ΛΑΜΠΡΟ ΣΕ ΖΗΛΕΥΩ

ΑΝΟΡΙΓΑΝΗ ΚΑΙ ΕΙΟΑΝΟΡΙΑΝΗ
9 ΦΑΡΜΑΚΗΥΤΙΝΗ ΧΗΜΕΙΑ
σ Θεοδόσης-Νόμπελος Παναγιώτης
Ώςδο. αρο[γοάσςτ]ο]κ.ας.ον
Πινσαγωγἠ
ο Αναλύονται ανόργανα φάρμακα, φαρμακευτικές
ενώσεις χρηοιμοποιούµενες για θεραπευτικούς ἡ
διαγνωοτικούς σκοπούς
ο ανόργανες ενώσεις ἡ, εάν έχουν ἑνα οργανικὀ τµήµα, η
ὁράση τους βαοίἰζεται οτο ανὀργανο µἑρος
ο γλυκονικὸς σίδηρος
ο στοιχεία και αναφορές σε θέµατα που αφορούν τον
κλάδο αυτὸ
ο δύο κεφάλαια της Βιοανόργανης Χημείας: (α) οι
οργανικοὶ συναρμοτὲς - αντἰδοτα για τοξικά μέταλλα,
και () μερικά ἐνζυμα ἡ ἄλλες μεταλλο-πρωτεῖνες µε
συναρμογή µε απαραίτητα μεταλλικά άτομα για τη
δράση τους (
Πινσαγωγἠ
ο Αν ες ανόργανες ενώσεις ακόµη ευρΐίσκουν κάποια εφαρµογή, π.χ. το
νο, ο νυτρικὸς άργυρος, η καλαμίνη, ενώ άλλες ευρίσκουν ευρύτατη
χρήση, όπως το θειικό νάτριο, το θειικὸ μαγνήσιο, το υὐροξείἰδιο του
ααγιλίου, το οξείδιο του μαγνησίου, το ανθρακικό λίθιο και το θειικὀ
άριο
ο ομάδα ανοργάνων ενώσεων που ευρἰσκουν θοηθητικἠ εφαρµογή:
ΚΜΠΟ Ο,, ΝαΟΗ, ΚΟΗ, ΝανΟοΟ», ΝαΠΟΟς, ΝΗ(ΟΗ, ΗΟΙ,
νο, Ἡ] ρδ
ο. πρόπος παρουσίασης
--Ὀνομασία (ελληνικά, λατινικά, αγγλικάἀ)
-Λομή, μοριακό θάρος και Παρασκευή
--μὐνθεση
Ιδιότητες
--Γαυτότητα
-"λεγχος καθαρότητας και περιεκτικότητας
-Ιδιότητες
“Δράση
-“Μοριακός μηχανισμὸς δράσης
-“Ἀρήσεις (
«Δόσεις
--Γύχη στον οργανισμό
ΗΡΩΤΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ
ΗΙΝΑΚΑ
1 18
Α ΝΙΙΑ
1Α ΘΑ
Βογἱοαίἰς ΤαΡἱθ οἱ ἴπα Εἰθιπθηίΐς
Ηο
Ηγάτομεη Αἰοπιίς ηπη ΗεΗμι
1.008. ΝιπΙμθί 4.003.
3 4
.Ι Βο ΘΥΙΠΡΟΙ
Εδαπι Βειγῆῖιπι ΟάΥΕεπ Ειμοίπε
9Η 9012 μας 15909 18.998
Αἰοπήο Μαςς
11 ν νι: 17 τιδιᾶὰ π
Να ΜΕ 3 4 5 6 7 8 9 109 11 Ρ 5
πο ᾖ Μι κωκνῃἩ
5ο! ΠΒ.
δν ΜΒ
ΝΒ
Νο
ΝΕ
ΜΒ
ΝΙΒ
ΜΕ
ΝΕ
σσ Ἡ
γΗΙ
18ΙΒ μπα ρω. ανν
ΟΠΙΟΗΙ
20 9-4) 8ο ς / τν. Ε3,-- 412.315 481
σ8 ν Βι
σὔΙοίυπι Βοαπάμπι ζορρεΓ Ετοπιπο ΚΠΥΡΙΟΠ
44.956. 63.546 τ2.831 Ἐ Το 904 β4 798
πα δη δες "δ0420
4
Χο
Βυθιάίυπι ΥΠήυπι ΒΠοσίυιη σααάιπίωπη ΙπάΙαπ Χεποῃ
β5άδ8. 87. β8.908 91224 101.07. 102.906 112414 114.818. η 121760 Ἱ 127.6 131294
αεθωοω. εν πααοωκοκσαο, οταλεκνασο
ἁο ο ο λαο κορν ν
υπ] -α
ζοείμπι Βπήωπι ταπἰαίωπι ΕΠοπίμπι Τηθίωπι Βἰπιωϊ Αεϊβίίπο

132905. 137 328 180.948. 186.207. 204.383 208.980 - 209.9Η7
113. “ππονη 118. πουν
Ετβποίυπι η ΝΙοηΙαα.
ος
Οββπθεξα!,
223.020. 226.025. 29):
ΓαπΗιαπίάε
Βεγίθς
μαπίμππι ΝΘΟΥΠΗΙΗΗ Εμπορία ΤΕΙΡΙΗΠΙ Ώναργοδίηηι Παιν ΕΠΡΙΗΠ ΤΠΗΠΗΗΝ Ὑτίριβίαπι ιμπθΏμπι
138.905 144.243 151.964 158.925 192.500 164.930 107.255 168.934 173.055 14.367
Αοβπίάε
5ος
Αεβπαπι Τποήυπη Ῥγοζας ΏπΙαιη υναπίυπῃ ΝερίυπΙαπα ΡΙμέοπίμπι Απιειιοίαπι Βεγκείαπα ΟβΙέογπ]ηι Εειπήμπ Μεπαάειεν]μπι ΝοΟΡεΙµιπι ΑννΓεποΙΗι
337.038. 232.038 231.036 338.029 237.048. 244.084 243.061. 247.070. 247.070. 251080. 2. 257.095 258.Ι. 259101.
Αἰκαίί Αἰκαϊίπε ΤΓαποΏίοη Βαρίο Νορία Αοηπίάς

Μείαί Εαηιι Μοιαι Μοιαί ΜεΙΦΙοῖά Νοπηπεῖα! ΗΒΙαβεΠ σας | απἰΠπαπἰαε
ΗΡΩΤΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ
ΗΙΝΑΚΑ
ο περιλαμθάνει δύο υποομάδες
ο Τα περιλαμβάνει τα αλκαλιμέταλλα ἡ αλκάλια λίθιο,
νάτριο, κάλιο, ρουθἰδιο, καἰοιο
ο 10 αποτελείται απὀ τα στοιχεία χαλκὀς, άργυρος και
χρυσὸς
ο ]α
ηλεκτροθετικότητα αυξάνεται απὀ το λίθιο προς το
καϊσιο
ο 10
ελατιώνεται απὀ το χαλκό προς το χρυοὀ
ΑΛΚΑΛΙΑ
ο παρουσιάζουν ομοιόμορφες ιδιότητες, που μόνο θαθµμιαῖα
αλλάζουν λίγο
ο μεταθάλλονται βαθμιαία οι φυσικές και χημικὲς ιδιότητες
ο Ένας κοινὸς τρόπος παρασκευής τους εἶναι η ηλεκτρόλυση
τήγµατος αλάτων ἡ υδροξειδίων τους
» αλκάλια δίνουν δύο σειρὲς οξειδίων, Μ.Ο και Νου
Στα ανθρακικά ἁλατά τους εἶναι σταθερά σε έντονη πὐρωση
Στα μέταλλα αυτά διασπούν το νερὸ
211(5) -2Ἡ.0 -- 2110Η (αα) - ΗΠ.(ϱ)
». δίνουν αμαλγάματα µε υδράργυρο
». μεεπιδραση νερού ελευθερώνεται υδρογόνο (αναγωγικὸ
μέσο)
». ενώσεις οργανικές όπως Να(ΟΠΟΟΡΠ5) εἶναι ετεροπολικὲς
(Να ΟΠ.ΟΡΗ::, αιθερικὸ διάλυμα ἁγει τον ηλεκτρισμό)
Σε ατμόσφαιρα αλογόνου (Η, 6) αναφλέγονται (
Πο - ΕΟΞ 2Τ4ΙΕ
ΛΙΘΙΟ. ΤΙΤΗ
ΠΙΟ Μ. Τ1. Α.Ε. 6.94
ο δεν ανευρἰοκεται ελεύθερο οτη φύση
ο Ορυκτά που περιόχουν λίθιο εἶναι:
τριφυλλίτης, (1Να),ΡΟ/(ΕοΜΠ)(ΡΟῤο
πεταλίτης, Τ1ΑΊ(91Ο/)»
λεπιδολίτης (Να )ΑΙ(91Ο(ΠΠ ΘΟΒΗ).
ο Σε μικρά ποσά απαντά σε φυτά, ὡς εκ τούτου, Καν οτην
τέφρα τους
ο Ἀτο ανθρώπινο σώμα κανονικά δεν υπάρχει
ο Δαμβάνεται µε την ηλεκτρόλυση τήγµατος Τ101
ο Λιασπά θραδέως το νερό
ο συνδέεται εύκολα µε το ἀζωώτο (το μόνο απὀ τα αλκάἁλια)
6]11 - Νο -υ 2Η1.Ν
ο δίνει εὐκολα υδρίδιο (11Η, εἶναι της µορφής ΤΠ”) (
2 Τή Ηο -- 2 ΤΗ
ΛΙΩΙΟ
ο τδιὀτητὲς του εἶναι μεταξύ αυτὠν των αλκαλίων και
των αλκαλικών γαιών, κυρίως κοντά στο μαγνήσιο
ο μετά λιθίου ἆλας του ουρικού οξέος εἶναι διαλυτό οτο
νερὀό -»στο παρελθὀν χρησιμοποιήθηκε στην ουρικἠή
αρθρίτιδα
ο Τ4Βτ χρησιμοποιήθηκε ως καταπραῦντικὀ επἰ
διεγέρσεως καν μανίας
ο Σήµερα χρησιμοποιείται µε επιτυχία σε μερικές
ψυχικὲς νόσους
ΑΝΟΘΡΑΜΙΚΟ ΛΙΟΙΟ
οΙΙΤΗΙΤΟΜ ΟΔΕΒΒΡΒΟΝΑΤΕ, 11.00.
ο Σύνθεση - Παρασκευή:
Κατά την αντίδραση:
2110] ΝανΟΟυ --- Ταν ΟΕ 2ΝαΟΙ.
ο Ιδιότητες:
ο Δευκὸ στερεὀ
ο Λίγο διαλυτὀ στο νερόὀ
ο Διασοπάται απὀ τα συνήθη οξέα (ΗΠΟΙ, ΗΠ.5Ο,, ΠΝΟ.,
ΟΗ.1600Η) µε αναθρασμὀ
Τά 90Ο ΕΠΟ 1120 0Ο εἩΠ.Ο
ο την ἀχρωμη Φλόγα του λύχνου Β1ή88οΗ, μικρή
ποσότητα λιθιούχων ενώσεων δίνει νὠδη χροιά
ΑΝΟΘΡΑΜΙΚΟ ΛΙΟΙΟ
ο Ποσοτικὸς προσδιορισμὸς
ποσότητα ανθρακικού λιθίου διαλύεται σε ορισμένη ποσότητα
διαλύματος Ν/10 θειικού οξέος, και η περίσσεια αυτού
ογκομετρεῖται µε διάλυμα Ν/10 υδροξειδίου του νατρίου µε
δείκτη ερυθρό του μµεθυλιου
Π4,00, Ἔ Η,5ο, ---υ 14/50, 4 Η,Ο900.1

Η,5Ο, 3’ 2ΝΑΟΗ ---ὉΝα,5Ο,2Η.Ο
ο Δράση - Ἀρήσεις
- Δεν ἐχει κατασταλτικἠ, υπνωτική ἡ ευφοριογόνο δράση
- Ἡ ακριβής σταθεροποιητικἠ της διάθεσης δράση του δεν έχει
διευκρινιοτεὶ ακόµη
« παρουσιάζει μερικές ομοιότητες µε το θαλπροϊκὸ οξύ
[(0Η.ΟΗ ΟΠΗ ΟΗ-ΟΟΟΗ]
« Δεν µπορεί να αντικαταστήσει νόντα νατρἰου στην αντλία Ἱ
στα νευρικά κύτταρα
ο Δράση - Χρήσεις
δεν μπορεί να διατηρήσει δυναμικὸ μεμθρανών
Αβέβαιο εάν ιόντα λιθίου επηρεάζουν τη μεταφορά ἄλλων μονοσθενών
ἡ δισθενώὠν νόὀντων στο νευρικό κύτταρο
προσοχἠ στη δράση και στο μεταβολισμὀ θιογενὠὼν αμινὼν οι οποἰες
εμπλέκονται στην παθοφισιολογία της διάθεσης, και σε δευτερογενεὶς
μεταβολίτες, σε ενδοκυτταρικοὺς μηχανισμούς που συμμετάχουν στη
μεταφορά σήματος, στη ρύθμιση γονιδίων και στη κυτταρικἠ επιβίωση
Σε πειράµατα σε εγκέφαλο πειραµατοέώων, τα. ιὀντα λιθίου
ανασοτέλλουν την αποπὀλωση που εξαρτάται απὀ ελευθέρωση
νοραδρεναλίνης και ντοπαμίνης, η οποία προκαλείται απὀ ιόντα
ασθεστίἰου, όχι, όμως, απὀ σεροτονὶνη
Σπνδέονται µε την αυξημένη ἐκφραση της ρυθμιστικὴς πρωτεΐνης
ροῬ-2 των Β-λεμφοκυττάρων, που εἶναι συνδεδεμένη µε την κυτταρικἠὴ
προοτασία απὀ νευροεκφύλιση
Τα ιόντα λιθίου μπορούν να προκαλέσουν παροδική ελευθέρωση
σεροτονίνης
Τα νὀντα λιθίου δεν επηρεάέουν τη σύνδεση των μονοαμινών του
εγκεφάλου στους αντιστοϊἰχους υποδοχεὶς
ο Αλληλεπιδράσεις: (
Το λιθιο αλληλεπιδρά µε διουρητικάἀ, ὀπως η σπειρονολακτὀνη και το
αμιλορίδιο, καθώς και µε µη στεροειδή αντιφλεγμονώδη
1Η119ΘΑΝΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΔΡΑΣΗΣ ΛΙΟΘΙΟΥ
1) ἱπββίίς οχο[αΐογγ πειοϊταπςπιῖςςῖοη 1 ργοπιοίες {πβίρίίογγ ποιυγοϊγαηςπιὶςςἰο
ΡΑ ΝΜΡΑ 4ΑΒΑ
ΓΘΟΘΡΙΟΙ. τεδσερῖοί ΓΕοδβΡΊΟΓ
ς
ὴ
ὴ
πι] 9γ 56η
». Εποαίες
ΑΗ ΙΕΤΗ βΙσνοῖρ ο Ιηη]ρῆς
ΟΑΜΡ ΡΑα [ρᾳ

Μοαάιἱαίες πειιγοἰγαπςπηίςδίοΠ Ῥθσοπα πιθςξεηῃεις
ηβρως Μοαι[αίο πθιιΓοἰγαΠςΠΙΙς5ΙοΠ
ί Τ Μαπία
ο ΤιαηςοήρΒοπεί ᾳεπε οπαησες
νηϊ οΠΓοπίς 156
Τοξικότητα
ὦ οξεία δηλητηρίαση παρουσιάζονται ἐµετος, διάρροια, τρόµος,
αταξία και σπασμοὶ
ηπιότερη δηλητηρίαση, συμπτώματα που εμφανίζονται κατά
4φ
την περἰοδο του μεγίστου στη φάση της απορρόφησης εἶναι

ναυτία, ἐμµετος, υπογάστριος πόνος, διάρροια, καταστολἠ και
λεπτὸς τρόὀµος
ὦ κεντρικὸὀ νευριὀ οσὐοτημα: διανοητικἠ οσὐγχυση,
υπεραντανακλαστικότητα, αδρὸς κρόµος, δυσαρθρία,
σπασμοἰ
ὰ κώμα που προοδευτικἀ αυξάνεται και καταλήγει στο θάνατο
ὁ κυκλοφορικὀ, έχουμε αρρυθµίες και υπόταση, καθώς και
αλβουμινουρία
ὦ μπορεί να προκληθούν ναυτία, διάρροια, υπνηλία
ὦ πολυουρία, πολυδιιψία
ὰ αντιμετώπιση γίνεται µε υποστηρικτικήὴ θεραπεία και
εφαρµογή αιμοδιαπίδυσης, που εἶναι αποτελεσματικη.
Λαμθάνεται φροντίδα να µην υπάρχει απὠλεια ὑδατος κας
ιόντων νατρἰου.
Τύχη στον οργανισμµὀ. Απορρόσφηση -
Κατανομή - Απόκκριση
ο Τ411 απορροφάται σχεδόν ποσοτικἀ και εὐκολα απὀ το
γαστρεντερικὀ σωλήνα σε περιπου ὃ ὧὦρες
ο Δεν δεσμεύεται σηµαντικά στις αλθουµίνες του πλάσματος, ο
τελικὸς ὀγκος κατανομής, Ν, κυμαίνεται μεταξύ Ο,Τ και 0,9
Τ/κο
ο πλησιάζει τον ὀγκο του νερού του σώματος και πολὺ
μικρότερος των ἀλλων ιψυχοτρόπων
ο διάβαση του αυματοεγκεφαλικού φραυμού εἶναι βραδειἰα και,
σε σταθεροποιηµένη κατάσταση, η συγκέντρωση 11 στον
εγκόφαλο εἶναι το 5096 αυτής του πλάσματος
ο 2/8 της δόσης αποθάλλονται σε 12 ώρες αρχικά - το υπόλοιπο
όμως, σε 14 ημέρες (φάση, ταχείας απέκκρισης, δ0900
αποβάλλεται σε λίγες ηµέρες, το υπόλοιπο, όμως,
αποβάλλεται βραδέως)
ο Αὐξηση της λήψης Να” αυξάνει ελαφρά την απομάκρυνση
του 14”, ενώ ελάττωση Ναὶ προκαλεἰ κλινικὰ σηµαντικἡ
κατακράτηση Τα
ο Μικρό θεραπευτικὀ δείκτη - απαραίτητος ο περιοδικός)
έλεγχος των συγκεντρώσεων Τ41 στο πλάσμα του αἱματος
Κιτρικὸ λίθιο
Κατά την αντίδραση:
«Ἠ/ΟΟΟΗ «ἩμοοοιΗ
2 ((ΟΗ)ΟΟΟΗ. -- 31200: -----»- 260ΗΟΟΟΗ --3 σο,Λ «3 Η.Ο
«Ἠ,ΟΟΟΗ
Ι
«Ἠ,ΟΟΟΙΑ .
: κρυοταλλικὸ οώμα που καταρρέει αφιέµενο οε υγρή
αιμόσφαιρα
: Λναλύεταν στο νερὀ
:. Πρέπει να διατηρείται σε καλά κλεισµμένα δοχεία
ΝΑΤΡΙΟ. »ΟῦΤΟΜ. ΝΑ
ο Το νάτριο λαμβάνεται στην καθοδο, µε ηλεκτρόλυση
τήγµατος ΝαΟΙ ἡ ΝαΟΠΗ.
ο Το νάτριο, υπό µορφή αιυμώὠν, έχει νῶδες χρώμα. Το ἰδιο
χρώμα έχει και κολλοειδές διάλυµα νατρίου ος αιθέρα.
Ἐιναι πολύ διαδεδομένο αλκαλιμέταλλο, αν
φανταοιούμε το ποσὸ του νατρίου, µε τη μορφή
χλωριούχου νατρἰου, που υπάρχει οτη θάλασσα
ο Εὰν η ποσότητα του μετάλλου εἶναι μεγάλη, μπορεὶ να
επέλθει ανάφλεξη, λόγω της εκλυομένης κατά την
αντίδραση θερμότητας
2Η10 - 28 ----ὃ2ΝαΟΠ ΓΗ,
ο Φιυλάσοσεται ος πετρελαϊκὀ αιθέρα ἡ ἄλλα αδρανή υγρὰςὉ

ο Ἑλεγχος ταυτότητας:
«Πρόσφατο διάλυμα αντιμονικού καλίου, σε ουδέτερο έως
ασθενές αλκαλικὸ περιθάλλον, καταθυθἰζει λευκό
κρυσταλλικό ἱζέημα αντιμονικού νατρίου:
2ΚΗ.5ΡΟ, Ε 2Να’ ---ὉΝα,Η,50.Ον -- 26! Η.Ο
Ἡ αντιιδραση αὐτὴ χρησιμοποιείται για ανίχνευση των
νόντων Να3 σε ενώσεις καλίου
«Ον ενώσεις αιὀνιος Να. προοδίνουν ἐντονη
πορτοκαλλοκίτρινη χροιά οτη φλόγα του λύχνου Βμηβθη
ὦ Αντιδρά µε την αλκοόλη µε ταυτόχρονη ἐκλυση αερἰου
Ἡν
2Ν8 2ΕΟΗ ---Η, « 2ΚΟΝα
ὦ Ανάλογη αντίδραση λαμθάνει χὠρα µε την επἰοδρασ
αερίου ΝΗ., σε μεταλλικὸ Να, µε σχηματισμὀ αμιδί
2Να ΙΓ 2ΝΗ, --»2ΝαΝΗ, - Η,Τ
Ουδέτερο ανθρακικὀ νάτριο, Φοσαἵμμπι οαγὈοπαίο
ο Ναο0Ο. Π.Ο
α) Κατά την ακόλουθη μέθοδο (μέθοδος Φο]ναγ):
2ΝαΟΙ
2ΝΗ. 42Η20 4200. --ὂ-2ΝΗΗΟΟι- --- 2ΝΩΗΟΟ. ««2ΝΗΙΟΙ
| θέρμανση
Ναρ0Ο. Ἔ 00, Τ Η2Ο
ϱ) Με ηλεκτρόλυση ΝαΟΙ:
2ΝΕ(1-----2Να Ο1.Λ
2Η.ΟΓΗ: Θ
6ο,
2ΝΟΙΗ- Νορ - Π.Ο
ουδέτερο ανθρακικὀ νἀάτριο
Λευκό κρυσταλλικὁὸ σώμα, διαλυτό στο νερὀ,
Διασπάται απὀ τα κοινά οξέα µε αναθρασμὀ, ελευθερώνοντας
διοξεἰδιο του άνθρακα. Παρέχει τις αντιδρἆσεις των Να και
οσο”.
ο Ποσοτικόὸς προσδιορισμὀὸς:
Οξεομετρικάἀ, µε υδροχλωρικό ἡ θειικὀ οξὐ και δεκτη
ηλιανθινη.
Να,00, -2ΗΟΙ ---»2ΝαΟΙ «Η)Ο - 6Ο,Τ
ο Χρήσεις:
Ἠπειδή εἶναι πολύ αλκαλικό σώμα, δεν χρησιμοποιείται για
την εξουδετέρωση του υδροχλωρικού οξέος επἰ γαστρἰτιδας
Για τον ἰδιο λόγο, δεν χρησιµοποιείται οὗτε στο δέρµα:
Χρησιμοποιείται πολύ στη συνθετική (φαρμακο)χημµεία
Ὀξινο ανθρακικὀ νάτριο. Δνιτνιανθρακικό
νάτριο
οΝΑΤΗΠΤΟΜ ΒΡΒΙΟΑΗΡΟΝΙΟΟΝΜ,. ΟΡΙΟ
ΒΙΟΑΕΒΟΝΑΤΕ, ΝαΗοΟο,
α) Μέθοδος Φο[υαν; Διαθιθάζεται διοξείδιο του ἀνθρακα
σε διάλυμα χλωριούχου νατρίου κορεσµμένο με
αμμωνία, οπὀτε το ἈΝαἀΗΟΟ καθιζάνει ὡς
δυσδιαλυτότερο του χλωριούχου αμμωνίου.
ΝΑΟΙ -2ΝΗ: 42Η20 32001 ---5 2ΝΕΗΟΟΙΥ 2ΝΗ ΟΙ
«(0 Ἠ). 2ΝΗ. «0901, 1 2Η46
ασ/
ϱ) ἈΝαρ(ςΟ0 Τ (ο, Τ Πο0 ππὸ 2ΝΑΓΙ(ςΟ.
νάτριο
» Λευκό κρυσταλλικό σώμα αλατώδους γεύσης. Με
έκθεση στον αέρα δίνει μίγμα απὀ ἐνυδρο ὀξινο και
ουδέτερο ανθρακικὀ νάτριο: ΝαΠΟΟ. ΝαυνοΟ, ΠΟ
(Βοαά1απη 5ο8α μΙοαΥΏοπΙοιιπ]).
2 ΝαΗΠΟΟ. -» ΝανΟοΟι ΕΟΟ τΗΠ.Ο
» Διαλύεται στο νερὀ (1/10)
» Λίνεντις αντιδράσεις Να” και 00.5.
ο Διατηρείται σε καλά κλεισµένα δοχεία
ᾷ Ποσοτικὸς προσδιορισμός:
Ογκομετρικά, µε διάλυμα Η.2Ο, και δείκτη ηλιανθίνη
(ποριοκαλλόχρουν του μεθυλίἰου) (
Ν4ΗΟΟ, -- ΗΟΙ ---- ΝαΟΙ 4 Η)0 4 60;

ο Δοκιμασίες:
9 Να διαλύεται πλήρως στο νερὀ.
ο Για Να.ΟΟ,: Ὑδατικὸ διάλυμα να µη δίνει αµέσως κυανἠ
χροιά µε προοθήκη φαινολοφθαλεῖνης.
ο Για ΝΗ: Με προθήκη καυστικού νατρἰου να µη
χρωματίζει κυανὸ τον δνυγραθέντα χάρτη ηλιοτροπίου.
ο Για ο”: Να µη δίνει «{ημα ἡ θόλωμα µε διάλυμα Βα2Ο1..
ο Για ΟΙ: Με νιτρικὀ οξύ καν νιτρικὸ άργυρο, να µη δίνει
ἵζημα ἡ θόλωμα.
9 Αρσενικό και θαρέα μέταλλα: Με ΟΠΑΟΡΝΗΟ ({: ἨἩ.35) να
μη δίνει κἰτρινο ἱζημα, οὔτε και μαὑρο ἰζημα.
6Α6Ο.- - ΘΟΗ.ΟΘΝΗΟ - 18Η” -- 3λθοθι ψ (κἰτρινο)
9ΟΠΟΟΟ: ΓΘΝΗ
Ἠπί μέρους αντιδράσεις:
ΟΟΠΙΟΡΝΗΟ Ε 15Η.Ο --»9ΟΠΙΟΟΟ: ΓΘΝΗΙ Γ9ΘΗΟΡ
θΑ8Ο.” Γ9Η.9 «18Η: --8Αβυθιν (Κἰτρινο){- 18Η.Ο Ὀ
ο--- ΡΡ:" -» Ρῇ9ψ (μέλαν)
νάτριο
ο Δράση - Χρήσεις:
Λόγω της ελαφράς αλκαλικότητάς του θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεὶ
επἰ οξεώσεως, αλλά, λόγω της δυσκολίας στην αποστεἰρωσή του, αντἰ
αυτού χρησιμοποιούνται το γαλακτικὀ ἡ το κιτρικὀ νάτριο
Ἡ χρήση του για την εξουδετέρωση του οξέος του στομάχου επἰ
γαστρίτιδας, παρ’ όλον ότι ὃρα πολύ γρήγορα, δεν συνιστάται, διότι η
εξουδετὲρωσή του συνοδεύεται απὀ έκλυση 0Ο», το οποἰἱο και ερεθἰζει
και διατεϊἰνει τον στόὀµαχο
Χρησιμοπονείται για την παρασκευἠ αναβθραέόντων δισκίων στη
φαρμακευτικὴ (ξηρό ΝαΗΟΟ. κιτρικὀ οξύ ἡ τρυγικὸ οξύ)
την ζαχαροπλαστικη, εἶτε µόνο του (Ῥακίπρ δοᾷα) εἶτε µε ὀξινο
τρυγικὸ κάλιο (ρακίπρ Ρουθ) προς ανύιμωση της ζύμης
2 ΝΑΗΟΟι -Ναισος τ ΟΟΥ Τε Η.Ο
ΝαΠοοιΕΚΟΟΟ-ΟΠ(ΟΕ)-ΟΠ(ΟΕ)-ΟΟΟΗ - κοος-σπ(ΟοΗΩ)-ΟΠ(ΟΕ)-
σΟΟΝαΓΗ.Ο οΟΊ
ο Δόση: Περὶ τα 2 την ηµέρα, χρειάζεται προσοχή όταν ακολουθεί)
ελαττωμένη λήψη Να”,
Οειικὸ νἀτριο
ο Σύνθεση - Παρασκευἡ του ανύδρου:
ΝαΟΙ -- Η,5Ομ(πυκνό) νο σης. ΝαΗςο, «Ηοὶ

ΝΟ
ερυθροπύρωσήη
Νανςο,-ΗΟΙ
ο Το ἐνυδρο, µε δέκα μόρια νερού, εἶναι τα φαρμακευτικὀ

(ἆλας του (αιΏραγ) το οποίο λαμµθάνεται ὃδια
κρυσταλλώσεωςτου Να.5Ο, απὀ νερὀ (Να.5010Η.0Ο).
Οειικὸ νἀτριο
-Λιαλύεται στο νερὀ
-».,ν. του ἅλατος (18ρου, περίπου 94,09, στη θερµοκρασία
αυτή το θειικὀ νάτριο παρουσιάὰέζεν τη µεγαλύτερη
υδατοδιαλυτότητά του
ο Ανάλυση:
Δίνει τις χαρακτηριοστικὲς αντιδράσεις των Να και 2Ο
» 9Ο εΒα” - Βαδοιν
» Διαλυτοποίηση Ρ850,: Βα5Οι 6Ο, ρας Ἔ οδο
» Βα0οι ΕΓΖΗΟΙ -»Βα ΓΟΙ -- Γ ΗοΟ . Ρα5δ0ο, (
Ψ (επανακαθἰζηση)
Οενικὀ νάτριο
ο Δοκιμασίες:
9 Ας, ΡΕ, λιγότερο των 2 και 5 Ρρηι, αντιστοἰχως,
ου, πα, Ζη: Με οταγόνα 6Η.6ΟΟΗ και ΚῃΕΕ(ΟΝ)ς/] ὁχι θόλωμα
ἡ κυανἠ χροιά.
9 (α, Μσ: ε διάλυμα της ουσίας προστίθενται αραιή ΝΗΟΗ και
Να)ΡΟ να µη λαμθάνεται θόλωμα ἠ ἱόημα
ο 082: ΕΗΡΟΡ -» 0Ο4ΗΡΟΝ (Ἀευκὸ, απὀ ουδέτερο διάλυμα)
ο οσα τε ΡΟ’ -ὃ Οαι(ΡΟρ)ὰ (λευκό, απὀ αμμωνιακὀ διάλυμα)
ο ο Ει Ε2ΘΝΗ/Γ 2ΡΟΓ -»2ΜΕΝΗ ΡΟ ΑΡΟΠΜΡΟ.Ρ.Ο. Ἔ Π.Ο τε
ΝΗ.
(αντιδραση χρήσιμη για ποσοτικὀ προοδιορισμὀθ)
9 0]: Με ΗΝΟ, και ΑΕΝΟ» όχι θόλωμα ἡ ἱζημα.
9 Απώλεια µετά απὀ ξήρανση: Με θέρμανση στους 1050 μέχρι
σταθερού βάρους, να µη χάνει περισσότερο απὀ ὅτνο, οὗὖτε
λιγότερο απὀ 62,585960του θάρουςτου 292
ο Δράση - Ἀρήσεις - Δόση:
Ισχυρὀ αλατούχο καθαρτικὀ, Δρα ὠσμωτικα, µε εἰσοδο νερού .,στο
έντερο, προς επίτευξη νσοτονικότητας, καθώς τα θεικὰ Εδδ
απορροφώὠνται και τα ιόντα νατρίου κρατούνται ηλεκτροστατ
Ἡ συνηθισμένη δόση εἰναιπερὶταῦ- Ίδσ
Ωειοθειικὀ νάτριο
οΝΑΤΗΙΟΜ ΤΗΙΟΘΦΟΙ,ΕΓὉΒΙΟυΜ. ΞΟΡΙΓΜ
ΤΗΙΟΞΦΟΙΡΗΑΤΕ, Να,5.Ος : δΗ.0Ο. Μ.Β. 948.18
υ. Επίδραση μίγματος ΝαΗ 2Ο. και 9Ον επὶ Να... Ἡ
πρὠτη ύλη εἶναι τα αλµόλοιπα της παρασκευής
ΝαΗΦΟ., στα οποία διαθιθάζεται διοξεἰδιο του θείου:
2ΝΕΗ ΡΟ. 250, 2Ν829 --- 9822202 ΠΟ
Με επίδραση θειώδους νατρίου επἰ εναιωρήµατος

λεπτὼς κατανεµηµένου θείου;
50-1005
ην θΕ Γιο Ν822203
ο τη θιομηχανἰία το θειοθειικὀ νάτριο παραλαμβάνεται απὀ τα
απορρἰµµατα της παραγωγής αερἰου. Το αέριο, που σχηματἰζεται
μετά την μετατροπή του κάρθουνου σε κὠκ, πάντα περιέχει σαν
πρὀσμµιξη το υδρόθειο, το οποίο και χρησιμοποιείται για την
παρασοκευἠ του θειοθειικού νατρίου
204(ΟΗ)Ε3Η,53Η,Ο --Ὁ 6α515Η/03:04(5Η),

Το υδροσουλφἰδιο του ασθεστίἰου κατά την οξείδωση µε ατμοσφαιρικὀ
οξυγόνο μετατρέπεται σε θειοθενικὀ ασβέστιο:
Οα(5Η).420, ---ὃ 635.Ο«Η/Ο

