Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 385

¡siqgur pRswid ]

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ


ruiq pihlI Rut 1

Sri Gur Partap Suraj Granth


ikRq:
BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’
By
Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’
sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW
aqy mwqw gujrI jI dy
300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

Dedicated to 300th Martyrdom Anniversary of


Guru Gobind Singh ji’s
Four Sahibzadas & Mata Gujri ji
vlox: BweI blijMdr isMG jI (rwVw swihb)
Bhai Baljinder Singh ji
© Baljinder Singh 16914 Lassen Street, Northridge, CA 91343 USA
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 2

þ ¡siqgur pRswid ] þ

do Sbd
vlox: isrjk ‘eIsr mweIkRo mIfIaw’

Gir Gir aMdir Drmswl


vlox: sMq hrI isMG jI rMDwvw
(jnrl skzqr gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj)

sMdyS
vlox: fw. gurcrn isMG
pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw
(aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)

sMKyp ilûk
kI-stRok sUcI
qqkrw ruiq pihlI
ruiq pihlI

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 3

do Sbd
iksy vI kOm dy ieiqhws dy mUl sRoq Aus kOm vwsqy iezk aijhw
srmwieaw huMdy hn, ijs AuØzqy Auh kOm ãÞr kr skdI hY[ ieh kOmI srmwieaw
hI Aus dy pYrokwrW leI pRyrnw dw sRoq bNdw hY[ iszK ieiqhws nwl sMbMDq aijhy
sRoq swfy pws Bwvyx igNqI ivzc bhuq iZawdw qW nhIx pr ijqny ku vI AuplbD
hn, AunHW L ßnImq smJ ky ijzQy AunHW dw aiDaYn ZrUrI hY, AuQy AunHW dI sMBwl
vI awvzSk hY[
ienHW ivzcox iezk sRoq ‘kiv cUVwmiN’ BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq
‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI hY[ ‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI iszK ieiqhws
dw iezk vfmuzlw sRoq hoN dy nwl nwl BweI sMqoK isMG jI L siqgurU jI vlox
bÞSI adBuq ivzdvqw dw ÞZwnw vI hY[ awkwr aqy guNwqmk idRStI qox ieh sRoq
ieqnw vzfw hY ik iszK ãlsãy aqy ieiqhws dy KojI iesdy aiDaYn qox ibnW
awpNI ivzdvqw aDUrI mMndy hn[ iszK jgq ivzc iesdI hrmnipawrw aqy
pRmwiNkqw dw aMdwZw ies gzl qox lwieaw jw skdw hY ik iZawdwqr ieiqhwsk
aqy hor pRiszD gur-asQwnW qy roZwnw ies gRMQwvlI dI kQw dI prMprw qurI aw
rhI hY[ iksy vI ieiqhwsk rcnw L Bwvyx mukMml qW nhIx ikhw jw skdw pr jo
SrDw, isdk aqy iszKI nwl pRym BweI swihb jI dI rcnw L pVHn AuprMq pRwpq
huMdw hY, Auh szcmuzc byimswl hY[
sUcnw qknwlojI dy nvInqm aqy qyZ qrwr swDnW duawrw iszK ieiqhws
dI mUl swmgRI L dunIaW dy hr kony ivzc vsy gurU nwnk nwm lyvw guriszKW qzk
phuMcwAuN dI syvw inBwAuNw, dws dw AudyS hY[ siqgurU jI dI ikRpw sdkw sRI gurU
gRMQ swihb ivzc drj gurbwNI, vwrW/kibzq BweI gurdws jI dw iezk SkqISwlI
src tUl AuplbD krwAuNw; BweI kwhn isMG ‘nwBw’ jI dI mhwn rcnw ‘gur
Sbd rqwnwkr mhwnkoS’, inrmlw sMpRdwie dy ivdvwn mhWpurKW duawrw iqawr
kIqw sMpRdweI arQW vwlw gurbwNI dw tIkw ijhVw iszK jgq ivzc ‘PrIdkot
vwlw tIkw’ krky pRiszD hY (ikAuxik ies dy tIkwkwrW L Aus smyx PrIdkot
irawsq dy mhwrwjw dI srpRsqI hwisl sI), BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq
‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI ivzcox sRI ‘nwnk pRkwS’ ifijtl rUp ivzc
AuplbD krvwAuN dI syvw krvw ky ies AudyS L hwisl krn vwsqy iezk pVwa
mukMml ho czukw hY[ aweI. tI. dy mwiDam rwhI iszK ieiqhws aqy gurmiq drSn
dw aiDaYn aqy Koj krn vwly ivdvwnW leI sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dIaW 12
rwsW, 6 ruqW aqy 2 aYn ifijtl rUp ivzc AuplbD krvwAuN dI syvw sMpUrn ho
cuzkI hY[ siqgurU jI ny hI mhwn bKiSS krky ieh syvw ies kIt pwsox leI hY[
sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dw swrw mUl pwT pwTkW dI suivDw leI pMkqI-
Cyd aqy pd-Cyd ivDI anuswr idzqw igaw hY[ keI ku szjNW dI vIcwr sI ik sRI
gurpRqwp sUrj ivzcox kuzJ byloVy aqy mnmzq vwly aMS kzF ky iesdI soD kr
idzqI jwvy pr dws ny awpNI quzC mzq anuswr gRMQ dI mOilkqw brkrwr rzKN

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 4

leI aYsw krnw munwisb nhIx smiJaw[ vYsy vI sRI nwnk pRkwS aqy sRI gur
pRqwp sUrj gRMQwvlI ivzc pMQ rqn fw. BweI vIr isMG jI vlox QW QW idzqIaW
itzpNIaW pwTkW L gurmiq qox dUr nhIx jwN idMdIaW[ ies leI BweI vIr isMG
jI vlox idzqy pRXwX, itzpNIaW, hvwly aqy Puztnot nwl nwl dy ky mUl pwT nwl
koeI CyV CwV nhIx kIqI geI[ BweI swihb vlox bNwieaw qqkrw Ausy qrHW rzK
ky, iksy vI aMsU qzk iszDI phuMc leI awswn ilûk dy idzqy gey hn[
nwl hI Koj kwrj leI s. hrbMs isMG jI aYm.ey. (jMmU) duawrw ricq sRI
gur pRqwp sUrj gRMQ dI ‘sMbMD sUck anukRmiNkw’ (nwvW aqy QwvW dw koS) vI
idzqw jw irhw hY[ ies vwsqy dws vlox ijzQy s. hrbMs isMG jI dw DMnvwd hY,
AuØzQy fw. gurcrn isMG jI (aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg,
pMjwbI XUnIvristI pitawlw) dw vI dws irNI hY ijnHW dy sihXog nwl ieh sMBv
ho sikaw hY[ fw. gurcrn isMG jI dw dws ies krky vI ikRqzg hY AunHW ny dws
L ‘srkwrI kwilj krmsr’ ivzc awpNw Swigrd hoN dy nwqy ‘eISr mweIkRo
mIfIaw’ L Koj kwrj leI vzD qox vzD shwiek bNwAuN leI smyx smyx bhuq hI
kImqI suJwa idzqy hn[ nwl hI dws fw. kulbIr isMG jI ‘iQMd’ (sYn mtyE,
kYlyPornIaw) dw DMnvwd kIqy ibnW vI nhIx rih skdw, ijnHW ny jdox vI ZrUrq
peI, awpNy fwktrI ikzqy dy ruJyivaW dy bwvjUd awpNw BrpUr qknIkI sihXog
idzqw[
mMiZl hwlW dUr hY[ ajy qvwrIK gurU Kwlsw pwTkW qzk awAuNw hY[ iPr
BweI nûd lwl rcnwvlI, jnm swKI BweI bwly vwlI, mihmw pRkwS, dovyx
guriblws (pw: 6 aqy pw: 10), gurU kIaW swKIaW, igawn rqnwvlI, iszK
rihqnwmy, gurbwNI dy pRiszD tIky aqy iszK ieiqhws dI hor mUl swmgRI… kwrj
ieqnw vzfw hY, ijhVw siqgurU jI dI bÞSIS aqy swD sMgq dI awsIs nwl hI
nypry cVH skdw hY[
sMpUrn sRI gurpRqwp sUrj gRMQwvlI ieMtrnYØzt AuØzpr AuplbD krwAuN dI
ieh syvw dws vlox sMq ikSn isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI Xwd ivzc
sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw
ShIdI idhwVy L smripq hY[ siqgurU jI bÞiSS krn, kiv cUVwmiN BweI sMqoK
isMG jI dI ieh mhwn rcnw jo ik hwlW qzk isrP kuJ ivdvwnW, lweIbRyrIaW
aqy gurduawiraW qzk hI sIimq hY, huN kMipAUtr aqy ieMtrnYt dy mwiDam
rwhIx dunIaW dI hr nuÜkr ivzc vsdy gurU nwnk nwm lyvw gurisKW dy Gr Gr
qzk phuMc sky aqy ‘hAu mUrK’ iesy qrHW ‘kwry’ lÜigaw rhy:
pUrI SY L fr Gwty dw, fr nhIx azDI qweIx[
rzbw! ipawr myry dI mMiZl, pUrI kdy nw hovy[
dws
blijMdr isMG
gurduawrw krmsr, rwVw swihb[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 5

Gir Gir aMdir Drmswl


swihby kmwl gurU goibMd isMG jI dy ainûn ‘ipawry’ BweI dieaw isMG
jI qox clI aw rhI jgq pRiszD sMpRdwie, ijhVI hoqI mrdwn vwlI sMpRdwie
krky vI pRiszD hY, dy mhWpurK sMq eISr isMG jI aqy sMq ikSn isMG jI
mhwrwj dIaW SKSIaqW iksy jwNkwrI dIaW muQwj nhIx[ ies sMpRdwie dy
mOjUdw muKI, nwm bwNI dy rsIey, sMq bwbw qyjw isMG jI dI awigaw anuswr
bwbw blijMdr isMG jI ny ijs FMg nwl guriszKI dw pRcwr krn vwsqy bIVw
cuzikaw hY, Auh awpNy awp dy ivzc iezk imswl hY[ iszDIaW Dwrnw duawrw
gurbwNI dy kIrqn aqy viKawn duawrw bwbw blijMdr isMG jI ny nw kyvl
sMq eISr isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI rvwieq L brkrwr rziKaw
hY, blik AunHW ny kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt dy mwiDam rwhIx gurbwNI aqy
gurmiq nwl sMbMDq swmzgrI L Gr Gr phuMcw ky ‘Gir Gir aMdir Drmswl’
BweI gurdws jI dy ies vcn L iezk invykly qrIky duawrw sãl krn dI
iezk hor nvIx rIiq clweI hY[
dws dw ipCly keI swlW qox gwhy bgwhy jdox ikqy vI AunHW nwl myl huMdw
irhw hY, dws AunHW L awpNy iesy kwrj ivzc ruziJaw dyKdw irhw hY[ sB qox
pihlW mhwn koS L ieMtrnYØzt qy ilaw ky, iPr ‘eISr mweIkro mIfIaw’
gurbwNI aqy BweI gurdws jI dI rcnw dw src tUl iqawr kr ky ijzQy awp
ny huN qzk ies Kyqr ivzc vzfI sãlqw hwisl kIqI hY, AuØzQy ‘kiv cUVwmiN’
BweI sMqoK isMG jI dI mhwn rcnw ‘sRI gurpRqwp sUrj gRMQ’ ieMtrnYØzt qy
ilaw ky ies Kyqr ivzc iezk hor mwarkw mwiraw hY[
sMn 2004 eI. iszK ieiqhws nwl sMbMDq SqwbdI smwrohW dw swl
irhw hY[ ies swl dOrwn iszK jgq ny gurU aMgd dyv jI dw 500 swlw pRkwS
purb, sRI gurU gRMQ swihb jI dI isrjNw dw 400 swlw smwroh aqy sRI gurU
goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dI Shwdq dw 300
swlw idhwVw mnwieaw hY[ bwbw blijMdr isMG jI ny sRI gurU gRMQ swihb jI dw
sMpRdweI ‘PrIdkot vwlw’ tIkw gurU aMgd dyv jI dy 500 swlw pRkwS purb
L, ‘eISr mweIkRo mIfIaw’ sRI gurU gRMQ swihb jI dI isrjNw dy 400 swlw
purb L aqy ‘sRI gur pRqwp sUrj gRMQ’ sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr
swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dI Shwdq dy 300 swlw idhwVy L smripq
krky ijzQy gurU swihbwn dy AupkwrW aqy kurbwnIaW pRqI awpNI SrDw aqy
ikRqzgqw pRgt kIqI hY, AuQy nwl hI kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt nwl jwNkwrI
rzKN vwly ‘gurmuK hMsW’ vwsqy awp ny gurU swihbwn dI bwNI aqy Aupmw dw
‘mwn srovr’ AunHW dy iblkul nyVy kr idzqw hY[ Xwd rhy ik BweI kwnH isMG
nwBw jI dI mhwn rcnw ‘mhwnkoS’ awp pihlW hI ieMtrnYØzt qy AuplbD
krvw ky Kwlsy dI isrjnw dy 300 swlw purb L smripq kr cuzky hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 6

bwbw blijMdr isMG jI dI ies GwlNw Aupr isrP rwVw swihb


sMpRdwie hI nhIx, blik smuzcw sMq smwj mwN kr skdw hY[ gurmiq dw
pRMprwgq qrIky duawrw pRcwr krnw, aMimRq CkwAuNw, lûgr clwAuNy, smwj
aqy mwnvqw dI syvw krnw awidk syvwvW qW pihlW hI sMq smwj dy ihzsy aw
cuzkIaW hn, bwbw blijMdr isMG jI ny awDuink FMg duawrw kMipAUtr aqy
ieMtrnYt dy mwiDam rwhIx gurbwNI aqy gurmiq dw pRcwr krn dI syvw awrMB
krky ‘gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj’ dw nW hor AuØzcw kr idzqw hY[ nwl
hI bwbw blijMdr isMG jI ny sMq smwj, iszK ivdvwnW aqy hor iszK sMsQwvW
L ies gzl dw aihsws vI krvwieaw hY ik azj dy kMipAUtr Xug ivzc
gurmiq dy pRcwr aqy Koj kwrj vwsqy jykr ienHW swDnW dI vrqox nw kIqI
geI qW gurU swihbwn dy sMdyS L Gr Gr phuMcwAuN dw sMklp pUrw nhIx ho
skygw[
dws L aws hY ik gurmiq nwl sMbMDq mUl swmgRI kMipAUtr aqy
ieMtrnYØzt rwhIx Gr Gr phuMcwAuN dy ies SuB mnorQ ivzc bwbw blijMdr
isMG jI L pUrn kwmXwbI pRwpq hovygI[ aÞIr ivzc dws awpNy vlox aqy
‘gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj’ vlox bwbw blijMdr isMG jI dy ies
purSwrQ dI BrpUr SwlwGw krdw hoieaw AunHW L huN qzk pRwpq kIqI sãlqw
leI vDweI idMdw hY aqy AunHW dy bwkI rihMdy mhwn kwrj dI sMpUrnqw vwsqy
siqgurU jI dy crnW ivzc ardws krdw hY[

21 jnvrI 2005 sMq hrI isMG rMDwvw


rMDwvw jnrl skzqr, gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 7

sMdyS
bwbw blijMdr isMG jI sMq smwj nwl sMbMiDq pRcwr dI supRiszD sMsQw
sMq eISr isMG jI qy sMq ikSn isMG jI rwVw swihb vzlox vroswie sQwn dy
pRmuzK pRiqinD hn[ cyqMn qy sUJvwn hoN dy nwqy Auh iszKI dw pRcwr pRMpk qy
awDuink ivigawnk sUJ dw sumyl krky krn dy cwhvwn hn[ ijzQy Auh hoqI
mrdwn vwlI sMpRdwie nwl sMbMiDq sMq eISr isMG jI dy iszDIaW DwrnW
duawrw gurbwNI kIrqn qy viKawn dI pRMprw L agWh qor rhy hn, AuØzQy AunHW
L ivdySW dy rtn qox ieh vI anuBv ho igaw hY ik smuzcy qOr qy, ivSyS krky
ivdySW ivzc vsdI ajokI pIVHI L Drm, aqy ies rwhIx jIvn dIaW AuØzcIaW
suzcIaW kImqW vzl awkrSq krn dy pRmuzK swDn ieMtrnYØzt aqy kMipAUtr hI
hn[ azj dy ies pIVHI dy ivdvwn qy Kojkwr vI gurmiq aiDaYn leI
nvInqm sUcnW qy pRswr dy swDnW dIaW shUlqW dI Gwt L bVy qIbr rUp ivzc
anuBv krky, ies qox dUr huMdy jw rhy hn[ Auh pIVHI ijs ny awpNI swrI
isziKaw hI ies mwiDam rwhIx leI hY, AuhnW L ieh Gwt hor vI iSzdq nwl
mihsUs huMdI hY[
bwbw blijMdr isMG jI akwl purK dI apwr bÞiSS dy pwqr hn ijs
sdky AunHW L siqgurU jI ny ieh syvw bÞSI hY[ keI swlW qox ijzQy Auh
gurmiq dy pRoK qy apRoK soimaW L pRogRwmf rUp ivc sI.fI. aqy vYØzbsweIt qy
ilaw rhy hn, AuØzQy nwl hI Auh ies L inÜq hor suDwrn qy vDyry aiDaYn-
shwiek bnwAuN ivzc ruzJy hoey hn[ ivakqI rUp ivzc ibnW iksy sMsQwgq
shwieqw dy Auh aYØznw kMm kr cuzky hn ik sMq smwj, vzK-vzK fyry qy vzfIaW
sMsQwvW AunHW dy ies kwrj aqy lgn Aupr mwN kr skdIaW hn[ ‘eISr
mweIkro mIfIaw’ dy nvInqm sMskrn ivzc AunHW ny sRI gurU gRMQ swihb jI,
BweI gurdws jI dIaW vwrW qy svYXy; sRI gurU gRMQ swihb jI dw PrIdkot vwlw
tIkw (4 ijldW); s. mnmohn isMG ricq pMjwbI aMgryjI stIk (8 ijldW);
pRo. swihb isMG jI ricq ‘gurU gRMQ swihb drpn’ (10 ijldW); BweI kwnH
isMG jI dw ‘mhwn koS’ qy pMjwbI XUnIvristI, pitawlw duawrw pRkwSq myrw
‘sRI gurU gRMQ swihb koS’ (2 ijldW) L BweI sMqoK isMG jI dy ‘sRI gurpRqwp
sUrj gRMQ’ (14 ijldW) smyq Br idzqw igaw hY aqy ienHW swiraW L awps
ivzc sMbMiDq kr idzqw igaw hY[ ieh sRI gurU gRMQ swihb ivzc awey iksy vI
Sbd aqy quk dI Bwl leI src ieMjn qW hY hI pr jy Auprokq iksy vI tIky
ivzcox quk-ivSyS dy arQ vyKNy hoN, aijhI suivDw vI ies ivzc AuplbD hY[
iksy ivSyS Sbd dy arQW L loV anuswr mhwn koS aQvw ‘sRI gurU gRMQ koS’
ivzcox vI vyiKaw jw skdw hY[ SbdW dI FUMf sImq rUp ivzc sRI gurU gRMQ swihb
dy iksy vI XogdwnI aQvw rwg ivzcox vI kIqI jw skdI hY[ ieh swrI Bwl iksy
Sbd dy vzK-vzK joVW vwly SbdW dI iekzTI vI ho skdI hY[ swrIaW qukW L

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 8

aglIaW-ipClIaW qukW smyq vzKry vI kziFaw jw skdw hY[ ies qrHW dI Koj
aqy swPtvyar dI isrjnw vfyrIaW ivzidak aqy Dwrimk sMsQwvW leI
anusrn krnXog hY[
siqgurU jI bwbw blijMdr isMG jI qy hor bÞiSSW krn, AunHW L ies
syvw leI hor AuqSwh bÞSN qW jo Auh gurmiq dy sunyhy dy pRswr ivc juty
rihN[ swfI siqgurU jI dy drbwr ivzc ieh hI ardws hY[

pitawlw fw. gurcrn isMG


28 jnvrI, 2005 pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw
(aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 9

sMKyp ilûk
ruiq pihlI
(ivsQwr ivzc qqkrw dyKN vwsqy qqkrw ruiq 1 Aupr kilk kro jI)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
32 33 34 35 36 37 38 39 40 41
42 43 44 45 46 47 48 49 50 51

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 10

kI-stRok sUcI
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ ivzcox koeI azKr lÜBN vwsqy gurmuKI PWt
leI inrDwrq kI-stRok dI sUcI

A a e s h k K g G ù

A a e s h k K g G Alt+
249
c C j J ø t T f F N

c C j J Alt+ t T f F N
248
q Q d D n p P b B m

q Q d D n p P b B m

X r k v V S Þ ß Z ã

X r k v V S Alt+ Alt+ Z Alt+


222 223 227
ý L Î ì w W i I u ü

Alt+ L Alt+ Alt+ w W i I u Alt+


253 206 236 252
U Á Ø y Y o O x M û

U Alt+ Alt+ y Y o O x M Alt+


193 216 251
z Ü Ä ´ H ç à œ Í R

z Alt+ Alt+ Alt+ H Alt+ Alt+ Alt+ Alt+ R


196 180 231 195 156 205
Ø æ Ú

Alt+ Alt+ Alt+


216 230 218

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 11

qqkrw ruiq 1
1 pihlI ruiq
aQ ruq pRQm SRI klßIDr pRbMD kQnû[
1. [ieSÃ dyv-SRI akwl purK-mMgl]
2. ‘kiv-sMkyq imrÄXwdw’ dw mMgl[
3. ieSÃ gurU-sRI gurU nwnk dyv jI-mMgl[
4. ieSÃ gurU-sRI gurU aMgd dyv jI-mMgl[
5. ieSÃ gurU-sRI gurU amrdws jI-mMgl[
6. ieSÃ gurU-sRI gurU rwm dws jI-mMgl[
7. ieSÃ gurU-sRI gurU arjn dyv jI-mMgl
8. ieSÃ gurU-sRI gurU hir goivMd jI-mMgl[
9. ieSÃ gurU-sRI gurU hir rwie jI-mMgl[
10. ieSÃ gurU-sRI gurU hir ikRSn jI-mMgl[
11. ieSÃ gurU-SRI gur qyg bhwdr jI-mMgl[
12. ieSÃ gurU-sRI gurU goibMd isMG jI-mMgl[
13. ieSÃ gurU-dsox gurU swihbwn dw-mMgl[
[rwsW ruqW qy aYnW dw vyrdw dzsdy hn]
[cirzqR sRI gurU goibMd isMG jI dy]
[siqgurW dI kQw dw rUpk]
[Buzl cuzk dI mwPI]
[nwm pRymI guriszKW azgy ardws]
[sRI gurU gRMQ swihb jI dw nmskwrwqmk mMgl]
[Ausqwd ipqw qy mwqw L nmskwr]
[kQw dw mhwqm]
2 2. [sIs kIrqpur ilawAuNw]
3 3. [sIs sskwr anûd pur]
4 4. [jzgÎ kIqw]
5 5. [dsqwr bMdI]
6 6. [sMgqW dw awAuNw]
7 7. [idzlI vwly iszKW nwl bcn]
8 8. [qwnySwh dy nwl vYr dw pRsMg]
9 9. [siqgurU jI dI sgweI]
10 10. [gurU kw lwhOr vzsNw]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 12

11 11. [vÎwh pRsMg]


12 12. [brwq dI cVHweI]
13 13. [brwq dw FukwAu]
14 14. [brwq gurU ky lwhor]
15 15. [brCy nwl cSmw clwAuNw]
16 16. [brwq vwps[ corI ho geI QYlI dzsI]
17 17. [mylw ivdw[ sqluj ivc qrnw, gulwb rwie]
18 18. [iszK rIC]
19 19. [gurU jI dI vIr rsI inÜq ikRXw]
20 20. [qMbU kwblox bNvwieaw[ dUjw ivvwh]
21 21. [rqn rwie dI drSnw leI qÎwrI]
22 22. [rqn rwie gurU jI dy hZUr]
23 23. [rqn rwie dIaW AuphwrW]
24 24. [rNjIq ngwrw bNvwAuNw]
25 25. [Gr ivc ivcwr[ rNjIq ngwrw]
26 26. [rNjIq ngwrw vzjNw]
27 27. [BImcMd dw vZIr awXw]
28 28. [rwjy BIm cMd dw gurU jI nwl myl]
29 29. [BImcMd L pRswdI hwQI qy qMbU idKwXw]
30 30. [BImcMd ivdw[ SsqR ivzdÎw azBÎws]
31 31. [BImcMd dw dUq hwQI mMgN awXw]
32 32. [vkIl vwps igaw]
33 33. [BIm cMd dI slwh]
34 34. [kutvwr dw awAuNw]
35 35. [kutvwl ny aw ky gurU jI dw js kIqw]
36 36. [msMdW dy kihN qy mwqw jI dw smJwAuNw]
37 37. [nûdcMd L idvwn dw ruqbw[ bn ivc ivcrnw]
38 38. [ikRpwl ktocIey dI gurU jI qy BImcMd vzl icTI]
39 39. [kysrI cMd qy pMmw anûdpur awey]
40 40. [kysrI cMd qy pMmy dw inrwdr]
41 41. [kzTy ho ky swry rwijaW slwh krnI]
42 42. [mwqw jI L smJwAuNw]
43 43. [nwhN dy rwjy dw vZIr awieaw]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 13

44 44. [nwhN vl turnw]


45 45. [kIrq pur hoky nwhN pRvyS]
46 46. [jmnw dy kMFy QW psMd krnI]
47 47. [pWvtw ricaw]
48 48. [nûd cMd qy dXwrwm rwm rwie pws gey]
49 49. [buzDU Swh[ PqySwh imilaw]
50 50. [PqySwh qy nwhNyS dw myl krwieaw[ Syr iSkwr]
51 51. [Syr mwiraw, buzDU Swh ivdw hoXw]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 14

pihlI irqu czlI


@ siqgur pRswid ]
@ SRI vwihgurU jI kI Pqh ]
arQW leI dyKo rws 3 dy awid ivzc[
SRI BgvqI jI shwie ]

BgvqI = BgAuqI = qlvwr dw nwm hY,


XQw: ‘leI BgAuqI durgswh[’
(a) vwihgurU jI dw qyj[
XQw: ipRQm kwl sB jg ko qwqw ] qW qy BXo qyj ibKÎwqw ]
soeI BvwnI nwm khweI[’
(e) vwihgurU ivzc ilûg Byd nhIx, ies krky Bgvq, BgvqI Ausy dy
nwm hn[
arQ: sRI swihb jI shwie[
sUcnw: Swrdw dw mMgl agy aMk 2 ivzc krdy hn ies krky eyQy murwd
qlvwr qox hI jwpdI hY[
aQ ruq pRQm SRI klßIDr pRbMD kQnû[
{pRbMD = swihqÎ rcnw, Kwskr kwvÎ rcnw[ kwvÎ inbMD[ }
arQ: huN SRI (siqgurU swihb gurU goivMd isMG jI) klgIDr (mhwrwj dy
ieiqhws dw) kwvÎ inbMD pRQm ruq ivc kQn krdw hW[
1. [ieSÃ dyv-SRI akwl purK-mMgl]
<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>2
dohrw: qIno kwl ailpq rih, KojYx jWih pRbIn[
bIniq sicdwnûd qRY, jwnihÀ mrm rqI n ]1]
ailpq = asMg[ jo ilpwXmwn nw hovy, inrlyp[
pRbIn = cqur purS, lwiek[ bIniq = ivzqRyk krdy hn[
ieh nhIx, ieh hY, ieAux ivcwr duawrw Ausdy srUp lÜCNW L CWt lYxdy hn,
Bwv jwN lYxdy hn[
mrm = Byq[
arQ: ijs L pRbIn lok Kojdy hn (pr Eh) iqMnW kwlW ivc ailpq rihÀdw
hY, (hW pRbIn Aus L) sq icq awnûd qRY pdW dw lkS (qW) ivzqRyk kr
lYxdy hn, (pr Aus dw) Byd rqI Br nhIx jwNdy[
Bwv: pRbInW dI Koj mn buzDI nwl huMdI hY vwihgurU mn buzDI qox prY hY,
ivkwr qox alyp hY ies krky Eh aYsy srUp vwlw nhIx jo mn buzDI dw
ivSw ho sky, so pRbInW dI Koj Aus L pw nhIx skdI[ hW, pRbInW ny

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 15

aYAux bIn bIn ky ik Eh awh bI nhIx awh bI nhIx, kridaW ieQy aw


gey hn ik Auh ‘siq icq awnûd’ pdW dw lkSÄ hY, ikAuxik ieh srUp
jo jwNdw hY so dyS kwl qox pry, iezCw, ivkwr, ilpwiemwnqw qox KwlI
SuzD srUp Aus dw shI huMdw hY[ ieAux shI qW kr ilaw pr Aus dy Byq
dw pqw nw lÜgw, ikAuxik Byq lYN vwlI mn buzDI qW EQy azpVdI nhIx[
mn buzDI dyS kwl ivc hn qy Eh adyS akwl hY[
qwr qmih rm iek smih, pwrbRhm ibsqwr[
qwriq gurU jnwie ijs, moh ibSX ibsqwr ]2]
qwr qmih = Coty vzifaW ivzc[ iek smih = ieko jyhw[
ibsqwr = ivsqwr, PYlwAu[ (a) ibs qwr = ivzs Auqwrky[
arQ: (Auh) pwrbRhm (jgq rUpI ivsQwr = ) PYlwAu krky CoitaW vzifaW
ivc ieko ijhw ivawp irhw hY[ ijs iksy L gurU jI (ieh pwrbRhm)
jNw idMdy hn Aus L moh qy iviSaW dy (smuMdr vrgy) PYlwAu qox qwr
idMdy hn[
hor arQ: 2. ijs L gurU jI (pwrbRhm) jNw dyxdy hn Aus dy moh qy
iviSaW dI ivzs Auqwr ky (Aus L) pwr kr dyxdy hn[
Bwv: jo ailpq hY, ijs dw Byd pqw nhIx, jo sq icq awnûd pd dw lÜK hY,
ieMnw asMg hoky jo Pyr jgq ivc rm irhw hY, gurU ivc SkqI hY ik
ijs L cwhy Aupr ikhw prmwqmw jNw dyvy, aYsw purK iPr ivSÎW qox
Cuztky sd gqI L phuMcdw hY[
2. ‘kiv-sMkyq imrÄXwdw’ dw mMgl[
sÍYXw: swrd bwrd kI bir Bw rd,
pwrd nwrd rMg ibswrd[
swrd cMdR muKI duiq suMdr,
SRI gun suMdr buiD Audwrd[
dwird duMd iblûd inkMd
anûd adwird dIh ibcwrd[
cwru dXw iniD ky pg pMkj
bMdn nwm jpOx br Swrd ]3]
swrd bwrd = srd ruzq dy bzdl[ Bwrd = Bw rd = SoBw[
mwq (krn vwlw) (a) dMdW dI SoBw[
ibswrd = cqur, pRiszD, sRySt[ swrd cMdR muKI = srd ruq
dy cMdRmw vrgy muzK vwlI[ buziD Audwrd =
Audwr suzDI dI dwqI [Audwr+d][ dwird = dirzdR[
duMd = duzK[ adwird = dirdR rihq dSw[ sMpdw vwlI hwlq,

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 16

KuShwlI[ [a+dwird][ dIih ibcwrd = fUMGI


ivcwr dI dwqI[ [ibcwr+d][ swrd = srsÍqI[
*
arQ: srd ruzq dy bzdl dI SoBw L mwq krn vwlw, pwry qy nwrd (vrgw)
pRiszD (AuØzjl) hY rMg ijsdw (qy) srd ruzq dy cMdRmW (vrgI) ijs dy
suMdr muK dI SoBw hY, jo sRySt qy suMdr guNW vwlI Audwr buzDI dI dwqI
hY, (jo) vzfy (vzfy) dilÜdRW qy duKW dw nwS krky anûd KuShwlI qy fMUGI
ivcwr dI dwqI hY[ (aYsI) dXw dI smuMdr (Swrdw) dy suhNy crn kvlW
qy nmskwr krky (Ausdw) sRySt nwm ‘swrdw’ Aucwrdw hW[ (Bwv, hy
swrdw mYL BI anûd, KuShwlI qy fUMGI ivcwr idE)[
3. ieSÃ gurU-sRI gurU nwnk dyv jI-mMgl[
iczqRpdw CMd: mwr minûd ibkwrin ibRMd,
iblûd KigMd blI sm mwir[
mwr, hMkwrihÀ, kRoDihÀ, loBihÀ,
moh s mUlihÀ dyiq Aupwir[
pwr kry inj syvk ky gn,
dy Dn ko siqnwm, Audwr[
dwrun dUq qjYx suin nwm,
nmo gur nwnk kwlu kumwr ]4]
mwr minûd = srpW vrgy[ srpW rUpI[ KigMd = gruV[
mwir = mwr idMdy hn[ mwr = kwm[ smUlihÀ muzFox hI[
dyiq Aupwir = AuKwV idMdy hn[ puztdy hn[
kwlu kumwr = kwlU+kumwr = (bwbw) kwlU jI dy spuzqR[ (a) kwl+
ku+mwr = kwl L mwr dyN vwly[
arQ: (jo) swry ivkwrW rUpI srpW L vzfy blI gruV vq mwr idMdy hn qy kwm
L, hMkwr L, kRoD L, loB L, moh L jVHW qox hI puzt sutdy hn[ (aqy jo
aYsy) Audwr hn ik (AunHW ny) awpNy syvkW dy puMj hI siqnwm (rUpI)
Dn dyky (BYswgr qox) pwr kr idzqy[ (qy) ijnHW dw nwm suNky BÎwnk
(jm dy) dUq Czf jWdy hn (aYsy SRI) gurU nwnk dyv jI kwlU kumwr L
myrI nmskwr hY[
4. ieSÃ gurU-sRI gurU aMgd dyv jI-mMgl[
sÍYXw: jr jwie nhI iks qy ajrI
as pwie gey sgrI Aur mYx jr[
jrby ijn kI aivlok jrwiek

*
srd ruq dw bzdl aksr icztw huMdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 17

dUr krI gn doKin kI jr[


jrqy ibSXwgin mYx jn jy
Srnwgq hI jl nwm irdY jr[
Zr gÎwn dXo hir dwird moh,
nmo gur aMgd hÍYx inq hwZr ]5]
jrjwie nhIx = jo jrI nw jwey[ ajrI = nw jrI jw skN vwlI[
gey... jr = shwr gey[
jrby = Zrb, Tuhkr[ ‘nZr dI Tuhkr’ kihky kiv jI ny kmwl dI nZwkq
idKweI hY[
(a) shwrn SkqI[
jrwiek = Zrw ku[ QoVI ijhI[ jr = jV[ jrqy =
sVdy[
ibSXwgin = ivSX rUpI agnI[ jr = jIrnw[ isMjrnw,
isMcnw[ Zr = Dn[
inq hwZr = jo inq hwZr hoN[ (a) jo iszKW dy smIp rihÀdy hn[
arQ: aYsI ajr (vsqU) L jo iksy qox jrI nw jwvy, pRwpq krky, swrI irdy
ivzc jr gey, ijnHW dI Zrw ijMnI qzkNI dI Tuhkr ny (rogIaW dy) siB
doKW dI jVH hI dUr kr idzqI, (qy) jyhVy dws iviSaW rUpI agin ivc
sVdy sn, SrnI awAuxidaW hI nwm rUpI jl (AunHW dy sVdy) iridaW
ivc isMicaw (qy AunHW dw) moh (rUpI) dirzdR gÎwn (rUpI) Dn dy ky
nwS kIqw (aYsy SRI) gur aMgd dyv jI L nmskwr (krky mYx ibnX
krdw hW ik Eh myry) sdw hwZr hoN, (Bwv mYx sdw AunHW dI hZUrI L
anuBv krW)[
hor arQ: (2. sqr) ijnHW ivc Zrw ku bI shwrn SkqI awp ny dyK leI
(AunHW dy) swry doKW dI jVH hI dUr kr idzqI[
Bwv: dUsrI quk ivzc ieSwrw hY ik gurU aMgd dyv jI dI Aus SkqI vl ik
aMimRq vyly smwDI qox AuØzT ky AunHW dI nZr ijs rogI pr pYxdI sI so
rwZI ho jWdw sI[ rogW dw mUl doK ( = pwp) hn so awp AunHW dy pwp
bKS dyxdy sn, ieh srIrk rog vzl kIqy qy aglI quk ivc mwnisk
rogW dy rwZI krn dw iZkr hY[
5. ieSÃ gurU-sRI gurU amrdws jI-mMgl[
iczqRpdw CMd: fwriq jy ibGnW gn ko
iqn ko qqkwlih dyiq ibfwir[
fwr duibMsiq By jg mYx
siB ky gur mUl ikXo ivsqwr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 18

qwrn ko jn ky gn ko
siqnwm idXo su krY Bv pwr[
pwriq iszKÎin BzlÎin BUKn
pUKn jÎox qm dUKn fwir ]6]
fwirq = pwAuNy vwly[ (a) iKlwrn vwly[
ibGnW gn = smUh ivGn kwm kRoD awid[ (a) ivGnW rUpI agnI[
ibfwr = nwS[ fwr = fwl, twhNy, SwKW[
duibMsiq = bweI 22[ Bwv 22 mMjIaW qox hY[ By = hoey[
mUl = muzF[ ikXo ivsqwr = PYlwey[ pUKn jÎox = sUrj vq[
qm dUKn fwir = dUKnw rUpI aMDyry L nwS krdy hn[
arQ: 2. (jo) gurU (jI) swrI (iszKI dw awp) mUl hoey (aqy) bweI twhNy
(awp qox) jgq ivc PYlwey, 3. (qy) jnW dy smUhW L qwrn leI
siqnwm (rUpI jhwZ) idzqw (qW jo Auh) sMswr (swgr) qox (AunHW L)
pwr kry[ 4. (Auh awp) iszKW L pwldy hn, sUrj sm doSW rUpI aMDyry
L nwS krdy hn qy BzilaW dI kul dy BUSn hn (aYsy SRI gurU amr
dws jI L myrI nmskwr hovy) (ikAuxik) 1. (awp) AunHW L jo bhuqy
ivGnW L pwAuxdy hn qqkwl nwS kr dyxdy hn[
Bwv: kiv jI awpNy kwrj ivc ivGn pwAuN vwly doKIaW qox bcwAu leI
ardws kr rhy hn, ijnHW dw iZkr bwrHvIx rwis dy aKIr qy pMnw
4484-85 pr kr awey hn[ ivSyS leI dyKo pRsqwvnw[
2. aYAux BI Bwv kzFN dw jqn huMdw hY:-siqgurU jI L ivGn pwAuN hwry
krmW dw ivnwS krqw kihky sMBwvnw dzs rhy hn ik myry krmW L nwS
kro jo myrw kwrj isry cVH jwvy[
6. ieSÃ gurU-sRI gurU rwm dws jI-mMgl[
dohrw: rwm hqy inRp kuitl jÎox, mwrÎo rwvn rwm[
rwm jQw mgpwl pr, isK qm pr gur rwm ]7]
rwm = prsrwm[ rwm = SRI rwm cMd jI[
rwm = blBzdR[ mgpwl = mgD dyS dw rwjw-jrwsMD[
gurrwm = (swihb SRI) gurU rwm dws jI[
arQ: ijvyx prsrwm ny Koty rwjy mwry, (ijvyx) rwmcMdR jI ny rwvN L mwiraw
(qy) ijvyx jrwsMD AuØzqy blBzdR (blI hoky ipaw) iqvyx hI sRI gurU
rwmdws jI iszKW dy (azgÎwn rUpI) aMDyry AuØzqy (blvwn) hn[
7. ieSÃ gurU-sRI gurU arjn dyv jI-mMgl
swr inkwsÎo byd qy, jgq idKwie aswr[
swr gurU arjn leI, inj jn kI sMswr ]8]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 19

swr = qzqÍ, sdw rihNy vwlw qzq[ byd = igawn; jwNnw[


[vyd dw DwqU hY ivdÄ = jwNnw][ (a) dyv jo pusqk hn[
aswr = nW swr, imzQÎw[ swr = ÞbrgIrI[
arQ: SRI gurU arjn dyv jI ny (awpNy SrIr qy asih kSt shwrky) jgq
L idKw idzqw (ik aYAux SrIr) aswr hY, (asih kStW ivc afol
awqm smwDI, ivc rihky) gÎwn dw swr kzFky (idKw idzqw ik awqmw
L swr ar SrIr L aswr jwNnw aYAux huMdw hY, qy jd qzk) jgq ivc
(rhy) awpNy syvkW dI ÞbrgIrI kIqI (Bwv AunHW L qwiraw)[
hor arQ: vydW ivcox qzq kziFaw, jgq imziQaw idKwieaw, awpNy jnW dI
sMswr ivc ÞbrgIrI kIqI (aYsy) gurU arjn (jI L nmskwr
hY)[ ‘vyd pd dI ivcwr qy gurU bwNI vydW dw qrjmw nhIx hY’
leI dyKo SRI gurU nwnk pRkwS pUrbwrD aDÎwX 1 aMk 96 dw
Bwv qy rws 3 aMsU 41 aMk 50 dI hyTlI tUk[
Auxø vyd ivc jo kuC swr hY qy jo kuC gurU jI L eISÍrIX gÎwn pRwpq hoieaw
sI so swrw swr sI, ieh duie iml jwNgy, ikAuxik vwihgurU dw
gÎwn ieko hY[ ijzQy ijzQy swr hY myl Kweygw[
8. ieSÃ gurU-sRI gurU hir goivMd jI-mMgl[
sorTw: hir air hir goibMd, qurkn qrjy rN ary[
mry Kry irpu ibRMd, Try inbr pwry pry ]9]
{qrjy = qwVy[ mwry[ (a) qurkn qr jy = qurk jo bhuqy sn[ }
arQ: vYrI nwSk (duSt dmn) SRI gurU hirgoibMd jI ny rN (ivzc azgy) aVy
qurk (KUb) qwVy, qy pwly pYN nwl Trky inrbl ho ho bhuqy vYrI KVy
KVy mr gey[
Bwv: ies sorTy ivc mwlvy ivc jo juzD kWgV pur dy lwgy hoieaw sI Aus
vzl ieSwrw hY[ ivzc ktwKÎ ieh rziKaw hY ik AusI qrHW myry ivGnW
rUpI vYrI Xw ivGnkwrI gurU pRqwp nwl awpy TûFy pYky dUr ho jwN[
9. ieSÃ gurU-sRI gurU hir rwie jI-mMgl[
kwnn ihrdw dws, imRgin ibkwrin qy kilq[
pMcwnn sm bws, SRI hirrwie pRNwm pd ]10]
{kilq = vyhiVaw hoieaw, Biraw hoieaw[ pMcwnn = Syr[ }
arQ: iszKW dw ihrdw bn smwn hY jo ivkwrW rUpI imRgW nwl Biraw ipaw hY,
(ienHW dy dUr krny leI) SRI hir rwie jI Syr smwn (ies bn ivc)
aw vsdy hn, (aYsy SRI hirrwie jI dy) crnW pr nmskwr hY[
10. ieSÃ gurU-sRI gurU hir ikRSn jI-mMgl[
dohrw: qn mn ky duK doK gn, liK bn SuSk smwn[
ikRSn brqmw nwm gur, SRI hir ikRSn bKwn ]11]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 20

{ikRSn brqmw = agnI[ dyKo rw: 1 aMsU 1 aMk 15 dy pd arQ[ }


arQ: (hy mn eyh ijhVy) qn mn dy duK qy swry doK hn (ieh) suzky bn vq
jwNky agnI rUp sRI gurU hir ikRSn jI dw nwm khu (Bwv jp qwik
ieh qyry duK doK sV jwN)*[
11. ieSÃ gurU-SRI gur qyg bhwdr jI-mMgl[
ibSXwgin qy suSk hÍY, mn qru ko lig aWc[
qyg bhwdur gur ikRpw, ies jl ko inq jWc ]12]
arQ: ibRzC L (ijvyx) aWc lÜg ky (sukw dyxdI hY iqvyx) myrw nwm ivSX agnI
nwl suzk irhw hY, gurU qyg bhwdr jI dI ikRpw (jl rUp hY, hy mn ies
jl L qUM (AunHW qox) inq mMg*[
12. ieSÃ gurU-sRI gurU goibMd isMG jI-mMgl[
cihÀ abwSnw bwSnw, kir inj mnihÀ milûd[
SRI gur goibMd isMG pd, lpthu liK aribMd ]13]
abwSnw = vwSnw rihq avsQw[ mn dw KwhSW qox pivzqR ho
jwNw[ [a: vwSnw][
bwSnw = sugMDI[ KuSboeI[ (a) iezCw[
arQ: (hy mn! qUM) vwSnw rihq avsQw rUpI KuSboeI L cwhuMdw hYx qW awpNy
mn L BOrw bNw qy sRI gurU goibMd isMG jI dy crnW L kml jwNky
ilpt jwh (Bwvy ieh ik crnW kmlW dw DÎwn awpNy ivc mgn krky
qYL vwSnw rihq kr dyvygw)
13. ieSÃ gurU-dsox gurU swihbwn dw-mMgl[
eyk joiq ds rUp gur, ijn qy qrÎo jhwn[
siB ky pd aribMd ko, sdw bMdnw Twin ]14]
arQ: (dso) gurU (swihbwn) ds rUp hn (pr) joiq ieko hY, ijnHW qox swrw
jhwn qiraw (mukiq hoieaw hY) (iqnHW dsW siqgurW) dy crnW kvlW
L (mYx) sdw bMdnw krdw hW[
[rwsW ruqW qy aYnW dw vyrdw dzsdy hn]
sUrj gurU pRqwp qy, brnI dÍwdS rwis[
aSt swc piqSwh ky, brny br gun rws ]15]
arQ: gurW dy pRqwp (rUpI) sUrj AuØzqy bwrW (Bwg rUpI) rwSIaW kQn kIqIaW
hn (ijnHW ivc) azT szcy pwqSwhW (sRI gurU aMgd dyv jI qox sRI gurU
qyg bhwdr) jI dy swry sRySt guNW dw vrNn kIqw hY[

*
gurU nwm rUpI agnI duKW qy doKW L swVdI hY, pr ivSX rUp agnI mn L swVdI hY, eyh
Prk idKwieaw hY qy ikRSnbrqmW qox hirikRSn pd ivc agnI dI sMBwvnw dw ktwKX
riKaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 21

dCNwien AuqrwieNy, aXn bnYxgy doie[


brqiq ruq jy KSt SuB, iqn pr brnn hoie ]16]
dCNwien AuqrwieNy = poh dI 9 qox hwV dI 9 qk AuqRwieN huMdw hY qy
bwkI dKNwien khwAuxdw hY[ aMgRyZI ihswb mUjb 21 jUn qy 22 dsMbr L
sUrj aXn dy aMq qy azpVdw hY[ aXn Cy rwsW dw arD czkR hY[ 23 dsMbr
qox 21 jUn qzk sUrj AuØzqr vzl L ruK krdw jWdw hY, ies krky swl dy ies
azDy pzK L AuqRwieN khIdw hY[ 22 jUn qox sUrj dw ruÞ dzKN vzl huMdw jWdw
hY qy 22 dsMbr L aMq qy pujdw hY, ies iCmwhI L dzKNwXn kihÀdy hn[
pr = AupRMq, ipzCox[
arQ: dKNwien qy AuqRwien (rUpI) do (hor Bwg) bNngy, ijhVIaW Cy SuB
ruqW vrqdIaW hn (arQwq, jo mYx huN kQn krn lÜgw hW) iqnHW dy
ipzCox (donox aXn) vrNn hoNgy[ Bwv, huN vrNn ho rhy Cy ruqW rUpI Cy
BwgW dy AuprMq mYx do aYn dCNwien qy AuqrwieN vrNn krWgw[
pRQm krI kivqw ruicr, SRI nwnk prkwS[
pUrbwrD AuqrwrÄD, iem brny gun rws ]17]
arQ: pihlox mYx SRI nwnk pRkwS dI suMdr kivqw kIqI hY, pUrbwrD qy
AuqRwrD aYAux (Aus dy do Bwg rcky gurU swihb dy) swry XS L kQn
kIqw hY[
aib klßIDr kI kQw, KSt ruqn pr hoie[
gur pRqwp sUrj BXo, XW qy siB giq joie ]18]
arQ: huN klgIDr (SRI gurU goibMd isMG jI) dI kQw dy Cy ruzqW (dI vMf) pr
kQn hovygI (ies qrHW) gur pRqwp (dw ieh gRMQ) sUrj hoieaw, (ijs
ivc ieh rwSI ruqW aYn sUrj dI) cwl vWgUM vyKo[
kQox kQw ko jQwmiq, qQw sunhuÀ isK sMq[
huie pRsMn vr dIIjay, imlihÀ gurU BgvMq* ]19]
arQ: ijs qrHW dI myrI buzDI hY iqvyx hI (mYx) kQw L khWgw[ (hy) iszKo! (qy)
sMqo! (qusIx) suNox (qy) pRsMn ho ky (mYL) vr idE ik gurU BgvMq mYL
imlN[
ijn+ kI ikRpw ktwC qy, hlq plq suK pwieÀ[
so kÎox mnhuÀ ibswrIaY, rwKhu irdY bswie ]20]

*
vihÀ pRgitE purK BgvMq rUp’ dy vwk mUjb gurU BgvMq dw Bwv hY gurU goibMd isMG jI[
(a) gurU qy vwihgurU[
+
‘ijn’ dw arQ ‘ijs’, iek bcn ivc qW kIqw hY ik aglI quk ivc ‘so’ pd iek bcn
ipaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 22

arQ: ijs dI (iek) myhr dI ingwh nwl lok pRlok ivc suK pweIdw hY Aus
L ikAux mnox ivswrIey (Aus L qW sdw) irdy ivc vswky rzKIey (qW hI
TIk hY)[
siqgur iszKin ky Auicq,
siqgur kQw biczqR[
sunIaih imzqR iekzqR icq,
sunhu smsq pivzqR ]21]
iekzqR iczq = iekzTy hoky qy iczq lwky[ (a) iczq L iekzTw
krky[ iekwgR iczq hoky[
arQ: siqgurW dI viczqR kQw, siqgurU dy iszKW dy hI (suNny) Xog hY (ies
leI hy siqgurU iszKo, myirE) imzqRo! iekzTy hoky icq lwky (awE) suNox
qy swry hI pivzqR bN jwE[
hor arQ: 2. (hy myry) imzqRo! iczq L iekzTw Bwv iekwgR krky swry (ies)
pivzqR (kQw) L suNo[
[cirzqR sRI gurU goibMd isMG jI dy]
sÍYXw: rs bIr Bry, jn DIr kry,
bhu pIr hry Bv PMDn ky[
suK mUl Bly, irpu sUl imly,
ankUl Fly, aGkMdn ky[
isK pwT ihly, duK doK dly,
kr kwj cly su anûdn ky[
aiq imzqR pivzqR biczqR cirzqRiq
qyg bhwdur nûdn ky ]22]
arQW leI dyKo rws 1 aMsU 1 aMk 39
[siqgurW dI kQw dw rUpk]
iQq dw icq kI, inq dw ibq kI,
ihq dw inq kI, suin hMq jrI[
SrDw gur kI, suD dw Aur kI,
hrqw jur kI suK puMj jrI[
sB swr mQw, iGRq awr jQw,
ieh cwru kQw ajrwn jrI[
gun ibRMd guibMd imRigMd mukMd
anûd iblûd jrwAu jrI ]23]
arQW leI dyKo rws 1 aMsU 1 aMk 40

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 23

Prk eyh hn:-ihqdw inq kI = atzl BgqI dI dwqI hY[


iGRq awr jQw = ijvyx iGAu kzF leIdw hY[ [Pw:, awvurdn =
ilawAuNw qox awr’][
anûd iblûd jrwAu jrI = (mwnox) AuØzcy anûd (dy gihNy) dI jVq jVI
hY[
[Buzl cuzk dI mwPI]
cOpeI: sumiqvMq pRymI siq sMgiq[
jy suin hYx gur js kir pMgiq[
siB ky crn bMdnw krOx[
miq QorI qy pun pun frOx ]24]
arQ: buDIvwn, pRymI (iszK) qy siqsMgiq ijhVy pMgiq krky gur js L
suNngy (iqnHW) swiraW dy crnW Aupr nmskwr krdw hW (qy ibnY
krdw hW ik) myrI mqI QoVI hY ies leI mYx bwr bwr frdw hW[
BUl cUk huieÀ dUKn jmw[
suin nihÀ qrkihÀ, kIjih iCmw[
ies ihq ibnX krOx kr joir[
siB SRoqin ky crn inhoir ]25]
{jmw = iekzTy, bhuqy, (mwlvy dw muhwvrw hY)}
arQ: (ik) Buzl cuzk qy dUKn (myry kQn ivc) bhuq hoNgy, (awp) suNky
qrkNw nw, iKmW krnI, ies leI mYx swry SRoiqaW dy crnW pr
nmskwr krky hzQ joVky bynqI krdw hW[
[nwm pRymI guriszKW azgy ardws]
SRI aMmRqsr awid bsMiq[
gur Ql avcl ngr pRjMq[
ijq ikq siB DrnI pr bÎwpiq[
iszKin gn isMG gur jihÀ jwpiq ]26]
arZ guZwrox joriq hwQw[
bMdox Dr pr Dir Dir mwQw[
hoie inRibGn kQw gur pUrI[
CMd bMd mwDurqw rUrI ]27]
bsMiq = vsdy hn[ pRjMq = qzk [sMs:, pRXMq][
bÎwpiq = ivcrdy hn[ (a) PYly hoey hn[
arQ: sRI aMmRqsr qox awid (lYky jyhVy iszK gurDwmW jW ngrIaW ivc) vsdy
hn, gurU asQwn avcl ngr qzk ijzQy ikqy bI swrI DrqI Aupr

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 24

iszKW qy isMGW dy smUh ivcrdy hn (qy ijhVy) gurU jI L jpdy hn


(iqnHW swiraW azgy) hzQ joVky (mYx) arZ krdw hW DrqI qy mzQw Dr
Drky nmskwr krdw hW (ik gurU swihbW dI) kQw suhNI CMdw bMdI qy
imzTI (kivqw) ivc inrivGn smwpq hovy[
gur isK isMG sgl jg bÎwpq[
kir ieSnwn gurU inq jwpiq[
iqn siBihin ky crn mnwAUx[
‘pUrn hoie igRMQ’ vr pwAUx ]28]
arQ: gurU jI dy iszK qy isMG swry jgq ivc (ijMny) ivawp rhy hn (jo)
ieSnwn krky inÜq ‘gurU’ ‘gurU’ jpdy hn, iqMnHW swiraW dy mYx crn
mnwAuxdw hW qW ik mYx (AunHW qox inRivGn) gRMQ sMpUrn hoN dw vr pwvW[
gurU srUp Kwlsw swro[
hqo SzqRü kir jMg aKwro[
ins idn ismrih siqgur nwmU[
iqn siBihin ky crn pRnwmU ]29]
arQ: swrw Kwlsw (pMQ jo) gurU srUp hY qy SzqRÁaW L jMg aKwVy krky nwS
krdw hY qy rwq idn siqgur dy nwm L ismrdw hY (iqs) swry (Kwlsw
pMQ) dy crnW qy (mYx) nmskwr krdw hW[
Bwv: kiv jI dI rUhwnIaq dy ByqW dI gihrI smJ vl qzko, ik gur iszKW,
isMGW, KwlisaW dy azgy aMk 26 qox 29 ivc jd bynqI krdy hn,
crnW pr mzQw tykdy hn qd AunHW nwl iek ivSySn ZrUr lwAuxdy hn
‘gur jihÀ jwpq’ = ijhVy gurU jI L jpdy hn[ punw:-‘kr ieSnwn
gurU inq jwpq[’ punw:-‘ins idn ismrihÀ siqgur nwmU[’ ijs qox
spSt dzs rhy hn ik mYx AunHW gurU ky iszKW jW gurU ky KwlisaW dw
iDawn krky nmskwr krky inrivGnqw dI XwcnW kr irhw hW jo
‘ismrin’ ivc hn[ awqm mMfl dy asUl mUjb ‘nwm ivhUiNaW’ dw
iDawn nhIx Drdy, AunHW dw ismrn nhI krdy[ jIAuxidaW dw ik moieaW
dw aYsw ismrn DÎwn Drn vwilaW L AunHW dy avguNW qy mwXk mYlW
nwl mYl dI Cuh lwAuxdw qy keI vyr BYVy awvyS dyky rogI kr dyxdw hY[
nwm ismrn nwl awqmw AuØzjl, lhukI, qy hAux dy Bwr qox hlkI, suKI
qy suKdweI ho jWdI hY, aYisaW L Xwd krnw Xw AunHW azgy bynqI krnw
mn AuØzqy cMgw asr pwAuxdI hY[
[sRI gurU gRMQ swihb jI dw nmskwrwqmk mMgl]
bRhmgÎwn hir Bgq KZwnw[
swgr jgq jhwj smwnw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 25

sMgiq apnI sgl AuDwrn[


‘gurU gRMQ’ gur kIin Aucwrn ]30]
ijs mihÀ Zwhr jwgiq joiq[
iszKÎin aiBmiq pUrn hoiq[
Bugiq mukiq dwiek jgnwQw[
nmo krox Dr pr Dir mwQw ]31]
lwKhuÀ ilKy Drwql swry[
pTihÀ sunihÀ isK vwr n pwry[
skl kwmnw lhIaiq ijsqy[
aMq smYx kYvl huie iqsqy ]32]
arQ: awpNI swrI sMgq L AuDwrn vwsqy sRI gurU gRMQ swihb jI jo gurU
(swihbW) ny Aucwrn kIqw hY (Auh) bRhm gÎwn qy hrI dI BgqI dw
KZwnw hY qy sMswr swgr (qox qwrn leI) jhwj smwn hY, (ijs ivc)
pRgt hI joiq (gurU swihbW dI) pRkwS rhI hY (qy ijnHW qox) isKW dIaW
mn vWCq (kwmnW) pUrn huMdIaW hn (qy jo) jgq nwQ Bugq mukiq dw
dwqw hY, DrqI qy mzQw Drky (iqsL) nmskwr krdw hW[ ijhVy gurU
gRMQ jI ik) swrI ipRQvI ql qy lÜKW (dI igNqI ivc) ilKy hoey hn, qy
(ijnHW L) pVHn suNn vwilaW iszKW dw vwr pwr hI nhIx (pwieaw
jWdw) aqy ijs (gurU gRMQ jI) qox swrIaW kwmnW pweIdIaW hn, (aqy)
aMq smyx (Aus) sRI gurU gRMQ jI qox inÜq mukqI imldI hY[
BUq BivzKÎ iszK nihÀ ignqI[
qy aib siBin azgR mm ibnqI[
ibnsihÀ ibGn, gRMQ huie pUrw[
ijs mihÀ siqguru ko js rUrw ]33]
arQ: ipzCy ho cuzky azgy hoN vwly qy huN dy (smyx dy) aNigNq iszK hn,
(ienHW) swiraW azgy myrI bynqI hY ik myry ivGn nwS hoN qy (ieh)
gRMQ ijs ivc siqgurU jI dw suhNw js hY, pUrw hovy[
[Ausqwd ipqw qy mwqw L nmskwr]
sMq isMG gur azKr dwqw[
nmo krOx iqn pd jl jwqw[
dyvw isMG ipqw mm nwmU[
iqn ky pd aribMd pRNwmU ]34]
inj mwqw ko kir aiBbMdn[
kQOx kQw kil kluKinkMdn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 26

sunIaih gn SRoqw svDwnw[


iek mn hoie Drhu inj kwnw ]35]
arQ: (myry) azKr dwqw Ausqwd (SRI mwn BweI) sMq isMG jI (gÎwnI) hn,
iqnHW dy crnW kvlW pr (mYx) nmskwr krdw hW, qy myry ipqw jI dw
nwm (SRI mwn BweI) dyvw isMG (jI) hY, iqnHW dy bI crn kvlW qy myrI
nmskwr hovy[ (Pyr mYx) awpNI mwqw jI L nmskwr krky kljug dy
pwpW L nwS krny vwly (gurU swihbW dI) kQw kQn krdw hW[ (hy) swry
SRoqw jno! iek mn hoky awpNy kMn Dir swvDwn hoky suNo:-
[kQw dw mhwqm]
mihÀmw kihÀ lg khy sunwvOx[
gur js ijs mihÀ ruicr bnwvOx[
gur SrDw ko Aur aiDkwviq[
ijs qy Bugiq mukiq isK pwviq ]36]
skl kwmnw dyvnhwrI[
aink jnm ky klml hwrI[
sunih gRMQ siB huie gun gÎwqw[
srb cirzqR lKih bzKÎwqw ]37]
duSt ibfwrn dws AuDwrin[
iezqÎwidk kIny ijm kwrn[
sunih srb ko swr pCwnY[
puMn Aupwie pwp gn hwnYx ]38]
arQ: (gurU jI dI kQw dI) mihÀmw ijs ivc ik mYx gur js suhNI qrHW bNw
irhw hW ikQox qzk kihky suNwvW? (ieh) gur SrDw irdy ivc vDwAuxdI
hY ijs qy (hr) iszK Bugq mukiq pw lYxdw hY ] 36 ] (Pyr) swrIaW
kwmnW dyN vwlI hY, anykW jnmW dy pwp nSt krn hwrI hY, (jo ies)
swry gRMQ L suNygw Eh guNW dw gÎwqw ho jweygw qy swry (gurU swihbW
dy) cirzqR pRgt hI jwN lvygw ] 37 ] (gurU swihbW dw) duStW L
mwrnw qy dwsW L AuDwrnw ies qox awid lY ky ijvyx kwrn (aQvw
cirzq) kIqy hn, swiraW L suNky AunHW dw jo swr hY pCwNygw Auh
(awpNy leI) puMn Aupwky (awpNy) swry pwpW dw nwS krygw[
huie icq cOxp ju pRymI iszKÎ[
pTih sunih aib ikDOx BivzKÎ[
nihÀ dUKn kuC irdY ibcwro[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 27

pwvn gun gn ko mn Dwro* ]39]


arQ: (jo vI) pRymI iszK iczq ivc cOxp vwlw hoky huN Xw BivzKÎq ivc pVHy
Xw suNygw (AuhnW azgy myrI bynqI hY ik myry) dUKNW L kuC vI irdy
ivc nw ivcwro (qy kyvl) pivzqr guNW dy smUh hI mn ivc Dwrnw kro[
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘mMglwcrn’ brnnû nwm
ipRQmo aMsU ]1]

*
iezQy kiv jI dIaW bhuq qy sB azgy bynqIaW qox pqw lgdw hY ik AuhnW dy iczq ivc gRMQ
sMpUrn krn dI aqI aiBlwKw hY ar srIr dI koeI durblqw Xw smyx dy koeI rMg Xw Auxø
hI smyx dI aswrqw dw iKawl qy ivGn kwrIaW dw BY azKW azgy hY qy frdy hn ik mqy kMm
ivcwly nw rih jwvy, ies leI mn bhuq eykwgr qy qqpr ho hoky cwr cuPyry ibnX ivc
jWdw hY[ so awp dI ardws pUrI hoeI ik gRMQ pUrn ho igaw qy mgrox Ausy swl ivc awp dw
dyhWq hoieaw[ kdy ies vyly srIr nw ibnsdw qy huN iek azD swl gRMQ L soDN dw avsr
iml jWdw qW SRI gur pRqwp sUrj hor bI cmkdwr ho jWdw[ ivSyS iKawl eysy pwsy pYxdw hY
ik awp dw srIr kMm dI bwhulqw dy kwrn kmZor Xw kuC bImwr rihN lÜg ipaw sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 28

2. [sIs kIrqpur ilawAuNw]


1<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>3
dohrw: idzlI qy isK pRQm jo, gmnÎo awiesu lyX[
qyg bhwdr siqgurU, pTÎo Byt ko dyX1 ]1]
sÍYXw CMd: pYsy pMchuÀ SRI Pl suMdr
gurqw arpin kI ibiD joie[
ly kir pMQ ibKY pRswQnÎo,
iQrÎo n iks Ql, Qkiq n soie[
gur awgÎw sÎMdn asvwrI,
icq Auqswh sUq qib hoie2[
phuÀcÎo awiN anûdpuir so isK
‘kuSl’ kihq, bUJih nr koie ]2]
svw pihr idn awXo iqs iCn,
bYTy SRI goibMd isMG rwie[
jgq smsq3 ju brqih4 inqpRiq
so siB icq mihÀ ibdqih awie5[
ikiqk msMd iblûd icMq juiq,
chuÀidis mihÀ iqm isK smudwie[
kyicq rhiq smIp kdImIx6,
kyicq ney drs ihq awieÀ ]3]
SIGR kriq isK phuÀcÎo qqiCn,
dyiK AuTy siqgur agvwie[
gurqw phuÀcI lKI, nmo kir,
pun bYTy isMGwsn awie[
Dir pYsy awgy siB dyKiq,
ly SRIPl JorI mihÀ pwie[

1
Bytw L dyky[
2
(mwno) gurU jI dI awgÎw ieh qW rQ dI asvwrI sI qy (iszK dy) iczq dw jo Auqswh sI so
rQvwhI hoieaw[
3
swry jg ivc[
4
jo vrqdw hY[
5
pRgt huMdw hY[
6
purwNy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 29

hwQ bMid bMdn isK kInis


pd aribMdin sIs itkwie ]4]
pun isK ny isK sBw srb ko
nmo krI chuÀidiS muK Pyir[
awiesu ly siqgur kI bYTÎo
snmuK suMdr drSn hyir[
suiD bUJI, siB lgÎo sunwvin
‘qurkySÍr ky Kot bfyr[
kriq kiTnqw aink BWiq kI,
nihÀ kuC jwnihÀ pRBU dlyr1 ]5]
bdn pRPuzlÎiq iek sm inq rih
jQw pRBwiq iKrihÀ aribMd[
pTih nurMgw kumiq2 mulwny
jy sÎwny Aumrwv iblûd[
-krwmwq kuC krhu idKwvin
kY qij dyhu Drm jo ihMdu[
srb iSromn SrHw ij awvhu
vDY dIn qO mwnihÀ ibRMd3 ]6]
idÍj kSmIrI awid ijiqk jg
qumrI idiS dyKiq siB koie[
Pyr n Pyrih4 iksU dyS mihÀ,
mwnihÀ khÎo, qurk jg hoie5[
iem icq chiq n jy aiq ruic kir6,
aZmq krhu Swhu kih joie[
rwmrwie bhu krI aiDk hI
ijm BwKI idKrwviq soie ]7]
drb ibRMd hZrq ny dInis

1
Bwv bhwdr gurU jI pRvwh nhIx krdy[
2
KotI buzD vwly[
3
(qusW L) swry mMnNgy[
4
Pyr nhIx (hukm) moVngy[
5
(swrw) jg qurk ho jwvygw[
6
Blw jy quhwfw jI ikvyx bI ieh kuC krnw nw cwhy qW.......[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 30

bf mrwqbw pwXo qWih1[


ijq ikq qy siB sMgiq hoeI*
vDÎo smwj sujs jg mWih[
bshu Swh ky dySin mihÀ qum,
pujvwvhu ijq idiS cil jwihÀ[
kÎox kir2 khÎo n mwnihÀ iqs ko3
idhu aZmq nihÀ kIjih nWih4- ]8]
gurU khÎo -mUrK cvgzqw
duSt kupzqw mzqw mMd5[
durmiq rzqw huie ibn szqw
huzqw qurkn qyj iblûd6[
JK mwriq qzqw7, huie kir mzqw8,
bnih Auvzqw Gzqw duMd9[
gur10 br idzqw, bwbr ilÜqw,
ieh KovY iqs nÜqw nûd11 ]9]
krwmwq ko khYx kihr jn
drvySin ko aYs n kwj[
nwtk12 cytk13 kir idKrwvin
pRBu lokn kih14 awviq lwj[

1
Bwv rwm rwie ny[
*
pw:-ijq ikq sMgiq hoieÀ isK bhu[
2
ikvyx bI[
3
Aus (Swh) dw[
4
ienkwr nw kro[
5
msiqaw hoieaw nIcqw ivzc[
6
(jo) qurk dw bVw qyj huMdw sI sziqaw qox ibnw ho jweygw Bwv nwS ho jweygw[
7
siVaw hoieaw[
8
msiqaw[
9
bNky avYVw jo rOlw pWvdw hY[
10
gurU (nwnk jI) ny[
11
pVpoqy dw puzqR[ bwbr, hmwXUM, akbr, jhWgIr, Swh jhW, aOrMgZyb[ bwbr dw poqw
akbr, pVoqw jhwgIr, pVpVoqw Swh jhW, Swh jhW dw nûd (puzqR) aOrMgZyb[
12
qmwSw[
13
jwdU[
14
Bwv sMqW L (nwtk cytk kridaW)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 31

aiDk Drm Dn1 DwrihÀ, n CorihÀ,


inj inj ipRX siB ko suK swj2[
eISÍr krih, myt ko swkih,
hT jo krih mUF miq pwj3- ]10]
imRdul kTn iezqÎwidk BwKy,
suin kir duKih aiDk Aur mWih[
pun gur mo khu kIin avwhn4
jmwdwr kwrwigRh qWih5[
so gur syvk huie ankUlI6,
pThu ju iszK7 imlwvih vwih[
bMdih crn kml SrDwAU,
muJ ly gXo pRBU ky pwih ]11]
gur boly -hm alp awrbl
iek duie idn kI inScY jwin[
jg gurqw ko ly kir gmnhu,
nihÀ Tihrhu hÍY kY svDwn[
phuÀchu eISÍr aMsih8 arphu,
vDY pRqwp jhwn mhwn[
ibnw kwn9 qurkwn pRhwnhu10,
syvkwin rzChu bl Twin- ]12]
ly kir gmnÎo, iQrÎo n mwrg,
gur bl qy phuÀcÎo puir awie11[’

1
Drm rUpI Dn[
2
awpo awpNw Drm ipawrw hY swiraW L suK krwAuN vwlw[
3
mUrK JUTI mq vwlw[
4
szdNw kIqw[
5
kYdKwny dw jo jmwdwr sI iqs (dvwrw)[
6
Auh (jmwdwr) gurW dw syvk (awgÎwkwr) hY[
7
jo iszK (awp) Byjdy ho[
8
eISur dI aMs Bwv SRI gur goibMd isMG jI L[
9
knOf[
10
nwS kro[
11
lYky tur ipaw, rwh ivzc ikqy atikaw nhIx qy gurW dy bl nwl (awnûd) pur aw puzjw
hW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 32

sBw sihq klßIDr suin kir


gur ismrin kir Aur mihÀ lÎwie
bMid hwQ bMdn kir pun pun
alK gurU giq lKI n jwie[
mwq nwnkI jihÀ SRI gujrI
phuÀic iszK kir nmo sunwie ]13]
dIrG sÍws1 qpq aiq Coriq
locn jl JlkÎo qqkwl[
-aiq smrQ ijn dwsn dwsih,
shI avzgÎw ieiqk ibswl[
chYx krYx ibn iblm srb kuC,
bis qurkySur ky2 as hwl[
DMn DMn gur acrj cirqw
ikm ko bwk khY iks nwl3 ]14]
avD Ej kI4, aviD DIr kI,
aviD avzgÎw lhI shwr5[
qum ibn kAun krY as kwrj,
ihMdu Drm ko Dir kir Bwr6[
krhu su BlI qrk ko ikm kir7,
hm ko drSn pÎws Audwr[
iek sm lok pRlok anûdhu
pRiqpwlhu siB ky dwqwr- ]15]
mwq nwnkI rudiq ibRlwpq
-jQw ssur8 myrY giq kIin[
aZmiq nhI jnwvn kInis,

1
lûmy swh[
2
qurkySur dy vsI ho ky[
3
ikvyx koeI iksy nwl vcn kry[
4
bl dI aODI ho[
5
avzgÎw dI vI avDI shwr leI[
6
Bwr cuzkky[
7
qrk koeI ikvyx kr skdw hY[
8
shury (Bwv SRI gurU arjn dyv jI ny)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 33

kSt shwry qn pr pIn[


dy KzqRI1 isr doS Gnyrw
rwvI qt srIr qij dIin[
qQw puzqR ko DIrj hyrw
skl klw smrzQ pRbIn- ]16]
FrÎo dupihrw doie GrI jib
ieim icMqw juiq Sok ibswl[
aOck hI gur goibMd isMG jI
ruicr pRXMk qÎwig qqkwl[
Dr pr PrS krÎo qihÀ bYTy
qUSin Twin ipKihÀ isK jwl2[
jnnI inkit geI suiD jibhUM
sws nuKw3 duK lhÎo krwl ]17]
jwnI giq -jg gurU ibkuMTih
qn ko qÎwig gey-`mn cIn[
qib DrnI pr iQr suq hovw
mhW ibKwd4 irdy mihÀ kIin[
dwsI dws dyiK duK pRwpiq
AUcy rudiq Sok mn lIn[
‘mhWrwj hm kOn sMBwrih
awp alûb dunI aru dIn’ ]18]
Sok Sbd mihlin mihÀ hovw
suin kir siqgur dws pTwie[
‘gur ihq Sok iblwp n kIjih,
ismrhu gun pRBu ky smudwie[
sdw anûd eyk rs jwnhuÀ,
jnm mrn gur ky nihÀ kwie5[
prAupkwr hyqu qn DwrihÀ
1
Bwv cMdU[
2
swry[
3
mwqw nwnkI jI qy mwqw gujrI jI ny[
4
duzK[
5
koeI nhIx[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 34

ijm nB mihÀ Gn1 huie ibdqwie ]19]


kir brKw suK dy kir jg ko,
pun akwS mihÀ lY huie jwie[
iqm qn gur suqMqR huie DwrihÀ
isK syvk ky bnihÀ shwie[
gÎwn Bgiq AupdySin kir kY
SuB mwrg mihÀ jgq lgwie[
pun suCMd prlok isDwrihÀ
iqn kwrn ikm Sok Aupwie? ]20]
nwm Aucwrhu, jnm suDwrhu,
kSt n Dwrhu jn smudwie2[’
suin kY bwk hty siB rodiq
huie qUSin gur gÎwn Drwie[
jug asvwr pTwvin kIny
‘awvih iszK imlO agvwie[
jwhu plwviq3, pun hit awvO,
dIjY suiD iqs qy sun pwie4 ]21]
deI inhwrI hXin5 arUFy
idzlI puir ky mwrg cwil[
ins bwsur gmny iek sm hI,
dyKiq nr ihq iszK smwl6[
kyiqk mZl gey avlokÎo,
gur isr bsqR lpyty jwl7[
apny sIs AuTwvn kInis
ieq Auq ipKiq sqRws ibswl ]22]
kIin icnwir, imly kir bMdn

1
bzdl[
2
swry dws (imlky)[
3
(GoVy dOVweI jwE)[
4
iqs iszK qox suNky swL) Kbr idE[
5
inhwrI idzqI GoiVaW L qy[
6
swry purSW L dyKdy hn iszK dI sMBwl leI[
7
bhuq (bsqRW nwl)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 35

‘khu suiD gur kI jQw ibRqWq[’


suin iqn BnI, ‘moih iFg gur isr,
chOx anûd puir ly kir jwiq[
qum ikq jwhu, hthu aib pwCy
bIqI iqm, cihÀ gur ijs BWiq1[
gmnhu qUrn, dyhu sdn suiD,
pun mYx BnhuÀ awie siB bwq ]23]
kIrqpuir mYx Tihrn kirhOx,
ibRMd dyhury gur soFIn[
awgy gur iezCw ijm hovY
iqm brqihÀ awCI mn cIin[’
suin donhuÀ ibrqWq hty qib
gmny awnûdpuir mg lIin[
SIGR kriq siB pMQ AulûGy
bry sdn hX bMDin kIin ]24]
gur iFg phuÀic bMdnw TwnI,
brnÎox idzlI kyr ibRqMq[
suin kir Sokmwn siB hÍY kir
nIr iblocn qy incurMiq[
SRI goibMd isMG brjy sgry
ibRMd msMdin sMg Bnûiq[
‘qÎwrI krhu drb gn2 Krchu,
bnih ibmwn aiDk duiqvMq ]25]
kMcn puSp3 awid sib krIaih,
cMdn cwru4* lÎwie qqkwl[
PUln kI mwlw gn isrjhu,
pSmMbr ilhu mol ibswl[
aink sugMDin krhu skylin,
1
gurU jI ijvyx cwhuMdy sn[
2
bhuqw Dn[
3
sÍrn dy Puzl[
4
suMdr cMdn[
*
pw:-Bwr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 36

jv1 iql iGzRq sMcIaih2 jwl[’


suin gur hukm pTwey nr gn
‘bfy ngr qy awnhuÀ Bwil3’ ]26]
dohrw: iem qÎwrI siqguru krI, srb BWiq kI joie[
Auq qy ly kIrqpury, phuÀcÎo gur iszK soie ]27]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘sIs lÎwvin’ pRsMg
brnnû nwm duqIE aMsU ]2]

1
jOx[
2
kzTw kro[
3
lÜBky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 37

3. [sIs sskwr anûd pur]


2<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>4
dohrw: gujrI juiq SRI nwnkI, iqn iFg siqgur jwie[
‘ikq sskwrihÀ gurU isr? bUJÎo ijm bin awie’ ]1]
sÍYXw: ibRMd msMd khÎo kr bMid
‘gurU hirgoibMd jI sskwry[
qW idn qy gn soiFin bMs
sBY puir kIriq kyr mJwry1[
jÎox mrZI aib rwvr kI
kirXy iqm awiCX buziD ibcwry[’
sRI gujrI suin kY iqn qy
nihÀ mwniq BI muK bwk Aucwry ]3]
‘aOrin ko n rcÎo puir ko2
ies kwrn qy qihÀ ly sskwry[
ey3 ijs kwl leI gurqw
qij pUrb bws4 AuTy Aur Dwry[
-eIrKw Dwir SrIk rhYx
ieh nIk nhIx pir hY ibc rwry5-[
Swiq srUp anUp sdw
ieq awviq By SuB Qwn inhwry ]3]
ibMRd dXo Dn, mol leI Dr6
aOr Aupwie kry siB BWqI[
awnÀd dw ipiK Qwn mhWn
DrÎo qib nwm BXo bzKÎwqI7[
awin kro sskwr iehW,
ibrDw iqn mwq bfI ibllwqI8[
1
kIrqpur dy ivc (sskwry hn)[
2
hornW soFIaW ny awpNw ngr qW koeI nhIx ricaw hoieaw sI[
3
Bwv gurU qyg bhwdr jI ny[
4
Czf ky pihly Gr bwr[
5
cMgw nhIx ik JgiVaW ivc pvIey[
6
ZmIn muzl lIqI[
7
Bwv awnûd pur pRiszD ho igaw[
8
roxdI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 38

suMdr sRI muK kO drsYx,


siB qy SuB jwnhuÀ hY ieh bwqI’ ]4]
XOx Bnqy1 Bir kMT gXo
bf pRym qy bwk khÎo nihÀ jweI[
mwq kI bwq sunI gur pUrn,
jwin kY nIk Bly mn BweI[
qÎwr Bey ihq lÎwvn ky puir
donhuÀ mwq avws itkweI[
aOr smwj ibswl ilXo sMg
sIs AuTwie cly smudweI ]5]
puMj lgÎo Dn, cwru2 ibmwn
AuTwie krÎo siB qy agvweI[
ibRMd msMd imly isK syvk
SRI gur sMg Bly ipCvweI[
pwT krYx gurbwin mhwn ko3
locn qy jl mociq jweI[
jwiq Bey puir kIriq mYx,
gur kIriq ko brnYx smudweI ]6]
jihÀ sIs iley gur ko isK Qo
puir qy pir bwhr jwiq Bey4[
nr nwirin, SROn sunÎo siB kwrn,
dwrun sMkt Sok Bey[
hhkwr Aucwriq, hoiq duKwrq5,
jwie imly siB doK ley[
qqkwl ibmwl ky bIc itkwie
AuTwie smUh nmo su key6 ]7]
cOr FurYx chÀu Erin qy

