Professional Documents
Culture Documents
TS 39 Boyalar - Reçineler
TS 39 Boyalar - Reçineler
TURKISH STANDARD
TS 39
Kasım 1996
ICS 87.040
− Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini
bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını
şükranla anarız.
TSEK
Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)
TSEK Markası, üzerine veya ambalajına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı
olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul edilen
teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk
Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.
DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.
(REFERENCES)
ÖN SÖZ
- Bu standard, Türk Standardları Enstitüsü’nün Kimya Hazırlık Grubu’nca revizyonu yapılmış ve TSE Teknik
Kurulu’nun 12 Kasım 1996 tarihli toplantısında kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.
- Teknik Kurul, ayrıca bu standardın mecburi yürürlüğe konulmasını uygun bularak ilgili Bakanlığa
önerilmesini kabul etmiştir.
- Bu standard, 5.8.1988 gün ve 19890 sayılı Bakanlık onayları ile mecburi yürürlükte bulunduğu için, bu yeni
metne ilişkin Bakanlık onayı Resmi Gazete’de yayımlandıktan ve bu kararda verilen geçiş süresi son
bulduktan sonra eski baskıları geçersizdir.
- Bu standard son şeklini almadan önce; bilimsel kuruluşlar, üretici, imalatçı ve tüketici durumundaki
konunun ilgilileri ile gerekli işbirliği yapılmış ve alınan görüşlere göre olgunlaştırılmıştır.
ICS 87.040 TÜRK STANDARDI TS 39/Kasım 1996
0.1 - KONU
Bu standard, organik çözücü esaslı son kat boyaların tarifine, sınıflandırma ve özelliklerine, numune alma,
muayene ve deneyleri ile piyasaya arz şekline dairdir.
0.2 - TARİFLER
0.3 - KAPSAM
Bu standard organik çözücü esaslı son kat boyaları kapsar. Su bazlı yapı son kat boyaları ile antikorozif,
selülozik, bitümlü, melaminli vb. diğer boyaları kapsamaz.
NOT - Bundan sonra bu standard metninde “Boyalar- Organik Çözücü Esaslı -Son Kat” ifadesi yerine
“Boyalar” terimi kullanılmıştır.
1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELLİKLER
1.1 - SINIFLANDIRMA
1.1.1 - Sınıflar
Bu standard kapsamına giren boyalar bir sınıftır.
1.1.2 - Tipler
Boyalar parlaklık durumuna göre;
Tip 1 - Parlak
Tip 2 - Yarı mat
Tip 3 - Mat
1.2 - ÖZELLİKLER
1.2.1 - Görünüş
Boya ambalajları açıldığı zaman kesilme, kaymaklanma, pıhtılaşma, iri tanecikler, gözle görülebilir yabancı
madde görülmemeli ve boya, kendi kabı içinde normal oda sıcaklığında, uygun bir spatula ile boya kütlesini
hareket ettirecek şekilde 2 dakika süre ile dakikada 50 devir olacak biçimde elle karıştırıldığında, homojen
duruma gelmeli ve dipte sert, kalın ve karışmayan bir çökelti olmamalıdır.
1) Bu standard metninde atıf yapılan standardların numaraları, yayım tarihleri, Türkçe ve İngilizce isimleri
kapak arkasında verilmiştir.
1
ICS 87.040 TÜRK STANDARDI TS 39/Kasım 1996
Değer
Özellik Tip 1 Tip 2 Tip 3
Parlaklık, 60° ölçme açısında ≥80 11-79 ≤10
Viskozite, KU, en az 70
İncelik derecesi, µm, en çok 25
Çözücülerle seyreltmeye dayanıklılık Deneye uygun
Kuruma süresi, saat, en çok
- Dokunma süresi 5
- Toz tutmama süresi 8
- Sert kuruma süresi 24
Su, % (m/m), en çok 0,5
Uygulanabilirlik Deneye uygun
Film tabakasının görünüşü Deneye uygun
Esneklik Deneye uygun
Örtme gücü Siyah ve beyaz kareler farkedilmemelidir.