Κατά την σύντηξη του θειοθειικού ασθεστἰου µε ανθρακικὀ νάτριο ἡ
θειικὸ νάτριο σχηματίζεται το θειοθειικὀ νάτριο:
(510 Να.5Ο--- Να,5.Ο0.0α5Ο ζ
(α51ΟΥΓΝα,Ο0Ο,---Να,5.Ο.ΓΟαΟΟ
Ω9ειοθειικὀ νάτριο
Περιγραφή - Ιδιότητες:
αἱ. Το φαρμακευτικὸ κρυσταλλώνεται µε πέντε μόρια ύδατος
τους 485 τήκεται εντὸς του κρυσταλλικού του ὑδατος, µε περαντέὲρ
θέρμανση στους 1005 σχημµατίἰζει το άνυδρο ἆλας, ὥς λευκὴ κρυσταλλικἡ
σκόνη. Άνω των 2005 διασπάται µε σχηματισμὀ θειικών και πενταθειικὠλ
α Το θειοθειικό ἆλας διαλύεται σε ἰσα µέρη ὑδατος
Το θειοθειικὀ ἁἅλας διαλύει τον αδιάλυτο χλωριούχο ἀάργυρε
σχημµατἰζοντας
ατἰέοντας σύμπλοκο
σύμπλοκο ιὸν
ιὀν; ας ο ο ο]:
.ώ νι Ἂ
ΑΡ ὃν
ο’ Ἂς σσ” Ὁ
Όπως και το ἰδιο το θειοθειικὸὀ οξή ἐτσι και τα ἁλατά του δεν εἰνο
σταθερές ενώσεις. Ακόμα και το τὸσο ασθενὲς ανθρακικὀ οξύ εκτοπίἰζει τ ο
θειοθειικὀ οξύ απὀ τα ἀλατά του και το διασπάἁ
Να,51Ο.ΟΟ,ΤΗ,Ο ---Να,ΟΟΗ;5.Ο. ὤ
Η,51Ο,-Ὁ δν 5Ο,Τ3Η.Ο
Θειοθειικὀ νάτριο
Έλεγχος ταυτότητας:
ο Λιάλυμα της ουσίας 1096 δίνει τις χαρακτηριστικές
αντιδράσεις των νόντων νατρίου καν των θειοθεινικών;
Η.0
Να” -Ζα2" (002) --9ΟΗΙΟΟΟ: --- Ναζπ(ὈΟ2)ΙΟΗ:ΟΟΟ]9: Β2Ο
κίτρινο {ζηµα
Η)Ο
Να. ΕΜΡ .. (0ου). ΤΟΗαΟΟΟ: π» ΝΑΜΡΕ(Γ10)). [.ΗΠ10ΟΟ0”]ο" 68ΟΥ
ο Με προοθήκη υδροχλωρικού οξέος σε διάλυμα του ἆλατος

λαμβάνεται λευκό ἱζημα του αποθαλλοµένου θείου και
εκλύεται διοξείδιο του θείου. Αρχικώς οχηματίέεται
θειοθενικὀ οξύ, το οποίο αµέσως διαοπάται προς θεἱο,
διοξεἰδιο του θείου και νερό:
8220): ΕΗΟΙ ----- Η25203 Ἔ2Νας]
Ηο5201Ξ- 5 Η29Ο. -ς--- Η2Ο 15024 (

9 Νε προοθήκτ οταγόνων διαλύματος ιωδίου οε διάλυμα
του ἆλατος, η χροιά του ιὠδίου εξαφαν]ιέεται γρήγορα:
2Ν822203 (άχρωμο)τ Ὦ (καστανό)---- Ν8251Ός (άχρωμο) 2ΝαΙ (άχρωμο)
ος δ αν
Νας ο ς ο
ο Ἡ τόν ν - 2ΝαΙ
Ναο΄
ΑςΝο Ναο( 4
Αναγωγικές ικανότητες:
2Εε]- 3Ν819.1Ό. ----- 6ΝαΟΈ Εο(5.Ό),
Εε(5,Ο.), --Ὁὃ Εεδ.Ο.Εςδ,Ο,
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Με ιώδιο, τα θειοθειικἁ
οξειδώνονται ποσοιικὠς προς τετραθειονικά:
26204 -Ε 1ο --ᾱὲὴ-ὲὸδΟς -2ἵΓ

Τοσότητα της ουσίας ζυγἰζεται επακριθώς, διαλύεται σε
νψερὀ και ογκοµετρείται µε 0,18 τωδίου, µε προσθήκη
δείκτη αμύλου
ο Κατὰ την ξήρανση της ουσίας υπόὸ κενὸὀ και σε
θερµοκρασία 40-4506 επἰ περἰπου 16 ὧρες, η απώλεια
του θάρους πρέπει να θρἰσκεται μεταξύ ὀδ5ᾳ και ὁ {00
ο Φύλαξη: Πρέπει να φυλάσσεται σε καλὼς κλειοµένα
δοχεια προς αποφυγἡ προολήιψεως ὑδατος ἡ
εξανθἰσεως.
Χρήσεις:
ο Το θειοθειικὀ νάτριο χρησιμοποιείται ὡς αντίδοτο επἰ
δηλητηριάσεων µε κυανιούχα, διότι δίνει τα πολύ
λιγότερο τοξικά (περίπου 40Ό φορές) θειοκυανιούχα
(90Ν).
Να8ρ220)3 Ν --Ὃὲ Νο». ΓδοΝ.
ο Ἠξωτερικώς, χρησιμοποιήθηκε επἰ ιώρας και άλλων

παθήσεων του δέρµατος (πιθανά µέσω σχηματισμού ὃ
και 09.
Ν8/510:Γ2ΗΟΙ -- 2ΝαΟΙΗ5Ο,Τ:-5ΨΗ.:Ο
ο Ἡρίοκει ευρύτατη εφαρµογἡὴἡ οτη Φαρμακευτική,
Φαρμακευτική Ανάλυση καν Αναλυτική Χημεία Ὃ
ΙΔδΔΙΟΥΧΟ ΝΑΤΡΙΟ
ΟΝΑΤΗΙΟΜ ΙΟΡΑΤΟΜ.ΟΡΙΤΟΜ ΙΟΡΙΤΕΙ ΝαΙ,
Μ.Β. 149.9
Από ιὠδιο και υδροξείδιο του νατρἰου Το ιὠδικό νάτριο
που παράγεται ανάγεται µε άνθρακα:
6ΝαΟΗ - οἱ. -» ὄΝα[ - ΝαΓΟς δΗ.Ο
Να1Ο, {δο -»}ΝαΙ {ο
ο Περιγραφή:
Κρύσοταλλοι άχροοι, ἆοσμον, υγροοκοπικοὶ
Ἕνα ϱ ιωδιούχου νατρίου διαλύεται οε 0,61Π] ύδατος
τον υγρό αέρα διαρρέει, αποσυντιθἐµενο θαθμηδόν, µε
ελευθέρωση ιωδίου, το. οποίο χρωμµατίζει |
κρυστάλλους του τωδιούχου νατρίου κἰτρινους
ο Ἐλεγχος ταυτότητας:
9 Λιάλυμα της ουσίας δίνει τις αντιδράσεις των ιόντων
νατρίου και ιωδίου,
9 Η δια νιτρικού οξέος διυγρανθεἰσα ουσία χρωματίζει
ισχυρώς κἰτρινη την ἀχρωμη φλόγα λύχνου Β1η8θη.
9 Με ανατάραξη του διαλύματος της ουσίας µε αραιὸ
υδροχλωρικό οξύ, µε σταγόνες τριχλωριούχου σιδήρου
και προσθήκη χλωροφορμίου, η στιθάδα αυτού
χρωματίέεται ιὠδης.
Ἐεο], «Να -» Γεν - νε Ι Ἔ Να(1
ο Ἐλεγχος καθαρότητας:
ο Λιάλυμα της ουοίας 1:19 να εἶναι διαυγὲς καν ἀχρωμο
ο Αροενικό: Όχι περιοοότερο των 2 ΡρΙη (
ο Νόλυθδος: Όχι πλέον των 10 ρρπηι
Ι1ΩΔΙΟΥΧΟ ΝΑΤΡΙΟ
ο Χλωριούχα. θρωμιούχα: δε υδατικό διάλυ]μα της ουσίας προστίθεται
διάλυμα νιρικού αρνύρου και πυκνἠ αμμώνία. ὍΌΤο υνρὀ
αναταράσσεται και διηθεἰται. Μετά την προσθήκη νιτρικού οξέος στο
διἠθηµα, δεν πρέπει να σχηµατἰέεται ἰζη]ια ἡ θόλωιια
9 ]ωδικά: Με προσθήκη χλωροφορμίου σε υδατικὀ διάλυμα της ουσίας,
οξινισθέντος 115 οξικό. οξὑ. δεν πρέπει να χρωμµατἰέεται ιὠώδης η
στιθάδα του χλώροφορμὶου
ο Θειικά: Με προοθήκη σε διάλυμα της ουσίας αραιού υδροχλωρικού
οξέος και διαλύματος χλωριούχου θαρίου, δεν πρέπει να εμφανίζεται
αιοθητὴ θόλωση
ο Βάριο: Με προσθήκη σε διάλυμα της ουσίας αραιού θενικού οξέος, δεν
πρεπει να θολώνει το υγρὀ
ο Νιτρικά, νυνρώδη, αμμωνία: Σε διάλυμα της ουσίας προοτἰθεται
υδροξείδιο του νατρἰου, κράμα Ώοενατάαἲ και το υγρό θερμαίνεται
15π11η σε ατμόλουτρο. Οι ατμοί του υγρού δεν πρέπει να καθιστούν
κυανό τον ερυθρὀ χαρτη του ηλιοτροπίου.
Το κράμα Ώενατάα µε ΝαΟΗ ανάγει τα νιτρώδη και τα νιτρικἀ προς
αμμωνία, διότι παράγει «υδρογόνο εν τω γεννάσθαιυ», π.χ.;
[πράμα ΑΙ(- 4550, οι (- 5092 και ζα(- δυο]
ΝΟ - δΑΙ - 5σΗΠΗΟ εΓ 158Η.0Ο ου ὀΝΗ.
Β[ΑΙ(ΟΗ)]-
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας ἨἜΤο ἕξηρανθέν ἆἅλας
προσδιορἰζεται µε ογκοµέτρηση οξινιοθέντος µε
υδροχλωρικό οξύ διαλύματος αυτού µε πρὀτυπο διάλυμα
νωδικού καλίου, δείκτης διάλυμα αμαράνθης
» Το διάλυμα ογκοµετρείται µε Ν/20 ιὠδικού καλίου, μέχρις
ὁτου το σκοτεινὠς καστανὀ χρώμα µεταπέσει σε ασθενώς
καστανὀ, οπότε προστίθεται ο δείκτης και συνεχίζεται η
ογκοµέτρηση μέχρις ὁτου η ερυθρά χροιά µεταπέσει σε
ασθενώς κἰτρινη:
» ΡΝαΙ ΚΙΟς ΕΘΠΟΙ-» 91, ΓΕ δΝαΟΙ Ε ΚΟΙ - 9Η.Ο
» Με περαιτέρω προσθήκη ιωδικού καλίου, το ελευθερούμενο
ιώδιο μετατρέπεται σε ἀχρώμο μονοχλωριούχο ιώδιο:
» ΚΙΟ. ΤΕ 21. ΕΞ ΘΗΟΙ -»δΙΟΙ ΓΚΟΙ 1 5Η.Ο0
» Οι αντιδράσεις μπορούν να συνδυαστούν σε μµἰα Φ
ακολούθως;
» 2ΝαΓ ΓΙΟ, ΤΘΠΟΙ]-» 9510 τ2ΝαΟΙΓΟ] 95Η
ο Φύλαξη: Διατηρείται εντὸς Καλως κλεισμένων
οκοτεινὀχρωμων δοχείων και μακράν του φωτόὀς.
ο Χρήσεις: Όπως το νωδιούχο κἀλιο. Στο θάμμα ιωδίου
αντί του νωδιούὐχου καλίου υπάρχεν ιωδιούχο νάτριο
προς αὔξηση της διαλυτότητας 1» στην αιθανόλη
ΟΗ2ΟΟΟΝα
ΚΙΤΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ ς(οΗ/ΟΟΟΝα
|
ΟἨΟΟΟΝα
οΝΑΤΕΙΟΙΜ ΟΙΤΕΙΟυΜ. ΘΟΡΙΩΜ ΟΙΤΕΑΤΕ,
Να«ΟΓΗςΟ; Μ.Β. 9941
οΣύνθεση - Παρασκευή: Με ανάμιξη θερμών
διαλυμάτων ᾖκιτρικούῦ οξέος και ανθρακικοῦυ ἡ
διιιανθρακικού νατρίου, μέχρις εξουδετερώσεως και
κρυσταλλώὠσεωςτου προϊόντος:
6ΝαΗΟΟ.Ε 200Π.Ο Π.Ο -» 2Να.ΟΠΟΓΖΗΟΟ - 60Ο)
Γ4Π.Ο
ο Το ἆλας εἶναι ουδέτερο ἐναντι φαινολοφθαλεῖνης
ο 16 διαλύεται εις 1,ὔπι] Π.Ο καιτις 0,0πΠ1] ζέοντος (
ύδατος
ΚΙΤΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ
9 Λιάλυμα της ουσίας δίδει τις αντιδράσεις του ιόντος
νατρίου
ο 5 διάλυμα της ουσίας, για τον έλεγχο των κιτρικών,
προστίθεται περίσσεια διαλύματος χλωριούχου
ασθεστίου. Εν ιυχρώ ουδέν ἱ(ζημα σχηµατίέεται, εν
εὰν αυτό καταστεὶ ελαφρώς αλκαλικό και θερµανθεἰ
λαμθάνεται κοκκώδες ἱζημα κιτρικού ασθεστἰου:
ϱἩμ-ΟΟΟΝα ϱἩω-οοο σα-0ΟΟ--ςΗ,
2 ΗΟ-Φ-ΟΟΟΝΕ Σ30α0) ---- Ππο-ς;-οοο--α--οος-Ω-οηγ! 6ΝαΟΙ
ΟΗ2-ΟΟΟΝα ΟἨ2'ΟΟΟ’΄ζ8-ΟΟΟ-- 6Η;
Ἓλεγχος καθαρότητας:
9 Χλωριούχα: Σε διάλυμα της ουοίας σε αραιό νιτρικὀ
οξύ, εκτελείται ανίχνευση χλωριούχων δια διαλύματος
ννιρικού αργύρου
9 Θειικάὰ: ὃε διάλυμα της ουσίας δι’ αραιού υδροχλωρικού
οξέος εκτελείται η ανίχνευση των θειικὠν δια
διαλύματος χλωριούχου θαρίἰου
ο ()ξαλικά: Λιάλυμα της ουσίας σε αραιἠ αλκοόλη
οξινἰιέεται µε υδροχλωρικό οξύ και προστίθεται
διάλυμα χλωριούχου ασθεστἰου. Πρέπει να παραμένει
διαυγὲς.
ο ἨἙλεγχος περιεκτικότητας: Ζυγιοθείσα ποσότητα της
ουσίας θερµαΐνεταν, κατὰ προτίμηση σε χὠνευτήριο
νικελίου, προς Ναοοος;
2ΝαΙΟΡΗΡΟ: Ἔ 9Ο. -» ΔΝα.ΟΟ. 90Ο. -εδΗ.ΟΤ
Το υπόλειμμα, εξ ανθρακικὠν, κατεργάζεται µε
περίσσεια Ν/2 υδροχλωρικού οξέος και η περἰσσεια του
οξέος ογκοµετρείται µε Ν/ὸ2 υδροξείδιο του νατρίου,
παρουσία πορτοκαλοχρόου του μεθυλίου.
ο Χρήσεις: Χρησιμοποιείται ως αποχρεμπτικὀ σε δόσεις
1 ἑως 26, αραιωθέν µε ύδωρ καλώς και λαμθανόμενο
ανά δωρον. Εναν, επίσης, αντιόξινο σε δόσεις 1 ἑως 4σ
ημερησίως. Χρησιμοποιείται για την παρασκευἠ του
αντιπηκτικού διαλύματος Κκιτρικού νατρίου
περιεκτικότητας 496 Ρ/ο παρασκευαζοµένου µε νέσιμβθθ
νερό
ΝΙΤΡΟΙΙΡΩΣΣΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ
ΟΙΟΡΙΟΜ ΝΙΤΙΑΟΡΗΡΣΙΡΕ, Ἀιντρωδο-
πεντακυανο-σιδηρο-νάτριο. Να9[ΕΕε((ΟΝ)ΝΟΙ.
Μ.Β. 261.91
Κ/[Εε(οΝ)ς] -- 6 ΗΝΟ. ------ Η2[Εε(ΟΝ)«(ΝΟ)] -- 6Ο, ««ΝΗ(ΝΟ. «4ΚΝΟ:
Η.[Εε](ΟΝΟςΝΟ -- Να.ΟΟς--»- Να.[Εε(ΟΝ)ς(ΝΟ)Ι «- 002 - Η2Ο
ο Ἡπίσης:
[Εε(οδν)ς]/ -- Η.Ο «ΝΟ; ----- [Εε(ΟΝ)ς«(ΝΟ)Ι2 -- ΟΝ: Ε2ΗΟ:
ο Περιγραφή: Κασοιανέρυθροι κρύσταλλοι
ο οχηµατίἰζει έντονα χρωματιοµένες ενώσεις µε Πολλές
ανόργανες και οργανικὲς ενώσεις, διαλύματα έντονα
χρωματιοµένα πρέπει να απορρίπτονται. Τα υδατικά
διαλύματα εἶναι Φφωτοευαίοθητα και πρέπει να
προστατεύονται απὀ το φως
ο Διαλύεται στο νερὀ
ο Βιδικὴ αναλυτικὴ αντίδραση: Με θειούχα
λαμθάνεται ερυθροϊώδης χροιά:
[Εο(ΟΝ)«(ΝΟ)ΙΖ: -- 92: ---- [Εε(ΟΝ)ς(ΝΟ)5Ι/

ο Δράση - Μηχανισμὸς δράσης - Χρήσεις:
Ἠιναι αμέσως δρών αγγειοχαλαρωτικὸ (ολικὁ
αγγειοδιασταλτικὀ). Ελευθερώνει μονοξεἰδιο του αζώτου
(ΝΟ) που ενεργοποιεὶ το ἐνζυμο γουανυλικἡ κυκλάση οτις
λείες .. μυῖκες ἵνες των αγγείων, προκαλώντας
αγγειοδιαστολἠ. Το εξωθούμµενο απὀ την καρδιά αμα
αυξάνεται όταν ο ασθενής εἶναι ξαπλωμενος, και
ελαττώνεται όταν εἶναι όρθιος. ο καρδιακὸς ρυθμὸς πάντοτε
αυξάνεται αντανακλαστικἁἀ. Ἡ ὁὅδράση της ρενινης του
πλάσματος αυξάνεται. ο σίδηρος μετατρέπεται σε θαθμίδα
Τὸ,
Παρέχεται με συνεχή ενδοφλέβια ενοτάλλαξη σε επείγουσα
αντιµετωπιση υπέρτασης, κρίσης σοκ, οξείας καρδιακἠς
ανεπάρκειας και μετά απὀὸ ἐἑμφραγμα μυοκαρδίου.
Χρησιμοποιείται, επίσης, για τον ὀλεΥχο της υπόέρτασης
κατὰ τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης, κυρίως λόγω της
πολύ βραχεϊιας διάρκειας ὁρᾶσης του, Ἡ χρήση του γίνεται
ενδοφλεθίως με συνεχή μέτρηση, της αρτηριακἠς πίεσης
διότι το εὗρος ασφαλείας του φαρμάκου εἶναι πολύ μικρὀ.
ο Το νιιροπρωσσικὸ τιὸν αποικοδοµείἰται ταχέως,
αντιδρώντας µε την αιμοσφαιρίνη προς ΝΟ, ΟΝ: και
κυανομεθαιμοσφαιρἰνη, µε μέση διάρκεια ζωής ({19)
δύο λεπτά. Τα κυανιούχα αποτοξινώνονται με
μετατροπή σε θειοκυανιούχα στο ἠπαρ, µε τη βοήθεια
του ενέύµου ροδανάση. Βρέφη στερούνται του ενζύμου
αυτού, αδυνατούν να µειαιρέψουν τα ΟΝ: οε 20Ν.,
έτοι, εἶναι επικἰνὃδυνο για θρέφη καν νεογέννητα και
ὃεν πρέπει να χρηοιμοπονείται. Τα θειοκυανιούχα
απομακρύνονται µέσω των νεφρών, µε {ιν τρεις ηµέρες.
ο δηλητηρίαση απὀ ΟΝ: καν ΦΟΝ:
ΦΘΟΡΙΟΥΧΟ ΝΑΤΡΙΟ
οΝΑΤΗΙΟΝ ΕΤΟΟΠΒΑΤΟΜ. ΡΟΡΙΟΜ ΕΙ ΟΤΕ.
ΝαΑΒ, Μ.Β. 41.99
Σύνθεση - Παρασκευή:
Παρασκευάζεται µε διοχέτευση υδροφθορίου σε
διάλυμα ανθρακικού νατρίου:
ΝανΟΟ. Ε 2ΗΗΒ -» 2ΝαΠ - Η.Ο -- ΟΟνΊ
ή µε διπλἠ αντικατάσταση φθοριούχου ασθεστίἰου µε
ανθρακικό νάτριο:
0αΓ, -- ΝαυΟΟ. -» 2ΝαΡ - 0α0Ου
Περιγραφή:
ο Διαβθρεχόμενο, προσθάλλει την ύαλο και ὅρα επἰ του
δέρματος ερεθιοτικὠς:
ο 2ΝαΑΕ Γ ΠΟ -» ΝαΠΕΟ ΝαΟΗ
ο ΝΕ ΕΠΟ -»ΝαΟΙ ΠΕ
ο Διαλυτότητα: 16 διαλύεται σε 2ὔπι ὑδατος
θερμοκρασίας 209
Έλεγχος ταυτότητας:
” Κατά την κατεργασία µε πυκνὀὸ θενικὸ οξύ, το
φθοριούχο νάτριο δίνει υδροφθόριο:
2ΝαΕ - Π.Ο, -» ΝαιδΟι 2Η
Το αέριο αυτό προσθάλλει το πυρίτιο και τα πυριτικἀ
και ως εκ τούτου την ύαλο (συνίσταται Κυρίως απὀ
πυριτικὸ νάτριο καν ασθέστιο):
Ναοσιο» ΕΘΗΕΗ -» ΝΒωδΙΗ, { 9Η.
” Διάλυμα της ουσίας 1:25 δίνει τις αντιδράσεις του
τόντος νατρίου.
9 Απώλεια κατὰ την ξήρανση: Θερμαινόμενο στους 19050, μέχρι
σταθερού θάρους, να µην εμφαν]ἰζει απώλεια μεγαλύτερη του
200
9 Οξύτητα ἡ αλκαλικότητα, «φθοριοπυριτικάἀ: Από την
περιγραφείσα μέθοδο παρασκευἠς φαίνεται ότι δυνατὸν να
υπάρχει υδρογονούχο φθοριούχο νάτριο ἡ ανθρακικό
νάτριο, οπότε εµφανίζεται οξύτητα ἡ αλκαλικότητα.
Ογκομέτρηση µε ΑΝ/20 υδροξείδιο του νατρίου ἡ
υδροχλωρικό οξύ, παρουσία φαινολοφθαλεῖνης, δίνει το
βαθµό οξύτητας ἡ αλκαλικότητας, Το εξουδετερωθέν µε
υδροξείδιο του νατρίου διάλυµα θερµαΐνεται μέχρι βρασμου,
οπότε τα τυχὸν υπάρχοντα φθοριοπυριτικἀ υδρολύονται και
λαμβάνεται ελεύθερο υδροφθορικὸ οξύ:
Ναυσις - 2Π.0 -»4ΗΒ {- 2ΝΕ - ου (
Αυτό ογκομετρεϊὶται ακολούθως µε Ν/20 ΝαΟΗ.
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας Σε υδατοαλκοολικὸ διάλυμα του
δείγματος, που περιέχει χλωριούχο νάτριο, προστίθεται γνωστή
ποσότητας Ν/20 νιτρικοὺ μολύθδου σε περἰοσεια. Ἰαθιζάνει
αδιάλυτος χλωροφθοριούχος μόλυβδος που διηθείται. Ὦτο διἠθηµα
προστίθεται εξαμἰνη και πορτοκαλόχρουν της ξυλενόλης και Ἠη
περἰοσεια του νιτρικού µολύθδου ογκοµετρείται µε Ν/20 διάλυμα
δινατρἰου ἁλατος του αιθυλενο-διαμινοτετραοξικού οξέος μέχρι
µονίμου κιτρὶνης χροιάς
Διάδοση και χρήση:
ο Το φθοριούχο νάτριο εἶναι πολύ δηλητηριώδες,
ο Με επἰὃδραση οξέων, το φθοριούχο νάτριο δίνει υδροφθορικὸ οξύ, το
οποἱο επίσης εἶναι δηλητηριώδες,
ο Το φθοριούχο νάτριο εἶναι προφυλακτικὀ των δοντιών. Είναι γνωστὸ
ότι η ύπαρξη φθορίου στο νερὀ µιας πόλεως εἶναι ασφαλές και
πρακτικὀ μέτρο της δη]ιοσίἰας υγείας. Αν και ο μηχανισμὸς δεν εἶναι
γνωστός, συγκέντρωση 1 Ρρρπι τούτου στο πὀὸσιμο νερὸ συντελεὶ στη
Βελτίώση της υγείας των δοντιών.
ο Το φθοριούχο νάτριο εἶναι δηλητήριο του πρωτοπλάσματος, ἐτσι .
καλὸ αντιοηπτικὀ. ως εκ τούτου χρησιµοποιείται, ὡς συντηρητὶ
προς παρεμπόδιση ζυμώσεων.
ΦΟΘΟΡΙΟΥΧΟ ΝΑΤΡΙΟ
Διάδοση και χρήση:
ο] Το ΠΒ και τα ανόργανα ἁλατά του βρἰσκουν ευρεία εφαρµογή στι]
βιομηχανία.
ο Να, ΝαωσΙΗ, και ο κρυόλιθος (Να. ΑΙΗ) χρησιμοποιούνται ὡς
εντομοκτόνα και μυοκτόνα.
ο Τα Ε' εἶναι εξαἰρετοι αναστολείς ενζύμων και συχνά
χρησιμοποιούνται ὡς αντικροκιδωτικά και ουντηρητικά Βιολογικὠν
δειγμάτων.
Ἡ παρουσἰα φθοριοὐχου στο πὀσιµο νερὀ προσφέρει αντἰσταση στην
τερηδόνα των δοντιών παιδιών,
συνιστάται η προσθήκη φθοριούχων ώστε να επιτευχθεἰ
συγκέντρωση ἱρρια
προστἰθεται σε μερικὲς οδοντόκρεµες 2Η, εφαρµόζεται επίσης
τοπικά στα δόντια σε προγράµµατα περιποίησης δοντιών.
Ἠπειδή τα φθοριούχα αυξάνουν την πυκνότητα και την ενασθέστωση
των οστών, η χρήση τους συνιστάται σε ασθενεἰς πε οστεοπὀρώση
Τα Ε- στο πλάσμα εἶναι ὡς ελεύθερο ανιὀν και δεν εἶναι δεσμευμένο
σε πρωτεΐνες
Βιομηχανική ἐκθεση φθοριούχων γενικά οφείλεται σε εισπνοή ς)
σκόνης παραγόµενης κατὰ την επεξεργασία ορυκτών που περιξεχου
φθοριούχα σε ποικιλία βιομηχανιών.
ο Τύχη στον οργανισμό: Σε υγιή ἆτομα το ὄθθαο της
ημερήονα δόσης ΤἨ- αποθάλλεται µε τα οὗρα, το 6-1096
µε τα κόπρανα και 19-2506 µε τον ιδρώτα. Το υπόλοιπο
δεομεύεται οτα οστὰ. Το ποοοοτὸ αυτό δε μειαθάλλεται
από το ποσὀ της ημερήσια λήιμης.
ο Τοξικότητα: Η έκθεση σε ατμόσφαιρα µε µικρή μόνο
συγκέντρωση Φφθοριούχων εμφανἰζόεται ὡς ερεθιομὸός
θλεννογόνων οφθαλμού και ρινοφάρυνγα.
Ἠξακολούθησοη της ἐκθεοης αυτής μπορεί να
προκαλέσει αναπνευοτικὴ δυοφορία, νευρολογικές
ανωμαλίες, γαοτρεντερικἀ άλγη καν μυϊκό ινιοδιομµὀ.
Ἠπί ἐξι χρόνια ἐκθεσοη σε Φφθοριούχα οδηγεὶ οθ
αναπηρικἡἠ οκελετικἠ «φθορίωση, απὀ την οποία
προκαλείται οκλήρυνοη των ουνδέομων και οὗντηξη
στις αρθρώσεις. Σε οξείες δηλητηριάσεις ουνιοτάτα
χορήγηση Οα1Τ για αντιμετώπιση της κ λι |
και διούρηση για εΠἰσΠπευση της αποθολἠς Ε'
ΔΙΡΒΑΣΙΚΟ ΦΩωΣΦΟΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ Ἡ
ΜΟΝΟΞΙΝΟ ΦΟαΣΦφΟΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ
ο ΝΑΤΗΙΟΜ ΡΗΟΞΡΗΟΕΙΟῦΜ ΒΙΒΑΦΙΟὉῦΜ, ΦΟΡΠΙΜ
ΗΥΡΕΟΟΕΝ ΡΗΟΘΡΗΑΤΕ, Να,ΗΡΟ, «15Η.0, Μ.Β. 558.1
ο Σύνθεση- Παρασκευη:
1) Με προσθήκη ανθρακικοὺ νατρίου σε ζέον διάλυμα
φὠσφορικού οξέος, μέχρις ὁτου το υγρό καταστεὶ ελαφρώς
αλκαλικό έναντι χάρτου ηλιοτροπίου. Ακολούθως το προϊόν
κρυσταλλώνεται;
ΝαοΟΟ. Ε ΗοΡΟι -»Να:ΗΡΟΙΕ 6ΟυΊ - Η.Ο
2) Με κατεργασία φωσφορικού ασθεστἰου µε την ακριθἠή ποσότητα
θειικού οξεος, Το θειικὸ ασθέστιο καθιέάνει και το μονοβασικὀ
φώσφορικὸ αοθέοτιο βρίσκεται στο διάλυμα:
Οα(ΡΟῥ» Ε 2Η.90, -» Οα(Η,ΡΟ).» Ἔ 90α8Ο
Προστίθεται ζέον ύδωρ και το μίγμα διηθεἰται. Απὸ το
διἠθηµα, κατὰ την κατεργασία με ανθρακικὀ νάτριο, καθιζάνει
διθασικὀ φωσφορικό ασβέστιο. Το μονόξινο φὠσφορικό νάτριο
βρἰσκεται σε διάλυση:
0α(Π 2ΡΟ)» ΕΚ Να.0Ο, -» 04ΗΡΟΙ,Ε Να)ΗΡΟ, Ε 0Ο. Ἡο
Το υγρό διηθεἰται και το διήθημα κατά τη συμπύκνωση και
ψύξη εναποθέτει κροτάὰλλους του νατριούχου ἁἆλατος,
ΔΙΡΑΣΙΚΟ ΦΩΣΦΟΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ Ἡ
ΜΟΝΟΞΙΝΟ ΦΟΩΣΦΟΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ
ο Περιγραφή: Είναι κρύσταλλοι ἀχροοι, εξανθιζουν σε θερμὸ
και ξηρὸ αέρα, εὐκολα χάνουν πέντε μόρια νερού. Κατά τη
θέρμανση το ἆλας αποβάλλει το κρυσταλλικὀ του ύδωρ και
σε υιμηλότερη θερµοκρασία μετατρέπεται σε
πυροφὠσφορικό:
ΡΝΕΗΡΟΙι--» ΝαιΡοΟ. Ε Η.ΟΊ
Ἕνα ο διαλύεται σε 4πι
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Διάλυμα της ουσίας δίνει τις