1
kihÀidaW[
2
suMdr[
3
SRySt gurbwNI dw[
4
ngr qox pry bwhr gey[
5
duK nwl awrq huMdy hn[
6
kIqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 39

bhu molin ky gn pwie duSwly[


ko iCrkwv gulwb ajwb qy1,
gUMid ibswl hI mwlin fwly2[
puMj sugMiDin sIxciq hYx
mihkwr AuTÎo iem azgRX cwly[
gwviq rwgin SRI gur bwkin
ibRMd imRdMg rbwbin* nwly ]8]
mwrU imly vfhMs ko gwviq
lwviq pOVI iQrMiq agwrI3[
ly Dn ko gmnYx puir+ pMQ
ibmwn ky AUpir ko pun fwrI[
kMcn PUl su lwj ibKyrYx4,
hyriq Sok krYx nr nwrI[
kyiqk syvk lY Dn ko gn,
kY brKw5 bhu mUTin fwrI ]9]
mMd hI mMd anûdpury khu
awviq Sok iblûd Aupwey[
ibRMd msMdin syvk iszK
ibmwn chUM idiS hÍY gmnwey[
sMKn Sor s Zor krYx,
qurkySur sRwpihÀ gwir alwey[
‘swgr KwrprI jr jwie6,
kupUq BXo, kul rwj nswey7’ ]10]
awie smIp anûdpury jib

1
ascrj gulwl nwl[
2
guMdIaW hoeIaW vfIaW (PulW dIaW) mwlW pWvdy hn[
*
pw:-rbwb ik[
3
azgy Klo ky[
+
pw:-pun[
4
sony dy Pul qy PulIaW iKlwrdy hn[
5
brKw krdy hn[
6
Kwry swgr ivc ies dI jVH jw peI hY[
(Bwv sV jweygI rihÀdI nhIx)[
7
kul dw rwj nhIx rhygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 40

bwilk ibRzD sunÎo nr nwrI[


SRI gujrI qij mMdir ko
inksI puir qy imilby agvwrI[
nwnkI mwq itkwie rKI
bl hIn ibRDw lihÀ sMkt BwrI[
aOr sBih inksy Auqlwviq
Bw hhkwr ajog ibcwrI ]11]
dyiK ibmwn mhwn pRBw,
piq ky ismrMiq irdy gun BwrI[
‘rwvir nûdn bYs iblûdn1,
mwq ibRDw bhu sMkt DwrI[’
bMdiq hwQin bMdn ko kir
sIs invwviq aWsuin fwrI[
lÎwviq By iqs Qwn qbY
jihÀ cMdn Bwr itkwie agwrI ]12]
awin imlI qihÀ nwnkI mwq
pukwriq AUcO nwm AucwrI[
‘mo suq SWiq srUp anUp
SRI muK dyiK lvOx ies bwrI[
mYx mir hOx Dir Sok abY
ikm jIvn hÍY ies rIiq duKwrI[
XOx ibrlwp sunÎox jib hI,
gur awiesu pwie, ibmwn AuqwrI ]13]
twir sBY pt SRI gur ko muK
dyKiq By gujrI suq2 swQw[
nwnkI mwq iblokiq hY
bhu rodiq awp lgwviq hwQw[
jÎox duiq jIviq QIvih hY
iqm hI SuB SoBiq awnn mwQw[
muMdiq locn donhuÀ Xw ibiD

1
awp dy supzqR dI awXU vfI nhIx[
2
Bwv dsmy gurU jI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 41

jÎox sukucy dl kMj apwQw1 ]14]


myck syq2 su kys imly
SmSRwnn ky SuB SoBiq hYx3[
ibRMd msMd bfy isK syvk
hyqu iblokin loBiq hYx[
BIr BeI, siB bMdiq hY,
bf pRym Dry Aur CoBiq hYx[
Cwdn kIin icKw ric kY,
duK Sok jÎox sMkt coBiq hYx4 ]15]
cMdn kI icK pY Dir dIin,
Bey mn dIn, sBY iqs kwlw[
SRI gur ky kr dy kir dwsin5
kIin pRkwS chUM idS jÍwlw[
Pyr pRdzCn ko kir kY
aiBbMdn hÍY Dir pRym ibswlw[
kIin ikRaw sgrI klßIDr,
nIr Snwn krÎo nr jwlw* ]16]
qIr squzdRv bYiT gey siB
gwie igrw gur kI suKdweI[
eyk mny huie SRon sunYx iek,
DÎwn DrY gur mUriq BweI6[
dIin iqlWjul+ SRI piq ky ihq7
jÎox siB rIiq clI jg aweI[
cIr snIr Auqwir8 srIr

1
ijvyx kml dy pqy jl qox ibnW suMgVy huMdy hn[
2
kwly qy iczty[
3
ichry dy (Aupr) dwhVy dy (qy) sIs dy kwly iczty kys imly SoB rhy hn[
4
kMfy vWg cuBdy hn[
5
dwsW ny gurU jI dy hzQ dyky (agnI)[
*
pw:-suK awlw = Bwv gurU jI ny[
6
(mn) L BwAuN vwlI[
+
dyKo rws 4 aMSU 40 aMk 35 dI hyTlI tUk[
7
gurU jI leI[
8
igzly kzpVy Auqwr ky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 42

Dry pun aOr, iQry ibc aweI ]17]


dohrw: suin kY gwviq Sbd ko, pun pOVI qihÀ lwie[
Bog pwie ardws kir, siBhUM sIs invwie ]18]
sÍYXw: awie iqhwvl ibRMd gXo
brqwie idXo siB sMgiq mWhI[
SRI klßIDr ko kir azgRX
mMdih mMd cly Gr jWhI[
bYTin Qwn mihÀ jwie itky siB,
SRI gur ko jsu dIrG pRwhIx[
‘aOiD Bey jg DIr1, iCmw Dir,
awn iksU mihÀ pRwpiq nWhI2 ]19]
kIin mhW aprwD idlySÍr
mUVH mqI duK doZk pwvY[
ihMdu kI tyk rKI isr dy kir
pUrb kI imrjwd ju awvY3[
nWih q byd purwn ij qIrQ
dyvn dyhury rIiq imtwvY4[
SRI gurdyv ibnw huie kOn,
ju pRwn ko dy jg Drm itkwvY ]20]
DMn sdw gur qyg bhwdr,
kIin bhwdrI rwiK idKwey[’
jo puir qy isK sIs ko lÎwiev
bUJiq qWih smIp ibTwey[
‘kÎox kir qoih ko pRwpiq Bw
ikn hUM n ipKÎo, n khUM atkwey?
rwKy Kry gn hoie sucyq,
acyq Bey ikm? dyhu bqwey’ ]21]
hwQ ko joir bKwn krÎo

1
DIrj dI aODI[
2
Bwv DIrj qy iKmw hor iksy ivc nhIx imldI[
3
pihlox dI imrXwdw jo clI aWvdI sI[
4
imt jWdI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 43

‘gurdyv shwie qy kwj sry[


sIs AufÎo Dr qy jibhI
bhu DUr AufI siB nYn pry[
nWih iknU aivlokin kIin
ilXo mYx sMBwl n hIX1 fry[
rOr prÎo siB mYx suin kY cil
SIGR prÎo, gihbo n kry2 ]22]
pOir ky TOr Kry nr kyiqk
mYx kir swhs3 byg4 hI DwXo[
rok n tok krI iknhUM puir
qÎwgiq awpny pMQ isDwXo[
so pScwq lgy siB Kojin,
hoiq acMB, nhIx jib pwXo[
-ly gmnÎox anumwn krÎo iqn,
qO asvwrin ibRMd cFwXo ]23]
awin imly muJ kyiqk dUr
lKÎo iqn ko mn mYx frpwXo[
mwrg mYx skty gmnYx ipiK5
eyk mYx sIs gurU ko itkwXo[
sy asvwr vfy qrjYx6
aivlokiq Kojiq jo nr pwXo7[
mo khu awin khÎo -iQr hovhu-

1
ihrdw?
2
(iksy) PVnw nw kIqw[
3
hOxslw[ AuØzdm[
4
CyqI[ qyZ[
*
qvw: Kw: ivc iliKaw hY ik ies iszK dw nwm jYqw sI, ieh mZhbI iszK hoieaw hY,
aMimRq Ck ky ies dw nwm BweI jIAuN isMG hoieaw[
ieh bI iliKaw hY ik BweI jYqy L gurU jI ny ies vyly ‘rMGryty gurU ky byty’ dw vr
idzqw sI[ BweI jIvN isMG jI dsm pwqSwh jI dy jMgW juzDW ivc Swml rhy qy gurU jI dI
myhr dy pwqR rhy[
5
gzfy jWdy dyKky[
6
qwVnw krdy hn[
7
jo awdmI pWvdy sn dyKdy sn qy qlwSI lYxdy sn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 44

dyKiq By pt ko CutkwXo1 ]24]


Pyr lgy skty aivlokin
roik Kry kir Kojin lwgy[
pwCl ko jib dyKiq By
qib sIs gXo ju huqo siB awgy[
nwhn pRwpiq Bw jibhUM
qib awgly hyrin ko anurwgy[
pwCil mYx pun awie gXo isr,
hwr pry sT so iem Twgy2 ]25]
dohrw: gur isr iek mo khu idKiq, apr n dyKiq koie[
Koj hty nr pMQ ko, gmny puir inj soie ]26]
gey idKin qy rih gey, qib mYx sIs sMBwir[
bsqRin ibKY lpyit ky, lInhuÀ inj isr Dwir ]27]
SRmiq BXo nihÀ mg ibKY, ins mihÀ nihÀ fr pwie[
huie inSMk iek mn clÎo, huqo hukm ijs Bwie ]28]
muih smuJwXo ijm gurU, ibn sMkw iqm kIin[
Bey shwiek awp hI, iek jm mo khu dIin ]29]
phuÀcwXo qihÀ qy inkis3, rwKy Kry anyk[
iqlk jnyAU ihMdu kI, rwKI siqgur tyk ]30]
Klhl4 idzlI mox prÎo, mo khu suD kuC nWih[
bUJhu nIky kir iqsY, qihÀ qy awie ju pRwih5’ ]31]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘sIs sskwrn’ pRsMg
brnnû nwm iqRqIE aMsU ]3]

1
kpVy Kulvwky[
2
muzTy gey[
3
Bwv idzlI qox kzF ky (ieQy qzk) phuMcwieaw hY (mYL gurU jI ny)[
4
KlblI[
5
(Auh) khygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 45

4. [jzgÎ kIqw]
3<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>5
1
dohrw: skl ikRaw kir ipqw kI, ibRzDin jQw bqwie[
jihÀ kihÀ suin suin awiegy, isK msMd smudwie ]1]
bydI kul qyhN imly, Bzly suin siB awey[
bYiT bYiT gur ky inkt, rhy isvr inj pwie ]2]
pwDVI CMd: SRI nwnkI mwq ibRlwp kIin[
aWsUin fwir icq hoiq KIin2[
iqm gujrI aiq Sokih Aupwie[
inq bhÎo idRgin qy nIr jwie ]3]
siqgur ibcwir Byjy msMd[
‘dyhu mwq jwie DIrj iblûd[
gur sdn Sok hovMiq nWih[
iek rs anûd mihÀ siQiq pwihÀ’ ]4]
suin gey mihl dyKI su jwie[
kir nmskwr bYTy su QwieÀ[
kr joir khÎo ‘mwqw! suNyhu[
qum Auicq nWih eyiqk snyhu3 ]5]
gur qjÎo dyih hÍY kY suCMd[
jg Drm rKÎo ihMduin iblûd[
qurkyS sIs doSih cFwie[
qn aMq smw phuÀcÎo su awie ]6]
aib iqn sQwn suq ko iblok[
mn ibRqI Sok qy rwiK roik[’
iQq huqo inkt BRwqw ikRpwl[
suin ieh pRsMg kih qwqkwl ]7]
‘hy Bgin! lyhu icq mihÀ ibcwr[
nihÀ imtih kbhuÀ jo honhwr[
siqgur Slok iliK kY pTwie4[
1
vifaW ny[
2
duKI[
3
Bwv idl qoVvW moh[
4
jo Byjy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 46

iqh arQ irdy kÎox nihÀ bswieÀ ]8]


iqn puzqR gurU bin hY iblûd[
ijn ko pRqwp dIKiq suCMd[
iqh ipKhu awp kIjih anûd[
ipRX siBin ckorin mnhuÀ cMd ]9]
kih bwr bwr qum pih pTwie[
ihq Drhu idlwsw dyhu jwie[’
suin duhuin mwq icq SuB ibcwir[
qij Sok dIin suq pRym Dwir ]10]
‘ijm pwg bWiDby rIiq hoie[
cihXMiq vsqu anvwie soie[
ieh TWie lBY qib mol lyhu[
nqu apr ngr Dn Byij dyhu’ ]11]
suin suin msMd piT drb dIin[
gn pwg bsqR anvwie lIin[
bhu mol pSm aMbr mMgwie[
pun cIr rySmI ly Drwie1 ]12]
gn gRwm drb dy iGRq ibSwl[
srkrw syq2 kir sMic jwl[
iezqÎwid vsqu siB qÎwr kIin[
ijqnI su cwih so aiDk lIin ]13]
kihXMiq bwq suinXMiq dyS3[
cihXMq icq awviq aSyS4[
syvk msMd hÍY hY su qÎwr[
bhu mol lyiq dsqwr cwru ]14]
sMgiq btoir mihmw sunwihÀ[
‘gur bX nvIn aiBKyk5 qWih[
bhu myl hoie hY puir anûd[
1
ilaw rKy[
2
KMf icztI[
3
(dsqwr bMdI dI gl) dyS ivc awKI geI qy suNI geI[
4
swry icq ivc cwh cwhky aw rhy hn[
5
iqlk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 47

imil clhu SIGR Auqsv iblûd’ ]15]


chuM idiSin iszK suin qurMq[
nihÀ kriq iblm awvin krMiq[
mg mihÀ bhIr sMgiq ibswl[
imil ibRMd ibRMd phuÀcihÀ Auqwl ]16]
bhu BIr anûdpuir imliq jwiq[
isK imlihÀ prspr krihÀ bwq[
siqgurU gunin suin suin anûd[
qn bX nvIn muK mnhuÀ cMd ]17]
siB kriq* nmo drsMiq rUp[
miq cqur cpl suMdr anUp[
‘gur DMn DMn’ muK Bniq bYn[
cMcl slwj ibsiqriq nYn1 ]18]
qib siB msMd sox khiq mwq[
‘kIjih su jzgÎ lih bhuq BWiq[
gn swD sMq ijq ikq hkwir[
snmwn sihq dIjih ahwr’ ]19]
gur kwrdwr suin hukm eym2[
Dir SIGR kriq By kwr qym[
pkvwn krn hwry hkwir[
siB jQw jog pribriq kwr3 ]20]
imStwn awin iGRq aiDk dIin[
goDUm cUn4 mYdw su lIin[
bhu pUp pUirkw5 qib pkwie[
SuB Qwn ibKY aMbwr lwie ]21]
bhu dIh krwhy idX cVwie[
kir qÎwr iqhwvl Driq jwieÀ[

*
pw:-kir kir[
1
cOVy nyqR[
2
ies qrHW dw[
3
lgw idzqy kMm qy[
4
kNk dw awtw[
5
pUVIaW qy pUVy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 48

bhu bry kcOrI qÎwr kIin[


gn lgy Twin qUrn pRbIn ]22]
Bw pwk iszD ibiD ibibiD kyr[
gn pUp pUirkw lgiq Fyr[
jihÀ jihÀ mhMq SuB byK sMq[
qihÀ qihÀ hkwir lÎwviq krMiq ]23]
awviq smUh ijq ikq jmwq1[
bhu ibzpR awieÀ aru apr jwiq[
siB jQw jog snmwn swQ[
ciF AUc mhl pr ipKiq nwQ2 ]24]
sgry msMd pMgiq bnwie[
js Auicq3 ipKihÀ qs Ql ibTwieÀ[
bhu BeI BIr dy DIr ibRMd[
kih kih itkwie pMkiq iblûd ]25]
gn lgy prosn ko ahwr[
iqRpqihÀ su ijiqk iek bwr fwir[
qUrn krMiq siB azgR dIin4[
pun lgy acn siB sÍwd lIin ]26]
bhu kriq srwhn bwr bwr[
muK khiq ‘kÎox n huie as ahwr[
gurdyv hyqu gur nûd kIin[
jo awp krn kwrn pRbIn’ ]27]
ikn pMcWimRq brqwie dIin[
ikn pUp, pUirkw dIin kIin5[
diD bry sjIrk6 dyiq Dwie[

1
tolIaW[
2
bRhmN qy hor jwqW dy lok aw rhy hn, munwsb snmwn nwl (ibTwey jw rhy hn qy) gurU
jI AuØzcy mihl qy cVHky dyK rhy hn[ (a) AuØzcy mihl qy cVHy hoey nwQ (gurU jI) L swry
(AunHW dy) lwiek snmwn nwl dyK rhy hn[
3
ijs QW dy Xog[
4
sB dy azgy Dr idzqw[
5
iksy ny[ (a) dyNIaW kIqIaW[
6
ZIry vwly dhIx vVy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 49

ibn jwcy dyKiq aiDk pwie1 ]28]


huie iqRpq KwieÀ sÍwidl ibswl[
kihÀ ‘lyhu lyhu’ iPrqy Auqwl[
bhu mDur qurS2 aru iqkq3 joie[
siB sny sny acvMiq soie ]29]
iek ibml bwir dy bwir bwir4[
icq mudiq iqRpq sÍwdiq ahwr[
pun pwin pwn kir5 pwn Doie6[
‘gur DMn DMn’ ieh Sbd hoie ]30]
qib mwq sihq siqgur sujwn[
bhu drb msMdn dIin pwn7[
‘idhu siBin jwie nihÀ rOr hoie[
ibiD swQ lyhu nihÀ CUC koie’ ]31]
ly gn msMd siBhUin dIin[
idj sMq mhMqin aiDk cIin[
hrKy sMbUh bhu kir srwihÀ[
‘js ilXo pRQm gur jzgÎ mWih ]32]
gur skl klw pUrn iblûd[
SRI hir guibMd ky huie minûd[
Auqswh buiD qYso suBwie[
Aur aiq Audwr jwny su jwieÀ ]33]
jn ibRMd iblûdY kir inhwl[
bKSihÀ anûd hÍY kir ikRpwl[’
suin duqI khY8 acrj sunwie[
‘ien ipqw ipqwmw kYis awih ]34]

1
ibnW mMgy (ijs iks dy azgy) dyKdy hn (cIZ mukN vwlI) qW hor pw dyxdy hn[
2
KtweI vwlw[
3
krwrw, imrcW vwlw[
4
iek sÍC jl dyxdy hn GVI muVI[
5
pwNI pIky[
6
hzQ Doqy[
7
hzQ ivzc[
8
dUjw awKy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 50

SRI arjn aru gur rwmdws[


inj dws anykin kir Klws1[
as bMs ibKY ijn jnm awih[
bfBwg ijnhuÀ sy rhihÀ pwih’ ]35]
iezqÎwid kIrqI khiq srb[
By iqRpq dzCnw dIin drb[
bhu dyiq awiSKw anÀd pwie[
‘gur puzqR awrbl bf bDwie2 ]36]
jib lgy3 jgq mihÀ jmn gMg[
qib lgY ijvhu huie hrK sMg[’
iem BXo jzg4 nr BIr ibRMd[
puir anÀd ibKY hÍY aiq anûd ]37]
isK sMgiq siB iqRpqy iblûd[
pun acÎo ahwr jyiqk msMd[
nr aink dyS ky awie awie[
kir dIey isvr icq cwie cwie ]38]
so idvs ibqÎo pun bIq rwiq[
siB gurU Sbd kO gwieÀ pRwiq[
bf BXo kulwhl5 mudiq cIq[
nr imlihÀ prspr Dwir pRIq ]39]
‘SuB mws Pwlgun6 pRQm pzKÎ7*[
idn pMcmI su ign lgn+ muzKÎ8[

1
mukq kIqy[
2
vDy[
3
jd qk hY[
4
XzgÎ[
5
mMgl[
6
PgN dw[
7
Suklw pzK[
*
qvw: Kw: ny gurÎweI bYTN dI qRIk vYswKI sM: 1733 ilKI hY aqy poh vdI nwvIx 1732
sMmq SRI gurU qyg bhwdr jI dy jzgÎ dI iqzQ idzqI hY jo sqwrvyx idn gurU rIqI anuswr
kIqw igaw dzisaw hY[
+
lgn awid bwbq ipzCy ilK awey hW, dyKo rws 7 aMsU 1 aMk 32 dI hyTlI tUk[
8
SRySt lgn ivzc[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 51

dsqwr bWiDby hyqu soD+[


Tihrwie TIk ijn aiDk boD ]40]
jihÀ kihÀ sunwie pRQmY pTwie[
suD BeI ijnhuÀ kir byg awie[
lvpurI suDwsr awid myl[
isK sMgiq suin siB cilX gYl1 ]41]
SRI nwnk, aMgd, amr pws++[
mMjI siQrn pd ijn avws2[
nO gurin bfweI bKS jwihÀ3[
siB cly awieÀ puir anÀd mWih ]42]
isK sMgqWin gn isvr Gwil[
kIny mukwm jihÀ kihÀ ibswl[
chuÀidSw inkit puir gRWm ibRMd[
suin suin smUh awnÀd iblûd ]43]
dohrw: awin akorin arpqy, awnI SrDw Dwir[
‘DMn gurU ijn ihMdu kI, rwKI isr dsqwr4’ ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘jzgÎ’ pRsMg brnnû nwm
cqurQo aMsU ]4]

1
rwhy czl pey[
++
pw:-dws[
2
mMjI qy iesiQq hoN dI pdvI ijnHW dy Gr sI[
3
nO gurW qox ijnHW L bKiSS dI vfweI imlI sI[
4
isr dI pg Bwv pq rKI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 52

5. [dsqwr bMdI]
4<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>6
dohrw: jib nOmy piqSwh gur, gey ibkuMT mJwr[
guridzqw ibRD bMs ko1, srb pRkwr inhwir ]1]
cOpeI: qij idzlI qqiCn cil gXo[
pMc kos pr pRwpiq BXo[
apin bfy ko ipKÎo sQwnw[
ikiqk kwl ibRD rhÎo su jwnw2 ]2]
pOFÎo qhW kuSwsn kir kY3[
SRI siqgur mUriq Aur Dir kY[
dsmo dÍwr pOn qy Porw[
iqRN sm inj srIr ko Corw ]3]
hyir nrin iqh TW sskwrw[
aib lO icMnHiq Qwn inhwrw*[
iqs guridzqy ko suq pwCy[
rwm kuier bRhm gÎwnI awCy ]4]
rwmdws ky4 gRwm avws[
inj isK kry skylin pws[
awrblw lGu hY ijs kyrI[
qRY sMbq bIqy iqs byrI5 ]5]
iqn Gr jyiqk iszK sXwny[
pRQm rIiq siqgur kI jwny[
ly kir gn akor cil awey[
sMg dws isK kir smudwey ]6]
pwiqSwih ky jQw vZIr[
1
bwby buzFy dI vMS dw[
2
bwbw buzFw irhw sI Auh (QW) isawiNaW[
3
kuSW dw awsn ivCwky[
*
ieh itkwNw jo kvI jI ny awp ifzTw hY ZrUr hosI pr huN coKI qlwS krn qy bI ajy qk
pqw nhIx lÜg sikaw, mumikn hY ieh QW mjL dy itzly qox (jo idzlI qox 3 mIl hY) jmnW
pwr Gws dI jUh ivc do ku mIl agyry ikqy hovy, Xw drXw dy iksy kop vyly imt igaw hovy,
ivSyS Koj dI loV hY[
4
rmdws nÜgr hY, aMmRqsr iZly ivc[
5
jd SRI guridzqw jI pRlok gey sn SRI rwm kuier jI dI Aumr qRY swl dI sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 53

iqm gur Gr mihÀ ieh miq DIr[


pUrb jo gurqw ko tIkw[
ieh inj hwQ kwiFqy nIkw ]7]
qib sMgiq mihÀ inScY hoie[
-gurU BXo gwdI pr soie-[
pMcm pwiqSwh qy pwCy[
klßI, bwZ, SsqR dy awCy ]8]
isrypwAu bhu molw dyiq[
bsqr, hX bhu gurU inkyq[
apr khW lg siB ky nwm[
khOx su mMjI ijn ky Dwm ]9]
inkt inkt ky siB cil awey[
imlihÀ prspr BwAu vDwey[
dyß aqot gurU Gr hoie[
acvihÀ qhW imly siB koie ]10]
rwgI ibRMd rbwbI swry[
awieÀ anûdpuir drs inhwryx[
kyiqk FwFI cil kir awey[
ijnhuÀ aKwry bIrin1 gwey ]11]
fom Bwt awidk ihq jwcw[
hyrin hyqu nvOx gur swcw[
aink dyS qy cil kir awey[
ijq ikq dIKiq nr smudwey ]12]
cOQ idvs ko myl skylw[
iPriq prspr lwig Dkylw[
aiq Auqswh anûd puir hoviq[
dUr dUr ky nr gn joviq2 ]13]
nt inrqk gn awieÀ klwvq3[
iQrihÀ gurU ky js gun gwviq[

1
sUrimaW dy[
2
dyKdy hn[
3
iek qrHW dy gwvN vwly[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 54

iezqÎwidk bhu kOqk hoiq[


siB ky ihrdy mod Audoq ]14]
jwgRin BXo insw iqs mWhI[
ikrqn hoiq anûd Aur mWhI[
inj inj sMgiq ibKY msMd[
bYTy jwgRin kIin iblûd ]15]
BeI Bor siB Twin Snwnw[
pTihÀ igrw gur kI ibiD nwnw1[
bsqR nvIny mol bfyry[
pihriq khiq ‘awj gur hyryx2’ ]16]
SRI bydI qyhN kul aweI[
SRI gur amr aMS smudweI[
inj inj fyry siB hÍY qÎwr[
bYTy mn pRqIKnw Dwir ]17]
sMq, mhMq, swD bhu BWqI[
icq mihÀ cOxp, apr siB jwqI3[
sUrj ml ky pOqRy doeI[
dyKin hyqu hrK Dir soeI ]18]
SRI goibMd isMG ko aiBKyk4[
Auqlwviq ihq ipiKin anyk[
lY dsqwr awid gn Byt[
imlÎo chiq icq pRym lpyt ]19]
SRI gujrI BRwqw inj5 pRyrw[
‘qÎwrI krhu skl ibn byrw6[
sUKm bsqR srIr sjwvhu[
ruicr ibBUKn ko pihrwvhu’ ]20]
suin ikRpwl inj hwQ suDwir[

1
keI qrHW nwl gurbwNI pVHdy hn[
2
azj gurW dy drSn hoNgy[
3
hor sB jwqIaW dy[
4
gurqw iqlk[
5
Bwv mwmw ikRpwl jI L[
6
CyqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 55

siB dwsin pr hukm Aucwir[


‘dIh dmdmw quMg Gnyrw[
rchu ruicr qihÀ PrS bfyrw ]21]
sUrjmuKI hwQ gih iQro[
kMcn dMf cvr kr Dro[
suMdr gwdI rcIaih gur kI[
jQw rIiq brqY br Dur kI1 ]22]
ZrIdwr mKml AupDwnu2[
krhu itkwvin suMdr awin[
pThu myvrw sMgiq mWih[
phÀucihÀ skl dmdmw jWih’ ]23]
iezqÎwidik kwrj jy aOr[
svwDwn kIny siB TOr[
SRI gur goibMd isMG Snwny[
sUKm bsqR dws gn awny ]24]
pihriq Bey aMg bf SoBw[
dyKiq siB ko mn bhu loBw[
suMdr isr dsqwr sjweI[
mukqw mwl ibswl suhweI ]25]
hIrin jry hym kI muSt[
pihrÎo KVg loh bhu suSt3[
mukqw guzCy sMg inKMg4[
Br kir qIKn ibRMd KqMg5 ]26]
pwie gry mihÀ bWDI kmr[
sMmq dsmy mihÀ ijn Aumr[
KMjr6, jmDr, ibCUaw lIin[
kmr ksy mihÀ Dwir pRbIn ]27]

1
awid dI[
2
qkIaw[
3
sRySt[
4
BzQw[
5
qIr[
6
ktwr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 56

pwn1 kmwn lhOrI Dir kY[


hyriq sr2 kr Pyrin kir kY[
aink ibBUKin cwmIkr ky[
jQw jog siB pihrn kir kY ]28]
jug mwqin ko kir pd bMdn[
aiBnûdn3 hÍY dyKÎo nûdn[
dyiq asIs, sIs kr Pyrw[
‘hovhu sujsu pRqwp Aucyrw’ ]29]
inksy sdn pOr gur pUry[
pMkj pwie AupwnX rUry4[
drs hyqu isK Kry hZwrox[
Aumgy jnu jl pwrwvwro5 ]30]
siqgur cMd minûdy dyKw[
isr nûmRI iek bwir aSyKw6[
hym lStkw ghy agwrI[
AUc avwj nkIb7 AucwrI ]31]
boliq Bwt kibzqin cwly[
liK awgvn iszK sMBwly8[
awin awin gn imlihÀ agwrI[
sIs nûimR pun clihÀ ipCwrI ]32]
siB puir ibKY kulwhl hovw[
ihq jovn9 ky kInis Fovw10[
kMcn ZIn qurMgm sohy[
blI cpl pY gurU arohy ]33]

1
hzQ ivc[
2
bwN[
3
icqox pRsMn ho ky (mwvW ny)[
4
crnW kmlW ivc sohNw joVw hY[
5
smuMdr dw jl[
6
swiraW ny iek bwr isr nIvW kIqw[
7
cobdwr ny[
8
(SRI gurU jI dw) awvNw jwNky isK sMBly Bwv KVy hoey[
9
drSn krn leI[
10
myl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 57

sny sny qib kIin pXwnw[


grIain mihÀ TWFy nr awnw[
mnhuÀ ckor cMd ko jovYx[
irdY anûd nûimR isr hovYx ]34]
siB idiS dyKiq jwiq ikRpwl[
huieÀ inhwl SrDwlu ibswl[
BeI BIr bhu mwnv kyrI[
clihÀ ipCwrI mMgl hyrI ]35]
ies ibiD gey dmdmy Qwn[
ahY AuqMg su cwru mhwn1[
Auqir qurÀg qy qihÀ ciF gey[
mwqul inkt sMg inj iley ]36]
huqy ju awgy, siB qib TwFy[
bMdn krihÀ pRym Aur bwFy[
SRI goibMd isMG qKq inhwrw[
joriq kr pRNwm ko Dwrw ]37]
bydI, qRyhN, Bzly bMs[
iqn idiS ipiK soFI aivqMS2[
siBihin kI awiesu ko pwie[
Bey arUFin3 gurin mnwie ]38]
gurqw sÎMdn4 pr awrohy[
idKÎo pRqwp dÎospiq mohy5[
gn sMgiq pMkj ibgsMqy[
ibc mkrMd anûd bDMqy ]39]
gn duMdiB bwjy SidXwny6[
‘jY jY gur kI’ bwk bKwny[

1
bVw suMdr[
2
Bwv gurU jI ny[
3
(guiraweI dy qKq qy) cVHy[
4
(rUpI) rQ[
5
sUrj smwn pRqwp SoBnIk hoky idzisaw[
6
bhuq vwijaW qox Swidawny vzjy[ [Sidawnw = vjMqRIaW dI iek SwdI sUck Dwrnw, KuSI dw
vwjw][

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 58

aiqSY mMgl jwin sujwny[


nwnw apin1 akorin awny ]40]
siB awey ly qbih msMd[
rwmkuier qy awid iblûd[
sMg sMgqW isK smudwie[
phuÀcy qbih dmdmy awie ]41]
ieiq sRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruzqy ‘qKq bYTin’ pRsMg
brnnû nwm pMcmo aMsU ]5]

1
apnIaW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 59

6. [sMgqW dw awAuNw]
5<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>7
dohrw: ibRMd msMd anûd Aur lÎwie iblûd akor[
awn iQry gur azgR siB bMdiq hYx kr joir ]1]
1
cOpeI: ibRDky Gr kI sUKm cwru [
pUrb dyiq Bey dsqwr[
kordwr2, chuÀ Ern cIry3[
jry ibkImq ijs mihÀ hIry ]2]
Zbr Zyb juiq jgmgkwrI4[
ijgw deI isr bMiD AudwrI[
jry5 jvwhr jwgiq joqI[
AuØzjl gol poie ibc moqI ]3]
klßI cwru AuqMgih krI6[
siqgur sIs DrI ibiD KrI7[
bhu molw iek dInis bwZ8[
kr ibTwie dyKÎo mhWrwj ]4]
bydI, qyhN, BzlÎn bMs[
dyiq bsqR SuB aru aivqMS9[
pun msMd gn dySin kyry[
Dirqy inj inj Byt agyry ]5]
lgÎo aMbwr pwr kCu nWhI[
gur pRsMnqw ihq arpwhIx[
iek ibr10 bol AuTy jYkwrw[
BXo smwj anûdiq swrw ]6]

1
bRIk qy suhNI[
2
iknwiraW Xw pihlW vwly[
3
cwrox pwisE cIry hoey hIry[
4
bVI SoBw vwlI qy jgmg krn vwlI[
5
jVy hn[
6
AuØzcI kIqI[
7
cMgI qrHW[
8
bwZ [Pw:, bwZ][
9
SuB kzpVy qy gihNy dyxdy hn[
10
iezko vyrI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 60

kriq myvro ipiK ardws[


nwm sunwie siBin gur pws[
pMcWimRq hZwr ko awXo[
ly gur nwm skl vrqwXo ]7]
sMgiq AuqrI ijs ijs Qwn[
kIin pucwvin qihÀ qihÀ jwin1[
Sbd rbwbI gwviq qhW[
bsqR sihq Dn dIno mhW ]8]
iek pOVI FwFI jib lweI[
mn Bwviq bKiSS iqn pweI[
Bwt klwvq awidk jwcy[
drb srb ko dy gur swcy ]9]
ibzpRn dwn aiDk hI pwXo[
siBin awiSKw bwd alwXo[
jihÀ kihÀ jwck sujsu AucwrihÀ[
‘SRI gur! qum ibn ko ipRqpwrih? ]10]
Gt Gt mwilk dyqy dwn[
ly qum qy siB Kwie jhwn[’
swDn2 kyr jmwq ju aweI*[
rN isMgy qurrI su bjweI ]11]
Bir Bir PUkYx sMK bjweyx[
ipiK ipiK gur mUriq hrKweyx[
Auqsv BXo siBin mihÀ BwrI[
puir anûd hrKiq nr nwrI ]12]
klßI rhI ibrwij AuqMgw[
dmkiq mukqw3 hIrin sMgw[
cmr Furiq suT bwrMbwrw[
AuØzjl hMs minûd Audwrw ]13]

1
jwky[ (a) (itkwNy) lÜB lÜB ky[
2
swDW dI[
*
ienHW swDUaW qox murwd AudwsI sMqW dI hY[
3
moqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 61

drsYx SoBw Kr ikqyk[


bYiT iblokiq iszK anyk[
siB ky idRg iek tk lig aYsy[
gn ckor sis ky idiS1 jYsy ]14]
mn brbs hI srb curwey2[
jnu sUrj muiK kml iKrwey[
eyk jwm lO iQr qihÀ Bey[
siBin mnorQ pUrn key ]15]
jQw jog jo bydI awid[
snmwny dIno aihlwd[
sMq, mhMq, msMd ij ibRMd[
dIin anûd iblûd mukMd3 ]16]
siB idiS dyKiq AuTy gusweIx[
kr Dir Dnu sr duiq bhu pweI4[
swQ ikRpwl5 ley cil awey[
ijq ikq isK sMgiq smudwey ]17]
grI bZwrin Kry inhwrYx[
bMid bMid kr bMdn DwrYx[
mMd mMd gmny inj pOr[
phuMciq By soFI isrmOr ]18]
Auqir qurÀg qy aMqr gey[
jug mwqin ko dyKiq Bey[
pRQm nwnkI ko kir nmox[
ipiK pOqRy kI Cib iqh smox ]19]
aiq anûd mX6 ihrdY hoeI[
icMqw sMkt mn qy KoeI[
inkt ibTwie sUMGqI Bwl[

1
cMd vl[
2
mzlo mzlI hI swiraW dy mn mohiq ho gey[
3
Bwv gurU jI ny[
4
hQ ivzc PVy DnuK bwn ny bVI SoBw pweI hY[
5
mwmw ikRpwl jI[
6
anûd srUp[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 62

vwrÎo AUpr drb ibswl ]20]


piTE ‘vihr jwickin dIjY[
siB qy SuiB aSIS ko lIjY[’
icqviq BeI bwk br piq ky1[
BwKy icrMkwl Bw ihq ky2 ]21]
-pOqRw hoie ibswl pRqwpI[
pwpI nrin klwpn KwpI3[
SRI nwnk ko AuØzjl nwmU[
krih aiDkqw jg aiBrwmU- ]22]
ismir ismir4 suK pwie bfyrw[
bwr bwir qib SRI muK hyrw[
hwQ sprSiq suq ky suq ko5[
qjÎo Sok Dir awnÀd icq ko ]23]
pun gujrI ko bMdn krI[
bolI ‘awj DMn ieh GrI[’
vwriq isr pr Dn kI QwqI[
krI hrK Bir sIql CwqI ]24]
ies ibiD imil jug mwqin swQ[
bYTy apr Qwn pun nwQ[
aink ibiDn ky Bojn bny[
sÍwdiq Gny skl rs sny ]25]
Qwr prosÎo juiq cqurweI[
qurS, slvN, iqkq, mDurweI[
Bly aCwdn kir kY lÎwXo[
cOxkI pr gur azgR itkwXo ]26]
acviq Bey sÍwd ko pwie[
bKSÎo pwck6 Dn smudwie[

1
sRySt pqI dy[
2
ihq dy vwk smW hoieaw qW khy sn[
3
bhuqy pwpI nrW L KpwAuN vwlw[
4
ipClIaW glW cyqy kr krky(mwqw jI)[
5
pOqRy dw[
6
rsoeIey L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 63

BXo inhwl sujsu ko Twniq[


jihÀ kihÀ sMgiq ibKY bKwniq ]27]
bhur dyß siB mihÀ vrqweI[
jo awvY so ly iqRpqweI[
sÍwdl Bojn Kwie Gnyry[
qot n ijs kI Krc bfyry ]28]
brqn lgI dupihry kwlw[
dyiq lyiq nr awviq jwlw[
jwm insw lig1 iqsI pRkwrw[
isK sMgiq acvMiq ahwrw ]29]
idn pRiq rIiq iehI TihrweI[
sMgiq awie vDiq aiDkweI[
dySin dyS suniq suD jÎox jÎox[
cly awieÀ iszKin gn qÎox qÎox ]30]
jo msMd ijs jog bfweI[
isrypwAu dy kriq ibdweI[
iqm iszKn ko dyiq hkwriq2[
kir kir bMdn sdn isDwriq ]31]
inq anyk awviq gn jwiq[
siB dySin mihÀ By bzKÎwq[
‘dsmo pwiqSwh gur hoXo[
ipq isr dy qurkn Gr KoXo’ ]32]
swgrWq lig3 avnI swrI[
puir gRwmin jihÀ iszKI DwrI[
suin siB ko icq cOxp AumMgI4[
ibRMdn ibRMd5 awieÀ siqsMgI ]33]
iek awviq imilqy iek jwqy[
icq pRsMn bUJiq gur bwqyx[
1
pihr rwq geI qk[
2
bulw ky[
3
smuMdrox pry qIk[
4
cwAu ciVHaw[
5
smUh dy smUh[ BIVW dIaW BIVW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 64

Bniq sujsu iek suniq anûdiq[


ismir ismir pg pMkj bMdiq ]34]
‘DIrj DrnI ky sm DrnI1[
aZmq isMDu ajrnI jrnI2[
as krnI krnI iks aOr3[
ibn gur nv soFI isrmOr4 ]35]
qyj puMj nûdn ijn kyro[
alp bYs mihÀ idpiq bfyro[
gur kI giq kuC lKI n jwvY[
dyiK jgq sgro ibsmwvY’ ]36]
iezqÎwidk siB sMgq mWhI[
hoiq bwrqwlwp mhW hI[
clI awie chuÀidiS qy sMgiq[
awin anûdpuir Auqrih pMgiq ]37]
bfI BIr jibhUM huie jwie[
iszK skylin huieÀ smudwie[
syvk krihÀ jnwvin Pyr[
‘BeI drs ihq BIr bfyr’ ]38]
bsqR SsqR inj aMg sjwvihÀ[
KVg DnuK sr5 Dir kir awvYx[
vihr isMGwsin pr iQr hoieÀ[
jihÀ drsih sMgiq siB koie ]39]
krih myvVw siB mihÀ Pyrw[
iszK ibdySin ko jihÀ fyrw[
‘siqgur awin isMGwsn rwjy[
ijn ky drs ibGn aG Bwjy ]40]
aiBlwKiq siB cil kir awvhu[
mwns jnm lwB khu pwvhu[
1
Dwrn vwly[
2
nw jrn vwlI dy jrn vwly (SRI gurU qyg bhwdr jI)[
3
aYsI krnI hor iksny krnI hY[
4
soFI isrmOr nwvyx gurU jI qox Cuzt[
5
DnuK bwN[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 65

irdy kwmnw jy ikm Dro[


Bnhu bynqI pUrn kro’ ]41]
iem suiD siB ko dyiq sunwie[
anurwgI suin huieÀ icq cwie[
nIkI vsqu awid jy drbw[
lY lY phuMcihÀ gur iFg srbw ]42]
arip arip kir krihÀ pRnwm[
pg pMkj gur ky aiBrwm[
suMdr bdn ieMd mwinûd1[
ibksÎo ikDOx Bor aribMd2 ]43]
kir drSn ko lhiq anûd[
Kry rhYx ko jug kr bMid[
kyiqk awiesu pwie mukMd[
bYTihÀ inkit msMd iblûd ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘sMgiq awvin’ pRsMg
brnnû nwm KStmo aMsU ]6]

1
cMdRmW vrgw[
2
svyr dw kml Puzl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 66

7. [idzlI vwly iszKW nwl bcn]


6<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>8
dohrw: sMgiq ibRMd iblokqI,
chuÀ idis qy bhu awie[
bnjwry ky sihq hI,
idzlI qy isK awie ]1]
cOpeI: arip akor BXo qib TwFo[
gur srUp ipiK awnÀd bwFo[
SRI muK qy SuB bwk Aucwry[
‘khu gur pÎwry isK bnjwry ]2]
iks pRkwr siqgur sskwry[
ikh sQwn mihÀ rwK suDwry1?’
suin ibsmÎo -muJ ibnw bqwey[
jwin lIin kwrj kir awey- ]3]
bolÎo ibnY sihq hrKwnw[
‘jQw BXo rwvr siB jwnw[
qAU siBin ky hyqu sunwvin[
bUJhu moih kQw gur pwvn ]4]
aDm nurMgy kwrn kInw[
pun ifMfm puir Pyr su dInw[
-ien ko isK swdk nr joie2[
Dr ko ly sskwrih soie- ]5]
sunÎo siBin kir qRws ibswlw[
koie n boil skÎo iqs kwlw[
-hm hYx iszK- n iknhuÀ bqwvw[
dbk rhy inj inj Gr Qwvw ]6]
friq irdy -ko dy n bqwie[
Swh bMiD3 hm dy mirvwie-[
duir duir gey4 awpny Gr mihÀ[
1
Bsm ikzQy sMBwlI hY[
2
isdk rzKN vwlw[
3
bMnH ky[
4
Cup Cup gey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 67

nihÀ mwnI iszKI iks puir mihÀ’ ]7]


SRI goibMd isMG suin kir aYsy[
grjiq boly jlDr jYsy1[
‘ies ibiD ko aib pMQ bnwvOx[
skl jgq mihÀ bhu ibdqwvOx ]8]
lwKhuÀ jg ky nr iek QwieÀ[
iqn mihÀ imly eyk isK jwie[
siB mihÀ pRQk2 pCwnÎox prY[
rlY n kÎoxhUM kY ishuÀ krY ]9]
jQw bkn3 mihÀ hMs n CpY[
igRzJin* ibKY mor ijm idpY[
jÎox Kr gn4 mihÀ blI qurMg[
jQw imRgin mihÀ kyhir aMg ]10]
iqm nwnw ByKn ky mWih[
mm isK ko sglo prKwihÀ[’
suniq sBw siB ibsmY hoeI[
bwk acwnk jwniq soeI5 ]11]
pun bnjwrw bUJin krÎo[
‘qo qy khhu kwj ikm srÎo?’
khiq BXo ‘ly ibRKB Gnyry[
phuÀcÎo jwie gurU Dr nyry6 ]12]
mhW DUr bwXU qy BeI[
dshuÀ idSw nihÀ jwnI geI[
qib AuTwie mYx sMkt mJwry[
Dir kir Dr7 inj ibRKB sMBwry ]13]

1
bdl vWg (gzj ky)[
2
vzKrw[
3
bgilaW[
*
pw:-igrXin[
4
bhuq KoiqaW[
5
so acncyq hoieaw vcn jwiNaw[
6
DV dy pws[
7
DV[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 68

pwCy Kojin lgy Gnyry[


nihÀ pwXo Dr siB ibiD hyry[
mYx ly jwie Bly sskwry[
bIn puSp mYx Bly sMBwry ]14]
qWbR gwgrW duie mihÀ pwey[
iqsI Qwn mihÀ rwK gfwey[
aib mwilk qum bf smrzQ[
krn krwvin siB ibiD hzQ’ ]15]
suin pRsMn iqs pr qib hoey[
‘jnm mrn bMDn quv Koey[
PUlihÀ PlihÀ jgq mihÀ BwrI[
huie suK gur kwieaW sskwrI ]16]
puSp rhin idhu iqs hI Qwn[
jib hovih mm pMQ mhwn[
bnih dyhurw Ql prKY hY1[
pun bjwr2 mihÀ Qwn bnY hY ]17]
isr qurkn ky myK lgwvYx*[
isK sMgiq siB pUj krwvYx[
smo awie jib dyKihÀ swry[
idzlI ibKY bnihÀ gurdÍwry’ ]18]
punih iszK siB lgy sunwvin[
‘aib hI Bw pRqwp gur pwvn[
jib ko kwrn kIno SwhU[
qib ko BXo hOl Aur mWhU ]19]
eyk insw mihÀ soXo Gr mYx[
bhur n brÎo ibswl iqmr mYx3[
vihr bwg mYx mMdr koie[
rwiq prY qihÀ pir kY soie ]20]
1
prK ky dyhurw bnwAuNgy[
2
iPr (= dUsrw QW) bZwr (= cWdnI cOxk)[
*
Xwny kuqvwlI ivcox QW lY ky ik ijzQy mwkw vriqaw hY, gurduawrw bnwky qurkW dy isr qy
mwnox myK gzfNgy[
3
vfI aMDyrI rwq ivzc[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 69

eyk Qwn ins duiqX n sovY1[


Ql nvIn bisby ihq jovY[
idnpRiq Audy2 durg mihÀ brY[
rwj swj ko kwrj krY ]21]
prY jwmnI inkis isDwrY[
supqY awn Qwn fr DwrY[
jwnI prY cFY ikq dyS[
qÎwrI DwrY+ irdY hmyS’ ]22]
idlvwlI3 iszKin jib khÎo[
qib ikRpwl4 icq sMsY lhÎo[
bUJin lgÎo ‘khhu siB bwqI[
pwqku krmw ikqhuÀ pRXwqI5? ]23]
pUrb, dzKn, pScm Er[
kwj jMg ko Bw ikq jor[
ijs qy duSt awp pRsQwnY[
ies ko siqgur siB ikCu hwnY6’ ]24]
qib kr joir khYx idl vwlI[
‘sunhuÀ pRsMg ibswl kucwlI[
SwhjhW jwniq SuB nIq[
brqiq rhÎo awp ijm nIq7 ]25]
so gih lIin kYd kir rwKw[
mrn smYx ies ky sMg BwKw[
jyiqk lyx aib drb ispwhI[
ies qy Gwt krhu kib nWhI ]26]
ihMdu Drm ko nhIx ibgwrhu[

1
iek QW qy dUsrI rwq kdI nhIx sOx skdw[
2
sUrj cVHy[
+
pw:-BX igRh Dwriq[
3
idzlI vwly[
4
mwmw ikRpwl jI[
5
pwpI krmW vwlw ikzDr jWdw hY[
6
nws krngy[
7
awp ijvyx inÜq vrqdw irhw (nIqI L)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 70

iek sm donhuÀ ko pRiqpwrhu[


qwny Swih ju dzKn mWhI++[
kib muihMm1 iqs pr kir nwhIx- ]27]
iezqÎwidk kuC aOr2 bqweI[
iks ihq ilKOx pRsMg bDweI3[
suin kir pdr bwk KunswXo4[
bUJÎo -khW doS liK pwXo? ]28]
jo brjI5 qYsy siB kirhOx[
jg ko inj mrjI anusrhOx6-[
suin qib Swh jhW smuJweI*[
-jy qUM krihÀ ibgr as jweI ]29]
nOkrwn jy Dn dyx Qorw[
Qur jY hYx ijn lwB n aOrw[
iqn ky puzqR ielm ibn rhYx[
KYby hyqu jIvkw chYx ]30]
lGu bX7 kwj krin lig prYx[
ibn Dn ielm khhu ikm DrYx[
mUrK rhYx doS ieh Bwro[
XW qy Gwt krin nihÀ Dwro ]31]
hm aib apny rwj mJwrI[
dyx ihMdun ko Drm ibgwrI[

++
dzKN ivc kuC muslmwnI rÎwsqW sn, ijnW ivcox iek dI rwjDwnI golkMfw sI[ iesdy
aMqm pwqSwh dw nwm ieh sI[ aOrMgZyb ny ies rwj dw dIvw mytky 1687 eI: ivc
qwnySwh L kYd kr ilaw sI, jo 1704 eI: ivc kYd ipaw hI mr igaw[ ies dw aslI
nwm abU husYn ny szq mhIny golkMfy dI rzKÎw aOrMgZyb qox bVI bIrqw nwl kIqI sI[ qwny
Swh dI Xwd Aus dy cMgy hoN krky Aus dI pRjw ivc bVy ipawr nwl kwXm rhI qy huN qk
jIAuxdI hY[
1
cVHweI[
2
kuC hor (iszKÎw)[
3
kwhdy vwsqy ilKW, pRsMg vDdw hY[
4
ipqw dI gl suNky KuNisaw[
5
ijs qox vrijaw hY[
6
dy anuswr krWgw[
*
pw:-smudweI[
7
CotI Aumr qox[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 71

smYx pwie huieÀ ihMdU rwjy[


krihÀ su qurkin sMg kukwjy ]32]
qWny Swih bnÎo jy rhY1+[
SwhnSwh hmihÀ siB khYx[
iek gun ieh, dUsr suin kwn[
jo dzKN ko dyS mhwn ]33]
iqq hI rok rKih dl swry2[
hm sox prihÀ n jMg aKwry[
-iezqÎwidk jy nIiq bqweI[
khy doS gun iqn smudweI ]34]
qAU n mUrK ny mn mwny[
pdr khy Aulty siB Twny[
huqy rjqpN sO drmwhW3[
qib qy swT dyin lg qwhW ]35]
ihMdu Drm bhu nrin ibgwrw[
mhW mUVH ny kuC n ibcwrw[
siqgur kwrn qy pScwqI4[
puir mihÀ nihÀ supqÎo iks rwqI ]36]
eyk pIr iek idn cil awXo[
AuqrÎo vihr qWih suin pwXo[
imlny hyqu nurMgw gXo[
iek rkyb5 muhrin Bir lXo ]37]
duqIey ibKY jvwhr pwie[
pIr agwrI Dry bnwie[
kir slwm bYTÎo iqs pws[
krÎo bqwvin apno qRws ]38]
-ins mihÀ aMqr jwie n soXo[

1
qwny Swh jy (rwjw) biNaw rhygw[
+
pw:-krÎo Kudwie iqsI ibiD rhy[
2
(qwny Swh) rok rzKygw (awpNy swry dl L)........[
3
mwhvwr qnKwh sI (ijnHW dI AunHW L)[
4
(swky rUp) kwrn qox ipzCox[
5
QwlI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 72

qum ibn apr n pws bugoXo1[


ies ko huie Aupcwr2 ik nWih?
ijs qy bsn3 bnih puir mWih ]39]
qum qy sÎwno apr n koie[
jQw jog BwKhu ijm hoie-[
suniq pIr ny Bly ibcwrw[
nyqR mUMid kOqk ipiK swrw ]40]
mqI dws ijn ibGn pswrw[
pun inj aZmiq Ej inhwrw[
sMg nurMgy skl bqweI[
-ies ko aib ikC hÍY n AupweI ]41]
qoih Bly ihq rhÎo ibcwr4[
hoiq n iks pRkwr Aupcwr[
bf aprwD kmwvn kIin[
ijs qy purI bsn qy hIn5 ]42]
ieh TW rhy n quv rih awvY[
supqYx vihr srb liK pwvYx[
puir mihÀ insw bsn huie nWhI[
hjo6 krihÀ siB awps mWhI ]43]
XW qy kir muihMm ikq Er[
ly gmnhu lSkr ko Zor[
sMmq ikiqk bIq qihÀ jYhY[
bwq purwqn7 qib pir jYhY- ]44]
suniq pIr qy BXo inrws[
-imit geI purI bws kI aws[
hqOx jwie aib qwny Swh[

1
qYQox ibnW hor iksy kol nhIx kihaw[
2
ielwj[
3
vzsNw[
4
soc irhw hW[
5
ijs krky (qUM) idzlI rihNox rih cukw hYx[
6
inûdw[
7
purwNI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 73

iqq hI bX1 ko krOx inbwih- ]45]


iem inScY kir siB ibiD qÎwrI[
krI hkwrin sYnw swrI[
qop rihkly awid Gnyry[
ly kir ciF cwlÎo iqs byry’ ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘idzlI vwlIn’ pRsMg
brnnû nwm spqmo aMsU ]7]

1
awXU[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 74

8. [qwnySwh dy nwl vYr dw pRsMg]


7<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>9
1 2
dohrw: suniq ikRpwlu ikRpwl juiq ,
idil vwiln kI gwQ[
mUF nurMg pRsMg ko,
pun bUJÎo iqn swQ ]1]
cOpeI: ‘qwny Swhu ju dzKN kyrw[
kÎox kir BXo qWih sMg bYrw?
iks kwrn qy kIin cFweI?
iqh pRsMg pun dyhu sunweI’ ]2]
bMid hwQ boly idlvwlI[
‘sunhuÀ pRBu! qurkyS kucwlI[
mhW ibkImq eyk jvwhr[
qwnySwh inkt duiq Zwhr ]3]
Cwp awpnI mihÀ so rwKiq[
iqs lYby ihq ieh aiBlwKiq[
eyk jOhrI KojÎo aYso[
prKn mihÀ ko nihÀ iqs jYso ]4]
kriq pwrKw3 ibRMd jvwhr[
jwniq siB kI kImiq Zwhr[
iqh sox khÎo -bnhu bwpwrI[
gmnhu dzKN kIjih qÎwrI ]5]
mulwkwq kir qwny SwhU[
ipKhu jvwhr iqs kr4 mWhU[
prKhu kyiqk kImq kyro[
inj buzDI kir nIky hyro- ]6]
clÎo jOhrI awiesu mwnI[
aiDk drb ly qÎwrI TwnI[
sgro mwrg AulÀGÎo jwie[
1
Bwv gurU jI ny[
2
mwmw ikRpwl jI sNy[
3
pRIKÎw[
4
hzQ[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 75

phuÀic hYdrwbwd* su Qwie ]7]


kyiqk idn qihÀ iQrqw rwKI[
kry jqn imilby aiBlwKI[
KrcÎo Dnu Aumrwvin dIin[
mulwkwq Tihrwvin kIin ]8]
vsqu anUTI ly kir gXo[
kdm pcws Prk1 TihrXo[
qhW Kry huie bMdn krI[
imlÎo Swhu sox bhu miq DrI2 ]9]
qwnySwh AuBwrÎo hwQ[
ijs mihÀ rqn muMdrI swQ[
isr pr kr mUCn pr Pyrw[
qbih jvwhir iqs ny hyrw ]10]
jwmw huqo jOhrI gry[
iqh pRiqibMb awin qihÀ pry[
ipiK pRkwS ko prKÎo nIko[
mol qol jwnÎo iqs hI ko ]11]
-slqn idzlI kI qRY gunI[
qAU n ies kI kImq punI3+[
ahY amolw hoie nmol-[
dÍwdS rMck Br liK qol4 ]12]
inj buiD bl qy siB ikC jwnw[
dyiK jOhrI bhu ibsmwnw[
-ies sm avr n koie jvwhr++[

*
ieh Sihr golkMfw irawsq dI rwjDwnI sI jo 1589 L kuqbSwh muhMmd kulI ny
vswieaw sI[ pihlW iesdw nwm Aus ny Bwg ngr riKaw sI, Bwg mqI Aus dI iek iesqRI
dw nwm sI[ Ausdy mrn mgrox nwm hYdrwbwd ho igaw[
1
ivzQ qy[
2
bhuq mqI Dwrn vwlw, Bwv isawNw[
3
qW BI iesdI kImq L nhIx puzj skdI[
+
ieh lokW ivc aqÎokqIaW tur ipaw krdIaW hn, murwd kyvl vfmuzly hoN dI huMdI hY,
eyh bcn idzlI dy iszK kr rhy hn[
4
bwrW hzqI Br qol jwiNaw[
++
pw:-ies jotI ko nhIx jvwhr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 76

ahY eyk joqI ijs Zwhr- ]13]


prKin ipiKin kwj inj kIin[
jwmy pr pRkwS liK lIin[
kdm pcwsn qy siB jwnw[
ijiqk qol aru mol mhwnw ]14]
kir slwm ko bwihr awXo[
gmn krin ko pun llcwXo[
clÎo pMQ Dir qUrn soie[
phuÀcÎo awie iblm ibn hoie ]15]
imlÎo nurMgy sMg bKwnw[
-ipKÎo jvwhr prKin Twnw[
iqgunI slqn ies qy hoie[
jwnhuÀ kImiq iqs kI soie ]16]
kdm pcwsn Kry inhwrw[
iqh pRkwS mm jwmy fwrw[
dÍwdS rMck1 qol iqsI ko[
inrnY krhu, pwie jib nIko2- ]17]
suin nurMg lYby llcwviq[
ibnw Ej qy so ikm pwviq[
cwhiq rhÎo ibqÎo icrkwlw[
aib idzlI qy BXo inkwlw ]18]
hjo3 n hoie jwin mn mUFw[
aib dzKN ko gXo arUFw[
bIqih khW n jwnÎo jweI[
jIviq awie ik qihÀ ibnsweI4’ ]19]
suin kir siqguru shj suBwie[
khÎo ‘nhIx aib awvn pwie[

1
rzqI[
2
inrnY kr lYNw jdox (rqn quswL) imlygw qW[
(a) pwTWqR-inrnY krÎo, qW arQ bNygw:-qol inrny kIqw jd (AusdI Jlk mYx apny)
jwmy qy peI (vyKI)[
3
inûdw[
4
ik EQy hI mrygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 77

bhuq brK ko hoie hMgwmw1[


bX ko Bog jwie jmDwmw ]20]
mqIdws siqgurU idvwn[
irsÎo bsÎo idzlI puir Qwn[
suK sox supq n dyiq inkyq[
vihr inkwsÎo duSt acyq’ ]21]
suin siB sBw bcn gur kyry[
bMdih nûimR hoie iqs byry[
‘pRBu! giq lKI n jwie qumwrI[
hm alupzgÎ rhy fr DwrI’ ]22]
iezqÎwidk ibRqMq kuC Bey[
pun AuiT siqgur mMidr gey[
SsqRin ko azBÎws Gnyry[
idn pRiq lwgy krin bfyry ]23]
lvpuir qy kmwn anvwvYx[
qwin kwn lig bwn clwvYx[
krÎo Þwk qodw suDrwie2[
lyS pRvySih Ej lgwie3 ]24]
ghYx kuvwdw4 aYxcin krYx[
bwir bwir br brks DrYx5[
dUr drwZI6 qIr pRhwrYx[
DrihÀ inSwnw qik qik mwrYx ]25]
Ej, pRqwp, SrIr, anûd[
idn pRiq cwrhuÀ vDYx iblûd[
ijiqk sMbMDI pRym krMqy[
so siB awey hrK DrMqy ]26]
guru hirgoibMd jI kI qinXw[

1
jMg[
2
imztI dw Fyr bNwky[ [Pw:, Kwk qodw hI][
3
lyS mwqR bl lgwieaW (bwN) inSwny ivc pRvyS kr jWdw hY[
4
hlkI qy nrm kmwn [Pw:, kbwdw][
5
cMgI ksrq krdy hn [Pw:, vriZS][
6
dUr lûbweI qIk [Pw:, dUr drwZ][

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 78

bIbI vIro nwm su BinXw[


ijs ky Aupjy nûdn pMc[
mhW bIr gun gn ijm sMic1 ]27]
jib dsqwr gurU bMDvweI[
qib ky awin rhy SrnweI[
pRBu ikRpwlu hoie iFg rwKy[
SsqRin ibzdÎw mihÀ aiBlwKy ]28]
sUrjml ky nûdn doie[
gur smIp rihby lig soie[
kib kib kIrqpuir mihÀ jwieÀ[
prcy rhYx anûdpuir QwieÀ ]29]
kyqy isK syvk iFg rhYx[
jnm sPl gur drSn lhYx[
ibzdÎw krYx bMdUkin kyrI[
gulkw hqihÀ lÜC dyx gyrI2 ]30]
ipiK ipiK klßIDr hrKwvYx[
krihÀ srwhin pun clvwvYx[
bwn kmwn ghYx siB3 hwQw[
qwin qwin CofihÀ bl swQw ]31]
iFg ikRpwl mwqul inq hyrih[
siBihin ibzdÎw dyiq bfyrih4[
hX arUF kib vihr isDwrYx[
qomr ghYx BRmwie pRhwrYx ]32]
krihÀ plwvin5 dyiK mdwn[
krihÀ kvwied* qupk ikRpwn[

1
iekzTy kIqy hn[
2
golI mwrky inSwnw suzt dyxdy hn[
3
swry (syvk)[
4
(ik SRI gurU jI) sB L bVI ivzdÎw dy rhy hn[
5
dOVwvnw krdy hn[
*
jwpdw hY ik ieh kvwied Auho hY jo gurU Cyvyx jI qox czlI qy isK sUrimaW qy swihbZwidaW
ivc mOjUd sI, ijs L dsmyx pwqSwh ny smyx dIaW loVW mUjb vDwieaw qy jo Kwlsy dlW
ivc bI jwrI rhI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 79

AuqrihÀ jhW iblokihÀ CwXw[


kbhuÀ aKyr krihÀ mn BwXw ]33]
ibzpR mlk jwqI gur pRoDw[
SRI hirgoivMd sMgI joDw[
dXwrwm nûdn iqs kyrw[
awXuD ibzdÎw krih bfyrw ]34]
gur awgvn anûdpuir jwnw[
imil kY awiSKbwd1 bKwnw[
Bey pRsMn iblokiq qWhI[
rwKÎo swdr apny pwhI ]35]
inkit ipqwmy ky Bt joeI[
iqn ko suq poqw huie koeI[
dyKih gurU pRqwp Aucyrw[
SsqRn sox azBÎws bfyrw ]36]
awie smIp nûimR isr hoie[
pRQm bwrqw2 BwKih soie[
suin siB ko gur DIrj dyiq[
kir drmwhW iFg riK lyiq ]37]
lGu dIrG3 jo guru iFg rhY[
siB ky roj rjqpN khYx[
idn pRiq BIr hoiq aiDkweI[
hyqu jIvkw nr smudweI ]38]
isK syvk kyicq iFg rhYx[
jnm suDwrihÀ drSn lhYx[
huqy kdImI gur Gr kyry[
so siB awin imly ikX fyry ]39]
jQw ipqwmy sYn bnweI[
qQw suBt rwKy smudweI[
iqm hI skl smwj bnwXo[

1
awSIrvwd[
2
pihlI gl Bwv SRI hirgoibMd jI pws jd Ausdw vzfw nOkr sI[
3
Cotw bfw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 80

idn pRiq puir anûd ibrDwXo ]40]


SsqRin ko dIrG azBÎwsw[
krihÀ krwvihÀ ipKihÀ qmwSw[
hXin arUFihÀ vihr isDwvihÀ[
nwnw rIiq PMDwie plwvihÀ ]41]
pwn1 kmwn qwn kir bwnw[
krihÀ idKwvin hqihÀ inSwnw[
qomr qupk su qyß qmwcw[
krihÀ pRym Dwrih gur swcw2 ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruzqy ‘idzlI kyr’ pRsMg brnnû
nwm aStmo aMsU ]8]

1
hzQ ivzc[
2
pRym nwl scy gurU jI Dwrdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 81

9. [siqgurU jI dI sgweI]
8<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>10
dohrw: iesI rIiq isK sMgqW, inq pRiq drSn awieÀ[
dyS ibdySn ky ibKY, jÎox jÎox suiD gur jwie ]1]
cOpeI: rwmkuier BwKiq SuB kQw[
SRoqw sunhu gurin kI jQw[
mo khu inkt awpny rwKw[
ikRpw krihÀ liK mm aiBlwKw ]2]
kib kib mYx gmnOx inj gRwmU[
sMgiq hmrI awie su DwmU[
bhur smIp gurU ky jwvOx[
bhu iblws hyriq hrKwvOx ]3]
idn pRiq aiDk aiDk aiDkweI[
siB smwj ko gurU bDweI[
SsqR qurMgm jo isK lÎwvY[
arpih awgY sIs invwvY ]4]
huie pRsMn dyx KuSI GnyrI[
purvihÀ iqs aiBlwK bfyrI[
dUr dUr qy inq iszK awvihÀ[
drsihÀ gurU anûd AupwvihÀ ]5]
SRI muK qy siB mihÀ PurmwvYx[
‘hX awXuD jo ly kir awvY1[
so isK KuSI gurU kI lYhY[
mn bWCiq pun kÎox nihÀ pY hY’ ]6]
dyS ibdyS ibKY ibdqweI[
Dn KrcihÀ isK ijq ikq jweI[
hX awXuD KojihÀ iPr Gny2[
arpihÀ awin pRym pg sny ]7]
idnpRiq huie Auqswh ibswlw[
inkit rhin lwgy isK jwlw[

1
(jy) koeI lY awvy qW[
2
iPrky bhuqw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 82

SsqRin ibzdÎw khu azBÎwsihÀ[


ijm siqgur ko ipKihÀ iblwsihÀ ]8]
lvpuir kI sMgiq smudweI[
aink akorin ly kir aweI[
Auqir ibpwsw silqw pwrw[
AulûGy dÍwbw dySu ju swrw ]9]
squzdRv qIr qrI1 kAu pwie[
pwr pry awnûdpuir awie[
Drmswl mihÀ fyrw kIin[
Bojn Kwn dyß qy lIin ]10]
jib siqgur Gr bwihr awey[
lgI sBw mihÀ2 bYiT suhwey[
drSn ky ihq sMgiq joeI[
BeI iekzqR ikiqk idn soeI ]11]
suny gurU jib awin ibrwjy[
bYTy drs dyin ko kwjy[
ly ly Bytin phuÀcy jweI[
Dir Dir awgY gRIv invweI ]12]
goq suiBzKI CzqRI eyk[
so drSn kir jliD ibbyk3[
chiq suqw ko arpn krÎo[
ihq kzlÎwn mnorQ DrÎo ]13]
iem mn icqviq mwqw pws[
phuÀcÎo jwie purin4 inj aws[
kir bMdn ardws AucwrI[
‘qnujw moih inkyq mJwrI ]14]
cwhiq krÎo gurU kI dwsI[
dIn jwin ijn5 TwnhuÀ hwsI[
1
byVI[
2
lgI hoeI sBw ivzc[
3
Bwv gurU jI dw[
4
pUrI krn leI[
5
mqW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 83

gur ko Gr inqwn ko qwnw[


Et inEtin mwn inmwnw ]15]
ieh mn mihÀ hT Dwir bKwnw[
ikq lGu hm1 ikq gurU mhwnw[’
suin dÍY mwqin iqh snmwnw[
krin sMbMD nIk hI mwnw ]16]
iem Tihrwie isvr inj awXo[
bhur gurU ko drSn pwXo[
hwQ joir kir TwiF agwrI[
‘dwsI cwhiq krÎo qumwrI ]17]
mm puzqRI ko aMgIkwrhu[
dIn bMDu inj ibrd sMBwrhu[’
khÎo ikRpwl2 ‘smo aib awCo[
kIjih nIky ijm Aur bWCo’ ]18]
SRI gujrI pUrb smuJwXo[
‘lIjY lvpuir swk ju awXo[’
liK SuB smw sBw ky mWih[
Kwrk dIin3 gurU ky pwih ]19]
aMgIkwr jbhuÀ kir lXo[
irdy suiBzKI bhu hrKXo[
inkt mwq ky aiDk bDweI[
dyiq iqRXw puir kI smudweI ]20]
srb rIiq ky mMgl swjy[
lGu duMdiB kI nObq bwjy[
jnnI gn anvwey modk4[
bMt dIin Auqsv Bw modk5 ]21]
gwviq gIq koklw bYnI[
imlI awin gn pMkj nYnI[
1
asIx quzC ikzQy[
2
mwmw ikRpwl jI ny[
3
Cuhwrw idzqw[
4
lfU[
5
KuSI dyN vwlw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 84

bsn ibBUKn BUKiq aMg[


ZrI cUnrI pihir surMg1 ]22]
mMgiq gn jn dyKin kry[
mwq anûd iblûdih Dry[
swdr Dn siBihin ko dyiq[
BIr BUr Bir rhI inkyq ]23]
Folk awin bjwviq koeI[
ko iqRX gwviq awnûd hoeI[
ies qy awid kIin AuqswhU[
gXo su KzqRI lvpuir mWhU ]24]
BRwq SrIkin mihÀ suiD dIn[
siBin sunwviq mMgl kIin[
bhur slwh krhu kI TwnI[
imil nr nwirin qbih bKwnI ]25]
‘arZ bÎwh gur agR isDwrhu[
-awp awie lvpurI mJwrhu[
apnI sMgiq krhu inhwl[
Pyry iPrhu su imil nr jwl-’ ]26]
iem ibcwr suDvwXhu swhw*[
gmnÎo awp gurU ky pwhw[
phuÀcÎo awin anûdpuir soie[
sunI bÎwh kI suiD siB koie ]27]
pUrb mwqw ko suiD deI[
suniq anûd iblûdY BeI[
swV mws qRY ibMsu pRivSty2[
inksÎo swhw duie idiS ieSty3 ]28]
bhuru suiBKIaw gur iFg gXo[
apnI ibnY sunwviq BXo[
1
suhNy rMg dIaW gotydwr cuMnIaW[
*
SRI gurU gRMQ jI dw vwk hY ‘swhw gNih n krih bIcwru ] swhy AUpir eykMkwru’ ivSyS leI
dyKo rws 4 aMsU 7 aMk 24 dI hyTlI tUk[
2
hwV dw mhInw 23 idn bIqy[
3
duhW iDrW L cMgw lÜgN vwlw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 85

‘lvpuir kI sMgiq hY jyqI[


irdy kwmnw Dwrih qyqI ]29]
-sjihÀ brwq gurU inj swrI[
ies puir awvihÀ krunw DwrI[
krihÀ Fukwie bÎwh ly jwihÀ-[
iem cwhiq qum sujsu AumwihÀ ]30]
BRwq SrIkin mihÀ pRN ikzqw[
-lvpuir mihÀ bÎwhOx inj suqw1[
aib aDIn rwvr ky ahY[
krI pRqzgÎw jy iem rhY’ ]31]
suin klßIDr iqs ko BwKw[
‘ies Ql hI purvihÀ aiBlwKw[
rcYx lhOr anûdpuir pws[
BRwqin sihq awin kir bws ]32]
bnihÀ bZwr bsihÀ nr Gny[
suq binqw prvwrin sny[
lvpuir kI rcnw br BwrI[
iqs idin qoih idKwvihÀ swrI ]33]
qyrI hoie pRqzgÎw pUrI[
krhu bÎwh ies Ql ibiD rUrI[’
suin bolÎo KzqRI kr jory[
‘bÎwh ibKy aib bwsur Qory ]34]
doie mws aib rhy pCwno[
swV iqRibMsq2 swhw jwno[
rwvr ko lvpuir kib bsY[
aYs n hoie moih nr hsYx’ ]35]
boly klßIDr Aur BwvY3[
‘hm lhOr qqkwl bswvYx[
jib bis jwie lÎwie pirvwr[

1
puzqRI L[
2
hwV dI 23 dw[
3
mn BWvdI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 86

kIjih siB smwj aib qÎwr ]36]


bsÎo dyiK kY sdn isDwvhu[
BRwqin sihq bhur cil awvhu[’
iqs itkwie SRI gur Purmwey[
ibRMd hukmnwvy ilKvwey ]37]
inkt inkt ky puir smudwey[
siBihin mihÀ qqkwl pTwey[
‘jo iszK hoie krih ibvhwr[
so aib awie gurU drbwr ]38]
ly phuÀcih ijs iFg Dn hoie[
awin dukwn krih nr soie[
ijs ky sdn drb nihÀ pwie[
ly gur Gr qy bnj clwie ]39]
bÎwh smY lO Kulih bjwr1[
imlihÀ ibRMd nr keI hZwr[
siB ibiD krihÀ bYiT ibvhwrU[
aMbr ibRMd ptMbr cwrU ]40]
pSmMbr br brn su nwnw2[
mukqw ibRMd, pRvwl mhwnw3[
aMn aink, aru iGRq imStwnw[
awieÀ srwP4, bZwZ5 sujwnw’ ]41]
eyv hukmnwvy ilKvwie[
iszK msMdn pRqI pTwie[
jihÀ kihÀ ly phuÀcy qqkwlw[
piT piT6 smJy kwj ibswlw ]42]
qbih msMdn sMgiq swrI[
gurU hukm qy qurq hkwrI[

1
ivawh smyx qk bwZwr KuzlHw rhygw[
2
sRySt rMgW rMgW dy[
3
sRySt mUMgy[
4
sonw cWdI dy kMm vwly[
5
kzpVy vwly[
6
pVH pVHky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 87

hukm sunwXo siB ky kwn[


‘pRQm bÎwh Auqsv bf jwn ]43]
dyKhu srb bÎwh kI lIlHw[
pun Kwthu Dn lwB ghIlw1[
kyiqk bwsur bwsw krIaih[
drshu guru inj Blw ibcrIaih’ ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘bÎwh’ pRsMg brnnû nwm
nvmo aMsU ]9]

1
bhuq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 88

10. [gurU kw lwhOr vzsNw]


9<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>11
1
dohrw: suin suin gur ky bcn ko, ßnI ßrIb ibswl[
bÎwh AuCwh pCwin kY, gmn Twin qqkwl2 ]1]
3
cOpeI: aink bink ropr qy awey[
skl BWiq ko sAudw lÎwey[
puir huSIawir awid jy huqy[
iqn mihÀ qy awviq By ieqy4 ]2]
kyiqk gur isK sMgiq awvihÀ[
iqn ky sMg apr imil jwvihÀ[
-Dn KwtihÀgy kir ibvhwro[
mylw lwgih keI hZwro- ]3]
suin suin nr gRwmin smudwey[
kir icq cOxp qurq cil awey[
huqo ngr sIrMd5 bfyro[
qihÀ ibvhwrI imly Gnyro ]4]
bfo bZwr qhW qy awXo[
bnj hyqu sAudw bf lÎwXo[
kyiqk iszK drb qy hIny[
suin gur hukm hrK Aur kIny ]5]
-gur Gr qy Dn lyihÀ suKwry[
KwtihÀ lwB krihÀ ibvhwry[
Auqsv mhW bÎwh ko hovY[
bhu idn lig gur drSn jovYx ]6]
bhu gun hYx anûdpuir jwny6-[
imil kir sÎwny siBihin jwny7[

1
DnI[
2
qurq qur pey[
3
qurq qur pey[
4
ieDr[
5
bwNIey[
6
jwN ivc[
7
sBnW ny jwiNaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 89

gmny ikiqk skt kir Bwry1[


awp arUFy lwdÎo Bwry2 ]7]
inkt inkt jyiqk Qy* bwsI[
cil awey awnûdpuir pwsI[
iem jib aink bink cil awey[
SRI klßIDr iqn suiD pwey ]8]
inj puir qy AuØzqr idiS lhÎo[
SuB Ql lvpuir kirbo chÎo[
qib mwqul ky sMg bKwnw[
‘hukm msMdn dyhu sujwnw ]9]
iqs Ql jwie krwvihÀ awhr3[
ijs ibiD ngr bsih bf Zwhr[
bIc bZwr iblûd bnwvihÀ[
ibRMd brobr Cwpr CwvihÀ ]10]
lwie imhnqI nrin hZwrhuÀ[
Dir qUrnqw TwnihÀ qÎwrhu4[
jo ibvhwrI cil kir awvih[
dy iqs ko snmwn bswvihÀ ]11]
awp roZ qihÀ kIjih Pyrw[
sMgr5 idhu bÀDvwie cuPyrw[’
suin gur hukm bswvin lvpuir[
kwrj lIin sMBwir hrK Aur ]12]
ibRMd msMdn ley hkwrw[
siB pRiq gur ko hukm Aucwrw[
Dir Dir hrK skl cil gey[
puMj imhnqI iek Ql ikey ]13]
qUrn Cwpr Cwvin kry[

1
ikrwey krky[
2
BwrW L lÜd ky[
*
pw:-igr[
3
AuØzdm[
4
iqawrI krn[
5
vwVw, iJVw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 90

rIiq bjwrin kI anusry1[


phuÀcy qhW aink ibvhwrI2[
hyir hyir kir hwt sMBwrI ]14]
SRI gurU hir goivMd kI qnIaw3[
pMc puzqR iqs ny Bt4 jnIaw[
gurU Bwnjy iqn ko khYx5[
mhWbIr SuB miq mihÀ ahYx ]15]
nwm bfy ko sMgo DrÎo[
so gur inkt hkwrin krÎo[
iqs ko kwj dIin sMBwrn[
‘puir puir ko muiK6 krhu hkwrin ]16]
pUMjI kyiqk lY hY koie[
qyiqk drb dyhu ihq soie[
KwvihÀ lwB sdn ly jwieÀ[
sAudw krihÀ bnk smudwie ]17]
siB ko swdr qhW bswvhu[
inrDn ko Dn dyhu ibTwvhu[
suiD ko lyhu iPrhu Ql swry[
QurÎo n rih, siB krhu sMBwry’ ]18]
iezqÎwidk kwrj jy aOr[
sOxpy siB soFI isrmOr[
inj inj kwr krin kAu lwgy[
dyiq qurq jo chIaih mWgy ]19]
inj puir qij qij nr gn awey[
dy kir Dn snmwn ibTwey[
dyiK suiBzKI KzqRI qbY[

1
bZwrW dI rIq kIqI[
2
bwNIeyx ivvhwr krn vwly[
3
bIbI vIro jI[
4
sUrmy[
5
gurU BwNjy AunHW dI azl pY geI sI ikAuxik Auh vfy gurU qyg bhwdr jI dy BwNjy (BNyvyx)
sn, gurU goibMd isMG jI dy Eh BUaw dy puzqR Brw sy[
6
ngr ngr dw muKIaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 91

puir bisby ko AuØzdm sbY ]20]


clÎo hukm nwmw ilKvwie[
lvpuir inj Gr phuÀcÎo jwie[
siB sMgiq kir kY iek QweIx[
siqgur mrZI qbih sunweI ]21]
‘lvpuir nvox bswvin krÎo[
moih pRqzgÎw ko ihq DrÎo1[
clhu skl hI iqs Ql mWhU[
rcihÀ smwj aink ibiD bÎwhU ]22]
Bly Bwg apny kir lKo[
gur FukwAu ky kOqk ipKo[
hm ihq ngr nvox bsvwXo[
aink Aupwie Twin Dn lwXo ]23]
suin siqgur ky cirq anûdy[
ly ly awpin drb iblûdy[
skty bihln ko jurvwie[
sdn sOj sgrI ldvwie ]24]
lok hZwrhuÀ lvpuir kyry[
gvny lIin smwj Gnyry[
ibRMd kwmnI2 sÎMdn cFI[
ko bihln pr cOxpih bFI ]25]
bsn ibBUKn BUKiq hoeI[
gur bÎwhiq3 mudqy siB koeI[
sny sny siB mg AulÀGwey[
squzdRv Auqir anûdpuir awey ]26]
ijh TW lvpuir gurU bswXo[
phuÀcy qhW smwj itkwXo[
krÎo KrIdn iGRq imStwn[
lIno nIko aMn mhwn ]27]

