2 P`«‡Hõ^äŒ

Aatma Kadha Name of the Title: Aatma Kadha

(The Story of Soul - Telugu) (The Story of Soul - Telugu)
Compilation : ABUL IRFAN
Hyderabad-2

'P`«‡—Hõ^äŒ All rights reserved with:

First Edition:
Islamic Resource Centre
February, 2009

(P`å‡=Ö’Hõ#O) Copies:
Published by:
1000
1Islamic Resource Centre
Sahara Complex, Pathargatti,
Hyderabad-2, Ph: 66710795
Type set by: Alifain, I.R.C. Graphics
~°K#« Sahara Complex, Pathargatti,
Hyderabad-500002
J|∞Öò W~åÊù<£
Printed at: Unity Graphics
Chatta Bazar,
Hyderabad-500002
Price: Rs. 20/-

W™®¡q∞H± i™ÈO∑û Ãã~@O∑, ã¨Ç¨~å HÍOÃÑ¡H±û

á¶ê¡\ò <≥O.106, Ѩ`«Î~üQÆ\ ˜ì, ÃÇ·Ï^°O®ÉÏ^ü -2,
á¶È<ü <ˇ~. 66710795, 9441515414
"≥Å.........................................................~°∂. 20/–Å∞
 P`«‡Hõ^äŒ 3 4
Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Ú_»∞, Hõ$áê™êQÆ~°∞_»~Ú# JÖÏ¡ÇπÏ ¿Ñ~°∞`À ¢áê~°OÉèíO
P`«‡Hõ^äŒ
P`«‡Hõ^äŒ J#QÍ<Õ ™ê^è•~°}OQÍ Z=i P`«‡Hõ^äŒ? J<Õ „Ѩâ◊fl
L^Œ~Úã¨∞OÎ k „Ѩu =∞x+≤ =∞kÖ’. Wk =∞#O^Œs P`«‡Hõ^.Œä =∞Ç≤ÏÖ’x
=∂#=ÙÅO^Œs P`«‡Hõ^äŒ. „|u‰õΩ#fl"åi P`«‡Hõ^äŒ, K«xáÈ~Ú#"åi
P`«‡Hõ^.Œä =∞# ^ÕÇϨ OÖ’x P`«‡Hõ^.Œä
K«xáÈ~Ú#"åi ^ÕǨÖ’¡ ‰õÄ_® P`«‡ LO@∞Ok. P ã¨OQÆu
WǨÏÖ’Hõ "åã¨∞ʼnõΩ J~°÷O HÍ^Œ∞. =∞$`«∞ʼnõΩ =∂„`«"Õ∞ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
Jã¨Å∞ P`«‡ JO>Ë Uq∞\’ =∞#ÔH=iH© `≥eÜ«∞^Œ∞. P`«‡Å∞ ã¨$+≤Oì z#
â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙ_çHˆ `≥Å∞ã¨∞. Hõ#∞Hõ P ã¨$+≤Hì ~õ ΰ P`«‡#∞ QÆ∞iOz =∂#=ÙʼnõΩ
UO `≥eÜ«∞*Ëâß_À =∞#q∞Hõ¯_» q=~°OQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
P`«‡ JO>Ë Uq∞\˜, ZÖÏ LO@∞Ok, Jk ^ÕǨÏOÖ’H˜ ZÖÏ
=ã¨∞ÎOk, ZÖÏ =∞m§ |Ü«∞\˜H˜ áÈ`«∞Ok? J<Õ ¢Ñ¨â◊flʼnõΩ D<å\˜H©
`«$Ñ≤ÎHõ~°"≥∞ÿ# ã¨=∂^è•<åÅ∞ ÅaèOK«ÖË^Œ∞. ÅaèOKÕ J=HÍâßÅ∞ ‰õÄ_®
HõxÊOK«_O» ÖË^∞Œ . HÍ~°}O P`«‡#∞ QÆ∞iOz J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=_»O =∂#=
"Õ∞^艌 Ωõ Jf`«"∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« O.
JOu=∞ ^≥=· „QÆO^äOŒ Y∞~üP<£ P`«‡#∞ QÆ∞iOz „Ѩ[Å∞ J_çy#
„Ѩâfl◊ ‰õΩ ã¨$+≤Hì ~õ ΰ =∞øeHõ ã¨=∂^è•#OQÍ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞:
''"åO°∞ P`Œ‡#∞ Qõ∞i~z „Ǩtflã¨∞<Î ®flO°∞. 'D P`Œ‡ <® „ǨÉ∞íè =Ù P[˝`À
=ã¨∞~Î k. (nxfl g∞O°∞ „QõÇÏ≤ ~K«ÖOË x° ,) g∞Hí∞ Ǩiq∞`Œ *Ï˝#~ „Ǩ™®k~K«
|_ç~^Œ—x K≥ǨC.—— (k=ºY∞~üP<£–17:85)
^≥·=„Ѩ=HõÎ J#∞K«~°∞_»∞ Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (O°l)
Hí^#°ä ~: <Ë#∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) "≥~@ =∞n<® á⁄ÖÏÅ Qõ∞~_Í #_«z
"≥à∞◊ <Î ®fl#∞. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) YO°¥O˚ Ñ° Ù¨ Hí„O° Ǩ@∞ìHÁx ^®x T`Œ~`À
#_«=™®QåO°∞. "Õ∞=∞ÖÏ "≥à◊∞Î~>Ë ^®iÖ’ HÁ~^°O°∞ Ü«µ¥^°∞Å∞ `ÍO°ã¨
P`«‡Hõ^äŒ
Ǩ_ͤO∞° . JǨC_«∞ ÇÍiÖ’ HÁ~^°O∞° ''P`Œ‡#∞ Qõ∞i~z PÜ«µxfl J_«∞Qõ∞
^®~—— J<®flO°∞. =∞iHÁ~^°O∞° ''=^°∞,Ì =∞#Hí∞ #K«Ûx q+¨Üµ« ~ U^≥<· ®
PÜ«µ# =∞#Hí∞ qxÊ~K«=K«∞Û—— J<®flO°∞. Jܵ`Ë HÁ~^°O°∞ PÜ«µxfl
P`Œ‡#∞ Qõ∞i~z J_«Q=õ Åã≤~^Õ#x fO®‡x~KÍO°∞.
^®x „ǨHßO°~ ÇÍiÖ’ XHí`#« ∞ =zÛ ''J|∞ÖòMÏã≤~! P`Œ‡ J~>Ë
Uq∞\©?—— Jx J_çQå_«∞. ^®xH˜ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) "≥O@<Õ ã¨=∂^è®#O
W=fiHí∞~_Í Hí∆}~áå@∞ =∞∫#~Qå L~_çáÈÜ«∂O°∞. ^®~`À <Ë#∞
PÜ«µ#ÃÑ· kÇͺq+¨¯$u J=`Œi™ÈÎ~^°x ÉèÏq~z xÅ|_ͤ#∞. k"åºq
+¨¯$u J=`ŒO} ° ã¨=∞Ü«µ~Ö’ P=Ç≤Ï~KÕ Ç¨iã≤u÷ ^°¥O°"∞≥ #ÿ `ŒO∞° ÇÍ`Œ
PÜ«µ# Ãѷ㥨 H˜Î (17:85) Ǩi~î KÍO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
D ã¨∂H˜ÎÖ’ HÁ~^°O°∞ Y∞~üP<£ ÇͺMϺ#HíO°ÎÅ∞ 'WHí¯_« P`Œ‡
J~>Ë Ç¨iâ◊∞^®ú`‡Œ — Jx ÉèÏqOKåO°∞. J~>Ë ^≥=· „Ǩ=HíÅ Î Hí∞ ^≥=· ã¨~^Õâ~◊
KÕO"° ¿Õ ã ^≥=· ^°¥`Œ l„cÖò (J֡Ƿ Ï≤ ) ÖËHí 'kÇͺq+¨¯$u— (Revelation)
J#fl=∂@. =∞iHÁ~^°O∞° ÇͺMϺ#HíOŠΰ ∞ r=ÙÖ’¡ L~_Ë „áå}~ J<Ë
JO°~÷ Ö’ P`Œ‡ J~>Ë rÇÍ`Œ‡ Jx Jaè„áåÜ«µÇ¨_ͤO∞° . U"≥∞#ÿ ǨÊ>˜H© D
O≥~_«∞O°HßÅ P`Œ‡Å∞ =∂#= "Õ∞^èH° ∞í Jf`Œ"∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« Å∞ Qõ#Hí g>˜x
Qõ∞i~z `ŒÅÉÏ^°∞H’=_«~ =$^讄â◊=∞. Jf~„kÜ«µ q+¨Ü∂« efl Qõ∞i~z
PO® fÜ«µHí∞~_Í ÇÍ>˜x qâ◊fiã≤~K«_"« ∞Õ |∞kú=∞~`Œ∞Å ÅHí} ∆ ~.
JfO„kÜ«∞ q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ =∂#=ÙÖˇ=iH© JO`«∞|@ìx F
J^Œ$â◊ºâ◊H˜Îx H˘O^Œ~°∞ `«`«fi"Õ`«ÎÅ∞ 'Ѩ~°=∂`«‡— J<åfl~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞
'Ѩ~åâ◊H˜Î— J<åfl~°∞. WOH˘O^Œ~°∞ 'Ѩ~°„|Ǩχ— J<åfl~°∞. ^•<Õfl ™ê^è•~°}
ÉèÏ+¨Ö’ =∞#O '^Õ=Ù_»∞— JO@∞<åfl=Ú. JO>Ë Ü«∂=`«∞Î ã¨$+≤~ì åã¨∞Ö’¡x
P`«‡Åxfl\˜H© Jf`«"∞≥ #ÿ JQÀK«~° â◊HãΘ O¨ Ѩ#∞fl_»#fl =∂@. W™ê¡O „ѨHÍ~°O
PÜ«∞<Õ ã¨HÅ õ K«~åK«~åʼnõΩ, "å\˜ P`«‡Å‰õΩ ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ Ü«∞[=∂x.
''PÜ«µ# =∂#= ã¨$+≤ìx =∞#∞fl`À PO°~aè~KÍ_«∞. `Œ~°∞"å`Œ XHõ
hK«"∞≥ #ÿ (gO°º) a~^°∞=Ù`À J`Œx ã¨~`Œux L`ŒÊuÎ KÕܵ« ™®Qå_«∞. PÃÑ·
 P`«‡Hõ^äŒ 5 6
J`Œ_flç ǨiѨÓO°‚ =∂#=Ù_Qç å O°¥á⁄~k~z J`Œx (â◊sO°~)Ö’ `Œ# P`Œ‡#∞
T^®_«∞.—— (Y∞~üP<£–32:9)
ã¨$+≤ì"Õ~°∞ ã¨$+≤ìHõ~°Î "Õ~°∞ & r"å`«‡ "Õ~°∞ Ѩ~°=∂`«‡"Õ~°∞
D ã¨∂H˜Ö Î ’ =∂#=Ùx â◊sO°~Ö’ ^Õ=Ù_«∞ `Œ# P`Œ‡#∞ T^®_«O>Ë,
=∂#=ÙÅ`À ã¨Ç¨ Ü«∂=`Œ∞Î ã¨$+≤Oì ®ã¨∞Å∞, z=iH˜ =∂#=ÙÅ P`Œ‡Å∞
Ãã·`~Œ ^Õ=Ùx"Õ#x, P P`Œ‡Å#∞ =∂#=ÙÅ â◊sO°~Ö’ T^®_«x JO°~÷ .
qâ◊fi~Ö’x ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞Î=ÙÅHí∞ ^Õ=Ù_Ë Ü«µ[=∂x. JÖÏQÕ P`Œ‡ÅHí∞
Hí∂_Í PÜ«µ<Õ Ü«µ[=∂x. =∂#=Ùx ^°QõæO° `Œ#^°~@¥ Un ÖË^°∞.
J`Œx P`Œ‡, â◊sO°~, â◊H˜Î ™®=∞O®÷ºÅ∞ Jhfl ^Õ=Ù_«∞ „Ǩ™®k~z#"Õ.
PÜ«µ# `ŒÅK«∞Hí∞#flǨC_«∞ ÇÍ>˜x uiy fã¨∞H’QõÅ_«∞.
J~Ú`Õ =Úã≤"¡ ∞Õ `«~° `«`fi« "Õ`ÅΫ ∞ D"åã¨"Î åxfl q㨇iOz ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ
qâ◊fiÜ«∞[=∂x J~Ú# ^Õ=ÙxH˜ ‰õÄ_® XHõ P`«‡ LO^Œx, Jk H˘O^Œ~∞°
„Ѩ`ºÕ Hõ =∂#=ÙÖ’¡ „Ѩ"tÕ ã¨∞OÎ ^Œx, ^•O`À "å~°∞ ^Õ=Ùx J=`å~°=¸~°∞Î
Å=Ù`å~°x JO\Ï~°∞. D ÉèÏ=<Õ |Ǩï^≥·"å~å^èŒ#‰õΩ <åOn"åK«HõO
ѨeH˜Ok. Ü«∂=#‡Ok =∞`«ã∞¨ Å ÷ ∞ ^Õ=Ù_»∞ XHõ¯_Õ Jx JOwHõi™êÎ~∞° .
J~Ú`Õ H˘O^Œ~°∞ PK«~°}Ö’ =∂„`«O `åufiHõ =ÅÜ«∞OÖ’ z‰õΩ¯H˘x
|Ǩï^≥·= ÉèÏ=##∞ ã¨$+≤ìOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. D ÉèÏ=OÖ’<Õ Ç≤ÏO^Œ∂=∞`«O
Ö’x J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅO`å P~å^躌 ^≥"· åÅÜ«∂º~°∞.
D "Õ^•O`«O D™ê „Ѩ=HõÎ (J֡Ƿ Ï≤ ) `«^#Œ O`«~O° „ÔHã· =Ψ ÙÖ’¡H˜ ‰õÄ_®
K˘K«∞ÛH˘zÛOk. "å~°∞ ‰õÄ_® ^Õ=Ù_»∞ XHõ¯_Õ#x JOwHõiã¨∂<Î Õ Uã¨∞„H©ã∞¨ Î
‰õÄ_® ^Õ=Ù_»x #=Ú‡`«∞<åfl~°∞. ("åiÖ’ XHõ =~°Oæ Uã¨∞x ^≥=· „Ѩ=HõQÎ Í
=∂„`«"∞Õ #=Ú‡`«∞Ok.) =ÚQÆ∞~æ ∞° ^Õ=Ùà◊§#∞ qâ◊fiã≤OKÕ „ÔHã· =Ψ Ùefl QÆ∞iOz
Y∞~üP<£ WÖÏ ¿Ñ~˘¯#flk:
''=∞O°º~ Hí∞=∂O°∞_«∞ D™® =∞ã‘ÇπÏ ^Õ=Ùx „Ǩ=HíÎÅÖ’ XHí „Ç¨=HíÎ
`ŒÇʨ =∞OÕg∞ Hß^°∞. HßHíáÈ`Ë PÜ«µ# '=∞O°º~ ^°QOæõ H° ∞í ^Õ=Ù_∞« Ǩ~Ç≤# XHí
P`«‡Hõ^äŒ
P[˝† ^Õ=Ùx ^°QOæõ #° ∞~_ç Ǩ~Ǩ|_ç# XHí P`Œ‡ =∂„`Œ"∞Õ .— (D P[˝, P`Œ‡ÖË
=∞O°º~ QõOƒ° ~ù Ö’ a_«O¤ ¥° Ǩ~ ã¨~`Œi~K«∞Hí∞<®flܵ.)——– (4:171)
ÃÑ·ã∂¨ H˜Ö
Î ’ D™®„Ǩ=HíÎ (JÖˇ)· #∞ ^Õ=Ùx P[˝`À, PÜ«µ# "≥Ñ· Ù¨ #∞~_ç
Ǩ~Ǩ|_ç# P`Œ‡`À áÈÅÛ_«~ [iy~k. Jܵ`Ë „H≥ã· =Ψ ÙÅ∞ Juâ◊Ü∂« xH˜
áÈܵ D Ǩ^®xfl ^Õ=Ùx P`Œ‡Qå JO°~÷ fã¨∞Hí∞<®flO°∞.
''jÅ~ Hßáå_«∞Hí∞#fl ¢ãΑ =$`ÍÎ~`Œ~ Hí∂_Í ("åiH˜ `≥eÜ«∞*ˇ~Úº).
"Õ∞=∂"≥∞ (QõOƒ° ~ù )Ö’H˜ =∂ P`Œ‡#∞ T^®=Ú. P"≥∞#∞, P"≥∞ Hí∞=∂O°∞_çfl
Ü«∂=`ü „ǨÇ~¨ KÍxH˜ x^°O≈° #~Qå KÕâÍO.—— (21:91)
D ã¨∂H˜Ö Î ’ ‰õÄ_® '=∂ P`Œ‡— J~>Ë, ^Õ=Ù_çfl F Éè“uHí O°¥Ç¨~`À
áÈeÛ r=O®ã¨∞ÅHí∞ =∂kiQå PÜ«µ#Hí∂ XHí P`Œ‡ L~^°x, P
P`Œ‡<Ë =∂ P`Œ‡ Jx K≥Çʨ _«~ [iy~^°x JO°~÷ Z~`Œ=∂„`Œ~ Hß^°∞.
Ü«∂=`Œ∞Î r=O®ã¨∞Å P`Œ‡Å∞ ^Õ=Ùx ™⁄`ËÎ, PÜ«µ# ã¨$¿+ì. Ü«∂=`Œ∞Î
ã¨$+≤ì ^Õ=Ùx ã¨~Ǩ^.Õ PÜ«µ# `Œ# 'P`Œ‡ ã¨~Ǩ^—° #∞~_ç XHí P`Œ‡#∞
fã≤ =∞O°º~ (JÖˇ)· QõOƒ° ~ù Ö’H˜ Ǩ~áå_«∞. ^®<Ëfl WHí¯_« '=∂ P`Œ‡— Jx
K≥Çʨ _»~ [iyOk. Ü«∂=`Œ∞Î „ǨÇ~¨ K« ¢ã‘Å Î QõO®ƒùÅÖ’H˜ „Ǩ"âÕ Ã◊ Ñ@ì|_Ë
P`Œ‡Åhfl ^Õ=Ùx P`Œ‡ÖË. "≥Ú`Œ~Î P`Œ‡ÅHí∞ PÜ«µ<Ë Ü«µ[=∂x.
ã¨$+≤ì "Õ~°∞, ã¨$+≤ìHõ~°Î "Õ~°∞. r"å`«‡ "Õ~°∞, Ѩ~°=∂`«‡ "Õ~°∞. ã¨$+≤ì
Z#fl\˜H© ã¨$+≤Hì ~õ `ΰ À ã¨OÜ≥∂QÆO K≥O^Œ^∞Œ . ã¨$+≤Hì ~õ ΰ Z#fl_»∂ ã¨$+≤ì J=`å~°
"≥∞`«_Î ∞» . JÖψQ r"å`«‡ "Õ~∞° , Ѩ~=° ∂`«‡ "Õ~∞° . r"å`«‡ ZѨÊ\˜H© Ѩ~°
=∂`«‡Ö’ qb#O HÍ*ÏÅ^Œ∞. Ѩ~°=∂`«‡ U<å\˜H© r"å`«‡ ~°∂ѨOÖ’
Pq~°ƒùqOK«_»∞.
Uq∞\©, =∞#O WHõ¯_» P`«‡Hõ^Œä QÆ∞iOz Hõ^• K≥ÑÙ¨ ʉõΩO@∞<åflO!
~°O_ç =∞# P`«‡#∞ QÆ∞iOz F™êi P`å‡=Ö’Hõ#O KÕã∞¨ ‰õΩO^•O.
U"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© ÃÑ· q=~°}#∞ |\˜ì =∂#=Ù_»∞ P`«‡#∞ QÆ∞iOz
J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»O ™ê^茺O HÍ^Œx ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞™ÈÎOk. J~Ú`Õ
 P`«‡Hõ^äŒ 7 8
=∂#=Ù_»∞ `«#‰õΩ#fl Ѩiq∞`« *Ï˝#O`À |∞kúx LѨÜ≥∂yOz J~°÷O
KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ D ã¨=∞㨺‰õΩ H˘O`«=~°ÔH·<å Ѩiëê¯~°O
ÅaèOK«=K«∞Û<Õ"∂≥ !
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ, =∂#=Ùx P`«‡#∞ =¸_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèílOK«
=K«∞Û. (1) ¢áê}O, (2) =∞#ã¨∞, (3) =ºH˜`Î fi« O. =∞#ÉèÏ+¨Ö’ D =¸_çO\˜
HõeÜ«∞Hõ<Õ P`«‡ Jx K≥ѨÊ=K«∞Û. ¢áê}O{=∞#ã¨∞û{=ºH˜Î`«fiO´P`«‡.
â◊s~°O #∞O_ç ¢áê}O |Ü«∞\˜H˜ áÈQÍ<Õ =∞x+≤ K«xáÈ`å_»∞. ¢áê}O`À
áê@∞ =∞# =∞#ã¨∞û, =ºH˜Î`åfiÅ∞ ‰õÄ_® â◊s~åxfl g_çáÈ`å~Ú. J~Ú`Õ
D =¸_çO\˜ HõeÜ«∞ˆH P`«‡ HÍ|\˜ì D =¸_»∞ Z#fl\˜H© q_çáÈ=Ù.
ZšѨÙÊ_»∂ Hõe¿ã LO\Ï~Ú.
P`«‡#∞ =ºH˜`Î fi« O J~°O÷ Ö’ fã¨∞‰õΩO>Ë P =ºH˜`Î åfixfl (1) =∂#ã≤Hõ
=ºH˜`Î fi« O, (2) Éè∫uHõ =ºH˜`Î fi« O, (3) P^蕺u‡Hõ =ºH˜`Î fi« O Jx =¸_»∞
~°HÍÅ∞QÍ qÉèílOK« =K«∞Û. "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ =∞#O =∂#ã≤Hõ =ºH˜Î`åfixfl
QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
=∂#ã≤Hõ =ºH˜Î`«fiO JO>Ë =∞#ã¨∞‰õΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∂ÖË.
JO`«~O° QÆO, JO`«~å`«‡Å∞ ‰õÄ_® D HÀ=‰õΩ K≥Ok# q+¨Ü∂« ÖË.
qz„`«"∞≥ #ÿ JO`«~O° QÆO!
=∂#= J~`ŒO°~Qõ~ |Ǩï qz„`Œ"≥∞ÿ#k. Jk FǨ>Ïì# =∞#Hí∞
ÖÁ~Qõ^°∞. J#∞Hí∆}~ Jk `Œ# Ǩikèx ^®>˜áÈ=_ÍxH˜ ǨiǨiq^è®Å
„Ǩܫµuflã¨∞Î~k. Z=O≥·<® ã¨<®‡O°æ~Ö’ #_«∞㨥Πã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕã¨∞Î<®fl
_«~>Ë, J`Œ#∞ `Œ# J~`ŒO~° Qåxfl ^®x ã¨ÇϨ [ǨikèÖ’ |~kè~KÍ_«#fl
=∂@. x*ÏxH˜ J~`ŒO~° Qõ~ÃÑ· J^°∞Ѩ٠™®kè~K«_~« Q˘Ç¨Ê (Ѷ∞¨ #)HßO°º"Õ∞.
J~`ŒO°~Qõ~ÃÑ· J^°∞Ѩ٠™®kè~K«ÖËxÇÍ_çfl =∞#~ ™®^è®O°}~Qå K«Ç¨Å
z`Œ∞Î_«∞ ÖËHí K«~K«Å ã¨fiÉèÏ=Ù_«x J~>Ï=Ú. =∞x+≤ „Ǩ=O°Î# s`ͺ
k=ºY∞O∑P<£ D J~`ŒO°~Qåxfl =¸_«∞ ~°HÍÅ∞Qå qÉèíl~z~k.
P`«‡Hõ^äŒ
Y∞O∑P<£ ǨiÉèÏ+¨Ö’ "≥Ú^°>O˜ H° Oõ J~`ŒO~° Qåxfl ''#Ѷ٨ ûÖòJ=∂‡O®——
J~>ÏO°∞. ã¨fiÉèÏ=~s`ͺ nxfl ''^°∞+¨=ì ∞#ã¨∞û—— ÖËHí ^°∞+¨|ì ∞kú Jx K≥Çʨ
=K«∞Û. H’O°Å∞ KÍz |∞ã¨Å∞ HÁ_«¥Î g∞kH˜ =KÕÛ ÉèÜ í µ« ~HíO° q+¨ãO¨ ®Êxfl
K«~Ǩ_~« Hí<®fl ^°∞+¨ì =∞#ã¨∞ûx K«~Ǩ_"« ∞Õ Q˘Ç¨Ê HßO°º=∞<®fl_«∞ F Híq.
nxfl|>˜ì Wk Z~`Œ „Ǩ=∂^°HOí "° ∞≥ #ÿ ^À TÇ≤Ï~K«=K«∞Û. Wk =∂#=Ù_çfl
O°HOí H° ßÅ K≥_∞« Å "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ Lã≤Q˘Å∞Ê`Œ∞~k. ÉèÜí ∂« ~^Àà◊#Å∞ Híey~z
ã¨`ͯO®ºÅ #∞~_ç |Ü«µ>˜H˜ ÖÏQõ∞`Œ∞~k. qq^è° „Éèí=∞Å∞ HíeÊ~z
^°∞뮯O®ºÅ TaÖ’H˜ <ˇ>"ì˜ ãÕ ∞¨ ~Î k. O°HOí H° ßÅ „Ǩ֒ÉèÏÅ∞ K«¥Ç≤, z=iH˜
=∞x+≤x #>Ë@ ì =Ú~K«∞`Œ∞~k. #Ѷ٨ ûÖòJ=∂‡O® Qõ∞i~z Y∞O∑P<üÖ’
XHíKÀ@ WÖÏ L~k:
''<Õ#∞ <® P`Œ‡â◊∞kúx Qõ∞i~z Q˘Ç¨ÊÅ∞ K≥ǨCH’=_«~ ÖË^°∞. <®
„ǨÉèí∞=Ù HßO°∞}º ÉèÏQõº~ Åaè¿ãÎ `ŒÇ¨Ê (^°∞+¨ì) =∞#ã¨∞û ZšǨC_«¥ K≥_«∞
"≥·Ñ¨ÙHı ѨÙiQ˘Å∞Ê`Œ¥ L~@∞~k. xã¨û~^ÕǨÏ~Qå <® „ǨÉèí∞=Ù Q˘Ç¨Ê
Hí∆=∂je, Jq∞`Œ ^°Ü«∂=∞Ü«µ∞_«∞.—— (12:53)
O≥~_«= O°HOõ J~`ŒO~° Qåxfl ''#Ѷ٨ ûÅ¡ÇÍfi=∂—— J~>ÏO°∞. Wk KÕ¿ã
Ǩxx |>˜ì nxfl ''J~`ŒO®`Œ‡—— Jx ¿ÑO˘¯#=K«∞Û. ''J~`ŒO®`Œ‡
„Ǩɒ^è~° —— J<Õ=∂@ J~^°iH© ã¨∞Ǩiz`Œ"∞Õ . K≥_¤» Ǩ#∞ÅHí∞ áåÅÊ_ç#ǨC
_«ÖÏ¡ J~`ŒO®`Œ‡ =∞#efl x~kã¨∞Î~k, PHı∆Ç≤ã¨∞Î~k, JÉèíº~`ŒO°~
K≥|∞`Œ∞~k. ''P Ǩx KÕ¿ãÎ #∞=Ùfi <®â◊#=∞=Ù`Í=Ù, Ǩ@∞ì|_çáÈ`Í=Ù——
Jx ÃÇÏK«Ûiã¨∞~Î k.
J~`ŒO®`Œ‡ ã¨r=~Qå L~>Ë =∞x+≤ ZÖÏ~>˜ K≥_∞« "≥Ñ· Ù¨ PHíi~¬ K«
|_«ÖË_«∞. XHí"Õà◊ ZǨC_≥·<® PHíi¬~K«|_ç<® J~`ŒO®`Œ‡ ÃÇÏK«Ûi㨥Î,
x~k㨥ΠJ`Œ_flç „Ç¨âÍ~`Œ~Qå L~_«x=fi^°∞. WÖÏ J~`ŒO®`Œ‡ =∞#efl
K≥_«∞Ǩ#∞Å *’eH˜ áÈx=fiHí∞~_Í J_«∞Qõ_«∞Qõ∞<® J_«∞¤ `ŒQõ∞Å∞Î~k.
J~`ŒO®`Œ‡ „Ǩɒ^è®xfl PÅH˜~KÕÇÍO°∞ WǨÏÖ’Hí~Ö’<Ë Hß^°∞, ǨOÖ ° ’Hí~
Ö’#¥ q[Ü«µtYO®Å∞ JkèO’Ç≤Ï~K« QõÅ∞QÆ∞`å~°∞.
 P`«‡Hõ^äŒ
J~`ŒO®`Œ‡ „Ǩɒ^èOŒ
J~`ŒO®`Œ‡ „Ǩɒ^èŒO q#Hí∞~_Í ^®xfl J}K«_ÍxH˜ „Ǩܫµufl¿ãÎ
=∞#~ ^®i`ŒÇ≤Ê pHí>˜ JQå^è®Ö’¡H˜ Ǩ_çáÈܵ#>Ë¡. ZšǨC_«¥ =∞#
„âıÜ«µã¨∞û H’O°∞`Œ¥ =∞#Hí∞ O°Hí∆Hí Éèí@∞xQå, ÉÏ_ôQåO∑¤Qå Ǩx KÕ¿ã D
J~`ŒO®`Œ‡ (#Ѷ¨ÙûÅ¡ÇÍfi=∂)#∞ J}z"ÕÜ«µ_«=∞~>Ë =∞# ÉÏ_ôQåO∑¤x
=∞#"Õ∞ KÕ*`Ë ∞Œ ÖÏ K«~ѨÙHí∞#fl@¡=Ù`Œ∞~k. ÉÏ_ôQåO∑¤ áÈÜ«∂Hí =∞# ã≤u÷
U=∞=Ù`Œ∞~^À `ˇeã≤~^Õ. J_«∞Qõ_∞« Qõ∞<® „Ǩ=∂^®ÖË Z^°∞O°=Ù`Íܵ. D
J~`ŒO®`Œ‡ Qõ∞i~KÕ ^Õ=Ù_«∞ Y∞O∑P<£Ö’ WÖÏ J~@∞<®fl_«∞:
''<Ë#∞ „Ǩà◊Ü«µ~ ™®H˜∆Qå K≥|∞`Œ∞<®fl#∞. (g∞O°#∞Hí∞<Õk Z~`Œ
=∂„`Œ~ x[~) Hß^°∞. <Õ#∞ `Œ##∞ `Í#∞ x~k~K«∞Hí∞<Õ P`Œ‡™®H˜∆Qå
K≥|∞`Œ∞<®fl#∞...—— (75:1-4)
ÃÑ· 㨥Hí∞Å Î Ö’ qâ◊fi„ǨÉ∞íè =Ù ã¨`ºŒ uO°™®¯O°∞Å Hí∞â◊~HíÅ#∞ Y~_ç㥨 Î
„ǨàÜ
◊ µ« k#~ `ŒÇʨ Hí =ã¨∞~Î ^°x, PO’A =∂#=ÙÅ~`Í =∞m§ „|uH˜~K«
|_«`ÍO°x, ÇÍi#∞~z HíO‡° Å ÖˇH¯í fã¨∞H’_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~^°x „ǨàÜ
k#~ g∞^°, J~`ŒO®`Œ‡ g∞^° „Ǩ=∂}~ KÕã=≤ ∞s ÃÇÏK«Ûiã¨∞<Î ®fl_«∞.
#Ѷ٨ ûÅ¡ÇÍfi=∂ (J~`ŒO®`Œ‡) Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ÇͺMϺx㨥Î
''U q+¨Üµ« "≥∞`ÿ Ë g∞ ǨÏ$^°Üµ« ~Ö’ PHıÇ∆ } ¨ [x~Ǩ*ãË ∞¨ ~Î ^À J^Õ K≥_∞« ——
J<®flO°∞. J~>Ë =∞#~ KÕã¨∞Î#flk `ŒÇ¨C_«∞ Ǩ#x =∞# J~`ŒO®`Œ‡
PHı∆Ç≤ã¨∞Î~k. D J#∞Éèí∂`Ë =∞x+≤x K≥_«∞ q+¨Ü«∂ÅHí∞ ^°¥O°~Qå
L~K«∞`Œ∞~k. J~`ŒO®`Œ‡#∞ Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) =∞i~`Œ q=O°~Qå
WÖÏ `ˇeÜ«µ*ËâÍO°∞:
''*Ï„Qõ`QÎŒ å q#~_ç! =∞# ^ÕÇϨ ~Ö’ XHí =∂~ã¨ÑÙ¨ =Ú^°Ì L~k.
Jk =∞~z ã≤u÷ Ö’ L~>Ë "≥Ú`Œ~Î ^ÕÇϨ ~ =∞~z ã≤u÷ Ö’ L~@∞~k.
