Just Down the Road

คู่มือสำหรับ Drop-In Centre

 Just Down the Road
คู่มือสำหรับ Drop-In Centre
Just Down the Road
คู่มือสำหรับ Drop-In Centre

พิมพ์โดย Asian Harm Reduction Network (AHRN)

โดยการได้รับอนุญาตจาก Pelangi Community Foundation

บทนำ
โลกที ่ เ ราอาศั ย อยู ่ ท ุ ก วั น นี ้ เ ปลี ่ ย นไปอย่ า งรวดเร็ ว ในทุ ก ๆ ด้ า นของชี ว ิ ต มู ล ค่ า
ต่ า งๆที ่ เ ราเคยใช้ แ ละอยู ่ ก ็ ก ำลั ง ท้ า ทายด้ ว ยการเมื อ งของโลกและลั ท ธิ บ ริ โ ภคนิ ย มสร้ า ง
ความท้ า ทายอยู ่ ขณะที ่ โ อกาสการจ้ า งงานสำหรั บ แต่ ล ะบุ ค คลที ่ จ บจากระบบการศึ ก ษา
ก็ ล ดลงด้ ว ยมี จ ำนวนคนวั น หนุ ่ ม มากขึ ้ น แม้ ว ่ า จะมี ก ารพยายามต่ า งๆ การใช้ ย าเสพติ ด
ก็ ย ั ง เพิ ่ ม ขึ ้ น ไม่ ว ่ า จะเป็ น จำนวนตั ว เลขและความรุ น แรง คนวั ย หนุ ่ ม สาวหลายคนรู ้ ส ึ ก ว่ า
“การอยู ่ ใ นสภาวะมี ย าในกระแสเลื อ ดสู ง (Getting high)” เป็ น การปลดปล่ อ ยความ
เบื ่ อ หน่ า ยของอนาคตที ่ ถ ู ก กี ด กั ้ น การขาดความเชื ่ อ มั ่ น ในทางเลื อ กอื ่ น มั ก จะมี ผ ลต่ อ
วิ ถ ี ท างที ่ เ ราปฏิ บ ั ต ิ ต ่ อ คนที ่ ก ำลั ง หาทางเลื อ กไปสู ่ ก ารใช้ ย าเสพติ ด
ตั ้ ง แต่ ด ั ้ ง เดิ ม ความสำเร็ จ ในการรั ก ษาผู ้ ใ ช้ ย าเสพติ ด ได้ ร ั บ การวั ด ในรู ป แบบก
ารละเว้ น จากการใช้ ย าเสพติ ด อย่ า งไรก็ ต ามเมื ่ อ ผู ้ ใ ช้ ย าไม่ ไ ด้ อ ยู ่ ใ นสภาพแวดล้ อ มที ่ ม ี
การดู แ ลและเกิ ด ความสำเร็ จ ในการรั ก ษาเท่ า นั ้ น ที ่ จ ะสามารถวั ด ได้ จ ริ ง โชคไม่ ด ี ท ี ่ ม ี ค วาม
ไม่ เ ท่ า เที ย มกั น ของคลิ น ิ ก ที ่ พ ั ก รั ก ษาและความเป็ น จริ ง ที ่ ผ ู ้ ใ ช้ ย าเผชิ ญ อยู ่ นั ้ น มาก
เกิ น ไป ผู ้ ใ ช้ ย าเสพติ ด ที ่ อ อกจากคลิ น ิ ก แล้ ว นั ้ น พบว่ า ตั ว เองต้ อ งเผชิ ญ กั บ การตี
กรอบของสั ง คม ความยากจน การว่ า งงานและคุ ณ ภาพ ชี ว ิ ต โดยทั ่ ว ไปต่ ำ ขนาดของสิ ่ ง
เหล่ า นี ้ ก ็ ไ ม่ ม ี ก ารลดลงเลยตั ้ ง แต่ เ ข้ า รั บ การรั ก ษา ความล้ ม เหลว ของแนวคิ ด การรั ก ษา
แบบนี ้ แ ละวิ ธ ี ด ำเนิ น การให้ ค นรู ้ จ ั ก การใช้ ย าให้ เ ป็ น เหมื อ นอาการหนึ ่ ง เท่ า นั ้ น ไม่ ใ ช่ เ ป็ น
สาเหตุ ข องประเด็ น ต่ า งๆ เหล่ า นั ้ น ทำให้ เ กิ ด การถอยหลั ง กลั บ แน่ น อน
ในปั จ จุ บ ั น เราได้ เ ห็ น ว่ า มี ก ารเปลี ่ ย นแปลงที ล ะน้ อ ยในด้ า นปรั ช ญาการดู แ ลรั ก
ษา อิ ท ธิ พ ลจากการระบาดของเอช ไอ วี / เอดส์ มี ผ ลให้ เ กิ ด การเปลี ่ ย นแปลงจากเดิ ม
ที ่ เ ป็ น เรื ่ อ งของการ “ละเว้ น ” เป็ น การเข้ า ถึ ง บริ ก ารของทุ ก คน เนื ่ อ งจากการใช้ ย าเสพ
ติ ด กลายเป็ น มากกว่ า ประเด็ น รองแล้ ว การแพร่ ร ะบาดของโรคติ ด ต่ อ ทางเลื อ ดในกลุ ่
มผู ้ ใ ช้ ย าเสพติ ด และกลุ ่ ม ที ่ ไ ม่ ใ ช้ ยาเสพติ ด กลายเป็ น ข้ อ วิ ต กกั ง วลหลั ก จึ ง จำเป็ น ที ่ จ ะ
รั ก ษาผู ้ ใ ช้ ย าเสพติ ด ในสภาพแวดล้ อ มของพวกเขาและเพื ่ อ สร้ า งอิ ท ธิ พ ลต่ อ พฤติ -
กรรมของพวกเขาด้ ว ยวิ ธ ี ท ี ่ ย ั ่ ง ยื น มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพและจริ ง จั ง โดยการให้ พ วกเขารู ้ จ ั ก
ความจำเป็ น พื ้ น ฐานและจั ด เตรี ย มให้ เ ขาโดยไม่ ต ้ อ งมี เ งื ่ อ นไขการงดเว้ น ใดๆ

