TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM

TRUNG TÂM ĐÀO TẠO KIẾN THỨC CHUNG

Tên học phần: Tư duy biện luận – sáng tạo
Mã học phần: DC094.
Học kỳ: I, năm học: 2018-2019.
Lớp: chung cho các lớp
Đề 01 Thời gian làm bài: 60 phút.
Hình thức kiểm tra: tự luận.
Đề gồm có 7 trang.

CÂU 1 (2 điểm). Anh/chị hãy chuẩn hóa các luận cứ sau đây thành hình thức luận cứ, rồi
cho biết chúng là diễn dịch hay quy nạp.
1. Cảnh sát phát hiện ông Jones chết trong căn hộ của ông ấy với con con dao đâm trên lưng.
Giả thuyết về nguyên nhân cái chết của ông ấy được nêu ra: hoặc là ông ấy tự tử hoặc là ông ấy
đã bị sát hại. Nhưng Jones không thể tự tử, vì ông ấy không thể tự đâm lưng mình. Vì thế, khả
năng rất lớn là ông ấy bị sát hại.
2. Bạn đã nghe thông tin Công Minh đã rời khỏi đội tuyển chưa? Những người trong Ban huấn
luyện không bằng lòng về thái độ tập luyện thiếu chuyên nghiệp của anh ta, và đó chắc chắn là
nguyên nhân anh ta bị trả về câu lạc bộ.
3. Thói quen thức khuya thường xuyên cực kì có hại cho sức khỏe. Nghiên cứu phát hiện ra
rằng, những người thường xuyên ngủ muộn có nguy cơ chết sớm hơn so với những người đi ngủ
sớm và dậy sớm. Những người thức khuya cũng gặp các vấn đề về hệ thần kinh và rối loạn đồng
hồ sinh học.
4. Mọi hình thức sự sống của sinh vật mà chúng ta biết đều phụ thuộc vào sự tồn tại của nước.
Do đó, nếu chúng ta phát hiện ra hình thức sự sống mới của sinh vật thì rất có khả năng hình thức
ấy phụ thuộc vào sự tồn tại của nước.

Ý NỘI DUNG ĐIỂM

1 Anh/chị hãy chuẩn hóa các luận cứ sau đây thành hình thức luận 2.0
cứ, rồi cho biết chúng là diễn dịch hay quy nạp.

1.1. - Chuẩn hóa luận cứ: 0.5

(1) Hoặc là ông Jones tự tử hoặc là ông Jones bị sát hại.
(2) Ông Jones không tự tử.
Do đó,
(3) Ông Jones bị sát hại.

1
 - Luận cứ diễn dịch.

1.2. - Chuẩn hóa luận cứ: 0.5

(1) Ban huấn luyện không bằng lòng về thái độ tập luyện thiếu
chuyên nghiệp của Công Minh.
Do đó,
(2) Thái độ tập luyện thiếu chuyên nghiệp là nguyên nhân khiến
Công Minh bị trả về câu lạc bộ.
- Luận cứ quy nạp

1.3. - Chuẩn hóa luận cứ: 0.5

(1) Những người thường xuyên ngủ muộn có nguy cơ chết sớm
hơn những người đi ngủ sớm và dậy sớm.
(2) Những người thức khuya cũng gặp các vấn đề về hệ thần
kinh và rối loạn đồng hồ sinh học.
Do đó,
(3) Thói quen thức khuya thường xuyên có hại cho sức khỏe.
- Luận cứ diễn dịch

1.4. - Chuẩn hóa luận cứ: 0.5

(1) Mọi hình thức sự sống của sinh vật mà chúng ta biết đều phụ
thuộc vào sự tồn tại của nước.
Do đó,
(2) Hình thức sự sống mới của sinh vật có khả năng phụ thuộc
vào sự tồn tại của nước.
- Luận cứ quy nạp.

CÂU 2 (2 điểm). Anh/Chị hãy xác định xem các luận cứ sau đây có đạt test hình thức hợp
quy tắc không bằng cách dùng phương pháp bảng chân lý.
1. Nếu rau sạch thì hàm lượng thuốc trừ sâu không được vượt quá mức quy định. Rau bạn mua
ngoài chợ có lượng thuốc trừ sâu tồn dư vượt mức quy định, vậy rau này đâu có thể gọi là rau
sạch?
2. Để lên trang bìa ELLE Việt Nam, đó phải là người rất nổi tiếng hoặc rất đẹp. Trang bìa số
tháng này là người nổi tiếng, cho nên người nổi tiếng ấy không phải là người rất đẹp.