XHõ"Õà◊ Jk K≥_çáÈ`Ë "≥Ú`ŒÎ~ ^ÕǨÏ"Õ∞ K≥_çáÈ`Œ∞~k. (J<®O’Qõº~
áåÅ=Ù`Œ∞~k.) J^Õ Ç¨Ï$^°Üµ« ~.—— (q∞ëê¯`ü)
9 10 P`«‡Hõ^äŒ
D ǨÏ$^°Üµ« ~ <ˇu· Hí~Qå, P^论u‡Hí~Qå =∞~zã≤u÷ Ö’ L#flǨC_«∞
#Ѷ٨ ûÅ¡ÇÍfi=∂ (J~`ŒO®`Œ‡) J#|_«∞`Œ∞~k. =∞x+≤x K≥_∞« q+¨Ü∂« Å
#∞~z xO’kè~KÕ, =∞~z "≥·Ñ¨ÙHí∞ „¿ÑOÕÇ≤~KÕ '#Ѷ¨ÙûÅ¡ÇÍfi=∂— J`Œx
qâÍfi™®Å∞, PK«O°}Å∞, hu #_«=_çHíÅÃÑ· 'ÃãHí∂ºi>© QåO∑¤—Qå Ǩx
KÕã∞¨ ~Î k. â◊sO°~Ö’x D ÃãHí∂ºi>©QåO∑¤ J<®O’Qõº~ áåÖˇ· |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ
áÈÜ˵ HÁnÌ =∞x+≤ '#Ѷ٨ ûÖòJ=∂‡O®— (^°∞+¨=ì ∞#ã¨∞û)Hí∞ KÕO∞° ==Ù`Œ¥ K≥_¤«
Ǩ#∞Å∞ KÕܵ« _»O „áê~°~aè™®Î_∞« . nxH˜a#è fl~Qå =∞x+≤ #Ѷ٨ ûÅ¡ÇÍfi=∂
(J~`ŒO®`Œ‡) „Ǩɒ^èOŒ qx #_«K∞« Hí∞O>Ë „Hí"∞Õ }® J`Œ_∞« =¸_«= O°H~í
J~`ŒO~° Qõ"∞≥ #ÿ ''#Ѷ٨ ûÖò =Ú`Œ‡Üµ#fl—— (ã¨~`Œ$ǨΠǨÏ$^°Üµ« ~)Hí∞ ^°QOæõ =° Ù
`Í_«∞. DHÀ=‰õΩ K≥Ok# J~`ŒO~° Qõ~ Qõ∞i~z Y∞~üP<£Ö’ WÖÏ LOk:
''(ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z ã¨^®KÍO° ã¨~Ǩ#∞fl_«Üµ# =∞x+≤x L^ÕtÌ ~z)
'`Œ$Ç≤ÎK≥~k# =∞#™®! Ǩ^° h„ǨÉèí∞=Ù ã¨xflkèH˜. h=Ù PÜ«µ# Ǩ@¡ ã¨~`À
+≤~KÍ=Ù, PÜ«µ# h Ǩ@¡ „Ǩã#¨ ∞fl_«Ü∂« º_«∞. (WHí) <® ѨÙ}º^®ã¨∞ÅÖ’ KÕi
<® ã¨fiO°~æ Ö’ „Ǩ"tÕ ~K«∞— Jx K≥Çʨ _«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.—— (89:27-30)
◊ µ«
„ǨMϺ`Œ ÇͺMϺ#ã¨ÇÏ≤ `Œ Y∞~üP<£ J#∞ÇÍ^° „Qõ~^ä"° ∞≥ #ÿ 'O°¥Ç¨ïÖò
|Ü«∂<ü—Ö’ ÇͺMϺ#HíO°Î #Ѷ¨ÙûÖò =Ú`Œ‡Üµ#fl Qõ∞i~z q=i㨥Î
''#Ѷ٨ ûÖò =Ú`Œ‡Üµ#fl J~>Ë ZÖÏ~>˜ K≥_∞« q+¨Ü∂« Å∞ ÖËx Ǩiâ◊∞^°ú
"≥∞ÿ#, J`Œ∞º#fl`Œ ã¨∞Qõ∞}ã¨~ǨuÎ`À ‰õÄ_ç# *’ºuO°‡Ü«µ ǨÏ$^°Ü«µ~
J#fl=∂@—— Jx ¿Ñ~˘¯<®flO°∞.
Éè“uHß=ã¨O®Å∞ <ˇO"° iÕ `Ë KÍÅ∞, WHí U ã¨=∞™®º L~_«^~° >ÏO°∞
Ǩ^®O°Ñ÷ Ó¨ *ÏO°∞Å∞. Wk HÁ~`Œ=O°H∞í x["Õ∞. Hßx ã¨HÅ í q^è®Å Éè’QõÉÏè Qåº
Å`À `Œ∞Å`Œ¥Qõ∞`Œ∞#fl áåâÍÛ`Œº^ÕâÍÖ’¡ Z~^°O’ „Ǩ[Å∞ =∞#âÍ≈~u
Åaè~K«Hí rq`Œ~ÃÑ·<Õ qO°H˜Î K≥~^°∞`Œ∞<®flO°∞. ÅHí∆Å∞ YO°∞ÛÃÑ>˜ì<®
á⁄~^°ÖxË =∞#âÍ≈~u ^Õ=Ùx 㨇O°} ^®fiO® =∂„`Œ"∞Õ „áåǨ=Î ∞=Ù`Œ∞~^°x
Y∞O∑P<£ K≥|∞`À~k. WHí¯_« ^Õ=Ùx㨇O°} J~>Ë F KÀ@ u+¨"ª ãÕ ≤ Híà∞◊ §
=¸ã¨∞HÁx ^≥=· <®=∞~ [Ç≤~K«_~« Hß^°∞. =∞x+≤ `Œ##∞ `Í#∞ ѨÓiÎQå
 P`«‡Hõ^äŒ 11
^Õ=ÙxH˜ ã¨=∞iÊ~K«∞HÁx rq`Œ ã¨=∞ã¨Î O°~QåÖ’¡ PÜ«µ# P[˝Å∞,
Ç≤Ï`Œ=ÙÅ∞ áå>˜~KÍe. JǨC_Ë J`ŒxH˜ x["≥∞#ÿ =∞#âÍ≈~u, ǨÏ$^°Üµ«
ã¨~`Œ$Ç≤Î Åaè™®Îܵ.
^≥·=㨇~°} ^•fi~å<Õ =∞#âß≈Ou
''PÜ«µ# `Œ# "≥·Ñ¨Ù =∞O°ÖËÇÍiH˜ =∂„`Œ"Õ∞ `Œ# "≥·Ñ¨ÙHÁKÕÛ =∂O°æ~
K«¥Ç≤™®Î_∞« . JÖÏ~>˜ ÇÍOÕ (D „Ǩ=HíÎ J~^°*ãË #≤ ) ã¨~^ÕâÍxfl qâ◊fiã≤™®ÎO∞° .
^≥·=㨇O°}`À ÇÍi ǨÏ$^°Ü«∂ÅHí∞ âÍ~f, ã¨~`Œ$ѨÙÎÅ∞ „áåǨÎ=∞=Ù`Íܵ.
Qõ∞O°∞Î~K«∞H’~_ç! ^≥·=㨇O°} =Å¡<Õ =∂#=ÙÅHí∞ =∞#âÍ≈~u Åaèã¨∞Î~k.
^≥·=ã¨~^Õâ◊~ ã‘fiHíi~z ã¨^®KÍ~°∞Öˇ·# ÇÍO°∞ Z~`À J^°$+¨ì=~`Œ∞Å∞.——
(Y∞~üP<£–13:27-29)
JÖÏ~>˜ =ºHÎ̃H˜ =∞O°}®=ã¨÷Ö’, P `ŒO°∞ÇÍ`Œ HíeQÕ J#∞ÉèíÇÍxfl
Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) XHí ǨÏnã¨∞Ö’ Dq^è~° Qå Jaè=i‚~KÍO°∞:
''qâ◊fiã≤~z# ^®ã¨∞_«∞ K«xáÈÜ˵@ǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ J`Œx ^°QõæiH˜
W^°OÌ ∞° ^≥=· ^Œ∂`ŒÅ#∞ ã¨fiO°æ Hß#∞HíezÛ Ç¨~ѨÙ`Í_«∞. P ^Œ∂`ŒÅ∞ J`Œ
x`À ''ã¨~`Œ$ǨΠǨÏ$^°Üµ« =∂! ã¨∞YÉè’QåÅ "≥Ñ· Ù¨ #Hí∞ Ǩ^.° h „ǨÉ∞íè =Ù h
Ǩ@¡ „Ǩã#¨ ∞fl_«Ü∂« º_«∞—— JxJ~>ÏO°∞. J`Œx ^ÕÇϨ ~#∞~_ç P`Œ‡ |Ü«µ
Öˇ_#ç ǨC_«∞ ^®x Ǩi=∞à◊~ Z=i =ÚHí∂¯ P„Ѷ∂¨ }˜~K«Ö#Ë ~`Œ PǨ^¡ °
HíO~° Qå L~@∞~k. Éè∂í Ö’Hí~ #∞~_ç XHí Ǩq„`Í`Œ‡ =™ÈÎ~^°x PHßâ◊ÑÙ¨
@~K«∞Ö’¡x ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ J~>ÏO°∞. P Ǩq„`Í`Œ‡ PHßâ◊~Ö’ UU ^®fiO®
Å ^°Qiæõ H˜ =ã¨∞~Î ^À PÜ«∂ ^®fiO®Å∞ `ˇO=° |_«`Íܵ. UU ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞
`ÍO°ãǨ _¨ `« ÍO’ PÜ«∂ ^≥=· ^°¥`ŒÅ~^°O¥° ^®xfl PjO°fik™®ÎO∞° .
`ŒO°∞ÇÍ`Œ P P`Œ‡#∞ qâ◊fi„ǨÉèí∞=Ù ã¨xflkèH˜ fã≤H≥à®ÎO°∞. JHí¯_«
^Õ=Ùx =Ú~^°∞ Jk ™®ë®ì~QõÇ_¨ ∞« `Œ∞~k. P `Œ~∞° "å`Œ D P`Œ‡#∞ fã≤
H≥o§ qâÍfiã¨∞Å P`Œ‡Å`À áå@∞ L~K«=∞x g∞HßܵÖò ^Œ∂`ŒH∞í P[˝
Åaèã¨∞Î~k. J`ŒxH˜ Y∞~üP<£ (㨥Hí∞ÎÅ∞ U"≥·<®) *Ï˝Ç¨Hí=Ú~>Ë ÇÍ>˜
12 P`«‡Hõ^äŒ
„ǨHßâ◊"∞Õ J`ŒxH˜ ã¨iáÈ`Œ∞~k. ã¨iáÈHíáÈ`Ë J`Œx ã¨=∂kèÖ’ 㨥O°∞ºx
"≥Å∞Qõ∞ UO®Ê@∞ KÕܵ« |_«∞`Œ∞~k. J~^°iHí~>Ë „Ç≤ܵ« "≥∞#ÿ ÇÍ_«∞`ŒÇʨ
=∞O≥=O°¥ "Õ∞ÖÁ¯ÅÊÖË#~`Œ „ǨâÍ~`Œ~Qå Ǩ_H« Ãí Ñ· Ǩ_∞« Hí∞<Ë #==^è∞° =ÙÖÏ
J`Œ#∞ ã¨=∂kèÖ’ ZO`À „ǨâÍ~`Œ~Qå L~>Ï_«∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
=∂#ã≤Hõ =ºH˜`Î fi« OÖ’ =∞#ã¨∞ ÖËHõ ǨÏ$^ŒÜ∞« O ZO`«\˜ Ѷ∞¨ #"≥∞#ÿ
áê„`« =Ç≤Ïã¨∞ÎO^À ÃÑ· q=~°}#∞ |\˜ì J~°÷=∞=Ù`ÀOk. „Ѩ`ÕºHõOQÍ
ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl QÆ∞iOz ^≥=· „Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) WÖÏ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞:
''q#~_ç! =∞# ^ÕÇϨ ~Ö’ XHí =∂~ã¨ÑÙ¨ =Ú^°Ì L~k. Jk =∞~z
ã≤u÷ Ö’ L~>Ë "≥Ú`Œ~Î ^ÕÇϨ ~ =∞~z ã≤u÷ Ö’ L~@∞~k. XHõ"àÕ ◊ Jk
K≥_çáÈ`Ë "≥Ú`ŒÎ~ ^ÕǨÏ"Õ∞ K≥_çáÈ`Œ∞~k. (J<®O’Qõº~ áåÅ=Ù`Œ∞~k.)
J^Õ Ç¨Ï$^°Üµ« ~.—— (q∞ëê¯`ü)
''=∞#ã¨∞û#∞ Jnè#OÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x (HÀÔ~¯ÅQÆ∞¢~åʼnõΩ Hõà‹§O"Õã≤)
=∞~°}Ï#O`«~° rq`åxfl fiÛk^Œ∞ÌHÀ=_»OÖ’ x=∞QÆfl=∞~Ú LO_Õ"å_Õ
`≥eqQÆÅ"å_»∞. nxH˜ aè#flOQÍ J^è~Œ ‡° "≥∞#ÿ =∞<À"åOKèÅ « ‰õΩ ÉÏxã¨QÍ
=∂i, ^Õ=Ùx (HÍ~°∞}Ϻ#∞¢QÆÇ¨ Å)ÃÑ· ÖËxáÈx Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl"å_»∞
Ѩ~=° ∞=¸~°∞_ö ∞» .—— (ui‡l)
<ÒHõ (™êQÆ~)° [ÖÏÅÖ’ =∂„`«"∞Õ #_»∞ã¨∞OÎ k. ^•x ¢Ñ¨Ü∂« }©‰Ωõ ʼnõΩ
‰õÄ_® `åQÆ_®xH˜, W`«~°¢`å J=ã¨~åʼnõΩ h~°∞ HÍ"åeûO^Õ. J~Ú`Õ
"å~°∞ `«=∞ J=ã¨~åÅ "Õ∞~°Hˆ ™êQÆ~O° #∞Oz h~°∞ fã¨∞HÀ"åe. JO`ÕQÍx
J=ã¨~åʼnõΩ q∞Oz# h~°∞ `À_»∞H˘x <ÒHõÖ’ áÈã¨∞‰õΩO>Ë U=∞=Ù`«∞Ok?
|~°∞=Ù Z‰õΩ¯=~Ú <ÒHõ =ÚxyáÈ`«∞Ok. JÖψQ ™êQÆ~O° J<Õ D ¢Ñ¨ÑO¨ K«O
#∞O_ç rq`«<ÒHõ ã¨=ºOQÍ ™êQÆ_®xH˜ HÍ=Åã≤# "Õ∞~°‰Ωõ =∂„`«"∞Õ ã¨OѨ^Œ
J<Õ h\˜x ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ"åe. J=ã¨~åxH˜ q∞Oz# ã¨OѨ^Œ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û
‰õΩO>Ë =∞# rq`«<ÒHõ ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂Ç¨Ï ™êQÆ~O° Ö’ =Úxy, Ѩ~Ö ° ’Hõ
#~°Hõ Ü«∂`«#Ö’¡ `ÕÅ∞`«∞Ok.
 P`«‡Hõ^äŒ 13
=∞#ã¨∞û ÖËHõ ǨÏ$^ŒÜ∞« O, QÆ∞O_≥, "≥∞^Œ_∞» – D =¸_»∞ J=Ü«∞"åÅ∞
=∞# â◊s~°OÖ’ =∂#ã≤Hõ K«~º° efl xÜ«∞O„uOKÕ „Ѩ^•è # Ü«∞O„`åÅx K≥Ñʨ
=K«∞Û. g\˜x #_ç¿Ñ q^Œ∞ºK«ÛùˆHÎ P`«‡. P`«‡ J<Õ q^Œ∞ºK«ÛùH˜Î ÖËHõáÈ`Õ D
=¸_»∞ âßs~°Hõ Ü«∞O„`åÅ∞ =∞ø#„=`«O áê\˜OK«=Åã≤O^Õ.
=∂ºlH± =∞#ã¨∞û
D =¸_»∞ J=Ü«∞"åÅ K«~º° Å∞ ~°H~õ H° ÍÅ∞QÍ LO\Ï~Ú. ÉèÏ+¨#∞
|\˜ì ‰õÄ_® J~å÷Ö’¡ `Õ_® LO@∞Ok.
<Õh Ѩx =∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ KÕâß#∞ : WHõ¯_» =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í ÖËHõ ǨÏ$^ŒÜ∞«
ѨÓ~°fiHõOQÍ KÕâß#∞ JO>Ë Z=i `«~°Ñ¶¨Ù<å ZÖÏO\˜ |Å=O`«O, =uÎ_ç
ÖˉõΩO_® KÕâß#x XHõ J~°÷O. J
ÖψQ ZÖÏO\˜ ™êfi~°÷O ÖˉõΩO_® KÕâß#x =™®Îܵ. W~Hß HÁxfl O®à◊§Üµ`Ë ^≥·=cèu`À Hí~Ç≤~z „H˜~^° Ǩ_çáÈ`Íܵ.
‰õÄ_® J~°÷O LO_»=K«∞Û.
=∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í, ǨÏ$^ŒÜ∞« ѨÓ~°fiHõOQÍ J<Õ Ñ¨^•Å∞ z`«âÎ √◊ kúH˜ xÅ∞=Ù
@^•ÌÅ∞. =∞x+≤Ö’ z`«âÎ √◊ kú Ö’Ñ≤¿ãÎ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ áêѨHÍ~åº
Å∞QÍ =∂i J`«xH˜ #~°HõÜ«∂`«#Å∞ `≥zÛÃÑ>Ëì „Ñ¨=∂^ŒO LO@∞Ok.
JO^Œ∞ˆH ''z`«Îâ◊√kú ÖËx t=ѨÓ[ ÖËÖÏ?——.... ''z`«ÎO t=Ùx g∞^Œ ÉèíH˜Î
K≥ѨÙÊÅ g∞^Œ—— J<Õ ™ê"≥∞`«Å∞ ѨÙ@∞ìH˘KåÛ~Ú.
=∞x+≤ ã¨`å¯~åºÅ∞ ZÖÏO\˜ Ѩiã≤u÷ Ö’ KÕ™êÎ_∞» ? P ã¨`å¯~åºÅ∞
z`«Îâ◊√kú`À ZѨÙÊ_»∞ KÕ™êÎ_»∞? D „Ѩâ◊flʼnõΩ JOu=∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O)
WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
''(qâßfiã¨∞ÖÏ~å!) g∞Ö’ Z=~°∂ `«# HÀiHõÅ∞, PHÍOHõÅ ∆ hfl <Õ#∞
`≥zÛ# ^è~Œ ‡° âߢ™êÎxH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ =∂~°#O`«=~°‰Äõ (x["≥∞#ÿ ) qâßfiã≤
HÍÖË_∞» .—— (q∞ëê¯`ü)
=∞x+≤ =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í ^≥=· ^è~Œ å‡xfl ã‘fiHõi¿ãÎ J`«xHõ `«# =∞#ã¨∞,
"≥∞^Œ_»∞, „áê}ÏÅ`À ã¨Ç¨ ã¨=∞ã¨ÎO ^≥·"åcèëêìxH˜ ã¨=∞iÊOK« =Åã≤
LO@∞Ok. JѨÙÊ_Õ J`«x qâßfi™êxH˜ ^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ° QÆ∞iÎOѨ٠Åaèã∞¨ OÎ k.
14 P`«‡Hõ^äŒ
áêëê} ǨÏ$^ŒÜ«∞O : ™ê^è•~°}OQÍ =∞#O ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl =∂#ã≤Hõ
(Mental) q+¨Ü∞« OQÍ, QÆ∞O_≥#∞ Éè∫uHõ (Phisical) =ã¨∞=Î ÙQÍ ÉèÏq™êÎO.
J~Ú`Õ H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ ÉèÏëêѨ~°OQÍ D Ô~O_ç\˜x XˆH q+¨Ü«∞OQÍ
ѨiQÆ}™˜ êÎO. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ:– x~åÌH}∆˜ ϺxH˜, HÍiî<åºxH˜ Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^•Å∞QÍ
''áêëê} ǨÏ$^ŒÜ«∞O ÖËHõ ~åuQÆ∞O_≥—— Jx K≥|∞`åO. áêëê}ǨÏ$^ŒÜ«∞O
QÆ∞iOz Y∞~üP<£ UO K≥|∞`«∞O^À K«∂_»O_ç:
''Jܵ`Ë J~`Œ>˜ Q˘Ç¨Ê =∞Ç≤Ï=∞ K«¥ã≤<® g∞Ö’ ZÖÏ~>˜ =∂O°∞Ê
O®ÖË^°∞. ÃÑ·Qå g∞ ǨÏ$^°Ü«∂Å∞ áåë®}®ÖÏ¡ Híiî#"≥∞ÿáÈÜ«∂ܵ. Hß^°∞,
J~`ŒHí~>Ë Hí∂_Í Híiî#"≥∞ÿáÈÜ«∂ܵ. áåë®}®ÅÖ’ HÁxfl>˜ #∞~z h>˜
T@Å∞ LaH˜ =™®Îܵ. =∞iHÁxfl ǨyeáÈܵ ÇÍ>˜ #∞~z Hí∂_Í hà◊∞§
^Õ=Ù_«∞ g∞ KÕ+¨ìÅ#∞ Qõ=∞x~K«_«~ÖË^°x ÉèÏq~K«Hí~_ç.—— (2:74)
=∞# `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨Ö’ =∞#ã¨∞û J~å÷xfl "Õ~ˆ J=Ü«∞"åʼnõΩ PáêkOz
K≥Ñʨ _»O ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`«∞Ok. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ D„H˜Ok "åHͺÅ∞ K«∂_»O_ç.
=à◊√§ ^ŒQÆæ~° ÃÑ@∞ìH˘x Ѩx K≥~Úº : D "åHõºOÖ’ =à◊√§ (=_»Å∞)
JO>Ë =∞#ã¨∞û J<Õ J~°÷O.
Hõ_∞» ѨÙÖ’ ÖËxk HÍ=eOK«∞‰õΩO>Ë =ã¨∞ÎO^• : D "åHõºOÖ’ ‰õÄ_®
Hõ_»∞Ѩ٠(á⁄@ì) JO>Ë =∞#ã¨∞û J<Õ J~°÷O.
=∞#"åà◊√§ WHõ¯_» '„áê㨗 HÀã¨O =∞#ã¨∞û#∞ ÖËÑ≤ "≥Ú^Œ\"˜ åHõºOÖ’
=à◊√§#∞, Ô~O_»="åHõºOÖ’ Hõ_»∞ѨÙ#∞ ‰õÄ~ÀÛɡ\˜ì LO\Ï~°∞.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) (`«# J#∞K«~∞° ʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊ KÕã∂¨ )Î
''W#∞=Ú‰õΩ h\˜ =Å¡ `«∞ѨÙÊ Ñ¨\˜ì#>Ë¡ ǨÏ$^ŒÜ«∂xH˜ ‰õÄ_® `«∞ѨÙÊ Ñ¨@∞ì
`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@ qx) ''J~Ú`Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« xH˜
Ѩ>Ëì `«∞ѨÙÊ ZÖÏ =^ŒÅ∞`«∞Ok?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''ǨÏ$^ŒÜ«∂xH˜ Ѩ\˜ì# `«∞ѨÙÊ áÈ"åÅO>Ë =∞$`«∞º=Ù#∞
 P`«‡Hõ^äŒ 15
J`«ºkèHõOQÍ *Ï˝Ñ¨HõO KÕã¨∞‰õΩO@∂ LO_®e† ^•O`Àáê@∞ (`«~°K«∞QÍ)
Y∞~üP<£ Ѩiîã¨∂Î LO_®e—— Jx J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
ã¨`«ºã¨O^Œ~°≈#O HÀã¨O ǨÏ$^°Ü«µ K«Hí∆∞=ÙÅ∞ HÍ"åe
XHí =ã¨∞=Î Ùx x[~Qå K«¥âÍ#x K≥Çʨ _ÍxH˜ LO°∞Ö Ì ’ ''<® O≥~_«∞
Híà§◊ `À K«¥âÍ#——x, `ˇÅ∞Qõ∞Ö’ ''<® Hí஧O® K«¥âÍ#——x ÖË^® <® K«O‡°
K«H∞∆í =ÙÅ`À gH˜~∆ KÍ#——x J~>ÏO°∞. Jܵ`Ë HÁ~^°O∞° O≥~_«∞ Híà∞◊ § Hß^°∞,
Ǩ^Ç° ¨ O°∞ Híà∞◊ §<®fl P K«O‡° K«H∞∆í =ÙÅ`À ã¨`ͺxfl K«¥_«ÖOË ∞° . ^®x H’ã¨~
ǨÏ$^°Ü«µ K«Hí∆∞=ÙÅ∞ Hß"åe. ǨÏ$^°Ü«µ K«Hí∆∞=ÙÅ∞ ÖËxÇÍiH˜ ã¨`Œº~
Z#fl>˜H© QÀK«i~K«^x° , "åO°∞ Híà∞◊ §#fl Qõ∞_çǤ Íà◊∞§, K≥=ÙÅ∞#fl K≥q>˜ÇÍà◊§x
Y∞O∑P<ü É’^è°#Å∞ `ˇÅ∞ѨÙ`Œ∞<®flܵ. „H˜O^Œ ¿Ñ~˘¯#|_ç# ã¨∂‰õΩÎefl
QÆ∞iOz =∞#O F™êi P`å‡=Ö’HõO KÕã∞¨ HÀ"åe.
''"Õ∞=Ú áåáå`Œ∞‡Å∞ L~_ç# Z<Àfl Ǩ@ì}®Å#∞ <®â◊#~ KÕâÍ=Ú.
D<®_«∞ Jq `ŒÅ„¡ H˜~^°∞Å∞Qå Ǩ_ç (tkèÖÏ=ã¨Ö÷ ’) L<®flܵ. Zxfl ÉÏ=ÙÅ∞
áå_«∞Ǩ_ç L<®flܵ! =∞O≥xfl "Õ∞_«Å∞ tkèÖÏÅ∞Qå =∂iáÈÜ«∂ܵ!! gO°∞
¢ÑѨ O¨ K«OÖ’ uiy K«¥_«O®? (uiyK«¥¿ã)Î ÇÍi ǨÏ$^°Ü∂« Å∞ ("åã¨"Î åxfl)
JO°÷~ KÕã¨∞Hí∞<ËqQå, ÇÍi K≥=ÙÅ∞ (ã¨`åºxfl) q<ËqQå =∂OÕqHí^®!
x*ÏxH˜ K«O‡° K«H∞∆í =ÙÅHí∞ J~^è`° fiŒ ~ÖË^∞° . ǨÏ$^°Üµ« K«H∞∆í =ÙňH J~^è`° fiŒ ~
L~k.—— (22:45–46)
''"Õ∞=Ú J<ËHí=∞~k =∂#=ÙÅ#∞, l#∞flÅ#∞ #O°Hí~ H’ã¨"Õ∞
ѨÙ>˜ì~KÍO. ÇÍiH˜ ǨÏ$^°Ü«∂Å∞<®flܵQåx, ÇÍ>˜`À JO°÷~ KÕã¨∞H’O°∞†
Híà◊∞§<®flܵQåx, "å>˜`À K«∂_«O°∞† K≥=ÙÅ∞<®flܵQåx, "å>˜`À q#O°∞.
"åO°∞ Ǩâ∞◊ =ÙÖÏ¡~>˜ÇÍO°∞. "åO°ãŨ ∞ J~`ŒH~í >Ë Hí∂_Í kQõ*ÏiáÈÜ«∂O°∞.
"åO°∞ ѨÓiÎQå U=∞O°∞áå@∞Hí∞ Ö’#Ü«∂ºO°∞.—— (7:179)
ǨÏ$^°Üµ« =Ú~_ç PÖ’z~K«xÇÍO°∞, Híà∞◊ §~_ç K«¥_«xÇÍO°∞, K≥=ÙÅ∞
L~_ç q#xÇÍO°∞ Z=O°¥ L~_«O°∞. Hßx Y∞~üP<£ WÖÏ PO’Ç≤ã¨∞Î~
16 P`«‡Hõ^äŒ
^°~>Ë ^®xH߯O°}~, ÇÍO°∞ ǨOÖ ° ’Hí q+¨Üµ« ~Ö’ =∂„`Œ"∞Õ WÖÏ „Ǩ=iÎ
™®ÎO∞° . qâ◊fi=º=ã¨÷ "≥#∞Hí L#fl ã¨$+≤Hì Oí ΰ Ǩϙ®Îxfl Qõ∞i~z „ǨâÍ~`Œ~Qå
PÖ’z~K«O∞° . ã¨$+≤=ì º=ã¨Ö ÷ ’ PÜ«µ# UHí`Ífixfl, B#fl`ͺxfl KÍ@∞`Œ∞#fl
Jã¨~MϺHí"∞≥ #ÿ x^°O≈° <®Å#∞ Qõ=∞x~K«O∞° . ^≥=· ~, ǨOÖ ° ’Hí~ Qõ∞i~z#
ã¨`ºŒ ÇÍHí∞¯Å∞ gi K≥=ÙʼnõΩ ZHí¯=Ù.
D"≥Y· i HßO°}~Qå<Ë ÇÍO°∞ =∂#=™®÷ܵ #∞~z kQõ*Ïi Ǩâ∞◊ =ÙÅ
Hí<®fl xHí$+¨∞Ū Ü«∂ºO°x Y∞O∑P<£ J~>’~k. WÖÏ~>˜ÇÍiH˜ „ǨÇ~¨ K«"∞Õ
ã¨Ofi° ã¨fi~. ZÖÏÔQ<· ® gÖˇ#· xfl „áåǨ~zHí ã¨∞MÏÅ∞ A„O°∞H’ÇÍÅ#fl^Õ gi
^èºÕ Ü«µ~. =∞~z K≥_∞« Å`À, ^èO° ®‡^èO° ®‡Å`À xq∞`Œ~Î ÖË^∞° . gi ^°$+≤Öì ’
^°Qå, "≥∂ã¨~, Jqhu, J<®ºÜ«µ~, Jhfl ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ"Õ∞. h\˜|∞_»QÆ
ÖÏ~>˜ WÇ≤ÏHírq`Œ~ H’ã¨~ âÍâ◊fi`Œ"∞≥ #ÿ ǨOÖ ° ’Hírq`Íxfl q㨇i~K«_~«
Hí~>Ë q∞~z# P`Œ‡=~K«# =∞OÕ^<·≥ ® L~^®?
=∂#= ã¨$+≤ì
=∞x+≤ =ºH˜`Î åfixH˜ ã¨O|OkèOz# ~Ô O_»= ~°HOõ Éè∫uHõ =ºH˜`Î fi« O
QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O. =∞x+≤ Éè∫uHõ =ºH˜Î`«fiO QÆ∞iOz Y∞~üP<£
WÖÏ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk:
''"Õ∞=Ú =∂#=Ù_çfl <®}º"≥∞ÿ# =∞>˜ì`À ã¨$l~KÍ=Ú. `ŒO°∞ÇÍ`Œ
J`Œ_flç XHí ã¨∞O°H`∆˜ Œ „Ǩ^âÕ ~◊ Ö’ HßiÛ# a~^°∞=ÙQå =∂O®Û=Ú. `ŒO∞° ÇÍ`Œ
P a~^°∞=Ù#∞ <ˇ`Œ∞Î>˜ =Ú^°ÌQå O°¥á⁄~k~KÍ=Ú. uiy P <ˇ`Œ∞Î>˜
=Ú^°Ì#∞ "≥∞`ŒÎ>˜ Ç≤~_«~Qå KÕâÍ=Ú. P `ŒO°∞ÇÍ`Œ ^®xfl Z=ÚHíÅ∞Qå
=∂O®Û=Ú. P Z=ÚHíÅÃÑ· =∂~ã¨~ HíáåÊ=Ú. PÃÑ· (J~^°∞Ö’ „áå}~
áÈã≤) F #¥`Œ# ã¨$+≤<ì Ë LxH˜Ö’H˜ `ˇKÍÛ=Ú.—— (23:12–14)
D 㨥H˜ÖÎ ’ =∂#=xO®‡}~ ¢ã‘QÎ Oõ ƒ° ~ù Ö’ HßiÛ# gO°ºa~^°∞=Ù`À
„áåO°~Éèí=∞=Ù`Œ∞~^°x, P gO°ºa~^°∞=Ù <ˇ`Œ∞Î>˜ =Ú^°ÌQå O°¥á⁄~^°∞
`Œ∞~^°x, P <ˇ`∞Œ > Î =˜ Ú^°Ì "≥∞`Œ>Πǘ ~≤ _«~Qå =∂O°∞`Œ∞~^°x, P `ŒO∞° ÇÍ`Œ
 P`«‡Hõ^äŒ 17
P Ç≤~_«~ Z=ÚHíÅ∞Qå =∂i ÇÍ>˜ÃÑ· =∂~ã¨~ UO°Ê_«∞`Œ∞~^°x `ˇeÜ«µ
*ËÜ«µ|_ç~k. Dq^è°~Qå ¢ã‘Î QõO°ƒù~Ö’ a_«¤ „Hí=∞„Hí=∞~Qå O°¥á⁄~k
z=iH˜ „áå}~ áÈã¨∞HÁx |Ü«µ>˜H˜ =™®Î_x« q=i~K«|_ç~k.
Wq P<®>˜ „Ǩ[ÅHí∞ `ˇeÜ«µ*ËÜ«µ|_ç# q=O®Å∞. JǨÊ>˜
„Ǩ[ÅHí∞~_ç# q^®º*Ï˝<®efl |>˜ì W~`ŒH~í >Ë ZHí∞¯= q=O®Å∞ `ˇeÜ«µ
*Ëã<≤ ® ÇÍiH˜ JO°~÷ Hß=Ù. Hßx D<®>˜ =∂#=Ù_«∞ =∂#= ^ÕÇϨ xO®‡}®xfl
â◊H˜Î=∞~`Œ"≥∞ÿ# ǨiHíO®Å^®fiO® Hí∆∞}‚~Qå Ǩiâ’kè~z Z<Àfl HÁ`ŒÎ
q+¨Ü«∂Å∞ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<®fl_«∞. nx „ǨHßO°~ =∂#= â◊sO° xO®‡}~
^®^®=Ù 10,000,00 H’@¡ r=Hí}®Å ã¨=Ú^®Ü«µ~`À [iy~k. XHí¯
"≥∞^°_∞« Ö’<Ë 300 H’@¡ ^®Hß r=Hõ}ÏÅ∞ L<®flܵ.
=∂#= "≥∞^°_«∞ J^°∞ƒù`Œ"≥∞ÿ#k. W~^°∞Ö’ „Ǩu ÃãHí~_«∞Hí∞ ÅHí∆
O°HßÅ O°™®Ü«µxHí K«Oº° Å∞ [O°∞Qõ∞`Íܵ. =∂#=Ùx "≥∞^°_∞« , "≥∞_«∞ÖÏ¡
JÉÏ¡~QÕ>ÏÅ#∞ XHí O°H~í Qå Hí~ѨӺ@O∑Ö’x ǨO∑¤ _çã¯π (HDD), O®ºÇò√
(RAM)Å`À áÈÅÛ=K«∞Û. =∂#= "≥∞^°_∞« UHíHßÅ~Ö’ 8H’@¡ 60ÅHíÅ ∆ Hí∞
ÃÑ·Qå z#flz#fl ã¨=∂KÍO° ã¨~Hˆ `ÍÅ∞ iHßO°∞¤ KÕã∞¨ H’QõÅ∞æ`∞Œ ~k. Jܵ`Ë
W~^°∞Ö’ 1% ã¨=∂KÍO®xfl =∂„`Œ"Õ∞ ¿ãDZ ( ) KÕã¨∞HÁx, q∞Qõ`Í
99% ã¨=∂KÍO®xfl ǨxH˜O®xkQå =kÖËã∞¨ ~Î k.