Yapışma derecesi, en az 2B
Suya dayanıklılık Deneye uygun
Alkali ve asitlere dayanıklılık Deneye uygun
Sıvı sabun ve deterjan çözeltisine dayanıklılık Deneye uygun
Mineral yağlara dayanıklılık Deneye uygun
Uçucu olmayan madde, %(m/m), en az
- Beyaz ve açık1) renklerde 55
- Koyu renklerde2) 50
- Siyah renkte 45
Kaplama gücü, en az 10 m2/L veya 10 m2/L’den az olmamak şartıyla
etiketinde belirtilen değer
1) Açık renk, beyaz boyayla renkli boyayı karıştırarak hazırlanmış boya filminde gri, pembe, krem rengi,
açık yeşil ve açık mavi gibi görünen renklerdir.
2) Beyaz, açık ve siyah haricindeki diğer renklerdir.
Partiden deneylere yetecek miktarda numune TS 1750 EN 21512’ye göre alınır ve TS 1751 EN ISO 1513’e
göre hazırlanır.
2.2 - MUAYENELER
2.3 - DENEYLER
2.3.5.2 - İşlem
Numune boyalar, TS 4320 EN 605’e göre hazırlanmış cam panellere (45±5) µm kuru film kalınlığı verecek
şekilde uygulanır. Boyalı panellerin kuruma süresi TS 4317’ye göre tayin edilir. Bulunan sonucun Madde
1.2.2’ye uygun olup olmadığına bakılır.
2.3.6 - Su Tayini
Numune boyalarda su tayini TS 6312’ye göre denenir. Bulunan sonucun Madde 1.2.2’ye uygun olup
olmadığına bakılır.
3
ICS 87.040 TÜRK STANDARDI TS 39/Kasım 1996
2.3.7.2 - İşlem
Numune ambalajında belirtilen çözücü ile belirtilen oranda inceltilerek TS 4320 EN 605’e uygun olarak
hazırlanmış panele TS 4315’e göre fırça ile uygulanır. Uygulama sırasında herhangi bir uygulama problemi
ile karşılaşılmaması, numunenin deneye uygun olduğunu gösterir. Bulunan sonucun Madde 1.2.2’ye uygun
olup olmadığına bakılır.
2.3.9.2 - İşlem
Numune boyalar, TS 4320 EN 605’e uygun olarak hazırlanmış cam panele (45±5) µm kuru film kalınlığında
uygulanır. 48 saat bekletilir. Panelin parlaklık değeri 60° ölçme açısında TS 4318’e göre tayin edilir. Bulunan
sonucun Madde 1.2.2’ye uygun olup olmadığına bakılır.
2.3.10.2 - İşlem
Numune boyalar, TS 4320 EN 605’e uygun olarak hazırlanan panellere kuru film kalınlığı (45±5) µm olacak
şekilde uygulanır. TS 4317’ye göre havada 72 saat kurutulan paneller 6 mm çaplı silindirik mandrel ile TS
4328’e göre denenir. Bulunan sonucun Madde 1.2.2’ye uygun olup olmadığına bakılır.
2.3.11.2 - İşlem
Numune boyalar, TS 4320 EN 605’e uygun olarak hazırlanan cam panellere (45±5) µm kuru film kalınlığı
olacak şekilde uygulanır. Panelin boya filmi ile kaplanmış yüzeyi üstte olacak şekilde yatay konumda 48 saat
bekletilir. Bu süre sonunda örtme gücü tayini TS 789’a göre yapılır.
4
ICS 87.040 TÜRK STANDARDI TS 39/Kasım 1996
2.3.12.2 - İşlem
Numune boyalar, TS 4320 EN 605’e uygun olarak hazırlanmış sac panellere kuru film kalınlığı (25±5) µm
olacak şekilde uygulanır. TS 4317’ye göre havada 72 saat kuruyan paneller TS 4313’e göre denenir.
