNF) Ahf/ Tyf S) XL Cgo Fdflhs CK/FW Tyf Hfo P) G, @) #@

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 9

www.lawcommission.gov.

np

sfnf]ahf/ tyf s]xL cGo ;fdflhs ck/fw tyf ;hfo P]g, @)#@
k|df0fLs/0f tyf k|sfzg ldlt
@)#@.%.@)
;+zf]wg ug]{ P]g
!= Gofo k|zf;g P]g, @)$* @)$*.@.!^
@= u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug{]
P]g, @)^^ @)^^.!).&
#= s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)&@ @)&@.!!.!#
$= g]kfnsf] ;+ljwfg cg's"n agfpg s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)&% @)&%.!!.!(

@)#@ ;fnsf] P]g g+= !)

=============

sfnf]ahf/ tyf s]xL cGo ;fdflhs ck/fw tyf ;hfo P]g


k|:tfjgf M ;j{;fwf/0f hgtfsf] :jf:Yo, ;'ljwf / cfly{s lxt sfod /fVg sfnf]ahf/,
gfkmfvf]/L, hDdfvf]/L, ld;fj6 / s]xL cGo ;fdflhs ck/fw lgoGq0f ug{ jf~5gLo ePsf]n],
>L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| jL/ ljqmd zfxb]jaf6 /fli6«o k~rfotsf] ;Nnfx /
;Ddltn] of] P]g agfOaS;]sf]5 .
!= ;+lIfKt gfd, lj:tf/ / k|f/De M -!_ o; P]gsf] gfd æsfnf]ahf/ tyf s]xL cGo
;fdflhs ck/fw tyf ;hfo P]g, @)#@Æ /x]sf]5 .
-@_ of] P]g g]kfn ========== e/ nfu" x'g]5 .
-#_ of] P]g t'?Gt k|f/De x'g]5 .
@= sfnf]ahf/ M s;}n] b]xfosf] s'g} sfd u/] u/fPdf sfnf]ahf/ u/]sf] 7x/L lghnfO{
b]xfodf n]lvPadf]lhd ;hfo x'g]5 M–

 of] P]g ;+jt\ @)^% ;fn h]7 !% ut]b]lv nfu" ePsf], k|z:tL / clw/fHo zAb lemlsPsf] .
 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg"g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .

1
www.lawcommission.gov.np

-s_ g]kfn ;/sf/n] df]n lgwf{l/t ul/lbPsf]df ;f] df]ndf / g]kfn


;/sf/n] df]n lgwf{l/t gu/]sf]df g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf
;"rgf k|sflzt u/L tf]lslbPsf] dfn j:t'sf] pTkfbs, cfofts jf
d'Vo ljt/sn] lgwf{l/t u/]sf] df]neGbf a9L df]n lnO{ s;}n] s'g}
dfn j:t' laqmL u/]df ;f] dfn j:t'sf] lnPsf] df]n lkmtf{ u/fO{ ;f]
dfn j:t' hkmt u/L lghnfO{ Ps jif{;Dd s}b x'g]5 / bz nfv
?k}ofF;Dd hl/jfgf ;d]t x'g ;Sg]5 .
:ki6Ls/0f M s'g} dfn j:t'sf] yf]s jf v'b|f df]n lgwf{l/t ubf{ ;DalGwt
If]qsf] egfO{ ;d]t a'´L ;fdfGotof lgDg ljifox¿df Wofg lbO{
pkef]Qmfn] ;'ky df]ndf kfpg] u/L df]n lgwf{/0f ug'{ k5{ M–
-s_ dfn j:t'sf] df]n,
-v_ ef8f e/f]6,
-u_ eG;f/ dx;"n,
-3_ dfn j:t' cfoft jf pTkfbg ubf{ nfUg] k|rlnt sfg'gn]
dfGotf x'g] lsl;dsf] s/, b:t'/ / d'gfl;j dflkmssf] ;a}
lsl;dsf] vr{,
-ª_ k|lti7fg vr{,
-r_ l8n/, l/6]n/ jf Ph]06sf] d'gfl;a sldzg, /
-5_ pTkfbs jf cfoftssf] d'gfl;a d'gfkmf .
-v_ lgwf{l/t df]ndf v'nf ahf/df ;lhn};“u rflx+bf] dfqfdf pknAw
gx'g] v08 -s_ adf]lhdsf] s'g} dfn j:t' s;}n] lghL pkef]usf
nflu egL cfb]z jf s'kg u/fO{ jf gu/fO{ lnPsf]df To:tf] dfn
j:t' jf cfb]z s'kg g} a9L df]n sldzg lnO{ jf glnO{ laqmL
u/]df jf c¿ tj/n] lbPdf To:tf] dfn j:t' jf cfb]z s'kg afkt
lnPsf] df]n sldzg lkmtf{ u/fO{ ;f] dfn j:t' hkmt / cfb]z s'kg

 s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)&@ åf/f ;+zf]lwt .

