‫د پښتو په جديده شاعرۍ کښي د پروین ماللی برخه‬

‫پروین مالل د پښ تو د جدی دې ش اعرۍ يو ډې ر اهم ن وم دی ‪ ،‬ت ر اوس ه پ ورې يې درې ش عري ټ ولګې چ اپ ش وې دي ‪ ،‬او د خپ ل‬
‫ځانګړي اسلوب په وجه يې په ادبي دنيا کښې ډېر زيات شهرت موندلی دی ‪ ،‬په دغه مقال ه کښ ې م ونږ د پ روین ماللې د ش اعرۍ پ ه‬
‫ارتقائی سفر بحث کوو او دا څرګندوو چې شاعري يې تر کومو پړاوونو راتېره شوې ده‬

‫د پروین ماللې په پښتو شاعرۍ کښې د اولس مجلې له دوره وورسته داسې ځانګړی ځای دی چې په ښځمنو ش اعرو کښ ې ل ه ورای ه‬
‫ښکاره دی ‪ .‬د دې مقام به حتمأ جالوي چې شاعري يې د نورو ښځمنو په شان ساده او عام فهمه نه ده بلکې له استعاراتو ‪ ،‬تش بیهاتو ‪،‬‬
‫کنایو او په خاص ډول لمه تلميحاتو داسې ډکه ده چې څوك به داګمان کوي چې د پروین د استعارې شعر لیکلوله س ره د ش عر تن ده ن ه‬
‫ماتېږي او په شاعري کښې به يې استعارات او ت ولي نه وي چې د زده کړې پیل یې په تشبیه او استعاره کړی دی ‪ .‬دا وايي‬

‫زما علم دوست پالر د لومړي ځ ل د پ اره قلم پ ه الس راك ړ او رات ه يې وويل چې بس م ا هللا ش ریفه ولیک ه او م ا د پالر پ ه مرس ته‬
‫ولیکل ‪ ،‬يوه ورځ ماپښين يې د اوومې پېړۍ د ستر شاعر سعدي‬

‫گلستان را ته اهدا کړ او بیا یې په خپله راته د هغه لوست پیل کړ ‪ ،‬زما په ذهن کښې تر اوسه د کتاب د پیل شر د خپل ټول فص احت ‪،‬‬
‫بالغت او صوري ښایست سره انځور دیا‬

‫د شېخ سعدي په شاعرۍ کښې د گلستان سعدی مقدمه دومره مشهوره او دومره ګرانه ده چې له استعاراتو او تش بیهاتو پرت ه پ ه کښ ې‬
‫بل څه شته نه ‪ ،‬او د درس نظامي ډېر لوی لوی عالمان يې په ډېر مشکل س ره درس ک وي ‪ ،‬د نم ونې دپ اره چې پ روین ماللې ک ومې‬
‫جملې ذکر کړې دي هغه وګوری فراش باد صبا را گفته تا فرش زمردین بگسترد و دایة ابر بهاری را فرم وده ت ا بن ات نب ات در مه د‬
‫زمین بپرو‬

‫د پروین ماللې په ژوند باندې بشپړه تبصره کول ځان ته مفاليه غواړي دلته يوازې د هغې د خیرکتیا او شاعري په اړه خبره کوم هغه‬
‫دا چې د کوم چا د شعر ویلو ابتدا د شېخ سعدي د ګلستان په مقدمه کیږي او هغ ه مقدم ه چې د فارس ي او ن ورو ژب و د ويونك و پ ه دې‬
‫اتفاق دی چې د شېخ سعدي د گلستان مقدمه د استعاراتو او تشبیهاتو یو سمند ر دی او په دې ځان پوه کول د هر چ ا د وس ک ار هم ن ه‬
‫دی ‪ ،‬خو پروین مالل له ماشومتوبه له دغو استعاراتو سره مخامخ ده ‪ ،‬او د شېخ سعدي د مقدمې ولو اثرات د دوی په شاعرۍ کښ ې د‬
‫اولس مجلې له دوره وروسته له ورایه برېښي ‪ ،‬او په دغه سوب يې له شعر س ره مین ه د جن ون ت ر ح ده پ اتې ش وې ده او م احول هم‬
‫داسې شاعرانه او ادیبانه ورته جوړ شوی دی چې حتما به یې د ښه شعر لیکلو هڅه کوله او دا وایی‬