1
myrI pRqzgÎw dy pUrw krn ivc ihq Dwiraw hY[
2
iesqRIaW[
3
ivvwh krky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 92

myvy ibRMd mol ly Dry[


bwsn1 bfy lÎwiebo kry[
sUKm cwvr cwru lûmyry[
dy kir drb lIin bhuqyry ]28]
aMbr, pSmMbr, pwtMbr[
kry KrIdin jy ipKqMbr2[
dIh krwhy dey Drwie[
aink BWiq pkvwn bnwie ]29]
modk kriq mod3 bnvwey[
aiDk isqw4 ko bIc imlwey[
dwK, ibdwmn, grI sbweI[
kir kir qÎwr Dry smudweI ]30]
nwgr nwir imlI gn awie[
BWiq BWiq ky gIqin gwie[
ikiqk FolkI krihÀ bjwvin[
nwcih mwcihÀ rwcihÀ cwvn5 ]31]
gn ngrin ky bhu hlvweI[
BWiq BWiq kI kriq imTweI[
bfy jlyb pkwvin krYx[
awCI rIiq suDwriq DrYx ]32]
nugdI, Gyvr ky smudwie[
kir rwKy aMbwr lgwie[
bry pkOry dDI imlwey[
jIrk6, DnIaW, imrcin pwey ]33]
diD mihÀ aiDk swvgI pweI[
bnÎo rwieqw7 juiq smudweI[

1
brqn[
2
jo sRySt dyKIdy hn[ [ipKqM+br][
3
lfU awnûd dyN vwly[
4
KMf[
5
Auqswh ivc rcdIaW hn[
6
jIrw[
7
swvgI dw rwieqw aksr imzTw huMdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 93

iezqÎwidk pkvwn pkwey[


mDur singD sÍwd kirvwey ]34]
prÎo bZwr hoiq ibvhwr[
krihÀ KrIdin vsqu Audwr[
Kwn pwn ky kwrn koeI[
cUn iGRzq awidk ly soeI ]35]
kyiqk bsqR pihirby hyqu[
lyiq anUTy1 Dn ko dyiq[
gurU bwk ky bnj Audwr[
lyin dyin Twniq ibvhwr ]36]
gurU brwq smyq Auqirby[
ibRMd Cwprin Cwvin kirby[
qpq ibdwrn2 sMGNI CwXw[
aink jqn qy cwru bnwXw ]37]
bnI bYTkW sIql Qwn[
Ks kI twtI3 lwie mhwn[
kriq kwr ko puMj phwrI[
sMDÎw ko siB pwieÀ idhwrI ]38]
gur ko lvpuir bsÎo mhwnw[
jihÀ kihÀ ly bYTy Dn Dwnw[
BIr bZwr ibKY bhu hoeI[
bÎwh pRqIKiq By siB koeI ]39]
nr nwirin ky aiq icq cwAU[
ipiKin brwq nrin smudwAU[
khÎo n jwie krI bhu qÎwrI[
BXo bws qihÀ awnûd BwrI ]40]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘bÎwh pRsMg lvpur
bswvn’ brnnû dsmo aMsU ]10]

1
ajIb (bsqR)[
2
grmI dUr krn leI[
3
Ks dIaW tztIaW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 94

11. [vÎwh pRsMg]


10<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>12
dohrw: ieiq siqgur siB rIiq kir, jug mwqin hrKwie[
krI bÎwh qÎwrI skl, chIaiq so anvwie ]1]
cOpeI: qbih suiBKIey Sgn pTwXo[
idj nwAU qib lY kir awXo[
Bly sdn kirvwXhu fyrw[
Kwn pwn pIT sÍwd bfyrw ]2]
SRI gujrI suin mMgl Twnw[
krÎo hkwrin gNk1 sujwnw[
‘sRySt smW ibcwr bqwvhu*[
mm suq msqk iqlk kFwvhu’ ]3]
‘pRwiq pMcmI’ ibzpR AucwrI[
‘kIjih mwqw sgrI qÎwrI[
qumro nûdn mMgl mUl[
skl gIrbwn ankUl2 ]4]
nwm gurU ko ibGn ibnwSI[
pUrn hoiq mnorQ rwsI3[’
suin gujrI mn hrK n Qorw[
ByjI suiD siBihin kI Erw ]5]
kIrqpuir qy skl hkwrI[
imlI anyk ngr kI nwrI[
bwidq aink rIiq bjvwey[
gurU pOr ky azgR suhwey ]6]
ins mihÀ imlihÀ cwru gn nwrI[
iek nwciq hYx dy kir qwrI[
SRI gujrI siB ko snmwnY[

1
joqSI[
*
swhw suDwAuNw awid gurU Gr ivc ivhq nhIx dyKo rws 4 aMsU 7 aMk 24 qy rws 7 aMsU 1
aMk 32 dIaW hyTlIaW tUkW[ iPr eyQy hI dyKo ik aglI quk ivc joqSI gurU jI L mMgl
mUl ivGn ibnwsI qy swry dyvqy AuhnW dy aDIn dzs irhw hY[
2
dyvyq (gurU jI dy) anuswrI hn[
3
swry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 95

muK qy koml bwq bKwnY ]7]


awj idvs pr mYx bilhwrI[
suq SwdI ihq hrKiq nwrI[’
qib anvwie Gno imStwnw[
bMtvwieis kir anÀd mhwnw ]8]
BeI pRwiq puin ihq siB hI kw[
Aumgiq BXo hrK siB jI kw1*[
nwir suhwgN ibRMd hkwrI[
bsn ibBUKn suMdr DwrI ]9]
mMgl sUl Drwieis FolU2[
bwjin lgÎo gwie suT bolU[
lGu inSwn aru bjI nPIrYx[
pihry cIr nvIn srIrY ]10]
koikl kMTI imil imil tolI[
Aumgiq anÀd bDweI bolI[
mwin sOgunI sIs cFwviq3[
gujrI anÀd khÎo nihÀ jwviq ]11]
bwidq bjiq SRviN siB pUrw4[
jihÀ kihÀ Auqsv mwciq rUrw[
sUKm bsqR kusMBI brn5[
pihrin kry cwru awBrn6 ]12]
mDur bcn qy cMpk brnI7[
gwrI dyiq imlI gn qrunI8[
pun gujrI inj puzqR hkwrw[
ibRzpR jwie siB Byv Aucwrw ]13]
1
swiraW dy idl dw pRym AuCilaw[
*
pw:-hI kw[
2
rKvwieaw Fol[
3
sO guNI (vDweI) mMn ky isr mzQy qy DrdI hY[
4
kMn Br gey[
5
sUhy rMg dy[
6
suhNy gihNy[
7
cMpk dy rMg vwlIaW[
8
iesqRIaW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 96

ly kir sMgo sMg ikRpwl1[


awey mwq smIp ikRpwlu2[
cOkI cMdn cwru fsweI[
kih iqs pr gur dIin ibTweI ]14]
Sgun Qwr mihÀ3 idjbr lÎwXo[
krm jQoicq siB kirvwXo[
bhur inkwsÎo msqk tIkw[
azCq4 lwie suhwviq nIkw ]15]
kys+ rwhu ny sis jnu ghÎo[
KMf KMf kir KYby chÎo[
sof kry aMimRq bl Bry[
Bwij sdn surgur5 ky bry++ ]16]
jib idj idXo bdn mihÀ modk[
BXo smw siBhUM qib modk6[
imil imil gIq nwgrI gwviq[
ipiK srUp gur bl bl jwviq ]17]
bwij AuTy suMdr SidXwny7[
Bwt kibzqn kirq bKwny[
bjihÀ pKwvj gn qMbUry[

1
mwmw ikRpwl jI[
2
Bwv gurU jI[
3
Qwl ivc Sgn rzK ky[
4
cwvl[
+
ikqy ‘kys’ dI QW pwT ‘kyqU’ bI suNIdw hY[
5
bRhspq[
++
kysW L rwhU nwl Aupmw idzqI hY, rwhU dy rQ L azT kwly GoVy iKzcdy hn, kys bI kwly
hn[ bRhspq dy rQ L azT pIly GoVy iKcdy hn, iqlk kysr dw pIlw hY, ies krky
bRhspq dw Gr Aus L dzisaw hY[ cwvl iczty hn, cMd icztw hY, ies krky cMd dy
tukiVaW dy rUpk ivc cwvlW L vrNn kIqw hY[ Auxø nvW gRYhW dy rMg qy pUjw BI:-rwhU =
kwlw[ cMd = icztw[ bRhspq = pIlw hn[ ivSyS:-joiqS SwsqR dy anuswr jd cMdRmw dy
Gr rwhU awAuxdw hY qW cMdRmW bRhspqI dy Gr clw jWdw hY[ Bwv ieAux hY ik jdox iqlk
msqk qy lgw qW cwvlW dy Aupr sIs dy kys lgky cwvlW L iKMfw ky fygNW cwhuMdy hn
prMqU kysr dy jl nwl cwvl ilpt ky mzQy qy icmt gey hn[
6
anûd dwiek[
7
KuSI dy vwjy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 97

gwviq cwv1 klwviq rUry ]18]


dIh dmwmy bwjiq suqrI2[
Duin AUcI pY SoBiq suQrI*3[
jnu mMgl kY sMgl fwrw4[
-iQr rhu iGr ijn qij iqn dÍwrw5+ ]19]
cmr cwru cwilq idiS dOn[
mnhuÀ mrwl Aufiq huie aOn6[
dXwrwm pRohq AuiT qbY[
kIny nyg7 jQoicq sbY ]20]
myvy gn modk bhu Dry[
awiesu pwie bRqwvin kry[
ibRMd msMd sMgqW dws[
gwieÀ nwgrI8 bÎwh iblws ]21]
siBihin mihÀ brqwvin kIin[
syvw modk ibRMdn lIin9[
mwqul10 gurU ikRpwl anûdw[
gn jwck dy drb iblûdw ]22]
ly idj awidk mMgq Gny[
SRI siqgur ko awiSK Bny[
‘icrMjIv soFI kul tIkw[
gur gwdI mwilk AuSnIkw11 ]23]
qyg bhwdr gurU spUq[
1
cwAu nwl[
2
AUTW dy rzKky vjwAuN vwly ngwry[
*
pw:-suqrI[
3
swP, suMdr[
4
mwnox anûd L bMnH bhwieaw hY[
5
iesy Gr ivc itikaw rhu mqW iqnW dw dÍwrw Czfyx[
+
pw:-js qr juiq fwrw[ punw:-ijs qrjiq fwrw[
6
mwno hMs Aufdy hn DrqI vl hoky Bwv nIAuxky[
7
lwg[
8
ngr dIaW iesqRIaW[
9
swiraW ny ley[
10
mwmw jI (aqy)[
11
gur gzdI qy gur dsqwr dy mwlk (a) suMdr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 98

jo jg Bog Bugiq avDUq1++[


aiq Audwr js cMd2 cFwXo[
ihMdu Drm ko rwKin awXo’ ]24]
suin pRsMn gujrI mn hoeI[
dyiq BeI jwcy jy koeI[
suq pr kry vwrny Gny[
hyriq irdw pRym ky sny ]25]
lOikk bYidk rIiq krweI[
pun igRh gmny gur gosweIx[
qÎwrI sgrI vsqU kry[
iGRq imStwin awin gun Dry ]26]
dy Dn ibzpR ibsrjn kIin[
Auicq vsqu sgrI piT dIin[
bydI ibRMd bulwie pTwey[
sihq Bwrjw sy cil awey ]27]
siB qyhn iFg gXo msMd[
awny kir snmwn iblûd[
pun BzlÎin kI kul smudweI[
sMg Bwrjw ly siB aweI ]28]
jQw jog jihÀ cwru inkyq[
dyiq Bey iqn bisby hyqu[
nyry dUr msMd iblûd[
suin suiD phuÀcy Driq anûd ]29]
kIrqpuir ky gn nr nwrI[
Tihry puir anûd mud DwrI3[
BeI BIr BwrI puir ibKY[
ibsmiq jn lvpuir nv ipKYx* ]30]
bnÎo brobr bfo bZwr[
1
sMswr ivc Bog Bogdy hoey iqawgI hn[
++
pw:-jog Bog Bogiq avDUq[
2
js dw cMdRmw[
3
pRsMnqw Dwr ky[
*
pw:-lvpur hI ivKY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 99

aink bink Twniq ibvhwr[


BWiq BWiq pkvwn bnwey[
Dry dukwn lyiq ko Kwey ]31]
Auq lvpuir mihÀ imil imil nwrI[
gwviq dyiK prspr gwrI[
pRmudw pwie pRmodih1 nwciq[
imlI sMbUh qwl kr2 bwjiq ]32]
jo kul rIiq kriq smudwey[
irdy anûdiq dÎos ibqwey[
nwm bjwr pRQk hI Dry[
eyk isrMdI jwnÎox pry ]33]
duqIey kihÀ huSIawrpury ko[
iqRiqX roprI nwm Dry ko[
cqurQ BnYx lhOrU nwmU[
ipiKXiq judy judy aiBrwmU ]34]
Dir icq cwv krihÀ ibvhwr[
gur Gr qy lihÀ drb Audwr3[
KwtihÀ lwB sujsu kO khYx[
‘DMn gurU smrQ bf ahYx’ ]35]
poiSS brn brn ky aMbr[
binvwvihÀ ly ibRMd ptMbr[
gur ko mwqul nwm ikRpwl[
kwr krwviq skl sMBwil ]36]
puir gRwmn ky mnuj inhwry+[
bYTy ibRMd kriq siB kwry[
rMgryj4 gn rMgiq cIr[
siB ibiD ky nr kI bf BIr ]37]
ZIn qurMgin bnihÀ ibswlw[
1
iesqRIaW anûd L pwky[
2
hzQ dIaW qwlIaW (igzDw)[
3
bhuqw[
+
pw:-sImnhwry[
4
illwrI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 100

mÞml ZrI bnwqI jwlw[


aink kwrKwny pur hoey[
lyin dyin Twniq siB koey ]38]
ibRMd sunwr1 ibBUKn GrYx[
cWdI cwmIkr ky krYx[
qMbU puMj knwq bnwqI[
cob kls kMcn bhu BWqI ]39]
awqSbwjI bhu bnvweI[
gn bwjIn brUd imlweI2[
dyv dyvNI, cwdr cwru[
crKI puMj, mqwbI, Jwr3 ]40]
kOn kOn ignIaih puir swry[
nr nwirn kI BIr Audwry[
as rONk iek mws mJwrI[
gur bc qy hÍY gI iek bwrI ]41]
bwjy bjihÀ gwiebo krYx[
jihÀ kihÀ imil imil mud Aur DrYx[
phuÀcÎo idvs bÎwh ko awie[
inq pRiq Auqsv mwq krwie ]42]
Folk, tlkw, GuMGrU, qwlI[
gwvihÀ nwcihÀ lyiq BvwlI[
ins bwsur mihÀ kOqk hoiq[
dyKihÀ nr iqRX mod Audoiq ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘bÎwh’ pRsMg brnnû nwm
eykwdSmo aMsU ]11]

1
suinawry[
2
Bwv awqSbwZI dy GoiVaW ivc bwrUd Brn qox hY dyKo aMsU 13 aMk 35[
3
sB awqS bwZIaW dy nwm hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 101

12. [brwq dI cVHweI]


11<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>13
dohrw: idvs bÎwh ko awiego, qÎwrI skl krwie[
swjI skl brwq qib, dy poiSS isrupwie ]1]
pwDVI CMd: SRI gujrI ird anÀd Dwir[
siqgurU puzqR ko iFg hkwir[
cMdn su cwru cOkI fswie[
ibc ajr mihd1 dIny ibTwie ]2]
br nwir suhwgN gIq gwieÀ[
chuÀidiSin awin prvwr pwie2[
mrdin krMiq btNw SrIr[
ijs mYx sugMiD mihkiq ghIr3 ]3]
siB aMg ruicr mrdÎo bnwie[
BujdMf ghy gj suMf Bwie4[
pun lÎwie nIr nIky Snwn[
muK cMd pKwrÎo ruicr Twin ]4]
pt pIq pihr kir skl aMg[
5
kr bMiD kMgNw sgn sMg[
SuB bsqR ibBUKn cwru fwir6[
isrpyc7 sIs pr duiq Audwr ]5]
iqs Aupr ijgw bhu cmkvMiq[
mukqw su gol hIrin jrMiq8[
sbZy iblûd sib jy suhwie[
lrkMiq pMkqI duiq bnwie9 ]6]

1
vyhVy vzfy ivc[
2
Gyrw pwky[
3
bhuq[
4
hwQI dI suMf vrgy BujdMfy PVky (vztNw mzilaw)[
5
hzQ[
6
pwky[
7
pzg, dsqwr, cIrw [
Pw:, srpyc][
8
qy hIiraW nwl jVI hoeI[
9
vfy vfy pMny (aYsy) suhNy sn ik Eh swry kqwr bMnÍvIx suMdrqw nwl ltk rhy sn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 102

klßI AuqMg ijs jgiq joiq1[


mukqwn guzC, hIrn Audoiq2[
muK mMfl cMd minûd cwru[
ibc suDw bwk3 mwDur apwr ]7]
kuMfl su gol folihÀ kpol4[
SoBiq amol Aupmw aqol[
mukqwn mwl gl mYx ibswl[
BujdMfn aMgd duiq Aujwl5 ]8]
hwtk jVwv kr ktk pwie6[
Cib Cwp ClwXn sÍzC Cwie[
kr bMDÎo kMùNW SoB dyiq[
pt pIq pihir duiq prm lyiq7 ]9]
8
dohrw: Zyvr jy vr Zyb ijn,
jbr jvwhr joiq[
jry jrwien jWbund,
pihry SoB Audoiq10 ]10]
*
pwDVI CMd: JuilXMq CzqR isr pr iPrwie[
FuirMXq cmr cwrU clwie9[
ijm ieMdR scI10 ky bÎwh hyq[
qn ko iSMgwr duiq prm dyiq ]11]
gujrI ibloik inj nûd cMd11[

1
pRkwSdI hY[
2
cmk rhy hn[
3
aMmRq rUpI vwk[
4
gzlHW (AuØzpr)[
5
fOilaW ivc bhuitaW dI suMdrqw pRkwSdI hY[
6
sony dy jVwAU kVy hzQ ivc pihny hoey[
7
fwFI KUbsUrqI ly rhy hn[
8
gihNy ijnHW dI ZybwieS (SoBw) SySt hY, ijnHW ivc jvwhrW dI joqI jorwvr hY (Bwv vDyry
cmk vwlI hY) (aqy jo) sony dI jVq ivc jVy hoey hn, (ijnHW dy) pihrn nwl SoBw Audy
huMdI hY[
*
pw:-iPr iPr[
9
suhNw cldw hoieaw[
10
ieMdRwNI[
11
cMd vrgw puzqR[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 103

icq mihÀ anûd aiDkÎo iblûd[


1
iqRX qrun, gOr qn, bsn JIn[
gn alûkwr Dir hym BIn14 ]12]
bhu bwr bwr gwvMiq gIq[
ijn kMT koklw mudiq cIq[
bilhwr hoiq ipiK gur srUp[
AumkMiq hIX liK kir anUp ]13]
kul rIiq kIin gur vihr awie[
iQr Bey pOr suMdr suhwie[
qib hny fMk DOxsw DuMkwr[
fP pNv, ptih Duin BI Audwr ]14]
qurrI, nPIr, CYNy bjMiq[
gn Fol bMsrI rv2 AuTûiq[
siB azgR cly bwjiq inSwn3[
kuC khI bwq sunIeyx n kwn4 ]15]
pScwq nwgrI gwieÀ gwC5[
ibsiqrq aWK pYny ktwC6[
ihq bRwq cFwvin cliq sMg[
gn alûkwr CNkMiq aMg ]16]
bhu brn cUnrI Cordwr7[
ko ZrIdwr ko kordwr*[
muskwq mMd idKIaMiq dMq[
ibc lwl -aDr ky iem SuBMiq ]17]
sMpt pRvwl duiq lwlvMiq8[

1
qRImqW jvwn qy gory srIr vwlIaW mhIn bsqRW vwlIaW, bhuqy gihNy vwlIaW mwnox sony
nwl mVHIaW hoeIaW[
2
awvwZ, Sbd[
3
DOxsy[
4
kMnI suNweI nhIx idMdI[
5
ipCy iesqRIaW gwAuxjIaW jw rhIaW hn[
6
cOVIaW azKW qy iqzKy mtkwry vwlIaW[
7
pzilaW vwlIaW[
*
pw:-SuB krI ZrI ko kordwr[
8
(ijvyx) gulIaW dy fby dI lwl rMg vwlI SoBw hovy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 104

ibc bIc bIjrI+ gwifXMq1[


bVvw arUiF gur azgR cwil[
mukqwn syhrw hym Bwl2 ]18]
iPirXMiq CqR FuirXMiq cOr[
bijXMiq bwj3, pirXMiq rOr[
Gr pOr por nrin BIr[
kOqk ibloik loBiq srIr ]19]
siB sij brwq suiD pwie awie[
vwhn plwie kyiqk kudwie[
SuB sjiq ZIn suMdr qurMg[
siB kry eyk sm lwl rMg ]20]
vwhn anyk inksMiq cwru[
sÎMdn surMg Zir ko AuCwr4[
ikshUM qurMg, iks ibRKB joir5[
ijn kyir puSt qn mihd jor6 ]21]
GMty TNMk, GuMGr CNMk[
pRyrk Sbd7 qoriq inSMk[
bhu bihl byg qy bl iblûd[
suMdr isMgwr ipiK dy anûd ]22]
iekswr lwl siB pr AuCwr[
pt pihir ruicr BUKn suDwir[
siB bny CYl Cib qy suhwie[
qib pMc BRwq qihÀ awie Dwie ]23]
ciF cpl cwl bwjI kudwie[
ijn ZIn rjq aru rukm lwie8[
+
pw:pwTWqR-ibc bIj bIjrI-bI dzsIdw hY[
1
qy ivzco ivc ibjlI gfI hoeI hovy (iekur dMd SoB rhy hn)[
2
mzQy qy syhrw moqIaW qy sony (dIaW qwrW) dw[
3
bwjy vjdy hn[
4
ZrI dy (kMm vwly) AuCwV (vwly)[
5
joVy hn[
6
ijnHW dy qn moty qy bVy bl vwly hn[
7
rQvwhI avwZ dyky[
8
cWdI qy sonw lÜgw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 105

iqn nwm Swh sMgo iBrwm[


aru mwhrI cMd, su gMg rwm ]24]
pun jIq mzl, gwZI1 gulwb[
gur inkt awie phuÀcy iSqwb[
idj dXwrwm bsqRin sjwie[
Dir KVg ispr hX ko Dvwie ]25]
SuB sUrjml ky pOqR doie[
asu pY arUiF SuB bys hoie[
bydIn bMs sÎMdn suDwir[
qyhN smUh iqm anÀd Dwir ]26]
Bzly cFy sij jwnu soih2[
rQ bihl bhur kY hX aroih3[
dySin ibdyS ibRMdY msMd[
qn bsn ibBUKn sij iblûd ]27]
ijn ibKY muziK bhu rwmkOr[
ibRD bMs jwnIXiq skl TOr[
ignIey ikqyk bhu ciF brwq[
bf BXo Sbd siB pMQ jwiq ]28]
Cuzty inSwn Prry mhwn[
bhu brn brn ky SoBvwn[
pScwq iqnhuÀ bwjy bjMq[
bf kriq kulwhl pg clûiq ]29]
dUlo suhwie iqn ky ipCwr[
isr CqR cmr Fur bwir bwir[
nr nwir ipKYx iQr hoie hoie[
Aur aiDk mudiq br joie joie4 ]30]
SRI gujrI sihq smUh qRIX[
kir ibdw brwq anûd hIX[

1
sUrmw, DrmI joDw[ [a:, gwZI][
2
svwrIaW qy SoBy[
3
svwr hoey[
4
vr L dyK dyK ky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 106

gmnI inkyq gwvMiq gIq[


suq ko pRBwv bf jwin cIq ]31]
1
sÍYXw: duMdiB dIrG DOxs bjYx
ciF vwihn cwru imly2 siB cwly[
kyiqk sÎMdn jwiq plwviq,
kyiqk bwj3 kudwieÀ ibswly[
kyiqk bYlin kI bihlyx
bhu dOriq hYx qn pRwkRm vwly4[
GuMGr kI Cnkwr mhW
Duin bwidq kI5 imilkY iqs nwly ]32]
pwDVI CMd: gmnI brwq bf DUm Dwm[
bf AuTI DUr, rih idvs jwm6[
lvpurI jwie phuÀcy su pws[
iQr ibRMd nwir nr ipiKin aws ]33]
iek idSw bjiq bwjy Audwr[
iek idSw gIq gn gwieÀ nwir[
CNkwr rQin mg aiDk hoie[
iek idSw kudwviq hXin koie ]34]
bf Sbd BXo czkRin7 gMBIr[
ijm cFÎo grj nIrD su nIr8[
nribRMd kulwhl bhu krMiq[
huie hXin ihryKw rv9 AuTûiq ]35]
Suqrn AUpr suQrI10 bjMiq[
kuC khI bwq iks nihÀ sunûiq[

1
DOxsy[
2
iml ky[
3
GoVy[
4
blvwn srIr vwly bYlW dIaW bihlW dOVdIaW hn[
5
vwijaW dIaW surW[
6
pihr idn rhy[
7
phIaW dw[
8
smuMdr dw pwNI[
9
ihNkwr dw Sbd AuTdw hY[
10
ngwry [Suqr = AuT, jo vwjw AUT Auqy Drky vjy so suqrI, suQrI][

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 107

gur purI Cot, Auqsv ibswl[


jnu ibc n myX bwhr AuCwl1 ]36]
gn awieÀ ju mMgq AUc nIc[
siB lhYx drb huieÀ AUc nIc2[
bhu kriq sujsu gur dwn pwie[
‘siB jgq mWih ien sm n kwie*’ ]37]
hirjs ssur gur buziDvwn3[
suiD lhI bRwq awgm mhwn[
kir kY iekzqR apny su BRwq[
siB lIin vsqu jo cihX jwiq4 ]38]
KzqRIn myl TwnÎo ibswl[
ibvhwru gÎwq5 sÎwny sMBwl[
guru ihq akor ly cIr cwru[
sij rjq ZIn bwjIn cwru6 ]39]
dohrw: QwqI Bir kir drb kI, vsqu apru sMBwir[
cly hyqu snmwn ky, gur SrDw Aur Dwir ]40]
gur lvpuir nr nwir Aur, hrKiq icq smudwie[
Driq bRwq prqIKNw, dUlhu dyKin cwie ]41]
sMgiq bhu gur gRwm kI, sgrI qhIx Auqwir7[
Cprin qy inksI qbih, Duin bwjn SRüq Dwir8+ ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘bÎwh’ pRsMg brnnû nwm
dÍwdSmo aMsU ]12]

1
mwnox (Auqswh) ivc smw nhIx skdw Aus L bwhr AuCwl idMdw hY[
2
nIvyx qox AuØzcy ho jWdy hn[
*
pw:-ieh bfo siBin sm hÍY n kwie[
3
gurU jI dw buzDImwn shurw hrjs[
4
jo nwl jwNI cwhIdI sI[
5
(ivawh dy) ivhwr (dy) jwNU[
6
suhNy GoVy[
7
SRI gurU jI dI bhuqy ipMfW dI sMgiq AuQy hI swrI AuqrI hoeI sI[ pr SuzD pwT-‘pur gRwm’
hY ilKwrI dI klm AukweI hoeI idzsdI hY[
8
vwijaW dI Duin kMnI suNky[
+
iek ilKqI nusKy ivc ies qox azgy iek hor dohrw bI hY:-ibRMd Qwn ablw KrI bsqR
ibBUKn cwru ] gwieÀ gIq bhu pRIiq qy rIiq bÎwh kI Dwir ]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 108

13. [brwq dw FukwAu]


12<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>14
dohrw: ieq qy sihq brwq gur lvpuir qy as kos[
itky, skl qÎwrI krI nyg lwg ky jos1 ]1]
pwDVI CMd: jy ibRD msMd iqn ko hkwir[
Dn dIin iqnhuÀ QwqIn fwir2[
‘krqy clyhu brKw iblûd[
ijm myG Auniv brKwie buMd3’ ]2]
jib suny agwAU lYin awie[
Duin AuTI aiDk bwidq bjwie[
qib imilin hyqu swmIp awin[
mwqul ikRpwl ieq swvDwn ]3]
CUty inSwn agvwn jwiq[
ijn ZrI lwg bhu rMg BWiq[
dih idiSin myl ies rIq kIin[
jnu GoK GoK Gn imliq pIn4 ]4]
vwihn Bjwie vwhn Aufwie5[
imil awp mWih awnÀd Aupwie[
jnu ndI hrK kI Aumf doie[
huie sMgm, aMg AumMg soie6 ]5]
gn vsqu azgR gur ky itkwie[
siB pry pwie icq cwie cwie[
bhu ibnY BnI siB hwQ bMid[
‘hm alp lGU, qum bf iblûd7 ]6]
inj dwis jwin pq lyhu rwiK[
aib ikRpw krI pUrn iBlwK[’
1
lwgIaW dy jI ivc lwg lYN dw cwAu (= joS) sI[ (a) nyg lwgky jo s = lwgIaW dy lwg
jo sn AuhnW dy dyNy dI qÎwrI kIqI[
2
QYlIaW ivc pwky[
3
bUMdW, kNIaW[
4
mwnox vfy bzdl gzj gzj ky iml rhy hn[
5
svwrIaW BjwAuxdy hn qy bwhW Aulwrdy hn[
6
mwnox KuSI dIaW do ndIaW dw AumMf ky imlwp huMdw hY, ijnHW dy aMgW ivc cwAu (Biraw hY)[
7
vifaW qox vzfy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 109

qib dXwrwm pRyrÎo ikRpwl1[


‘gur ssur swQ imil mud ibswl2’ ]7]
SuB bsqR, hrK dInis, qurMg[
gr imly jugl mn Dir AumMg[
snmwn jwin gur iqnhuÀ kyr[
pkvwn lIin, idX bWt Pyr ]8]
siB jQw jog kir iqnhuÀ swQ[
kirby FukwAu pun chiq nwQ[
qib cly purI ky smuK hoie[
nr imly hZwrhuÀ idiSin doie ]9]
brKMn lgÎo Dn eykswr[
jnu Auniv jlD jl jld fwr3[
gn bjiq bwj BeI DUmDwm[
bf AuTI DUl ilX Cwd Dwm ]10]
ciF kY AuqMg4 nr nwir hyir[
kihÀ bc ‘brwq aweI bfyr[
kir5 rMk iqRpq Dn ko bRKwie[’
iqh sdn pOr lig skl jwie ]11]
siB hty bhur jnvws Qwn6[
guru kry Kry jihÀ pOr jwn7[
gn nwir awrqI hwQ Dwir[
bhu gwieÀ gIq kir kir isMgwr ]12]
bVvw su qÎwig Auqry aloie8[
cOkI fswie iqs pr Kroie[
krin nmo, nwir gur kO inhwir[

1
mwmw ikRpwl jI L ibRzp dXwrwm ny szidaw[
2
imlnI kro bhuq KuSI nwl[
3
mwnox inAuxky bzdl jl L CyqI vsWdy hn[
4
AuØzcIaW (QWvW) Auqy[
5
kIqy hn[
6
jMø dy vws Qwn vl[
7
ijzQy (aMdr) jwN dw drvwZw sI[
8
ascrj rUp (gurU jI)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 110

qib krI awrqI Buj pswir ]13]


kul rIiq krI sgrI sMBwir[
asvwr hoie bhuro ikRpwl[
jnvws huqo qihÀ kir pXwn[
qMbU SmÎwn gn qwin Qwn ]14]
dIrG suhwieÀ ijn aink rMg[
rySm su for lwgy AuqMg[
gur ihq iblûd qMbU lgwie[
qihÀ bry jwie siqgur suhwie ]15]
dohrw: bIc cMdoaw cwnNI,
qwny rySm for[
lgI knwq bnwq kI,
siB mÞml chUM Er ]16]
qij qij vwihn skl hI, bYTy ibRMd mJwr[
mnhuÀ suDrmw1 SoBqI, bsn ibBUKn cwru ]17]
cOpeI: lwvW lyn smYx qib awXo[
Dynu DUl vylw2 drswXo[
idj phuÀcÎo Auqlwviq qbY[
gur smyq jihÀ bYTy sbY ]18]
jwie ikRpwl swQ qib khÎo[
‘lwvW lyn smYx aib lgÎo[
qÎwrI kir bYTy hm BvnU[
krihÀ pRqIKn qum awgvnU’ ]19]
jib jnvws ibKY suiD pweI[
hny fMk siB bwj bjweI[
lGu duMdiB bf DOxs DuMkwrI[
qurrI, muril3, nPIr, sMBwrI ]20]
pth, pNv, bf Fol bjwey[
sunviq AuTy qqiCn smudwey[

1
ieMdR sBw[
2
gAU DUV dw smW[
3
murlI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 111

gur nûdn suMdr suKkMd[


dUlhu idpiq srd1* jnu cMd ]21]
AuTy ikRpwl sMg inj lIny[
pMchuÀ BRwq aiDk prbIny[
bwidq bwjiq cly agwrI[
kIriq Bwt nkIb AucwrI ]22]
awqpzqR2 dUlhu isr iPirhI[
cmr cwru bhubwrihÀ FuirhI[
mihd kulwhl siB mihÀ hovw[
jihÀ kihÀ mwnuK ibRMd Krovw ]23]
jÍliq mqwbI Cutiq hvweI[
cFI ggn pun hit kir aweI[
mnhuÀ akwS lok suiD dY ky[
avnI puir phuÀcI pun aY kY+ ]24]
iem hrKiq AulÀGy su bZwr[
phuÀcy gur, Gr ssur mJwr[
awin imly awgy siB koie[
aMqr pRivSy ly mud hoie ]25]
jihÀ suMdr bydI ric rwKI[
gn nr nwir iblokin kWKI[
swdr sgry kry ibTwvin[
ibzpR Aucwriq mMqRin pwvn ]26]
pUjiq nv igRh gNpiq swQ3*[
khYx ikRzq TwnihÀ guru nwQ[
pun bydI mihÀ rwiK huqwsn[

1
mwnox srd irqu dw cMd hY[
*
pw:-pUrn[
2
CqR[
+
kivqw dw kmwl hY[
3
gNyS nwl[
*
ijs gurU jI dw awpNw vwk hY[ ‘mY n gNysih pRQm mnwAUx ] ’ Aus gurU jI L gNyS pUjdy
dzsNw drusq nhIx[ ieh pUjw qy hor DUm DVzky iszKrwj igRhW dy nkSy hn ijzQy bRhmNI Zor
pRbl ho igaw sI[ ivSyS leI dyKo rws 4 aMsU 4 aMk 38 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 112

fwriq srpI1 kIin pRkwSin ]27]


qib dulhin ly inkt ibTweI[
jQw jog siB ibiD kirvweI[
br br sMg Pyr iqn Pyry2[
pwngRhn3 kIno iqs byry ]28]
imil surbDU krihÀ Cl bysw[
awin pRvySI rUp ibSySw4+[
imil nwrin mihÀ gIqn gwvihÀ[
gur ihq mMgl aiDk bDwvihÀ ]29]
kriq apnpO sPl ibSwlw[
nhIx pCwn prihÀ iks bwlw[
ibRMd myl Gr ibKY skylw5[
ibn pCwn mul ryl ru Jylw6++ ]30]
sur nr bys Dwir smudwey[
imly awin bhu syv kmwey[
idj awidk ko drb bfyrw[
dIin dwin siqgur iqs byrw ]31]
dXwrwm idj smo pCwnw[
sgro SwKocwr7 bKwnw[
suin pRsMn hÍY Dn gn dInw[
skl smwj hrK mihÀ BInw ]32]
iem lwvW ly kir jsu swjw[

1
pwky iGAu[
2
SRySt vr nwl AunW Pyry Pyrny kIqy[
3
hQlyvy[
4
suhNy rUp ivc[
+
pw:-subysw[
5
bhuq myl kzTw ho igaw[
6
ibnW pCwNy Dzkw qy DzikaW dw JzlNw KuSI ivc ho irhw hY[ Bwv BIV bVI hY, pCwN nhIx
huMdI qy Dzky lgdy hn pr ipawr ivc Jzly jw rhy hn[
++
pw:-mudry iJrkylw[
7
goqRwcwr[
(ivvwh dy smyx goq qy kul dy ipCy dy vyrvy awid dw lokW L suNw suNw ky pMfq dw
pVHnw[)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 113

bIc bydkw1 AuTÎo smwjw[


puM j mswlYx jÍliq agwrI[
Jwr, mqwbI, juiq PulvwrI ]33]
bwjy bjiq awie jnvwsy[
bYTy kyiqk smYx pRkwSy[
ihq ahwr ko bhur hkwry[
suin gmny awnûdiq swry ]34]
jwiq brwq su icq hrKMqI[
awqSbwZI puMj CutMqI[
huqy bwrUd Bry jg Gory2[
ieq Auq jÍliq byg qy dOry ]35]
cwdr, Jwr, Cutiq PulvweI[
crKI iPrqI, Aufiq hvweI[
dyv dyvnI dwrun3 bny[
nwdiq4 ibRMd pRkwSiq Gny ]36]
siB mihÀ aiDk kulwhl hovw[
ajb qmwSw nr gn jovw[
BXo pRkwS avin nB aYsy[
ibnw qyj5 qy bwsur jYsy ]37]
mnhuÀ mqwbI pwie bhwnw[
gurU pRkwS idKwie mhwnw[
dyiK Bey ibsmY nr nwrI[
‘as pRkwS nih kbhuÀ inhwrI’ ]38]
mMd mMd cil kY siB gey[
pOr awie so imlqy Bey[
swdr aMdr jwie ibTwry[
suMdr kir pMkiq iekswry ]39]
suT cOkI pr awsn fwsw[
1
vydI ivcox[
2
(awqSbwZI dy) hwQI GoVy brUd nwl Bry[
3
BÎwnk[
4
Sbd krdy[
5
Bwv sUrj qox hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 114

gur bYTy iqs pr iFg dwsw[


prusnhwr awie smudwey[
Dry Qwr siB ky aguvwey ]40]
modk, Kurmy, nugdI GnI[
Gyvr iGRzq isqw gn snI1[
sÍwdl mhW aMmRqI2 dIin[
myvy ibRMd imlwvin kIin ]42]
qurq prosÎo cqurn3 cwrU[
Kwn lgy br sÍwd ahwrU[
nwrI dyiq gwir ibc gIq[
siBin sunwviq suMdr rIiq ]41]
imil surbDU awidk ibRMd[
kMT mnohr ipk4 mwinûd[
suniq hsihÀ siB* sihq smwjw[
smY AuCwh ibswl ibrwjw ]43]
suin suin ipiK ipiK duih idiS hrKihÀ[
mnhuÀ anûd Auniv5 kir brKihÀ[
sny sny siB aciv ahwrw[
aiDk AuicSt6 ibKY Dn fwrw ]44]
7
hwkl CMd: pun pwn pwn kir pwnw [
muK curI pKwrin Twnw[
siB AuTy vihr cil awey[
jnvws phuÀic supqwey ]45]
pun BeI pRwiq siB jwgy[
gurbwNI gwvin lwgy[

1
bhuqy iGAu qy KMf nwl bNy Gyvr[
2
mWh dy awty dI vzfI jlybI ikMgrydwr[
3
cqurW ny[
4
koiel[
*
pw:-suniq mudiq gur[
5
Juk ky[
6
jUT[
7
iPr pwNI pINw kIqw hzQW ivc lYky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 115

siqnwm ismir Aur mhIaw[


jYkwr hoiq jihÀ khIaw ]46]
gur lIlw aiDk iblwsw[
siB jwnYx bfo pRkwSw[
siB iszDW inÜiD KrI hYx[
jo chYx su qurq krI hYx1 ]47]
qihÀ vsqu kmI nihÀ kweI[
jihÀ ipKIaih, qhW svweI[
siB lYn dyin bhu hovw[
nihÀ Gwtw ikqhUM jovw ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘bÎwh’ pRsMg brnnû nwm
qROdsmo aMsU ]13]

1
krdIaW hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 116

14. [brwq gurU ky lwhor]


13<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>15
dohrw: jwm insw qy gwvhIx, awswvwr suhwie[
ibRMd rbwbI rs1 krYx, rwg anyk sunwie ]1]
hwkl CMd: isK sunihÀ pRym Aupjwey[
qn mwnuK kir sPlwey[
nr bfI pRwiq siB jwgy[
lGu duMdiB bwjin lwgy ]2]
Duin nObiq kI mn BweI[
nr nwir anÀd AupjweI[
pun bjy srb hI bwjy[
ijn AuThI AuØzc awvwjy ]3]
gur AuiT kir sOc Snwny[
SuB bsqR pihrbo Twny[
AuSnIk2 nIk isr sohI[
bÀiD ijgw jrwv jrohI3 ]4]
Dir klßI quMg ibrwjI[
mukqwn sMg4 SuB* swjI[
gr moiqin mwl ibSwlw[
ibc hIry jry Aujwlw ]5]
nvrqny aMgd5 pwey[
jnu nv gRYh Buj lptwey[
pun gry BgAuqI6 pweI[
nr cwmr cwru FulweI ]6]
bf PrS mÞmlI hovw[
br Jwlr ZrI cMdovw[

1
anûd[
2
dsqwr[
3
jVq nwl jVI hoeI[
4
moqIaW nwl[
*
pw:-mukqwn bzjR juiq[
5
nOx rqnW vwly buhzty[
6
SRI swihb[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 117

ly dMf rjq aru sony[


gn cobdwr iQiq kony ]7]
qib mwqul awie ikRpwlw[
sij bsqRin SsqR ibswlw[
bf bIr pMc jy bIrM[
jnu pWfv dyih SrIrM1 ]8]
idj dXwrwm aiBrwmU[
juiq rwm kuier gun DwmU[
aiBbMdn kir kir swry[
iFg bYTy pRBU inhwry ]9]
pun ibRMd msMd iblûdy[
pd bMdiq bYiT anûdy[
bf sBw lgI drswey[
jy bink aink puir awey ]10]
kr joir akor DrMqy[
gur kdm pdm prsMqy[
kihÀ ibnqI dIn ibswlw[
‘hm siB ko kIin inhwlw ]11]
jn apny jwin hkwry[
gn ibGn aGn ko twry[’
kr kml AuqMg AuTwXo[
inj sMgiq ko hrKwXo ]12]
snmwn mhwn bKwnw[
bYTwry ikRpwinDwnw[
pun siBihin imil kir BwKw[
‘gur pUrn krhu iBlwKw ]13]
hm apny apny puir ky[
Dn iekTo kir ihq gur ky[
siB deI chYx phunweI2[

1
pWfvW dy SrIrW vWg dyhW hn[
+
pw:-dIh[
2
Bwv bRwq L pRSwd Ckwieaw cwhuMdy hW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 118

jo siB brwq smudweI ]14]


idn iek iek dyieÀ ahwrw[
icq iehI mnorQ Dwrw[’
ibnqI juiq pRym bKwnI[
suin klßIDr mn mwnI ]15]
sIrMdI sMgiq joeI[
idn pRQm kriq BI soeI[
pun kInis ropr kyrI[
huiSawrpury bhuqyrI ]16]
bhu idn gur kIin mukwmU[
ibRD1 Auqsv Bw aiBrwmU[
ijm sjI brwq suhweI[
iqm rhI qhW smudweI ]17]
inq suMdr ibibiD ahwrw[
dy sMgiq sÍwd Audwrw[
gn kOqk krny hwry[
bhu krihÀ, brwq inhwry ]18]
3
Dn pRwpiq hÍY smudwXw[
nt bwjIgr kI mwXw2*[
bf mylw idn pRiq hovY[
Aur hrKihÀ jo nr jovYx ]19]
huie qÎwr ahwr hkwry[
gn bwidq3 bjiq pDwry[
rmnIk Qwn bYTwey[
kir PrS Bly suDrwey ]20]
jl ly kir pwn pKwry4[

1
bhuq BwrI[
2
ntW (qy) bwjIgrW, qmwSw krn vwilaW L bhuqw Dn pRwpq hoXw[ [mwXw mwXk Kyl,
qmwSw][
*
eyh rwj GrW dy vrqwry kvI jI dy smyx dy hn[ siqgurW dy duawry qW hrI js qy kIrqn
huMdw sI[
3
vwjy[
4
hzQ Doqy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 119

pun phuMic prosnhwry[


Dir siBin agwrI Qwrw[
bhu sÍwdl pwie ahwrw ]21]
jy spq ibiDin pkvwnw[
ibc myvy imly mhwnw[
diD swQ ibswl mswly[
gn bry pkOry fwly ]22]
siB acviq sÍwd srwhYx[
pun sUKm cwvr cwhYx[
jug rIiqin ky qib lÎwey[
iek mDur, slvn imlwey ]23]
bhu swvg1 grI ibswly[
gn cqurn+ kir ibc fwly[
Kt rs ko acviq swry[
gur kIriq kriq Audwry ]24]
bhu imlI nwgrI2 nwrI[
qn BUKn bsn iSMgwrI[
kl3 koikl kMTI gwvYx[
idRg KMjn aMj ncwvYx4 ]25]
nr jy brwiq aiBrwmU[
dyx gwrI++ ly kir nwmU[
siB irdY anûd vDwvYx[
hYx gwir qAU mn BwvYx ]26]
rs rMg smY iqs hovY[
mud Driq prspr jovYx*[

1
swvgI, sukw hoieaw swvy rMg dw myvw[
+
pw:-qUrn[
2
ngr dI[ (a) cqur[
3
suMdr[
4
mmoilaW qy kvlW vrgIaW azKIaW mtkwAuxdIaW hn[ (a) mmoly vrgy nYN ijnHW ivc
surmw ipaw hY ncwAuxdIaW hn[
++
dyKo rws 5 aMsU 60 aMk 23 dI hyTlI tUk[
*
doKo rws 4 aMsU 13 aMk 36 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 120

aic sny sny SuB asnw[


muskwieÀ idpY duiq dsnw ]27]
mn siB ky qib ibrmwvYx[
nihÀ AuTin iksU mn BwvY[
suK pwie BnYx bc aYsy[
‘as Auqsv ikqhuM n kYsy’ ]28]
Aur ibsrÎo dyS ru kwlw[
as awnÀd BXo ibswlw[
qib nIT nIT ly pwnI[
siB kry pKwrin pwnI1 ]29]
pun dIin iglOrI2 Kwny[
muK rMg surMgI bwny3[
Dn jQw jog qihÀ dInw[
AuiT gmny gurU pRbInw ]30]
idj azgR awie qib BwKw[
siB qRIXin kI aiBlwKw[
gur dUlhu ieq cil awvYx[
kul rIqI Sgn mnwvYx ]31]
iem kih kir qihÀ ly cwlw[
jihÀ imlI eyk Ql bwlw4[
his gey anûd iblûdY[
idRg dl aribMd minûdY5 ]32]
sÍYXw: dyiK srUp ibSyÞ hI dUlhu
awnÀd qy bqrwviq hYx6[
‘suMdr aMg pRlûb7 Bujw,
aribMd iblocn Bwviq hYx[’

1
hzQ Doqy[
2
pwnW dy bIVy[
3
bN gey[
4
iesqRIaW[
5
kvl dy piqaW vrgy[
6
glW krdIaW hn[
7
lûmIaW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 121

kyicq jwniq hYx gur pUrn


hyriq sIs invwviq hYx[
hws iblws pRkwS krYx iek
pRym BrI bil jwviq hYx ]33]
1
hwkl CMd: ‘ijm jIqkuier qn rUrw[
iqm dUlhu br2 gur pUrw[
ieh suMdr iek sm jorI[
imil jIvhu brK krorI ]34]
bfBwgn huie gur dwsI[
Pl BXo qpy qp rwsI3[
4
ijm icqRw swr+ smyqw[
duiq ibRMd cMd suD hyqw11 ]35]
GnSwm5 swQ siqBwmw6[
ijm imlI rihq suK Dwmw[
gur pUrn sox iqm jIqo[
bhu SoBih awnûd cIqo7 ]36]
ijm rwmcMd aru sIqw[
inj pRym inbwhn kIqw[’
cK cpl cwru sI cwrU8[
icqvMiq rUp su kumwrU ]37]
iem boliq Sgun mnwey[
gur ko ipiK anûd Aupwey[
chUM Er imlI smudwey[
liK mihÀmw sIs invwey ]38]

1
nwm hY (gurU jI dy mihlW dw)[
2
sRySt[
3
bhuq[
4
ijvyx (swr smyqw =) sRyStqw vwlI iczqRw dw bhuqI suMdrqw vwly cMd nwl SuzD ihq hY
[iczqRw = cMdRmW dI iesqRI, qwrw][
+
pw:-sÍWq[
5
ikRSn[
6
ikRSn jI dI ivawhuqw iesqRI[
7
anûd icq vwlI[
8
suMdr (iesqRIaW) cpl qy suhNy nyqRW nwl......[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 122

sÍYXw: sws qbY bfBwg BrI


inj aMk ibTwie snyh mhwnw[
sIs pY hwQ ko Pyir srwhiq,
fIT lgY nihÀ, BY mn mwnw[
swrIaW swrIaW1 hÍY bilhwrIaW,
gwrIaW hws krYx ibiD nwnw[
boliq mwDur pRym Dry Aur
SRI gur jog hI qWih2 bKwnw ]39]
XO imil kY siB ko SuB rIiq
iblwsiq hws krOx mn Bwey[
jwin smY inksy qibhUM
jnvws ibKY klgIDr awey[
bYiT isMGwsin pIT3 suhwviq
awviq By siB4 sIs invwey[
hÍY pirvwriq ibRMd iQry
jnu bIc su pUrn cMd5 suhwey ]40]
dohrw: sMgiq ibnqI dIn hÍY, kir kir joriq hwQ[
rwKÎo isvr Auqwr qihÀ, aiDk pRIq ky swQ ]41]
kyiqk bwsur siqgurU, kIno isvr mukwm[
ipiK sMgiq ky BwAu ko, krih pUrno kwm6 ]42]
kOqk hoiq anyk ibiD, mylw BXo ibSwl[
Dn KwtihÀ inj lwB ko, siqgur ipKihÀ inhwl ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘bÎwh’ pRsMg brnnû nwm
cqurdSmo aMsU ]14]

1
szBy swlIaW[
2
iqs (SRI jIq kOr jI) L gurU jI dy jog[
3
dI ipzT qy[
4
(jo) awey iqnHW sBnW ny[
5
pUrNmW dw Xw pUrw cMd[
6
iezCw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 123

15. [brCy nwl cSmw clwAuNw]


14<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>16
dohrw: poiSS sUKm bsn kI,
aiDk ij bnI nvIn[
inq pKwirbo hoih iqn,
pihrihÀ gurU pRBIn ]1]
1
sÍYXw: pIq dukUl Dry duiq mUl
qurMg arUFiq awp isDwry[
jwiq bjwrin bIc pRBU
nr nwir chUMidiS bMdn Dwry[
cMcl cwru clwie PMdwviq
SoBiq hX ies BWiq Audwry[
sMJ smYx Gn jÎox ciF mor pY
jwiq ncwvq mwrg* swry2 ]2]
awie gXo DubIaw3 agvwie,
duAU kr joriq eyv bKwnw[
‘rwvr ky inq cIr pKwriq,
so qn Dwriq ho ihq Twnw4[
awey brwq smyq iehW
mlhIn5 su nIr nhIx iks Qwnw[
hyir iPrÎo chUM Er Bly,
nihÀ pRwpiq Bw icq icMq mhwnw ]3]
poiSS nIq Auqwriq ho,
iekTI mm qIr6 BeI smudweI[
awp kro aib awiesu jW ibiD,
qÎox kirhOx pt hyqu AupweI[’
1
dupztw, bsqR[
*
pw:-Bwviq[
2
ijvyx iqRkwlW smyx bdl cVHy qy mor (ncdw hY) iqvyx rwh ivc ncWvdy jWdy hn (GoVw) swry
jNy[
3
DobI[
4
Bwv ijnHW L qusIx KuSI nwl pihrdy ho[
5
mYl qox ibnW, inrml[
6
myry pws[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 124

SRI klgIDr bynqI ko suin


sYl1 smIp gey iqs QweIx[
sMg ikRpwl2 hY, mwnv jwl hYx,
DobI su nwl hY jWih jnweI ]4]
sMgo ky hwQ huqo brCw,
Pl qICn BICn mwnu PnI3[
SRI klgIDr hwQ mY lIin,
BRmwie kY nIcy ko kIin anI[
dyKiq hYx chuÀ Er Gny jn,
qol kY Ej qy BUm hnI[
dIh gfÎo idV4 TwF BXo
qib SRI muK qy siB sMg BnI ]5]
‘aYxic inkwshu Ej pRkwShu5
nIr Blo inksY ies nIcy[’
sMgo qurMg qy jÎox* AuqrÎo,
bl Dwir ibswl ko AUpr KIcy[
so n ptÎo ibsmwie htÎo,
bf pRwkRm jwin lXo gur bIcy[
-mYx qrunwpn ko aib pRwpiq6,
ey lGu bYs nhIx bl sIcy7- ]6]
hX ky asvwr gurU bl Dwir
AuKwr lÎo brCw qqkwlw[
Pl tUtÎo nhIx, idF jUtÎo qQw8
jl CUtÎo bfo qhW qy bih cwlw9[

1
phwV[
2
mwmw ikRpwl jI[
3
iqzKw Pl mwnox BÎwnk szp hY[
4
(ZmIn ivc brCw) bhuq gf igaw[
5
idKwE[
*
pw:-qurMg qry[
6
Bwv mYx jvwnI ivc hW[
7
Bwv ajy pUrw bl ienHW ivc nhIx[
8
pihly vWg lÜgw irhw[ (Pl dsqy L)[
9
vih tuiraw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 125

ipiK dUsry BRwq DrI icq mYx


-jug hwQ ik jor qy lyiq inkwlw1-[
mn jwin pRBU pun BUm hnÎo2,
qib pwQr Por DsÎo su ibswlw ]7]
dUsry swQ khÎo ‘ilhu aYxc’
sunÎo qqkwl ghÎo bl lwey[
donox hwQn pYr jmwie,
inkwsn cwih, nhIx inkswey[
hyir htÎo muK kIin qry khu3,
SRI gur pRwkRm qy ibsmwey[
dyiK ikRpwl su mwqul ny,
bifaweI jnwie Bly smuJwey4 ]8]
‘awp qurMg pY hwQin swQ
inkwsn kIin CutI jlDwrw[
don5 qy inrml nIr clÎo
avloik acMB sBY qib Dwrw[
jÎox jl hÍY silqw bf ko
ikq qy iehu awviq byg Audwrw[
hwQ pRmwn DsÎo brCw
iqs qy6 aib CUt clÎo jl nwrw7’ ]9]
mwqul bwq khI ‘sunIeyx pRBu
jU! jug Dwr clI jl kI[
kIijXy awp iqRbYnI iehW
drsY siB sMgiq pwCl kI[
sYxkry sMbq icznHq hÍY ieh

1
mYx do hzQW dy Zor nwl inkwl lYxdw[
2
Pyr DrqI qy mwiraw[
3
hyTW L[
4
mwmw ikRpwl jI ny dyKky (siqgurU jI dI) vifaweI dzs ky (sMgo awid L) cMgI qrHW
smJwieaw[
55
(brCy dy) dohW (tzkW qox)[
6
Aus (tzk) qox[
7
nwlw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 126

swK1 rhY qumry bl kI[


bÎwh BXo siB lok lKYx2
ibQrY mihmw iem Xw Ql kI’ ]10]
SRI klgIDr hwQ AuBwir
pRhwr krÎo pun qIsr bwrI[
Pyr inkwsin kIin3 mhWbil,
qIn sQwn bhÎo pun bwrI4[
dyKiq sMgiq ky gn mwnv
bwrih bwr su dyx mn bwrI5[
hoiq BeI ibsqIrq kIriq,
jÎox bhu mwlqI kI PulbwrI6 ]11]
SRI muK qy Purmwvin kIin
‘aho DubIaw! siB cIr hmwry[
jwvd hYx ies Qwn mJwrih,
qwvd nIkih lyhu pKwry[’
DMn gurU’ muK qy kih kY
siB poiSs pot DrI su Auqwry[
Dovin lwg Dry anurwg ko
pwg qy awid kI mYl ibdwry ]12]
awp gey hX quMd7 ncwviq
dUr ikqyk iPry hit awey[
hoiq BeI suD SRI gur kwr kI,
‘nIr nvIn ko nwro8 clwey[
qIn pRhwr9 qy Dwr clI’
suin kY nr nwir sBY ibsmwey[
1
gvwhI rhygI[
2
jwNngy[
3
kziFaw (brCw)[
4
SRySt jl[
5
vwr vwr mn kurbwn krdy hn[
6
PulvwVI[
7
qyZ[
8
nwlw[
9
iqMn (vwrI) mwrn krky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 127

jwiq iblokin lok anyk,


ibbyk inDwn1 ky kOqk gwey ]13]
ko ieSnwn krY acmwn2 ko,
dyiK ibSyÞ BnYx blvMqy[
pUrn SRI pRBu dIn pY dÎwl
hqÎo ijq rwvn juzD krMqy[
rzC krI pRihlwd kI awp
BXo nr isMG su dYq ko hMqy3[
kÎw ien ky bl ko prmwn hY
qInhuÀ lok pqI BgvMqy4’ ]14]
awviq hYx iek Dwviq jwviq
gwviq kIriq pwvn ko[
kyiqk bwsur kIin mukwm
su sMgiq ky hrKwvin ko[
kOqk hoiq iblokiq lok,
pRmod gurU gun5 gwvin ko[
BIr bjwr mJwr hjwrin
hÍY ibvhwr kmwvin ko ]15]
hoiq ahwr anyk pRkwr,
krYx ihq Dwir acwie anûdiq[
ibRMd msMd su pRyriq sMgiq
awpin fyry mYx lÎwie kY bMdiq[
hwQin joir, inhoriq SRI gur,
dyiq akorin doS inkMdiq6[
Pyr nhIx aivkwS lhYx as7,
donhuÀ lokin lwB iblûdiq ]16]

1
Bwv gurU jI dy[
2
pIxdy hn keI[
3
nwS kIqw[
4
iqMnW lokW dy pqI BgvMq hn[
5
pRsMn huMdy hn gurU jI dy guN gw gw ky[
6
doSW dy nwS krqw jI L[
7
aYsw smW nhIx imlygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 128

dohrw: khOx khW lig bÎwh ko,


lvpuir jQw AuCwh[
mwnuK qn sPlw krÎo,
phuÀcy myl ij mWh1 ]37]
jhW inkwsÎo nIr ko,
qomr anI pRhwir2[
icMnHiq Ql so awj lg,
cliq bwr kCu Dwr* ]18]
sÍYXw: SRI muK qy Purmwvin kIin
‘abY hm ko kir dyhu ibdw[
jwie msMd bKwniq Bw,
siB hI ibiD qÎwrI ko Twin qdw3[
dwiej awin DrÎo sgro
gur kI mrZI Aur jwnI jdw[
awp imlY, iml bwq BnY+
‘ieh awnûd Xwid irdY hÍY sdw’ ]19]
suMdr awin qurgMm ky
gr BUKn pwie ibswl sjwey[
rySmI cIr surMg qy Cwdiq
dy kivkw muK mihÀ qihÀ lÎwey[
XOx siB qÎwr krI vsqU
iek Qwn skyil DrI4 smudwey[
fwis pRXMk, pTwie idXo
idj SRI gur jI qqkwl bulwey ]20]
ibRMd msMdin sMgiq mox
pRBU qÎwrI sunI jib hyqu ibdweI[
bwidq bwj AuTy qqkwl,

1
ivc[
2
brCy dI muKI mwrky[
*
ieh cSmW huN qk jwrI hY gurU kw lwhOr awnûdpur qox szq azT mIl qy hY[
3
krky qdox[
+
pw:-ibD bwq bnY[
4
iekzTI kr rzKI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 129

khI muK bwq n dyiq sunweI[


awp AuTy mhwrwj gurU
inj sBw ky ilXy smudweI[
jwie invys1 pRvyS Bey isr
nûimR aSyS2 AuTy agvweI ]21]
siB bIc pRXMk pY bYiT gey,
chUM Er inhwriq hYx nwr nwrI[
AuSnIk3 ijgw klßI kl kuMfl
folk pol huvYx bilhwrI++[
aribMd iblocn soc ibmocn,
Cor skoc4, ipKYx miq hwrI5[
gn awin ibBUKn Qwl Dry,
bhu bwsn ko Dir kInis qÎwrI ]22]
Bwt ny dwiej puMj ignÎo*,
Dn aMbr6 hYx bhumoln ky[
awin ibTweI qbY dulhI7
bhu rMg suhwiein coln ky8[
aMjul9 ko Bir Coriq Bw,
anuswr BXo idj bolin ky[
jIqo ipqw juiq Bwg iblûd
minûd khYx ikh qoln ky10 ]23]
kIin sBI kul rIiq BlI ibiD
1
fyry[
2
swry[
3
dsqwr[
++
pw:-foliq boliq hÍY bilhwrI[
4
Bwv Kuzlm KuzlHw[
5
Bwv mgn hoey[
*
aws nhIx ik dwj Klyiraw igaw hovy[
6
kpVy[
7
Bwv jIqo jI[
8
kpiVaW dy[
9
cuzlI (pwNI dI)[
10
Bwv jIqo jI qy AunHW dy ipqw dy Bwg vfy hn AunHW BwgW L iks dI quzlÎqw dyeIey qolnw
krky Bwv ivcwr ky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 130

SRI gur Pyr AuTy qqkwlw[


hoie ibdw Gr swsur qy
inksy aivlokiq lok ibswlw[
bwidq ibRMd bjYx agvwn,
su fyry mYx awie kY qÎwr ikRpwlw[
awXuD aMg sjwviq By
mn Bwviq jy krvwr1 krwlw ]24]
sMg KqMgin pUr inKMgih2
aMg sjwie cFy qib Gory[
hwQ srwsn3 SoBiq hY
br Zyvr joiq idpY chuM Ery[
hÍY sKIaW prvwriq4 puMj
imlYx dulhI5, suc Fwie kY fory[
ibRMd msMd iblûd ilXo Dn
myG minûd vuTy kir jory6 ]25]
awviq AUpir ko brKwviq
awgy krÎo siBhUMn qy forw[
pMQ pry puir awnûd kyr
iblocn lwg rhy iqq Erw[
hoiq kulwhl DUr AufI,
gur dyiK itkwie ilXo inj Gorw[
sMg brwq pRXwq7 su mwrg,
hÍY mn bIc anûd n Qorw ]25]
jÎox Dn fwriq jwiq Bey,
iqm awviq BI brKwie ibswlw8[

1
SRI swihb[
2
bwNW dy nwl Biraw hoXw BzQw[
3
DnuK[
4
sKIaW nwl[
5
dulhn L imldIaW hn[
6
vrKN lgy Zor nwl[
7
cldy hn[
8
aWvidaW BI bhuqw brKwieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 131

jwick dwird dUr dIE kir


jy qihÀ awie gey qqkwlw[
ibRMd anûdpury mYx anûd
iblûdih pRIq pRqIKiq bwlw1[
mMdr myGn2 qy AumfI
qiVqw3 bhu rUp BeI clcwlw4 ]27]
qib SRI gujrI inj nûd
nuKw juiq5 dyKn kO Auqlwviq hY[
bhu myl BXo ablw gn ko6
Aumgwviq gIqn gwviq hYx[
liK quMg atwrn pY ciF kY
idS awviq kI7 idRg lwviq hYx[
hrKwviq hYx, bqrwviq hYx,
‘ieh cOr FurÎo idKrwviq hY’ ]28]
hoiq kulwhl nwd mhW,
gn bwidq bwj sunwviq hYx[
rMg anyk inSwnin ky
pt bwXu lgy Pihrwviq hYx[
DUl AuTY bf DUm8 prY
Bt sMg qurMg ncwviq hYx[
bwgy9 suhwviq Bwviq hYx,
ibhswviq cwviq10 awviq hYx ]29]
ciF Ekn11 pY avlokiq lok,

1
bhuq pRIqI kr iesqRIaW AufIkdIaW hn[
2
(mwnox) mMdrW rUpI bzdlW qox[
3
ibjlI[
4
cMcl cwl hoeI bhuq rUpW ivc iesqRIaW dI[
5
puzqR L sihq nOxh dy[
6
smUh iesqRIaW dw[
7
Bwv ijs idSw vlox aw rhy hn AuDr[
8
Sor[
9
kpVy[
10
hsdy hoey cwAu nwl[
11
GrW qy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 132

iqRXw inj dÍwrin dÍwr KrI[


puir bIc pRvyS Bey klßIDr,
BIr bZwr iblûd grI1[
gn PUln aMjul ko Bir kY,
gur AUpr gyriq mod BrI[
jnu lwg JrI ies rIiq prI
brKw su krI duiq hoiq KrI ]30]
2
dohrw: iem brwq pRivSI skl; rQ, hX , bihl smwj[
mihd anûd anûdpuir, ikRpw pwie mhwrwj ]31]
bwidq3 fory azgR siB, pwCY dUlhu cMd4[
siB brwq pScwq cil, kriq qurMgm quMd5 ]32]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQ pRQm ruqy ‘bÎwh’ pRsMg brnnû nwm
pMcdsmo aMsU ]15]

1
glIaW ivc[
2
GoVy qy[
3
vwjy[
4
cMd (vWù)[
5
qyj[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 133

16. [brwq vwps[ corI ho geI QYlI dzsI]


15<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>17
dohrw: gujrI irdY pRmod Dir,
chUM kod1 gn nwir[
qÎwig sdn inj pOr ko,
imlI awie agvwr ]1]
2
cOpeI: bfy gurin jihÀ Qwn suhwvn[
cwhiq hYx qihÀ mwQ itkwvin[
kih kir pRyrÎo Auq ko fyrw[
dUlhu sihq cly iqq Erw ]2]
bhuq brwq clI pScwqw[
hyqu mnwvin ky suKdwqw[
modk Qwr lÎwie smudwey[
jwie azgR drbwr itkwey ]3]
klßIDr Auqry qqkwlw[
dulhn sMg imlI gn bwlw[
phuÀcy SRI drbwr agwrI[
Kry hoie ardws AucwrI ]4]
cwr pMc gur ky ly nwmU3[
‘bolhu vwihgurU suKDwmU[
pwn gRhin4 klßIDr hovw[
awin awp ko drSn jovw ]5]
aMg sMg inq rhhu shwiek[
mMgl dwiek sihj suBwiek[
bMs ibRDwiek5 siB jgnwiek[
sdw ibGn ky EGn Gwiek6’ ]6]
iezqÎwidk kih ibnY mhwnI[

1
cuPyry[
2
vfy gurW dw[
3
cwr qy pMj = nOx gurU swihbW dy[
4
ivvwh[
5
dy vDwvN vwly[
6
smUh ibGnW dy nwSk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 134

kIin pRnwm joir jug pwnI1[


iem SRI siqgur qyg bhwdr[
kry inhorin siBihin swdr ]7]
gmny pun inkyq kI kod2[
gwviq gIq spRIiq pRmod[
nIky Sgn sMg inj pOr[
phuMcy DUMm Dwm bhu rOr ]8]
kir kul rIiq jwckin dY kY[
aMqr pRivS nuKw juiq hÍY kY[
snmwinq Gr iczqRiq mWhI[
bYTwris br awsn jWhI ]9]
SRI gujrI Dr Dn kI QwqI[
JorI pwie aiDk hrKwqI[
bdn ibloik sprSiq kr ko[
awiSK dyiq Aucr kir br ko3 ]10]
Auq siqgur inj Qwn isDwey[
isMGwsn pr bYiT suhwey[
sMg ikRpwl su pMchuÀ BRwqw[
sUrj ml ky donhuÀ qwqw4 ]11]
isK msMd kyiqk iFg aOr[
AuqrI siB brwq inj TOr[
siBihin kI suiD lYby kwj[
boly gurU ßrIb invwj ]12]
‘mwqul! lyhu msMd gn nwl[
jihÀ kihÀ nr piT krhu sMBwl[
dyß rsq phuÀcY siB fyry[
iqRN dwnw idhu hXin5 Gnyry’ ]13]
awiesu mwin AuTÎo hrKY kY[
1
dovyx hzQ joVky[
2
Gr vzl[
3
vr Aucwr ky[
4
dovyx puzqRW (sNy)[
5
GoiVaW L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 135

ibRMd msMd sMg inj lY ky[


siB kI suiD nIkI ibiD lIin[
ins mihÀ skl bsyrw kIin ]14]
jQw jog awCy iqRpqwey[
isqw1 iGRzq mYdw smudwey[
grI2 bZwrin sdn Audwrw[
dIpmwl siB pr iek swrw ]15]
siB nr Aur hÍY kir aihlwdI[
mMgl krihÀ lKYx gur SwdI[
imlihÀ prspr sujsu AucwrihÀ[
Bwg awpny aiDk ibcwrihÀ ]16]
‘rwmcMd awnÀd Dir aOD3[
iqm anûdpuir awnûd aOiD4[
inq gur drSn Auqsv sihq[
ijs qy pwvn hÍY Pl mihq’ ]17]
iezqÎwidk inj Gr nr nwrI[
gurU bwq ko kriq AucwrI[
Kwn pwn kir suK sox swry[
supq Bey hrKMiq Audwry ]18]
jwm jwmnI jwgiq jbY[
siqgurU pRBu ko ismriq qbY[
awie rbwbI gwvin lwgy[
bfBwgI anurwgI jwgy ]19]
sunihÀ rwg qy Sbd ibcwrYx[
ibSXin qy ibrwg ko DwrYx[
ibnW pRym5 pRBu qy inj inûdihÀ[
iek icq huie gur mihÀmw ibMdihÀ6 ]20]

1
KMf[
2
glIaW qy[
3
aXuziDaw ivc[
4
iqvyx anûd dI avDI (EVk) hY awnûdpur[
5
pRBU pRym qox ibnW[
6
jwNdy hn Bwv krdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 136

mn Tihrwie crn aribMdihÀ1[


pRwpiq hoiq anûd iblûdih[
kyciq sqzdRv krihÀ Snwn[
iQrihÀ, Sbd jihÀ sunIaih kwn2 ]21]
gurmiq lyiq rihq ky sihq[
moh mihq icq ky inq dihiq3[
rwq duGtkw4 qy siB jwgy[
nObq bjin lgI dr awgy ]22]
sujsu kibzqn Bwt AucwrYx[
Kry nkIb avwZ pukwrYx[
gn ibhMg qruvru pr bolYx[
czkRvwk imil jugm5 klolYx ]23]
klßIDr siqgur Bgvwn[
jwgy TwnÎox sOc Snwn[
iQr awsn pr muzdRiq nYn[
inj srUp ko awnûd lYn ]24]
awsw vwr Bog jib pwXo[
suin siBihin qib sIs invwXo[
jib qy hoie qrin6 prkwSw*[
pihrin bws7 lÎwie gn dwsw ]25]
cIr srIr DIr gur Dry8[
alûkwr siB pihrin kry[
idvs cFy bf PrS krwvw[
suMdr awsn bhur fswvw+ ]26]

1
crn kvlW ivc[
2
ijzQy Sbd kMnIx suNIvy AuQy itkdy hn[
3
iczq dy vzfy moh L inq swVdy hn (a) moh qy mwn[
4
do GVI rwq rihMdy[
5
ckvI ckvw dovyx imlky[
6
sUrj[
*
pw:-hoXis qrin pRkwS akwSw[
7
(dy) bsqR[
8
Bwv SRI gurU jI ny kpVy pihny[
+
pw:-pr ibCvwvw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 137

SRI goivMd isMG bYTy jwie[


suiD ko suin suin nr smudwie[
pRQm ikRpwl su mwqul awXo[
pMchuÀ BRwq awie suK pwXo ]27]
ibRMd msMd krihÀ siB bMdn[
sUrjml ky nûd ik nûdn1[
rwie gulwb Swm isMG nwmU[
iQry sBw siB kIin pRnwmU ]28]
sBw suDrmw2 ky sm lwgI[
ibRMd dyvqw siB anurwgI[
ieMdR minûd guivMd isMG gurU[
ijn drSn qy hir aG rurU3 ]29]
bydI ibMRd su qyhN awey[
SRI guru amr aMS smudwey[
cwrU cOr Furiq Cib pwvY[
mnhuÀ mrwl Aufiq inXrwvYx4 ]30]
klßI ky mukqw guC hyir[
awviq, friq n krqo nyr5*[
kMcn dMf iley nr Kry[
sUrj muKI hwQ mo Dry ]31]
kriq bwrqwlwp anûdiq[
suin klgIDr qy isK bMdiq[
ieqny ibKY bink iek awXo[
mhq pukwriq siBin sunwXo ]32]
‘Bor hoiq QwqI iek morI[
pirE cor acwnk corI[

1
nûd dy nûdn Bwv poqRy[
2
ieMdR dI sBw[
3
ijnHW dy drSn rUp Syr qox pwp imRgW (vWù nÜs jWdy hn) [rurU = imRg] (a) (rOrv =)
nrk ivc lY jwN vwly (aG =) pwp (hir =) hry jWdy hn[
4
AuØzfky nyVy awAuxdw hY[
5
aWvdw hY pr fr krky nyVy nhIx huMdw[
*
kivqw dw kmwl hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 138

mUl pMc sY Gr qy awny[


iehW lwB muJ BXo mhwny ]33]
huqI swq sY kI siB QYlI[
qskr ly gmnÎox ikq gYlI1[
SRI klgIDr gurU! duhweI[
bnOx PkIr ij nw aib pweI ]34]
pUMjI srb huqI ieh morI[
gujr kutMb gujwriq QorI2[
nhIx alûb apr mm koeI[
ijs ky inkt jIvkw hoeI3 ]35]
suniq hukmnwmw gur kyrw[
cil awey siB krI n dyrw[
lYn lwB qO rhÎo ikQweIx[
aglI pUMjI awin gvweI ]36]
SRI siqgur! qumry puir mWhI[
hoiq BXo nukswn mhW hI[
qum ibn iks iFg krYx pukwrw[
hqÎo gXo mYx, Dn KÍY swrw ]37]
rwvir ho smrQ siB BWqI[
nihÀ jIvn mm ikm ibn QwqI[
siB suKdwqw qum ko jwnw[
ibn iblûb hm awvin Twnw ]38]
sgry Gr gmny hrKwey[
mYx sMkt juiq jwAux ikQWey[
mrOx pRBU! jI qumry pOr[
Dn ibhIn muJ apr n TOr’ ]39]
SRI klgIDr ikRpw ivSyÞw[
duK qy bnIaw bÎwkul dyKw[
-hmry ihq ey siB cil awey[

1
iksy rsqy[
2
kutMb dI gujrwn (eysy) QoVI ijhI nwl guZwrdw sW[
3
ijs dy pws hoN krky (myrI) jIvkw hovy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 139

inj inj Dn ly kir smudwey ]40]


jug lokin ky suK ko cwhiq[
hmry drSn hyqu Aumwhiq[
ibGn prih jy sMkt lhYx[
qO awvn inSPl hI khYx- ]41]
iezqÎwidk siqgurU ibcwrw[
suniq siBin ky AUc Aucwrw[
‘mq rudnhu ry bink isawny!
qor drb ko dyihÀ n jwny ]42]
isK sMgiq iFg jy duK pwvYx1[
qO pRlok mihÀ ikmhuÀ bcwvYx[
dyin anûd ky hyqu hkwry[
jy Gr* phuÀchu hohu duKwry ]43]
qO gur drSn Pl kÎw BXo[
jy n hrK kir inj Gr gXo[’
iek idiS Kry ispwhI hyry[
siB ky suniq khÎo iqs byry ]44]
‘amuk sdn hY qskr kyrw[
QwqI DrI jwie ilhu hyrw[
dzKN idiS idvwr mihÀ qwkI[
aOck jwie inkwshu vwkI2 ]45]
idhu muSkYx gih qrjo3 qWhI[
ly kir cil awvhu hm pwhI[’
suin pRBu awiesu gmny Dwie[
dsk FlYq4 phUMcy jwie ]46]
aOck sdn pRvySin kInw[
dzKN idSw dÍwr idRg kInw[
ipiK qwkI ko Koil ikvwrw[
1
Bwv swfy swhmNy bYiTaW jy isK sMgq duK pwvy qW.........[
*
pw:-kir[
2
Aus (qwkI) ivcox[
3
qwVnw kro[
4
ispwhI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 140

DrÎo drb qqkwl inkwrw ]47]


qskr bYTÎo so gih ilXo[
idRVH muSkYx dy qrjn ikXo1[
‘SRI klßIDr aMqrjwmI[
mihÀmw qYx n lKI gur sÍwmI ]48]
iqn qy rwKihÀ khW durwey[
jy mn kI giq dyiq bqwey[’
ly kir Dn aru qskr qbY[
gmny nr hyriq By sBY ]49]
mwriq pnhI2 siBin idKwvYx[
gur pRqwp ko ibdq bqwvYx[
grI bjwrin mYx gmnûqy[
gn bwilk By sMg idKMqy ]50]
nr nwrI hyriq ibsmwey[
‘DrÎo drb gur dXo bqwey[’
gur smIp ly phuMcy jweI[
sBw dyiK sgrI ibsmweI ]51]
aiqSY SkiqvMq gur jwny[
bYTy bydI awid ij sÎwny[
ibRMd msMd sMgqW swry[
mwnv apr anyk inhwryx ]52]
qib klßIDr bwk sunwXo[
mUF mhW aprwD kmwXo[
PwsI dyin sZwie iesI kI[
hY Auqsv SwdI ibiD nIkI ]53]
XW qy ies kO kro KlwsI[
bhur krY ko, dY hYx PwsI[
ign kir sOxphuÀ bink su QwqI[
ly inj Dn huie sIql CwqI’ ]54]
hukm gurU ko pwie ispwhI[

1
qwVnw kIqI[
2
juzqIaW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 141

Dn ign kir dIno iqs pwhI[


qskr CorÎo ngr inkwrÎo[
bhur n as kukrm ikn DwrÎo ]55]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘bÎwh’ pRsMg brnnû nwm
KoVsmo aMsU ]16]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 142

17. [mylw ivdw[ sqluj ivc qrnw, gulwb rwie]


16<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>18
dohrw: iem siqgur lIlw kriq, cor jwr btpwr[
siBihin ko icMqw BeI krihÀ KOxsVy1 mwr ]1]
cOpeI: inRBY bink Twniq ibvhwrw[
ghÎo cor qy acrj Dwrw[
sUnI vsqu rhY iks QweIx[
nihÀ ko skY hwQ ko pweI ]2]
kyiqk idn gur ky lvpuir mYx[
bsy bink Dir awnÀd Aur mYx[
KwtÎo lwB ijiqk ibvhwrU[
Auqsv juiq gur drs inhwrU2 ]3]
klßIDr ko ssur anûdÎo[
BRwqin sihq awinÀ kr bMdÎo[
‘mhwrwj! kwrj siB BXo[
irdy mnorQ pUrn kXo ]4]
aib cwhiq siB sdn isDwrw[
awp awpnI kriq sMBwrw[’
suin dÎo hukm ‘sBY qum jwvhu[
ismrhu sziqnwm suK pwvhu’ ]5]
lvpuir kI sMgiq suin swrI[
vsqu sMBwir krI inj qÎwrI[
kir kir bMdn pMQ pDwry[
iqm ropr sIrMd isDwry ]6]
puir huiSawr gey cil kyeI[
krihÀ bwrqw imil imil qyeI[
bwir inkwsn, qskr ghÎo3[
bÎwh su kOqk jYsy lhÎo ]7]
suin suin apr iszK hrKwieÀ[