Z~`Œ ÃÑ^ŒÌ Hí~ѨӺ@O∑ Jܵ<® =∂#= "Õ∞^è°`À ã¨i`Œ¥QõÖË^°∞.
=∂#= "Õ∞^è°`À ã¨i`Œ¥ˆQ Hí~ѨӺ@O∑ `ŒÜ«∂O°∞ KÕÜ«∂Å~>Ë, Jk
#¥ºÜ«∂O∑¯Ö’x 1250 g∞@O°¡ Z`Œ∞QÎ Å õ Z~ÃÑ·O∑ ae¤~Q∑ J~`Œ ÃÑ^°QÌ å
`ŒÜ∂« O°=Ù`Œ∞~k. Wk Z#fl\˜H© ™®^躰 O Hß^°∞.
''`ŒfiO°Ö’<Ë "åiH˜ =∂ x^°O°≈<®Å∞ kV‡~_«ÖÏÖ’¡#¥ K«¥Ç≤™®Î=Ú†
ã¨fiÜ«µ~Qå ÇÍi (xO®‡}~)Ö’#¥ K«¥Ç≤™®Î=Ú. z=iH˜ D Y∞O∑P<£
x[~Qå ã¨`ŒºÇÍ}˜ J<Ë q+¨Ü«µ~ ÇÍi =Ú~^°∞ |@ì|Ü«µÅ=Ù`Œ∞~k.——
(Y∞~üP<£–41:53)
18 P`«‡Hõ^äŒ
¢ã‘Î QõOƒ° Hù ’â◊~Ö’x J~_«~ Hí∂_Í XHí r=Hí}"Õ∞. Wk ѨÙO°∞+¨ r=
Hí}~`À ã¨~ܡ∂Qõ~ K≥~k Ç≤~_À`ŒÊuÎ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. JǨÊ>˜H© Jk UHí
Hí}"Õ∞. XHí Hí}~ O≥~_«∞Qå, O≥~_«∞ <®Å∞Qõ∞Qå, <®Å∞Qõ∞ Zxq∞kQå....
WÖÏ D q∞„â◊=∞Hí}~ H’>Ï#∞H’@¡ r=Hí}®Å∞Qå q_çáÈ`Œ∞~k. PÜ«∂
r=Hí}®Å∞ "ÕOfiÕ O°∞ ã¨fiÉèÏÇÍÅ∞ ã¨~`Œi~K«∞Hí∞~>Ïܵ. Dq^è~° Qå XHí
z#fl J~_«~ H’>Ï¡k r=Hí}®Å∞Qå qÉèlí `Œ=∞ܵ`ËQåx ѨÓiÎ =∂#"å
Hí$u ^èi° ~K«^∞° , tâ◊∞=Ù ÃÑiy ÃÑ^°^Ì =° ^°∞.
JÖÏQÕ =∞# â◊sO°~ g∞^° QåÜ«∞O J~Ú#ǨC_«∞, P QÍÜ«∞O
=∂<ËHÁnÌ JHí¯_ç K«O‡° ~, =∂~ã¨~ Hí∂_Í Hí}qÉè[í # ^®fiO® ÃÑO°∞Qõ∞
`Íܵ. JO>Ë #t~z O®eáÈÜ˵ Hí}®ÅHí∞ |^°∞Å∞Qå HÁ`ŒÎHí}®Å∞
ѨÙ@∞ìHÁ™®Îܵ« #fl =∂@. Jܵ`Ë QåÜ«µ~ ѨÓiÎQå =∂x# `ŒO∞° ÇÍ`Œ D
ÃÑO°∞Qõ∞^°Å P>’"Õ∞>˜Qåæ PyáÈ`Œ∞~k. =$^®úǺ¨ ~Ö’ #ܵ`Ë =Ü«µã¨∞û
g∞^° Ǩ_ËHÁnÌ Hí}qÉèí[# "ÕQÆO „Hí=∞~Qå `ŒyæáÈ`Œ∞~k. J^Õ PO’Qõº
=~`Œ=∞~Ú# =∞x+≤ Hí}*ÏÖÏxH˜ Hˆ #ûO∑ ™ÈH˜`Ë Hí}ã¨~Yº ǨÏ^°¥ÇÌ ^¨ ¥° Ì
ÖËHí∞~_Í qǨs`Œ"≥∞ÿ# "ÕQõ~`À ÃÑO°∞Qõ∞`Œ¥, z=iH˜ =∞x+≤ „áå}®xˆH
=ÚǨC `ˇzÛ ÃÑ_«∞`Œ∞~k.
D r=Hí}Ǩi=∂}~ Ju 㨥Hí;"≥∞#ÿ k. ™®^è®O°}~Qå XHí q∞b¡
g∞@O∑ Ǩi=∂}~Ö’ 100 r=Hí}®Å∞~>Ïܵ. HÁxfl ÃÑ^°ÌqQå, HÁxfl
z#flqQå Hí∂_Í L~>Ïܵ. D ÖˇH¯í # XHí q∞e¡g∞@O∑ á⁄_«=ÙÖ’ 50
#∞~z 200 Hí}Å^®Hß L~>Ïܵ.
„Ǩu ã¨r=Hí}~Ö’ XHí Ãã·>’áå¡[~, XHí #¥ºH˜Ü ¡ µ« ãπ (Hı~„^°H~í )
L~>Ïܵ. Ãã·>’áå¡[~ J@∞ „^°==¸, W@∞ Ѷ¨∞#=¸ Hßx *ˇb¡
O°¥Ç¨~Ö’ L~@∞~k. W~^°∞Ö’ Hí}®Å∞ rq~K«_ÍxH˜ Hß=Åã≤#
PǨO°~† Z^°∞Qõ∞^°ÅHí∞, ѨÙ#O°∞`ŒÊuÎH˜ J=ã¨O°"≥∞ÿ# W`ŒO° Ǩ^®O®÷Å∞
‰õÄ_® L~>Ïܵ. âÍG"Õ`ŒÎÅ∞ Ãã·>’áå¡[Çò√#∞ O°™®Ü«µ<®efl L`ŒÊuÎ
KÕ¿ã HßO®ö<®Qå =i‚~KÍO°∞.
 P`«‡Hõ^äŒ 19
r=Hí}~Ö’x #¥ºH˜¡Ü«µãπÖ’ ^®O®Å=~>˜ xO®‡}OQõÅ „H’"≥∂
*’Çò√Å∞ xs‚`Œ ã¨~YºÖ’ L~>Ïܵ. D ã¨~Yº „Ǩu rqH˜ "ÕOfiÕ O°∞Qå
L~@∞~k. =∞x+≤Ö’ 46 „H’"≥∂*’=ÚÅ∞ (23 [`ŒÅ∞) L~>Ïܵ.
g>˜Ö’ 23 `Œe¡ #∞~_ç, 23 `Œ~„_ç #∞~_ç ã¨~„Híq∞™®Îܵ. D „H’"≥∂
*’=ÚÅ #∞~KÕ rq ã¨fiO°¥Ç¨ ã¨fiÉèÏÇÍÅ∞ xO°‚ܵ~KÕ [#∞º=ÙÅ∞
(Genes) LxH˜Ö’H˜ =™®Îܵ.
D [#∞º=ÙÅ∞ „H’"≥∂*’=ÚÅÃÑ· XHí =O°∞㨄Hí=∞~Ö’ L~>Ïܵ.
„Ǩu „H’"≥∂*’"£∞Ö’ =~^°ÖÏk ÖËHí "ÕÖÏk [#∞º=ÙÅ∞ L~>Ïܵ.
Dq^è°~Qå =∂#=ÙxH˜ ã¨~|~kè~z# XHí r=Hí}~Ö’ 30 "ÕÅ
[#∞º=ÙÅ∞ L~>ÏÜ«µx `ˇÅ∞™ÈÎ~k. „H’"≥∂*’=ÚÅ∞ #¥ºH˜¡ÜµH±
Ü«∂ã≤_üû, „áÈ>©#¡ HíÅܵHí =Å¡ UO°Ê_»∞`Íܵ. #¥ºH˜¡ÜµH± Ü«∂ã≤_üû
(P=∂¡Å∞) O≥~_«∞O°HßÅ∞. (1) _çPH˜ûiÉ’ #¥ºH˜Ü ¡ µH± Ü«∂ã≤_ü (D.N.A.),
(2) iÉ’ #¥ºH˜Ü ¡ µH± Ü«∂ã≤_ü (R.N.A.). D _ç.Ü«µ<£.Z., PO∑.Ü«µ<£.Z.
Å∞ #¥ºH˜Ü¡ ∂ˇ >ˇ_· Å
ü ∞ J<Ë Ç¨^®O®÷Å HíeÜ«µHí`À UO°Ê_»∞`Íܵ. XHÁ¯Hí¯
[#∞º=ÙÖ’ ^•^•Ñ¨Ù "Õ~ÚO°HßÅ #¥ºH˜Ü ¡ ∂ˇ >ˇ_· Åü ∞~>Ïܵ. _ç.Ü«µ<£.Z.
`ÍÅ¥Hí∞ J}∞=ÙÅ∞ "≥∞eHíÅ∞ uiy xK≥Û# PHßO°~Ö’ J=∞i
L~>Ïܵ. xK≥Û#Hí∞ Hí∞_ç Z_«=∞Å "≥·Ñ¨Ù# ^°~_ôÅ∞ L#fl@∞¡ Wq
UO°Ê_«@~ =Å¡ g>˜x '_«|∞Öò ÃÇÏeH±û— J~>ÏO°∞.
D _ç.Ü«µ<£.Z. áÈQõ∞Ö’<Ë =∞x+≤ O°¥Ñ¨ÙOÕYefl, =∂#ã≤Hí ÅHí} ∆ ®efl
xÜ«µ~„u~KÕ 320 H’@¡ [#∞ºã¨~Hı`ÍÅ∞ L<®flܵ. "≥Ú`Œ~Î =∂#=ÙÅ
[#∞ºã¨~Hı`ÍÅÖ’ 99.99 âß`«O ã¨~Hı`ÍÅ∞ XHı q^è~° Qå L~>Ïܵ.
0.01% =∂„`Œ"∞Õ `Ë_ÍÅ∞~>Ïܵ. D `Ë_ÍÖˇ<· ® qaè#fl *Ï`Œ∞Å (`ˇQÅ õ )
Ö’x =ºHí∞ÎÅ =∞^è°º Hí<®fl XˆH ã¨=∂[~Ö’x qaè#fl =ºHí∞ÎÅ =∞^èÕº
ZHí∞¯=Qå L~>ÏÜ«µx `ˇÅ∞™ÈÎ~k. D [#∞ºã¨~Hı`ÍÅ O°ÇϨ ™®ºefl "≥eH˜
fÜ«µ_ÍxH˜ KÕã≤# „Ǩܫµ`Œfl~Ö’ âÍG"Õ`ŒÎÅ∞ 97% q[Ü«µ~ ™®kè~z
#@∞¡ 27-6-2000 `Ën, P `ŒO∞° ÇÍ`Œ 13-2-2001 `Ën k#Ǩ„uHíÅhfl
20 P`«‡Hõ^äŒ
„ǨHí>˜~KÍܵ. 'Ǩ˙º=∞<ü *ˇ<ÀÇò√ „áå*ˇH±ì— ^®fi~å D [#∞ºÇ¨>Ïxfl
O°¥á⁄~k~z#@∞¡ (J"≥∞iHß) âÍG"Õ`Å ÎŒ ∞ `ˇeÜ«µ*ËâÍO°∞. q∞Qõ`Í 3%
=∞O’ =¸_Ëà§◊ Ö’ ѨÓO°=Î Ù`Œ∞~^°x `ˇÅ∞™ÈÎ~k.
Ǩ„uHíÅ Hí^#°ä ~ „ǨHßO°~ nx=Å¡ [#∞º Ö’áåÅ#∞ ã¨iKÕܵ« _«~
^®fiO® Hı#ûO∑, HíÜ ∆ µ« , L|ƒã¨~, =∞^è∞° "Õ∞ǨÏ~, JkèHí O°HáÎí È@∞, Zܵ_üû,
Qõ∞~_≥[|∞ƒÅ∞, "≥∞^°_«∞ÃÑ· „á⁄>©#∞¡ ¿ÑO°∞Hí∞áÈܵ =KÕÛ Jb˚=∞O∑û,
=}∞Hí∞`À Hí∂_ç ǨHí∆ÇÍ`Íxfl `ŒÅÇ≤~Ǩ*Ë¿ã áåi¯<üã¨<üû "≥Ú^°Öˇ·#
"≥Ú~_çÇͺ^è∞° Å∞, =~â◊áåO°~ǨOº° Çͺ^è∞° efl xO°¥‡e~K«=K«∞Û. á⁄QåHí∞
`À áå@∞ qq^è° =∞`Œ∞ÎǨ^®O®÷Å ^°∞O°fiºã¨<®Å#∞ áÈQ˘@ì=K«∞Û. WO°Ç‹·
Ü˵à◊§ =Ü«µã¨∞û `Œ~åfi`Œ O®É’Ü˵ Çͺkèx Qõ∞i~z =Ú~^Õ ÃÇÏK«Ûi~K«
=K«∞Û. JáåO° "Õ∞^è®ã¨~ǨuQÎ Å õ =∞#∞+¨∞efl ã¨$+≤~ì K«=K«∞Û.
=∂#=Ù_Ë W~`Œ>˜ "Õ∞^è®ã¨~Ǩ#∞fl_≥·`Ë, P =∂#=Ù_çfl ã¨$+≤ì~z#
^Õ=Ù_«∞ =∞O≥~`Œ>˜ "Õ∞^è®ã¨~Ѩ#∞fl_«Üµ L~>Ï_«∞! J~^°∞Hı W^Õ
J^论ܫµ~Ö’ k=º Y∞O∑P<ü =∂#= xO®‡}~ Qõ∞i~z „Ǩ™®Îq~z#
`Œ~°∞"å`Œ ''PÜ«µ# xO®‡`ŒÅ~^°i Ö’H≥ÖÏ¡ Q˘Ç¨Ê „ǨuÉèÏâÍe—— Jx
K≥|∞`À~k. J~`ËHß^°∞, ''=∂#=ÙÅ∞ (Z~`Œ>˜ ã¨∞nO°…HßÅ~ rq~z<®
U^À XHíO’A) K«xáÈHí `ŒÇ¨Ê^°∞. P `ŒO°∞ÇÍ`Œ (HíO°‡qKÍO°} H’ã¨~)
„ǨàÜ◊ µ« k<®# ÇÍO°~^°sfl uiy „|uH˜~z ÖËÇ_¨ ~« [O°∞Qõ∞`Œ∞~k—— Jx
Hí∂_Í Y∞O∑P<£ K≥|∞`À~k. (23:15,16)
"≥·^°ºO°~Qõ~Ö’ qǨ¡ÇÍ`Œ‡Hí =∂O°∞ÊHí∞ `ˇO°ZuÎ# D _ç.Ü«µ<£.Z.
„ǨÇ~¨ K«~Ö’x U W^°OÌ ∞° =∞#∞+¨∞Ö’¡#¥ XˆHÖÏ L~_«^∞° . J~>Ë „ǨÇ~¨ K«
[<®ÉèÏ 600 H’@∞¡ L~>Ë, _ç.Ü«µ<£.Z. 600 H’@¡ O°HßÅ∞Qå L~@∞~
^°#fl=∂@. D _ç.Ü«µ<£.Z. áÈQõ∞ (Chain) Ǩk ǨO=° ∂}∞=ÙÅ "≥_Å « ∞Ê
L~_ç, HÁxfl H’@¡ ǨO=° ∂}∞=ÙÅ x_çq Híey L~@∞~k. Hí}Hı~„^°~
(#¥ºH˜Ü ¡ µ« ãπ) x_çq q∞b¡g∞@O∑Ö’ 1000= ÉèÏQõ~ =∂„`Œ"∞Õ Jܵ#ǨÊ
>˜H,© J~^°∞Ö’ K«∞@ìÅ∞Qå K«∞@∞ìHÁx L~_Ë _ç.Ü«µ<£.Z. áÈQõ∞ ™®Qõn¿ãÎ
 P`«‡Hõ^äŒ 21
XHí g∞@O∑ á⁄_«=Ù L~@∞~k. XHí =∞x+≤Ö’ L~_Ë "≥Ú`ŒÎ~ r=
Hí}®ÅÖ’x _ç.Ü«µ<£.Z. áÈQõ∞Å∞ HíeÇ≤`Ë, Jk H’>Ï#∞H’@¡ "≥∞ÿà◊∞§
K«∞@∞ìHÁÅ`Œ Híey# =∞# 㨥O°ºHí∞@∞~ÉÏ<Ëfl K«∞>˜"ì ãÕ ∞¨ ~Î ^Œ@!
P`å‡=Ö’Hõ#O :– ''PÜ«µ# J#∞Hí}∆ ~ ã¨$+≤Hì ˜ ã¨~|~kè~z# U^À
XHí J^°∞ƒù`Œ HßO°º~Ö’ x=∞Qõ∞fl_«Üµ L~>Ï_«∞. Hí#∞Hí (=∂#=ÙÖÏO®!)
g∞O°∞ g∞ „ǨÉ∞íè =ÙÖ’ L#fl U ã¨$[<®`Œ‡Hí ÅHí}∆ ®Å#∞ xO®Híi~K«QÅõ O°∞?——
(Y∞O∑P<£-55:29,30)
Ü«∂=`«∞Î qâ◊fi=º=ã¨÷#∞ ã¨$+≤ìOz, ^•xfl x~°O`«~°O x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î
Ѩ~°º"ÕH˜∆ã¨∞Î#fl Ѩ~°=∂`«‡–Ѩ~åâ◊H˜Î–Ѩ~°„|Ǩχ UˆHâ◊fi~°∞_çfl =^ŒÖËã≤ `«=∞
P`«‡Å#∞ ã¨~Ú`«O HÍáê_»∞HÀÖËx ã¨$+≤ì`åÅ "≥O@Ѩ_Õ =∞#∞+¨µefl
QÆ∞iOz U=∞<åe?
''=∂#=ÙÖÏO®! XHí L^®Ç¨ÏO°} Wã¨∞<Î ®fl~, *Ï¢Q`Æ QΫ Í q#~_ç: g∞O°∞
^Õ=Ù_çfl =^°e ¢áêi÷ã¨∞Î#fl q∞^蕺^≥·ÇÍÅhfl HíÅã≤ Hõhã¨O XHí DQõ<≥·<®
ã¨$+≤~ì K« ^°ÅK«∞Hí∞O>Ë, ^®xfl Hí∂_Í ã¨$+≤~ì K«Ö=Ë Ù. ÃÑ÷ ÑK«∞Û P DQõ ÇÍ>˜
^°Q~æõ ∞° fl~z U^≥<· ® =ã¨∞=Î Ùx Qõ∞~AHí∞~>Ë P =ã¨∞=Î Ùx Hí∂_Í ^®#∞fl~_ç
q_çÇ≤~K«∞H’ÖË=Ù. ã¨Ç¨Ü«µ~ Ji÷~KÕÇÍO°∞, ã¨Ç¨Ü«µ~ Ji÷~K«|_ËÇÍO°∞
W^ŒÌ~°∂ |ÅÇ‘Ï#∞ÖË. Jã¨Å∞ â◊H˜Î=∞~`Œ∞_«∞, Q“O°=hÜ«µ∞_«∞ ^Õ=Ù_«∞
=∂„`Œ"Õ∞.—— (Y∞~üP<£–22:73,74)
''O®„u, ǨQÅõ ∞, 㨥O°∞º_«∞, K«~„^°∞_«∞ ("≥Ú^ŒÖ#·ˇ ) „ǨH$í u â◊H∞í ÅÎ hfl)
^Õ=Ùx (UHí`ÍfixH˜, PÜ«µ# â◊H™Î˜ ®=∞O®÷ºÅHí∞) x^°O≈° <®ÖË. (Hí#∞Hí) g∞~°∞
㨥O°ºK«~„^°∞ÅHí∞ ™®ë®ì~QõǨ_«Hí~_ç. g∞O°∞ x[~Qå ^Õ=Ù_çfl PO®kè~KÕ
"åÔ~`· ,Ë "å>˜x ã¨$+≤~ì z# ^Õ=ÙxHı ™®ë®ì~QõÇ_¨ ~« _ç.—— (Y∞~üP<£–41:37)
''PÜ«µ# g∞Hí∞ K≥=ÙeKÍÛ_«∞, Hío§KÍÛ_«∞, ǨÏ$^°Ü∂« xflKÍÛ_«∞. Hßx
g∞O°∞ =∂„`Œ~ (PÜ«µ#Hí∞) KÍÖÏ `ŒHí∞¯=Qå Hí$`Œ[˝`Œ K«¥Ñ¨Ù`Œ∞<®flO°∞.——
(Y∞~üP<£–32:9)
22 P`«‡Hõ^äŒ
x„^•=ã¨Ö÷ ’ P`«‡Ñ¨~º° @#
x„^Œ =∞$`«∞º=Ù‰õΩ ™È^ŒiÖÏO\˜k. x„^•=ã¨Ö ÷ ’ =∞# P`«‡‰ZHõ¯
_≥H¯õ _À Ѩ~º° \˜ã∞¨ OÎ k. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ=Ùx `«~Ñ° Ù¨¶ # =∞$`«∞ºx~°Ü ‚ ∞« O
[iyáÈ`Õ P`«‡ `«# Ѩ~º° @# ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’<Õ J#O`«"åÜ«Ú=ÙÖ’¡ HõÅã≤
áÈ`«∞Ok. =∞$`«∞ºx~°Ü ‚ ∞« O [~°QHÆ áõ È`Õ P`«‡ Ѩ~º° @# =Úyã≤ áÈQÍ<Õ
uiy `«# ^ÕÇϨ OÖ’H˜ =zÛKÕ~∞° `«∞Ok. D q+¨Ü∂« xfl QÆ∞iOz Y∞~üP<£
WÖÏ `≥eÜ«∞*Ë™ÈÎOk:
''=∞O°} ã¨=∞Ü«µ~Ö’ (=∂#=ÙÅ) P`Œ‡Å∞ ™®finè#~ KÕã∞¨ Hí∞<ËÇÍ_«∞
^Õ=Ù_Ë. PÜ«µ# =∞O°}˜~K«xÇÍi P`Œ‡Å#∞ x„^®=ã¨÷Ö’ ™®finè#~ KÕã¨∞
Hí∞~>Ï_«∞. P `ŒO∞° ÇÍ`Œ PÜ«µ# Z=i q+¨Üµ« ~Ö’ =∞$`Œ∞ºxO°Ü ‚ µ« ~ fã¨∞
Hí∞~>Ï_À ÇÍi P`Œ‡Å#∞ fã¨∞HÁx, q∞ye#ÇÍi P`Œ‡efl XHí xs‚`HŒ ßÅ~
H’ã¨~ "≥#H˜¯ Ǩ~ѨÙ`Í_«∞. „ǨâÍ~`Œ ǨÏ$^°Ü«µ~`À ܡ∂z~KÕÇÍi H’ã¨~
W~^°∞Ö’ Q˘Ç¨Ê 㨥K«#Å∞<®flܵ.—— (39:41–42)
x„^®=ã¨÷Ö’ Hí∂_Í P`Œ‡ ^ÕǨÏ~ #∞~_ç "≥Å∞=_ç ZHí¯_≥Hí¯_À
uO°∞Qõ∞`Œ∞~k. JǨC_«∞ P`Œ‡Hí∞, ^ÕÇ¨ xH˜ =∞^躰 ã≤u÷ ™®÷ÇH¨ í Qõ∞}~HíÅ
=ã¨∞"Î ^Õ À L~@∞~k. D =ã¨∞"Î Õ P O≥~_ç>x˜ ѨÓiÎQå q_çáÈx=fiHí∞~_Í
Ǩ>˜ì L~K«∞`Œ∞~k. P =ã¨∞Î=Ù `ˇyáÈ`Ë P`Œ‡ ^ÕǨÏ~ #∞~_ç ѨÓiÎQå
"ÕO°ÜµáÈ`Œ∞~k. J~>Ë =∞O°}~ ã¨~Éèíqã¨∞Î~k. ^Õ=Ù_«∞ x„kã¨∞Î#fl F
=∞x+≤ q+¨Ü«µ~Ö’ =∞$`Œ∞º xO°‚Ü«µ~ fã¨∞Hí∞#flǨC_«∞ D ã≤÷u™®÷ǨHí
=ã¨∞Î=Ùx „`ˇ~z"Õã≤ J`Œx ^ÕǨÏ~ #∞~_ç P`Œ‡#∞ ѨÓiÎQå ™®finè#~
KÕã∞¨ Hí∞~>Ï_«∞. =∞$`Œ∞ºxO°Ü ‚ µ« ~ fã¨∞H’HíáÈ`Ë D ã≤u÷ ™®÷ÇH¨ í =ã¨∞=Î Ùx
„`ˇ~z"ÕÜ«µHí∞~_Í `Í`ͯeHí~Qå ™®finè#~ KÕã¨∞Hí∞#fl J`Œx P`Œ‡#∞
uiy J`Œx ^ÕÇϨ ~Ö’H˜ =kÖË™®Î_∞« .
XHí ¿Ñ^°ÇÍ_«∞ HíÅÖ’ J~^°"≥∞ÿ# |~Qõà®Ö’ L#fl@∞¡, HßO°∞Ö’
+≤HßO°∞ HÁ_«∞`«∞#fl@∞¡, ™®ìO∑ Ǩϟ@Ö’¡ Éè’QõÉèÏQåºÅ∞ J#∞Éèíqã¨∞Î#fl@∞¡
K«∂™®Î_«∞. J~Ú`Õ P ã¨=∞Ü«µ~Ö’ `Í#∞ F z#fl ѨÓiáåHíÖ’ x=
 P`«‡Hõ^äŒ
ã≤ã∞¨ #Î fl x+¨^ì i° „^°∞}‚x, Ç‘HÅ í ^®Hß JǨCÖ’¡ =Úxy=Ù#fl ^ÒO®ƒùQ∞õ º}‚x,
ÉèÏO®ºÇ≤ÅÅ ¡ Híh㨠J=ã¨O®Å∞ Hí∂_Í fO°ÛÖËx ^°∞O°^$° +¨=ì ~`Œ∞}‚x U
=∂„`Œ~ ÉèÏq~K«_∞« . Hßx HíÅ Hß™®Î K≥^i° áÈQå<Ë ÇÍã¨=Î ~ qHí$`Œ<®@º~
KÕ㥨 Î J`Œx Híà§◊ =Ú~^°∞ HíxÊã¨∞~Î k. J^Õq^è~° Qå SÇ≤ÏHí rq`Œ~ Hí∂_Í
J~^°"∞≥ #ÿ HíÅÖÏ~>˜^.Õ Jã¨Å∞rq`Œ~ =∞O°}®#~`ŒO~° =KÕÛ Ç¨OÖ
rq`Œ"∞Õ . âÍâ◊fi`Œ"∞≥ #ÿ P ǨOÖ ° ’Hí rq`Œ~Ö’ Híë®ìÅ∞–Hõ_Q» OÆ _»∞¡ ÖËH∞í ~_Í
ã¨∞Mã¨O`ÀëêÅ∞ =∂„`Œ"∞Õ J#∞Éèqí ~K«_ÍxH˜ WǨÏÖ’Hí~Ö’<Õ ã¨`ºŒ ^èO° ‡° ~
ã‘fiHíi~z ã¨^®K«O} ° H≥· xO°~`ŒO~° Hí$+≤KãÕ ¥¨ Î L~_ÍÅx D㨥H˜Î =∞#Hí∞
Ѩ~ÀHõO∆ QÍ K≥|∞`À~k.
Ǩτ[`ü W¢Hõ=∂ =Ú*ÏÇ≤Ï^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ã¨∂~°∞ºx H˜~°}ÏÅ∞
Éè∂í q∞ÃÑ· "åºÑ≤™êÎ~Ú. "å\˜ "Õ~∞° Å∞ ã¨∂~°∞º_ç`À HõÅã≤LO\Ï~Ú. JÖψQ
=∞x+≤ x¢^ŒáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ J`«x P`«‡ ¢`å_»∞ÖÏ á⁄_»∞ÔQ·áÈ`«∞Ok. Jk
uiy ‰õΩ~°K~« ÚáÈQÍ<Õ =∞x+≤ "Õ∞ÖÁ¯O\Ï_»∞.——
XHõ`«#∞ ǨϢ[`ü W¢Hõ=∂ (~°l) ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ ''=∞x+≤ HõÅÖ’
ZHõ¯_≥H¯õ _À u~°∞QÆ∞`«∂ `«##∞ `å#∞ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. Uq∞\Ï Ñ¨iã≤u÷ ?——
Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞# WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''WÖÏ uiˆQk
J`«x P`«‡. P`«‡ ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À ÃÑ#"Õã¨∞H˘x LO@∞Ok. ^ÕǨÏOÖ’
LO_Õ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O ZHõ¯_≥Hõ¯_À uiˆQ P`«‡#∞ "≥#H˜¯ ÖÏy#ѨÙÊ_»∞ HõÅ
K≥^ŒiáÈ~Ú =∞x+≤ "Õ∞ÖÁ¯O\Ï_»∞.—— (=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l)
ǨϢ[`ü Je (~°l)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''J|∞Öò ǨÏã¨<£! =∞x+≤ HõÅÅ∞
HõO@∞#flѨÙÊ_»∞ "å\˜Ö’ H˘xfl HõÅÅ∞ x[=∞=Ù`å~Ú† H˘xfl J|^Œú
=∞=Ù`å~Ú. g\˜x QÆ∞iOz g∞ Jaè¢áêÜ«∞O Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ǨϢ[`ü Je (~°l) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) J<åfl~°∞... '¢ã‘QÎ Íx ѨÙ~°∞+¨µ_»∞QÍx x¢^ŒáÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ J`«x P`«‡
23 24 P`«‡Hõ^äŒ
^≥·=ã≤OǨã¨#O "≥·Ñ¨Ù Jkè~ÀÇ≤Ïã¨∞ÎOk. UP`«‡ ^≥·=ã≤OǨã¨#O ^ŒQÆæ~°‰õΩ
áÈ~Ú HõÅ (x¢^Œ) #∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯O@∞O^À Jk Hõ#fl HõÅ x[=∞=Ù`«∞Ok.
^≥=· ã≤OǨã¨#O ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ áȉõΩO_® =∞^躌 Ö’<Õ "Õ∞ÖÁ¯O>Ë P HõÅ J|^Œú
=∞=Ù`«∞Ok.—— (`«¢ÉÏx, =Ú㨢Π^ŒH,± ǨH˜"∞£ )
° ’Hí
=∞~°}O JO>Ë Uq∞\©?
¢Ñ¨=ÚY ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O =∞~°}=∞O>Ë =∞x+≤
âßâ◊fi`«OQÍ JO`«"∞≥ áÿ È=_»O HÍ^Œ∞. =∞~°}O =Å¡ P`«‡‰õΩ ^ÕÇ¨ xH˜ LO_Õ
ã¨O|O^èŒO =∂¢`«"Õ∞ `≥yáÈ`«∞Ok. ǨϢ[`ü L=∞~ü a<£ J|∞ÌÖò Jr*ò
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''=∞~°}O HÍ~°}OQÍ g∞~°∞ <åâ◊#"≥∞ÿáÈ~°∞. =∞~°}O ^•fi~å g∞~°∞
XHõ WÅ∞¡ =^Œe =∞~À WO\˜H˜ "≥à◊√Î<åfl~°∞, JO`Õ.—— (J|∂#~¸"£∞)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ a<£ Pãπ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) =∞~°}O QÆ∞iOz Dq^èOŒ QÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''D ¢Ñ¨ÑO¨ K«O qâßfiã≤
áêe@ HÍ~åQÍ~°O, Hõ~°∞=Ù¢áêO`«O. qâßfiã≤ ¢Ñ¨Ñ¨OK«O #∞O_ç "Õ~°~Ú
áÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ J`«#∞ HÍ~åQÍ~°O #∞O_ç, Hõ~°∞=Ù¢áêO`«O #∞O_ç q=ÚH˜Î
á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_»#fl=∂@.—— (`«¢ÉÏx Ѷ≤Öò Hõc~ü)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) =∞~°}O QÆ∞iOz WÖÏ `≥Å∞ѨÙ
`«∞<åfl~°∞: ''D ¢Ñ¨Ñ¨OK«O Jqâßfiã≤ áêe@ ã¨fi~°æO, qâßfiã≤ áêe@
HÍ~åQÍ~°O. qâßfiã≤ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞, *ˇ·Å∞ #∞O_ç q_»∞^ŒÖˇ· ¿ãfiK«ÛùQÍ
uiˆQ Mˇ·nÖÏ J=Ù`å_»∞.—— (Wɡfl =ÚÉÏ~°H±)
=∞~°}O QÆ∞iOz ÉèíQÆnæ`« WÖÏ K≥|∞`ÀOk:
''Z=~°~Ú`Õ D P`«‡#∞ =∞~°}˜OKÕk Jx J#∞‰õΩO\Ï_À, =∞Ô~=
~°~Ú`Õ nxfl =∞~°}˜OzOk Jx #=Ú‡`å_À P LÉèíÜ«ÚʼnõÄ Ug∞
`≥eÜ«∞^Œ∞.—— (â’¡HõO–2:19)
 P`«‡Hõ^äŒ 25
''F J~°∞˚<å! P`«‡Å∞QÆÅ "å~°O`å ѨÙ@ìHõ =Ú#∞Ѩ٠xâ◊≈s~°∞Å∞.
=∞~°}˜Oz# `«~°∞"å`« ‰õÄ_® xâ◊≈s~°∞Å∞QÍ<Õ LO\Ï~°∞. ˆH=ÅO
=∞^茺HÍÅOÖ’<Õ â◊s~°^è•~°∞Å∞. D q+¨Ü«∞OÖ’ zOuOKÕ q+¨Ü«∞O
Uq∞\©?—— (â’¡HõO–2:28)
=∞~°}˜Oz# `«~åfi`« ‰õÄ_® xâ◊≈s~°∞Å∞QÍ<Õ LO\Ï~°<Õ ÉèíQÆ=næ`«
Öˇ·)
=∂@ Y∞~üP<£ =∂@`À á⁄ã¨QÆ^Œ∞. J~Ú`Õ P`«‡ âßâ◊fi`«"≥∞ÿ#k, â◊s~°O
=∞~°}O˜ z<å P`«‡‰=∞~°}O˜ K«^<Œ Õ q+¨Ü∞« OÖ’ =∂¢`«O w`å, Y∞~üP<£Å∞
UHÍaè¢áêÜ«∞O =ºHõÑÎ ~¨ ∞° ã¨∞<Î åfl~Ú.
