Phßng GD - §T Lôc Nam

KiÓm tra kiÕn thøc cò

C©u 1: ViÕt c¸c biÓu thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn? Gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c ®¹i
l­îng cã mÆt trong c«ng thøc?

C©u 2: §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? ViÕt c«ng
thøc? Gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c ®¹i l­îng cã mÆt trong c«ng thøc?
C©u 1: VÝÕt c¸c biÓu thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn? Gi¶i thÝch ý nghÜa cña
c¸c ®¹i l­îng cã mÆt trong c«ng thøc?
P : C«ng suÊt (W)
Tr¶ lêi U: HiÖu ®iÖn thÕ (V)
2
A 2 U I: C­êng ®é dßng ®iÖn (A)
C«ng thøc: P = =U.I = I .R =
t R R: §iÖn trá (Ω)
A: C«ng cña dßng ®iÖn (J)
t : Thêi gian (s)
C©u 2: §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? ViÕt
c«ng thøc? Gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c ®¹i l­îng cã mÆt trong c«ng
thøc? Tr¶ lêi: §iÖn trë cña d©y dÉn tØ lÖ thuËn víi chiÒu
dµi,tØ lÖ nghÞch víi tiÕt diÖn vµ phô thuéc vµo b¶n
chÊt cña d©y dÉn

R: §iÖn trë cña d©y dÉn (Ω )

l l: ChiÒu dµi cña d©y dÉn (m)
C«ng thøc: R = ρ
S S: TiÕt diÖn cña d©y dÉn (m2)
ρ : §iÖn trë suÊt (Ωm)
C©u 1: VËn chuyÓn ®iÖn n¨ng tõ nhµ m¸y ®Õn n¬i tiªu thô ,ng­êi ta dïng
ph­¬ng tiÖn g×?
Tr¶ lêi: §­êng d©y dÉn ®iÖn

C©u 2: C¸c khu d©n c­ th­êng cã tr¹m biÕn thÕ.Tr¹m biÕn thÕ dïng ®Ó
lµm g×?
Tr¶ lêi :Tr¹m biÕn thÕ(lµ tr¹m h¹ thÕ ) dïng ®Ó gi¶m H§T tõ ®­êng d©y
truyÒn t¶i (®­êng d©y cao thÕ ) xuèng cßn H§T 220 V

C©u 3: V× sao ë tr¹m biÕn thÕ th­êng ghi kÝ hiÖu nguy hiÓm kh«ng l¹i
gÇn?
Tr¶ lêi: Dßng ®iÖn ®­a vµo tr¹m h¹ thÕ cã H§T lín nguy hiÓm chÊt
ng­êi do ®ã cã ghi kÝ hiÖu nguy hiÓm chÕt ng­êi
§iÖn n¨ng ®­îc truyÒn t¶i tõ nhµ m¸y ®iÖn ®Õn n¬i tiªu thu b»ng ®­
êng d©y truyÒn t¶i .
 TiÕt 40
TruyÒn t¶I ®iÖn n¨ng ®I xa

VẬT LÝ VẬT LÝ
 Bµi 36: truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa
I. Sù hao phÝ ®iÖn n¨ng trªn ®­êng
d©y truyÒn t¶i ®iÖn.

TruyÒn
LiÖu t¶it¶i ®iÖn
®iÖn n¨ng
b»ng b»ng
d©y dÉnd©y
nh­®Én
thÕcã
cãthuËn tiÖn
hao hôt g× h¬n
, mÊt m¸tsog×víi vËn
chuyÓn c¸c kh«ng?
däc ®­êng nhiªn liÖu dù tr÷ n¨ng l­îng kh¸c nh­ than ®¸ ,dÇu löa?
 Bµi 36: truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa
I. Sù hao phÝ ®iÖn n¨ng trªn ®­êng Gi¶ sö ta muèn truyÒn t¶i mét c«ng suÊt ®iÖn
d©y truyÒn t¶i ®iÖn. P b»ng mét ®­êng d©y cã ®iÖn trë R vµ ®Æt
1. TÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn ®­êng d©y t¶i vµo hai ®Çu ®­êng d©y mét hiÖu ®iÖn thÕ U.
®iÖn.
H·y lËp c«ng thøc x¸c ®Þnh xem c«ng suÊt
2
* C«ng thøc: P
=
R. P hao phÝ P hp do to¶ nhiÖt phô thuéc nh­ thÕ nµo
hp 2
U vµo c¸c yÕu tè P , U, R.
Trong ®ã:
R : lµ ®iÖn trë (Ω )
+ I R C
P : lµ c«ng suÊt cña nguån ®iÖn: (w) D
U;P
U: lµ hiÖu ®iÖn thÕ hai ®Çu nguån ®iÖn ( V ) _
P hp:lµ c«ng suÊt to¶ nhiÖt (hao phÝ) (w)
* Hoµn thµnh chç trèng. X