Drop-In Centre สามารถทำตามความจำเป็ น ของพวกเขาได้ โ ดยการแนะนำ
ให้ พ วกเขารู ้ จ ั ก บริ ก ารที ่ ม ี ร อบตั ว เขาและในชุ ม ชนนั ้ น ซึ ่ ง จะเป็ น สถานที ่ ไ ว้ ต ิ ด ต่ อ
การเข้ า ใจและยอมรั บ ไม่ ม ี เ งื ่ อ นไขและเข้ า ถึ ง ได้ เป็ น การพั ฒ นาความสั ม พั น ธ์ ร ะหว่ า งบุ ค
คลบนพื ้ น ฐานความเป็ น มนุ ษ ย์ ม ากกว่ า การใช้ ย าเสพติ ด ของพวกเขา
โดยการทำความรู ้ จ ั ก ความรั บ ผิ ด ชอบในการจั ด เตรี ย มการดู แ ลรั ก ษาของชุ ม
ชนแบบยั ่ ง ยื น และอย่ า งมื อ อาชี พ คู ่ ม ื อ เล่ ม นี ้ ไ ด้ ร ั บ การพั ฒ นาโดย Drop-In Centres
ในเมื อ งกั ว ลาลั ม เปอร์ ประเทศมาเลเซี ย และโดยบุ ค ลากรที ่ ม ี ป ระสบการณ์ ย าวนานในกา
รจั ด การและพั ฒ นาการ บริ ก ารลั ก ษณะนี ้

เราซาบซึ ้ ง ที ่ ค ู ่ ม ื อ นี ้ เ ป็ น เหมื อ นงานที ่ ก ้ า วหน้ า และตั ้ ง ตารอฟั ง จากท่ า นผู ้ อ ่ า นถึ ง
คำแนะนำคำวิ พ ากษ์ ว ิ จ ารณ์ หรื อ ข้ อ คิ ด เห็ น ที ่ ท ่ า นอาจจะมี เ กี ่ ย วกั บ หั ว ข้ อ เรื ่ อ งนี ้ แ ละเนื ้
อหาของคู ่ ม ื อ เล่ ม นี ้
สุ ด ท้ า ยแต่ ไ ม่ ท ้ า ยสุ ด ผมขอแสดงความขอบคุ ณ แด่ ท ุ ก ท่ า นที ่ ช ่ ว ยในการพั ฒ
นาคู ่ ม ื อ เล่ ม นี ้ อย่ า งที ่ ม ี ใ นคู ่ ม ื อ เล่ ม ก่ อ น “On the Road again” คู ่ ม ื อ เล่ ม นี ้ เ ป็ น
ผลพวงจากประสบการณ์ ท ี ่ เ รี ย นรู ้ โ ดยทุ ก ฝ่ า ยที ่ เ กี ่ ย วข้ อ งโดยเฉพาะอย่ า งยิ ่ ง ผมขอ
แสดงความขอบคุ ณ ต่ อ ท่ า นต่ า งๆ ดั ง นี ้
Rainer Rotthoff
ผู ้ อ ำนวยการ, Pelangi Community Foundation
กั ว ลาลั ม เปอร์ ประเทศมาเลเซี ย (rainersg@yahoo.com)

Eldred Tellis
ผู ้ อ ำนวยการ, Sankalp Rehabilitation Trust
Mumbai, ประเทศอิ น เดี ย (eldred@vsnl.net)

Azmi bin Uda
ผู ้ จ ั ด การโครงการ, Rumah Pelangi
Pelangi Community Foundation

Ben Monteiro, อาสาสมั ค ร

Pelangi Community Foundation

Daniel (dezra78@hotmail.com)
Lawrence Chong
KAWAN Drop In Centre, กั ว ลาลั ม เปอร์

Lenny Ng ผู ้ จ ั ด การ IKHLAS Drug User Project, PTF

กั ว ลาลั ม เปอร์ (p.floyd93@hotmail.com)

Rozlan Bread of Life, กั ว ลาลั ม เปอร์

Suhaimi Outreach Worker, Positive Living, PTF

กั ว ลาลั ม เปอร์ ประเทศมาเลเซี ย
ผมขอแสดงความขอบคุ ณ ต่ อ ทุ ก ท่ า นต่ อ ไปนี ้ ด ้ ว ยที ่ ช ่ ว ยให้ ข ้ อ มู ล ในคู ่ ม ื อ นี ้
Jimmy Dorabjee McFarlane Burnet เมลเบิ ร ์ น ออสเตรเลี ย
Luke Samson Sharan นิ ว เดลี อิ น เดี ย
Tariq Zafar Nai Zindagi อิ ส ลามาบั ด ปากี ส ถาน
Sebastien Marot Friends International พนมเปญ กั ม พู ช า
Steve Richards (LT) Rebirth House พอร์ ต ออฟสเปน ตริ น ิ แ ดด
Dr. Saroj Jha Consultant WHO SEARO

