Professional Documents
Culture Documents
Niyamuva Jan 2021
Niyamuva Jan 2021
a w;aj,ska muKla
fldñhqksiaÜjd§ iudch f.dv ke.Sfï
ixl,amh <dulh' tfyu msákau <dulh'
fldñhqksiaÜjd§ka jk wm uyd id.rfha Èh
ì|la muKs' ck;dj keu;s id.rfha ìxÿjla
muKs' wm ksjerÈ f,i kS¾Kh lrkafka
kï wm f;dard.;a ud¾.h Tiafia ck;dj
fufyhùug wmg mq¿jk'˜
f,kska
f;dard.;a lD;s"
12jeks fj¿u" 101 msgqj
ISSN 1391 - 1031 2021 ckjdß" 26 fj¿u 01 l,dmh ck;d úuqla;s fmruqfKa uOHu mqj;am; mqj;am;la jYfhka YS% ,xldfõ ,shdmÈxÑ lrk ,§ wdOdrh re 40$}
03
wdKavqj(
l| Liberal'''
rg úlsKSug" mßir úkdYhg
tfrysj
wdKavqj uqyqK fok oejeka;
wd¾Ól w¾nqoh;a tu
w¾nqofhka mSvdjg m;ajk
ck;dj;a wdKavqj wkq.ukh
lrk rg úlsKSfï" bvï
c'ú'fm' igkg
;ukaf.a ffoksl meje;au fjkqfjka rfÜ iïm;a úfoaY n,j;=kag úlsKSfï
iy ,dN fjkqfjka mßirh ñ, lsÍug iQodkï iud.ïj,g jk ìï ,nd §fï
isÿùï .Kkdjla rg mqrdu isÿfjñka we;s nj miq.sh ld,fha ckudOH yd iudc
udOH úiskao jd¾;d lr ;sìKs'
úlsKSfï" mßirh jekiSfï" wdKavqfõ jevms<sfj<g tfrysj oejeka; úfrdaO;d jHdmdrhla wdrïN lsÍug fï ms<sn|j lrk ,o úuiSulg ms<s;=re foñka ck;d úuqla;s fmruqqfKa m%Odk
ls%hdud¾.j,ska mSvdjg'''' ck;d úuqla;s fmruqK úiska mshjr f.k ;sfí' f,alï á,aúka is,ajd ifydaorhd m%ldY lf<a" wdKavqfõ fuu úkdYldÍ wêrdcH
05 rfÜ cd;sl iïm;a wdrlaId lrk njg;a" óg fmr úfoaYj,g ,ndÿka jákd
iïm;a wdmiq mjrd.kakd njg;a mßirh iqrlsk njg;a mjid foaYfm%aó i¿ms<s
.e;s m%;sm;a;sh jyd k;r l< hq;=j we;s nj;a nvq ñ, by< hdu fya;=fjka mSvdjg
m;a ck;djg jyd iyk ,eìh hq;=j we;s nj;a wjOdrKh lf<ah' fï wdKavqfõ
wid¾:l l|jqre fmdrjdf.k n,hg wd rdcmlaIjrekaf.a kj md,kh oeka rg úlsKSu wrUd we;'
rfÜ jákd bvï yd fld<U jrdfha kef.kysr ceáh úfoaY iud.ïj,g §ug
fuu ck;d úfrdaë .ukauÕg tfrysj ùÈ neiSug c'ú'fm' iQodkï nj mejiQ á,aúka
is,ajd ifydaorhd" fuu ;;ajhg tfrysj rg mqrd Woaf>daIK ud,djla ixúOdkh
folg tfrys''' ish,a, iQodkï lrkq ,en ;sfí' wdKavqfõ iydh we;sj nyqcd;sl iud.ïlrefjda;a lr we;s nj wkdjrKh lf<ah' tfiau fuu jir wdrïNh;a iu. tu Woaf>daIK
foaYmd,k n,j;a;=;a rfÜ bvï fld,a,lñka mßirh jkiñka isá;s' fujeks jHdmdrh rg mqrdu wrUk nj;a Bg iu.dój ck;dj oekqj;a
02 jeks msgqjg
07
kj ,snr,a
Okjdofha'''
j;= lïlre jegqma jeä lsÍug whjefhka uqo,a fjkalrkq tys whs;sh YS% ,xldjg ;ndf.k jrdfhka wdohï Wmojd f.dvke.Sfï Kh f.úh yels
nj jrdh jD;a;sh iñ;s úiska fmkajd ÿkakd' kuq;a ta wdodhï wysñlrf.k bkaÈhdfjka
j;= lïlrefjda Woaf>daIKhl kï l< zwodksZ iud.ug kef.kysr ceáh úl=Kkak wdKavqj fï leìkÜ m;s%ldfjka
wjia:dj ,ndf.k ;sfnkjd' fuh ,xldfõ N+ foaYmd,kh ksid wfma rg hg;a lsÍfï
j;= lïlre jegqma jeälsÍu i|yd whjefhka uqo,a fufyhqïj, fldgila'˜
fjkalrk f,i n,lrñka iuia; ,xld j;= lïlre ix.uh
u.ska miq.shod yegka k.rfhaoS Woaf>daIKhla meje;aúh' nvqñ, wvq lsÍug'''
/já,s tmd''1000 f.jkq'' igka mdG iys;j fhÿKq fuu ñ, by< .sfha fldfrdakd ksid fkfjhs' wdKavqj n,hg m;afj,d flá ld,hla ;=<
Woaf>daIKh i|yd iuia; ,xld j;= lïlre ix.ufha w;HdjYH NdKav ñ, fõ.fhka jeäfj,d ;sfhkjd' f,dal fj<|fmdf<a f;,añ, iDK
iNdm;s fla' fi,ajrdÊ" Wm f,alï l%sIaKka lf,hsfp,aú" w.hlg mjd hoa§ ta jdish wfma rfÜ ck;djg ÿkafka keye' tod úmCIfha isáh§ *qÜ
cúfm kqjrt<sh Èid ixúOdhl uxcq, iqrùr wdrÉÑ iy ihsl,aj,ska fm<md,s .sys,a,d f;,a ñ, wvq lrkak lsh,d n,mEï l< lKavdhu wo
lÿr ifydaor;aj jHdmdrfha leojqïlre uqkshkaä ld,sodia wdKavq lrkjd' yenehs f;,a ñ, Y; mylaj;a wvqlf<a keye' ck;dj fldhs ;rï úm;g
we;=¿ j;= lïlre ksfhdað;hska msßila iyNd.s jQy' m;ajqK;a wdKavqfõ lsisu ie,ls,a,la keye'˜
ckjdß 2021
kshuqjd
foaYmd,k újrK 3
ck;d úuqla;s fmruqfKa uOHu mqj;am;
wdKavqj(
l| Liberal
464$20' mkaksmsáh mdr me,j;a;' n;a;ruq,a, ÿr' 0112-785612 Email: niyamuwanews@gmail.com
kj jif¾ wNsfhda.
ch .ekSug kï'''
T¿j Feudal@
iEu jirlu ckjdß ui kshuqjd l;=jelsh wm fjka lf<a
kj jirg iqn me;Su i|yd fkdj kj jif¾ wNsfhda. ch.ekSug
ffO¾h me;Su i|ydh' ta" th wfma j.lSula fldg ie,l+ ksidh'
wjqreoao hkq mDÓúfha mßN%uKh wkqj ñksid úiska idod .kakd
,o ld,h uksk ñïuls' ta mDÓúhg iQ¾hd jgd hdug .;jk
ld,h jirla fldg i,ldh' tu jif¾ wdrïNh ckjdß f,i
c
kdêm;s hñka isák wdKavqj foaYSh ke;' tkï wdKavqj b;du ys;j;a wh m;alr
le,ekavrh ilia lr .;af;a ñksiqka úisks' th Wml,amkhls'
f.daGdNh we;=¿ ksIamdok jekiSug bvyer wd¾Ólfha§ ,snr,a jqjo .ekSuh' w,a,ia fyda ¥IK
ukaoh;a iQ¾hd jgd jk mDÓúfha .uka uÕ wdrïN jQ Èkhla wm rdcmlaIjrekaf.a we;' Bg wu;rj rfÜ foaYmd,kfha§ ,snr,a úu¾IK fldñiu" ue;sjrK
fkdokakd ksid;a tjeks wdrïN jQ ksYaÑ; Èkhla úoHdjg wkqj kj md,khg oeka jirla jákd bvï we;=¿ iïm;a ke;' th foaYmd,kfha§ fldñiu" rdcH fiajd
fidhd.; fkdyels ksid;ah' flfia fj;;a jirl wdrïNhla f.ù f.disks' f.jqKq úfoaY iud.ïj,g yd wdKavqlrKfha§ fldñiu óg ksoiqkah' rdcH
;nd .ekSu ñksidg ixialD;sl jYfhka fyd|h' ta ;ukaf.a jirlg uola jeä ld,h ,ndfoñka isà' fuys lghq;= lrkafka jevjiï fiajd fldñiug f.daGdNhg
lghq;= ie,iqï lr .ekSu i|yd;a wjYH kï Ôú;h w¨;alr ;=< wdKavqfõ wiu;alu nrm;<u lreK fld<U ^Feudal& Ñka;khla ;=< ys;jf;l= jk yd forK
.ekSu i|yd;ah' fy<s jQ w;r úYd, jrdfha kef.kysr ceáh isáñks' th Okjdohg;a kd,sldfõ whs;slre jk È,s;a
m%;srEmhla f.dvk.d bkaÈhdfõ wodks iud. jvd miq.dóh' wdKavqfõ chùr m;alr .ekSfukau
Okjdoh ;=< miq lf,l fjf<| jHdmdßlhkaf.a jHdmdßl n,hg m;al< f.daGdNh
wruqKq i|yd" NdKav úl=Kd .ekSu i|yd jk wjia:djla f,i;a" ckdêm;sjrhdf.a
jHdc yd iïm%odhsl iqn me;Sï i|yd;a ^iqnme;=ï m; mjd fj<| wiu;aluo fyd¢ka meyeÈ,s
jHdmdrhls& fhdod .;a;o wjqreoao hkq ld,h uksk tallhla fõ' úh' ue;sjrK iufha
fõÈld u; fovq mqridrï
fï ish,a, flfia fj;;a le,ekavrhg wkqj meñfKk 2021
yd mïfmdaß ish,a, oeka