1
juzqIaW dI[
2
dyiKaw[
3
jl dw kzFNw, cor dw PVnw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 143

‘gur qy kuC acrj nihÀ pwie[


chYx su krYx Skiq siB DwrI[
nihÀ kuC atkih ijnhuÀ agwrI’ ]8]
puir puir gRwm gRwm Gr Gr mYx[
kIriq kriq hrK Dir Aur mYx[
dy kir drb srb bydIin1[
ibdw kry pg mg mihÀ dIin ]9]
pun SRI aMgid kul ky jyeI[
jQw jog ly gmny qyeI[
SRI gur amrdws kI aMS[
AuØzjl miq ijn huie ijm hMs ]10]
swdr dyiq ibsrjn kIny[
bÎwh srwhiq cly pRbIny[
mwJy dyS sMgqW swrI[
dunI cMd ko krihÀ agwrI ]11]
hwQ joir siB arZ guZwrI[
‘pRBu jI! krhu KuSI, hm qÎwrI[’
isrypwAu siB ko qib dIny[
gur Gr ko ly isr Dir lIny ]12]
sujsu Aucwriq gmny dyS[
‘DMn gurU ijn cliq ivSyS[’
iesI rIiq jy aink msMd[
sMg sMgqW ijnhuÀ iblûd ]13]
so siB isrypwAu ko lY ky[
gmny inj dySin hrKY kY[
lûmy, Gyp ij DMnI2 awid[
kwbl nr pSOr aihlwd ]14]
jy iSkwrpur, blK buKwrw[
sMgiq awviq jwiq hZwrw[
ngr qulûbw aru mulqwn[

1
bydIaW L[
2
lihÀdw, DMnI qy Gyp[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 144

inkit dUr ignIaih ikq awn ]15]


pUrb dyS kwmrU awid[
Fwkw, kwSI, Prkwvwd1[
ptNwpuir, mKsUdwvwd2[
puirburhwn3 akbrwbwd4 ]16]
dzKN mihÀ AujYnpuir rhYx[
bhur hYdrwbwd ngr hY[
siB puir qy isK sMgiq awvY[
drSn kry kwmnw pwvY ]17]
iem chuÀ czkin sujsu pswrw[
cly awieÀ gur ky drbwrw[
angn Dn ko arpn krYx[
hlq plq suK iezCw DrYx ]18]
jySt mws bIq kir gXo[
mMgl sihq bÎwh siB BXo[
ruq gRIKm qy qpq ibSwlw[
sqzdRv qIr phUic ikRpwlw ]19]
ihq jl kyl Auqwry cIr[
hoie pRvySin nIr ghIr[
qrihÀ anyk pRkwr klolihÀ[
ieq Auq Dwie Dwie kir folihÀ ]20]
pMchuÀ bIr sMg hI KylihÀ[
hwQin swQ iklwl5 DkylihÀ[
sUrj ml ky pOqry doeI[
kRIVw krihÀ gurU sMg soeI ]21]
kul BzlÎin ky bwilk kyeI[
gur kI bX smwn hYx jyeI[
dXwrwm pRohq gur kyrw[
1
PruKwbwd[
2
mksUdwvwd bMglw dw Sihr hY iesy L murSdwbwd kihÀdy hn[
3
burhwn pur qwpqI dy iknwry hY[
4
awgry dw dUjw nwm hY[
5
jl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 145

awrblw mihÀ ahY bfyrw ]22]


ikiqk msMdin ky suq ahYx[
nûd cMd awidk sMg rhYx[
jl mihÀ siB pRvyS jib hoey[
ign ign kY kInis idiS doey1 ]23]
CIxtin sMg jMg ko krYx[
ko BwjY ko bl kir iQrY[
krÎo gulwb rwie idiS eyk[
idS dUjI huie jliD ibbyk ]24]
iem bd kir2 iek ky iek swQ[
iDrW bnweI dÍY gur nwQ[
ipRQk ipRQk hÍY snmuK Kry[
bl kir siB CIxtin qy iBry ]25]
smuK CIxt hwQin qy mwrihÀ[
punihÀ DkylihÀ hwQ AuBwrihÀ[
pun hit imil imil bÎwkul krYx[
nihÀ n iblocin AuGrin prYx ]26]
muzdRq3 hI jl bl qy rylY4[
smuK Kry qy CIxt DkylYx[
ko bÎwkul hÍY Bwij isDwvYx[
ikh rokihÀ so jwin n pwvY ]27]
dÍY Gitkw lig kir kir Zor[
CIxtin sMg iBry jug Er[
SRI goibMd isMG bl kir Pyr[
ilXo gulwb rwie ko Gyr ]28]
nyqR nhIx AuGrin ko pwvYx[
sÍws nwskw awie n jwvY[
nIT nIT lY ibhbl hovw[

1
do DVy bNw ley[
2
imQ ky[
3
(aKIx) mIitaW hI[
4
Dkyldy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 146

gur ky smuK n jwie Krovw ]29]


Bwij clÎo jl qij kY Pyr[
gXo inkis GyrÎo bhu byr[
jwjm1 pr pt siB ky pry[
pwg bMDI jÎox kI qÎox kry ]30]
inkis gulwbrwie qqkwlw[
jl aWKin mihÀ, BXo ibhwlw[
jl qy inkis Dwie kir awie[
SRI gur kI leI pwg AuTwie ]31]
inj isr Dir kir dOrin krÎo[
qib sMgo qih jwq inhrÎo[
gihby DwXo AUc Aucwrw[
‘isr pr quv gur kI dsqwrw ]32]
apnI ilhu pCwin kY awie[
miq iQr rhI n, jl ibclwie[’
suniq frÎo pun hit kir awvw[
jihÀ siBihin pt ibRMd Drwvw ]33]
apnI pgIaw kIin icnwrI[
cwhiq isr kI DrOx AuqwrI[
jbih sIs ko hwQ clwXo[
SRI klßIDr ny drswXo ]34]
krÎo bwk ‘aib nhIx Auqwro[
iehI pwg inj isr pr Dwro[
eyk smYx aYso huie jweI[
qUM pY hYx pigXw guiraweI2 ]35]
aib lwXk pgIaw ieh qyry[
kbih dyihÀ pd qoih Aucyry[’
qRws kry suin kY gur bYn[
dyiK anuicqI, mn irs hY n3 ]36]

1
Tyikaw hoieaw bsqR hyTW ivCwAuN dw[
2
guiraweI dI pg[
3
ajog (gl) dyKky (SRI gurU jI dy) mn ivzc guzsw nhIx hoieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 147

qib siqgur ny apr mMgweI[


hws iblws krihÀ smudweI[
‘Blo BjwÎo iQr nihÀ rhÎo[
vihr inkis BI suiD n lhÎo’ ]37]
jbih gurU awnûdpuir qÎwgy[
abcl ngr jwin khu lwgy[
qhW jwie bYkuMT pDwry[
nihÀ pICY ko gurU inhwry ]38]
qib anûdpuir sUMnI jwin[
iQrÎo gulwbrwie qihÀ awin[
holI dIpmwl ko mylw[
liK gurpuir ko hoie skylw ]39]
qib mMjI ko bYTih lwie[
lyih su pUjw Dn smudwie[
kyiqk brK rhÎo qihÀ jIviq[
sMgiq mihÀ gur awpy QIviq ]40]
ieh bc krÎo sPl qib BXo[
Aur ahMkwr aiDk huie gXo[
siqgur bYTin ko jihÀ Qwn[
pUjw ihq bYTihÀ qihÀ awin ]41]
iek gurbKS swD qihÀ qÎwgw1[
SRI gur qyg bhwdr jwgw[
‘DUp dIp inq krqy rhIaih[
awn Qwn jYbo nihÀ chIaih’ ]42]
rhiq huqo so iqs hI Qwin[
ipKÎo gulwbrwie ko mwn[
jib gur Ql pr bYTÎo jwie[
qib gurbKS swD qihÀ awie ]43]
imRdu bwkn qy kih smuJwXo[
‘krin ajog n quih bin awXo[
adb rwKno ijs Ql kyrw[
1
Cifaw sI (syvw vwsqy gurU jI ny)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 148

qihÀ bYTy kÎw binih Aucyrw? ]44]


quJ ko doS lgY ieh Bwry[
Bly krm ko dUr ibdwry[
kÎox aprwD ibswl kmwvYx[
bYiT apr Ql, ilhu Dn awvY’ ]45]
suniq gulwbrwie iKiJ mhW[
bolÎo ‘qUM jwniq hYx khW[
hYx PkIr, jwnY suD soeI1[
gurUain kI sUJiq nihÀ koeI ]46]
qUtih GUMGt ko miq qyro2[
hmrI idiS kÎw kirhihÀ Jyro[’
suin gurbKS kRoD Auir Dwrw[
Kro smuK iem sRwp Aucwrw ]47]
‘kyiqk idn mihÀ bMs ibhInw[
rhYx n kÎoxhUM mir huieÀ CInw[’
dy kir sRwp su kIin anwdr[
iQRÎo Qwn SRI qygbhwdr ]48]
sRwp swD kO qqiCn hoXo[
lwB mUl ko siB hI KoXo3[
BXo ibnwS, iQrÎo nihÀ soeI[
gurU bwk sPlÎo iem hoeI* ]49]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy ipRQm ruzqy ‘jl kyl’ pRsMg brnnû
nwm spq dSmo aMsU ]17]

1
qUM PkIr hYx so (PkIrI) dI swr hI jwNdw hYx[
2
qyry mq dw GuMGt dUr ho jweygw[
3
(gulwbrwie ny) guaw lIqw[
*
ivSyS hwl leI dyKo rws 2 aMsU 35 aMk 8 qox 47 qzk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 149

18. [iszK rIC]


17<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>19
1
dohrw: SRI siqgur srbzgÎ siB, DIr, ikRzqgÎ ibswl[
kriq anûd puir mihÀ anÀd, drsihÀ drSn jwl+ ]1]
cOpeI: sihj suBwiek gur srbzgÎ[
SoBiq bYTy huqy ikRqzgÎ[
eIKd2 iszK pws prvwriq[
chUM Er cwmr br Fwriq3 ]2]
mhW pRkwSiq buziD iblûd[
jn qwrin mihÀ pUrn cMd[
pdmpzqR sI aWK ibswlI[
fory sihq aMq mihÀ lwlI4 ]3]
qICn hYx ktwKÎ bf eICn5[
cMcl jnu KMjn dy sICn6[
mhW Audwr mukiq lO dyiq[
hyriq dwsin duK hir lyiq ]4]
ikiqk kwl jib bYih ibqwXo[
ly iek rIC klûdr awXo[
mhWblI bf dyh akwrw[
kYDOx jwmvMq dyh Dwrw ]5]
siB aMgin pr bwl ibswlw[
BUr brn7 nK BUr krwlw[
Poir nwskw rzjU pweI[
crm klûdr qn lptweI8 ]6]
lkutI hwQ frwvin kwrn[
1
(qy) kIqy (Aupkwr) L jwnN vwly[
+
drsih dws inhwl[
2
QoVy ijhy[
3
Juzldw hY[
4
nyqRW dy kony vl fory dI lwlI hY, (kml pzqI dy lwl fory) nwl Aupmw dy rhy hn[
5
nyqRW dy[
6
mwnox mmoly L dyxdy hn isziKaw[
7
BUrw rMgw[
8
qn L klûdr ny cmVw lpyitaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 150

jbih idKwie krih BBkwrn[


SRI siqgur kI idRSit agwrI[
lgÎo idKwvin iqh bl BwrI ]7]
kuSqI lgy krin bl Dry[
kib AUpr hovihÀ kib qry[
ieq Auq iPrq bIc mYdwn[
bfy Sbd ko kriq BXwn ]8]
duih pg pr Bwlk1 huie Kro[
awps ibKY aMk lY Bro2[
ies pRkwr bhu Gol idKwXo[
iszKÎ iblokiq khiq sunwXo ]9]
‘ies Bwlk ko bfo akwrw[
nihÀ as pUrb kbih inhwrw[’
cmrdwr kIrqIaw nwm[
TWFo cOr kriq aiBrwm ]10]
KoVs brs awrbl jWih[
Bwlk ipKiq hrK Aur mWih[
khiq BXo ‘dIrG ies dyih[
ikm gih lInis ieh duK dyh3? ]11]
ko aG kir aYsI giq hoeI?
SRI siqgur ibn lKY n koeI[’
siB iszKn mihÀ krunw swgr[
qib muskwviq khÎo Aujwgr ]12]
‘Bo kIrqIaw! Aur liK awp[
pRQm jnm mihÀ ieh quv bwp[
aG bf, Bwlk dyh BXo hY[
ghÎo ienhuÀ ky bsI iQXo hY’ ]13]
kIrqIaw smyq isK qhW4[

1
irzC[
2
jzPI pweI[
3
ies duK dyN vwly L[
4
kIrqIey ny AuQy (hwZr) iszKW sNy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 151

mwnÎo suniq acMBw mhW[


hwQ joir kir ibnY sunweI[
‘SRI siqgur ieh khW alweI? ]14]
ipqw awp ky pws sdIv[
mm ipq rhÎo syv kir QIv1[
sMgiq kI ardws krMqw[
jo pRSwid huie so brqMqw ]15]
rhiq hZUr kriq inq syvw[
nOmy pwiqSwh gurdyvw[
krÎo hZwrin ko klÎwnw[
iqn ko syviq rhÎo mhwnw ]16]
jy iqs ko aYsy Pl BXo[
mwnuK qn qy Bwlk iQXo[
iqs gur ky spUq ho awp[
syviq huqo ijnhuÀ mm bwp ]17]
so Bwlk qn Bw iem BnÎo[
muJ ko bMdr chIXiq bnÎo[
rwvr kI syvw Pl aYsy[
mwnuK lKihÀ krihÀ qib kYsy ]18]
AuØzqm pd mukqI lO jwie[
cwhiq nr so syvk hoie[
jy pRwpiq huie Pl ibpRIq[
nihÀ syvihÀ qum ko fr cIq ]19]
iszKn gn qy awSRy aho[
ko kwrn Bw? SRI gur! kho[
isK gurdws nwm ies kyr2[
rwKhu jihÀ kihÀ lwj Gnyr ]20]
XW qy krunw krhu sunwvhu[
punihÀ jUin duK qy Cutvwvhu[
awSY siB iszKn ko aOr n[

1
syvw krdw hY sI[
2
iszK bI sI qy nwm bI ies (myry ipqw dw) gurdws sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 152

qum ibn SRyX pwie ikq TOr n’ ]21]


SRI siqgur qib srb sunweI[
‘qoih ipqw iem jUnI pweI[
pMcWimRq awXo gur pwsw[
quv ipq ny kir kY ardwsw ]22]
brqwvin lig sMgiq mWhI[
sny sny dyqy siB pwhI[
guV lwdy gwfy mihÀ koie1[
qihÀ mwrg awXo cil soie ]23]
gur Auqry suin kY isK kwn[
iek BylI ly kir inj pwn[
Dir awgY drSn guru krÎo[
nmo kriq avnI isr DrÎo ]24]
pun AuiT clÎo sMBwrin gwfy[
mwrg cilqy awie ju Cwfy2[
quv ipq qib pRSwd brqwvY[
so isK iqh iFg gw AuqlwvY ]25]
DUr pMQ kI ijs pr prI[
bdn SmS DUsr3 siB krI[
bsqRin pr ijs ky rj CweI[
skt czkR pg ibRKB AufweI4 ]26]
qoih ipqw qy jwcin krÎo[
nhIx kCU iqs ky kr DrÎo[
punihÀ inkit huie mWgÎo kunkw[
ijs ky gwFo isdk su mn kw ]27]
muK pwvn qy pwvn5 hoeI[
AuqkMTiq6 XW qy bhu soeI[

1
koeI (iszK)[
2
(ijnHW L) rwh qurdy Czf awXw sI[
3
dwVHI imztI vrgI[
4
gzfy dy phIey qy bYlW dy pYrW ny jo (DUV) AufweI sI[
5
pivzqR[
6
kwhlw pY irhw sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 153

quv ipq ny kir kRoD Gnyrw[


iJrkn kIin iszK iqs byrw ]28]
-rIC bys kirky miq mUVHw[
kÎox siB pr qUM hoiq arUVHw[
pry rhO TWFo, kÎox awvihÀ[
bhu boliq kÎox rOr mcwvihÀ- ]29]
iem suin kY isK huie mn BMg[
avnI hyriq bRIVw1 sMg[
lGu kn prÎo2 AuTwXo iCq qy[
awnn mihÀ pwXo gur ihq qy ]30]
vwihgurU ko ismrn kir kY[
quv ipq ko idX sRwp Aucir kY[
-gur iszKI ko lyS n qoih[
abih srIr rIC ko hoih- ]31]
3
gXo Auqwiel skty imlÎo[
kry swQ, so awgy clÎo5[
kyiqk idn bIqy ipq qoih[
bX pUrn qy imRqu bis hoih ]32]
amuky prbq Bwlk BXo[
huqo alp hI ien gih lXo[
isK ko sRwp inPl kÎox jwey[
ijn ky icq gur crn itkwey*’+ ]33]
suniq acMBo mwnÎox siBhUM[
hwQ joir iqh suq kih qib hUM[

1
lÜjw[
2
(kVwh pRSwd dw) inÜkw ikNkw ipaw sI[
3
CyqI nwl igaw qy gifaW L jw imilaw, (gzfy) nwlo nwl krky Auh agWh L clw igaw[
*
pw:-jwciq gur pRSwid SrDwey[
+
gfy vwlw iszK isdkvwn ‘DÎwn iszD’ iszK sI[ Aus ivc eykwgRqw dw kmwl sI qy vwk
szqw eykwgR iczqW ivc huMdI hI hY[ ‘pRB jI bsih swD kI rsnw’[ pRSwd vrqwAuN vwlw syvw
qW krdw sI pr ‘DÎwn iszD’ purK nhIx sI qy qmoguNI ibRqI ivc sI, qy Aus ny nwhk
DÎwn-lIn iszK dw mn BMg krn dw dUSn kmwieaw[ kiv jI dw awSw ieh jpwdw sI ik
syv krn vwilaW dw icMq inûmRqw qy SrDw ivzc cwhIey qW syvw sPl huMdI hY[ syvw kridaW
jo mn ivc hMkwr AupjN dyNw hY so syvw dw Pl pRwpq nhIx hoN dyxdw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 154

‘rwvr BnI bwq siB nIkI[


aib giq krIey inj isK hI kI ]34]
piqq pwvno nwm qumwrw[
doS anyk ibdwrin hwrw[
ikRpw idRSit qy jUn Cutwvo[
aib AuØzqm giq ko phuMcwvo’ ]35]
qib ikRpwl ny iek isK Byjw[
‘lyhu mol ko Bwlk dy jw[’
suniq klûdr ny qib khÎo[
‘ieh sm rIC apr nihÀ lhÎo ]36]
ies ky swQ kmweI myrI[
lyhuÀ puirin1* qy iBzC GnyrI[
moih rjqpn do sY dyhu[
qO Bwlk ko rwvr lyhu’ ]37]
‘eyqy hI idhu’ siqgur khYx[
syvk gXo koS jihÀ ahY[
ly kir gXo dyin iqs pwhI[
iPrÎo2 klûdr, ly qib nWhI ]38]
‘khiq BXo mY lyAux Gnyry[’
hit isK BwKÎo gurU agyry[
‘nih aib lyiq khY kuC aOrw[
krÎo mol nihÀ mwnihÀ bOrw’ ]39]
qib gur BnÎox ‘lyhu iqs CIn[’
suin iszKin AuiT qYsy kIin[
awin hZUr Kro kir dIin[
iek sQwn bMDwvn kIin ]40]
dÎos ibqIqÎo jwmin3 Cwvw[
BeI pRwiq siqgur Purmwvw[

1
SihrW qox[
*
pw:-Grin[
2
(awpNy bcn qox) iPr igaw[
3
rwq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 155

‘sO ko pMcWimRq kirvwvhu[


suc sox SIGR krhu lY awvhu’ ]41]
ruicr bnwXo awnÎox pws[
Kry hoie kInis ardws[
SRI siqgur lY ky inj pwn[
pMcWimRq eIKd1 kir Kwn ]42]
sIq pRswid rIC ko dXo[
jib muK mihÀ so pwviq BXo[
gXo Audr mihÀ qqiCn mrÎo[
sRwp pwp siB hI prhrÎo ]43]
Auqm giq ko pRwpiq hovw[
iszKn siBin acMBo jovw[
‘DMn DMn siqgurih’ bKwnihÀ[
‘apnI giq qum awpy jwnihÀ+’ ]44]
ieiq SRI gur pRwqp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘iszK rIC’ pRsMg brnnû
nwm aStdSmo aMsU ]18]

1
QoVw[
+
ies swKI ivc AupdyS ieh hY ik kRoD vs hoky isK L iksy gurmuK dw inrwdr nhIx krnw
cwhIey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 156

19. [gurU jI dI vIr rsI inÜq ikRXw]


18<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>20
dohrw: ies pRkwr SRI siqgurU, goivMd isMG sujwn[
bl juiq vDih srIr bf, krihÀ nrin klÎwn ]1]
cOpeI: awXuD ibzdÎw khu azBÎwsihÀ[
apr skl hI gyrihÀ pwsih[
vihr jwie DirvwieÀ inSwnw[
krihÀ clwvin Dnu qy bwnw ]2]
iQr bIrwsn hoie clwvihÀ[
kib TWFy hiq lÜC igrwvihÀ[
kbhuÀ kuvwdw1 aYxcin krihÀ[
ijm BujdMf aiDk bl DrihÀ ]3]
sunihÀ ipqwmy kI2 vifaweI[
pry jMg bf Bt smudweI[
dIh kTor srwsn DwrihÀ[
SzqRü anykin qy kir pwrihÀ3 ]4]
kMk pMK lig moitX kwnw[
KprymuKI4, bfy kir bwnw[
ijn ky awgy arÎo n koeI[
keI bwr bf sMGr hoeI ]5]
sunihÀ cOp icq aiDk vDwvih[
kwrIgrin hZUr bulwvihÀ[
dy dy sIK GrwvihÀ Kpry[
iesI rIiq gn awXuD apry ]6]
syly5, sWgn, Bwly Bly6[
kwrIgr ly ly gn imly[
hyir hyir SsqRn hrKwvY[

1
kmwn jo krVI nw hovy, ksrq krn vwlI kmwN[
2
Bwv SRI gurU hir goibMd jI dI[
3
pwr kr idMdy sn[
4
qIr cOVy Pl vwly[
5
nyjy[
6
cMgy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 157

bKSS Dn kI aiDk idvwvYx ]7]


suin suin jsu awvihÀ nr Gny[
awXuD arpiq hYx anigny[
bIr smIpI1 bKSn krYx[
ghy2 su hrK irdy bhu DrYx ]8]
kwrIgrin itkwvihÀ ibRMdy[
GrihÀ anyk ibDwn iblûdy[
idnpRiq hI smwj ibrDwvihÀ[
rwKihÀ cwkr jy iFg awvihÀ ]9]
ikiqk dyg qy acihÀ ahwrw[
ikiqk rsq ly krihÀ guZwrw[
Dn kI dyiq nOkrI iqnY[
jy inq rihiq bIr rs snY ]10]
hXin arUFihÀ vihr isDwrihÀ[
ibRq aKyr krihÀ mud DwrihÀ[
imRgn Dvwie QkwvihÀ jbY[
Gyir Gyir sr mwrihÀ qbY ]11]
ko quPMg ko Coriq hny[
sIKihÀ SsqR pRhwrin Gny[
ko ikRpwn qy krih sMGwrn[
ko qomr BRmwie prhwrin ]12]
iSkry, jurry, bwj ru sÍwn[
ien qy krihÀ aKyr mhwn[
hX arUiFby ibzdÎw Pyrin3[
aiDk DvwvihÀ, PWDihÀ pRyrn4 ]13]
Cwl ibswl alp kirvwvihÀ[
bwgn5 ky anuswr BRmwvihÀ[
krihÀ kuMflwkwr ibswly[
1
(gurU jI) nyVy bYTy bIrW L[
2
(bIr) lYky (SsqR)[
3
(GoVy dy) Pyrn dI ivdÎw[
4
Cwl mrvwAuNI[
5
vwgW dy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 158

pltihÀ qurq Purq kr nwly ]14]


punih atyrn kI ibiD pRyrn1[
hyqu clwkI iPr iPr Pyrin[
idn pRiq bhu iblws gur krYx[
ipiK isK sMgiq iem Aur DrYx ]15]
-rIiq ipqwmy kI AurDwrI[
ibiD sMGr kI skl sMBwrI[
ieh GwlihÀ SzqRüin Gmswny[
awXuD ibzdÎw mihÀ svDwny ]16]
jQw cirzqR iqnhuÀ ky suny[
qQw ienhuÀ mYx peIXiq Gny[
kRWiqmwn bf rUp pRkwSih[
huie pRsMn bKsiq suKrwsih ]17]
ijn kI rIJ KIJ ibn myGU2[
nwsihÀ ibGn aGn ky EGU3-[
awie dUr qy drSn krihÀ[
pun Gr ibKY pÎwn inq DrihÀ ]18]
gur mUrq sUrq br cwrU[
brnOx mYx aib iqsI pRkwrU[
jy isK suin suin krYx DÎwn[
cwr pdwrQ pRwpiq pwn ]19]
pd aribMdY imRdul minûdy4*[
aruN brN iqn crN+ mukMdy5[
6
ijn iszKin ky mn anurwgy[

1
sUq dy atyrn vWg[ GoVy L pRrydy hn[
2
ikRpwlqw qy gusw KwlI nhIx jWdy, Bwv iksy qy rIJNw qy KIJNw suK qy duK dw asr kr
jWdw hY[
3
smUh pwpW dy ivGn[
4
kml vrgy koml[
*
pw:-milûdy[
+
pw:-jn Srn[
5
lwl rMg hY iqnHW (gurU jI dy) mukqI dwqy crNW dw[
6
dohW crnW L jo lgy (so mn) lwl ho gey Bwv lwl vWg amolk ho gey; aQvw ikRq ikRq
ho gey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 159

Bey lwl lwgy jug pwgy6 ]20]


nK suMdr SoBiq iem Kry[
jnu lwlI pr hIry Dry[
eyfI komlu bRqlwkwr1[
jnu Pl kohr2 lwl Audwr ]21]
3
qruvw ibRCyq AUrD aYsy[
kmT pIT huie koml jYsy9[
suimil aWgurI sUDI sohYx4[
duiq pzlv kI ijnu mn mohY5 ]22]
SuBiq pgin pr gulP6 Aucyry[
ijn mo SuB lÜCn siB hyry[
jugl jMG jwnU7 idF hoey[
mnhuÀ Ej ky QMB Kroey ]23]
Audr s-iqRvlI8 suMdr sohiq[
nwiB gMBIr idpq icq moihq[
bwhu ajwnu su arlw mwno9[
SuBiq krI kr blI mhwno10 ]24]
idpq pRcMf bfy BujdMfM11[
mnhuÀ bzjR ky ieh jug KMfM[

1
golwkwr[
2
kOxhr = qumyx dI jwqI dw iek Pl jo pzk ky lwl ho jWdw hY ijs L kiv azfI dI lwlI
nwl Aupmw idaw krdy hn, XQw ibhwrI:-kOxhr sI eyfIn kI lwlI dyK suBwie[
3
AuxglIaW dI awikRqI qox pYr dI ipT aYAux AucI hY ijvyx kCU dI ipT, (pr Auh krVI huMdI
hY qy ieh) koml hY[ [qruvw = pYr dI ipT[ sMs:, ibRkS = Auh awkRqI Xw imldI juldI
Skl jo iksy mUl qox SwKW hoky inkly][ (a) qruvw dw arQ aksr ‘qlI’ ligaw krdw
hY, qd ‘qruvw ibRC’ dw arQ ‘qlIaW L Fk lYN vwlw QW’ lÜg skdw hY, murwd Auho hoeI
= pYr dI ipzT, jo aYAux AuØzcI hY ijvyx kzCU dI ipzT huMdI hY[
4
imlIaW hoeIaW AuxglIaW iszDIaW (aYAux) soh rhIaW hn[
5
ijnHW dI krUMmlIaW vrgI suMdrqw mn L moh rhI hY[
6
igzty[
7
gofy[
8
pyt qy qRY vl dI ryKw[
9
bwhvW goifaW qk azl vrgIaW Bwv gol qy lûmIaW hn [sMs:, arul, = azl, lokI][
10
mhwn blI hwQI dI suMf vWg SoBdIaW hn[
11
fOly[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 160

awXuq CwqI aiqSY gwFy1[


mnhuÀ kpwt2 kTn irpu3 TWFy ]25]
quMg iskMDn qy jug CYlû4[
ijm ikRKcr sUno bf bYlû5[
mukqw mwl ibswl AujwlI[
gol mol bf ky duiq SwlI6 ]26]
icbk7 cwru chuÀ igrd suhwviq[
Pl rswl nUqn8 jnu Bwviq[
aDr imRdul SuB lwl ibswlw[
hIrin pMkiq dMq Aujwlw ]27]
muskwviq idKIaiq dmkwviq[
sMpt ibzdRm klI lKwviq9[
suMdr dIpq jugl kpolû10[
mukr mwr ky mnhuÀ amolû11 ]28]
iqn pr kuMfl foliq Jlkiq[
rqn jvwhr qy br flkiq[
muK mMfl jnu cMd aKMfq12[
kml pRPuzlÎq duiq bf mMfiq13 ]29]
mDur mDur Gn Duin14 SuB bwnI[

1
qkVI[
2
qKqy[
3
SzqRÁaW (leI)[
4
dovyx moFy AuØzcy hoN qy suMdr hn[
5
ijvyx rwKI rihq KyqI KwN vwly bYl dw (moFw) vzfw huMdw hY[ [SUn = KwlI, Bwv rwKI
rihq][ (abYl dI suMn qox bI Bwv bYl dI bMnH lY lYxdy hn[ (e) SuD pwT jwpdw hY ‘bMnH
bYl’ = bYl dw bMn (moFw, kMnW)[
6
SoBw dw Gr[
7
TofI[
8
nvW aMb[
9
guzlIaW dy fby ivc (dMd) PulW dIaW klIaW BwsdIaW hn[
10
dovyx gzlHW[
11
mwnox kwmdyv dy amolk SISy hn[
12
jo Gty vDy nw[ (a) pUrnmwSI dw cMd[
13
Dwrdw hY[
14
bzdl dI DunI vWù[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 161

inj dwsn ko aMimRq dwnI1[


kY duMdiB sur Sbd gMBIr[
boliq mhW Bry rs bIr ]30]
kml pWKrI cwr srIKI2[
aWK bfI jug3 qIKI qIKI[
krunw Bry ktwC4 CbIly[
pltiq* mIn mnhuÀ duiq lIly5 ]31]
cmkiq anIdwr ibn aWjy6[
jnu ktwr kwrIgr mWjy[
jg mihÀ nr nwrI as ko hY[
aiq kTor, ijs ko nihÀ mohYx ]32]
mnhuÀ inpunqw ibiD7 AupjweI[
huqI ijiqk siB lwie idKweI[
ikRpw kriq ijs kI idiS hyrihÀ[
ibn dwmn iqn Twniq cyrihÀ8 ]33]
aiq suMdr SoBiq grbIly9[
rs ko brsiq10 aiDk rsIly[
mnhuÀ lwj ky Bry jhwjw[
cMcl mhW idRMgcl swjw11 ]34]
iBRkutI kuitl kmwn smwnW[
BrÎO Bwg qy Bwl mhwnw[

1
aMmRq dwn krn vwlI[
2
suhNy kml quzl suMdr[
3
dovyx[
4
mtzkw[
*
pw:-pltq[
5
mwno mzCIaW SoBw L ingln leI plt rhIaW hn[ (a) jIkuN pwNI ivc mzCIaW ihTwhW
AuqwhW huMdIaW SoBw idMdIaW hn, ktwC Aus SoBw L BI inglN vwly hn[
6
ibnW surmW pwey dy aNIdwr (azKIaW) cmkdIaW hn[
7
ibDwqw ny[
8
ibnW muzlox dws bNw lYxdy hn[
9
gOrvqw vwly[
10
rs brsw rhy hn[
11
plkW dI bnwvt bVI cMcl hY[
[sMs:, idRg+aMcl = plkW][

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 162

myck iczkÍn1 kys aSyS*[


isr AuSnIk2 suhwie aSyS ]35]
klßI ijgw Zyb ijn Zwhr3[
jbr hoiq jgmgq jvwhr[
srb ibBUKn BUkiq Bwry[
lwgy mol ibswl suDwry ]36]
kMcn ky kMkn Kic hIry4[
jry ruicr kwrIgr cIry[
nvrqny ies BWiq suhwey[
nv gRYh mnhuÀ Bujw lptwey ]37]
brN brN br bsqR hmySM[
pihriq rIiq nvInI bySM[
Cwp ClwXn qy Cib Cwjiq[
gr mihÀ KVg ibswl ibrwjiq ]38]
Dnu ibzdÎw azBÎws krwvYx[
kih kih Kpry qIr GrwvYx[
Dir Dir mwrihÀ dUr inSwnw[
bfy byg qy CUtihÀ bwnw ]39]
cWp kTor khiq binvwvihÀ[
bf bl kir jo aYxcÎo jwvih[
sMbiq eyk ibqy pun khYx[
Dnu dugno idF kr mihÀ ghYx ]40]
jMgI qIr pulwdI Kpry[
kih kih ibRMd krwvihÀ apry[
hyir hyir qIKn bf qIrM[
SRI goivMd isMG gunI ghIrM ]41]
-qurk SqRü gn aMg mJwrI[
mm kr qy pRivSihÀ iks vwrI[
1
kwly qy cIkNy[
*
ieQy spzSt swbq ho irhw hY ik gurU swihb aMimRq imrXwdw qox pihly bI kySwDwrI sn[
2
dsqwr[
3
SoBw ijnHW dI pRgt hY[
4
hIry jVy sony dy kVy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 163

kbhuÀ jMg mihÀ bnihÀ inSMgw[


krox pRhwrin Krn KqMgw ]42]
kib quPMg ko ghYx clwvYx[
mwr lÜC ko qrY igrwvYx-[
iezqÎwidk awXuD azBÎwsI[
idn pRiq siqgur kriq iblwsI ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘gur srUp brnnû’ nwm
eyk AUn ibMsqI aMsU ]19]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 164

20. [qMbU kwblox bNvwieaw[ dUjw ivvwh]


19<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>21
dohrw: kwbl ibKY msMd iek, sMgRih gur kI kwr[
sMmq mihÀ siB awin kir, arpih gur drbwr ]1]
cOpeI: blÞ buÞwrw aru eIrwn[
iezqÎwidk jy dyS mhwn[
siB qy sMgRh ly kir kwr[
keI bwr lÎwXo drbwr ]2]
iek idn gur hZUr mihÀ bYsy[
krÎo ibRqWq sunwviq aYsy[
‘pRBu jI pSmMbr ky forw1[
idzlI piq ihq2 bnÎo bfyrw ]3]
kwbl mihÀ kwrIgr kInw[
kwr ajwieb ijs mihÀ cInw[
hyir ibsUriq mYx Aur lhOx[
-SRI gur Auicq- ibcwriq rhOx ]4]
so piT dIin idlIpq pwsw[
pun kInI mYx mn mihÀ awsw[
-gurU hyqu dUjo binvwvhuÀ[
drb kwr ko3 srb lgwvhuÀ- ]5]
ibnw awp ky hukm n hovw[
-nihÀ bUJy4- ieh sMsw jovw[’
suin klßIDr bwk bKwnw[
‘aib kwbl ko krhu pXwnw ]6]
ijs ibiD ko hoXis br fyrw5[
kÎw kÎw bnih6, kho iek byrw[
pun qYx jwie qÎwr kirvwvhu[

1
pSmIny dw qMbU[
2
nurMgy vwsqy[
3
kwr Byt dw Dn[
4
puziCaw nhIx sI[
5
sRySt qMbU biNaw hY[
6
(Aus ivc) kI kI biNaw sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 165

mn Bwviq Dn qWih lgwvhu’ ]7]


suin msMd kih: ‘pRBo mukMdM!
iek qMbU ibc bnÎo iblûdM[
aink pRkwr bUt aru bylW[
Jwlk lrI* lrkqI gylW1 ]8]
ikq ikq mukqw guzC2 lgwey[
rySm kI forYx qnvwey[
kMcn kls AuqMg suhwey[
qnÎo suFr chuÀ kuMt bnwey3 ]9]
vihr cwnnI cwru cukonI[
mukqw lrI lgI iqn lonI4[
cob su cWdI cwmIkr kI[
aiDk cqurqw kwrIgr kI ]10]
aib rwvr kI awiesu BeI[
sihq knwq jQw ipiK leI[
qQw krwvOx dy kir drbw[
khOx khW, ipiK lIjih srbw’ ]11]
gmnÎox mn Bwviq suin gur qy[
phuÀcÎo kwbl hrKiq Aur qy[
prwrMB5 qqiCn kirvwvw[
chIaiq drb srb phuÀcwvw ]12]
siB dySin qy gur kI kwr[
ly ly deI krin kO qÎwr[
bwr bwr kih krI qgId[

*
Jwlr qy lVIaW
(a) SuzD pwT ‘Jwlr ZrI’ asl ivc hosI, jYsw ik aMk 21 ivc ‘ZrI Jwlr’ awieaw
sI[ aMk 10 ivc kvI jI ny pd lrI mukqw nwl vriqaw hY ies qox sMBwvnw huMdI hY ik
eyQy pwT ‘Jwlr ZrI’ TIk hY[
1
nwl, hyTW[
2
moqIaW dy guzCy[
3
chuM nuÜkrW qy (kls) bNwey hn ijs krky qiNaW (qMbU) sfOl lgdw hY[ (dyKo aMk 21)[
(a) cwr koNW bNwey jwN krky qiNaW sfOl lgdw hY[
4
suMdr[
5
(qMbU bNwAuNw) SurU krvwieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 166

‘ijm qurkySur inkt rsId1 ]13]


iqs qy awCo dyhu bnwie[
gur Gr Dn kI qot n kwie[’
iem bnvwviq Bw bhu kwl[
aiq suMdr siB krÎo ibswl ]14]
awCI rIiq skl bnvwXhu[
chIaiq jyiqk drb lgwXhu[
svwlwK iek sMmq kyrw[
lyiq btorn Dn, kir Pyrw2 ]15]
dÍY sMmq kI jo gur kwr3[
hoiq aFweI lwK ibcwr[
so siB fyry pr lgvwXhu[
bhu cwqurqw sihq bnwXhu ]16]
so Aucvwie anûdpuir awnw[
bhu nr sMg sMBwrin Twnw[
imlÎo awin siqgur pg prÎo[
‘fyrw qÎwr’ invydn krÎo4 ]17]
pun pRBu SRI muK hukm bKwnw[
‘qihÀ lgwie so forin qwnw[
qib hyrihÀgy ijm ieh BXo[
icrMkwl mihÀ lÎwvin ikXo’ ]18]
lgy PrwS lgwvin soie[
qnI knwq cuPyry* joie[
bUty inksy bwß minûd[
Pl PUlin dl ikq aribMd5 ]19]
pun qMbU qwnÎo iqs mWhI[
kMcn kls quMg jug jWhI[

1
phuMcwieaw hY [Pw:, rsIdn = phuMcNw][
2
Pyrw mwr ky[
3
jo gurW dI kwr Byt sI[
4
bynqI kIqI[
*
pw:-mKmlI[
5
ikqy kvl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 167

pSmMbr bhu brn brn ky[


idpihÀ dUr awkwr qrin ky1 ]20]
cwru cukon kls lGu cwr[
idpq mhW duiq gn gulZwr[
vihr ZrI Jwlr JlkMqI[
aMqr mukqw lrI JulûqI ]21]
cWdI sihq su cwmIkr kI[
cob KrI jug GwVq br kI[
cwru cwnNI cmk cukonI[
qnI qwn kir dIpiq lonI2 ]22]
Dn lwgÎo ijhÀ lwK aFweI[
as fyry ko hyir gusweIx[
Bey pRsMn jbih ibc bry[
mwqul aiDk srwhin kry ]23]
‘srb iSromiN qum ijm aho[
iqm ieh jg qy AuØzqm lho[
sunÎo idlySur iFg as gXo[
ies ky sm so bniq n BXo ]24]
apr kOn sik hY binvwie[
ibnw awp ky Skiq n kwie[’
ipCly pihr PrS kirvwXo[
qMbU ky sMg lyX ju awXo ]25]
awin idvwn lgÎo drbwr[
bYTy SoBiq gurU Audwr[
isK sMgiq ar ibRMd msMd[
gwieÀ rbwbI Sbd anûd ]26]
siBihin dyKÎo bnÎo ajwieb[
hrKihÀ irdy, ‘Auicq ieh swihb[’
sMDÎw lig iQr huie hrKwey[
piT rihrws Bog qib pwey ]27]

1
sUrj vWù[
2
bl nwl qwNI geI suMdr cmkdI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 168

suMdr sdn ibrwjy jwie[


Kwn pwn kir insw ibqwie[
siB Ql ibdiq BXo so fyrw[
krihÀ srwhin ijs ijs hyrw ]28]
pun iek idn sRI siqgur bYsy[
isK sur gn mihÀ surpiq jYsy[
bsqR ibBUKn rhy suhwie[
sMgiq neI drs ko pwie ]29]
pun iek sMgiq ikq qy aweI[
aink akorin adBuq lÎweI[
iqs mihÀ KzqRI isK cil awXo[
inj qnujw ko forw lÎwXo ]30]
goq huqo kumrwv aCyrw[
awn anûdpuir kInis fyrw[
suiD SRI gujrI inkt pTweI[
apr nuKw fory mihÀ pweI ]31]
mn mYx mudiq vDweI lyiq[
bsn drb jwck ko dyiq[
drSn dyin hyqu gur awey[
bYiT sBw drbwr lgwey ]32]
siB sMgq mihÀ suiD phuÀcweI[
‘ilhu drSn phuÀchu smudweI[’
suin suin suiD ko siB Auqlwey[
ley akorn ko cil awey ]33]
arpn krihÀ, bMdnw TwnihÀ[
irdy kwmnw bdn bKwnihÀ[
ipiK ipiK pRymI purvn krYx1[
krunw idRSit2 siBin pr DrYx ]34]
hwQ joir KzqRI isK awXo[
‘mYx qnujw dwsI ihq lÎwXo[

1
pUrI krdy hn (gurU jI)[
2
imhrW dI nZr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 169

bnih snwQw1 qumqy soie[


ieh SrDw pUrn mm hoie’ ]35]
suin kir SRI muK qy PurmwXo[
‘aMqihpuir forw phuÀcwÎo[’
dy drSn sMgq ko swrI[
gmny siqgur sdn mJwrI ]36]
SRI gujrI swhw suDvwie[
Auqsv bÎwh iblûd bnwie[
siqgur kO Pyry iPirvwey[
puir anûd mihÀ anÀd vDwey ]37]
jQw jog kul rIiq krweI[
Dn KrcÎo bhu vjI vDweI[
duqI bÎwh klßIDr kyrw[
sMg suMdrI Bwg Blyrw ]38]
ijs kI hoeI bYs ibswlw[
gur pICy jIvI icrkwlw[
ies pRkwr puir anÀd mJwrw[
iblsiq gurU iblws Audwrw ]39]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘fyrw awgvn, bÎwh’
pRsMg brnnû nwm ibMsqI aMsU ]20]

1
Bwv suhwgvMqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 170

21. [rqn rwie dI drSnw leI qÎwrI]


20<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>22
*
dohrw: aib ieh BUpiq kI kQw, khin bnY ies bwn[
gn SRoqw sunIaih skl, bnhuÀ suicq svDwn ]1]
cOpeI: SRI gur qyg bhwdr DIr[
gmny dyS kwmrU qIr[
ibSn isMG inRp kwj bnwXo[
iqs nirMdR ko boil imlwXo1 ]2]
jib ieq aYbo kInI qÎwrI[
psrÎo sujsu jhW kihÀ BwrI[
dyS aswm kyr mihpwlw[
ijs ky puzqR n huie iks kwlw ]3]
kir kir QkÎo aink Aupcwr[
bIq gXo qrunwpn cwru2[
suin kY gur jsu mudiq iblûd[
-jn kI purihÀ kwmnw ibRMd- ]4]
aMqihpuir3 ko ly inj swQ[
imlÎo awie jihÀ siqgur nwQ[
aink akor arp kir Dry[
do kir joir inhorin kry ]5]
suiq aiBlwKw arZ gujwrI[
suin kir siqgur krunw DwrI[
huqI hwQ mihÀ azCr Cwp4[
inRpiq AurU pr5 lweI awp ]6]
khÎo bwk br ko6 qib iqsY[
‘AupjY puzqR qoih Gr ibsY7[
*
pwT ‘iek’ hoNw hY, klm AukweI nwl ‘ieh’ ho igaw jwpdw hY[
1
Bwv kwrU dyS dy rwjy L bulwky ibSn isMG nwl imlwieaw sI[
2
suhNI juvwnI[
3
rwNI L[
4
azKrW vwlI mohr[
5
pzt AuØzqy[
6
vr dw vwk[
7
ibKY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 171

iqs ky isr pr muhr hmwrI[


hÍY hY icMnHiq so bX swrI1+ ]7]
gur qy ly kir inRp Gr gXo[
iek sMmq mihÀ suq AupjÎo[
aink anûd bjwie vDweI[
bMtÎo drb nrin smudweI ]8]
pRiqpwrÎo ipRX puzqR bfyrw[
kriq pRqIKn icr nihÀ hyrw[
krihÀ dulwrin hrKiq hoey[
gur js AucrihÀ dMpiq doey ]9]
spq brK ko bwilk BXo[
bYs aMq qy inRp mir gXo[
mwq rhI jIviq pRiqpwrw[
qib inRp suq inj surq sMBwrw ]10]
dÍwdS sMmq ko jib hovw[
iek idn mukr2 BlI ibiD jovw[
kMGw krih su kysn mWih[
pun jUro bMDn ikX qWih* ]11]
dyKiq mukr ibKY inj isr ko[
iqs pr hyrÎo icMnH muhr ko[
aMgurI sMg, kys kAu twrY[
bwr bwr so Qwn inhwrY ]12]
-nhIx kys, jw my kÎw hyqu3?
lgI cot jib bYs acyq4[
kY ibsPot5 inksÎo hoie-[
1
swrI awXU[
+
ieqnw pRsMg ipCy nOvyx pwqSwh jI dy pRsMgW ivc aw cuzkw hY, dyKo rwis 12 aMsU 11 aMk
4 qox 45 qk[
2
SISw[
*
ies qox pqw lgw ik nwvyx gurU jI dy vr nwl hoieaw iszK kySwDwrI hY[ gurU jI ny awgÎw
kIqI hoNI hY[
3
kys Augy nhIx (icMnHq QW AuØzqy) kI kwrn hY[
4
CotI Aumry[
5
PoVw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 172

iem sMsY inRp nûdn koie1 ]13]


pigXw bMDiq kriq ibcwrn[
-jnnI jwniq huie ies kwrn-[
iem mn Twin pXwno kIin[
ijh TW aMqihpuir awsIn ]14]
inkt bYiT kir bUJI qhW[
‘isr mYx icMnH, hyqu2 ies khW[
lgI cot kY Bw ibsPot[
kys n jwmy kOny Kot?’ ]15]
suin rwnI siB khÎo ibRqMq[
ieq awey siqgur BgvMq[
qor ipqw gmnÎox iqin pws[
suq bWCq kInis ardws ]16]
suin gur muhr hwQ qy lweI[
-icMnHiq suq huie isr, AupjweI3-[
mihpwlk qn lwgI joeI[
qoih sIs pr jwnhuÀ soeI ]17]
qUM jnmÎox gur iszK mhwnw[
isr pr muhr lgy qy jwnw[’
inRp suiq suin kY mn ibsmwXo[
‘ieh qO adBuq hyqu bqwXo ]18]
hy jnnI! so siqgur khW[
ijn mYx SkqI peIXiq mhW[
drSn kirby mn AumgwXo[
ijn ky br qy muih inpjwXo’ ]19]
rwnI khÎo ‘su bYkuMT gey[
gwdI pr iqn ky suq Bey[
jnmy ptNy ngr mJwrI[
bfy hoie jib suriq sMBwrI ]20]

1
rwjy dy puzqR L[
2
kwrn[
3
puzqR pYdw hovygw qy icMnH isr pr hovygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 173

dyS pMjwb huqo iqn kyrw[


iqs Ql jwie itky iqs byrw[
apin dyS qy dUr bfyry[
idiKXiq gmny pMq Gnyry’ ]21]
inRp suq suniq irdy awnûd[
jgI dyiKby cwih iblûd[
iqs idn qy qÎwrI kirvwviq[
vsqu ajwieb ko Kujvwviq ]22]
mslq kriq mMqRIain sMg[
ihq akor ly ikiqk qurMg[
cpl blI ijn byg ibswly[
ZrI ZIn kMcn ky fwly ]23]
adBuq lInis eyk mqMg[
kd Coto nihÀ dIrG aMg[
ijqo rotkw kyr akwr[
suMdr huqo supYd illwr1 ]24]
iqsI supYdI kI SuB DwrI2[
AuqrI qrI3 suMf lig swrI[
isr pir huie kir geI ipCwry[
lWgul mUl qIk iek swry4 ]25]
apr akwr su kwrw swro[
skl aMg suMdr duiq vwro[
pun sIKÎw dy Bly isKwXo[
krih su nr ijm chY krwXo5 ]26]
suMf ibKY gih lyiq mswl[
TwFy krih pRkwS ibswl[
kriq rhiq inRp ky isr cOr[
icr lO Kro pwClI TOr ]27]
1
rotI dy awkwr ijMnw mzQw suhNw icztw sI[
2
lkIr[
3
hyTW[
4
pUC dy muF qzk iekswr[
5
ijvyx nr Bwv mhwvq Aus qox krvwXw cwhy krdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 174

jyiqk qIr clwvin krYx[


bIn bIn iqn awgy DrY[
iezqÎwidk gun ijs mYx Gny[
jbih awie kir iqs iFg Bny ]28]
as adBuq suin mihpq nûd[
muK mWgÎo Dn pTÎo iblûd[
gur ihq hrKiq hÍY kir lIno[
isqw iGRqwid Kwn kO dIno ]29]
dUr dyS qy ey mMgvwiev[
cwihiq icq siqgurU irJwiev[
pMcklw iek SsqR ajwieb[
qÎwr krwXhu arpin swihb1 ]30]
rhy gwqry bnÎox ikRpwn[
qIKn Dwr krih irpuhwin[
kl dwby brCI huie jwie[
snmuK air ky hqih bgwie ]31]
pun kl dwby bnih qmWcw[
gulkw fwir hqih rN mwcw2[
qIKn pun ktwr bn jwie[
irpu iFg phuÀcy Audr Dswie ]32]
pun iek cOkI leI ajwieb[
krin pRsMn siqgurU swihb[
jib ies kI kl dwbin krYx[
puqlI cwr inkis qihÀ iQrYx ]33]
cOpr ko ibCwie iqn awgY[
fl ko gih so Kylin lwgYx[
pun lInis iek jwm ktorw3[

1
arpn leI swihbW L[
2
juzD dy micaW[
3
pÎwly vWgU biNaw hoieaw ktorw [Pw:-jwm[ jo aksr cWdI dw huMdw hY, pr ‘jwmy jm’ dy
Bwv vl ieSwrw jwpdw hY[ jmSYd pwqSwh ny iek pÎwlw bNvwieaw sI ijs ivc ZmIn
asmwn dy nkSy awid jo cwhy dyK lYxdw sI, iesI qrHW ieh ktorw bI kuC qilsmI bnwvt
dw sI][

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 175

ien ihq drb idXo nihÀ Qorw ]34]


iezqÎwidk vsqU smudwey[
ruicr1 ibBUKn Kciq Grwey[
bhu aMbr bhu ibiD ky lIin[
cilby ihq qÎwrI inj kIin ]35]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘inRp pRsMg’ brnnû nwm
eyk ibMsqI aMsU ]21]

1
suMdr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 176

22. [rqn rwie gurU jI dy hZUr]


21<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>23
dohrw: sÎwnI jnnI sMg lY, kCuk bwhnI swQ[
Dir SrDw mwrg prÎo, inRp suq drSn nwQ ]1]
cOpeI: SuB miq cqur cOxp icq jgI[
-kib gur drsox pRIqI lgI[
bMdn kir bYTOx pg pws[
sunOx kbih gur bwk iblws ]2]
swrd cMd bdn kI Erw1[
locn krOx ckorin jorw[
SRvn putn qy aMimRq bwnIx[
pwn krOx mYx aiq suKdwnI- ]3]
icqvY2 bYTiq AuTiq clûqw[
suin gur mihmW Aur hrKMqw[
sny sny gmniq liK dUr[
inj dl nrin dyiq suK BUr ]4]
jn pMjwb dyS ko imly3[
gur suiD iqs kO bUJiq Bly[
‘iQq anûdpuir ngr’ sunwvY4[
‘sMgiq drs hZwrhuÀ awvY’ ]5]
idn pRiq kUc kriq mg awviq[
sirqw ibRMd AulûiG Auqlwviq[
pun gRwmn kO ipiK ipiK Corw[
clÎo awie siqgurU kI Erw ]6]
sursir qrI, AulûGI jmnw[
ijn ky mzjn qRwsd jm nw5[
cliq anûdpurw inXwrXo[
puzqR mhIpiq ko hrKwXo ]7]
1
srd ruq dy cMdRmW rUpI muK vl[
2
Xwd krdw hY[
3
pMjwb dyS (dw) jy koeI awdmI iml pvy qW[
4
(Auh pMjwb vwsI suNwvy ik gurU jI) awnûdpur ngr ivKy itky hoey hn[
5
fr nhIx dyxdw jm[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 177

rwKy puSt qurMgm swry[


iqm kuMcr BI qn bl Bwry[
swQ asUdw1 lSkr Bly[
sny sny bf mwrg cly ]8]
squzdRv qIr awin kir hyrw[
nyqR quMg ko sYl bfyrw[
phuMcy gur puir ipiK SuB Qwn[
jihÀ CwXw rmNIk mhwn ]9]
isvr krÎo qMbU lgvwey[
suD ihq SuB nr qbih pTwey[
siqgur pOr jnwie ibRqWq[
‘dyS aswm inRpiq ko qwq ]10]
gur ko isK drSn ihq awXo[
SrDw Dry BwAu aiDkwXo[’
pOrdwr cil gXo hZUr[
arZ guZwrI sihq ShUr2 ]11]
suin klßIDr hukm bKwnw[
‘gur Gr qy idhu dyß mhwnw[
iqRN dwnw iGRq sqw inhwrI[
dyhu qurMgm jy gj BwrI’ ]12]
awie msMdn ko iqn khÎo[
jib gur hukm siBin hUM lhÎo[
inRp suq inkt myvry gey[
jQw jog ihq KYby dey ]13]
srb rIiq suK pwie Gnyrw[
gurin srwhih sgro fyrw[
chI vsqu qqiCn phuÀcweI[
supiq Bey so insw ibqweI ]14]
sOc Snwn Twin svDwnw[
inRpnûdn aiBlwK mhwnw[

1
suKI [Pw:, asUdw = KuShwl][
2
isawNp nwl [aæ:, SAUr = isawNp][

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 178

pTÎo muswihb siqgur dÍwry[


‘rwvir drSn cwih Audwry ]15]
nIT nIT kir insw ibqweI[
imlÎo chiq hOx pir SrnweI[’
suiD klßIDir iFg phuÀcweI[
suin SRI muK qy bc PurmweI ]16]
‘pihr qIsry sjihÀ sucyqw1[
bYTYx drSn dYby hyqw[
imlhu awin kir purhu iBlwKw[
suDrY jnm BwAu as rwKw’ ]17]
gXo isvr mihÀ inRpiq sunwXo[
hrKiq muK pMkj ibkswXo[
krÎo hukm ‘hwQI iSMgwrhu[
jl qy ml kir rMg inkwrhu’ ]18]
ZrIdwr br mÞml JUl[
lgy ibRMd jWbUnd PUl[
isr pr Jwlr Jlkiq ZrI[
ikq ikq lrkiq mukqin lrI ]19]
AuGrÎo Bwl supYdw Bly[
SÎwm brn siB qn pr mly[
js kd qs hI dsn2 suhwey[
hwtk cUVy rUV cVHwey3 ]20]
cWdI ky isMKl4 Girvwey[
cwr pgn mihÀ rhy suhwey[
iqm hI kry qurMgm qÎwry[
jry ZIn jWbUnd fwry ]21]
SsqR pMckl, cOxkI cwrU[
jwm ktorw SuB duiq vwrU[

1
Bwv iqawr briqawr hovWgy[
2
dMd[
3
sony dIaW cUVIaW dMdW qy suMdr cVHweIaW hoeIaW[
4
sMgl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 179

kMkn kMcn bzjR1 jrwey[


bhu bnwv ky bsqR bnwey ]22]
qÎwr krI iezqÎwid akor[
arpin SRI gur ihq kr joir[
bsqR ibBUKn mol Gnyry[
pihrin qn siqgur iqs byry ]23]
sicv sYn siBhUM SuB bny[
bsqR SsqR Dir jy mul Gny[
iem qÎwrI kirqy siB rIiq[
qIn pihr gÎo bwsur bIq ]24]
iqs iCn awie myvrw gXo[
BUpiq swQ BwKqo BXo[
‘sBw ibKY Bw gur awgvL[
isK Aufgn mihÀ sis2 gun BvL ]25]
bYTy pwvin drSn hyqu[
sMgiq skl mnorQ lyiq[’
rqnrwie suin hrKiq BXo[
‘ly siB clhu’ hukm kir dXo ]26]
bsqR ibBUKn gn dInwr[
ly kir gmny Bir Bir Qwr[
apr vsqu siB kry agwrI[
ngn pgn inRp clÎo ipCwrI ]27]
sicv suBt inj swQ imlwey[
gmny mwnv hÍY smudwey[
pOr sBw ko qihÀ cil awXo[
hwQ joir kir sIs invwXo ]28]
aMqr pRivSy isr kir nIvw[
vwihgurU kih Bwv aqIvw3[
ipKI dUr qy gur kI mUriq[

1
hIro[
2
cMdRmW rUp[
3
bhuq hI ipawr (nwl)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 180

bYTy mnhuÀ cMd kI sUrq ]29]


JUliq klßI dmkiq moqI[
ijgw bÀDI hIrn duiq hoqI[
cmr Furiq hY bwrMbwrI[
iQry suhwviq sBw mJwrI ]30]
jnu dyvn mihÀ ibSnu ikRpwlw[
gÎwn inDwn mhwn Aujwlw[
qUrn kriq prÎo pg jweI[
skih nhIx pun sIs AuTweI ]31]
ikRpw idRSit qy gurU iblokw[
‘AuThu BUp! suDry jug lokw[’
mwin bwk ko sIs AuTwXo[
bYTÎo snmuK pRym vDwXo ]32]
kuSl pRSn SRI siqgur kIno[
hwQ joir iqn siB kih dIno[
qib mMqRI kr joir bKwnw[
‘bfy gurU1 phuÀcy iqs Qwnw ]33]
rwjw rwm2 imlÎo mihpwlw[
kIin bynqI iem iqs kwlw[
-jqn kry AupjÎo nihÀ bwilk[
bKShu awp rwj ko mwilk- ]34]
ikRpw krI gur muhr lgweI[
dXo puzqR ieh, bjI vDweI[
iqs qy icMnHiq isr ies kyrw[
drpn mihÀ dyKÎo ijs byrw ]35]
siB pRsMg jnnI qy sunÎox[
anÀd Aupwie awvno BnÎo[’
punih Aupwien kIin jnwvin[
pRQk pRQk siB krÎo bqwvin ]36]
pRQm mqMg ajb idKrwXo[

1
Bwv SRI gurU qyg bhwdr jI[
2
rqn rwie dy ipqw dw nwm hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 181

ijh sm duqI n jg mihÀ jwXo1[


pMc qurMg agwrI kry[
kMcn ZIn ijnhuÀ pr pry ]37]
SsqR ibBUKn bsqR Gnyry[
SsqR Dry siqgurU agyry[
dyKiq KuSI ibswl deI hY[
-suK pRwpiq- ardws BeI hY ]38]
BXo inhwl KuSI kO lyX[
drSn dyKiq anÀd DryX[
bhu aswm dySn kI gwQw[
bUJiq rqn rwie ky swQw ]39]
sicvn sihq bKwnihÀ qYsy[
klßIDr ky ruÞ huie jYsy[
dyS ru apno srb ibRqMq[
krÎo sunwvin gur BgvMq2 ]40]
Kt Gtkw lig bYTy rhy[
rqn rwie aru gur mud lhy[
gj ky gun brnn bhu kry[
‘sICiq bfo kihn anusry3 ]41]
ijm cwhhu pRBu jI kirvwvhu[
inq dyKhu prKhu hrKwvhu[
pMcklw ieh SsqR ibswlw[
krih kwj bhuqy rN kwlw ]42]
brCI, jmDr, KVg, qmWcw[
chO su kro ros rN rwcw[
duSmn hqhu dwv js hoie4[
ies qy bic kY jwie n koie ]43]
ieh cOkI pRBu ajb ibswlI[

1
nhIx pYdw hoieaw[
2
gurU jI L[
3
isiKaw hoieaw hY qy awKN anuswr (kMm krdw hY)[
4
ijho ijhw dwAu hovy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 182

siB kI sYl kIjIaih kwlI1[


bfy jqn qy vsqu mMgweI[
muK mWgÎo idXo mol pTweI ]44]
dUr dUr qy suin suin awCI[
hyqu awp ky arpin bwCI[
sdw dws mYx siqgur Gr ko[
iszKI bKShu dy kir br ko ]45]
suniq mhwqm2 AupjÎo pRym[
SRI gur dwqw! dy gur Cym*[
apno jwin Bujw pkrIjY[
crn kml kI pwhul dIjY’ ]46]
ibnqI suniq pRsMn pRBu pUry[
awnI lKI Aupwien rUry[
pRymI hyir KuSI bhu krI[
jnm mrn kI apdw hyrI ]47]
bMdn kir rwjw qib gXo[
ipiK suSIl gur ko hrKXo[
hX gX sOxpy dwsin pws[
‘KYby dyhu inhwrI Gws’ ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘awswm inRp myl’ pRsMg
brnnû nwm jug ibMsqI aMsU ]22]

1
kl L[
2
awp jI dw mhwqm[
*
pw:-SRI gurdwqy jy gn Cym[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 183

23. [rqn rwie dIaW AuphwrW]


22<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>24
dohrw: insw ibqwie pRBwiq BI, Twny sOc Snwn[
gur drbwr lgwie kir, bYTy mudq sujwn ]1]
cOpeI: pTÎo myvVw inRp bulvwXo[
mudiq sicv juiq cil kir awXo[
kir bMdn bYTÎo pRBu qIr[
KVg ispr juiq SuiBiq SrIr ]2]
pRQmY cOkI so mMgvweI[
dwbI kl puqlI inksweI[
cOpr kO ibCwie kir dIin[
fl gyriq Kyliq liK lIin ]3]
pMckwlw pun SsqR mMgwXo[
ksÎo qmWcw pRQm clwXo[
bfo Sbd Bw qoV1 Gnyrw[
-hqih SzqRü nIky- gur hyrw ]4]
pun kl dwby BXo ikRpwn[
qIKn Dwrw idKÎo mhWn[
gih kbZw kr mihÀ pRBu qbY[
ieq Auq kir dyKÎo SuB qbY ]5]
pun brCI kir kY idKrweI[
qIKn anI GnI irpu GweI[
pun jmDr ko iqs qy krÎo[
suMdr pry2 hwQ mihÀ DrÎo ]6]
Kr Dwrw aru anI mhwny[
SzqRü Audr ko Dis kir hwny[
ptydwr3 pun gurj bnweI[
lgihÀ sIs pun bcin n pweI ]7]
siB kl prKiq hrKiq nwQ[
1
jd qoVw lwieaw[
2
suhNI lgdI hY[
3
qlvwr dI muzT vrgI muzT vwlw[ [iek hor gurj hyTox nokdwr huMdw hY] (a) PwVIdwr
guilaweI vwlw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 184

SsqR ajwieb Dir kir hwQ[


bhur qurMgm siB iPirvwie[
imRgn smwn Dvwie kudwie ]8]
jry ZIn jWbUnd kyry[
rqnrwie ko pRym bfyry[
ikRpw idRSit qy ipKihÀ gusweIx[
vsqu ajb awnI smudweI ]9]
punih mqMg anwvin kIno[
suMdr srb iSMgwr nvIno[
SRI klßIDr inkit hkwrw[
JUliq phuÀcÎo Bly inhwrw ]10]
kd mihKy1 sm, sdn anûd2[
iqn idis3 pRyriq suMf iblûd[
pRBU pyiK iqh hwQ lgwXo[
imRdul idlwsw dY TihrwXo ]11]
hit pun gur pnhI jihÀ DrI[
suMf ibKY gih Jwrin krI[
Bly bnwie itkwie agwrI[
ibsmiq sBw iblokiq swrI ]12]
gih siqgur Dnu bwn clwey[
pRyrÎo gj, bIniq qihÀ jwey[
siB iekTy kir suMf mJwrI[
Dry awin kir pRBU agwrI ]13]
cliq cwl cMcl aiq cwrU[
ieq Auq iPriq qurq duiqvwrU[
lGu lGu ikMkn4 gr mihÀ bwjihÀ[
kMcn kwm JUl SuB swjih5 ]14]

1
mihÀ dw nr, Bwv sMFy vrgw kzd[
2
awnûd dw Gr[
3
Bwv SRI gurU jI vl[
4
GuMgrU[
5
ijs Juzl qy sony dw kMm hoieaw hoieaw sI[
(a) sony dw suMdr Juzl.......[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 185

jl ko ly pun suMf pKwrI[


gihvweI iqs mihÀ Bir JwrI1[
jQw dws kr crn Duvwvih[
qQw nIr JwrI qy pwvih ]15]
gur ky pwie pKwrin kry[
pt kO gih pOxCy ibiD Kry[
cmr cwru ko qib gihvwXo[
iQr huie gur pr Bey JulwXo ]16]
jQw dws ly miq kir Pyrih2[
qQw Pukwviq cwmr pRyrih3[
iezqÎwidk ibzdÎw idKrweI[
hrKiq gurU sBw ibsmweI ]17]
huie pRsMn muK bwk AucrÎo[
nwm pRswdI gj ko DrÎo[
‘isqw iGRzq mYdw smudwie[
jyiqk Kwie rhy iqRpqwie’ ]18]
sOxpÎo dwsin ko ieq syvw[
Bey ikRpwl pRBU gurdyvw[
rqn rwie kr joir Aucwrw[
‘sunhuÀ jgq gur rwiq mJwrw ]19]
jÍlq mswl dyihÀ gihvweI[
kriq pRkwS clÎo mg jweI[
sumqvMiq ijm cihih krwvih[
aivlokiq lokin ibsmwvih ]20]
ies ky sm jg lhIaih awn n4[
sihq supYdy SoBiq awnn5[
nihn ngr aru nihÀ iks kwnn6[

1
surwhI[
2
jIkUM dws (= cOr brdwr cOr) lYky akl nwl JulwAuxdw hY[
3
(hwQI) pRyiraw hoieaw[
4
hyr nhIx[
5
mUMh, mzQw[
6
qy nw hI iksy bN ivc hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 186

ikq dyKihÀ jy suinX n kwnn1 ]21]


srb iSromiN rwvr jYsy[
vsqu amol prwpiq qYsy[
jwnI pry kry anumwn2[
surpiq ko gjrwj mhwn3* ]22]
inj qn ko qum ihq pltwXo[
alp akwr biczqR bnwXo[
krin awp ko mudiq bfyro[
awXo Srin lIin ims myro4 ]23]
hyqu irJwvin qumihÀ ibDwqw5[
ikDOx pTÎO ric kir gj gwqw6[
iezqÎwidk kwrn kuC hoieÀ[
nWihÀ q ieh sm duiqX n koie’ ]24]
rqn rwie ky suin SuB bYn[
KuSI kIin gur krunw nYn[
‘SsqR mqMg awid vQu jyeI[
lÎwie ajwieb hm ihq qyeI ]25]
pRym ibswl ahY js qyry[
qs pRwpiq Pl anÀd bfyry[
pUrb jnm huqo gur iszK[
inRp ko idX suK Bog BivzKÎ7’ ]26]
iem kih pd aribMd pKwry[
pwhul deI Bwg ijs Bwry[
vwihgurU inj mMqR idRVHwXo[
Bog moK dw Bly bqwXo ]27]
1
jy kMnIx nhIx suiNaw qw dyKdw ikzQox hY[
2
ivcwr kIiqaW[
3
ieMdR dw (jo) aYrwvq vzfw (hwQI) hY......[
*
pw:-smwn[
4
myry bhwny[
5
ibDwqw ny awp L pRsMn krn vwsqy[
6
hwQI dw srIr[
7
qdox qYL rwjwpny dy suzKW dy Bog BivzKq ivzc idzqy sn Bwv vr idzqw sI ik qUM agly jug
rwjw ho ky suK Bogyxgw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 187

sicvn sihq cmUM nr ibRMd[


ly pg pwhul aiDk anûd[
pRym ibswl iszK huie rwjw[
ikRq ikRq hoXo sihq smwjw ]28]
kriq sujsu ko gmnÎox fyry[
rhÎo anûdpuir idn bhuqyry[
drSn jwie inqwpRiq krY[
bYTih ikiqk kwl mud DrY ]29]
siqgur prcihÀ gj mMgvwvihÀ[
awn kwj iqs qy kirvwvihÀ[
kib puqlIn ibloik qmwSw[
jo kl dwby gyriq pwsw ]30]
kbhUM SsqR ajwieb hyrYx[
bnih apr ibiD jib kl PyrYx[
kbhUM rqn rwie ly swQ[
cFihÀ aKyr ibRzq1 kO nwQ ]31]
bn mihÀ ibcrihÀ imRgin pRhwrihÀ[
iSkry sÍwn bwj Kg mwrihÀ[
kbhuÀ krihÀ kRIVw jl kyrI[
iBrihÀ duidiS qy CIxt GnyrI ]32]
kbhUM awXuD ibdÎw krYx[
qIr pRhwrYx kr Dnu DrYx[
kbhUM ksihÀ quPMg clwvihÀ[
CorihÀ hX pr cFy DvwvihÀ ]33]
qomr Pyir kvwied krYx[
smuK anI2 ijm SzqRÁ mrYx[
ies pRkwr ky aink iblwsw[
krihÀ gurU pUrihÀ siB awSw ]34]
ikiqk idvs lO durd pRswdI3[

1
iSkwr[
2
nok[
3
pRswdI hwQI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 188

iks Ql bMDÎo rih aihlwdI1[


ipiK pRsMn siqgurU mhwnÎox[
gj dwsn ky swQ bKwnÎo ]35]
‘nihn pRswdI bMDin pwvhu[
iem hI Corhu syv kmwvhu[
iPrih anûdpuir jihÀ jihÀ khW[
awpy iQrY jhW ruic qhW ]36]
kyiqk idvs dws rihÀ sMg[
krihÀ ipiKin jihÀ iPrih mqMg[
jib ihl jwie htk qib rhYx2[
dyihÀ Kuawie Kurwk ij ahY’ ]37]
suin gur hukm Coir iPr dInw[
jihÀ kihÀ ibcrih Bw bhu pInw3[
iPrih bjwr ibKY bhu bwir[
bnkn ko kir dyiq ibgwr ]38]
modk awid Dry pkvwn[
jihÀ kihÀ kriq iPriq so Kwn[
aMn awid KYby vQu joie[
ibcriq bdn pwiely soie ]39]
iml bnIeyx siqgur iFg awey[
‘kuMcr krih ibgwr’ sunwey[
‘aOck sOdw kriq bKyriq4[
brjiq brjiq qqiCn gyriq ]40]
srb idvs ibcriq qihÀ awviq[
gn pkvwn Kwie kir jwviq[
frihÀ awp qy hqihÀ n dMfw[
pRyriq ieq Auq Pyriq suMfw’ ]41]
suin klßIDr krI guhwrw5[
1
iksy (iek) QW bMinHaw rhy[
2
jdox ihl jwvy qdox (qusW) ht jwNw (nwl jwNox)[
3
UbVw motw ho igaw[
4
iKMfw idMdw hY[
5
awvwZ idzqI Bwv hukm idzqw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 189

sMg msMdn hukm Aucwrw[


‘ijqk bnk ko huie nukswn[
krih pRswdI jwie dukwn ]42]
so srkwrihÀ1 qy idhu drb[
sMDÎw smY bUiJ lyhu srb[’
sunI binain mn awnÀd AupMnw[
jQw jog gur ko bc mMnw ]43]
sgry puir mihÀ ibcriq rhY[
lok hZwrhuÀ hyriq ahYx[
dUr dUr kI sMgiq awvY[
ipiK adBuq ko siB ibsmwvYx ]44]
rqnrwie rih kyiqk mws[
ipiK siqgur ky aink iblws[
SRI gujrI iFg jnnI sihq[
phuÀcY bwir bwir suK lihiq ]45]
iqm klßIDr kyiqk drSn[
bwir bwir pg pMkj prsn[
apin dyS ihq krin cFweI[
hwQ joir kir jwic ibdweI ]46]
siqgur kih kih bhuq itkwXo[
pun Erk cilbo bin awXo[
aiDk pRym qy inRp nihÀ chY[
huie kir qÎwr bhur puir rhY ]47]
ZrI duSwly ko isrupwAU[
bKSÎo gurU lIin icqcwAU[
khY BUp ‘ijm sunÎo sujsu ko[
krÎo awie mYx qQw drs ko ]48]
siB ibiD qy muJ krÎo inhwl[
hlq Bly ilhuÀ plq ibswl2[’
khÎo n jwie gro Bir gXo[

1
srkwrox Bwv siqgurU jI dy KZwny ivcox[
2
Bwv lok ivzc myrw Blw hoieaw hY pRlok ivzc bhuq Blw (mYL) pRwpiq hovygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 190

crn kml pr isr Dir dXo ]49]


idRg jl sMg pKwrin kry[
gur DIrj dInis mud Dry[
Bgiq gÎwn guriszKI swQ[
bKiSs krI qbih gur nwQ ]50]
jnnI sihq sicv gn sbY[
krI kir nmo pXwny qbY[
nIT nIT kir ibCrÎo rwjw[
ciV kir clÎo smyq smwjw ]51]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘rwjw ibdw hoin’ pRsMg
brnnû nwm qRY ibMsqI aMsU ]23]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 191

24. [rNjIq ngwrw bNvwAuNw]


23<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>25
1
dohrw: gXo inRpq gj ko arip, icqviq gurU ibhwl [
jQw suSIl srUp ko, kriq srwh ibSwl ]1]
cOpeI: purI anûd anûd iblûd[
kriq pRkwSin gurU mukMd[
clI awie jihÀ kihÀ kI sMgiq[
inq nvIn gn bYTihÀ pMgiq ]2]
awieÀ akorin ky aMbwr[
dyS dyS ky qurMg Audwr[
pwie hukm gur ko gn dws[
rhin lgy hrKiq huie pws ]3]
SsqR ghYx azBÎws kmwvYx[
qIr qupk qrvwr clwvYx[
siB jwiqin ky bnihÀ ispwhI[
vDih bIr rs bhu Aur mWhI ]4]
kyiqk krihÀ nOkrI awie[
lyihÀ ruZInw Dn gn pwie[
BeI POj gur sMg hZwrYx[
kih jY kwrw drs inhwrYx ]5]
bKiSS bKSihÀ gur smudwXw[
apno jwin krihÀ bhudwXw[
qIKn SsqRin ko gihvwvYx[
cpl blI hX dyiq DvwvihÀ ]6]
nhIx dmwmw2 dl mihÀ3 cInw[
SRI siqgurU ibcwrin kInw[
-aib duMdiB chIaih binvwXo[
ihq Auqswh bnih bjvwXo ]7]
rhih sdn gur sdw BivzKÎ[

1
gurU jI L icqvdw (rwjw) ibhwl huMdw hY[ (pRym nwl)
2
DOxsw[
3
sYnw ivc[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 192

jihÀ kihÀ rwj krihÀ gn iszKÎ[


swgr lO avnI Ql swrw[
bjih pRqwpI gurU ngwrw- ]8]
iem icqviq icq hukm bKwnw[
‘krhu Grwvin dIh inSwnw1[
nIky kwrIgr ky pws[
jo siB ibiD qy awnih rws’ ]9]
nûd cMd ly awies gXo[
Girby hyqu hkwriq BXo[
khÎo gurU ko qWih sunwXo[
kir ibcwr SuB loh mMgwXo ]10]
jyiqk Griq Griq rih jwie[
iqsqy cOgun lIin qulwie*[
buh nr lgy Grin qqkwlw[
huqy sujwn bnwie suFwlw2 ]11]
donhu dOr3 qÎwr kir lÎwey[
ruicr hyir siqgur hrKwey[
drb ibswl bKS kir dIno[
miFby hyqu hukm qib kIno ]12]
skl msMdn jib suiD pweI[
icqihÀ ibcwr* kriq smudweI4[
-sYn skyliq5 idn pRiq BwrI[
SsqR qurMgn sox ihq DwrI ]13]
abih gurU duMdiB GirvwXhu[
jib ies dyS ivKY bjvwXhu[

1
BwrI ngwrw[
*
lohw grm krky GVidaW nwlox sV Fih ky Gtdw hY ies krky bhuqw lIqw[
2
suhNw[
3
lohy dy do czkRwkwr ihzsy ijnHW L joVky vfy kVwhy vWùU bN jWdw hY qy Auqox Pyr cmVy nwl
mVHdy hn[
*
pw:-icMq ibMld[
4
iczq ivc swry ivcwr krdy hn[
5
kzTI krdy hn (gurU jI)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 193

BImcMd kihlUrI rwjw[


ijh smIp bf sYn smwjw ]14]
pRQm huqo gmnÎo ikq Er[
aib iblws pur kI bis TOr1[
iPrihÀ dyS inj sihj suBwie[
DOxsw DuMkwriq suiD pwie ]15]
as nihÀ hoie ibgr kir prY[
dwvydwr2 jwin kir lrY[
lKIaih ies qy huie Auqpwq[
ibgr jwiegI sgrI bwq ]16]
iehW bsn BI muSkl hoie[
ijn ko rwj, inkwsihÀ soie3[
pry jMg Dn cihX mhwnw[
hm isr prih Zor siB awnw4 ]17]
XW qy aib mslq kir swry[
krhu jqn duMdiB nihÀ Dwryx5[
Aumr gurU kI ahY nvIn[
mn Bwviq ko rcihÀ pRbIn ]18]
iqn ky sMg khÎo nihÀ jY hY[
smuK bwk ibzpRY n khY hY6[
pRQm mwq ky inkt isDwrhu[
qRws smyq ibRqMq Aucwrhu- ]19]
as mslq kir skl msMd[
SRI gujrI iFg gmny ibRMd[
msqk tyik bYiTgy pws[
boly hwQ joir ardws ]20]

1........
dy itkwNy vsdw hY[
2
(rwj dw) dwvydwr, vYrI[
3
so (swL) kzF dyNgy[
4
swrw Zor swfy isr qy aw peygw[
5
nw rzKN[
6
(jo kuC siqgurU jI hukm dyN) AuhnW dy swmHNy Ault nhIx ikhw jWdw (dyKo agy aMk 44 qy
45)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 194