Ulrich Kohler
ผู ้ อ ำนวยการ
DOH, International

ขอขอบพระคุณ โครงการสังฆเมตตา ที่ได้เอื้อเฟื้อภาพทั้งหมดในคู่มือเล่มนี้

ภาพเหล่ า นี ้ ว าดโดยสามเณรที ่ ก ำลั ง ศึ ก ษาอยู ่ ใ นโรงเรี ย นวั ด ในภาคเหนื อ ของประเทศ
ไทยและผู ้ อ พยพจากรั ฐ ฉานประเทศพม่ า ก่ อ นลงมื อ วาดผู ้ ร ่ ว มได้ พ ิ จ ารณาถึ ง ผล
กระทบของเชื ้ อ ไวรั ส เอชไอวี กั บ โรคเอดส์ ต ่ อ ชี ว ิ ต และชุ ม ชนของเขา และได้ ศ ึ ก ษาห
ลั ก ธรรมของพระพุ ท ธองค์ ท ี ่ จ ะสามารถประยุ ก ต์ ใ ช้ ใ นการแก้ ไ ขปั ญ หาที ่ เ กิ ด จาก
เอชไอวี แ ละเอดส์ แ ล้ ว เอามาวาดเป็ น ภาพวาด
แปล: ratanawadee.k@gmail.com
ออกแบบเลย์เอาท์: เอกชิ ต เกริ ก ไกวั ล <ekkachit@ahrn.net>
Drop-In Centre ค อื อะไร?

Drop-In Centre คื อ ทางสำหรั บ ผู ้ ใ ช้ ย าเสพติ ด ไปสู ่ ส ิ ่ ง แวดล้ อ มที ่ ย ิ น ดี ต ้ อ นรั บ และ
ให้ ก ารดู แ ลรั ก ษา
S เป็ น สภาพแวดล้ อ มที ่ ส ื ่ อ สารกั น ด้ ว ยความเข้ า ใจและการยอมรั บ ในตั ว บุ ค คล
S เป็ น สถานที ่ ป ลอดภั ย จากความรุ น แรง อั น ตรายและการเลื อ กปฏิ บ ั ต ิ
S เป็ น สถานที ่ ส ร้ า งความสั ม พั น ธ์ แ ห่ ง การไว้ ใ จบนพื ้ น ฐานความจริ ง ใจและการ
เคารพกั น
S เป็ น ความจำเป็ น ที ่ แ สดงออกโดยผู ้ ใ ช้ ย าเสพติ ด ซึ ่ ง ไม่ ใ ช่ ห น่ ว ยงาน NGO หรื อ
หน่ ว ยงานที ่ ผ ลั ก ดั น โดยมี ผ ู ้ บ ริ จ าค

“คุณภาพชีวิตสามารถพัฒนาได้
ด้วยโอกาสเพื่อการเปลี่ยนแปลงเท่านั้น

ให้การกระทำของเราเป็นโดยเนื้อแท้
มีมิตรภาพโดยปราศจากเงื่อนไข
และให้ระลึกถึงความหวังต่อการเปลี่ยนแปลง
Drop-In Centre เตร ยี มอะไร?
Drop-In Centre จ ั ดเตร ยี มให้ด ั งน ี ้
S การดู แ ลรั ก ษาทางการแพทย์ พ ื ้ น ฐานสำหรั บ ผู ้ ใ ช้ ย าที ่ เ ข้ า ถึ ง การบริ ก ารด้ า นสุ ข
ภาพได้ ย าก
S โภชนาการพื ้ น ฐาน
S ความช่ ว ยเหลื อ และการสนั บ สนุ น ที ่ จ ำเป็ น สำหรั บ การรั ก ษาทางการแพทย์ แ ละการ
ดู แ ลรั ก ษาพิ เ ศษ
S การศึ ก ษาพื ้ น ฐานเกี ่ ย วกั บ
ÿ การใช้ ย าเสพติ ด และผลของการใช้ ย า
ÿ สิ ท ธิ แ ละความรั บ ผิ ด ชอบ
ÿ สุ ข ภาพและสุ ข อนามั ย
ÿ สุ ข ภาพทางเพศ
S สิ ่ ง อำนวยความสะดวก สำหรั บ การอาบน้ ำ การซั ก เสื ้ อ ผ้ า การพั ก ผ่ อ นและ
กิ จ กรรมสั น ทนาการ
S การส่ ง ต่ อ เพื ่ อ การฟื ้ น ฟู แ ละสถานที ่ ส ร้ า งเสริ ม ทั ก ษะ โอกาสในการสร้ า งรายได้
และการลงตำแหน่ ง งาน
S บริ ก ารสนั บ สนุ น อื ่ น ๆตามความจำเป็ น ขึ ้ น อยู ่ ก ั บ แหล่ ง ทรั พ ยากร
S นอกเวลาจากชี ว ิ ต บนท้ อ งถนนที ่ ว ุ ่ น วาย

