Professional Documents
Culture Documents
dieuCheSo PDF
dieuCheSo PDF
Chæång 7
Âiãöu chãú tên hiãûu säú
Âiãöu chãú (modulation) noïi chung laì laìm biãún âäøi caïc âàûc tênh cuía mäüt tên hiãûu theo mäüt tên
hiãûu khaïc. Trong hãû thäúng thäng tin, tên hiãûu bë biãún âäøi goüi laì soïng mang (carrier) vaì tên
hiãûu gáy ra sæû biãún âäøi âoï goüi laì tên hiãûu mang tin (information signal). Coï thãø âënh nghéa
âiãöu chãú laì sæû biãún âäøi caïc thäng säú cuía soïng mang theo tên hiãûu mang tin.
Chæång naìy trçnh baìy vãö âiãöu chãú trung táön IF (Intermediate Frequency) hoàûc âiãöu chãú cao
táön RF (Radio Frequency) (goüi chung laì âiãöu chãú) våïi soïng mang laì tên hiãûu sin coï caïc thäng
säú laì biãn âäü, táön säú vaì goïc pha.
Muûc âëch chênh cuía âiãöu chãú laì gàõn tên hiãûu mang tin (thæåìng laì bàng gäúc baseband) vaìo tên
hiãûu soïng mang coï phäø thêch håüp hån, taûo thaình tên hiãûu thäng daíi (bandpass signal) âãø:
- Laìm cho tên hiãûu mang tin tæång xæïng våïi caïc âàûc âiãøm cuía kãnh truyãön
- Kãút håüp caïc tên hiãûu laûi våïi nhau (sæí duûng gheïp kãnh phán táön säú) räöi truyãön âi qua mäüt
mäi træåìng váût lyï chung.
- Bæïc xaû tên hiãûu duìng caïc antenna coï kêch thæåïc phuì håüp thæûc tãú.
- Âënh vë phäø vä tuyãún nhàòm giæî cho giao thoa giæîa caïc hãû thäúng åí dæåïi mæïc cho pheïp.
ÅÍ bãn thu, quaï trçnh diãùn ra ngæåüc laûi so våïi bãn phaït: taïch laûi tên hiãûu mang tin bàng gäúc tæì
tên hiãûu thäng daíi. Quaï trçnh naìy âæåüc goüi laì giaíi âiãöu chãú (demodulation) hay taïch soïng
(detection). Pháön âáöu cuía chæång seî giåïi thiãûu så læåüc vãö lyï thuyãút quyãút âënh. Âäöng thåìi giåïi
thiãûu cå baín vãö váún âãö thu täúi æu. Âáy laì nhæîng kiãún thæïc cáön thiãút âãø tçm hiãøu vãö giaíi âiãöu
chãú trong pháön sau.
Tiãúp theo seî mä taí caïc kyî thuáût âiãöu chãú nhë phán (binary modulation), bao gäöm: âiãöu chãú
khoaï dëch biãn âäü ASK (Amplitude Shift Keying), âiãöu chãú khoaï dëch táön säú FSK (Frequency
Shift Keying), âiãöu chãú khoaï dëch pha PSK (Phase Shift Keying).
Âãø so saïnh caïc så âäö âiãöu chãú khaïc nhau, ta dæûa vaìo hiãûu suáút phäø vaì hiãûu suáút cäng suáút.
Hiãûu suáút phäø (spectral efficiency) laì säú âo täúc âäü truyãön tin trãn bàng thäng sæí duûng, âån vë
laì bit/s/Hz. Mäüt yãu cáöu âàût ra âäúi våïi kyî thuáût thäng tin laì truyãön tin våïi täúc âäü täúi âa trãn
mäüt bàng thäng täúi thiãøu coï thãø âæåüc. Âiãöu naìy âàûc biãût âuïng âäúi våïi thäng tin vä tuyãún, vç
phäøø táön vä tuyãún ráút haûn heûp, vaì do âoï, noï laì mäüt taìi nguyãn thäng tin quyï giaï.
Hiãûu suáút cäng suáút (power efficiency) liãn quan âãún tyí säú Eb/NO âäúi våïi mäüt xaïc suáút läùi
bitcho træåïc. Trong thæûc tãú, âiãöu naìy nghéa laì so saïnh cäng suáút tên hiãûu yãu cáöu båíi caïc så âäö
âiãöu chãú khaïc nhau âãø giæî âæåüc BER xaïc âënh æïng våïi mäüt täúc âäü truyãön tin xaïc âënh.
Cuäúi chæång seî giåïi thiãûu mäüt säú kyî thuáût âiãöu chãú tàng hiãûu suáút phäø vaì kyî thuáût âiãöu chãú
tàng hiãûu suáút cäng suáút.
- 160 -
- Chæång VII -
Læåüng
Kãút håüp quyãút âënh mãöm/
S&H tæí hoïa 8
Giaíi maî âiãöu khiãøn läùi
(a) mæïc
Quyãút âënh mãöm Quyãút âënh cæïng
Læåüng
Giaíi maî âiãöu
S&H tæí hoïa 2
khiãøn läùi
(b) mæïc
Hçnh 7.1 So saïnh bäü thu quyãút âënh cæïng vaì quyãút âënh mãöm
- 161 -
- Chæång VII -
2 ( ∫ v 0 dt + ∫ v1dt )
1
0 0
Åí âáy v0 vaì v1 láön læåüt laì âiãûn aïp biãøu diãùn cho säú 0 vaì säú 1. Sau mäùi bit, âáöu ra cuía bäü têch
phán âæåüc reset vãö 0 âãø chuáøn bë cho bit tiãúp theo. Kyî thuáût naìy âæåüc goüi laì taïch I+D
(integrate and dump detection). Taïch I+D laì mäüt træåìng håüp riãng cuía mäüt kyî thuáût taïch täúi
æu goüi laì loüc phäúi håüp (match filtering)
Ng−ìng q/®Þnh
H (f ) = k 2 V (f )
2 2
2
V (f )
T0 -1/2T0 1/2T0
r j
(a) (b) (c)
H×nh 7.3 (a) Xung truyÒn (b) Phæ ®iÖn ¸p cña xung tÝn hiÖu
(c) MËt ®é phæ n¨ng l−îng cña xung tÝn hiÖu vµ cña nhiÔu tr¾ng
Báy giåì ta xem nhæ phäø cuía xung trãn hçnh 7.3 âæåüc taûo thaình tæì nhiãöu vaûch phäø gáön nhau.