kj jir flfiaj;a ñksiqkag iqn ke;s nj b;d meyeÈ,sh' Okjd§ ì|jeà we;' wd¾Ólh
iudc l%uhla ;=< wd¾Ól" foaYmd,ksl yd ixialD;sl wd§ úúO f.dvk.d iyk §u .ek"
mSvdjkaf.ka mSvdjg yd fõokdjg m;aj isák fmdÿ ckhd fujr fldrkd meroùu .ek"
kj jirg t<fUkafka fldúâ 19 jix.;ho iu.h' fldúâ mßirh /lSu .ek" kS;sh
19 jix.;fha fojk jir f,i t<fUk 2021 wfma rgg fyda ieug idOdrKj bgqlsÍu
ms<sn|j" ck Ôú;h wdrlaId
ck;djg flfiaj;a iqn fõ hhs is;sh fkdyel'
lsÍu ms<sn|j" úh;=kaf.a
uy;a úYajdih ;ndf.k uyd n,hla ,nd§ nyq;r ck;djla úoHd;aul md,khla
úiska m;alr .;a md,lhska wiu;aj" wid¾:lj isák ;;ajhla ms<sn|j ish¨ l:d fï jk
;=<" Tjqka ck;dj fjkqfjka jk ;u j.lSu meyeryer we;s úg tysu m%;súfrdaë isÿùï
;;ajhla ;=<" wvqu .dfka fldfrdakd jix.;h md,kh lsÍug úiska ì| oukq ,en we;'
.eiÜ /ila ksl=;a l<o
fyda fkdyels nj fmkajñka" ñ;Hdfõ msysg m;d we;s ;;ajhla ;=<
yd,a we;=¿ nvq ñ, md,kh
kj jir ck;djg iqn jkafka ke;' tfiau fldfrdakd jix.;h lsÍug fkdyelsùu úiskq;a"
ksid wdodhï wysñj" jHdmdr ì|jeà ck;dj;a wOHdmkh wysñj úoHd;aulj fnok nj ug ,nd§uh' yïnkaf;dg T¨j Feudal jkafka ta f.daGdNhf.a md,k jHqyh
oremrmqr;a ú¢k mSvdjg ir, fyda iykhla" úi÷ula §ug lS weu;s uKav,h lE,s jrdh wdmiq mjrd. w¾:fhks' OfkaYajr f;areï .; yel'
md,lhska wfmdfydi;a nj fmkajd we;s h:d¾:h ;=< tf<fUk .,jñka wjq,a cd,hla kakd njg jyis nia fovQ ,snr,ajdohg wkqj kï 20jeks ixfYdaOkfha
kj jirg iqn me;Su m,la ke;s nj meyeÈ,sh' lsÍu úiskq;a" fldúâ wdKavqj wjidkfha isÿlr rdcH md,kfha§ ixjrKh n,h yd ue;sjrKfha§
u¾okh i|yd ld,s uEKshka ;sfnkafka" ,xldj i;=j yd ;=,kh wjYH fõ' n,h" ,enqKq wiSñ; n,h
ksoyiska jir 73lg miq fï fudfydf;a Okm;s l%uh ;=< jeyqK nj mjik udkisl we;s tlu yd m%Odku úOdhlh" jHjia:dodhlh Wmfhda.S lr .;a f.daGdNh
,xldj mj;skafka uyd id.rh ueo l=Kdgqjlg yiqjqkq" rej,a jHdêhlska fmf<kafkl=f.a jrdh ceáh bkaÈhdjg yd wêlrKh w;r fn§ rdcmlaI ckdêm;sjrhd
breKq" m;=, ys,ajqK" lmams;af;la ke;sj bnd.df;a mdfjk meKshla msgqmi hdug §uh' ;sìh hq;=h' ta ta wxY w;r wdKavqlrKfha§ ;ukag
kejla fiah' wfma rg keu;s kej ksjerÈ ÈYdjla Tiafia cd;shla fmd<Uùu fï ish,a, foi ;=,khla ;sìh hq;=h' ys;j;a l=vd l,a,shl
f.dvìula fj; /f.k hkjd fjkqjg fuys isák lmams;af;da" u.skq;a" jkdka;r n,kúg fmkShkafka" Okjdoh ;=< ksoyia md,khla ks¾udKh lr
yd mdßißl moaO;sh wd¾Ól lafIa;%fha§ Ñka;khg bv ;sìh hq;=h' ;sfí' ta wkqj zwdKavqjZ
kej yiqrejk lmams;a;ka fkdj jxpdfõ yd ¥IKfha lmams;af;da
mjd fvdai¾lrKhg wdKavqjg kj Wmdhud¾. tfy;a rdcmlaI md,kh md¾,sfïka;=fjka ie,lsh
ù isá;s¦ fydrlfï uerlfï lmams;af;da ù isá;s' tjeks rglg
fyxphshkag bv§u u.skq;a" hla fkdue;s nj;a" th ;=< ta ish,a, yl=<kq ,en hq;= m%udKhlska bj;alrkq
lsisu jirla lsisÿ Èkhla iqn jkafka ke;' 20jeks ixfYdaOkh u.ska fuf;la rg ;=< wkq.ukh ;sfí' ,en ;sfí' md¾,sfïka;=j
tfy;a wm n,dfmdfrd;a;= w;ay< hq;= ke;' b;sydih úiska wêlrKh ;uka w;g l< kj ,snr,ajd§ f.daGdNh ckdêm;s wdKavq mlaIfha jdpd,hska
bÈßm;a lrkafka thg úi¢h yels .eg¨ muKla hhs jrla .ekSu úiskq;a" rdcH foam< ^fld,a,ldÍ újD; ù ;=fkka fofla lE.ik ;ekla fldg
udlaia mejeiqjdla fuka fuu w¾nqohkago úi÷ï we;' wjYH úlsKSu wdrïN lsÍu u.skq;a wd¾Ól m%;sm;a;sh& md¾,sfïka;=j msysgqjd wdKavqlrKh bka bj;g
wdKavqfõ fuu wiu;alu wd¾Ól Wmdhud¾.hu .ekSfuka miq Tjqka l< f.k ;sfí' weu;s uKav,h
jkafka ck;dj tu úi÷ï yd tys ud¾.h;a tu ufÕa hd yelafla
yd m%;súfrdaOh m%o¾Ykh mj;ajdf.k hk nj;ah¦ m<uq ld¾h jQfha uqia,sï mjd ÿ¾j, fldg rfÜ
ld iu.o hkak;a wjfndaO lr .ekSuh' jir 73la ;siafia z;ks lrkq ,en ;sfí' ta fjkqfjka f,dalhg uka;S%jrekaf.ao iydh jeo.;au wdh;k ;u l,a,sh
kdhlhkaZ .ek úYajdi lrñka kdhlhska udre l< foaYmd,kh bÈß ld,fha wdKavqfõ Kh ùu;a" rfÜ iïm;a f.k 20jeks ixfYdaOkh w;g .ekSug ckdêm;sjrhd
wid¾:l nj ck;dj f;areï .; hq;=h' 2019 jif¾ uy;a .ukauÕ f;areï .ekSug úfoaYj,g ,nd§u;a" úfoia iïu; lrf.k kej; úiska lghq;= lr ;sfí'
úYajdihla ;nd n,hg f.kd kdhlhd ish,a,gu jvd wiu;a nj kï wdKavqfõ wvx.=j yd
oeka Tmamq lrkq ,en we;' ;ks kdhlhskaf.a zueðlaj,skaZ rfÜ wdldrh f;areï .ekSu
b;du jeo.;a fõ' fï wdKavqj uqyqK fok oejeka; wd¾Ól w¾nqoh;a tu w¾nqofhka
fuu fÄockl ;;ajh fjkia l< fkdyel' ta i|yd zixúOdkhlaZ
wdKavqj wd¾Ól lafIa;%fh§ mSvdjg m;ajk ck;dj;a wdKavqj wkq.ukh lrk rg úlsKSfï"
iduQysl m%h;akhla wjYHh' wfma rg oeka .uka lrk Okjd§ wkq.ukh lrkafka miq.sh
ufÕa" kj ,snr,ajd§ Wmdh ;=< rg fmrg f.khd fkdyel' oeka oYl 04la mqrd rg l< jqka
bvï úlsKSfï" mßirh jekiSfï" ls%hdud¾.j,ska mSvdjg m;ajk
wkq.ukh lrk wd¾Ól l%uh ;=< Okjdoh ;=< rgg .uka l< úiska wkq.ukh lrk n,fõ.;a" wdKavqj tu n,fõ.j,g olajk ñ,sgßjd§ m%;spdr;a
yelafla úkdYh lrdh¦ w.dOh lrdh¦ ïf,aÉP;ajh lrdh' wm ,o" miq.sh jir 05 ;=< úiska rfÜ fyg ojfia foaYmd,kfha .ukauÕ ;SrKh lrkq we;' tu
fjkia l< hq;af;a fuhh' rks,a - ffu;S% md,kh .ukauÕ flfiaj;a fmdÿ ckhdg;a" rgg;a hym;a jkafka ke;'
úiskao mj;ajdf.k .sh
tneúka jir 73l Okm;s md,khla ;=< /jàug" mSvdjg yd kj ,snr,ajd§ wd¾Ól
fõokdjg ,lajQjka f,i wfma rfÜ ck;dj w;S; w;aoelSïj,ska m%;sm;a;shu fõ' n,j;=ka yuqfõ ksjg ùu;a taldêm;s ckdêm;s Oqrhla fï ksidu wdKavqj ;=<u
Wf.k f.k wfma rg kj wd¾Ól" foaYmd,k udj;l f.khdu thg wkqj f,dalfha isÿlrñka isák nj;ah' ks¾udKh lr .ekSuh¦ ta lsishï m%;súfrdaOhlao
i|yd Bg kdhl;ajh §ug iQodkï n,fõ.hla iu. fm<. rgj,ska yels;rï Kh wdKavqfõ l| ,snr,a iu.u iajdëk fldñIka u;=j ;sfí' uQ,H lafIa;%fha
eiSug ;SrKh l< hq;=h' ta ;SrKh" ta ksjerÈ ;SrKh" ta .ekSu yd Kh u; jkafka fï ksidh' tkï iNd wl%Sh lsÍuh¦ ish,a, md,kh lrkakd
úma,jldÍ ;SrKh 2021 jif¾§ .ekSug ck;dj iu;a kï kj hefmk wd¾Ólhlao" ienE wd¾Ólfh§ wdKavqj kj wêlrKfha m;alsÍï njg ckdêm;s f,alï