‘mwqw jI! sunIaih siB bwq[


SRI siqgur ko jQw ibRqWq[
sYn skyln kir gn rwKI[
rhYx suBt Dn ky aiBlwKI ]21]
iek qO Krc dyß ko BwrI[
angn ko ahwr huie qÎwrI[
jwm insw lig jo cil awvY[
skl dyß qy aic1 iqRpqwvYx ]22]
pun suBtin kO dyin iCmwhI[
ibnw iley ko rhY n pwhI[
rwj dyS ko ijs iFg hoie[
ieqno Krc inbwhY soie ]23]
apny Gr isK sMgiq awvY[
jQw Skiq Bytn arpwvY[
iks qy hukm n kir kY lynw[
ijs qy Krc sYn ko dynw ]24]
qAU iZkr as iPkr n koeI2[
krihÀ ibcwr n, awmd soeI3[
aib duMdiB ko kih GirvwXo[
qÎwr hoiq hY siB liK pwXo ]25]
ies qy huie Auqpwq ibswlw[
cFy bjwvin kir ijs kwlw[
BIm cMd kihlUrI rwjw[
ijs ky sMg anyk smwjw ]36]
dyS ibswl rwj ko kirhI[
igrpiq gn rihÀ inq anusrhI4[
dIh dmwmy kI Duin sunY[
jrih n5 mn mihÀ mqsr gunY ]27]
1
Ck ky[
2
qW vI ieho ijhI gl dI koeI icMqw nhIx[
3
(SRI gurU jI) ivcwr nhIx krdy ik awmdn qW soeI hY (so iszK awpy dyxdy hn)
4
phwVI rwjy bhuq (Aus dy) anuswrI rihMdy hn[
5
shwrygw nhIx[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 195

apin dyS mihÀ duiqX ngwrw[


ikm bwjin dy kir hMkwrw[
bYs nvIn gurU kI ahY[
htY nhIx Aur mYx hT ghYx ]28]
XW qy jwnI prY KutweI[
sYlpqin sox mcY lrweI1[
iqs mYx aink AupwiD AuTY hYx[
bws krin BI sMsY pYhYx ]29]
apny puzqR abih smuJwvo[
duMdiB bwjih nhIx, htwvo2[
bfy gurU KStm rn kIin[
bws suDwsr kO qij dIn ]30]
sMkt Bey anyk pRkwrI[
suny ipKy qum ny bhu bwrI[
dyS kwl kI gÎwqwvwn3[
brjhu siqgur imRdul bKwin ]31]
apr iblws krihÀ mn Bwey[
prih ibKyrw dyhu htwey[
suK sox bwshu apny puir mYx[
nIkI krhu ibcwrn AurmYx’ ]32]
suniq msMdn kI as bwnI[
SRI gujrI icq icMqw TwnI[
-awCI krihÀ4, n bnih dmwmw[
vDih ibKyrw sMkt Dwmw- ]33]
mon Twin kir kyiqk smYx[

1
ies qox phwVI rwijaW nwl lVweI mcn dI (KutweI =) burI gl swL pRqIq dy rhI hY (ik
vrqygI)[
(a) phwVIaW dI KutweI L jwNidaW hoieaW (Xwqy =) iesqox phwVI rwijaW nwl lVweI ho
pvygI (pRgt hY)[
2
hoV idE[
3
dyS (phwV dw hY phwVIey Koty hn) qy smW (rwj qurkW dw) hY (ienHW dI awp L) igawq
hY[
4
msMd cMgI gl kihÀdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 196

BnÎox msMdn sox mn gmYx1[


‘brjOx mYx suq inkt hkwrOx[
KStm gurU pRsMg Aucwrox ]34]
ijiqk smIpI bYiTin hwry[
smJ dyhuM smuJwie ibcwry2[
-gn Auqswh dyin kI gwQw[
kro n swihbZwdy swQw- ]35]
inj BRwqw ko abih hkwrOx[
ien bwqin qy kih htkwrOx[
gurin BwNjy3 iqn smJwvhuÀ[
-nhIx jMg ky iZkr clwvhu ]36]
jwhu iSkwr, n dUr isDwvhu[
icq prcwie sdn ko lÎwvhu[
jÎox kÎox kir brjhu ieh bwqI4[
nwhk bnhuM khW AuqpwqI ]37]
suBt rKy qO rwKhu qYsy[
Krcin krihÀ awie Dn jYsy[
nihÀ rwjn sox prY ibgwrw[
mwilk dySin ky dl Bwrw-’ ]38]
suniq mwq qy BnihÀ msMd[
‘iem smuJwvhu siqgur nûd[
-hm hYx pUj skl jg kyry[
smqw idRSit siBin pr hyry ]39]
chuÀidiS apny syvk jwno[
nihÀ ibroD ikh sox pihcwnox[
suBt rwiKby sihq ngwry[
ieh rwjin ky kwj Audwry ]40]
mwrn mrn kSt bf pwvin[

1
mn (ivc) icMqw Dwrky[
2
AunHW L ies ivcwr dI smJ smJw idaWgI[
3
Bwv sMgo awid sUrmyx[
4
ienHW glW qox roko[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 197

qumko Auicq n eyv kmwvin-[


iezqÎwidk BwKhu jy mwnihÀ[
siBin brj hÍY kÍY n bKwnih1’ ]41]
as mslq kir mwq isKweI[
msqk tyik AuTy smudweI[
jo ijs imlih smIpI gur ko2[
krih isKwvin awSY Aur ko ]42]
inj BRwqw gujrI bulvwXo[
‘krhu htwvn’ siB smuJwXo[
susw sMg iqn BwiK sunweI[
‘TtihÀ gurU, ko skih htweI3 ]43]
awSY sunihÀ iqnhuÀ ky4 jbY[
snmwniq, boliq iqm sbY[
siB ko sIK dyiq hYx soeI[
kih n skY iFg ibzpRY* koeI5 ]44]
jy kir qumqy brjÎo jwie[
qO khIaih nIky smuJwie[
apr ibKY kÎw Skiq sunwvin[
jy ko khY bhur pCuqwvin’ ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘duMdiB’ pRsMg brnnû nwm
cqur ibMsqI aMsU ]24]

1
swiraW L vrj idE koeI (jMg dI gl) nw khy (mhwrwj jI L)[
2
gurU jI dw smIpI (iszK) jo ijs msMd L imldw hY[
3
jo gurU jI krn Aus L kON htw skdw hY[
4
Bwv gurU jI dy[
*
pw:-bYTy[
5
kolox koeI AultI gl nhIx kih skdw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 198

25. [Gr ivc ivcwr[ rNjIq ngwrw]


24<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>26
dohrw: AuTy pRwiq ko siqgurU,
Twny sOc Snwn[
pRQm gey mwqw inkt,
bYTy bMdn Twin ]1]
cOpeI: dy awiSK ko pRym krMqI[
ipiK spUq ko Aur hrKMqI[
ihq smuJwvin kih imRdu bwnI[
iek puzqRw mn pRIiq mhwnI ]2]
ijn bYTy BI bf bifaweI[
gurqw gwdI aiDk suhweI[
‘sunIaih suq! aYsy nihÀ kro[
ijs qy sYlpiqin sox lro ]3]
rwKI sYn n acrj koeI[
krhu aKyr jQw mn hoeI[
qum jg pUj ibroD n krIaih[
chuÀidiS sMgiq apin ibcrIaih ]4]
mYx aib sunÎox bnwie ngwrw[
chiq bjwXhu sYn mJwrw[
ies qy aOck AuTih AupzdRv[
bshu SWiq juiq* qIr squzdRv ]5]
nihÀ awCo jo prih bKyrw[
vDiq vDiq huie kSt bfyrw[
bfy gurin1 jib jMg mcwey[
qÎwig suDwsr ko inkswey ]6]
pwqSwh mihpwl aSyS[
rwj iqnhuÀ iFg dyS ivSyS[
kirby ko smrQ siB BWqI[
koie mIq ko bnih arwqI ]7]

*
pw:-suq[
1
Bwv Cyvyx pwqSwh jI ny[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 199

sunÎo SRon awXo aib nyry[


BImcMd mihpwl bfyry[
Duin duMdiB kI sih n skweI[
nwhk bIc bYr pir jweI ]8]
apin pOr nObq bjvwvhu[
ciF kir nihÀ DOxsw grjwvhu[
jo dySin ky eyS1 ibswly[
smqw pujih nhIx iqn nwly ]9]
lrin ibKY suK pweIaiq nWhI[
sdw ibKwd hoiq ijs mWhI[’
jnnI qy suin kir iqh smYx[
khÎo ‘iksI ko qRws n hmYx ]10]
krihÀ bjwvin awp ngwrw[
KylihÀ kwnn ibKY iSkwrw[
rwj n CInihÀ hm iks kyrw2[
kÎox ibroD ko rcih bfyrw ]11]
apno dyS gRwm idF rwKy[
ibnw hyqu ikm rN aiBlwKy[
jy kir inj bl Dir grbwvY[
ibn kwrn hI bYr bDwvY ]12]
qO hm khW krihÀ gr pry3[
swrihÀ kwj jQw qib sry[
dyS rwj ko Drih ßrUr[
krqw purK krih iqs dUr ]13]
-BImcMd inRp inkit- bqwvhu4[
iem kih mo khu bhuq frwvhu[
jQw bwl ko qRws AupwvYx[
-hwAU bYTÎo5- boil sunwvYx ]14]
1
rwjy[
2
iksy (rwjy) dw[
3
gl pey qy[
4
qusIx dzsdy ho ik BIm cMd rwjw nyVy hY[
5
hAUaw bYTw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 200

hm rihÀ iqm igrpiq ijm hm sox[


ibKm ibKm sox, sm huieÀ sm sox1[
pRQm ibroD nhIx ikm krYx[
imlih q mylihÀ lrih q lrYx ]15]
gur ko Gr awdrS smwnU2[
sdw ibml qy ibml mhwnU[
AUjl bdn Bwvnw jYsy[
krih iblokin Pl ko qYsy ]16]
aho mwq! ijm qumhuÀ bKwny[
ikm hm iCpihÀ skl jg jwny[
kib lig nihÀ duMdiB bjvwvYx[
dur kir, nihÀ awpw ibdqwvYx?’ ]17]
iem kih kir jnnI ky sMg[
boliq JUliq klßI quMg[
AuiT kir bhur vihr ko awey[
ibRMdih ibRMd3 suBt cil awey ]18]
jwie sBw ky sdn suhwey[
imly msMd iszK smudwey[
grjiq khÎo bIr rs Dwmw4[
‘BXo qÎwr kY nhIx dmwmw? ]19]
fwir mswly surw5 mJwrI[
krhu rcwvin grjY BwrI6[
nhIx dyr aib kIjih kYsy[
bfo bnwie awnIaih qYsy’ ]20]
qib ikRpwl mwqul bc khÎo[
‘BUq BivzKÎ awp siB lhÎo[
kihin bnY nihÀ rwvir swQ[

1
ivroDI nwl ivroDI sulh vwly nwl sulh vwly[
2
SISy vrgw hY[
3
toilaW dy toly[
4
vIr rs (dy) Gr Bwv gurU jI ny[
5
Srwb[
6
qWik (ngwrw) bhuq gzj ky vzjy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 201

chhu su rchu qurq jgnwQ ]21]


qAU msMd awid iDRq1* hOry[
SRI gujrI sMg kihÀ ibiD aOry[
qRsiq icqwriq pUrb jMg[
-BXo hZwrin bIrin BMg ]22]
rwvr ky smIp bf rwjw[
BImcMd gn sYn smwjw[
nhIx ibroD myl nihÀ koeI[
AudwsIn hI lKIaiq soeI- ]23]
qAU nIq mihÀ aYsI bwq[
sÎwny purK BnYx+ aivdwiq2[
inkt BUp ky BUpiq joeI[
imlÎo dyS reIXq juiq hoeI3 ]24]
so awps mihÀ SzqRÁ bnYx[
kbhUM lrin hoie irs snY[
iqs irpu qy ju prY mihpwlw4[
so krIaih hY imzqR ibswlw5 ]25]
iqs qy prY qIsro joie[
AudwsIn rih, BwKihÀ soie6[
cFihÀ awp, duMdiB jib bwjy[
chuÀ idiS kyr smIpI rwjy ]26]
KunsihÀ, jrÎo n jwie pRqwpU[
ibgrihÀ, prihÀ jMg Bt KwpU7[’
suin ikRpwl qy sMgo khY[
‘iem hm ikm Cip kir jg rhYx ]27]
1
DIrj dy hOly hn[
*
pw:-iBRq[
+
pw:-bnY[
2
pRgt[
3
rXq smyq ijs dw dyS imilaw hovy Bwv hzd sWJI hovy[
4
qIjy QW vwlw rwjw (ijs dI hzd nw lgdI hovy)[
5
so krnw cwhIdw hY imzqR[
6
ieh (isawNy) kihÀdy hn[
7
sUrmy mrngy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 202

gur pRqwp swgr lig jwie[


aclySn qy rukih* n kwie1[
gur Gr SMkmwn nihÀ iks qy[
cly awieÀ isK ijs iks idiS qy’ ]28]
inkt msMdn2 suniq bKwnw[
‘irdy ibcwr lyhu ibiD nwnw[
irpu ko apno3 dl aru bl ko[
qoln kir lIjY liK Cl ko4 ]29]
qum jg pUj SWiq miq jwnhuÀ[
dySin pqI nryS5 pCwnhu[
pun qurkin ko jor bfyrw[
chuÀ kuMtin ko rwj Gnyrw ]30]
qop jMbUrin ko ignqI khW[
lKIaiq jgq pRqwpI mhW[’
pun sMgo kir qmk6 bKwnw[
‘gurU ipqwmw hmro nwnw ]31]
qurkn swQ kIin Gmswnw[
bhuq bwir sMGr ko Twnw[
jo qum Binho bfo bfyro[
hiq irpu kIin lQyr pQyro7 ]32]
iqnhUM ky pOqRy ieh ahYx[
apin pRqwp bDwvin chYx[
skl klw smrQ bl BwrI[
ikm qum rokhu bwk AucwrI’ ]33]
suin sMgo ky bc rs bIr[

*
pw:-rucih[
1
phwVI rwijaW qox iksI qrHW ruk nhIx skygw (gur pRqwp)[
2
kol dy msMdW ny[
3
vYrI dy (qy) awpNy[
4
awpNy qy vYrI dI POj qy qwkq L qol lE (nwly) (Ausdy) Cl dw anumwn lw lE[
5
dySW dy mwlk rwjy hn[
6
guzsw[
7
ilqwV ky imztI ivc myl idzqy, Bwv qbwh kr idzqy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 203

Bey pRsMn gurU gMBIr[


‘Bo mwqul! igrpiq inq pws[
kib lO bYiT rhYx kir qRws ]34]
puir apny mihÀ kY bn mhIaw[
krihÀ qQw jYsy icq chIaw[
ibn kwrn qy irdY irsY hYx[
apno bl hm pr kuC kYhYx ]35]
qO ieq khW nwir qn Dwrw1[
krihÀ idKwvin KVgin Dwrw[
awgÎw hmihÀ akwl purK kI[
krihÀ bwrqw krqy ruK kI2 ]36]
ibdiq hoin ky hyqu pTwey[
kÎox n krihÀ hm pRBU rZwey[
ibn duMdiB qy cmUM hmwrI[
ikm SoBw pRwpiq bl BwrI ]37]
jy aib CpOx qRws ko DrYx[
apr kwj kYsy hm krYx[
ibnw iblûb qÎwr kirvwvhu[
ismir gurU nwnk bjvwvhu ]38]
prly ahYx dUr jy sYl3[
clihÀ qhW iqk krqy sYl4[
hyrihÀ ibcriq kwnn nwnw[
Kyliq krihÀ aKyr mhwnw ]39]
BImcMd BUpiq ahMkwrI[
siB igrpiq ijs ky anuswrI[
pRQm dÎos hI qWih sunwvYx[
duhrI duMdiB cob bjwvYx ]40]
suin ikm khY su jwnÎo jwie5[
1
qW eyQy ikhVw (asW) qIvIaW dw qn Dwiraw hoieaw hY[
2
akwl purK dy ruK dI[
3
phwV[
4
AuQox qIk czlWgy sYr krdy[
5
suN ky ikvyx kihÀdw hY (Auh BImcMd) sy pqw lg jweygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 204

qib siB ky sMsY imtvwie[’


nûd cMd ko hukm bKwnw[
‘kIjih qÎwr inSwn mhwnw’ ]41]
so cil gXo qÎwr kirvwXo[
surw mswly siB mslwXo[
BXo qÎwr ijs kI Duin BwrI[
awie hZUr su arZ AucwrI ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘duMdiB qÎwr krwvin’
pRsMg brnnû nwm pMcibMsqI aMsU ]25]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 205

26. [rNjIq ngwrw vzjNw]


25<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>27
dohrw: nûd cMd kr bMid kY,
khÎo smIp mukMd[
duMdiB BXo iblûd aib,
ko dUjw n minûd ]1]
cOpeI: suin siqgur ins mihÀ qib soey[
AuTy bhur pRwqI1 khu joey[
aiDk iqhwvl kir mMgvwXo[
hX pr duMdiB dIh kswXo ]2]
SRI nwnk qy awidk nwmU[
ly ardws* krI aiBrwmU[
pun DOxsw DuMkwrin kInw[
dUr dUr lig Duin suin lInw ]3]
siB ky mnY bDÎo AuqswhU[
puir nr aink awiegy pwhU[
pMcWimRq siB mihÀ brqwXo[
gurin srwih sÍwd siB pwXo ]4]
siB suBtin qÎwrI inj kry[
qqiCn ZIn qurMgn pry[
SsqR bsqR SuB aMg lgwie[
Auqswhiq siqgur iFg awie ]5]
ieqny mihÀ msMd iml doie[
SRI gujrI kih Byjy soie[
hwQ joir iqn arZ guZwrI[
‘qum pRiq mwqw eyv AucwrI ]6]
-kÎox iem krhu ij vDih bKyrw[
inRp kihlUrI blI bfyrw[
qWih dyS duMdiB bjvwvhu[
nwhk bYTy sdn iKJwvhu ]7]

1
svyr[
*
pw:-kir dws[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 206

jy iSkwr ko SOk mhwnw*[


gmnhuÀ ibpn ibhIn inSwnw1[
mn Bwvin ibcrhu hrKwvhu[
insw pry awnÀdpur awvhu-’ ]8]
apr msMd inkit jy huqy[
suin kY skl mwq ky mqy2[
kih kih puSt bnwie sunwvihÀ[
‘so rwjy igrrwj kmwvYx3 ]9]
myl iqno sMg awCo ahY[
krhu n so ijs qy irs lhYx[
ikm smqw iqn kI huie awvY[
lrn mrn iekTy huie jwvYx ]10]
bwir bwir mwqw brjMiq[
awgy qum jwnhuÀ BgvMq!’
suin klßIDr khÎo iqnhuÀ ko[
jnnI sMmq4 bYn ijnhuÀ ko ]11]
‘rwj swj ky kwrj jyeI[
kirby jMg awid hYx qyeI[
iqn ko jwin skih nihÀ mweI[
kÎw igrpiq ijn qy frpweI ]12]
hm ko awgÎw purK akwl[
ibgrihÀ irpu rN krihÀ ibswl[
pUrb DrihÀ n iks sox bYr[
hMkwrI ko kbhuÀ n KYr5’ ]13]
iem Binqy Gorw qib awXo[
*
Cwpy dy nusKy ivc ienHW cwr qukW dI Qwvyx eyQy cwr qukW horvyx hn jo kuQW peIaW hnu[ eyh
qukW ilKqI nusiKaW ivc nhIx imlIaW[ qukW eyh hn:-‘suin gur hs aKyr ko cFy[ sMgo
sMg and mn bFy[ aYsy idnpRiq vihr imDwvYx[ insw prY awnûd puir awvYx[ jwpdw hY iksy
ny arQ pRsMglI nW smJ ky pweIaW hn[
1
ngwry qox ibnW[
2
slwhvW[
3
oEh rwjy qW phwVW dw rwj krdy hn[
4
mwqw dy anuswrI[
5
suK[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 207

blI cpl nt ijm drswXo[


KVg inKMg bMiD kt sMg[
kr Dir Dnu gy inkit qurMg ]14]
pg rkwb dy, By asvwr[
gih kir bwg gmn ieC Dwir[
liK pRBu ruÞ qib duMdiB bwjw[
duhrI cob mnhuÀ Gn gwjw ]15]
cly anûdpuir qy qib bwihr[
krihÀ iblokin nr gn Zwihr[
gmny AuØzqr idzS muK kir kY[
suMdr Sgn dyiK mud Bir kY ]16]
cFI ibRMd sYnw cil pwCy[
Bw Auqswh suBt mn awCy[
cpl clwkI cliq qurMg[
gmnihÀ aMg Bry bl sMg ]17]
sny sny kwnn mihÀ gey[
jwiq aink imRg dyKiq Bey[
qIrn swQ ikiqk qihÀ mwry[
gur kr qy mir surg isDwry ]18]
ikiqk quPMgin sMg sMGwry[
KojihÀ suBt DvwieÀ agwry[
aink JMKwr* ssy qihÀ gyry[
bwvr sihq1 bWD kir Gyry ]19]
iem iblws bn mihÀ bf kirqy[
jwiq ibRCn ky puMj inhirqy[
sny sny phuMcy qihÀ jweI[
ikiqk dUr rihgo igrrweI ]20]
duMdiB nwm gurU qib rwKw[
siB qy sunqÎox AUcy BwKw[
‘gur Gr ko rNjIq ngwrw[

*
pw:-sMGwr[
1
jwlW Xw PwhIaW nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 208

duhrI cob dyhu bl Dwrw ]21]


sunihÀ dUr lig Zwihr hovY[
dyS inkit ko liK liK jovY1[’
suin ngwrcI gur bc jbY[
bl qy krÎo bjwvin qbY ]22]
duhrI cob prI Duin aYsy[
swgr Sbd dUr hÍY jYsy[
spq sYl Dwrw QrhrI2[
aOck siB ky SRüq Duin prI ]23]
chuM idiS grjy qbih phwrw[
nwdiq3 ibRMd kMdrw Bwrw4[
bn mihÀ Sbd psr bf gXo[
suniq acMBw siB ky BXo ]24]
siqgur Skiq BeI qib aYsy[
Duin duMdiB qy acrj jYsy[
BImcMd inRp sBw lgweI[
iqs ky kwn prI Duin jweI ]25]
dlkÎo5 irdw bwq siB CorI[
lgÎo sunin SRüq kir iqs ErI[
durhI cob prI jb gwFy[
suin suin siB mn SMkw bwFy ]26]
mihpwlik iFg sicv inhwrw[
ihq bUJin ky qbih Aucwrw[
‘Duin gMBIr dmwmYx AuTY[
iks ko ieh bwjiq ab kTY6’ ]27]

1
nyVy dy dyS jwN jwNky qzkN[
2
kMb geIaW[
3
gUMj AuTIaW[
4
BwrI kMdrW[
5
kMibaw[
6
swhmNy pwisEx iksdw ieh dmwmw huN vzj irhw hY ijs dI Dun gMBIr AuT rhI hY [sMs:,
avkt = swhmNw pwsw][ (a) ngwrw[ [purwNy smyx kwT dw dOr bNw ky Aus L cmVw mVHky
vjwAuxdy sn, kT Xw kwKÃ nwm Aus dw huMdw sI, lohy dy dOr bNw ky mVHny mgrox tury hn]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 209

iksI igrySur ko as nWhI[


nwdiq nvox lKo mn mWhI[
iem Duin suin n awin ngwry[
bjiq dUr jnu inkt ibcwry1’ ]28]
suin amwq2 qib srb ibRqWq[
Bniq BXo siB mihÀ bzKÎwq[
‘mhWrwj! mYx sunI su gwQw[
krOx Aucwrin rwvir swQw ]29]
SRI nwnk jg gur jib ibdqy[
ijn ko jsu suniXiq ijq ikq qy[
so gwdI iQr BI ibiD nIkw[
bYTÎo SRI soFI kultIkw ]30]
SRI hirgoibMd joDw blI[
lrÎo Swhu sox jY kir BlI[
kyiqk sUby sYn smyq[
SsqR swQ rwKy rNKyq ]31]
bIr bhwdur ibdqÎo Gno[
kd dIrG dÍwpur qn mno3[
aib gwdI pr iqn ko poqw[
awid bIrqw gun gn poqw4 ]32]
gurU guivMd rwie iqn nwmU[
khÎo n jwie, jQw SuB rwmU5[
alp bYs br sMg ikSor[
sunI SwhdI qn bhu Zor ]34]
aiq Auqswh SsqR azBÎwsI[
sMgiq awie hZwrhuÀ pwsI[
kriq bwq nr suny Gnyry[
qIrin ibzdÎw inpun bfyry ]35]
1
vjdw dUr hY jwNo nyVy (hI) vjdw ivcwrIdw hY[
2
mMqRI[
3
duawpur Xug dy srIrW vWù[
4
guNW dw BMfwr[
5
rwmcMdr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 210

DnuK kTor hwQ as rwKihÀ[


nihÀ duqIE krKN aiBlwKih1[
sMg suBt awrUFiq ibRMd[
krihÀ bws ko purI anûd ]35]
ien ko ipq SRI qyß bhwdr[
Zr KrId ly avnI Kwdr2[
nrin btoriq ngr bswXo[
nyqR quMg ky qr drswXo ]36]
iqs mihÀ bsihÀ iqnhuÀ kO nûdn[
lwKhuÀ nr krqy pg bMdn[
so aKyr kirby ieq awvY[
hqin imRgn gn puin puir jwvY ]37]
awj mnuj iek Auq qy awXo[
iqn pRsMg kih skl sunwXo[
-duMdiB dIrG qÎwr krwiev[
jwnI prY su ciF kirawiev ]38]
ieq idiS duMdiB apr n koeI[
jo bjwie ibcrih iFg hoeI[
krwmwq swihb gurgwdI[
piqSwhn ky swQ ibbwdI3 ]39]
jnm BXo pUrb ky dyS[
pRiqpwrn jib Bey ivSyS[
ipq ky puir mYx awie ibrwjy[
drSn kirby phuÀcihÀ rwjy ]40]
sunÎo aswm dyS qy awXo[
mihpiq ajb akorn lÎwXo[
SsqR pMckl, cwru mqMg[
drb ibRMd juiq pMc qurMg ]41]

1
(koeI) dUsrw iKzcNw dI cwh nhIx rzK skdw[
2
qrweI dI Box (Bwv dUn ivc qox hY) [sMs:, Kwdr = phwVW qox hyTW nIvIx QW Xw ndIaW dy
iknwry dI Box][
3
JgVw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 211

ieqI dUr qy drSn hyqu[


rwv rMk qij awieÀ inkyq[
rwvr ky smIp ieh rhYx[
ijnhuÀ mhwqm durlB ahY ]42]
kÎox n imlwp awp icq chIaih[
dIrG dulB vsqu iFg lhIaih[
aiDk qrIP kriq nr suny[
qn Dir rwm ikRSn ieh bny ]43]
aiq suMdr, duiq sdn bdn br1[
dl aribMdn idRg dÍY mud kir2[
iek qO gurU pUijby Qwn[
duqIey dl juiq blI mhwn ]44]
krhu sMiD3 bin hY suKdwey[
srih kwj jbhUM bin jwey[’
suin mMqRI qy mslq nIkI[
BImcMd AupjI ruic jI kI* ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘duMdiB bjwvin’ pRsMg
brnnû nwm KSt ibMsqI aMsU ]26]

1
sRySt muKVw suMdrqw dw Gr hY[
2
dovyx nYN kml pqIaW (vWù) pRsMnqw dyN vwly hn[
3
mylw[
*
asl gl ieh jwpdI hY ik aOrMgZyb ny gurU jI dI jMgI jIvn dI gwQw suNky sMsw KwDw qy
SRI gurU hirgoibMd jI dy jMg cyqy krky qy awpNI krqUq -gUrU qyg bhwdr jI L ShId
bnwAuN- dw qOKlw Kw ky ies AuØzgdI qwkq L nipzq dyN dI soc ky BImcMd L, jo Aus dw
tky Brn vwlw sI, ieSwrw kIqw hY ik ies AuØzgmdI qwkq L dbw dyvy jo Aus L awpNy Auqy
hor mukwlk lYNI nw pvy[ sMsy icq vwly aOrMgy L Kqrw rihÀdw sI hirk qox, so socdw sI
ik gurU jI dI qwkq jy vD geI qW kTnweI pYsI[ rwjy dw vZIr dwnw sI Auh cwhuMdw sI ik
sMiD ho jwey qy gurU nwl jMg nw hovy qy aOrMgy L sulh hoeI qy gurU jI L awpNy vzs kr
lYN dy bhwny QQw mMmw kr CzfWgy[
ieh gl kiv jI L bI pqw lÜgI jwpdI hY ikAuxik ieh gl AuhnW dI kivqw ivc
ikqy ikqy Jlk mwrdI hY, XQw dyKo eysy ruq dw 34 aMsU qy aMk 17, 18, 19[ punw:-hm
sOx bYr Qor hI ahY ] so ibroD idzlI sn khY ] [ruq 6 aMsU 6 aMk 44]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 212

27. [BImcMd dw vZIr awXw]


26<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>28
1
dohrw: BImcMd kihlUrIaw, sYl nirMd iblûd [
suin siqgur ky sujsu ko, irdy ibswl anûd+ ]1]
cOpeI: sicvn sMg mMqR pun krÎo[
sMiD ibKy gun ibRMd ibcrÎo[
‘sunhuÀ vZIr! pRQm qihÀ jeIaY[
Byq skl bwqin qy peIaY ]2]
hm kMnY2 khu tykn mwQw[
pun gur swQ myl kI gwQw[
-apr nrySn sm3 hm nWhI[
sdw bws bwsihÀ puir pwhI4 ]3]
aink ibiDin ky rwjin kwj[
prihÀ awn juiq cmUM smwj[
sMiD kry suDrihÀ5 duhUM Er[
Gwl skih nihÀ SzqRÁ Zor ]4]
siB hI rIiq hoie hm awCy[
bnihÀ shwiek jbhUM bwCy-[
jy snmwnihÀ moih imlwp[
phuMc awp kI lIjY Qwip6 ]5]
apno Ej pRqwp idKwvhu[
inRp siB qy bifawie bqwvhu[’
iezqÎwidk kih aink pRkwrI[
pTÎo vZIr igryS hMkwrI ]6]
mwnv ibRMd sMg kir dIny[
rjq lStkw kr gih lIny[
1
phwVI rwijaW ivcox vzfw (rwjw)[
+
pw:-anûd amMd[
2
swfI qrPox[
3
(qy hor ieh glW jNwE ik) asIx hor rwijaW vWùU nhIx[
4
(asIx) (awpdy) ngr dy pws hI sdw vzsN vwly hW[
5
suDrngy[
6
myry imlwp dw siqkwr krn qW swfI puhMc Qwp lvIx (ik awpW iks idn phuMcNw hY) (a)
phuMc ky awp dI QwpI lvWgy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 213

gmnÎox ciF suMdr JMpwn1[


cly FlYq SsqR Dir pwn ]7]
Auq pRsMg inRp ko iqs byrw[
ieq siqgur bhu Kyl aKyrw[
hty bjq rNjIq ngwrw[
dugn bIr rs suBtin Dwrw ]8]
idn pRiq aiDk pRqwp smwjw[
ijs pRkwr huie ko bf rwjw[
SsqR pRhwrin bwqn krqy[
cliq smuK puir anÀd inhirqy ]9]
iSkry, bwZ, sÍwn smudwie[
mIr iSkwr2 Dwie agvwie[
Aufiq DUr CwdÎo asmwn[
awin phUcy ikRpw inDwn ]10]
suin duMdiB Duin nr gn nwrI[
ihq dyKin ky inkis agwrI[
bIc drIcI3 ko iQr dÍwry4[
Audiq mudiq jnu bDiq inhwry5 ]11]
sMDÎw smYx pRvySy awie[
Auqry siqgur hrK Aupwie[
Kwn pwn kir suK sox soey[
inj inj sdn iQry siB koey ]12]
jwm jwmnI jbhuÀ inhwry[
nObq bjn lgI gurdÍwry[
suniq rbwbI cil kir awey[
awswvwr rwg juiq gwey ]13]
isK sMgiq jihÀ kihÀ gn jwgy[
gurbwNI ko piFby lwgy[
1
phwVI pwlkI[
2
iSkwr dy pRbMD dw srdwr[
3
bwrIaW ivc[
4
bUihaW agy[
5
Bwv lokIx KuSI nwl AuØzcy ho hoky (iek dUjy qox azgy) vD vD ky qkdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 214

ijq ikq Bjn hoiq jYkwr[


mnhuÀ ibSnu gn surin mJwr1 ]14]
sOc Snwn Twin gosweIx[
awsn iQry smwiD lgweI[
arNodY liK kir Bunswry2[
Bwt pOr ky iQry agwry ]15]
gur ko sujsu kibzq bnwey[
AUcy aiDk Aucwir sunwey[
Kro nkIb pukwir avwjy[
‘mhwrwj rwjn piq rwjy! ]16]
pUrn gur swihb avqwrI!
ijn ko invih iqRlokI swrI[’
Girawvl bwjiq Tnkwrw3[
grj AuTÎo rNjIq ngwrw ]17]
iem bhu Qwn kulwhl hovw[
sUrj AudY BXo siB jovw[
siqgur bsqR SsqR qn Dwry[
swvDwn bin inksy dÍwry ]18]
sBw sdn mihÀ phuÀcy jwie[
JUliq klßI anûd vDwie[
PlS mÞmlI pr isMGwsn[
bYTy gurU SoBiq SuB awsn ]19]
pWchuÀ BRwqw bIr iblûd[
ibRMd msMd bMd kr bMid4[
mwqul pun ikRpwl kir bMdn[
sUrjml ky nûdn nûdn5 ]20]
iezqÎwidk siB sBw pRvwriq[
mnhuÀ cMd Aufgin duiq Dwriq[
1
smUh dyviqaW ivc[
2
svyry sUrj AudY hoieaw jwNky[
3
GiVawlW dI Tnkwr vjdI hY[
4
bMdnW krdy hn hzQ joVky[
5
puzqR dy puzqR Bwv pOqRy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 215

cmkiq cwmr cwru FurMiq[


jnu riv ikrn inkr inXrMiq1 ]21]
kMcn rjq CrI kr Dry[
iek idiS gur iFg dyKihÀ Kry[
drSn kWKI idn pRiq awvihÀ[
lgih sBw qib dyKin pwvihÀ ]22]
gur drbwr BXo jib BwrI[
aink akorihÀ arip agwrI[
fyF jwm jib bYiT ibqwXo[
dÍwrpwl qib aMqr awXo ]23]
hwQ joir kir arZ guZwrI[
‘cobdwr iek pOr agwrI2[
-BImcMd kO awie vZIr[
imlÎo chY rwvr ky qIr- ]24]
iqh suD ko so cil kir awXo3[’
suin klßIDr bc PurmwXo[
‘aib iqs Kwn pwn suiD lIjY[
awCy Qwn isvr ko dIjY ]25]
ipCly pihr smIp bulwvYx[
iqs kI mslq* sunihÀ sunwvYx[’
iem kir hukm AuTy gosweIx[
suMdr sdn pRvySy jweI ]26]
Kwn pwn kir idvs FrwXhu4[
sOc Snwn krin mnu BwXhu[
jwm idvs bwkI jib rhÎo[
so vZIr bulvwvin chÎo ]27]
sBw Qwn mihÀ bYiT ikRpwlw[
iQry awie siB awid ikRpwlw[
1
mwno sUrj dIaW swrIaW ikrnW nyVy aw rhIaW hn [sMs:, inkr = smUh][
2
bUhy azgy (KVw hY qy idzsdw hY ik...)[
3
Aus vZIr dI suD (dyN) Auh (cobdwr) cl ky awieaw hY[
*
pw:-imslY[
4
idn FilaW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 216

nûd cMd qy awid msMd[


lwgÎo gur drbwr iblûd ]28]
nr piT ilXo bulwie vZIr[
kir bMdn bYTÎo pRBu qIr[
kr qy arip akor agwrI[
nmo inRpiq1 kr joir AucwrI ]29]
siqgur kuSl bUJnw kInI[
inûimR hoie iqn siB kih dInI[
‘pRBu jI! qumro sunÎo ngwrw[
mihpwlk sMsY mn Dwrw ]30]
mo kAu suiD rwvr kI huqI[
kih kir smuJwXo igr pqI[
suniq sujsu ko bhuq anûdw[
mDur Sbd Gn mor minûdw ]31]
aiBlwKiq icq drs qumwrw[
moih pTwXo eyv Aucwrw[
-Auq gur ko Gr, ieq hm rwjy[
inkit bsin qy purvihÀ kwjy ]32]
hmro, ikDOx gurU ko hoie[
krihÀ suDwrihÀ imil idiS doie-[
iezqÎwidk liK lwB ibswlw[
chiq myl inq ko mihpwlw ]33]
awviq kAu snmwn bKwnhu[
bDih pRym ijm krunw Twnhu[’
SRI klßIDr ko ruÞ pwie[
mwqul AuØzqr idXis bnwie ]34]
‘jy pRymI gur Gr ko hoie[
awdr kÎox n pwie iFg soie[
jQw Bwvnw irdY AuTwvY[
SRI siqgurU qy qqiCn pwvY ]35]
ieh qO ikRpw skl pr DrYx[
1
rwjy dI nmskwr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 217

rMk rwv kI kwmn purYx[


BImcMd kihlUrI rwjw[
duiqXo gurU pRym Auprwjw1 ]36]
iqRqIey bws smIp sdIvw[
imilin sihq pun kir mn nIvw2[
iezqÎwidk gun Gny ibcwrhu[
awvhu BlI bwq inrDwrhu*’ ]37]
muskwviq klßIDr khÎo[
‘igrpiq SOk kwih bhu lhÎo3?
krin aKyr ikiqk mn BwvY?
kYso asu pr cFin suhwvY? ]38]
iks awXuD ko hY azBÎwsw?
rwKih quPMg, ik cWp su pwsw?
kOn suQl mihÀ sunÎox ngwrw?
ijs qy awvin ko mn Dwrw’ ]39]
hwQ joir kih arZ vZIr[
‘igrpiq BImcMd br bIr[
sYlpqI siB awiesu mwnihÀ[
sumiqvMq aiq mslq TwnihÀ4 ]40]
rwjnIiq mihÀ inpun ibswlw[
siB qy aiDk cmUM iqs nwlw[
kib kib cFih aKyr krin ko[
bhu azBÎwsiq SsqR Drin ko ]41]
qum iSkwir ko krin gey jib[
inj gRwmin mihÀ inkt huqo qib[
idhu awgÎw aib lY kir awAUx[
suD rwvr kI skl sunwAUx’ ]42]
bhu molw isrupwAu mMgwXo[
1
(Aus L) gurU pRym AuqpMn hoieaw hY[
2
ihq nwl imlnw qy Pyr mn nIvW krky[
*
pw:-avwhu imlhu BlI inrDwrhu[
3
rwjy L iks gl dw bhuq SOk hY[
4
aiq isawNy (rwjy) vI Aus dI slwh vrqdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 218

kir gur hukm vZIr idvwXo[


kir bMdn ko ruÞsd hoXo[
hrKiq bhu suSIl juiq joXo ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘vZIr’ pRsMg brnnû nwm
spq ibzsqI aMsU ]27]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 219

28. [rwjy BIm cMd dw gurU jI nwl myl]


27<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>29
dohrw: ibdw hoie siqgurU qy,
hrKiq ly isrupwie[
BIm cMd igr ieMd* iFg,
gw1 vZIr Auqlwie ]1]
cOpeI: nmo Twin bYTÎo inRp pwsI[
gurin bwrqw skl pRkwSI[
‘bf AuqswhvMiq bil BwrI[
aZmiq jwgiq joiq AudwrI2 ]2]
qumro khÎo SRvin suin awCy[
jQw jog AuØzqr dy pwCy[
swdr mulwkwq TihrweI[
imlhu awp ilhu kwj bnweI ]3]
BIr iblûd anÀd puir mhIaw[
AuqrI cmUM suBt jihÀ khIaw[
isK sMgiq siB idiS qy awvYx[
vsqu ajwieb Byt cFwvYx ]4]
purvihÀ mnhuÀ kwmnw siB kI[
hrKÎo ipKI joiq mYx jib kI[
Auicq awp ko qUrn clIaih[
irdy BwAu Dir gur sMg imlIaih’ ]5]
igrpiq suin anûd ko pwXo[
imlin hyqu siB swj bnwXo[
sYnw skl btorin kIin[
ibRMd muswihb kir sMg lIn3 ]6]
bsn ibBUKin qn Dir Gny[
qIr quPMgin awXuD sny[
iem ly kir Bt BIr ibswlw[
*
pw:-phuMcÎo jwie igirMd[
1
igaw[
2
sRySt[
3
nwl kr lIqy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 220

durd arUiF pMQ ko cwlw ]7]


bwidq duMdiB awid agwrI1[
bjihÀ, kulwhl Gwliq BwrI2[
BImcMd Auqswihiq awXo[
cliq anûdpurw inXrwXo3 ]8]
phuMic gurU iFg nr suiD dIn[
nûd cMd qib Byjn kIin[
‘jwhu azgR snmwniq awnhu[
awCy Qwn Auqwrn Twnhu ]9]
gur Gr qy bhu rsq pucvwhu[
iGRq imStwn aiDk ly jwvhu[
vwihn gn ko idhu iqRN dwnw[
ibn jwcy phuÀcwie mhwnw ]10]
ilhu mwqul ko sMg rlwie[
ahY sdn4, nr pThu bulwie[’
nûd cMd suin hukm isDwrw[
qib ikRpwl qqkwl hkwrw ]11]
cFy qurMgin pr jug cwly[
ikiqk sAUrin lY sMg nwly[
imly inRpq ky huie aguvweI[
KuSI gurU kI jwie sunweI ]12]
ipiK kir BImcMd hrKwXo[
krqy bwq anûdpuir awXo[
krÎo invys byS iesQwnw5[
Kwn pwn kirvwie Snwnw ]13]
bwhin ko siB dIin ahwrw[
srb sMg inRp mudiq Audwrw6[

1
azgy duMdB awid (vwjy) vjdy hn[
2
Bwv, BwrI Sor ho irhw hY[
3
nyVy aw igaw[
4
Bwv mwmw jI Gry hn[
5
fyrw cMgy asQwn qy kIqw [Pw:, byS = vDIaw][
6
bhuq pRsMn hoieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 221

suK sox supqy rwiq ibqweI[


pun Bunswr ipKI huie aweI ]14]
sOc Snwn duihn idiS hoey[
bsn ibBUKn Dir siB koey[
suin SRI gujrI aiDk anûdiq[
suq mihÀmw liK nv gur1 bMdiq ]15]
sBw Qwn ko gur cil awey[
aink brn ky PrS ibCwey[
cwru isMGwsn pr ciF iQry[
suin siB lok awiebo kry ]16]
SuBiq sBw siB pUrn hoeI[
rwj smwj pRdIpiq2 soeI[
kMcn CrIdwr gn Kry[
sUrjmuKI AuBwrin kry ]17]
cwmr cwru bwir bhu Foriq[
ibsd mrwln kI duiq coriq3[
pTÎo msMd hkwrin rwjw[
krI awin suiD drSn kwjw ]18]
‘Xwd kriq clIaih aib pwsw[
purihÀ siqgurU jn kI awsw[’
BImcMd huie rhÎo qÎwrI[
bYTÎo huqo pRqIKn DwrI ]19]
-awie hkwrin, gmnihÀ qhW[
bYTYx drSn dYhYx jhW-[
puMj muswihb lY kir swQy[
apr suBt ijn awXuD hwQy ]20]
gmnÎo boliq sMg vZIr[
SsqR ibBUKn cIr SrIr[
bhu moly, Dwriq cil awey[

1
nvW gurU swihbW L[
2
pRkwiSaw[
3
AuØzjl hMsW dI suMdrqw L curwAuxdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 222

guru sn1 iszKÎin BnÎo sunwey ]21]


‘pRBu jI! igrpiq miq ky kwcy[
kpt anyk ibiDin mihÀ rwcy[
ien pr bhu ivSvwS n kIjY[
aMqr cmUM n awvin dIjY ]22]
ijiqk muswihb awnihÀ swQ2[
drsihÀ nwQ3 Dry pd mwQ[’
liK awSY bhu dwsin kyrw[
klßIDr boly iqs byrw ]23]
‘sYn smyq ij aMqr awvih[
khW ibgwr skih, kÎw pwvih?
kÎw ibsvws iqnhuÀ qy krYx4[
gn imRg qy kÎw kyhir frY ]24]
awvn idhu siB sBw mJwrI[
khW durn kir hYx bl BwrI5[’
isMG pOr ieqny mihÀ awXo[
Btin sihq aMqr pRivSwÎo ]25]
phuÀcy crn bMdnw kInI[
QwqI Dn awgy Dir dInI[
gur awiesu ko ly kir bYsw[
ipiK srUp pUrn sis jYsw ]26]
cmUM srb aru puMj muswihb[
Dn Dir nmo krihÀ gur swihb[
jQw jog iQr hÍY kir swry[
kyiqk TWFy drs inhwry ]27]
kuSl pRSn klßIDr kInw[
hwQ joir BUpiq kih dInw[

1
gurU jI L[
2
Bwv kyvl muswihb hI nwl awAuN[
3
nwQ (Bwv awp jI dw) drSn krn[
4
AunHW qox sMsw SMkw kI krnI hY[ [pM:, ibsvws pd ‘ivsivsy’ dw iek rUp hY, ivsivsw =
SMkw BrI soc][
5
ikAux lukIey (asW pws) BwrI bl hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 223

igrrwjn ky aink pRsMg[


pun pRBu pUCy ijs ijs FMg ]29]
‘ikiqk rwj dUN ju kihlUrM[
BUp ktocn ko ikq BUrM1[
jsovwrIaW aOr gulyrU[
ibzJV vwlIaw bhur cMdyrU’ ]28]
ies qy awidk rwj phwrI[
gurU bUJin inRp skl AucwrI[
pun bolÎo ‘jy vsqu ajwieb[
sunI anyk ahYx iFg swihb2 ]30]
ikRpw krhu so hmihÀ idKwvhu[
bWCiq huqy su abih anwvhu[’
SRI klßIDr hukm bKwnw[
‘awnhu cOxkI ajb mhwnw ]31]
pMcklw Ssqr aib lÎwvhu[
purhu aws ien skl idKwvhu[’
koSpqI suin kY qqkwlw[
awin Dry gur azgR sMBwlw ]32]
cOkI kl dwbI jib pUrb[
inksI puqlI ipKI apUrb3[
gih kr mihÀ fl dyiq ruVHweI4[
clihÀ cwl syvk idKrweI ]33]
BImcMd awnûd iblûdw[
adBuq dyKiq miq ibsmMdw[
pun kl dwib SsqR idKrwXo[
Skiq5, qmWcw KVg, bnwXo ]34]
awXuD pMc bnwie idKwey[
gulkW fwil brUd clwey[
1
ktocIey rwjy dw ikqnwku BwrI rwj hY[
2
awp jI dy pws hn[
3
ascrj[
4
hzQ ivc lYky (cOpV dy) fl pw dyxdIaW hn[
5
brCI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 224

ijiqk sMg mYx cmUM phwrI[


hyir hyir hYrwny BwrI ]35]
cwr GtI lig bYiT idKwey[
bUJiq BUp ‘ikqhuÀ qy awey[’
siqgur sgrI kQw sunweI[
‘huqo aswm dyS ko rweI ]36]
dUr iehW qy dyS bfyrw[
nvm gurU ko so hY cyrw[
SrDw Dir kir ieh idiS awny[
rhÎo ikiqk idn punihÀ pXwny’ ]37]
BImcMd BUpiq suin bolw[
‘iek mYx sunÎox mqMg amolw[
bhuq drb lwgÎo ijs fyry1[
ieh donhuÀ hm cwhiq hyry’ ]38]
qib klßIDr igrw rswlI[
khI ‘idKwvin kirhYx kwlI2[
awj idKin ko smo n rhÎo[
krhu iblokin ijm icq chÎo’ ]39]
iem siqgur ky ruÞ ko jwnw[
AuTn hyq jory jug pwnw[
krI KuSI igrpiq suin gXo[
irdy aiDk hI hrKiq BXo ]40]
inj logn sMg jwiq srwhiq[
‘ijm jsu sunÎo ipKÎo duK dwhiq[
aiq suMdr mUriq mn mohiq[
ibD kI skl inpunqw sohiq3 ]41]
iqm hI mhW suSIl CbIlw[
SuB lIlw Xuq, igrw rsIlw[
muJ mn mihÀ aYsI aib awvY[

1
ijsdy qMbU L[
2
kl L[
3
ibDwqw dI swrI pRbInqw Pb rhI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 225

ien smIpqw qjI n jwvY ]42]


ikRSncMd suMdr bhu sunÎox[
iem sm hÍY anmwniq BnÎo[’
suin vZIr BwKiq vifaweI[
‘kIriq gur nwnk ibdqweI ]43]
jg gur nwm ijnhuÀ ko khYx[
iqn kI gwdI pr iQr ahYx[
krwmwq swihb jg jwny[
inj dwsn dYx anÀd mhwny’ ]44]
iezqÎwidk bhu krihÀ srwhin[
ijn ky mn ibkwr kuC nwihn[
SRI klßIDr sdn phUÀcy[
cliq cpl giq ijn jsu AUcy ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘BImcMd imln’ pRsMg
brnnû nwm aSt ibMsqI aMsU ]28]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 226

29. [BImcMd L pRswdI hwQI qy qMbU idKwXw]


28<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>30
dohrw: Kwn pwn siB ibiDin ky,
BImcMd ko dIin[
‘rsq dyg qy aiDk hI,
phuÀcih’ awiesu kIin ]1]
cOpeI: ‘iqRN dwnw iGRq isqw inhwrI[
dyhu idvs pRiq hXin sMBwrI[
sUKm cwvr goDUm cUn[
jwcihÀ ijiqk n dyqy AUn ]2]
guru Gr kmI n iks kI ahY[
pRwpiq hoiq jQw jo chY[’
puir anûd aiq KuSI ibhwrYx[
inq pRiq kOqk nvox inhwrYx ]3]
so idn rjnI bIqI jbY[
BeI pRBwiq AuTy nr sbY[
hukm PrwSin swQ bKwnw[
‘fyrw1 lgih Qwn mYdwnw ]4]
durd pRswdI krhu iSMgwrin[
kMcn cWdI iSRMKl fwrin[
mÞml ZrIdwr bf JUl[
gjgwhn bWDhu rih JUl’ ]5]
suin Aumwh siB ky huie awXo[
-BImcMd ko gur apnwXo[
icq cOxpiq siB kwr krMqy[
fyrw siB lgwie duiqvMqy ]6]
Kwn pwn siBihin kir lIin[
jwin smox gur AuiTbo kIin[
suMdr sdn dÍwr qy inksy[
ijm aribMd iblocn ibksy ]7]
KVg inKMg aMg ky sMg[
1
qMbU[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 227

JUliq klßI cliq AuqMg[


cpl cwl SoBiq ies BWiq[
gj ko bqS puSt Auqlwiq1 ]8]
qMbU dÍwr cwnNI cwrU[
SoBiq PrS anyk pRkwrU[
isMGwsin suMdr qihÀ fsÎox[
rySm ZrI for sMg ksÎo ]9]
iqs pr bYTy jwie gusweIx[
jgmg cmqkwr ijs QweIx[
mwqul qib ikRpwl cil awXo[
siqgur inkit bYiT hrKwXo ]10]
pwchuÀ bIr SsqR qn DwrI[
iQry awin kir iFg drbwrI[
SÎwm isMG aru rwie gulwb[
suin awey cil qhW iSqwb ]11]
nûdcMd Dir SsqR iblûdM[
aey sMg ly ibRMd msMdM[
bYiT BlI ibiD sBw lgweI[
suBt iszK imilgy smudweI ]12]
cwmrcwru Furiq bhu bwrI[
khOx khW SoBw mnuhwrI2[’
BImcMd ko pTÎo bulweI[
gXo myvVw dIin sunweI ]13]
suniq anûd nirMd iblûdM[
BXo qÎwr sMg ly nr ibRMdM[
bsqR SsqR ko aMg sjwey[
SuB miq sicvin swQ imlwey ]14]
gur drbwr gXo qqkwlw[
dyiK dUr qy idpiq ibswlw[
SoBiq kMcn kls AuqMgy[

1
hwQI dw puSt bzcw ijvyx kwhlI krdw hY[
2
mn L hrn vwlI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 228

qMbU ruicr mhW duiq sMgy ]15]


jÎox jÎox inkt awvqo jwiq[
qÎox qÎox dyKiq duiq bhu BWiq[
jib hI phuÀcÎo jwie smIp[
siB idS qy idiK kY avnIp ]16]
jhW pOr pr iQry ispwhI[
awin pRvySÎo iqs ky mWhI[
SuBiq sBw iem jwie inhwrI[
Aufg pRvwrÎo cMd mJwrI ]17]
kYDox qÎwig surg ko AUpr[
ieMdR surn juiq bwsÎo BU pr[
awny sMg arS ky aYS1[
BImcMd jwny mn qYsY ]18]
hwQ bMid bMdn ko Twin[
bYTÎo gur ky inkt sujwn[
sicv muswihb siB kir nmo[
drSn kir bYTy iqh smox ]19]
AUpr siBin iblocn lwey[
kwr ajwieb qy ibsmwey[
Jwlk Jmkiq jgmg ZrI[
ikq ikq lrkiq mukqin lrI ]20]
guzCy, cob PrS ko dyKy[
dyS kwl gy ibsir aSyKy*[
krihÀ ibcwrin -arS ij aYs[

1
sÍrg dy suK [a:, aYS = KuSI, arwm, suK][
*
Bwv ieh hY ik aYsI suMdrqw qzkI ik dyS kwl mUlox Buzl gey[ iezQy kvI jI dI ivsmwd rsW
ivc gMmqw dw pqw lgdw hY[ awp L qjrbw hY ik jdox akih suMdrqw dw Jlkw buzDI qy
pYxdw hY qW buzDI jo dySkwl ivc ivcrdI hY Auh mwnox KVo jWdI hY, ies L dyS kwl dw
igawn Buzl jWdw hY qy awpw (anûq) nwl Cuh pw lYxdw hY[ jdox iPr buzDI sPurn huMdI hY qW
‘vwh vwh’ mUMhox inkldw hY pr Aus Cuh lYn dy kwl dw pqw nhIx lÜgdw ikAuxik buzDI qW
qdox KVo geI sI qy dySkwl dw igawn rih cukw sI qW Auh adyS qy akwl avsQw dw pqw
kIkUM dyvy[ kiv jI dI ieh iek quk AuhnW dy aMqRIv gqIaW dy jwNU hoN dy kmwl dI swK
BrdI hY[ aMk 23 ivc iPr ies ivsmwdI foby dw ieSwrw krdy hn:-‘icq iQr By ien’ =
iehnW dy mn eykwgR ho gey hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 229

surpiq sur juiq pRwpiq hYs1- ]21]


ieq Auq idRgin clwviq rhy[
lKihÀ ik jnm lwB hm lhy[
qMbU sihq knwq inhwir[
qnI cwnNI korn cwr2 ]22]
ikiqk smY lig Dir kir mon[
mudiq hoiq dyKÎo chuM kon[
nihÀ siqgur BI kuC PurmwXo[
-icq iQr By ien- iem liK pwXo ]23]
BImcMd ipiK cMd nûd ko[
bUJI lwgiq drb ibRMdko[
‘kOn dyS mihÀ hXois qÎwro?
ies sm dUsr nhIx inhwrox’ ]24]
suin kY ‘pScm dyS’ bqwXo[
‘qhW msMd qÎwr kir lÎwXo[
lgÎo drb ies lwK aFweI[
iqq hI kwrIgrin bnweI3 ]25]
nihÀ ies dyS bnwvY koeI[
iek nOrMg iFg, sm nihÀ soeI[’
inRp kih ‘ieqo drb BI Qorw[
bnÎo ajwieb br chuÀ korw’ ]26]
‘sunhuÀ igrySÍr! gur Gr joeI[
kmqI iksU bwq nihÀ koeI[
chuMidiS qy swgr lig avnI[
cil awieÀ vsqU gn rvnI ]27]
awid isMglwdIp jlD mihÀ4[
gur iszK awniq suiD* lih jihÀ kihÀ[’

1
jy sÍrg aYsw hI hY qW ies vyly ieMdr qy dyviqaW smyq (swL) pRwpq hY Bwv idzs irhw
hY[
2
cwr koinaW vwlI[
3
AuDr dy hI kwrIgrW ny bnweI hY (cWdnI)[
4
jo smuMdr ivc hY[
*
pw:-suiK[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 230

eyv iblokiq boliq jO lO[


awXo JUliq kuMcr qO lO ]28]
siB ibiD suMdr sjiq iSMgwrw[
Kry hoie kir bMdn Dwrw[
ijiqk rotkw kyir akwrw[
SoBiq iqiqk supYd illwrw1 ]29]
qihÀ qy Dwr qry ko cInI[
isq hI clI jhW lig bInI2[
apr iSMgwr hZwrin kyrw[
gjgwhn juiq idpiq bfyrw ]30]
BImcMd aivlok gXMd[
BXo irdy mihÀ hrK iblûd[
ibksÎo bdn ajwieb nwnw3[
-aiDk dUr qy iknhUM awnw- ]31]
SRI klßIDr qbih Aucwrw[
‘iek qO gj kO ajb akwrw[
pun gun gn ko ies mihÀ lhIXiq[
krih kwr jo muK qy khIaiq ]32]
siB miq Xuiq cqureI ivSyK[
ijm mwnuK kI liKX aSyK[’
suin gur bwnI igrpiq bolw[
‘ieh kuMcr pRBu ahY amolw ]33]
ijs ky sm dUsr nihÀ aOr[
dyS ibdyS anykYx TOr[
adBuq gun hYx jQw bqwvhu[
ikRpw Dwir kir siB idKrwvhu’ ]34]
cOr krI kr mYx pkrwXo4[
gur iFg pwCy Kry JulwXo[

1
mzQw[
2
icztI hI clI geI ijQox qk suMf dI nok hY [Pw:, bInI = nÜk, Bwv suMf][
3
nwnw ajIb vsqUaW L dyK (BIm cMd dw) mUMh iKiVaw[
4
dOr hwQI dI suMf ivc PVwieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 231

pun jl JwrI1 kr gihvweI[


sm syvk ky crn DuvweI ]35]
pt ko pkir pOxCnw kry[
pnhI Jwir agwrI Dry[
pun siqgur gih kir Dnu hwQ[
sr bgrwie aYxic bl swQ2 ]36]
kuMcr ko idKrwie clwey[
bIc lÜC ky qwik lgwey[
SUMkq jwiq srp sm Kpry[
kyhir hqihÀ khW nr bpury3 ]37]
pun kuMcr ko Swrq4 kIin[
‘gmnhu’, awin bwn kO bIin5[’
cpl cwl qy clÎo suhwviq[
gr kI ikMkin alp bjwviq ]38]
kMcn cUV dsn mihÀ pwey[
rjq iSRMKlw pwie6 suhwey[
Auqlwviq phuÀcÎo qihÀ jweI[
gfy Kry jihÀ sr smudweI ]39]
bIn bIn bInI sMg7 bwnw[
kry btorin ijs br bwnw8[
awin pRBU ky awgy Dry[
ly kir bsqR pOxiCby kryx* ]40]
inj inKMg mihÀ pun siB pwey[

1
pwNI dI surwhI[
2
bl nwl iKzc ky qIr clwey[
3
Syr L mwrn vwly (qIr) hYn, mnuK (AunHW azgy) kI ivcwry hn[
4
sYnq[
5
jwh ilaw bwNW L cuNky[
6
pYrIx cWdI dy sMgl[
7
suMf nwl[
8
ijs (hwQI dw) sRySt ilbws hY[
*
hwQI dy ienHW krqbW L pVHky asMBv nhIx mMnNw cwhIey, hwQI bhuq isawNw psU hY qy
isKwey bhuq kuC iszKdw hY[ ijnHW srks dy qmwSy ifzTy hn AunHW ny aj kl dy smyx ivc
hwQIaW dy anyk ascrj krn vwly krqb ifzTy hoNgy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 232

hyir igrySÍr siB ibsmwey[


iem srUp aYSvrj inhwrw[
-bnOx iszK mYx- irdy ibcwrw ]41]
-ijn ko as pRqwp jg swry[
krwmwq swihb gun Bwry[
lok pRlok shwiek hoieÀ[
drSn qy aG rhY n koie- ]42]
iem icqviq bhu bwqin krI[
bYTy rhy gurU Kt GrI[
ruÞ liK BImcMd kir nmox[
AuTÎo sBw qy cil iqh smox ]43]
aMqrjwmI gurU ibcwrw[
-igrpiq bnY ij iszK hmwrw[
qib nihÀ hovihÀ jMg aKwry[
pUrb ieh hm sMg ibgwry1- ]44]
jib fyry mihÀ phuÀcÎo jweI[
icqviq igrpiq miq ibclweI[
-jy igrpiq hYx BRwq hmwry[
bnOx iszK so khW Aucwryx ]45]
krihÀ hws mo ko imil kir kY[
ilXo khW miq gur ko Dir kY[
rIiq ajog jwin kir myrI[
khYx alp miq hY ies kyrI- ]46]
iezqÎwidk bhu qrk AuTwie[
siB inRp idiS sMsY Aupjwie[
geI sumiq iPir bf hMkwrI[
XW qy kwcy ahYx phwrI ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘BImcMd’ pRsMg brnnû
nwm eyk AUn iqRMsqI aMsU ]29]

1
Bwv gUrU jI ny agMm vwc ilaw ik sB qox pihlW ieh swfy nwl ivgwV krygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 233

30. [BImcMd ivdw[ SsqR ivzdÎw azBÎws]


29<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>31
dohrw: mMd Bwg kI miq iPrI, gur iszKI nihÀ Bwie[
ijm cwhYx pRBu iqm krYx, qjYx ikDOx apnwieÀ1 ]1]
2
cOpeI: Ptk minûd huqI miq kwcI[
iFg siqsMg rMg SuB rwcI3[
ibCrÎo jbih qQw rih gieAU[
jQw pRQm mUrK miq BieAU ]2]
ijm riv ikrn mukr pr Bwsin4[
kriq huqwsn qurq pRkwSin5[
qyj sihq huie jwiq pRqwpI6[
moh dwr ky doviq KwpI7 ]3]
jy riv ikrn Cuaih nihÀ qWhUM8*[
rhY qQw huie kwj n kwhUM[
iqm SrDw Aur qy gur hrI[
rhÎo pRQm sm kÎoxhuM n srI ]4]
idvs awgly ruKsd jwcI[
hMkwrI mUrK miq kwcI[
igrpiq ko awSY pRBu jwnw[
krin ibsrjn ko ihq Twnw ]5]
bwsur jwm rhÎo jib aweI[
pun siqgur inj sBw lgweI[
piT mwnv ko mihp hkwrw[
awXo ly smwj Bt Bwrw ]6]

1
awpNw kr lYN[
2
blOr vWg[
3
siqsMg dy nyVy hoN qy SuB mq ivc rc geI sI[
4
(awqSI) SISy pr pRkwSdIaW hn[
5
Bwv azg pRkwS kr idMdIaW hn[
6
(Auh SISw) qyj sMXukq ho ky (azgox) qpwvn hwr ho jWdw hY[
7
moh rUpI (dwr =) lkVI L swV dyxdw hY Bwv awqSI SISw hyTW peI lkVI L swVdw hY
iqvyx gurU qyj dI smIpqw buzDI L awqm qyj nwl Brky aMdrly moh L swVdI hY[
8
Bwv CuhNo ht jwvy SISy L qW......[
*
pw:-kwhUM[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 234

inj dl bl ko krih idKwvn[


ijs qy bfy lKihÀ gur pwvn1[
jyiqk pRBuqw Gr kI swrI[
awnI sMg igryS hkwrI ]7]
nmo kriq pRBu ky iFg iQrÎo[
ibnY sihq muK bolin krÎo[
rwj swj kI aink pRkwrw[
khiq bwq bn iKilin iSkwrw ]8]
dÍY Gitkw jib bYiT ibqweI[
nûd cMd idiS idRSit clweI[
khÎo pRBU ‘AuiT awnhuÀ jweI[
isrypwAu, dIjY igrrweI’ ]9]
suniq hukm ko qqiCn awnw[
pSmMbr ijs mol mhwnw[
ZrI Cor jug jWih2 bfyrI[
dIrG pgIaw sUKm hyrI ]10]
gur ky pd aribMd lgwie[
dInI nûd cMd igrrwie[
ly inj kr mihÀ sIs lgweI[
pun koSp ky kr pkrweI ]11]
pun vZIr ko dy isrupwie[
apr muswihb iFg smudwie[
gur Gr qy siBihin ko imlÎo[
nmo Twin cwhiq icq clÎo ]12]
BImcMd awnûd iblûdw[
inksÎo vihr sMg nr ibRMdw[
inj fyry mihÀ phuÀcÎo jweI[
insw ibqwieis kIin cFweI ]13]
duMdiB ko bjwie mg prÎo[
aYsÍrj guru ko irdY ibcrÎo[

1
pivzqR gurU jI (mYL) vzfw lK lYN[
2
dovyx ZrIdwr pzly vzfy hn ijs dy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 235

jr nihÀ skÎo jrih1 Aur mWhI[


SMkiq icq isK hoXis nWhI ]14]
gtI atptI2 igniq GnyrI[
-gur iFg vsqu ajwieb hyrI[
mo khu ikm ieh pRwpiq hoieÀ[
ijs qy js jg mihÀ bf joie ]15]
igrpiq hyrihÀ inkit ij myry[
ibsmihÀ kihÀ bifawie bfyry3[
irdy srwihÀ n huieÀ iqn pwhI4[
awvihÀ ijiqk iblokin jWhI ]16]
jy kir siB vsqU nihÀ pwvOx[
jÎox kÎox kir kuMcr anvwvOx[
pRQm krOx Cl buiD bl pwie[
ibnw bKyry phuÀcih awie ]17]
iksI bhwny kirhhuÀ jwcy[
Bly purK awnihÀ iFg qwcy5[
jÎox kÎox kir iek bwr ij pwvOx[
Pyr n dYhOx gj apnwvOx ]18]
rwjnIiq jwnihÀ jy sÎwny[
jqn krin siB ibiDin bKwny[
kÎohUM6 bWCw purvih nWhI[
Swm ru dwm, Byd ky mWhI ]19]
krno bnY dMf pun awCo[
bl dl inj pr liK kir awCo7[
jQwkrm8 ien krih bnweI[

1
sVdw hY[
2
ibQvIaW igNqIaW[
3
vfI vifaweI[
4
Bwv idl ivc mYL slwhuNgy ikAuxik AuhnW pws aYsIaW vsqUaW hn nhIx[
5
Bly purS iqnHW (vsqUaW) L myry pws ilawAuNgy[
6
(jykr) iksI qrHW nwl[
7
(pMRqU) awpNw qy dUjy dw dyKky bl dl cMgI qrHW[
8
kRmvwr; iek dy mgrox dUsrw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 236

pRQm swm imilbo bin aweI1 ]20]


ies qy kwj suDwrih nwnw[
so khIXiq aiqSY miqvwnw[
jy ies qy nihÀ bWCw pury[
dwm2 dyin ko SuB miq DrY ]21]
pr ky Aur lwlc Aupjwie[
apno kwrj ley bnwie[
so pUrb qy lGu miq aiheI[
rwjnIiq gÎwqw iem kiheIx ]22]
ien doien qy kwj n bnY[
iqRiqX Byd kirbo pun BnYx3[
4
pr ky* Bt kY sicv sXwny[
ikDOx muswihb sKw pCwny ]23]
iezqÎwidk pr ky* apnwie[
drb ik awdr awidk gwie[
ies qy apno kwrj krY2[
jo mihpwlk SuB miq DrY ]24]
jy qInhuÀ qy purih n lwls[
bhur n krY lrin ko awls[
cwrhuÀ mihÀ jy purK sXwny[
kUr kpt ko inpt5 su Twnyx ]25]
ien qy hI kwrj SuB binhI[
pr ky swQ rhY Cl sn hI6-[
iezqÎwidk miq kuitl kTorw[
igniq gtI gmnÎox Gr Erw ]26]
1
pihlW hY, swm arQwq imlwp dw krnw[
2
rupzXw[
3
iPr qIsrw Byd (krn L) kihÀdy hn, (arQwq) Byd (duSmn dy Gr ivc pwtk) pwAuNw[
4
prwey (Bwv SzqRÁ dy) kvI (Xw XoDy) Xw vZIr dwny Xw muswihb Xw jo Aus dy imzqR pCwN
ivzc awAuN, ies qrHW dy (awdmI) prwey dy apNw lvy, cwhy AunHW L Dn cwhy awdr dyky,
ies qrHW awpNw kMm kr lvy[
*
pw:-pT ky[
5
aiqSY kr[
6
Cl sihq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 237

ieq siqgur suK pwieÀ Gnyry[


bcn iblws krihÀ juD kyry[
boie bIj sMgRwm krin ko[
jQw ipqwmw chy lrin ko ]27]
Dnu ibzdÎw ko inq azBÎwsihÀ[
apr srb Bt krihÀ ij pwsihÀ[
BujdMfn mihÀ Ej vDwvihÀ[
aYic kvwdw krin itkwvihÀ1 ]28]
dIh Kwk qodw2 bnvwvihÀ[
bl qy lYsW3 skl DswvihÀ[
rwKihÀ dIrG dUr inSwnw[
hqihÀ bIc qy CUtih bwnw ]29]
dUr drwZI ikiqk pRhwrihÀ[
kosin lig phuÀcihÀ n inhwrihÀ[
ijiqk srwsn ivzdÎw hoiq4[
Btn idKwvihÀ krin Audoq5 ]30]
hyir hyir nr gn ibsmwvihÀ[
‘gur kir skihÀ apr ikm pwvihÀ[’
jihÀ kih qIrn kyr pRsMg[
pRgt BXo jg mihÀ irpu BMg6 ]31]
‘gurU bwn ky awn smwnw[
nihÀ idKIXiq ibc srb jhwnw[’
jihÀ kihÀ sunih sunwvih koeI[
ibzdÎw srin slwhih soeI ]32]
cFihÀ pRswdI gj pr kbY[
1
nrm kmwnW L iKzc ky hzQW L itkwAuxdy hn[
2
imztI dw iek Kws qrHW dw Fyr, jo qIr clwAuN dI mSk vwsqy bNwAuxdy hn[ [Pw:, Kwk
qodh][
3
qIrMdwZI iszKN leI azBÎws krn dw qIr jo mwmUlI qIrW qox lûmyrw qy motI nok dw huMdw
hY[ hor ihMdI kvIaW ny bI ieh pd vriqaw hY[
4
qIrMdwZI dI ividaw huMdI hY[
5
(AunHW ivc cwAux) AudX krn leI[
6
SzqRÁ dy nwS krnhwry dw, Bwv gurU jI dw[ (a) irpu BMg qIrW dw pRsMg jg ivc pRgt
Bieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 238

ibcrihÀ kwnn mihÀ gur qbY[


kibhUM blI qurMg arohYx[
mor minûd mor gn johYx1 ]33]
kibhuM mqMg aOr jo pws[
iqs pr cFihÀ anyk iblws[
rwj nIiq brqihÀ ijm rwjw[
inq ibrDwvihÀ rwj smwjw ]34]
sny sny isK sYn skylYx[
bsqR SsqR qy jy bin CYlYx2[
dyS ibdySin qy nr awvYx[
awXuD hXin Aupwien lÎwvYx ]35]
vDih qbylw idnpRiq Gno[
dyiq ahwr isqw iGRq sno[
Kulih idhwrI lyx smudwie*[
lok hZwrhuÀ lûgr KwieÀ ]36]
dyihÀ Btn kO igin drmwhW[
krihÀ nOkrI jy gur pwhw[
nr gn ly kutMb ko awey[
bsihÀ anûdpuir mYx suK pwey ]37]
rhY pOr pr BIr GnyrI[
-drSn dy3 inksihÀ iks byrI-[
sMgiq bhu iekTI huie jwie[
dyS ibdySn qy cil awie ]38]
kr ko joir4 myvrw khY[
‘iszK gn imly drs ko chYx[’
duie qRY bwir krih suD awCy5[
‘jgq awp ky drSn bWCy’ ]39]

1
jd (GoVw) moVdy hn qW mor vWù swry (lokIx) dyKdy hn[
2
bWky Bwv qÎwr br-qÎwr[
*
pw:-dyvihÀ drb lyihÀ smudwie[
3
dyN leI[
4
hzQ joV ky[
5
SRI gurU jI L Kbr krdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 239

bsqR SsqR ko Bly sjwvYx[


SRI siqgur iPr bwihr awvYx[
suMdr sdn sBw ko jhW[
bYiT isMGwsn SoBih qhW ]40]
Aumfih sMgiq keI hZwrW[
aink akorn juiq hzQÎwrW[
drb qurMg ibBUKn cIr[
arpihÀ awin gurU ky qIr ]41]
js js DrYx kwmnw awvYx[
drSn krihÀ skl so pwvYx[
Dn dsOxD ko awnih koie[
ikiqk chiq gur drSn hoie ]42]
dyiq KuSI ko krihÀ inhwl[
ijq ikq PYlÎo sujsu ibswl[
rwj swj siqgur Gr awXo[
skl smwj Bly ibrDwXo ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘BImcMd ibsrjn’ pRsMg
brnnû nwm iqRMsqI aMsU ]30]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 240

31. [BImcMd dw dUq hwQI mMgN awXw]


30<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>32
dohrw: ies pRkwr SRI siqgurU kriq anyk iblws[
krI pRswdI pr cFYx mihd iSMgwrYx qws ]1]
cOpeI: bn mihÀ ibcrihÀ pun puir awvihÀ[
aink aKyr Gwq kir lÎwvihÀ[
ijn jIvn ky puMn pRkwSy[
siqgur hwQ bnih iqn nwSy ]2]
qyj qurMgm pr awrohYx[
cliq PMdwviq imRg ijm sohY[
bhu SsqRin azBÎws kmwvihÀ[
nr iFgvrqI ko isKrwvihÀ ]3]
qomr, qIr, qupk, qrvwr[
qbr, qmWcy, qyßy cwru[
bKSihÀ suBtin ko hrKwvihÀ[
awp clwie iqnhuÀ idKrwvihÀ ]4]
aiDk sUrqw krihÀ srwihin[
‘lrkiq hoieÀ lok Bt bwhn1*[
ibjY krihÀ BUql suK BogihÀ[
rn kir mrihÀ jwiq sur logihÀ ]5]
qhW anyk anûd imlY hYx[
sujsu iblûd siBin mihÀ pY hY[’
dyS ibdySn sMgiq awvih[
drsih, mno kwmnw pwvih ]6]
iszKin ko SuB miq inq dyiq[
Bgiq gÎwn vYrwg smyq[
ies pRkwr inq smw ibqwvYx[

1
sUrmy dIaW bwhW nwl lok ltkdy huMdy hn[ pr jwpdw hY ik asl pwT hoNw hY ‘lrkq
doie lok Bt bwhn’ = sUrmy dIaW bwhW nwl doey lok ltkdy hn, ilKwrI dI klm AukweI
ny, ‘doie’ dw ‘hoie’ kr idzqw hY[
ikAuxik agy kiv jI dohuM lokW dw vyrvw bI igNdy hn[ aqy azgy keI QweIx ieho
KÎwl kvI jI dw awAuNw bI hY[
*
pw:-lriqhuÀ hoie lok Bt bwhn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 241

Bey qrun gur rUp suhwvY ]7]


kyiqk smw ibqIqin BXo[
jib ko BImcMd imil gXo[
mn mUrK ky icqvin soeI[
lYby durd pRswdI joeI ]8]
aink jqn ko icqviq rhY[
-iks pRkwr kir gur qy lhYx[
pRQm lrin kI bwq n awCy[
lyAux kpt kir -inq mn bWCy ]9]
iek idn bYiT sBw ky mWhI[
SuB miq1 kry hkwrin pwhI[
ijiqk muswihb apr vZIr[
awie iQry BUpiq ky qIr ]10]
siB iFg BnÎo mnorQ awpn[
ijs pRkwr icqviq icq awpn[
‘mYx cwihiq gur qy gj lIno[
acrj mhW iblokin kIno ]11]
iks qy awgy sunÎo n aYsy[
ipiKin iblocn qO huie kYsy[
lwiek piqSwhn ky pwsI[
prciq icq ijs ipKiq hulwsI2 ]12]
kY hm qy mihpwlk Bwry[
SoBq dIrG, iQr hÍY dÍwry3[
jÎox kÎox kir lyno bin awvY[
krihÀ kpt kwrj sr jwvY ]13]
hoie srl jy jwcihÀ gur qy[
nihÀ dy skihÀ pRym bhu Aurqy4[
rchu Gwq aYsI ijm dyihÀ[
1
buDImwn[
2
ijs dy hulws L dyKidaW
(a)....... icq prcdw hY qy KuS huMdw hY[
3
Xw myry qox vfy rwijaW dy dÍwry (ieho ijhIaW vsqUaW) KloqIaW SoBdIaW hn[
4
idlox ipawr hY (hwQI nwl gurU jI dw)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 242

eykbwr kÎoxhUM kr lyihÀ’ ]14]


BImcMd ko suin kir awSY[
kir ibcwr pun bcn pRkwSY[
‘ieh qo nhIx kTn kuC bwq[
gj lYby kI pRwpiq Gwq1 ]15]
jo rwvr ko nûdn tIkw2[
iqs AumYd hY awvn tIkw3*[
PqySwh ByjÎo aib cwhiq[
suqw bÎwh ko krin Aumwhiq ]16]
ihq brwq mYx ly kir jwny4[
iem jwcy qy nihÀ gur mwny5[
jwnY bhuq idvs mYx aYhY6[
krihÀ Pryb n kuMcr dYhYx ]17]
XW qy ies pRkwr nr jwie[
sihq bynqI bwk alwie[
-isrI ngr qy swk hmwry[
lwgI pTy awie ies bwry ]18]
iqnhuÀ idKwvin ky ihq chIaih[
vsqu ajwieb qum iFg lhIaih[
krhu ikRpw jwcÎo gj dIjY[
rwjn ko7 Gr apin jnIjY ]19]
nr swkin+ ky iqnhuÀ idKwie[
pun hwQI ieh dyihÀ pucwie-[’
jbih muswihb mMqR bqwiev[
BImcMd suin kY hrKwiev ]20]
1
dwAu pRwpiq hY:-[
2
awpdw jo itzkw puzqR hY[
3
iqlk Bwv kuVmweI dw Sgn[
*
pw:-hIkw[
4
jMø ivzc lY jwN vwsqy[
5
ieAux mMigaW qy gurU jI nhIx mMnNgy[
6
(gurU jI jwN lYNgy) ik bhuqy idnW L awvygw hwQI (ies leI-)[
7
rwjy dw[
+
pw:-sigXin[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 243

krI srwhin buziD bfyrI[


‘ies ibiD hI awviq miq myrI[
eyk bwr kuMcr so pwAUx[
bhur n dyAux inkit rKvwAUx’ ]21]
siBhUM mslq ieh TihrweI[
-gj pRwpiq hÍY- iem mn BweI[
qib vkIl ko inkit hkwrw[
sgl Byd iqs pws Aucwrw ]22]
‘gur iFg jwhu pRswdI lÎwvhu[
apnI buiD ibswl Aupjwvhu[
ibnqI sihq rchu cqurweI[
ijs qy inj kwrj bin aweI ]23]
khhu kUr bf kpt smyqw[
jÎox kÎox awno krI inkyqw[
jy kir ieh kwrj kir lÎwvihÀ[
bhu bKSIs moih qy pwvihÀ ]24]
jwnI jwie sumiq ijm qyrI[
skl pRkwr KuSI huie myrI[
ijm dyKihÀ gur ko ruK mhW[
huie anuswrI bolhu qhW’ ]25]
iezqÎwidk bnwie bhu bwqI[
isKrwviq ricby ihq GwqI[
mihmw lKih n -ieh jg sÍwmI[
skl Gtin ko aMqir jwmI ]26]
aiq miq ky rqnwkr pUry1[
bf gMBIr cirq ijn rUry-[
rMck Br cwqurqw pwie[
ClÎo chY iqn liK alpwie2 ]27]
mwrqMf mMfl bf cMfM3[