χαρακτηριστικὲς αντιδράσεις των ιόντων νατρίου και των
φωσφορικών.
α 9ΡΟ3Α 90αἱ- 08 (ΡΟῤον
- Προρτσα-» σαΠΡοΟι,
α ΡΟΡΑΜΡΙΓΝΗ/ -»ΜΕΝΗ,ΡΟΝ (λευκό κρυσταλλικὀ)
«ΜΟΝΗ ΡΟ Ἰὔρωση ΘΝΗ. 4 Η.Ο Μα,Ρ.Ο. (
(χρήσιμο για σταθμικὸ ποσοτικὀ προσδιορισμό)
ΔΙΡΑΣΙΚΟ ΦΩωΣΦΟΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ Ἡ
ΜΟΝΟΦΞΙΝΟ ΦΟΩΣΦΟΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ
Ἐλεγχος ταυτότητας:
« ΝΕ κατεργασία διαλύματος του ἆλατος µε νιτρικὀ οξύ και
προσθήκη περίσσειας μολυθδαινικού αμμωνίου, καθιζάνει
κἰτρινο ἱζηµμα απὀ φωσφορομολυθδαινικὸ αμμώνιο:
Να.ΗΡΟι τ 293ΗΝΟς ΤΕ 12(ΝΗῥΟΜΟΟΙ -»
-»(ΝΠΑΡΟ/12ΜοΟο ΕΚ 2ΙΝΗ ΝΟ ΥΓ 2ΝαΝΟςΕ12Η.Ο
Έλεγχος καθαρότητας:
9 Απώλεια κατὰ την Σήρανση: να µην επέρχεται απώλεια
μικρότερη των ὅτος οὗτε μεγαλύτερη των 6166 του βάρους
του
ο Κλωριούχα
9 Οειικά: Διάλυμα της ουσίας, οξινισθἐν µε υδροχλωρικὸ οξύ,
δεν πρέπει να σχηματίζει θόλωμα µε προσθήκη διαλύματος
χλωριούχου θαρἰου
9 Αοθέσοτιο, μαγνήσιο: Σε διάλυμα της ουσίας προστίθεταί
αμμωνία και αφίεται επὶ ὅὃ λεπτα. Δεν πρέπει να
σχηματισθεὶ θόλωμα
ΔΙΡΑΣΙΚΟ ΦΩΣΦΟΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ Ἡ
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: ο ποσοτικὸς
προοδιοριομός Οθαοἰζεται οιην καθἰίση τῶν
φωσφορικών µε αμμωνία και χλωριούχο μαγνήσιο ὡς
εναμ]μῶώνιο φωσφορικό μαγνήσιο:
Ν8»ΗΡΟΙΕ ΜΕΟΙ, ΕΝΗ, -»2ΝαΟΙΓΜΕΝΗΡΟΝ
Το ἰημα ὅδνα πυρώὠσεως Ἠµετατρέπεται σε
πυροφωσφορικὸ μαγνήσιο:
2ΜΡΝΗ ΡΟ, -»ΜΡ,ΡοΟ» 2ΝΕΗ. Ἔ ΠΟΟ
Ακολούθως 6υγίζται και απὀ θάρος του
πυροσφωσφορικούῦ μαγνησίου υπολογίζεται η
περιεκτικότητα του δείγματος σε μονόξινο φωσφορικὀὸ
νάτριο.
ΔΙΡΑΣΙΚΟ ΦΟΩΣΦΟΡΙΝΟ ΝΑΤΡΙΟ Ἡ
οΗΟ ε ΝΒΟΠΡΟΙ -» ΝαΠΡΟ,ι τ ΝαΟΙ
Π]οσότητα της ουσίας, ακριυθὠς ό6υγιοθείοα, διαλύεται οτο
ύδωρ και ογκοµετρείται µε Ν/2 υδροχλωρικό οξύ παρουσία
μίγματος δεικιὼν εκ ὃδιαλύµατος πρασίνου της
θρωμοκρεοόλης και διαλύματος ερυθρού του μεθυλίιου
μέχρι εμφανίσεως χροιάς αντιοτοιχούσης προς ΡΗ 4,4
Χρήσεις: ΕἨίναι εκ των πλέον ευγεύστων αλατούχων

καθαρτικὠν. Ἀορηγείται επίσης επἰ οξεώσεως απὀ του
στόματος ἡ ενδοφλεθἰως. τη θιοµηχανία χρησιμοποιείται
για τη θελτίώση των χρωμάτων και στην παρασκευἠ ἀλλων
φωσφορικών αλάτων. Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση µε το
τριθασικὸ φωσφορικό νάτριο, το οποίο εἶναι πολι
αλκαλικό και ἐχει καυστική ενέργεια, για Ὃ ασκθν
φωσφορικών ρυθμιστικὠν διαλυμάτων
ΔΙΣΟΣΞΙΝΟ ΦωσΣΦΟΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ
ΟΝΑΤΗΙΠΙΜ ΕΙΡΗΟΣΡΗΟΒΙΟῦΌΜ, 2ΘΟΡΤΟΜ
ΡΙΗΥΡΟΒαάΕΝ ΡΗΟΡΡΗΑΤΕ, ΝαΒΗ.ΡΟ 2Η.0, Μ.Β.
156.01
Το δισόξινο φωσφορικό νάτριο παρασκευάζεται με ανάμιξη σε
ορθή αναλογία μµονοδίνου φωσφορικού νατρἰου και
φωσφορικού οξέος σε διάλυµα και κρυστάλλωση του
λαμθανομένου προϊόντος:
Να.ΗΡΟ, «Η.ΡΟ, -»2ΝαΗ.ΡΟ,
5 Ἡργαστηριακὰ μπορεί να ληφθει
Ὦ Με βαθµιαῖϊα προσθήκη ανθρακικού νατρίου σε µετρηθέντα
όγκο θερμού αραιού διαλύματος φωσφορικουῦ. οξεος, μέχρις
ότου το υυρὸ λάθει αλκαλικἠή αντίδραση ἐναντι χάρτου
ηλιοτροπίου. Ἔτσι σχηµατιέεται μονόξινο φωσφορικὀ νἀτριο.
19 Μια περαιτέρω, ποσότητα φωσφορικού οξέος, αντιστοιχούσα
προς την αρχική, προστίθεται ακολούθως, οπότε σχηµατίὶό
το δισόξινο φωσφορικὸ ἆλας. Το διάλυμα εξατµίζεται μµ
κρυστἀλλώσης
ΔΙΣΟΣΞΙΝΟ ΦωσΣΦΟΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ
οξίνου και αλατώδους
ἛἙνα ο εἶναι διαλυτό σε 1Π1] ὑδατος
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Διάλυμα της ουσίας δίνει τις
χαρακτηριστικές αντιδρᾶσεις του νατρίου και των
φώσφορικών
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Ποσότητα της ουσίας, ακριθώὼς
ζυγισθείσα, διαλύεται εντὸς ὑδατος ελευθέρου διοξειδίου
του ἀνθρακα και ογκοµετρείται παρουσία, ως. δεἰκτη,
φαινολοφθαλεῖΐνης µε κανονικὸ διάλυμα υδροξειδίου του
νατρίου μέχρις ασθενοὺς κυανἠς χροιάς,
ο Χρήσεις: Χορηγείται ως καθαρτικὀ απὀ του ορθού υπό την
µορφή ενεμάτων. Τούτο, χορηγούμενο απὀ του στόματος
καθιστὰ τα οὗὖρα πλέον ὀδινα. Μετά του μµονοξινου
φωσφορικού νατρίου χορηγείται στην θεραπεία τη
υπερασβεστιαιµμίας και για την παρασκευἠ φωαφορικοβ)
ρυθμιοτικού διαλύματος,
ΧΛΩΡΙΟΥΧΟ ΝΑΤΡΙΟ
ΟΝΑΤΗΙΟΜ ΟΠΙ ΟΒΑΤΙΙΜ. ΟΡΟΤΟΝΜ ΟΠΙ ΟΒΙΡΕ.,
Να(ΟΙ. Μ.Β. ὔδ.44
ο Αποτελεί την πρὠτη ύλη για την παρασοκευἠ οχεδόν
όλων των ενώσεων του νατρίου και του χλωρίου.
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Το χλωριούχο νάτριο απαντά
σχεδὸν σε όλα τα µέρη του κόσμου. Δαμθάνεται ως
ορυκτό (κατόπιν εξατµἰσεως κεκαθαρµένου διαλύματος
του ορυκτού) ἡ κατόπιν εξατµίσεως του θαλασσινού
νερού και εν συνεχεία καθάρσεως του ἆλατος, Πολύ
καθαρὀ χλωριούχο νάτριο, για αναλυτικούὺς σκοπούς,
λαμθάνεται µε διοχέτευση αερίου υδροχλωρίου εντὸς
κορεσµένου υδατικοὐ διαλύματος ἁἆλατος. Το
χλωριούχο νάτριο ὡς λιγότερο διαλυτό σε κορεσμένο
υδροχλωρικὸ οξύ παρά στο νερὀ, καθιζάνει
κρυσταλλούμµενο, εν οι ακαθαρσἰες παραμένουν σα
διάλυμα.
ο Σημειωτέον ὁτι το χλωριούχο νάτριο δεν εἶναι υγροσκοπικὀ,
όταν εἶναι απαλλαγμένο προσμίξεων. Με θέρμανση οὗτε
διευκολύνεται η διάλυση, οὖτε αυξάνεται η ποσότητα του
διαλυµένου ἆλατος,
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Τα υδατικάἀ διαλύματα της ουσιας
δίνουν τις αντιδράσεις των ιόντων νατρίου και χλωρίου.
Ἐλεγχος καθαρότητας:
» Ελεύθερο ἀλκαλι-ελεύθερα οξέα: Βρίσκονται µε
ογκοµέτρηση µε διάλυμα Ν/100 υδροξειδίου του νατρίου,
παρουσία φαινολοφθαλεῖνης, 10π1] διαλύματα της ουσίας
1:20, µε προσθήκη 2 σταγόνων φαινολοφθαλεῖνης πρέπει να
παραμένει ἀχρωμο, ενώ µε προσθήκη σταγόνας διαλύματος
Ν/100 διαλύματος ΝαΟΗ, πρέπει να λαμθάνει ρὀδινη χροιά
» Βὰάριο: Διάλυμα της ουσίας, µε προσθήκη ο θ
διαλύματος θειϊκού ασθεστἰου, να παραμένει διαυγές
» Ασβέστιο και μαγνήσιο: Με προσθήκη διαλύματος αμμωνίας
και διαλύματος φωσφορικού νατρίου, το διάλυµα της ουσίας
να παραμένει διαυγες
» Σπδηρος Λια προσθήκης υδροχλωρικού οξέος και
σιδηροκυανιούχου καλίου στο διάλυμα της ουσίας, δεν
πρέπει να εμφανίζεται αισθητή κυανἠ χροιὰ
» Αμμωνία
» Θειικἀ: Δια προσθήκης υδροχλωρικού οξέος και σταγὀνων
χλωριούχου βαρίου, σε διάλυμα χλωριούχου νατρίου, δεν
πρέπει να σχηµατίἰέεται αισθητὴ θόλωση
» Νιτρικά: Δια προσεκτικἠς προσθήκης, ώστε να µην
αναμιχθούν τα υνρὰ, πυκνού θειικού οξεος σε διάλυμα
θειικού υποξειδίου του σιδήρου και χλωριούχου νατρίου,
δεν πρέπει να εμµφανἰζεταν χρώση στην διαχωριστικἠ
επιφάνεια των δύο στιθάδων
» Βρωμιούχα- ιωδιούχα:. Δια προσθήκη Χλωροφορμίου κα
σταγόνων χλωριούχου ὑδατος, σε διάαλυµµα της ουσίας, ο
στιβάδα του χλωροφορμίου να µη χρωματίέεται κἰτρινη ἡ
νώδης
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Ποσότητα της ουσίας, επακριθώς
ζυγισθείσα, διαλύεται σε νερὀ, προστίθεται περίσσεια Ν/10
γντρικούὐ αργύρου, νιτρικὀ οξύ, νιιροθενέόὀλιο, δείκτης
εναμµωνίου θειικού σιδήρου (άλας του Μον) και μετά ισχυρή
ανακἰίνηση ογκομετρεῖίται η περίσσεια του Ν/10 νιτρικού
αργύρου δια Ν/10 θειοκυανικού αμμωνίου.
ο Χρήσεις: Τα διαλύματα του χλωριούχου νατρίου μοιάζουν
περισσότερο προς το εξωκυττάριο υγρὸ απὀ οποιαδήποτε άἆλλα
διαλύματα ενὸς µόνο ἆλατος, Τούτο συµθαίνει διότι πλέον του
0050 των κατιόντων του εξωκυττάριου υγρού εἶναι Να και
πλεον του 60906 των ανιόντων εἶναι ΟΙ. Ἠξ ἄλλου, διάλυμα
χλωριούχου νατρίου 0.996 έχει την αυτή ωσμωτική πίεση µε τα
υγρά αυτά. Δυτὸ το διάλυμα χλωριούχου νατρίου μπορεὶ να
χορηγηθεἰ παρεντερικὠς χωρίς επἰδραση στην ὠσμωτική πἰεση
και χωρίς σηµαντική µεταβολή της χημικής συστάσεως των
υγρών του σώματος, Ἆρα το ισότονο χλωριούχο νάτριο αποτελεἰ
το διαλυτικὸὀ µέσο εκλογής για οιοδήποτε φάρμα
προοριζόὀµενο για παρεντερικἠὴ χορήγηση. Το δάλήμῷ
χλωριούχου νατρίου έχει το πλεονέκτημα ότι δεν ερεθἰὶζει το
ιστούς
Χρήσεις:
ο Το ισότονο διάλυμα του χλωριούχου νατρἰου χρησιμοποιείται
επίσης για την αντικατάσταση του απολεσθέντος εξωκυττάριου
υγρού επἰ αφυδατώσεως. Η αφυδάτωση μπορεί να οφείλεται σε
επανειληµµένους εἸιέτους, διάρροια, υψηλό πυρετό, εγκαύματα
Κ.λ.Π. 565 αυὐτὲ τις περιπτώσεις χορηγούνται, στάγδην,
αποστειρωμµένα διαλύματα χλωριούχου νατρίου ενδοφλεθιως,
ο Πολλά, εἶδη μαγειρικού ἁλατος κυκλοφορούν στο εµηόριο, δεν
μπορούν όμως να χρησιμοποιηθούν οτη φαρμακευτική, λόγω της
προσθήκης σε αὐτὰ ξένων οὐσιὼν για την προφύλαξη απὀ την
υγρασία.
ο συντηρητικὀ των τροφίμων, διαλύματα συγκεντρώσεως 6906 και
πλέον παρεμποδίζουν την ανάπτυξη του παθογόνου
μικροοργανισμού ΟΙοβίτιάϊαπι ῬούπΗπαπι και ἄλλων παθογόνων
μικροοργανισμών
9 Ῥχηματιομὸς σμάλτου σε ευτελἠ σκεύη ἡ αντικείμενα απὀ πηλὸ
επιτυγχάνεται µε ψεκασμὀ µε υδατικὸο διάλυμα Χλωριούχου
νατρἰου του πυρούµενου σε κλιβανο υλικού. Εδω, το χλωριούχο
νάτριο, µε τους υπέρθερµους ατμούς υδρολυόµενο δίνει ΝαΟΗ
που αντιδρά µε τα πυριτικἀ ουοτατικά του. πηλού, προ
σχηματισμὀ του (ευτελούς) σμάλτου στο πήλινο αντικείµενο:
Να] ΗΠρο ---- ΝάΟΠ ΓΠΟΙ
ΚΑΛΙΟ
οΡΟΤΑΘΘΙΟΜ, Κ, ΜΒ 59.1
ο Το κἀλιο απαντά στη φύση ως ορυκτά συλθίἰνης (ΚΟ και
καρναλἰτης («Οἱ Μσοι, 6Η.Ο0). Απαντὰ σε ὅλους τους
οργανισμούς, ιδιαιτέρως τους φυτικούς. Η ξυλότεφρα εἶναι
πλούσιο σε κάλιο συστατικὀ, κυρίως Κοοο..
ο Ροίαβδίαπι προέρχεται απὀ το ὀνομα της ποτάσας (Ροίαβδῇ)
δηλ. του ανθρακικού καλίου του παρασκευαέοµένου απὀ
την τέφρα φυτών
ο Παρασκευή:
1. Με αναγωγἠ του ανθρακικού καλίου µε άνθρακα κατά την
μέθοδο ΒΕΥΙΠΠΘΤ: Κ.σο, «26 2Κ 16ο]
2. Με αναγωγἠ του υδροξειδίου του καλίου µε ποσο

οιδήρου:
2ΚΟΗ ΤΕεΟ; --»2Κ «2007 --Η, «Ες
ΚΑΛΙΟ
Παρασκευή:
ο. Με ηλεκτρόλυση του υδροξειδίου του καλίου: (μέθοδος
(πβίπου): 2ΚΟΗ --ὁ 2Κ4 Η(κάθοδοο! Ο(άνοδος)Ί
4. Σἡἦμερα, λαμβάνεται σχεδὀν αποκλειστικἁ µε
ηλεκτρόλυση του χλωριούχου καλίου
ο Αντιδρά θἰαια µε το νερό µε ἑἐκλυση υδρογόνου, το
οποίο αναφλέγεται εὐκολα, λόγω της εκλυόµενης κατά
την αντίδραση θερμότητας:
2ΚΓ2Η)Ο ---»2ΚΟΗ -- Η,Τ

ΚΑΛΙΟ
1. Με κοθαλτιοεξαννιρώδες νάτριο οχηματίἰέεται κἰἱτρινο
ἵζημα κοθαλτιοξανιιρώδους καλιονατρἰου:
2Κ’ « Να’ 4 [Οο(ΝΟ)] --- Κ/Να[Οο(ΝΟΡΗ
2. Με πυκνὀ διάλυµα τρυγικού νατρἰου σχηµατίἰέεται
λευκό κρυσταλλικὀ ἱέημα τρυγικού καλίου:
Κ: 4 ΝΑΗΟ/ΗΙΟ, --» ΚΗΟΗΟιΝ Να’
ο, Νε χλωροπλατπινικὀ οξύ καθιέάᾶνει κἰἱτρινο
χλωροπλατινικὸ κάλιο:
οΚ' «Η,ριοὶς--- ΚριοΙαν
ΚΑΛΙΟ
4. Με διάλυμα υπερχλωρικού νατρίου καθιζάνει λευκό
κρυσταλλικόὸ υπερχλωρικόὸ κἁλιο (ΚΟΙΟΡ):
Κ: ΕΝαΟΙΟ, --» ΚΟΙΟι{ να’
δ. Μετά τετραφαινυλοθορικού νατρίου σχηματίζεται
τετραφαινυλοθορικὸ κἀλιο:
Κ--- Να[Β(6 Η.), --- Κ[Β(ΟΗ.)] «Ε Να"
6. Μετά διπικρυλαµίνης το κάλιο παρέχει ερυθρὀ ἰίηµα
λόγω οχηματιομού ἁλατοςτου καλίου µε διπικρυλαμίνη:
| ΝΟΙΟ:Ν Νο, ον
|
ο. ω ο
[ουν ὔ Ν ν ΝΟ) ππ---- ΟΝ νό | κ.
.... κονο.ν
ο
αν
ΝΟ; Ο2Ν
1ΩΔΙΟΥΧΟ ΚΑΛΙΟ
ΟΚΑΙΗΙΟΜΙΟΡΑΤΟΜ. ΡΟΤΑΡΡΙΟΜ ΙΟΡΙΕΟΕ. ΚΙ Μ.Η.
166.00
Σύνθεση - Παρασκευή: Το ιωδιούχο κάλιο παρασκευάζεται
με επίδραση μικρής περίσσειας ιωδίου επἰ θερμού
διαλύματος υδροξειδίου του καλίου, οπότε σχηματίζονται
δύο ἁἆλατα, το ιωδιούχο και ιωδικό κάλιο:
6ΚΟΠΗ -οΙ, -»σΚΙ- ΙΟ. Γ 5Η.Ο
Το ελαφρά κἰτρινο διάλυμα εξατµἰέεται μέχρι ξηρού καν το
υπόλειμμα θερµαϊΐνεται µε ἄνθορακα, προς αναγωγή των
τωδικών σε τωδιούχα:
ΚΙ -2ΚΙΟ. 50-» 5ΚΙ 4 50ΟνΊ
Το προϊόν εκχυλἰέεται µε νερὸ, διηθείται Και το διἠθηµα
εξαιµμἰζεται μέχρι κρυσταλλὠσεως. ῶ
Το ιωδιούχο κάλιο δεν εἶναι υγροσκοπικὀ. Αλλοιώνεται στον
υγρό αέρα και στο φως, ελευθερουμµένου ιωδίου, το οποίο
χρωματίζει τους κρυστάλλους κίτρινους,
Ἕνα ο διαλύεται σε 0,7] νερού 205 σε 0,δπι] ζέοντος νερού
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Το υδατικό διάλυμα του ιὠδιούχου
καλίου δΐνειτις αντιδράσεις των ιόντων καλίου και των
νωδιούχων
9 Βρωμιούχα- Χλωριούχα- Θειοθειικά: 0,156 της ουσίας διαλύεται
σε 4πΠ] αμμωνίας, προστίθεται Ἰ,οπι] διαλύματος νιτρικού
αργύρου, το υγρό αναταράσσεται ισχυρά και μετά διηθεἰται. δε
4ΠΙΙ του διηθήµατος προστίθενται Θ611] νιτρικού οξέος, Δεν
πρέπει να προσλαμθάνει σκοτεινό χρώμα (θειοθειικἀ) οὗτε να
θολώνει ὀντονα
9 Βάριο: Με προσθήκη αραιού θειικού οξέος σε διάλυμα της
ουσίας πρέπει να µη σχημµατίέεται ἱζημα εντὸς 6 λεπτὼν
9 Σἱθηρος; Το υδατικό διάλυµα του νωδιούχου καλίου δεν πρέὲ
γα χρωμµατίιέεται κυανούν δια προσθήκης υδροχλωρικού οξεο
καν σιθηροκυανιούχου καλίου
9 Ιωδικά: Προοθήκη οξέος, επἰ παρουσίας νωδικών, τα
τωδικά αντιδρούν µε το τωδιούχο κάλιο, προς σχηματιομὀ
ελεύθερου ιὠδίου, δηλαδή Δλαμθάνει χώρα οξείδωση των ΙΓ.
προς 1».
ο 9 διάλυμα της ουσίας, µε προσθήκη αραιού θειικού οξέος

και δείκτη αμύλου, να µη εμφανἰέεταν αμέσως κυανἠ
χροιά
9 Νιτρικά, νιτρώὠδη, αμμωνία: Σε διάλυμα ιωδιούχου καλἰου
προστίθεται διάλυμα υδροξειδίου του καλίου και τεμάχια
σύρματος αργιλίου και το ὀλο θερμαίνεται επἰ
ατμολούτρου, οπὀτε παράγεται υδρογόνο. Με παρουσία
των ανωτέρω (νιτρικὠν ἡ νιτρωδώὠν), αυτὰ ανάγονται προς
αμμωνία, η οποία μεταθάλλει το ερυθρὀ χρώμα χάρτου
ηλιοτροπίου σε κυανό:
ο 2ΑΙΓ2ΝΚΟΗ Γ2Η.Ο -» 2ΚΑΙΟ. δΗ. -
ο ΚΝΟ. ΓΕ 4Η, -» ΝΗ, ΕΗ.Ο 3 ΚΟΗ
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Βασίζεται στην απελευθέρωση
ιωδίου, µε προοθήκη διαλύματος ἘΙΟι σε οξινιοθὲν µε
υδροχλωρικό οξύ διάλυμα;
δΙΚΙ ΓΚΙΟ, ΓΘΠΟΙ -» 951, 6Ο Γ 9ΗΠυΟ
Με προοθήκη περιοσείας διαλύματος ἘΙΟ., το ελεύθερο ιὠδιο
μετατρέπεται σε ἀχρουν μονοχλωριούχο ιώδιο:
ΚΙΟ. «Ε 910 - 6ΗΟΙ -» δΙΟΙ - ΚΟΙ 4 5Η.Ο
Ἅτο διάλυμα ιωδιούχων προστίθεται χλωροφόρμιο, πριν την
ογκοµέτρηση, το. οποίο διαλύει το ιώδιο της πρὠτης
αντιορράσεως και το τελικὀ σηµείο της ογκοµετρήσεως
καθϊσταται ευκρινές, Ο συνδυασμός των ανωτέρω αντιδράσεων
έχει ὡς ακολούθως;
5 ΑΙ ΓΙΟ, ΕΘ6ΗΟΙ -ο 510] 9601 - 95Η.Ο
Ο. προσδιορισμός γίνεται ογκομετρικώς µε διάλυμα ιωδικού
καλίου ΙΜ{/20, μἐχρις ότου το σκοτεινώς καστανὀ χρώμα
µεταπέσει σε ασθενὠς καστανό, οπότε προστίθεται ὡς δει
διάλυμα αµμαράνθης και συνεχίζεται η ογκοµέτρηση, μὲ
ότου η ερυθρά χροιὰ µεταπεσει σε ασθενώς κἰτρινη.
ο Φύλαξη: Το ιωδιούὐχο κάλιο πρέπει να φυλάσσεται εντὸς καλώς
κλεισμένων δοχείων και µακριά απὀ το φως,
ο Χρήσεις: Το ιὠωδιούῦχο κάλιο εἶναι το συνήθως χρησιμοποιούμενο
ἆλας, όταν επιχειρεἰται η δράση του ιόὀντος Ι:. Γενικὠὼς η χρήση των
νὠδιούχων στην Ιατρικὴ υπήρξε μεγάλη.
Ἱ 58 µέρη, ὀπου το ἐδαφος, και συνεπώς η δίαντα, περιέχει λίγο νώδιο
5, χρησιμοποιούνται νωδιούχα γνα την πρόληψη του
υποθυρεοειδισμού (θρογχοκήἠλη) [προσθήκη ιὠδιούχων στο
μαγειρικὀ αλάτι]
ο Το ιωδιούὐχο κάλιο εἶναι καλό αλατούχο αποχρεμπτικὀ, ὁμως, λόγω
ανεπιθυμήτων ενεργειὼων απὀ τον θΘυρεοειδἠ, σήµερα δεν
χρησιμοποιείται
{ας Το νωδιούχο κάλιο χρησιμοποιείται προς διαλυτοποἱηση του νωδίου
κατά την παρασκευή υδατικού διαλύματος του ιωδίου (διάλυμα
Τπιβο)) (ο ΚΙ ΚΙ), αλλά και στην παρασκευἠ του θάμματος
τωδίου
Τα συμπτώματα του αιὠδιομού περιλαμθάνουν ων αᾖθφ
δακρύρροια, ερεθισμό των οὐλῶν, διόγκωση των σιελογόνων αδέ
και απὀ το δέρµα ερύὐθηµα.
ΥΠΕΡΜΑΙΤΑΝΙΚΟ ΚΑΛΙΟ
ΟΚΑΙΙΟΜ ΡΕΗΝΗΜΑΝΑΝΙΟΜ. ΡΟΤΑΡΟΣΙΠΙ/Μ
ΡΕΗΝΜΑΝαΑΤΕ, κΜποΟι Μ.Β. 158.04
ο Σύνθεση - Παρασκευη:
- Το υπερμαγγανικὀ κάλιο παρασκευάέεται µε τήξη
διοξειδίου του μαγγανίου µε περίσσεια υδροξειδίου του
καλίου παρουσία κατάλληλων οξειδωτικὠν ουσιών, ὀπως
νντρικὀ κάλιο ἡ χλωρικό κάλιο:
20Η ε Μαον {Ον -» ΚνΜποΟιτ ΠΟ
Ἡ πράσινη μάζα του μαγγανικού καλίου θράέεται µε νερὀ
ενω διαθιθάέεται διοξείδιο του ἀνορακα. Αυτό καθιζάνει
το τρίτο του μαγγανίου ως ἐἑνυδρο διοξείδιο και το
υπόλοιπο παραμένει σε διάλυση ὡς υπερμαγγανικὀ. Το
σχηματιζόµενο Μποᾶυ πρέπει να απομακρύνεται συνεχώς,
ὃιότι ὅρα καταλυιπικἀ οτην αποούνοεση του
υπερμαγγανικού: .
ὀΚουΝΜποι τ 200 -» 2ΑΜπΠπΟΙιΓ Μποᾶν - 2900.
» Με διοχέτευση χλωρίου, αντἰ διοξειδἰου του άνθρακα, όλο
το περιεχόµενο μαγγανίου στο μαγγανικὀ μετατρέπεται σε
υπερμαγγανικό κάλιο:
9ἷς,ΜπΟ, - ΟΙ, -»2ΘΚΜΠΟι2ΚΟΙ
» Άλλη μέθοδος, χρησυμοποιούήµενη σε µεγάλη κλίμακα,
εἶναι η δι ηλεκτρολύσεως θερμού διαλύματος μαγγανικού
καλίου:
9, ΜΠΟ, Γ2Η.Ο -»2ΚΜΠΟ,Ξ2ΚΟΗ ΚΗ,
Το λαμβθανόμενο διάλυμα, µε οποιαδήποτε απὀ τις
ανωτέρω μεθόδους, διηθεἰίται και εξατιµίζέεταν μέχρις
αποχωριομοῦ, κατά την ψύξη, κρυστάλλων
υπερμαγγανικού καλίου. ῶ
σταθεροἰ στον αέρα
κρύσταλλοι μελανοϊώδεις
ο Το υπερμαγγανικὸ κάλιο εἶναι ισχυρὀ οξειδωτικό μέσο και ανάλογα
µε το ΡΗ του περιβάλλοντος μπορεί να ανάγεται µε διάφορους
τρόπους
ο 8 νοχυρὀ αλκαλικό περιθάλλον το υπερμαγγανικὀ κάλιο ανάγεται σε
Μηθ”, το μωβ χρώμα μετατρέπεται σε σκοὺρο πράσινο:
2ΚΜΠπΟ, Γ2ΚΟΗ « Να,5Ο, ---2Κ,ΜπΟ, «ε Να,5Ο, -« Η.Ο
ο Σε ουδέτερο περιθάλλον ανάγεται σε Μη τ:

2ΚΜΛΟ, «3Να,5Ο, Ε Η,Ο --ὂ2ΜΠΟ, ε 3Να,5Ο, -2ΚΟΗ
ο 9 ὀξινο περιβάλλον ανάγεται σε Μηζ: και το διάλυμα
αποχρωμµατίζεταν; (
2ΚΜπΟ, 4 5Να,5Ο, 4 2Η,50,--- 2ΜΗ5Ο, Ε Κ.δΟ, 4 3Η,0 4 5Να,5Ο,
ο Παράδειγμα αντἰδρασηςτου τελευταίου τύποι εἶναι η αντίδραση µε
υπεροξείδιο του υδρογόνου η οποία χρησιμοποιείται για την
ταυτοποἱηση του υπερμαγγανικού καλίου:
2ΚΜΠΟ, « 5Η.0, 4 2Η,50,---»2ΜΗ5Ο, 3 Κ,50ι,3-50, 4 8Η.Ο
ο Κατά την θέρμανση σε ξηρά κατάσταση σε θερµοκρασία 20056

διασπάται σύμφωνα µετην παρακάτω αντίδραση:
2ΚΜΠΟ, --»ΚΙΜπΟ,ΓΜπΟ,-Ο,
ο Μετην επἰδραση πυκνού Η.2Ο, στο ΚΜΠΟ, σχηματίζεται ο

μαγγανικὸς ανυδρἰτης ἡ οξείδιο του μαγγανίου (ΝΤ) που εἶναι πολύ
ασταθἠς
2ΚΜπΟ, «Η,50, --ὉΜπ,Ο,« ΚΙ5Ο,Η,Ο (
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Δίνει τις ανιιδράσεις του ιόντος
καλίου καιτου υπερμαγγανικού ιόντος, ἠτον:
ο ΓΙυκνὸ υδατικὸὀ διάλυμα ΚΜποᾶἝ, ἐχει θαθειὰ ερυθροϊώδη
χροιά. Πολύ αραιά διαλύματα εἶναν χρωματισμέἑνα ερυθρά
ο Λιαλύματα υπερμαγγανικού καλίου, οξινισθέντα µε Ποσο,
αποχρωματίἰζονται απὀ διαλύματα Πο9Ο», ΝαΠΡΟ, εν ψυχρώ
και εν θερμώ απὀ οξαλικὀ οξύ και απὀ την αιθανόλη:
ο2ΚΜΠΟ, Γ 9Ηω9Ο, - δΗοον -» ΚωδοιΕ 2ΜΠΦΟ, Γ 8Η.Ο -Ε
δο,τ
ο ΘΝΑΗΦΘΟ. 2ΚΜΠΟ, « 9Η.9Οι -» Κωδοι 2ΜΠΘΟΙ Ε
ΝαΗΦΟ, - 3Η.Ο
ο 6(Ο0ΟΗ).:2Η.0 ΕΡΚΜΠΟ, Γ 9Η.9Ο, -» Κ9δοι τε
2ΜΠΦΟ, ΓΕ 18Η.Ο- «100Ο.
ο 6Ο ΗΓΟΗ ε 2ΚΜΠπΟΙ ΓΕ 5Η.2Οι-» 95Ο 2ΜΠΡΟΙ Ωω
ΟΗ.ΙΟΟΟΗ { 8Η.Ο
9 Χλωριούχα, θειικἀ: Πριν την εκτέλεση των ελέγχων
αυτων, εἶναι ανάγκη να καταστραφεὶ η χροιὰ του
υπερμαγγανικού µε χρήση αναγωγικού παράγοντα, ο
οποίος δεν παρεµθαίνει στους ελέγχους. Ἡ προτιμώμενη
μέθοδος εἶναι η αναγωγἡἠ του υπερμαγγανικού µε ζέον
υδατικὸ διάλυμα µε οσο αιθανόλη. Ακολούθως
συνεχίζεται ο ἐλεγχος κατά τον συνηθισμένο τρόπο, αφού
απομακρυνθεἰ το διοξεἰδιο του μαγγανίου µε διήθηση:
2ΚΜΠΟΙι ΓΕ 9ΟΗΠΙΟΠ»ΟΗ -»2ΚΟΗ 1 2ΜπΟυ ΓδΟΠΙΟΠΟ
Ἔ 2Η
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Γίνεται ογκοµέτρηση με Ν/10
οξαλικὀ οξύ, προστιθέµενο σε περίσσεια, παρουσία θειικού
οξέος. Η περίσσεια του οξέος ογκοµετρείται µε Ν/10 διάλυμα
υπερμαγγανικού καλίου.
ο Χρήσεις:
« κπρειάζεται μεγάλη προσοχἡ κατά τον χειρισμό του
υπερμαγγανικού καλίου, γιατὶ συμβαίνουν επικίνδυνες
εκρήξεις, εὰν έρθει σε επαφἠ µε οργανικἑὲς ἡ ἆλλες ευοξειδώτες
ουσίες σε ξηρἠ κατάσταση.
Διάλυμα του ἆλατος, ερχόμενο σε επαφή µε οργανικές ουσίες,
όπως αλθουμίνη ἡ θακτήρια, ελευθερώνει αµέσως οξυγόνο:
ΘΚΜΠΟ, -- 3Η.Ο -» θΜΠΟΟυΝ ΕΘΚΟΗ: 80.
ν Αυτό οξειδώνει τις πρωτεΐνες των βακτηρίων και τα φονεύει. Π
ενέργεια του υπερμαγγανικού εἶναι Εραχείας διάρκειας και
περιορἰζεται στο δέρµα και οτην επιφάνεια των μεμθρανών.
Ὑπάρχει µικρή εφαρμογή της ενέργειας αυτής. Αυτό προσδίδει
στο υπερμαγγανικὀ κάλιο μικρότερη αξία απὸὀ τα περιοσότερα
ἀἆλλα αντισηπτικἁ. Διαλύματα υπερμαγγανικού καλίου μὲ
190 εἰναι σταθερά επἰ µήνες, εδ
- Χρησιμοποιήθηκε επἰ ουρηθρίτιδας και ενἰοτε επἰ γονόρροιας,
ΧΛΦΩΡΙΚΟ ΚΑΛΙΟ
οΚΑΙΠΟΜ ΟΗΙΟΒΙΟύΜ, ΡΟΤΑΘΦΙΙΜ ΟΗΙΟΕΑΤΕ,
ΚΟΙΟ. Μ.Β. 199.55
1) Το χλωρικόὸ κάλιο παρασκευάζέεται ὅνα διαθιθάσεως χλωρίου
εντὸς διαλύματος υδροξειδίου του καλἰουι. Π µἐθοδος έχει
ελάχιστη απὀδοση:
6ΚΟΗ το -»ΚΟΙΟ. 5Ο οΠΟ
2) Οικονομικά ουμφερότερη µἐθοδος εἶναι η διαθἰθαση
χλωρίου σε περἰσσεια αιωρήµατος γάλακτος ασθέστου σε
υψηλές θερµοκρασἰες:;
θΟ84(ΟΗ)» Έδ6ο]. -» ὅσαοι Ο8(Οἱ0.)»Ε ΘΗ.Ο
Με θέρµανοη του λαμθανομένου χλωρικού ασθεοτίου µε
χλωριούχο κάλιο έχουμε διπλή αντικατάσταση:
Οα(ΟΙΟ.), « ΔΚΟΙ -»2ΚΟΙΟ. «- 0αΟΙ0 ῤ
Το Χλωρικὸ κάλιο αποχωρἰζέεται απὀ το Οα01., διὸ
τελευταἰο εἶναι περισσότερο υδατοδιαλυτὀ.
ο) Σημερα παραοκευάζόεται καν µε ηλεκτρόλυση θερμού
αλκαλικού διαλύματος χλωριούχου καλίου. Τα προϊόντα της
ηλεκτρόλυσης (ΚΟΗ και 01.9) αντιδρούν μεταξύ τους,
οχηματιέζόὀµενο το χλωρικό κἀλιο:
9ο], ΕΘΚΟΗ -» δΚΟΙ-Γ 9ΚΟΙΟ -Γ5δΗΠ.Ο
4ΚΟΙΟ-»2ΚΟ ΓΚΚΟΟ.
ή, συνολικά:
8ΟΙ, -- 6ΚΟΗ -» δΚΟΙ -- ΚΟΙΟ. -- 3Η.0Ο
Ἕνα στου ἁλατος διαλύεται σε 16,ὅπι νερού 200 ἠ σε
1. 8π1] 6έέοντος νερού
ο Με θέρμανση αυτού μέχρι 4000 περίπου, ελευθερώνεται
οξυγόνο, παραμένει δε υπόλειμμα χλωριούχου καλίου,
ευδιάλυτο στο νερὀ και δίνονται οι αντιδράσεις των
ιόντων καλίου και χλωρίου:
2ΚΟΙΟ. -»2ΚΟΙ -- 50.1
9 Κατά την διάλυση της ουσίας σε υδροχλωρικό οξύ
λαμθάνεται θαθέως Κιτρινοπράσινο υνρὀ, καθώς
εκλύονται χλώριο και οξείδια αυτού:
9ΚΟΙΟ. 4 4Π61 -» 2ΚΟΙ «: 2Η.0 «2010. -- οι.Ώ
ϱ Ἐλεγχος περιεκτικότητας: ὁοτηρίζεται επὶ της
κατεργασίας διαλυμάτων της ουσίας, µε περίσσεια
νιτρὠδους νατρίου σε ὀξινο περιθάλλον και προσθήκη εν
συνεχεία περίἰσσειας Ν/10 νιτρικού αργύρου:
ΚΟΙΟ. -- 3ΝαΝΟ, -» ΚΟΙ-- ΞΝαΝΟ.
ο Τα νιτρὠδη ανάγουν τα χλωρικά σε χλωριούχα, τα οποία,
µε επακριυθως μετρηµένη ποσότητα διαλύματος ΑςΝΟ.,
δίνουν χλωριούχο άργυρο. Ἡ περίσσεια του νιτρικού
αργύρου ογκομετρεἰται με κανονικὀ διάλυμα
θειοκυανικού αμμωνίου, µε χρήση δεἰκτη στυπτηρίας
σιδήρου.
ΑΡΝΟ, Ἠ ΝΗΦΟΝ --- ΑΡ5ΟΝ 4 ΝΗ ΝΟ.