ksIamdolhska Èß.kajkjd ,snr,ah' Wiiaùï ,nd§ï ;u ;ks mS'î' chiqkaor m;aj isáhs'
jir iaÓr f,iu iqn fjkq we;' th OfkaYajr foaYmd¨jkag"
fjkqjg ;ukag ys;j;a wd¾Ólfha§ j;auka w;g f.k wêlrKh ckdêm;sjrhd úiska
cdjdrïlrejkag fkdj ck;djg iqn jk jirla jkq we;' ta cdjdrïlrejkag uyd wdKavqj kj ,snr,a jqjo ;ukag yS,Elr .ekSuh¦ wdrlaIl wud;HdxYhg
i|yd tkï Okjd§ udjf;ka iudc idOdrK;ajfha udj;g mßudKfhka uqo,a bmhSug wdKavqlrKfha§ th rcfha jeo.;a mßmd,k wu;rj ;dlaIK wud;HdxYh
iudcjd§ udj;g yeÍu i|yd w¨;a ;SrKhla .ekSug iQodkï bvfok nÿ yd uqo,a OfkaYajr ,snr,ajdohg ;k;=rej,g ysgmq yuqod kï kj wud;HdxYhla
ish¨ fokdg tu ;SrKh fjkqfjka fuu kj jif¾ wms iqn m;uq' m%;sm;a;shlao mj;ajdf.k wkqj lghq;= lrkafka ks,OdÍka fyda ;ukag msysgqjd
11 jeks msgqjg
ckjdß 2021
kshuqjd
4 ;reK
tkak'''
ta ySkh mdg lruq''' m;= , l is g
Wvq . = j kg
—f.daGdNh uy;d hkq mßir ys;ldñ kdhlfhla' fu;=ud Pkao leïfmaka
tl mgka .;af;a zug fmd,s;ska tmdZ lsh,d' úkdY jk Tlaiscka kej; .kak
t;=ud ue;sjrK /iaùïj,§ me< fnod ÿkakd' t;=ud lshkafka lshk lrk
flfkla ta ksid wmsg ´k ta jf.a rfcla''˜
w.dOhlh wm
by; jpk fm< Wmqgd .kakd ,oafoa fï Èkj, wka;¾cd,h Tiafia
lsis;a fkdfmfkkd
ießirk ùäfhdajla u.sks' f.daGdNh rdcmlaI uy;d ckdêm;s lrùu i|yd
m;=,"
zmeKsZ kdglfhka ;reKshla úiska Tyq .ek m%Yia;s .ehQ whqrehs tys olakg ,efnkafka' by;
wdldrhg wfma rfÜ ;reKhka nyq;rhla fï rg fírd .kak tk —Èfhika
bula bjrhla ke;s'''
ysia wyiu fmkakd
Tíng'''''' l=udrhd˜ f.daGdNh hehs isysk uejQy'
f.daGdNh rdcmlaI ckdêm;s ù oeka jirla blau f.dia we;' ta jir
;re;a" i|;a" br;a
úáka úg'''
foi wdmiq yeÍ ne,Sfuka fmkS hkafka l=ulao@ ;dreKHfha ta isysk l=udrhd
ish¨ kd,sldj, fï Èkj, m%pdrh jk kdglhls" zOïñl meKshZ''' wdf,dalhg Woï §
Tjqkaf.a isysk bgq lr ;sfío@ uE;l f*aianqla msgqjl wmQre fmdaiagqjla m<
fï kdglhg yd tys m%Odk k¿jdg fma%laIl wdl¾IKh fl;rïo h;a" úh' —i¾ ckdêm;s fkdjqKkï ;du ys;kafka i¾ jevldrhd lsh,d'˜
l¿jru Wreu lr
lE.,af,a msysá tu k¿jdf.a ksji jeg<Sug ck;dj Èkm;d meñfKkakg w;a;gq is¢kq ,en
by; ;reKsh lshk wdldrhg f.daGdNh hkq mßir ys;ldó mqoa.,fhls'
mgkaf.k ;sfí' ta" fï k¿jdf.ka meKs álla b,a,d .ekSugh' k¿jdf.a Wvq.=jkg hkakehs
Tyq mßirhg wdorh lrk" fmd,s;ska lE,a,laj;a mdf¾ fkdodk mqoa.,fhls'
ksji jeg<Sug fkd.sh;a id;sYh nyq;rhla fokdf.a me;=uo fï meKs fudr.dk" ;r.hg''
kuq;a ckdêm;s ù uila hkakg u;af;ka isÿ jQfha l=ulao@' Tyq mia" je,s" ueá
álla f;d,.Euh' ta ksid fï jif¾ nyq;r ck;d wdl¾IKh Èkd.;a
kdglh njg zOïñl meKshZ kdglh m;ajk ,l=Kqh' m%jdyk n,m;% wfydais lr oeuqfõh' tu.ska Tyqf.a iypr f.da, nd,fhda ys;+
ys;= f,i mia je,s lmkak .;af;dah' ta ksid .x.d" we, fod< bjqre" uqyqÿ .e;s" lmá
kdglfha wOHlaIljrekaj mfilska ;nd m%Odk k¿jdg myr fok —
wdKavq úfrdaë˜ n,fõ.j, yeisÍfuka fï kdglfha id¾:l;ajh fudkjg fjr< iy mia l÷ úYd, f,i rgg wysñ úh' ó.uqj m%foaYfha lfvd,dk fydr is,a .;a; uy;=ks
fmfka' j¾;udk md,kh fuu kdglfha ienE wOHlaIljreka jQj;a myr mßir moaO;sh wysñ jqjfyd;a Tlaiscka wvqjk njg jkÔù ks,Odßksh lshk iqÿ frÈ we¢''
msg myr jÈkafka meKs Oïñlgh' fï wjirfhka j¾;udk OfkaYajr úg —Ôj;afjkak Tlaiscka ´kso˜ hkqfjka weiqfõ f.daGdNh wdKavqfõ weu;s f;dmuh lreuh
md,kfha wOHlaIjre ksoyfia fyg Èkg wjeis ;sr msgm;a ;j ;j;a f.da,hka úisks' f,dal Wreuhla jk isxyrdch ueÈka ud¾.hla lemSu ksid wfyda''æ uf. uõìug'''
iliñka isá;s' mßirfõ§yq yd m%.;sYS,S ckhd thg úfrdaOh oelajQy' kuq;a mßir ys;ldñ
iudc udOH ,shdmÈxÑ lsÍug .;a W;aiyh óg wdikak;u WodyrKhhs' f.daGdNh ckdêm;sjrhd ud¾.h bÈjk .ug f.dia ljqre úreoaO jqj;a fygla
tu.ska úreoaO u; orkakkaf.a m%cd;ka;%jd§ whs;sh weúÍug W;aidy ud¾.h flfia fyda bÈlrk njg pKaämdÜ oeóh' tmuKla fkdj ú,am;a;= wjeish ;kkakg"
flf¾' rlaIs;h" jkd;ú,a¨j" Wvj,j cd;sl WoHdkfha fldaod.u" yïnkaf;dg" mrmqrla f,djg
kS;sh ;ukag ys;=ukdfma yeisrùug wjeis m;alsÍï isÿlrñka we;' fydrõm;dk rCIs;h" l¨jr.ia jej ;ífndaj" fj,a,iai" wïmdr wd§ mßir
by< wêlrK úksiqrejrekaf.a m;alsÍu óg fyd|u WodyrKhhs' Kh ke;s" nh ke;s
moaO;s wlalr oyia .Kkla fï jk úg fvdai¾ flfrñka ;sfí' b;sydifha
wdKavqj ;udg n,hg taug Woõ l< l=m%lg" iypr lKavdhula w;g wfhdauh n,hla'''
wka ljrodg;a jvd flá ld,hla we;=<; jkdka;r úYd, m%udKhla úkdY
rdcH hdka;%Kh flakaø.; lrñka we;' fï i|yd lÈu WodyrKh jkafka ;=reKq ys;a iú fldg
lr we;af;a j;auka f.daGdNh rdcmCI wdKavqfõ wkqoekqu hgf;ah'
rdcH fiajd fldñIka iNdj i|yd È,s;a chùr jHdmdßlhd m;a lrkq mjqrlaj rlskakg'''
,eîuhs' f.daGdNh rdcmlaI uy;d ckdêm;s jQ ú.i wfma rfÜ Ñ;%hla fkdwe¢
tkak md Tijd yksl"
tfukau wkd.; mrmqrg Wreu wfma rfÜ m%Odk iïm;a wêrdcHjd§ ;dmamhla fydhd .ekSug fkdyels ;rï úh' Tjqka ÿgq isyskh th úh' Tjqkag
wdorh /f.k"
foaYmd,k jqjukdj u; úfoia rdcHhka u; mjrñka yd úl=Kñka we;' wjYh jQfha fuu rg ,iaik rgla lsÍugh' kuq;a fÄojdplh kï f.daGdNh
.sf,kakg fmr ujqìu'''
fld<U jrdfha kef.kysr ceáh bkaÈhdkq iud.ula fj; mejÍug ckdêm;sjrhdf.a wdKavqj úYd, jk ixydrhla lrk úg" Tyq ckdêm;s
leìkÜ wkque;sh ysñùu óg wdikak WodyrKhhs' lrùu fjkqfjka lfâ .sh" rg ,iaik lsÍu fjkqfjka ;dmamj, is;=jï
tmuKlao fkdfõ' fï mD:sú f.da,hgu wjeis iajdNdúl jkdka;r mska;dre l< ;dreKHh ksy`vj isàuh' fláfhka lsjfyd;a ta iqn isysk ÿgq
fvd,¾ yd remsh,aj,g úl=Kñka yd úkdYlrñka we;' 1$2020 pl%f,aLh ;dreKHh rjgkq ,en we;' ue;sjrK /iaùïj, me< fnÿfõ mßirhg
f.k tñka jkixrlaIK fomd¾;fïka;=j i;=j mej;s w;jYH wfkl=;a we;s wdorhg fkdj ;ukaf.a n,h ,nd.ekSfï lmálu úiska nj fï jk
jkdka;r m%dfoaYSh f,alïjreka hg;g m;alsÍfukau fï nj meyeÈ,s fõ' úg Tmamq ù yudrh' Tyqg rlskakg wjeis mßirhla ke;' flfia jqjo ksy`v