ทุกคนจำเป็นต้องมีสถานที่ที่ใช่
และ Drop-In Centre ต้องเป็นสถานที่นั้นได้
Drop-In Centre ม ี ไว้ส ำหร ั บใคร?
S ใครก็ ไ ด้ ท ี ่ ใ ช้ ย าเสพติ ด
S ญาติ ข องผู ้ ใ ช้ ย าเสพติ ด
S คนที ่ อ าจจะต้ อ งการข้ อ มู ล เกี ่ ย วกั บ การตรวจเอช ไอ วี
S คนที ่ ต ิ ด เชื ้ อ เอช ไอ วี บวกโดยที ่ ไ ม่ ไ ด้ ร ั บ การรั ก ษา
S คนที ่ ถ ู ก ตี ก รอบและกำลั ง มองหาความช่ ว ยเหลื อ ทางสั ง คม และ/หรื อ
ทางการแพทย์
S คนที ่ อ ยู ่ ใ นชุ ม ชนเดี ย วกั น และต้ อ งการข้ อ มู ล หรื อ บริ ก าร ซึ ่ ง อาจจะไม่ ไ ด้ ใ ช้ ย า
เสพติ ด อยู ่
S ผู ้ บ ริ จ าค ตั ว แทน สื ่ อ นั ก วิ จ ั ย ผู ้ ใ ห้ บ ริ ก ารอื ่ น ๆและแม้ แ ต่ ผู ้ บ ั ง คั บ ใช้ ก ฎหมาย
เราจะตอบสนองต่อผ ู ้ ท ีม่ าใช ้ บร กิ าร Drop-In Centre อย่างไร?
อั น ดั บ แรก:
S พยายามทุ ก ทางเพื ่ อ ช่ ว ยเหลื อ คนที ่ ร ู ้ ส ึ ก วิ ต กกั ง วลให้ ร ู ้ ว ่ า ตนเองมี ค ุ ณ ค่ า และ
สบายใจ
S รั บ แบบแสดงความจำนงต่ อ การตรวจและรั บ ยารั ก ษา รวมทั ้ ง เน้ น การเก็ บ เป็ น
ความลั บ
S รั บ ฟั ง เรื ่ อ งราวทั ้ ง หมด
S สั ง เกตสภาวะทางร่ า งกายและทางอารมณ์ รวมทั ้ ง เห็ น ด้ ว ยกั บ การตอบสนองที ่
เหมาะสม
S ใส่ ใ จกั บ ความจำเป็ น ที ่ ร ะบุ ไ ว้ นั ่ น คื อ โภชนาการ การดู แ ลรั ก ษาบาดแผล ฯลฯ
S แจ้ ง การปฏิ บ ั ต ิ ต ่ อ ไปนี ้ เ พื ่ อ ติ ด ตามผล เช่ น การส่ ง ต่ อ โรงพยาบาล
การสนั บ สนุ น ทางสั ง คม ฯลฯ
ประเม นิ ความเส ีย่ งต่อสุขภาพของบุคคล
S รั บ ประวั ต ิ ร ั ก ษาทางการแพทย์ แ ละเตรี ย มการวิ น ิ จ ฉั ย เบื ้ อ งต้ น (โดยแพทย์ )
S สอบถามเกี ่ ย วกั บ ชนิ ด ของยาที ่ ใ ช้ และรู ป แบบการใช้
S รั บ ประวั ต ิ ก ารปนเปื ้ อ นเลื อ ดและพฤติ ก รรมเสี ่ ย งอื ่ น ๆ
S ประเมิ น ระดั บ ความรู ้ ท ี ่ ส ั ม พั น ธ์ ก ั บ โรค เช่ น วั ณ โรค การติ ด เชื ้ อ ทางเพศ
สั ม พั น ธ์ เอช ไอ วี / เอดส์ แ ละ ไวรั ส ตั บ อั ก เสบบี และ ซี
ประเมิ น ความเป็ น อยู ่ ท างสั ง คมของบุ ค คล
S หาว่ า มี ป ั ญ หาทางสุ ข ภาพจิ ต อย่ า งไรบ้ า ง

S สอบถามเกี ่ ย วกั บ ประวั ต ิ ค รอบครั ว

S บั น ทึ ก ที ่ พ ั ก ปั จ จุ บ ั น
S หาสถานะทางกฎหมาย
S ถามเกี ่ ย วกั บ พฤติ ก รรมทางเพศและการปฏิ บ ั ต ิ
S บั น ทึ ก เกี ่ ย วกั บ การศึ ก ษา ทั ก ษะ งาน ฯลฯ

เป็นสิ่งสำคัญสำหรับบุคคล
ที่รู้สึกว่าได้รับความเข้าใจ
ด้วยความเห็นอกเห็นใจ
ความร ู ้ พ ืน้ ฐานเก ีย่ วก ั บการถ่ายทอดเช อื ้ ไวร ั สทางเล อื ด เช่น
เอช ไอ ว ี ไวร ั สต ั บอ ั กเสบ บ แี ละซ ี

เอช ไอ วี เป็ น ที ่ ก ล่ า วถึ ง มากที ่ ส ุ ด ในบรรดาไวรั ส เนื ่ อ งจากการแพร่ ร ะบาดที ่ ร วดเร็ ว
แต่ ม ั น ก็ ย ั ง เป็ น ไวรั ส ที ่ อ ่ อ นแอที ่ ส ุ ด และดั ง นั ้ น จึ ง ง่ า ยที ่ ส ุ ด ที ่ จ ะป้ อ งกั น ถ้ า แต่ ล ะบุ ค คลจะ
รั ก ษากฎพื ้ น ฐานไว้ ไ ด้

เอช ไอ ว ี สามารถถ่ายทอดได้ ทางต่อไปน ีเ้ ท่าน ัน้ :