Theo Fourier, xung truyãön âi coï thãø âæåüc phán têch thaình täøng cuía vä säú soïng cos. Nãúu coï thãø
sàõp xãúp âãø táút caí caïc soïng cos âäöng thåìi âaût cæûc âaûi taûi mäüt thåìi âiãøm thç âiãûn aïp cuía tên hiãûu
(vaì laì cäng suáút cuía tên hiãûu) seî laì giaï trë cæûc âaûi taûi thåìi âiãøm âoï.
Bäü loüc, muäún âaût âæåüc âiãöu naìy, phaíi coï âaïp æïng pha âäúi dáúu våïi phäø pha cuía xung truyãön âi.
Nhæ váûy, xung sau khi loüc seî coï phäø pha bàòng 0 vaì caïc soïng cos thaình pháön seî cuìng âaût cæûc
âaûi taûi caïc thåìi âiãøm t = 0, T0, 2T0 ... Trong thæûc tãú, âãø coï thãø thæûc hiãûn âæåüc bäü loüc, phaíi
− jω T
thãm vaìo âaïp æïng pha cuía bäü loüc mäüt âäü dëch pha tuyãún tênh laì e 0 (âãø âaím baío cho bäü loüc
nhán quaí). §iÒu nµy dÉn ®Õn yªu cÇu vÒ ®¸p øng pha cña bé läc phèi hîp nh− sau:
¸p øng pha cña bé läc phèi hîp âäúi dáúu våïi phäø pha cuía xung maì noï phäúi håüp cäüng thãm
mäüt læåüng dëch pha tuyãún tênh laì − 2πfT0 , nghéa laì:
Φ (f ) = −Φ v (f ) − 2πfT0
Toïm laûi, âaïp æïng táön säú cuía bäü loüc phäúi håüp laì:
H(f ) = kV * (f )e − j2 πfT 0
Coï thãø måí räüng âaïp æïng biãn âäü cuía bäü loüc phäúi håüp cho træåìng håüp nhiãùu báút kyì nhæ sau:
k V (f )
H (f ) =
G n (f )
- 163 -
- Chæång VII -
( k −1) T0
dt
kT0
v(t)
- 164 -
- Chæång VII -
Bäü âiãöu chãú OOK coï thãø âæåüc thæûc hiãûn nhæ laì mäüt khoïa chuyãøn maûch âån giaín, khoïa soïng
mang åí on hay off tuìy tên hiãûu mang tin laì 1 hay 0 hoàûc laì mäüt bäü âiãöu chãú cán bàòng, nhán
soïng mang våïi våïi tên hiãûu OOK âån cæûc bàng gäúc. Hçnh 7.5 trçnh baìy så âäö âiãöu chãú OOK
kiãøu cán bàòng. Tên hiãûu âiãöu chãú OOK coï phäø âiãûn aïp vaì PSD cán bàòng quanh táön säú soïng
mang ± f .
c
Bäü taïch soïng OOK coï thãø laì kãút håüp (coherent) hay khäng kãút håüp (noncoherent). Træåìnghåüp
taïch soïng kãút håüp coï thãø duìng mäüt bäü loüc phäúi håüp (matched filter) âån giaín (hçnh 7.6a), âáöu
ra cuía bäü loüc phäúi håüp âaût cæûc âaûi khi âáöu vaìo coï tên hiãûu vaì bàòng 0 khi âáöu vaìo khäng coï tên
hiãûu. Hoàûc duìng bäü taïch soïng tæång quan (hçnh 7.6b), yãu cáöu laì phaíi coï bäü khäi phuûc soïng
mang CR (Carrier Recovery). Tên hiãûu sau âoï âæåüc láúy máùu vaì quyãút âënh ngæåîng våïi âäöng
häö láúy ra tæì bäü khäi phuûc âäöng häö STR (Symbol Timing Recovery).
1
0
T0
(a) (c) (d)
-fc 0 fc
-1/T0 1/T0
(b) (e)
Hçnh 7.5 Âiãöu chãú on-off: daûng soïng, bäü âiãöu chãú, phäø
(a) Tên hiãûu bàng gäúc (b) Phäø âiãûn aïp cuía tên hiãûu bàng gäúc (c) Bäü âiãöu chãú OOK
(d) Tên hiãûu OOK thäng daíi (e) Phäø âiãûn aïp cuía tên hiãûu OOK thäng daíi
Kiãøu taïch soïng khäng kãút håüp âæåüc sæí duûng phäø biãún hån, vê duû duìng bäü taïch soïng âæåìng
bao (envelope detector) âãø khäi phuûc tên hiãûu bang gäúc, sau âoï taïch soïng I+D. Træåïc bäü taïch
soïng laì bäü loüc thäng daíi âãø tàng tyí säú C/N (hçnh 7.6c). Mäüt caïch khaïc, bäü taïch khäng kãút håüp
coï thãø âæåüc cáúu truïc thaình hai kãnh tæång quan âãø taïch thaình pháön âäöng pha (I) vaì vuäng
pha (Q) cuía tên hiãûu, sau âoï bçnh phæång thaình pháön I vaì Q räöi cäüng laûi (hçnh 7.6d). Sæû sàõp
xãúp naìy khàõc phuûc âæåüc yãu cáöu vãö âäöng bäü pha soïng mang. Kiãøu naìy coï veí phæïc taûp nhæng
våïi sæû phaït triãøn cuía cäng nghãû VLSI, chuïng tråí nãn nhoí, nheû vaì reí hån so våïi bäü loüc vaì taïch
âæåìng bao trong caïc thiãút kãú truyãön thäúng.