ÃÑ· q=~°}#∞ |\˜ì P`«‡‰õΩ Kå=Ù ÖË^Œx ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞™ÈÎOk.
áÈ`Õ â◊s~åxH˜ Kå=Ù ÖË^Œ∞QÍx, =∂~°∞Ê LOk. =∞x+≤ =∞~°}Ï#O`«~°O
J`«x P`«‡‰õΩ "Õˆ~ â◊s~°O Åaèã¨∞ÎOk. Ñ≤„`«∞Ö’HõO, #~°HõO, ã¨fi~°æO J<Õ
=¸_»∞ „Ѩ^ÕâßÅÖ’ =¸_»∞ ~°HÍÅ â◊s~åÅ∞ LO\Ï~Ú.
=∞~°}^Œ∂`«Å∞
''^Õ=ÙxH˜ `Œ# ^®ã¨∞ÅÃÑ· ѨÓiÎ J^°∞ѨÙ, JkèHßO®Å∞<®flܵ. PÜ«µ#
q∞=∞‡efl ǨO°º"ÕH˜∆OKÕÇÍix xÜ«µq∞~z Ǩ~ѨÙ`Œ∞<®fl_«∞. g∞Ö’ Z=iH≥·<®
=∞O°} ã¨=∞Ü«µ~ Pã¨#fl"≥∞ÿ#ǨC_«∞ PÜ«µ# Ǩ~¿Ñ ^°¥`ŒÖË J`Œx „áå}~
fã≤H≥à®ÎO°∞. ÇÍO°∞ HíO°Î=ºxO°fiǨÏ}Ö’ ZÖÏ~>˜ Ö’@∞ O®x=fiO°∞. z=iH˜
J~^°O¥° `Œ=∞ Jã¨Å∞ Ü«µ[=∂x Jܵ# ^Õ=Ùx ^°Qiæõ Hı fã¨∞Hí∞O®|_«`ÍO°∞.
Qõ∞O°∞Î~K«∞H’~_ç, xO°‚Ü«∂kèHßO®Åhfl PÜ«µ#Hı ǨÏã¨ÎQõ`Œ"≥∞ÿL<®flܵ. (g∞
Hõ~‡° Å) ÖˇH¯í `ËÅÛ_ÍxH˜ PÜ«µ#Hí∞ Z~`À¿ãѨ٠Ǩ@^ì ∞° .—— (Y∞~üP<£–6:61,62)
=∂#=ÙÅ P`«‡Å∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ xÜ«∞q∞OK«|_ç#
¢Ñ¨^•è # ^≥=· ^Œ∂`« ¿Ñ~°∞ ǨϢ[`ü W¢*Ï~¸Öò (J֡Ƿ Ï≤ ). PÜ«∞# Jnè#OÖ’
ÅHõÖ ∆ Ïk =∞Ok =∞~°} ^Œ∂`«Å∞ LO\Ï~°∞. ^≥"· å[˝ HÍQÍ<Õ "å~°∞ =∞#∞+¨µÅ
¢áê}ÏÅ∞ f™êÎ~∞° . ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å ¢áê}O fÜ«∞_®xH˜ =KÕÛ =∞$`«∞º^Œ∂`«Å∞
™ê^èŒ∞ã¨fiÉèÏ=O Hõey# =ÚY=~°Ûã¨∞û`À, HÍOu=∞O`«"≥∞ÿ# ¿ãfi`«=¢™êÎÅ∞
26 P`«‡Hõ^äŒ
^èiŒ Oz =™êÎ~∞° . áêáê`«∞‡Å ¢áê}ÏÅ∞ fÜ«∞_®xH˜ =KÕÛ =∞$`«∞º^Œ∂`«Å∞
ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# qHõ$`« ~°∂áêÅ`À =™êÎ~°∞.
W„*Ï~¸Öò (J Öˇ·) x[~°∂ѨO : Wɡfl =∞ãπ=Ó^£, Wɡfl JÉσãπ
(~°l)Å Hõ^#Œä O: ^Õ=Ù_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ )#∞ `«# q∞¢`«∞_çQÍ
KÕã¨∞‰õΩ#fl@∞¡ ¢Ñ¨Hõ\˜OKå_»∞. JѨÙÊ_»∞ =∞~°}^Œ∂`« W„*Ï~¸Öò (J
^Õ=Ùx`À ''<Õ#∞ g∞ q∞¢`«∞_ç ^ŒQ~æÆ HÔ° o§ '^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl `«# q∞¢`«∞_çQÍ
KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»x â◊√Éèí"å~°Î K≥|∞`å#∞, <å‰õΩ J#∞=∞u W=fiO_ç—— Jx
q#flqOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ J#∞=∞u WKåÛ_»∞.
=∞~°}^Œ∂`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ PÜ«∞#‰õΩ
D â◊√Éèí"å~°Î JO^Œ*Ëâß_»∞. JO^Œ∞‰õΩ ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï) ^Õ=Ù_çfl
ã¨∞÷uã¨∂Î PÜ«∞#‰õΩ Hõ$`«[˝`«Å∞ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. `«~°∞"å`« PÜ«∞#
=∞~°}^Œ∂`«`À ''=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü! h=Ù U~°∂ѨOÖ’ Jqâßfiã¨∞Å P`«‡Å#∞
™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩO\Ï"À <Õ#∞ K«∂_®Å#∞‰õΩO@∞<åfl#∞—— Jx J<åfl~°∞.
^•xH˜ =∞~°}^Œ∂`« ''g∞~°∞ <å ã¨fi~°∂áêxfl ÉèíiOK«ÖË~°∞, g∞HÍ â◊H˜Î
ÖË^∞Œ —— J<åfl_»∞. HÍx ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) K«∂™êÎ#x Ѩ@∞ì|\Ïì~∞° .
''J~Ú`Õ g∞~°∞ HÍã¨Î "≥#H˜¯uiy =ÚYO uѨÙÊHÀO_ç—— J<åfl_»∞ =∞~°}
^Œ∂`«. ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï) JÖψQ "≥#H˜¯ uiy K«∂âß~°∞.
JÖÏ "≥#H˜¯ uiy K«∂_»QÍ<Õ PÜ«∞# =ÚO^Œ∞ J`«ºO`« ÉèÜ í ∞« OHõ~°
"≥∞#ÿ PHÍ~°O ¢Ñ¨`º« Hõ=∆ ∞~ÚOk. ZO`À á⁄_»"#·≥ #Å¡\˜ =∞x+≤ xÅ∞Û<åfl_»∞.
J`«x `«Å xOyx `å‰õΩ`ÀOk. J`«x <À\˜ #∞O_ç Jyfl*ÏfiÅÅ∞ "≥Å∞=_»∞
`«∞<åfl~Ú. J`«x ^ÕÇϨ OÃÑ· L#fl ¢Ñ¨u "≥O¢_»∞Hõ =∞x+≤ PHÍ~°OÖ’ LOk.
P =∞#∞+¨µÅ <Àà◊§ #∞Oz, K≥=ÙÅ #∞Oz ‰õÄ_® ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
Jyfl*ÏfiÅÅ∞ "≥Å∞=_»∞`«∞<åfl~Ú.
ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) ZO`À cè`å=Ǩxfl Q˘e¿Ñ D J™ê^è•~°}
^Œ$âߺxH˜ `«@∞ìHÀÖËHõ ã¨Ê$Ç¨Ï `«áêÊ~°∞. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ ã¨Ê$Ç¨Ï =zÛ K«∂¿ãÎ
 P`«‡Hõ^äŒ 27
PÜ«∞# Z^Œ∞~°∞QÍ =∞~°} ^Œ∂`« `«# ѨÓ~°fi~°∂ѨOÖ’ HõxÊOKå_»∞.
''=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü! Jqâßfiã≤H˜ hD qHõ$`« ~°∂Ѩ"∞Õ H͉õΩO_® =∞ˆ~^≥<· å
PѨ^Œ, ÉÏ^èŒ ÖËHõáÈ~Ú<å ˆH=ÅO h ÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~°"Õ∞ J`«xH˜ Hõiî#
Ü«∂`«# J=Ù`«∞Ok—— J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï).
P `«~åfi`« PÜ«∞# ''ã¨~ˆ , WѨÙÊ_»∞ h=Ù qâßfiã≤ ¢áê}O f¿ã@ѨÙÊ_»∞
U ~°∂ѨOÖ’ f™êÎ"À K«∂Ñ≤OK«∞—— Jx J_çQÍ~°∞.
''J~Ú`Õ g∞~°∞ HÍã¨Î "≥#H˜¯ u~°QÆO_ç—— J<åfl_»∞ =∞~°} ^≥·=^Œ∂`«
=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü. ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï) "≥#H˜¯ uiQÍ~°∞.
JÖÏ PÜ«∞# "≥#H˜¯ uiy K«∂_»QÍ<Õ PÜ«∞# =ÚO^Œ∞ *’ºu~°‡Ü«∞
=ÚY =~°Ûã¨∞û`À, âıfi`« =¢ã¨Î^è•~°}Ö’ XHõ JO^Œ"≥∞ÿ# Ü«Ú=‰õΩ_»∞
¢Ñ¨`«ºHõ∆=∞~Ú L<åfl_»∞.
ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï) P ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ ''=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü!
qâßfiã≤ hD =ÚY=Ú, â◊s~åHõ$`«∞ÖË H͉õΩO_® =∞ˆ~ ã¨∞O^Œ~° ^Œ$â◊ºO
K«∂_»HõáÈ~Ú<å ˆH=ÅO JO^Œ"≥∞ÿ# h "≥∂=Ú K«∂¿ãÎ<Õ J`«xH˜ Hõ_»∞ѨÙ
xO_çáÈ`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
=∞~°}Ï=ã¨÷Ö’ =∂#=ÙŠѨiã≤÷u
''D ^°∞O®‡O°∞Åæ ∞ =∞O°}®=ã¨Ö÷ ’ ^°∞O°ƒOù Ü
° ∂« `Œ#`À Z~`Œ `ŒÅ_¡ eç á¡ È`ÍO’
h=Ù K«¥¿ãÎ ÉÏQõ∞~_«∞. JǨC_«∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ KÕ`Œ∞Å∞ =Ú~^°∞Hí∞ KÍѨÙ`Œ¥
WÖÏ J~>ÏO°∞: 'fÜ«µ~_çHí g∞ „áå}®Å∞ |Ü«µ>˜H˜. g∞O°∞ ^Õ=Ùx g∞^°
Jã¨`Œº q+¨Ü«∂Å∞ "≥∂Ç≤ J<®ºÜ«µ~Qå HßO°∞Hí∂`ŒÅ∞ Hí∂âÍO°∞. `ŒÅaO°∞ã¨∞
`«#O`À PÜ«µ# 㨥Hí∞ÎÅÃÑ· Hí∞q=∞O°≈Å∞ KÕã¨∞Î~_ËÇÍO°∞. J~^°∞Hí∞ DO’A
g∞O°∞ J`Œº~`Œ J==∂#HíO"° ∞≥ #ÿ Ü«∂`Œ# K«qK«¥_«~_ç.—— (Y∞~üP<£–6:93)
''Jã¨`Œº q+¨Ü«∂Å∞ HíeÊ~z "å>˜x ^Õ=ÙxH˜ Páåk~KÕ "å_çHí~>Ë,
ÖË^® ^Õ=Ùx 㨥Hí∞ÎÅ∞ uO°ã¨¯i~z# "å_çHí~>Ë Ç¨O°=∞^°∞O®‡O°∞æ_«∞ Z=O°∞~
28 P`«‡Hõ^äŒ
>ÏO°∞? JÖÏ~>˜ÇÍiH˜ "åi qkè„ÇÍ`ŒÖ’ O®Ü«µ|_ç#k =∂„`Œ"Õ∞ (HÁ<®flà◊§
áå@∞) Åaèã∞¨ ~Î k. z=iH˜ "Õ∞=Ú Ñ¨O¿Ñ ^°¥`ŒÅ∞ "åi „áå}®Å∞ fÜ«µ_ÍxH˜
=™®ÎO°∞. JѨÙÊ_® ^Œ∂`«Å∞ 'Ui, ^Õ=Ù_çfl =^°e g∞O°∞ "≥ÚO°ÃÑ@∞ìHí∞#fl g∞
q∞^论^≥·ÇÍÅ∞ WǨC_≥Hí¯_çH˜ áÈÜ«∂O°∞?— Jx „Ǩtfl™®ÎO°∞. ^®xH˜ ÇÍO°∞
'"åO°~`Í =∂ #∞~_ç Hí#∞=∞O°∞Q≥· áÈÜ«∂O°∞— J~>ÏO°∞. (JO`ÕHÍ^Œ∞) '"Õ∞=Ú
x[~Qå ã¨`Œº uO°™®¯O°∞Å~— Jx ‰õÄ_® "å~°∞ `Œ=∞Hí∞ =ºuOÕHí~Qå `å"Õ∞
™®Hí∆ º~ K≥|∞`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–7:37)
''^≥·=^°¥`ŒÅ∞ JqâÍfiã¨∞Å „áå}®Å∞ fã¨∞Î#flǨÊ>˜ ã≤÷u h=Ù K«¥¿ãÎ
ÉÏQõ∞~_«∞! ÇÍO°Ç¨C_«∞ JqâÍfiã¨∞Å =ÚMÏÅÃÑ·, Ç≤O°∞^°∞ÅÃÑ· HÁ_«∞`Œ¥ 'WHí
^°Ç¨Ï#Ü«∂`Œ# K«q K«¥_«~_ç. Wk g∞O°∞ KÕ*Ë`Œ∞ÖÏ HÁx `ˇK«∞ÛHí∞#fl^®x
ǨO°º=™®#Çı∞. J~`ËQåx ^Õ=Ù_«∞ `Œ# ^®ã¨∞ÅHí∞ ZÖÏ~>˜ J<®ºÜ«µ~
KÕ¿ãÇÍ_«∞ Hß^°∞— J#~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–8:50-51)
''"å~°∞ ^≥=· ^°¥`ŒÅHí∞ Ǩ@∞ì|_ç#ǨC_«∞ "≥~@<Ë (uO°™®¯O°~, `ŒÅaO°∞ã¨∞
`Œ<®Å∞ =^°e) ѨÓiÎQå ÖÁ~yáÈ`Œ¥ '"Õ∞=Ú U áåǨ~ ZO°Qõ~— J~>ÏO°∞.
^®xH˜ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ 'Z~^°∞Hí∞ ZO°QõO°∞, g∞KÕ+¨ìÅhfl ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞.
g∞iǨC_«∞ #O°Hí~Ö’H˜ áÈܵǨ_«~_ç. JHí¯_Ë g∞iHí âÍâ◊fi`Œ~Qå L~\Ï~°∞—
Jx K≥|∞`åO°∞——. (Y∞~üP<£–16:28,29)
=∞~°}Ï=ã¨Ö÷ ’ qâßfiã¨∞Å∞ : ^Õ=Ù_çfl, ^≥=· „Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ )x
qâ◊fiã≤~z PÜ«µ# P[˝efl ѨÓiÎQå áå>˜~K«x =Úã≤~¡ Å∞ Ãã·`~Œ Ç≤„`Œ∞Ö’Hí
(|O°˚Mò) tHí∆ J#∞Éèíq~K« =Åã≤=ã¨∞ÎOk.
=∞Ǩ„Ǩ=HíÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) =∞n<®#∞ ^®O°∞ÖòW™®¡~Qå „Ç¨H> í ~˜ z
=Úã≤~¡ Å~`Í =∞n<®Hí∞ =Åã¨áÈÇÍÅx P^Õt~KÍO°∞. J~Ú`Õ =∞H߯֒
HÁ~^°O°∞ =Úã≤¡OÅ∞ Hı=Å~ SÇ≤ÏHí Hí+¨ì#ë®ìÅHí∞ ÉèíÜ«µÇ¨_ç, Jqâßfiã¨∞Å
=∞^è°º ã¨Ç¨Ïr=#~ Qõ_«∞ѨÙ`Œ¥ ã¨fiã¨÷Å~Ö’<Ë L~_çáÈÜ«∂O°∞. JÖÏ~>˜
ÇÍix „Ǩ™®Îq㨥ΠY∞O∑P<£ WÖÏ ¿ÑO˘¯#flk:
 P`«‡Hõ^äŒ 29
''^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ `Œ=∞Hí∞`Í=Ú J<®ºÜ«µ~ KÕã∞¨ Hí∞#flÇÍi „áå}®Å∞f㨥,Î
g∞i ǨC_«∞ Uã≤÷uÖ’ L<®flO°x „Ǩtfl™®ÎO°∞. ^®xH˜ ÇÍO°∞ '"Õ∞=Ú ^Õâ◊~Ö’
KÍÖÏ |ÅÇ‘Ï#∞Å∞Qå, Ç‘_ç`Œ∞Å∞Qå L~_Ë"åà◊§~— J#~>ÏO°∞. JǨC_«∞
^≥·=^°¥`ŒÅ∞ '^Õ=Ùx Éèí¥q∞ qâÍÅ~Qå ÖË^®, g∞O°∞#flKÀ@∞ #∞~z =∞O’
KÀ>˜H˜ =Åã¨áÈ=_ÍxH˜?— JO\ÏO°∞.—— (k=ºY∞~üP<£–4:97)
ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å ¢áê}ÏÅ∞ f¿ã ^≥·=^Œ∂`«Å∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_® q#O_ç:
''^≥·=cèuǨO°∞ŠǨq„`Í`Œ‡Å#∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ ™®finè#~ KÕã¨∞Hí∞~@¥
'g∞Hí∞ âÍ~u HíÅ∞Qõ∞ QåHí! g∞O°∞ KÕã¨∞Hí∞#fl (ã¨`ü) HíO°‡ÅHí∞ „ǨuǶ¨Å~Qå
ã¨fiO°æ~Ö’ „Ǩ"Õt~K«~_ç— J~>ÏO°∞.—— (k=ºY∞~üP<£–16:32)
=∞~°}^Œ∂`« qâßfiã≤ ¢áê}O f¿ã@ѨÙÊ_»∞ KåÖÏ =∞$^Œ∞=ÙQÍ =º=ǨÏ
i™êÎ_x» ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. PÜ«∞# WÖÏ `≥eáê~°∞: ''`«e¡
`«# a_»¤ Ѩ@¡ ZO`« "å`«ûźO Hõ#|~°∞ã¨∞ÎO^À JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯=
"å`«ûźO =∞~°}^Œ∂`« qâßfiã≤ Ѩ@¡ Hõ#|~°∞™êÎ_»∞. P â◊√ÉèÏ`«‡ ^Õ=ÙxH˜
ZO`À ¢Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#^Œx, ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° ^•xH˜ ZO`«QÍ<À Q“~°"å^Œ~°}Å∞
L<åflÜ«∞x =∞~°}^Œ∂`«‰õΩ `≥Å∞ã¨∞.
JO^Œ∞=Å¡ J`«#∞ qâßfiã≤ Ѩ@¡ =∞$^Œ∞=ÙQÍ ¢Ñ¨=iÎOz ^≥=· ¢Ñ¨ã#¨ fl`«
á⁄O^ŒQÀ~°∞`å_»∞. P ѨÙ}º^•ã¨∞x ¢áê}Ïxfl Ñ≤O_ç #∞O_ç "≥O¢_»∞Hõ#∞
fã≤#@∞¡ KåÖÏ `ÕeHõQÍ f™êÎ_∞» . P ^•ã¨∞x P`«‡ ^ÕÇϨ O #∞O_ç "≥_Å » QÍ<Õ
W`«~° =∞~°}^Œ∂`«Å∞ ^•xfl Pj~°fikã¨∂Î ''hÃÑ· âßOf ¢âıÜ∂« Å∞ =i¬OK«∞
QÍHõ! h=Ù KÕã¨∞‰õΩ#fl ã¨`«¯~°‡Å‰õΩ ¢Ñ¨uѶ¨ÅOQÍ WѨÙÊ_»∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õ
tOK«∞—— JO\Ï~°∞. (Hõ+µ¨ Êù¢~°Ç¨ ‡<£)
J=∞~°Q`Æ ∞« _çH˜ ÅaèOKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¶Å¨ O Jáê~°O : ã¨`º« O HÀã¨O áÈ~å_ç
K«OѨ|_ç# qâßfiã≤x '+¨ÇÏ‘ ^£— JO\Ï~°∞. JO>Ë Ç¨Ï`«™êH˜∆ ÖËHõ J=∞~°Q`Æ ∞« _»∞
Jx J~°O÷ . ǨÏ`«™êH˜∆ q+¨Ü∞« "≥∞ÿ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''g∞‰õΩ
p=∞ ‰õΩ\˜ì#ѨÙÊ_»∞ ZO`« ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À ǨÏ`«™êH˜∆ ǨÏ`«=∂~°Û|_ç
#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® J`«xH˜ JO`Õ ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
30 P`«‡Hõ^äŒ
q∞MÏÌ"∞£ a<£ =∂^£ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''ǨÏ`«™êH˜∆
(+¨Ç‘Ï^£) HÀã¨O ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° P~°∞ |Ǩï=∂<åÅ∞ L<åfl~Ú.
(1) "≥Ú^Œ\˜ ~°HaÎõ O^Œ∞=Ù ¢H˜O^ŒÑ_¨ Q» Í<Õ J`«#∞ =∞xflOK«|_»`å_»∞.
ã¨fi~°æOÖ’ J`«x x"åã¨O J`«xH˜ K«∂Ѩ|_»∞`«∞Ok. (2) ã¨=∂kèÜ«∂`«#
#∞O_ç ~°H} ∆õ Åaèã∞¨ OÎ k. (3) (¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# â◊OMÏ~å=O QÍqOz#ѨÙÊ_»∞
HõeˆQ) =∞Ǩ ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å #∞O_ç J`«#∞ ã¨∞~°H˜∆`«OQÍ LO\Ï_»∞.
(4) J`«x `«Å g∞^Œ Q“~°=¢Ñ¨^Œ"≥∞ÿ# H˜s@O ÃÑ@ì|_»∞`«∞Ok. P H˜s@O
Ö’x XHõ ~°`fl« O ¢Ñ¨ÑO¨ K«O, ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x Ü«∂=`«∞Î =ã¨∞=Î ÙÅHõO>Ë ZO`À
¢âı+¨ª"≥∞ÿ#^Œ~Ú LO@∞Ok. (5) ™œYºO HÀã¨O J`«xH˜ _≥|ƒù~Ú Ô~O_»∞
=∞Ok ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞efl W=fi_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. (6) _≥|ƒù~Ú=∞Ok
|O^è∞Œ =ÙʼnõΩ J#∞‰õÄÅOQÍ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕ¿ã JkèHÍ~°O ‰õÄ_® J`«xH˜ W=fi
|_»∞`«∞Ok.—— (u~°‡l, Wɡfl=∂[)
=∞~°}ÉÏ^èŒ : ^ÕǨÏO #∞O_ç „áê}O áÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ „Ѩu =∞x+‘
H˘^ÀÌ Q˘áÈÊ ÉÏ^茉õΩ QÆ∞~°=Ù`å_»∞. qâßfiã≤H˜ `«‰õΩ¯= ÉÏ^èŒ LO@∞Ok†
Jqâßfiã≤H˜ D ÉÏ^èŒ f„=OQÍ LO@∞Ok.
H˘O^Œ~∞° Jqâßfiã¨∞ʼnõΩ =KÕÛ PHõã‡≤ Hõ =∞~°}O=Å¡ "åi =∞~°}ÉÏ^èŒ
`«‰õΩ¯=QÍ LO_»=K«∞Û. =∞iH˘O^Œ~°∞ Jqâßfiã¨∞Å∞ „ѨѨOK«OÖ’ Z<Àfl
J„Hõ=∂ʼnõΩ, Ѷ¨∞’~°áêáêʼnõΩ áêÅÊ_ç<å "å~°∞ ZÖÏO\˜ HõëêìÅ∞, W|ƒO
^Œ∞Å∞ ÖˉõΩO_® rq`åO`«O Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞ J#∞ÉèíqOK««_»"Õ∞ Q͉õΩO_®
=∞~°}ÉÏ^èŒ ‰õÄ_® `«‰õΩ¯=QÍ LO_»=K«∞Û. HÍx â◊s~°O #∞O_ç P`«‡
"≥_»ÅQÍ<Õ Ju f„="≥∞ÿ# Ü«∂`«#ŠѨ~°OѨ~° „áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok.
áÈ`Õ H˘O^Œ~∞° ã¨^•K«~∞° Öˇ#· qâßfiã¨∞Å∞ „ѨÑO¨ K«OÖ’ J<ÕHõ HõëêìʼnõΩ
QÆ∞~°=_»"∞Õ H͉õΩO_® "åiH˜ =∞~°}ÉÏ^èŒ ‰õÄ_® f„=OQÍ LO@∞Ok Hõ^•,
ZO^Œ∞=Å¡? J<Õ „Ѩâ◊fl HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^•xH˜ ã¨=∂^è•#O D „H˜Ok
ǨÏnã¨∞Ö’ K«∂_»O_ç:
 P`«‡Hõ^äŒ 31
=Ç‘ÏÉò a<£ q~üÌ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· LÖËd¡ Oz# XHõ Y∞k㑠ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O
^Õ=Ù_»∞ Dq^èŒOQÍ K≥|∞`«∞<åfl_»∞: ''<Õ#∞ U ^•ã¨∞}‚~Ú`Õ ¢Ñ¨Ñ¨OK«O
#∞O_ç ÖËÑ≤ Hõ~°∞}˜OK« ^ŒÅK«∞‰õΩO\Ï<À P ^•ã¨∞xH˜ J`«#∞ KÕã≤#
áêáêʼnõΩ Ѷ¨e`«OQÍ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ "åº^èŒ∞Å∞, ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å QÆ∞iOz#
PѨ^ŒÅ∞, Pi÷Hõ ÉÏ^èŒÅ∞ Hõey™êÎ#∞. JѨÊ\˜H© =∞iH˘xfl áêáêÅ∞ q∞ye
=ÙO>Ë <Õ#`«xH˜ =∞$`«∞ºHÍiî#ºO Hõey™êÎ#∞. (JO>Ë Hõiî#OQÍ ¢áê}O
f™êÎ#∞.) ^•O`À P ^•ã¨∞_»∞ ѨÙ\˜ì#ѨÙÊ_»∞ áêѨ~°Ç≤Ï`«∞_»~Ú L#fl@∞¡
Ѩ~°=∞ áê=#∞_»~Ú <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ =™êÎ_»∞.
<å Q“~°=¢Ñ¨Ñ¨`«∞ÎÅ ™êH˜∆! <Õ#∞ U ^•ã¨∞}‚~Ú`Õ ¢Ñ¨Ñ¨OK«O #∞O_ç
ÖËÑ≤ tH˜∆OK« ^ŒÅK«∞‰õΩO\Ï<À P ^•ã¨∞_»∞ KÕã≤# ¢Ñ¨u ѨÙ}ºHÍ~åºxH˜
¢Ñ¨uѶ¨ÅO <Õ#∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’<Õ J`«xH˜ P~ÀQƺO, Láêkä ã¨=∞$kú,
Éè’QÆÉÏè QͺŠ~°∂ѨOÖ’ „Ѩ™êk™êÎ#∞. JѨÊ\˜H© =∞iH˘xfl ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞
q∞ye=ÙO>Ë <Õ#`«xH˜ =∞$`«∞º ™œÅÉèíºO Hõey™êÎ#∞. (JO>Ë `ÕeHõOQÍ
¢áê}O f™êÎ#∞.) ^•O`À J`«#∞ #~°HOõ #∞O_ç HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ ZÖÏO\˜
ѨÙ}ºHÍ~°ºO ÖËx"å_»~Ú Ñ¨~°=∞ áêÑ≤+≤ªQÍ <å^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞.——
(=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
=∞$`«∞ºã¨‡~°} : XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À PÜ«∞# J#∞K«~°∞_˘HÍ
Ü«∞# =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# J=∞~°g~°∞Å`À áê@∞
ÖËѨ|_Õ"å~°∞ Z=Ô~·<å LO\Ï~å?——Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''LO\Ï~°∞. ~ÀA‰õΩ (~å¢u–ѨQÅ Æ ∞) Hõhã¨O W~°"™·≥ ê~°∞¡ =∞$`«∞º=Ùx `«ÅK«∞
‰õΩ<Õ"å~°∞ J=∞~°g~°∞Å`À áê@∞ ÖËÑ|¨ _»`å~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (`«¢ÉÏx)
''=∞$`«∞º=Ùx QÆ∞iÎOz# =∞x+≤H˜ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º PѨ^Œ
Åhfl `ÕeHõ~Ú áÈ`å~Ú—— J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü HÍÉò (~°l).
ǨϢ[`ü Wɡfl ™êa`ü (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~°
XHõ =ºH˜Îx á⁄QÆ_»@O [iyOk. ^•xÃÑ· ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''=∞i =∞~°}Ïxfl
32 P`«‡Hõ^äŒ
`«ÅK«∞HÀ=_»OÖ’ J`«x Ѩiã≤u÷ Uq∞\©?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ J#∞K«~∞° Å∞
ã¨=∂^è•#O W=fiÖËHõáÈÜ«∂~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''g∞~°∞ á⁄y_ç#
=∞x+≤ P á⁄QÆ_»ÎʼnõΩ J~°∞›_»∞ HÍ_»∞—— J<åfl~°∞. (JǨχ^£ Ѷ≤A˚ǨÏ^£)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''g∞~°∞ ã¨=∂^è∞Œ efl ã¨O^Œi≈ã¨∂Î LO_»O_ç.
ã¨=∂kè ã¨O^Œ~°≈# =∞$`«∞º=Ùx QÆ∞~°∞ΉõΩ `≥ã¨∞ÎOk.—— (=Úã≤¡O)
=∞~À™êi PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞ Wk=~°‰õΩ q∞=∞‡efl
ã¨=∂^èŒ∞efl ã¨O^Œi≈OK«‰=^ŒÌx "åiOKå#∞. WѨÙÊ_»∞ g∞~°∞ ã¨=∂^èŒ∞efl
^Œi≈ã¨∂L Î O_»O_ç. ã¨=∂kèãO¨ ^Œ~≈° # =∞#ã¨∞#∞ "≥∞`«Î Ѩ~∞° ã¨∞OÎ k† HõO@`«_ç
ÃÑ\ì̃ã¨∞ÎOk† Ѩ~°Ö’HÍxfl QÆ∞~°∞ÎKÕã¨∞ÎOk.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞$`«∞º=ÚYOÖ’ LO_Õ"åix QÆ∞iOz J#∞K«~∞° ʼnõΩ
WÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞ : ''g∞~°∞ Z=i<≥<· å =∞~°}ÏxH˜ ã¨g∞ѨOÖ’ LO_»@O
K«∂¿ãÎ J`«xH˜ (Ѩ~°Ö’Hõ) â◊√Éèí"å~°Î qxÊOK«O_ç. ^•x=Å¡ J`«#∞
(^≥=· HÍ~°∞}Ϻxfl) Ptã¨∂Î ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. (JO>Ë
^≥=· HÍ~°∞}ºO Ѩ@¡ x~åâ◊ K≥O^Œ‰Ωõ O_® ^Õ=Ù_»∞ `«# áêáêÅ∞ Hõq∆ ∞™êÎ_#» fl
Pâ◊`À `«#∞=Ù KåeOKåÅ#fl =∂@.) JÖψQ g∞~°∞ Z=i<≥<· å Éè’QÆÉÏè QͺÅ
rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`«∞O_»QÍ K«∂¿ãÎ J`«_çfl (Ѩ~°Ö’Hõ tHõ∆Å#∞ QÆ∞iOz)
ÉèíÜ«∞ÃÑ@ìO_ç. ^•x =Å¡ J`«#∞ (^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç) ѨâßÛ`åÎѨO K≥Ok
`«# #_»=_çHõ#∞ ã¨ik^Œ∞ÌHÀ=K«∞Û.—— (Wɡfl =ÚÉÏ~°H±)
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ ) F™êi ''W#∞=Ú‰õΩ h\˜=Å¡ `«∞ѨÙÊ
Ѩ\#ì˜ >Ë¡ ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ ‰õÄ_® `«∞ѨÙÊ Ñ¨@∞ì`∞« Ok.—— J<åfl~°∞. (J#∞K«~∞° Å∞
D=∂@ qx) ''J~Ú`Õ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xH˜ Ѩ>Ëì `«∞ѨÙÊ ZÖÏ =^ŒÅ∞`«∞Ok?——
Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜
Ѩ\#ì˜ `«∞ѨÙÊ áÈ"åÅO>Ë =∞$`«∞º=Ù#∞ J`«ºkèHOõ QÍ *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂
LO_®e† ^•O`Àáê@∞ (`«~°K«∞QÍ) Y∞~üP<£ Ѩiîã¨∂Î LO_®e—— Jx
J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
 P`«‡Hõ^äŒ 33
=∞~°}ÏxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»x"å~°∞
=∞~°}O JO>Ë ã¨Ç¨Ï[OQÍ Z=iHõ~Ú<å ÉèíÜ«∞"Õ∞. HÍx ^Õ=ÙxÃÑ·,
PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÃÎ Ñ· (ã¨ÅO¡ ) ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ qâßfiã¨O Hõey=ÙO_ç, "åi P[˝Å#∞
ѨÓiÎQÍ áê\˜OKÕ qâßfiã≤ =∞$`«∞º=Ù‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»_»∞. ÃÑ·QÍ J`«#∞
ã¨O`À+¨OQÍ =∞$`«∞º=Ù#∞ ™êfiQÆu™êÎ_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=zOz#
H˘xfl ǨÏnã¨∞Å∞ K«∂_»O_ç:
''=∂#=Ù_»∞ (WǨÏÖ’Hõ) rq`åxfl ¢¿Ñq∞™êÎ_»∞. HÍx (ã¨`åºxfl
qâ◊fiã≤Oz ã¨^•Kå~° ã¨OѨ#∞fl_»~Ú LO>Ë) J`«xH˜ =∞$`«∞º=Ù ZO`À
¢âı+ª̈"≥∞ÿ#k.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
''=∞x+≤ =∞~°}Ïxfl Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. HÍx (WǨÏÖ’Hõ) ѨsHõÅ ∆ ∞,
LѨ¢^Œ"åÅ HõO>Ë =∞~°}O ZO`À =∞Ozk. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞~°}O ZO`«
`˘O^Œ~Q° Í =¿ãÎ JO`« `˘O^Œ~Q° Í J`«#∞ D ѨsHõÅ ∆ ∞, LѨ¢^Œ"åÅ #∞O_ç
|Ü«∞@Ѩ_»`å_»∞.—— (JǨχ^£)
'=∞~°}O qâßfiã≤ áêe@ HÍ#∞Hõ.— (q∞ëê¯`ü)
J|∂^•=Ó^£Ö’x XHõ LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ''PHõã≤‡Hõ =∞~°}O
^≥·"å¢QÆǨxH˜ ã¨∂K«#—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O).