wfma rfÜ ÿ¾j, lrkq ,en we;s wd¾:slh ;j;a ÿ¾j, flfrñka
jqj;a wjxlju fï rfÜ .yg fld<hg" i;d isjqmdjdg" fï rfÜ ñksiqkag
we;af;ah' 2021 wjika jk úg .ekSug n,dfmdfrd;a;= jk Kh m%udKh
wdorh lrk m%.;sYS,s ;reKhka" mßirfõ§ka" mßir ys;ldó ñksiqka fï
zá%,shkZ myls'
jk ixydrhg tfrys igk w;ayer ke;' Tn /jfgkag we;' kuq;a Tn me;+
fï rE.; jkafka wjqreÿ 72la mqrd rE.; jk tlu kdgH msgm;hs'
ySkhla we;' fï Wodjk kj jif¾ tu ySkh ienE lr .ekSu fjkqfjka
kuq;a wOHlaIljre muKla l,ska l,g fjkia fj;s' oeka wOHlaIl OQrh
orkafka f.daGdNh rdcmlaIhs' Tyqf.a j.lSu jkafkao l,ska ;sr msgm;u
m%.;sYS,s iuia; ;dreKHhg wms werhqï lruq'
bÈßhg f.khEuh' tkak''' ta ySkh mdg lruqæ
ta ksid ck;dj isÿjkafka wjqreÿ 72la ;siafia neÆ kdglhu kej;
ne,Sugh' kuq;a wfma rgg ienE f,igu wjeis jkafka w¨;a ;sr msgm;ls"
th rE.;lsÍug iu;a kj wOHlaIl uKav,hls' ta i|yd jfï jHdmdrhg
n,h ,nd.ekSu w;ay< fkdyels wksjd¾h ld¾hhls'
ta ksid meKs k¿jkag myrfokjd fjkqjg" wOHlaIljre udre lrkjd
fjkqjg" rg bÈßhg f.khd yels kj ;sr msgm;a rpkd lsÍu fjkqfjka
wl=re weñKsh hq;=h' hq.fha wjYH;dj jkafka ta fjkqfjka igka lsÍuh'
ta fjkqfjka mx;s n,fõ.hka ;u whs;sjdislï fjkqfjka fukau rfÜ
whs;sh jQ wkd.; mrïmrdfõ whs;sh Èkd.ekSu fjkqfjka fm<.eiaùu
wm ldf.a;a j.lSu jkafkah'
ckjdß 2021
kshuqjd
6 cd;Hka;r
fjksishq,dkq ue;sjrK cfhka lshqndj( fldfrdakd md,kh l<
;yjqre jQ rgla njg m;aù
miq.sh ud¾;=
ckjdß 2021
kshuqjd
wd¾Ól 7
YS%
,xldfõ wd¾Ólh
kj ,snr,a Okjdofha
uE; ld,Skj uqyqK
fok w¾nqofha
iajNdjhka wjia:d lsysmhl§
,xldfõ wd¾Ólh
u.ska wm oel we;af;a ÿn,
Okjd§ iudc l%uh ,xldfõ§
,nd we;s wid¾:l;ajhhs'
wjqreÿ 73la mlaI follg
fn§ mj;ajdf.k wd Okm;s
l%uh ;j;a oYuhlska fyda
ck;djf.a .eg¨j,g úi÷ï
u.ska ;u .cñ;=rkag c,h N=la;s ú£fï jqjukdj —wdfhdaclhskag wys;lr Tjqka uq,skau wia:djr uQ,H
fkdfok iudc l%uhlah
úl=Kk ,§' ta hgf;a bgq lr §ugh' mßirhla ks¾udKh lr fj<|fmd<ska bj;afõ' *sÉ
hkak Tmamqlr yudrh'
jdfka" gh¾" msÕka" ;=kS,E,s" uyck Wmfhda.S;d we;s˜ njhs' bÈß udi 02l ^fitch& uQãia ^moodys& yd
óg l,ska ms<sfkd.;a
isfuka;s" iSks wd§ jYfhka fldñiu rdcH wdh;khla ld,h ;=< we' fvd,¾ tia wekaâ mS ^S&P& jeks
lgj,aj,skau oeka fï l%uh
,xldjg úfoaY úksuh b;sß jqj;a rdcH jHdmdrhla ñ,shk 2000l muK úÿ,s cd;Hka;r Kh fY%AKs.;
wid¾:l nj ms<s.ksñka
l< yels cd;sl iïm;a /ila fkdfõ' uyck Wmfhda.S;d n, lafIa;%fha isÿ lrkq lsÍfï wdh;k ,xldj
isákq oelsh yelsh' Kh
b;du wvq w.hkag yd fldñifï ld¾hNdrh ,nk wdfhdack läkï ;jÿrg;a uQ,H iqrlaIs;
.ekSu ;uka uqyqK fok
wid¾:lu l%uhkag úlsKSu jkafka rdcH jHdmdr lsÍu b,lal lrf.k ta rgla fjkqjg oeä wjodkï
w¾nqohg úi÷u f,i
isÿúh' rdcH taldêldrfha§ f,i úÿ,sn, uKav,h i|yd ndOd ù we;s uyck rgla f,i kï lsÍu;a iu.
olajñka ;ukaf.a md,k
fukau tu úlsKSfukao jdis yd c, iïmdok uKav,h Wmfhda.s;d fldñiu bj;a ;;ajh ;j;a nrm;< úh'
ld,fha Kh .ekSug yelsùu
,oafoa iq¿ msßils¦ wdKavqj,g ^tfiau f;,a ixia:djgo& lsÍug wjYH kS;s ye§fï wdKavqj oeka Wml%uh
;u wdKavqfõ olaI;djhla
ióm .c ñ;=rka msßils' ;u fiajdjka widOdrK n,h thska b,a,d we;' udrelr we;af;a fldgia
hehs mdrï nE md,lfhdau
l¾udka;j,g wu;rj" fldkafoais yd ñ, .Kka ldrKh b;d meyeÈ,sh' fj<|fmd<g fvd,¾
oYlhlg miqj ;uka Kh
fi!LH hgf;a hgf;a iemhSu Okjdoh uq,a hq.fha ia:dms; le|ùu fjkqjg bvï
w¾nqohlg uqyqK § we;ehs
frday,ao j<lajd l< rdcH jHdmdr" l¾udka; fj<|fmd<g fvd,¾
mji;s' úmlaIfha isák úg
B<Õ mshjf¾§ úlsKSug f.kajd .ekSu f,igh'
fm!oa.,SlrKhg úreoaOj
wjYH úh' wdKavqj,g ta wid¾:l uQ,H fj<fmd<g
igka mdG lshñka ùÈ nisñka
taug wlue;s Okjd§
isg n,hg meñKs ú.i
wdfhdacl z.scq,sysKSkaZ
tlaflda udkqIsl uqyqKqjr"
id¾:l wdfhdack f,i
ck;dlrKh wd§ úúO kï
l=Kq fld,a,hg ñ,§ .;
fhdod .ksñka rdcH iïm;a"
yels jrdh" .=jkaf;dgqfmd<"
l¾udka;" wdh;k úl=Kd
rlaIs; jkdka;r" fukau
oeuQ md,lhskau wo rdcH
úÿ,sn," c,h jeks w;HdjYH
jHdmdr fm!oa.,SlrKh
uyck fiajdjkays wdfhdack
wid¾:l nj lshñkau ;j;a
i`oyd fvd,¾ f.k taug
úlsKSug hula we;aoehs
iQodkïh'
fidhd n,;s'
Okjdofha iajNdjh
kdia;sh" ¥IKh mej;s
ñ, l< yels iuia;h
yd mj;sk iEu md,khlu
úlsKSu nj wmg wreuhla
cd;s ,laIKhla njg
fkdfõ' .eg¨j ù we;af;a
—iudcfha fjkiaùu m;aj we;' fuu l=Kqùu
úlsKSu fjkqjg foaYfm%aó
isÿjkafka tys mj;sk ksid foaYmd,k OQrdj,sho
igkamdG Ndú;d lrñka
m%;súfrdaOhkaf.a j¾Okh ks,OdÍ hdka;%Kho by< isg
wOHdmkh hgf;a fm!oa.,sl uyck;dj ys;iqj msKsi ta fudfydf;a mej;s Pkao l,ska wdKavqjo úl=Kd we;s
fya;=fjks' ksYamdok my<guo ´cia .,d yudrh'
wOHdmk lv iy cd;Hka;r idOdrK ñ, yd l%ufõohka mokfï n,h yuqfõ ie,lsh wd¾Ólh wms weú;a lKmsg
l,l§ Okjd§ rdcHfha
n,fõ. iy ksIamdok mdi,aa l%uho .ukd.uk ia:dms; lsÍuh' úÿ,sh" c,h" hq;= m%udKhla úlsKSug yrjd yokafka hehs lshQ
ÿn,lu jid .ekSug wjYH
iïnkaO;d w;r fiajh hgf;a nia bkaOk iemhSfï lghq;= yels úh' kuq;a lïlre msßilau wo ta wêrdcHjd§
jQ Yla;su;a kS;s yd wdh;k
m%;súfrdaOfha;a" mx;s fiajh yd .=jka fiajho lrkafkao wdKavqj úiska mx;s n,h yd jD;a;Sh iñ;s kHdh m;%h fyd¢kau lr
kj ,snr,a Okjdofha
fm!oa.,SlrKhg f.dÿre m;al< weu;sjrhd yd rdcH ls%hdldß;ajh Yla;su;a ;shdf.k hduh' ta i|yd
w;r m%;súfrdaOfha;a" j;auka wjYH;djhg wkqj
úh' ks,OdÍkaf.a ueÈy;aùu ;ekaj,§ ta b,lal tf,iu ck;dj lsisÿ ysßls;hlska
wNdjhg hk mrK foa Tjqkagu ndOdjla ù we;'
wo tys ;¾ldkql+, bÈß hgf;au kï rcfhau ;j;a bgq lr.; fkdyels úh' f;drju uq,d lr ;sîuh'
yd ke.S tk w¨;a foa ta ksid ta wdh;k yd kS;s
mshjr ù we;af;a ck;dj ks,OdÍka m;alr tu lghq;= oeka ta wjYH;djhu bgq ta ksid md,lhskag ;j;a
wfydais lsÍug oeka fhdackd
w;r m%;súfrdaOfha;a ^b;sßj we;s l¾udka; fidhd ne,Sug hdka;%Khla lrkafka fmd;a; ;sìh§ uoh ksjerÈùfï ls%hdud¾.