Thåìi âiãøm quyãút âënh åí bäü quyãút âënh bãn thu laì f(nT0) vaì âiãûn aïp quyãút âënh laì:
- 165 -
- Chæång VII -
trong âoï E1 laì nàng læåüng chuáøn hoïa chæïa trong kyï tæû 1 vaì k laì hàòng säú, coï thãø âàût bàòng 1.
Træåìng håüp sæí duûng bäü loüc phäúi håüp, xaïc suáút läùi âæåüc tênh nhæ sau:
⎡ 1/ 2
⎤
1⎢ 1 ⎛⎜ E 1 ⎞⎟ ⎥
Pe = 1 − erf
2⎢ 2 ⎜⎝ N 0 ⎟⎠ ⎥
⎣ ⎦
Trong âoï N0 laì PSD cuía nhiãùu, erf(x) laì haìm läùi (cho sàôn trong baíng hoàûc tênh).
1
Âàût E = (E + E 0 ) laì nàng læåüng trung bçnh theo thåìi gian trãn mäüt kyï tæû, læu yï våïi
2 1
⎡ 1/ 2
⎤
1⎢ 1 ⎛⎜ E ⎞⎟ ⎥
OOK thç E0 = 0, ta âæåüc: P = 1 − erf
e
2⎢ 2 ⎜⎝ N 0 ⎟⎠ ⎥
⎣ ⎦
OOK
∫
T0
(b) 0
dt
CR STR
OOK
(c) BPF
STR
cos ω c t
∫
T0
dt ( )2
OOK 0
sin ω c t
(d)
∫
T0
dt ( )2 STR
0
Hçnh 7.6 Bäü thu OOK kãút håüp vaì khäng kãút håüp
(a) Bäü thu duìng bäü loüc phäúi håüp (b) Bäü thu tæång quan (c) Bäü thu taïch soïng âæåìng bao (d) Bäü thu 2 kãnh
- 166 -
- Chæång VII -
2
C = E / T0 (V )
2
N = N 0 B (V )
E / N 0 = T0 BC / N
åí âáy C laì cäng suáút soïng mang thu láúy trung bçnh trãn táút caí caïc kyï tæû vaì N laì cäng suáút
nhiãùu chuáøn hoïa trong mäüt bàng thäng B (Hz). Tæì caïc quan hãû trãn ta âæåüc:
⎡ 1/ 2
1/ 2 ⎤
1⎢ (T0 B) ⎛C⎞ ⎥
Pe = 1 − erf ⎜ ⎟
2⎢ 2 ⎝ N⎠ ⎥
⎣ ⎦
Taïch khäng kãút håüp nhaûy våïi sæû thay âäøi pha trong kyï tæû thu. Âiãöu naìy seî laìm giaím CNR thu,
nhæng khäng âaïng kãø. Do âoï trong thæûc tãú, háöu hãút sæí duûng taïch OOK kiãøu khäng kãút håüp
7.3.2 Âiãöu chãú khoïa dëch pha nhë phán BPSK (khoïa âaío pha)
Trong hãû thäúng âiãöu chãú BPSK, tên hiãûu bàng gäúc âæåüc gàõn vaìo soïng mang bàòng caïch thay
âäøi pha cuía soïng mang tuyì thuäüc vaìo tên hiãûu bàng gäúc, nghéa laì:
-1
T0
(a) (c) (d)
-fc 0 fc
-1/T0 1/T0
(b) (e)
Hçnh 7.7 Âiãöu chãú PRK: daûng soïng, bäü âiãöu chãú, phäø
(b) Tên hiãûu bàng gäúc (b) Phäø âiãûn aïp cuía tên hiãûu bàng gäúc (c) Bäü âiãöu chãú PRK
(d) Tên hiãûu PRK thäng daíi (e) Phäø âiãûn aïp cuía tên hiãûu PRK thäng daíi
- 167 -
- Chæång VII -
Taïch soïng PRK laì kiãøu taïch soïng kãút håüp, coï thãø thæûc hiãûn bàòng bäü loüc phäúi håüp hoàûc tæång
quan. Vç kyï tæû 0 vaì 1 ngæåüc pha nhau nãn chè cáön bäü thu mäüt kãnh nhæ hçnh 7.8.
Mæïc âiãûn aïp quyãút âënh sau khi loüc laì:
OOK
∫
T0
0
dt
CR STR
Xaïc suáút läùi trong bäü thu naìy âæåüc tênh laì:
1⎡ ⎤
1/ 2
⎛ E ⎞
Pe = ⎢1 − erf ⎜⎜ ⎟⎟ ⎥
2 ⎢⎣ ⎝ N0 ⎠ ⎥⎦
Biãøu diãùn xaïc suáút läùi theo tyí säú CNR seî coï daûng nhæ sau:
1⎡ ⎤
1/ 2
⎛C⎞
Pe = ⎢1 − erf (T0 B) 1 / 2 ⎜ ⎟ ⎥
2⎣ ⎝N⎠ ⎦
7.3.3 Âiãöu chãú khoïa dëch táön nhë phán BFSK
BFSK biãøu diãùn säú 1 vaì säú 0 bàòng caïc xung soïng mang våïi hai táön säú laì f1 vaì f2, nghéa laì:
- 168 -
- Chæång VII -
T0
∫ cos(2πf t ) cos(2πf
0
1 2 t )dt = 0
thç khi âáöu ra cuía mäüt kãnh trong bäü thu kãút håüp laì täúi âa thç âáöu ra cuía kãnh kia seî täúi thiãøu.