1
smuMdr[ (a) rqnW dI KwN hn[
2
alpzgÎ[
3
bfy qyj vwlw jo sUrj mMfl hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 244

jo dIpiq bRhmMf aKMfM1[


lKihÀ surwsur siqgur swcw2[
ClÎo chiq iqn ko miq kwcw ]28]
grb krih Aur jÎox KzdÎoq3[
Auif Auif inj idKrwie Audoiq4[
ly iszKÎw ko skl pRkwrI[
cilby ihq vkIl Bw qÎwrI ]29]
inj rwjy ko DIrj dIin[
‘krhuÀ Pryb anyk pRbIn[
awnÎo hI jwnhuÀ mn mWhI[
qum iekbwl5 ibdiq jihÀ kWhI ]30]
sYlyxdRin ibRMdn ko tIkw6[
jQw gijMdR7 imRgin mhuÀ nIkw[
sPlihÀ qoih mnorQ swry[’
iem qrIP kir chiq pDwry ]31]
nmo kriq hX qbih arUFw[
gmnÎo pMQ icqih Cl gUFw[
phuÀcÎo awin anûd puir Qwnw[
kInis fyrw hyir mkwnw ]32]
Dir kir cIr srIr aCyry[
siqgur pOr phuÀic iqs byry[
dÍwrpwl ko Bniq jnweI[
‘pTÎo moih gur iFg igrrweI ]33]
aMqr jwie krhu suiD morI[
krhu bMdnw jug kr jorI[’

1
jo iek rwj bRhmMf ivc pRkwSdw hY[
2
(sUrj smwn SRI gurU jI L) sur qy dYxq szcw gurU krky jwNdy hn[
3
ttYhNw[
4
pRkwS[
5
pRqwp[
6
swry phwVI rwijaW dy (awp) iSromiN ho[
7
Syr[
(a) aYrwvq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 245

suniq pOr piq1 iqs TihrwXo[


awp gXo jihÀ pRBU suhwXo ]34]
ruÞ ko dyiK joir kr bolw[
‘SRI pRBu inj dwsin ko Elw!
BIm cMd sYilûdR iblûdM[
pTÎo vkIl nmihÀ kr bMdM ]35]
kdm pdm ko drSn cwhiq[
kuC kwrj ihq liKX Aumwhiq2[
iQrÎo pOr pr XQw hukm hÍY[
krihÀ sunwvn, ikRqI qQw hÍY3’ ]36]
SRI klßIDr siqgur swcy[
suniq AucwrI awiesu qwcy4[
‘krihÀ hkwrin iqs ko kwlI5[
dyß rsq qy rKhu n KwlI’ ]37]
dÍwrpwl qib awin sunweI[
awCI mwin gXo inj QWeI[
kih pun rsq pucwvin krI[
Kwn pwn kInis ibiD KrI ]38]
iQq fyry huie insw ibqweI[
jwgy pun pRBwiq hÍY aweI[
siqgur kir Snwn SuB nIrM[
bYiT smwiD lgwie ghIrM ]39]
cwru SrIr cIr ibiD nIkM[
bWDI ijgw ruicr AuSnIkM[
AudÎo dÎospiq6 bwhir awey[
klßI suMdr SoB vDwey ]40]
nûd cMd juiq ibRMd msMdM[

1
drbwn ny[
2
Auqswh vwlw idsdw hY[
3
Auvyx hI kIqw jwvy[
4
iqs L[
5
kzl L[
6
sUrj inkly[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 246

pd aribMd bMid kr bMdM[


mwqul qib ikRpwl cil awXo[
BgnI nûd bMid suK pwXo1 ]41]
pWchu bIr BwNjy awey[
bsqR SsqR qy aiDk suhwey[
drSn kWKI sMgiq jyqI[
ley Aupwien phuMcI qyqI ]42]
hoin lgI ardws agwrI[
hyir hyir hrKiq huieÀ vwrI[
isMGwsn iQq Furqo cOr[
bYTy kul soFI isrmOr ]43]
dwsn krYx Bwvnw pUrI[
siB qy BeI sBw SuB pUrI[
krunw Bry iblocn korihÀ2[
hyrihÀ ipRX iszKn kI ErihÀ ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘dUq awvin’ pRsMg brnnû
nwm eyk iqMRsqI aMsU ]31]

1
Bwv, mwmw ikRpwl jI ny awpNI BYN dy spuzqR (gurU jI) L mzQw tyk ky suK pwXw[
2
nyqRW dy kony[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 247

32. [vkIl vwps igaw]


31<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>33
dohrw: nûd cMd kr bMid kih,
‘BImcMd sYilûd[
pTÎo su abih hkwrIey,
drsih pd aribMd’ ]1]
cOpeI: ly SRI gur qy hukm pTwXo[
suin vkIl so qqiCn awXo[
sBw mJwr pRvySÎo aweI[
Dir akor ko gRIv invweI ]2]
jhW myvry Qwn bqwXo[
bYTÎo qRsiq aMg sukcwXo1[
dIh pRqwp idKiq pRBu kyro[
jQw ieMdRwsN ieMdR su hyro2 ]3]
hwQ bMid kir arZ guZwrI[
‘krI nmo inRp awp agwrI[
kdm pdm pr isr inj rwKw[
dwsn dws hoin aiBlwKw’ ]4]
PurmwXo SRI muK aribMdM[
‘BImcMd mnujyxdR3 iblûdM[
kuSl smyq khW aib iQrÎo?
ieq qy jwie gmn ikq krÎo? ]5]
khu kwrn qUM inj awgvnU[
pTÎo hoie inRp kwrj kvnU?’
suniq dUq ny kuSl jnweI[
‘jib ko drs kIin igrrweI ]6]
qib ky gun gn rwvr kyry[
brniq hY siB inkt bfyry4[
1
frdw aMg sMkoc ky bYTw[
2
ijvyx ieMdR dy isMGwsn qy ieMdR SoBdw hY[
3
rwjw[
4
vfy (guN)[
(a) vifaW pws[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 248

-dIh suSIl, ghIl rsIly1[


fIl CbIlw, hrqw hI ly2 ]7]
Bwg ivSyS dyS ky Bey[
kdm pdm gur ky jib aey[
siB lokn ko hoiq Blyrw[
kÍY suin Sbd3 drs kÍY hyrw4 ]8]
pwp klwp awp Cip jY hYx[
jihÀ kyhir qihÀ nihÀ gj BY hY[
siBihin durlB drSn joXo[
BUql ieq ko pwvn hoXo ]9]
iezqÎwidk mihÀmw gun ibRMdM[
suniq rhy siB khy nirMdM5[
ieq qy jwie n ikqhUM gXo[
rhÎo sdn mn awnÀd BXo ]10]
mm awgvn sunhuÀ puRBu! kwrn[
rwvir kMnY6 pTÎo ihq Dwrn[
rwjy hwQ joiV iem BwKw[
-crn kml mihÀ pRIq iBlwKw7 ]11]
jyiqk dyS rwj mm sYl8[
apno jwn krihÀ gur sYl9[
ijm apnÎox pr hukm bKwnihÀ[
iqm hI mo pr krunw TwnihÀ ]12]
gj bwjI awidk Gr myry[
krihÀ mMgwvin lyx SuB hyry-[

1
Bwv, bVy ipawr vwly[
[‘ghIr’ dw hI dUsrw rUp ‘ghIl’ hY[ ghIr = fUMGw, vfw][
2
(hI =) idl hr lYN vwly[
3
koeI suNdw hY bwNI[
4
koeI drSn dyKdw hY[
5
rwjy dy ies qrHW dy awKy hoey (awp dy) swry guN (lokIx) suNdy rihÀdy hn[
6
awp dy pws [phwVI bolI][
7
pRIq dw cwhvwn hW[
8
myrw phwV dyS dw rwj hY[
9
sYr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 249

sdn mWJ pwvn ko cwhiq1[


imlÎo jbih ko, aiDk Aumwhiq ]13]
-aib jo vsqu ahY Gr mohI[
gur Aur aiBlwKw ijs hohI[
ibnw aMqry apnI jwnihÀ[
inj Gr sm anvwvin TwnihÀ ]14]
hrKiq hoie qbih mn myrw-[
iem kih pTÎo su pRym bfyrw[’
kUr kpt ko mUF bKwnYx[
inj rwjy sm pRBu ko jwnYx ]15]
mor minûd ainûdiq2 bwnI[
ipiKXiq ikRXw kIt gn KwnI3[
krih jnwvin imqRqw awpin[
chiq ikRaw kutlI bn swpn4 ]16]
jQw hlwhl Bir Gt kMcn[
ikDOx duibiD juiq huie Pl rMcn5[
vihr bwk bolihÀ bhu molw[
aMqr Bry grl ijm Golw6 ]17]
ko ko smqw khihÀ kpt kI7[

1
Gr ivc awp dy crN (pvwAuNy) cwhuMdw hY pr jwpdw hY ik ieQy pwT ‘sdn sWJ’ sI
ilKwrI dI Buzl ny mWJ kIqw hY[ ‘sdn-sWJ’ dw arQ hY ik Gr vwlI vrqN awp nwl
pwAuNI cwhuMdw hY, ies gl dI pROFqw aMsU 34 dy aMk 35 qox shI ho jWdI hY ijzQy pd
awieaw hY ‘cwhq irdy sWJ ko pwvn’[
2
nw inûdN Xog Bwv suMdr[
3
jy krnI vl qzko qW smUh kIVy KwN vwlI hY (mor kIVy KWdw hY)[
4
Swied Aus khwNI vl ieSwrw hY ik bn agnI ivc iGry iek szp ny iek svwr rwhI L
imzqRqw dy bcnW nwl nrm kr ilaw sI ik ikvyx mYL azg ivcox kzF lvy[ jd rwhI ny
awpNy nyZy nwl qobrw bMnHky azg ivc dI szp qzk pucwieaw, sp ivc vV igaw qy rwhI ny
Aus L bwhr kF ilaw, pr szp bwhr awky rwhI L fMgN lgw ijs ny Aus dI imzqRqw dy
vwkW qy pqIaw krky Aus L kziFaw sI[
5
Xw (koeI) Pl do qRIikaW nwl ricaw hovy[ Bwv imTws qy ivhu ijs ivc dovyx rcy hoey
hoN[ svwd imzTw qy qwsIr Zihr hovy aYsw Pl[ aQvw Pl jo idzsN L suhNw qy KwN L
kOVw hovy[ (a) ikqy bI (koeI gl) do ibDW vwlI hovy Aus dw Pl (rMc n =) kuJ nhIx[
6
GoilaW hoieaw ivhu[
7
kpt dI quzlÎqw (Aupmw) kyhVI kyhVI khW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 250

pt kI Et jQw ikRq nt kI1[


-ijs ibiD dyihÀ pRBU ieh krI2-[
krI bwq qYsI Cl BrI ]18]
suin kY nûd cMd qib khÎo[
‘jy ies ibiD rwjy icq chÎo[
suKdwiek inq bwq aCyrI[
inq pRiq hÍY hY sMiD bfyrI ]19]
gur Gr sMg kwmnw jYsy[
ibnw iblûb lhY Pl qYsy[
sdw smIp bws ijs kyrw[
krY pRym kY dÍYS bfyrw ]20]
iqs qy hÍY suK kY duK nIq[
hrK Sok ky rih bis cIq[
rwv ik rMk Blw jo chY[
sdw srl Aur gur sMg rhY’ ]21]
suniq vkIl bwq ko khÎo[
‘gurU kMny3 rwjy iem chÎo[
-jg mihÀ SoBw hoie bfyrI[
hoie pRÄlok suKd iqs byrI- ]22]
aib SoBw ihq moih pTwXo[
lKih Sgun inj suq ko awXo4[
Pqy Swh SRI ngr nrySU[
rwj smwj pRqwp ivSySU ]23]
qnujw ko sbMD ikX qWhI[
aib so bÎwh dyin icq cwhI[
sunÎo pRQm lwgI awgvL[
iqn ihq qÎwrI rih inj BvL ]24]
AuØzqm vsqU Auqsv mWhI[

1
bsqR dy Auhly ijvyx nt dI kwr huMdI hY (ieAux Auh kpt krdw hY)[
2
ijvyx gurU jI ieh hwQI dy dyN[
3
gurU jI pwsox[
4
awpNy puzqR dw Sgn awieaw jwNky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 251

jwcihÀ hoiq sdn jy nWhI1[


rwv rMk siB hYx iekswrw[
jwcy ibn n clY ibvhwrw2 ]25]
apr sYlpiq miq kir hyry3[
hm rwjy qy kÍY n vfyry[
lYby Auicq vsqu iks pwhI[
apny qy SuB liKXiq nWhI ]26]
icq ibcwr kir dyKÎo jibhUM[
ibn rwvr qy inRp lGu siBhUM[
jQw puzqr hmro iqm gur ko[
iem DwrÎo inScY idRF Aur ko ]27]
qib mo khu qum inkt pTwXhu[
sujsu mhwn bKwin sunwXhu[
-awnhu jwie pRswdI gj ko[
gurU rKihÀgy hmrI lj ko ]28]
vsqu ajwieb iqnhuÀ avwsw[
mudiq hoiq ijh lKihÀ qmwSw[
eyk bwr so lY kir awvhu[
sigXin4 ky lwgI drswvhu ]29]
iqn pICy kuMcr phuÀcwvihÀ[
ipiK kir ijh sgry ibsmwvihÀ[
PqySwh ky sihq sunwvihÀ[
adBuq qy hm sujsu vDwvihÀ- ]30]
ies pRkwr qy mm awgvL[
pTÎo nirMd inkt suK BvL[’
kpt sny suin bYn vkIlû[
aMqrXwmI gunI ghIlû5 ]31]
lgy phwrI -miq ky kwcy[
1
mMg leIdIaW hn jy Gr nw hovN qW[
2
(iksy dw) ivhwr nhIx turdw[
3
ivcwr krky vyKy hn ik hor rwjy....[
4
kuVmW dy lwgIaW L[ [pMjw:, sgw = kuVm][
5
guNW dy ghIr, guNW dy smuMdr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 252

Cl ko Twin khwviq swcy[


jy aib ien ko dyihÀ pRswdI[
qAU bwd kir hYx apvwdI1 ]32]
bhur bhorihÀ nihÀ2 miqmMdy[
inj cqurweI lKihÀ iblûdy3[
pun pir hY sMgRwm ibswlw[
igrpiq grbiq mihq kucwlw ]33]
XW qy nihÀ dyno bin awvY[
ies ky sMg jMg hI BwvY4-[
iem ibcwr kir jg gur BwKw[
‘awnÎox isK5 gj Dir aiBlwKw6 ]34]
-rwKihÀ inkt Auicq ieh gur ko-[
eyv mnorQ TwnÎox Aur ko[
-nhIx apr ko dYbo krYx[
prcihÀ awp ik AUpr crYx- ]35]
aink jqn qy dulB bfyro[
awin dUr qy drSn hyro[
gur Gr sdw nym ieh rhÎo[
rcihÀ su iqm7, ijm pRymI chÎo ]36]
isK ko sPl mnorQ krYx[
so ibswr kib nihÀ prhrYx[
XW qy khhu inRpiq sMg jweI[
apr eyk hm iFg gjrweI ]37]
bUJhu inj rwjy lY jwvhu[
sigXin lwgI ko drswvhu[’
1
qd bI inûdk JgVw hI krngy (ikAuxik)[
2
moVngy nhIx[
3
ies (Cl KyfN ivc) awpNI cqurweI smJNgy[
4
idziqaW muVky lYN leI swL jMg krnw pvygw, nw idziqaW rwjw asW nwl jMg krygw[ dohW
qrHW jMg hI hoNw hY ies rwjy nwl, ies leI nw dyky Aus vzlox hoey hmly vwlw jMg sRySt hY,
ies quk hyTW ieh nIqI hY[
5
Bwv, rwjw rqn rwey ny........[
6
(ieh) iezCw Dwrky:-[
7
iqvyx krdy hn (gurU jI)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 253

suin kir qUSin dUq krI hY[


jwnI -gur nihÀ dyqI krI hY1- ]38]
ruÞ ko dyKiq ruÞsd2 hoXo[
bMdn kr gmnÎox mg joXo[
irdy ibsUriq muK murJwviq[
bnÎo n kwrj, jwiq ljwviq ]39]
aMqrjwmI gur ko jwnw[
igrpiq ko siB kpt pCwnw[
jwie pRvySÎo apny puir mYx[
aink klpnw Twniq Aur mYx ]40]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘vkIl awvn’ pRsMg
brnnû nwm doie iqRMsqI aMsU ]32]

1
jwN ilaw ik gurU jI hwQI nhIx idMdy[
2
ivdw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 254

33. [BIm cMd dI slwh]


32<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>34
dohrw: BImcMd sYilûdR jib, bYTÎo sBw iblûd[
phuÀcÎo jwie vkIl qib, bMdiq BXo nirMd ]1]
cOpeI: dyKiq bolÎo muK murJwXo[
‘lKIXiq, krI nhIx sMg lÎwXo[
ikm gur BwKÎo dyhu bqweI?
rKI ik nhIx moih bifaweI? ]2]
lKÎo ik nihÀ ibgrn qy qRwsw1?
kInis dyS hmwry bwsw[
ikDOx awrbl ahY nvIn?
grb kIin hzQÎwrn lIin2’ ]3]
BImcMd qy suin kih dUq[
‘gur bYTÎo bin kY purhUq3[
khW qRws iqs ky mn mWhI[
rMg pRsMg jMg ky jWhI4 ]4]
qihÀ lokin qy sunÎo ibRqMq[
qIrn ibzdÎw sdw krMiq[
kQw purwnn qy ijm sunYx5[
iqm sr gn ko Dnu qy hnYx ]5]
ipKÎo nYn qy qQw sunwie[
bf bhwdrI muK idpqwie[
khOx khW mYx, qum BI dyKw[
aiDk AuØzgRqw6 qbhu pryKw ]6]
bhu pRkwr mYx bwq sunweI[
qum idiS qy bhu kIin bfweI[
krwmwq swihb jo ahYx[

1
ivgwV hoN qox BY KwDw ny ik nhIx[
2
hiQXwr PVn dw hMkwr kIqw ny[
3
ieMdR[
4
jMg dy pRsMg ivc ijnHW dw pRym hY[
5
Bwv asIx suNdy awey hW[
6
blvwnqw, jlwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 255

siB aMqir kI giq ko lhYx ]7]


inbhY kpt khW iqn sMg[
jwin leI -nihÀ murih mqMg1-[
mm jwcw ko suin PurmwXo[
-inRp SrDwlU dUr qy awXo ]8]
arpiq gj ko ibnY AucwrI[
purhu kwmnw gurU hmwrI[
apr iksI ko gj nihÀ dIjY[
inj smIp hI rwKin kIjY ]9]
XW qy ieh mqMg nihÀ dyiq[
durd apr iek ahY inkyq[
so ly jwhu kwj ko swrhu[
nihÀ ies mihÀ kuC twr2 ibcwrhu- ]10]
inj iszKn kI puin bifaweI[
kih kir bhu ibiD qy smuJweI[
-ipRX ikRpwl ko Bgiq jQw hYx3[
gur Gr mYx iszK ilKhu qQw hYx ]11]
iqn ko khÎo n morÎo jweI[
XW qy gj n dYin binaweI-[
iem ruÞ liK mYx ruÞsd lInI[
ieh n dyihÀ kib, inScY kInI’ ]12]
BImcMd sYilûdR iblûdY[
mn igr ko bc bzjr minûdY4[
lwgiq iKsÎo* dUK ko pwXo5[
hoie ipRQk pun mqo pkwXo ]13]
iek vZIr dUsr kutvwl[
duie qRY apr inkit bYTwl[

1
(AuhnW ny) jwN ilaw ik hwQI (vwps) nhIx muVygw[
2
twlw[
3
pRmySur L ipawry hn ijvyx Bgq[
4
(rwjy dy) mn rUpI phwV L (vkIl dy) bcn bzjR vWùU (lÜgy)[
*
pw:-lwgiq KunsÎo[
5
guzsy ivc awieaw qy duKI hoieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 256

irdy kop ijs ky bhu jwgw[


1
‘jwnhuÀ gurU bsY hm jwgw ]14]
bl qy Dn chIXiq hm lyihÀ[
qO anûd puir bisbo dyihÀ[
so siB bwq khUM rih geI[
iqs ny jwcI vsqu n deI ]15]
apr dyin kYsy mn lÎwvih[
jwnI prY ibgr gur jwvih[
hoih jMg awgY kY pwCY[
ies pRkwr jy inq pRiq bWCY ]16]
pRQm jwcnw kIinis hwQI[
idXo nhIx, rs rKÎo n swQI2[
XW qy sMiD3 nhIx bin awvih[
jy ibgry, nihÀ bisby pwvih ]17]
aib mYx4 iCmw Dwir kir rhOx[
pun anIiq Twnih ikm shOx[
dyS ibKY duMdiB bjvwvih[
mn Bwviq ijq ikq iPir jwvih ]18]
avnI rokin ko ijh awSY[
cmUM btorih Ej pRkwSY[
apr bwq ijm ikm huie pwCy[
aib mqMg jo jwcin bWCy ]19]
chIaih lYbo hmihÀ ZrUrw[
ijs qy kihby hovih pUrw[
ies ihq mslq moih bqwvhu[
kY qum ibKy jwie ko lÎwvhu ]20]
jy n dyih qo vDih bKyrw[
kir inj dl ko bl iqs byrw[

1
rwjy ny ikhw[
2
(swfy) nwl[
3
myl[
4
(jy) mYx huN[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 257

ieiq idiS qy ErV kir awhr1[


igr dy dyS2 inkwsihÀ bwhr’ ]21]
BIm cMd ko khin kuFwlw3[
sunÎox muswihb siB iqs kwlw[
rwjy qIr vZIr sDIrM[
bolÎo dYbo buziD ghIrM ]22]
‘qum ko Auicq nhIx as bwqI[
gur sMg bYr krin bzKÎwqI[
SRI guru nwnk kI ieh gwdI[
inûdw Kyd lhih bin bwdI4 ]23]
krwmwiq swihb avqwrw[
ijn awgY nûmRI jg swrw[
dws bny bWCiq siB pwvihÀ[
bwd kry iFg kI nStwvihÀ5 ]24]
khW bwq kuMcr kI ahY[
iqs ibn atk kwj ko rhY[
qum rwjy pwlhu inj DrnI6[
chIaY aiDk DIr ko DirnI ]25]
rwjnIiq ky brqnvwry[
srb SwsqRin sunhuÀ suDwry[
dÍYS ik sMiD krin ikh sMgw7[
Auicqwnuicq ibcwruh cMgw ]26]
bnhu ibroDI gur ky jbY[
hwsl khW8 hoie qum qbY[
nwhk pwvhu gry lrweI[

1
AuØzdm krky cVHweI (krIey)[
2
phwVI dyS qox[
3
KotI qrHW dw kihNw[
4
(ienHW dI) inûdw qy lVweI krn vwlw duK pwAuxdw hY[
5
JgiVaW jo kol (vsqUaW) hoN so bI nSt ho jWdIaW hn[
6
awpNI DrqI (pRjw) L pwlo[
7
dÍYS iks nwl krIdw hY qy myl iks nwl[
8
kIh[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 258

ko jwnY kY ishuM bin jweI ]27]


apr sunhuÀ qum, khuM iek awCI[
jy gur sMg sMiD khu bwCI1[
awieÀ igrySur jy mihpwlw[
qum pr skihÀ n bl ko Gwlw ]28]
klßIDr kO rhY dbwAU[
dyS n Gwl skY ko pwAU[
icq mihÀ krhu ibcwr ibswlw[
rwjnIiq kI hÍY ijm cwlw ]29]
bfBwgn jwnhuÀ ieh Drw2 [
ijs qy awin gurU pg Drw[
clÎo awie ijh TW jg jwlw[
jo cwhiq bicby jm jwlw ]30]
jo purviq mn bWCw krI3[
iqn awgy bpuro kÎw krI4[
Gt Gt Byv n iqn ko Cwnw[
krin qor Cl lIin pCwnw ]31]
srl irdy huie syvk jwcy[
qO dy dyiq durd gur swcy[
jy qum mwnhuÀgy mq morw[
krin kpt qy ilhu mn morw5 ]32]
gun huie ibRMd iblûd anûdM[
gmnhuÀ drshu purI anûdM[
nihÀ jy mwnhuÀ bYr sMBwry[
Bwry avgun prihÀ ibgwry ]33]
syvhu lyhu pdwrQ cwrw[
cwrw clih n aZmiqvwrw6[

1
murwd hY, jy myl rzKI rzKogy qW[
2
DrqI[
3
jo mn dI iezCw pUrn krdy hn[
4
hwQI[
5
moV lE mn L[
6
aZmq vwilaW nwl pyS nhIx jWdI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 259

vwrwswrw1 awie n iqn sox[


iqn sox bn kir jwcin ijn sox2’ ]34]
iezqÎwidk iszKÎw khu dIin[
‘dIn bnhu hy sumiq pRbIn!
bIn bIn kir gun+ miq lIin3[
lIn anûd jy gur rs BIn4’ ]35]
BImcMd miqmMd n mwnI[
mwnI mihd rwj md pwnI5[
pwnI bUMd ickn Gt swnI6[
swnI kpt buD bvrwnI7 ]36]
SRI klßIDr ijs mn Pyrw++[
Pyrw iPrÎo n gur ky nyrw8[
cwhiq AuØzqr dyiq vZIr[
jIrn bYs jwin ibn DIr9 ]37]
gur SrDw qy mihq kcyrw10[
cyrw bnÎo n, Bwg mMdyrw[
ijs ko pRBu ny Blw n krnw[
krunw ikim pRwpiq gur srnw11 ]38]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘BImcMd mslq krin’
pRsMg brnnû nwm qIn ibMsqI aMsU ]33]

1
swrwvwrw = pUrI brzbrI (a) brsrI = mukwblw[
2
ijnHW qox mMgNw hY iqnHW nwl bNwky hI rKIey[
+
pw:-gur[
3
guNW vwlI mq prK prK ky lY lYNI cwhIdI hY[
4
jo gurU dy rs ivzc iBjy AuhnW ny anûd ilaw hY[
5
rwj rUp nSy dy pIN vwly vfy hMkwrI ny[
6
icknweI vwly GVy AuØzqy pwNI dI bUMd jIkUM (nhIx itkdI)[
7
kpt nwl imlky buzDI kmlI ho geI[
++
drXoDn ny awpNy aMq smyx awpNy hT dy kwrn L ikRSn L srzbgÎ qy eISÍr dzsky Ausy
dI pRyrnw krky dzisaw sI, Aus vWùU kiv jI rwjy dI kumiq dw kwrn eISÍr vlox dzs rhy
hn ijs dw ivdq srUp SRI gurU jI hn[ ieh gl agly aMk 38 qox sPut ho jWdI hY[
8
(vZIr dw) Pyiraw (= moiVaw Xw pRyiraw) nW muiVaw gurU vl L[
9
rwjw vZIr L vzfI Aumrw vwlw aqy by-hOslw jwNky Auqr idzqw cwhuMdw hY[
10
(rwjw) kzcw hY[
11
gur Srn dI myhr ikvyx pRwpq ho sky (Aus L)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 260

34. [kutvwr dw awAuNw]


33<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>35
1
dohrw: ‘suin vZIr! BwKÎo khW?
moih pRqwp Gtwie[
ijh sox vDÎo ivroD bhu,
iqs ky ikm iFg jwieÀ ]1]
cOpeI: hm Twkur kI Bgiq krMqy[
pRBu pRiqmw2 ko inq arcMqy[
jy sYln kI siB TkurweI3[
pUjihÀ swlgrwm sdweI ]2]
rwjpUq hm bMs bfyry[
rhy sdIv mUrqin cyry[
iqs ko qij aib nr qn pws[
jwie krihÀ iQr hÍY ardws ]3]
ies pRkwr nihÀ lwiek mo khu[
apr bwq smuJwvhuÀ qo khu[
skl sYlpiq iszK n koAU[
gurU smIp n phuÀcihÀ soAU ]4]
apin bfn kI rIiq clûqy[
siB pRiqmw kI pUj krMqy[
mYx eykl hI inj mq Coir[
kYsy bnOx iszK gur Er ]5]
igrpiq sgry hws bKwnihÀ[
gj lYby ihq iszK pCwnihÀ4[
jbih kdwicq bnih smwjw[
jy inj Drm ibKY idF rwjw5 ]6]
mo khu khYx qrknw swQI[
-kir lwlc lYby ihq hwQI[
1
BImcMd boilaw[
2
mUrqI[
3
Bwv phwVW dy mwlk jo hn[
4
‘hwQI lYN vwsqy isK bN igaw hY’ ieAux smJNgy[
5
rwjy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 261

bnÎo jwie swihb ko iszKÎ-[


ies pRkwr hÍY bwq BivzKÎ ]7]
lKihÀ -klûkiq kul iein kInis-[
quv miq lyX bnhuÀ nihÀ hInis1[
aZmiq sihq ij gurU bqwvYx[
iehu pRqIq nihÀ mo khu awvY ]8]
idzlI ibKY kYd gur bfy[
nihÀ qurkySur kY ishuÀ Cfy[
khÎo rhÎo ibadbI GnI[
qihÀ kI bwq skl hm sunI ]9]
krwmwq iqh swQ n krI[
srb avzgÎw inj pr jrI[
hwQ n pwv qWih ko tUtw[
nWihn ikq qy rwj inKUtw ]10]
alp jwiq jy jwniq nWhI2[
imly hZwrox iqn ky pwhI[
-aibnwSI, ko gur avqwrU-[
hwQ joir kir kriq AucwrU3 ]11]
pYsw kOfI awin cFwviq[
JUThuÀ khYx ik bWCiq pwviq[
jwt gvwr, lubwNy, bNIey[
JIvr awid khW lig BNIey ]12]
imil kY ‘gurU gurU’ siB khYx[
pRiqmw4 kI pRBuqw nihÀ lhYx[
hm qo rwjpUq bf gÎwqy[
suinby kQw purwnn rwqy5 ]13]
bYrwgI sMnÎwsI swDU[

1
mYx hINW nhIx bNWgw[
2
CotIaW jwqIaW vwly jo (kuJ) nhIx jwNdy (Eh.....)[
3
koeI aivnwSI qy koeI gur avqwr, hzQ joV joVky pey kihÀdy hn[ (a) gurU L aivnwSI
dw avqwr.......[
4
mUrqI, buq[
5
pRymI hoey hoey hW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 262

rMgy bsqRin ko mg lwDU1[


kMnpwty jogI bRhmcwrI[
ien pUjn ky hm aiDkwrI ]14]
gRhsqI gurU minûd hmwry[
rwjpUq pun jwiq Audwry[
ikm pwhul hm lY hYx jwie[
nihÀ pRqIq mn mihÀ Aupjwie ]15]
iszK hoin mihÀ avgun Gny[
kir ibcwr hyry inj mny[
kir dl bl ko durd mMgvwhuÀ[
nwquir puir anûd CutkwvhuÀ ]16]
Auq hZrq ibgrÎo ien sMgw*[
jy ieq arihÀ mcih bf jMgw[
ikq cl jwieÀ? n iQrby QweIx2[
qib jwnYx jib hÍY n AupweI ]17]
krhu ibcwr aho qum sÎwny[
bsih jwie qib kOn sQwny?
gurqw grb nvInI bYs[
pujvwviq ibRMdn mihÀ bYis3 ]18]
XW qy nihÀ mwnihÀ, nihÀ jwnihÀ[
jib gr prY Bwr pihcwnih[
jy aib durd pRswdI dY hY[
bYTÎo rhY srb suK lY hY ]19]
Bo kutvwr! abih qUM jwhu[
puir anûd SRI siqgur pwhu[
jÎox mYx khI skl smuJwvhu[
ibnY Bnhu bl aiDk jnwvhu ]20]
-idhu mqMg rwjy aiBlwKw[

1
rMgy bsqR vwilaW dw rwh lÜBN vwly hW[
*
pwqSwh dy ivgwV dw ieSwrw dzs irhw hY ik rwjw qurkW vzlox cuikaw hoieaw hY[
2
qy cly ikzQy jwNgy (AunHW L qW) itkN L QW nhIx (lÜBNI)[
3
bYTky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 263

krhu sMiD ijs qy rs rwKw-[


nWihq gurU kMnY iem khIaih[
-Bey ibroD n kib suK lhIaih- ]21]
Bey nûimR, gj krih ij dYbo[
ibnY sihq hI kIjY lYbo[
nWih qy dl bl aYSÍrj myro[
krhu sunwvin jQw bfyro ]22]
jy siB sYln Dwr bweIs1[
iqn ky eISin ko mYx eIS[
rhYx sdw awiesu anuswrI[
chIaY, phuÀic cmUM lY swrI2’ ]23]
suin kir BImcMd ky bYnw[
rhÎo vZIr nIc kir nYnw[
apr muswihb siB snmwny[
‘mhwrwj! qum aiDk isawny ]24]
awin bsÎo rwvr ky dySU[
ibcriq kriq aKyr hmySU[
cwrhuÀ kuMtin qy Dn awvY[
nwnw vsqu Aupwien lÎwvYx ]25]
khW BXo gj jwcÎo eyk[
dyih qumihÀ, gur cihX ibbyk3[
alp vsqu ihq bwd bfyrw[
sunih smUh n BnihÀ aCyrw’ ]26]
suin kutvwr joir kr khÎo[
‘mYx awnhuÀ gj ko qum chÎo[’
BImcMd ko bMdn kIin[
inksÎo pOr clin icq dIin ]27]
qurÀg mMgwie arUiF isDwrw[
kRm qy pMQ AulûGÎo swrw[

1
phwVW dIaW bweI DwrW[
2
jy loV pvy qW swrIaW sYnw lYky (Auh rwjy myrI mdd ivc) phuMc jwNgy[
3
gurU jI L ivcwr cwhIdI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 264

awin anûdpuir anÀd iblokw[


jihÀ ibcriq gur ismriq lokw1 ]28]
Auqrin sdn kIin qib fyrw[
hoie sucyq Bly iqs byrw[
pwnI qy pg pwn pKwry[
sUKm bsqR pihir qn swry ]29]
jib gur ko lwgÎo drbwrw[
suin kY suiD kutvwr pDwrw[
phuMic pOr pr kIin bqwvn[
‘mm suiD aMqr krhu jnwvn’ ]30]
dÍwrpwl cil kY qqkwlw[
arZ gujwrI inkit ikRpwlw[
‘pRBu jI! mihpwlk kutvwl[
drs rwvro chY ibswl’ ]31]
hukm kIin ‘awvn idhu qWhI[’
aMqr pRivSÎo phuÀcÎo pwhI[
pwien pws Aupwien Dir kY[
hwQbMid aiBbMdn kir kY ]32]
awiesu pwie bYiT kir gXo[
inRp kI nmo kriq pun BXo[
SRI klßIDr bwk AucrÎo[
‘khu ikm rwjy Byjn krÎo?’ ]33]
jwin -khW aPrÎo hMkwrI[
kpt kTor kuitlqw DwrI2-[
suin3 kutvwr BnI muK bwnI[
‘azgR awp ky ibnY bKwnI ]34]
ahY srl qum pMQ Blyrw4[

1
gurU jI L Xwd krdy lokIx iPr tur rhy hn[
2
(pr) jwNdy sn ikAux aPr irhw hY hMkwrI qy ikAux kpt qy krVI kuitlqw Dwrn kIqI hY
su[ [sUcnw-ienHW do qukW L gurU jI dy pRqzKÎ vwk smJNw TIk nhIx, aglI bwq cIq ies
L shI nhIx krdI, ies krky ‘jwin’ dw arQ hY = jwNdy sn][
3
ieh gl suNky ik rwjy ny ikMø Byijaw hY[
4
Bwv (rwjw) quhwfI BilaweI dy rwh ivzc srl hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 265

js ko Aucriq sMJ svyrw[


rwvr ko pwvn liK pwvn1[
cwhiq irdy sWJ ko pwvin ]35]
awin prÎo kwrj aib aYso[
pTÎo vkIl, gXo kih jYso[
sigXin ky lwgI aib awvYx[
cihX ajwieb vsqu idKwvYx2 ]36]
gur Gr ibnw apr Ql nWhI[
bwr bwr XW qy piT pwhI3[
bnih awp ko BI aib aYsy[
rwjy sMg rhY rs jYsy ]37]
jy bweIs Dwr ky eIS[
siB ky sIsn pr awDIS4[
prbqpiq smsr nihÀ koeI[
skl rIiq qy dIrG soeI ]38]
Auicq awp ko rs hI rwKin[
pUrhu siB hI kI aiBlwKin[
duihÀ idiS sMiD rhY SuB bwqI[
frihÀ ij sgry ibRMd arwqI ]39]
kwrj prYx prspr Gny[
so suKyn hI qqiCn bny[
ieh siB rwvr ky bis ahY[
rwKin rs, nqu byrs chYx ]40]
khW bwq ieh bfI n koeI[
jwcI dyhu lyhu inj soeI[
BImcMd sYlyxdR iblûd[
qumry kwj suDwrih ibRMd ]41]
sYnw GnI smIp ijsI ky[

1
awpdy crn pivzqR jwNky[
2
cwhIdw hY (ik asIx) aNoKIaW vsqUaW idKweIey[
3
(awpdy) pws Byjdw hY[
4
mhWrwjw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 266

sYl dys anuswir iqsI ky[


bfo pRqwp aYSÍrj Bwro[
khy bwk qy krih n twro1 ]42]
bws smIpI doien kyrw[
sMiD kry suiK siBin bfyrw[
XW qy mYx rwvir iFg Byjw[
khÎo -sMdysw as aib ly jw-’ ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘kutvwr awvn’ pRsMg
brnnû nwm cquriqRMsqI aMsU ]34]

1
awpNy khy vwk qox twlw nhIx krygw Bwv ‘hwQI moV dyvWgw’ ieh gl kihky mukrygw nhIx[
(a) Ausdy bcn khy qy (koeI) twlw nhIx kr skdw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 267

35. [kutvwl ny aw ky gurU jI dw js kIqw]


34<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>36
1
dohrw: inpt kpt ky kUV bc, suin klßIDr DIr[
boly bcn adIn2 pRBu, ‘jib qUM igrpiq qIr3 ]1]
cOpeI: ikm inRp BnÎo sunÎox qYx khW[
grbiq bcn khy iqn jhW[
iqn sox ikm huie myl hmwrw[
krih kpt kptI kuiVawrw ]2]
khÎo ik -mo sox ibgrY jbY[
iks Ql bsY jwie gur qbY[
idzlIpiq ky sMg ibgwry[
jihÀ gur bfy ibkuMT isDwry- ]3]
so awSY kÎw smuJY mwnI[
-rwKihÀ4 ihMduin lwj mhwnI[
sIs idlISur ky huie awpy5[
qn qij gey-, sumiq sy jwpy6 ]4]
jg mihÀ iesiQir rhÎo n koeI[
jo Aupjih siB ibnsiq soeI[
qAU sunhu jy prAupkwrI[
qjihÀ srIr mhW miq DwrI ]5]
sy jg mihÀ jIvq hI jwnhuÀ[
sujsu jhW kihÀ Bly pRmwnhuÀ[
kÎox n ibcwr irdy mihÀ dyKw[
apin bfy pr krhu pryKw ]6]
ko jIviq hY jgq mJwrI?
bwbr awidk dl bl BwrI[
skl kwl ko ahY cbInw[

1
aiqXMq[
2
inrBX[
3
jd qUM rwjy pws sYx (qd rwjy ny).....[
4
rzKI hY[
5
aOrMg dy isr hoky awp hI.......[
6
buzDImwn ieh jwNdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 268

DMn is pRwnI ijn jsu lInw ]7]


rwjy kMnY khu kutvwr!
-krwmwq hY kihr Audwr[
kpt kUr kir kihr n jwco[
srl irdy hir ismrn rwco ]8]
gur Gr srb vsqu qy pUrn[
SrDw qy pRwpiq huieÀ qUrn[
jy ko burw krY iks BWqI[
lih sMkt ko BUm ppwqI1 ]9]
dUD pUq Dn Dwm mhwny[
gj bwjI gn rqn KZwny[
gur Gr mihÀ AuØzqm ieh Gny[
pwvih so, syvk jo bny ]10]
huie hMkwrI Ej jnwvih[
gur qy pRqIkUl bin awvih[
bl qy krih jwcnw joie[
KVgDwr qy pRwpiq soie-’ ]11]
BImcMd jo bYT iekMq[
krÎo amwqn sMg2 mqMq[
SRI siqgur siB jbY bKwnw[
suin kutvwr BXo hYrwnw ]12]
-mo qy pRQm nhIx ko awXo[
Qory nr sox mqw pkwXo[
Gt Gt ko ieh aMqrjwmI[
qihÀ kI khI lKI siB sÍwmI- ]13]
mihmw mwin -mihd mhIawn3[
ieh siB ky mwlk Bgvwn-[
ibnqI kriq AuTÎo qqkwlw[
Kry hoie kir smuK ikRpwlw ]14]

1
ZmIn qy ifzg ky[
2
vZIrW nwl[
3
mMn igaw ik (ienHW dI) mihmw vfI qox vzfI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 269

kInis mn milûd mwinûd1[


cih mkrMd pgin aribMd[
bMid hwQ ko bMdn kIin[
awgY nûimR sIs Dir dIin ]15]
‘iCmhu avzgÎw jyiqk myrI[
khI kuitlqw kUr kryrI2[
siB anjwn pny mihÀ jwnhuÀ[
aib syvk liK krunw TwnhuÀ ]16]
qum sox kpt rcihÀ azgÎwnI[
Koty Bwg n mihmw jwnI[
ikm Cl pujih awp ky swQ[
ibdiq iqRlokI ijm Pl hwQ3 ]17]
prwDIn hm BUp sdIvw[
brqihÀ anuswrI ihq jIvw4[
iqs kwrn qy kpt skUr[
hy pRBu! TwnÎox awin hZUr ]18]
krÎo iekMq mqMq nirMd[
nr pMcn iFg5, nwihn ibRMd6[
so siB rwvr ky muK sunÎox[
siB qy pRQk hoie jo BnÎox ]19]
idF pRqIq aib rih icq myro[
prÎo Srn jug crnin hyrox[
BImcMd miqmMd gumwnI[
BXo kuBwg n mihÀmw jwnI ]20]
durd pRswdI ihq hÍY bwdI[
BnÎo vZIr -lKhu gur gwdI[
syvku bnhu sBY kuC pwvhu[

1
BOry vrgw[
2
JUTI qy krVI[
3
hzQ Aupr (rKy) Pl vWù iqRlokI pRqzK hY[
4
roZI dy vwsqy[
5
(qy kyvl) muKIey nrW pws[
6
jy bhuqy nhIx sn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 270

nihÀ nwhk bhu bYr bDwvhu- ]21]


mwnI nhIx1, krI mn BweI[
gj ihq iszKÎw moih isKweI[
qum siB jwnhÀu aMqrjwmI!
khhu jQw mYx krhuÀ bKwnI’ ]22]
qib SRI siqgur muK PurmwXo[
‘2Dwm bcOlI bIc bnwXo[
dws hmwro qUM ieh qhW[
aho pRQm qy qYx aib lhW6 ]23]
khhu jwie inRp inkt bnweI[
isK kI khI n jwie imtweI[
-gur Gr ibnw n idhu ikq hwQI[
iehI Bwvnw mm mn swQI3- ]24]
suin kir hm iqh4 sMg bKwnw[
-krihÀ iesI ibiD, dyihÀ n awnw-[
so inj bwk n kUro TwnYx[
Zwhr ijh jhwn mn jwnY5 ]25]
nihÀ gj dYby mihÀ ieh kwrn[
BImcMd sMg krhu Aucwrin[
iem suin jy Aur kop AupwvY[
inj bl qy hm ko frpwvY ]26]
qO ies ibiD ko khhu sMdysw[
-rN ko dy kir lyih gjySw[
iehW klIv6 iqRXw nihÀ koeI7[

1
(vZIr dI gzl) nhIx mMnIx[
2
bcOlI ipMf ivzc (iek) Gr bNwieaw sI EQy qUM swfw iek dws sI ipCly jnm (pr) huN
qYL soJI aweI hY[
(a) (qUM qW) Gr dw awdmI hI ivcolw ivc bNwieaw igaw hYx, qUM qW swfw hI iek
dws pihlox qox EQy sYx, pr huN qUM pCwNI hY ieh gl[
3
(isK ny kihaw sI) iehI myry mn swQ Bwvnw hY[
4
iqs (isK) L[
5
ijs (gl) L swrw jhwn pRqzK jwNdw hY[
6
Kusry[
7
eyQy bI koeI Kusry qy qRImqW nhIx[ (a) frpok qRImqW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 271

jMg pRsMg suny fr hoeI ]27]


hm smyq siB suBtin kyrw[
prcw SsqRin swQ bfyrw[
krihÀ clwvin hqihÀ inSwny[
awps ibKy bIrqw Twny ]28]
iqn1 prKin ihq icq cih morw[
kib irpu gN sox rN huie Gorw[
hmry duAU bwrqw2 nIkI[
krhu nirMd! BwvqI jI kI-’ ]29]
suin kutvwr khÎo kr joir[
‘kOn skih ipiK rwvir Er[
ijs ky Bly Bwg huieÀ nWhI[
bnih ibroDI, so duK pwhI’ ]30]
iem kih ruÞsd hÍY kir cwlw[
inksÎo nûmRI BXo ibSwlw[
gur mihmw ko jwiq ibcwriq[
-BImcMd sT hT Aur Dwriq- ]31]
phuMcÎo pun iblwspuir jweI[
imlÎo qbY jihÀ iQr igrrweI[
Twin bMdnw bYiT smIpw[
ipiK kir CUCw, khÎo mhIpw ]32]
‘khu kutvwr! gurU kMin jweI[
BXo sMbwd su dyih sunweI[
mwnÎox, nhIx ik kuMcr dYbo[
hm sox rs, kY ibrs chYbo3’ ]33]
qib kr bMid pRsMg khMdw[
‘idl aMdr kI gurU lKMdw[
iqnhuÀ azgR nihÀ kpt clûdw[
ijn qy suniq su mn ibsmMdw ]34]

1
ienHW sUrimaW L (a) ienHW inSwinaW L[
2
jMg krnw qy sMDI krnI[
3
cwihaw su[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 272

hoie iekMq mqMq pkwXo1[


so sgro muJ sMg sunwXo[
apr bwk pun Bny anykU[
jy rqnwkr anûd ibbykU2 ]35]
inj awSY ko bhur bKwnw[
ly gur Gr qy dws mhwnw[
jo jwcih grbiq bl Dwrw[
Dwrw KVg idKih Bt Bwrw ]36]
hmry dyr nhIx iks kwlw[
kwl krihÀ3 rN mihÀ irpu jwlw[
Zwlm jbrI jor Aupwie4[
pwie n Blo, prwjY pwie5 ]37]
mo miq mihÀ nihÀ nIk bKyrw[
Kyrw awnûd puir mYx hyrw6[
suBt SsqRDir ikDOx qurMgw[
rMg rMg suMdr srbMgw ]38]
ijm rjDwnI BUp mhwnI[
hwnI SzqRüin prih pCwnI[
CwnI nhIx ibdiq qum jwnI[
ko ko gur kI khOx khwnI ]39]
jÎox kÎox kir gj ko nihÀ dyiq[
nIky pwie lIin mYx Byq[
qum BI mn qy qjhu ibroDw[
SRI klgIDr dIrG joDw ]40]
bwq khW ieh bpuro krI7[

1
(jo) mMqR (qusW) pkwieaw sI[
2
jo anûd qy ivcwr dy smuMdr hn[
3
nwS krWgy[
4
Zwlm qy ZbrdsqI krky bl krn vwlw[
5
hwr hI pweygw[
6
jo mYx anûd pur ngr ivzc ifzTw hY (ieh hY)[
(a) awnûd pur ivc anûd hI mYx ifzTw hY[
7
kI gl hY ies ivcwry hwQI dI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 273

krI n awCI iZd iem DrI1[


aib BI sMiD anûd Aupwvo[
pwvO mn bWCiq hrKwvo’ ]41]
suin nirMdR Aur lgÎo ibcwrin[
-cwrn ijAux jsu krih Aucwrn2[
cwrn pTOx rKOx suiD swrI3[
kyiqk idn aib dYx hOx twrI4 ]42]
suniq siBin ky qbih bKwnw[
‘mYx aib khÎo qumwro mwnw[
DIr vZIr, sumiq kutvwr[
apr srwhiq gurU Audwr ]43]
kyiqk idn Aur DIrj DrOx[
bÎwh inkt qib jwcin krOx[
qib qO lynO bnY ZrUr[
iek kuMcr aru fyro rUr ]44]
jQw jog qib jwcin hoie[
bÎwh ibKY lyviq siB koie[
donhuÀ idiS qy sMiD bnûqI[
iek ky cwhy, nihÀ suDrMqI ]45]
qumry khÎo krÎo mYx twrw[
pun awnhu dÍY vsqu Audwrw[’
suin vZIr inRp aiDk srwhw[
‘iem hI awCI ijm qum cwhw’ ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘kutvwr awgvin’ pRsMg
brnnû nwm pMc iqRMsqI aMsU ]35]

1
azCI (gl) nhIx hY ieAux iZd krnI[
2
(ieh kutvwr) Bzt vWg (gurU jI dw) js kihÀdw hY[
3
dUq Byjky (huN) swrI Kbr rzKWgw[
4
huN twl dyxdw hW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 274

36. [msMdW dy kihN qy mwqw jI dw smJwAuNw]


35<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>37
dohrw: ies pRkwr ko mq krÎo, ‘bÎwh inkt pun jwie[
iek fyrw aru durd ko, gur qy jwciq lÎwieÀ’ ]1]
cOpeI: BImcMd iem tir kuC rhÎo[
bÎwh pRqIKiq awnÀd lhÎo[
ieq klßIDr krihÀ iblwsw[
SsqRin ko inq huie azBÎwsw ]2]
idn pRiq rwKihÀ awXuD DwrI[
mhW suBt jy jMg mJwrI[
qomr qIr qupk cilvwvYx[
ibRMd qurMgm mol anwvYx ]3]
BeI klm jwrI1 Bt rwKy[
ibdqI jgq, ‘gurU rN kWKy[’
bIr sDIrin kI bf BIr[
ghYx quPMgn, qomr, qIr ]4]
ibRMd msMd iblûd aqMk2[
-duMdiB prY3- rhYx icq SMk[
-SRI gur hirguivMd ky jMg[
suny smUh Bey Bt BMg4 ]5]
aink rIiq ky pwie ibKwdU5[
ijq ikq ibcriq Twnq bwdU6[
bsihÀ anÀdpuir ivKY suKwry[
sMgiq awie clI jg swry ]6]
iks kI icMq nhIx iks rIiq[
srb pdwrQ Gr mYx nIq[
Auicq nhIx nwhk AuqpwqI[

1
‘klm jwrI’ hoNw iek muhwvrw hY Bwv hY POZW BrqI krnIaW[
2
frdy hn[
3
Bwv (kdy) jMg pvygw[
4
mwry gey[
5
duzK[
6
iPrdy rhy krky JgVw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 275

rwjy rwjpUq ijn jwqI ]7]


rN mihÀ ktihÀ, nhIx muK morihÀ[
isr BI dyiq n hT ko CorihÀ[
XW qy sMiD krn hI awCI[
burI lrweI jy Aur bWCI’ ]8]
SRI gujrI ky inkt isDwrYx[
imil kir fr Aupjwie AucwrYx[
‘Auq cvgzqy swQ ibruzDw[
iek igrpiqin sMg huie kRüzDw ]9]
frihÀ sMgqW awieÀ n ieq ko[
awnih kOn kwr bhu ibq ko[
jbih awmdn Dn huie Qorw[
clih Krc ikm, gn Bt Gorw? ]10]
angn mn1 hI aMn anwvYx[
dIrG dyg bnih iqRpqwvYx[
SRI siqgur kI bYs nvInw[
aib lO ipKÎo nhIx rN kInw2 ]11]
idpiq qyj kih skih n koeI[
ruÞ anuswir smIpI hoeI3[
awp idlwsw dy smuJwvhu[
igrpiq sox ijn4 bYr bFwvhuÀ ]12]
iezqÎwidk bhu khYx bnwie[
Aur mwqw ky qRws Aupwie[
icMqw bis icqviq bhu rhY[
suq suBwv ipiK acrj lhY ]13]
iek idn bYTI awie smIp[
hyqu khin ky sMiD* mhIp5[

1
anigNq mN[
2
juzD krky dyiKaw nhIx[
3
nyVy rihN vwly ruK anuswr hn[
4
nW[
*
pw:-isD[
5
rwjy nwl myl krn leI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 276

nûdcMd aru qhW ikRpwl1[


syvk kyiqk dws ikRpwl2 ]14]
‘sunhu pUq! qum siB ky pUj[
inmih jgq ijm ipiK sis dUj[
liK inj dws bnhu suKdweI[
KuSI dyhu siB ko mn BweI ]15]
aprn qy aiDkwie igrySU3[
kÎoxik smIpI bsiq hmySU[
lYin dyin bsquin ko awCy[
hÍY hY keI bwr icq bWCy ]16]
ijn kI sMiD, anûd ibswlw[
iqnhuÀ bnwvhu SzqRü krwlw[
sdw inkt jy vDih bKyrw[
ins idn prih ibKwd bfyrw ]17]
iqn ko khW ibgr kuC jweI[
sMgiq chuMidiS qRws AupweI[
awie n skih awp ky pwsI[
atkih kwr qbih Dn rwsI ]18]
skl eyk hYx igrpiq jyqy[
lrn hyqu iekTy huieÀ qyqy[
AuTih duMd4 qO nwihn awCy[
hy suq! sdw SWiq icq bwCy ]19]
inj dwsin ko krhu AuDwrw[
chuÀ idiS ky cil awieÀ hZwrw[
Auicq sMiD sYilûdRin sMg[
ikm smqw huie TwnhuÀ jMg ]20]
ijiqk sYl ko dyS Audwrw[
siB ko rwj, lyiq Dn swrw[

1
mwmw ikRpwl jI[
2
gurU jI dy[
3
phwVI rwjy[
4
Pswd[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 277

cmUM iqnhuÀ sMg Bt smudwXw[


lriq mriq inq smw ibqwXw ]21]
pun qum apnI sYn iblokhu[
rN Gmswn irpuin ikm rokhu[
hyir hyir kir skl msMd[
skihÀ n kih kir qRws iblûd ]22]
awCI bwq ibcwrin krIaih[
buziD bKyry kI pirhrIaih[’
suin jnnI ky bYnn SRon[
krunw BOn ijnhuÀ ikq BO n ]23]
‘sunhuÀ mwq mYx jnm su Dwrw[
duStn ko idKwAux Kr Dwrw1[
AuØzqm rN ijm sursir Dwrw2[
iqs qy inj jn3 krOx AuDwrw ]24]
krihÀ kuitlqw jy md mwnI[
iqn bwnI hm kÎoxhuM n mwnI[
so n lKihÀ ikh apin smwnI4[
mYx iqn ko kirhOx apmwnI ]25]
nhIx dUr ko bnihÀ ibroDI[
gur SrDw mD ijn buiD roDI5[
ahYx smIpI lhYx n soDI6[
Dir ahMkwr su AuDiq aboDI7 ]26]
hym kuMt pr mYx qp krqy[
ilXo hkwir skl jg krqy8[
krÎo pTwvin jg mihÀ moih[

1
iqzKI Dwrw[
2
jzg AuØzqm hY ijvyx gMgw dI Dwr huMdI hY[
3
awpNy dwsW dw[
4
Eh iksy L awpNy quzl nhIx smJdy[
5
sgox dUr dy ivroDI nhIx hoey ijnHW dI buzDI gur SrDw ivc (rukI =) itkI hoeI hY[
6
(ieh phwVIey) smIpI hoN qy bI soJI nhIx lYxdy[
7
hMkwrw krky Auh mUrK AuØzcy hoey hn [sMs: Audiq = AucÎweI][
8
swry jgq dy isrjnhwr ny[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 278

jwny duSt ijnhu mn moh1 ]27]


dMf dyin ihq mYx cil awXo[
duSt igrySur chY dbwXo[
jy muih pUjihÀ iqn rKvwrw[
rwKOx hlq ru plq suKwrw ]28]
jy TwnihÀ ibiD bhu buiraweI*[
sMg iqnhuÀ ky kriv lrweI[
ies jg bf dy sMkt qWhI[
mrihÀ, prihÀ pun doZk mWhI ]29]
BImcMd jy krih n twrw[
qO mMfOx mYx juzD aKwrw[
qRws Dwir dbkiq ikq nWhI[
mUF krih bl Aur grbwhI ]30]
igrpiq ko qorOx hMkwrw[
jQw msq gj qru bf fwrw2[
Skiq sÎwl bpury kI khW[
Syr frwviq grbiq mhW ]31]
ibRMd msMd aiDk Dnvwn[
Kwie vDy inq pUjw Dwn[
kwqur icq ky ijm bn hrNw3[
hrnw DIrj miq ko brNw4 ]32]
as mslq ky nihÀ aiDkwrI5[
ijnhuÀ sUrqw DIr ibswrI[
ien ky Bny n bnOx klIvw6[
bsn khW huie irpu qy nIvW7 ]33]
1
ijnHW dy mMn ivc agÎwn hY[
*
jy Twnih ibD bhu buiraweI’ ivc kwrn ds idzqw hY ik jo bhuq bdI krngy so ieQy sMkt
qy mrky nrkW L jwNgy[
2
ijvyx msq hwQI vzfw ibRzC qoV dyxdw hY[
3
iczq dy kwier hn ijvyx bn dy ihrn[
4
DIrj L hr lYN vwlI mq L vrNn krdy hn[
5
aYsy (lok) slwh dyN dy aiDkwrI nhIx hn[
6
frwkul nhIx bNWgw[
7
nIvyx hoky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 279

khÎo qumwro aib ieh mwnih[


hm Auqpwq pRQm nihÀ Twnih[
Dir hMkwr ij awie phwrI[
kÎox hUM cwhY krin ibgwrI1 ]34]
bhur n hm qy hovih twrw[
morOx, kir kY ibn hMkwrw[’
suin jnnI nûdn ky bYn[
jQw jog, ijn ko ikq BY nw ]35]
qAU khiq hI AuiT kir gvnI[
‘ieq siB BImcMd kI avnI2[
SWiq smyq bshu, suK pwvhu[
nihÀ inj qy Auqpwq AuTwvhu’ ]36]
nûd cMd kr bMid bKwnI[
‘mUrK mn mihÀ mwnih mwnI[
mwnI3 prbq piq ky khy[
ikm gj adBuq dYbo chyx ]37]
bhur apr kuC jwcin kry[
ly kir grb irdy mihÀ Dry[
sny sny inj kr4 TihrwvY[
-bsihÀ hmwry dyS- bqwvY ]38]
ies ko dYbo nWihn awCy[
prih ibgwr jwnIaih pwCy[
XW qy awp pRQm hI hotw5[
jib kib bny srih ies totw6* ]39]
idn kr Audih pRkwS mhwny[
iqs awgY kÎw grb tnwny[

1
jy iksy qrHW ibgwV krnw cwhygw qW.........[
2
ieDr swrI ipRQvI BImcMd dI hY[
3
hMkwrI[
4
kzr = ijs dy lYN dw hzk hovy, msUl (tYks)[
5
Bwv awp ny pihlox hI roV idzqw hY[
6
jd kd (koeI gl) bNI ies qox totw (= nukswn) hI srygw Bwv hovygw[
*
pw:-Kotw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 280

swgr qIr bUMd hMkwrY1[


gj pr bl ppIlkw DwrY ]40]
ikq rMck2 ikq kMcn myru[
khW mSk3 ikq Syr dlyru[
cih smqw kY aiDk bfweI[
mUF lKihÀ iqs ko smudweI ]41]
liK mihmw ko krih n twro[
cwhY mMfÎo jMg aKwro[
qO ies ibiD ky SsqR pRhwrYx[
hwrY, By qy sdn sMBwrY4 ]42]
jib dyKihgo rN mihÀ hwQ[
kwty pry Drw pr mwQ[
qib jwnihÀ inj hwn gumwnI[
JUrih -mYx mihmw nihÀ jwnI- ]43]
kyiqk nr ko hoiq suBwAU[
mwr Kwie smJYx pCuqwAU[
iqn mihÀ BImcMd hm jwnw[
gur pRBwAu md kir nihÀ mwnw’ ]44]
suin ikRpwl mwqul ny khÎo[
‘nûdcMd joDw bf lhÎo[
ibRMd msMdin qy ieh nÎwro[
siqgur awSy liKbyvwro’ ]45]
SRI klßIDr suin muskwey[
‘inScy iem hI jQw bqwey[
hzQÎwrn ko hwQ ghMqw[
inqpRiq bhu azBÎws chMqw’ ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy ipRQm ruqy ‘SRI gujrI’ pRsMg brnnû
nwm KSt iqMRsqI aMsU ]36]

1
smuMdr pws jy bUMd hMkwr kry[
2
rzqI[
3
mzCr[
4
Bwv hwrky frdw mwiraw Gr L nÜT jweygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 281

37. [nûdcMd L idvwn dw ruqbw[ bn ivc ivcrnw]


36<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>38
dohrw: nûdcMd pr gur KuSI,
jwnÎox lwiek bIr[
cwhÎo krÎo idvwn ko,
ikRpwisMDu miqDIr ]1]
pwDVI CMd: inj inkt hkwir mwqul ikRpwl[
iqh lgy bUiJby gur ikRpwl[
‘ieh nûd cMd miq ko iblûd[
bhu swvDwn gn irpu inkMd ]2]
inq SsqR Drin azBÎws kIin[
ies sm msMd nihÀ apr cIin[
gur bfn1 pws ien ky bfyr[
inq rhy syvkI kriq nyr ]3]
ijh Aumr Swih2 kihÀ nwm lok[
rwKÎo njIk nIky ibloik[
iqh kyir pOqR ieh nûdcMd[
aib krihÀ bIr drjw iblûd3’ ]4]
suin kY ikRpwl snmwn swQ[
bc BnÎo ‘awp ho+ skl nwQ[
smudwie sYn mihÀ iek idvwn[
cihXiq ZrUr bf swvDwn ]5]
siB kI sMBwl jo ly hmyS[
iks Qwn pTn inj nr ivSyS4[
iezqÎwid kwj smudwie joie[
ibn nr ibswl nihÀ bnih koie’ ]6]
qib isrypwAu siqgur mMgwie[

1
Bwv gurU pMcm jI[
2
frolI invwsI sMGw goq dw jzt msMd, jo SRI gurU arjn dyv jI dI awgÎw nwl hirmMdr
dI icNvweI vyly pRym nwl syvw krdw sI. ieh pUjw dy Dn L ivhu jwNdw sI[
3
ies sUrmyx dw ruqbw iblûd krIey[
+
pw:-ko[
4
ByjNw huMdw hY awpNw Kws awdmI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 282

siB sBw SuBiq awCy lgwie[


Bt ibRMd msMd iblûd jyX1[
iqn mihÀ ibTwie awnûd dyX ]7]
iqh bKiS iKlq2* kIno idvwn[
siB mihÀ ibTwie krunw inDwn[
ly isrypwAu AuiT nûdcMd3[
dInwr nZr dInis mukMd4 ]8]
siB kwr cmUM awidk ijqyk[
sOxpI sMBwl kirby anyk[
hX ibRMd aiDk joDwn dIin[
siBhUMin iqRNn dwnw su kIin ]9]
iGRq KMf cUn kyiqk ahwr[
hXSwl5 skl gur ko sMBwir[
iqn6 ZIn awid jyiqk smwj[
kih qÎwr krwvih srb kwj ]10]
bhu lyin dyin gur inkt kyr[
siB nûd cMd krqw bfyr[
suiD suBt siBin kI lyiq nIq[
chIXih su dyiq liK hoiq hIq7 ]11]
inq vDih skl ibiD ko smwj[
pRBu mhWrwj rwjwn rwj[
qurkyS awid jyiqk mhIp[
siB rhy jwcqy gur smIp ]12]
siB jgq mWgqo hwQ bMid[
nihÀ duiqX jwnIXih iqn minûd[

1
ijqny[
2
puSwk, isropwAu, iÞalq[
*
pw:-ilKq[ punw:-imlq[
3
nûd cMd AuiTaw[
4
muhr SRI gurU jI dI nZr kIqI[
5
GoV Swlw, qbylw[
6
iqMnW (GoiVaW) dIaW[
7
jo loV hovy dyxdw hY, (loV) lKky ihqvwn huMdw hY Bwv iKVy mzQy dyxdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 283

chuMidiSin qy su nr imlihÀ ibRMd+[


smudwie sMgqW Dir anûd++ ]13]
suK dUD pUq ibq bpu arog[
iezqÎwid jwichIx awie log[
gn imlihÀ awie fyry kMriq[
idn ibqih ikiqk drSn chMiq ]14]
pun arZ myvro krih jwie[
‘pRBu dIn bMDu dwsn shwie!
siB Gtin jwinqy ju kuC hoiq[
jihÀ kihÀ pRBwAu dIrG Audoiq ]15]
bhu imlI sMgqW isvr pwie[
idn ibqy ikiqk icq drs cwie[’
ardws kriq jib Tihir pOr[
iem sunihÀ jbih soFIn mOr1 ]16]
dyx hukm PrS bin hY Audwr[
SuB bsqR SsqR pihrYx suDwir[
Zyvr jrwv ijn jgiq joiq[
jo dulB jgq mihÀ duiq Audoiq ]17]
isr quMg su klßI rih suhwie[
pun ijgw, krn kuMfl bnwie[
jib pOr awieÀ drsMn hoie[
isr inmihÀ hZwrox rihÀ Kroie ]18]
pun sBw mWih phuÀcihÀ mukMd[
SuB sjih isMGwsn duiq iblûd[
bYTihÀ pRsMn isr Furiq cOr[
suiD pwie sMgqW awieÀ pOr ]19]
Dir Dir akor jug hwQ joir[
pg kml Er bMdiq inhoir[
iQr hoie drs ko dyx ikRpwl[

+
pw:-imliq awie[
++
pw:-mud Aupwie[
1
soFIaW dy mukt Bwv SRomNI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 284

puirXMiq Bwvnw dws jwl ]20]


Dn awid vsqu ky lig aMbwr[
bhu bsqR SsqR ijn mul Audwr[
hX lÎwie Krc kir Dn iblûd[
gur KuSI chihÀ kr bMid bMid ]21]
krunw ktwKÎ aivloik lok1[
inj syvkwn iSRX dyx2 dulok[
puirXMiq Bwvnw bin shwie[
mn hriq siBin suMdr suhwie ]22]
bhu sUKm cIr jwmW mnog3[
jug Cor ZrI pt kth jog4[
dyx jog Bog, hiq rog sog[
ibsvws Driq gn dws log ]23]
drbwr gurin siB ikC aqot[
nihÀ Qurih dyiq kotwn kot[
idiS dwhn iQr ieMdRw5 sdIv[
ds aSt isziD inq smuK QIv ]24]
idiS bwm irziD TWFI anyk[
Aur bsihÀ gÎwn ‘hM bRhm6’ eyk[
Auqswh, bdn mihÀ bws pwie[
aiq pRwkRm bwhn mihÀ lKwie ]15]
gn sMgiq iem smudwie awie[
iek idvs ibKY drsMn pwie[
ko bsih pws iek mws cwAu7[
isrupwAu pwie pun hÍY ibdwAu ]26]
Kt mws rhiq Aur lhih syv[

1
imhr dI nZr nwl lokW vl dyKky[
2
kuSl Xw suK dyxdy hn[
3
suMdr[
4
lÜk ivc bMnHN dy jog hY[
5
lKmI[
6
ahM bRhm[
7
cwAu nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 285

ko eIS jIv ko jwin Byv[


ko pRym Bgiq mihÀ rMg lwg[
bhu jnm supiq gur inkt jwg1 ]27]
syvw krMiq nihÀ qjihÀ Kws[
suK pwieÀ SWiq duK duMd nwS[
kosn hZwr ky dws awieÀ[
syvihÀ anûd ko lyiq pwie ]28]
kib swKXwq drSn kMriq[
pun gur srUp DÎwnû DrMiq[
bn gmn kriq kwrn aKyr[
siB suBt arUVihÀ sMg hyir ]29]
gn sÍwn, bwZ, iSkry ibswl[
imRg Koij Koij kirXMq kwl[
prKMiq SsqR ibzdÎw sbIr[
hiq kir quPMg qij DnuK qIr ]30]
qomr pRhwir hX ko PMdwie[
ko krih qyj bhu dUr Dwie[
mrdMiq ibpn2 iPr kir mhwn[
CuitXMiq bwj pMCIn hwin ]31]
iem ipKYx qmwSy ikiqk kwl[
ibcrMiq gurU iPr kir ibswl[
Gorin ncwie morin minûd[
Corin quPMg, qorin imRigMd3 ]32]
Corin iscWn forin inkwir4[
dOrin ipCwr Erin inhwr5[
Sorin mcwie horin frwie6[
gorin clwie Porn imRgwie ]33]

1
jnmW dy suzqy gurU smIpqw nwl jwgdy hn (awqm jIvn ivc)[
2
Bwv gwhuMdy hn bn L[
3
SyrW L toldy qy bMdUkW clwAuxdy hn[
4
bwj CoVdy hn fory KolHky[
5
(bwjW) vl qkdy (AunW dy) ipzCy (sUrmy) dOVdy hn[
6
Sor pwAuxdy hornW (pMCIaW) L frWvdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 286

ibcrMiq ibpn1 inksMiq Syr[


hiq dIin ikiqk nihÀ lgiq dyr[
SUkr pRhwir aru aink rIC[
JMKwr2 roJ3 SsqRYn qIC ]34]
hrKMiq sihq sYnw ikRpwl[
iem kir aKyr hiq imRgin jwl[
DOxsw bjMiq inj puir anûd[
awgmn kriq ipiK nr anûd ]35]
mMgl rcMiq bhu ibiD pRkwr[
aMjul su PUl Bir friq fwr[
DUpn DuKwie bMdn krMiq[
bilhwr hoiq hrKMiq sMq ]36]
kib ciF qurMg, kibhUM mqMg[
kib qij KqMg, kbhUM quPMg[
kib iPriq sYl mihÀ kriq sYl[
kib ibpn ibKY ibcrYx su gYl ]37]
4 5 6
kibzq: KMjr, quPMg , jmDr , jMg jwlmIk
jÍwlw jwl jwgqI jMmUrin jMjYl kI7[
czkRbkR cMdRhws cwrox idiS cmkiq8
SRI guivMd isMG kI cFweI Kyl BYl kI9[
Drwpr pOr aru aMbr kI aOr giq
aMDkwr DuMd ijm CweI DUr gYl kI10[

1
jMgl[
2
bwrw isMgw[
3
nIl gwie[
4
bMdUk[
5
duDwrI ktwr[
[sMs:, jmDwr][
6
jMg ivc Zwlm hY[
7
jMmUrW qy jMjYlW dI jwg rhI swrI azg[
8
tyFW (Kw Kw qy) czkR (lY lY) cwrox pwsox (GumdI) qlvwr cmkdI hY[
9
Kyl dI cVHweI bI BY dwiek hY[
10
DrqI qy GoiVaW dy pOVW krky akwS dI hor hI hwlq hY Bwv DuMd vWù anHyrw hI ho irhw
hY iekur rwh dI DUV Cw rhI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 287

DOxsy DuMk1 PYlqy phyl hI2 sMqoK isMG


aYl kry, sYlpiq sunYx Duin sYl kI3* ]38]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘SRI gur bn ibhwr’ pRsMg
brnnû nwm spq iqRMsqI aMsU ]37]

1
DOxsy dy Sbd[
2
pihly hI[
3
rOlw krdy hn jo phwVI rwjw suN lvy avwZ (mhwrwj jI dI) sYr dI[ (a) gUMj jo phwVW
(ivc AuTdI hY)[
*
ieh CMd kvI jI dI anuvwidq vwlmIk rwmwXN dy bwl kWf vrg 6 dy aMk 1 ivc bI
awieaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 288

38. [ikRpwl ktocIey dI gurU jI qy BImcMd vzl icTI]


37<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>39
dohrw: ies pRkwr SRI siqgurU idvs ikqyk sujwn[
ibsqwrI1 kIriq jgq ibsqwrI ibiSawn2 ]1]
inSwnI CMd: BeI ibdq igrpqn mihÀ, kIriq AuijXwrI[
‘klßIDr bf sUrmW, kir mihÀ Dnu BwrI[
ijs ky aib ko smy mihÀ, nr iKcy n koeI[
Kpry qICn BIKnw3, Girvwies joeI ]2]
iCzpR pnc bgrwie kir, Coriq bf dUrI4[
kosn lig phuMciq clihÀ bl qy BrpUrI[
suny purwnn ky bcn, arjn sr mwry[
qRyqy jug SRI rwm jI, Dnu ibzdÎw Bwry ]3]
ikDOx ipqwmw ienhuÀ ko, SRI hirgoivMdM[
sunI SwhdI5 iqnhuÀ kI, hiq qurkin ibRMdM[
iqs ibiD ky sr Coirqy, rwKI sMg sYnw[
BImcMd sox irs BeI, iks qy mn BY nw’ ]4]
suin suin rwjy igrin ky, ilK pzqR pTwvYx[
donhuÀ idiS ko jsu khYx, ijm kop AupwvYx[
huqo ikRpwl ktocIaw, so chiq lrwXo[
rjDwnI ijs kWgVw, iliK dUq pTwXo ]5]
BImcMd ky iFg gXo, kir bMdn bYsw[
khiq BXo ‘rwjy sunÎox6, -gur kInis dÍYSw-[
nihÀ awCI mwnI irdY qum pws pTwvw[
-siqgur Zorwvr mhW, fr ikqhuÀ n pwvw ]6]
jy qum krhu sMgRwm nihÀ, bf avgun hovYx[
gurU inkwso dyS qy, qib suK kir sovY[

1
PYlweI[
2
iviSaW dI ivhu AuqwrI[
3
qIr iqzKy qy BÎwnk[
4
CyqI iczly ivc (qIr dI) bwgV rKky iKzcky Czfdy hn jo bhuq dUr jWdy hn [pnc =
iczlw, sM:, pqMckw[ bgrwie = qIr dI bwgV L iczly ivc Drky iKzcNw][
5
aKIx ifzTI AugwhI[
6
ktocIey rwjy ny suiNaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 289

nqu AuTwie Auqpwq ko, dy prj1 AujwrI[


ibcrih inq pRiq cmMUM gn, aiq SY asvwrI ]7]
dÍY inRp huieÀ iek dyS mihÀ, kÎox mcih n rOrw[
prY aMDyrw jgq mihÀ, riv sis iek TOrw2[
kwnn mihÀ iek kyhrI, suin kwnn nwdw3[
krih inkwsin dUsro, sih sky n bwdw ]8]
dÍYpiq hoieÀ n Bwrjw, iqm aivin rwjw[
jy iml jwihÀ kdwicqI, ibgrih siB kwjw4[
jb lig apny Ej mihÀ, hoih n bf gwFy[
qib lig bnih Aupwie kuC, idhu qW qy5* kwFy ]9]
hm sMgI qyry ahYx, chIaih lY sYnw[
qAU n iFg gur Bt bhuq. qum smsr hY nw[
ahYx kdImI bfn qy, ien sYln rwjy[
iek kul ky rjpUq siB, hm BRwq ibrwjy-’ ]10]
suniq dUq ky bwk ko, icq icMq Aupwey[
BImcMd BwKÎo qbY ‘qum swc bqwey[
nihÀ awls ies bwq ko, myry mn mWhI[
bsih ij huie anuswir gur, qO ibgrihÀ nWhI6 ]11]
nWih q kir Cl bl bfo, gur dyS inkwrOx[’
iem kih kY ruÞsd krÎo, ‘mYx apin ibcwrOx7[’
8
krI jnwvin jwie kir, suin BUp ikRpwlw[
iek vkIl gur iFg pTÎo, awXhu qqkwlw8 ]2]

1
prjw[
2
Bwv mzisaw vwlI rwq L[
3
kMnI vwj suNky[
4
pr jy kdI (iek iesqRI L do pqI Xw iek DrqI L do rwjy) iml pYN qW kMm ivgVygw
(a) jy kdy Eh dovyx awmo swhmNy hoey qW kMm ivgVygw[
5
EQox
*
pw:-ieq qy[
6
qW (asIx) nhIx ivgVWgy[
7
(rwjw kihÀdw hY ik) ‘mYL apnI ivcwr hY’ (ies mwmly ivc Bwv ik jo qUM ikhw hY so
iPkr mYx awp vI kr irhW hW)[
8
dUq ny rwjy ikRpwl L swrI gl jwky jNw idzqI (ijsL) suNky ikRpwl rwjy ny iek vkIl
gurU jI pws Gzilaw jo CyqI aw phuMcw (anûdpuir)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 290

lgÎo jbih drbwr suin, cil gXo smIpw[


nmo kriq kih ‘pTÎo muih, kwtoc mhIpw[
BIm cMd ibgrÎo sunÎox, rwvr ky sMgw[
qRws qnk mn nihÀ krhu, snmuK ilhu jMgw ]13]
siB ibiD mihÀ smrzQ qum, kÎw bpuro rwjw[
Dir hMkwr Audwr ko, cih krÎo kukwjw[
awin dyS pwvn krÎo, mihÀmw qum BwrI[
jwin skÎo nihÀ mMd miq, cwhiq sMg rwrI1 ]14]
apr shwiek hoie nihÀ, kÎw krih iekylw[
sunI isPq qum sUrmy, dl aiDk skylw[’
aMqrjwmI qib khÎo ‘jo krY su pwvY[
icqih KutweI duK lhih, nihÀ SuB bin awvY’ ]15]
iezqÎwidk kir bwrqw, pun gXo vkIlû[
deI sunwie ktoc ko, ‘gur gunI ghIlû[
qÎwrI lirby jMg kI, inq krihÀ GnyrI[’
suin ikRpwl awnûd Bw, ‘bin hYx ijm bYrI2 ]16]
BImcMd aru siqgurU, nihÀ hovY mylw[
ies qy hm ko gun bfy*, rih bwd duhylw3[’
iem hI kih kih pTvqo, ijm prih lrweI[
qAU BUp kihlUrIaw, rwKih mDurweI ]17]
durd pRswdI ko chY, ijm jwcÎo dY hYx[
awnihÀ fyrw bÎwh mihÀ, duiq aiDk sjY hYx[
XW qy rs rwKin chiq, bin kptI mIqw[
aMqrjwmI swQ ikm, Cl kir inbhIqw ]18]
kih kih pTih imlwp ky, ihq juiq imRdu bYnw[
1
(awp) nwl lVweI[
2
ijvyx dovyx vYrI bNngy[
*
azgy czl ky pRsMg awvygw ik jMmU qox alP KW mwmlw lYN awieaw qW ktocI Aus nwl
imlky rwjpUq BrwvW nwl liVaw, ies gl qox qy huN vwlI cuzk qox pqw lÜgdw hY ik ieh
SwhI ieSwiraW dw JolI cuzk sI qy huN gurU jI L BImcMd hzQox mrvwAuN ivc jo ivcolgI
kr irhw hY koeI SwhI sYnq hyTW kMm kr rhI jwpdI hY[ ktoc ies cwl ivc jy kwmXwb ho
jwvy qW AusL lwhw hY gurU qy BImcMd Psy rihNgy iPr ktoc awp inSicMq rhygw, jy gurU
jI pRwjY ho jwN qW Swh vlox vfÎweI imly, jy BImcMd ips jwey qW awpNw vYrI mwiraw[
3
(dohW iDrW ivc) kTn lVweI rhy (a) du+hylw = dohW ivKy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 291

iqm hI SRI siqguir khYx, ibc swr ahY nw1[


iem bIqÎo kyiqk smW, swhw suDvwXo[
Pqy Swh SRI ngr qy, ilK qbih pTwXo ]19]
‘ikiqk smY mihÀ bÎwh hY, kir lIjih qÎwrI[
vsqu ajwieb awnIaih, bf jMø mJwrI[
ijs ky dyKiq sunih nr, miq qy ibsmwvY[
Auqsv mihÀ bhu myl hm, ijq ikq qy awvY ]20]
krhu sujsu dIrG iehW, ijm qum bifaweI[
ieq bhu ibiDin smwj hÍY, ijm hm aiDkweI[
dUr dUr ky ibRMd nr, awvihÀ AumfY kY[
Bwt awid jwck bfy, DwvihÀ suin kY kY ]21]
puMj drb ko awnIaihÀ, liK nwm bfyrw[
siB Dwrin ky igrpqI, iekTy iqs byrw[
sMg qumwry awie hYx, hm Gr bhu awvYx[
smW sujsu ky lyin ko, pun kÎoxhuM n pwvYx’ ]22]
iezqÎwidk cih aiDkqw, ByjI iliK pwqI[
BImcMd awnûd mYx, piT sIql CwqI[
awgy kyiqk mws qy, kirby lig qÎwrI[
skl simzgRI sMic kir, Dir sdn mJwrI ]23]
mol ikiqk gj bwj ly, kirvwie skyly[
SsqR bsqR ijq ikqhuM qy, sMciq gn lyly2[
-vsqu ajwieb- icqvqo -gur ibn nihÀ awnw[
Bey ibrs nihÀ dyX hYx, br bIr mhwnw ]24]
ByjOx nr prDwn ko, snbMDI koAU[
swdr gur ko anÀd dy, awnih vQu joAU-[
iem ibcwr kir sBw mihÀ, bYTÎo inRprweI[
bUJy awid vZIr jy, ‘adBuq vQu kweI ]25]
khhu khW qy awnIaih, kih kuVm pTwvw[
Kojy irdY ibcwr mYx, Byv n ikq pwvw[
vsqU qIn ik cwr hYx, gur Gr mihÀ jwnI[