''ǨÏ~îå#‡~°}O Jqâßfiã≤ áêe@ =∂¢`«"Õ∞ ^≥·"å¢QÆǨxH˜ ã¨∂K«#†
qâßfiã≤ áêe@ ^≥=· HÍ~°∞}ϺxH˜ ã¨∂K«# J=Ù`«∞Ok.—— (ɡǷ Ϩ d–q∞ëê¯`ü)
F™êi ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) XHõ`_« flç ''ZHõ¯_çH˜ áÈ`«∞<åfl=Ù?——
J#_çQÍ~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î ''É*Ï~°∞‰õΩ "≥à√◊ <Î åfl#∞—— Jx K≥áêÊ_»∞. JѨÙÊ_»∞
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ''gÖˇ·`Õ <å HÀã¨O =∞~°}O H˘x fã¨∞‰õΩ~å——
J<åfl~°∞. (+¨¢~°∞ã¨∞û^Œ∂~ü)
JO>Ë ''<åH© Ö’HõOÖ’ J>Ëì ZO`À HÍÅO LO_»@O W+¨ìOÖË^Œ∞†
_»|∞ƒ`À =∞~°}O ^˘iH˜`Õ H˘x fã¨∞‰õΩ~å—— Jx J~°÷O.
34 P`«‡Hõ^äŒ
ǨϢ[`ü LÉÏ^• a<£ ™êq∞`ü (~°l) LÖËY ¡ #OÖ’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=~°∞ (=∞~°}O ^•fi~å) ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
W+¨ìѨ_»`å_À ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_»`å_»∞.
=∞Ô~=~°∞ ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_»_À ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_çfl
HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+ì̈Ñ_¨ _» ∞» .——
¢Ñ¨=HõÎ N=∞u XHõ~∞° ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! =∂ JO^ŒiH© =∞~°}=∞O>Ë W+¨Oì
ÖË^Œ∞—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞:
''JÖÏ HÍ^Œ∞, qâßfiã≤H˜ =∞~°}O ã¨g∞Ñ≤Oz#ѨÙÊ_»∞ (=∞~°}^Œ∂`«Å∞)
J`«xH˜ ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`«, Q“~°"À#fl`«efl QÆ∞iOz# â◊√Éèí"å~°Î JO^Œ*Ë™êÎ~°∞.
J`«xH˜ `«# =ÚO^Œ∞#fl D q+¨Ü∂« Å HõO>Ë =∞ˆ~g∞ ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ q HÍÖË=Ù.
J`«xH˜ ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_»=∞O>Ë ZO`À W+¨ìO. ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_çfl
HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_»`å_»∞. ^•xH˜ aè#flOQÍ Jqâßfiã≤H˜ =∞~°}O
ã¨g∞Ñ≤Oz#ѨÙÊ_»∞ J`«xH˜ ^Õ=Ù_»∞ qkèOKÕ Ü«∂`«#Å#∞ QÆ∞iOz#
^Œ∞~åfi~°Î JO^Œ*ËÜ«∞|_»∞`«∞Ok. J`«xH˜ `«# =ÚO^Œ∞#fl D q+¨Ü«∞O
HõO>Ë =∞ˆ~n J¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ k HÍ*ÏÅ^Œ∞. JOKÕ`« Jqâßfiã≤ ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞
HÀ=_®xH˜ U=∂¢`«O W+ì̈Ñ_¨ _» ∞» . ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_flç HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
W+¨ìѨ_»_»∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O, q∞ëê¯`ü)
^≥=· Ѩ=HõÎ (ã¨) `«∞kѶ∞¨ _çÜ∞« Å∞ ÖˇH¯õ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O@∞#fl XHõ Ü«Ú=‰õΩx
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ ''WѨÙÊ_»∞ h Ѩiã≤u÷ Uq∞\——x J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ Ü«Ú=‰õΩ_»∞
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <Õ#∞ ^Õ=Ùx HÍ~°∞}ºO Ptã¨∞<Î åfl#∞. <å áêáêŠѨ@¡ ÉèÜ í ∞«
Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞—— Jx K≥áêÊ_»∞. ^•xÃÑ· ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞:
''WѨÙÊ_»∞#fl@∞¡ D Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ U ^•ã¨∞x ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’
‰õÄ_® HõÅã≤LO_»=Ù. J~Ú`Õ =∞~°}Ï=ã¨Ö ÷ ’ L#fl qâßfiã≤H˜ ^Õ=Ù_»∞ J`«#∞
PtOz#^•xfl ¢Ñ¨™êk™êÎ_∞» † JÖψQ J`«#∞ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∞#fl ^•xfl ^Œ∂~°O
KÕã≤ âßOuÜ«Ú`«OQÍ LOK«∞`å_»∞.—— (ui‡l, Wɡfl=∂[, q∞ëê¯`ü)
 P`«‡Hõ^äŒ 35
ѨÙ\˜ì# rq y@ìHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞
Jâßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ D ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ã¨$+≤Hì ~õ ΰ ÃÑ\˜#ì qâßfi㨠ѨsHõ∆ =Úyã≤#
`«~∞° "å`« =∞x+≤ =∞~°}ÏxH˜ KÕ~∞° ==Ù`å_»∞. =∞~°}O JO>Ë P`«‡ ^ÕÇϨ O
#∞O_ç q_çáÈ=_»"Õ∞. =∞~°}O U Hõ∆}OÖ’ #~Ú<å q[$OaèOz =∞x+≤
¢áê}O fã¨∞ÎOk. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ QÆ=∞xOK«O_ç:
''„Ǩuáå}© KÍ=Ù#∞ K«qK«¥_«=Åã≤~^Õ. "Õ∞=Ú q∞=∞‡efl =∞~p–K≥_∞«
ã≤÷`Œ∞Å∞ Híey~z ǨsH˜∆ã¨∞Î<®fl~. z=iH˜ g∞O°~`Í =∂^°QõæiHı uiyO®=Åã≤
L~k.—— (21:34,35)
''=∞$`Œ∞º q+¨Ü∂« xHÁ¿ã,Î Jk g∞O°∞ ZHí¯_«∞<®fl, Z>˜ì Ǩiã≤u÷ Ö’ =Ù<®fl,
z=iH˜ Ǩ>˜+¨ª"≥∞ÿ# Éèí=<®Ö’¡ =Ù<®flã¨OÕ =zÛfO°∞`Œ∞~k. ^®xfl Z=O°¥
J_«∞¤H’ÖËO°∞.—— (4:78)
''^Õ=Ùx J#∞[˝ ÖËx^Õ xs‚`Œ ã¨=∞Ü«∂xH˜ =Ú~^°∞ U „áå}˜H© KÍ=Ù
O®^°∞. „Ǩu „áå}˜H© =∞O°}HßÅ~ „ÇÍÜ«µ|_ç L~k. Hı=Å~ „áåǨ~zHí
„ǨuǶ¨ÖÏ¿ÑHí∆`À ǨxKÕ¿ãÇÍiH˜ "Õ∞=Ú „ǨǨ~K«~Ö’<Ë ÇÍi „ǨuǶ¨Ö~ WzÛ
"Õ™®Î=Ú. ǨO°Ö’Hí „Ç¨uǶ¨ÖÏ¿ÑHí∆`À ǨxKÕ¿ãÇÍiH˜ ǨO°Ö’Hí~Ö’ ÇÍiH˜
O®=Åã≤# „ǨuǶ¨Ö~ J#∞„QõÇ≤Ï™®Î=Ú.—— (3:145)
''=∂#=Ù_Í! h=Ù (rq`Œ ã¨`Œº~ Qõ∞i~z PÖ’z~K«Hí∞~_Í SÇ≤ÏHí
HßO°ºHíÖÏáåÖ’¡) Z~`Œ x=∞Qõ∞fl_«"≥·L<®fl, h Ǩܫµ#~ =∂„`Œ~ h „ǨÉèí∞=Ù
"≥·Ñ¨ÙHı xO®Ñ¶¨∂@~Qå ™®yáÈ`À~k. z=iH˜ PÜ«µ# ã¨xflkèHı h=Ù KÕO°∞
H’=Åã≤ L~@∞~k.—— (84:6)
J~Ú`Õ =∞~°}O `«Ñʨ ^ŒO\Ï~å? `«Ñʨ ^Œ∞ =∞i! =∞~°}O˜ z# =∞x+≤
uiy „|`«H_õ O» Jã¨OÉè=í O. HÍHõáÈ`Õ =∂#=ÙÅ QÆ∞}áê~îO° HÀã¨O HÀ\˜HÀ,
â◊`«HÀ\˜HÀ ZHõ¯_À XHõ ã¨OѶ¨∞@# KåÖÏ J~°∞^Œ∞QÍ ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ =∞$`«∞º =ÚYOÖ’H˜ áÈ~Ú=zÛ# =∞x+≤ QÆ∞iOz# F
ã¨OѶ¨∞@# <ÕxHõ¯_» ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl#∞.
36 P`«‡Hõ^äŒ
K«zÛ„|uH˜# =∞x+≤ : ^•^•Ñ¨Ù _≥|ƒù~Ú ÜÕ∞à◊§ „H˜`O« ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£Ö’
XHõ`«#∞ K«xáÈÜ«∂_»∞. JO^Œ~°∂ K«xáÈÜ«∂_»<Õ ÉèÏqOKå~°∞. =∞$`«∞x
WÅ∞¡ qëê^Œ xÅÜ«∞=∞~Ú áÈ~ÚOk. â◊"åxH˜ ™êfl#O KÕ~ÚOz, HõѶ¨<£
=¢™êÎÅ∞ `˘_çyOKå~°∞. [#O [<å*Ï #=∂*ò ‰õÄ_® KÕâß~°∞. P `«~∞° "å`«
â◊‡âß<åxH˜ fã≤HÔ o§ ã¨=∂kè KÕÜ∞« _®xH˜ ã≤^=úŒ ∞Ü«∂º~°∞. ã¨=∂kèÖ’ =∞#∞fl
áÈÜ«∞_®xH˜ =ÚO^Œ∞ JOu=∞ ^Œ~°≈#O HÀã¨O XHõ Hõ@∞ì =Ó_»nã≤ â◊=O
=ÚYO g∞k =¢ã¨ÎO `˘eyOKå~°∞. JO^Œ~°∂ ã¨=∂kèÖ’H˜ `˘Oy K«∂ã¨∂Î
JOu=∞ ^Œ~°≈#O KÕã¨∞HÀ™êQÍ~°∞.
JO`«Ö’ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ â◊=OÖ’ K«Å#O HõeyOk. P "≥#∞"≥O@<Õ
Hõà◊√§ `≥~°z ''<Õ#∞ K«xáÈÖË^Œ∞, ¢|uˆHL<åfl#∞, |Ü«∞\˜H˜ fÜ«∞O_ç——
JO@∂ =∂\Ï¡_»@O "≥Ú^ŒÖˇ\Ïì_»∞. J#∞HÀx D ã¨OѶ¨∞@#‰õΩ [#O
Hõ∆}Oáê@∞ a`«Î~°áÈÜ«∂~°∞. H˘O^Œ~°∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_®¤~°∞ ‰õÄ_®.
P`«~åfi`« W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ ã¨=∂kèÖ’H˜ ky Hõ@∞¡ T_»nâß~°∞.
JѨÙÊ_® =∞x+≤ ¢|`«∞‰õΩr=Ù_® JO@∂ x\Ï~°∞QÍ ÖËz xÅ|_®¤_»∞.
xÅ|_»@O Uq∞\˜, W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ ã¨Ç¨Ü«∞O`À |Ü«∞\˜H˜ ‰õÄ_® =zÛ
[#OÖ’ HõÅã≤áÈÜ«∂_»∞.
D"å~°Î P ¿Ñ@Ö’ HÍiÛK«∞ÛÖÏ ¢áêH˜Ok. [#O `«O_ÀѨ`«O_»Å∞QÍ
=zÛ J`«_flç qO`«QÍ K«∂_»™êQÍ~°∞. H˘O^Œ~∞° ''WO`«‰Äõ h=Ù K«xáÈ~Ú#
`«~°∞"å`« h Ѩiã≤÷u ZÖÏ LO_çOk. h P`«‡ ZHõ¯_çH˜ áÈ~ÚOk?——
JO@∂ ¢Ñ¨â◊flÅ =~°¬O ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. P qO`« =∞x+≤ ''<åP`«‡ â◊s~°O
#∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ ~åQÍ<Õ....—— JO@∂ PyáÈÜ«∂_»∞. P `«~∞° "å`« K≥Ñʨ ÖËHõ
áÈÜ«∂_»∞. P q+¨Ü«∂Å∞ =^Œe WǨÏÖ’Hõ q+¨Ü«∂Å∞ =∂¢`«O K«Hõ¯QÍ
=∂\Ï¡_®_»∞. HÍx K«xáÈÜ«∂Hõ `«# J#∞Éèí=O Uq∞\’ K≥ѨÊ_®xH˜
¢Ñ¨Ü«∞uflOK«QÍ<Õ J`«x <À@ =∂>Ë ÃÑQÆÖË¡^Œ∞. D q^èŒOQÍ Zxfl ~ÀAÅ∞
¢Ñ¨Ü«∞uflOz<å P q+¨Ü«∂Å∞ K≥ѨÊÖËHõ áÈÜÕ∞"å_»∞.
 P`«‡Hõ^äŒ 37
=∞~°}O JO>Ë P`«‡ â◊s~°O =^Œe |Ü«∞\˜ "≥o§áÈ=_»"∞Õ . J~Ú`Õ
J
ÖÏ â◊s~°O =kÖËã≤# P`«‡ ZHõ¯_çH˜ áÈ`«∞O^À, ZÖÏO\˜ Ѩiã≤÷`«∞ʼnõΩ
Ö’#=Ù`«∞O^À, ^•x JOu=∞ QÆ=∞ºO Uq∞\’ "≥Ú^ŒÖˇ·# q+¨Ü«∂Å∞
=∂#=Ùx *Ï˝# ѨikèÖ’H˜ D<å\˜H© ~åÖË^∞Œ . WHõ=ÚO^Œ∞ =KÕÛ J=HÍâßÅ∞
ÖË=x ÃÑ· ã¨OѶ∞¨ @# ^•fi~å ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`ÀOk. Wq =∂#= "Õ∞^艌 Ωõ JO`«∞
zHõ¯x JfO„kÜ«∞ q+¨Ü∂« Å∞. "å\˜x QÆ∞iOz =∂#=ÙʼnõΩ k"åºq+¨¯$u
ÉèÏQƺO á⁄Ok# ^≥·=„Ѩ=HõÎÅ ^•fi~å =∂„`«"Õ∞ `≥Å∞™êÎ~Ú.
=∞x+≤ K«xáÈQÍ<Õ [#O J`«x â◊"åxfl ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ ÃÑ_»`å~°∞.
H˘O^Œ~∞° ^•xfl `«QÅÆ Éˇ_®Î~∞° . â◊"åxfl ZÖÏ Y##O KÕã<≤ å ^•x `åÅ∂‰õΩ
P`«‡ =∞@∞‰õΩ Ñ≤„`«∞Ö’HÍx (PÅ"≥∞|~°M˚ )ò H˜ KÕ~∞° ‰õΩO@∞O^Œx ^≥=· „Ѩ=HõÅ
Î ''h=Ù x[OQÍ P ^Œ$â◊ºO K«∂âß"å?—— Jx J_çQÍ~°∞. <Õ#∞ x[OQÍ<Õ
É’^èŒ#Å#∞ |\˜ì `≥Å∞™ÈÎOk. W^Õ P`«‡ KÕ¿ã ã¨∞n~°… „Ѩ™ê÷#OÖ’
Z^Œ∞~°Ü∞Õ º "≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ\˜ =∞le. D =∞lbH˜ W™ê¡O ^è~Œ ‡° OÖ’ 'ã¨=∂kè—
Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^OŒ J~ÚOk.
D `˘e =∞lbÜÕ∞ P`«‡‰õΩ '„Ѩ"Õâ◊ ѨsHõ∆.— D „Ѩ"Õâ◊ ѨsHõ∆Ö’ QÆ#Hõ
P`«‡ áêã¨~Ú`Õ q∞QÆ`å =∞lbÅ∞ ã¨∞ÅÉèOí QÍ ^•@QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. WHõ¯_»
ÃѶ~ÚÖò J~Ú`Õ =∂„`«O P `«~∞° "å`« =KÕÛ „Ѩu =∞lbÖ’#∂ Ü«∂`«#ÖË
Ü«∂`«#Å∞ K«qK«∂_»=Åã≤ LO@∞Ok.
Kåi„`«Hõ ã¨OѶ¨∞@#Å∞
JOu=∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) HÍÅOÖ’, P `«~°∞"å`«
ã¨g∞ѨHÍÅOÖ’ ã¨=∂kè qâıëêʼnõΩ ã¨O|OkèOz# H˘xfl Kåi„`«Hõ
ã¨OѶ¨∞@#Å#∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
J|∂[ǨÏÖò Ѩ~°º=™ê#O: ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l)
Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ ~ÀA |^Œ~ü¢áêO`«O QÆ∞O_® "≥à◊√ÎO>Ë Ç¨Ï~îå`«∞ÎQÍ XHõ`«#∞
F QÆ∞O@Ö’ #∞Oz |Ü«∞\˜H˜ ~å=_»O HõxÊOzOk. J`«x "≥∞_»Ö’ XHõ
W#∞Ѩ Q˘Å∞ã¨∞ LOk. J`«#∞ ##∞fl ˆHHõ"Õã≤ Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''J|∞ÌÖÏ¡!
38 P`«‡Hõ^äŒ
<åH˘¯OK≥O `åQÆ_®xH˜ ho§=Ùfi—— J<åfl_»∞. J`«#∞ ##∞fl QÆ∞~°∞ÎѨ\˜ì <å
¿Ñ~°∞ÃÑ\˜ì Ñ≤eKå_À, ÖËHõ J~°|∞ƒÅ∞ ¢Ñ¨u JѨiz`« =ºH˜Îx Ñ≤ez#@∞¡
J|∞ÌÖÏ¡ (^≥·=^•ã¨∞_®) Jx Ñ≤eKå_À <å‰õΩ J~°÷OHÍÖË^Œ∞. JO`«Ö’ P
QÆ∞O@Ö’ #∞OKÕ =∞~˘Hõ`«#∞ ¢Ñ¨`«ºHõ∆"≥∞ÿ =KåÛ_»∞. J`«x KÕuÖ’ H˘~°_®
LOk. J`«#∞ ##∞fl Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''J|∞ÌÖÏ¡! W`«#∞ ã¨`«ºu~°™ê¯i. W`«xH˜
ho§=fi‰õΩ—— J<åfl_»∞. P `«~åfi`« J`«#∞ "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜xÎ H˘~°_®`À H˘_»∞`«∂
uiy P QÆ∞O@Ö’H˜ fã≤ÔHàϧ_»∞.
D ÉèíÜ«∂#Hõ ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤# `«~°∞"å`« <Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
ã¨xflkèH˜ =zÛ q+¨Ü«∞O `≥eÜ«∞*Ëâß#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx
K«∂âß#x K≥áêÊ#∞. ''J~Ú`Õ h=Ù P QÆ∞O@Ö’ #∞Oz |Ü«∞\˜H˜
=ã¨∞ÎO_»QÍ K«∂ã≤# "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜Î ^≥·=q~Àkè J|∂[ǨÏÖò. J`«xH˜
J^Õq^èOŒ QÍ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k#O ^•HÍ (ã¨=∂kè) Ü«∂`«# [~°∞QÆ∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)– (`«¢ÉÏx)
J=∞~°QÆ`«∞_≥·# Ñ¨Öˇ¡"åã≤ : ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l)
Hõ^#Œä O: XHõ ѨÖ"¡ˇ åã≤ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À áê@∞ XHõ Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæ<åfl_»∞.
J`«<å Ü«Ú^ŒúOÖ’ J=∞~°QÆu á⁄O^•_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«x
Éè∫uHõHÍÜ«∞O ^ŒQ~æÆ ° `«Å"≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ~˘Ûx ã¨O`À+¨O`À z~°∞#=Ùfi #=fi™êQÍ~°∞.
J~Ú`Õ HÍ¿ãûѨ\˜H˜ JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ J`«x "≥·Ñ¨Ù #∞O_ç "Õˆ~ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ uiy
=ÚYO Kå@∞KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂ q+¨Ü«∞O
Uq∞@x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
''^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° J`«xH˜ ÅaèOz# Jáê~° Q“~°"Ò#fl`åºÅ∞ K«∂ã≤
<Õ#∞ ã¨O`À+¨O`À z~°∞#=Ùfi #"åfi#∞. HÍx P `«~°∞"å`« ã¨fi~°æOÖ’x
ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Ö’¡ #∞Oz J`«x ÉèÏ~°º =zÛ J`«x `«ÖÏѨÙ# ‰õÄ~°∞Û#flk.
JOKÕ`« <Õ#∞ (Ѩ~°^• xÜ«∞=∂xfl ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x) "≥O@<Õ =ÚYO
ѨH¯õ ‰õΩ uѨÙʉõΩ<åfl#∞.—— (ɡǷ Ϩ d)
 P`«‡Hõ^äŒ 39
J^Œ$â◊º=∞~Ú# â◊=O : ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: L=∞~ü a<£
Y`åÎÉò (~°l) XHõ Ãã·xHõ^Œà◊O `«Ü«∂~°∞KÕã≤ ^•xH˜ WÖÏ=ÙÖò ǨϢ[g∞
(~°l)x ¿ã<åѨuQÍ xÜ«∞q∞OKå~°∞. <Õ#∞ ‰õÄ_® P Ãã·#ºOÖ’ KÕi Ü«Ú^ŒOú
KÕâß#∞. "Õ∞=∂ Ü«Ú^ŒOú #∞O_ç uiQ˘ã¨∞OÎ >Ë ^•iÖ’ =∂ ¿ã<åѨu (~°l)
K«xáÈÜ«∂~°∞. JѨÙÊ_»∞ "Õ∞=∂ ¢áêO`«OÖ’<Õ XHõ KÀ@ ã¨=∂kè `«qfi
PÜ«∞# Éè∫uHõ HÍÜ«∂xfl ѨÓ_çÛÃÑ\Ïì=Ú.
JѨÙÊ_˘Hõ`«#∞ =zÛ 'Wk Z=i ã¨=∂kè?— Jx J_çQÍ_»∞. 'Wk
WÖÏ=ÙÖò ǨϢ[g∞ J<Õ F ã¨`«∞Ê~°∞+¨µ_ç ã¨=∂kè— Jx K≥áêÊO. J`«h
=∂@ qx 'Wk =~°^Ö Œ ÁKÕÛ <ÕÅ. =~°^Œ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ <ÕÅÖ’x =ã¨∞=Î ÙÅ∞
|Ü«∞\˜H˜ =™êÎ~Ú. â◊=O |Ü«∞\˜H˜ =KÕÛã¨∞OÎ k. JO^Œ∞Hõx D ã¨`∞« Ê~°∞+¨µx
Éè∫uHõHÍÜ«∞O "Õˆ~KÀ\˜H˜ `«~°eOz ѨÓ_çÛÃÑ@ìO_ç—— Jx K≥áêÊ_»∞.
"Õ∞=Ú J`«x ã¨ÅǨ áê\˜ã¨∂Î ã¨=∂kè `«"åfi=Ú. KåÖÏ Ö’`«∞QÍ
`«qfi K«∂âßO. HÍx =∂ ¿ã<åѨu â◊=O HõxÊOK«ÖË^Œ∞. ^•xH˜ |^Œ∞Å∞
ZO`À qâßÅ"≥∞ÿ# ™⁄~°OQÆO HõxÊOzOk. JO^Œ∞Ö’ XHõ *’ºu ^ÕnѨº
=∂#OQÍ "≥eyáÈ`ÀOk. D ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ "Õ∞=Ú "≥O@<Õ ã¨=∂kèx
Ü«∞^䕢ѨHÍ~°O =¸¿ãâß=Ú. (ɡ·Ç¨Ïv)
Ô~O_»∞ ã¨fi~°æ=<åÅ∞ : ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ѨiáêÅ<å HÍÅOÖ’
XHõ`«#∞ ^Õ=ÙxH˜ Z‰õΩ¯=QÍ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞O_Õ"å_»∞. XHõ~ÀA ~å¢u"Õà◊
J`«#∞ ZO`À ÉèÜ í ∞« Éè‰í Ωõ Å
Î `À ¢áê~°#÷ KÕã∂¨ Î ''qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç
`«# Hõ~°‡Å‰õΩ ã¨=∂^è•#O WK«∞ÛHÀ=Åã≤ LO@∞O^Œx ÉèÏqOz ÉèíÜ«∞
Éèí‰õΩÎÅ`À rq`«O QÆ_çÑ≤# ¢Ñ¨u =ºH˜ÎH© Ô~O_»∞ (ã¨fi~°æ) =<åÅ∞ Åaè™êÎ~Ú——
(Y∞~üP<£–55:46) J<Õ ã¨∂H˜Î =∂\˜=∂\˜H˜ ѨiîOK«™êQÍ_»∞. Dq^èŒOQÍ
Jq∞`«"≥∞ÿ# ^≥·=cèu`À J<ÕHõ ™ê~°∞¡ ѨiîOK«_»O`À J`«#∞ ã¨Ê$ǨÏ`«Ñ≤Ê
Ѩ_çáÈ~Ú ¢áê}O HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞.
Ybá¶ê ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D ã¨OQÆu `≥eÜ«∞QÍ<Õ =zÛ J`«x
[<å*Ï #=∂*ò KÕ~ÚOKå~°∞. ¢Ñ¨[Å∞ J`«x â◊"åxfl ã¨=∂kèÖ’ ÃÑ\˜ì
40 P`«‡Hõ^äŒ
ѨÓ_çÛ"Õâß~°∞. `«~°∞"å`« ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) P ã¨=∂kè ÃÑ·# =ÚYO
PxzÛ ÃÑ\˜ì ÃÑ· ã¨∂H˜Î<Õ Ñ¨iîOKå~°∞. JѨÙÊ_»∞ ã¨=∂kè #∞O_ç ''L=∞~ü!
D Ô~O_»∞ =<åÅ∞ <å‰õΩ ÅaèOKå~Ú—— J<Õ <å^ŒO qxÊOzOk. (Wɡfl
Ja^Œ∞Ì<åº, ɡ·Ç¨Ïv, Wɡfl J™êH˜~ü)
ã¨=∂kèÖ’ Jyfl*ÏfiÅÅ∞: ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) áêÅ<å HÍÅOÖ’
[iy# XHõ ã¨OѶ∞¨ @# WÖÏ LOk: XHõ ~“`«∞ ~å¢u"Õà◊ =∞Hͯ, =∞n<åÅ
=∞^茺 ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∂Î XHõ ã¨=∂kè ѨHõ¯QÍ áÈ`«∞O>Ë, JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ P
ã¨=∂kèÖ’ #∞Oz XHõ =ºH˜Î |Ü«∞\˜H˜ =KåÛ_»∞. J`«#∞ W#∞Ѩ ã¨OHÔ à◊§`À
|OkèOK«|_ç Jyfl*ÏfiÅÅ =∞^躌 =∂_çáÈ`«∞<åfl_»∞. J`«#∞ P ÉÏ@™êix
Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''<å g∞^Œ H˘OK≥O hà◊√§ ‰õΩ=∞‡iOK«∞—— J<åfl_»∞. JO`«Ö’ J^Õ
ã¨=∂kè #∞Oz =∞~˘Hõ`«#∞ |Ü«∞\˜H˜ =zÛ ZÅ∞ÔQuÎ Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''F
ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! J`«x g∞^Œ hà◊√§ á⁄Ü«∞º‰õΩ—— J<åfl_»∞. D J™ê^è•~°}
^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ ~“`«∞ ÉèíÜ«∞O`À =}˜H˜áÈ`«∂ ã¨Ê$ǨÏ`«Ñ≤Ê Ñ¨_çáÈÜ«∂_»∞.
=∞~°∞<å_»∞ `≥Å"¡ åˆ~@ѨÊ\˜H˜ J`«x `«Å "≥O¢_»∞HõÅhfl `≥Å|¡ _ç áÈÜ«∂~Ú.
ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) D ã¨OѶ¨∞@# QÆ∞iOz qx ''WHõ #∞Oz Z=~°∂
XO@iQÍ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞—— J<åfl~°∞.
¢uâ◊O‰õΩ ã¨fi~°æOÖ’ ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞ :– ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l)
Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) XHõ~ÀA ¢Ñ¨ÉèÏ`« "Õà◊ ¢áê~°÷# (Ѷ¨[~ü #=∂*ò)
KÕã≤# `«~°∞"å`« ''WHõ¯_» Ǩï*ˇ·Öò`≥QÆ =∞x+≤ Z=Ô~·<å L<åfl_®? g∞
™È^Œ~∞° _»∞ ã¨fi~°^æ •fi~°O ^ŒQ~æÆ ° x~ÀkèOK«|_®¤_∞» , J`«#∞ KÕãá≤ È~Ú# JѶ٨ Ê
HÍ~°}OQÍ—— Jx J<åfl~°∞. (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü |~å a<£ PlÉò (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
J<åfl~°∞: ''Z=Ô~·<å JѨÙÊ KÕã≤ ^•xfl f~°Û‰õΩO_® K«xáÈ`Õ, ˆH=ÅO P
JѨÙÊ HÍ~°}OQÍ J`«#∞ x~°ƒO^è•xH˜ QÆ∞~°=Ù`å_»∞. `«# Jã¨Ç¨Ü«∞`«,
XO@i`«<åÅ#∞ QÆ∞iOz ^Õ=ÙxH˜ "≥Ú~° ÃÑ@∞ì‰Ωõ O\Ï_»∞. JѨÙÊ f~°QÍ<Õ
J`«x P`«‡ QÆ=∂ºxH˜ KÕ~°∞‰õΩO@∞Ok.—— (`«¢ÉÏx)
 P`«‡Hõ^äŒ 41
ǨϢ[`ü Ã+·ÉÏ<£ a<£ Aɡ·~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: =∂ <å#flQÍ~°∞, J|∞ÌÖò
"åÇ≤Ï^£ a<£ *ˇ^· £ QÍ~°∞ XHõ Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæ#_®xH˜ "≥à√◊ <Î åfl~°∞. ^•iÖ’
XHõ KÀ@ F ÃÑ^ŒÌ Ö’`≥·# ÉÏq HõxÊOzOk. P ÉÏqÖ’ #∞Oz ÉÏ^èŒ`À
=¸Å∞æ`∞« #fl F =∞x+≤ HõO~î° ã¨fi~°O qxÊã¨∞OÎ >Ë, J^Õq∞\’ K«∂_»\ÏxH˜
XHõ`#« ∞ JO^Œ∞Ö’H˜ kQÍ_»∞. ky K«∂¿ãÎ XHõ =∞x+≤ Pã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx
L<åfl_»∞. Pã¨#O H˜O^Œ hà◊√§<åfl~Ú. ÉÏqÖ’ ky K«∂ã¨∞#Î fl =ºH˜Î J`«x`À
''h=Ù =∞x+≤"å ÖËHõ Éèí∂`åx(l<£)"å? =∞x+≤=~Ú`Õ h "åã¨Î= Ѩiã≤÷u
Uq∞\’ K≥ѨÙÊ—— J<åfl_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ÉÏqÖ’ Pã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û#fl =∞x+≤ `«# QÀ_»∞ K≥|∞`«∂
''<Õ#∞ =∞x+≤<.Õ JO`åH˜Ü∂« x"åã≤x. <Õ#∞ K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« WHõ¯_»
|OkèOK«|_®¤#∞. <åg∞^Œ H˘O`« ~°∞}ÉèÏ~°O LO_çáÈ~ÚOk. <å H˘_»∞‰õΩ
JO`åH˜Ü∂« Ö’ L<åfl_»∞. HÍx "å_»∞ ##∞fl *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕÜ∞« _»OÖË^∞Œ . <Õ#∞
KÕã#≤ JѨÙÊ ‰õÄ_® f~°Û_»OÖË^∞Œ . JѨÙÊ fiÛ`Õ <Õh ^Œ∞~°uæ #∞O_ç |Ü«∞@
Ѩ_»`å#∞—— Jx J<åfl_»∞.
D=∂@ q#fl `«~°∞"å`« ÉÏqÖ’ ky# =ºH˜Î |Ü«∞\˜H˜ =KåÛ_»∞.
|Ü«∞\˜H˜ =zÛ q+¨Ü«∞O `«# ã¨Ç¨ÏK«~°∞xH˜ q=iOKå_»∞. W^ŒÌ~°∞ XHõ
x~°Ü‚ ∞« O fã¨∞‰õΩO@∂ `å=Ú Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæx `«=∞‰õΩ ÅaèOKÕ ã¨=∞~°
™⁄`«∞ÎÖ’ #∞Oz H˘O`« ™⁄=Ú‡ fã≤ J`«x JѨÙÊ f~°∞Û^•O Jx K≥ѨÙÊ
‰õΩ<åfl~°∞. Pq^èŒOQÍ "åi^ŒÌ~°∞ J`«x JѨÙÊ f~åÛ~°∞.
`«~°∞"å`« "å~°∞ =∞~À™êi J@∞QÍ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∂Î P ÉÏq
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ áÈ~Ú Ö’Ñ¨eH˜ `˘OyK«∂âß~°∞. ÉÏqÖ’ P =∞x+≤ HõxÊOK«Ö^Ë ∞Œ .