Ý NỘI DUNG ĐIỂM

2
2 Anh/Chị hãy xác định xem các luận cứ sau đây có đạt test hình thức 2.0
hợp quy tắc không bằng cách dùng phương pháp bảng chân lý.

2.1. - Chuẩn hóa luận cứ: 1.0

(1) Nếu rau sạch thì hàm lượng thuốc trừ sâu trong rau không vượt
mức quy định.
(2) Rau bạn mua có hàm lượng thuốc trừ sâu vượt mức quy định.
Do đó,
(3) Rau bạn mua không phải là rau sạch.
- Cấu trúc hình thức của luận cứ:
Đặt ký hiệu: P = Rau sạch.
Q = Rau có hàm lượng thuốc trừ sâu không vượt mức quy
định.
Ta có:
(1) P  Q
(2) ~ Q
(3) ~ P
- Dùng phương pháp bảng chân lý kiểm tra
((P → Q) & ~ Q) → ~ P
Đ Đ Đ S S Đ Đ S Đ
Đ S S S Đ S Đ S Đ
S Đ Đ S S Đ Đ Đ S
S Đ S Đ Đ S Đ Đ S
- Luận cứ này đạt test hình thức hợp quy tắc, vì trong các trường hợp
khảo sát không có kết luận nào mang giá trị sai.

2.2. - Chuẩn hóa luận cứ: 1.0

(1) Người lên trang bìa ELLE Việt Nam là người rất nổi tiếng hoặc
là người rất đẹp.
(2) Người lên trang bìa ELLE Việt Nam là người rất nổi tiếng.
Do đó,
(3) Người lên trang bìa ELLE Việt Nam không phải là người rất
đẹp.
- Cấu trúc hình thức của luận cứ:
P = Người lên trang bìa ELLE Việt Nam là người rất nổi tiếng.

3
 Q = Người lên trang bìa ELLE Việt Nam là người rất đẹp.
Ta có:
(1) P ˅ Q
(2) P
(3) ~ Q
- Dùng phương pháp bảng chân lý kiểm tra:
((P ˅ Q) & P → ~ Q
Đ Đ Đ Đ Đ S S Đ
Đ Đ S Đ Đ Đ Đ S
S Đ Đ S S Đ S Đ
S S S S S Đ Đ S
- Luận cứ này không đạt test hình thức hợp quy tắc, vì trong các
trường hợp khảo sát, kết luận ở dòng thứ nhất mang giá trị SAI.

CÂU 3 (2 điểm). Anh/Chị hãy xác định xem các luận cứ sau đây có đạt test hình thức hợp
quy tắc không bằng cách dùng các quy tắc kiểm tra tam đoạn luận. Đối với luận cứ không
đạt test hình thức hợp quy tắc, anh/chị hãy phát biểu quy tắc mà luận cứ ấy vi phạm.
1. Bánh hot dog là thức ăn nhẹ giàu dinh dưỡng. Thức ăn nhanh không phải là thức ăn giàu
dinh dưỡng, vì thức ăn nhanh không có bánh hot dog.
2. Chỉ có người ăn chay là nông dân vì không người ăn chay nào là người chăn nuôi động vật
để lấy thịt, và chỉ có mỗi nông dân là người chăn nuôi động vật để lấy thịt mà thôi.

Ý NỘI DUNG ĐIỂM

3 Anh/Chị hãy xác định xem các luận cứ sau đây có đạt test hình thức hợp 2.0
quy tắc không bằng cách dùng các quy tắc kiểm tra tam đoạn luận. Đối
với luận cứ không đạt test hình thức hợp quy tắc, anh/chị hãy phát biểu
quy tắc mà luận cứ ấy vi phạm.

3.1. - Chuẩn hóa luận cứ: 1.0

(1) Bánh hot dog là thức ăn nhẹ giàu dinh dưỡng.
(2) Thức ăn nhanh không có bánh hot dog.
Do đó,
(3) Thức ăn nhanh không phải là thức ăn giàu dinh dưỡng.
- Cấu trúc hình thức của luận cứ:
Đặt: S = thức ăn nhanh; P = thức ăn giàu dinh dưỡng; và M = bánh hot dog

4
 ta có:

(1) M a P
(2) S e M
(3) S e P

- Dùng các quy tắc kiểm tra tam đoạn luận để đánh giá:

(1) M+ a P- - Luận cứ này không đạt test hình thức hợp

(2) S+ e M+ quy tắc, vì trong tiền đề (1) thuật ngữ P
không chu diên nhưng lại chu diên trong kết
(3) S+ e P+ luận.