Sau khi træì caïc tên hiãûu cho nhau thç âiãûn aïp quyãút âënh trong bäü thu BFSK træûc giao seî giäúng
nhæ træåìng håüp PSK
f1 f2 f1 f2 f1 f2
0
f2
(c)
1
0
T0
(a)
(d)
(b) (e)
Hçnh 7.9 Âiãöu chãú BFSK: daûng soïng, bäü âiãöu chãú, phäø
(a)Tên hiãûu bàng gäúc (b)Phäø âiãûn aïp cuía tên hiãûu bàng gäúc (c) Bäü âiãöu chãú BFSK
(d) Tên hiãûu BFSK (e) Phäø âiãûn aïp cuía tên hiãûu BFSK
Xaïc suáút läùi trong bäü thu kãút håüp âäúi våïi BFSK træûc giao âæåüc tênh laì:
1⎡ 1 ⎛ E ⎞ ⎤
1/ 2
Pe = ⎢1 − erf ⎜ ⎟ ⎥
2 ⎢⎣ 2 ⎜⎝ N 0 ⎟⎠ ⎥⎦
Biãøu diãùn xaïc suáút läùi theo tyí säú CNR seî coï daûng nhæ sau:
1⎡ (T0 B)1 / 2 ⎛ C ⎞ ⎤
1/ 2
Pe = ⎢1 − erf ⎜ ⎟ ⎥
2⎣ 2 ⎝N⎠ ⎦
Træåìng håüp BFSK khäng tæång quan thç giæîa hai kyï tæû BFSK seî coï mäüt sæû tæång quan naìo
âoï. Kyï hiãûu càûp kyï tæû BFSK laì f1(t) vaì f2(t), hãû säú tæång quan chuáøn hoïa âæåüc âënh nghéa nhæ
sau:
- 169 -
- Chæång VII -
f 1 ( t )f 2 ( t )
ρ=
2 2
f1 ( t ) f 2 (t )
LPF
BFSK
VCO Maûch quyãút
(a)
@ f1 âënh
LPF
VCO
@ f1
BPF
BFSK
Maûch quyãút
âënh
(b)
BPF
cos ω1 t
∫
T0
dt ( )2
0
sin ω 1 t
∫
T0
dt ( )2
0
BFSK Maûch quyãút
cos ω 2 t
âënh
(c)
∫
T0
dt ( )2
0
sin ω 2 t
∫
T0
dt ( )2
0
Âãø tênh toaïn thæûc tãú, coï thãø viãút laûi hãû säú ρ nhæ sau:
- 170 -
- Chæång VII -
T0
1 1 1 T 0
ρ= ∫ f1 ( t )f 2 ( t )dt = E E ∫0 f1 ( t )f 2 ( t )dt
f1RMS f 2 RMS T0 0 1 2
1.43
2(f2-f1)T0
2
−
3π
( )2 LPF
fx2 VCO
÷2PLL
π/2
Træåïc tiãn ta bçnh phæång tên hiãûu PRK, seî thu âæåüc táön säú gáúp âäi táön säú soïng mang maì
khäng bë dëch chuyãøn pha. Tiãúp âãún duìng voìng khoaï pha nhæ laì mäüt bäü chia âäi táön säú âãø taûo
ra tên hiãûu tham chiãúu. Voìng khoïa pha taûo ra tên hiãûu tham chiãúu væåüt 900 so våïi tên hiãûu vaìo,
do váûy cáön mäüt maûch dëch pha 900 åí trong voìng vaì giæîa voìng våïi bäü giaíi âiãöu chãú, âãø tên hiãûu
tham chiãúu coï pha chênh xaïc nhàòm giaíi âiãöu chãú chênh xaïc.
Maûch khäi phuûc naìy coï thãø cho ra soïng mang truìng pha hoàûc ngæåüc pha so våïi soïng mang
phaït. Âiãöu naìy seî laìm cho kyï tæû trong dæî liãûu giaíi âiãöu chãú bë âaío ngæåüc.
Âãø khàõc phuûc, coï thãø sæí duûng phæång phaïp maî hoïa vi sai træåïc khi âiãöu chãú PRK vaì âæåüc goüi
laì âiãöu pha vi sai DPSK. Maûch maî hoïa vi sai âæåüc trçnh baìy trãn hçnh 7.13a. Theo caïch naìy,
säú 1 âæåüc biãøu diãùn bàòng mäüt sæû dëch pha coìn säú 0 thç khäng dëch pha.
Âãø giaíi âiãöu chãú, ta coï thãø duìng mäüt kyï tæû laìm tham chiãúu cho kyï tæû tiãúp theo (hçnh 7.13b).
Kiãøu giaíi âiãöu chãú naìy coï æu âiãøm laì âån giaín , reí tiãön. Tuy nhiãn, vç tên hiãûu tham chiãúu
cuîng bë nhiãùu nãn so våïi PSK kãút håüp thç xaïc suáút läùi åí âáy seî låïn hån.
(a) (b)
Hçnh 7.13 (a) Maî hoïa vi sai (b) Giaíi âiãöu chãú DPSK
7.3.5 So saïnh caïc kyî thuáût diãöu chãú khoïa nhë phán
Vãö hiãûu suáút cäng suáút, càn cæï vaìo cäng thæïc tênh xaïc suáút läùi, ta nháûn tháúy OOK vaì BFSK
coï cuìng hiãûu suáút cäng suáút, nghéa laì coï cuìng xaïc suáút läùi våïi cuìng tyí säú <E>/N0. PRK cho
hiãûu suáút cäng suáút täút hån, nghéa laì Pe tháúp hån våïi cuìng <E>/N0. Noïi caïch khaïc, PRK tiãút
kiãûm âæåüc cäng suáút nguäön. Nãúu so saïnh cäng suáút âènh thç FSK træûc giao yãu cáöu cäng suáút
låïn hån PRK nhæng nhoí hån OOK vç táút caí nàng læåüng truyãön dáùn OOK âãöu däön vaìo âãø
truyãön mäüt kiãøu kyï hiãûu.