P~ÀA ~å¢u "åi^ŒÌ~°∞ q∞¢`«∞Å∞ JHõ¯_Õ Ñ¨_»∞‰õΩ<åfl~°∞. P~å¢u "åi
HõÅÖ’ P =∞x+≤ HõxÊOz ''^≥·=O g∞‰õΩ ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO ¢Ñ¨™êkOK«∞QÍHõ!
g∞~°∞ <å JѨÙÊ f~åÛ~°∞. ^•O`À <ÕxѨÙÊ_»∞ ã¨fi~åæxH˜ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl#∞—— Jx
K≥áêÊ_»∞. (Wɡfl Ja^Œ∞Ì<åº)
42 P`«‡Hõ^äŒ
HõbÎ "åºáêi Ѩ~fi° =™ê#O : ǨϢ[`ü J|∞ÌÖò ǨÏg∞^£ a<£ =∞Ǩ˙‡^£
=∞¢ya Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ F™êi J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§
#ѨÙÊ_»∞ JHõ¯_çH˜ H˘O^Œ~∞° =∞#∞+¨µÅ∞ =zÛ F ã¨OѶ∞¨ @# QÆ∞iOz WÖÏ
`≥eáê~°∞: ''"Õ∞=Ú Ç¨Ï*òÜ«∂¢`«‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õi AÖòã¨á¶ê ¢áêO`åxH˜
KÕ~∞° ‰õΩ<Õ@ѨÊ\˜H˜ =∂ ã¨ÇϨ K«~∞° _˘Hõ`#« ∞ K«xáÈÜ«∂_»∞. "Õ∞=Ú ™êfl#O,
=¢ã¨Îã¨O™ê¯~°O KÕ~ÚOz ã¨=∂kè `«=fi_»O ¢áê~°OaèOKåO. ¢`«=fiHõO
ѨÓ~°~Î Ú# `«~∞° "å`« â◊"åxfl ã¨=∂kèÖ’ kOK«∞^•=∞x J#∞‰õΩO@∞O_»QÍ<Õ
JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ ã¨=∂kèÖ’ F ÃÑ^ŒÌ #Å¡¢`åK«∞ ¢Ñ¨`«ºHõ∆=∞~ÚOk. P áê=Ú
ZO`« ÃÑ^ŒÌ^ŒO>Ë Jk "≥Ú`«ÎO ã¨=∂kèx P¢Hõq∞OK«∞‰õΩOk. "Õ∞=Ú P
ã¨=∂kèx =kÖËã≤ "Õˆ~ KÀ@ =∞~À ã¨=∂kè `«"åfi=Ú. HÍx JHõ¯_» ‰õÄ_®
ã¨=∂kè ¢`«=fiHõO ѨÓiÎHÍQÍ<Õ ZHõ¯_»∞flOKÀ WÖÏO\˜ áê"Õ∞ =zÛ K«∞@ì
K«∞@∞ìH˘x Ѩ_»∞‰õΩ#flk. "Õ∞=∂ ã¨=∂kèx =kÖËã≤ g∞ ^ŒQÆæ~°‰õΩ =KåÛO
(D qz¢`« ã¨OѶ¨∞@#‰õΩ HÍ~°}O Uq∞\’ K≥|∞`å~°x).——
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) D ã¨OQÆu qx ''Jk =∞$`«∞_ç
PK«~} ° , #Å¡ ¢`åK«∞ ~°∂ѨOÖ’ =zÛOk. g∞~°∞ Ü«∂=`«∞Î Éè∂í =∞O_»ÅOÖ’
ZHõ¯_» ã¨=∂kè `«qfi<å JHõ¯_çH˜ D áê=Ú =ã¨∞ÎOk. JOKÕ`« g∞~°∞
U^À XHõ ã¨=∂kèÖ’ "Õã≤ ѨÓ_çÛÃÑ@ìO_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞. "Õ∞=Ú JÖψQ
XHõ ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ"ÕâßO. `«~∞° "å`« "Õ∞=Ú Ç¨Ï*òÜ∂« ¢`« [iÑ≤ =KåÛ=Ú.
~åQÍ<Õ =∞$`«∞x WO\˜H˜ "≥o§ J`«x ÉèÏ~°º‰õΩ q+¨Ü«∞O q=iOz J`«x
PK«~°} QÆ∞iOz J_çQÍ=Ú. ^•xHÍ"≥∞ WÖÏ K≥Ñ≤ÊOk:
''=∂ PÜ«∞#QÍ~°∞ ^è•#ºO "åºáê~°O KÕã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. "åºáê~° ã¨~∞° ‰õΩ
#∞Oz WO\˜Y~°∞ÛÅ HÀã¨O ZO`« ^è•#ºO f™êÎ~À JO`Õ á⁄@∞ì, ѨÙÅ¡Å∞,
QÆ_ç¤Ñ¨~°HõÅ∞ ^è•#ºOÖ’ HõeÑ≤ J"Õ∞‡"å~°∞. D ^Œ∞ëê¯~°º"Õ∞ PÜ«∞#‰õΩ
ã¨=∂kèÖ’ Ü«∂`«#‰õΩ HÍ~°}=∞~ÚOk.—— (ɡ·Ç¨Ïd, Wɡfl Ja^Œ∞Ì<åº)
=_ô¤"åºáêi Ѩ~°º=™ê#O : Wɡfl ǨÏ[~ü =∞H˜¯ Hõ^äŒ#O: <ÕxOHÍ
ÖË`« =Ü«∞ã¨∞ûÖ’ L<åfl#∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ H©iÎ âı+µ¨ Å~Ú# =∂ `«O¢_çQÍi
 P`«‡Hõ^äŒ 43
ã¨=∂kèx ^Œi≈OK«_®xH˜, PÜ«∞# P`«‡âßOu HÀã¨O Y∞~üP<£ ѨiîOz
^Œ∞P (¢áê~°÷#) KÕÜ«∞_®xH˜ `«~°K«∞QÍ "≥à◊√ÎO_Õ"å_çfl. XHõ ~ÀA ~°=∞*Ï<£
<≥Å z=i ^Œâ◊HõOÖ’ Ѷ¨¢*ò #=∂*ò =ÚyOK«∞H˘x â◊‡âß<åxH˜ "≥àϧ#∞.
<Õ#∞ ã¨=∂kè g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx Y∞~üP<£ Ѩiîã¨∞Î<åfl#∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
JHõ¯_» <Õ#∞ `«Ñ¨Ê =∞Ô~=~°∂ ÖË~°∞.
HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í ''PÇπÏ...PÇπÏ...—— J<Õ ÉÏ^è•Hõ~"° ∞≥ #ÿ =¸Å∞æ_∞»
qxÊOK«™êyOk. f¢="≥∞ÿ# D =¸Å∞æ_»∞ â◊|ÌO qx <å QÆ∞O_≥ Jki
áÈ~ÚOk. D â◊|ÌO |Ǩïâß Ñ¨Hõ¯#∞#fl ã¨=∂kè #∞O_ç =™ÈÎO^Œx
ÉèÏqOKå#∞. P ã¨=∂kè QÆK«∞Û`À Ѩ\˜+¨ªOQÍ xi‡OK«|_ç LOk. <Õ<å
ã¨=∂kè ^ŒQÆæiÔHo§ K≥=ÙÅ∞ iH˜¯Oz qO>Ë ã¨=∂kèÖ’x â◊=O #∞O_Õ
ǨÏ$^ŒÜ«∞ q^•~°Hõ"≥∞ÿ# D â◊|ÌO =™ÈÎO^Œx ¢QÆÇ≤ÏOKå#∞.
ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~ÚOKÕ "Õà◊~ÚOk. ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# P =¸Å∞æ_»∞
¢Hõ=∞OQÍ `«yæ áÈ~ÚOk. HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ J@∞QÍ XHõ =ºH˜Î =KåÛ_»∞. <Õ#`«x
^ŒQÆæ~°‰õΩ áÈ~Ú D ã¨=∂kè Z=i^Œx J_çQÍ#∞. ''W^˘Hõ "åºáê~°ã¨∞÷_ç
ã¨=∂kè. <Õ#`«_flç K«∂âß#∞. KåÖÏ =∞Oz"å_»∞. J~Ú^Œ∞ ѨÓ@Å #=∂A
¢Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® PK«i™êÎ_»∞. ZO`À =∞ø#OQÍ LO\Ï_»∞—— JO@∂
q=iOKå_»∞ P =ºH˜Î.
<å‰õΩ KåÖÏ Pâ◊Û~°ºO "Õã≤Ok. WO`« =∞Oz =∞x+≤ ã¨=∂kèÖ’
WÖÏ ÉÏ^è•Hõ~°OQÍ =¸Åæ_»O Uq∞\’ <å‰õΩ J~°÷O HÍÖË^Œ∞. "≥Ú`åÎxH˜
U^À |Å"≥∞ÿ# HÍ~°}O LO_®e J#∞‰õΩ<åfl#∞.
`«~°∞"å`« <Õ#∞ P =∞x+≤ QÆ∞iOz =∞ixfl q=~åÅ∞ HÀã¨O P~å
fâß#∞. JѨÙÊ_»∞ <å‰õΩ J`«#∞ Q˘Ñ¨Ê Éèí‰õΩÎ_»~Ú#ѨÊ\˜H© =_ô¤ u<Õ"å_»x
`≥eã≤Ok. =_ô¤ fã¨∞‰õΩO>Ë h ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Œx Ã+·`å<£ ¢Éè=í ∞Å∞
HõeÊOz J`«_çfl "≥∂ã¨O KÕâß_»∞. ^•O`À P Éèí‰õΩÎ_»∞ "åºáêi ‰õÄ_®
J~Ú#O^Œ∞# =_ô¤ fã¨∞HÀ=_»O ¢áê~°OaèOKå_»∞. z=iH˜ WÖÏ ã¨=∂kè
Ü«∂`«#Å∞ J#∞Éèqí ã¨∞<Î åfl_»∞. (["ål~ü–=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
44 P`«‡Hõ^äŒ
ǨÏ`«º ÃÑ·HOõ `À ǨÏ*òÜ∂« ¢`« : ǨϢ[`ü ã¨^MŒ Ï a<£ MÏe^£ (~°ÇϨ ‡Öˇ)·
¢Ñ¨HÍ~°O H˘O^Œ~°∞ =∞ëêÜ≥∞MòÅ Hõ^äŒ#O: "Õ∞=Ú Ç¨Ï*òÜ«∂¢`« [~°Ñ¨_®xH˜
"≥àϧ=Ú. uiQ˘KÕÛ@ѨÙÊ_»∞ =∂ |$O^ŒOÖ’ XHõ`#« ∞ ^•iÖ’ K«xáÈÜ«∂_»∞.
"Õ∞=Ú JHõ¯_ç ¢QÍ=∞OÖ’ XHõ`«x ^ŒQÆæ~° QÆ_»¤áê~° J_çy fã¨∞H˘x ã¨=∂kè
`«"åfi=Ú. P ã¨=∂kèÖ’ =∂ ã¨Ç¨ÏK«~°∞_ç â◊"åxfl ѨÓ_çÛÃÑ\Ïì=Ú.
J~Ú`Õ â◊"åxfl ѨÓ_çÛ# `«~∞° "å`« QÆ_᤻ ê~° ã¨=∂kèÖ’<Õ =kÖËâß"Õ∞
J#fl ã¨OQÆu QÆ∞~˘ÎzÛOk. JOKÕ`« "Õ∞=Ú ã¨=∂kèx =∞m§ `«=fi=Åã≤
=zÛOk. HÍx HÍã¨ÎO`« `«=fiQÍ<Õ ã¨=∂kèÖ’ F ÉèíÜ«∞OHõ~° ^Œ$â◊ºO
HõxÊOzOk. P QÆ_»¤áê~° â◊=O "≥∞_»‰õΩ, KÕ`«∞ʼnõΩ =∞^茺 LOz Hõ\˜ì
"ÕÜ«∞|_ç LOk. "Õ∞g∞ ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ "≥O@<Õ ã¨=∂kèx =∞\˜ì`À
ѨÓ_ÕÛâß=Ú. ã¨=∂kèÖ’ #∞Oz QÆ_᤻ ê~°#∞ fÜ«∞ÖËHõ áÈÜ«∂=Ú. QÆ_᤻ ê~°
Ü«∞[=∂xH˜ ^•x ^èŒ~° WzÛ =KåÛ=Ú.
"Õ∞=Ú ã¨fiã¨÷ÅO KÕ~°∞HÀQÍ<Õ =∞$`«∞x ÉèÏ~°º ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àϧ=Ú.
P"≥∞‰õΩ [iy# ã¨OѶ¨∞@# q=iOz Ѩiã≤÷u Uq∞@x J_çQÍO. ^•xH˜
P"≥∞ ''=∂ PÜ«∞# XHõ`«x`À HõÅã≤ ZHõ¯_çHÀ "≥àϧ_»∞. P =∞x+≤ ^ŒQÆæ~°
_»|∞ƒOk. =∂ PÜ«∞# ^•iÖ’ J`«_çfl ǨÏ`«º KÕã≤ J`«x ^ŒQÆæ~°∞flOz P
_»|∞ƒ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. P _»|∞ƒ`À<Õ PÜ«∞# D ǨÏ*òÜ«∂¢`« KÕÜ«∞_®xH˜
"≥àϧ_»∞—— Jx K≥Ñ≤ÊOk. (=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
=∞~°}O˜ KÕ"åi =∂@Ö’¡ „|u‰õΩ#fl"åiH˜ QÆ∞}áê~îO° : =∞~°}O˜ KÕ
"åi ѨÅ∞‰õΩÖ’¡ ¢|u‰õΩ#fl"åiH˜ ZO`≥·<å QÆ∞}áê~î°O LO@∞Ok. =∂
Tà’§ XHõ`«#∞ LO_Õ"å_»∞. â◊√¢Hõ"å~°O ‰õÄ_® #=∂A‰õΩ "≥àı¡"å_»∞
HÍ^Œ∞. ÃÑ·QÍ J`«xÖ’ H˘xfl ^Œ∞~°fiºã¨<åÅ∞ ‰õÄ_® LO_Õq. J`«#∞ K«x
áÈÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ''J=∞‡ÉÏÉ’Üü∞! Z=~À QÆO¢_»Q˘_»¤à◊√§
fã¨∞H˘ã¨∞<Î åfl~°∞—— JO@∂ QÍ=ÙˆHHõ ÃÑ\Ïì_∞» . P QÍ=ÙˆHHõ qx J`«x K«∞@∂ì
‰õÄ~°∞Û#fl J`«x |O^èŒ∞=ÙÅ∞ ǨÏ_»eáÈÜ«∂~°∞. P `«~°∞"å`« H˘xfl
ÃãHõO_»¡Ö’<Õ J`«#∞ TÑ≤i q_çKå_»∞.
 P`«‡Hõ^äŒ 45
Wk ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏOÖ’ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~Ú# áêáê`«∞‡Å Ѩiã≤u÷ .
áÈ`Õ Ñ¨Ù}Ϻ`«∞‡Å q+¨Ü«∞OÖ’ ã¨OÉèíqOz# ã¨OѶ¨∞@# ‰õÄ_® XHõ\˜
q#O_ç. W~°"·≥ ÜÕ∞à◊§ ¢H˜`O« <å\˜ =∂@. [=∂J`≥ W™ê¡g∞ Ç≤ÏO^£ (aǨ~ü)
<åÜ«∞‰õΩÅ∞ J|∞ÌÖòÉÏs =∞OKå# Ѩ_®¤~°∞. |O^èŒ∞=ÙÅ∞ PÜ«∞xfl F
¢Ñ¨=ÚY _®Hõì~ü ^ŒQÆæiH˜ fã≤ÔHàı§O^Œ∞‰õΩ ã¨<åflǨÅ∞ ¢áê~°OaèOKå~°∞.
Jk AǨÏ~ü"àÕ .◊ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J|∞ÌÖò ÉÏs ^ŒQ~æÆ ° PÜ«∞# JÅ∞¡_∞»
¢á⁄ÃѶã~¨ ü á¶ê~°∂Mò =∂¢`«"∞Õ L<åfl~°∞. PÜ«∞# U^À =∞OkzÛ JO|∞Öˇ<û£
HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. JO`«Ö’ J|∞ÌÖÉò Ïs QÍ~°∞ ''Jã¨ûÖÏ=Ú
JÖˇ·‰õΩO—— J<åfl~°∞ aQÆæ~°QÍ. ¢á⁄ÃѶã¨~ü á¶ê~°∂Mò LeH˜¯Ñ¨_ç K«∞@∂ì
HõeÜ«∞E¿ãÎ, QÆkÖ’ "åi^ŒÌ~°∞ `«Ñ¨Ê =∞Ô~=fi~°∂ ÖË~°∞. `«~°∞"å`« "≥O@<Õ
J|∞ÌÖòÉÏs QÍ~°∞ z~°∞#=Ùfi`À ''g∞~°∞ =KÕÛâß~å? =∞Ozk—— J<åfl~°∞,
=ÚO^Œ∞#∞OKÕ Z=i HÀã¨"≥∂ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î#fl@∞¡. P `«~°∞"å`« PÜ«∞#
P`«‡ J#O`« "åÜ«Ú=ÙÖ’¡ HõÅã≤áÈ~ÚOk.
=∞~°}Ï#O`«~° rq`«O QÆ∞iOz# WÖÏO\˜ ã¨OѶ∞¨ @#Å∞ D<å_»∞
áêâßÛ`«º ^ÕâßÖ’¡ =∂¢`«"Õ∞ "Õ∞^è•=ÙÅ∞ #"≥∂^Œ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. D<å\˜
=Úã≤¡OÅ∞ D ã¨OѶ¨∞@#ŠѨ@¡ Pã¨H˜Î Hõ#|~°K«Hõ áÈ=_»O qKå~°Hõ~°O.
W™ê¡g∞Ü«∞ ѨiáêÅ# ™êy# HÍÅOÖ’ =Úã≤¡O "Õ∞^è•=ÙÅ∞, ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞
`«y# ™êH∆ͺ^è•~åÅ`À #"≥∂^Œ∞ KÕã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. W™ê¡g∞Ü«∞ ѨiáêÅ#
JO`«"≥∞ÿ# `«~°∞"å`« D Ѩx PyáÈ~ÚOk.
â◊=Ü«∂„`«
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∞$`«^ÕǨxfl fã≤ÔHà◊§_»OÖ’
`˘O^Œ~K ° Ü
Õ ∞« O_ç. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞$`«∞_»∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡_≥L · O>Ë J`«_flç g∞~°∞
ã¨`Ê« ~°º=™ê#O "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ fã≤HÔ à◊√<Î åfl~°#fl =∂@. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ áêáê`«∞‡_≥·
LO>Ë J`«<˘Hõ K≥_∞» =∞Ü«∞O. ^•xfl g∞~°∞ g∞Éè∞í *ÏÅ #∞O_ç kOz"ÕÜ∞« _®
xH˜ fã≤HÔ à◊√<Î åfl~°#fl=∂@. (JO^Œ∞=Å¡ =∞$`«^ÇÕ ¨ xfl ZO`« `«fi~°QÍ â◊‡âßxH˜
fiÔHo`Õ JO`« =∞Ozk.)—— (|∞MÏi)
46 P`«‡Hõ^äŒ
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨[Å∞ =∞$`«∞_ç Éè∫uHõ
HÍÜ«∞O Z`«∞HÎ ˘x (â◊‡âßxH˜) fã≤HÔ à◊√#Î flѨÙÊ_»∞, J`«#∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»~Ú=ÙO>Ë
'##∞fl `˘O^Œ~°QÍ fã≤ÔHà◊§O_ç— JO\Ï_»∞. XHõ"Õà◊ J`«#∞ áêáê`«∞‡_»~Ú
=ÙO>Ë 'JÜ«∞ºÜ≥∂º, <åáê_»∞ QÍ#∞! g∞~°∞ ##∞fl ZHõ¯_çH˜ fã≤HÔ à◊√<Î åfl~°∞—
J#O\Ï_»∞. J`«x ѨÅ∞‰õΩÅ∞ =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞ `«Ñʨ Ü«∂=`«∞Î ã¨$+≤ì
~åã¨∞Å∞ qO\Ï~Ú. =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞ QÆ#Hõ J`«x HõO~îã° fi¨ ~°O qO>Ë
ã¨Ê$ǨÏ`«Ñ≤ÊáÈ`å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
™œYºO á⁄O^Õ"å_»∞, ™œYºO WKÕÛ"å_»∞ : F™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
`«# =ÚO^Œ∞#∞Oz XHõ â◊=O áÈ`«∞O>Ë K«∂ã≤ ''™œMϺxfl á⁄O^Õ"å_»∞
ÖËHõ ™œMϺxflKÕÛ"å_»∞—— J<åfl~°∞. J#∞K«~∞° Å∞ q+¨Ü∞« O J~°O÷ QÍHõ ''™œMϺxfl
á⁄O^Õ"å_»∞ ÖËHõ ™œMϺxflKÕÛ"å_»∞ JO>Ë Uq∞\˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ?—— J#_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''qâßfiã≤ (K«xáÈÜ«∂Hõ) WǨÏÖ’Hõ
HõëêìÅ#∞O_ç q=ÚH˜Îá⁄Ok ^Õ=Ùx HÍ~°∞}ºKèåÜ«∞ (ã¨fi~°æO)Ö’ ™œYºO
á⁄O^Œ∞`å_»∞. áêÑ≤ K«xáÈ`Õ ¢Ñ¨[Å∞, Ѩ@flO, ^ÕâO◊ , K≥@∞¡, K«`∞« ëêÊ^•Å∞,
ã¨~åfixH˜ J`«x H©_»∞#∞O_ç q=ÚH˜Î HõÅ∞æ`«∞Ok—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ J`«xH˜ WǨÏÖ’Hõ PѨ^Å Œ #∞O_ç
âßâ◊fi`«OQÍ q=ÚHÎ̃ Åaèã¨∞ÎOk. áêáê`«∞‡_»∞ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ
J`«x H©_∞» #∞O_ç âßâ◊fi`«OQÍ q=ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. F Hõq WÖÏ J<åfl_»∞:
''#∞=Ùfi K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« "≥∂HõO∆ á⁄O^ŒQeÆ Qˆ ÖÏ WǨÏÖ’HõOÖ’
rq`«O QÆ_»∞ѨÙ. JO`ÕQÍx, #∞=Ùfi K«xáÈ~Ú# `«~°∞"å`« ¢Ñ¨[ʼnõΩ h
^Ò~°˚<åºÅ #∞O_ç q=ÚH˜Î ÅaèOKÕÖÏ =∂¢`«O rq`«O QÆ_»Ñ¨‰õΩ. h‰õΩ
`≥Å∞™ê? #∞=Ùfi ѨÙ\ì̃#ѨÙÊ_»∞ JO^Œ~°∂ (ã¨O`À+¨O`À) #=Ùfi`«∞O_Õ"å~°∞.
#∞"Õfi"≥∂ U_»∞ã¨∞ÎO_Õ "å_çq. #∞=Ùfi K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ JO^Œ~°∂
U_»∞ã¨∞ÎO>Ë #∞=Ùfi #=Ùfi`«∂ LO_ÕÖÏ WHõ¯_» rq`«O QÆ_»∞ѨÙ.——
â◊"åxfl Q“~°qOKåe :– â◊=O U =∞`«ã∞¨ x÷ ^Œ~Ú<å ã¨~ˆ =∞# ã¨g∞ѨO
#∞Oz áÈ`«∞O>Ë ^•xH˜ Q“~°= ã¨∂K«HõOQÍ xÅ|_çáÈ"åe. ''g∞~°∞ â◊=O
 P`«‡Hõ^äŒ 47
=ã¨∞ÎO_»QÍ K«∂¿ãÎ xÅ|_»O_ç. Jk =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyáÈÜÕ∞ =~°‰õΩ ÖË^•
<ÕÅ g∞^Œ kOK«|_Õ =~°‰Ωõ JÖψQ xÅ|_»O_ç—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
F™êi. (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) WÖÏ¡ LÖË¡dã¨∞Î<åfl~°∞:: =∂
=ÚO^Œ∞ #∞Oz XHõ â◊=O "≥à√◊ OÎ >Ë ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^•xH˜ Q“~°=ã¨∂K«HOõ QÍ
xÅ|_ç áÈÜ«∂~°∞. PÜ«∞#`À áê@∞ "Õ∞=¸ xÅ|_çáÈÜ«∂O. `«~åfi`«
"Õ∞=Ú ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! Wk Ü«¸^Œ∞x â◊=O Hõ^•?—— J<åflO. ^•xH˜ PÜ«∞#
''â◊=O (Z=i^≥·<å) =ã¨∞ÎO_»QÍ K«∂¿ãÎ xÅ|_ç áÈ"åe—— J<åfl~°∞. "Õ~˘Hõ
LÖËY ¡ #OÖ’ ''Wk Ü«¸^Œ∞x â◊=O Hõ^• J#O>Ë, Ü«¸^Œ∞xÖ’ LO_Õk
P`«‡ HÍ^•? Jx PÜ«∞# Z^Œ∞~°∞¢Ñ¨â◊fl "Õâß~°∞—— Jx LOk. (|∞MÏi)
Ñ≤„`«∞Ö’HõOÖ’ „áê~°OÉèí ã≤÷u
=∞x+≤ K«xáÈ~Ú# ^ŒQÆæ~°∞flOz ѨÙ#~°∞`å÷# k#O =~°‰õΩ P`«‡Å∞
LO_Õ qz¢`« Ѩiã≤÷u Hõey# `å`å¯eHõ Ö’HÍxfl Ñ≤¢`«∞Ö’HõO (PÅ"≥∞
|~°̊M)ò JO\Ï~°∞.
ǨO°Ö’Hí tHí∆ J~>Ë „Ǩà◊Ü«µ~ O®ÇÍe, `Œ∞kk#~ fO°∞Ê [O°Qåe,
P `Œ~åfi`Œ Hí^® D tH∆ß J#∞Hí∞~>ÏO°∞ HÁ~^°O∞° . Hßx áåáå`Œ∞‡_«∞ #O°Hí
tHí∆ K«qK«¥_«>ÏxH˜ =Ú~^°∞ Ü«µ=∞H˜~HíO°∞Å`À #_ç¤ qO°Q˘æ>˜ì~K«∞HÁx
fO°∞Êk#~ =O°Hí∞ ã¨=∂kèÖ’ ^°∞O°ƒùO° rq`Œ~ Qõ_«Ç¨=Åã≤ L~@∞~k.
WÖÏ~>˜ Ǩiã≤u÷ <Ë ã¨`º« uO°™®¯O°∞Å∞ =∞O°}®=ã¨Ö
÷ ’ ‰õÄ_® Z^°∞O˘¯~>Ï~°∞.
WǨÏÖ’HõOÖ’ ǨÏ`ͺ, ^ÀÇ≤à◊∞§ KÕã≤# <ËO°ã¨∞÷_«∞ áÈbã¨∞ÅHí∞ Ǩ@∞ì
|_ÍQå<Ë ''ÉÏÉ’Üòµ! ##∞fl =^°Å~_ç, <ËxHí =Ú~^°∞ U<ËO~° KÕܵ« Hí∞~_Í
™®^è®O°} áœO°rq`Œ~ Qõ_∞« ѨÙ`Í——#~>ı áÈbã¨∞Å∞ J`Œ_flç =^°eÃÑ_«`ÍO®?
Z#fl>˜H© =^°eÃÑ@ìO°∞. Ѩ~°Ö’Hõq+¨Ü«∞O ‰õÄ_® JÖÏO\˜^Õ.
KÕ`«∞Å∞ HÍÖÏHõ P‰õΩÅ∞ Ѩ@∞ì‰õΩO>Ë : ''z=iH˜ ÇÍiÖ’ Z=iH≥·<®
KÍ=Ù =¸_ç#ǨC_«∞ J`Œ#∞ (ǨâÍÛ`ÍÎǨ~`À) '„ǨÉèí¥! <Ë#∞ =^°e=zÛ#
48 P`«‡Hõ^äŒ
„ǨǨ~K«~Ö’H˜ ##∞fl =∞O’™®i Ǩ~Ç≤~K«∞. <ËxǨC_«∞ (<® „Ǩ=O°Î# =∂O°∞Û
HÁx) ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ™®Î#∞— J~>Ï_«∞. JÖÏ Z#fl>˜H© [O°Qõ^°∞. J`Œ#∞
ǨxH˜=∂e# =∂@Å∞ =^°O°∞`Œ∞<®fl_«∞. (K«xáÈܵ#) ÇÍO°~^°i Ç‹#∞Hí
WǨC_˘Hí J_«∞¤`ˇO° (|O°˚Mò) UO°Ê_ç~k. ѨÙ#O°∞`Í÷# k#~ =O°Hí∞ ÇÍ~å
ã≤÷uÖ’<Ë L~>ÏO°∞——. (Y∞O∑P<ü- 23:99,100)
Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅÖ’ KåÖÏ=∞Ok ѨÙ#~°#˚ ‡ ã≤^•úO`åxfl #=Ú‡`å~°∞. HÍx
HÍx _®Hõì~ü 㨈~fiѨe¡ ~å^è•Hõ$+¨‚<£ `«# ''WO_çÜ«∞<£ Ѷ≤ÖÏã¨Ñ¶‘—— ¢QÆO^äŒO
XHõ@= ã¨OѨÙ@O, 113–116 ¿ÑrÅÖ’ ''"Õ^•Ö’¡ ѨÙ#~°˚#‡ ã≤^•úO`«O
ÅaèOK«^Œ∞—— Jx ~åâß~°∞.
ã¨`åº~°÷ q^•ºÅOHÍ~ü ‰õÄ_® `«# ѨÙ#~°˚#‡ ¢QÆO^äŒO 104= ¿ÑrÖ’
''"Õ^•Ö’¡ ѨÙ#~°˚#‡ ã≤^•úO`«O ÖË^Œ∞. D q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz <Õ#∞ E^ŒO
‰õÄ_® P_»QÆÅ#∞—— Jx ~åâß~°∞. WÖψQ J<ÕHõ=∞Ok W`«~° Ç≤ÏO^Œ∂
ѨO_ç`«∞Å∞ ‰õÄ_® ѨÙ#~°˚#‡ LO^Œ<Õ "å^Œ##∞ YO_çOKå~°∞.
¢áêK«º=∞`åÅ J^躌 Ü«∞#Hõ~ΰ '=∂H±û=ÚÅ¡~—ü "Õ^•Å#∞ J^躌 Ü«∞#O
KÕã≤# `«~°∞"å`« ''"Õ^•Ö’¡ ѨÙ#~°˚#‡ ã≤^•úO`«O ÖË^Œ∞. JO^Œ∞Ö’ Ѩ~°Ö’Hõ
"å^Œ"Õ∞ LOk—— Jx ~åâß~°∞.
=∞ǨτǨ=HíÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡~) Ç≤„`Œ∞Ö’Hí~Ö’ ã¨~Éèíq~Kı
Ǩi}®=∂efl Qõ∞i~z WÖÏ `≥eáêO°∞:
''=∞x+≤ â◊"åxfl ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛÃÑ\˜ì# `«~°∞"å`« J`«x (â◊"åxfl
"≥∂ã¨∞H˘zÛ#) ã¨ÇϨ K«~∞° Å∞ uiy "≥o§áÈ`å~°∞. "å~°ÖÏ "≥à√◊ OÎ >Ë P =∞x+≤
"åi K≥ѨÙÊÅ ã¨=fi_ç qO\Ï_»∞. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ W^ŒÌ~°∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞
J`«x ^ŒQiæÆ H˜ =™êÎ~∞° . J`«_flç ÖËÑ≤ ‰õÄ~ÀÛɡ\ì˜ H˘xfl ¢Ñ¨âfl◊ Å∞ J_»∞QÆ∞`å~°∞
.....—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
=Úx¯~ü, #H©~ü (ѨsHõ∆^Œ∂`«Å∞) : =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `«# ¢Ñ≤Ü«∞
ã¨Ç¨ÏK«~°∞_»∞ ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''L=∞~ü! ¢Ñ¨[Å∞
 P`«‡Hõ^äŒ 49
x#∞fl ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ "≥o§áÈÜ«∂Hõ h^ŒQÆæ~°‰õΩ ѨsHõ∆ ^Œ∂`«Å∞ =zÛ
#ѨÙÊ_»∞ h Ѩiã≤÷u ZÖÏ LO@∞O^À!! (=Úx¯~ü, #H©~ü J<Õ) P ^Œ∂`«Å
HõO~îã° fi¨ ~°O QÆ∞O_≥Å#∞ J^Œ~Q° ˘>Ëì ("Õ∞Ѷ∞¨ )QÆ~#˚° ÖÏ LO@∞Ok. "åi Hõà√◊ §
=∞# K«∂ѨÙefl áÈQ˘>Ëì "Õ∞Ѷ∞¨ "≥∞~°∞ѨÙÖÏ¡ LO\Ï~Ú. "å~°∞ x#∞fl T¿Ñ™êÎ~∞° ,
J^Œ~Q° ˘_®Î~∞° . (ɡ^~Œ Q° ˘_»∂)Î JkèHÍ~° ™ê÷~ÚÖ’ =∂\Ï¡_∞» `å~°∞. JѨÙÊ_»∞
h Ѩiã≤÷u ZÖÏ LO@∞O^À PÖ’zOK«∞—— Jx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D =∂@Å∞ qx ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
=∂ |∞nú, q"ÕK#« Å∞ ã¨iQÍæ LO\ÏÜ«∂?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) ''LO\Ï~Ú. WѨÙÊ_»∞#fl>Ë¡ JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® |∞núq"ÕK#« Å∞ ã¨iQÍæ<Õ
LO\Ï~Ú—— J<åfl~°∞. ''J~Ú`Õ <Õ#∞ "åi ã¨OQÆu K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï#∞——
J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l). (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) LÖË¡Y#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
ã¨=∂kè qâıëêÅ#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''L=∞~ü! [#O x#∞fl =¸_»∞
ÉÏ~°Å∞, XHõ =¸Ô~_»∞ QÆ∞O@ `«qfi JO^Œ∞Ö’ x#∞fl ѨÓ_ÕÛ ã¨=∞Ü«∞O
HÀã¨O ã≤^ŒúOQÍ LO_»∞. JѨÙÊ_»∞ h ^ŒQÆæiH˜ =Úx¯~ü, #H©~üÅ∞ =™êÎ~°∞.