Εοὶ'« 65ΟΝ. ---]Εε(5ΟΝ).|: .
ο Ασυμβασίἰες - Χρήσεις:
» Λειοτρίθηση των χλωρικὼν µε οργανικές ουσίες, όπως
γλυκερόλη, μέλι, φαινόλη και δεψικὲς ουσίες ἡ άλλα
αναγωγικά μέσα, π.χ. θεἰο, εἶναι δυνατὀν να προκαλέσει
επικἰνὃυνη ἐκρηξη. Σε ὀξινα διαλύματα τα χλωρικά εἶναι
ισχυρώς οξειδωτικά µέσα.
» Κορηγούμενο εσωτερικώς, εἶναι τοξικὀ και παρουσιάζεται
πόνος, ναυτία και ἐμετος. Πρέπει να µη γίνεται σὐγχιση
μεταξύ χλωριούχου καλἰου («Οδ
» Ο χειρισμὸς του ἅλατος να γίνεται µε ιδιαίτερη προσοχή,
καθ ὀσον εἶναι επικἰνδυνο για ἐκρηξη κατά την
θέρμανση ἡ κατά την συναναντριθὴ και ανάμιξη µε
οργανικὲς οὐσίες, όπως ο Φφελλός, η ταννίνη, ο κονιορτὀς,
η σακχαρὀέση ἡ µε άνθρακα, θεἰο, θειούχα, υποφωσφορικά,
αναχθέντα σίδηρο και ἄλλες ευοξείδωτες οὐσίες. ΠΜ
τοξικό και ασθενές μικροβθιοκτόὀνο. ῳ
» Λινόταν ενίοτε για την απολύµανοη του οτόὀµατος
ΧΛΟΩΡΙΟΥΧΟ ΚΑΛΙΟ
ΟΚΔΙΗΤΟΙΜΟΠΙΟΒΑΤὉΜ,. ΡΟΤΑΡΟΠΙΟΙΜ ΟΠ ΟΒΙΡΕ,
κο Μ.Β. Τ4.56
1) Το χλωριούχο κάλιο εἶναι συστατικὀ του θαλάσσιου νερού
και πολλών μεταλλικών πηγὠν. Δαμθάνεταν απὀ το ορυκτὀὸ
καρναλίτη ΚΟΥΜΡΟ16ΘΠ.Ο, ἡ απὀ την μέθοδο της τήξεως,
κατά την οποΐα το υγροποιηθέν χλωριούχο μαγνήσιο µε ἐξι
μόρια νερού αποχωρἰέεται απὀ το στερεό χλωριούχο κάλιο, ἡ
µε την μέθοδο της κλασματικής κρυσταλλώσεως
2) Το χλωριούχο κάλιο δύναται να παρασκευαστεἰ επἰσης εξ
ανορακικού καλἰου και υδροχλωρικού οξέος:
Κ.ΟΟ. ΕΞ 2ΗΟΙ -Σ2ΚΟΙ -- Π.Ο -- 0Ο»Ί
ο Εύρεση: Απαντά οτη φύση ως ουλβίνης, Κ.ΟΙ. ο καολίνης
εἶναι ορυκτὀὸ διπλὀ ἐνυδρο ἁλας καλίου και μαγνησίου:
ΚΜΕΟΙ.ΘΗ.Ο. Συνήθως εἶναι ερυθρωπὀ, λόγω
προομἰίξεων οξειδίου του Εα(!1)
σκόνη, ἀοσμη, γεύσης αλατώδους και ελαφρώς πικρἠὴς
στον αέρα παραμένει σταθερὀ.
ἑνα στου ἆλαιος διαλύεται ος 2,811] ὑδατος
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Δίνει τις αντιδράσεις των νόντων
καλίου και χλωρίου.
ο Οξύτητα, αλκαλικότητα: Διάλυμα 16 σε 10πΠ] νερού, µε
προσθήκη οσταγόνας «φαινολοφθαλεῖνης, πρέπει να
παραμένει ἀχρωμο. Μετά την προσθήκη σταγόνας Ν/100
αλκάλεως, πρέπει να προσλαμθάνει ρὀδινη χροιά
9 Βάριο: Σε διάλυμα της οὐσίας, µε προσθήκη αραιού
θειικού οξέος, να µη σχηµατίέεται ἱζημα
ο Νάτριο: Ὑδατικὸ διάλυµα (1:20), τιθέµενο επἰ σύρματος
λευκοχρύσου, πρέπει να µη χρωμµατίόζει κἰτρινη τη φλόγα
του λύχνου Βιπβοη
9 Βρωμιούχα, ιωδιούχα; Διάλυμα (1:19) χλωριούχου καλίου,
µε προοθήκη {π] αραιού θειικού οξέος οταγόνας αραιού
διαλύματος υπεροξειδίου του υδρογόνου και 2
χλωροφορμίου, κατόπιν ιοχυρἠς αναταράξεως δεν πρό
να προσλαμθάνει χροιά.
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Ποσότητα της ουσίας, επακριθὠς
ζυγιοθεῖσα, διαλύεται στο νερὀ, προστίθεται νιτρικὸὀ οξύ και
Υιτριθενέόλιο και περίσσεια Ν/10 νιιρικούὐ αργύρου και
ανακινεύται ισχυράἀ. Μετὰ απὀ αυτά προστίθεται δείκτης
εναμμώνιου θειικού σιδήρου καν το μίγμα ογκομµετρείται ὃνα
Ν/10 θειοκυανικού αμμωνίου μέχρι επιτεύξεως
ερυθροκαστανἠς χροιὰς,
ο Χρήσεις:
» Το χλωριούχο κάλιο χρησιμοποιήθηκε ως διουρητικὀ,
» Αποτελει την πλέον συνήθη πηγη ιὀντων καλίου.
Χρησιμοποιήθηκε επίσης στην συμπτωματική θεραπεία του
συνδρόμου του ἸἩΜοαεηπίεγτο και της µυασθένειας (Μγαξίιπεπία
ϱΥανΙ8). Ἠϊναι συστατικὀ του διαλύματος Ἠάπροαυγ, το οποίο
χρησιμοποιείται σε βιολογικά πειράµατα και επἰ καλιοπενίας,
» ΒῬνομηχανικὼς χρησιμοποιείται σε παρασοκευἠ ἄλλων αλά
του καλίου και, σε µη καθαρή κατάσταση, ὡς συστατν
µιγμάτων διαφόρων λιπασμάτων
ΔΕΥΤΕΡΗ ΟΝΜΑΔΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΗΙΝΑΚΑ
1 18
Α ΝΙΙΑ
1Α ΘΑ
Βογἱοαίἰς ΤαΡἱθ οἱ ἴπα Εἰθιπθηίΐς
Ηο
Ηγάτοβε Αἰοπιίο ιερές, ΗΘΙΜΗ!
1.008. ΝιπΙμθί 4.003.
ιἱ ! Βο ΘΥΠΊΡΟΙ
3 4
Εδαπι Βειγῆῖιπι Ν ΟάΥΕεπ Ειμοίπε

9Η 9012 πιο , 15909 18.998
Αἰοπήο Μαςς
11 ν νι: 17 τιδιᾶὰ π
Να 3 4 5 6 7 8 9 109 11
οσίμηι Μβαμεθίπην ΙΒ. ΝΒ ΝΒ νΙΒ ΝΙΒ νΗΙ 18 οπΙσήπε
22990. 24.305 20.385 ΕΣ] σι ασα
20 ν 9-4) 8ο ς / τν. Ε3,-- 412.315 481
σ8 ν Βι
σαἰεῖωπι Ξσαπαῖωπι ζορρεΓ Ετοπιπο ΚΠΥΡΙΟΠ
44.956 63.546 τ2.831 Ἐ Το 904 β4 798
πα δη δες "δ0420
4
Χο
Βυθιάίυπι ΥΠήυπι ΒΠοσίυιη σααάιπίωπη ΙπάΙαπ Χεποῃ
β5άδ8. 87. β8.908 91224 101.07. 102.906 112414 114.818. η 121760 Ἱ 127.6 131294
ταςαν μωκιωαο) κααστοα
κκ λοαας. ο)ἁκααλο
κ εσκκκαα) παλι παααναωαι
υπ] -α
σς
ζοείμπι Βπήωπι ταπἰαίωπι ΕΠοπίμπι Τηθίωπι Βἰπιωϊ Αεϊβίίπο
132905. 137 328 180.948. 186.207. 204.383 208.980 - 209.9Η7
113. “ππονη 118. πουν
Ετβποίυπι η ΝΙοηΙαα.
ος
Οββπθεξα!,
223.020. 226.025.
ΓαπΗιαπίάε
Βετίες
βπίησηιπι Νεαα γη Ειτορίαπι ΤεΓΡΙΙΠΙ ΕΏνβργοδίαπα ΗαΙπΠαπη ΕΙΗΙΙΗ ΤΠ Ὑπιριρίπι ωπθΏιπι
138.905 144.243 151.964 158.925 192.500 164.930 107.255 168.934 173.055 14.367
Αοβπίάε
5ος
Αεβπαπι Τποήυπη Ῥγοζας ΏπΙαιη υναπίυπῃ ΝερίυπΙαπα ΡΙμέοπίμπι Απιειιοίαπι Βεγκείαπα ΟβΙέογπ]ηι Εειπήμπ Μεπαάειεν]μπι ΝοΟΡεΙµιπι ΑννΓεποΙΗι
337.038. 232.038 231.036 338.029 237.048. 244.084 243.061. 247.070. 247.070. 251080. 2. 257.095 258.Ι. 259101.
μον
ος πα μή ον 5 ο ΜθίαΙαἰά ΝοπηιείαΙ ΗΒΙαβεΠ ος υᾳαπιαπίαε Αοὐπίάε
ΔΕΥΤΕΡΗ ΟΝΑΔΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ
ο Αυτή περιλαμβάνει δύο υπο-ομάδες,
Πα Ρε, Μσ, (-α, 2Υ, Ρα, πα (αλκαλικέὲς γαἰςς)
ΤΡ που περιλαμθάνει Ζη, Οἆ και Πρ.
ο συγγενἠ μέταλλα που έχουν στην εξωτερική τους στοιθάδα δύο
ηλεκτρόνια και εἶναι δισθενἠ
ο Το μαγνήσιο μοιάζει επίσης µε τα αλκάλια
ο Τα οξείδια και υδροξείδια των Όα, ου, Ῥα εἶναι αρκετά βασικά,
με αυξανόμενη Δθασικότητα καθὠώς αυξάνεται ο ατομικός
αριθμός,
ο Τα Να, -α, 2Υγ και Ρα διασπούν το νερὀ
ο 08, 2Υ και Ρα σχηματίζουν υθδρίδια
ο ΜΕ και Βα συνδέονται απ’ ευθείας µε το Νο δίνοντας νιτρἰδια
ο Οι θειούὐχες ενώσεις της ομάδας Π (α και Ὦ), Ζπιο, σάρ και Πσο
εἰναι σταθερές, ενώ τα 089, 905 και Βα5 δεν εἶναι σταθερά και
υδρολύονται
ο Τα Όα, ὢτ και Βα δίνουν αδιάλυτα θειικὰ ἁλατα, ενά
υπόλοιπα στοιχεία της ομάδας δίνουν υδατοδιαλυτά θεντικα
άλατα
ΜΑΓΝΗΣΙΟ. ΜΑΝΗ ΣΤΟ Μ
ο Ἐιναι πολύ διαδεδομένο μέταλλο στη φύση.
ο Ορυκτά: µαγνησίτης Μ5σοο., δολοµίτης Με0ο, 0α00.,
καρναλἰτης Μ5ο]..ΝΟΙ.6ΗΠ.9Ο, τάλκης ὀΜ6ο.4ΜΡι1Ο..Η»Ο,
αµίαντος ΟαΜΕ6(5ΙΟ:). ἛἨϊναι διαδεδομένο και
απαραίτητο στοιχείο του οργανισμού. Σταθερό συστατικὀ
μέταλλο της χλωροφύλλης,
ο Παραλαβή:
ο Από ἨἠΑλεκτρόλυση τήγµατος χλωριούχου μαγνησίου
(μπορεί να παραλαμβάνεται απὀ τη θάλασσα, η οποία
περιέχει περἰπου 0,690:
πύρωσ
Μας, -------- ΜΡΟ ΓΟΟ,
|ΟρΟ ο Μροὶ, ω
ΜΑΓΝΗΣΙΟ. ΜΑΝΗ ΣΤΟ Μ
ο παρουσία αέρα καἰεται µε εκτυφλωτικὸ φως,
οχηµατίέοντας το οξείδιο αυτού:
4Μρ .Ο, --ὃὂΜβΟΜΒΙΝ,

ο Με το νερὀ αντιδρά αργά, πιο γρήγορα µε το ζεστὀ,
σχηµατἰέοντας δυσδιάλυτο υδροξείδιο του μαγνησίου και
εκλύοντας υδρογόνο. Διαλύεταν εὐκολα σε αραιά οξέα µε
ἐκλιση υδρογόνου:
Μρ τ2Η:0 ---»ΜΕ(ΟΗ), τΠ,

ΜΕ τ2Η6] αρ. ----»ΜΕΟΙ, ΓΗ,
ΜΑΙ ΝΗΣΙΟ. ΜΑ(«ΝΕΗ
ΟΙ Μ
- Με προσθήκη ανθρακικού αμμωνίου σε διάλυμα ἁλατος του
μαγνησίου, καθιζάνει λευκό ἱζέηµα. Το ἱζηµα δεν
σχηµατίἰέεται παρουσία χλωριούχου αμμωνίου:
ΜΕ" ΕΣ(ΝΗ/,ΟΟ, ---» Με6ΟΟ.2ΝΗ:

Με προοθήκη φωσοφορικού νατρίου οε διάλυμα ἆλατος του
µαγνηοίου, το οποίο ἐχεν αλκαλοποιηθεἰ µε αμμωνία,
σχηματίζεται λευκό ἱέημα εναμµωνίου φωσφορικού
μαγνηοίου
Μρ2:3 ΝΗ: 9ΡΟΣ Σ6Η,Ο --» ΜΕΝΗ/ΡΟ:. 6Η,Ον

Με πύρωση του εναμμώνιου φωσφορικού μαγνησίου
λαμθάνεται πυροφωσφορικὸ μαγνήσιο: (
2ΜΡΝΗΡΟ, --» ΜΕ,Ρ,Ο,Ξ2ΝΗ.Τ -- Η.Οὐ
ΑΝΘΡΑΜΙΚΟ ΜΑΓΝΗΣΙΟ ΕΔΛΑΦΡΟ
οΜΑ(ΝΗΡΟΜ ΟΑΔΑΠΡΟΝΙΟΜ ΤΕΝΕ, ΜΑΝΗ ΜΜ
ΟΑΠΡΟΝΑΤΗ ΤΙ άΗΤ
ο Ἠίναι ἐνυδρο θασικὸ ανθορακικὀ μαγνήσιο ἡ κανονικὸ
ὀἐνυδρο ανθρακικὀ μαγνήσιο ισοδύναµης περιεκτικότητας
δηλαδή όχι μεγαλύτερης των 49,550 οὖτε μικρότερης των
4Ό9ο σε ἩΜς5δο. Ἡ οὐνοεσή του ανταποκρίνεται
ικανοποιητικἁ στο τύπο:
3ΜΑΟΟ., ΜΕ(ΟΒ),- 3Η.0Ο
ο Παρασκευή: 125 µέρη θειικοὺ μαγνησίου και 150 µέρη
ανορακικού νατρίου διαλύονται, το καθένα χωριοτὰ, οε
1000 µέρη ψυχρού νερού. Τα διαλύματα μειγνύονται και
θερµαϊνονται επὶ δεκαπέντε λεπτά σε θερµοκρασία µη
υπερθαίνουσα τους ὅδο, και το Ἱζημα κατόπιν συλλέγεται
επὶ ηθμούὺ, εκπλύνεται προς απαλλαγή των θειικὠν και
ξηραἰνεται. Η αναλογία πρέπει να τηρείται, γιατὶ σε ἄλλες
συνθήκες λαμθάνεται το βαρύ ανθρακικὀὸ μαγνήσιο. .
2ΜΡΦΟΙι 1 2Να,ΟΟι 1 Η,0 --ὉΜΡΟΟΙΝ Ἔ2ΝαΟ, ΜΡΟτοΟοΟ,

Περιγραφή:
ο Το ελαφρύ ανθρακικὀὸ μαγνήσιο εἶναι σκόνη λευκἡ
ο Ἅπο νερὸ εἶναι πρακτικώς αδθιάλυτο, προσδίδει εν τούτοις σε
αυτό ελαφρώς αλκαλική αντίδραση. Διαλύεται σε αραιά οξέα µε
αναβρασμὀ, αδιάλυτο σε αιθανόλη, αιθέρα και χλωροφόρμιο.
Κατεργαέόμενο δι αραιού υδροχλωρικούὺ οξέος, διαλύεται υπό
αναθρασμὀ, το δε διάλυμα δίνει χαρακτηριστικές αντιδράσεις
των ιόντων μαγνησίου.
ΘΜΡΟΟ,;: ΜΕ(ΟΗ).»: 9Η.Ο Ε δΗΟΙ -»4ΜΡΟΙ, Έ 9οΟυΤ 8Η.Ο
9 (ὐΎείδιο του ασθεστίου: Όχι πλέον του 0,600. Ο ἐλεγχος
βασἰζεται στο ότι το θεινικὸ ασβέστιο εἶναι αδιάλυτο σε αλκοόλη
60-τ096, ενὠ το θειικὀ μαγνήσιο εἶναι διαλυτὸ. Το βάρος
(85Ο να µην αντιστοιχεὶ πλέον του 0,696σε 0α0
ο Χρήσεις: Αποτελεοματικό, αντιὀξινο επἰ γαοτρίτιδας και
καθαρτικὀ. Χρηοιμοποιενται επίσης ως προσοροφητικὀ,
λόγω της λεπτότητας των σωματιδίων του.
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: ΤΊνεται ογκομετρικῶώς µε
προσθήκη, σε επακριθὠς Ζυγισοθείσα ουσία, ορισμένου
όγκου ΑΝ/1 θειικοὺ οξέος. Ἡ περίσσεια του οξέος
ογκοµετρείται µε ΑΝ/1 υδροξείδιο του νατρίου, με
παρουσία δείκτη πορτοκαλόχρου του μεθυλίου
ΦΘΜΕΙΙΚΟ ΜΑΙ ΝΗΣΙΟ
ο ΜΑαΝΕΡΦΙΟύΜ δυ1,ΕὉΟΒΙΟὉΜ, ΜΔΑαΝΕΦΙΙΜ ΦΌΡΗΑΤΕ,
Μαᾳ5Ο,: ΤΗ.Ο Μ.Β.246.47
ο Το φαρμακευτικὀ θενικὀ μαγνήσιο εἶναι το κρυσταλλούμενο µε
επτά μόρια νερού (ΜοςρΟιτΗ.Ο), εἶναι γνωοτὸ και ως ἆλαςτου
Ἡρροπῃ.
1) Παρασκευάζεται µε εξουδετέρωση θερμού, αραιού θειικού οξέος
με μαγνήσιο ἡ µε οξείδιο του μαγνησίου ἡ µε ανθρακικὁ
μαγνήσιο και εξάτµιση του διηθηθέντος διαλύματος μέχρι
κρυσταλλώσεως;
Μσο Ποσο,» Μ6δΟ, ΕΠΟ
ΜοσοοΟ, ΕΠ.δΟι-» ΜαδΟ, Γ Η.Ο0 Γ ΟΟ.Τ
2) Παρασκευάζεται, επίσης, απὀ τον δολομµἰτη, οπότε το θειικὸ
μαγνήσιο βρίσκεται στο διάλυμα και το θειικό ασθέστιο
καθιζάνει. Ακολουθεί διήθηση και το διήθηµα συμπυκνώνεταθν
μέχρι κρυσταλλώσεως;
Μαοο.: 0400. 2Η.50Ο, -»ΜΕΦΟ, « 0α5δοµ «200, 42Η.0
ο) Μεγάλες ποσότητες θενικού μαγνησίου λαμβάνονται απὀ
το ορυκτὸ κισερἰίτης (Μ56βδΟ,ἩΗ»Ο). Το ορυκτὸ εἶναι
ελάχιστα διαλυτὸ στο ψυχρό νερὸ και δια θερµάνσεως
μετατρέπεται σε διαλυτὸ σώμα. Με συμπύκνωση και άφεση
προς ψύξη αποχωρἰζεται υπό κρυσταλλικἡ µορφή µε επτά
μορίων νερού. Ὑφίσταται κάθαρση µε ανακρυστάλλωση
απὀ νερὀ
Περιγραφή:
ο Το θειικὀ μαγνήσιο εἶναι λευκἠ σκὀνη
ο Κάνει διαδοχικἁ, σε τ09-80ο, 4 μόρια νερού, οε 1005 6
μόρια, σε 1409 6 μόρια νερού, η δε πλήρης αφυδάτωση
επιτυγχάνεται σε 200
ο Ένα ϱ διαλύεται σε 111] νεροῦ, σε 0,2π1] 6ξοντος νερού
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Διάλυμα της ουοίας δίνει
αντιδράσεις των νόὀόντων μαγνησίου και των θειικώὠν.
ο [Ῥευδάργυρος: Διάλυμα της ουσίας οξινἰζεται µε οξικὸ
οξύ. Δια προσθήκης σταγόνων σιδηροκυανιούχου καλίου,
πρέπει να µη σχηματίζεται θόλωμα
ο Κλωριούχα: Ὑδατικό διάλυµα της ουσίας, οξινισθέἑν δι
αραιού νιτρικού οξέος, δεν πρέπει να Οολώνει κατόπιν
προσθήκης διαλύματος νιτρικού αργύρου
9 ἠόηρος: Διάλυμα της οὐσίας, οξινισθέὲν µε υδροχλωρικό
οξύ και µε προσθήκη σταγόνας θρωμµίου, δεν πρέπει να
δίνει ερυθρὀ χρώμα µε προσθήκη διαλύματος
θειοκυανικού καλίου
ο Ἑλεγχος περιεκτικότητας:
» Βασίζεται στην καθἰέηση του μαγνησίου, ως εναμμωνιου
φΦφὠώσφορικού μαγνησίου, τη μετατροπή αυτού µε πύρωση
σε πυροφωσφορικὀ μαγνήσιο:
ΜροοιτΝαΒ)ΗΡΟΙ ΓΝΗ,-»ΜΕΝΗ/ΡΟιΕΓ ΝανδΟ,
ΘΜΕΝΗ,ΡΟ, -»ΜΡΒ.ΡοΟ. Ξ2ΝΗ.Τ -- ΗιΟΊ
Από το ϐθάρους του πυροφωσφορικού μαγνησίου
υπολογίέεται το θάρος του θειικού μαγνησίου.
» Ο έλεγχος περιεκτικότητας γίνεται και µε διάλυση της
ζυγιοθείσας ουσίας οεξ νερὀ, προοθήκη αμμµμωνίας-
χλωριούχου αμμωνίου και ογκοµέιρηροη µε Μ/20
δινατρίου ἁλατος του αιθυλενο-διαμινοτετραοξικού οξέος
μέχρι εμφάνισης κυανἠής χροιάς, µε χρήση ως δεὶκ
μίγματος µέλανος του εριοχρώµατος. ο
Η0 02Η
” κ
/ Ν
ΝαΟ ζλ ΞΞΝ ΝΑαΟΟΟΗ} ΟἨ Ὁο
) 3 ΝΑΟΟΓΗ; Ν--6Η2--οΗ,--νΕ ΟἨ2ΟΟΟΝαος
Ο2Ν
ο”
Ο--ς--ο ο--ζΞξο ΟΒ ΟΗ
ανα ώς
Γι δ/
(Ἠ2.
|
Μο ρω ρῦ ενος νοκ
Ζ---
ή κ Ν.
οοσἩ,σ Ομσ-οἩέ
ΟΝ
ΘΗΙΠΙΚΟ ΜΑΙ ΝΗΣΙΟ
Χρήσεις:
ο Ἐιναι αποτελεσματικὀ και ευρέως χρησιμοποιούμενο
καθαρτικὀ αλατούχο.
ο Κρησιμοποιείται ὡς αντίροτο, χορηνούµενο απὀ το στόμα,
επί δηλητηριάσεων δια βαρἰου, θαρθιτουρικὠν καν ἄλλων
τύπων δηλητηρἰων.
ο Ἠχορηγείτο επἰσης παρεντερικἀ, ως αντισπασμωδικόὀ.
ο την θιομηχανία χρησιμοποιείται για την παραοκευἠ
ἄλλων αλάτων του µαγνηοίου
ΟΞΗΙΔΙΟ ΜΑΙ ΝΗΣΙΟΥ
ο ΜΑαάΝΕΦΡΙΟΜ ΟΧΥΡΑΤΙΙΜ. ΜΑ(ΝΕΙΣΙΑ Π5ΤΑ, ΜΑ(σΝΕΡΙΟΝΙ
ΟΧΙΡΕ, Μ5Ο Μ.Β. 40.92
ο Στη φαρμακευτικὴ εἶναι γνωστὲς δύο διαφορετικὲς μορφές, το «ελαφρὀ»
(ΠιαβΏΘΡΘΙΙΙΩ οχγααί1π 1ονο) και το «Ραρύ» (πιαςΏσθβΙΙΙΠΙ οχγἀαίατη
ΡοΠάΘτΟΘΙΠΙ) οξείδιο του μαγνησίου. Τα δύο οξείδια διαφέρουν μεταξύ
τους στην πυκνότητα.
ο. Το ελαφρό οξείδιο του μαγνησίου παρασκευάζεται δια θερµάνσεως του
ελαφρού ανθρακικού μαγνησίου μέχρι ερυθροπυρώσεως, έως ὀτου δεν
εκλύεται πλέον διοξεἰδιο του άνθρακα. Με προσθήκη σε αυτὀὸ
υδροχλωρικοῦ οξέος, δεν προκαλείται αφρισμός:
ΑΜΡΟΟΙΓΜΕ(ΟΗ)/ΘΗΟΟ -» 4ΜΡΟ -- 80ΟυΊ --4Η.Ο0Ί
ο Επεξεργασία του χλωριούχου μαγνησίου µε θερμὸ ατμὀ
ΜΡΟΙ, ΞΗ,Ο ---» ΜΡΟ-2ΗΟΙ

Περιγραφή:
ο Το οξείδιο του μαγνησίου εἶναι λευκή, πολύ ογκώδης
σκόνη, η οποία απορροφά θραδέως απὀ την ατμόσφαιρα
νερό καν διοξεἰδιο του άνθρακα, σχηµατιζόµενου του
βασικού ανθρακικού μαγνησίου:
ΜρΟ -2Η0Ο: «Η«Ο’ ---- Μα(ΠΟΟ:), -- 2Η.0
ο Έπναι ελάχιοτα διαλυτὸ στο νερό, προοδίδει όμως σε αυτό
αλκαλικἡ αντίδραση ἐναντι φαινολοφθαλεῖνης,
οχηματιζόµενου ΜΕ(ΟΕΡ». Είναι διαλυτό σε αραιά οξέα
ΜβΟ ««Η,Ο--- Μ(ΟΒ),