Baíng 7.1 toïm tàõt quan hãû vãö hiãûu suáút cäng suáút cuía ba loaûi âiãöu chãú kãø trãn.
- 172 -
- Chæång VII -
Vãö nguyãn tàõc, nãúu daûng tên hiãûu laì xung vuäng thç hiãûu suáút phäø laì 0 bit/s/Hz. Båíi vç bãö
räüng phäø cuía xung vuäng laì vä haûn. Tuy nhiãn, ta coï thãø âënh nghéa hiãûu suáút phäø danh âënh
dæûa vaìo bàng thäng danh âënh. Bàng thäng danh âënh laì bãö räüng cuía buïp soïng chênh cuía phäø
cuía tên hiãûu. Baíng 7.2 toïm tàõt caïc hiãûu suáút phäø danh âënh cuía ba hãû thäúng âiãöu chãú trãn.
Baíng 7.2 Quan hãû hiãûu suáút phäø cuía caïc kiãøu âiãöu chãú khoïa nhë phán
(n laì säú âiãøm 0 trãn âäö thë hçnh 7.11)
Tæì âáy ta nháûn tháúy: trong caïc phæång phaïp âiãöu chãú nhë phán trãn khäng coï phæång phaïp
naìo sæí duûng bàng thäng âàûc biãût hiãûu quaí., noïi caïch khaïc laì hiãûu suáút phäø tháúp. Pháön sau seî
trçnh baìy vãö caïc phæång phaïp âiãöu chãú laìm tàng hiãûu suáút phäø.
Thæûc tãú hiãûn nay âaî coï caïc hãû thäúng âiãöu chãú våïi M lãn âãún 64, 128, . . ., 1024
- 173 -
- Chæång VII -
Xaïc suáút läùi trong hãû thäúng MPSK våïi M ≥ 4 âæåüc xáúp xè båíi Stein vaì Jones nhæ sau:
⎡ ⎛ π ⎞⎛ E ⎞1 / 2 ⎤
Pe = 1 − erf ⎢sin ⎜ ⎟⎜⎜ ⎟⎟ ⎥
⎢⎣ ⎝ M ⎠⎝ N 0 ⎠ ⎥⎦
Coï thãø viãút laûi theo tyí säú CNR, våïi quan hãû C = E/T0 vaì N = N0B nhæ sau:
⎡ ⎛ π ⎞⎛ C ⎞ ⎤
1/ 2
⎣ ⎝ M ⎠⎝ N ⎠ ⎦
Âiãöu chãú nhiãöu mæïc åí âáy coï thãø xem nhæ laì quaï trçnh sàõp xãúp n bit nhë phán vaìo trong mäüt
kyï hiãûu M mæïc, mäùi kyï hiãûu laì mäüt xung IF. Do âoï, läùi taïch soïng trong mäüt kyï hiãûu chênh laì
mäüt vaìi läùi bit trong daîy bit maî hoïa tæång æïng. Váûy xaïc suáút läùi bit Pb khäng chè phuû thuäüc
vaìo xaïc suáút läùi kyï hiãûu Pe vaì entropy H maì coìn phuû thuäüc vaìo sæû sàõp xãúp bit vaì kiãøu läùi xuáút
hiãûn. Vê duû nhæ, trong hãû thäúng PSK 16 mæïc nhæ hçnh 7.14, kiãøu läùi hay xaíy ra nháút laì nháöm
láùn giæîa hai traûng thaïi pha lán cáûn. Nãúu duìng maî Gray âãø sàõp xãúp caïc kyï hiãûu nhë phán thç chè
coï mäüt läùi bit âån khi coï läùi kyï hiãûu. Trong træåìng håüp naìy, xaïc suáút läùi bit laì:
Pe
Pb =
log 2 M
Ta coï quan hãû giæîa nàng læåüng kyï hiãûu vaì nàng læåüng bit laì:
- 174 -
- Chæång VII -
E
Eb =
log 2 M
Tæì âáy coï thãø biãøu diãùn Pb theo Eb/N0 nhæ sau:
1 ⎧⎪ ⎡ ⎛π⎞ ⎛ E b ⎞ ⎤ ⎫⎪
1/ 2
1 ⎧⎪ ⎡ ⎛ π ⎞⎛ C ⎞ ⎤ ⎫⎪
1/ 2
log 2 M ⎪⎩ ⎣ ⎝ M ⎠⎝ N ⎠ ⎦ ⎪⎭
Vç caïc kyï hiãûu trong tên hiãûu PSK nhiãöu mæïc âãöu coï phäø biãn âäü nhæ nhau nãn bãö räüng phäø
cuía tên hiãûu chè phuû thuäüc vaìo täúc âäü kyï hiãûu (goüi laì täúc âäü baud) vaì daûng xung chæï khäng
phuû thuäüc vaìo M. Âäúi våïi daûng xung vuäng, bàng thäng danh âënh cuía tên hiãûu PSK M mæïc
laì 2/T0 Hz. Trong træåìng håüp naìy, hiãûu suáút phäø laì:
ηs = 0.5 log 2 M (bit/s/Hz)
Hiãûu suáút phäø täúi âa coï thãø âæåüc laì trong træåìng håüp bàng thäng âæåüc tênh cho mäüt bãn 1/T0,
nghéa laì:
ηs = log 2 M (bit/s/Hz)
Baíng 7.3 so saïnh mäüt vaìi thäng säú cuía caïc hãû thäúng PSK.