"å~°∞ #Å¡QÍ (ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ) LO\Ï~°∞. `«=∞ á⁄_»"#·≥ t~À*ÏÅ#∞ <ÕÅ
g∞^Œ D_»∞ã¨∂Î =™êÎ~°∞. "åi HõO~î°ã¨fi~°O "Õ∞Ѷ¨∞QÆ~°̊#ÖÏ LO@∞Ok. "åi
he~°OQÆ∞ Hõà√◊ § ^èQŒ ^Æ QŒè Æ "≥∞~°∞ã¨∞OÎ \Ï~Ú. "å~°∞ `«=∞ á⁄_»"#·≥ ^ŒO`åÅ`À
<ÕÅ#∞ `«=Ùfi`«∂ h ^ŒQÆæ~°‰õΩ =™êÎ~°∞. "å~°∞ x#∞fl ÖËÑ≤ ‰õÄ~ÀÛɡ_®Î~°∞.
h=Ù ÉèÜ í ∞« ¢ÉèÏO`«∞_»=Ù`å=Ù. "å~°∞ x#∞fl T¿Ñ™êÎ~∞° . ÉèÜ í ∞« ÃÑ_®Î~∞° . zH͉õΩ
Ѩ~°∞™êÎ~°∞. (JѨÙÊ_»∞ h Ѩiã≤÷u ZÖÏ LO@∞O^À!)—— Jx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å∞ HõeyOKÕ D =∂@Å∞ qx
''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! P~ÀA <å Ѩiã≤÷u D~ÀA L#fl>Ë¡ LO@∞O^•? (JѨÙÊ_»∞
<å‰õΩ ѨÓiÎ ã¨Ê$ǨÏ, q"ÕK#« Å∞O\ÏÜ«∂?) Jx J_çQÍ~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
LO\ÏÜ«∞<åfl~°∞. ''J~Ú`Õ <å‰õΩ ^Õ=Ù_Õ KåÅ∞. P ÉèíÜ«∂#Hõ Hõ∆}O
#∞O_ç ##∞fl ^Õ=Ù_Õ HÍáê_»∞`å_»∞—— J<åfl~°∞ L=∞~ü (~°l). (ɡ·Ç¨Ïd)
50 P`«‡Hõ^äŒ
ã¨=∂kè ѨÅ∞‰õΩÅ∞ : XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WO\’¡ #∞Oz
|Ü«∞\˜H˘zÛ K«∂¿ãÎ JHõ¯_» H˘O^Œ~°∞ q~°QÆ|_ç #=Ùfi`«∂ LO_»@O
HõxÊOzOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "åi`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''*Ï¢QÆ`«Î! g∞~°∞
QÆ#Hõ ~°∞K«∞Å#∞ HÀã≤"Õ¿ã ^•xfl, JO>Ë =∞$`«∞º=Ùx Z‰õΩ¯=QÍ QÆ∞~°∞ΉõΩ
`≥K«∞Û‰õΩO@∞O>Ë <Õ#∞ q∞=∞‡efl D Ѩiã≤÷uÖ’ K«∂¿ã"å}˜‚ HÍ#∞. Hõ#∞Hõ
g∞~°∞ ~°∞K«∞Å∞ HÀã≤"Õ¿ã^•xfl (=∞$`«∞º=Ùx) Z‰õΩ¯=QÍ *Ï˝Ñ¨HõO KÕã¨∞
‰õΩO@∂ LO_»O_ç. ã¨=∂kè ¢Ñ¨u~ÀE '<Õ#∞ JѨiz`«"≥∞ÿ# QÆ$Ǩxfl,
<Õ#∞ XO@i`«#O QÆÅ QÆ$Ǩxfl, <Õ#∞ =∞\˜ìÅ∞¡x, <Õ#∞ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞O_Õ
QÆ$Ǩxfl— Jx JO@∞Ok.——
P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
qâ◊fiã≤Oz# ^•ã¨∞_çfl ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ# `«~°∞"å`« J`«x`À ã¨=∂kè
WÖÏ JO@∞Ok: ''ã¨∞™êfiQÆ`«O! h=Ù h WO\˜ˆH =KÕÛâß=Ù. <å (Éèí∂q∞)
g∞^Œ #_çKÕ"å~°O^ŒiÖ’ h"Õ <åÔH‰õΩ¯= ¢Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# "å_»=Ù. D~ÀA h=Ù
<åHõѨÊyOK«|_ç <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ =KåÛ=Ù. WHõ h Ѩ@¡ <Õ#∞ ZO`« ÉÏQÍ
¢Ñ¨=iΙêÎ<À K«∂_»∞.—— P `«~°∞"å`« ã¨=∂kè Hõ#∞K«∂Ѩ٠"Õ∞~° =~°‰õΩ
qã¨Îiã¨∞ÎOk. P qâßfiã≤ HÀã¨O (^≥·=^Œ∂`«Å∞) ã¨=∂kèÖ’ ã¨fi~°æO "≥·Ñ¨ÙO_Õ
H˜\˜H© `≥~°z ÃÑ_®Î~°∞.
Jqâßfiã≤x ÖË^• áêÑ≤x ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛÃÑ\˜ì# `«~åfi`« ã¨=∂kè
WÖÏ JO@∞Ok: ''h ~åHõ K≥_~¤» åHõ. #∞=Ùfi K≥_K ¤» À\˜H˜ =KåÛ=Ù. <å (Éè∂í q∞)
g∞^Œ #_çKÕ "å~°O^ŒiÖ’ h"Õ <åÔH‰õΩ¯= Jã¨Ç¨ÏºHõ~°"≥∞ÿ#"å_çq. D~ÀA
x#∞fl <åHõѨÊyOK«_»O [iyOk. #∞=Ùfi <å Jnè#OÖ’H˜ =KåÛ=Ù. WHõ
K«∂_»∞, h Ѩ@¡ <å ¢Ñ¨=~°Î# ZÖÏ LO@∞O^À.——
WÖÏ J#fl `«~åfi`« ã¨=∂kè J`«_çfl QÆ\˜ìQÍ Jk"Õ∞ã¨∞ÎOk. ^•O`À
J`«x ѨH¯õ >ˇ =ÚHõÅ∞ qiy ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ Z=ÚHõÅ∞ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ Z=ÚHõÅÖ’H˜
K˘K«∞Û‰õΩ =™êÎ~Ú. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D =∂@ K≥|∞`«∂ `«# Z_»=∞KÕu
¢"Õà◊§#∞ ‰õΩ_çKÕu ¢"Õà◊§Ö’H˜ *ÁÑ≤ÊOz K«∂ѨÙ`å~°∞. (q∞ëê¯`ü)
 P`«‡Hõ^äŒ 51
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!
g∞~°∞ ѨsHõ∆ ^Œ∂`«Å∞) =Úx¯~ü, #H©~Å ü ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ QÆ~#˚° Å∞, ã¨=∂kè
(=∞$`«∞_çfl) Jk"Õ∞Ü«∞_»O QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqOKå~°∞. JѨÊ@∞flOz <å‰õΩ U
q+¨Ü∞« O =Å¡ ‰õÄ_® =∞#âß≈Ou ÖˉΩõ O_®áÈ~ÚOk—— J<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) D=∂@ qx WÖÏ J<åfl~°∞:
''P~Úëê! Hõà◊§‰õΩ ã¨∞~å‡ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë ZO`« K«Å¡QÍ LO@∞O^À
=Úx¯~ü, #H©~üÅ HõO~î°ã¨fi~°O ‰õÄ_® qâßfiã≤ K≥=ÙʼnõΩ JO`« Ǩ~ÚQÍ
LO@∞Ok. JÖψQ Z=iÔH<· å `«Å<˘Ñ≤Ê =¿ãÎ J`«x `«e¡ ZO`À ¢¿Ñ=∞`À
J`«x `«Å =uÎ#ѨÙÊ_»∞ J`«xH˜ ZO`« Ǩ~ÚQÍ LO@∞O^À qâßfiã≤x
ã¨=∂kè Jkq∞#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® JO`Õ Ç¨~ÚQÍ LO@∞Ok. P~Úëê!
^Õ=Ùx q+¨Ü∞« OÖ’ J#∞=∂xOKÕ"åiH˜ <åâ◊#O `«Ñʨ ^Œ∞. HÀ_çQ∞Æ _»∞¤ g∞^Œ
~å~Ú ÃÑ\˜ì Jkq∞#@∞¡ JÖÏO\˜"åix ã¨=∂kè Jk"Õ∞ã¨∞OÎ k.—— (u~°‡l)
ã¨=∂kè ѨsHõ∆ : ''g∞O°∞ ã¨=∂^è∞° ÅÖ’ ǨsH˜~∆ K«|_«`ÍO°∞. qâÍfiã≤x
ã¨=∂kèÖ’ L~z#ǨC_«∞ J`Œx HõO°‡Å∞ (Éè“uHíO°¥Ç¨~Ö’ =zÛ) J`Œx
K«∞@¥ì KÕO°∞`Íܵ. ǨsHí∆ (#O°Hí)^°¥`ŒÅ∞ Z@∞ #∞~_ç O®=_ÍxH˜
„Ǩܫµufl~z<® P HíO°‡Å∞ ÇÍix xO’kè™®Îܵ.
`ŒO°∞ÇÍ`Œ XHí ^≥·=^°¥`Œ =zÛ, 'P =ºH˜Î Qõ∞i~z h Jaè„áåÜ«µ~
Uq∞>©?— Jx J_«∞Qõ∞`Í_«∞. qâÍfiã≤ 'Z=ifl Qõ∞i~z?— Jx J_«∞Qõ∞`Í_«∞.
'=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡~)x Qõ∞i~z— J#~>Ï_«∞ ^≥·=^°¥`Œ. JǨC_«∞ qâÍfiã≤
'DÜ«µ# xã¨û~^ÕÇϨ ~Qå ^Õ=Ùx „Ǩ=HíxÎ <Ë#∞ ™®Híº∆ q∞ã¨∞<Î ®fl#∞— J~>Ï_«∞.
'Jܵ`Ë DÜ«µ# ^Õ=Ùx „Ǩ=HíÎx hH≥ÖÏ `ˇÅ∞ã¨∞?— Jx ^≥·=^°¥`Œ =∞m¡
„Ǩtfl™®Î_«∞. qâßfiã≤ 'DÜ«µ# ^≥·=„Ǩ=HíÎx <Ë#∞ ™®Hí∆ºq∞ã¨∞Î<®fl#∞—
J#~>Ï_«∞. JǨC_«`ŒxH˜ ã¨fiO°æâ◊∞ÉèíÇÍO°Î qxÊ~K«_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.
Hßx ã¨`ºŒ uO°™®¯ix ã¨=∂kèÖ’ L~z#ǨC_«∞ J`Œ_flç ǨsHõ∆ ^°¥`ŒÅ
#∞~_ç Hßáå_Ë U ã¨`Œ¯O®‡ J`Œx ^°QõæO° L~_«^°∞. ^≥·=^°¥`Œ J_çy#
52 P`«‡Hõ^äŒ
„Ǩâ◊flÅHí∞ J`Œ#∞ ã¨~°~Ú# ã¨=∂^è®#Å∞ W=fiÖË_«∞. JǨC_«∞ `ŒÅÃÑ·
JyflHí}=Ú~_Ë XHí K«`Œ∞ë®Ê^°~ „Ǩ`ŒºHí∆"≥∞ÿ, J`Œ_çfl HÁO°_Í`À HÁ@ì_«~
„áåO°~aèã∞¨ ~Î k. J`Œ#∞ Z~`Œ Jiz w ÃÑ>˜<ì ® ^®xÃÑ· ZÖÏ~>˜ „ǨÉÏè =~
L~_«^°∞.—— (JǨχ^ü)
Wk L^®Ç¨ÏO°}Hí∞ ¿Ñ~˘¯#|_ç# tHí∆ =∂„`ŒÇ∞ı . W^ÕHßHí∞~_Í W~Hß
J<ËHíO°HßÅ tHí∆Å∞ ã¨=∂kèÖ’ ^°∞O°˚#∞Å∞ J#∞Éèíq™®ÎO°∞. ǨO°Ö’Hí
„Ǩܫ∂}~Ö’x D`˘e =∞lb tHí∆ #∞~_ç `ŒÇ≤Ê~K«∞Hí∞#flÇÍ_Ë x*ÏxH˜
Hí$`ÍO°∞÷_«∞. ^®xH’ã¨~ ã¨<®flǨÅ∞ KÕã¨∞H’ÇÍeû# KÀ@∞ WǨÏÖ’HíÇı∞.
|~å a<£ PlÉò (~°l) Hõ^äŒ#O: "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "≥O@
XHõ J<åfls =Úã≤¡O [<å*ÏÖ’ áêÖÁæ#_®xH˜ |Ü«∞Å∞^Õi â◊‡âßxH˜
KÕ~°∞‰õΩ<åfl=Ú. â◊"åxfl WOHÍ ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ ÃÑ@ìÖË^Œ∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) â◊‡âß#OÖ’ FKÀ@ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. "Õ∞=Ú ‰õÄ_® PÜ«∞# K«∞@∂ì
‰õÄ~°∞Û<åfl=Ú. =∂ `«ÅÅÃÑ· Ѩ‰Ω∆õ Å∞ ‰õÄ~°∞Û<åflÜ«∂ J#flO`« ™ê=^è•#OQÍ,
xâ◊≈|ÌOQÍ "Õ∞=Ú ‰õÄ~°∞Û<åfl=Ú. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) KÕuÖ’ XHõ Hõ¢~°
LOk. PÜ«∞# P Hõ¢~°`À <ÕÅ g∞^Œ wã¨∂Î HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ `«Å ÃÑ·HÔ uÎ ''g∞~°∞
ã¨=∂kè tHõ∆ #∞O_ç ^Õ=Ù_çfl â◊~} ° ∞ "Õ_∞» HÀO_ç—— J<åfl~°∞. D=∂@ PÜ«∞#
Ô~O_»∞ =¸_»∞ ™ê~°∞¡ J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
ã¨=∂kèÖ’ qâßfiã≤ Ѩiã≤÷u :– ''ã¨`åºxfl qâ◊fiã≤Oz# ^•ã¨∞_»∞
¢áêѨOzHõ Éèí=|O^è•Å∞ `≥OK«∞H˘x Ѩ~°Ö’HõO "≥·Ñ¨Ù ^Œ$+≤ì ™êi™êÎ_»∞.
PHÍâ◊O #∞O_ç HÍOu=∞O`«"≥∞ÿ# =ÚY=~°Ûã¨∞û Hõey# J<ÕHõ=∞Ok
^≥=· ^Œ∂`«Å∞ J`«x ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =™êÎ~∞° . "åi =ÚMÏÅ∞ ã¨∂~°∞ºxÖÏ ^ÕnǨº
=∂#~Qå "≥eyáÈ`«∞~>Ï~Ú. ÇÍ~å qâÍfiã≤ H’ã¨~ ã¨fiO°æ =¢™®ÎÅ∞, ã¨fiO°æ
ã¨∞ÇÍã¨#Å∞ fã¨∞HÁzÛ J`«x Hõ#∞K«∂Ѩ٠"Õ∞~° =~°‰õΩ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~°∞.
`«~∞° "å`« ¢Ñ¨^•è # =∞~°}^Œ∂`« (ǨϢ[`ü W¢*Ï~¸Öò) J֡Ƿ Ï≤ ã¨ûÖÏO =zÛ
J`«x `«Å"≥·Ñ¨Ù ‰õÄ~˘Ûx ''Ѩq¢`å`͇! h „ǨÉèí∞=Ù =∞xflOѨÙ, „Ǩã¨#fl`Í
ÉèÏQͺŠ"≥·Ñ¨ÙHí∞ |Ü«µÅ∞^ÕO°∞—— J~>ÏO°∞. JǨC_«∞ qâÍfiã≤ P`Œ‡
 P`«‡Hõ^äŒ 53
ǨO°=∞ã¨~`À+¨~`À =∞O°∞Hí∆}Çı∞ ^ÕǨÏ~ #∞~_ç J`Œº~`Œ ã¨∞ÅÉèí~Qå
"≥Å∞=_«∞`Œ∞~k. ^®xfl PÜ«∞# KÕuÖ’ Ѩ@∞ì‰õΩO\Ï~°∞.
JO`«Ö’ W`«~° ^≥·=^Œ∂`«Å∞ Ô~ѨÊáê@∞Ö’ P P`«‡#∞ PÜ«∞#
^ŒQ~æÆ ∞° flOz fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. "å~°∞ ^•xfl ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x J`«ºO`« ã¨∞"åã¨#
Hõey# Hõã¨∂Îi`À ‰õÄ_ç# =¢ã¨ÎOÖ’ K«∞@∞ìH˘x fã≤H≥à®ÎO°∞. ^•iÖ’
J<ÕHõ=∞Ok ^≥·=^Œ∂`«Å∞ `å~°ã¨Ñ¨_»`å~°∞. "å~°O`å ''D Ѩq¢`å`«‡
Z=ik?—— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''Wk Ñ¶Ö ¨ Ï<å =ºH˜Î ‰õΩ=∂~°∞_»∞
ѶÖ
¨ Ï<å =∞x+≤ P`«‡—— Jx WǨÏÖ’HõOÖ’ Ñ≤Å=|_Õ Ju ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ¿Ñ~°∞#∞
¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î K≥|∞`å~°∞.
Dq^èŒOQÍ P ^≥·=^Œ∂`«Å∞ WǨÏÖ’HõO ã¨g∞ѨOÖ’x PHÍâßxH˜
KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. "å~°∞ PHÍâ◊ ^•fi~åÅ∞ `≥~°==∞O\Ï~°∞. ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞
PHÍâ◊^•fi~åÅ∞ `≥~°∞™êÎ~°∞. qâßfiã≤ P`«‡#∞ Ѩ@∞ì‰õΩ#fl ^≥·=^Œ∂`«Å∞
֒ѨeH˜ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~∞° . "åix "≥Ú^Œ\˜ PHÍâ◊OÖ’x ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ J#∞ã¨iã¨∂Î
P qâßfiã≤ P`«‡ "≥O@ Ô~O_»=PHÍâßxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. WÖÏ „Ǩu
PHßâ◊~Ö’x ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ ^®fiO®Å∞ `ˇO°z P â◊∞ÉèÏ`Œ‡#∞ Ѷ¨∞#~Qå
™®fiQõuOz PjO°fikã¨∂Î ^•x "≥O@ U_»= PHÍâßxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
U_«= PHßâ◊~Ö’H˜ "≥o§ P P`«‡#∞ ã¨$+≤ìHíO°Î ã¨xflkèÖ’ „Ǩ"Õâ◊
ÃÑ_«`ÍO°∞. (JHí¯_« P P`Œ‡ ã¨$+≤ìHíO°ÎHí∞ ™®ë®ì~Qõ„Ǩ}®=∞~ KÕã¨∞Î~k.)
ã¨$+≤ìHíO°Î ''<®D ^®ã¨∞x ¿ÑO°∞ Wb¡<ü (ã¨`«¯~°‡Å z\Ïì)Ö’ O®ã≤ J`Œ_çfl
uiy Éè¥í Ö’HÍxH˜ fã≤Hà≥ §◊ ~_ç. <Õx`«_flç (Éè∂í Ö’HõÑÙ¨ ) =∞\˜`ì À ã¨$+≤Oì Kå#∞.
JO^Œ∞Ö’ˆH W`«_çfl ѨOÑ≤™êÎ#∞. JO^Œ∞Ö’ #∞OKÕ W`«_çfl uiy ¢|uH˜Oz
ÖËѨÙ`å#∞—— Jx P*Ï˝Ç≤™®Î_«∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ P P`Œ‡#∞ ã¨=∂kè
Ö’x P qâÍfiã≤ ^ÕǨÏ~Ö’ uiy „Ǩ"Õâ◊ÃÑ_«`ÍO°∞.
ã¨=∂kèÖ’ #Å¡x â◊s~°O`À, he Hõà◊§`À LO_Õ (=Úx¯~ü, #H©~ü
J<Õ) W^°OÌ ∞° ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ =zÛ J`«_flç ÖËÑ≤ ‰õÄ~ÀÛɡ_®Î~∞° . J`Œx ã¨=∂kè
54 P`«‡Hõ^äŒ
J`Œx Hí#∞K«¥Ñ¨Ù "Õ∞O°Hí∞ qâÍÅO KÕÜ«∞|_»∞`Œ∞~k. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
J`«xH˜ ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨Îq∞ã¨∞Î#fl@∞¡ QÀK«iã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»`«#∞ Hõà◊√§
#∞Å∞ѨىõΩO@∂ ÖËz ‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞. ^≥·=^Œ∂`«Å#∞ K«∂_»QÍ<Õ (`«##∞
"å~°∞ ¢Ñ¨tflOK«_®xH˜ =KåÛ~°x ÉèÏqOz) ''=ÚO^Œ∞ ##∞fl (Jã¨~)ü #=∂*ò
KÕÜ∞« x=fiO_ç.—— JO\Ï_»∞.
(J`«x #=∂*ò =Úyã≤#) `«~°∞"å`« ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''h „ǨÉèí∞=Ù
Z=O°∞?—— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î '' <å ¢Ñ¨Éèí∞=Ù JÖÏ¡ÇπÏ—— Jx
ã¨=∂^è•#q∞™êÎ_∞» . uiy ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ''h ^èO° ‡° ~ Uq∞>©?—— Jx J_»∞QÆ∞
`å~°∞. ''<å ^è~Œ ‡° O W™ê¡O—— JO\Ï_»`#« ∞. ''ã¨~ˆ , (O°∞A=∂O°~æ K«¥Ç¨_ÍxH˜)
g∞Ö’ ¢Ñ¨ÉèíqOz# =∞x+≤ Qõ∞i~z h Jaè„áåÜ«µ~ Uq∞>©?—— J~@¥
^≥·=^Œ∂`«Å∞ =∞m§ „Ǩtfl™®ÎO°∞. ^®xH˜ P ѨÙ}®º`Œ∞‡_«∞ ''PÜ«∞# ^Õ=Ùx
¢Ñ¨=HõΗ— Jx K≥|∞`Í_«∞. ''PÜ«∞# ^≥·=¢Ñ¨=HõÎx hÔHÖÏ `≥eã≤Ok?—— Jx
J_»∞QÆ∞`å~°∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞. ''<Õ#∞ ^≥=· ¢QÆO^äOŒ (Y∞~üP<£) K«k"å#∞, ^•xfl
#q∞‡ Jk ^≥·=¢QÆO^äŒ"Õ∞#x ^èŒ$=ѨiKå#∞—— JO\Ï_® qâßfiã≤.
JǨC_«∞ PHßâ◊~ #∞~_ç ''<® ^®ã¨∞_«∞ x[~ K≥áåÊ_«∞. J`ŒxH˜
ã¨fiO°æ =„™®ÎÅ∞ ^è°i~Ǩ*Ëã≤, ã¨fiO°æ ǨO°∞Ѩ٠ǨO°K«~_ç† (ã¨=∂kèÖ’) ã¨fiO°æ~
"≥·Ñ¨Ù~_Ë H˜>˜H©x `ˇO°zÃÑ@ì~_ç—— Jx Jâ◊s~°"å}˜ qxÊã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ
^≥=· ^Œ∂`«Å∞ "≥Ú^Œ@ ã¨=∂kèÖ’ #~°HOõ "≥Ñ· Ù¨ O_Õ H˜\H˜ © `≥~∞° ™êÎ~∞° . J@∞"≥Ñ· Ù¨
#~°HõOÖ’x Jyfl*ÏfiÅÅ∞ XHõ^•<˘flHõ\˜ q∞OˆQã¨∂Î ZO`À ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ
HõxÊ™êÎ~Ú. (qâßfiã≤ P cèHõ~° ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ Ö’Ö’# ÉèíÜ«∞Ѩ_»`å_»∞.)
JO`«Ö’<Õ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ J`«x`À ''^Õ=Ù_»∞ x#∞fl ZÖÏO\˜ PѨ^Œ #∞O_ç
~°HO∆˜ Kå_À K«∂_»∞—— JO\Ï~°∞.
P `«~°∞"å`« ã¨=∂kèÖ’ #~°HõO "≥·Ñ¨ÙO_Õ H˜\˜H© =¸¿ãã≤, ã¨fi~°æO
"≥Ñ· Ù¨ O_Õ H˜\H˜ © `≥~∞° ™êÎ~∞° . ^•O`À P qâÍfiã≤ ã¨=∂kèÖ’H˜ ã¨fi~°æ "åÜ«Ú=Ù,
ã¨∞"åã¨#Å∞ =™êÎ~Ú. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ J`«x`À ''W^Õ h (âßâ◊fi`«)
x"åã¨O. h=Ù (¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ W™ê¡OѨ@)¡ qâßfi㨠ã≤u÷ Ö’ rqOKå=Ù. qâßfiã¨
 P`«‡Hõ^äŒ 55
ã≤÷uÖ’<Õ h‰õΩ =∞$`«∞º=Ù =zÛOk. ^≥·=z`«Î=∞~Ú`Õ qâßfi㨠ã≤÷uÖ’<Õ
h=Ù ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# (ã¨=∂kè) #∞O_ç ÖË™êÎ=Ù—— J#O\Ï~°∞.
P `Œ~åfi`Œ Ѷ∂¨ >ˇ#· ã¨∞Qõ~^è° Ç¨i=∞à◊~`À Ys^≥#· ^Œ∞ã¨∞Å
Î ∞ ^èiŒ Oz#
™œO^Œ~º° =O`«∞_≥#· XHõ`#« ∞ =zÛ ''h‰õΩ Ѩ~=° ∂#O^ŒO HõeOæ KÕ â◊∞ÉèÇí ÍO°Î
q#∞—— J~\Ï_»∞. qâßfiã≤ J`«_çfl K«∂ã≤ ''Z=~°∞ h=Ù, h =ÚYOÖ’
=∞Oz`«#O zǨflÅ∞ HõxÊã¨∞Î<åfl~Ú?—— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ_»∞. ^•xHÍ =∞x+≤
''<Õ#∞ h ã¨`¯« ~°‡Å ~åã≤x—— JO\Ï_»∞. qâßfiã≤ (D=∂@ q#QÍ<Õ ã¨O`À+¨O
`À) ''J~Ú`Õ ¢Ñ¨Éèí∂! (WѨÙÊ_Õ) ¢Ñ¨à◊Ü«∞O fã¨∞‰õΩ~å, <Õ#∞ (ã¨fi~°æOÖ’x)
<å"åà◊√§ (ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å∞), Éè’QÆÉèÏQͺŠ^ŒQÆæiH˜ "≥àÏÎ#∞—— JO\Ï_»∞.
ã¨=∂kèÖ’ Jqâßfiã≤ Ѩiã≤÷u : WHõ Jqâßfiã≤ q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ
J`«#∞ ‰õÄ_® ¢áêѨOzHõ Éèí=|O^è•Å∞ `≥OK«∞H˘x Ѩ~°Ö’HõO "≥·Ñ¨Ù ^Œ$+≤ì
™êi™êÎ_»∞. J~Ú`Õ J`«x ¢áê}O fÜ«∞_®xH˜ (ÉèíÜ«∞OHõ~°∞Öˇ·#) #Å¡x
^≥·=^Œ∂`«Å∞ F QÀ<≥Ѩ\Ïì fã¨∞H˘x =™êÎ~°∞. "å~°`«x =ÚO^Œ∞ Hõ#∞K«∂ѨÙ
"Õ∞~°^•HÍ (J`«ºkèHõ ã¨OYºÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~°∞. `«~åfi`« ¢Ñ¨^•è # =∞~°}^Œ∂`«
(=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü) =zÛ J`«x `«Å "≥·Ñ¨Ù ‰õÄ~˘Ûx ''^Œ∞~å`å‡! ^≥·"å¢QÆǨÏO
"≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õ~∞° —— JO\Ï_»∞.
HÍx P ^Œ∞~å`«‡ f¢="≥∞ÿ# ÉèíÜ«∞O`À â◊s~°O #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜
~å‰õΩO_® ֒ѨÖË J@∞W@∂ u~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ =∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü
=Úà◊§ HõOѨÃÑ· #∞Oz `«_çã≤# QÆ∞_»¤ ÖÏy#@∞¡ J`«x ^ÕǨÏO #∞Oz
P`«‡#∞ |Å=O`«OQÍ ÖÏy f™êÎ_»∞. P `«~°∞"å`« W`«~° ^≥·=^Œ∂`«Å∞
~Ô Ñ¨Êáê@∞Ö’ J`«x KÕu #∞O_ç ^•xfl fã¨∞H˘x QÀ<≥Ñ\ ¨ ÏìÖ’ K«∞\˜ì "≥Ú^Œ\˜
PHÍâ◊O "≥Ñ· Ù¨ fã≤HÔ àÏÎ~∞° .
P ^Œ∞~å`«‡ #∞Oz ‰õΩo§áÈ~Ú# â◊=O #∞Oz "≥Å∞=_Õ@@∞=O\˜
f¢="≥∞#ÿ ^Œ∞~°Oæ ^èOŒ "≥Å∞=_»∞`«∞Ok. ^•iÖ’ `å~°ãѨ _¨ Õ W`«~° ^≥=· ^Œ∂`«
ÅO`å ''D ^Œ∞~å`«‡ Z=i^Œ——x J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^Œ∞~å`«‡#∞ Ѩ@∞ì‰õΩ#fl
56 P`«‡Hõ^äŒ
^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''Wk Ѷ¨ÖÏ<å =ºH˜Î ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Ѷ¨ÖÏ<å =∞x+≤ P`«‡—— Jx
WǨÏÖ’HõOÖ’ Ñ≤Å∞=|_Õ Ju xHõ$+¨"ì ∞≥ #ÿ ¿Ñ~°∞#∞ ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î K≥|∞`å~°∞.
Dq^èOŒ QÍ "å~°∞ WǨÏÖ’Hõ ã¨g∞ѨOÖ’x PHÍâßxH˜ KÕ~∞° H˘x ^•x ^•fi~°O
`≥iÑ≤OK«_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ~°∞. HÍx JHõ¯_ç ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ (^Œ∞~å`«‡#∞
Jã¨Ç≤ϺOK«∞‰õΩO@∂) ^•fi~°O `≥~°=~°∞.
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) WÖÏ „Ǩ=z㨥ΠWHí¯_« ''=∂ 㨥Hí∞ÎÅ∞ uO°ã¨¯i~z
ÇÍ>˜ Ǩ@¡ `ŒÅaO°∞ã¨∞`À =º=ǨÏi~z#ÇÍi H’ã¨~ PHßâ◊ ^®fiO®Å∞ Z#fl>˜H©
`ˇO°=|_«=Ù. 㨥k ɡ[˚~ Qõ∞~_Í X~>ˇ ^°¥O°_«~ Z~`Œ J™®^è°ºÇ‹Ø ÇÍO°∞
ã¨fiO°æ~Ö’ „ǨÇıt~K«_«~ Hí∂_Í J~`Ë J™®^è°º~—— (7:40) J<Õ Y∞~üP<£
ã¨∂H˜Î ѨiOî Kå~°∞.
P `Œ~åfi`Œ ã¨$+≤ìHíO°Î ''D ^®ã¨∞x ¿ÑO°∞ Ü«∂=`Œ∞Î Éèí¥Ö’HßÅ Hí~>Ë
J^äó° áå`Íà◊~Ö’ L~_Ë 'ã≤r<˚ —ü (^°∞+¨¯O°‡Å z\Ïì)Ö’ O®ã≤, J`Œx P`Œ‡#∞
Éèí¥Ö’HõO "≥·Ñ¨Ù‰õΩ fã≤H≥à◊§~_ç—— Jx P*Ï˝Ç≤™®Î_«∞. =∞O°}^°¥`ŒÅ∞ P
^°∞O®`Œ‡#∞ ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_«Û|_ç# ^®x ^ÕǨÏ~Ö’H˜ qã≤iǨ_Õ™®ÎO°∞.
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) D ã¨~Qõu K≥|∞`Œ¥ ''^Õ=ÙxH˜ ™®>˜ HíeÊ~z#ÇÍ_«∞
PHßâ◊~ #∞~_ç J=∂~`Œ~ J^ä°óáå`Íà◊~Ö’H˜ Ǩ_çáÈܵ#>ı¡. WHí J`Œ_çfl
ǨHí∆∞Öˇ·<® á⁄_«∞K«∞Hí∞ u~>Ïܵ, ÖË^® Qåe Jܵ<® ZuÎ ^°¥O°~Qå qã≤i
Ǩ_«"Õã¨∞Î~k—— (22:31) J<Õ Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î ѨiîOKå~°∞.
P `Œ~åfi`Œ P JqâÍfiã≤ ^°QOæõ H° ∞í W^°OÌ ∞° ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ =zÛ qâÍfiã≤x
J_çy#>Ë¡ HÁxfl „Ǩâ◊flÅ∞ J_«∞Qõ∞`ÍO°∞. ^®xHí`Œ#∞ ã¨=∂^è®#~ K≥ǨÊÖËHí
''JÜ«µºÜˇ∂º, <®Hıg∞ `ˇeÜ«µ^Õ!—— J~>Ï_«∞. JǨC_«∞ PHßâ◊~ #∞~_ç
''J`Œ#∞ J|^°ú=∂_Í_«∞. J`ŒxH˜ Jyfl =„™®ÎÅ∞ Hí@ìɡ>ì̃, JyflǨ_«Hí g∞^°
Ǩ~_«É@ ˇ ~ì _ç. J`Œx H’ã¨~ ã¨=∂kèÖ’ #O°H~í "≥Ñ· Ù¨ ~_Ë H˜>H˜ © `ˇOz° ÃÑ@ì~_ç——
Jx Jâ◊s~°"å}˜ qxÊã¨∞OÎ k. ^®x „ǨHßO°~ P ã¨`ºŒ uO°™®¯iH˜ „ǨàÜ ◊ µ« ~
^•HÍ ^°∞O°ƒùO°ÉÏ^è°Å∞ HíeQÕÖÏ UO®Ê@=Ù`Œ∞~k.
P`«‡Hõ^äŒ 57
J~Ú`Õ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ "≥Ú^Œ@ J`«x ã¨=∂kèÖ’ ã¨fi~°æO "≥·Ñ¨ÙO_Õ
H˜\H˜ © `≥~∞° ™êÎ~∞° . J@∞"≥Ñ· Ù¨ ã¨fi~°Oæ Ö’x ™œO^Œ~º° O, Éè’QÆÉÏè QͺŠ^Œ$â◊ºO
J`«xH˜ Hõ#∞ÅѨO_»∞QÆQÍ HõxÊã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ J`«x`À
''(ã¨`åºxfl u~°ã¯¨ iOK«_O» =Å¡) ^Õ=Ù_»∞ x#∞fl ZÖÏO\˜ =∞ǨÉèÏQͺxH˜
^Œ∂~°O KÕâß_À K«∂_»∞—— J#O\Ï~°∞. P `«~åfi`« "å~°∞ P H˜\H˜ x© =¸¿ãã≤
#~°HOõ "≥Ñ· Ù¨ O_Õ H˜\H˜ © `≥~z
° ÃÑ_»`å~°∞. J@∞"≥Ñ· Ù¨ #~°HOõ Ö’x Jyfl*ÏfiÅÅ∞
XHõ^•<˘flHõ\˜ q∞OˆQã¨∂Î ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''WHõ h (âßâ◊fi`«) x"åã¨O W^Õ. #∞=Ùfi
(¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ rq`åO`«O W™ê¡OѨ@¡) JѨ#=∞‡HõO`À rqOKå=Ù. JѨ
#=∞‡HõOÖ’ L#fl ã≤u÷ Ö’<Õ h‰õΩ =∞$`«∞º=Ù HÍ>ËãO≤ k. ^≥=· z`«"Î ∞≥ `ÿ Õ #∞=Ùfi
JѨ#=∞‡HõO`À<Õ (¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å#) ã¨=∂kè #∞O_ç ÖË™êÎ=Ù—— Jx JO\Ï~°∞.