Ἐλεγχος ταυτότητας: Διαλύματα αυτού σε υδροχλωρικό
οξύ δίνουν τις χαρακτηριοτικὲς αντιδρἆάσεις του μαγνησίου.
ο Οι αδιάλυτες ενώσεις, όπως π.χ. το οξείδιο του μαγνησίου ἡ
το ανθρακικὀ μαγνήσιο πρέπει πρὠτα να μετατραπούν σε
διαλυτές µε επεξεργασία µε οξύ.
ο Ἡ επἰσηµη αντἰὃραση ταυτοποίησης των ιόντων Μρο- εἶναι
ο σχηματισμός λευκού ιζήµατος του διπλού φωσφορικού
ἁλατος αμμωνίας και μαγνησίου:
ΜΡΟ 3 2Η6Ι --»ΜΡΟΙ,ΞΗΟ
ΜΕΟΙ, " ΝΗΟΗ Να ΗΡΟ, --»ΜΕΝΗΡΟ/ - 2ΝαΟΙ - Η,Ο
ο δ-υδροξυκινολίνη οπότε παρουοία αμμωνίας και
χλωριούχου αμμώνιου οχηματίζει κρυσοταλλικὸὀ ἱζημα
πραοσινο-κἰτρινης χροιὰς:
Ὃ 1 ος σ-
Ν ὼν
ΟΗ ο ια
Μο
ο
Ἑλεγχος καθαρότητας:
9 Αοθέοτιο: Ο ἔλεγχος βασίζεται στην καθἰζησἠή του ως
θειικού ασθεστίου απὀ υδατικο-αλκοολικό διάλυμα, (το
Μ6»ο͵, εἶναι διαλυτὸ στο διάλυμα αυτό)
ο Σἱῦηρος: Σε διάλυμα της ουσίας σε αραιό νιτρικὸ οξύ
προστίθεται υπερθειϊκὸ αμμώνιο και έπειτα
θειοκυανιούχο αμμώνιο. Δεν πρέπει να σχηµατιοτεἰ
ερυθρά χροιά
ο Ἑλεγχος περιεκτικότητας Ἠπακριβὼς Ζυγισθείσα
ποσότητα διαλύεται σε Ν/1 θειικού οξέος. Η περίσσεια του
οξέος ογκομετρεΐίται µε ἁἆλκαλι, παρουσία δεἰκτη
πορτοκαλοχρόου του µεθυλίου:
Μβϱο Ἡοοι-» Μ6οΟι-- Π.Ο
Χρήσεις:
ο Κρησιμοποινείται στην εξουδετέρωση του υδροχλωρικού
οξέος του στομάχου επἰ υπερχλωρυδρίας (0,256)
ο πανίως χρησιμοποιείται ὡς καθαρτικὀ (46)
ο Ἠρος απορρόφηση των αερίων του εντέρου και επἰ
δυσπειμιώὼν εἶτε µόνο εἶτε µαζί µε σκόνη ἀνθρακα
ο Μίγμα οξειδίου του μαγνησίου, ταννίνης και ενεργού
άνθρακα εἶναι γνωστὸ ὡς «παγκόσμιο αντἰδοτο».
ΣΤΕΗΑΤΙΚΟ ΜΑΙ ΝΗΣΙΟ
οΜΔ(αΝΗΡΟΙΜ ΟΤΕΑΗΙΟΜ, ΜΔ(ΝΗΡΙΟΜ ΟΤΕΑΠΑΤΤΕ
ο Μ.Β. 691.65 (το καθαρό στεατικὀ)
ο Το στεατικὀὸ μαγνήσιο εἶναι το µετά μαγνησίου ἆλας του
στεατικού οξέος του εμπορίου, το οποίο εἶναι μίγμα οτεατικού
και παλμιτικού οξέος (παλμιτικὀ οξύ; ΟΠ. (ΟΠ) ΟΟΟΕΗ).
ο Σύνθεση - Παρασκευἠ: Ὑπολογισθείσα ποσότητα στεατικού
οξέος προστίθεται βαθµιαῖία και υπὸ συνεχή ανακίνηση σε
θερμό διάλυμα υδροξειδίου του νατριου. Το ληφθέν διάλυμα
του στεατικού νατρίου αφίεται προς ιμύξη και προστίθεται
διάλυµµα Οενικού μαγνησίου (ἡ ἆλλο διαλυτὸ ἁἆλας του
μαγνησίου). Το στεατικὀ μαγνήσιο καθιέάνει, διηθείται,
εκπλύνεται καν ξηραίΐνεται.
ΟΗΟΟΟΗ α- ΝάΟΗ --- 6Η μΟΟΟΝα «Η.Ο

20Η μΟΟΟΝα -- Μρ5ο, ---Ὁ (ΟμΗ,Ο,),ΜΡ - Να,5Ο,
Το στεατικὀ μαγνήσιο εἶναι σκόνη λευκή, λιπώδους υφής και
εὐκολα προσφυόµενη στο δέρµα
Ἐίναι αδιάλυτο σε νερό
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Ένα στης ουσίας θερμαίνεται µε 201Π]
νερού και ὅπι υδροχλωρικού οξέος, Ἡ αποχὠωρισθείσα λιπαρή
στιβάδα πρέπει να στερεοποιεἰται στους 505 περίπου, η δε
υδατική να δίνει τις αντιδράσεις του μαγνησίου
Ἐλεγχος περιεκτικότητας:
9 Ζυγιοθείσα ποσότητα της ουσίας αποτεφρούται, προστίθεται
στην τἐφρα αραιό υδροχλωρικό οξύ, θερµαἰνεται το υγρό επἰ
ατμολούτρου, προστίθεται νερὀ, μέλαν του εριοχρωµίου και
διάλυμα αμμωνίας-χλωριούχου αμμωνίου. Ακολούθως γίνεται
ογκοµέτρηση µε Μ/20 δινατρίου ἅλατος της τετραοξικἠς
αιθυλενοδιαµίνης, μέχρι κυανἠς χροιὰς
ο Ζυγιοθὲν μίγμα θράζεται µε γνωοτὴ περίσσεια Ν/1 Π.Ο,
τα ελευθερωθέντα λιπαρά οξέα απομακρύνονται µε διήθηση:
περίσσεια του οξέος ογκομετρεῖται µε ἀλκαλι,
ο Χρήσεις: Κρηοιμοποιείται οτην παρασοκευἠ
συμππεομένων διοκἰων ως λιπαντικὸ (οτη Φαρμακευτική
Τεχνολογία) και οτις οκόνες (πούδρες) επιπάσεως των
θρεφὼν
ΤΡΠΗΙΥΡΙΤΙΚΟ ΜΑΓΝΗΣΙΟ
οΜΑ(αΝΗΡΙΗΙΜ ΤΗΣ ΙΟΙΟΟΜ. ΜΑ(ΝΕΣΡΟΜ
ΤΗΠΙΟΗ ΙΟ ΑΔΤΕ
ο 2Μσ0.δδἱΟ» χΗ.Ο. Μ.Β. 200.86 (του ανύδρου)
ο Το τριπυαριτικὸ μαγνήσιο εἶναι συνδυασμὸς οξειδίου του
μαγνησίου καν διοξειδίου του πυριτίου µε ποικίλες
ποσότητες νερο.
ο Σύνθεση - Παρασκςευἠ: Με καθἰόηση απὀ διαλύματα
πυριτικού νατρίου και θειικού μαγνησίου. Το ἱζημα
εκπλήύνεται, ξηραΐνεται και κονιοποιείταν:
Ναμοιροµ 2Μ6 2Ο - ΜΡοδ]οµ Ε 288990,
ο Περιγραφή: Το τριπυριτικὸ μαγνήσιο εἶναι λεπτή,
λευκή οκόνη
Τα οξέα αποουνθέτουν αυτό µε οχηματιομὀ πυ ὃν Ἱ
οξέος και του αντιοτοἰχου ἁἆλατος του οξέος:
Μ6υθί Ον Ε 4ΗΟΙ -»2ΜΕΟΙ. -- ΗιθίΟιν (ἡ 989ἱΟυ - 2Η.0)
ο τον οτόὀµαχο λαμθάνει χώρα παρόμοια αντίοραση µε το
υδροχλωρικό οξύ αυτού καν οχηματίἰζέεται πυκτωµατώδης
μάζόα του γαοτρικού περιεχοµένου.
ο Τα ανθρακικά αλκάλια αποσυνθέτουν αυτό µε σχηματισμὀ
ανθρακικού μαγνησίου και του αντίστοιχου διαλυτού
πυριτικοῦ.
ο Το τριπυριτικὸ μαγνήσιο εἶναι σχεδὀν αδιάλυτο σε νερὸ
και αιθανόλη. Διασπάταν εὐκολα απὀ τα ορυκτά οξέα.
2ΝΙ6Ο.951ΟνΥΧΗ.Ο - 4ΠΟΙ ο 2ΜΡΟΙ. -- 2Η.σ1Οι - Θ1Ου τε
ΧΗ.,Ο0
ο Σι ἱοηρος: ες αιώρηµα της ουσίας σε νερὀ, προοτίθεται
υδροχλωρικό οξύ καν διηθείται. Το διἠθηµα, αραιωµένο µε
νερὀ, πρέπει να µην δίνει αντιδράσεις του οιδἠρου
9 Χλωριούχα: Ποσότητα της ουσίας, θράέεται µε ον 4
νντρικὸ οξύ και νερὀ, και το υγρό διηθείται. Το διἠθημα
πρέπει να µην δίνει τις αντιδράσεις των χλωριούχων
ο ]]υρίτιο: Επί σύρματος λευκόχρυσου παρασκευάέεται
µαργαρίτης δια τήξεως σε «φλόγα λύχνου ΈῬιωηδοη
κρυστάλλων εναμμµωνίου φωσφορικοῦ νατρίου. Φέρεται σε
επαφἠ ο. θερμὸς διαφανἠής µαργαρίτης μετὰ του
τριπυριτικού μαγνησίου και τήκεται απὀ την αρχἠ. Το
διοξείδιο του πυριτίου αιωρείται εντὸς του µαργαρίτου,
παραγοµένου μετά την ψύξη αδιαφανούὺς µαργαρίτου µε
δομἠ πλέγματος
9 Ναγνήσιο: Ποσότητα της ουσίας αναμιγνύεται µε
υδροχλωρικό οξύ και διηθεἰται, εκτελούνται οι
αντιδράσεις του μαγνησίου
ο Χρήσεις: Χρησιμοποιείται για την εξουδετέρωση του
υδροχλωρικού οξέος του στομάχου. Χορηγούμενο απὀ του
στόματος, εἶναι αθλαθές και η ὁδράση του διαρκεὶ επἰ
πολλές ὧρες απὀ τη χορἠγησή τοι. σἃ
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας:
9 (Ὑξείδιο του μαγνησίου; Σε ποσότητα του δείγµατος, ακριθώς
ζυγιοθείσα, προστίθεται περίσεια Ν/1 θειικού οξέος και
κατὀπιν κατεργασία επὶ ὡώρα σε ατμόὀλουτρο και υιύξη
ογκομετρεϊται µε Ν/1 υδροξείδιο του νατρίου η περίσσεια του
θειικού οξέος, παρουσία δεἰκτη πορτοκαλοχρόου του µεθυλιου
9 (ὐξείδιο του πυριτίου: Ποσότητα του δείγματος, ακριβώς
ζυγισθείσα, κατεργάζεται επἰ ώρα σε ατµόλουτρο µε ἨΜ/1
διάλυμα θειικού οξέος, Το υπερκείμενο υγρό απομακρύνεται
δια διηθήσεως δια σταθμικού ηθμού. Το υπολειπόμενο ἱζημα
κατεργάζεται τρεις φορές µε νερὸ και μεταφέρεται επὶ του
ηθμού. Ο ηθμὸς μετὰ του περιεχοµένου του φέρεται εντὸς
προζυγιοθέντος Χχωνευτηρίου και μετὰ την αποτέφρωση
πυρώνεται ισχυρώς μέχρι σταθερού θάρους και µετά την ψύξη
ζυγιζεταν. Μετὰ απὀ αυτὰ διυγραϊΐνεται µε νερὸ και
προστίθεται ποσότητα υδροφθορικούῦ οξέος και σταγόνες
θειικού οξέος, «πηραίνεται και πυρώνεται μέχρι σταθε
βάρους, Ἡ ευρεθεἰσα απὠλεια βάρους αντιστοιχεἰ προς το οἱ
ΥΔΡΟΞΕΙΔΙΟ ΜΑΙ ΝΗΣΙΟΥ
ο ΜΑ(ΙΝΕΡΙΟΜ ΗΥΡΠΟΧΥΡΑΤΙΜ. ΜΑ(ΙΝΗΡΙΙΜ
ΗΥΡΠΟΧΙΤΕ,
ο Μσ(ΟΗΒΗ). Μ.Β. 658.54
1) Το υδροξείδιο του μαγνησίου παρασκευάζεται µε ανάμιξη
οξειδίου του μαγνησίου µε 20Οπλάσια ἑως ὀθπλάσια ποσότητα
νερού, θερµάνσεως, διηθήσεως και ξηράνσεως του προϊόντος
στους 505:
Μσο Η.Ο -»Μεσ(ΟΒΗ),
) Παρασκευάέεται επίσης µε μµἰίξη διαλύματος θειικού
μαγνησίου και υδροξειδίου του νατρίου;
ΜαβδοΟ, Ε 2ΝαΟΗ -» ΜΡ(ΟΗ)ων {Να5Ο,
Ἡ μέθοδος ὁμως αυτή παρουσιάζει το μειονέκτημα της μακράς
και επἰίπονης εκπλύσεως, προς απομάκρυνση του
σχηματιζόµενου θειικού νατρίου.
ο Περιγραφή: Το υδροξείδιο του μαγνησίου εἶναι σκόνη λουζή)
αδιάλυτη στο νερὀ, το δε κατέργασµα µε νερὀ παρουσιάζει
ελαφρά αλκαλικότητα
ΥΔΡΟΞΕΙΔΙΟ ΜΑΙ ΝΗΣΙΟΥ
ο Χρήσεις: Χρηοιμοπονείται ὀπως και το οξείδιο του
μαγνησίου. Ὑπάρχουν: 1) Διοκία του υδροξειδίου του
μαγνησίου, 2) Εναιώρηµα υδροξειδίου του μαγνησίου και
οξειδίου του αργιλίου, ὁὃ) Διοκία υδροξειδίου του
μαγνησίου και υδροξειδίου του αργιλίου και 4) Τἁάλα
µαγνησίας
ο Ελεγχος περιεκτικότητας: Ποσότητα της ουσίας,
ακριβως όυγισθείσα, διαλύεται σε αραιὸ υδροχλωρικό οξύ.
ἹΤροστίθεται διάλυμα χλωριούχου αμμωνίου και εν
συνεχεία, στάγδην, διάλυµα 8-υδροξυκινολίνης,. Μετά απὀ
άφεση γνα λίγο χρὀνο, διηθείταν, εκπλύνεται µε νερὀὸ και
αλκοόλη και ξηραϊΐνεται στους 10569 επἰ τρεις ὧρες και
μετά την ψύξη ζυγίζεται
ΓΑΛΑ ΜΑΙ ΝΗΣΙΑΣ
ο ΥΔΡΟΞΕΙΔΙΟ ΜΑΓΜΑ ΜΑΙΓΝΗΣΜΟΥ Ἡ ΤΑΛΑ
ΜΑΙΝΗΣΙΑΣ, ΜΑΜΑ ΜΑ(ΝΕΙΖΙΑΕ,
ο Ἠιϊναι υδατικό αιώρηµα υδροξειδίου του μαγνησίου, που περιέχει
τουλάχιστον ποσὀ Τός και ὀχι περισσότερο απὀ 8.500 ΜΕ(ΟΙ.
ο Παρασκευή: Αναμιγνύεται ελαφρὀ οξείδιο του μαγνησίου με
διάλυμα υδροξειδίου του νατρἰου και το αιώρηµα, μετά την
αραἰώση με νερό, φέρεται σε διάλυμα θειικού μαγνησίου, υπό
συνεχἠ ανακίνηση. Το ἱζημα αφήνεται προς καθιζέηση και
αποχύνεταν το υπερκείμενο διαύγες υγρό, Το υπόλειμμα
συλλέγεται επ ηθμοῦ, εκπλύνεται με νερὀ μέχρι να απαλλαγή
απὀ των Οειϊκὼν και αναμιγνύεται µε την αναγκαία ποσότητα
κεκαθαρµένου νερού.
Κατά την παραπάνω μέθοδο, το υδροξεἰδιο του νατρίου και το
θειικὀ μαγνήσιο αντιδρούν µε σχηματισμὀ υδροξειδίου του
μαγνησίου:
ΘΝΑΟΗ ΜαδΟ, -» Να.5Ο, - Με(ΟΒΗ).
ο Απουσία του προστεθέντος οξειδίου του μαγνησίου, το υδροξείδιο
του μαγνησίου θα οκημαπώς ζελατινώδες διαφανές υδα
εναιώρηµα. Με προσθήκη του Μο, το αιώρηµα εἶναι λευκό
συστάσεως γαλακτώμµατος,
ΓΑΛΑ ΜΑΙ ΝΗΣΙΑΣ
ο Περιγραφή: Είναι λευκό, αδιαφανές, μᾶλλον πηκτὸ αιώρηµα.
Μετὰ την ἄφεση αποχωρίζεται ἑνα ποσὀ νερού. Προσροφά
διοξεἰδιο του ἀνθρακα απὀ την ατμόσφαιρα. Είναι αλκαλικὁὸ
έναντι δεἰκτη ηλιοτροπίου και φαινολοφθαλεῖνης
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Διάλυμα αυτού σε αραιὸ οξύ δίνει τις
αντιδράσεις του ιόντος μαγνησίου
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Επακριθὼς ζυγισθείσα ποσότητα
του δεἰγµατος, κατόπιν αναδεύσεως κατεργάζεται µε γνωστή
περἰσσεια διαλύματος Ν/1 θειικού οξέος, Ἡ περίσσεια αυτού
ογκομετρεἰται µε Ν/1 υδροξειδίου του νατρίου (δεἰκτη ερυθρὀὸ
του μεθυλίου):
Πιο, Ε ΜΡ(ΟΕΡΟΟ -» Μαροι 2Η.0
ο Χρήσεις Ἀρησιμοποιείαι στην εξουδετέρωση του
υδροχλωρικού οξέος του στομάχου επἰὶ υπερχλωρυδρίας,
Χρησιμοποιείται, επίσης, ὡς ἠπιο καθαρτικὀ και για πλύσεις
του στομάχου,
ο Δόσεις; ος αντιὸξινο ὅπι] 1 φορά την ηµέρα. ως καθαρτικὀὸ δ
έως Όθπι
ΧΛΩΡΙΟΥΧΟ ΜΑΙΝΗΣΙΟ
ΟΜΑ(αΝΕΗΡΙΟΟΝΜ ΟΠΙΟΠΑΤΙΟΜ,. ΜΑ(ΝΗΡΙΗ)Μ
ΟΠ ΟΠΙΡΕ.
οΜοσ(Ι.Θ6ΘΗ.Ο0Ο Μ.Β. 205.50
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Το χλωριούχο μαγνήσιο
παρασκευάζέεταν;
1) Από τον ορυκτό καρναλλἰτη (4Ο ΜΡΕ(96Η.Ο) µέσω
Κλασματικήὴς κρυσταλλώσεως
2) Ἐιναι δυνατὀὸ επίοης να παραοκευαστεὶ µε τήξη του ως
άἀνω ορυκτού, οπότε ρευοστοποιείται το κρυσταλλικὀ
χλωριούχο μαγνήσιο και αποχωριζεται το στερεὀ
χλωριούχο κάλιο
ὃ) Παραοκευάζόεται οτο εργαοιτἠριο µε την επἱδραση
υδροχλωρικού οξέος επ ανθρακικού µαγνησϊῖου:
Μεοο, «2ΗΟΙ -» ΜΕΟΙ, - 6Ο.Ί -- Η.Ο
ΧΛΩΡΙΟΥΧΟ ΜΑΙΝΗΣΙΟ
ο Ἐιναι πολύ διαλυτό οτο νερό και διαλυτό οτην αιθανόλη
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Λιάλυμα της ουσίας ὅσᾳ δίνει τις
χαρακτηριοτικὲς αντιδράσεις των ιόντων του μαγνησίου
και του χλωρίου
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας Ἡ Ζόυγισθείσα ποσότητα
διαλύεται στο νερὀ και προστίθεται ρυθμιστικὀ διάλυμα
αμμωνίας-χλωριούχου αμμωνίου, δείκτης μέλαν του
εριοχρωµίου και ογκομετρεἰται µε πρὀτυπο διάλυμα
δινατρἰου ἁλατος της τετραοξικἠς αιθυλενοδιαµίνης
ο Χρήσεις: Χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα
ηλεκτρολυτών. Το διάλυμα εἶναι αντιπηκτικὸ του
αἱματος. Χρησιμοποιείται στα υγρά τα χρησιμοποιούμενα
στην αιμοκάθαρση ενδοπεριτοναϊκά.
ΤΑΛΚΗΣ ΚΗΕΚΑΘΑΡΜΕΙΝΟΣ
οΊΔΑΙΟΟΜ ΡΟΠΙΕΙΟΑΤΟΜ. ΡΟΠΙΕΊΕὉ ΤΑΙ ΙΟ
ο Ο τἆλκης εἶναι φυσικό ἐνυδρο πυριτικὀ μαγνήσιο, κατά
προσέγγιση του τύπου 9Μςσο4 91Ο. Π.Ο, µε μικρές ενἰοτε
προσμίἰξεις πυριτικού αργιλίου και τχνων σιδήρου
ο Παρασκευή: Για φαρμακευτικοὺς σκοπούς ο ορυκτός
τάλκης καθαρϊἰόετανι µε θρασμὀ µε υδροχλωρικό οξύ, προς
απομάκρυνση των διαλυτών συστατικών και το υπόλειμμα
εκπλύνεται μέχρι να αποµακρυνθεἰὶ το οξύ καν ξηραΐνεταιν
στους 110005
ο Περιγραφή
» οκόνη λευκωπὴ
» εἶναν αδιάλυτος σε νερὀ, αιθυλική αλκοόλη, αραιά οξέα
καν υδροξείδια αλκαλίων ῶ
» Ανπώδους αφἠς, προοφυόµενη οτο δέρµα
Ο τάὰλκης δίνει τις αντιδράσεις των πυριτικὠν και των
ιόντων μαγνησίου.
ο Ποσότητα του τάλκη συντήκεταν µἐσα σε χωνευτήριο
απὀ λευκόχρυσο µε ἀνυδρο ανθρακικό νάτριο και
ἀνυδρο ανθρακικό κάλιο:
ΟΝΜΡ6Ο:4 210 Π.ΟΓΝανΟΟΕΖΒ.ΟΟ-λδΜΚ6ΟΟΕΝαΥ2ΙΟ.
Γρδυσ1ΟΕΠωΡΙΟ.
Το τήγμα παραλαμθάνεται µε θερμὀ νερὀ, προστίθεται
υδροχλωρικό οξύ καν εξατµἰζέεται μέχρν ξηρού. Μετά την
ψύξη αραιώνεται µε νερὀ, θράζεται καν διηθείται, ἐτσοι,
παραμένει αδιἀλύτο πυριτικὀὸ οξή.
Μροο, ΕΖΗΠΟΙ -»ΜΡΟ - Π.Ο - 0Ο)
Ναοδιο. Γ 2Η0ΟΙ] -» 2ΝαΟΙ - Θ1Ου Ἔ ΠΟΟ (
Ἀ.ο1Οο, Γ2ΗΟΙ -»2ΚΟΙ τε διΟν Έτ Π.Ο
Ἀτο διἠήθηµα του πυριτικού οξέος προστίθεται χλωριούχο
αμμώνιο και αμμωνία και διηθείται. το διἠήθηµα αυτό
προστίθεται φωσφορικὀό νάτριο, οπότε παρουσία του μαγνησίου
σχηματίζεται εναμμώνιο φωσφορικό μαγνήσιο.
ο Χρήσεις: Ἀρησιμοποιείται ὡς σκόνη επιπάσεως του δέρµατος
σε ποικίλα φαρμακοτεχνικά σκευάσματα
9 Ανθρακικά
9 Απώλεια κατά την πύρωση: Να µην υπερβαίνει το ὅο του
βάρους
9 ()υσίες διαλυτές στα οξέα: 16 κατεργἀάέεται µε 20πι] αραιού
υδροχλωρικού οξέος σε 50ο επἰ 15. Ο ὀγκος συμπληρώνεται µε
γερό μέχρι του αρχικού και διηθείται. Σε 10πΙ του διηθήµατος
προστίθεται λίγο αραιό θειικὀ οξύ (1π1ῇ και εξατµἰζονται μέχρι
ξηρού. Το υπόλειμμα, πυρούμµενο, πρέπει να µην υπερθαίἰνε
10πισ (296 σε θειικἆἀ)
9 Αντίοραση και ουσίες διαλυτές στο νερὀ
ΑΣΒΕΣΤΙΟ
ο ΑΤΟΙΟΝ. α. Α.Β. 40.1
ο Το ασθέστιο εἶναι ευρέως διαδεδομένο στη φύση, ὡς
ανθρακικά, φωσφορικά, θενικἀ, πυριτικἀ ἡ φθοριούὐχα
ορυκτά. Υπάρχει ο’ ὀλους τους οργανισμούς, φυτικούὺς και
ζωικούς. Είναι συστατικὀ οστών, δοντιων καν οστράκων.Ο
ρόλος των Οα2- στα κύτταρα εἶναι πολύ ουσιώδης.
Πάντως, εἶναι λιγότερο διαδεδομένο απὀ τον σίδηρο, το
αργίλιο και το πυρίτιο.
ο Λαμθάνεται µε ηλεκτρόλυση τήγµατος Οα(..
ο Λιασπά το νερὀ.
ο Δίνει νιιρἰδια, οξείδια και υδρίδια, µε Οέρμανοη τῶν
αντιοτοϊχων αερἰων
Με αμμωνία αντιδρἀ και δίνει Οα(ΝΗωΩς, οΟα
(α(ΝΗ;,)», εἶναι ισχυρό αναγωγικὀὸ μέταλλο.
ο Γπιρακτούµενο. οι αυμοὶ δἱνουν κεραμερυθρο φως
ΑΣΒΕΣΤΙΟ
1. Οι θασικὲς αντιδράσεις ταυτοποίησης των ιόντων 0α2Γ
εἶναν οι αντιδράσεις καθιόέησης. Τα ιὀντα ασθεστἰου
δίνουν αδιάλυτες ενώσεις µε ανθρακικά, θειικἀ, οξαλικά
καν Φφωσφορικὰἀ ἁλατα και υδροξείδια. Το τυπικὀ
παράδειγµα εἶναι η επἰδραση χλωριούχου αμμωνίου και
ανθρακικού αμμωνίου, παρουσία αμμωνίας στο διάλυμα
ἁλατος ασθεστίου, οπὀτε λαμθάνεται ογκώδες ἵζημα
ανθρακικού ασθεστίου
033" -- (002) ---ο»6εοον
2. Με προσθήκη οξαλικού αμμωνίου σε οὐδέτερο ἡ
αλκαλικό διάλυμα ἆλατος ασθεστἰουι εμφανίζεται λευκό
ἵζημα οξαλικού ασθεστἰοι, αδιάλυτο στο οξικό οξώ, αλλά
διαλυτό στο υδροχλωρικό οξύ (
Ο,0ἱ 0.2 --Ὁ0α0οΝ

ΑΣΒΕΣΤΙΟ
ὃ. Αραιό θενικὸ οξύ, επίσης δίνει ἱζημα θειικού αοθεοτίου.
Το ιέηµα αυτό δεν οχηµατίἰέεται οε αραιά διαλύματα
(διάκριση απὀ τα Βαζ: καν 2τ21)
0αὖ -- (507)---ο»σαδον
4. Όταν σε ουδέτερο διάλυµα ἆλατος ασθεστίἰου προστεθεὶ
διαλυτὀ φωσφορικό ἆλας ὀπως εἶναι το μονόξινο
φΦφώὠσφορικό νάτριο, σχηματίζεται κοκκώδες ἱζέημα
μονόξινου φωσφορικού ασθεστιου
033" -- ΝαΗΡΟ, --Ὁ 69ΗΡΟΙΑ 4-2Να"
δ. Οι πτητικὲς ενώσεις του αοθεστἰου δίνουν οτην φλόγα
του λύχνου Βιαηδοη κεραµέρυθρη χροιά
ΑΝΘΡΑΚΙΚΟ ΑΣΒΕΣΤΙΟ
ο ΟΑΙΙΟΙΙΜ ΟΑΕΒΟΝΙΟύυΜ ΡΕΑΕΟΙΡΙΤΑΤΟΜ,
ΟΑΙ,ΟΙΟΜ ΟΑΒΒΟΝΑΤΕ, 6400, Μ.Β. 100.09
οΣύνθεση - Παρασκευήἠ: Με ανάμιξη «ζεόντων
διαλυμάτων χλωριούχου ασθεστίου και ανθρακικού
νατρίου καθιζάνει ανθρακικὀ ασθέστιο:
0αΟ1. - ΝαυΟΟ. -» 0400.ν -- 2ΝαΟΙ
Π[λένεται µε ἔέον νερὀὸ προς απομάκρυνση των
χλωριούχων και ξηραΐνεται.
Έιναι οχεδὀν αδιάλυτο οτο νερὀ: θὔιηρ/ Πέ στους 2050
διαλυτὸ οε νερὀ που Περιέχει διοξείδιο του ἁνθρακα και
διαλυτὀ οε αραιά οξέα µε αναθραομὀ.
σα0ο, ΓΗ.0Ο, -» Οα(ΗΠΟΟΦο: διαλυτό σε νερό (
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Δίνει τις χαρακτηριοτικὲς
αντιδράσεις των νόντων αοθεοτίἰου και του ανθρακικού
τόντος,
ο Ἠλεγχος καθαρότητας:
9 Βάριο: Διαλύεται σε αραιό νιτρικὀ οξύ καν, µε τη
προσθήκη διαλύματος θειικού καλίου, πρέπει να µη
σχηµατίἰζέεται θόλωμα
9 Οειικά: Ποσότητα της ουσίας διαλύεται σε νερὀ, µετην
προσθήκη αραιού υδροχλωρικού οξέος καν στη συνέχεια
γίνεται ο έλεγχος, µε τη προσθήκη χλωριούχου θαρίου
9 Χλωριούχα: Οµοίως διαλύεται ος νερό, µε προοθἠκη
πυκνού νιτρικού οξὲος και ακολούθως έλεγχος µε
διάλυμα νιτρικού αργύρου
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Ζυγισθείσα ποσότητα της ουσίας
διαλύεται σε µετρηθέντα ὀγκο Ν/10 υδροχλωρικού οξέος και,
μετά την απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα µε Βρασμὀ,
το διάλυμα εύχεται και η περίσσεια του οξέος ογκομετρείται
με Ν/1 υδροξείδιο του νατρίου, παρουσία πορτοκαλοχρόου του
μεθυλίου ως δείκτη:
2ΗΟΙ ε- 0400. --» 08015 Γ ΟΟ.Τ - Η.Ο
ο Χρήσεις:
Χρησιμοποιείται επι υπερχλωρυδρίας και παρουσιάόει το
πλεονέκτημα ὁτι δεν προκαλεί αλκάλωση:
(ας ο. Ἔ 2Η] - --- σας]; ἡ Η26ςΟ. (60) Ἔ Η2Ο)
ο Το ανθρακικὸ ασθέστιο χρησιμοποιείται σε οστεοπόρωση «ως

πηγη οα”ἲ, Ἡ απορρὀφηση των Οαἳτ αυξάνεται µε παρουσία
θιταµίνης Ὦ. Επίσης για την παρασκευἠ οδοντοσκευασµάτων
ο Όμως τα ἅλατα του ασθεστίου, χορηγούµενα απὀ το στόμα)
προκαλούν δυσκοιλιότητα.
ο Το ἆλας αντιδρά µε το ΠΟ του οτοµάχου και οχηματίέει
χλωριούχο ασθέστιο, το οποίο, με το ΝαΠΟΟ. του
γαστρεντερικού σωλήνα σχηματίζει σα00::
(σ8(1ρ Ἔ ΝαΠ( Οι ---- (ας Οι ΓΝαοΙ ΓΠΟΙ

ΔΙΕΑΣΙΚΟ ΦΟωΣδΦφΟΡΙΚΟ ΑΣΒΕΣΤΙΟ
οὐοβΕΟΟΝΜ ΡΗΟΣΡΡΗΟΠΙΟΟΜ ΕΒΙΒΑΟΙΟ Μ. ΟΑΙΤΟΓΜ
ΗΥΡΠπΟαΕΝ ΡΗΟΡΡΗΑΤΕ, οΟαΗΠΡΟ2Η.0Ο Μ.Β. 172.10
1) Παρασκευάζεται µε επἰδραση θειικού οξέος επἰ φωσφορικού
ορυκτού ἡ επἰ πυρωθέντων οστών ζώων;
0α.(ΡΟῥε Ε ΔΗ.5Ο, -»2Η.ΡΟ,Ε 98085οΟΝ
Το Οἱ», αποχωρίζεται µε διήθηση και οτο διἠήθηµα
προστίθεται γάλα ασθέστου:
Πιο Ο8(ΟΓ)ν -» ΟΒΗΡΟΓ 2Η9Ο
2) Με ειπδραση ουδέτερου ἡ ασθενούς ὀξινου διαλύματος ΟσαΟ1.
επἰ ΝανΗΡΟ. Το λαμθανόμενο ἱζημα απὀ διθασικὀ φωσφορικὸ
ασθέστιο αποχωρἰόεται µε διἠθηση, εκπλύνεταν και ξηραΐνεταν;
0801. - Να,ΗΠΡΟ, -»0Ο4ΗΡΟΝ «2ΝαΟΙ
ο Το χλωριούχο ασθέοτιο λαμθάνεται απὀ λευκὸ μάρμαρο
επίδραση υδροχλωρικού οξέος, Ο τυχὼν υπάρχων σιὸ
οξειδώνεται µε θρωμιούχο νερὀ,
ΠἩεριγραφὴ
ο Τα υδατικὰ αιωρήµατα αυτού εἶναι ουδέτερα έναντι χάρτου
ηλιοτροπίου.
ο Σ6 θερµοκρασία 100-1500 χάνει Εραδέως το κρυσταλλικὀ νερὀ και
μετατρέπεται σε ἀνυδρο ἆλας, το οποίο, θερμαινόμενο οτους 86500
περίπου θαθμούς, μετασχηματίζεται σε πυροφωσφορικὸ ασθέστιο
ο Το διθασικὀ φὠώσφορικὸ ασθέστιο εἶναι σχεδὀν αδιάλυτο σε νερὀ