Eb/N0 yãu cáöu cho Bàng thäng täúi Hiãûu suáút phäø CNR yãu cáöu cho bàng
Pb=10-6 thiãøu täúi âa thäng täúi thiãøu
PRK 10.6 dB Rb 1 10.6 dB
QPSK 10.6 dB 0.5Rb 2 13.6 dB
8-PSK 14.0 dB 0.33Rb 3 18.8 dB
16PSK 18.3 dB 0.25Rb 4 24.3 dB
Baíng 7.3 So saïnh caïc kyî thuáût âiãöu chãú PSK
- 175 -
- Chæång VII -
(Amplitude/Phase Keying). Sau âoï ngæåìi ta nháûn tháúy ràòng nãúu säú âiãøm åí voìng trong giaím
coìn 4, säú âiãøm åí voìng ngoaìi tàng lãn 12 (hçnh 7.15b) thç caïc âiãøm trãn choìm sao caïch âãöu
nhau hån. Âãún nàm 1962, ngæåìi ta âæa ra mäüt caïch choün biãn âäü vaì pha khaïc (hçnh 7.15c).
Ngæåìi ta nháûn tháúy kiãøu naìy dãù thæûc hiãûn hån vaì Pe coï âæåüc caíi thiãûn âäi chuït. Vç tên hiãûu
APK naìy coï thãø xem laì càûp ASK nhiãöu mæïc âæåüc âiãöu chãú trãn caïc soïng mang vuäng goïc
nãn noï thæåìng âæåüc goüi laì âiãöu biãn cáöu phæång QAM. Nhæ váûy QAM laì mäüt træåìng håüp
riãng cuía APK. Tuy nhiãn, thæûc tãú âäi khi ngæåìi ta duìng thay âäøi giæîa hai thuáût ngæî APK vaì
QAM.
Hçnh 7.15 Choìm sao cuía caïc tên hiãûu âiãöu chãú
(a) APK 16 (8,8) (b) APK 16 (4,12) (c) QAM 16 (4 x 4)
Giaí sæí caí M traûng thaïi âãöu âäüc láûp thäúng kã vaì âäöng xaïc suáút, Carlson âaî tênh xáúp xè xaïc suáút
läùi trong hãû thäúng QAM våïi nhiãùu Gauss nhæ sau:
⎛ M1 / 2 − 1 ⎞⎡ ⎛< E >⎞ ⎤
1/ 2
3
Pe = 2⎜ ⎟ ⎢1 − erf ⎜ ⎟ ⎥
⎝ M
1/ 2
⎠ ⎢⎣ 2(M − 1) ⎜⎝ N 0 ⎟⎠ ⎥⎦
ÅÍ âáy < E > laì nàng læåüng trung bçnh trãn mäüt kyï hiãûu QAM. Nãúu daûng xung laì hçnh chæî
nháût thç:
1 ⎛ ∆v ⎞
2
⎛ M1/ 2 − 1 ⎞⎡ 3T0 B ⎛ C ⎞ ⎤
1/ 2
Pe = 2⎜ ⎟ ⎢1 − erf ⎜ ⎟ ⎥
⎝ M
1/ 2
⎠⎣ 2(M − 1) ⎝ N ⎠ ⎦
Nãúu duìng maî Gray âãø sàõp xãúp caïc bit doüc theo caïc truûc âäöng pha vaì vuäng pha trãn choìm sao
QAM, xaïc suáút läùi bit seî laì:
- 176 -
- Chæång VII -
2 ⎛ M1/ 2 − 1 ⎞⎡ 3 log 2 M ⎛ E b ⎞ ⎤
1/ 2
Pb = ⎜ ⎟ ⎢1 − erf ⎜ ⎟ ⎥
log 2 M ⎝ M 1 / 2 ⎠ ⎣⎢ 2(M − 1) ⎜⎝ N 0 ⎟⎠ ⎦⎥
2 ⎛ M1 / 2 − 1 ⎞⎡ 3T0 B ⎛ C ⎞ ⎤
1/ 2
Pb = ⎜ ⎟ ⎢1 − erf ⎜ ⎟ ⎥
log 2 M ⎝ M1 / 2 ⎠ ⎣ 2(M − 1) ⎝ N ⎠ ⎦
Cuîng nhæ PSK nhiãöu mæïc, táút caí caïc kyï hiãûu trong APK hoàûc QAM âãöu chiãúm cuìng mäüt daíi
táön säú nhæ nhau, do váûy hiãûu suáút phäø cuía tên hiãûu âiãöu chãú APK/QAM (danh âënh vaì täúi âa)
cuîng giäúng PSK nhiãöu mæïc. Tuy nhiãn, våïi cuìng mäüt xaïc suáút läùi, tyí säú CNR vaì do âoï laì tyí
säú Eb/N0 yãu cáöu trong âiãöu chãú QAM tháúp hån so våïi PSK nhiãöu mæïc. Vê duû nhæ, våïi
Pb = 10 −6 , T0 B = 1 thç CNR vaì Eb/N0 âæåüc liãût kã trong baíng 7.4
7.4.3 Âiãöu chãú khoïa pha cáöu phæång QPSK (Quadrature Phase Shift Keying)
Âiãöu chãú QPSK coï thãø xem laì 4PSK våïi biãn âäü soïng mang laì A hoàûc laì xãúp chäöng cuía hai
tên hiãûu BASK våïi biãn âäü laì ± A / 2 vaì soïng mang laì cos 2πf c t vaì sin 2πf c t (chênh laì
4QAM). Hçnh 7.16 laì giaín âäö choìm sao cuía tên hiãûu QPSK. Caïc muîi tãn keìm theo chè ra
ràòng táút caí caïc chuyãøn âäøi giæîa bäún traûng thaïi âãöu coï thãø xaíy ra. Hçnh 7.17 laì så âäö bäü phaït
vaì hçnh 7.18 laì så âäö bäü thu QPSK.