Bulunan sonucun Madde 1.2.2’ye uygun olup olmadığına bakılır.
2.3.13.2 - İşlem
2.3.14.2 - Reaktifler
2.3.14.3 - İşlem
Madde 2.3.13.2.1’e göre hazırlanan deney panellerinden biri sodyum karbonat, diğeri de hidroklorik asit
çözeltileri ile TS 4314’e göre 1 saat süre ile denenir. Çözeltiden çıkarılıp oda şartlarında 1 saat bırakılan
boya filminde yumuşama, kabarma, panel yüzeyinde kalkma, buruşma, gözle farkedilecek renk ve parlaklık
değişimi görülmemesi, numunenin deneye uygun olduğunu gösterir (Beyaz boyalarda hafif sararma kabul
edilebilir). Bulunan sonucun, Madde 1.2.2’ye uygun olup olmadığına bakılır.
2.3.15.3 - İşlem
Madde 2.3.13.2.1’e göre hazırlanan deney panellerinden biri TS 54’e uygun sıvı sabun çözeltisi bir diğeri de
TS 518’e uygun deterjan çözeltisi ile 1 saat süre ile TS 4314’e göre denenir. Bu süre sonunda boya filminde
kabarma, yumuşama, yüzeyde kalkma, buruşma, gözle farkedilecek renk ve parlaklık değişimi görülmemesi,
numunenin deneye uygun olduğunu gösterir. Bulunan sonucun Madde 1.2.2’ye uygun olup olmadığına
bakılır.
2.3.16.2 - Reaktifler
2.3.16.3 - İşlem
Madde 2.3.13.2.1’e göre hazırlanan deney paneli 1 saat süre ile mineral yağ ile TS 4314’e göre denenir. Bu
süre sonunda, boya filminde kabarma, yumuşama, yüzeyden kalkma buruşma, gözle farkedilecek renk ve
parlaklık değişimi görülmemesi, numunenin deneye uygun olduğunu gösterir. Bulunan sonucun, Madde
1.2.2’ye uygun olup olmadığına bakılır.
2.4 - DEĞERLENDİRME
Madde 2.1’e göre alınan numunelerin bu standardda belirtilen özelliklerden herhangi birine uymaması
halinde numunenin alındığı parti standarda aykırı sayılır.
6
ICS 87.040 TÜRK STANDARDI TS 39/Kasım 1996
3 - PİYASAYA ARZ
3.1 - AMBALAJLAMA
Boyalar, kalay vb. maddelerle kaplanmış sac veya uygun plastik maddelerden imal edilmiş kutu, bidon ve
varillerde piyasaya arz edilir. Ambalajların içinde ve dışında herhangi bir paslanma görülmemeli, kapakları
kolayca açılabilmeli, boyanın içindeki uçucu maddelerin zamanla uçmasını engel olacak tedbirler üretici
tarafından alınmış olmalıdır. Ambalajların kapakları gövdeye emniyetli bir şekilde yerleştirilmelidir. Variller
hariç, üç litre ve daha büyük ambalajlarda taşıma kulpu bulunmalıdır.
3.2 - İŞARETLEME
Bu standarda uygun olarak üretilen boya ambalajları üzerine yapıştırılacak etiketlerde, kolayca okunabilecek
ve silinmeyecek şekilde, en az aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır.
NOT - İmalatçı firma, boya miktarını g veya kg olarak yazıp yazmamakta serbesttir.
4 - ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
İmalatçı veya satıcı bu standarda uygun olarak imal edildiğini beyan ettiği mallar için istendiğinde standarda
uygunluk beyannamesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede satış konusu malın;
− Madde 1’deki özelliklerde olduğunun,
− Madde 2’deki muayene ve deneylerin yapılmış ve uygun sonuç alınmış bulunduğunun
belirtilmesi gerekir.
YARARLANILAN KAYNAKLAR
JIS K 5962 - 1993
JIS K 5516 - 1992
IS:2933-75