- C«ng suÊt cña dßng ®iÖn: p u.i

............................. (1)
2. C¸ch lµm gi¶m hao phÝ . = 2
- C«ng suÊt to¶ nhiÖt (hao phÝ): P hp= R.I (2)
....................

p (3)
- Tõ (1) suy ra: I = ...................
U
2
- Thay (3) vµo (2) ta ®­îc: P hp = . P2 R
...................... (4)
U
 Bµi 36: truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa
2
I. Sù hao phÝ ®iÖn n¨ng trªn ®­ R .P
Tõ c«ng thøc: P =
êng d©y truyÒn t¶i ®iÖn. hp
U
2
1. TÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn ®­
êng d©y t¶i ®iÖn. - C«ng suÊt P cña nguån ®iÖn kh«ng ®æi.
2
R. P T¨ng U
* C«ng thøc: Php = 2 - Gi¶m p hp:
U Gi¶m R
Trong ®ã: * Gi¶m P hp b»ng c¸ch gi¶m R :
+ R: lµ ®iÖn trë (Ω )
+ P : lµ c«ng suÊt cña nguån ®iÖn: (w) l
- Tõ c«ng thøc: R = ρ
+ U: lµ hiÖu ®iÖn thÕ hai ®Çu S
nguån ®iÖn ( V ) - ChiÒu dµi d©y dÉn tõ nhµ m¸y ®iÖn tíi n¬i
+ P hp: lµ c«ng suÊt to¶ nhiÖt tiªu thô lµ kh«ng ®æi.
( hao phÝ) (w) - Nªn ®Ó gi¶m Php b»ng c¸ch gi¶m R ta cã
2. C¸ch lµm gi¶m hao phÝ .
nh÷ng c¸ch sau:
* KÕt luËn: §Ó gi¶m hao phÝ ®iÖn n¨ng - Giảm ρ dïng d©y dÉn cã ®iÖn trë suÊt nhá
do to¶ nhiÖt trªn ®­êng d©y t¶i ®iÖn -nh­ T¨ng
b¹ctiÕt diÖn(S) lµm
ρ =1,6.10 –8
Ω d©y
m dïng d©y dÉn
th× tèt nhÊt lµ t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ ®Æt cã tiÕt diÖn lín => Tèn vËt liÖu => Tèn
=> §¾t tiÒn => kh«ng mét nÒn kinh tÕ nµo
vµo hai ®Çu ®­êng d©y. tiÒn
chÞu =>
næi.Kh«ng mét nÒn kinh tÕ nµo chÞu
næi.
 §iÖn n¨ng ®­îc truyÒn t¶i tõ nhµ m¸y
®iÖn ®Õn n¬i tiªu thu b»ng ®­êng d©y
truyÒn t¶i .

M¸y biÕn thÕ

ViÖc dÉn ®iÖn b»ng c¸c ®­êng d©y cao thÕ cã ¶nh h­ëng g× ®Õn m«i tr­êng
kh«ng?

Biªn ph¸p GDMT : §­a ®­êng d©y cao ¸p xuèng lßng ®Êt hoÆc xuèng ®¸y biÓn
gi¶m thiÓu t¸c h¹i cña chóng
C©u 1: Khi truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa, hao phÝ lµ ®¸ng kÓ khi ®iÖn n¨ng
chuyÓn ho¸ thµnh d¹ng n¨ng l­îng nµo sau ®©y?
A. Ho¸ n¨ng. B. N¨ng l­îng ¸nh s¸ng.
C. NhiÖt n¨ng. D. N¨ng l­îng tõ tr­êng.