S การมี เ พศสั ม พั น ธ์ โ ดยไม่ ป ้ อ งกั น
S มารดาที ่ ต ิ ด เชื ้ อ ถ่ า ยทอดให้ บ ุ ต รในครรภ์
S ได้ ร ั บ เลื อ ดที ่ ป นเปื ้ อ น หรื อ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ เ ปื ้ อ นเลื อ ด
S การใช้ อ ุ ป กรณ์ ฉ ี ด ร่ ว มกั น
S การใช้ อ ุ ป กรณ์ เ จาะผิ ว หนั ง ร่ ว มกั น เช่ น การสั ก ใบมี ด โกน ฯลฯ
เอช ไอ ว ี จะไม่ถ ่ายทอดทาง:
S การสั ม ผั ส หรื อ กอด
S น้ ำ ลาย เหงื ่ อ และน้ ำ ตา
S ยุ ง
S การใช้ ผ ้ า เช็ ด ตั ว กรรไกร หรื อ ใช้ เ ครื ่ อ งอำนวยความสะดวกทั ่ ว ไป เช่ น
สระว่ า ยน้ ำ ห้ อ งน้ ำ โทรศั พ ท์ ฯลฯ
เป็ น สิ ่ ง สำคั ญ ที ่ จ ะบั น ทึ ก ไว้ ว ่ า ไวรั ส ตั บ อั ก เสบบี แ ละซี ก ็ ต ิ ด ต่ อ ได้ ท างที ่ ค ล้ า ยๆ กั น
แต่ ต ิ ด ต่ อ ได้ ง ่ า ยว่ า เพราะไวรั ส ชนิ ด นี ้ อ าศั ย อยู ่ ใ นอากาศได้ น านกว่ า เอช ไอ วี
เผยแพร่ ข ้ อ ความต่ อ ไปนี ้
สามารถสนุกกับชีวิตได้ – รักษาชีวิตให้ปลอดภัยเถิด
จะป อ้ งก ั นการถ่ายทอดเช อื ้ เอช ไอ ว ี และโรคท ตี ่ ดิ ต่อทางเล อื ดอ ืน่
ๆ ได้อย่างไร
เนื ่ อ งจากเราไม่ ท ราบได้ ว ่ า ใครติ ด เชื ้ อ อยู ่ บ ่ า ง เราต้ อ งปฏิ บ ั ต ิ เ หมื อ นกั บ ว่ า ทุ ก คนติ ด เชื ้ อ โดย:
S สวมถุ ง มื อ ป้ อ งกั น เมื ่ อ ทำแผลหรื อ ต้ อ งสั ม ผั ส กั บ ผิ ว ที ่ เ ป็ น แผล
S ล้ า งมื อ ด้ ว ยสบู ่ แ ละน้ ำ หลั ง จากตรวจผู ้ ม ารั บ บริ ก าร
S ต้ อ งแน่ ใ จว่ า สวมใส่ ร องเท้ า ที ่ เ หมาะสม
S เนื ่ อ งจากผู ้ ท ี ่ ม ารั บ บริ ก ารมี ค วามชุ ก การเป็ น วั ณ โรคสู ง เจ้ า หน้ า ที ่ ท างการแพทย์
ที ่ เ ข้ า ร่ ว มการดู แ ลรั ก ษาควรสวมหน้ า กาก
S เลื อ ด หรื อ ของอื ่ น ๆที ่ เ ปื ้ อ น ควรล้ า งทั น ที ด ้ ว ยน้ ำ ยาฟอกขาว
S ควรทำความสะอาดพื ้ น สม่ ำ เสมอในระหว่ า งวั น ด้ ว ยน้ ำ ยาฆ่ า เชื ้ อ โรค
S เจ้ า หน้ า ที ่ ท างการแพทย์ ค วรจะใช้ เ ข็ ม และกระบอกฉี ด ที ่ ใ ช้ แ ล้ ว ทิ ้ ง และทำลายหลั ง
จากใช้
S เครื ่ อ งมื อ อื ่ น ๆ ที ่ ใ ช้ ไ ด้ ใ หม่ ค วรทำการสเตอริ ไ ลซ์ ใ นตู ้ อ บฆ่ า เชื ้ อ โรค (10 นาที )
หรื อ ต้ ม เป็ น เวลา 20 นาที ห ลั ง จากใช้
S เครื ่ อ งแต่ ง กายที ่ ใ ช้ แ ล้ ว ควรเก็ บ ในภาชนะแยกต่ า งหากให้ พ ้ น จากมื อ และต้ อ ง
ทำลายโดยการเผาหลั ง จากฉี ด สเปรย์ ด ้ ว ยน้ ำ ยาฟอกขาวแล้ ว ทิ ้ ง แยก
(จะได้ ไ ม่ ต ้ อ งกั ง วลว่ า คนที ่ เ ก็ บ ขยะรี ไ ซเคิ ล จะติ ด เชื ้ อ หรื อ ตอนที ่ เ ขาแยกขยะ)
S สร้ า งเครื อ ข่ า ยกั บ โรงพยาบาลในท้ อ งถิ ่ น และคลิ น ิ ก เพื ่ อ วั ส ดุ ป นเปื ้ อ นใน
อุ ป กรณ์ ท ี ่ ท ำพิ เ ศษเฉพาะ (ต้ อ งแน่ ใ จว่ า มี อ ุ ป กรณ์ น ั ้ น ๆ ใช้ ไ ด้ อ ยู ่ )
ต่อไปน ดี ้ ้วยเช่นก ั น:
S ควรมี ถ ุ ง ยางอนามั ย แจกทุ ก คนและแสดงวิ ธ ี ใ ช้ ท ี ่ ถ ู ก ต้ อ งโดยเน้ น ให้ ใ ช้ ก ั บ สารหล่ อ
ลื ่ น ที ่ ม ี ส ่ ว นผสมของน้ ำ เท่ า นั ้ น
S เมื ่ อ ใดก็ ต ามที ่ ก ฎหมายอนุ ญ าต ควรมี เ ข็ ม ฉี ด ยาและกระบอกฉี ด ที ่ ส ะอาดรวมทั ้ ง
ผ้ า ซั บ เลื อ ดและหนอง ถ้ า เป็ น ไปได้ ก ็ ม ี เ ครื ่ อ งห้ า มเลื อ ดด้ ว ย ควรเตรี ย มไว้ ใ ห้ ผ ู ้
ใช้ ย าเสพติ ด ชนิ ด ฉี ด ด้ ว ย
S ควรห้ า ม การใช้ อ ุ ป กรณ์ ฉ ี ด อื ่ น ๆ ร่ ว มกั น เช่ น เครื ่ อ งต้ ม และกรอง เพราะเชื ้ อ
ไวรั ส ตั บ อั ก เสบบี แ ละซี จ ะแพร่ ไ ด้ ง ่ า ย
S หญิ ง ตั ้ ง ครรภ์ ท ี ่ ต ิ ด เชื ้ อ เอช ไอ วี ควรได้ ร ั บ ข้ อ มู ล เกี ่ ย วกั บ ทางเลื อ กทุ ก อย่ า ง
และสนั บ สนุ น ทุ ก ทางที ่ ท ำให้ เ ลื อ กได้