‫دومره مې په ياد دي ډېره خوښېدله کله کله به مې د درسونو په کتابچو کښي د ناشناس سندرې او له وره ش عرونه لیک ل ‪ ،‬زم ا ورور‬
‫چې به ولیدل پالر ت به مې په شکایت وال چې پروینه درس نه وايي حماقت ښکاره کوي په کتابچو کښې سندرې ليكي‬
‫ما چې د پروین ماللې په ک کتاب کښې دا خبرې ولوستې ډېر مې زړه یخ شو چې په پښتني ټولنه کښې ل ه خپ ل فن س ره د جن ون ت ر‬
‫حده مينه ولري دا ډېره لویه خبره ده او چې څوك دغې درجې ته ورسي نو په فن کښې پوخوالی او س بقت حتم أ راځي ‪ ،‬او د ارتق ائی‬
‫سفر د تسلسل دپاره هم دغسې کیفیت په کار دی ‪ .‬د ادبي ماحول يو بل ښکلی منظر وړاندې کوي او وايي‬

‫يوه ورځ مې ناڅاپي ډول څو ګډ وډ بیتونه ولیکل زما اوس هم په یادیږي چ د لومړني شعر کښې څومرد نیمګړتیاوې وې هغه مې پ ه‬
‫مستعار نامه طلوع افغان ورځپاڼې ته واستول د دا بلې ورځې په ورځپاڼه کښې خپاره شول ‪ ،‬نو دومره خوښه ش وم چې د هغې ورځې‬
‫خواړه مي تراوسه کله کله د ذهن زخمونو ته ورغه وخی‬

‫دا د پروین ماللۍ د شاعرۍ ابتدائی زمان ه ده د ش عر ژب ه ‪ ،‬فک ر ‪ ،‬پېغ ام ‪ ،‬او د بی ان ان داز ‪ ،‬د ت ورو پ ه ځ ای اس تعمان يې د ن ورې‬
‫شاعرۍ څخه ډبرجال غوندې ښکاري ‪ ،‬د مینې جذبات ‪ ،‬د وصال کیفیتون ه ‪ ،‬د بې وف اني ش کایت ‪ ،‬د مج ازي می نې خ واږه او س تړي‬
‫کوونکي احساسات یې په شاعرۍ کښې له ورایه ښ کاري‪ ،‬دا د پ روین ماللې د هغ ه دور ش اعري ده چې پ ه ل ومړۍ ش عري ټولګ ه د‬
‫اوښکو تصویر" کښې چاپ شوې ده‪ .‬د دې د شاعرۍ دجاج اخستلو په وخت باید چې لومړی د دې هغه شاعري وګ ورو کوم ه چې پ ه‬
‫اولس مجله کوټه کښې چاپ شوي دي او دا شاعري يې په کتابونو کښې ن ه ده چ اپ ش وې‪ ،‬پ ه دغ ه دور کښ ې د دې او د دې د خ ور‬
‫غزلونه څنګ په څنګ په اولس مجله کښې را روان وو او وخت په وخت به چاپ کېدل‪ ،‬دا هغه ابتدائي شاعري بللی شو چې ان دازه د‬
‫اويا په لسیزه کښې شوې ده‪ ،‬او ډېره عامه‪ ،‬ساده او تر یو څه حده سطحي شاعري هم ده‪ ،‬د نمونې دپاره يې دا دوې غزلې وګورئ "‬