lrkafkao tu kS;s yd
j¾Okh fya;=fjks' merKs fkdue;s ksid& i;= bvï ^m%ñ;s wdh;kh" uyck lkakdla fuka wdh;k f,i we;af;a ke;' Tjqkag we;af;a
wdh;k msysg jQ Tjqkauh' fï
iudch hg lrf.k w¨;a yd jkdka;r iys; wkd.; Wmfhda.S;d fldñiu jeks& úÿ,sh c,h f;,a ixia:d lfò È. ;rug W,dlk
yeu ls%hdud¾.hlau oekgu;a
mrmqrg iq/lsj ;sìh hq;= wjYH jkafka wehsoehs ;sìh§ tajd ;u .cñ;=rkag .jhd fuka fl<jrgu
iudchg bÈßhg j¾Okh fl<jr ù we;af;a Okjd§
iajdNdúl iïm;a ñ, lsÍuh' flfkl=g m%Yakhla u;=úh yd úfoaYSh nyqcd;sl iud.ï úlsKSuh'
ùug bv fokafka;a fï wd¾Ól w¾nqohg W;a;r
fld<U k.rfha jákd yelsh' tfia tjeks wdh;k j,g —wdfhdack˜ uqjdfjka w¾nqofha lrjgla ysrù
m%;súfrdaOh ksidh'˜ fidhkq fjkqjg úi`ÿu
wd¾Ól u¾uia:dkhkays msysgqùfï wruqK jQfha iQrdlEug uÕ ilia lr we;s rgl wd¾Ólhla h<s
w¾nqofhau m%ldYkhla njg
bvïj, isg wE; wdÈjdiS jeÈ rdcH hdka;%Kh ck;djg §uh' ta i|yd ndOd f,i fl,ska lr Yla;su;a l<
m;a lrñks'
ud´ fia;=x ck;dj Ôj;ajk idïm%odhsl idOdrKhla bgq fkdjk mßÈ we;s wdh;k bj;a lsÍug yelafla ÿn, ñh hñka
f;dard .;a lD;s" 01 ldKavh"
tod l¾udka; - fuod jk ìï ;Sre olajd wo fï jHdmdr lrk nj Tjqkagu oeka 69 ,laIfha Pkao n,h ;sfnk f,dalfha fndfyda
bvï" jkdka;r bvï uxfld,a,h rg mqrd meyeÈ,s ksidh' kuq;a oeka yd 20jeks ixfYdaOkfha 2$3 l,lg fmr§u h,amekSug
314 msgqj
,xldj ;=< W;a;rdfrdams; rdcmlaIjreka Okjdofha ,la jQ fï kj ,snr,a
Èh;a lrkq ,en we;' n,h fhdod .ekSu wrUd
Okjd§ wd¾Ól m%;sm;a;sh fï mrdð; bksfï§ fhdackd Okjd§ m%;sm;a;sj,ska fkdj
úÿ,sh yd uyck we;'
ls%hdjg ke.=fKa mshjr lrkafka úÿ,sh" c,h kùk iudcjd§ oelaula yd
lsysmhlsks' tfiau iudk Wmfhda.S;djh fldgia fjkqjg fvd,¾
fm!oa.,SlrKh lsÍug bvla jevms<sfj<la ;=<u muKs'
.=Kdx. iys;j jf.au tla úÿ,sn,h" LKsc f;,a" lrleùu
we;af;a ke;skï tajdhska ;u ta mru i;H nj f;areï .;
tla md,k ld,hka ;=< c, iemhqu ck;djf.a wo ,xldfõ uQ,H
.c ñ;=rkag fydrdlEug hq;af;a fï ish¨ wysñùu yd
úúO;ajhka iys;jh' 1977g w;HdjYHu uyck fj<|fmd< mj;skafka oeä
ndOd lrk" tu wdh;khkays mSvdjka N=la;súÈk wfmau
fmr meje;s rdcH taldêldÍ wjYH;djhkah' rcfha w¾nqoldÍ jgmsgdjlh'
.=Kd;aul fiajhla ck;djg mx;sfha ck;djh' lvd
md,kh ;=< bvï" rdcH ld¾hNdrh jkafka idOdrK f.úh hq;= úfoia fvd,¾
,eîu iy;sl lrk wdh;k jefgk wd¾Ólhg muKla
jHdmdr" l¾udka; rch l%uhlg tu uyck Kh mx.=j úfoaY j;alï
jHqyhka wfydais lsÍugh' fkdj uq¿ uy;a iudchgu
taldêldrh uQ,sl msßila jqjukdjka bgq lsÍuh' ixÑ;ho blaujd f.disks'
uyck Wmfhda.s;d kejqï n,dfmdfrd;a;=j
w; md,kh flakaø úh' ck;dj jl%j yd Rcqj fï w¾nqoh l,ska olsk
fldñIu wfydais lsÍug we;af;a tu f;areï .ekSu
Tjqka md,khg fhdod.;af;a wdKavqjg nÿ f.jkafka fldgia fj<|fmdf<a
zfi!Nd.Hfha f.daGdNh ixúOdkd;aul n,hla njg
ixia:d uKav, wdlD;shhs' ta fjkqfjks' úÿ,s n, wdfhdackh l< úfoaY
oelauZ wdKavqj miq.shod m;alr fï rgg i;=re
1977 ka miqjo ixia:d uKav, uKav,h" f;,a ixia:dj wdfhdaclhska fuu
leìkÜ wkque;sh b,a,ñka l=uka;%K mrdch lsÍfukau
meje;sho tu hdka;%Kh yd c, iïmdok uKav,h wia:djr jd;djrKh ;=<
weu;s uKav, m;s%ldjla muKs'
ÿ¾j, lrñka jvd;a ,sys,a msysgqjd we;af;a rdcH jHdmdr bÈßm;a lr we;' tys ;u wdfhdack fldgia
m%;sm;a;s u; tu rdcH f,i mSvdjlska f;drj zwmQrejgZ olajd we;af;a fj<|fmdf<a ;jÿrg;a
jHdmdr fm!oa.,SlrKh ck;djg úÿ,sh" bkaOk yd uyck Wmfhda.s;d fldñiu r|jd ;nd .kafka ke;'
ckjdß 2021
kshuqjd
8 ldka;d
zfi!Nd.Hfha whjehZ ;=<
ñhefok ldka;d isysk wjqreÿ
me;=u'''
m iq.sh fkdjeïnrfha
w.ue;sjrhd uqo,a
weu;sjrhd f,i wudrefjka
hgf;a iuDoaê,dNS ldka;djka
2500la f;dardf.k Tjqka
jHjidhlhska f,i meñKs ÿla lsisjl=;a
yqiau .ksñka" úfgl f.dvkÕkakg wjYH oekqu
meKs rig fkdu oekqKq
jdäfjñka bÈßm;a l< yd Kh myiqlï ,nd fok
whjeh l:dj ;=< furg
;s;a; ñi we;a;lg
nj whjefha i|yka jqKs'
nyq;rhla ldka;djkaf.a tfiau Tjqka uyd mßudK fodr ljq¿ fkdu wereKq
.eg¨j,g úiÿï fkdue;s jHjidhlhskaf.ka ;u ÿgq fkdÿgq ySkj,
jQ nj fmfkkakg ;snqKs' jHdmdrhg wjYH NdKav mdg fnd|ù uel=Kq
wdKavqj m;a lsÍfuys,d ñ,§ .kafka kï tu uyd ;j;a jirla f.jqKs
Pkaoh ÿka 69 ,laIhla mßudK jHdmdßlhkag nÿ
jQ ck;djf.ka nyq;rh iyk ,nd fok njo i|yka
ÿre;= iS;, wrka
ldka;djka ùuo rfÜ fõ' fï lei ljkafka ;j;a
weú;a kj wjqreoao
ck.ykfhka wvlg jeä ldka;djka msßila rjgd
msßila ldka;djka ùuo ksid uyd mßudK jHdmdßlhkag
oi w;ska wefikafku
rgl whjeh f,aLkh ;=<ska nÿ iyk ,nd §fï fndrej" /já,s ioao
ldka;d .eg¨j,g úi÷ï jevms<sfj<lg oehs wm is;d w÷rgu yqrefj,d
,nd Èh hq;=u hehs wmg Y%uh" f;a l¾udka;h yd msßila h<s Èjhskg meñKSug m;afldg we;s nj fkdfõo@
ne,sh hq;=h' jqK;a yeu ksiaioao
yefÕa' kuq;a th tfia isÿùo@ weÕ¿ï hk lafIa;%hkays n,dfmdfrd;a;=fjka isáho fï jk úg iudcfha
wOHdmkh" fi!LHh" w¨;a fjkakg h<s;a
ieneúkau ldka;djka ldka;d odhl;ajh 70] —fi!Nd.Hfha whjeh˜ ;=< jvd;a l;dnyg ,laù we;s
ksjdi" n,Yla;sh" wdrlaIdj ys;la we;af;u keoao
hkq YS% ,xld wd¾Ólh ;=< la muK fõ' wvq jegqma ta i|yd m%;smdok fjkaù ud;Dldjla jkafka Tka
yd wfkl=;a uQ,sl whs;Skag
iqúfYaIS odhl;ajhla ork ,nñka Y%u iQrdlEug fkd;snqKs' ,hska wOHdmkhhs' fldúâ
whjefhka iyk ,eìh
msßils' o< foaYSh ksIamdokh ,lafjk fuu lafIa;%hkays wdKavqj n,hg m;ajQfhao jix.; ;;a;ajh yuqfõ tlu w;a;l ksok
hq;=h' kuq;a tod fuod ;=r
;=< .Kkh fkdjk yd kshe,s ldka;djka flfrys ck;dj rjÜgñks' m;ajQ lvd jegqKq orejkaf.a úyÕ=fka jfr,a,d
,xldfõ whjehlska fï
jegqma fkd,nk úYd, wdKavqjl jeä wjOdkhla miqo È.ska È.gu ck;dj wOHdmkh fjkqfjka WoEik ÿrl fkdj
lreKq bgq ù ke;s nj wm
ld¾hNdrhla Tjqka úiska fhduqúh hq;=h' kuq;a — rjghs' thg fyd|u jvd;a lïmdjg m;ajk
wjOdrKh lr .; hq;= w;r ;=gq .S; .h,a,d
isÿ lrkq ,nhs' tfiau rfÜ fi!Nd.Hfha oelau˜ ls%hdjg WodyrKh jkafka j;= msßi jkafka .=rejreka
B<Õ whjeh fujeksu tlla kejqï nj fkdflf<iqKq
wdodhfuka úYd, fldgilg kxjkakg bÈßm;a jQ whjeh lïlre Èfkl jegqm ud¾;= iy uõjrekah' Tka ,hska
jkakg bv ;nd Tfya n,d lsß n;la Wh,a,d
odhl;ajh olajkafkao úfoaY ;=< rfÜ Ôjkd,sh n÷ ui isg remsh,a 1000la wOHdmk myiqlï ke;s
isáh hq;= ke;' tla w;lg
ldka;djkag fi!Nd.Hh lrk njg jQ fmdfrdkaÿjhs' fouõmshka yd .=rejreka wjÈfhka ys¢kakg
úksuh úYd, jYfhka Wmhd wm jeks rgl md,lhkaf.