2
www.lawcommission.gov.np

ab/ u/L lghnfO{ Ps jif{;Dd s}b jf b'O{ nfv krf; xhf/ ?k}ofF;Dd
hl/jfgf jf b'j} x'g ;Sg]5 .
t/–
-!_ dfn j:t' lnO;s]kl5 cfjZos g/x]df cfjZos gx'gf;fy
h;sf] cfb]z s'kgn] ;f] dfn j:t' lnPsf] xf] lghsf]
lnlvt :jLs[ltn] lghn] tf]lslbPsf] JolQmnfO{ cfkm"n]
lnPsf] df]ndf ga9fO{ lbg' k5{ . dfn j:t' lnO{ g;s]sf]
eP cfb]z s'kg tTsfn lkmtf{ ug'{ k5{ .
-@_ a9L df]n lnPsf] geO{ To:tf] dfn j:t'af6 cfkmGt jf
l5d]sL s;}sf] lghL pkef]usf nflu vf“rf] 6fg{ cNk
dfqfdf lbPsf]df o; v08adf]lhd ck/fw u/]sf] dflgg]
5}g .
-u_ s'g} dgf]/~hg jf oftfoft ;]jfsf] nflu nfUg] z'Ns jf ef8f
afktsf] l6s6nfO{ ;f] l6s6sf] df]neGbf a9L df]n lnO{ s;}n] laqmL
u/]df a9L lnPsf] df]n /sd hkmt u/L ! jif{;Dd s}b jf hl/jfgf
jf b'j} x'g ;Sg]5 .
-3_ g]kfn ;/sf/n] of] bkmf cGtu{t df]n lgwf{/0f ug]{ p2]Zosf] nflu
cfjZostf cg';f/ d"No lgwf{/0f ;Nnfxsf/ ;ldltx¿ u7g ug]{5 .
#= gfkmfvf]/L M -!_ bkmf @ cGtu{t df]n lgwf{l/t ePsf]df afx]s g]kfn ;/sf/n]
tf]s]sf] s'g} dfn j:t'sf] Jofkf/ ug]{ JolQmn] dfn j:t' / Jofkf/sf] k|rng cg';f/
;fdfGotof ;os8f @) eGbf a9L d'gfkmf lnPsf] cj:yfdf jf cefjsf] nfe p7fO{
;f] dfn j:t'sf] cg'lrt gfkmf lnO{ laqmL u/]df lghnfO{ Psjif{;Dd s}b jf b'O{
nfv krf; xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf jf b'j} x'g ;Sg]5 .
-@_ bkmf @ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg lgof{tdf 3f6f p7fO{ k}7f/L
u/]sf dfn j:t'sf] xsdf lgof{t ubf{ k/]sf] 3f6f ;d]t p7\g] u/L pkbkmf -!_
adf]lhd d'gfkmf lng kfpg]5 .

 s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)&@ åf/f ;+zf]lwt .