και αιθανόλη, διαλύεται ὅμως εὐκολα σε υδροχλωρικὸ και νιτρικὀ
οξύ
ο Έλεγχος ταυτότητας: Λίνει τις αντιδράσεις του ιόντος
ασθεστιου και των φὠσφορικών
ο Νε διάλυση της ουσίας σε αραιό υδροχλωρικό οξύ και προσθήκη
διαλύματος οξαλικού αμμωνίου, δίνει λευκό ιζέηµμα απὀ οξαλικὀ
ασθεέστιο.
9 Το ἆλας διαλύεται σε ελαφρά περίσσεια νιτρικού οξέος και µε
περίσσεια αντιδραστἠριου μολυβδαινικού αμμωνίου
χαρακτηριστικἡ αντίδραση των φωσφορικών.
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Δείγμα, το οποίο ἐχει ξηρανθεἰ
προηγουμένως μέχρι σταθερού βάρους και επακριθὠώς Ζύυγιστεί,
διαλύεται σε αραιὸ υδροχλωρικό οξύ. Το διάλυμα αραιώνεται και
(έεται. Προστίθεται περίσσεια θερμού διαλύματος οξαλικού αμμωνἰὶου
και ακολούθως ελαφρά περίσσεια αμμωνίας, Το μίγμα θερµαϊνεται σε
ατμόλουτρο προς λήψη κρυσταλλικού ιζήµατος κατάλληλου για
διήθηση. Το ἱόέημα του οξαλικού ασθεστἰου συλλέγεται, εκπλύνεται,
κατεργάζεται µε αραιό θειικὀ οξὑ και το ελευθερωθέν οξαλικὸ οξύ
ογκομετρείται µε Ν/10 υπερμαγγανικό κάλιο:
(αΠΡΟ,Ι ΓΗ ----- σα» τη ΠΡΟ
0801; Ἔ ΝΗΟΗ ..
ΟΟΟΝΗ, ----ν-
οοος (ία Έ ΝΗµ1Ι
ΟΟΟΝΗ, σοο”
οοος σΟΟΗ
[ος απ «Η,δοι --- ] κ ζα5ο ι
σοο” σοΟΗ (
ΟΟΟΗ
5] κ2ΚΜΠΟΙΓ4Η)5οι -- 2ΚΗ5Οι192Μα5Οµ 1000, 1-8 ΗΟ
ΟΟΟΗΠ
ο Χρήσεις: Το ἆλας αὐτὸ αποτελεἰ καλἠ πηγή ασθεστὶου
καν φωοφορικῶν για την ουμπλήρωση του οργανιομού σε
αυτά. Χορηγείται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης,
οπότε οἱ ανάγκες της μητέρας και του εμθρύου οε
αοθέοτιο εἶναι αυξημένες Επίοης χορηγείται
ενδοφλεβίως επἰ οοθαρῶν περιπτώσεων τετανίας
ΤΡΙΡΕΑΣΙΚΟ ΦωΩΣΦΟΡΙΚΟ ΑΣΒΕΣΤΙΟ
ο ΑΙΕΟΙΟΝ ΡΗΟΞΖΡΗΟΒΙΟΜ. ΑΙΤΙΟ
ΟΝ
ΡΗΟΣΡΡΗΑΤΕ,
ο ζαµ.(ΡΟΡο Μ.Β. 910.20
ο Το τριθασικὸ φωσφορικό ασβέστιο συνίσταται απὀ μίγμα
φωσφορικών αλάτων του ασθεστἰιου καν εἶναι κατά
προσέγγιση:
100α40:9Ρ.Ο-ἩΠΟ ἡ [08Ο] ἡ σαι(ΟΡ)(ΡΟΡς,
μοριακού θάρους 1004,653.
Παρασκευάζεται απὀ χλωριούχο ασβέστιο και ὀξινο
φΦφώὠώοφορικό νάτριο, παρουσία αµµωνιας και θέρµανοης
μέχρι βραομού, κατά την αντἰδραση:
40801. ΕΡΝΕΟΗΡΟ/ΞΖΝΗΟΗ -» Οι (ΡΟῤον πα
ΕΣΝΗ ΟΙ η 2Η.0
ο Διαλυτότητα: Είναι διαλυτό σε αραιό υδροχλωρικό και
ννιρικὀ οξύ, αδιάλυτο στην αλκοόλη και οχεδόν αδιάλυτο
στο νερὀ.
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Δίνει τις χαρακτηριστικὲς
αντιδράσεις των νόντων ασθεστἰου καν των φωσφορικών.
9 Φωσφορικά ιόντα
9 [όντα Ὅα: Τοσότητα διαλύεται σε αραιὸ υδροχλωρικό οξύ
και καθἰσταται ελαφρά αλκαλικό µε διάλυμα αμμωνίας,
υπό ανάδευση προστίθεται διάλυμα οξαλικού αμμωνίου
οπότε λαμθάνεται λευκὀ ἱζημα απὀ οξαλικό ασθέστιο:
Ὅοους-σοοΟ σα” --(σοολοσα
ο Ἑλεγχος περιεκτικότητας:
Ἠπακριθως ζυγισθεῖσα ποσότητα διαλύεται σε νερὀ και
υδροχλωρικό οξύ, προστίθεται αραιό διάλυµµα οξικού
αμμωνίου και ελαφρά περίσσεια οξαλικού αμμωνίου, ὀπου
καθιζάνει το ασθέστιο ὡς οξαλικὀ ασθέστιο. Δκολούθως το
μίγμα θερµαΐνεται σε υδατόλουτρο επἰ µια ώρα, διηθεἰται
καν πλένεται το ἱζημα µε θερμὀ νερὀ. Το ἱζημα αιωρείται
σε ὅθπι] νερού και οξινίζεται µε αραιό θειικὀ οξύ. Το
ελευθερούμενο οξαλικὀ οξύ ογκομετρεΐται µε διάλυμα
Ν/10 υπερμαγγανικού καλίου.
(σοο),Ος Γ Π.Ο -»(6ΟΟΕΡΡΟ., Ε 06890
6(0Ο0ΟΟΕΡ)., ε 2ΚΜΠΟ, Ε 9ΗΠ.9Οἱ -» οι, Μπο,
5Η.Ο 1000. Φ
Το φωσφορικό ασβέστιο μπορεί να προοσδιοριοτεὶ επἰσης µε
διάλυση της ουσίας εν θερμὼω σε υδροχλωρικό οξύ,
προσθήκη διαλύματος αμμωνίας-χλωριούχου αμμωνίου
μέχρι ΡΗ 10 και ογκοµέτρηση µε διάλυµα Μ/20 δινατρἰου
ἁλατος του αιθυλενο-διαμινο-τετραοξικού οξέος παρουσία
καταλλήλου δεἰκτη.
ΧΛΩΡΙΟΥΧΟ ΑΣΒΕΣΤΙΟ
ο ΟΑΙ/ΟΙΙΜ ΟΗΙΙΟΒΑΤΟΜ, ΟΑΙ/ΟῦΜ ΟΗΙ/ΟΒΙΡΕ,
0α401,6Η.0Ο Μ.Β. 219.1
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Παρασκευάζεται µε την προσθήκη
καθαρού ανθρακικούὺ ασθεστἰιου σε ελαφρά περίσσεια θερμού,
αραιού υδροχλωρικού οξέος:
0400. 2ΗΟΙ -» 6αΟ1. - Ο6Ο»Ί - Π.Ο
Ακολουθεί διἠθηση και το διάλυμα εξατµὶέεται μέχρι
οιροπιώδους ουστάσοεως και κρυσταλλώνεται μετὰ την ψύξη
στους 100. Ον κρύσταλλοι αµέσως κλεἰνονταν καλώς εντὸς
δοχεἰων.
ο Ὥνα 5 χλωριούχου αοθεοτἰου διαλύεται σε 1,2Π1] νερού
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Δίνει τις αντιδράσεις των ιόντων
αοθεοτίου και χλωρίου. Με τη θέρμανοη εντὸς ξηρού σωλήνα,
τήκεται καν εκδιώκεταν το νερὀὸ
Έλεγχος καθαρότητας:
9 Σἱοηρος, αργἰλιο, φωσφορικά: Σε διάλυμα της ουσίας 1:20
προστίθενται 2 σταγόνες αραιοὺὑ υδροχλωρικού οξέος και
σταγόνες φαινολοφθαλεῖΐνης. Στη συνέχεια προστίθεται στάγδην
διάλυμα μίγματος χλωριούχου αμμωνίου-αμμωνίας, μἑχρις
ελαφρώς ρόδινης χροιάς, και 2 σταγόνες σε περίσσεια και το υγρὀ
θερµαϊνεται μέχρι θρασμού. Πρέπει να µην εμφανίζεται θόλωμα
ἡ ἱζημα
9 Μαγνήσιο και ἁἅλατα αλκαλίων: δε διάλυμα της ουσίας
προστίθεται χλωριούχο αμμώνιο, το υγρό θερμαίνεται μέχρι
βρασμού και προστίθεται διάλυμα οξαλικού οξῥος προς καθἰζηση
του ασθεστἰου.
Ὑπὸ αυτές τις συνθήκες δεν συγκαθιζάνουν μικρὰ ποσά
μαγνησίου. Το διάλυμα καθἰσταται ελαφρώς αλκαλικὸ µε
αμμωνία, αφήνεται σε ηρεμία και ακολούθως διηθειται. Στο
διἠθηµµα προστίθεται θειικὀ οξύ, εξατµίζεται σε ς Ἴο θά(βε
μέχρι ξηρού και πυρώνεται μέχρι σταθερού βάρους, Το βέ
του στερεού υπολείμματος πρέπει να µην υπερβαίνει το 106,
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Επακριθώς ζυγισθεἰσα ουσία διαλύεται
στο νερὀ, προστίθεται υδροχλωρικὀ οξύ και το υγρό αραιώνεταν μέχρι
ορισμένου ὀγκου. Δια σιφωνίου λαμθάνεταιν ορισμένη ποσότητα του
διαλύματος καν, μετά την προσθήκη διαλύματος υδροξειδίου του
νατρίου, ογκομετρεἰται µε Ν/20 δινατρἰου ἁλατος της τετραοξικἠς
αιθυλενοδιαµίνης μέχρι θαθέως κυανἠς χροιάς, παρουσία δεἰκτης
κυανού της υδροξυναφθόλης,
Χρήσεις:
ο Μπορεὶ να χρησιµοποιηθεἰ, χορηγούµενο ενδοφλεθίως σε διάλυμα
σος στη θεραπεἱἰα της τετανίας, η οποία οφείλεται σε χαμηλή
συγκέἑντρωση ιόντων ασβεστίου του αἰματος
ο Ἠπίσης, σε δηλητηρίαση πε μαγνήσιο. Βοηθά στην προστασία του
μυοκαρδίου απὀ επικινδύνως υψηλά επἰπεδα καλίου στο αἷμα σε
υπερκαλιαιμία
ο Μπορεὶ να χρησιμοποιηθεὶ για επείγουσα αντιμετώπιση της τοξικἠς
δράσης αναστολέων των διαύλων ασθεστἰου, λόγω παρενεργειὼν
φαρμάκων ὅπως η διλτιαζέµη (αντιυπερτασικὀ φάρμακο), βοηθώντας
στην αποφυγἠ πιθανών καρδιακών επεισοδἰων.
ο Το ἀνυδρο χλωριούχο ασθέστιο χρησιμοποιείται ὡς ξηραντικἡ ουότα,
λόγω της ιδιότητάς του να απορροφά νερὀ
ΓΣ ΛΥΚΟΝΙΚΟ ΑΣΒΗΣ ΤΙΟ
ο ΟΑΙ/ΟΤΟΜ αΙΏΟΟΝΑΤΕ, Ο,,Η.,0αΟι, Μ.Β. 490.97
ΠΟ ΗΟ ΟΗ
ο]
0/2
ΠΟ ΟΗ ο
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Παρασκευάζεται απὀὸ την

οξείδωση της ἙὮ-γλυκόζης, παρουσία ανθρακικού
ασθεστἰου. Η οξείδωση µπορεὶ να Υἰνει µε θρώμιο (Βτ9) ἠ
με το μύκητα αβροτρ]]]15 πρθογ. Είναι οκόνη λευκή,
κρυσταλλική, ἀγευοτη, ἀοομη, διαλυτή οε θερμό νερὀ.
ο Χρήσεις: Χορηγείται µε τη µορφή διοκίων
ο Ἐπιναι καλά ανεκτὸ απὀ τη γαστρεντερικἠ οδὀ. Είναι πολὺ
καλὸ φάρμακο για αναπλήρωση ασθεστἰου στον οργανι()
ΡΑΡΙΟ
ΟΒΑΜΙΠΙΜ. Ρα. ΑΔ.Β. 197.55
ο ευρίσκεται στο κάτω µέρος της στήλης των αλκαλικών
γαιών, εἶναι πολύ βαρύ (απ’᾿ ὀπου και το ὀνομά του) και
εἶναν το ισχυρότερα αλκαλικό στην ομάδα Τα. Το
υδροξείδιο του βθαρίου εἶναι ισχυρή θάση. τη φύση
απαντά κυρίως ὡς Βα00., θιθερίἰτης, και Βα20Ο,, θαρίἰτης.
Τα διαλυτὰ αλατά του, που δἰνουν Βα2:, εἶναι πολύ
(καρδιο)τοξικἀ. Παλαιότερα, εχρησιμοποιεῖτο το θειούχο
θἀάριο, ως αποτριχωτικὀ, αλλά καταργήθηκε, και λόγω της
μεγάλης τοξικὀτητάς του. Σήµερα χρησιµοποιείται μόνο
το θειικὀ θάριο, ως σκαιγραφικὸ του γαστρεντερικού
σωλήνα. Ιόντα θαρἱου, πυρακτούµενα δίνουν ἐντονο
πράσινο χρώμα στη φλόγα του λύχνου.
ΡΑΡΙΟ
1. Με προσθήκη χλωριούχου αμμωνίου και αμμωνίας όπως και
διαλύματος ανθρακικούὐ αμμωνίου στο διάλυμα ἁἅλατος του
βαρίου, λαμβάνεται λευκό ἱέημα ανθρακικού θαρίου:
ΒαΙ, -(ΝΗ.ΟΟ., --ὉὂΒεαοοιν -2ΝΗ,/ΟΙ

2, Αραιὸ θειικό οξύ δίνει µε τα ἆλατα του θαρίου λευκό ἱέημα
θειικού βαρίἰου ακόµα και σε αραιόὀ διάλυμα, 5ε πολύ αραιά
διαλύματα το ἱζημα εµφανίζεται κατά την παραμονή:
Βα""- 5Οὐ ---οΒαδον

3, Κρωμικὸ κἀάλιο, προστιθέµενο σε διάλυμα αλάτων του θαρίου
σε αραιὸ οξικό οξύ, δινει κἰτρινο ἱζημα χρωμικού βαρίου:
ΒαΟΙ, -- Κ.ΟτΟι --Ὁ ΒαθτΟι «2ΚΟΙ

4. Τα ἁλατα του βαρἰου δίνουν μόνιμη πράσινη χροιά στην ολᾷὢ
του λύχνου ΒΙΠΘΘΗ,
ΦΜΕΙΠΙΚΟ ΡΑΡΙΟ
οΒΑΗΙΙΜ 501. ΕὉΒΙΟυΜ. ΒΑΕΙΟΜ ΦυΤΡΗΑΤΕ,
ΒαδΟ, Μ.Β. 988.49
1) Αν και το θειικὸ θάριο, υπό την µορφή του ορυκτού
θαρύτη, εἶναι µια απὀ τις κύριες πηγὲς λήϊιμης των
ενώσεων του θαρίου, επειδἠ η φυσική αυτή ουσία δεν
καθαρἰέετανι εὐκολα, το καθαρό θειικὀ θἀάριο
παρασκευάζέεται µε καθἰζηση απὀ διάλυμα χλωριούχου
θαρἰοι, µε προσθήκη διαλυτού θειικού ἆλατος, π.χ.
θειικού νατρἰου:
ΒαΟΙ. - Ναι5Ο, -» Βαδοιν Γ 2ΝαΟΙ
Το ιζέηµα συλλέγεται, εκπλύνεται προς απομάκρυνση των
τοξικὠν διαλυτὠν ενώσεων του βαρἰου καν ξηραίνεται ε
αιμόλουτρου
2) Θειικὀὸ θάριο µε θιομηχανικήὴ χρήση, Π.Χ. χρώματα,
σοτἰλβωση χάρτου κ.λ.Π., παραοκευάέεται µε κατεργασία
διαλυτών αλάτων του βαρίου µε θειικὀ οξύ:
Ρβα5-- Η.50,-» βαβοΟν Ηοδῃ
ο) Λαμθάνεται επίσης ως προϊὀν θιομηχανιών, ως π.χ. της
παρασκευἠς Πουνον απὀ ΒαΟουδΗ.,Ο και Πο. Το ἆλας
αυτό δεν χρησιμοποιείται στην φαρμακευτικἡ ὃτα την απὀ
του στόματος λήιμη.
ο Διαλυτότητα: Το θειικὸ θάριο εἶναι αδιάλυτο σε νερὀ,
οργανικούς διαλύτες και διαλύματα οξέων και αλκαλίων.
Μπορεὶ να διαλυτοποιηθεὶ µε οσὐντηξη µε σα µέρη
ανθρακικού καλίου και ανορακικού νατρἰου
μετατρεπόμµενο σε ανθρακικὸὀ θάριο το οποίο εὔκολα
διαλύεται σε οξέα:
9ΏαβΟι «- Να,ΟΟ. « Ἐ,οο. -»2ΝαΚΘΟ, «9400.
Ρα0Ο. «2ΟΗ.ΟΟΟΗ -»(ΟἩ.600), Βα 4 Η,Ο -- 0Ο.
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Λίνει κατόπιν κατεργασίας τις
αντιδράσεις των ιόντων θαρίου και θειικὠν. Γι αυτό
ουντήκεταν µε ἀνυδρο ανθρακικὀ νάτριο και κάλιο. Το
τήγμα κατεργάέεται µε θερμὀὸ νερὀ, διηθείται, οξινιζεται
µε υδροχλωρικό οξύ και εκτελούνται οι αντιδράσεις για
θειικἀ και ιόντα θαρίου
9 Φωσφορικά: Ποσότητα της ουσίας Βράζεται µε μίγμα
νντρικούῦ οξέος και νεροή και το υγρὸ διηθείται. Με
προσθήκη ἰσου ὀγκου διαλύματος μολυθδαινικού αμμωνίου
στο αραιόὸ διἠθηµα πρέπει να µη σχηµατίέεται κἱτρινο
ἱζημα
9 Λιαλυτά ἁλατα θαρίου: Λόγω του ότι εἶναι δηλητηριώδη,
ὃεν πρέπει να υπάρχουν. Ποσότητα της ουσίας θερμαίνεται
µε αραιὸ υδροχλωρικό οξύ και διηθείται. Το διἠθ
αραιώνεται µε απεσοταγµένο νερὀ και προστίθεται λ
αραιό θεινικὀ οξύ. Να µη λαμθάνεται ἱζημα θειικού θαρἰου
Χρήσεις:
» Ἀρησιμοποιείται για την οκίαση του Υαστρεντερικού σωλήνα. Επειδή
το απαιτούμενο προς αυτό ποσὀ εἶναι σχετικἀ µεγάλο, δηλαδή 60-
2506 πρέπει αυτὸς που το χειρἰέεται να εἶναι απὀλυτα βέβαιος ότι το
χορηγούὐμενο ἅλας εἶναι το θειικό θἀάριο. Δινόταν επἰσης κατά της
διάρροιας,
» Οι φαρμακευτικές εταιρἰες για να επιστήσουν την προσοχή του
νατρού και φαρμακοποιού περιλαμβάνουν την ακόλουθη παρατήρηση:
» «ΠΠροσοχή: Ο τίτλος «θειικόὀ βάριο» πρέπει να αναγράφεται πλήρως,
γνα να αποφεύγεται η σύγχυση µε τις δηλητηριώδεις θειούὐχες και
θειώδεις ενώσεις του βαρἰου». Ἠπανειλημμένως ἐχουν παρατηρηθεὶ
δηλητηριάσεις απὀ πρὀσμιξη με χνη ευδιάλυτων αλάτων αυτού,
(χλωριούχου θαρἰου ἡ θειούχου βαρἰου), τα οποία εἶναι πολύ τοξικἀ.
» Δηλητηριάσεις επίσης παρατηρήθηκαν εἶτε λόγω λανθασµένης
αναγραφἠς απὀ νατρὀ θειούχου βαρίου αντὶ θειικού θαρἰου, εἶτε λόγω
εσφαλµένης απὀ φαρμακοποιὸ ανάγνωση της συνταγἠς και χορήγηση,
κατά συνέπεια, του πρὠτου αντἰ του δεύτερου.
» να µην αναγράφεται στις συνταγές το θειικό θάριο συντετμημµένο (
Ο15ΗΠΛΑΤΙΝΗ
ο ΟΙςΡΙΑΤΙΝΌΟΜ ΠΗ. ΡΙΑΤΙΝΟΙ,
ο Οἶδ-Λιαμμινοδιχλωρολευκόχρυσος (ΤΡ, Οἵς-
ΏιαιιπιΙπθςΙοΏ]οτορ]απα
ο Σύνθεση:
Η2Ν-ΝΗ2 ΝΗ. ΝΗ/ΟΙ λν 8

οι“ οι
ο Διαλύεται στο νερὀ, σε υδατικὀὸ διάλυμα θαθμιαΐα
μετατρέπεται στο ΙΤαΠ6.
ο Η οἴδ-πλατίνη και οι συγγενείς ενώσεις ενσέρχονται στα
κύτταρα µε ενεργὀὸ µεταφορά απὀ το μεταφορέα των νόὀόντων
χαλκού.
ο Τα σύμπλοκα του λευκοχρύσου αντιδρούν µετο ΡΓΝΑ σχηματἰζοντας
ενῦο- και δια-κλωνικές γέφυρες μεταξύ πουρινικών θάσεων το
ΡΕΝΑ. Το ἀτομο ΝΤ της γουανίνης εἶναι µια περιοχἠ που αντιὸρ
εὐκολα και οδηγεί σε δεσμούς μεταξύ γειτονικὠν τμημάτ
γουανίνης στον ἰδιο Κλώνο ΡΕΝΑ. Δεσμοί μεταξύ γουανίνης κ
σ-ος«ο
αδενίνης επίσης σχημµατἰζονται εὖκολα και πιθανώς εἶναι κρἰσιµ
για την κυτταροτοξικὀότητα. Λιγότερο ευνοούνται οι διακλωνικ
δεσμοἰ. Ἡ σύνδεση ΡΕΝΑ µε τη οἵδ-πλατινη αναστέλλει τ
αντιγραφή και τη μεταγραφή του ΡΕΝΑ, οδηγει σε θραύσει
λανθασμένη κωδικοποἰηση και επαγωγἠ απὀπτωσης
ο Ν{έσα στο κύτταρο, τα άτομα χλωρίου μπορούν να εκτοπιστούν, και
η ένωση μπορεὶ να αδρανοποιηθεἰ, απὀ "δ-Ππ. Το ιὸν χλωρίο
αντικαθἰσταται απὀ νερὀ, δίνοντας ένα θετικἀ φορτισμένο µὀὸριο.
την αρχική κυτταροτοξικἠ αντἰοραση, το ενυδατωμένο μόριο το
φαρμάκου αντιδρά µε πυρηνόφιλες περιοχές ΓΝΑ και πρωτεϊνών.
υδάτωση ευνοείται σε περιοχές µε µικρές συγκεντρώσεις
χλωριούχων, ὀπως µέσα στο κύτταρο και στα οὖρα. Ὑτμιηλές
συγκεντρώσεις χλωριούὐχων σταθεροποιούν το φάρμακο, εξη
την αποτελεσμµατικότητα της διούρησης µε Χχλωριούχα στ
προστασία -- πρόληψη νεφροτοξικότητας.
α) Ὑδρόλυση
ΗοΝς, οι
Ην σοι
| 3Η2Ο
-οι
η Νν ρε ο. Η ΗΝ 20Η
ΗΝ σοι {Πς
Η{ ΗΝ ο
| ΜΗ2Ο ρΚ, ει 6,9
οι
-- ία τσ
ΗΝ οι, ΦΗ
, ΗΝ 0Η, 3Η
, ΗΝ ΟΗ
ρΚι, » δ,6 ρΚ. 57.3
Σχήµα 2. Υδρόλυση του συµπλόκου οἱς-ρΙα!ἱη

ϱ) Αλληλεπίόδραση µε πρωτεῖνες και ΡΕΝΑ
7 ο 0-6 ΝΗ» Ν-ό

Ν-7
Ν Νη | .
ς]5 | κ. ΝΗ» 2
- -
Ἵ
δυρατ
να
βιαποςίπε αἀξεηοςίπο
Α
Σχήμα 3. Α. Θέση αζώτων πουρινικών δακτυλίων που συναρµόζονται µε τον Ρί του οἶς-Ρ]Δί[Π.
Άλλοι τρόποι συναρμογής του οἱς-ρία!ίΠ µε το ΏΝΑ.
Θεραπευτικέὲς χρήσεις:
ο Η οἵδ-πλατίνη χορηγείται µόνο ενδοφλεβἰως.
ο Για να παρεμποδιστεὶ η νεφροτοξικότητα, εἶναι σημαντικὁὀ
να εγκατασταθεἰ διούρηση χλωριούχων
ο Επειοἠ το αργίλιο αντιορά και αὈρανοπονεἰ τη οἵς-πλατίνη,
εἶναυ σημαντικὀ θελόνες και άλλα εξαρτήματα για την
έγχυση που περιέχουν αργἰλιο να µην χρησιυμοποιούνται
ο την οἶδ-πλατίνη ανταποκρίνονται καρκίνοι ουροδόχου
κύστης, κεφαλἠς και τραχήλου της μήτρας, ενδομητρἰου
Τύχη στον οργανισμµὀ:
ο Περισσότερο απὀ 9050 του φαρμάκου στο αὐμα εἶναι
συνδεδεμένο µε πρωτεΐνες. Το ελεύθερο φάρμακο κυρίως
εἶναν το αρχικό μόριο, το οποίο καθαἰρεται εντὸς λεπτών
ο Μεγάλες συγκεντρώσεις οἵδ-πλατίνης ευρίσκοντα
νεφρούς, ἠπαρ, έντερο καν ὀρχεις. Το μόριο δεν διαθ ν
εὐκολα τον αιματοεγκεφαλικὀ φρανμὀ.
ο Τοξικότητα - ἀΔνεπιθύμητες ενέργειες Ἡ
νεφροτοξδικότητα έχει σχεδὀν καταρύηθεἰ με
αποτελεσµατικἠἡ προληπτικἡ αγωνἠ ενυδάτωσης καν
διούρησης. Ἡ αμιφωστίνη εἶναι οργανοφωσφορικὀ
κυτταροπροστατευτικὀ µέσο για την ελάττωση της
νεφροτοξδικότητας που συνδέεται µε την οἴδ-πλατίνη. Ἡ
αμιφωστίνη αποφωσφορυλιώνεται απὀ την αλκαλικἡ
φωώσφατάση σε «φαρμακολογικἀ ὁραστικόὀ, Οειολικὀ
μεταθολίτη.
ο ΤῬαχεία αποφωσφορυλίωση, εκλεκτικἡὴ πρὀσληψη από
φυσιολογικοὺς ιστούς έχουν ὥς αποτέλεσμα υψηλές
συγκεντρώσεις θειολικὠν μεταθολιτὠν, πρὀσφορων να
σαρώσουν τους ὁραστικούς μεταθολίτες της οἵς-πλατίνης
στους κανονικούς νστούς
ο Προκαλείται επίσης ἠπια, μέτρια μυελοκαταστολ ϐ
!
παροδικἠ λευκοπενία και Οροµβοπενία. Αναιυμία

δυνατό να γίνει σηµαντική επἰ επανειληµµένης θεραπείας.
2.Ο-ΔΙΜΕΡΚΑΠΤΟ-ΗΔΕΚΤΡΙΚΟ ΟΞΥ
ο 290-ΛΙΜΕΝΟΑΡΤΟΣΡΟΟΟΙΝΙΟ ΑΟ)
ο Χρήσιμο χηλικό αντίδοτο συγγενές της δυµμερκαπρόλης,
Δεσμεύει συμπλοκοποιώντας θαρέα μέταλλα. Δραστικό και
απὀ το στόμα, αντίθετα προς τη διυμερκαπρόλη. Ειναι
λιγότερο τοξικὀ του ΒΑΙ, Αποτελεσματικὀ για
αντιμετώπιση δηλητηριάσεων απὀ ἨΠςσ, Ας, ΡΟ.
ο Σχηματίζει δεσμοὺς µε κυστεϊῖνη
Η
Ηηοῦος---οη---ο---οοοη
[ κ ῥ
... Μ Μξμέταλλο
Ο----ς 6ΟΟΗ με
.-
ζη----ο- -----δ---ᾱ-ση ΝΗ;
ΝΗ; ποστ 1,
6οΟΗ .. ο
Δήηχγανιοιιός δράσης
ο Το οαιρορ]αί1Π που δεν περιέχει ιὀντα χλωρίου «ὡς
συναρμοτές, όμως η δικαρθοξυλικἠ ομάδα αντικαθίσταται
απὀ μόρια νερού όπως συμθαίἰνει και µε το οιδρ]αίίω αλλά η
υδρόλυση λαμθάνει χώρα λιγότερο εὐκολα. Το οατρορ]αίιῃ
αντιδρά δυσκολότερα µε τις σουλφυδρυλοομάδες (5Η) των
πρωτεϊνωὼν και σε αυτό πιθανὸν να οφείλεται η μειωμένη
νεφροτοξικότητα του φαρμάκου.
”. ο π ῄ 1
ΠΟΝ
εἱςρ]8ίῖῃ
πα...
ο ΗΝ 0Η,
ΠΝ.. ο
Ην Ρἰ ο µ ο.
ο
οαΓΌορίαίίπ
ΗΕΝΙΚΙΛΛΑΜΙΝΗ
ΟΡΕΝΙ(ΟΠΤΙΤΑΝΗΝΕ,
ϱ))-2-Αμινο-ὸ-μερκαπτο-ὀ-μεθυλοθουτανοϊκό οξύ
ο Σύνθεση - Παραλαβή: Από ὀξινη διάσπαση
πενικιλλίἰνης. Η κάθαρση του προϊόντος γίνεται µε
καταθύθιση µε Πσ"', λήιη του ἆλατος, απαιώρηση σε νερὀ,
καταθύθιση του υδραργύρου µε διαθίβαση Ηο», διήθηση,
συμπύκνωση του διηθήἠµατος, κρυστάλλωση και
ανακρυστάλλώση απὀ νερὀ
ο Ιδιότητες: ελαφριάς χαρακτηριστικἠς οσµἠς
ο Ποσοτικὸς προσδιορισμµὀς - Ἐλεγχος
περιεκτικότητας:
ογκοµέτρησή της σε ρυθμιστικὀ διάλυμα µε ΡΗ ὀξινο σε
χἀάρτη ηλιοτροπίου, µε οξικὸ υδράργυρο, χρησιμοποιώντας
ως δείκτη διφαινυλοκαρθαέόνη. Το τέλος αντἰορασης
φαίνεται ὀταν εμφανισθεὶ ῥρὀδινο-ιώδες χρώμα που
οφεἰλεται στο σὐμπλοκο Ηρ-διφαινυλοκαρθαέόνη
.. Γρς (εις
ΠΗ -ΝΗ οι ..
ού .. ο --ο -2Ἡ
Ἠρ” δ ο ό
Ὁτ 20-- -------
ο.
.
. κ
Όρηίς Όρης ἡ
ΠΙΘΙΟΊΊΓΙΟ 10Η ἀιρπεπγ]σαιΌἉσοπα Ῥ]πε- νιο]εί οοπαρ]εκ οἳ
ππετοπς- ἀρῃεπη]σαίΏασοπε
Εἰσινγε 1. Εοτπιαπσπ οἳ ππετοιγ()-ἀρπεηγ]σατΌασοηε σοπαρίεχ
ο Δράση-Μηχανισμὸς-Ἀρήσεις: Στη Φαρμακευτική χρησιμοποιείται η Ὦ)-

πενικιλλαμίνη, καθώς ο Τ-αντίποδας εἶναι τοξικἡ ένωση, διότι αναστέλλει
τη δράση της πυριδοξίνης
ο Ἡ πενικιλλαµμίνη σχηματίζει χηλικάἁ σύμπλοκα µε πολλά
(τοξικἀ) θαρέα μέταλλα ὁπως Οι, ΡΕ, Πσ, Διι, Ζη. ΗΠ κυστεῖνη (η
δισαπομεθυλιωµένη πενικιλλαμἰὶνη) εἶναι επἰσης πολύ καλὸς
χηλικός παράγοντας για τα παραπάνω μέταλλα αλλά µόνο 1η
ν1{το. Δυτό, διότι 1Ώ νινο εὐκολα θιοµετατρέπεται ενζυμικά (με
τη ὁὃράση της δεσουλφουράσης και της οξειδάσης των 1.-
αμινοξέων). Τα χηλικἁ σύμπλοκα µε τα μέταλλα εἶναι ευδιάλυτα
και απομακρύνονται µε τα οὗὖρα
ενα
ΝΗ: .
(Α) ο... μ.ο ΗΕ.
ο οῦ, ’ π
ος
ΜΗ ε -- ' Β ΝΗ
δν ἐς τα κ}. ΗΕ σοι .. πο μην Τα τἹ ην Ἱ ο

κα ΝΗς ..- -.
Μι, Β Μο Μ
Η” Η
ΠΕΡΤ .-ορβίΕείΓΕ Εκίειπα| Αἰαἱππίπε Τπίβσα[ίαιπε ᾖ 531 1πΠ]
γε
ΜΗ; ᾿
(8) ή. ους --..
Η.ο Ης 6 Η” ἡ
.ΝΗ ἡ Ἡ ΝΗ } Β ΝΗ
ΒΙ . . ο
. Ὁ ΗΒ νήσος
πρ 2 --
(Β! ] ἴ οἳ ποστ ΠΒ ος ο ο σον ο
μς- ΜΗ: Ν΄ πα
", η5 !
ΠΩΙΤ | «ΕΕ ΠΙΕΙΙΙΠΙΡΗΕ Εκ Γγῃη] ο/ππίγις: ΤΠΙΔΣΟΙΠΠΕ 1-1 Ἅππῃ