1
iqvyx (vkIl) siqgurU jI L (awky) kihÀdw hY (glW ijnHW ivzc imlwp rUpI) swr nhIx[
2
lY lY ky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 292

SsqR pMckl, durd SuB, cOkI ikn awnI ]26]


iek fyrw adBuq mhW, cwrhuÀ ilhu jwcy[
nOrMg ky BI inkt nihÀ, ikq smsr qw cy?
jsu ibswl huie bÎwh mihÀ, ieh sMg il cwly[
ipKihÀ hZwrhuÀ nr qhW, puir gRwmin jwly’ ]27]
suin vZIr pun bYn Bin, ‘awgy qum jwcw[
hwQI lYbo ikq rhÎo, rs byrs rwcw[
rwKhu rs aru vsqu ilhu, aYsy giq nIkI[
swdr gur sox kwmnW, purvhu inj jI kI’ ]28]
BImcMd bolÎo qbY, ‘ijm qoih bqweI[
ieh awCI jwnI abih, siB ky mn BweI[
iek pRohq Byjo qhW, nIko miqvwnw[
sBw cwqurI mihÀ inpun, guin gÎwin sujwnw ]29]
duiqX kysrI cMd jo, myro lig swrw1[
bwk boilby mihÀ cqur, Byd2 su liK swrw[
Byjo bfy smwj sox, awnihÀ vQu cwry[’
as mslq siB kir AuTy, ‘cil jwihÀ skwry’ ]30]
sorTw: inj inj sdn isDwie, bsy ibqweI jwmnI[
AudÎo idvs ko rwie3, sOc Snwny imly siB ]31]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘BImcMd’ pRsMg brnnû
nwm aSt iqRMsqI aMsU ]38]

1
myrw swlw lgdw hY[
2
Byd L[
3
sUrj[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 293

39. [kysrI cMd qy pMmw anûdpur awey]


38<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>40
dohrw: BImcMd ibc sBw ky, donhuÀ pTy bulwie[
eyk kysrI cMd ko, pMmw pRohq awie[
sÍYXw CMd: donhuÀ kih ibTwie smuJwXhu
‘nIiq rIiq nIky qum cIn[
phuMchuÀ siqgur ky smIp cil
nmo krhu kr joir aDIn[
mm idiS qy Dir crinn pr kr1
ibnqI Bly sunwie pRbIn[
Bnhu pRsMsw prm pRsMn kir
jwchu vsqu ajb iek qIn2 ]2]
sumiq sihq cwqurqw ric bhu
jÎox kÎox lIjY kIjY kwj[
-puzqR hmwro apno smJhu
hwn lwB kI smsr lwj[
iek Gr lKhu rKhu inj krunw
puzqR bÎwh bhu imlY smwj[
qhW awbrU krhu vDwvin,
siB rwjy jwnihÀ isrqwj- ]3]
iezqÎwidk bhu krhu Aucwrin,
ruÞ dyKhu jy kwrj hÍY n[
pun lwlc kI bwq sunwvhu
-awvihÀ bÎwh jbih suKcYn3[
cwrhuÀ vsqu SIGR phuÀcwvihÀ
Pyr n rwKihÀgy inj aYn[
cqr hZwr rjqpn ien sMg
pUjw krihÀ awp kI dYn-’ ]4]
iem smuJwie khÎo ‘aib gmnhu’

1
crnW qy hzQ rKky[
2
iek qy iqMn = cwr[
3
jdox ivawh ky awvWgy suK anûd nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 294

iek sO nr kIny iqn swQ[


bsqR ibBUKn SsqR swj kir
cly Cln ihq srbg nwQ[
sny sny siB mwrg AulÀGy
igniq anyk kpt kI gwQ[
awin anûdpuir anÀd inhwrÎo
jihÀ lihÀ1 cwr pdwrQ hwQ ]5]
fyrw SuB sQwn mYx GwlÎo
BlI BWiq kIno ibsrwm[
dMf rjq DwrI2 khu piT kir
suiD sunwie dInis gun Dwm[
siqgur nûd cMd so BwKÎo
‘dyhu dyß qy rsq qmwm[
bWCiq apr skl phuÀcwvhu
kih Byjhu -aib krhu arwm-’ ]46]
awiesu pwie idvwn kIin iqm
suD sMBwir anyk pRkwr[
Kwn pwn kir insw supiq huie
AuTy3 sOc kInis Bunswr[
nIr SrIr Snwn Twin qib
Twkr pUjw mihÀ icq Dwr[
idvs cFy qn SsqR bsqR Dir
krihÀ pRqIKn -moih hkwr4- ]7]
SRI gur gr jwmw aiBrwmU
Dir SmSyr SuBiq ijm Syr[
itkÎo kudMf5 azgR bf gwFo
Kr KqMg6 Dir kr mihÀ Pyir[

1
ijzQy pRwpq huMdy hn[
2
cWdI dI cob rzKN vwlw Bwv cobdwr[
3
jwgy (pMmw qy kysrI cMd)[
4
swL bulvwNgy[
5
Diraw hY DnuK[
6
iqzKy qIr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 295

mukqwhl gr mwl ibswlw


ijgw jvwhr Zyb Aucyr[
klßI quMg anûg rcI jnu
aMg aMg suMdr bhuqyr1 ]8]
aMqr sdn itkihÀ ijs mWhI
qihÀ pRXMk pr iQry suhwie[
mwqul nûd cMd aru sMgo
dXw rwm idj inkt ibTwie[
ien qy awid inkt jn bIsk
snmwinq imRdu Binq sunwie[
qrun qril sm idpih pRqwpU2
qrun3 awrbl qn mihÀ awie ]9]
isMG pOr pr Kry sYxkry
SsqR sihq sUry svDwn[
pMmw pRohq cMd kysrI
ly bIsk mwnv agvwn4[
awie dÍwr pr iQry snDbD
gurU inkt suiD kIin bKwin[
SRI muK qy Purmwie jnwXhu
‘cqr GtI bYTihÀ ies Qwn’ ]10]
dÍwrpwl inj inkt ibTwey
‘huie avkwS hkwrihÀ pws[’
krin anwdr dr atkwey
ijn Aur Cl hMkwr invws[
bYTy kriq pRqIKn dyKiq
gur ky pOr pRqwp pRkwS[
sMgiq ibRMd bMdnw Twniq
iqm puir jn puin jwihÀ avws ]11]

1
Bwv bhuq suhNI hY[
2
Bwv cVHdI dupihr dy sUrj vWùU pRqwp pRkwSdw hY[
3
juawnI[
4
azgy czlN vwly[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 296

SRI anûd puir ky nr bwsI


sgry TwnihÀ dÍwr pRNwm[
bhur jwie inj* kwrj lwgihÀ
aink pRkwrin ky siB Dwm[
hoiq bMdnw BIr aiDk nr
awvihÀ jwihÀ jpihÀ siqnwm[
hyir hyir hYrwnI hovihÀ
pUrn gur siB aMqr jwim ]12]
qAU mhW idRVH kpt n Cofw
BImcMd ijm pTy isKwie[
ikiqk GtI bIqy bulvwey
aMqir pRivSy dyKy jwie[
rcnw aink pRkwrin kIjihÀ
SsqRpwN1 ijq ikq drswieÀ[
sny sny phuÀcy iqs mMdir
bYTy klßIDr hrKwie ]13]
nûimR Bey drSn ko hyriq
hwQ bMid kir bMdn kIin[
pun rwjy kI nmo krI pg,
ly awiesu bYTy mud BIn2[
SRI goivMd isMG bUJin kIny
‘BImcMd hY awnûd pIn?’
sun iqn kuSl BnI kr joriq
‘ikRpw awp kI qy suK lIin ]14]
ibnqI BnI awn qij ignqI
BXo bÎwh ko kwj ibswl[
iqs AuØzdm mihÀ rhiq rYn idn
sMciq ijiq ikiq qy vQu jwl[
rjpUqn kI cwl anUTI

*
pw:-inq[
1
hzQW ivc SsqRW vwly[
2
KuSI ivc iBzjy hoey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 297

PqySwih dIrG mihpwl[


kih ByjÎo iqh -aiDk bfweI
awin ajwieb vsqu inhwl1- ]15]
Kojiq ijiq ikq qy gn awnI
qAU n hrK inRpiq ky awie[
siB igrDwrin ky mihpwlk
imlihÀ smwj jhW aiDkwie[
nihÀ pRwpiq ikq vsqu anUTI
ijsih iblokihÀ rihÀ ibsmwie[
icq icMqwqur qW qy aiqSY
Dn Þrcy BI pwie n kwie ]16]
huie lwcwr ibcwriq* imil imil
nr prDwn bIc smudwie[
Koij rhy kuC dulBu n pRwpiq
qib rwvir kI Srn qkwie[
hm donhuÀ ko Byjn kInis
qumrI iKZmiq mYx cil awie[
BnÎo dIn bin -dUlhu suq mm
so siqgur ko hI mn Bwie2 ]17]
jsu apjsu ky hwn lwB mihÀ
hmrI lwj gurin ko hoie-[
bfo alûb qkÎo qib Byjy
cil qqkwl aey hm doie[
SsqR pMckl, durd pRswdI
aru hZUr ko fyro joie[
cqrQ cOkI cwru rcI ikn
ly brwiq mihÀ gmnihÀ soie ]18]
skl mhIpwln idKrwvihÀ
dyKiq ijs ky rihÀ ibsmwie[

1
idKwvy leI[
*
pw:-ibsUriq[
2
Bwv dUlo jIkUM myrw puzqR hY iqvyx siqgurW dy mn L ipawrw hY (puzqR vq)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 298

krhu gurU iFg ibnqI awnhu


-Bey bÎwh qy qurq pucwieÀ[
dyr n krihÀ pTin mihÀ pun hm,
nIkI rIiq sMBwrihÀ lÎwie-[’
khÎo kysrI cMd bMid kr
‘BImcMd iem BnI bnwie’ ]19]
iem kih qUSin BXo ikiqk icr
suin siqgur BI khÎo bYn[
pMmy pwCil bwq ibcwrI
krin smo liK kY ihq hÍY n1[
‘rwjy apr bKwnI sunIaih’
khiq BXo snmuK kir nYn[
‘cwr hZwr rjqpN ien sMg,
ByjihÀgy pUjw gur aYn ]20]
sdw aswnvMd hm rihhYx
lihhYx, gur ko ieh Aupkwr[
khy rjqpN skl pTwvihÀ
lKhu swc nihÀ kUr Aucwir[
vsqu cqr dyx jQw qQw lyx
prih sWJ hm sdn mJwr[
lYin dyin mihÀ atk n koeI
idn pRiq vDih pRym ibvhwr’ ]21]
dohrw: pMmy ko kihbo sunÎo, klßIDr jib SRon[
irdy kRoD AupjÎo aiDk, rMg idRgin ijm SRon2 ]22]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘kysrI cMd pMmw gur iFg
awvin’ pRsMg brnnû nwm eyk AUn czqvwirMsqI aMsU ]39]

1
(siqgurU dI cup qox) pMny ny liKaw ik (cIZW dyN ivzc) ihzq nhIx hY (gurU kw qW rwjy dI
awKI hoeI) ipClI gzl (lwlc dyN vwlI) ivcwrI qy Aus dy kihN dw mOikaw smJ ky
(ikhw:-)[
2
Bwv nyqR (guzsy nwl) lwl ho gey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 299

40. [kysrI cMd qy pMmy dw inrwdr]


39<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>41
1
dohrw: -vsquin ko Bwrw hmihÀ, dyin khÎo miqmMd[
ibvhwrI ijm bink hÍY, jwnihÀ iqnhuÀ minûd- ]1]
sÍYXw CMd: Prky aDr idRgin qy qrjy
‘khW khÎo ieh, ry miq mMd!
cqr hZwr dyih ieh kYso,
qum kÎw hm ko lKÎo iblûd2[
iszK nhIx? aMimRq nihÀ* lIinis,
nhIx Bwvnw gurU mukMd[
reIXq nhIx bny qum aib lO
jib lO pMQ3 mcwie n duMd ]2]
jor n prÎo igrn pr hmro
ijs qy dMf dyhu Dn awin[
awSY kOn dyin ko jwnÎox
ijs qy lyhuÀ, su krhu bKwn+[’
liK pRBu ko ruÞ irs bhu DwrI
hihriq Aur mYx fr ko mwin[
khÎo kysrI cMd bdn pun
‘awp kop Aupjwvin Twin ]3]
BImcMd inRp jQw bKwnI
iqm hI mwnI kIin bKwin4[
dyinhwr so, lyinhwr qum,
hm kÎw jwnihÀ ey kÎw jwin5!
qAU Auicq hY dyin qumhuÀ ko
jÎox kÎox dyhu, su lyhu mhwn[
1
ikrwieaw, BwVw[
2
qusIx swL ikhVy dwEx vfw mMinaW hY (agy vyrvw krky puzCdy hn:-)[
*
klm dI AukweI jwpdI hY guriblws 10 pwqSwhI ivc ‘pwhul’ ilKI hY qy ieh vwk rwjy
dy muzKox ilKy hn XQw-‘mYx nhIx iszK n pwhul pweI’[
3
swfw pMQ[
+
ies ivc iszD kr idzqw hY ik jo qusIx Bytw dyNI khI hY Auh bnIaW smJ ky BwVw dyxdy ho[
4
(asW BIm cMd dw kihaw) mMn ky awKI hY[
5
asIx kI jwNdy hW qy eyh (pMmW) kI jwNdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 300

dyS rwj kuC qumry nWihn


arpihÀ lok krhu guZrwn*’ ]4]
awgY huqI kuCk irs agnI
mnhu ahUqI bwk sunwie[
boly ‘idhu AuTwie inkswvhu
lwqin muSt pRhwr lgwie+[
Aur hMkwr invwrhu ien kw
khYx ajog qQw Pl pwieÀ[
gIdI buziD phwrI kwcy
smuJwvhu inj bl idKrwie’ ]5]
suin gur hukm idvwn AuTÎo qib,
sMg shwiek sMgo hoie[
aYxic Bujn ko Jtk AuTwey
bl qy kry Dkylin soie[
pigXw igriq sMBwriq gmniq
krihÀ kRoD, bs clih n koie[
khiq ‘dyS inRp ky qum bs kir
nihÀ BY Drhu lyhu duK joie1 ]6]
phuÀcin kI iek iblm hmwrI
awin anûdpuir lUt mcwieÀ[
qib vrÎwmgI ipKihÀ qumwrI,
pkrihÀ krihÀ kYd lY jwieÀ[
jwcI vsqu n deI abih kuC,

*
eyh jo vD Gt bol hoNy hn, qvw: Kwlsw ny mwmw ikRpwl jI qy kysrI cMd dy hoey ilKy hn
aqy guru iblws 10 pwqSwhI jo 1854 ivc Bw: suKw isMG jI ny iliKaw hY Aus ivc mUlox
ieh pRsMg hI nhIx, nw pMmw qy nwhIx kysrI cMd awieaw qy nwhIx koeI vwk kuvwk hoey hn,
qy nW hI ieh iZkr purwqn guriblws ivc hY, kvI jI L iksy QwEx Xw rvwXq qox imly
jwpdy hn[
+
ieh Gtnw qvw: Kw: ny nhIx ilKI, aMk ds ivc gurU jI awp kihÀdy hn ik ieh vkIl
bNky awey hn, ies nIqI L jwNdy hoey gurU jI vzlox koeI vDIkI dw vrqwAu AuhnW nwl
hoieaw hovy sMBv nhIx[ pMmy qy kysrI cMd vlox pihlox vDIkI qy vzD Gzt hoeI[ ijMnI hoeI
EnI dw jvwb mwmw jI ny dy idzqw[ vkIl dw awky inrwdr dy vwk kihNw ieh bI nIqI qy
dsqUr ivruzD hn aYsy krn qy Aus dw inrwdr hoNw bI nIqI ivc ivhq hY[
1
duK dyK lEgy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 301

bl qy CIn lyihÀ siB awie[


aiDk ibroD bDwXhu qum ny,
hmrI piq KÍY kir inkswie’ ]7]
gey pOr lig iqnhuÀ Dkyliq
lwqin muSt pRhwr lgwie+[
mwr Kwie kir grbiq boliq
suin kr nûd cMd hit awie[
bUJy gurU ‘pRBU ieh ibgry
muK qy apin bIrqw gwieÀ[
kMcn kMkn kuMfl mukqw
SsqR sihq siB lyihÀ iCnwie ]8]
aYxT qÎwig qib hruvy hovihÀ
gur dRohI kih bMdihÀ hwQ1[
qib qÎwgihÀ sMkt bf dY ky
mwrg jwihÀ rudn ky swQ[
awCy krihÀ pukwr phuÀic kir
bIqI skl sunwvihÀ gwQ[
nqur bIrqw apnI BwKihÀ
hyqu pRsMn apin igrnwQ’ ]9]
suin gur rwjnIq ko icqviq
‘bin vkIl hmry iFg awie[
nhIx Ksotin ien ko awCy
krhu inrwdr idhu inkswie[
fyry lig Bt jwihÀ Dkyliq
piq KoeI dyKihÀ smudwie[

+
ieh Gtnw qvw: Kw: ny nhIx ilKI, aMk ds ivc gurU jI awp kihÀdy hn ik ieh vkIl
bNky awey hn, ies nIqI L jwNdy hoey gurU jI vzlox koeI vDIkI dw vrqwAu AuhnW nwl
hoieaw hovy sMBv nhIx[ pMmy qy kysrI cMd vlox pihlox vDIkI qy vzD Gzt hoeI[ ijMnI hoeI
EnI dw jvwb mwmw jI ny dy idzqw[ vkIl dw awky inrwdr dy vwk kihNw ieh bI nIqI qy
dsqUr ivruzD hn aYsy krn qy Aus dw inrwdr hoNw bI nIqI ivc ivhq hY[
1
gur dRorIaW dy hzQ bMnH leIey qW aYxT Czf ky hlky hoNgy
(a) pwTWqR -gur dohI[ iPr arQ aYAux lgygw:-aYxT qÎwg ky qW hOly hoNgy, hzQ joVngy
qy gurU dI duhweI dyNgy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 302

-abih arUFin1- mUFn ko khu


-rhy q siB ikC CInÎo jwie-’ ]10]
nûdcMd suin gXo iqnhuÀ iFg
suBt gYl2 ijn qwV iqjwieÀ[
gey isvr lig AUc sunwXo
‘vsqu sMBwro ZIn pvwie[
puir qy inkshu pMQ smwlhu
jy ipRX pRwn, n iblm lgwie3[
nqu fyrw siB lUtÎo jwvih
pun gmnhuÀ kr nûgy pwie ]11]
ikRpwisMDu kir ikRpw Curwey
nWih q iszK awie gih lyiq[’
ipKiq phwrI qRws pwie kir
qÎwrI TwnI SIGR sucyq[
ZIn pwie hX pr awrohy
gmny snmuK apin inkyq[
burI BeI Aur aiDk ibsUriq
aYsy4 lKÎo n gur ko Byq ]12]
mihq duKiq siB mwrg AulûGy
ijn ky lgI cot qn mWih[
ieq siqgur siB qÎwrI kInis
rN swimRzgI dy Bt pwih[
gulkW bhu brUd brqweI
qomr qrkS DmuK Aumwih[
krihÀ pRqIKin prY jMg aib,
lrihÀ irpun gn imtvihÀ nWih ]13]
ikiqk msMd iblûd qRws Dir
SRI gujrI ky inkt isDwie[

1
svwr ho jwE[
2
rwh ivc[
3
jy pRwN ipawry hn qW fyrI nw lwE[
4
aYsy gurU jI dw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 303

skl ibRqMq sunwvin kInis


‘igrpiq swrw pRohq awie1[
deI Auqwir awbro iqn kI
bhur bhory nihÀ ikn jwie2[
irsih rwv aib cmUM pTwvY
prih jMg iem klih AuTwie ]14]
nwhk bf Auqpwq AuTwvihÀ
kihbo nihÀ mwnihÀ3 iks kyr[
mwr bkwrw idn pRiq dIrG
-lvpur ko lUtihÀ bin dyr[
hqihÀ qurk gn Pqy lyihÀ so
dyx inj iszKin rwj bfyr[
rOr pSOr dOr kir GwlihÀ
puir mulqwn awid kir Zyr4- ]15]
apr khW lig krihÀ sunwvin
iezqÎwidk inq bwk sunwieÀ[
Auq cvgzqw doKI dIrG
jy kir bc ien ky suin pwieÀ[
ibgrÎo bfy gurn sox aiqSY
siB jhwn ko Swih suhwie[
ieq, igrpiq dRohI blvMqy
bsin awp ko huie ikq QwieÀ? ]16]
ibnw jMg qy apr pRsMg n,
aib lO ipKÎo n jQw krwl5[
bYs nvIn SsqR pun DwrihÀ
krihÀ aKyr apr nihÀ KÎwl[
BImcMd kI cmUM bfyrI
aweI lKhu n kir hY twl[
1
rwjy dw swlw qy pRohq awey sn[
2
iksy ny jwky iPr moVy nhIx[
3
nhIx mMndy (gurU jI)[
4
krWgy aDIn[
5
ijs qrHW dw BÎwnk (jMg huMdw hY)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 304

krhu mwq smuJwvin suq ko


aib BI mwnv pTihÀ ibswl ]17]
sMiD suDwrhu1, juzD invwhru,
buziD ibcwrhu, kRoD imtwie[’
suin jnnI Aur DIrj Corw,
geI supzqR inkt Auqlwie[
bYiT khin lwgI ‘suq! sunIey
ikm cwhhu qum klih Aupwie?
ijs mYx mihd ibKwd AuTy qy
swro jgq SzqRü bin jwie ]18]
chuMidiS qy isK awieÀ kSt lihÀ
puir mihÀ Zor phwrI pwieÀ[
mrihÀ mnuj smudwie jMg mihÀ,
ko dl gn2 rwKih atkwie[
Zr KrId ieh ngr bswXo
qÎwgy3 khW bsihÀ pun jwie[
rwjin iFg hY rwj dyS ko
chYx ijiqk lyx cmUM bDwie ]19]
nûd cMd kY apr msMdin
BImcMd ky Byjhu qIr[
SWiq klih ko so kir dyvihÀ
nWih q ciF awvihÀ bhu bIr[
skl jgq juiq inRp qum pUjihÀ
chihÀ kwmnw phuMcihÀ qIr[
suKdweI qum siB ky bnIaih
bYThu gwdI pr huie DIr’ ]20]
suin jnnI qy SRI klßIDr
‘khÎo n hm Auqpwiq AuTwieÀ[
kir hMkwr mUF nr Byjih

1
myl krhu[
2
kON (vYrI dI) smUh sYnw L[
3
CoVky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 305

kpt aink kI bwq bnwie[


bkrI muKw hoie kir jwciq
ly pun isMG muKw huie jwie1[
kÎo iqs ky Cl mihÀ hm awvihÀ,
pRQm smJ kir dXo buJwie2 ]21]
pRjw hoie kir bsihÀ n iqs ky
kir Pryb vsqU mMgvwie[
dy kir pwCy ibgrin hoqo3
XW qy pUrb kÎox n htwieÀ[
rN qy fir kir kib lO hm rihÀ
ijs ihq sRI askyqu pTwie4[
krny hYx Gmswn Gnyry
jg mihÀ kyiqk duSt Kpwie ]22]
rcihÀ anIiq mhIpiq jyiqk,
siB ko dY hYx mUl AuKyir[
inj iszKin ko avnI bKSihÀ
hoie pRqwp gurin ko Pyr[
sYn mhwn awin rn TwTihÀ
lir kir krihÀ lQyr pQyr[
hukm akwl purK ko ijm hY
brqihÀgy iqm bnih n dyr ]23]
friq iblûd msMd BIru bf,
iqn ko miq aib DrihÀ n koie[
pRQm n CyrihÀ, cihiq n PyrihÀ,
pRyrih suBt jMg mihÀ joie5[
kÎox Dir qRws qjI Aur DIrj
dyKin krhu ibRqMq ju hoie[

1
Bwv bkrI vWg dIn hoky mMgdw hY qy lY krky iPr (dyN vyly hMkwrI) Syr vq ho jwvygw[
2
pihly (hI asW) smJ ilaw sI qy smJw idqw sI[
3
ipzCox ju ivgwV huMdw hY[
4
ijs leI SRI akwl purK ny (swL) Byijaw hY[
5
pihlox nhIx CyVWgy jo jMg ivc sUrmyx Gzlygw (qy jMg) cwhygw qW (asIx lVnox mMUh) nhIx
moVWgy[ (a) n PyrihÀ = nhIx htWgy[ (e) dyKo qW shI jMg ivc sUrmyx Byjdw kON hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 306

KVg kyqu1 siB awCI kir hY


icMqw dyhu irdy qy Koie’ ]24]
suniq mwq kir mOn AuTI pun
pICy siqgur SsqR mMgwie[
SuB sQwn AUcy DirvwvihÀ
mihkiq awCI DUp DuKwie[
aiDk suMgiDin cMdn crcihÀ
aink rMg ky puSp cFwie[
guMdiq mwl ibswlI arpihÀ
pUjihÀ bhu ibiD qy hrKwie ]25]
dohrw: kir qÎwrI sMgRwm kI, dyx suBtn Auqswih[
kQw anûdpuir ky ibKY, iem hoeI, blmWih2! ]26]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘sMgRwm’ pRsMg brnnû nwm
cqvwirMsqI aMsU ]40]

1
akwl purK[
2
hy myry ipawry [ihMdI, bzlm[ sMs:, vzlB][ (a) bl ivc (AudÎq hoN dI)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 307

41. [kzTy ho ky swry rwijaW slwh krnI]


40<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>42
dohrw: gXo kysrI cMd qib,
pMmw ijs ky swQ[
jnu lUtÎo bNIE iknY,
Juriq jwiq Duin mwQ ]1]
inSwnI CMd: inj rjDwnI ngr mihÀ, phuÀcy sihsweI[
Auqir qurMgin qy gey, bYTÎo jihÀ rweI[
pigXw ptkI1 azgR qib, idRg azSRÁ Cory[
‘siB rwjn mihÀ piq geI, piT kir gur Ery ]2]
iqs qy jwciq vsqu ko, iCq iCzpR ju CIny2[
krihÀ arwdw rwj ko, bl kir md BIny[
lwqin muStin kUt kir, hm vihr inkwry[
hsihÀ anûd puir kyr nr, -inRpky jn mwry3- ]3]
jwvd kir kY jMg ko, nihÀ vihr inkwsy[
qwvd iQry inicMq huie, iks ky Brvwsy[
kir4 smwj sMgRwm ko, idn pRiq bin gwFy[
jy n krhu Aupcwr kuC, qum ko puir kwFy5’ ]4]
BImcMd kir kop ko, ‘kYsy siB hoeI[
imly ik nihÀ*, boly ik nihÀ? khIaih siB hoeI[
as ibgwr iks ibiD BXo, mwrn lig bwqI6[
krhu sunwvin Cor qy, bIqI ijs BWqI’ ]5]
suin pRoihq pMmy khI, ‘hm kIin bfweI[
jwcI cwrhuÀ vsqu jib, nihÀ igrw alweI[
dyin khy jib rjqpN, suin kir Aur kRoDw[
kry AuTwvin pws qy, pRyrn kir joDw ]6]

1
ptkw ky suztI[
2
CyqI hI DrqI jo KohN L (iqawr hY)[
3
rwjy dy dws kuty[
4
krdy hn (gurU jI)[
5
quhwL (iblws pur) Sihrox kzFygw[
*
pw:-imlky nih[
6
mwrn qk nObq phuMc geI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 308

fyry lgOx Dkylqy, puir vihr inkwsy[


hmro clÎo n bs kCU, awey qum pwsy[
jy n qdwrk1 aib krhu, sYnw n cFwvo[
qO gur kÎw jwnih qumihÀ, rn mihÀ n plwvO2 ]7]
pwie Zor awnÀd pury, puir vihr inkwro[
bhur bswvhu jy bsY, kir inj anuswro[’
suniq kupÎo qib sYlpiq, pwqI ilKvweI[
‘bsÎo chYx ij anûd puir, idhu durd pTweI ]8]
nqur ngwrw CIin kY, puir vihr inkwrOx[
krihÀ ij lirby hyqu aib, sgry isK mwrOx[
pkir kYd kir rwiKhOx, nqu jMg sMGwrOx[
aib lO mYx twrw krÎo, gurqw su ibcwrOx ]9]
Bly iKlwAUx qoih ko, ibc dUn aKyrw[
aweI jwnhu sYn mm, hyrOx bl qyrw[
kUc krhu mm dyS qy, kY dIjO hwQI[
nqu SsqRn ko myl hÍY, ko kir ilhu swQI’ ]10]
Zor Sor iezqÎwid ko, iliK qurq pTwey[
pICy apnI mdiq ihq, ijq ikqih bulwey[
mMfI ngr sukyq ky, sYnw jsuvwly3[
inkt ktocI ko ilKÎo, ‘awvhu blvwly!’ ]11]
purI dVOld Byij kY, ‘phuÀchu rN kwjw[’
hrIcMd ko bhu ilKÎo, ‘ieh siB kI lwjw[
gRwmin Cyr4 iekzqR kir, jyiqk jihÀ hoeI[
phuÀchu qurq smIp mm, ihq kwrj joeI’ ]12]
iem hkwir sgryin ko5, gn sYn btorI[
Bey iekzqR phwrIey, Bir SlKYx CorI[
ieq kwgd awnûdpuir, phuÀcÎo jib aweI[

1
rokN dw bMdobsq
(a) dMf[
2
jy rN ivc hwr nhIx idMdy (SRI gurU jI L)[
3
jso vwlIey rwjy L[
4
ipMfW qox hukmn Xw vMgwr ky mMgweI mnuÜKW dI BIV[
5
swiraW L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 309

suiD hZUr phuÀcI qbih1, inRp pziqR pTweI ]13]


inkt anwie ibTwie kir, siB sBw mJwrw[
sunÎox hMkwrI ko skl, jo ilKÎo krwrw2[
‘idhu hwQI kY inksIey, nqu ilhu sMgRwmw[’
suiN klßIDr irs Bry, ‘hmro rN kwmw ]14]
jwcihÀ gur Gr qy jQw, pRwpiq huie soeI[
nihÀ gj, inksin nihÀ bnih, ilhu qIsr joeI[
nihÀ kuC hmry iblm hY, iek DrYx AufIkw[
purvihÀ Aur kI lwlsw, kir kY rN nIkw’ ]15]
iem ilKwie dy pziqRkw, dy qurq pTwvw[
nûdcMd ky sMg kih, rN bÎoxq bnwvw[
krI klm jwrI qbih, gn rKy ispwhI[
suin suin awvihÀ sYxkry, awnÀdpuir mWhI ]16]
rKiq jwiq, ichry ilKihÀ3, kihÀ drb iCmWhI[
ipRQk ipRQk gn jQy kir, liK jMg AumwhI[
gulkW qÎwr smUh kir, FwrihÀ suinawry[
ibRMd brUd bnwvhIx, aru awXuD swry ]17]
GrihÀ qIr bhu jwiq ky, gn awieÀ4 kmwnw[
syly, Bwly, sWg Kr, aru qupk mhwnw[
mwr bkwrw sUrmy, kih AUc sunwvYx[
iem smwj bhu jMg ko, siqgurU bnwvYx ]18]
Auq rwjy igrpiq ikiqk, imil mqw pkwXo[
gur qy kwgd jib gXo, siBhMUin sunwXo[
imlÎo ikRpwl ktocIaw, siB sBw mJwrw[
krin jMg aru imitin ko, iqn mMqR Aucwrw5 ]19]
‘gurU lrin qy nihÀ imtih, mYx Aur inrDwrÎo[
ibzpR kysrI cMd ko, ibn fr ijn mwrÎo[
abih pziqRkw iliK pTI, siB prih lKweI[
1
krVw iliKaw sI[
2
hukm jwrI hoieaw Bwv POjW BrqI krnIaW awrMBIaW[
3
hulIaw ilKNw ijs qox pCwN ho sky[
4
aweIaW (bwhrox)[
5
jMg krn qy jMg qox ht rihN dI slwh khI (PYdy kuPYdy dohW dy dzsky)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 310

imlhu ibcwrhu awp mihÀ, ijm ibjY lrweI1 ]20]


sYn skylI GnI gur, pun awpih joDw[
rcih mihq Gmswn ko, Twnih mn kRoDw[
apny Gr mihÀ bÎwh suq, chIaih SuB SwdI[
snmuK awXuD hqin ky, kib qÎwgih bwdI2 ]21]
imRqk sbMDI hoie ko, bf Sok AupY hY[
Bt awCy phuÀcy ibnw, rN kvn krY hY[
pThu Cyr jy lrin ko, qib3 pwie prwjY[
srÎo kOn kwrj lKhu, lyx SzqRü smwjY4 ]22]
XW qy irdy ibcwrIXy, rN nWihn awCo[
jy lirby ko cihiq hhu, suq bÎwh n bWCo[
donhuÀ mYx iek ko krhu, ieh miq hY myrw[
SwdI mihÀ kuC ßmI huie, iem nhIx aCyrw’ ]23]
BImcMd ko sicv suin, bolÎo siB mWhI[
‘gur sox nwhk bYr ric, swrÎo kuC nWhI[
lrqÎox sMsY ibjY mihÀ5, inScY iks nWhI[
ko jwnY ko pwie hY, smJhu mn mWhI ]24]
Auqsv dIrG bÎwh ko, nihÀ kIjih mMdw6[
pRQm krhu7 pICy lrhu, jy cwih iblûdw[’
BImcMd suin mOn Bw, kuC awie n bwnI[
-Auq siqgur pRbl prih, ieq bÎwh pRhwnI8- ]25]
icMqw bis huie siB AuTy, Tihrwie n TIkw[
jib gmnÎo rNvws mihÀ, kir kY muK PIkw[
rwnI smuJwvin lgI, ‘aib qjhu lrweI[
pUrb SwdI puzqR kI, idhu ibGn imtweI ]26]
1
jMg Pqh hovy[
2
lVn vwlw (vYrI)[
3
jy gRwmW dI (inrI) CyV lVn leI Byjo qW....[
4
SzqRÁ swry smwj L lY leygw[
(a) SzqRÁ L jy dw smW iml jweygw[
5
jIq ivc sMsw hY[
6
Bwv SwdI L gmI nw bnwE[
7
pihlW (ivawh) kro[
8
Bwv AuDr siqgurU Zorwvr pYxdw hY qy ieDr ivawh ivc ivGn pYxdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 311

qum sÎwny miqvwn ho, qij dyhu bKyrw[


aib lirby ko smo nihÀ, mwnhu bc myrw[’
-ieq brjiq SuB miq ijnhuÀ, Auq gur aiDkweI1-[
BImcMd ignqI igniq, inScY nihÀ pweI ]27]
AuiT pRBwiq ko sOc kir, siB sBw bulwey[
jy Twkur igrpiq2 huqy, cil kY qihÀ awey[
krÎo iPkr ko iZkr3 qib, sMsY Aur aYsy[
‘lry ibnw bin hInqw4, sih skOx n kYsy ]28]
dyS hmwry mihÀ bsY, inq dUN ibhwrY[
mn Bwviq kir jwiq hY, gn ikRKI ibgwrY[
iek qO jwcI bsqu jo, hm bÎwh mJwrI[
pry kwm siB lyiq hYx5, ieh jg mihÀ kwrI6 ]29]
so qo dynI ikq rhI, jo lyin pTwey[
iqn ko kir apmwn bhu, puir qy inkswey[
so suin aYsI bwq ko, jrqI7 bhu CwqI[
icMqw sox idn guZrqo, nihÀ nIxd su rwqI*’ ]30]
cqur ikRpwl ktocIaw, bf bYr bDwvw8[
-hm ko ly gur sox lrih, ieh hm nihÀ Bwvw+-[
chiq htwvin ko irdy, kih sBw mJwrw[
‘aib qO iem hI rihin idhu, Cyrhu nihÀ rwrw ]31]
rcIaih Auqsv bÎwh ko, purvhu siB kwjw[

1
(BImcMd socdw hY) ik ieDr qW isawNy (mYL) vrjdy hn qy AuDr gurU jI dw Zor vDdw
hY[
2
rwjy phwVW dy mwlk[
3
icMqw dI gl[
4
hINqw bNdI hY[
5
loV pYN qy swry lYxdy hn[
6
ieh jgq ivc (pRiszD) kwr hY[
7
sVdI (hY myrI)[
*
ieh do qukW bwZy ilKqI nusiKaW ivc nhIx hn qy aMk 30 dy do hI crn idqy hn[
8
cqur ikRpwl ktocIey ny (gurU jI nwl BImcMd dw) bVw vYr vDw idqw qy iPr icq ivc
kihÀdw hY ik)[
+
ktocIey dI clwkI dyKo jd awp jMg ivc Psdw hY qW jMg rokdw hY[ cwhuMdw hY ik ieh
awpo ivc lVn qy mYx lWBy rhW, ies krky Pqih Swh dy gl lVweI mVHn dI azgy ivAuxq
dzsygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 312

jsu ilhu ky dir drb ko, imil hYx gn rwjw[


qhW mMqR1 ign siBin sox, kir lyhu shweI[
PqySwh awidk skl, ijm dyihÀ bqweI ]32]
sKw sMbMDI ikiqk ipRX, sgry ihqkwrI[
pun ijm cwhYx iqm krihÀ, huie dl blBwrI[’
suin ikRpwl ky mMqR ko, siBhMUin srwhw[
‘rwjnIiq kI rIiq ieh, mwnhuÀ mn mwhw’ ]33]
khy siBin ky kop kO, mn qy qij dInw[
BIm cMd mwnÎox khÎo, AuØzdm nihÀ kInw[
PsÎo bÎwh ky kwj mihÀ bhu myl bulwey[
ibRMd sMbMDI ijq ikqhuÀ, Auqlwviq awey ]34]
jyiqk igrpiq qihÀ huqy, inRp ky ihqkwrI[
bhur sbMDI siB aey, sYnw sMg swrI[
gur sox Dwir ibroD ko, idF mUrK mwnI[
chiq -lyAux pltw punih, kir cmMU mhwnI- ]35]
ieiq sRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘BImcMd’ pRsMg brnnû
nwm eyk cqvwirMsqI aMsU ]41]

1
slwh[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 313

42. [mwqw jI L smJwAuNw]


41<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>43
dohrw: ieiq klßIDr qrun bX, suMdr rUp suhwie[
jib qy pMmW kysrI, mwir idXy inkswie ]1]
inSwnI CMd: qib qy jMg smwj ko, aiDkwie vDwvihÀ[
qÎwrI SsqR qurMg kI, nIky kirvwvihÀ[
bKSiq hYx gn suBt ko, bhu dy Auqswhw[
CutihÀ quPMgn kI SlK, bf nwd AuTwhw ]2]
krihÀ pRqIKn SzqRü kI, ijm pwhun awvYx1[
ihq ZÎwPq2 qÎwrI kriq, jo chY mMgwvYx3[
qyßy Gyvr, ispr ko, bnvwie rkybI4[
gulkW SzkrpwrIaW, gn kirhYx dYbI5 ]3]
krCI ibRMd bMdUk Dir, prusihÀ6 qqkwlw[
cqur rsoeIey sUrmy, Dir SIGR ibSwlw7[
bnihÀ jlyb iSqwb gn, Kr Kpry Bwly8[
iqRpiq krihÀ bhu irpun ko, huie rhy Auqwly ]4]
pMc idvs bIqy jbih, air awie n koeI[
siqgur cFy aKyr ko, sMg sYnw hoeI[
cly anûdpuir qy bjÎo, rNjIq ngwrw[
jhW igrin kI kMdrw, sm dUn Audwrw ]5]
iqq ko gmny pMQ mihÀ, rj ggn cFweI9[
AuTy nwd gn qupk ky, jnu mcI lrweI[
cIqy, kUkr, bwj ly, bihrI, sIcwny[
kwnn mihÀ ibcriq pRBU, imRg kyiqk hwny ]6]
gj bwjI joDy cFy, ipiK krihÀ aKyry[
1
ijvyx pRwhuiNaW ny awAuNw huMdw hY[
2
pRwhuncwrI[
3
jo loVIdw hY mMgwAuxdy hn[
4
FwlW rUpI rkybIaW bNvwAuxdy hn[
5
dyNw krngy[
6
prosNgy[
7
bVI CyqI Dwrky (pRosNgy)[
8
iqKy bwn qy nyZy[
9
DUV awkwS cVH geI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 314

mn Bwviq iPir ibpn mihÀ, SzqRÁ nihÀ nyry1[


bhur anûdpuir kohty, DOxsw DuMkwry[
awie kohIaw gn imly, kir Byt agwry2 ]7]
iqs ko nihÀ nukswn huie, jo snmuK jwhI3[
ikRKI awid bhu ibGn iqhÀ, jo awie n pwhI4[
liK sMDÎw phuÀcy sdn, Auqry suK pwey[
joDw inj inj imsl mihÀ5, iQr huie hrKwey ]8]
iem kOqk ipiK gurU ko, jy aiDk msMdw[
qpiq irdy nihÀ sih skihÀ, Auqpwq iblûdw[
-bsiq huqy suK SWiq sox, ko jwnih nWhI[
ienhuÀ AuTwXhu duMd bf, bX neI AumwhI6- ]9]
kib SRI gujrI inkt kihÀ, kih kih smuJwvihÀ[
‘kÎox n ibcwrhu mwq jI! bf bYr bDwvihÀ[
swihbZwdy kI Aumr, aib ahY nvInI[
rN ibn krihÀ n bwrqw, giq ajhuÀ n cInI ]10]
duzK* bfy sMgRwm mihÀ, nihÀ nXn inhwry[
awn prih gr, lKihÀ qib, huie nw Aupcwry[
BImcMd sYilûdR bf, jn iqs ky awey[
Gno kIin apmwn ko, hiq vihr kFwey ]11]
iekTy huie rwjy cFihÀ, bf prY lrweI[
ko snmuK qib hoie hY, ijn dl smudweI[
mwr bkwrw inq krihÀ, -idzlI lut lY hYx[
lvpuir TwNw pwie kir, mulqwn mlY hYx7 ]12]
dOr pSOrihÀ rOr kir8, siB lyx pMjwbw[

1
SzqrU (phwVI) nyVy nw (dyKy)[
2
phwVIaW dy smUh azgox Bytw lYky aw imly[
3
jo clw jwvy swhmNy gurU jI dy Bwv jo aw imly[
4
jo pws nhIx awAuxdw[ arQwq jo awkVdw hY, Bwv ieh hY ik Gwh pzTy rsd awid muzl lYky
dyNox nWh krdw hY[
5
awpo awpNy jzQy ivzc[
6
Aumr nvIx dI Auqswh hY[
*
pw:-duKiq[
7
mzl lvWgy[ (a) ml suztWgy[
8
rOV kr dyNw hY[ (a) rOlw krnw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 315

hqihÀ phwrI qurk gn, dySin lyx dwbw-[


sgro jg SzqRÁ bnih, suin suin ien bYnw[
bisbo muSkl hoie jib, ikq GwlihÀ aYnw1?’ ]13]
SRI gujrI AuØzqr khY, ‘mYx bhu kih hwrI[
nhIx imtiq inj bl krihÀ, rwKiq dl BwrI[
irdy frOx irs qy kCU, ikm nhI bKwnYx2[
muK qy inksih qQw huie, sgry iem jwnYx’ ]14]
suniq msMdn qy bhur, kib suq iFg awvY[
imRdul idlwsy ky sihq, suq ko smuJwvY[
‘sunhu puzqR! bf rN kry, qumry ju ipqwmw[
lwKhuÀ qurk sMGwr kir, Byjy jmDwmw ]15]
iqn kI ikRq kuC CpI nihÀ, jg jwnihÀ swrw[
qAU lKhu iek Swh sox, bf jMg aKwrw3[
aprin sox mylw rhÎo, gur ky anuswry[
icq cwhiq ibcriq rhy, sgry ihqvwry ]16]
aib rwvr ky smy mihÀ, nOrMg bf doKI[
SwhjhW suin jsu htiq4, ieh imtih n roKI5[
rwvr ky ipq sMg ijn, isr lO kir dRohw[
gurU pIr drvyS gn, siB sox ieh rohw ]17]
iek qO SzqRü ibswl sox, dzKN gw pwpI6[
skl dyS anuswir ijs, sMqn sMqwpI[
Gr anûdpuir awp ky, suMdr siB COnI7[
iek idiS igr cK quMg8 juiq, ieq silqw nonI9 ]18]
gn rwjy sYlnpqI, ien ky iFg bwsw[
bhu bn krin aKyr ko, inq krhu iblwsw[
1
(iPr) ikzQy pwvWgy Gr[
2
kuC (hor) nw kih dyN[
3
(kyvl) iek Swh jhwn nwl hI jMg aKwVw sI[
4
(gurU jI dw) js suNky tl jWdw sI[
5
(qy) ieh (nurMgw) kRoDI nhIx tlygw[
6
iek qW Auh (nurMgw) Bwrw vYrI hY jo pwpI (huN) dzKN igaw hoieaw hY[
7
ipRQvI[
8
nYNw dw itzlw Bwv nYNW dyvI vwlI phwVI[
9
suMdr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 316

BImcMd sox SzqRüqw, qumrI binaweI[


sgry rwjy sYlpiq, ijs kyr shweI ]19]
pry jMg huieÀ eykTy, siB hI ciF awvYx[
bisbo BI muSkl bnY, kÎox smqw pwvYx1[
ihqkwrI gur sdn ky, iezqÎwid ibcwrYx[
icq icMqw bis inq rhy, qum iFg n AucwrYx’ ]20]
jnnI ky suin bYn ko, klßIDr BwKw[
‘as icMqw qum kÎox krI, Aur mihÀ fr rwKw[
KVgkyqu ko awsro, iek irdy hmwry[
mihd Brosw pRBU ko, nr kOn ibcwry ]21]
qurkySur kI idRVH jrHW, hm dyihÀ AuKwrI*[
gur isK CInihÀ Drw ko, hÍY dl bl BwrI[
BImcMd mwnI mihd, inj qyj jnwvY[
ilXO chiq Cl kir durd, hm ko frpwvY ]22]
krOx jMg iqs sMg as, ipiK jwie plweI[
nqu rwKOx rN Kyq mihÀ, jmDwm pTweI[
hm CzqRI fr nihÀ krihÀ, jo grb jnwvY2[
snmuK lohw as krihÀ3, iPr muK n idKwvY ]23]
Qory aru bhuqyin ko, iek purK akwlû[
ijs kI awiesu pwie hm, Dir4 jnm idKwlû[
dYhOx duStin dMf ko, jo ahYx kucwlI[
isK apny rwjw krOx, iCq CIin ibswlI’ ]24]
iezqÎwidk huie bwrqw, brnYx bhu bwrI[
kwqur jMg imtwvqy, Aur mihÀ fr DwrI[
cwhiq joDw juzD ko5, -hm hqihÀ phwrI-[
mUrK mihÀmw gurU kI, nihÀ skihÀ ibcwrI ]25]
bhudySn qy sMgqW, awvihÀ nr nwrI[

1
brwbrI ikvyx hovygI[
*
ies qox spSt hY ik rwijaW dI CyVCwV L awp qurkW vzlox smJ rhy hn[
2
jo hMkwr jNwAuxdw hY[
3
Bwv SsqR aYsy clwvWgy[
4
DrqI qy[
5
joDy juzD L cwhuMdy (jI ivc ieh awKdy hn) ik......[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 317

iqn mihÀ jy br bIr hÍYx, rN ibiD anuswrI1[


rhYx inkt siqgurU ky, nihÀ sdn pXwnYx2[
-prÎo kwj aib lrin ko, hm SzqRüin hwnYx- ]26]
iem AuqswhI iszK jy, bwsYx gur pwsy[
nûd cMd suziD siBin kI, dy bwsu ru gRwsy3[
Auq inj puir aru dyS mihÀ, fr Dir igrrweI[
pTih suBt siB idSin mihÀ, rwKihÀ qkrweI ]27]
sMJ skwry suiD skl, suin kY gur kyrI[
rhY ibcwriq aink ibiD, -rN huie iks byrI-[
bÎoxq bÎwh ky ibibiD ibiD, bhu kir binvwvY[
awie myl iqn SsqR juiq, kih kih bulvwvY ]28]
cmMU btorn bhu krI, ijq ikq qy aweI[
suin gur sr kI SwhdI4, kib kib fr pweI[
5
-qIKn BIm qqwrcy6, kosin lig mwrYx[
grk hoieÀ pr lig srb7, bhu SIGR pRhwrY- ]29]
kbih kop ko kriq Aur, -rihÀ dyS hmwry8[
jwcI vsqu iB nw deI, jn9 vihr inkwry-[
ieq klßIDr khiq hYx, ‘rN rMg inhwrYx[’
sMgo awidk pMc bIr, isK* apr AudwrY ]30]
dy Auqswh bDwvqy, suin skl anûdy[
‘mhwrwj! aib dyKIaY, jib jMg iblûdy[
kwqur10 kUro kohIaw11, kptI ru kucwlI[

1
rN dI ibDI dy anuswr (kzd awid ivc pUry)[
2
(ieh socky ik:-)[
3
itkwNW qy Bojn[
4
gurU jI dy bwNW dI mShUrI[
5
ieh vfÎweI suNdy hn ik[
6
bwN[
7
swry (qIr) prW qk ßrk ho jWdy hn (inSwny ivc)[
8
kdy (BImcMd) kRoD Dwr lYxdw hY (qy kihÀdw hY ik-) swfy dyS ivc rihÀdy hn[
9
(myry) awdmI[
*
pw:-pMc iszK aru[
10
kwier[
11
phwVIaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 318

khW bwpuro mwirbo1, lut lyihÀ AuqwlI’ ]31]


iem donhuÀ idiS SzqRüqw, idRVH hoiq hmySU[
imtin hyqu iek bÎwhu Bw, nqu lriq ivSySU[
ieq Auq kir qÎwrI rhy, siB jMg smwjw[
suBt SsqR Auqswh mihÀ, bhu bwjihÀ bwjw2 ]32]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy ipRQm ruqy ‘mwqw bwk’ pRsMg brnnû
nwm doie cqvwirMsqI aMsU ]42]

1
ivcwrw (swL) kI mwrygw (asIx).......[
2
vwjy vjdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 319

43. [nwhN dy rwjy dw vZIr awieaw]


42<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>44
dohrw: sgro sYlpqIn mihÀ, ibqdÎo skl ibRqMq[
‘BImcMd aru gurU ko, bDÎo ibroD aiqaMq ]1]
*
hwkl CMd: iek nwhn ngr ibrwjw [
igr AUpr suMdr swjw[
duiq adBuq ijs kI sohY[
Ql quMg mihq pr jo hY1 ]2]
qihÀ rwjw rwj krMqw[ rjDwnI Twin bsMqw[
prkwS mydnI nwmU[
iqn sunÎo ‘gurU aiBrwmU ]3]
puir anÀd mJwr bsMqy[ isK sMgiq awie invMqy[
bhu krihÀ SsqR azBÎwsw[
dl rwKÎo dIrG pwsw ]4]
bf jMg krin ko joDw[ nihÀ ignih apr, jib kRoDw[
bhu krwmwq mihÀ pUrw[
sr2 phuÀcih dIrG dUrw’ ]5]
suin rwjw Aur hrKwXo[ ihq drSn Aur ibrmwXo[
-gur sMg ij hovih mylw[
siB kwrj bnih suhylw+- ]6]
inj mMiqRn sMg ibcwrw[ ‘gur pUrn hir avqwrw[
huie iQru SRI nwnk gwdI[
puir awnûd kIin abwdI ]7]

*
nwhn isrmOr qy fyhrwdUn L jmnw nKyVdI hY[ Aurwr isrmOr dI dUn hY qy pwr fyhrwdUn[
1
bhuq AuØzcy QW pr jo hY[
2
(AuhnW dw clwieaw) qIr[
+
ies dw Bwv ieh hY ik nwhn dy rwj dw gVHvwlIey rwjy nwl vYr sI, gVHvwlIey ielwky
ivc rwmrwie jI vsdy sn, ijnHW dw dyhurw huN qk EQy hY[ ‘‘fyhrwdUn rwmrwie’’ qox hI
fyhrwdUn nwm rih igaw hY[ gVHvwlIey L rwmrwie jI dI mdd sI, qy rwmrwie dI SwhI
drbwr ivc rsweI hoN krky lokIx frdy sn, dUjy krwmwqI smJdy sn[ ies leI nwhn dw
rwjw kuC Kuhw bYTw sI qy hr vyly frdw sI ik iksy vyly swrw rwj hI nw Kuhw bYTW[ Aus ny
siqgurU jI dI awqm SkqI qy bIr SkqI dw lwB AuTwAuN leI awpNy ielwky ivc szd
GzlNw munwsb jwqw, ieh gzl kvI jI ny azgy czlky iesy ruq dy aMsU 46 aMk 16. 17 ivc
vrNn kIqI hY qy rwjw L SrDwlU dzisaw hY[ dyKo aMk 27, 28 iesy aMsU dw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 320

iqÀh inkt inRpiq kihlUrI[


nihÀ jwnI mihmw rUrI[
viD gXo ivroD vDyrw[
huie jMg apwr iks byrw ]8]
iqn sMg bynqI ilKIey[
-pRBU dyS awin ieh ipKIey[
bf SwrmOr ko sYlû1[
iPir kIjih siB Ql sYlû ]9]
SuB jmnw inrml nIrM[
inq clih byg qy sIrM2[
bn pUrn imRgin mhwnw[
inq krhu aKyr ij nwnw’ ]10]
as mslq kir bhu BWqI[
pun kIin ilKwvin pwqI[
nr qÎwr krÎo prDwnw[
siB awSY jwin pXwnw ]11]
kir mZl ibswl Auqwlw[
siB AulûGÎo mwrg jwlw[
pun phuMcÎo awnÀd puir mYx3[
ipiK rvNk awnÀd puir mYx ]12]
kir fyrw suD phuÀcweI[
suin nûd cMd aguvweI[
siB klßIDr sox BwKI[
inRp nwhn ko aiBlwKI ]13]
iqn pTÎo vkIl su awXo[’
qib SRI muK bc PurmwÎo[
cih apno bwk sunwXo[
‘gn rsq dyhu phuÀcwXo ]14]
siB sBw lgih jib kwlI[

1
SwrmOr swrI dUn dw nwm hY ijs dI rwjDwnI nwhn hY[
2
TûFw (qy inrml nIr)[
3
pUrn awnûd meI rONk dyKI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 321

qib inkt awin drhwlI1[’


suin awiesu gurU idvwnû[
phuÀcwie Kwn gn pwnû ]15]
siB ibiD kI suiD iqh lInI[
pun rwiq ibqwvin kInI[
nr sgry sOc Snwny[
muK gur gur jwp bKwny ]16]
bf Sbd Sbd ko gwvYx2[
gn bwidq sMg bjwvYx[
Duin nObiq jn Gn gwjw[
rNjIq ngwrw bwjw ]17]
pun Bzt nkIb pukwry[
gur kIriq AUc Aucwry[
bhu bjih Grwvl nwdM3[
nr AuTy jwg aihlwdM ]18]
idn GrI cwr jib awXo[
SRI muK qy hukm sunwXo[
‘SuBw sBw Qwn suDvwro[
ric suMdr PrS Audwro ]19]
siBihin ko suiD kir dIjY[
piq nwhN dUq bulIjY[’
suin nûdcMd qqkwlw[
siB kwrj kIin Auqwlw ]20]
qib klßIDr cil awey[
isMGwsn bYiT suhwey[
br cwmur dMf jrwAU[
gn hIry duiq dmkwAU ]21]
isr Furiq iPriq bhu bwrI[
jnu lyiq mrwl AufwrI[

1
CyqI lY awAuNw[
2
bfI DunI nwl SbdW L gwAuxdy hn[
3
GiVawl dw Sbd[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 322

qn bsqR SsqR juiq swjw[


bhu SuBiq ßrIb invwjw ]22]
gn iQry msMd iblûdM[
Dir awXuD joDw ibRMdM[
inRp nwhn dUq hkwrw[
cil awXo sBw mJwrw ]23]
kir bMdn bwrMbwrI[
lY awiesu bYiT AucwrI[
‘kr jory nûimR nirMdw[
ikX bMdn pd aribMdw ]24]
suin rwvr ko jsu BwrI[
Aur dIrG awnÀd DwrI[
ijh lgI drs kI pÎwsw[
muih ByjÎo rwvir pwsw’ ]25]
iem kih awgy Dir pwqI[
‘pRBu sunhuÀ ilKI ijs BWqI[’
suin siqgur ny pTvweI[
siB sBw suniq icq cweI ]26]
‘muih jwnhu awpn dwsw[
Dir rwvr pr Brvwsw[
prkwS mydnI rwjw[
ieh ilKqm ibnY su kwjw1 ]27]
liK pRBu bf kih n skMqw[
qum jgq gurU BgvMqw[
ilK qum pih piT mYx* arZI2[
ihq lKin awp kI mrZI ]28]
mYx sunI bwq, irs pUrI[
qum sMg inRpiq kihlUrI[
miqmMd ibroD AuTwXo[

1
bynqI dw kwrj hY[
*
pw:-ilKqÎox pTI[
2
ibnqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 323

nihÀ Blo awpno BwXo ]29]


so krÎo awpno pwvY[
qum sm sMg bYr bDwvY[
jihÀ crn awp ky jwvYx[
so pwvn dyS suhwvY ]30]
jy chhu krin ko sYlû1[
ieq dUn suMdrI sYlû[
bn SoBiq qruvru nwnw[
Pl PUln sihq mhwnw ]31]
jl jmunw aiDk pRvwhw[
inq krhu aKyr Aumwhw[
ruic jwvd hoie qumwrI[
ieq prchu kir asvwrI ]32]
ieh dyS awpno jwno[
ijq iezCo iqqY pXwno[
mYx skOx n ieh TW aweI+[
icq drSn ko llcweI’ ]33]
siB sBw suniq hrKwnI[
iqs inRp ko nIk bKwnI[
pun swihb2 bUJin Twnw[
‘rmnIk dyS ks jwnw? ]34]
iqs prY rwj iks kyrw?
khu ikiqk dUn Ql hyrw?’
kr joir dUq kih bYnw[
‘jib dyKogy inj nYnw ]35]
qib jwnhu qWih inkweI3[
so dUN dUr lig jweI[
SRI rwmrwie jib dyKI[

1
phwV dI suhNI dUn hY[
+
ikAuxik Auh rwj hY BImcMd dw jo Aus dy vYrI gVHvwlIey dw kuVm hY[
2
Bwv gurU jI ny[
3
suMdrqweI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 324

siB Ql qy ruicr pryKI++ ]36]


hm inRp ky rwj pryry1[
mihpwlk apr bfyry[
iqh Pqy Swih kihÀ nWmU[
bf dyS inRpq aiBrwmU’ ]37]
pun siqgur khÎo sunweI[
‘aib hoXo nyr lrweI[
ies sMg jMg kir dIhw[
pun gmn krn kI eIhw2 ]38]
miqmMdin gMjihÀ grbw3[
nihÀ rhin dyAux Aur Prbw4[
kir rwKI duihidS qÎwrI[
aib trÎo jwiq hMkwrI ]39]
nihÀ awvY awhvKyqw5[
Aur qRwsiq BIru acyqw6[
idn ikiqk rhhu puir mWhI[
pun gmnhu inRp inj pwhI’ ]40]
iem kih gur drSn dY kY[
isK sMgiq awnûd kY kY[
iek jwm sBw mihÀ bYsy[
pirvwriq sis Auf jYsy ]41]
pun klßIDr AuiT cwly[
inj phuÀcy sdn ibswly[
gun brnin kriq Audwry[
Ql inj inj phuÀcy swry ]42]
imil ibRMd msMd iblûdy[

++
ieh dUN jo rwmrwie jI ny mzlI sI jmnw pwr hY ijs L huN fyhrw dUN kihÀdy hn[
1
swfy rwjy dy rwj qox pry[
2
iezCw hY[
3
hMkwr nwS krWgy[
4
Pryb, Cl[ (a) irdy dw mutwpw (hMkwr)[
5
XuzD BUimkw ivc[
6
kwier mUrK[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 325

siB ignI gwQ ihqvMdy[


‘gur ciF gmnihÀ iqs dySw[
ieh nIkI bwq ivSySw ]43]
nihÀ huie Auqpwiq lrweI[
irs duih idiS qy imit jweI[
suq bÎwh ibKY inRp Pwsw[
nihÀ Cor skih mud rwsw1 ]44]
gur prcihÀ iqq ko jweI[
rmnIk dyS ibhrweI2[
TihrwXo krin pXwnw3[
aib iks ibiD krihÀ bKwnw4? ]45]
SRI gujrI inkt isDwvhu[
rN imtih su Gwq bnwvhu[
smuJwvin suq ko aweI5[
pun hm siB khihÀ bnweI’ ]46]
as mslq kir smudwey[
SRI mwqw ky iFg awey[
inRp nwhn kI siB gwQw[
kih dIin cwqurI swQw ]47]
‘suin mwq! Gwq aib aweI6[
kih bhu ibiD dyhu cFweI[
hT krihÀ lrn ko BwrI[
smuJwie Bly idhu twrI ]48]
qum kho pRQm SuB bwnI[
pun hm siB krihÀ bKwnI[’
suin mwqw qib smuJwey[
‘ilhu nûdih cMd imlwey ]49]

1
swrI KuSI L[
2
ivc ivcrngy[
3
(SRI gurU jI ny) czlNw qW Tihrwieaw hoieaw hY[
4
awKIey (idl dw awSw)[
5
(jdox) awvy[
6
smW (mOkw) huN awieaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 326

pMc BRwqin sox kih dIjY[


iFg vrqI skl imlIjY[
siB eyko bwiq bKwnYx[
qib mwnihÀ krihÀ pXwnY’ ]50]
suin mwq bwk ihqvMqy[
imil TwnÎo eyk mqMqy[
iem khI siBin hUM mwnI[
-ieh nIkI bwq pRmwnI- ]51]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘nwhNyS’ pRsMg brnnû
nwm qIn cqvwirMsqI aMsU ]43]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 327

44. [nwhN vl turnw]


43<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>45
dohrw: agly idn SRI siqgurU, suMdr sdn suhwie[
mslq kir bhuqy skl, inmy kml pd pwie ]1]
hwkl CMd: SRI gujrI qib cil aweI[
snmwniq AUc ibTweI[
iFg nûd cMd pMc BRwqw[
gurcrn ijnhuÀ mn rwqw ]2]
pun iQr msMd smudwey[
siB gur idiS idRSit lgwey[
bhu suq snyh sox swnI[
ipiK mwqw bwq bKwnI ]3]
‘hy puzqR! khhu ikh pwqI1?
iks inRpiq pTI, iks BWqI?
so dyS ahY idS kOny?
kih pTÎo khW, ieq qOny2?’ ]4]
suin mwq bwk ko boly[
muK kml hIr rd Koly3[
‘ijq jmunw SÎwml bwrI[
iqq igrpiq purI* AudwrI ]5]
kihÀ nwhnæ+ qW mihpwlw4[
iliK ByjI arZ ibswlw[
ieq bYr bDÎo suin lIno[
inj dyS avwhn kIno’ ]6]
qib mwqul khÎo ikRpwlU[
‘iliK pTÎo mnog ibswlU[
rmNIk dUN hY swrI[
sy BwKihÀ ijnhuÀ inhwrI ]7]
1
kyhVI pziqRkw[
2
iqs ny[
3
hIry vrgy dMdW (vwlw) kml muK Kuhilaw[
*
pw:-pTI[
4
Aus rwjy L nwhn (dw rwjw) kihMdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 328

SRI rwmrwie jib dyKI[


suKdwXk jwin ivSyKI[
so ahY dUr lig ieq ko1[
riv suqw anûdiq ijq ko ]8]
iqs ky kuC pry bsMqw[
qihÀ ibhriq bhu hrKMqw[’
suin nûd cMd kih bwnI[
‘as suMdr dUN mhwnI ]9]
jy ruic hZUr mn BwvY[
qib ipiKin siBin bin awvY[
inq krhu aKyr Gnyry[
icq vDih anûd bfyry ]10]
ieq BImcMd kuirawrI[
inq kRoD bDwviq BwrI[
tir gXo qRws ko Dwry[
nqu dyKiq jMg mJwry ]11]
iem Gwl Gno Gmswnw[
ijs hyriq hoiq ihrwnw[
muK pMkj kwrs lwgiq2[
jl Doey inq bhu dwgiq3 ]12]
pRBu qumro jsu ibdqwXo[
ibn lry ibjY pd pwXo[’
suin sMgo vwk bKwnw[
‘inq gurin pRqwp mhwnw ]13]
ieh bpury khW phwrI[
qurkyS cmMU lir hwrI[
gur KStm ko rN cwry4[

1
jmnw anûd dy rhI hY ijs L pwsy[
2
(Aus dy) muK kml L jo kwlK lÜgI hY[ (a) ibMDI SwhI[ (e) [pMk+ij = ] jo iczkV qy
SwhI[
3
(ivawh rUpI bhwinaW dy jl nwl (Bwvyx) inq Dovy (Auh sgox) bhuq dgdI Bwv pRgtdI
hY[
4
cwr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 329

hYx ibdiq ajhuÀ jg swry ]14]


jo huie hZUr sMg Kotw[
inq prih iqnhuÀ bf totw[
rn qÎwgÎo* SzqRü kucwly1[
pun khW AufIkn hwly2 ]15]
aib sYln sYl krIjY[
siB suMdr dUN ipKIjY[
icq rucih qhW qib rhIey[
nqu awie apin puir lhIey’ ]16]
suin siqgur siB mihÀ BwKw[
‘hm DrihÀ jMg aiBlwKw[
inRp BImcMd ijm cwhY3[
pRBu awiesu qy iqm pwhY4 ]17]
idKrwvihÀ kir bfjuzDw[
qib lO huie SWiq n kRüzDw5[
miqmMd hmhuÀ kÎw jwnY[
rN kir jy cmMU n hwnYx’ ]18]
suin mwq bhur smuJwvY[
‘gur Gr ko irpu duK pwvY[
mn mWih n mihmw jwnI[
sT BwghIn miq hwnI ]19]
isr Duin pwCy pCuqwvY[
suK pwie ij SrnI awvY[
jy rN qy trÎo phwrI[
pun qum kÎox cwhiq rwrI ]20]
SrDwlu ij nwhn rwjw[
aru suMdr dyS ibrwjw[

*
pw:-qÎwgo[
1
(Aus) KotI cwl vwly SzqRÁ ny jMg Czf idqw hY[
2
iPr hwly (Aus L) kI AufIkNw hY[
3
cwhuMdw hY (juzD)[
4
pwvygw (juzD)[
5
qd qk swfw kRoD SWiq nhIx hoNw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 330

Auq prKhu phuÀic inhwrhu[


bn ibcrhu bwsur twrhu1 ]21]
pun aYho purI anûdw[
inq rhIey irdy anûdw[
rN kwrn kRoD invwrhu[
puir nwhN pMQ pDwrhu ]22]
irpu BwgÎo gYl n ghIey[
rN krin n ihq sox chIey[
jy Drih bhur hMkwrw[
kuC lwgY krin ibgwrw ]23]
pun krhu jQw icq mWhI[
qum irdY CpI kuC nWhI[
aib khÎo mwnIaih myrw[
nihÀ kIjY awp bKyrw ]24]
jy pRQm Bey avqwrw[
iqnhUM n mwq bc twrw[
SRI rwmcMdR Bgvwnw[
jg ibdq ikRSn ijm Twnw ]25]
iqs aib ky mm bc mwno[
kir kop SWiq pRsQwno[
so dyS ikRqwrQ kIjY[
isK apny iqs idiS QIjY2’ ]26]
suin mwq bwk gur BwKw[
‘qum khÎo n muih aib nwKw3[
muih ByjÎo purK akwlw[
rN kirby hyqu krwlw ]27]
gn duStn ky qn KMfO[
iCq CIn Zor qy dMfOx[
nihÀ swD bny ko jwny[

1
idn ibqwvo[
2
hoNgy[ (a) bNw lE[
3
asW moVnw nhIx krdy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 331

purSwrQ ko jg mwny* ]28]


iem SzqRÁ qy Dir qRwsw[
qO huie hY ikq mm bwsw[
siB cwhihÀ moih dbwXo[
nihÀ bsn dyihÀ ikq QwXo ]29]
suq CzqRI ko rN Drmw[
nihÀ qÎwgox mYx SuB krmw[
dy iszKin kr hzQÎwrw[
ibQrwvOx jMg aKwrw ]30]
kir dyvhuÀ rMkn rwjy[
huieÀ rwjy rMk inlwjy1[
qib jwnhu mor pRqwpU[
anignq krOx dl KwpU ]31]
aib bwk mwq! quv mwnw[
kir dyhuÀ pRwiq pRsQwnw[
pr Pyr n moih htwvhu[
inj Aur qy qRws imtwvhu’ ]32]
suin siqgur qy as bwnI[
siB ‘DMnih DMn’ bKwnI[
‘pRBu krn krwvn hwry[
ko qumro khÎo invwry ]33]
iek bwk khy jg hovY[
iqm2 skl ibnwsI jovY[
jy mUrK jwnY nWhI[
sy prihÀ nrk ky mWhI’ ]34]
iem BXo aMq sMbwdw3[
siB DrihÀ irdY aihlwdw[

*
ies dw Bwv ieh hY ik SWq rih ky qy duK sih ky pMcm gurU qy nwvyx gurU jI dy swky vrq
cuzky hn pRjw moeI peI hY[ huN ies ivc purSwrQ Brky ijvw dyNw hY qW hI pRjw ZwlmW qox
CuztygI[
1
rwjy kMgwl hoky inlÜj ho jwNgy[
2
iqvyx (iek bcn khy qy)[
3
ieAux sMbwd muzikaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 332

pun siqgur hukm bKwnw[


‘suin nûd cMd! pRsQwnw ]35]
kih dyhu krihÀ siB qÎwrI[
SimXwny qMbU BwrI[
gn skt ru AuStr1 lY kY[
ieh lwd clYx aguvY kY ]36]
suiD siB mihÀ dyhu sunweI[
ijm pRwiq qÎwr huie jweI[’
qib AuiT idvwn vihrwXo[
kih jQw jog kirvwXo ]37]
SRI gujrI mihd anûdM[
-bc mwnÎox moih su nûdM-[
AuiT geI apin Gr mWhI[
jihÀ nuKw huqI iQq pwhI ]38]
siBhUMin pRsMg sunwvw[
‘rN htÎo, BXo mn Bwvw[
aib huie hY pRwiq pXwnw[
qt jmnw jy igr nwnw’ ]39]
suin hrKÎo siB pirvwrw[
so idvs ibqwXo swrw[
kir Kwn pwn suKvwnw[
ins supqy inj inj Qwnw ]40]
jib jwm rhI qib jwgy[
qn sOc SnwnihÀ lwgy[
Duin Sbd rwg bhu QWeI[
isK sunihÀ pRym AumgweI ]41]
gur DÎwn Twin kir bYsy[
liK bRhm rUp hY jYsy[
idn Audy pRkwS ibswlw[
qn pihir bsqR iqs kwlw ]42]
iFgvrqI siB cil awey[
1
AUTW L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 333

kih qÎwrI dIin krwey[


rNjIq ngwrw bwjÎo[
ijs Duin qy suin Gn lwjÎo ]43]
piqnwhN dUq ju awXo[
so siqgur inkit bulwXo[
bhu molw dy isrupwAU[
kir dInis ibdw agwAU ]44]
‘hm awey idhu suiD jweI[
quv pICy hoih cFweI[’
suin gur qy ly isrupwAU[
kir bMdn BXo ibdwAU ]45]
kr dIrG mZl pXwnw[
imil inj inRp swQ bKwnw[
‘gur goivMd isMG anûdÎo[
quv idiS qy mYx jib bMdÎo ]46]
ciF pry awieÀ mg mWhI[
mYx suD ihq cil sihswhI[’
suin nwhnpiq hrKwXo[
siB imilby bÎoxq bnwXo ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘nwhN pRsQwn sMbwd’
pRsMg brnnû nwm cqur cqvwirMsqI aMsU ]44]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 334

45. [kIrq pur hoky nwhN pRvyS]


44<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>46
dohrw: bsqR pihr BUKn pihr,
SsqR pihr qn lIin[
SRI gurU goivMd isMG jI,
qÎwrI kIin pRbIn ]1]
sÍYXw CMd: duMdiB dIh bjÎo rNjIq,
AuTy bf nwd phwrn kyry[
SROn sunÎox siB sYn qhI iCn,
qÎwr Bey gj bwijin fyry[
ZIn sjwvin kIin qbY as
pInn pY ZrI doZ1 bfyry[
hOd aMbwrn Jwlr JUliq,
BUliq dyv mnohr hyry ]2]
2
czikRq cOpiq cMcl cwqru
coriq cIqn cwAu ceIlw[
cOks cwrhUM Ern ko
icqvMiq iblocn qy crcIlw3[
Cwl AuCwl qy CUtN CoBiq
suMm CuvYx iCq iCzpR CbIlw[
pOn khW, imRg COn khW,
gurdyv ko gOn qurMgm nIlw4 ]3]
3
joiq jvwhr jwhr ZIn
jrwAu jrÎo ijh jyb ajwieb[
Jwlr kor ZrI chuM Ern,
1
ZrI dy kMm vwly[
2
cikRq dw arQ hY hYrwn ho irhw hY, murwd kwhly pYN qox hY[ (a) akwrN fr dzsky GoVy
dw kwhlw pYNw[ [sMs:, cikq][
3
crcIlw = iSMgwiraw jw irhw[ (a) cMcl[
4
ies CMd dw arQ aYAux hY:-cwAu ivc ciVHaw cMcl qy cwqur (GoVw) KuSI huMdw hoieaw
kwhlw pY irhw hY qy (dyKN vwilaW dy) iczqW L curw irhw hY[ iSMgwiraw jw irhw cOks hoky
cwrox pwsy azKW nwl vyKdw hY[ jd Cuztdw hY qW qmk ivc awieaw CwlW ivc AuCldw hY
(ieAux) ik DrqI qy suMm ies qyZI nwl CuhÀdy qy suMdr lgdy hn (ik) gurU jI dy nIly GoVy
dI cwl nwl hvw ikQy qy hrnotw ikzQy (myl Kw skdy hn)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 335

mor kI moir ky gRIv bnwieb[


Cwdn aMg CkÎo Cib sMg
suryS mqMg surMg suhwieb[
BUKN ibRMd ibBUKN qy bn*
dUKN bwJ+ guru iFg awieb1 ]4]
qIKn Dwr ikRpwn Audwr
ikRpw iniD Dwir gry mihÀ pwXo2[
ibRMd KqMg insMg BrÎo
inj aMg inKMg ksÎo idpqwÎo[
cWp ghÎo kr awp airMdm3,
dIh pRqwp apwp suhwXo4[
hyqu arUFin ky gun gUV5
AuTy ipiK rUV jbY hX awXo6 ]5]
7
JUliq JUm Juky klßI
SRüq kuMfl dÍY muK mMfl SoBw[
sUKm cIr SrIr sjYx,
jnu kuMcr sUMf bfI Buj doBw8[
pwg ijgwjg9 Zyb jvwhr
dIpiq dyiK kY kOn n loBw[
*
pw:-ibn[
+
pw:-bwj[
1
jÍhwrwq dy jVwAU nwl-ijnHW dI ZybwieS (Pbn) ascrj hY-jVI hoeI kwTI dI joq jwhr
ho rhI Bwv pRkwS rhI hY[ cwrox pwsy ZrI dI kMnI qy Jwlr hY, (GoVw ieAux iSMgwiraw) mor
vWùU moV (pw pwky) igzcI L bNwAuxdw hY[ (ZrI doZ kpVy nwl) aMg Fikaw (GoVw) suMdrqw
nwl msq hoieaw hoieaw (aYsw lgdw hY ik mwnox) ieMdR dw hwQI suhNy rMgW ivc suhw irhw
hY[ (sB qrHW) byaYb GoVw (iPr sB qrHW dy) gihiNaW nwl BUSq hoky gurU jI dy pws
awieaw hY[
2
gurU jI ny gly ivc pweI[
3
kmwn hzQ ivc PiVaw vYrIaW dy nwS krn vwly (gurU jI ny)[
4
pwp rihq pRqwp Bwv rUhwnI jlwl SoiBaw[
5
gUVHy guNW vwly (siqgurU jI)[
6
jdox suMdr GoVw awieaw[
7
(jd AuTy qW sIs rqw ku) Juk ky (ju ihzilaw qW) klgI JUMmI qy kMnW dy kuMfl JUly (ijs
nwl) muK mMfl (hor) SoBnIk ho igaw[ (a) JUldy JUmdy (kuC) Juk ky (jd AuTy qW......)[
8
dohW BujW dI (Bw =) SoBw hwQI dI suMf smwn hYsI[
9
pRkwSdI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 336

pRym ibswl smyq ju iszKÎ


mno iqn hyqu anûd kI goBw1 ]6]
pwie2 rkwb mYx pwie ikRpw iniD
bwg ghy kr bwj cry3[
SRI guru nwnk awid mnwie
cly jib duMdiB cob pry[
nwid suny siB sYn Auqwiel
hÍY svDwn ko SsqR Dry[
hoie arUiF qurMgm AUpr
Dwie imly mn mod Bry ]7]
pYdl sYn cly isK sMgiq
jo muK dyKin ky aiBlwKI[
pMc sY sMg AudwsI PkIr
krwh kI dyg lhYx gur awKI4[
aOr bhIr clÎo sMg dIrG
kOn ignY ignqI kir swKI5[
kuMjr GMtN ky TNkwr
qurMgm pOrn DUl AufwKI6 ]8]
kyiqk pYdl sYn sucyq
anûdpury mihÀ rwiK itkweI[
sUrj mzl ky nûdn dÍY
iqn ko svDwn krÎo iqs QWeI[
aOr msMd ko Corin kInis
ly suiD jo siB kI ipCvweI[
dUr lO sMg gey sgry
pun DIrj BwiK kY dIin htweI ]9]
awie gey puir kIriq mYx