3
www.lawcommission.gov.np

-#_ k|To]s yf]s jf v'b|f laq]mtfn] g]kfn ;/sf/n] tf]lslbPsf] dfn j:t'sf]
d'No;"rL ;a}n] b]lvg] u/L laqmL :yndf 6f“Ug' kb{5 ;f] gug]{nfO{ ! jif{;Dd s}b jf
hl/jfgf jf b'j} x'g ;Sg]5 .
$= dfn j:t'sf] ljrng M g]kfn ;/sf/n] s'g} k|b]z jf lhNnfdf ljt/0fsf nflu
tf]lslbPsf] sf]6fsf] jf s'g}  k|b]z jf lhNnfdf laqmL ljt/0fsf] nflu cfoft ul/Psf]
jf Ph]06, l8n/ jf l/6]n/sf] ¿kdf pknAw ePsf] dfn j:t' cGoq nu]df jf cGoq
laqmL u/]df jf Ph]G;L jf l8n/;Lksf] zt{ la?4 jf pkef]Qmfx¿df ;d'lrt ljt/0f
gx'g] u/L s;}n] laqmL u/]df lghnfO{ Ps jif{;Dd s}b jf b'O{ nfv krf; xhf/
?k}ofF;Dd hl/jfgf jf b'j} x'g ;Sg]5 .
%= hDdfvf]/L tyf s[lqd cefj M ahf/df s'g} dfnsf] s[lqd cefj x'g] u/L ;f]
dfnsf] d"No j[l4 u/fP/ cg'lrt gfkmf lnO{ ahf/df laqmL ug]{ lgotn] To:tf] dfn
j:t' ;+u|x u/L laqmL gu/L hDdfvf]/L u/]df lghnfO{ Ps jif{;Dd s}b jf b'O{ nfv
krf; xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf jf b'j;hfo x'g]5 .
t/, g]kfn ;/sf/n] clt cfjZossf] egL /fhkqdf tf]lslbPsf] dfn
j:t'sf ;DaGwdf ;f]xL ck/fw pTkfbs, cfofts jf d'Vo ljt/s jf lghx¿sf] s'g}
l8n/ jf Ph]06n] u/]df lghnfO{ Psjif{;Dd s}b jf bz nfv ?k}ofF;Dd hl/jfgf jf
b'j} ;hfo x'g]5 .
^= ´'SofO{ laqmL ljt/0f M sd;n dfnnfO{ c;n dfn xf] egL jf Ps dfn j:t'nfO{
csf]{ dfn j:t' xf] eGg] efg kf/L jf s'g} dfn j:t'df ;f] dfn j:t'sf] :t/ 36\g]
u/L ld;fj6 u/L ;f] s'/f gatfO{ s;}n] laqmL ljt/0f u/]df lghnfO{ gf} dlxgf;Dd
s}b jf b'O{ nfv ?k}ofF;DD hl/jfgf jf b'j} x'g ;Sg]5 .
&= cf}iflwdf ld;fj6 / ld;fj6 ePsf] cf}iflwsf] laqmL M -!_ z'4 cf}iflw ;/x laqmL
jf k|of]u u/fpg] lgotn] jf To;/L laqmL jf k|of]u ul/g] ;Dej 5 eGg] hfgL hfgL
cf}iflwsf] k|efj z'Go x'g], 36L x'g] jf ablng] jf xfgLsf/s x'g] u/L s;}n] s'g}
cf}iflwdf ld;fj6 u/]df jf To:tf] ld;fj6 ePsf] jf Dofb gf3]sf] cf}iflw xf] eGg]
hfgL hfgL laqmL u/]df jf laqmL ug{ pBf]u u/]df jf laqmL ug{ /fv]df jf pkrf/sf]

 g]kfnsf] ;+ljwfg cg's"n agfpg s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)&% 4f/f ;+zf]lwt .
 s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)&@ åf/f ;+zf]lwt .