ο Ἡ πενικιλλαμίνη χρησιμοποιείται στην ηπατοφακοειδἠ εκφύλιση
(νόσος του Ἰδοπ), µμµεταθολικἠ ανωμαλία κατὰ την οποία
παρατηρείται κατακράτηση μεγάλων ποσοτήτων Οατ- στον οργανισμὀὸ
κυρίως ἠπαρ, νεφρούς, εγκέφαλο, λόγω ανικανότητας αποθολἠς του.
Με την πενικιλλαμίἰνη διευκολύνεται η κινητοποίηση του Οι απὀ τα
ὀργανα, και απομάκρυνσή του µε τα οὗὖρα
ο Ἠπίσης για την αντιμετώπιση δηλητηριάσεων απὀ Πσ”', ΡΟ!’ και 2).
ο 586 ρευµατικὲς καταστάσεις όπως η ρευµατοειδἠς αρθρίτιδα, η
πενικιλλαμίνη εἶναι αρκετά αποτελεσµατικἠ. Ο ακριθἠς μηχανισμός
δράσης εδώ δεν εἶναι γνωστός
ο 586 πρωτογενήἠ χολικήὴ κίρρωση ἠπατος. Σηµειώνεται ὁτι στη
ρευματοειδἠ αρθρίτιδα και στην παραπάνω κίρρωση έχουμε αὐξηση
Οι. στο πλάσμα καν στο ἠπαρ αντίστοιχα. Ἡ πενικιλλαμίνη
χρησιµοποιείται ακόµη στην κυστινουρίἰα (κληρονομική νόσος κατά
την οποία δεν επαναρροφάται η κυστίνη απὀ τα ουροφόρα σωληνάρια,
με αποτέλεσµα, λόγω της μικρής της διαλυτότητας στο νερὀ και στα
ούρα, εὔὐκολα να κατακρημµνἰέεται αφού τώρα η συγκἐντρωσή της
αυξάνει, Και να σχηματίζει λίθους).
ο χορηγείται πενικιλλαμίνη, η οποία σχηματίζει, αντιδρώντας µ Υ
κυστίἰνη, ευδιάλυύτο μικτό δισουλφἰδιο κυστἰνης-πενικιλλαμίἰνης
ο Τοξικότητα:
Παρουσιάζονται απὀ το δέρµα: εκχυμώσεις, δερμµατιτιδα,
κνἰδωση, πἐµφυγες, οἰδημα, ερυθηµατώδης λύκος.
Αἱμα: λευκοπενία, θρομβοκυτοπενία, ακοκκιοκυτταραιµία.
Νεφροί; νεφροτοξικότητα µε λευκωματουρία
ανωμαλίες στη γεύση (αναισθησἰα στο γλυκό και στο αλμυρό)
που παρέρχονται µε χορήνηση Οι". Σε χρόνια θεραπεἰα
πρέπει να γίνονται συχνοἰ ἐλεγχοι αἰματος.
ο Τύχη στον οργανισμὀὸ:
Ἡ πενικιλλαµμίνη απορροφάται απὀ το γαστρεντερικὀ, αὐτὸ
αποτελεἰ μεγάλο πλεονέκτημα σε σύγκριση µε τα άλλα
χηλικά µέσα.
Ὑφίσταται θιοµετατροπἠ στο ἠπαρ. Η πενικιλλαμίνη εἶναι
ανθεκτικἡ -λόγω στερεχοχηµικης προστασίας- σε σύγ
µε την κυστεῖνη, στην επίορραση της κυστεῖ ς
δεσουλφουράσης και της οξειδάσης των 1.-αμινοξέων.
Ἡ Ἀ-ακετυλο-[)-πενικιλλαμίνη εἶναν ακόμη περισσότερο
ὁραστική ως αντἰδοτο, π.χ. σε δηλητηρίαση απὀ Οι" ἡ Ηρ3
ὃρα πολύ αποτελεσματικά, δίνοντας σύὐμπλοκο που εὐκολα
απομακρύνεται απὀ τον οργανισμµὀ.
ζΗ, Η Ο
σΗ, ἩΗ 6Η -ς----ςε-----οη
ς 6
Ὅ ῥ
οΗ -ς------α--ς
ο ο--οη ο μ
πα απ... ἵ .. ὃν πη.
ἱ
5Η ΝΗ, 5 ὑσύ ΝΗ 2 ἳ
΄ Ἂ ο
ροσσσστοη
ο
(αοηπθταἱ οηΖγπιαί1ς ΥδοασίΙιοη βΏθπιο {οΥ Τ-αΠΙΙΠΟ
αοιᾶ οχιᾶάαβθα
ΝΗ ΔΝΗ α
ΕΑΑΟ
ΩΗ ΟΗ ΟΗ
ο ο | ) ο
ΕΑΡ ΕΑΡΗ. - Η.Ο ΝΗ,
Γ.απιίπο αεἰά ππί πο αὶ , ο αἱρ]ια-Κείο αοἰά
ο; Η.Ο,
ΔΙΜΕΡΙΚΑΙΗΡΟΛΗ
ΟΡΙΜΕΗΝΟΑΡΗΟΙ. ΒΑΙ,. ΕΡΕΤΤΑΝΙΚΟΣ
ΑΝΤΙΛΗΕΙΡΙ2ΙΤΗΣ,
ο 2,39-Λιυμερκαπτο-1]-προπανόλη
ο Ιδιότητες: ὁδυσάρεστης οσµἠς, διαλυτὴ σε αλκοόλη,
θενέὀλιο και φυτικὰ έλαια. Ἡ δυμερκαπρόλη δίνει τις
αντιδράσεις των μερκαπτανὼν καθὼς και των πρωτοταγὼν
αλκοολών.
ο Δόγω λιποφιλικότητας διεισδύει στα κύτταρα
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Βασίέεται στην οξείδώση
των σουλφυδρυλικὠν ομάδων της διμερκαπρόλης µε ιὠδιο
κατά την παρακάτω αντἰοραση που δεν εἶναι αντιστρεπτή:
αλ ομαδα
2 «Ἠ:5Η α 21, ----»- (Ἡ-----«--οη - 4ΗΙ σσ
| |
ΟἨ,-ΟΗ ΟἨ,-ΟἩ «ΟΒΗ,-ΟΗ
ο Δράση-Νηχανιομὸς-Ἀρήσεις: ΗἩ ὁράση της
διµερκαπρόλης, κυρίως στα θαρέα μέταλλα, οφεἰλεται στο
σχηματισμό σχετικἀ σταθερὠὼν χηλικὠών συμπλόκων µε
αυτά. Ον ιδιότητες των συμπλόκων αυτὼν φυσικά παϊέουν
τον κὑριο Δλόγο στην προστατευτικἠ ὁδράση της
διμερπαρόλης απέναντι στην τοξικἠ δράση πολλών θαρέων
μετάλλων. Ὥτσι η διμερκαπρόλη αντιδρά µε ΔΑ, Διι ἡ Ἡς
σχηµατιἰέοντας κυκλικὀ χηλικό σύμπλοκο αρκετά διαλυτὀ.
Σε αυτό συμθάλλει και η ὑπαρξη του υδροξυλίου
ο Ο δεσμός »-μέταλλο εἶναι σχετικἀ ασταθής σε τυχὀν ὀξινο
περιβάλλον των οὗρων και ἐτσι εἶναν δυνατὸ να
ελευθερωθεί μέταλλο στους νεφρούς. Ακόμη, στο σύμπλοκο
λαμβάνει χώρα διάσταση καν οξείδωση της δυμερκαπρόλης
ο Δυμερκαπρόλη σε περἰσσενα
ο Ὥτσι µε την παρουσία περίσσειας του αντιδότου µε
ελεύθερη σουφλυδρυλικήὴ ομάδα, ο ομοινοπολικός δεσμός
φαρμάκου-υποδοχέα εὐκολα διασπάται τελικά,
ακολουθώντας το νόµο δράσης των μαζών
ο Το καινούργιο σὐμπλοκο υποδοχέας-φάρμακο-αντίδοτο
εἰναν µικρἠὴς σταθερότητας καν, εξ αιτίας του συντονισμοὺῦ,
υπάρχει η ἰδνα πιθανότητα να σπάσει οποιοσδήποτε απὀ
τους τρεις δεσμούς
οΓι αυτό, το αντἰδοτο δίνεται σε τέτοιες δόσεις ώστε να
υπάρχει συνεχώς περίσσεια διμερκαπρόλης γνα το
σχηματισμό του σταθερὀτερου (2:11 ΒΑΙ,μέταλλο)
συµπλόκου, που γρήγορα απεκκρἰνεται Φ
ο η δυμερπαρπόλη εἶναν αποτελεσµματικότερη όταν ὁδοθεὶ
σύντομα µετά τη λήιμη του μετάλλου παρά πολὺ αργότερα,
όχι µόνο διότι, στη δεύτερη περἰπτωση, ἐχει ἠδη επέλθεν
θλάθη στο κύτταρο, αλλά και διότι δεσμεύει το μέταλλο
πολύ ευκολότερα πριν αυτὸ ενωθεὶ µε τους συναρμοτές
(υποδοχεἰὶς) των ιστών
ο αντίδοτο δηλητηριάσεων απὀ ΑΦ ἠ και κατά της τοξικἠς
οράσης αρσενοθεραπεἰας (αιµορραγική εγκεφαλίτιδα καν
σε ὃερματιτιδα ἡ ἱκτερο απὀ το μέταλλο), επίσης σε
δηλητηριάσεις απὀ Αά και Πσ, αλλά και 20, ΤΗ και ΒΙ και,
σε συνδυασμό µε 0αΝ89ΒΡΤΑ., απὀ ΡΡ.
ΟΗ2ΟΗ
΄ ΟΗ2ΟΗ
σ Η5 8Η /
κ. ΄: ὃν ὁ «λιποἰκό οξύ
Ἀ
| ΡΑΙ. Άδ
Β
ο -ι Ἂ
Β κ σσ Ὕ--ωρη
Η5
ΟΗ/ΟΗ ..
Χ
Ηρ Χό
8
ΗΟΗ)Ο
ο Τοξικότητα-ανεπιθύμητες ενέργειες Ἡ χορήγηση
διμµερκαπρόλης παρουσιάζει μερικἀ τοξικἁ φαινόμενα καν
ανεπιθύμητες ενέργειες που, ὁπως αναφέρθηκε,
εξαρτώνται, απὀ τη δόση. Συνήθως εμµφανἰέεται αὐξηση
διαστολικἠς και συστολικἠς πίεσης καν ταχυκαρδία
ο Άλλα φαινόμενα εἶναι ναυτία, Καν σπανιότερα ἐμετος,
πονοκέφαλος αἰσθημα καύσου σε χείλη, στόμα, λάρυγγα,
αἰσθημα πνιγµονἠς-σφίξυμο Και μερικές φορές πόνος σε
χέρια, λαιμό, θώρακα, επιπεφυκίτιδα, θλεφαροσπασμός,
δακρύρροτα, ρινόρροια, σνελόρροια, εφἰδρωση σε μέτωπο,
χέρια και αλλού, υπογάστριο πὀνο, σπάνια ἀσηπτες
οδυνηρές κύστεις στο σηµείο της ένεσης
ο Τύχη στον οργανισµὀ: Δίνεται µε τη µορφή θαθειάς
ελαιούχου (αραχιδέλαιο) ενδομυϊκἠς ἐνεσης. Από το σ
ὃεν χορηνείτα
ΙΜΜόλυῤδος
ο. Ρῦ
ο Πηγές Ἐκπθεσης-Απορρόφηση- Κατανοιιή
ο μόλυβδος έχει ευρεἰα εφαρµογή στη θιομηχανία Και οι ενώσεις
του εἶναι διαδεδομένες στο περιθἀλλον. Ιδιαίτερα διαδεδομένη
ἠταν μέχρι το 1950 η χρήση χρωμάτων µε βάση το μόὀλυθδο' για
το θάψιμο των σπιτιὠν. Ο μόὀλυθδος μπορεὶ να απορροφηθεἰ απὀ
το δέρµα, απὀ τους πνεύμονες και απὀ το ΤΗΣ. Από το δέρµα
απορροφούνται περισσότερο οι λιπόφιλες οργανικὲς ενώσεις του
µολύθδου, ὀπως ο τετρααιθυλο-μόλυθδος, ὀχι όμως οι ανόργανες
ενώσεις του. Ο μὀλυθδος επίσης μπορεὶ να εισέλθει στη
κυκλοφορία απὀ εισπνοή αιωρούμµμενων σωματιδίων.
ο Ο μόλυβδος, όταν εισέρχεται στη κυκλοφορία του αἱματος
προσλαμβάνεται απὀ τα ερυθροκύτταρα καν κατανέμεται στους
μαλακοὺς ιστούς (νεφρὸὀ και ἠπαρ). Το 960 του µολύθδου
συσσωρεύεται στα οστὰ, τα δόντια και τα μαλλιά ὡς φὠσφορικό
ἆλας. Απελευθερώνεται κατά την οστεὀλυση (εγκυμοσύνη,
εμμηνόπαυση). Το 496 κατανέμεται στον εγκέφαλο, στο μπαρ 2
τους νεφρούς, και 196 στο αμα.

ΙΜΜόλυῤδος
ο ΜΠηχανιοιιοί τοξικόὀτήτας
Ο. μόλυβδος εἶναι «μαλακὸ οξύ κατά Τ6υ1ίβ κι ἐτσι
συναρµόόύεται ισχυρά µε σουλφυδρυλικές οµάδες (- 9Η
ομάδες) πρωτεϊνών, αναστέλλοντας µε αυτὸ το τρὀπο
σημαντικά ἐνζυμα. Η τοξικότητα του µολυθδου οφεἰλεταν
κυρίως στην παρεμπόδιση βιοσύνθεσης της αἵμης που εἶναι
θασικό συστατικὀ των αιμοπρωτεϊνών. Συγκεκριµένα
συνδέεται σταθερἀ µε τις σουλφυδρυλικές οµάδες των
ενζύμων ὃ-αμινολεθουλικής συνοετάσης, ὃ-
αμινολεθουλενικἠς αφυδρογονάσης, της οξειδάσης του
κοπροπορφυρινογόνου και της σιδηροχηλετάσης. Έτσι
κατά τη δηλητηρίαση απὀ μόλυβδο παρατηρεύται αυξημένη
συγκέντρωση πρωτοπορφυρίνης στο αἱμα καν εμφανίζεταν
αναυμία σσ
Πλεκτρυλο-Συνένζυµο Α 3’ Γλυκίνη
ΙΜΜόλυῤδος ρυ
ὃ-αμινολεβουλινική συνθετάση
ο Θεραπεία ὃ- Αμινολεβουλινικό οξύ
Ἡ Οεραπευτικἠ αγωγἠ για την
ρου ὅ-αμινολεβουλινική
αντιμετώπιση της αφυδρογονάση
δηλητηρίασης εἶναι Πορφοχολινογόνο

απομάκρυνση απὀ την ἐκθεση Απαμινάση του πορφοχολινογόνου
και στη συνέχεια η χορήγηση Συνθάση ουροπορφυρινογόνου
αντιδότων. Καλά αντἰδοτα
Ουροπορφυρινογόνο 11!
εἶναι τα Ο8ΝαοΒ/Ι)ΤΑ., 2.9- Αποκαρβοξυλάση του
διμερκαπρόλη (ΒΔΙ/), 2,9- ουροπορφυρινογόνου
διμερκαπτοηλεκτρικο()ϱΜΡΑ) Κοπροπορφυρινογόνο 11
και Τ)-πενικιλλαμἰνη ρυ -» Οξειδάση του
Κοπροπορφυρινογόνου
Πρωτοπορφυρίνη ΙΧ
|
Ρὺ -» Σιδηροχηλετάση -- Εε(11)
’
ΑΙΜΗ
Ὑδράργυρος
ο Πο
ο Απορρόφηση. βιοκατανο]ιή
λτοιχειακός Ὑδράργυρος (Πο): Ἠχει ελάχιστη απορρόφηση απὀ το
γαστρεντερικὀ σύστημα (1 Ἡλ). Οι ατμοὶ υδραργύρου ὁμῶς
απορροφούνται πλήρως απὀ τους πνεύμονες και μεταφέρονται ση
ερυθρά αιμοσφαίρια και στον εγκἐέφαλο. Στα ερυθρά αιμοσφαίρια, ο
στοιχειακόὸς υδράργυρος οξειδώνεται απὀ το ἐνζυμο καταλάση σε
δισθενἠ υὁδράρνυρο Ησ2Γ
ο Οργανικός υδράρνυρος: Όι οργανοὐδραργυρικές ενώσεις ἐχου
υιμηλό ποσοστὀ απορρὀφησης απὀ το ΤΗΣ 2 ο0ύο . τη φύση,
συνήθως ΒΕρἰσκονται µε τη µορφή του μεθυλο-υδραργύρου πο
σχηµατἰζεται απὀ αναερόθια θακτήρια µε οξείδωση του οτοιχειακοῖ
υδραργύρου. Τα ανόργανα ἁλατα υδραργύρου μπορούν επίσης να
μετατραπούν σε οργανοὐδραργυρικές ενώσεις (απὀ τη χλωρὶδα του
εντέρου)
ο 0 μεθυλο-υδράργυρος συναρµόζόεται επἰσης νσχυρά µετις θειὀ
ο Ο μεθυλο-υδράργυρος εἶναι µια πολυ ισχυρή νευροτοξινη. Δ ου
ότι εἶναι λιπόφιλη ένωση κατανέμεται σε όλους στους ιστού.
5
ῶ
διαπερνά το αιυματοεγκεφαλικό φραγμό καιτον πλακούντα
Ὑδράργυρος
ο Μηχανισμοί τοξικής δράσης
Τα ιόντα υδραργύρου ὥς μαλακά οξέα συναρμµόέζονται πολύ
σταθερά µε µαλακούς δότες όπως θειόλες αλλά και ιμινικὸ
ἀζωτο. Τέτοια άτομα δότες υπάρχουν σε πολλά βιολογικά
μόρια, ἐτσι η τοξική δράση του υδραργύρου οφεἰλεται στις
σταθερές ενώσεις συναρμογής που σχηµατὶἰέει στον
οργανισμµὀ.
Σε περιπτωση κατάποσης, προκαλεὶ στο ΓΗΣ κατακρήμνιση
πρωτεϊνων και κατασιροφἠὴ των µμεμθρανὼν του
θλεννογόνου. Τα ἀλατα υδραργύρου έχουν κυρίως νεφρικἠ
απέκκριση και μπορούν να προκαλέσουν νἐκρωση
επιθηλἰου των νεφρικὠν σωληναρίων.
Γενικὰ τα οργανικἀ ἁλατα του υδραρνύρου, λόγω της
μεγάλης λιποφιλικότητάς τους διαπερνούν τις κυτταρικές
μµεμθράνες και συνδέονται σταθερά µε ἐνζυμα που φὲρσυν
σουλφυδρυλικέὲς οµάδες (- 9Η) αναστέλλοντας τη ὁρᾶσης
τους.
Δρσενικὸ
ο Π[ηγες Ἠκθεσης-ΑΔπορρόφήηση- Κατανοιιή
Ἡ ἐκθεση σε αρσενικὀ μπορεὺ να προέρχεται απὀ το νερὀ των
πηγὠν και τα τρόφιμα, καθὠς και απὀ τη μόλυνση του
περιβάλλοντος λόγω χρήσης του αρσενικού στη θιομηχανία
(παραπροϊῖὀν σύντηξης μεταλλευμάτων, χρήση Αρα στους
ημιαγωγούς). Επιπλέον, γίνεται χρήση αρσενικού σε
6νζέανιοκτὀνα και φυτοφάρμακα απὀ τη γεωργία.
Δρσενικὸ
ο Μ{ηχγανιοιοίτοξικής δράσης
α) Τα αλογονἰδια των ἀλκυλο και διάλκυλο αρσινών (ΒΑΡΘ(Ι», ΒΑς(])
νοναιτερα τοξικὲς ενώσεις για τον οργανισιμὀ και μπορεὶ νΝ
προκαλέσουν διάρρηξη μεμθρανών του δέρµατος, του θλεννογόνο
και των κυττάρων. Όι ενώσεις αυτές εἶναι λιπόφιλες, επομένως
εισέρχονται θαθιά στη µμεμθράνη. Επειδή ο δεσμὸς Αξ-Ο1 υδρολύεται
αργά, απελευθερώνεται Η(Ο1 κι η ἐκλυση υδροχλωρίου προκαλεὶ τ
καταστροφή της μεμβράνης, οδηγώντας τελικά σε καταστροφἠ των
επιθιηλίων των τριχοειθὠν αγγείων, µε συνέπεια αυξημένη αγγενακἠ
ὁδιαπερατότητα και αγγειοδιάλυση
ϱ) Ἠπίσης τα αλογονίδια των μονοαλκυλοαρσινών εισέρχονται στο
εσωτερικὀ των κυττάρων και δεσμεύονται ισχυρἀ απὀ τις
σουλφυδρυλικές οµάδες (-2Π) των πρωτεϊνων οδηγώντας σε
αναστολἠ των ενζύμων στα οποία αυτές συμμετέχουν (Αυτές οι
αντιοδράσεις μπορεὶ να λάβουν χώρα µε θειόλες των το ουν πως
για παράδειγµα η αντἰοραση αλκυλοαρσινῶὼν µε το συ μο
λιποϊκὸ οξύ του ενζύμου πυροσταφυλικἠς αφυδρογονάσης)
Δρσενικὸ
Υ) Ηπιπλἑὲον το αρσενικικὀ οξύ (Π9Α6Ο4) προκαλεὶ αναστολή
της αναερόθιας και οξειδωτικής φωσφορυλίωσης καθώς
αντικαθιστά τα φωώσφωρικά στη σύνθεση ΑΤΡ. Οι εστἑἐρες
του αρσενικικού οξέος υδρολύονται πιο εὐκολα απὀ τους
εστέρες του φὠσφορικού οξέος. Ὥτσι, λόγω ομοιότητας το
αρσενικικὀ οξύ µμπορεἰ να δεσμευτεἰ στο ἐνζυμο της
γλυκολυτικὴς πορείας, γλυκοκινάση, που προκαλεί τη
φὠσφορυλίωση της γλυκόζης σε ϐ-φωσφορική γλυκόζη.
Όμως η αρσενογλυκόόη θα υδρολυθεί κι ἐτσι η γλυκόζη δε
μπορεί να μεταθολιστεὶ περεταἰρω. Παρόμοιοι μηχανισμοί
λαμβάνουν χώρα Και σε άλλα ενζυμικάἀ συστήµατα.
Αντίροτα
ο Οι ενώσεις αυτὲς σχηματίζουν, υδατοδιαλυτά σύμπλοκα µε τα βαρέα μέταλλα, τα
οποία στην συνέχεια απομακρύνονται απὀ το αἷμα και αποβάλλονται κυρίως απὀ
τους νεφρούς, σε μορφή λιγότερο τοξικἠ. Όρισμενες φορές απεκκρἰνονται δια της
χολἠς και ανευρίσκονται στα κόπρανα. Κατά την οξεία. δηλητηρίαση, ο χρόνος
αντιμετώπισης εἶναι κρίσιµος. Συνήθως γνα την αντιµετωπιση τους, χορηγούνται
μεγάλες ποσότητες συναρµοτων, οπότε υπάρχει µια ταχεία μεταφορά των ενώσεων
συναρμογής που σχηματίζονται στους νεφρούς, με κἰνδυνο νεφροτοξικότητα. Κατά
την χορήγηση των συναρµοτων επομένως, η διάλυση εἶναι απαραΐτητη. Μάν η
θεραπεϊῖα αρχίσει αργά, τότε οι θλάθες καθἰστανται µη αντιστρεπτὲς.
ο. Οι συναρµοτές που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των δηλητηριάσεων και
θαρέα μέταλλα, εἶναι συνήθως υδατοδιαλυτὲς ενώσεις, χημικά σταθερές. Οι
συναρμοτέὲς αυτοί πρέπει να πληρούν τις παρακάτω προὐποθέσεις:
» Να εἶναι ειδικοί για το συγκεριµένο μέταλλο του οποίοι η απομάκρυνση του
τον οργανισμὀὸ επιδιώκεται.
. Να µην διαταράσσει κατά το δυνατό άλλα μέταλλα απαραΐτητα στον οργανισμὸὀ.
. Ἡ µέση θανατηφὀρος δόση 15ο να εἶναι μεγαλύτερη του 400 πιρ/Κ6ϱ βάρους.
. Να παρέχει σταθερή χηλική ἐνωση µε το μέταλλο (δύο ἡ περισσότεροι δακτύλιοι
συναρμογής).
» Να παρέχει χηλικές ενώσεις µε το μέταλλο διαλυτές στο νερὀ.
. Οι χηλικὲς ενώσεις που σχηματίζονται, να εἶναι λιγότερο τοξικέὲς απὀ το μέταλλο.
» Οι ενώσεις συναρµογἠς που προκύπτουν να απεκκρίνονται απὀ τα συστήµατα
απέκκρισης, χωρίς να προκαλούν θλάθες σε αυτά.
. Να µην υφίστανται στον οργανισμὀ περαιτέρω μεταβολισμµὀ. σσ
» Στερεοχημµικές παρεμποδίσεις πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.
Ορισμὸς ενώσεων συναρµογνἠς
ο Ἑνωση συναρμογής (οοογάιπΒβ{6οη οοπιροιπά) ονοµάζόεται το
προϊόν της αντίδρασης οξέος-θάσεως κατά 1,6ν’1Ι5, η οποία
περιέχει ἑνα κεντρικὀ ἀτομο[ίόν το οποίο συνδέεται µε
καθορισμένο αριοµμὀ ἀλλων ατόὀμων/ιὀντων/μορἰων που
ονομάζονται συναρµοτές (Πραπάς ἡ οοπιρ]εχίησ αρθοηίβθ) µέσω
δεσμών συναρμογής.
ο Ον ενώσεις συναρµογἠὴς εἶναι γενικότερα γνωστές και «ως
σύμπλοκα (οοπιρ]εχε) αν και ο ὀρο. σύμπλοκα
χρησιμοποιήθηκε για να χαρακτηρίσει καν ἄλλες ενώσεις ὁπως
τα διπλά ἁἅλατα που δεν ανήκουν στις ενώσεις συναρμογής,
Ἠπίσης απαντάται ο ὀρος ΟοοτάΙηβ{ίοη ΟΟΠΙΡΙΕΧ. Όι ενώσεις
συναρμογής έχουν διαφορετικές φυσικοχημικόὸς ιδιότητες απὀ
τα ἀτομα/ νόντα που τις απαρτἰζουν.
ο Τα σύμπλοκα μπορεί να εἶναι ουδέτερα η φορτισμένα οπότε
χαρακτηρίζονται ως σύμπλοκα ιὀντα (οοπιρ]εαχ 10Π8). Το ν
των συµπλόκων, εἶναι το αλγεβθρικὀ άθροισμα των φορτίω
κεντρικού μεταλλικού ατὀµου ἠ ιὀόντος και των συναρμοτῶὼν
ο Συναρμοτέὲς. ως συναρμµοτές µπορεί να δράσουν ιόντα ἡ
μόρια που περιέχουν άτομα µε ασὐέευκτο Ζεύνγος
ηλεκτρονίου. Τέτοια εἰναν τα αλογόνα, ἁἆτομα αζώτου,
οξυγόνου, φωσφόρου, θείου, αλλά κι ο άνθρακας σε ενώσεις
όπως το μονοξείδιο του άνθρακα (600), η κυανιούχος
ομάδα, αλλά και σε ειδικές περιπτωσεις ακόρεστες
οργανικὲς ενώσεις, (π.χ. ανθυλένιο) ἡ και αλκύλνια
ο Οι συναρ]οτες Ιιπορεῖ να εἶναι ανιονικοί ή ουδξτεροι. Όταν
ένας συναρ]ογής διαθέτει ἑνα Κέντρο συναρ]ογής ονο]ιάέεται
µονοδραστικός ενώ ὀταν διαθέτει δύο, τρία ή περισσότερα
πέντρα συναρ]ογής ονομάέεται διδραστικὀς, τριὸδραστικὀς ή
πολυδραστικὀς.
ο Όταν ἑνας πολυδραστικὀς συναρµοτης συναρμοστεὶ µε ἑνα
Κκεντρικὀ ἀτομο ἡ εν µέσω περισσότερων του ενὸς ατόμων
δοτὠν, η ένωση που προκύπτει ονομάζεται χηλικἡ ἐνώση
(οΏε]αίαο οοπιροιπά, απὀ το χηλή: οπλἠ, νύχι αλόγου). Τα
άτομα του ἰδιου συναρμοτή που συναρμόζονται µ
κεντρικὀ ἀτομο μπορεὶ να εἶναι ἰδια η διαφορετικά
ο Ο αριθµός των συναρμοτώὠν που Βρἰσκονται σε συναρµογἠ µε το
κεντρικὀ ἆτομο ονομάζεται αριθµός συναρμογής (οοογάιηα{1Ιοή
ΏΠΩΡΘΥ). ο αριθμός συναρμογής κυµαΐνεται απὀ 2 έως 10 και
σπανιότερα 12. Συνηθέστεροι αριομοὶ συναρμογής εἶναι οἱ
αριθμοί θ, 4 και 2.
ο Στερεοχημεία σὐμπλοκων ενώσεων
Ἡ στερεοχημµικἠ δοµἠ των ενώσεων συναρμογής εἶναι συνδεδεμένη
µε τον αριθμὸ συναρµογήςτου κεντρικού ατόμου ἡ ιὀντος.
Οι ιδιότητες των ενώσεων συναρμογής συνδέονται ἆμεσα µε τη
δοµή των ενώσεων. Κατά συνέπεια ο αριθομὸς συναρμογής θοηθά
στην πρὀθλειµη της δομής και τις ιδιότητες της ένωσης
συναρμογής,
1]χ Αριθµός συναρμογής δύο. Σύµπλοκα µε αριθµό συναρμογής 2
σχηµατἰζέουν τα µονοσθενἠ νόὀντα της 1Β ομάδας του περιοδικού
συστήµατος Οι, Δσ και Διι καθώς και το ιόν Πςσ. Επίσης αριθµός
συναρμογής 2 απαντάται σε τριαλογονἰδια. [ΌτΟ12|.
Τα σύμπλοκα µε αριθµό συναρμογής 2 εἶναι γραμμικά: σσ
Τ-Μ-Τ,
31:
Ένωση Αριθµός συναρμογής