Hçnh 7.16 Choìm sao cuía tên hiãûu QPSK keìm våïi caïc chuyãøn âäøi traûng thaïi coï thãø coï
- 177 -
- Chæång VII -
Bäü phaït QPSK coï thãø thæûc hiãûn tæì hai bäü phaït PRK âæåüc sàõp xãúp trãn hai kãnh laì kãnh I vaì
kãnh Q, mäùi kãnh hoaût âäüng åí täúc âäü bit bàòng mäüt næía täúc âäü cuía toaìn bäü hãû thäúng QPSK.
Kãnh I
Rs= Rb/2
1
cos 2πf c t
2
cos 2πf c t
Dæî liãûu
∑
Näúi tiãúp/ QPSK
nhë phán
song song Rs= Rb/2
Rb=1/Tb
π/2
1
sin 2πf c t
2
Kãnh Q
Rs= Rb/2
QPSK
cos( 2πf c t + π / 4) Song song Dæî liãûu
Näúi tiãúp/
Rs= Rb/2 nhë phán
Rb=1/Tb
cos( 2πf c t − π / 4)
Hiãûu suáút phäø cuía QPSK cao gáúp âäi so våïi PRK. Båíi vç caïc kyï hiãûu trong mäùi kãnh chiãúm
cuìng daíi táön säú vaì coï bàng thäng bàòng mäüt næía so våïi PRK åí cuìng täúc âäü.
Xaïc suáút läùi Pe trong hãû thäúng QPSK roî raìng seî xáúu hån PRK, båíi vç miãön quyãút âënh trãn
giaín âäö choìm sao giaím tæì mäüt næía màût phàóng xuäúng coìn mäüt pháön tæ. Tuy nhiãn xaïc suáút läùi
Pb thç laûi giäúng nhau, vç mäùi kãnh I hay Q trong hãû thäúng QPSK âãöu âäüc láûp våïi nhau (træûc
giao nhau). Vãö nguyãn tàõc, coï thãø truyãön tên hiãûu kãnh I træåïc kãnh Q, do âoï baín tin täøng seî
máút thåìi gian truyãön gáúp âäi. Tuy nhiãn trong thæûc tãú, mäùi kyï hiãûu trãn kãnh I hoàûc kãnh Q
chiãúm thåìi gian gáúp âäi vaì nàng læåüng giaím âi mäüt næía so våïi kyï hiãûu trong PRK nãn nàng
læåüng cuía baín tin täøng (vaì do âoï laì nàng læåüng trãn mäüt bit Eb) trong QPSK vaì PRK laì nhæ
nhau (hçnh 7.19). Xaïc suáút läùi bit Pb laì:
- 178 -
- Chæång VII -
1⎡ ⎛ Eb ⎞ ⎤
1/ 2
Pb = ⎢1 − erf ⎜⎜ ⎟⎟ ⎥
2 ⎣⎢ ⎝ 0 ⎠ ⎦⎥
N
1⎡ ⎤
1/ 2
1/ 2 ⎛ C ⎞
Pb = ⎢1 − erf (Tb B) ⎜ ⎟ ⎥
2⎣ ⎝N⎠ ⎦
Åí âáy Tb laì mäüt næía âäü daìi kyï hiãûu QPSK, T0. Âáy laì lyï do âãø noïi ràòng BER cuía QPSK vaì
PRK laì nhæ nhau.
Xaïc suáút läùi kyï tæû Pe âæåüc tênh tæì xaïc suáút bit trãn kãnh I bë läùi, hay bit trãn kãnh Q bë läùi, hay
caí hai bit trãn hai kãnh bë läùi, nghéa laì:
Pe = Pb (1 − Pb ) + (1 − Pb )Pb + Pb2
1 2 3 4 5 6 7 8
A
0 T/h nhë phán
-A
Eb
A/ 2 1 3 5 7
0 T/h kãnh I
− A/ 2
Es = Eb
A/ 2 2 4 6 8
T/h kãnh Q
0
− A/ 2
Es = Eb
Hçnh 7.19 Doìng bit vaìo, doìng bit kãnh I vaì Q tæång æïng vaì sæû phán bäú nàng læåüng bit
- 179 -
- Chæång VII -
Âiãöu chãú khoïa dëch nhiãöu táön säú MFSK (Multi-frequency Shift Keying) laì mäüt træåìng håüp cuía
âiãöu chãú nhiãöu hæåïng nhàòm tàng hiãûu suáút cäng suáút. Caïc kyï hiãûu âæåüc thiãút kãú sao cho træûc
giao nhau tæìng âäi mäüt. Hçnh 7.20 chè ra ràòng phäø âiãûn aïp cuía tên hiãûu MFSK træûc giao laì
xãúp chäöng cuía phäø tên hiãûu OOK.