C©u 2. Trªn cïng mét ®­êng d©y dÉn t¶i ®i cïng mét c«ng suÊt ®iÖn, nÕu
dïng d©y dÉn cã tiÕt diÖn t¨ng gÊp ®«i th× c«ng suÊt hao phÝ v× to¶ nhiÖt sÏ:
A. t¨ng 2 lÇn. B. gi¶m 2 lÇn.
C. t¨ng 4 lÇn. D. gi¶m 4 lÇn.
 Bµi 36: truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa
I. Sù hao phÝ ®iÖn n¨ng trªn Ghi nhí:
®­êng d©y truyÒn t¶i ®iÖn.
1. TÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn ®­ - Khi truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i
êng d©y t¶i ®iÖn. 2 xa b»ng ®­êng d©y dÉn sÏ
* C«ng thøc: P = R. P cã mét phÇn ®iÖn n¨ng hao
hp 2
U phÝ do hiÖn t­îng to¶ nhiÖt
2. C¸ch lµm gi¶m hao phÝ . trªn ®­êng d©y.
* KÕt luËn: §Ó gi¶m hao phÝ ®iÖn
n¨ng do to¶ nhiÖt trªn ®­êng d©y - C«ng suÊt hao phÝ do to¶
t¶i ®iÖn th× tèt nhÊt lµ t¨ng hiÖu nhiÖt trªn ®­êng d©y t¶i
®iÖn thÕ ®Æt vµo hai ®Çu ®­êng ®iÖn tØ lÖ nghÞch víi b×nh
d©y. ph­¬ng hiÖu ®iÖn thÕ ®Æt
vµo hai ®Çu ®­êng d©y.
II. VËn dông vµ ghi nhí:
1. Ghi nhí.
 Bµi 36: truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa
I. Sù hao phÝ ®iÖn n¨ng trªn ®­êng + I1 R C
d©y truyÒn t¶i ®iÖn. U1;P 1 = P D
_
1. TÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn ®­êng d©y t¶i
®iÖn.
2
R. P X
* C«ng thøc: P hp = 2
U + I2 R C
2. C¸ch lµm gi¶m hao phÝ .
U2 ;P 2 = P_ D
* KÕt luËn: §Ó gi¶m hao phÝ ®iÖn n¨ng do
to¶ nhiÖt trªn ®­êng d©y t¶i ®iÖn th× tèt
nhÊt lµ t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ ®Æt vµo hai ®Çu X
®­êng d©y.
Tãm t¾t:
II. VËn dông vµ ghi nhí: P1= P2=P ;R1=R2=R
1. Ghi nhí.
2. VËn dông. U1= 500 000 V;U2=100 000 V

C4: Cïng mét c«ng suÊt ®iÖn P ®­îc t¶i ®i p hp1

trªn cïng mét d©y dÉn. H·y so s¸nh c«ng suÊt =?
hao phÝ khi dïng hiÖu ®iÖn thÕ 500000V víi
p hp2

khi dïng hiÖu ®iÖn thÕ 100000V.

 Bµi 36: truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa
I. Sù hao phÝ ®iÖn n¨ng trªn ®­êng Tãm t¾t:
P1= P2=P ;R1=R2=R
d©y truyÒn t¶i ®iÖn.
1. TÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn ®­êng d©y t¶i U1= 500 000 V;U2=100 000 V
®iÖn. p
2 hp1
Lêi gi¶i:
* C«ng thøc: P hp = R. P p hp2
=?
C«ng suÊt hao phÝ khi dïng nguån
2
U ®iÖn cã U1 = 500000V lµ:
2. C¸ch lµm gi¶m hao phÝ .
2
* KÕt luËn: §Ó gi¶m hao phÝ ®iÖn n¨ng do to¶ R. P
nhiÖt trªn ®­êng d©y t¶i ®iÖn th× tèt nhÊt lµ hp1P= 2
(1)
U
t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ ®Æt vµo hai ®Çu ®­êng d©y. C«ng suÊt hao phÝ khi dïng1 nguån ®iÖn cã U =
2

