სახელი-ჟენიკ

გვარი-მკრტჩიან

კონსპექტი

ფილოლოგია სიტყვის და სიტყვიერების შესახებ მეცნიერებაა . სიტყვა ბგერების

ერთობლიობაა და აღნიშნავს რაღაც საგანს, მოვლენას და ცნებას. სიტყვასთან
დაკავშირებით არსებობს შინაგანი ენა და გარეგანი ენა . ანტიკურში გავრცელებული იყო
ასეთი აზრი შეიძლება თუ არა სიტყვის შეცნობის მეშვეობით საგნის შეცნობა ?.იმ დროს
არსებობდა რამდენიმე ფილოსოფიური სკოლა და ეს სკოლები სხვადასხვა პასუხი მისცა .
ზოგისთვის სახელსა და სიტყვის შორის ბუნებრივი კავშირი არის, ზოგისთვის კი არც ერთი
კავშირი არ შეიძლება იყოს. ეს კამათი გაგრძელდა შუა საუკუნეშიც .იმ დროს მსოფლიოში
უკვე ახალი რელიგია არსებობდა სახელად ქრისტიანული. ქრისტიან მოაზროვნების აზრი
ეყრდნებოდა ახალ წყაროებს.ყველაზე მნიშვნელოვანი წყარო იყო ბიბლია ,სადაც წერია ,
რომ ადამი ღვთის ნების შესაბამისად, არქმევს სახელებს ედემის მცხოვრებს.

მსოფლიოში არსებობს ბევრი ენა, რომლებსაც აქვთ თავიანთი წარმოშობის და

განვითარების ისტორია.მათ შორის არსებობს სამი ქართული ტომი, რომლებსაც აქვვთ
საკუთარი ენა. ეს ტომებია იბერიელები, კოლხები და სვანები.

თანამედროვე სამყაროში ენას აქვს უამრავი ფუნქცია.ენა არის ურთიერთობის ყველაზე

მთავარი საშუალება.ენის მეშვეობით ჩვენ გამოვატავთ ჩვენი აზრი.

ქართულ ენას თანამედროვე მეცნიერები ორი მნიშვნელოვანი თვალთახედვით

განიხილავენ, მაგრამ ამათ გარდა კიდევ არის მესამე ვარიანტი . პირველი ვარიანტი არის
ქართული ენა,როგორც სამხრეთ კავკასიის ერთ-ერთი ენა, მეორე ვარიანტი არის ენას,
რომელზეც შექმნილია ლიტერატურის მნიშვნელოვანი ნაწარმოები, მესამე ვარიანტში
გადაიკვეთება ფილოლოგიის და ლინგვისტიკის ინტერესები.აღმოსავლეთ
ქრისტიანული სმყაროს ენების ლეგიტომაციის სტანდარტიზაციის ორი საფეხური
გამოვყოფ .მინდა ავღნიშნო,რომ მე-5 საუკუნის შუა წლებში ქართული და ბერძნული
ფუნქციურდა თანასწორად.მართალია ესეც, რომ ბერძნული უფრო მაღალ საფეხურზე
მდგომი ენებს ეკუთვნის, ქართული კი შედარებით დაბალი.დავით კუროპალატი ენათა
საურთიერთო ველის შესანარჩუნებლად აშენებს ახალი აშენებული ტაძრებისთვის
ბიბლიოთეკას. ქართველები არ უარყოფდნენ, რომ ქართული ენა ბერძნულთან
შედარებით უფრო ღარიბი იყო და თარგმანთან დაკავშირებით პრობლემებს
იწვევს.არსებობს ობიექტი-ენა და მეტაენა. ენას ნიშანთა სისტემას აქვს სინტაგმატური და
პარადიგმატული მიმართები.

ქართველი ენათმეცნიერი და ფილოლოგი ნიკო მარის სიტყვებით ყველა ენის ყველა

სიტყვა დაიყვანება ოთხ ელემენტამდე სალ, როშ, ბერ და იონ.არსებობს ენათა
რამდენიმე კვალიფიკაცია. ესენია ენათა სტადიური, ტიპოლოგიური , მორფოლოგიური ,
გენეალური და სოციალ-ლინგვისტური კვალიფიკაცია.
დღევანდელი სამყარო წარმოუდგენელია ენის გარეშე.