fokafkao ldka;djkah' nvq Wodjkafkaoehs uola úuid 2020 fmnrjdß 25 jk Èk fjkqfjka whjefhka lsisÿ wjqreoao weú,a,d
ka ck;djd§ whjehla
ñ, wyi Wig by< hoa§ n,uq' ckdêm;s udOH tallh úiska iykhla ,eî ke;' wdKavqj
lsisfia;au n,dfmdfrd;a;=
ck;dg l=Kq ieuka ljkakg úfoia .; Y%ñlhka m%ldYhg m;al< —f.jqKq Èk lr we;af;a m%;smdok jeä
ùugo fkdyel' fï ;;ajh
wdKavqj úiska W;aidy ,laI 15la muK w;=ßka jeä 100l ckdêm;s jevms<sfj<˜ lrk f,ig b,a,Sï bÈßm;a
;=< ch.%yK ,nd.;
l<d ñi nvq ñ, my; m%udKhla ldka;djka fõ' kï jQ m%ldYkfhao fï nj jQ wOHdmkh fjkqfjka fjka
yelsjkq we;af;a ldka;djka
oud .DyKshkag iykhla mj;sk fldfrdkd jix.; i|yka ù ;sfí' ud¾;= 1jeksod l< uqo, ;j;a wvq lsÍuh'
f,i wm fuu md,khg
fokakg Tjqka lghq;= lf<a ;;ajh yuqfõ úfoia.; YS% isg remsh,a 1000l jegqmla miq.sh ld,h mqrd laIqø
tfrysj igka jÈk m%udKhg
ke;' .eiÜ msg .eiÜ ,dxlslhskag w;a jQ brKu ,efíhehs n,dfmdfrd;a;= uq,H Kh f.jd.kakg
idfmalaIjh' tfy;a ienE
.eiqj;a thska rfÜ nvq ñ,g fln÷ oehs wms oksuq' fndfyda jQ j;=lrfha ldka;djkag ta fkdyelsj ldka;djka
f,iu ldka;dj u;
n,mEula lrkakg fkdyels msßilg /lshd n,dfmdfrd;a;=j 2021 ckjdß 164 fofkl= muK ishÈú
t,a,jk wd¾Ól mSvkh
ù ;sfí' ta wkqj wdKavqfõ wysñùu Wkaysá ;eka 01 od olajd l,a oud.kakg kid.;a nj jd¾;d jk
wfydais lr .; yels jkqfha
wid¾:l;ajfha jeä mx.=jg wysñùu lEu îu fkdue;sùu isÿ jQfha miq.sh whjefhks' ;;ajhla ;=< wdKavqj fujr
fuu md,kh fmr<d oud
Wrfokakg isÿj we;af;a fukau fndfyda msßila kuq;a wdKavqj ta i|yd j;= whjefhka ;j;a tjeksu
f.dvk.k ck;djd§
ldka;djkag nj whjeh wdidÈ;hska jQ jgmsgdjla iud.ï iu. idlÉPd lr wdldrfha W.=,la wgjkakg
md,khlska muKla njo isys
f,aLkh ;=<skao ukdj ;=< wirKNdjhg m;a jQ tlÕ;djlg meñK ke;' ierfikjdoehs idOdrK
;nd .; hq;=j ;sfíæ
ms<sônq fõ' fï msßi ms<sn| wdKavqfõ thska fmfkkafka 2021 ielhla ldka;djkag we;sj
rfÜ úfoaY úksuh Wmhk wjOdkhla fhduqù ke;' whjefhka kej; j;djla ;sfí' —iuDoaê ldka;d fj<|
m%Odk wxY ;=k jk úfoaY fïjk úg 95"000l muK j;= lïlre ck;dj uq,djg cd,h˜ hk wkq isria;,h
.S%ka fkdfn,a ,;ska weußldjg ia;S% ¥IKhg tfrys kS;s oeä fjhs ldka;djkag tfrys m%pKav;ajh
jeäjQ wdldrh i,ld n,k
miq.sh od mdlsia:dkh ;=< úg fujeks fujeks iïuq;shla
,;ska weußldkq l,dmfha
ia;S% ¥IKhg tfrys kj kS;shla ms<sn| woyila fhdackd ùu;a
iajfoaYsl ldka;djka fofofkla
iïu; úh' fuu.ska ia;S% yd mqÿuhla fkdfõ' uE; ld,Skj
2020 jir i|yd jQ f.da,aâudka
<ud ¥IKh iïnkaO kvq úNd. ,hsîßhdj" u,dú" keóìhdj" khsÔßhdj" ol=Kq wms%ldj iy
iïudkfhka msÿï ,enQy' fuu
lsÍu fõ.j;a lsÍu i|yd úfYaI wfkl=;a rgj, ksÍlaIKh l< yels jQ úfrdaO;do fï i|yd
iïudkh mßirh wdrlaId lsÍug
wêlrKhla msysgqjk ,o w;r n,mEï l< nj oelsh yel' flfia kuq;a fï jk úg;a f,dj
lem jQ mqoa.,hska i|yd msßkukq
th rg mqrd ls%hd;aul lsÍug ;+< mj;sk ldka;djka wdrlaId lsÍfï iïuq;s iy udkj ysñlï
,nk w;r .S%ka fkdfn,a jYfhkao y÷kajkq ,nhs' iEu jirlu
úêúOdk imhd we;' fuu kS;sh we;s lsÍug mdol jQfha wdrlaId lsÍfï iïuq;sj,ska wms%ldkq rgj,ao ne£ isà' tneúka
f,dj iEu l,dmhlskau ks¾foaY ,nd .kakd w;r fujr f;dard
ldka;djla orejka bÈßfha§u iuQy ¥IKhg ,lalsÍug tfrysj fndfyda ls%hdldÍkaf.a woyi jkafka ;j;a iïuq;s ks¾udKh
.kq ,enQ fofokd fulaisfldafõ f,hsä fmla iy blajfodarfha
mlsia:dkq iudch ;=<ska ke. wd úfrdaOh iy wr., /,a,hs' lr tl`.;dj ,nd.ekSu i|yd l,a.kakjdg jvd ldka;d
fkfudkafÜ fkkalsfuda fjhs'
tu.ska fujeks kS;shla f.k taug w.ue;s bïrdka Ldka m%uqL wdrlaIKh iy ysxikh je<elaùu i|yd m%dfhda.sl ls%hdud¾.
f,hsä fmla 55 úhe;s udhdkq l;ls' weh fudkaiekafgda wdKavqjg n,lrk ,§' ;jo meñKs,a,la isÿlr meh yhla wdKavq úiska .; hq;=j we;s njh'
kï lDIs jHdmdr iud.u úiska Èh;a lrk ,o cdk fjkia we;=<; úkaÈ;hd ffjoH mÍlaIKhg fhduqlsÍu wksjd¾h lr
l< fidahd fndaxÑ j.d lsÍfï kshuq jHdmD;shg tfrysj wr., we;s w;r úkaÈ;hdf.a wkkH;djh fy<s lsÍu ;ykï lrkq
lr tu igk ch.%yKh l<dh' tfiau ;¾ckhg ,lajQ ó ueis ,en we;'
ckjdß 2021
kshuqjd
oelau 9
oe
wdKavqfõ neßlu
ka jirlg
wdikak ld,hla
;siafia f,dj
mqrd ñksia Ôú; ì,s
.ksñka me;sfrk fldúâ
yd ñ;Hdj rcùu
19 jix.;h udkj j¾.hd
fï fudfydf;a uqyqK§ we;s
oreKq wNsfhda.hla fõ'
fmdÿfõ .;a úg Okjd§
f,dalh" Okjd§ m%d.aOk
ysñ iud.ïlrejka yd Tjqka
fjkqfjka jevlrk wdKavq fidhd .ekSug ,xldfõ
fuu frda.h md,kh lsÍug ffjoH wdh;k fufyhùug
msúfikafka mx;suh wruqKqo wdKavqjg i;=j lsisÿ oelaula
iu.h' udkj ixy;sh uqyqK fyda jevms<sfj<la ke;'
fok ´kEu jHikhla foi tfiau f,dalfha oekg
Okjdoh n,kafka uqo,a fidhd.;a tkak; ,xldjg
bmhSu" ,dN ,eîu" m%d.aOkh f.kaùugo Wkkaÿjla"
j¾Okh lr .ekSu fmrgq jevms<sfj<la fyda uqo,a
lrf.kh' fldúâ 19 i|yd wdKavqjg ke;' ta w;r
T!IOhla fidhd .ekSuo th ck;dj ;=< Èfkka Èk
fidhd.kakd rgg" iud.ug jeäjk fkdikaiqka;djh
Ok W,am;la nj Tjqyq md,kh l< hq;=h'
oks;s' flfia fj;;a f,dj ta i|yd fláld,Sk
ÈhqKq Okm;s rgj,a ,dN n,dfmdfrd;a;=jla ck;dj
,eîfï wruqK iys;j jqj ;=< we;s l< hq;=h' wdKavqj
fuu jix.;hg T!IOhla ñ;Hdjkag wkq.%yh fokafka
fiùu i|yd wkq.ukh ta i|ydh'
lrñka ;sfnkafka úoHd;aul fojeks lreK fuh
mshjrhkah' ta ksid oekgu;a cdjdrlulao fõ' fujeks
uqo,g fyda fï i|yd ;laläyq yeuúgu cdjdrï
tkak;la ksmoùug iuyr lrk wh yd iïnkaO fj;s'
rgj,a iu;aj isáhs' oek fkdisákakg we;' m%fhdack .ekSu i|yd n,fõ.hla úiska ÿka njh' fuys§ rdcH wkq.%yh .;aúg
,xldfõ .uka uÕ ke;skï ;lalälug ñ;Hd úYajdi mokï lr.;a frda.h md,kh lsÍug wjYH cdjru id¾:l fõ' fuu
fï m%Yakfha§ ,xldfõ fndrejla lshkakg we;' ;laläka lsysmfofkl= úoHd;aul mshjr fkdf.k uqÜá oeóu msgqmi wdKavqfõ
md,kh .uka lrñka bka i;s lsysmhlg miq l,t<s neiSuh' ieneúkau ;;ajh fufia mej;=Kfyd;a wkq.%yh ,nk rdclSh
isákafka fjk;a ÈYdjlgh' ;djld,slj .=jka f;dgqm< Tjqkg wdKavqfõ;a wdKavqjg ;j ;j;a zmeKs j¾.Z yd zfjfolaZ isáhd fiau zfjo
f,dalfha ksmojk fldúâ jid oeuqKq w;r ta jkúg mlaI úoHq;a udOHj,;a zydialïZ u;=ùug bv ;sfí' meKshZ cdjdrula njg
19g wod< tkak; f.kajd úfoaYj,ska frda.Ska ie,lsh wkq.%yh fkdwvqj ,enqKs' wdhq¾fõoh jerÈo m;alr .ekSug udk ne¨fõ
.ekSug" .nvd lsÍug" hq;= m%udKhla meñK rgg fuys§ uyskao rdcmlaI <Õ fuu wúoHd;aul yd wdKavqjg ys;j;a udOH
th ck;djg ,nd§ug" frda.h jHdma; ù ;snqKs' isá zrdclSh ffjoHjrhdZ ñ;Hd u; ;=< f.dvke.=K kd,sldjls' wdKavqj fuhg
jevms<sfj,la ke;slu" tfiau ta ld,fha fi!LH f,i ;ukaju y÷kajd.;a Bkshd m%;sldrj,g tfrysj iydh §ug tho fya;=jla úh'