4
www.lawcommission.gov.np

lgldQ s;}nfO{ lbPdf jf ld;fj6sf] ;DaGwdf hfgsf/L gePsf s'g} JolQmnfO{


To:tf] cf}iflw ;]jg ug{ nufPdf lghnfO{ b]xfoadf]lhd ;hfo x'g]5 M–
-s_ HofgnfO{ vt/f k'Ug] ;Defjgf ePdf hGd s}b jf bz
jif{;Dd s}b / hl/jfgf,
-v_ z/L/sf] s'g} c·sf] zlQm IfL0f jf x/0f x'g;Sg] ePdf bz
jif{;Dd s}b / hl/jfgf,
-u_ cGo cj:yfdf kf“r jif{;Dd s}b jf hl/jfgf jf b'j} .
-@_ s'g} c¿ yf]snfO{ cf}iflw egL laqmL u/]df ;d]t pkbkmf -!_
adf]lhdsf] s;'/ u/]sf] 7x/L ;hfo x'g]5 .
*= hl/jfgfsf] pkNnf] xb / hl/jfgf afktsf] s}b M -!_ ========
-@_ hl/jfgfsf] ;hfo tf]Sbf hl/jfgf glt/]df ;f] glt/] afkt slt ;dosf
nflu s}b x'g] xf] eGg] s'/f klg d'2f x]g]{ clwsf/Ln] cfˆgf] lg0f{odf tf]Sg' k5{ .
-#_ h'g s;'/ u/] afkt hl/jfgfsf] ;hfo ePsf] 5 ;f] s;'/df s}bsf]
;hfo ;d]t x'g] /x]5 eg] pkbkmf -@_ cGtu{t hl/jfgf glt/] afkt kf“r jif{eGbf
a9L cjlwsf nflu s}b tf]Sg' x'“b}g . hGd s}b ul/Psf]df hl/jfgf afkt yk s}b
ul/g] 5}g .
(= ;+ul7t ;+:yfn] s;'/ u/]sf] ;DaGwdf M -!_ o; P]gadf]lhd s;'/ ug]{ JolQm s'g}
;+ul7t ;+:yf jf sDkgL ePdf ;f] s;'/ ePsf] s'/f cfkm"nfO{ yfxf lyPg jf s;'/
/f]Sg cfkm"n] ;se/ k|oTg u/]sf] lyof] eGg] s'/f k|dfl0ft ug{ g;s]df afx]s To:tf]
s;'/sf nflu ;DalGwt ;+ul7t ;+:yf jf sDkgLsf] sfd sf/jfO{ pk/ lgoGq0f /fVg]
;~rfns, dxfk|aGws, cGo s'g} clwsf/L jf JolQmnfO{ ;hfo x'g]5 .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s'g} ;+ul7t ;+:yf jf
sDkgLn] u/]sf] s;'/ To:tf] ;+ul7t ;+:yf jf sDkgLsf] ;~rfns, dxfk|aGws jf
c¿ s'g} clwsf/Lsf] hfgfhfg jf nfk/jfxLsf] sf/0f ePsf] xf] eGg] k|dfl0ft ePdf
To:tf] lgb]{zs, dxfk|aGws jf clwsf/L klg o; P]gadf]lhd ;hfosf] efuL x'g]5 .

 s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)&@ åf/f lemlsPsf] .

5
www.lawcommission.gov.np

!)= sldzg M o; P]g cg';f/sf] ck/fw s;}n] u/]sf] jf ug{ nfu]sf] egL s;}n]
;DalGwt clwsf/Ldf hfx]/ u/L ck/fwL kqmfp eO{ bf]ifL 7xl/Pdf lghnfO{ ePsf]
hl/jfgfsf] kRrL; k|ltzt hfx]/ ug]{ JolQmnfO{ lbOg]5 .
!!= ´'6\7f ;'/fs jf ph'/ afkt ;hfo M s;}n] s;}nfO{ t;f{pg], wDsfpg], a]OHht
ug]{, b'Mv 606f jf l´‰ofx6 x'g] p2]Zon] ´'6\7f xf] eGg] hfgL hfgL jf ljZjfz
ug'{ kg]{ sf/0f eO{ jf ´'6\7f k|df0f agfO{ jf d'gfl;a cfwf/ jf cfzª\sf geO{
´'6\7f ph'/ u/]df lghnfO{ tLg dlxgf;Dd s}b jf kf“r xhf/ ?k}+of““;Dd hl/jfgf
jf b'j} ;hfo x'g ;Sg]5 .
!@= cof]Uotf M bkmf !! afx]s o; P]g cGtu{t ^ dlxgfeGbf a9L s}bsf] ;hfo kfPsf]
JolQmn] ;hfo e'Qmfg u/]sf] kf“r jif{ gk'Ub} g]kfn ;/sf/ jf g]kfn ;/sf/sf]
:jfldTj ePsf] ;+ul7t ;+:yfsf] ;]jf ug{ jf 7]Ssf, nfO;]G; lng kfpg] 5}g .
!#= kqmfp / vfgtnf;L ug]{ clwsf/ M -!_ s'g} JolQmn] o; P]g cGtu{t ;hfo x'g]
s'g} ck/fw u/]df jf To:tf] ck/fw u/]sf] 5 egL d'gfl;a dflkmssf] ph'/ k/]df
jf ljZjf; kbf]{ ;"rgf k|fKt ePdf jf d'gfl;a dflkmssf] zª\sf eO{ pkbkmf -@_
df n]lvPsf] clwsf/Laf6 jf/]06 hf/L ePdf lghnfO{ gfoj lg/LIfs bhf{;Ddsf]
k|x/L clws[tn] lu/ˆtf/ ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] cj:yfdf ============= k|d'v lhNnf clwsf/L