3.2. - Chuẩn hóa luận cứ: 1.0

(1) Không người ăn chay nào là người chăn nuôi động vật để lấy thịt.
(2) Chỉ có mỗi nông dân là người chăn nuôi động vật để lấy thịt.
Do đó,
(3) Chỉ có người ăn chay là nông dân.
- Cấu trúc hình thức của luận cứ:
Đặt: S = người ăn chay; P = nông dân; và M = người chăn nuôi động vật
để lấy thịt
Ta có:
(1) S e M
(2) P a M
(3) S a P

- Dùng các quy tắc kiểm tra tam đoạn luận để đánh giá:

(1) S+ e M+ - Luận cứ này không đạt test hình thức

(2) P+ a M- hợp quy tắc, vì tiền đề thứ nhất là một
phán đoán phủ định chung nhưng kết luận
(3) S+ a P- lại là một phán đoán khẳng định chung.

CÂU 4 (2 điểm). Anh/Chị hãy chuẩn hóa các luận cứ sau thành hình thức luận cứ, rồi xác
định xem chúng là loại ngụy luận (hay ngụy biện) gì.
1. Qua bao thế kỷ, người ta tin rằng trái đất là mặt phẳng, thì hà cớ gì ta không tin điều đó?
5
 2. Giáo sư Peter Singer cho rằng các trang trại chăn nuôi và chế biến đã đối xử với gà nuôi một
cách vô nhân đạo. Nhưng ông ấy đã nhầm. Thịt gà là một nguồn cung cấp đạm tuyệt vời, và rõ
ràng thịt gà tốt hơn thịt bò hay thịt heo.

Ý NỘI DUNG ĐIỂM

4 Anh/Chị hãy chuẩn hóa các luận cứ sau thành hình thức luận cứ, rồi 2.0
xác định xem chúng là loại ngụy biện gì.

4.1. - Chuẩn hóa luận cứ: 1.0

(1) Qua bao thế kỷ, người ta tin rằng trái đất là một mặt phẳng.
Do đó,
(2) Trái đất là một mặt phẳng.
- Ngụy biện Viện đến truyền thống.

4.2. - Chuẩn hóa luận cứ: 1.0

(1) Thịt gà là một nguồn cung cấp đạm tuyệt vời.
(2) Thịt gà tốt hơn thịt bò hay thịt heo.
Do đó,
(3) Quan điểm của Peter Singer về việc đối xử và nhân đạo của các
trang trại chăn nuôi và chế biến đối với gà nuôi là sai lầm.
- Ngụy biện Viện đến cảm xúc.

CÂU 5 (2 điểm) Anh/Chị hãy sử dụng các luận cứ để viết một bài văn ngắn (khoảng 250
chữ) thể hiện quan điểm của anh/chị (đồng ý hay không đồng ý) về ý kiến cho rằng Nhiệm
vụ quan trọng nhất của nền văn minh là dạy cho con người biết tư duy (Khuyết danh)

Ý NỘI DUNG ĐIỂM

1 Anh/Chị hãy sử dụng các luận cứ để viết một bài văn ngắn (khoảng 2.0
250 chữ) thể hiện quan điểm của anh/chị (đồng ý hay không đồng ý) về
ý kiến cho rằng Nhiệm vụ quan trọng nhất của nền văn minh là dạy cho
con người biết tư duy (Khuyết danh)

1.1. Đảm bảo kết cấu 3 phần: mở bài, thân bài và kết luận. 0.5

1.2. Ngôn ngữ được diễn đạt rõ ràng, mạch lạc 0.5

6
 1.3 Các luận cứ được tổ chức chặt chẽ, không vi phạm lỗi logic 1.0

. . . HẾT . . .
- Cán bộ coi thi không được giải thích đề thi.
- Thí sinh không được phép sử dụng tài liệu.
Họ và tên sinh viên: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . MSSV: . . . . . . .

NGƯỜI TỔ HỢP ĐỀ GIÁM ĐỐC CHƯƠNG TRÌNH

ThS. Đỗ Thị Quỳnh Ngọc ThS. Đinh Hồng Phúc