II. VËn dông vµ ghi nhí: 100000V lµ: 2

R. P
1. Ghi nhí. Php2= 2
(2)
2. VËn dông. U2
Tõ (1) vµ (2) ta cã:
C4: Cïng mét c«ng suÊt ®iÖn P ®­îc t¶i ®i 2
trªn cïng mét d©y dÉn. H·y so s¸nh c«ng
R. P
2
suÊt hao phÝ khi dïng hiÖu ®iÖn thÕ 500000V p U1 2 U2
hp1
= =
víi khi dïng hiÖu ®iÖn thÕ 100000V. p hp2 R. P
2
U12
2
U2
 Bµi 36: truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa
I. Sù hao phÝ ®iÖn n¨ng trªn ®­êng Lêi gi¶i:
d©y truyÒn t¶i ®iÖn. C«ng suÊt hao phÝ khi dïng nguån ®iÖn cã U1 =
1. TÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn ®­êng d©y t¶i 500000V lµ:
®iÖn. 2
2 R. P
P hp = R. P2 Php1= (1)
* C«ng thøc: 2
U1
U C«ng suÊt hao phÝ khi dïng nguån ®iÖn cã U2 =
2. C¸ch lµm gi¶m hao phÝ .
100000V lµ: 2
* KÕt luËn: §Ó gi¶m hao phÝ ®iÖn n¨ng do to¶ R. P
nhiÖt trªn ®­êng d©y t¶i ®iÖn th× tèt nhÊt lµ Php2= 2
(2)
t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ ®Æt vµo hai ®Çu ®­êng d©y. U2
Tõ (1) vµ (2) ta cã:
II. VËn dông vµ ghi nhí: R. P
2
2
1. Ghi nhí.
p U1 2 U2 100 000 2
2. VËn dông.
hp1
= = =
p hp2 R. P
2
U12 500 0000 2
C4: Cïng mét c«ng suÊt ®iÖn P ®­îc t¶i ®i 2
trªn cïng mét d©y dÉn. H·y so s¸nh c«ng U2
suÊt hao phÝ khi dïng hiÖu ®iÖn thÕ 500000V
víi khi dïng hiÖu ®iÖn thÕ 100000V. p hp1
=
1
=> p hp2 = 25 p hp1
p hp2 25
 Bµi 36: truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa
I. Sù hao phÝ ®iÖn n¨ng trªn ®­êng C5: §­êng d©y t¶i ®iÖn B¾c – Nam cña
d©y truyÒn t¶i ®iÖn. n­íc ta cã hiÖu ®iÖn thÕ 500000V. §­
1. TÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn ®­êng
d©y t¶i ®iÖn.
êng d©y t¶i ®iÖn tõ huyÖn ®Õn x· cã
2
R. P hiÖu ®iÖn thÕ ®Õn 15000V. §ã lµ nh÷ng
* C«ng thøc: P hp = 2 ®­êng d©y cao thÕ. ë gÇn ®­êng d©y
U
2. C¸ch lµm gi¶m hao phÝ . cao thÕ rÊt nguy hiÓm. C¸c dông cô
®iÖn trong nhµ chØ cÇn hiÖu ®iÖn thÕ
* KÕt luËn: §Ó gi¶m hao phÝ ®iÖn n¨ng do
220V. VËy t¹i sao l¹i ph¶i x©y dùng ®­
to¶ nhiÖt trªn ®­êng d©y t¶i ®iÖn th× tèt êng d©y cao thÕ võa tèn kÐm, võa
nhÊt lµ t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ ®Æt vµo hai ®Çu nguy hiÓm.
®­êng d©y.
Tr¶ lêi:

II. VËn dông vµ ghi nhí: B¾t buéc ph¶i dïng m¸y biÕn thÕ ®Ó
1. Ghi nhí. gi¶m c«ng suÊt hao phÝ, tiÕt kiÖm, bít
2. VËn dông. khã kh¨n v× nÕu kh«ng d©y dÉn sÏ qu¸
to vµ nÆng.
 Bµi 36: truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa
I. Sù hao phÝ ®iÖn n¨ng
trªn ®­êng d©y truyÒn t¶i
®iÖn.
1. TÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn
®­êng d©y t¶i ®iÖn.
2
R. P
* C«ng thøc: Php
= 2
U
2. C¸ch lµm gi¶m hao phÝ .
* KÕt luËn: §Ó gi¶m hao phÝ ®iÖn
n¨ng do to¶ nhiÖt trªn ®­êng
d©y t¶i ®iÖn th× tèt nhÊt lµ t¨ng
hiÖu ®iÖn thÕ ®Æt vµo hai ®Çu ®­
êng d©y.
II. VËn dông vµ ghi nhí:
1. Ghi nhí.
2. VËn dông. §iÖn n¨ng ®­îc truyÒn t¶i tõ nhµ m¸y ®iÖn
®Õn n¬i tiªu thu b»ng ®­êng d©y truyÒn t¶i .
 DÆn dß
• Häc kü bµi vµ ®äc phÇn cã thÓ em ch­a
biÕt.
• Lµm bµi tËp SBT
• §äc tr­íc bµi : M¸y biÕn thÕ