jqjukdjla ke;slu yd weu;skS mú;%d jkakswdrÉÑo mqoa.,fhla úYaj Yla;sfhka úfõpk u;=fjoa§ wdKavqj;a" wfkl fï wdKavqfõ
uqo,a ke;slu ksid wdKavqj fujeks fí.,a /ila weonE msß;a l< zmeka l<Z wdKavqj rlsk uy;ajre;a kdhlhdf.a isg Pkaoodhlhd
ck;dj /jàfï ñ;Hdjkag whqre wmg u;lh' bka tlla c,dYj,g ^.x.dj,g& oeñfï lSfõ fuu úfõplhka olajdu fm!oa.,sl Ñka;kh
rdcH wkq.%yh ,ndfoñka jQfha ue;sjrK Èko i,ld —ydialï˜ iys; ls%hdjla foaYSh fjolug úreoaO ;=<;a wúoHdfõ .s¨Kq" úúO
—iEu úma,jhlskau w;s
ñ;Hdj iudc.; lrñka wfma%,a 19 jkúg ,xldfõ lrk ,§' tu ñ;Hdjg nj;a ngysr .e;s nj;a wd§ ydialï úYajdi lrk wh
úYd, ck ixLHdjl Ôú; ish¨ fldfrdakd frda.Ska rdcH wkq.%yho ,enqKs'
isáhs' ta wdKavqfõ neßlu" w;d¾lsl l:dh' ieneúkau fõ' ue;sjrK ld,hg ish¨
;=< ;shqKq fjkialï wiu;alu yd miq.dó f.da;s%l iqj jk nj;a" wfm%a,a 19 miq fi!LH weu;sksh we;=¿ wdhq¾fõoh yd foaYSh fjolu foajd,j,g ßx.k" úúO
we;s flfrkafkah' tjeks Ñka;kho ksidh' ,xldfõ lsisÿ fldfrdakd weu;sjre lsysmfofkla udOH ÈhqKq l< hq;= fjoluls' ta zuEKsjrekaZ ^fï wh tlaflda
2020 ud¾;= ui uq, frda.sfhla yuq fkdjk nj;a ixo¾Ykhlao iys;j zmeka iu. lsisfjl=g .eg¨jla jxpkslhkah" ke;akï
fjkila we;s ùug l,a
,xldj ;=< fldúâ me;sÍug mejiSuh' jeäu frda.Ska uqÜáZ .x.dj,g oeuQy' tfy;a ke;' wdhq¾fõo frday,a fyda udkisl frda.Skah& miqmi
h,a fudard ;sfí kï yuqjQfha bka miqh' fuf,i bka frda.h md,kh fkdjQ
mgka .;a fudfydf;a wdhq¾fõo mÍlaIK wdh;k hk zydialïZ iys; f,dayuh
ñi" kshu úma,jhla isg wdKavqj lghq;= fndre lshñka foaYmd,k w;r frda.h me;sÍu;a" urK úiska mÍlaIK mj;ajd foaYSh ixfla;hla ^jc%dhqoh@&
isÿ úh fkdyelsh' lf<a wúoHd;aul tfy;a jdis i|yd ck;djf.a Ôú; ixLHdj;a bkamiq jvd;a m%;sldrhla fidhd.kafka kï ks;r wf;a ;ndf.k isák
ys;=jlaldr iajNdjhlsks' iu." jix.; frda.hla jeä úh' oeka ta ms<sn| lsisÿ th b;d jeo.;ah' tfy;a
tfiau" mqoa.,fhl=f.a OfkaYajr wOHdmkh yd
tys§o ck;dj /jàug úúO iu. fi,a,ï l< wdKavqj meyeÈ,s lsÍulao ke;' m%Yakh jQfha foaYSh fjolfï OfkaYajr ixialD;sh mjd
Ôú;fha isÿjk ´kEu ta wiafi zÿï uqÜáZ we,a,Su ó<Õg lr<shg wdfõ
fndre lshk ,§' fuys§ kdufhka uqo,a bmhSu wruqKq ke;s" w;S;fha Ôj;ajk yd
fjkila Tyqg fndfyda jeks fujeks frda.hla Oïñl fjodf.a meKshhs' lrf.k ;laläka fyda
f.daGdNh rdcmlaI md,kh f.da;s%l ,laIK fmkajk
foa W.kajk" idrj;a isÿ l< m<uqjeks wúoHd;aul je<laùug w;ayod thgo rdcH wkq.%yh yd ufkdajHdêj,ska fmf<kakka md,lhska msßilf.ka yd
w;aoelSï ,nd fok iy mshjr jQfha" jix.; fkdn,k ,o úldr úi÷ïo udOH wkq.%yh ,enqKs' úiska ck;djf.a Ôú; iu. tjeksu WmfoaYlhska f.ka
frda.hla yd igkaje§fï lr<s.; lsÍug odhl úh' fi!LH weu;sksh tu fi,a,ï lsÍug iQodkï óg jvd hula n,dfmdfrd;a;=
n,j;a Ñ;a; fõ.d;aul
ld¾hidOk n,ldh jix.; Bg wdKavqjg Woõlrk meKsh m%isoaêfha î fmkaùh' ùuh¦ wdKavqj Bg wkq.%yh úh fkdyel'
l=yq,a lï f.k tk cdjdrïldr úoHq;a udOHho bkamiq isÿjQfha ck;dj §u;ah' fuh wdhq¾fõoh
frda. ms<sn| úfYaI{ wdKavqjl kdhlhska
f,igu" úma,jo" oekqu iys; ffjoHjreka odhl úh' fldfrdakd kS;so fkdi,ld fyda foaYSh fjolu ms<sn| ñ;Hdfõ .s,S isákúg" rch
flá ld,hla ;=< uq¿ uq,alrf.k f.dvk.kjd ñ;Hdfõ irK hdu oyia .Kkska Oññl m%Yakhla fkdj fndrÈfha ñ;Hdjg wkq.%yh fokúg"
fjkqjg hqo yuqodj uQ,sl m<uqjk fldúâ /,a, fjodf.a lE.,af,a ksjig ud¿ nEug yok ;laläka ck;djf.ka nyq;rh ta
ck;djgu idrj;a yd
lrf.k f.dvke.Suh' hka;ï md,kh ùu;a iu. /iaùuh' wjidkfha fuh lsysmfofkl=f.a yd ;u miqmi wkaOhska fia hkúg"
w.kd mdvï W.kajhs'˜ fn§u keje;aúugo lsÍug
fndre msg fndre ta ms<sn| mïfmdaß .iñka neßlu jid .ekSug tu rglg óg jvd fohla úh
tys zf.!rjhZ ;ukaf.a n,OdÍkagu isÿúh' uq,§ ;lalälïj,g rdcH fkdyel' flfia fj;;a
ta ld,fha wdKavqfõ
f,kska weu;sjre ;u fkdokakdlu kug ,shd.ksñka isá uq.aO fuhg wdKavqjg ys;j;a wkq.%yh yd m%isoaêh ,nd§ 21jeks ishjfia§;a wm jeks
f;dard.;a lD;s" wdKavqj fuu ffjrifha ffjoHjref.a ix.uh mjd wirK ck;dj /jàug rgj, ñ;Hdj rcùug fya;=j
ksid;a" ue;sjrK läuqäh
iajNdjh uq¿ukskau zfld< t<sZ o,ajd isáho yd wk;=rg fy<Sug wod< kï Okm;s kdhlhkaf.a
5jeks fj¿u" 189 msgqj ksid;a" ck;dj /jàu
wj;lafiare lf<ah' miqj wdhq¾fõo ffjoHjreka m%Yakhla fõ' neßlu;a" fkdokakdlu;a"
i|yd;a fndre /ila
tys m%;sM,h jQfha fuu we;=¿ foaYSh fjolu okakd cdjdrïlrejka fndrÈfha
lSy' uq,§u ÈfkaIa ñ;Hdjg jegqKq wdKavqj
iema;eïnrfha§ n%ekaälaia fndfyda fofkl=f.ka ud¿nEug W;aidy lsÍu;a"
.=Kj¾Ok weu;sjrhd jrla b;du nrm;< wjodkï
wdh;kh mokï lrf.k úfrdaOh t,a,ùu iu. Tjqyq úoHdfjka úi÷ï fiùu
md¾,sfïka;=fõ§ mejiqfõ iys; frda.hl§ thg uqyqK
fojeks /,a,la we;s ùuh' ksy~ jQy' wjidkfha fuu fkdlrk úg ta ysia;ek
,xldjg úfoaYj,ska §ug iudkH ckhd" ìh
th fï jkúg;a md,kh lr meKsh zúIlaZ njo mejisKs' ñ;Hdj úiska msrùfï
fldfrdakd me;sÍfï ksid fyda fkdokakdlu
.ekSfuka f;drj rg mqrd Bg meyeÈ,s lsÍula lsÍug h:d¾:h;a" rgla f,i wfma
wjodku;a fkdue;s nj;a" ta ksid fyda ñ;Hdfõ msysg
fõ.fhka me;sr hdu;ah' fi!LH weu;sksh lg weßfha rg ixialD;sl jYfhka
i|yd ;djld,slj fyda .=jka me;Su f;areï .; yel'
fuys§o wdrïNfha§ frda.Ska ke;' ta zmeKs îuZ ksid úh miq.dñ;ajhg jeàu;ah'
f;dgqm< jid oeóu wkjYH tfy;a wdKavqjla" rchla
y÷kd .;a;o frda.h ziudc yel' oeka w¨;au jd¾;dj,g ieneúkau 1960" 70" 80"
nj;a" .=jka f;dgqmf<a ñ;Hdjg jefgkafka wehs@
.;ù keyeZ hkqfjka fndre wkqj Oïñl meksh ìõ oYlj, ixialD;sl jYfhka
fldfrdakd frda.Ska y÷kd f,dj ÈhqKq Okjd§ rgj,a
lshñka isá wdKavqjg fï lE.,a, m%foaYfha mia yd wOHdmksl jYfhka óg
.ekSfï WmlrKhla ^ueIska fuu jix.;hg úoHdfjka
jkúg tu jpkh w;ayer fofkl=g fldfrdakd je<§ jvd bÈßfhka isá wfma
tlla& iúlr ;sfnk nj;ah' úi÷ï fidhoa§ wfma rfÜ
oeóugo isÿúh' we;' ta w;r oeka rdjKd rg fuu ixialD;sluh
mS'iS'wd¾' fyda wekaácka wdKavqj ñ;Hdfõ .sf,kafka
fuys nrm;<u .eg¨j mrmqfrka mej; tk ßá., miq.dñ;ajhg" f.da;s%l
mßlaIK jeks mÍlaIKhlska wehs@ fuh nrm;< m%Yakhls'
jQfha frda.h md,khlska meKshla .eko jd¾;d m< ufkdaNdjhkag yd ñ;Hdjkag
ñi ueIska tllska frda.Ska fuhg fya;= lsysmhla
f;drj me;sr hkúg ck;dj fõ' Oïñl meKsh ks¾udKh fï ;rï m%udKhlska weo
y÷kd.; fkdyels nj fyda ;sfí' bka m%Odku fya;=j
;=< ìh yd fkdikaiqkalu l< fjod lshd ;snqfKao Tyqg oukq ,enqfha rdcmlaIjreka
tjeks ueIsula fkdue;s ;ukaf.a fkdyelshdjh' fï
jeä jkúg tu wjia:dfjka fuu jÜfgdarej woDYHudk úiska njo i|yka l< hq;=h'
nj tlaflda weu;sjrhd i|yd úoHd;aul T!IOhla
ckjdß 2021
kshuqjd
10 úfYaIdx.