jf g]kfn ;/sf/n] o; ;DaGwdf tf]s]sf] clwsf/Ln] klg cfkm} jf c¿ JolQmnfO{
cfb]z lbO{ lu/ˆtf/ ug{ ;Sg]5 .
-#_ kqmfp ug'{ kg]{ JolQm n's]sf] jf o; P]g cGtu{tsf] ck/fwl;t
;DalGwt dfn j:t' /flvPsf] d'gfl;a dflkmssf] zª\sf ePsf] h'g;'s} ufp“ 3/ jf
;jf/Lsf] vfgtnf;L gfoj lg/LIfs;Ddsf] k|x/L sd{rf/L jf ============= k|d'v
lhNnf clwsf/L jf g]kfn ;/sf/n] o; ;DaGwdf tf]s]sf] clwsf/Ln] jf lghx¿n]
lnlvt¿kn] clwsf/kq lbPsf] v/bf/;Ddsf] ;/sf/L sd{rf/Ln] k|rlnt g]kfn
sfg'gadf]lhd ug{ ;Sg]5 .
-$_ vfgtnf;L ubf{ o; P]g cGtu{tsf] ck/fwl;t ;DalGwt dfnj:t'
;jf/Lsf] ;fwg sfuhft gub ;d]tnfO{ sAhfdf lng ;lsg]5 .

 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg"g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .

6
www.lawcommission.gov.np

!$= d'2f bfo/ ug]{ sfo{ljlw M -!_ o; P]g cGtu{t d'2f bfo/ ubf{ g]kfn ;/sf/ jf
g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L tf]lslbPsf] clwsf/Lsf]
:jLs[lt a]u/ bfo/ ul/g] 5}g .
-@_ af6f]3f6f]df jf cGoq ;fgfltgf k;n yfkL v'b|f Jofkf/Ln] bkmf #, $ /
% cGtu{tsf] s;'/ u/]df s;'/sf] ¿k x]/L klxnf k6ssf] s;'/ eP cg'lrt¿kn]
lnPsf] gfkmf bflvn u/fO{ ;DalGwt JolQmnfO{ e/fO{ ca pk|fGt o:tf] s;'/ ug]{
5}g eGg] sfuh;Dd u/fO{ d'2f grnfpg] u/L pkbkmf -!_ cGtu{tsf] clwsf/Ln]
tfd]nLdf /fvL lbg ;Sg]5 .
-#_ o; P]g cGtu{tsf] d'2f ck/fw ePsf] jf kQf nfu]sf] () lbgleq bfo/
u/L ;Sg' k5{ .
!%= d'2f x]g]{ clwsf/L M -!_ bkmf & adf]lhd ;hfo x'g] s;"/ ;DaGwL d'2fsf] z'?
sf/jfxL/ lsgf/f lhNnf cbfntaf6 x'g]5 .
-@_ pkbkmf -!_ df n]lvP afx]ssf cGo bkmf adf]lhd ;hfo x'g] s;"/
;DaGwL d'2fsf] z'? sf/afxL / lsgf/f ug]{ clwsf/ k|d'v lhNnf clwsf/LnfO{ x'g]5
.
-#_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd lhNnf cbfnt jf k|d'v lhNnf clwsf/Ln]
o; P]g cGtu{t d'2fsf] sf/afxL / lsgf/f ubf{ ljz]if cbfnt P]g, @)%(
adf]lhdsf] sfo{ljlw ckgfpg]5 .
-$_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd ePsf] lg0f{o pk/ k}+lt; lbgleq
k'g/fj]bg lbg ;lsg]5 / k|d'v lhNnf clwsf/Ln] u/]sf] lg0f{o pk/ lhNnf
cbfntdf k'g/fj]bg nfUg]5 .
!^= ck/fwL 7xl/Psf] JolQmnfO{ ;fj{hlgs ¿kdf lgGbf ug]{ M clGtd lg0f{o
e};s]kl5 o; P]g cGtu{t ck/fwL 7xl/Psf] JolQmsf] gfd, 7]ufgf / lghn] u/]sf]
ck/fw tyf ;hfosf] k|s[lt vf]nL k|sflzt u/fpg Jofks ;fj{hlgs lxtsf] nflu
pkof]uL x'G5 eGg] b]lvPdf clGtd lg0f{o ug]{n] ;dfrf/kq jf cGo s'g} dfWodaf6
k|sflzt u/fO{ ;fj{hlgs ¿kdf lgGbf ug]{ lgb]{z lbg ;Sg]5 .

 s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)&@ åf/f ;+zf]lwt .