การใช ้สารทดแทน
S การใช้ ส ารทดแทนเป็ น เครื ่ อ งมื อ ที ่ ส ำคั ญ และมี ป ระโยชน์ ม ากในการช่ ว ยให้ ผ ู ้
ใช้ ย าเสพติ ด ชนิ ด ฉี ด ขยั บ ออกจากการใช้ เ ข็ ม แต่ จ ำเป็ น ต้ อ งได้ ร ั บ การดู แ ลจากเจ้ า
หน้ า ที ่ ท างการแพทย์ ท ี ่ ม ี ค ุ ณ สมบั ต ิ
S สารทดแทนเป็ น ทางเลื อ กการรั ก ษาที ่ น ่ า สนใจซึ ่ ง จะช่ ว ยในการรั ก ษาผู ้ ร ั บ บริ ก าร
ข ้อแนะนำท ีเ่ ป น็ ประโยชน ส์ ำหร ั บผ ู ้ ท ตี ่ ้องการเร มิ ่ Drop-In Centre
S Drop-In Centre จำเป็ น ต้ อ งตั ้ ง อยู ่ ใ นสถานที ่ ผ ู ้ ใ ช้ ย าอยู ่ ห รื อ เข้ า ถึ ง ง่ า ย
S อธิ บ ายต่ อ ชุ ม ชนว่ า Drop-In Centre คื อ อะไรทำอะไร ทำไมถึ ง จำเป็ น ต้ อ งมี
และพวกเขาจะได้ ร ั บ ประโยชน์ อ ย่ า งไร
S จั ด การกั บ ประเด็ น ที ่ ช ุ ม ชนหวาดกลั ว ให้ ไ ด้ :
ÿ ความกั ง วลว่ า เด็ ก อาจจะได้ ร ั บ อั น ตรายจากผู ้ ใ ช้ ย าเสพติ ด
ÿ เด็ ก ได้ ด ู ก ารใช้ ย าเสพติ ด
ÿ รถและบ้ า นของพวกเขาอาจจะเกิ ด ความเสี ย หาย
ÿ อุ ป กรณ์ ก ารใช้ ย าเสพติ ด เช่ น ท่ อ เข็ ม และกระบอดฉี ด ยาที ่ พ บใกล้ บ ้ า น
S ให้ ช ุ ม ชนมี ส ่ ว นร่ ว มในกิ จ กรรมของศู น ย์ :
ÿ การสั ง เกตการณ์ ว ั น เอดส์ โ ลก
ÿ วั น ต่ อ ต้ า นการค้ า ยาเสพติ ด ของโลก
ÿ ใช้ ป ระเพณี ข องชุ ม ชนสร้ า งความตระหนั ก
ÿ แจ้ ง หชุ ม ชนทราบเสมอว่ า อะไรเกิ ด ขึ ้ น บ้ า ง
ต้องทำอย่างไรเม อื ่ บางอย่างเป น็ ไปไม่ถ ูกต้อง
การบาดเจ บ็ จากเข ม็ ฉ ดี ยา
ล้ า งแผลด้ ว ยสบู ่ แ ละน้ ำ ปล่ อ ยให้ เ ลื อ ดไหลออกมา อย่ า กดแผล รี บ ไปพบ
เจ้ า หน้ า ที ่ โ ครงการควบคุ ม โรคเอดส์ ใ นท้ อ งถิ ่ น เพื ่ อ ขอคำแนะนำทั น ที สำหรั บ การป้ อ ง
กั น หลั ง การสั ม ผั ส เชื ้ อ (Post Exposure Prophylaxis-PEP)