,s
fmd ál,a
mx;sh
b|,d b|,d ojil fmd,sálal mx;shg wdfj weiafol mqxÑ
lrf.k' udiala od,d ysáh ksid .f,daklï ldgj;a f;areï
Tfn iem uf. i;=ghs'''
ckjdß 2021
kshuqjd
fõÈldj 11
u yr nkaOkd.drfha
u;= ù we;s le/,a,l
;;ajhla uev,Su i|yd
isrlrejkaf.a ;onoh
ishhg 250lg wdikakhs'
nkaOkd.drj, isrlrejka
nkaOkd.dr moaO;sh wiu;a
ù we;s njhs' tu Rcq
n,mEug wu;rj" fldúâ
frda.S ;;ajh fya;=fjka
urKhgo m;a jqKd'
miq.sh 22 jeksod
nkaOkd.drfhka wfhla
m,d hkak ;e;a l<d lsh,d
fjä ;nd >d;kh l<d'
wdrlaIl wxY úiska lrk 11"762la isáh hq;= jqj;a" ;;ajh úiska ßudkaâ nkaOkd.drh we;=f<a oeka ;j;a kjfofkla
,oehs mejfik fjä ;eîï oekg tajdfha 28"750l isrlrejkaf.a kvq lghq;= ñh.sh wfhla mÍlaId l<dg fjä ;nd >d;kh lr
fya;=fjka isrlrejka msßila r|jkq ,en m%udo lr ;sfnkjd' ta miqj Tyqg fldúâ jhsrih ;sfnkjd' ta ;=jlal=j,
8 fofkla ñh.sh nj ;sfnkjd' fuhska 20"000la ksidu Tjqkaf.a ßudkaâ je<£ ;sfnk nj jd¾;d fjä ;eîug Ndck ù 107
Bfha jd¾;d jQKd' ;j;a muK msßila ßudkaâ ld,h;a §¾> ù ;sfnkjd' jqKd' lsá lsáfha ksod fofkla frday,a.; fj,d
isrlrefjla ñhf.dia isrlrejka njo mejfikjd' ta ksid wu;r ld,hla .kak ldur ;=<ska ;uhs ;sfnkjd' fuh YS% ,xld
we;s nj wo jd¾;d jqKd' iudc udOH yd fjk;a Tjqkag nkaOkd.dr.;j fuu ;;ajh jd¾;d jkafka' wdKavqj yeáhg lrkq ,nk
isrlrejka 107 fofkl=g úúO udOH u.ska jd¾;d isàug isÿj ;sfnkjd' ta jdf.au" fmfrhsod 183 b;du ïf,aÉP ls%hdjla'
fï fjä ;eîï ksid lrkjd" l=vq iïnkaOj m;a ù ;sfnkjd lshk fuho ßudkaâ isrlrejka fofkl=g fuu jhsrih fï ;;ajh ;=< mek k.sk
;=jd, isÿù ;snk nj w;awvx.=jg .;a fï tlhs' w;r nrm;< wiykhla je,£ ;sfnk nj jd¾;d my; .eg¨j,g ms<s;=re
oeka fjkfldg jd¾;d ù isrlrejka" wmrdOlrejka fldõâ -19 frda.S ks¾udKh lr ;sfnkjd' jqKd' 200la" 300la muK wod< wud;Hjrhd úiska
;sfnkjd' ta ksid rch lsh,d' uyr nkaOkd. ;;ajh jHdma; jk udi 11la muK kvq msßilg tl Yd,djl ,nd fokq we;ehs lshd ud
Ndrfha ysgmq isrlrejka drfha isrlrejkaf. m%Odk wdldrhla jkafka lghq;= l%shd;aul jqfKa ;onoj isàug n,flÍ ys;kjd'
9fofkla >d;kh ù ka ishhg 80lg jeä wdidÈ;fhl= iómj weiqre keye' Tjqkaf.ka we;euqka we;s ;;ajhla ;=< iy fmdÿ 1' ysrlrejka >d;kh
;sfnkjd' ta jdf.au 107lg m%udKhla nkaOkd.dr.; lsÍuhs' ta wkqj n,k úg udi 02lg ßudkaâ jeisls<s mdúÉÑ lsÍug lsÍu ms<sn| mÍlaIKhla
wêl msßilg ;=jd, ù ù ;sfnkafka ßudkaâ ishhg 250l ;onoùu lr ;sfnkjd' kej; isÿj we;s ;;ajhla ;=< isÿ lrkq ,nkafkao@ tys
;sfnkjd' ta wfhf.kq;a isrlrejka úêhghs' Tjqka úiska nkaOkd.drj, wêlrKhg .sys,a,d Tjqkag fldúâ -19 jeks frda.hla m%;sM, fuu iNdjg bÈßm;a
y;r mia fofkla oeä jrolrejka f,i lsisÿ fldúâ ;;ajh ;=< wem ,nd .ekSfï whs;sh myiqfjka jHdma; jk nj lrkafkao@ 2' isrlrejkaf.a
i;aldr tallj, bkak nj wêlrKhlska ;yjqre wuq;=fjka lsj hq;= keye' Ôú; wdrlaIdj ;yjqre
oekg jd¾;d ù ;sfnkjd' ù keye' jrolrefjla l,yldÍ ;;ajhl§ rcfha wdrlaIdj miq.sh 29jeks Èk lsÍu i|yd;a" kej;
fuu isÿùu nkaOkd.drfha jqj;a >d;kh lrkak Ndrfha isák isrlrejkag fjä ;nd isrlrejka 183fofkla fujeks isÿùï we;sùu
fodrgqj ì| m,d hEug whs;shla keye' kuq;a wdidÈ; ù we;s njg je<elaùu i|yd;a .kq ,en
>d;kh lr úi÷ï fiùug W;aidy lsÍu
lrk ,o W;aidyhl§ we;s l=vq jHdmdßlhka ;uhs ffjoH jd¾;d ,eîu;a iu. we;s mshjr ljf¾o@ 3' uyr
b;du ïf,aÉP ;;ajhla' óg fmr;a uyr
jQ isoaêhla f,i we;eï fï >d;k lf<a lsh,d nkaOkd.drh ;=< n,j;a nkaOkd.drfha
udOH úiska jd¾;d m< idOdrKSlrKh lrkak nkaOkd.drfhka wfhla m,d hkak ;e;a l<d
le,ô,s iajNdjhla we;s jq .egqu isÿùug n,mE lreKq
lrkjd' iuyr wh lshkjd" yokjd' tfyu lrkak lsh,d fjä ;nd >d;kh l<d' oeka ;j;a nj;a" /|úhkaf.a ksfjiaj, wdKavqj úiska y÷kd .kq
f.aÜgq lvdf.khs hkak neye' tal fndrejla' kjfofkla fjä ;nd >d;kh lr ;sfnkjd' ta msßiao úYd, f,i tys ,en ;sfío@ tajd fudkjdo@
.sfha lsh,d' iuyr wh fuys b;du ne?reï ;=jlal=j, fjä ;eîug Ndck ù 107 fofkla meñKs nj;a jd¾;d jqKd' 4' tu isÿùïj,g ;=vq ÿka
lshkjd" wuq;= j¾.fha ;;ajh fïlhs' Bfha frday,a.; fj,d ;sfnkjd' fuh YS% ,xld fuh iajdNdúlhs' ;ukaf.a fya;=j,g úi÷ï ,nd
fm;a;la" —ßj¾ia˜fm;a;la frday,a.; lrk ,o 83 wdKavqj yeáhg lrkq ,nk b;du ïf,aÉP wdikakfha ksod.;a flkd §ug wkq.ukh lrk
.y,d wdfõ lsh,d' fuu fokdf.ka 40fofkl=g ñhf.dia ,o l%ufõoh l=ulao@ 5'
ls%hdjla'
lreKqj, i;H wi;H;dj Rapid Antigen Tests l<d' we;akï" 183 fofkl=g isrlrejkaf.a mSiSwd¾
mÍlaIKhla fldg PCR mÍlaIK fkdfjhs' ta frda.h je<£ ;sfíkï" mÍlaIK läkñka isÿ
n,kakehs b,a,kjd' 40fokdf.ka 26fofkl=g tys ;onoh jeähskï ta lsÍug lghq;= lrkafkao@
miq.sh ld,h mqrdu fldúâ jhsrih wdidokh mj;ajd .; hq;= ÿria:Ndjh ;snqKd' yenehs" udi 11lg wh w;r le,ô,s ;;ajhla thska y÷kd .kakd frda.Ska
isrlrejka w;r wd;;shla fj,d ;sfnk nj jd¾;d w¾: úrys; jk nj wdikak ld,hla ;siafia u;=ùu iajdNdúlhs' wm th ÿria:Ndjfhka hq;=j wfkla
we;s ù ;snqKd' ta" fjkjd' wo fjkfldg ta meyeÈ,shs' tlai;a cd;skaf.a kvq ksis mßÈ úNd.hg ,la f;areï .; hq;=hs' isrlrejka iu. uqiqùug
nkaOkd.drj, fldúâ -19 m%udKh 38hs' ta lshkafka" ixúOdkfha ks¾foaY wkqj" fkdùu fya;=fldgf.k fï wkqj ;ukaf.ao bv fkd;nd fjk;a
frda.S ;;ajh jHdma;ùu;a ;=jd,lrejkaf.ka 38 tla /|úfhla i|yd wju ieneúkau ta jrfoa mSiSwd¾ mÍlaIK isÿ ia:dkj, /|ùug lghq;=
iu.hs' fï jk úg fofkl=g jhsrih wdidokh jYfhka j¾. ógr 2l bv isro~qjug;a jeä ld,hla lrk f,ig yd frda. lrkafkao@ 6' nkaOkd.dr
nkaOkd.dr fldaúâ fj,d ;sfnkjd' 107l myiqlula wjYH fjkjd' Tjqkag nkaOkd.dr.; ù fhka fíÍ isàug wjYH ;=< fldúâ 19 frda.
fmdl=r 1"000 blaujkjd' msßila mÍlaId lrkfldg" kuq;a mj;sk b,lalï wmg isákakg isÿù ;sfnkjd' wju myiqlï i,ik jHdma;sh je<elaùug
wud;H;=ñh Bfha m%ldY l< bka 70fofkl=g wdikak fmkajd fokafka fldúâ ta ksid udihg" folg f,ig isrlrejkaf.ka wod< jevms<sfj< l=ulao@
mßÈ" th 1"098la nj jd¾;d m%udKhlg fldúâ jhsrih jeks frda.S ;;ajhla mj;soa§ ßudkaâ jQjkag udi y; n,j;a b,a,Sula bÈßm;a 7' nkaOkd.dr ;=< we;s
ù ;sfnkjd' 2020 wf.daia;= je<£ ;sfnkjd lshkafka ta muKla fkdj" idudkH wglg jeä ld,hla wo jqKd' fuh fmf¾od ;onoh je<elaùug f.k
jk úg wdKavqfõu ixLHd nkaOkd.drfha /|úhkaf.- ;;ajhl§ mjd isrlrejkag ßudkaâ isrlrejka yeáhg rd;s%fha we;s jQ le,ô,a,la we;s mshjr l=ulao@ ta i|yd
f,aLk wkqj" ka ishhg 70l m%udKhla wjYH bv myiqlï nkaOkd.dr .;ù isákakg fkdfjhs' È.ska È.gu jk ld,rduqj l=ulao@
nkaOkd.drj, fldaúâ wdidÈ;hka njg ie,iSug mj;sk isÿ ù ;sfnkjd' isrlrejka fï b,a,Su