1
anûd dI lgr (Bwv PuzlW vwlI fwl suhw rhI hY)[
2
crn[
3
GoVy qy cVHy[
4
gurW dy khy (anuswr) lYxdy hn[
5
sMKÎw krky kON igNqI igNy[ (a) azKIx dyKky kON igNy[
6
AufI[ (a) Aufky azKW ’c peI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 337

gur pUrn pUrb kIin invySU[


awiesu pwie iqhwvl ko
qqkwl krÎo qihÀ lÎwie ivSySU[
SRI hirgoivMd ky iesQwn
gey gur goibMd isMG surySU[
bMid AuBY kr bMdn kIin,
dXo vrqwie ibswl aSySU1 ]10]
awn ij Qwn jQoicq jwin
sBY ibiD Twin gey inj fyry[
jy puir kIriq ky nr nwir
gurU drsy ird mod Gnyry[
dyiq akor jQw SkqI
ijn soiFin ky qihÀ Dwm bsyry[
rYn mYx Kwn rupwn kry
huie nIxd bsI pun jwg sbyry ]11]
sOc Snwn ko Twin Bly
pt awXuD Dwir Bey asvwrw[
ibRMd qurMg mqMg sjy bf
bwj AuTÎo rNjIq ngwrw[
pMQ pRXwq aKyrn Kyliq
ropr awin invyS ko fwrw[
rwiq ibqwie jQw suK sMg
cFy idn mYx cil pMQ mJwrw ]12]
eIKd kos anûd sox cwliq,
rwiq mYx Gwliq dIrG fyrw[
kUc pY kUc cly mg jwiq
phwrin hyriq nyr hI nyrw[
pMQ AulûiG gey jib kyiqk
sYl smIp Bw nwhN kyrw[
BUpiq ko suiD pRwpiq BI
huie qÎwr clÎo icq cwv bfyrw ]13]
1
Bwv swrw kVwh pRSwd bhuqw bhuqw vrqwieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 338

nrwj CMd:* clÎo smwj sMg lIin, sYn ko bnwie kY[


su mydnI pRkwS BUp, dUq ko imlwie kY[
qry phwr qIr ky, invyS1 jwin dÎwl ko[
pXwn kIin awie go, smIp qwqkwl ko ]14]
akor lY qurMg sox, su cIr ibRMd ibzRq ko[
imlÎo su hwQ joir kY, anûd kIin iczq ko[
pdwribMd bMdnw, krI srUp dyiKE[
pRBU mukMd bUiJE, ‘anûd hY aSyiKE2?’ ]15]
3
‘KuSI gurU su rwvrI, pRmod moih dIinE[
bsI rho snyh ky, aCyr eyh kIinE[
dXo iddwr awin kY, inhwl kY sMBwilE4[
mnorQwn pUirE, crMn dyS GwilE ]16]
punIq BOn kIijXy, lKo su dws moih ko[
aKyr Kyl Bwvqy, ibloik ibRMd koh ko[’
ibnY bKwin eyv BUp, mydnI pRkwSXw5[
mukMd6 kIin qÎwr ko, su lY clÎo avwsXw7 ]17]
qurMg pY arUiF hÍY, pXwn awp kIinXo[
ikRpwl sMg mwqulû, ikRpwl pwC cIinXo8[
gey ibKMm pMQ Qor, AUc pwie fwlqy9[
su mydnI pRkwS swQ, bUJqy idKwlqy ]18]
purI mnog nwhNM, ibloik lok awveIx[
pRBU pdwribMd ky, smIp sIs nÎwveIx[
bZwr ko inhwirqy, pRsMn hÍY pXwinqy10[

*
keI ilKqI nusiKaW ivc ies L iqRBMgI qy rswvl CMd bI iliKaw hY jo aSuzD hY[
1
vwsw[
2
sB qrHW kuSl hY?
3
rwjw kihÀdw hY:-[
4
sMBwl ky inhwl kIqw hY[
5
mydnI pRkwS ny[
6
Bwv gurU jI L[
7
Gr[
8
nwl mwmw ikRpwl jI L SRI gurU jI ny ipzCy dyiKaw[
9
cVHweI cVHdy[
10
jw rhy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 339

mhIp sMg mydnI, pRkwS ko bKwnqy ]19]


‘purI phwr sIs pY1, ibswl SoB pwvhI[
su fIT dUir jwiq hY, mhIruhM suhwvhI[
bsMiq Qor Qwn mYx, mhwn hY AujwgrI2[
ibBUKNwid Dwirby, su bysu bys nwgrI3 ]20]
dohrw: kriq bqk iem ngr kI, mihpwlk ky swQ[
gmny ruicr sQwn mihÀ, fyry ihq gur nwQ ]21]
qotk CMd: kr joir nrySÍr bwk khY[
‘ibsrwm kro iesQwn ahY[’
Auqry suin Coir qurMg blI[
prXMk iQry qihÀ BWiq BlI ]22]
icr kyiqk bYiT mhIp gXo[
ihq syv smwj pTwie dXo[
iGRq cUn isqw bhu qÎwr kIey[
juiq cwvir sUKm Byij dIey ]23]
iqRN awidk cwhu huqI su ijqI[
kir qUrn dIin pTwie iqqI[
inRp ko prDwn smIp rhÎo[
qqkwl dXo ijn joie chÎo ]24]
siB rIiq krI bhu syv qbY[
mDury qurSwn acwr sbY[
Pl PUl pTy inj bwgn qy[
suiD lyiq sBI anurwgn qy ]25]
dl ibRMd ibKY bhu bwir iPrÎo[
phuÀcÎo siB pws pRmod krÎo[
iem Kwn ru pwn su sYnih mYx4[

1
phwV dI cotI Auqy[
2
vsdI hY QoVy QW ivzc pr mShUr bhuq hY[
3
gihiNaW (= sjwvtW) dy Dwrn vwlI qy suhNy vys pihnN vwlI ieh ngrI hY[ [nwgrI dw
arQ eyQy iesqRI krnw TIk nhIx aMk 19 mukidaW swr purI dI SoBw SurU hoeI hY qy aMk
21 ivc iPr dzsdy hn ik ieAux ngrI dIaW gzlW krdy jw rhy hn, so nwgrI dw eyQy
inscy arQ ngrI hY][
4
sYnw ivc hoieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 340

supqy suK pwie su rYnih mYx ]26]


Bunswr bfI siB jwg rhy[
ismrYx siqnwm anûd lhy[
bhu gwieÀ igrw gur kI1 suK sox[
ijs qy bic aMqk kY duK sox2 ]27]
klßIDr SOc Snwn kry[
br bsqr SsqRn aMg Dry[
jib dÎos cFÎo prXMk iQry[
siB awie nmo kir mod Bry ]28]
imdnI prkwS nryS qbY[
br bIr amwqn sMg3 sbY[
hzQÎwrn ko Dir awie gXo[
kr bMid mhIp smIp BXo ]29]
pg pMkj ko prnwm krÎo[
gur awiesu qy iFg bYiT iQrÎo[
‘Ql sYl Bly iPr sYl kro[
bn bIc aKyr iBlwK Dro ]30]
smudwie iPrYx imRg jwiq GnI[
prco ibcrMiq su lyhu hnI4[
icq rwvr kyir KuSI ijq hÍY[
iQirby ihq Qwn ipKo iqq hÍY ]31]
atkwAu nhIx ikq ko hmry[
icq cwhiq mod vDY qumry[
kir lyhu pisMd iblokn kY[
gF5 pwie iljY irpu rokin kY’ ]32]
suin SRon gurU iqh vwk khÎo[
‘jihÀ qYx SuB Qwn ibloik lhÎo[
iqq sMg clo ciF kY hmry[
1
gurU jI dI bwNI[
2
ijs (gurbwNI) krky jm dy duK qox bc jweIdw hY[
3
vZIrW nwl[
4
mwr lE[
5
iklHw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 341

siB Byd irdy ibdqÎo qumry ]33]


iqq hyir aKyr su KylihÀgy[
gn bwj ru sÍwn su pylihÀgy1[’
kr joir nrySÍr bwq khY[
‘Dn Bwg ahYx muih sMg chy2 ]34]
idn awj mukwm iehW kirXo[
Bunswr Bey ieq qy cirXo[
siB Qwn idKwvin awp krOx[
qum hoih KuSI icq cwih DrOx’ ]35]
iezqÎwidk vwk anyk khy[
icrkwl srUp ibloik rhy[
kr bMdn ko inj Dwm gXo[
sm pUrb syv krMiq BXo ]36]
hrKÎo dl BUp srwhiq hY[
ipiK dyS ivSySihÀ cwhiq hY[
idn rYn mukwm qhW kir kY[
Bunswr BeI suicqw Dir kY ]37]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘nwhN awgvn’ pRsMg
brnnû nwm pMc cqÍwirMsqI aMsU ]45]

1
dbwvWgy[
2
jy (awp ny) myrw sMg cwihaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 342

46. [jmnw dy kMFy QW psMd krnI]


45<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>47
dohrw: bjÎo ngwrw kUc ko, ZIn qurMgin pwie[
BXo qÎwr fyrw skl, Auq nwhNpiq rwie ]1]
1
kibzq: Kyilby aKyr ko smwij rwij lIin bwj
bwj pY arUV hÍY2 gurU ky qIr awXo hY[
kIin pd bMdnw awnûd hÍY mukMd jwin,
cFy pRBu bwh kir quMd ko clwXo hY[
bwjiq ngwry igr Bwry Bwry nwdiq hÍY3,
kwnn pDwry gn pwdp4 suhwXo hYx[
imRg ko pRhwrYx Coir qupk pRhwry kyeI,
gurU bwn mwry nhIx koAU jwin pwXo hY ]2]
igrvr qry qry qrovr qrw qr,
bwt aru pIpr brnbr jwl hYx5[
hrV, bhyVyKry aWvry6 Aucyry pIn,
sÎMdn7* bfyry pY Gnyry ikRqmwl8 hYx[
kdr9, Kdr10, gn kdlI11, ktr12, jMbU13,
isMsmw14, kdMb15, so mDUk16, kcnwl hYx[

1
rwjw bwj awid smwj lYky[
2
GoVy pr cVHky[
3
BwrI phwV BwrI gUMjdy hn[
4
ibRzC[
5
phwV dy hyT hyT ibRzC hn (qrw qr =) bhuqy bohV qy ippl (awidk) swry SRySt rMg dy
hn[
6
awmly[
7
iqnIK ibRzC[ (a) igawnI ies dw arQ quN vI krdy hn[
*
pw:-sÎMml[
8
aMblqws[
9
icztI KYr[
10
KYr[
11
kyly[
12
ktihr[
13
jwmL[
14
twhlI[
15
iek ibRzC ijs L brswq ivc gol gol pIly Puzl lgdy hn[
16
mhUey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 343

Augy su eyknwl1 Audwlk2, rswl3 hYx,


srl4, dIh swl5 hYx, knyry PUl mwl hYx6 ]3]
Ply Pl PUlin sox7, Juky Jup8 JUlin sox,
gwFy qIn mUlin sox9 Kry eyk swr hYx[
pwqn inpwq hYx, anyk pwq jwiq hYx10,
idpq bhu BWiq hYx su awrU qy anwr hYx[
bwqpoq11, iqMdk12, spqdl13, isMDk14 hYx,
ieMgudI15, Audwlk13, iqlk16, dyvdwr17 hY[
vDy smUh fwr hYx, aiDk ibsqwr hYx,
bhy su bhu bwir hY18, ibswl gulZwr hY ]4]
sÍYXw: korn ky muK cYmuklY ibksy rMg PUln korn ky[
korn ky Drqw qru rwjiq bwjiq pwiq pqyrn ky[
qorn ky nihÀ dwiebfy Pl bUt ibswl ibjorn ky[
jorn ky isKry jnu guMdiq bwXu ky byg akorn ky+ ]5]
iczqRpdw CMd: mor ibswl anyk ibhMg
kbUqr koikl19 kIr aGor[

1
Bwv nwlo nwl AuØzgy hoey hn[
2
lsUVI [sMs:, Auddwl][
3
aMb[
4
iszDy (a) pUqIkwst nwmy ibRzC[ (e) cIV ijs ivcox gMdw broZw inkldw hY[
5
lûmy swl ibRzC[
6
knyr dy PuzlW dIaW pMgqIaW hn[
7
PlW PuzlW nwl[
8
smUh[
9
muzFW qox bhuq moty[
10
pzqy ifzgdy hn, anykW jwqW pwqW dy hn[
11
iCzCrw, plws [sMs:, vwqpoQ][
12
qyxdU, awbnUs dI iek iksm dw pyV[ (a) pIlk[
13
Cqvn dw bUtw[ ivSwl qÍc:, spq puVw[
14
sMBwlU[
15
ihMgot nwmy ibRzC[ qwps qrU[ (a) jIaw poqw [sM:, iegudI][
16
sRI mq nwmy bUtw[ (a) puMnwg dI iek jwqI[ (e) Pulwh[
17
idawr[
18
bVI vwXU vgdI hY[
+
ieh sÍYXw rws 11 aMsU 49 aMk 19 ivc aw cukw hY, swry dy arQ AuQy idzqy hoey hn[
19
koiel[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 344

Gorin qy Gn bol AuTihÀ ipk,


cwiqRk aOckvwnn Sor[
so rihÀ syviq kwnn ko
inq dMpiq kI imil kY br1 jor[
jor kry rv kUMjiq hYx,
ruic pUjiq bYTiq hYx pr moir2* ]6]
dwiek jy suK, suMdr hYx muK,
hIn rhYx duK qy hrKwie3[
Kwie sdw mn Bwviq jy Pl,
BOr guMjwriq hYx akulwie4[
lwiek jy mn pRym Dry,
mn pIn Bey qn jy ibrDwie[
Dwie khW5 imRg mwl iPrY,
igRJ, roJ6 JÀKwrn7 ky smudwie+ ]7]
kyhir Bwlk foliq hYx
gj boliq hYx krnI aivlok[
ieMgd dIrG sUkr Dwriq8
ibRMd ssy su bsy kir Ek9[
iSRMg AuqMg JMKwrn ky10,

1
nr mwdw dy suhNy suhNy joVy imlky[
2
AuØzcI avwZ krky kUjdy hn, (ijnW dI) rucI pUrn ho rhI hY, Auh pr moV moV ky bYTdy
hn[
*
ieh CMd bI ipCy QoVy QoVy pwTW dy Prk nwl rws 11 aMsU 49 aMk 21 ivc aw cuzkw hY,
swry dy arQ AuQy qzko[
3
ijnHW dy mMUh suhNy hn qy suKW dy dyN vwly hn qy jo duzKW qox hIn hoky hrK ivc rihÀdy hn
(pMCI)[
4
kwhlI nwl[
5
ikDry qW dOVdI iPrdI hY[
6
nIlgwey[
7
bwrwisMgw[
+
pwTWqR Byd nwl ieh CMd rws 11 aMsU 49 aMk 22 ivc vI aw cuzkw hY arQ vI EQy idqy
hn[
8
vfIaW vfIaW huzfW sUr Dwrdy hn[
9
Gr bNw ky rihÀdy hn[
10
bwrwisMigaW dy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 345

plpIn1 iPrYx ikqhUM nihÀ rok[


qIqr, awrn cUV2, btyrn,
jwie skYx n jhW bhu lok++ ]8]
kibzq: lY ky sMg nwhNyS gurU jgqyS hUM ko,
Kyilby aKyr ky bhwny bn gwheI[
iPrY dUr dUr lO hZUr sox bKwnY bwk
‘hyro pRBu pUrn jhW ko icq cwiheI[
hoie siB rIiq suK, koeI ruq mYx n duK,
dIjY Purmwie muK -iehW¶ inrbwheI3-[
qhW Gwil fyrw kro anûd bsyrw inq,
ngr bfyrw bnY awp jo AumwheI4’ ]9]
AUc nIc Qwn iPry gurU Bgvwn bhu
mn mYx iblûd hI psMd ko n awveI[
ibcriq gey rMm5 jmunw pRvwh jhW,
hyir hrKwny nIr aiDk suhwveI[
dIrG ju dUn qW kI duiq kO cAUn6 krY,
lokn qy sMUn7 bn jhW idRStwveI[
siB jI ky hwr hY ik sbZI bhwr hY
su mMjus ibhwr hY8 anûd AupjwveI ]10]
suqw spqwsu kI, nszXw pwp rwis kI
idvzXw moK dws kI lKYx ju nym jmnw[
eyk bwir bwir Cuey pwvnqw pwvn kY

1
moty mws vwly[
2
kuzkV[
++
pwT dy QoVy QoVy Prk nwl rws 11 aMsU 49 aMk 23 ivc ieh bI aw cuzkw hY qy arQ bI
EQy idqy hn[

pw:-jhW[
3
eyQy inrbwh ho jwvygw[
4
jy awp cwhogy[
5
suMdr[
6
cAugNw[
7
Bwv eykWq[
8
sB dy jI dy hrnhwrI hirawvl dI bhwr ho rhI hY qy mnohr ivcrdI hY (jmunw) [sMs:,
mMju = mnohr][

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 346

pwn qy Snwn qy duKiq iqn jm nw[


SÎwm jl jlj iblocin kI SÎwm piq
cMcl, aCl, ijn ClÎo kwljmunw[
jW ky awn sm nw* ibGn gn Smnw
sdIv isMD gmnw suhwie SuB jmnw+ ]11 ]
kyqI dUr qIr qIr iPry br bIr DIr
hyriq gMBIr nIr sIr SuB cwlqy[
khUM byg Zor qy mrorqy su BOrI prY1,
khMU Pyn Porqy khUMk so AuTwlqy2[
kqhUM AuqMg SÎwm rMg ky qrMg ibRMd
kqhUM mqMg aMg sMgin AuCwlqy3[
pwQr pKwlqy, khUMk qt fwlqy4,
ikqyk jl hwlqy JKwid jMqu jwl qy5 ]12]
ibcry iblokiq su Ql hyqu rokin ky
ByqI jy hYx lok hwQ joir so bqwvqy[
suMdr islwn kUl jwnÎo ankUl awCy
Kry idF mUl jhW ibtp suhwvqy[
gurU ky psMd awXo awnûd iblûd pwXo
BwKiq nirMd sMg ‘eyeI mn Bwvqy[
ipKYx su pUr awvqy6 smuK Cib pwvqy
irdy ko hrKwvqy su byg jl jwvqy’ ]13]
mydnI pRkwS ko sunwie inj bws ko
*
ieh itkwNw szcmuc bVw suhNw qy rmNIk hY, jmnw dw pRvwh eyQy Auprox awAuxdw iSvwlk
nwl tzkr Kwky hyT L muVdw fwFw KUbsUrq lgdw hY[ jl dw rMg bI isawly ivc ajIb
nIlw nIlw huMdw hY, iknwrw Aucw hY[ kdy Kwlsw eyQy rONk vDwvy qW cMgw hovy, bVw suhNw
QwAux hY[
+
ieh kibq SRI gur nwnk pRkwS AuqRwrD aDÎwX 57 aMk 102 ivc aw cukw hY[ arQ vI
AuQy idqy hn[
1
GuMmr pYxdw hY[
2
ikqy Eh (GuMmr) Jzg PoVdy hn qy ikqy (Eh Jzg) bNwAuxdy hn[
3
ikqy hwQI (jl kRIVw krdy) aMgW nwl (pwNI) AuCwldy hn (jMglI hwQI iSvwlk ivc
hYn)[ (a) mwno hwQI....[
4
iknwry Fih rhy hn[
5
qy ikqy ku smUh mzCI awid jMqUaW krky jl ihzldw hY[
6
pUrn (jl dw vyg) awAuxdw idzsdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 347

su hoie jl pws ko, qurMg ko itkwie kY[


hyir qru mUl ko su jmnw ky kUl ko
invys hyqu Auqry anûd ko bFwie kY[
qwqkwl fwil kir PrS Auqwl kir
gwdI rMg lwl kI su dwsin fswie kY[
bYiT SRI guibMd isMG boliq nirMd sMg
‘suMdr iblûd hY psMd mn Bwie kY ]14]
jmnw pRvwh iek, dUsry AuqMg qt1,
qIsry qruin Tt2 sYln kI sYl hY3[
sbZI suhwie, ibn pMk hY su Qwie, SuB
dUN ibsqwr so Audwr clY gYl hY4[’
mydnI pRkwS suin hwQ joir bwk Bin
‘mn kI pCwno qum dyKÎo Ql CYl hY5[
eIhW lig hzd hm krI irpu sMg bd6
kyqI bwr ijdYx kir jMg BXo aYl hY7 ]15]
Pqy Swh mhIpwl hm qy ibswl dyS
Dwriq ßrUr sUr lY ky smuhwiq hY[
dyiq hY ibKwd ko n rwKY imrjwd ko,
ibroD prÎo awid ko n hoiq kib SWiq hY[
XW qy mYx arwDy Aur, awey awp blI gur,
kwmnw ko jwin mn pUrI siB BWiq hY[
hzd pY invys kIin BXo siB qRws hIn,
mo ko dws cIn pws lIin bws KÎwq hY8’ ]16]
suin kY nirMd pIr9 SRI guivMd isMG bIr,

1
AuØzcw hY iknwrw[
2
qIsry ibRzCW dw TwT (KUb hY)[
(a) sUrj dI SoBw BI arQ lwAuxdy hn[
3
phwVW dI sYr hY[
4
bVw rwh cldw hY[
5
suMdr[
6
nIXq kIqI hoeI hY[
7
jMg dw rOlw ipaw hY[
8
nyVy vwsw ilaw hY pRgt hI[
9
rwjy dw duK[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 348

deI kih DIr ‘jO lO hm iQrYx Qwn mYx[


kOn sIs Dwry doie, awie kY smuK hoie1
qIrin puroie irpu krOx Gmswn mYx[
bwpury apr ien ignqI bKwnY khW
lrY jy nurMg swry rMg dyAU hwn mYx2[’
aBY dwn dIin ‘rho suK mYx asIn3 aib,
icMq qy ibhIn kwn awn kI n mwn mYx4’ ]17]
sÍYXw: bwk iblws pRBU iem kIin
nirMd bilûd anûd ikXo[
BIr ibhIr kI mwrg qy
smudwie smwj phUMic gXy[
kIin invyS aSyS hI sYn,
qurMg ko ibRMd lgwie dXo[
awpny awpny Qwn sBI,
aivloik kuSwd5 ko rok lXo ]18]
6 7
kibzq: qn dIn cwnNI ckod cwru chUM idiS
Jwlr ZrI kI gn lrI mukqwn kI[
rySm kI forn sox aYxic kir jorn sox8
bMiD chUM Ern sox gwFI kY mhwn kI9[
qMbU ju kdMb awf dIny hYx10 iblûb ibn,
qwnI hY bnwq kI knwq Et Twin kI11[
lYn12 hY ikkwn kI suhweI duiqvwn kI

1
kON do isrW vwlw jMimaw hY jo swhmNy hovy[
2
rMg (anûd) nwS kr idaWgw[
3
suKW ivc itk ky[
4
mn ivc nW (jwNo)[
5
KuzlHw (QW)[
6
qwN idqI[
7
cwr koinaW vwlI cwnNI[
8
Zor nwl[
9
bhuq qkVI kzs idzqI[
10
qMbU swry qwN idzqy[
11
Et kr idzqI[
12
kqwr[ [aMgRyZI, lweIn][

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 349

bnweI buziDvwn kI idKweI rMgvwn kI1 ]19]


lwgÎo hY aSyS fyrw AuiT kY nryS hyrw
lY kY gur awiesu ko awp jwin kIinXo[
dUn aiBrwmnI mYx jwmnI ibqIq krI,
jmunw ky jl mYx Snwn kir lIinXox[
cwr GrI idn cry nwhNyS pws awXo
bMdnw ko Twin pg pRBU pRym BIinXo[
bYiT kY pRsMg koeI bolÎo rs rMg soeI
bUJÎo jÎox bqwie dyiq iblm ibhInXo ]20]
bwk ko pRkwS kIin mydnI pRkwS sMg
‘sunox mihpwlk! jÎox rIiq rwjnIiq kI[
suBt pRcMf ko GmMf huie awgy bhu
kYsy ibn jMg qy DrYxgy DIr cIq kI2[
vDY go ivroD, SmSyr ky bsn joD3,
hqYx SmSyr kRoD, rzCw krYx mIq kI[
cwhIey mvws kot bnY4 awp pws Et,
qRws dy irpUn, pun aws DrYx jIq kI5’ ]21]
nwhN nirMd hwQ bMid ky bKwnÎo qib
‘bnY qwqkwl n iblm moih Bwie hY[
sgrI aNIk6 aOr pRjw jyqI dyS bIc
kirhOx btorin phUÀcY sihswie hY[
krIey hkwrin mjUr aOr kwrIgr
suinby qy jhW khW awieÀ Auqlwie hYx[
apin lgwvOx sYn, SIGR huieÀ qÎwr aYn,
hmYx kwhUÀ BY n irpuqRws Gny pwiehY’ ]22]
sÍYXw: SRI klgIDr sox kih kY
siB gRwmin mYx qqkwl pTwey[

1
buDIvwnW ny (azfo azf) rMg (do GoiVaW) dI (kqwr) bnw idKweI hY[
2
icq ivzc DIrj kIkUM Dwrngy Bwv itk ky kIkUM bYTNgy[
3
joiDaW dw vzsNw SyrW vWùU hovygw Bwv hr vyly jMg L iqawr[
4
rKÎw dw QwAux koeI iklw bNy[ [sMs:, mvws = rwKI dw QwAux][
5
jo vYrIaW L fr dyvy, iPr (sUrmy) ijzq dI awsw rzKN[
6
sYnw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 350

mwnv ibRMd btorin kIin


huqy inj dyS mYx swry bulwey[
awie hZwrn kot bnwvin
ibRMd mjUr suny cil awey[
BIr BeI gur dyg clY
ibn qot rhY ipiK kY ibsmwey ]23]
ieiq SRI gur pRqwp sUrjigRMQy pRQmruqy ‘jmnwqt awgmn’ pRsMg
brnnû nwm KStcqÍwirsqI aMsU ]46]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 351

47. [pWvtw ricaw]


46<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>48
dohrw: BeI BIr ijq ikqhuÀ qy, nr phuÀcy smudwie[
jMgl mihÀ mMgl krÎo, klßIDr hirKwie ]1]
qotk CMd: ihq kot icnwvin cwih DrI[
klßIDr awiesu eyv krI[
‘aib lyhu hZwr krwh kro1[
jmnw qt lÎwie bnwie Dro’ ]2]
suin awiesu dwsin SIGR DrI[
bnvwie Bly ibiD sMc krI[
siB awin DrÎo qqkwl qhW[
jmnw qt bYTin Qwn jhW ]3]
gur nwnk awidk nwm iley[
kr joir Kry ardws ikey[
‘dsmo piqSwh icnwviq hYx[
jmnw qt kot bnwviq hYx ]4]
idn rYn shwiek awp bno[
ibGnwgn ko qqkwl hno[’
iem hoie Kry ardws krI[
kr bMid Bly prNwm krI ]5]
bhuro siB mYx brqwie idXo[
kir awdr ly muK Kwin ikXo[
pun awp AuTy inRp sMg ilXo[
prDwn smUh su sMg BXo ]6]
ibsqwr ijqyk ibswl chÎo[
icinby khu kot sunwie khÎo[
ijs bIc hZwrhuÀ bIr rhYx[
hX ibMdin ko jihÀ Qwn lhYx ]7]
lirby ihq Gwq bnwie kro[
hiq hyqu quPMg ibDwn Dro2[

1
hZwr rupzXy dw kVwh pRSwd kro[
2
mwrny leI bMdUkW dI ibDI bnwE[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 352

gur pUrb hwQ lgwie dXo[


rN lyin Pqy Auqswh ihXo ]8]
smudwie lgy siB kwr krYx[
gn pwhn awin bnwie DrYx[
imRqkw gn fwliq pMk1 Gno[
bhu rOr pro bf jMg mno ]9]
isr AUpr koie AuTwviq hY[
gn pwQr ko AuKrwviq hY[
rGubIr mno diD syqu krÎo2[
nr ibRMdin qy iem rOr prÎo ]10]
kih koiek kwr krwviq hYx[
ibiD rwKin ko su bqwviq hYx[
gur sMJ skwr3 inhwriq hYx[
muK swDihÀ swD4 Aucwriq hYx ]11]
mihpwilk sYn krY ikRq ko[
gur sMgiq BwAu Dry icq ko[
klßIDr ky Bt kwr krYx[
pMc BRwq krwviq qIr iQrYx ]12]
bf ibRMd msMdin sMg ilXy[
nûd cMd khY Auqswh idXy[
nr hoie hZwrhuÀ awniq hYx[
kir qUrnqw gF Twniq hYx ]13]
siB bwsur dyß ibswl cly[
mn Bwviq Bojn BUr imly[
gur ly kir sMg mhIpiq ko[
iPir hyriq hYx sgrI ikRq ko ]14]
bhu SIGR bnÎo Auqswhiq hYx[
gF ko idF Twin Aumwhiq hYx[

1
iczkV Bwv gwrw[
2
rwmcÀdR mwno smuMdr qy pul bnHw irhw hY[
3
SwmW L qy svyry[
4
SwbwS swbwS[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 353

idn dÍwdS mYx siB qÎwr krÎo[


gn pwhn pMk mhwn DrÎo ]15]
ric suMdr dÍwr Audwr mhW1[
idRVHqw bhu Twin jhW su khW[
irpu awie smIp skY n kbY[
rih aMqir mwriq bwhÎ sbY2 ]16]
gVH pUrn kIin bnwie gnû[
ijs mYx ricrIiq mhw nrnû3[
gur pws mhIpq jwiq BXo[
ipiK kot ibswl anûd ihXo* ]17]
-air ibRMdn kI nihÀ icMq rhI[
gur pUrn kI krunw su lhI-[
pd pMkj bMdiq bYiT gXo[
mn kI iqh4 jwin bKwin ikXo ]18]
‘suin BUpiq! qRws n qwvd hY[
ies Qwn ibKY hm jwvd hYx[
as ko blvwn ju awie skY[
kir BOxhn bMk ju qyih qkY ]19]
pg pwvn dyAux nhI ikh ko[
ciF awie, lKo imRqu hÍY iqh ko[
inSicMq sdw inj rwj kro[
gurDwm ibKY inq BwAu Dro ]20]
jug log shwiek hovihÀgy[
ibGnû gn pwpihÀ KovihÀgy[’
kr joir ibnY mihpwl krY[
‘mn mor Bros iehI su DrY ]21]

1
vfy vfy suhNy drvwZy bNwey[
2
aMdr rihky (aMdrlw bwhrilaW L mwrdw rhy golIaW)[
3
bhuqy purSW dy rihN dI qrkIb kIqI[ (a) mhwn rnû = mhwn jMg dI rIiq mUjb rcI[
*
gV dy aMdr dw pzkw sQwn siqgur dw gurdvwry dy rUp ivc KVw hY[ prMqU gwry qy pzQrW
dw kot ar kzcy koTy sB sPw ho cuky hn[ ngr pwAuxtw huN qzk vsdw hY[ siqgur dy
itkwNy hor bI lwgy hn[
4
iqs dy mn dI jwNky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 354

mn kwmn pUrn moih krI[


hd pY ric kot su icMq hrI[
inq rwvr kyr pRqwp mhW[
suinXMiq ipRQI ql jWih qhW’ ]22]
iem DIrj dIin mhISur ko[
liK lIin gurU qn eISur ko1[
kr joriq syviq BwAu Dry[
bhu bwrn bwk iblws kry ]23]
gur sMg aKyr pXwniq hY[
ijq kwnn dIh bKwniq hY[
imRg kyhir awie sMGwirq hYx[
qupkwn kY bwn pRhwriq hYx ]24]
bhu bwj iscwnin sÍwnin kO[
iem Coriq gwhiq2 kwnn ko[
klßIDr ko hrKwviq hY[
bn kI bhu Gwq bqwviq hY ]25]
iQrqw pun awie invys krYx[
imil bYTiq hYx Aur BwAu DrYx[
nr ko inj dyS pTwviq hY[
vsqU gur hyqu anwviq hY ]26]
idn kyiqk BUp smIp rhÎo[
puir nwhn ko pun jwin chÎo[
Aur kI gur jwin ibdw su krÎo[
pgpMkj pY inRp hwQ DrÎo ]27]
‘inq bwq smIpih awpn ko3[
ibsvws bfo irpu Kwpin ko[
ismro qqkwlih awvn hÍY4[
ruic sMg bso Ql pwvn hÍY’ ]28]

1
gurU jI L eISvr srUp jwN ilaw (rwjy ny)[
2
gwhuÀdy hn[
3
awp dw vws hoieaw[
4
jdox awp mYL Xwd krogy qqkwl awvWgw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 355

bKSÎo isrupwAu Gny Dn ko[


isr pY Dir mod kIXo mn ko[
ciF vwhn pY qib jwiq BXo[
puin nwhN jwie nicMq BXo ]29]
ieq SRI klßIDr bws krÎo[
js dyS ibdyS ibKY psrÎo[
Bt rwKiq jo cil awviq hYx[
pRiq bwsur sYn bDwviq hYx ]30]
huie ihMd ikDOx qurkwn kuAU[
Dir awXuD jwie smIp juAU[
drmwhn ko iqs bMiD rKYx1[
kih myliq hYx imslwn ibKY2 ]31]
dl dIrG kIin btornko[
SlKYx cilvwie su Zorn ko3[
Duin dUr lgy suinXMiq mhW[
iqn dySin bwq jhW su khW ]32]
‘gF ko idF kIin gurU ieq hY[
ijh duMd mcwvin ko icq hY[
dl roj ibswl skyliq hYx[
iPir dUN aKyrin Kyliq hYx ]33]
cilvwie ibSwl quPMgn ko[
bKSYx Dn dIrG sMgn ko4[’
suin kY Bt cwkr hovin ko[
bhu awieÀ cly suK jovin ko ]34]
kib rwKiq bIs pcIsn ko[
ichrw ilKqy5 kib qIsn ko[
bhu bycin ko hX awniq hYx[
gur qy Dn lyiq pXwniq hYx ]35]
1
mwhvwrI qnKwh mukrr krky (nOkr) rK lYxdy hn[
2
jiQaW ivc rzK lYxdy hn[
3
Zor nwl[
4
swQIaW L[
5
hulIaw ilKdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 356

blvwn qurMg ik bIr kuAU[


gur pws phMUciq awin juAU[
siB ko kir lyiq smIp qbY[
Dn dyiq iCmwhin hoiq jbY ]36]
jmunw qt bYiT iblws krYx[
sbZI chuM Er anûd DrYx[
ml hIn pRvwh Snwniq hYx[
isK bYiT qhW jp Twniq hYx ]37]
iqRN eIxDn kI n kmI ikh ko[
gn sMgiq awie clI iqh ko[
drbwr lgY drsMn krYx[
kr joir akorin azgR DrYx ]38]
gn awXuD dyx bhu BWiqin ky[
arpYx hX jy gn jwiqin ky[
bhu molin ky pt awniq hYx[
mn kwmn pUrn Twniq hYx ]39]
iqn dUN ibKy nr ibRMd imly[
iek awviq hYx iek jwiq cly[
iek pws rhYx klßIDr ky[
kir pUr mnorQ jy Aur ky ]40]
*
dohrw: AuqY rwj SRI ngr ko, ieq nwhN kI hzd[
sYlpqI dohwn mihÀ, lgÎo gurU ko gzd1+ ]41]
pWv itkÎo siqgurU ko, awnûdpuir qy awie[
nwm DrÎo iem pWvtw++, siB dySin pRgtwie ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘durg rcin’ pRsMg brnnû
nwm spq czqvwirMsqI aMsU ]47]

*
gVHvwl dI qdox ieh ngr rwjDwnI sI, iezQy gurU nwnk dyv jI dw gurdvwrw bI hY sI[ hVH
nwl ngr ruVH igaw dzsIdw hY[
1
gzdI, isMGwsn[
+
ieh dohw gur iblws dsmI pwqShI dy ivzcox dw hY kuC rqw rqw Prk hY[
++
huN qk nwm ieho hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 357

48. [nûd cMd qy dXwrwm rwm rwie pws gey]


47<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>49
dohrw: BXo suBt smudwie bf,
gwFo gF jib pwie[
jy qrkiq1 gur sdn ko,
iqnhuÀ qRws Aur pwie ]1]
cOpeI: inkt pWvty puir ky ijqy[
ds ds bIs kos mihÀ huqy[
qy siB imil imil krihÀ ibcwrw[
‘joDw gurU BXo bil Bwrw ]2]
clih qIr ko skih shwrI[
dl bl qy ko itkih agwrI[’
iem klßIDr kI suiD swrI[
rwmrwie iFg jwie AucwrI ]3]
bIs kos gur puir qy pry¶[
iqsI dUN mihÀ bwso kry[
sMgiq GnI awin kir syvY[
kr ko joir akorn dyvY ]4]
dySn mihÀ msMd gn iPrYx[
jihÀ kihÀ qy Dn lÎwvin krYx[
jib qy cvzgqw ciF gXo2[
gur ky dws3 inkwsn ikXo ]5]
qib qy ieq idiS ko cil awXo4[
kyiqk gRwm inRpn qy pwXo*[
jihÀ kihÀ aZmq dy bhu bwrI[
pUjw apnI jgq pswrI ]6]
1
jo doS dyxdy sI[

pWvty qox qRY ku mIl Aupr jwky pzqN hY ies qox jmnw pwr hoky iszdy rsqy fyhrwdUn hY
pwrly iknwry[ eyQy azj kzl jMgl dw bMglw hY[ jmnw dw ieh pwsw (fyhrwdUn vwlw) qdox
gVHvwlIey dw sI[
2
Bwv dzKN L cVHky igaw sI[
3
Bwv mqIdws ny[
4
cl awieaw sI (rwm rwie)[
*
huN qk mhMqW pws rwijaW dy idqy qRwmy dy pty pey hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 358

Gny msMd ik rhYx PkIr[


rN smwj Qory sMg bIr[
joDw SsqR Drin khu nWhI[
swD mqo ijs ky mn mWhI ]7]
SRI klßIDr ko awgvL[
sunÎo SRon ieh inj -irpu dmL1[
sr Dn joriq bil kir Coriq[
irpu Ern irs qy Aur Poriq ]8]
jwieÀ dUr lig srp smwnw[
SUkiq hqihÀ acUk inSwnw[
ijn ky qIrin ko fir Dir kY[
DIrj qjÎo igrySur fir kY ]9]
siB mihÀ duMdiB iPriq bjwviq[
ko nihÀ boil skY frpwviq[
mo sMg pUrb bYr sMBwrihÀ[
as nihÀ hoie awie ieq mwrYx ]10]
nihÀ rokin ko smrQ koeI[
skl rIiq Zorwvr soeI[
aiDk bIrqw Dir svDwnw[
krwmwq mihÀ+ kÍY n smwnw- ]11]
mihd muswihb iek rih pws2[
BweI bihlo ko gurdws[
spqm siqgur SRI hirrwie[
qurkySr ny pTy bulwie ]12]
rwmrwie kih qbih pTwey3[
kyiqk iszK msMd imlwey[
qib ko sMg rhÎo gurdws[
mslq krin ibKY rih pws ]13]

1
awpNy kMnI (rwm rwie ny) suiNaW ik SzqRÁaW dy nwS krqw (gurU jI)....[
+
pw:-sih[
2
(rwm rwie jI dy pws[)
3
(rwm rwie L) kih ky Gzilaw sI (sqvyx gurU jI ny)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 359

ies qy awid msMd PkIr[


kry hkwrin apny qIr[
icq kI icMqw skl sunweI[
PurI irdy ijm kIin burweI ]14]
‘SRI gur goivMd isMG hTIlw[
gur KStm sm ijs kI lIlw[
iqn qy BI kyiqk aiDkweI[
kriq rihiq hm siB suin pweI ]15]
inkt awin gF idF bf pwXhu[
suBt btoriq dl ibrDwXhu[
jy irs Dir ieq ko cil awvY[
ibgr prY qib ko atkwvY? ]16]
Dnu ivzdÎw mihÀ mihd mhwnw[
bl qy qjY srp sm bwnw[
kosn lig phuMciq jb CorY[
ko as joDw iqnhuÀ bhorY ]17]
DIrj nhIx rihiq mur Aur ko[
clhu anq1 qij kir inj puir ko[
ibgrih pwCy kuC n hmwrw[
fyrw rhY bsÎo ieh swrw ]18]
jbih dUN ieh qij kir jwvYx[
awpin Qwn bsihÀ pun awvYx[’
iem suin kir bolÎo gurdws[
‘nihÀ kIjih icq mihÀ iem qRws ]19]
bYTy rhhu awpny puir mYx[
ikm DIrj Coriq rhu Aur mYx[
myro BRwq nwm ijs qwrw[
qIr pRhwrin mihÀ bil Bwrw ]20]
gurgoivMd isMG ky ijm suny[
iqsI pRkwr clwviq Gny[
pRQmYx qO ieh bwq n bnY[
1
horQy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 360

qum lig awvin gur nihÀ BnYx ]21]


hOrI1 bwq nhIx as krY[
inj Gr sMg nhIx iem lrY[
bnih kdwicq jy as awie[
qO mm BRwqw qIr clwie ]22]
krih mvws awpny puir ko[
bYTy rhhu DIr Dir Aur ko[
jy bhu pRbl ipKYxgy qbY[
ins mihÀ inkis clYxgy sbY ]23]
inj pr sr ibn dyiK idKwey2[
Auicq n qum ko clhu plwey[
inûdw pRgt hoie jg mWhI[
drb sMgqW dyx kuC nWhI ]24]
iezqÎwidk bhu ibgrih bwq[’
suin SRI rwmrwie siB gwq[
kuC DIrj Dir iQrqw kIin[
qAU qRws mihÀ kuC icq lIin ]25]
rwiK inkt kuC awXuD DwrI[
idRVHqw kriq rhiq inj qÎwrI[
vihr dUr nihÀ ikqhuÀ isDwvY[
suD ihq inq mg3 nrn ibTwvY ]26]
kyiqk awie pWvty jweIx[
ly ly suiD siB jwie sunweIx[
‘awj isMGwsn pr iQr rhy[’
‘awj aKyr Kyilbo chy’ ]27]
‘eyiqk sYnw hY aib qÎwrI[’
‘awj sBw mYx eyv AucwrI[’
iezqÎwidk suD skl sunwvYx[
idn pRiq DIrj Dirqo jwvY ]28]

1
hlkI (hoCI)[
2
awpNy prwey qIrW dy ibnW dyKy idKwey[
3
rwh ivc[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 361

ikRpw inDwn1 skl giq jwnI[


krÎo cihq iqh icq fr hwnI[
nûd cMd ko siB smuJwXo[
rwmrwie ky inkt pTwXo ]29]
dXwrwm pRoihq dÍY imil kY[
phuÀcY qhW hXin pr cil kY[
pUrb suiD smIp phuÀcweI[
‘SRI klgIDr dXw AupweI ]30]
hm ko pTÎo awp ky pws[
jwny iem n krih Aur qRws2[’
suin SRI rwmrwie hrKwie[
qqiCn donhuÀ inkt bulwie ]31]
nmo Twin kir bYTy jwie[
gur idiS kI suiD skl sunwie[
‘kuSl awp kI bUJn hyqu[
hmihÀ pTwXhu ikRpw inkyq ]32]
eyko sdn hmwr qumwro[
nhIx Byd kuC Aur mihÀ Dwro[
Þbr kuSl kI ilKhu pTwvhu[
kCU Prk nihÀ mn mihÀ lÎwvhu ]33]
apny pr gur kruNw DrYx[
ieh ibiD ibrd iqnhuÀ liK prY[
qum qy bfy sQwn pCwnhuÀ[
myil krin ko mn mihÀ Twnhu’ ]34]
dXwrwm siB ibiD smuJweI[
‘mYx pRoihq soiFn smudweI[
apny ibKy kroD n DrIaih*[
ins bwsur nihÀ iqn qy frIaih* ]35]
DIrmzl ky DIrj nWhI[

1
Bwv gurU jI ny[
2
(ik rwmrwie) ieAux jwN lvy ik iczq ivc fry nW[
*
pw:-apny sox ibroD jo DrIaih[ ins bwsr iqnhUM qy frIaih[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 362

ipiK mqsr pwvk Aur mwhI[


jrih aiDk nihÀ jrih pRqwpU[
ies pRkwr nihÀ chIey awpU1 ]36]
so awCI duih idiS ko nWhI[
aru inûdw ibdqih jg mWhI[
ijs qy kwrj suDrY koie n[
iqs ko gRhin krin SuiB hoie n ]37]
hrKhu imlhu qRws ibsrwvhu[
eyk rUp huie suK Aupjwvhu[’
suin SRI rwmrwie fr Corw[
imlby hyqu kuCk mn morw ]38]
‘dXwrwm pRoihq! suin lIjY[
iqm brqeIXiq2 jQw jnIjY[
awSY lKy ibnw kÎw jwnYx[
imil bolin qy skl pCwnYx ]39]
aib qum awie jQw smuJweI[
bnih myl siB Byd imtweI[
ccy hmwry Qwn bfyry[
bMdn kirby Auicq su myry ]40]
jo iem krunw mo pr krYx[
qO ikm Prk ibDI Aur DrYx[
ijm AucrihÀ iqm hm anuswry[
DIrmzl ky sm n ibcwry’ ]41]
myl krin iezqÎwidk gwQw[
khiq BXo donhuÀ ky swQw[
pun awCy dy kir isrupwAU[
snmwny pun kIin ibdwAU ]42]
nûd cMd bMdn kir AuTÎo[
dXwrwm ny awiSK pTÎo3[

1
awp L[
2
vrqwAu krIey[
3
aSIrvwd pVHI Bwv idzqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 363

inj kul pRoihq jwin bfyrw[


ikiqk drb dIinis iqs byrw ]43]
cFy qurMgn pr cil awey[
ngr pWvty ky inXrwey[
inj fyrin mihÀ Auqry awie[
prI insw qy rih supqwie ]44]
BeI Bor AuiT kIin Snwnw[
SsqR bsqR pihry svDwnw[
SRI klßIDr ky drbwr[
suin kir phuÀcy awnûd Dwir ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy ipRQm ruqy ‘SRI rwm rwie’ pRsMg
brnnû nwm aSt czqvwirMsqI aMsU ]48]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 364

49. [buzDU Swh[ PqySwh imilaw]


48<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>50
dohrw: inkt phuÀic siqgurU ky,
pd aribMd inhwir[
hwQ bMid bMdn krI,
bYTy sBw mJwr ]1]
cOpeI: SRI klgIDr ko ruÞ pwXo[
jo pRsMg Bw skl sunwXo[
‘pRBU! awp qum aMqrXwmI[
siB Gt ky mwilk jg sÍwmI ]2]
krI ikRpw iqn qRws imtwXo[
siB puir ky DIrj aib awXo[
khÎo awp ko jbih sunwiev[
bnÎo imRdul aru imlin alwiev ]3]
hrKÎo Aur kih hm answry[
awSY lKy ibnw BRm Dwry-[
sunÎo nrin qy clÎo plweI[
kih bihlo ky1 DIr AupweI ]4]
qAU n Tihriq jwnÎo prY[
anqY2 clin mnorQ DrY[
awSY iqs ko jwnÎo jweI[
imlih ikiqk ibn mihÀ qum qweIx’ ]5]
siqgur khÎo ‘qRws kÎox Dwrw[
khW hmwro kwj ibgwrw[
bsih inSMk dUN ky mWhI[
ibn kwrn kuC ko kih nWhI’ ]6]
iem kih apr KÎwl ibrmwey[
ngr pWvty nr smudwey[
awie hZwrhuÀ inq drsY hYx[
ikiqk jwieÀ aru ikiqk bsY hYx ]7]

1
bihlo ky (gurdws ny)[
2
horQy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 365

ikiqk dUr puir bsih sFOrw1*[


buzDU Swih sdn iqs TOrw[
mg Þudwie ko pRymI ahY[
sMqin sMg imilin icq chY ]8]
‘awey inkt gurU’ iqn suny[
‘ijn kI Aupmw nr gn Bny[
SRI nwnk gwdI ko mwilk[
dIn dunI siB ijs ko qwilk2 ]9]
ijs pr ikRpw krihÀ aiDkwie[
mg Þudwie ko dyiq bqwie[’
iezqÎwidk mihmw suin SRon[
qÎwrI krI clin kI qOn3 ]10]
ibRMd murId dyS mihÀ ijs ky[
inq anuswir khy mihÀ iqs ky[
ikiqk iekzqR kry builvwie[
drSn ihq gmny Auqlwie ]11]
awin pWvty fyrw krÎo[
imilin mnorQ ko Aur DrÎo[
bYTy gur lwgÎo drbwr[
awin krÎo drSn suKswr ]12]
Dir akor ko sIs invwXo[
ipiK srUp ko nihÀ iqRpqwXo[
liK drvyS gurin snmwnw[
sihq murIdin bYTin Twnw ]13]
bUJin kry ‘bsq hhu khW?
iks kwrj qy awvn iehW?

1
ikqnI ku dUr sFOrw nwm ngr vsdw sI[
*
ieh bhuq purwNw itkwNw buzD smyx dw hY, qdox iezQy AuhnW dy bhuq mT sn qy swDU itkdy
sn[ ies dw nwm ‘swDvwrw’ krky sI, ijs dw ibgV ky sFOrw bN igaw hY[ iPr ieh
muslmwnW dw iek Zor vwlw itkwNw irhw hY[ qsIl nrwXn gVH ivc hY[ pwAuxty qox solW
sqwrW mIl hosI[
2
ijs dy aDIn hY[
3
iqsny[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 366

aho kOn kÎw nwm qumwrw?


khhu pRsMg awpno swrw’ ]14]
suin kr joriq bwk bKwno[
‘szXd jwiq dyh kI jwno[
Sihr sFOry mihÀ Gr ahYx[
buzDUSwh nwm jg khY ]15]
mihmw sunI GnI bhu idn qy[
chiq imlin ko pRIqI mn qy[
aib hZUr ny mylin kIin[
bnih n ibCurin mYx liK lIin ]16]
aYsI imlnI aib imil gXo[
ly drSn ko mn dy idXo[
as ibvhwr ibnw muK boly[
hoie cukÎo qUrn ibn qoly1 ]17]
ijs qy Pyr n iPrnw hoie[
bhu idn ky dwird duK Koie[’
Aukiq jugiq siqgur jib sunI[
rIiJ mOj krunw ikX GnI2 ]18]
gur drbwr rhÎo lig jwvq3[
lyiq rhÎo drSn ko qwvq[
pun AuiT pRBu jI Bey iekMq[
siB inj Qwn gey hrKMiq ]19]
nûd cMd ko khÎo sunweI[
‘szXd kI suiD lIjih jweI[
awCy Qwn krwie invyS[
Kwn pwn phuÀcwie aSyS ]20]
ibRMd murId sMg ijs ahYx[
gur Gr mihÀ SrDw Aur lhY[’
suin idvwn siB vsqu pucweI[

1
ibnw qoly qy ibnw muKox boly hI aYsw ivhwr drSn lYky mn dy dyN dw) ho cukw hY[
2
KuSI dI lihr ivc ikrpw kIqI bhuqI[
3
gur drbwr lÜgw irhw jd qk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 367

suK smyq ins iqnhuÀ ibqweI ]21]


pRwiq hoiq gur cFy aKyr[
jurry1 bwj smwj bfyr[
pWchuÀ BRwq qurMg arUFy[
sYn sMg gmny bn gUFy2 ]22]
kib siqgur awroih mqMgM[
kibhUM cMcl blI qurMgM[
sunihÀ Syr, iqq ko ciF jwvYx[
inj suBtin ko kih hqvwvYx3 ]23]
aink jwiq ky imRg smudwXw[
roJ JMKwrn kyiqk awXw[
hqihÀ Syr* iek duie jib cFihÀ[
BYdwXk bn bIniq kFihÀ4 ]24]
eyk jwm, jug jwm ibhwrYx[
ijq ikq Kyliq rOr pswrYx[
bf bwjiq rNjIq ngwrw[
dUr dUr lig sunihÀ Audwrw ]25]
Bey dupihry lig gur awvihÀ[
Bojn kir arwm ko pwvihÀ[
AuTihÀ CkihÀ suzKw+ suK kyrw[
sOc Snwn krihÀ iqs byrw ]26]
dyiK dyiK drSn aru dl ko5[
skl dUn bih brnihÀ bl ko[
puir SRI ngr rwj ko kirhI[
PqySwh iqh nwm AucirhI ]27]

1
nr bwZ[ [Pw:, juzrhæ][
2
sMGny bn (ivzc)[
3
mrvw dyxdy hn[
*
Auxø qW nwhn ivc bI bVw iSkwr qy jMgl sn pr iSvwlk dIaW phwVIaW hrduawr qk
mhwn jMglW nwl BrpUr hn, ijnHW ivzc SyrW qy hwQIaW dw bI invws hY[
4
BÎwnk bn ivcox cuN ky kzFdy hn[
+
dyKo rws 4 aMsU 44 aMk 11 dI hyTlI tUk[
5
swrI dUN (dy lok) bYTky (gurU jI dy) bl L Aucwrdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 368

iqh smIp bhu jwie khMqy[


‘siqgur joDy aiq blvMqy[
suMdr mMidr gunin srUp1[
sunÎo mdn2 as hoie anUp ]28]
apr n jg mihÀ peIXiq koeI[
ruicr srIr hoie sm joeI3[
aiDk suSIl bIrqw BrÎo[
krwmwq pUrn, duKdrÎo4 ]29]
iezqÎwidk jsu kih sB koeI[
sunÎo inRpiq ruic imilby hoeI[
sgrI sYn btorin kIin[
aiDk akorn sMgih lIin ]30]
PqySwh huie qÎwr mhIpw[
awXhu imilby hyq smIpw[
pRQm deI suiD pTÎo vkIlw[
gur drbwr lgwie CbIlw ]31]
nrin hZwrin ko sMg lÎwXo[
imlÎo gurU pg sIs invwXo[
suBtin sihq SsqR qn Dwry[
iQrÎo BUp qib pRBU agwry ]32]
bUJÎo ‘kuSl SrIr su dyS[
sYnw, mMqRI, koS aSyS[’
5
‘siB ky hY kzlÎwn sdIvw[’
suniq bqweI inRp hÍY nIvw ]33]
‘rwj ikiqk?’ pun bUJn krÎo[
jQw jog gur qIr AucrÎo6[
krin aKyr anyk pRsMgM[

1
suMdr srUp qy guNW dy mMdr hn[
2
kwmdyv[
3
suMdr srIr (jo gurU jI dy srIr dy) qul hovy[
4
duKW dy nwS krqw hn[
5
(rwjy ny) dzisaw[
6
(SRI gurU jI) cwhuMdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 369

khy prspr hriK AumMgM ]34]


bsqR drb aru eyk qurMgw[
arpin kIin Bwv ky sMgw[
ikiqk kwl mihÀ ciFby cwhw[
pRBu bhu kih fyrw Auqrwhw ]35]
sMiD krwvin cihÀ inRp doAU[
‘bDÎo ibroD aiDk, idhu KoAU[’
ins mihÀ inRp mukwm jib kInw[
SRI pRBu qib ikRpwl1 piT dInw2 ]36]
gur mwqul jwnÎo jib awXo[
kir snmwn smIp ibTwXo[
imRdul bwk BwKy aru suny[
ijs qy hoie pRym rs sny ]37]
3
‘sunhu BUp muih pRBU pTwvw[
aiBlwKiq icq bYr imtwvw[
kry bYr kuC pRwpiq nWhI[
qO jwnhu inSPl inj mWhI ]38]
nwihNyS mihÀ jo vt4 hoie[
siqgur khy5 skl dy Koie[
ieq mwnhu qum imilby bwqI[
iqsy hkwr lyiq pRBu pRwqI ]39]
so nihÀ morY gur ko khÎo[
qum BI iqm mwnhu ihq lhÎo6[’
suin kir PqySwh kih bwnI[
‘BnihÀ pRBU hm swdr mwnI ]40]
donhuÀ ky Augwh gur hoieÀ[
bhur bKyrw krY n koie[’

1
mwmw ikRpwl jI L[
2
Byj idqw (SRI ngr dy rwjy pws)[
3
mwmw ikRpwl jI ny kihaw[
4
idl ivc guzsy dy rKy hoey Bwv L ‘vzt’ kihÀdy hn[
5
siqgur jI dy kihN qy[
6
Blw dyKky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 370

iezqÎwidk suin kir ikrpwl*[


awin bqwXo inkt ikRpwl1 ]41]
qib pRBu nûd cMd sox BwKw[
‘pRwiq jwhu nwihn kir kWKw2[
sMg pRkwS mydnI lÎwE[
jugm mhIp smIp+ imlwE’ ]42]
PqySwh kI ZwPq kIin3[
Kwn pwn siB kuC piT dIin[
supiq jQw suK rwiq ibqweI[
jwgy siB pRBwiq huie aweI ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pRQm ruqy ‘PqySwh imln’ pRsMg
brnnû nwm eyk AUn pMcwsiq aMsU ]49]

*
pw:-Bny ikRpwl[
1
Bwv gurU jI dy pws[
2
cwhnw krky, KuSI nwl[
+
pw:-jugm mhIpq awin[
3
pRwhuNcwrI kIqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 371

50. [PqySwh qy nwhNyS dw myl krwieaw[ Syr iSkwr]


49<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>51
dohrw: bfI pRwiq AuiT kir gXo, nûdcMd inRp pws[
smuJwXhu bhu ibiD khÎo, ‘kIjY bYr ibnws ]1]
1*
cOpeI: PqySwh inRp inkt rhwXo [
quJ lYby ihq moih pTwXo[
siB ignqI qij hUjih swQ2[
krihÀ pRqIKn qo khu nwQ’ ]2]
gur idiS qy iem bhu smuJwXo[
jÎox kÎox kir inRp sMg cFwXo[
ciF nwhN qy mwrg cwlw[
swQ anIkih3 lIin ibswlw ]3]
sgro pMQ AulûGiq awXo[
ngr pWvty fyrw pwXo[
iek idiS PqySwh dl prXo[
idiS dUsir mihÀ awin AuqrXo ]4]
qib pRBu ko imilby ihq cwhÎo[
pRQm bUiJ awviq Bw pwhÎo4[
pg pMkj ko kIin pRnwm[
hrKÎo drs pwie aiBrwm ]5]
SRI klßIDr inRp snmwnw[
imtin ibroD pRsMg bKwnw[
suniq BwAu ky bwk bKwnY[
‘khÎo awp ko hm siB mwnYx ]6]
ijs pRkwr ihq hoie hmwrw[
ikRpw Dwir so krhu Aucwrw[’
siqgur khÎo ‘pRwiq jib hoie[
krYx hkwrin awvhu doie ]7]
1
(gurU jI ny) rziKaw hY pws[
*
pw:-itkwXo[
2
Bwv myry nwl czlo[
3
sYnw[
4
pihlW puzC ky pws awieaw (nwhn dw rwjw)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 372

imlhu pRym qy qjhu ibkwr1[


hm ny qumro ihq inrDwr[’
iem Tihrwie gXo inj fyry[
iPry dOn idiS mnuj bfyry ]8]
supiq skl srvrI2 ibqweI[
BeI pRwiq qÎwrI kirvweI[
krÎo PrwSn PrS ibswlw[
rMg anykn ko, Cib vwlw ]9]
bIc isMGwsn krÎo fswvin[
kry msMd suBt builvwvin[
lgÎo idvwn mhwn sujwnw[
bsqR SsqR qy Cib ijh nwnw ]10]
pun klßIDr gr SmSyr[
Dnu sr kr dIpiq sm Syr[
awviq pyiK AuTy siB awgy[
bMdiq anurwgy pg lwgy ]11]
bYTy pun suMdr isMGwsn[
inkt inTur bf DrÎo srwsn[
cmr Furin lwgÎo chuÀ Pyry[
Kry dMfDir kMcn kyry ]12]
rwj swj iezqÎwidk swrw[
dIpiq siqgur ky drbwrw[
pTy duhn inRp inkt msMdw[
kry hkwrin suniq anûdw ]13]
inj inj sYnw ly smudwey[
duhuÀ idiS qy donhuÀ cil awey[
pd aribMd bMdnw kry[
snmwny siB ky mD iQry ]14]
siqgur khÎo ‘prspr kOrI3[

1
ivgwV[
2
rwq[
3
jzPI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 373

Bir kir imlhu mudiq ies TOrI[


bDÎo ibroD Coir siB dIjY[
pRQm bwrqw nihÀ ismrIjY’ ]15]
mwin hukm donhuÀ AuiT kir kY[
imil awps mihÀ bYr ibsir kY[
bMdn kir bYTy siqgur ko[
Byd imtwie anÀd Bir Aur ko ]16]
krihÀ pRym kI bwq bhorI[
dyiK dyiK SRI pRBu kI ErI[
krin aKyr Syr ko mwrin[
‘dUN suMdrI’ krihÀ Aucwrn ]17]
iezqÎwidk hoeI bhu gwQw[
donhuÀ BUpin kI pRBu swQw[
BXo jwm lig qib drbwrw[
klßIDr ko liK ruÞ swrw ]18]
AuiT BUpiq kir bMdn gey[
inj inj isvr phUMciq Bey[
AuTy awp Bojn qib KwXhu[
pun arwm ihq mn ibrmwXhu ]19]
AuTy bhur suzKw Cik* lIin[
sOc Snwn skl qn kIin[
jwm idvs qy hyqu aKyr[
Bey arUiF qurMgm Pyr ]20]
donhuÀ BUpiq sMg cFwey[
bn mihÀ ibcry Kg imRg Gwey[

*
huN qk siqgur dy drbwr ivc suzKy dw iZkr nhIx awieaw[ acwnk eyQy qy ipCly aMsU dy
aMk 26 ivc awieaw hY[ ieh TIk nhIx hY[ kiv jI awpNy smyx suzKw iszKW ivc pRDwn dyKky
ilK rhy hn[ ies cVHdI jvwnI ivc suzKy dw pRvyS ho skNw qy Aus gurU dy Gr ivc, jo juzD
ividaw qy bIrrs Br irhw hY, dilÜdr kzF irhw hY qy qmwkU qzk mnHW kr irhw hY qy sB
niSaW qox vrj irhw hY, kd ho skdw hY ik ies SrIr nwSk bl buiD nwSk BMg L awpNy
bIrW ivc vwVy[
Sok hY ik ies suzKy ny inhMgW isMGW jYsI bIqrwg qy blI sMpRdw L sKq hwnI
pucweI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 374

aink iblws ibpn mihÀ kry[


sMDÎw jwin isvr ko iPry ]21]
dOr kohIaw1 iek qib awXo[
AUc pukwriq bwk sunwXo[
‘pRBu jI! bfo kyhrI joie[
sgrI dUN jwnqI soie ]22]
koie n mwr skÎo bf dwrun[
go mihKI so kriq sMGwrn[
ikiqk idvs mihÀ ieh idRStwXo[
gXo huqo ikq aib cil awXo’ ]23]
donhuÀ rwv gurU juiq sunÎox[
sMDÎw prI jwin pRBu BnÎox[
‘aib n smox mwrin ko rhÎo[
clihÀ pRwq ijs Ql qYx lhÎo’ ]24]
pRBu bc jug BUpn snmwnw[
‘awp pRBwqI krhu pXwnw[
hm siB cFihÀ qmwsw lhYx2[
mwrihÀ Gyir, nihÀ bc rhY3’ ]25]
iem kih gmny snmuK fyry[
krihÀ srwhn, Syr bfyry[
pRQm hqy iqn gwQ sunwvYx4[
BIr anIk sihq5 cil awvYx ]26]
iqmr pRibrqy Auqry awie[
inj inj isvr ibKY suK pwie[
ibdq ibRqMq kyhrI kyrw[
‘hoih jMg iqh sMg sbyrw’ ]27]
Kwn pwn kir kY smudwey[
supiq juQw suK rwiq ibqwey[
1
phwVIaw[
2
dyKWgy[
3
(Syr) bcygw nhIx[
4
sRI gurU jI ny pihlox jo bVy Syr mwry sn iqnHW dI gl bwq suNWvdy hn[
5
sYnw dI BIV nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 375

sOc Snwn skl kir lIin[


qib rNjIq bjwvin kIin ]28]
suin siB ZIn qurMgn pwey[
jug BUpin qÎwrI kirvwey[
suBtn sihq arUVHiq Bey[
awXuD KVg Dwir kr ley ]29]
siqgur klßI sIs AuqMg[
idpiq srUp ibBUKn sMg[
gr SmSyr ispr khu DwrI[
ks inKMg, gih kr Dnu BwrI1 ]30]
quMg mqMg arUViq Bey[
vihr isvr qy inksiq Bey[
iQq huie donhuÀ BUp imlwey[
so kohIaw2 kInis aguvwey ]31]
ghbr bn3 ky pMQ pDwry[
inRp jug sMg suBt gn Bwry[
dl ko prHw4 dUr lig krÎo[
Kojiq Bey, hoie ikq iQrÎo5 ]32]
jib ibswl bn gwhn kInw[
sugm ibKm Ql Koij su lInw[
kyiqk pwhVy SUkr mwry[
hoiq kulwhl ibpn mJwry ]33]
kMtk sihq mhIruh6 Kry[
SwKw AurJI sMGny Kry[
AUcI srlI7 swl8 ibswlw[

1
vfw DnuK rzQ ivc lYky[
2
Eh phwVIaW[
3
sMGNy bn dy[
4
POj dI kqwr[
5
ikDry iesiQq hovygw (Syr)[
6
ibRzC[
7
cIV[ (a) iszDI[
8
swl nwmy ibRzC[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 376

bdrI1, Kdr2, krOxjy3 jwlw ]34]


nIT nIT jihÀ gmnÎox jwie[
iem KojÎo ibcriq siB QwieÀ[
khÎo kohIey ‘kyhir kyrw[
dyKhu pg ko Koj bfyrw ]35]
aib hI gXo rho svDwnw[
inksih krih cot blvwnw[’
donhu inRp bhu sMg su bIrw[
gmniq jwiq azgR gur DIrw ]36]
sMGny ibRzK AulûGiq Bey[
pun awCy Ql mihÀ cil gey[
iqs ky inkt ibKm iek QwieÀ[
kMtk sihq ibRzK kI Cwie ]37]
supiq prÎo inj pwieÀ pswry[
iqRpqÎo awimK kIin ahwry[
jbih ihryKw hX kI hoeI[
sunÎo Sbd aOck iqn soeI ]38]
qÎwig nIxd bl qy gurNwXo4*[
Kro hoie bYTÎo idRg lwXo[
bolÎo sunÎo jwin iqn lIno[
TWFy Bey iblokn kIno ]39]
dwrun pMcwnn ko awnn5[
ijs smwn ko nwihn awnn6+[
kwnn7 sbd sunÎo qihÀ jbY[
iknhuÀ iknhuÀ idRg dyKÎo qbY ]40]
1
byrI[
2
KYr[
3
krMjUaw[
4
grijaw[
*
pw:-gurVwXo[
5
Syr dw muK[
6
muK nhIx iksy hor dw[
+
pw:-kwnn ko awnn[
7
kMnW ivc[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 377

nK pwien qy aMkus mno1[


dwVHn qy dwrun muK Gno[
stw2 kMT pr dIrG dIKy[
lwl iblocn SRoN srIKy3 ]41]
lWgul4 sihq lWibXy bylw5[
dIrG dsn++ su idKin duhylw6[
CwqI gRIv Audr hY sÍyqw7[
kd ibswl bl aiDk inkyqw ]42]
cOro crn pIn aru dIhw8[
pIq su brn SÎwm gn lIhW9[
supny mihÀ BI jWih n qRwsw[
siB cwihiq hYx ipiKin qmwsw ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQ ruqy ‘aKyr’ pRsMg pMcwsiq aMsU
]50]

1
pYrW Auqy nhuÀ (nhuMdrW) aMkus vWùU (Bwv iqzKy qy muVvyx) hn[
2
grdn dy vwl[
3
lhU vrgy[
4
pUC[
5
Bwv ipzT lûmI hY[
++
pw:-drSn[
6
dyKNw duKdweI hY[
7
icztw[
8
moty qy bVy BwrI[
9
lkIrW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 378

51. [Syr mwiraw, buzDU Swh ivdw hoXw]


50<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 1 aglw aMsU>>

dohrw: SRI klßIDr dyiK kY, AUcy khÎo pukwir[


‘Corhu nhIx quPMg ko, itky rhhu bn lwir1’ ]1]
cOpeI: donhuÀ inRp juiq sYnw swrI[
hyq bMgwrin igrw AucwrI[
‘eyk suBt ly KVg su Fwl[
llkwrih2 siB awgy cwil ]2]
Cwr shwr vwr krvwr3[
krih juzD ly kyhir mwr[
muK mWgy hm bKSihÀ qWhI[
inksih DIr Dwir Aur mWhI’ ]3]
suin kir PqySwh bc bolw[
‘pRBu jI kyhir Ej aqolw[
ko nr as ies ko bl JwlY[
huie svDwn vwr pun GwlY ]4]
icrMkwl ko ieq Auq iPrY[
nihÀ ko iDr* Dir4 awgy arY[
sYln dyS ibKY bzKÎwq[
ikshUM nihÀ kIno ieh Gwiq ]5]
ko hY sm rwvr ky kho[
qrun bYs bl smrQ aho[
nWih q clnY dyhu quPMg[
gulkW ibRMd lgihÀ iek sMg ]6]
jy hiq hoie prY qn BUpr[
nqu phuÀcÎo jwnhu iks AUpr[
imlÎo bIc qib muSkl mwrin[

1
kqwr bNw ky[
2
(Syr L) llkwry[
3
(Syr dI) Cwl L shwry qy vwr (kry) qlvwr dw (Syr Auqy)[
*
pw:-isr[
4
DIrj Drky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 379

krih pRhwr aink krvwrn1’ ]7]


qib klßIDr dyKy sbY[
inksÎo nihÀ ko joDw jbY[
inj hwQI ko kih ibTvwiev[
chYx awpno bl idKrwiev ]8]
hOdy ibKY DrÎo Dnu BwQw2[
KVg ispr gih lInis hwQw[
nûd cMd awidk pMc BRwqw[
dyKÎo gurU bIr rs rwqw ]9]
sihq ikRpwl su cihq htwey[
khÎo n jwie qyj idpqwey[
nwhNyS kr joir Aucwrw[
‘gn gulkW qij lyihÀ sMGwrw ]10]
pSu ky smuK awp kÎox jwvhu[
gho DnuK ko bwn clwvhu[’
siqgur boly ‘ipKhu qmwSw[
ies qy khW krYx hm qRwsw’ ]11]
iem kih awgy pRBU isDwry[
Kry dUr lO dyKiq swry[
kyicq khYx ‘khW gur krÎo!
kyhir inkt jwin hT DrÎo’ ]12]
kyicq khYx ‘gurU bf joDw[
hqih ikRpwn sMg kir kRoDw[’
snmuK hoie krÎo jib nyr[
ipKy prspr aiDk dlyr ]13]
AuTÎo nhIx bYTÎo qib rhÎo[
hyqu bMgwrin AUcy khÎo[
‘hohu Kro kÎox bYTÎo abY[
bin svDwn ipKihÀ qum sbY’ ]14]
suin pRBu qy inj sIs invwXo[

1
qlvwrW dy anykW (vwr) kIiqaW vI (Syr) mwr krygw[
2
rK idzqw DnuK qy BzQw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 380

iQrÎo rhÎo inj tOr1 BrmwXo[


vihr mdwn ibKy gur Kry[
ibKm ibrRy2 ky bIc n bry ]15]
bc AUcy kih Pyr pRcwrÎo3[
‘Kro hohu kYsy bl hwrÎo[
qoih sMg hY jMg hmwrw[
try bnih nihÀ, kÎox icq hwrw?’ ]16]
bYTÎo Syr awp qihÀ Kry[
jug inRp dl juiq dyKin kry[
ibsmwvihÀ ikm ikm nr khYx[
ieq Auq klmlwiq siB lhYx ]17]
jib dÍY bwr khÎo nihÀ KrÎo[
bhur kRoD kir AUc AucrÎo[
‘gIdI! khW bnÎo sm sÎwl[
bYTÎo qÎwg bMs kI cwl ]18]
krm kyhrI kyr krwly[
kwqur kUr kwr fr Gwly4[
qoih n CorihÀ Bit siB iGrYx[
ikm gIdI gwdr5 huie mrYx’ ]19]
iem sun kY siqgur ky bYn[
AuTÎo kRoD kir rwqy nYn[
BBkÎo BIKn stw Pulwey6[
inksÎo vihr ipKÎo smudwey ]20]
bl ibSwl kir Cwl Auqwlw[
grjÎo dIrG kwl krwlw[
pRBu ky snmuK kInis nyr[

1
pUC dy isry qy vwlW dw jo guzCw jyhw huMdw hY[
2
ibVw, iJVw[
3
vMgwiraw[
4
hy kwierw[ fr krky kUiVaW vwlI kwr krdw hYx[
5
kwier
[sM:, kwqur[ ihMdI, gwdr][
6
BÎwnk grdn (dy vwl) Pulwky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 381

AuCrÎo iCzpR1 Cwl kir Pyr ]21]


bl qy jib phuÀcÎo pRBu AUpr[
crn itkwie rKy iQr BUpr[
awgY ispr krI2 qqkwlw[
iCzpR inkwsÎo KVg krwlw ]22]
AUcI Cwl Fwl pr lY kY[
krÎo pRhwr3 awp bl kY kY[
bdn bcwie4 lwk pr mwrw[
bhÎo Gwv ijm swbn qwrw5 ]23]
ipCly pwien pr igr rhÎo[
ipKiq acMBw siB ny lhÎo[
jugm nirMd mqMg Dvwey[
phuÀic smIp dyiK hrKwey ]24]
‘DMn DMn pRBu bfy dlyr[
qum ibn kOn hqih asSyr[
avnI ql mihÀ awp minûd[
sunÎox n dyKÎo ikqhuÀ iblûd ]25]
as kyhir dIrG nihÀ hyrw[
dwrun dwVn Ej Gnyrw[
krÎo sMGwrn qUrn aYsy[
CWg ibhIno bl qy jYsy6’ ]26]
SRI klßIDr qbih sunwXo[
‘ieh pWfv kul mihÀ nr jwXo[
BwrQ mihÀ mir rhÎo kuFwlw[
BwvI bs qy Dr qn jwlw7 ]27]

1
(gurU jI ny) Fwl kIqI azgy[[
2
CyqI[
3
mwr kIqI[
4
mMUh bcw ky lÜk (pyt) ivc (qlvwr) mwr idzqI (a) (Syr dy) mMUh (dI cot L Fwl qy) bcw
ky[
5
ijvyx swbun L qwr vzFdI hY[
6
ijvyx inrbl bzkrw huMdw hY[
7
bhuqy srIr Dwry sI (eys ny)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 382

pwCl jnm huqo ies kyrw1[


kyhir BXo krwl bfyrw[
aib imRqu hoie BlI giq lhI[
jg mihÀ bhur jnm ies nhIx’ ]28]
sun kir ‘DMn DMn’ siB khYx[
mhW pRqwpvwn mn lhYx[
iqh Aucvwie pWvty lÎwey[
kriq bqk inRp juiq pRBu awey ]29]
Auqry inj inj skl iTkwny[
imil awps mihÀ sujsu bKwny[
sgry lok kyhrI hyrihÀ[
mwrn qy ibsmwie bfyrihÀ ]30]
so idn bIqÎo insw ibqweI[
ibdw hoie pun donhuÀ rweI[
jib drbwr lgÎo qib awey[
kir bMdn ko bYn sunwey ]31]
‘dyß hyqu ilhu hm qy gRwmU[
Blo krhu rwvir gun DwmU[
aMgIkwr Byt ko krhu[
irdy mnorQ hmry purhu2’ ]32]
Pqy Swh qy suin kir bwnI[
muK muskwviq pRBU bKwnI[
‘gur Gr kI qum SrnI awvhu[
chhu akwl purK qy pwvhu ]33]
koie n kmI dyß siqgur kI[
purihÀ kwmnw dwsn Aur kI[
gur kI dyß ru qyß svweI[
idn pRiq vDih srb lig jweI3 ]34]
gur iszKI jy qum ko BwvY[

1
(ieh jnm) ies dw aMqlw hYsI[
2
pUrn kro[
3
sB QW qk jwvygI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 383

kih SRI asDuj1 qy bKSwvYx[’


suin muskwviq bwk pRkwSy[
‘hm hYx sdw awp ky dwsy ]35]
hmry Bwgin qy ieq awey[
ijs kir ies pRkwr drswey[’
qib siqgur dy kir isrupwAU[
donhuÀ ko qib kIin ibdwAU ]36]
hwQ bMid bhu bMdn kir kY[
gmny gj bwijn pr cir kY[
bYr ibswr sMD kir doie[
inj inj rjDwnI gy soie ]37]
buzDUSwh bhuq idn rhÎo[
mg Þudwie ko gur qy lhÎo[
ibRMd murId sihq inq drsY[
kr qy crn kml ko prsY ]38]
kry pRym ins bwsur DÎwvY[
gur mUriq Aur ibKY itkwvY[
iqs pr SRI pRBu krunw DrYx[
mg Þudwie AupdySin krYx ]39]
kih kih dyihÀ dyß qy asnw[
inkt ibTwie bwk imRdu rsnw[
mihmw lKI mhW mhIXwnw[
skl kubMDn kInis hwnw ]40]
BXo inhwl pRym AupjwXo[
bsÎo inkt kuC smw ibqwXo[
pun siqgur ko bMdn kIin[
clin sdn ko bc kih dIn ]41]
isrypwAu qib pRBU idvwXo[
pg Cuvwie ly sIs cFwXo[
‘kyiqk idn mihÀ pun iFg awvOx[
kir drSn ko qn suPlwvOx ]42]
1
akwl purK[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 384

sdw irdy mihÀ bwsw krIaih[


inj dwsin ko dws ibcrIaih[
apno jwin ibswrhu nWhI[
chOx bws rwvir pg mWhI’ ]43]
iem bhu ibnqI kir Gir cwlw[
sMg murId lIin inj jwlw[
Sihr sFOry ko cil gXo[
jihÀ kihÀ sujsu Aucwriq BXo ]44]
pRBU pWvty ibKY ibrwjy[
ijn drSn qy klml Bwjy[
clI hZwrhuÀ sMgiq awvY[
aink pdwrQ awin cFwvY ]45]
cwrhuÀ idiS qy dyS ibdySU[
DrihÀ BwAu isK awieÀ ivSySU[
SsqR qurMgm bsqR ajwieb[
arpihÀ kir kir drSn swihb ]46]
pwDVI CMd: ies BWiq pWvty mihÀ iblws[
dwsn inhwl, dy SzqRü qRws[
rs bIr AudY idn pRiq krMiq[
Bt awieÀ rhin dy Dn rKMiq ]47]
anigniq drb ly srb awieÀ[
mn icqihÀ kwmnw dws pwieÀ[
bn mihÀ iSkwr ciF bwir bwir[
hiq roJ1 kol2 Bwlk3 JÀKwr4 ]48]
blvwn BXwnk mwir isMG5[
brnûiq su kiv sMqoK isMG[
mwnûiq awn jy rwj isMG6[

1
nIlgwie[
2
sUr[
3
irzC[
4
bwrwisMgy[
5
Syr mwry[
6
rwjy qy Syr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 1) 385

ibdqy ibswl goibMd isMG ]49]


dInwn nwQ, nwQwn nwQ[
inj syvkwn krqy snwQ[
mwnûiq awn1 siB iszD nwQ[
inj bMid hwQ Dir crn mwQ ]50]
ieh eyk irqU aib pUrn hoie[
gur jsu ibswl br bIc poie2[
isK pTiq suniq, icq cwie pWie[
siB kry iekwvin3 iem iDawie ]51]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj gRMQy pRQm ruqy ‘kyhir hqin’ kiv sMqoK
isMG ibrcqwXW BwKwXW pRsMg brnnû nwm eyk pMcwsiq aMsU ]51]
ieiq pRQm ruq smwpqM msq suB msq ]
[pihlI ruiq sMpUrn hoeI]

1
awn mMndy hn[ (a) jo SyrW (vq) sUrmy rwjy hn so awn mMndy hn[ eIn[
2
bhuq sRySt gurU js (ies ruq) ivc proieaw hY[
3
iekvMjw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

You might also like