7
www.lawcommission.gov.np

!&= o; P]g cGtu{t ul/Psf] sfd sf/jfO{sf] arfp M o; P]g cGtu{t c;n
lgotn] u/]sf] jf ug{ k|oTg u/]sf] s'g} sfdsf/jfO{sf] lgldQ s'g} JolQm pk/ s'g}
gfn]z ph'/ jf sfg'gL sf/jfO{ rnfpg ;lsg] 5}g .
!*= hkmt ePsf] dfn j:t'sf] laqmL ljt/0f M o; P]g cGtu{t hkmt ePsf] dfn
j:t'sf] laqmL ljt/0f Joj:yf g]kfn ;/sf/af6 x'g]5 / o;/L h˚t ePsf] dfn
j:t'af6 gi6 ug'{ kg]{ ePdf To:tf] vr{ ;DalGwt JolQml;t ;/sf/L af“sL ;/x
c;'n pk/ ug{ ;lsg]5 .
!(= cleo'Qm y'gfdf /xg] cj:yf M tfl/vdf xflh/ gx'g] jf w/f}6L jf hdfgLdf 5f8\bf
cleo'Qm efuL hfg] ;Defjgf ePsf] jf lghn] ;a"b k|df0fdf x:tIf]k ug]{ ;Defjgf
ePsf] jf lghn] o; P]g cGtu{t csf]{ s'g} ck/fw ug]{ ;Defjgf ePsf] cj:yfdf
cleo'QmnfO{ y'gfdf /fvL d'2fsf] k'k{If ul/g]5 .
@)= g]kfn ;/sf/ jfbL x'g] M o; P]g cGtu{tsf] d'2f g]kfn ;/sf/jfbL x'g]5 /
;/sf/L d'2f ;DaGwL P]g, @)$( sf] cg';"rL–! df ;dfj]z ePsf] dflgg]5 .
@!= cGo k|rlnt sfg'gadf]lhd d'2f rnfpg ;lsg] M o; P]g cGtu{t ck/fw x'g]
sfd cGo k|rlnt g]kfn P]g cGtu{t klg ck/fw x'g] /x]5 eg] csf]{ P]gadf]lhd
d'2f rnfpg of] P]gn] afwf k'¥ofPsf] dflgg] 5}g .
@@= clwsf/ k|Tofof]hg M g]kfn ;/sf/n] o; P]gadf]lhd cfkm"nfO{ ePsf] ;a} jf s]xL
clwsf/ g]kfn /fhkqdf ;"lrt cfb]z hf/L u/L s'g} clws[tnfO{ ;'Dkg ;Sg]5 .
@#= lgod agfpg] clwsf/ M o; P]gsf] p2]Zo k"lt{sf] nflu g]kfn ;/sf/n] g]kfn
/fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L lgodx¿ agfpg ;Sg]5 .
@$= vf/]hL M sfnf]ahf/ P]g, @))*, dLndf ag]sf] skf;sf] ;"tL wfuf] / ;"tL sk8fsf]
rf]/ ahf/L / rf]/L lgsf;L lgoGq0f sfg'g @))*, g]kfn vfBfGg ;~ro lgjf/0f
P]g, @))( / :yfgLo k|zf;g P]g, @)@* sf] bkmf * sf] pkbkmf -!_ sf] v08 -u_
vf/]h ul/Psf]5 .1

b|i6Jo M– != ljz]if cbfnt P]g, @)%( åf/f ¿kfGt/ ePsf zAbx¿ M–


æljz]if cbfnt P]g, @)#!Æ sf] ;§f æljz]if cbfnt P]g, @)%(Æ .
@= s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)%% åf/f ¿kfGt/ ePsf zAbx¿ M–
æ;/sf/L d'2f ;DaGwL P]g, @)!&Æ sf] ;§f æ;/sf/L d'2f ;DaGwL P]g, @)$(Æ .
#= s]xL g]kfn sfg"g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^# adf]lhd ¿kfGt/ ePsf zAbx¿M–
æ>L % sf] ;/sf/Æ sf] ;§f æg]kfn ;/sf/Æ .

8
www.lawcommission.gov.np

You might also like