การร ั บยาเก นิ ขนาด

S ตรวจดู ว ่ า บุ ค คลนั ้ น สามารถเปิ ด ตา หรื อ คุ ย กั บ คุ ณ ได้ ห รื อ ไม่
เขย่ า แล้ ว เรี ย กชื ่ อ ให้ ต อบ ใส่ ถ ุ ง มื อ ป้ อ งกั น เพื ่ อ การระวั ง ไว้ ก ่ อ น
S ตรวจดู ช ี พ จรและการหายใจ
S เรี ย กรถพยาบาล ถ้ า ผู ้ ป ่ ว ยหมดสติ
S ผายปอดใช้ ว ิ ธ ี เ ป่ า ปากถ้ า ลมหายใจหยุ ด (อย่ า ให้ ผ ิ ว หนั ง สั ม ผั ส กั น
ให้ ใ ช้ อ ุ ป กรณ์ CPR สำหรั บ ปาก-ถ้ า มี )
S ปลุ ก ให้ เ ขาตื ่ น เสมอ
S ให้ เ ขานอนในท่ า ฟื ้ น ตั ว ได้ บ นพื ้ น
S ทำความสะอาดปากถ้ า มี ก ารอาเจี ย น
S ห้ า มทิ ้ ง ให้ ผ ู ้ ท ี ่ ร ั บ ยาเกิ น ขนาดอยู ่ เ พี ย งลำพั ง โดยเด็ ด ขาด
ส งิ ่ ท ีเ่ หมาะสม
S ต้ อ งแน่ ใ จว่ า บุ ค คลนั ้ น อยู ่ ใ นท่ า ที ่ ฟ ื ้ น ตั ว ได้
S ให้ ใ ช้ ก ารสู ด กลิ ่ น เกลื อ หรื อ หนั ง หรื อ หั ว หอมดิ บ
S ใช้ ข องแข็ ง เช่ น ช้ อ น ให้ ผ ู ้ น ั ้ น คาบเพื ่ อ ป้ อ งกั น การกั ด ลิ ้ น ตั ว เอง
S ส่ ง ต่ อ ให้ แ พทย์ เ พื ่ อ รั บ คำแนะนำ
ความรุนแรง
S ในกรณี ท ี ่ เ กิ ด ความรุ น แรง ให้ แ น่ ใ จว่ า ฝ่ า ยบริ ห ารจั ด การได้ ร ั บ แจ้ ง
S เจ้ า หน้ า ที ่ ท ี ่ ม ี ค วามสั ม พั น ธ์ ท ี ่ ด ี ก ั บ ผู ้ ร ั บ บริ ก ารที ่ เ กิ ด ความรุ น แรงนั ้ น ควรพยายาม
เข้ า ไปพู ด คุ ย ด้ ว ย
S หากไม่ ไ ด้ ผ ลควรเรี ย กเจ้ า หน้ า ที ่ ต ำรวจ
S ให้ ผ ู ้ ท ี ่ ไ ม่ เ กี ่ ย วข้ อ งออกไปจากบริ เ วณที ่ เ กิ ด เหตุ ก ารณ์
S อาจจะเรี ย กเจ้ า หน้ า ที ่ ต ำรวจ หรื อ ปิ ด ศู น ย์ ช ั ่ ว คราวในกรณี ฉ ุ ก เฉิ น
S ต้ อ งแน่ ใ จว่ า ทำตามขั ้ น ตอนอย่ า งชั ด เจนในการจั ด การกั บ ความรุ น แรงที ่ เ กิ ด ขึ ้ น
การจำหน่ายและการใช ้ยาเสพต ดิ
S ผู ้ ใ ดที ่ พ บว่ า จำหน่ า ยหรื อ ใช้ ย าเสพติ ด ควรให้ ต ระหนั ก ถึ ง กฎที ่ ส ำคั ญ ซึ ่ ง ห้ า มการ
กระทำดั ง กล่ า ว
S การจำหน่ า ยยาทำให้ ผ ู ้ ร ั บ บริ ก าร เจ้ า หน้ า ที ่ แ ละศู น ย์ เ สี ่ ย งต่ อ ชื ่ อ เสี ย งที ่ ไ ม่ ด ี แ ละอั น
ตรายด้ ว ย
S การกระทำใดๆ ต้ อ งระลึ ก ถึ ง กฎหมายของประเทศ ให้ ร ู ้ ก ฎหมายอย่ า งชั ด เจน
การสร้ า งเครื อ ข่ า ยสำหรั บ การเข้ า ถึ ง แหล่ ง เพิ ่ ม เติ ม ตามความจำเป็ น
มี ค วามสั ม พั น ธ์ ท ี ่ ด ี ก ั บ สถาบั น ที ่ ด ู แ ลด้ า นสุ ข ภาพ เช่ น โรงพยาบาลสาธารณะ ต ั วแทน
ประก ั นส ั งคม หน่วยงานช่วยเหล อื ด้ านกฎหมายและเจ้ าหน ้ าท ตี ่ ำรวจ
S ต้ อ งแน่ ใ จว่ า มี ค วามเข้ า ใจที ่ ด ี ก ั บ ศู น ย์ ใ ห้ ก ารรั ก ษาเช่ น ศู น ย์ ล ้ า งสารพิ ษ และฟื ้ น ฟู
รวมทั ้ ง Drop-In Centre ที ่ อ ื ่ น ๆ
S ขณะที ่ ใ ช้ ส ื ่ อ ให้ เ ป็ น เครื ่ อ งมื อ เพื ่ อ สร้ า งแหล่ ง ทรั พ ยากร ควรรั ก ษาการเก็ บ
ความลั บ ให้ ด ี
S สถาบั น ทางศาสนา โรงแรมและองค์ ก รบริ ก ารสาธารณะอื ่ น ๆ จะเป็ น แหล่ ง ที ่ ใ ห้ ก าร
สนั บ สนุ น เพิ ่ ม เติ ม (มั ก จะเป็ น ในกลุ ่ ม เดี ย วกั น นี ้ )
S รู ้ ว ่ า บริ ก ารอื ่ น ๆเช่ น ศู น ย์ ล ้ า งพิ ษ หรื อ ที ่ พ ั ก กลางคื น จำเป็ น จะต้ อ งมี ก ารดู แ ล
รั ก ษาที ่ ด ี ท ี ่ ส ุ ด ต้ อ งแนะใจว่ า มี เ พื ่ อ นในหน่ ว ยงานเอ็ น จี โ ออื ่ น ๆ
S แน่ ใ จว่ า ผู ้ บ ริ จ าค หรื อ ผู ้ ป รารถนาดี ไ ด้ ร ั บ ข้ อ มู ล ข่ า วสารเสมอเกี ่ ย วกั บ การพั ฒ นา
ของศู น ย์ Drop-In Centre ของท่ า น