`«~°∞"å`« J`Œx ǨHí¯>ˇ=ÚHíÅ∞ qiy XHí "≥·Ñ¨Ù #∞~z =∞O˘Hí "≥·Ñ¨ÙHí∞
á⁄_«∞K«∞Hí∞ =KÕÛ@~`ŒQå ã¨=∂kè Hí∞~z~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞~k.
P `ŒO∞° ÇÍ`Œ J`«ºO`« ^°∞O®fiã¨#`À Hí∂_ç# =ÚiH˜ |@ìÅ∞ ^èi° ~z#
F Hí∞O°¥Ç≤ J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ =™êÎ_»∞. Jqâßfiã≤ J`«_çfl K«∂ã≤ ''Z=~°∞ h=Ù,
h =ÚYOÖ’ H©_»∞ zǨflÅ∞ HõxÊã¨∞Î<åfl~Ú—— JO\Ï_»∞. ^•xH˜ ‰õΩ~°∂Ñ≤
''<Õ#∞ h ^°∞+¨¯O°‡Å O®ã≤x—— Jx K≥|∞`å_»∞. ^®~`À J`Œ#∞ (f¢=OQÍ
ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∂) ''J~Ú`Õ ¢Ñ¨Éèí∂! ¢Ñ¨à◊Ü«∞O fã¨∞‰õΩ ~å‰õΩ—— JO\Ï_»∞.
(JǨχ^£, J|¥^®=Ó^£, q∞뮯`ü ǨÏnã¨∞Å P^è•~°OQÍ)
ã¨=∂kèÖ’ ^•ã¨∞_çfl ѨsHõ∆^Œ∂`«Å∞ ¢Ñ¨tflOK«_»O J~Ú# `«~°∞"å`«
J`«x P`«‡#∞ J`«x ^ÕǨÏO #∞O_ç "Õˆ~ KÀ\˜H˜ `«~°e™êÎ~°∞. ã¨[˚#∞Å
P`«‡Å#∞ ã¨Ñ¨Î=∂HÍâ◊OÖ’x ''Wb¡<£—— J<Õ KÀ\˜H˜, ^Œ∞~°˚#∞Å P`«‡Å#∞
U_»= áê`åà◊Ö’HõOÖ’x ''ã≤r˚<£—— J<Õ KÀ\˜H˜ `«~°e™êÎ~°∞. (+¨Ô~ã¨∞#fl)
Ç≤ÏO^Œ∂=∞`« qâßfi™êÅ∞ : =∞~°}ÏxH˜, JOu=∞k<åxH˜ =∞^躌 LO_Õ
ã≤÷ux Ç≤ÏO^Œ∂=∞`« âߢ™êÎÅ∞ ''Ñ≤`«$Ö’HõO—— JO@∞<åfl~Ú. Ñ≤`«$Ö’HõO
58 P`«‡Hõ^äŒ
¢Ñ¨™êÎ=#Å∞ "Õ^•Ö’¡#∂ L<åfl~Ú, ѨÙ~å}ÏÖ’¡#∂ L<åfl~Ú.
''Z=Ô~·`Õ JyflÖ’ HÍÅÛ|_®¤~À, Z=Ô~·`Õ HÍÅÛ|_»ÖË^À "å~°∞ =∞^茺
PHÍâ◊OÖ’, `«=∞ "≥Ú‰õΩ¯|_»∞Å∞ K≥e¡OK«_»O ^•fi~å ã¨∞MÏÅ#∞ á⁄O^Œ∞
`«∞<åfl~°∞.—— (Ü«∞Aˆ~fi^ŒO. J^蕺ܫ∞O–19, =∞O¢`«O–60)
''Ü«∞=∞^Œ∂`« ZO`À qA˝_∞» . PÜ«∞# K«xáÈ~Ú# =∞x+≤ P`«‡#∞
Ñ≤`«$Ö’HÍxH˜ 'Ñ≤`«$—QÍ =∂ˆ~O^Œ∞‰õΩ ѨOÑ≤™êÎ_»∞.—— (J^èŒ~°fi}"Õ^ŒO.
HÍO_»O18, ã¨∂HõÎO2, =∞O¢`«O27)
''Ü«∞=Ú_çfl ^Œi≈OK«∞HÀ. ÃÑ^ŒÌÅ P`«‡Å`À HõÅ∞ѨÙ. ™êfi`«O¢`«ºO
=∞iÜ«Ú Ñ¨Ù}ºHÍ~åºÅ ¢Ñ¨uѶ¨ÖÏxfl L#fl`«"≥∞ÿ# ã¨fi~°æOÖ’ á⁄O^Œ∞.
áêáêÅ#∞, ^ÒëêìºÅ#∞ áê~°¢^Àe ^ÕnѨº =∂#=∞~Ú# â◊s~åxfl
ã¨OáêkOK«∞.—— (~°∞ˆQfi^ŒO)
''+¨¢_»O¢^è•Å (^ÕÇϨ O) #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_ç P`«‡ `«# ~°OQÆ∞, PHÍ~°O
¢Ñ¨HÍ~°O J^Œ$â◊º"≥∞ÿ# â◊s~°OÖ’xH˜ ¢Ñ¨"Õtã¨∞ÎOk. Z=~°∂ P P`«‡#∞
K«∂_»Ö~Ë ∞° . Jëêì=Ü«∞"åÅ∞ Hõ#|_»x P P`«‡ ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ K«Å#O HõeQˆ
LO@∞Ok. Jk ZÖÏO\˜ =∂~°∞Ê =Å¡QÍx, q<åâ◊O =Å¡QÍx JO`«O
HÍ^Œ∞.... ^Œ∞+¨µìÅ∞ ~Àkã¨∂Î, ǨǨHÍ~åÅ∞ KÕã¨∂Î cèuÅ∞¡`«∂, ÉèíÜ«∞O`À
HõOÑ≤ã¨∂Î `«=∞ â◊s~°OÃÑ· ^≥|ƒÅ∞ Ѩ_»∞`«∞O_»QÍ Ü«∞=∞~åA QÆ$ǨxH˜
"≥àÏÎ~°∞.—— (=∞ǨÉèÏ~°`«O– ¿Ñr.370)
ã¨=∂kèÖ’ Y∞~üP<£ áê¢`«
k=ºY∞~üP<£ ˆH=ÅO áê~åÜ«∞}O KÕÜ«∞_®xH˜ =∂¢`«"Õ∞ J=`«
iOK«ÖË^Œ∞. Y∞~üP<£x ^≥·=¢áÈHõÎ ¢QÆO^äŒ=∞x qâ◊fiã≤Oz# ¢Ñ¨u =Úã≤¡O
^•xfl ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ K«^∞Œ =Ù`«∂, ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O PK«iã¨∂Î
LO_®e. JѨÙÊ_Õ Jk "åiH˜ WǨÏÖ’HõOÖ’#∂, Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂
¢Ñ¨Ü≥∂[#HÍi J=Ù`«∞Ok. ã¨=∂kèÖ’ ‰õÄ_® Jk "åiH˜ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O
KÕ~∂° ~°∞Û`«∞Ok.
 P`«‡Hõ^äŒ 59
ǨϢ[`ü LÉÏ^• a<£ ™êq∞`ü (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ~å¢u"Õà◊ g∞~°∞ #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜
xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ (aQÆ~æ Q° Í Ñ¨iOî K«O_ç. P â◊|OÌ qx Ã+·`å#∞Å∞,
^Œ∞~å‡~°Ñæ Ù¨ Éè∂í `åÅ∞ áêiáÈ`å~Ú. QÍeÖ’ (`Õe Ü«∂_»∞`«∂) =KÕÛáÈÜÕ∞
^≥·=^Œ∂`«Å∞ ‰õÄ_® P â◊|ÌO qO\Ï~°∞. WO\’¡ L#fl"å~°∞ ‰õÄ_® qx
g∞`Àáê@∞ #=∂*ò KÕ™êÎ~°∞. D~å¢u =KÕÛ~å¢uH˜ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã¨∂Î
''W`«x z=i~å¢f! #∞qfi`«xH˜ ™œÅÉèíºO HõeyOK«∞—— JO@∞Ok.
qâßfiã≤ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ =zÛ J`«x `«Å"≥·Ñ¨Ù xÅ|_ç
(â◊=) ™êfl<åxfl Ѩ~°º"ÕH˜∆ã¨∞ÎOk. J`«xH˜ =¢ã¨Îã¨O™ê¯~°O [iy# `«~°∞"å`«
J`«x =¢™êÎʼnõΩ, =Hõ∆ã¨÷ÖÏxH˜ =∞^茺 ^Œ∂~°∞`«∞Ok. P ^•ã¨∞_çfl Y##O
KÕã#≤ `«~∞° "å`« ã¨=∂kèÖ’ ѨsHõ^∆ ∂Œ `«Å∞ (=Úx¯~ü, #H©~)ü =zÛ#ѨÙÊ_»∞
Y∞~üP<£ =∞$`«∞_çH˜, ѨsHõ∆^Œ∂`«Å‰õΩ =∞^茺 =zÛ xÅ|_»∞`«∞Ok. ѨsHõ∆
^Œ∂`«Å∞ Y∞~üP<£`À ''h=Ù =∂=∞^茺 #∞O_ç `˘Å∞QÆ∞. "Õ∞=Ú W`«_çfl
¢Ñ¨tflOKåe—— JO\Ï~°∞. ^•xH˜ Y∞~üP<£ ''^≥·=™êH˜∆! <Õx`«_çfl ã¨fi~°æOÖ’
¢Ñ¨"tÕ OѨ*~Ë ÚOKÕ =~°‰Äõ =^Œe áÈÖË#∞. g∞i`«x Ѩ@¡ U^≥<· å =º=Ǩ~°O
[~°áêÅx ^≥·"å[˝ Åaè¿ãÎ g∞Ѩx g∞~°∞ KÕã¨∞HÀO_ç—— Jx JO@∞Ok.
P `«~∞° "å`« ѨsHõ^∆ ∂Œ `«Å∞ P ^•ã¨∞xH˜ H˘xfl ¢Ñ¨âfl◊ Å∞ J_»∞QÆ∞`å~°∞.
Y∞~üP<£ J`«x "≥Ñ· Ù¨ K«∂ã¨∂Î ''<Õ<=≥ ~À h‰õΩ `≥Å∞™ê?—— Jx J_»∞QÆ∞`«∞Ok.
^•xHõ`«#∞ `≥eÜ«∞^Œ∞ JO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ `«##∞ `å#∞
ѨiK«Ü∞« O KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ ''<Õ#∞ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ x#∞fl ~å¢u"ÕàÖ ◊ ’¡ "Õ∞ÖÁ¯x
LO_ÕÖÏ, ѨQÆ\˜ "Õà◊Ö’¡ PHõe ^ŒÑ¨ÙÊÅ`À LO_ÕÖÏ KÕã≤# Y∞~üP<£x.
Hõà◊√§, K≥=ÙʼnõΩ ã¨O|OkèOz# K≥_»∞ʼnõΩ x#∞fl ^Œ∂~°OQÍ LOz#
Y∞~üP<£x. WѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ h ¢âıÜ∞« ã¨∞û HÀˆ~ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_çfl, L`«=Î ∞ ™È^Œ~∞° _çfl.
Hõ#∞Hõ ã¨O`À+≤OK«∞. ѨsHõ∆^Œ∂`«Å qKå~°} `«~°∞"å`« WHõ hÔHÖÏO\˜
^Œ∞óYO LO_»^Œ∞—— Jx K≥|∞`«∞Ok. ѨsHõ∆^Œ∂`«Å∞ qKå~°} [iÑ≤#
`«~°∞"å`« "≥o§áÈ`å~°∞.
60 P`«‡Hõ^äŒ
JѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ ‰õÄ_® `«# ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ ã¨=∂kèÖ’x
P ^•ã¨∞x HÀã¨O Ѩ_»Hõ WÑ≤ÊOK«=∞x JÉèíºi÷ã¨∞ÎOk. ^•xH˜ Ѩ_»Hõ,
*’ºu~°‡Ü«∞ nѨO W=fi=∞x ^Õ=Ù_»∞ P*Ï˝Ñ≤™êÎ_»∞. "å\˜x _≥|ƒù~Ú"ÕÅ
=∞Ok ^≥=· ã¨xflÇ≤Ï`« ^Œ∂`«Å∞ fã¨∞H˘x "≥àÏÎ~∞° . Y∞~üP<£ "åiH˜ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ
P ^•ã¨∞x ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞H˘x ''^≥·=^•ã¨∞_®! <Õ#∞ "≥o§áÈ~Ú# `«~°∞"å`«
hˆHg∞ ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å∞ HõÅQÆÖË^Œ∞ Hõ^•? <Õ#∞ h HÀã¨O Ѩ_»Hõ U~åÊ@∞
KÕ~ÚOK«_®xH˜ ^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧ#∞. JO^Œ∞Hˆ HÍ¿ãûѨ٠h#∞O_ç <Õ#∞
"Õ~∞° HÍ=Åã≤ =zÛOk. <Õ<å =ã¨∞=Î ÙÅ∞ fã¨∞H˘KåÛ#∞—— Jx JO@∞Ok.
JO`«Ö’ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ P =ã¨∞=Î ÙÅ∞ fã¨∞H˘zÛ J`«xH˜ Ѩ_H» õ U~åÊ@∞
KÕ™êÎ~°∞. `«~°∞"å`« "å~°`«_çfl ‰õΩ_ç ѨHõ¯‰õΩ uÑ≤Ê Ñ¨_»∞HÀɡ\˜ì PHÍâ◊OÖ’H˜
Jkè~ÀÇ≤ÏOK«_O» ¢áê~°Oaè™êÎ~∞° . ^•ã¨∞_»∞ "åix K«∂ã¨∞OÎ \Ï_»∞. Y∞~üP<£
dÉÏ¡ "≥·Ñ¨Ù#fl <ÕÅ g∞^Œ F ^≥|ƒ "Õã¨∞ÎOk. ^•O`À ã¨=∂kè Hõ#∞K«∂ѨÙ
"Õ∞~°‰õΩ qâßÅ=∞=Ù`«∞Ok. (Wɡfl Ja^Œ∞Ì<åº)
Ñ≤`«$Ö’HõOÖ’ áêѨѨÙ}ϺŠѨ~°º=™ê#O
XHõ™êi ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ^ŒQÆæiH˜ XHõ Ü«¸^Œ¢ã‘Î =zÛ
ã¨=∂kètHõ∆ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''^Õ=Ù_»∞ x#∞fl ã¨=∂kètHõ∆‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ
LOK«∞QÍHõ!—— J#flk. P `«~°∞"å`« ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) =ÚO^Œ∞ P q+¨Ü∂« xfl ¢Ñ¨™êÎqOz, Wk x["Õ∞<å? Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''x["Õ∞. ã¨=∂kètHõ∆ Ü«∞^•~°O÷ —— J<åfl~°∞. P<å\˜
#∞Oz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) #=∂A KÕã#≤ ѨÙÊ_»ÖÏ¡ ã¨=∂kètHõ∆ #∞O_ç ^Õ=Ù_çfl
â◊~°}∞ "Õ_»∞‰õΩ<Õ"å~°x P"≥∞ J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ã¨=∂kèÖ’ `ÕeHõáê\˜ tHõ∆Å∞, |Ǩï=∂<åÅ∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú.
JO>Ë `ÕeHõáê\˜ ÉÏ^èŒÅ∞, `ÕeHõáê\˜ ã¨∞MÏÅ∞ LO\ÏÜ«∞#fl =∂@.
Wq =∞x+≤H˜ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k#O ^•HÍ H˘#™êQÆ∞`å~Ú. D tHõ∆, |Ǩï=∂<åÅ
HÀã¨O `«Ñʨ xã¨iQÍ ã¨=∂^èÕ LO_»#=ã¨~O° ÖË^∞Œ . =∞x+≤ Éè∫uHõHÍÜ«∂xfl
HÍeÛ"Õã≤<å, ã¨=Ú¢^ŒOÖ’ qã≤ˆ~ã≤<å, H͉õΩʼnõΩ QÆ^ŒÌʼnõΩ =kÖËã≤<å,
P`«‡Hõ^äŒ 61
â◊=|∂_ç^Œ#∞ QÍeÖ’H˜ qã≤ˆ~ã≤<å, Uq^èŒOQÍ Y##O KÕã≤<å 㨈~ tHõ∆,
|Ǩï=∂<åÅ∞ `«Ñʨ ‰õΩO_® LO\Ï~Ú. ã¨=∂kè J<Õk tHõ,∆ |Ǩï=∂<åÅ∞
J#∞ÉèíqOK«_®xH˜ L#fl XHõ QÆ∞~°∞Î (Symbol) =∂¢`«"Õ∞.
ǨϢ[`ü Ǩï*ˇ·á¶ê (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: XHõ =ºH˜ÎH˜ =∞~°} ã¨=∞Ü«∞O Pã¨#fl=∞~ÚOk. J`«xH˜
WHõ rqOKÕ Pâ◊ HõxÊOK«ÖË^Œ∞. JѨÙÊ_»`«#∞ `«# ‰õΩ@∞O|ã¨Éèí∞ºÅ#∞
Ñ≤ez WÖÏ K≥áêÊ_»∞: ''<Õ#∞ K«xáÈ~Ú# `«~°∞"å`« Hõ>ˇìÅ∞ ¿ÑiÛ ^•xH˜
xѨÙÊÃÑ@ìO_ç. P xѨÙÊÖ’ <å â◊"åxfl "Õã≤ HÍeÛ "ÕÜ«∞O_ç. xѨÙÊÖ’ <å
â◊s~°O, =∂Oã¨O, Z=ÚHõÅ∞ ÉÏQÍ HÍeáÈ~Ú |∂_ç^ŒQÍ =∂iáÈ~Ú#
`«~°∞"å`« P |∂_ç^Œ#∞ `«∞á¶ê#∞ =KÕÛ~ÀA QÍeÖ’ ZQÆ~°"ÕÜ«∞O_ç.——
WÖÏ K≥Ñ≤Ê J`«#∞ K«xáÈÜ«∂_»∞.
JѨÙÊ_»`«x ‰õΩ@∞O|ã¨Éèí∞ºÅ∞ J`«#∞ K≥Ñ≤Ê#>Ë¡ KÕâß~°∞. J~Ú`Õ
^Õ=Ù_»∞ P =ºH˜HÎ ˜ K≥Ok# J}∞=}∞#∞ Hõe¿Ñã≤ (¢áê}O áÈã≤) ''^•ã¨∞_®!
#∞qfiÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ KÕâß=Ù?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ P =∞x+≤ ''¢Ñ¨Éèí∂!
h‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç WÖÏ KÕâß#∞—— J<åfl_»∞. ^Õ=Ù_»∞ D ã¨=∂^è•#O qx
J`«_çfl Hõ∆q∞OKå_»∞. (|∞MÏi)
=ÚÖò¯, ã¨*ÏÌ ã¨∂~åÅ ¢Ñ¨uѶ¨∞@# : Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ
(~°l) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëã∞¨ <Î åfl~°∞: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) J#∞K«~∞° _˘HÍÜ«∞# F
ã¨=∂kè ^ŒQ~æÆ ° QÆ∞_®~°O "Õã∞¨ H˘x ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. PÜ«∞#‰õΩ JHõ¯_» ã¨=∂kè
L#fl ã¨OQÆu `≥eÜ«∞^Œ∞. HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í P ã¨=∂kèÖ’ XHõ =∞x+≤
Y∞~üP<£Ö’x (67= J^蕺ܫ∞O) =ÚÖò¯ ã¨∂~å ѨiîOK«_»O ¢áê~°OaèO
Kå_»∞. P q^èŒOQÍ J`«#∞ ã¨∂~å "≥Ú`«ÎO ѨiîOKå_»∞. P `«~°∞"å`« P
J#∞K«~°∞_»∞ D ã¨OѶ¨∞@# QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎ
qOKå~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx ''Wk (ã¨=∂kè) Ü«∂`«##∞
x~ÀkèOKÕ ã¨∂~å (J^蕺ܫ∞O), J`«_flç P Ü«∂`«# #∞O_ç HÍáê_»∞`ÀOk——
Jx K≥áêÊ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
62 P`«‡Hõ^äŒ
ǨϢ[`ü MÏe^£ a<£ =∂^•<£ (`å|~Ú–~°ÇϨ ‡Öˇ)· Dq^èOŒ QÍ `≥eÜ«∞
*Ëã∞¨ <Î åfl~°∞ : `«ÉÏ~°HÅ
õ l¡ aÜ«∞kÇ≤ÏÖò =ÚÖò¯ (67= J^蕺ܫ∞O), JeѶπ
ÖÏ"£∞ g∞"£∞ ã¨*ÏÌ (32= J^蕺ܫ∞O)– D Ô~O_»∞ ã¨∂~åÅ∞ `«=∞#∞
ѨiOî z#"åi HÀã¨O ã¨=∂kèÖ’ ^Õ=Ùx`À "åk™êÎ~Ú. "å\˜Ö’ ¢Ñ¨u ã¨∂~å
''<Õ#∞ h (Y∞~üP<£) ¢QÆO^äŒOÖ’ LO>Ë #∞qfi`«xH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ <å
ã≤á¶ê~°ã¨∞ P"≥∂kOK«∞. XHõ"Õà◊ <Õ#∞ h ¢QÆO^äŒOÖ’ ÖËHõáÈ`Õ JO^Œ∞Ö’
#∞Oz ##∞fl `«∞_çK≥~Úº—— Jx JO@∞Ok. D Ô~O_»∞ ã¨∂~åÅ∞ Ѩ‰õ∆ΩÅ∞
=∂kiQÍ `«=∞#∞ ѨiOî KÕ "åxÃÑ· ~Ô Hõ¯Å∞ *ÏÑ≤, J`«_flç ã¨=∂kè Ü«∂`«#
#∞O_ç HÍáê_»∞`å~Ú. (q∞ëê¯`ü)
#=∂*ò, [HÍ`ü, ~À*ÏÅ ¢Ñ¨uѶ∞¨ @# : ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞
*Ëâß~°∞: ''<å¢áê}O Z=i Jnè#OÖ’ LO^À P â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆!
ã¨=∂kèÖ’ â◊"åxfl ѨÓ_çÛÃÑ\˜ì [#O "≥o§ áÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ P â◊=O `åÅ∂‰õΩ
=∞x+≤ "åi K≥ѨÙÊÅ ã¨=fi_çx (Ãã·`«O) qO\Ï_»∞. J`«#∞ QÆ#Hõ qâßfiã≤
J~Ú=ÙO>Ë J`«x #=∂A (¢áê~°#÷ ) J`«x `«Å "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =zÛ KÕ~∞° `«∞Ok.
J`«x LѨ"å™êÅ∞ J`«x ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =zÛ KÕ~°∞`å~Ú. J`«x [HÍ`ü
J`«x Z_»=∞ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =zÛ KÕ~∞° `«∞Ok. J`«x SzÛùHõ #=∂AÅ∞, SzÛùHõ
^•#^èŒ~å‡Å∞, J`«#∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ KÕã≤# "Õ∞à◊§‰õΩ ã¨O|OkèOz# ѨÙ}º
HÍ~åºÅ∞ J`«x HÍà◊§ ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ KÕ~°∞`å~Ú.
J`«x `«ÖÏѨىõΩ U^≥·<å Ü«∂`«# (J*ÏÉò) =¿ãÎ J`«x #=∂*ò '<å
"≥·Ñ¨Ù‰õΩ ~å=_®xH˜ hÔHÖÏO\˜ KÀ@∞ÖË^Œ∞— JO@∞Ok. ^•O`À Ü«∂`«#
J`«x ‰õΩ_ç "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =ã¨∞OÎ k. JѨÙÊ_»`x« LѨ"å™êÅ∞ '=∂ "≥Ñ· Ù¨ # hÔHÖÏO\˜
KÀ@∞ÖË^Œ∞— JO\Ï~Ú. Ü«∂`«# =∞m§ J`«x Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù‰õΩ =ã¨∞ÎOk.
JѨÙÊ_»`x« [HÍ`ü '<å "≥Ñ· Ù¨ # hÔHÖÏO\˜ KÀ@∞ÖË^∞Œ — JO@∞Ok. Ü«∂`«#
uiy J`«x HÍà◊§ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =ã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»`«x SzÛùHõ #=∂AÅ∞,
^•#^èŒ~å‡Å∞, W`«~° ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ Ü«∂`«#‰õΩ J_»∞¤`«QÆ∞Å∞`«∂ '=∂
"≥·Ñ¨Ù# ‰õÄ_® hÔHÖÏO\˜ KÀ@∞ ÖË^Œ∞— JO\Ï~Ú.—— (J`«ÎsæÉò)
 P`«‡Hõ^äŒ 63
q+¨ã~¨ åÊÅ∞, W#∞ѨQ^Æ ÅŒ ∞ : ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨=∂kè
Ö’ Jqâßfiã≤x tH˜∆OK«_®xH˜ `˘OÉèˇ·`˘q∞‡k (99) ã¨~åÊÅ∞O\Ï~Ú. P
áê=ÚÅ∞ J`«_flç ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k#O ^•HÍ HÍ>Ëã∂¨ Î LO\Ï~Ú. "å\˜Ö’ XHõ¯\˜
‰õÄ_® =∞# Éè∂í =∞O_»ÅO "≥Ñ· Ù¨ |∞ã¨H˘_ÕÎ Éè∂í q∞ g∞^Œ (ã¨=∞ã¨OÎ HÍeáÈ~Ú
WHõ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O^•HÍ) XHõ¯ "≥ÚHõ¯ ‰õÄ_® "≥ÚÅ=^Œ∞. (^•i‡)
~Ô O_»= ¢Ñ¨ÑO¨ K« Ü«Ú^ŒOú Ö’ [áê<£Ö’x Ç≤Ï~À+≤=∂, <åQÆ™êH˜ Ѩ@} ì Ï
ÅÃÑ· J"≥∞iHÍ "Õã#≤ JѨÊ\˜ z#fl J}∞ÉÏO|∞ ZO`« Ѷ∞¨ ’~°Heõ ã¨$+≤Oì zO^À
KåÖÏ=∞OkH˜ `≥Å∞ã¨∞. D ^Œ∞~°…@# [iy J~°"≥·ÜÕ∞à◊√§ QÆ_»z<å P
ÉÏO|∞ =^Œe# ^Œ∞¢+¨ÊÉèÏ=O #∞Oz [áêhÜ«ÚÅ∞ WѨÊ\˜H© |Ü«∞@Ѩ_»
ÖËHõáÈÜ«∂~°∞. WHõ ã¨=∂kèÖ’x ã¨~°ÊO "Õ¿ã HÍ@∞ ZO`« ÉÏ^è•Hõ~°OQÍ
LO@∞O^À TÇ≤Ï¿ãÎ<Õ QÆ∞O_≥ ~°≠Å∞¡=∞O@∞Ok.
Jqâßfiã≤ ã¨=∂kèÖ’H˜ #~°HÍyfl #∞O_ç "≥Å∞=_Õ f¢==∞~Ú#
=_»QÍÅ∞ÊÅ∞ ~å=_»O`À áê@∞, J`«_çfl tH˜∆OK«_®xH˜ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
^≥·=^Œ∂`« xÜ«∞q∞OK«|_»`å_»∞. P ^≥·=^Œ∂`« JO^èŒ∞_»∞, K≥q\˜"å_»~Ú
LO\Ï_»∞. J`«x ^ŒQ~æÆ ° XHõ W#∞Ѩ QÆ^Œ LO@∞Ok. P QÆ^`Œ À Jqâßfiã≤x
H˘\˜ì#ѨÙÊ_»∞ P ^≥|ƒ ¢Ñ¨ÉèÏ=O ZO`« f¢=OQÍ LO@∞O^ŒO>Ë, ^•O`À
U^Œ~Ú<å Ѩ~°fi`«O g∞^Œ F ^≥|ƒ "Õ¿ãÎ P ^≥|ƒ‰õΩ Ѩ~°fi`«O `«∞`«∞ÎxÜ«∞Öˇ·
áÈ`«∞Ok. `«~∞° "å`« P Jqâßfiã≤H˜ =∞m§ ¢áê}O áÈÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
(JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
|∞MÏi, =Úã≤O¡ ¢QÆO^ä•ÅÖ’x XHõ LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O QÆ^`Œ À H˘\ì̃
#ѨÙÊ_»∞ ã¨`º« u~°™ê¯i ÃÑ>Ëì QÍ=ÙˆHHõ#∞ =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞ (Éè∂í `åÅ∞)
`«Ñʨ ã¨g∞ѨOÖ’x Ü«∂=`«∞Î r=~åã¨∞Å∞ qO\Ï~Ú. XHõ"àÕ ◊ =∂#=ÙÅ∞,
l#∞flÅ∞ QÆ#Hõ ã¨=∂kè tHõ∆#∞ Hõàϧ~å K«∂¿ãÎ ÖË^• P QÍ=ÙˆHHõ#∞ qO>Ë
"å~°∞ QÆ∞O_≥Å∞ Ѩye K«xáÈ=K«∞Û. JO^Œ∞ˆH ã¨=∂kètHõ∆#∞ ^Õ=Ù_»∞ ~°Ç¨Ï
㨺OQÍ LOKå_»∞. JnQÍHõ =∞x+≤ JQÀK«~åÅ∞, JfO¢kÜ«∂Å#∞ qâ◊fiã≤O
KåÅx ^Õ=Ù_»∞ qâßfiâ◊ ѨsHõ∆Ö’ XHõ +¨~°`«∞ ÃÑ\Ïì_»∞.
64 P`«‡Hõ^äŒ
P`å‡=Ö’Hõ#O
™®Ü«µ~HßÅѨ٠ZO°∞ѨÙ^°#~ ™®H˜∆Qå, O®„u ™®H˜∆Qå, Jk ã¨g∞Híi~KÕ
"å>˜ ™®H˜∆Qå, ѨÓO°‚K«~„^°∞x ™®H˜∆Qå K≥|∞`Œ∞<®fl#∞. g∞O°∞ `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í XHí
ã≤÷u#∞~_ç =∞O˘Hí ã≤÷uH˜ „Hí"Õ∞}® =∂O°∞`Œ¥ áÈ=Åã≤ L~@∞~k. (k=º
Y∞~üP<£–84:16-19)
™®Ü«µ~HßÅѨ٠ã¨~^论Hß~`Œ∞Å∞, `Œ~åfi`Œ O®„u"Õà◊ =∞ã¨Hí"≥Å∞ÎO°∞,
P `Œ~åfi`Œ pHí>˜O®„u, PÃÑ· Ǩ~_«∞"≥<≥flÅ......WÖÏ J<ÕHí ã≤÷uQõ`Œ∞efl
=∂#=Ù_«∞ `Œ# ^≥#· ~k# rq`Œ~Ö’ K«¥ã¨∞<Î ®fl_«∞. J^Õq^è~° Qå =∂#=Ù_«∞
WǨÏÖ’Hí~Ö’ ÉÏź~ #∞~_ç Ü«µ∫=#~, H“=∂O°~, =$^®úǺ¨ ^°âÅ ◊ ∞ ^®>˜
z=iH˜ =∞O°}®=ã¨H÷ ∞í KÕO∞° Hí∞~>Ï_«∞.
P `Œ~åfi`Œ ǨOÖ ° ’HíÑÙ¨ =∞lbÅ∞ „áåO°~Éè=í ∞=Ù`Íܵ. =∞O°}®=ã¨÷
#∞~_ç XHõ¯™êiQÍ Ç≤„`Œ∞Ö’Hí~Ö’H˜ „Ǩ"Õt™êÎ_»∞. JHí¯_« qq^è° ã≤÷u
Qõ`Œ∞Å∞ K«qK«¥âÍHí „Ç¨à◊Ü«µk<®# „|uH˜~K«|_ç ѨÙ#O°∞`Í÷# (Ǩτ+π)
"≥∞ÿ^®#~Ö’H˜ =™®Î_«∞. JHí¯_« HíO°‡qKÍO°} [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. „ǨuǶ¨Å~
J#∞Éèqí OK«_®xH˜ xs‚`Œ xÇÍã¨ãÖ ÷¨ ÏxH˜ Ǩܵ« x™®Î_∞« . D Ǩܵ« #~Ö’
Hí∂_Í J`Œ#∞ pHí>˜–"≥Å∞Qõ∞efl, Hí+¨ì–ã¨∞MÏÅ ^°â◊Å∞ ^®@=Åã≤
L~@∞~k. D ^ŒâÅ ◊ ∞ ^•\˜# `«~åfi`« Hõ~‡° efl |\˜ì âßâ◊fi`« QÆ=∞º™ê÷#
"≥∞#ÿ ã¨fi~åæxHÀ, #~°HÍxHÀ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞.
u#_«~, „`ÍQõ_~« , J#∞Éèqí ~K«_"« ∞Õ rq`Œ ÅHíº∆ =∞x, =∞x+≤ K«x
áÈQå<Õ J`Œx rq`Œ~ âÍâ◊fi`Œ~Qå ã¨=∂ǨÎ=∞=Ù`Œ∞~^°x JqâÍfiã¨∞Å∞
ÉèÏqã¨∞<Î ®flO°∞. WÖÏ~>˜ PÖ’K«<®ã¨Oo° x Y∞~å<£ Y~_ç㥨 Î D =¸<®flà◊§
„ǨÇ~¨ K«~Ö’ Åaè~z# Hí∞∆ „^° Éè’QõÉÏè QåºÅ∞ K«¥ã¨∞HÁx =Úiã≤áÈHí∂_«
^°x, âÍâ◊fi`Œ"∞≥ #ÿ Jã¨Å∞rq`Œ~ =Ú~^°∞#fl^°x ÃÇÏK«Ûi™ÈÎ~k.
(–ã¨=∂ѨÎO–)