f1 f2 f3
Täúc âäü dæî liãûu tàng lãn hoaìn toaìn laì do bàng thäng tàng lãn. Vç mäùi kyï hiãûu chæïa læåüng tin laì
H = log 2 M (bit) nãn hiãûu suáút phäø danh âënh cuía MFSK træûc giao laì:
log 2 M
ηs = (bit/s/Hz)
(n / 2)(M − 1) + 2
Åí âáy n laì säú âiãøm 0 trãn âäö thë hçnh 7.11. Våïi n = 2, hiãûu suáút phäø laì:
log 2 M
ηs = (bit/s/Hz)
M +1
Tên hiãûu nhiãöu hæåïng cuîng coï thãø âaût âæåüc bàòng caïch duìng caïc máùu bit maî hoïa træûc giao
(hçnh 7.21). Lyï tæåíng thç mäùi kyï hiãûu maî hoïa mang læåüng tin laì H = log 2 M (bit), nhæng âãø
âaût âæåüc sæû træûc giao tæìng âäi mäüt, caïc kyï hiãûu phaíi coï chiãöu daìi bàòng M säú nhë phán (xem
hçnh 7.21). Bàng thäng danh âënh cuía caïc kyï hiãûu naìy laì M/T0 (Hz) âäúi våïi tên hiãûu bàng cå
baín vaì laì 2M/T0 Hz âäúi våïi tên hiãûu thäng daíi, åí âáy T0/M laì khoaíng thåìi gian cuía mäüt säú nhë
phán. Nãúu caïc kyï hiãûu âäöng xaïc suáút thç hiãûu suáút phäø danh âënh cuía tên hiãûu thäng daíi maî
hoïa træûc giao laì:
log 2 M
ηs = (bit/s/Hz)
2M
Vaì hiãûu suáút phäí täúi âa (våïi T0B = M) laì:
log 2 M
ηs = (bit/s/Hz)
M
- 180 -
- Chæång VII -
Trong træåìng håüp taïch soïng kãút håüp täúi æu coï nhiãùu Gauss, caïc kyï hiãûu âäöng xaïc suáút vaì coï
nàng læåüng bàòng nhau, xaïc suáút läùi kyï hiãûu âæåüc giåïi haûn båíi:
1 ⎡ E ⎤
Pe ≤ (M − 1) ⎢1 − erf ⎥
2 ⎣ 2N 0 ⎦
Åí âáy E laì nàng læåüng kyï hiãûu. Nàng læåüng trong mäüt bit laì: E b = E / log 2 M
Tæì hçnh 7.21 ta tháúy âäúi våïi mäüt bit báút kyì trong mäüt kyï tæû cho sàôn, chè coï M/2 läùi ngoaìi täøng
säú M-1 läùi kyï hiãûu seî dáùn âãún bit âoï bë läùi. Do âoï xaïc suáút läùi bit trong tên hiãûu MFSK træûc
giao laì:
(M / 2)
Pb = Pe
M −1
000
001
010
011
100
101
110
111
Táûp kyï hiãûu træûc giao Caïc bit tin tæång æïng
ÆÏng duûng chênh cuía hãû thäúng MFSKlaì trong hãû thäúng âiãûn baïo Piccolo, coï 32 táön säú vaì täúc
âäü kyï hiãûu laì 10 kyï hiãûu trong 1 giáy, mäùi kyï hiãûu laì 100 ms.
Mäüt æïng duûng khaïc cuía MFSK hiãûn âang âæåüc triãøn khai ráút räüng raîi laì FDM træûc giao
(OFDM) duìng nhiãöu trong truyãön hçnh vãû tinh, trong LAN khäng dáy. . .
- 181 -
- Chæång VII -
2. Âãø so saïnh caïc kiãøu âiãöu chãú khaïc nhau, duìng hai thäng säú laì hiãûu suáút phäø vaì hiãûu suáút
cäng suáút. Hiãûu suáút phäø coï âån vë laì bit/s/Hz, vaì hiãûu suáút cäng suáút liãn quan âãún giaï trë
Eb/N0 yãu cáöu âäúi våïi mäüt xaïc suáút läùi bit cho træåïc.
3. Coï ba kyî thuáût âiãöu chãú chênh cho tên hiãûu nhë phán. Âoï laì ASK, FSK vaì PSK. Trong caïc
phæång phaïp naìy, biãn âäü, táön säú vaì pha cuía tên hiãûu soïng mang bë thay âäøi theo tên hiãûu
nhë phán vaìo.
4. ASK vaì FSK âãöu sæí duûng tên hiãûu træûc giao. Bäü thu ASK vaì FSK coï thãø duìng loaûi khäng
kãút håüp, våïi æu âiãøm laì sæû âån giaín trong thiãút kãú. PSK yãu cáöu phaíi taïch soïng kãút håüp,
phaíi khäi phuûc soïng mang, do âoï khoï thæûc hiãûn hån vaì âàõt hån. Tuy nhiãn coï thãø traïnh
viãûc naìy bàòng caïch maî hoïa vi sai træåïc khi âiãöu chãú- goüi laì DPSK Hãû thäúng DPSK khäng
âaût âæåüc xaïc suáút läùi täút nhæ PSK nhæng buì laûi kinh tãú hån.
5. PSK yãu cáöu cäng suáút tên hiãûu tháúp hån so våïi ASK vaì FSK våïi cuìng mäüt xaïc suáút läùi.
6. Trong truyãön thäng, ngæåìi ta sæí duûng phäø biãún ba phæång phaïp âiãöu chãú laì PSK, DPSK
vaì FSK khäng kãút håüp.
7. M-PSK, APK, QAM laì caïc kyî thuáût âiãöu chãú tàng hiãûu suáút phäø. Âàûc âiãøm chung cuía caïc
kiãøu âiãöu chãú naìy laì säú læåüng kyï hiãûu âiãöu chãú nhiãöu hån 2.
8. APK yãu cáöu cäng suáút tên hiãûu tháúp hån MPSK våïi cuìng mäüt xaïc suáút läùi. Hiãûu suáút phäø
cuía APK vaì MPSK nhæ nhau. QAM laì mäüt træåìng håüp riãng cuía APK, dãù thæûc hiãûn hån
vaì coï xaïc suáút läùi âæåüc caíi thiãûn âäi chuït.
9. MFSK laì kiãøu âiãöu chãú tàng hiãûu suáút cäng suáút. Cäng suáút phaït tiãút kiãûm laì vç tàng bãö
räüng phäø våïi mäüt xaïc suáút läùi cho træåïc.
- 182 -
- Chæång VII -
- 183 -