เพื่อสร้างความแตกต่าง
เราต้องการกันและกัน
เร อื ่ งเล่าท ีท่ ำให้เก ดิ ความกล ั วและการเล อื กปฏ บิ ั ต ิ
S ผู ้ ใ ช้ ย าทุ ก รายมี บ ุ ค ลิ ก เหมื อ นอาชญากร
S โครงการเปลี ่ ย นเข็ ม ฉี ด ยาและกระบอกฉี ด เป็ น การส่ ง เสริ ม การใช้ ย าเสพติ ด
ชนิ ด ฉี ด
S เมื ่ อ ผู ้ ใ ช้ ย ายั ง ไงก็ ค ื อ ผู ้ ใ ช้ ย าจึ ง ไม่ ม ี ป ระโยชน์ ท ี ่ จ ะเข้ า ไปช่ ว ย
S คุ ณ ไม่ ส ามารถไว้ ใ จผู ้ ใ ช้ ย าเสพติ ด ได้
S เอช ไอ วี แพร่ ร ะบาดได้ ง ่ า ย
S การใช้ ส ารทดแทนเป็ น เพี ย งวิ ธ ี เ ดี ย วในการรั ก ษาให้ ส ำเร็ จ
ความท้ าทายของ Drop-In Centre
S เพื ่ อ ให้ เ ห็ น ความเปลี ่ ย นแปลงและพั ฒ นาเงื ่ อ นไขของการใช้ ย าเสพติ ด โดยการ
ลดความรุ น แรงและอาชญากรรม รวมทั ้ ง ปรั บ ปรุ ง รู ป ลั ก ษณ์ ท างกายภาพของ
ผู ้ ใ ช้ ย าเสพติ ด
S เพื ่ อ ให้ แ น่ ใ จในความสั ม พั น ธ์ ท ี ่ เ ป็ น ประโยชน์ ก ั บ ชุ ม ชนรอบๆ Drop-In Centre
S เพื ่ อ ดู แ ลสู ต รยาที ่ จ ำเป็ น ต้ อ งมี ค วามร่ ว มมื อ ในการรั บ ประทานยาและความร่ ว ม
มื อ ในการรั ก ษาอย่ า งเคร่ ง ครั ด ในพร้ อ มกั บ การประสานงานอย่ า งใกล้ ช ิ ด กั บ ผู ้
มี อ ำนาจในเรื ่ อ งยา
S เพื ่ อ ความสอดคล้ อ งกั บ การเตรี ย มการให้ บ ริ ก าร
S เพื ่ อ สร้ า งแหล่ ง ทรั พ ยากรที ่ เ พี ย งพอ เพื ่ อ ให้ บ ริ ก ารมี อ ยู ่ ต ลอด
S เพื ่ อ ให้ ร ะบบสำหรั บ การรั ก ษาด้ ว ยยาต้ า นไวรั ส (ART) มี อ ยู ่ ส อดคล้ อ งกั น และ
มี ใ ห้ ผ ู ้ ใ ช้ ย าเข้ า ถึ ง ได้
S ชั ่ ว โมงทำงานยื ด หยุ ่ น ตามความจำเป็ น ของผู ้ ร ั บ บริ ก าร
S นโยบายที ่ เ ป็ น ประโยชน์ ช ่ ว ยเหลื อ เจ้ า หน้ า ที ่ ผู ้ ร ั บ บริ ก ารและองค์ ก ร

ที่ซึ่งมีความปรารถนา มักมีหนทางเสมอ
อ้ างอ งิ
โครงการสั ง ฆเมตตา
Email: lauriejm@gmail.com
Tel: 053-328137

Ozone - Drop In Center in Chiangmai and Chiang Rai
เครื อ ข่ า ยสุ ข ภาพและการพั ฒ นา (HDN)
172/1 ถ. กำแพงดิ น ต. หายยา อ. เมื อ ง จ.เชี ย งใหม่ 50100
053-449055
เครื อ ข่ า ยเพื ่ อ นไทยลดอั น ตรายจากสารเสพติ ด (THRN)
ในตึ ก สำนั ก งานเครื อ ข่ า ยสุ ข ภาพและการพั ฒ นา (HDN)
172/1 ถ. กำแพงดิ น ต. หายยา อ. เมื อ ง จ.เชี ย งใหม่ 50100
053-449055
PSI Thailand
http://www.psiasia.org/th
Phone: 011-662-655-4001
Fax: 011-662-655-4006
เครื อ ข่ า ยผู ็ ใ ช้ ย าแห่ ง ประเทศไทย Thai Drug User Network (TDN)
เชี ย งใหม่ 053- 214988
ศู น ย์ ส ุ ข ภาพชาย Mplus
เลขที ่ 248/40 สหศรี ภ ู ม ิ เ พลส ถนนมณี น พรั ต น์ ตำบลศรี ภ ู ม ิ อำเภอเมื อ ง
จั ง หวั ด เชี ย งใหม่ 50200 โทรศั พ ท์ / โทรสาร 053-404342 , 053-404324
มู ล นิ ธ ิ ศ ั ก ยภาพเยาวชน (TYAP Foundation)
053-274157
http://www.tyap.org/
ศู น ย์ บ ำบั ด รั ก ษายาเสพติ ด เชี ย งใหม่
เบอร์ โ ทรศั พ ท์ : 053-268037-41   เบอร์ Fax: 053-268045
อ้ างอ งิ (ต่อ)
NGO - Forum
www.ngo-forum.net
DeutschOrdensWerke
www.deutschordenswerke.de
Asian Harm Reduction Network
P.O. Box 18, Chiangmai University Post Office, Muang, Chiangmai, Thai-
land 50202
www.ahrn.net
PSI/Asia - Thailand
Vanissa Building 17th Floor 29 Soi Chidlom Ploenchit Road
Bangkok 10330 Thailand
Phone: + 02-655-4001(-5)
Fax: + 02-655-4665
http://www.psi.org/
Pelangi Community Foundation, Malaysia
www.pelangifoundation.org
Sankalp Rehabilitation Trust, India
www.Sankalp.org.in
Mith Samlanh, Friends-International, Cambodia
www.streetfriends.org
Sharan, India
www.Sharan.net
Support, India
www.supportstreetchildren.com
Nai Zindagi, Pakistan
www.naizindagi.com
เครือข่ายลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติดแห่งเอเชีย
ตู้ ป.ณ. 18, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ อำเภอเมือง
จ. เชียงใหม่ 50202
โทรศัพท์: + 66 53 893175 โทรสาร: + 66 53 893176
เว็บไซต์ www.ahrn.net อี-เมล์: info@ahrn.net