[Ο(ΝΗ 2)” 4
[Οο(ΝΗ2)Α]/᾽ 6
ο Παράγοντες που επηρεἀέουν την σταθερότητα των
συμπλόκων. Ἡ σιαθερότητα των συμπλόκων ενώσεων
εξαρτάται απὀ διάφορους παράγοντες οι κυριότεροι απὀ
τους οποίους εἶναι: α) η πυκνότητα του ηλεκτρονικού
φορτίου ϐ) η θασικότητα του συναρμοτή Υγ) ο σχηματισμὸς
χηλικού δακτυλίου.
α) ΩΜΠυκνότητα ηλεκτρονικού φορτίου του κεντρικού ατόμου.
ως πυκνότητα ηλεκτρονικού φορτίου η δυναμικὀ τὀντος
χαρακτηρίζεται ο λόγος (2/1) του φορτίου του κεντρικού
νόντος (Ζ) προς την ακτίνα του (1).
οΣδε σύμπλοκα που ἐχουν τους ἰδιους ἡ παρόμοιους
συναρμµοστές «τα νόντα που έχουν μεγαλύτερη πυκνότητα
φορτίου σχηµατίέουν σταθερότερα σύμπλοκα).
ο «σταθερόὀτερα σύμπλοκα προκύπτουν απὀ τη οσὐνδεσή
σκληρών οξέων µε σκληρεές βάσεις και Παλακών οξέων µε
μαλακές βάσεις» ὀ
ϱ) Βασικότητα του συναρµοτη. Γενικά όσο µεγαλύτερη εἶναι
η βασικότητα του συναρμοτή τὀσο σταθερότερο εἶναι το
σύμπλοκο. Σημειώνεται ότι η σύγκριση εἶναι δυνατἠ µόνο
ανάμεσα σε συναρµοτές που έχουν µικρή δναφορά μεταξύ
τους πχ ανάμεσα σε µόρια µε διαφορετικούς υποκαταστάτες
και ὀχι ανάμεσα σε εντελώς διαφορετικἀ μόρια µε ἰδια
άτομα δότες. Πολύὺ περισσότερο ανάµεσα σε µόρια ἡ τόντα
µε διαφορετικά ἀτοµα δότες.
ν) Σχηματισμός χηλικοὺ δακτυλίου. Όταν ο συναρμοτής
σχηµατἰέει χηλικἡ ἐνωση, το παραγόμενο σύμπλοκο εἶναι
πιο σταθερὀ απὀ αντἰστοιχο σύὐμπλοκο που σχηµατίἰόεται,
µε τον ἰδιο αριθµό συναρμογής καν το ἰδιο εἶδος ατόμων
δοτών, χωρἰὶς τη δηµιουργία χηλικἠς ένωσης. Το φαινόμενο
χαρακτηρίζεται ως χηλικἠ επἰὃραση (Οπε]αίο ΕΗΤοςτ)
ο Πχ. Το σύμπλοκο [ΝΙ(ΧΗΣ2ΟΗΣΖΟΗΣΝΗΡ)Ι ΠοξδκξΞξ )
εἶναυ περίπου 100 φορές σταθερότερο απὀ το μιθβι
ΠΝΙ(ΝΗ9)6| 2:
ΣΥΝΑΡΜΟΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ, ΟΣΤΓΜΟΙΙΟΡωΩὧΣΙΠΣ,
9 Ἡ οστεοπόρωση αποτελεί μεγάλο πρόθληµα στην δηµόσια υγεία καθόσον
σήµερα τα, οστεοπορωτικἀ κατάγματα εἶναι περισσότερο συχνά απὀ τα
εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιακά επεισόδια καν καρκίνο του μαστού.
9 Ἡ οστικἠ εναλλαγή αποτελει συνεχἠ κύκλο απορρόφησης και σχημασμού
των οστών. Η διατήρηση της οοτικἠς μάζας εξαρτάται απὀ την ιοορροπία
αυτής της απορρόφησης και σχηματισμού. Ἔπσι στους ασθενεἰς µε
οστεοπόρωση ο ρυθμὸς απορρόφησης υπερέχει του σχηματισμού µε
αποτέλεσµα την οστικἠ απὠλεια.
9 Το αοθέστιο συμμετέχει οτην δοµἠ των οστὠν υπό την μορφή δυσδιἀλυτου
φὠσφορικού ἁλατος, του υδροξυαπατίτη. Από την ἀποψη αυτή εμπλέκεται
στην διαδικασία της οστεογένεσης.
9 Από τα µέσα επιτυχούς αντιμετώπισης της οστεοπόρωσης αποτελούν τα
διφὠσφονικά παράγωγα, τα οποία δἰδουν σταθερές ενωσεις συναρµμογἠς µε
ιόντα ασθεοτἰου.
ο Ανωμαλίες μεταθολισομούτου ασθεστἰου
9 Το ασθέστιο εἶναι ἑνα απαραΐτητο στοιχείο του οργανισμού και συμμετέχει
σε πολλές σημαντικέἐς διεργασίες, όπως μεταφορά μηνυμάτων, αλλά και
ενεργοποϊιηση ενζύμων. ο υδροξυαπατίτης αποτελει το 5076 της οοτικἠς
μάζας και εἶναι υπεύθυνος για την αντοχἠ των οστών στην πἰεση.
ο Ἡ δέσμευση του ασθεστίου στις πρωτεΐνες του αἵματος εξαρτάται 0
ΡΗ. Σ9 περιπτώσεις ο ος μειώνεται το ασθέστιο που εἶναν συνδε
με ρωτοῖνος και αυξάνεται το ος ασβέστιο στο αἷμα, ε 0
αντίθετο συμβαίνει στις περιπτώσεις αλκάλωσης
ΣΥΝΑΡΜΟΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ, ΟΣΤΓΜΟΙΙΟΡωΩὧΣΙΠΣ,
ο Ἡ επιτρεπτή συγκέντρωση αοβεοστίου στο αἷμα συνδέεται άμεσα µε
συγκέντρωση των φωσφορικών τόντων, καθόσον το αοβἑστιο οχηματίέει
αυτά δυσδιάλυτα ἁἆλατα. ες τιμὲς μεγαλύτερες παρατηρείται καθίζη
κρυστάλλων φωσφορικού ασθεστίἰου σε μαλακούὺς ιστούς όπως τα τοιχώματα
το αρτηριών µε αποτέλεσµατην αρτηριοσκλἠρυνση
9 Ἡ εναπὀθεση ασθεστίου στα οστά εἶναι µια δυναμική διαδικασία που
λαμβάνετε χώρα συνεχὼς και στα ενήλικα άτομα. Η οστικἡ ὑλη ανανεώνεται
ουνεχώς μέσα απὀ συντονιομένη δράση των οοτεοκλαστων που διασπούν την
οστικἠ ύλη καν τον οστεοβλασιων που παράγουν οστικἠ ὕλη και
αποκαθιστούν τα κενά που δημιουργούν σε οστεοκλάστες. Η διαταραχἡ της
νοορροπηµένης ανανέωσης της οστικής ύλης συνδέεται µε διάφορες ασθένειες
όπως η οστεοπόρωση.
ο Ὑποασθεοταιμία: ὧως υποασβεσταιμµία χαρακτηρίζεται η ἡµμειωμὲέ
συγκέντρωση ασθεστίἰου στο αὐμα.
ο Αυτή μπορεί να προκληθεί;
α) απὸ μειωμένη ἔκκριοη παραθυρεοειδικἠς ορμόνης (υποπαραθυρύοριδιοµο
ἡ απο αδυναμία της παραθυρεοειδικἠς ὠρμόνης να αλληλεπιδράσει µε τους
υποδοχεἰς της σε καταστάσεις ὀπως μευδοπαραθυρεοειδιομὸς
ϐϱ) απὀ μειωμένα επἰπεδα ενεργούς Βιταµίνης Ὦ ἡ αδυναμία αλληλεπίδρασης
της βιταμίνης Ὦ µε τα κύτταρα στόχους.
Υ) απὀ αδυναμία απορρόφησης ασβεστίου που οφείλεται σε διάφορα αν
σύνδεση του αοθεστιου µε ουναρμοτὲς που εκκρἰνονται απὀ το πἀγ
περίπτωση οξείας παγκρεατἰτιδας).
ὃ) απὀ κακἠ νεφρικἠ λειτουργία.
ΔΙΦ(ΟΣΦΟΝΙΚΑ ΤΙΑΡΑΙ
ΓΑ
ΒΙΡΗΟΞΡΗΟΝΑΤΕΣ
Αυτά εἶναι ανάλογα των πυροφωσφορικών [(0Ο.1Ρ-0-ΡΟψ{]. όμως, αντὶ
του κεντρικούὐ Ο φἐρουν ἑνα ἁάτομο Ὁ, συνήθως υποκατεστημµένο.
Αποτέλεσμα αυτού εἶναι να µη μπορεί το μόριο να υδρολυθεί, αλλά
τώρα η τρισδιάστατη µορφή τους να µπορεί εὐκολα να σχηματίσει
χηλικὲς ενώσεις µε δισθενἠ μέταλλα, όπως το Οα”". Τα διφωσφονικά
έχουν μεγάλη τάση για σύνδεση µε την επιφάνεια των υπό διαμόρφωση
οστών, η οποία υποβοηθείται απὀ τους οστεκλάστες. Χρησιμοποιούνται
ευρέως και µε αρκετή επιτυχία κατά της οστεοπόρωσης, σε κατάγματα,
καρκίνο των οστών, νὀσο Ραροΐ, υπερασβεσταιµία.
Βι
ΗΟ ΟΗ
...
ο--ρ--ς--ρ-- ο
οτι
ΗΟ ΟΗ
β;
Σχήµα 1: Γενικός τύπος διφὠσφονικών παραγώγων
ΓΑ
ο Τα διφωσφονικά παράγωγα ὅρουν μάλλον µέσω δύο μηχανισμών,
επαγωγἠς της απόπτωσης των οστεοκλαστὠν και αναστολής
βιοσυνθετικἠς µεταθολικἠς οδού για τη χοληστερόλη (τα
αμινοδιφωσφονικἀ). Τα δεύτερα αναστέλλουν περισσότερα
στάδια της θιοσύνθεσης από μεβαλονικὀ σε χοληστερόλη και
νσοπρενοειδή, τα οποία απαιτούνται για την πρενυλίωση
πρωτεϊνων απαραντήτων για τη λειτου ργία των οστεοκλαστών. Τα
τελευταία ὅρουν και όταν ακόµη δεν υφίσταται η ὅνα της
απόὀπτωσης ὁράση.
Ὁ Ἡ µμµεἰώση της οστικἠς απώλειας µε την επἰιδραση των
διφωσφονικών ενώσεων οφείλεται σε συνδυασμό ὁράσεων,
ορισμένες απὀ τις οποίες δεν ἐχουν πλήρως διευκρινιστεί. Τα
διφωσφονικὰἀ παράγωγα συναρµὀζονται µε το ασθέστιο του
υδροξυαπατίτη, σχηματἰέοντας µὶα νέα ένωση που δεν μπορεὶ να
διασπαστεἰ απο οστεοκλάστες. Τα παράγωγα αυτά, εἶναι κυρίως
διδοτικοὶ συναρμοτὲς. Διφωσφονικά παράγωγα στα οποίἱα η µία
ομάδα Ἡ εἶναι υδροξύλιο, αποτελούν τριδοτικούς συναρμοτές οι
οποίοι συνδέονται ισχυρότερα µε τον υδροξυαπατίτη των οστών.
Ὁ Τα διφὠωσφονικά παράγωγα παραμένουν ενσωματωμένα σι
οστικἠ ὑλη μεγάλο χρονικό διάστηµα. Το γεγονὸς αυτό
φαΐνεται να δημιουργεἰ προβλήµατα
ΓΑ
ο Ηκτὸς απὀ την άμεση σύνδεση µε τον υδροξυαπατίτη, τα
διφωσφονικὰ παράγωγα εισέρχονταν στο εσωτερικὀ των
οστεοκλαστικὠν ὁὀσο και των οστεοβλαστικών κυττάρων.
ο Ἡ ὁδράση των διφωσφονικώὠν ενάντια στην ασβεστοποἱηση
και την εκτοπικἠ οστεοποἰηση, πιστεύεται ότι οφεἰλεταν
στην τάση τους να συνδέονται µε το ασβέστιο και να
εμποδἰέουν το. σχηματισμό κρυστάλλων «φωσφορικούῦ
ασβεστίου καθὠὼς και τη συσσώρευση κρυστάλλων
υδροξδυαπατίτη.
Χρήσει
Τα διφωσφονικἀ χρησιμοποιούνταν κυρίως 1) ως
παρεμποδιστές της οστεολυτικἠς διαδικασίας, 2) «ως
παρεμποδιστές ασβεστοποίησης καν εκτοπικἠς
!
οστεοποίησης. ὃ) Ορὶἱσκουν εφαρμογές επίσης Ν

ραδιοδιαγνωστικἡ
ΓΑ
ο Διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες. Ἡ απρὠτηὴ
χρησιμοποιείται Ἀἰγο, η δεύτερη ἐχει αζωτούὐχο υποκαταστάτη
στο κεντρικὀ μεθυλένιο και 10-120 φορές ισχυρότερη ὁράση σε
σύγκριση µε την πρὠτη κατηγορία. Η τρίτη γενεά εἶναι ακὀμη
και 1000 φορές ὁραστικότερη και φέρει ετεροκυκλικὀ αζωτούχο
υποκαταστάτη.
ο Τύχη στον οργανισμό: Όλα τα παράγωγα απορροφούνται
πολύ Ἀίγο, καν πρέπεν να Δλαμθάνονται µε πολύ νερὀ και
τουλάχιστον 90 λεπτά προ του προγεύμµατος. Καλό εἶναι να µη
χρησιμοποιούνται απὀ παιδιά, διότι επιοδρούὐν στην ανάπτυξη
του σκελετού. Αποθάλονται κυρίως απὀ τους νεφρούς. Προσοχή
επιβάλλεται στη χρήση τους απὀ νεφροπαθεἰς
ο Ανεπιθύμητες ενέργειες Μερικές «φορές εμφανίζονται
προθλήµατα στον οισοφάγο, τότε χρειάζεται χορήγηση
αναστολέων της αντλίας πρωτονίων. Πάντως, ασθενεἰς µε
προθλήµατα στομάχου πρέπει να µη λαμθάνουν απὀ το στόμα
διφωσφονικάἀ. Συνιστάται τακτικὀς έλεγχος της νεφζκῆς
λειτουργίας
ΓΑ
οᾶΧΛΩΔΡΟΝΙΚΟΟΞΥ.ΟΓΟΡΗΟΝΙΟΑΟΙΡ,. ΒΟΝΕΕΟΡδ
ο Διχλωρομεθυλενοδιφωσφονικὸ οξύ
Σύνθεση: Από διθρωμομεθἀνιο και φωσφορώδη τρι-
νσοπροπυλεστέρα:
Βτ
ρου
Βτ
--
"ο ο
6Η.
|
ὁ οἩ
ΟἩ
- - Ἡ,ς
ὁ Ἡ,ς
ου}
6Η: ο
ο Ιον
ὁ
1
ὁ
Ίν ο
(Ἠ:
οἩ,
ΟΗ. ---
ΧΛΟΩΔΡΟΝΙΚΟ ΟΞΥ
ο Δράση:
ανήκει στην πρὠτη γενεά των διφὠσφονικώὼν καν επιορά
στον οστεώδη σκελετό προκαλώντας µείωση της οστικἠς
απορρόφησης. (Οστικἡ απορρὀφηση εἶναι η διαδικασία
κατά την οπούα ον οστεοκλάστες αποικοδομούν τον νστὸ των
οστὠν και ελευθερώνουν τα μεταλλικά τόντα, συντελώντας
στη µεταφορά των νόντων ασθεστἰου απὀ τον οστικὀ νστὸ
στο αὖμα)
ο Τύχη στον οργανισµὀ: η απορρόφηση εἶναι περίπου |--
96, {ιο περίπου 19 ώρες
ο Ανεπιθύμητες ενέργειες: Σε σηµαντικἡὴ υπέρβαση της
δόσης, μπορεί να παρατηρηθεἰ µείωση του ασθεστἰου του
αἰματος
ΗΠΗΑΜΙΔΡΟΝΙΚΟ ΟΞΥ
ΟΡΑΜΙΡΠΟΝΙΟΔΑΟΙΟ, ΡΑΝΙΡΗΠΟΝΦ ΡΑΜΕΙΗΙΤ8
ο ὃ-Αμινο-1-υδροξυπροπυλιδενο-1.1-διφωσφονικό οξύ
ο Σύνθεση: Από ὁ-αμινο-προπανοϊκόὸ οξύ, τριχλωριούχο
φὠσφόρο καν φωσφορώδες οξύ:
ΡΟΗ,
Η2Ν ΟΗ Η.1ΡΟ-/ΡΟΙ. ΗΝ ών
ο Η2Ο3Ρ
ο Δράση: Το παμιοδρονικὀ οξύ εἶναν ισχυρὀς αναστολέας της

οστεοκλαστικἠς οστικἠς απορρόφησης. Επίσης καταστέλλεν
την εγκατάσταση των προδρομικὠν μορφών των
οστεοκλασὼν στα οστὰ και τον επακόλουθο
μετασχηματισμόὀ τους σε ὠριυμους απορροφητ
οστεοκλάστες
ΑΛΗΝΔΡΟΝΙΚΟ ΟΞΥ
οΑΙΤΕΝΡΠΒΟΝΙΟ ΑΟΙΕΟ. ΕΟΘΑΜΑΣΧΘ, ΕΟΘΡΑΙΕΝΘ,
ΜΕΗΙΠ,ΡΟΖΔΘ. κ.α.
ο 4-Αμινο-1-υδροξυθουτυλιδενο-1.1-διφωσφονικό οξύ
ο Σύνθεση: Από 4-αμινο-θουτυρικό οξύ, τριχλωριούχο
φὠσφόρο, φωσφορώδες οξύ παρουσία ὀξινου θειικού
μεθυλεστέρα:
9
ποή ο
0Π150:Η, 9050 2 Ηο /
(ΦΑΝ
ο
140505, 50 ρςὶ, 20Η
3756 ΠΟ Ρο
ΗΝ ΟΗ
Η201Ρ
ο Δράση-ἁἈρίσεις: Ἠίναι διφωσφονικόὀ παράγωγο δεύτερης γενεάς.
Αναστέλλει την συνθετάση του πυροφωσφορικού «φαρνεσυλίου,
ενζύμου που παίρνει µέρος στη βιοσύνθοεση χοληστερόλης και
νσοπρενοειδὠν. Ἔτσι, αναστέλλεται η θιοσύνθεση πρωτεϊνών πο
εἶναι σημαντικές για τη δράση των οστεοκλαστών. Εμιποδίζει τη Υ
απώλεια οστικἠς μἀζύας που συμµθαΐνει στις γυναίκες µετά τή Υ
εμμηνόπαυση και σε άνδρες καν σε γυναίκες που λαμθάνουν
γλυκοκορτικοειδήὴ (π.χ πρεὀνιέόνη, μεθυλοπρεὀνιζολόνη), ενώ
θοηθἀὰ στο σχηματισμό νέου οστού και μειώνει την πιθανότητα
καταγμάτων.
ο Τύχη στον οργανισμό: Βιοδιαθεσιµότητα μετὰ απὀ λήιμη απὀ το
στόμα δόσης 10πιρ εἶναι περίπου 0,59560 στους άνδρες και 0,506 στις
γυναίκες όταν λαμβάνεται μετά απὀ ολονύκτια νηστεἰα και δύο ὧρες
πριν απὀ το πρὀγευµα, παιδικἠ ηλικία, κύηση και γαλουχία
ο Ανεπιθύμητες ενέργειες Οισοφαγιτιδα,. κοιλιακἀ Ὑἀλγη,
δυσπειμία, διάρροια, δυσκοιλιότητα, µμυοσκελετικἀ «ἀλγη,
μετεωρισμµός, κεφαλαλγίια και σπάνια εξάνοθηµα ἡ ωθθλλα
οισοφαγικὀ ἐλκος, διάταση κοιλίας. Να µην κχορηγεῖτ σε
υπασθεστιαιµία, θαριά νεφρικἠ ανεπάρκεια
ο Συμπληρώματα ασβεστίου, αντιὀξινα και ἆλλα φάρμακα
απὀ του στόματος χορηνγούμενα πιθανὸν να επηρεάζουν
την απορρὀφησή του. Συνιστάται στους ασθενείς να
περιμένουν τουλάχιστον μισή έως µια ώρα πριν λάθουν
οποιοδήποτε ἀλλο φάρμακο.
ΙΡΒΑΝΔΡΟΝΙΚΟ ΟΞΥ
ΟΙΡΑΝΡΠΟΝΙΟ ΑΟΙΕΟ. ΒΟΝΡΗΟΝΑΤΟ., ΙΑΦΙΒΟΝΘ,
ΟΡΗΟΟΝΑΤΕΗΙΘ Κα.
ο 1-Ύδροξυ-ὃ-(μεθυλο(πεντυλ)αμινο)προπυλιδενο-1.,]-
διφωσφονικό οξύ
ο Σύνθεση: Από ὃ-(μεθυλο(πεντυλ)αμινο)προπανοϊκὀ οξύ,
τριχλωριούχο φωσφόρο και φὠώσφορώδες οξύ:
ο ΟΗ.
Ἠος ῶδ-.-- ο. κ Β, ο σσ”
Ν ΟΗ 1002 ΟΒ
|
6Η, Η2Ο1Ρ
ΙΡΒΑΝΔΡΟΝΙΚΟ ΟΞΥ
ο Δράση-Ἀρήσεις: Είναι διφωσφονικὀ παράγωγο µε δράση
παρόμοια αυτής του αλενοδρονικού οξέος. Ἀρησιμοποιείταν
σε πρόληψη οκελετικὼὠν προθληµάτων σε ασθενεὶἰς µε
καρκἰνο µμαστοῦ και οστικὲἐς µμεταστᾶσεις. Επί
υπερασθεστιαιµίας οφειλόμενης σε νεοπλασία µε ᾖ χωρὶς
μεταστάσεις. Σε οστεοπόρωση σε µμετεμμηνοπαυσικὲς
γυναίκες µε αυξημένο κἰνδυνο σπονδυλικὠν καταγµάτων
ο Τύχη στον οργανισµὀ: Βιοδιαθεσυµότητα µετά απὀ
λήψη απὀ το στόμα, περίπου 0,690. Συνδέεται µε τις
πρωτεῖνες του ορού
ο Ανεπιθύμητες ενέργειες Εμφάνιση «Υριππὠδουο)
συνδρόμου µε πυρετό, ρἱγος και μυοσκελετικάἀ άλγη, πτὠση
της στάθµης του φὠώσφόρου, ενἰοτε πεπτικὲς διαταραχές.
ο Να µη χορηγείται σε σοθαρἠ νεφρικἠ ανεπάρκεια, κύηση,
ναλουχία, παιδικἠ ηλικύα 9
ο Παρακολούθηση νεφρικἠς λειτουργίας και στάθμης
ασβεστίου, φωσφόρου καν μαγνησίου.
40ΟΛΕΔΡΟΝΙΚΟ ΟΞΥ
ο2ΟΙΕΡΗΙΠΟΝΙΟΔΟΙΕΟ. ΔΟΙΠΙΑ2ΤΑΣδ. ΖΟΜΕΤΑΣ κ.α.
ο 1-Ύδροξυ-2-(1 Η-υμιδαζολ-1-υλ)αιουλιδενο-1.1]-διφωσφονικόὸ
οξύ
ο Σύνθεση: Από 2-(1Η-ιμιδαέολ-1-υλ)οξικό οξύ,
τριχλωριούχο φωσφόρο, παρουσία ὀξινου θειικού
μεθυλεστέρα: μοι, ῷ
δ οῃ
/ κ.β 1ΏΡ6ῖ, ΟΗΙΡΟΙΗ, 805Ο 6 Ἠ πο
ς} | 2)ἩοΟ 3)ΡΗΞΙ.8 - ὴ οἩ
Ηό
40ΟΛΕΔΡΟΝΙΚΟ ΟΞΥ
ο Δράση-ἁρήσεις: Κατατάσσεται στην τρίτη γενεά
διφωσφονικών. Αναστέλλει το πυροφὠσφορικόὀ «φαρνεσύλιο,
οδηγώντας σε αναστολή σύνθεσης ουσιών σημαντικὠν για τη
λειτουργία των οστεοκλαστῶν. Χρησιμοποιείται για να
προστατεύσει απὀ κατάγματα ασθενεἰς µε νστορικὀ κατάγµατος
ισχύου ἡ καρκἰνο. Ἀρησιμοποιείται ακόμη στην αγωγή
υπερασθεστιαιαµίας επἰ νεοπλασίας, στην αγωγή της νὀὸσου
Ῥασοί και της μετεμμηνοπαυσικἠς οστεοπόρώσης
ο Τύχη στον οργανισµὀ: Συνδέεται µε τις πρωτεῖνες του
πλάσματος, {ιω 146 ὧρες
ο Ανεπιθύμητες ενέργειες: Πυρετός ἡ γριππώὠδες σύνδρομο,
οστικἀ άλγη, αρθραλγὶες, ναυτία, ἐµετοι, δερµατικὀ εξάνθηµα,
αὐξηση κρεατινίνης, πτὠση ασθεστἰου, φωσφόρου και
μαγνησίου. Να µµη χορηγείται σε κύηση, γΥαλουχία,
υπερευαισθησία στη δραστικἡ ουσία ἡ ἀλλο διφωσφονικὀ.
ο Δόση-Μορφές:
Ἠνδοφλεθίως, µε συμπλήρωμα ασθεστἰου και θιταµίνης 1) σσ
ΔΕΣΦΕΡΡΟΞΑΝΗΙΝΗ
ο ΔΕΦΕΡΡΟΞΑΜΙΝΗ (ΜΕΘΑΝΟΣΟΥΛΦΟΝΙΚΤἩ).
ΡΓΕΘΟΕΕΠΙΚΟΧΑΜΙΝΗΕ, ΡΕΙΕΕΕΜΡΟΧΑΝΗΝΕ (ΜΕΡΥΤΑΤΈΕ)
ο Δαμβάνεται απὀ καλλιέργειες του Φίτορίοιπγοθςδ ΡΠοθαδ στη µορφή του
μετά Εοῦ! συµπλόκου της απὀ το οποἱο ελευθερώνεται µε ειδικἡ χημικἡ
επεξεργασία
λευκοί κρύσταλλοι, πολύ διαλυτοί στο νερὸ
....
έχει εξαιρετικά μεγάλη τάση για σύνδεση µε τον Εοὶ! και µικρή τάση
για σύνδεση µε Εοῦ
ο Χρήσεις: Ἀρησιμοποιείται στη θεραπεἰα σοθαρἠς δηλητηρίασης απὀ Ε9,
υπερφόρτωση απὀ Έο που οφείλεται σε αιμόλυση που προέρχεται απὀ
φάρμακα, µεσογειακἠ αναιμία, ὁδρεπανοκυτταρικἠ αναιμία, συχνές
µεταγγίσεις ἡ που οφείλεται σε θλάθες στο μηχανισμό αποθήκευσης
σιδήρου.
ο Η δεσφερροξαμίνη έχει ευνοϊκἡ δράση και σε δηλητηριάσεις απὀ Ε6δ'
ο εξηγείται αφ’ ενὸς μεν απὀ το γεγονὸς ότι µέρος της τοξικἠς δράσης του
Εαζ' οφείλεται στο Εαῦ' που προέρχεται απὀ το Ροζ! µε οξεἰδωσή τους-αφ'
ετέρου δε στο ότι η απομάκρυνση του σχηματιζόµενου Εαδ' απὀ ο.
διευκολύνει παραπέρα οξείδωση του Ε9αδὶ ὡστε το ποσὸ του Γ62
---
ελαττώνεται.
Δράση - Μηχανισμός: Η δεσφερροξαμἰνη απομακρύνεν το Ροῦ! απὀ
την αιμοσιδηρίνη, τη φερριτίνη καν, σε μικρότερο θαθμό, απὀ την
τρανσφερρίνη. Ὁ σίδηρος της αιμοσφαιρίνης καθώς και των
κυτοχρωμάτων δεν απομακρύνεται απὀ τη δεσφερροξαμίνη
εενώνεται χηλικἁ µε το Ε,οῦ' σε οκταεδρικὸ σύμπλοκο µε εξαιρετικά
υψηλή σταθερά σύνδεσης
«Ε οῦ!- ΕΤΡΤΑ θα έπρεπε να εἶναι πολύ αποτελεσματικὸ σε δηλητηριάσεις
από Εοῦ:, εν τούτοις, φυσικά χηλικἁ µέσα όπως η τρανσφερρίνη και η
φερριτίνη συνδέονται µε το Εαῦ' πολύ περισσότερο ισχυρά απ' όσο το
ΕΡΤΑ
Ζτ
.. Νο σ ΟΝ
ν | ολ
ΟΓΝ
---
0’. Ερ᾽
ο
οσο σον
ΗΝ Ν κ.
Η2Ν
ἆας{οττιοχαπιίπς Γε-άες[εγγιοχαιπίπθ
ο Τύχη στον οργανισοµὀ: Δεν απορροφἀάται απὀ το
νγαστρεντερικὀ (γι' αυτὸ πρέπει να δίνεται παρεντερικἀ),
µεταθολίόεται, κυρίως στο αἱμα µε τη δράση ενζύμων του,
αλλά ου ακολουθούµενες µεταθολικὲς οδοί εἶναι ακόµη
άγνωστες. Το φάρμακο αποβάλλεται, εὖκολα απὀ τους
νεφρούς.
ο Αντενδείκνυται η χρήση της ὁδεφερροξαµίνης επὺ
εγκυμοσύνης, νεφρικἠς ανεπάρκειας και ανουρίἰας.
ο Δόγω των τοξικὠν ὁράσεων της δεσφερροξαµίνης, δεν
πρέπει να χορηγείται επὶ ἠπιων δηλητηριάσεων µε Γαῦ”.
ΔΕΦΕΡΙΙΡΟΝΗ
οΡΕΕΕΠΙΡΙΠΟΝΕ, ΕΕΠΗΙΡΕΗΟΣΣ5
ο ὃ-}ὃροξυ-1,2-δυμεθυλοπυριδιν-4(1
Η)-όνη, ΟΠοΝοο, Μ.Β.
199,1
οΒιὁ -
ΟΗ: πομή ον τν μας
Ο- 0Η: Ν..
Γι Ἡ ΟΗΝΝΗΣ πο” Γι σα μή ο [τ αι
ΟΗ 3 οΗ |
αλβ ----
ΔΕΦΕΡΙΙΡΟΝΗ
Ο Ὑδατόφιλος συναρµοτής σιδήρου, σχηματίζει σύμπλοκο κόκκινου
χρώματος µε τη δοµἠ που φαίνεται στο σχἠµα.
Ο Δράση- Χρήσεις: Η δεφεριπρόνη δεσμεύει το σἰδηρο σε Μοριακἡ
αναλογία ὃ:1 και εἶναι αποτελεσματική στην πρόκληση απέκκρισης
σιδήρου.
Χρησιμοποιείται στη θεραπεία της αιμοσιδήρωσης σε πάσχοντες από
μείζονα μεσογειακή αναιμία, όταν υπάρχει αντένδειξη χορήγησης
δεφεροξαμίνης ἡ υπήρξαν σοβαρές τοξικές αντιδράσεις απὀ αυτήν.
Αντενδεἰίκνυται σε ἆτμα με ιστορικὀ ουδετεροπενίας κτἡ
ακοκκιοκυτταραιµίας
Τοξικότητα-Ανεπιθύμητες ενέργειες: Ἡ σοβαρότερη ανεπιθύμητη
ενέργεια εἶναι η ακοκκιοκυτταραιµία, αλλά και υπέρχρωση οὕρων,
ναυτία, ἐμετοι, Κοιλιακά άλγη, αὐξηση της όὀρεξης, αρθραλγἰες τἡ
αρθρίτιδες, αὐξηση της πυροσταφυλικήἠς τρανσαμινάσης, ελάττωση
ψευδαργύρου του πλάσματος.
Να μετράται ανά εβδομάδα ο αριθμός, των ουδετεροφἰλων καν ο ασθενἠς
να αναφέρει εμφάνιση υπόπτων σημείων λοίμωξης
Να παρακολουθείται η στάθη του ιευδαργνύρου και της
πυροσταφυλικής τρανσαμινάσης. Ἠήναν πιθανή η επιδείνωση νεφρικής
και ηπατικήὴς λειτουργίας. Πρέπει να αποφεύγεται η κύηση
πιθανἠς τερατογένεσης
Τύχη στον οργανισμό: Αποθάλλεται µε τα ούρα, μετὰ απὀ σύέε
με γλυκουρονικό οξύ (στην υδροξυλικἠ ομάδα)
ΔΕΦΕΡΑΣΙΡΟΞΗ
οΡΕΕΕΗΕΗΑΟΘΙΕΟΝΣ. ΕΧΟΙΑΡΕΣ
ο 4-(9.0-Λισ(2-υδροξυφαινυλο)-1 Η-1.2,4-τριαζολ-].-
υλο)θενέοϊκὸὁ οξύ,
ο Σύνθεση: Από σαλικυλικό οξύ (που μετατρέπεται σε
ο σαλικυλαμίἰδιο και ... οξύ:
2 ο πυριδίνη
πυριδί
"Ἄρασμός αἷι
σσ,
βρασμµός 21
“Ὢ
ας
Βο[εγγοχαπηῖπε (ΡΕΟ) Ὀε[εγαρίγοχ (ΡΕΧΝ) Βε[ετίρτοπε (ΡΕΡ)
οοο' Ι
λ ς2
Η/Ν-(Η 0Ο), δν Ότι
--- ἅ
Ὕ)
Ε
“ο ΄΄ Υ
ι
οὗ | . οσής:
ο. ο τὶς
αν ον ζ
ως
ΔΕΦΕΡΑΣΙΡΟΞΗ
Ο Δράση - Χρήσεις: Ἡ δεφερασιρὀξη εἶναι ῥ ληκος παράγοντας, απὀ το
στόμα ενεργός, ισχυ ρά εκλεκτικὸς για (σχήμα). Δεσμεύει το
σίδηρο µε υψηλή συγγένεια σε αναλογία 2: ο
Ἡ δεφερασιρόξη προωθεὶ την απέκκριση σιδήρου, κυρίως μέσω των
κοπράνων. Το χαμηλό μοριακό θάρος της καν η υψηλή λιποφιλικότητά
της οφ 9,52) επιτρέπει τη χορήγηση απὀ το στόμα, σε αντίθεση προς
τη δεφεροξαμίνη, που δἰδεται με ενδοφλεβια έγχυση. Όπως Και Ἡ
δεφεριπρὀνη, η δεφερασιρόξη εἶναι ικανἠ να απομακρύνει το σίδηρο
από κύτταρα (π.χ. καρδιομυοκύτταρα, ηπατοκύτταρα), καθώς και απὀ
το αἷμα
Τοδικότητα-Ανεπιθύμητες ενέργειες: Οι συχνότερες
ανεπιθύμητες ενέργειες εἶναι πεπτικές διαταραχές (ναυτία, ἔµετος,
κοιλιακά άλγη, διάρροια ἡ δυσκοιλιότητα), κεφαλαλγία, άγχος,
διαταραχές του ὑπνου, αὗξηση της κρεατινίνης και των
τρανσαµινασών, πρωτεϊνουρία, αιματολογικέὲς διαταραχές
Ἡ συγκἐντρωσή της ελαττώνεται µε τους επαγωγεὶς του ΟΥΡὸΔά
(ριφαμπικἰίνη, φαινοβθαρθιτάλη, φαινυτοΐῖνη κ.λ.π) και αυξάνεται µε
τους αναστολεἰς (σιμθαστατίνη, κυκλοσπορίνη κλπ).
Ο Θα πρέπει να γίνεται τακτική εξέταση οὗρων για πρωτεϊνουρία,
παρακολούθηση Ἠηπατικής λειτουργίας µε προσδιορισμούς ενζύὑμω
Ο Τύχη στον οργανισμὀ: Βιοδιαθεσιμότητα των δισκἰων γτα μμ)
το στόµα εἶναι περίπου τθοῦοᾳ της ενδοφλέθιας χορήγησης
Ο Το φάρμακο πρέπει να λαμβάνεται µε ἆδειο στομάχι
ο Ν
(ανα.-ΕΡ ΤΑ ο.
ο ΄
ο-
ΟΑΙΟΘΥΛΗΝΟ-ΔΙΑΜΙΝΟ-Ν.Ν᾽ ΤΗΤΡΑΟΞΙΚΟ
ΑΣΒΕΙΣΤΙΟ-ΝΑΤΡΙΟ (9ΝΥΔΡΟ). 0αΝα.-ΕΡΤΑ.
(αΙοίΐιπι 15ο νογβθοµαίο. (αἰοΐτα οἱξδοσα {ή
οιποανγαίςα
. ΝορςΟ.
4 ΟΙΟΗ26ΟΟ: - ΠΟΝ-ΟΗ2(Η2-ΝΗ2 ασια
σ[Β
8
---- (ΟΟΟ-0Η2)2Ν-ΟΗ2ΟΒ.-Ν(ΟΗ1ΟΟΟ7.- 3. (ΗΟΟς-ΟΗ2)2Ν-ΟΗ2ΟΗ.-Ν(ΟΗ2ΟΟΟΒΗ),-

κ-
--
β 'Να Ο0Ος-ΟΗ, ΟΗ,-ΟΟΟ: Να: ΟβΟΟ ο

2ΝΟΗ. Ἂκ οἩνοΗ,- ν΄ κα (64Ν82ΕΌΤΑ
.
μοος ΟἩ; ΟἩΟΟΟΗ
α θέρμανση στους 200 για 10 ὧρες ο
5 Λιάλυση σε ζεστὸ νερὀ, προσθἠκη δύο ισοδυνάµων ΝαΟΗ, άφεση για κρυστά
ο(α0Ό. λἰγο παραπάνω απὀ την ισοδύναμη ποσότητα, προσθήκη μέχρις ότου πάψει
έκλυση 005, διήθηση εν θερμώ, κρυστάλλὠση.
04Να.-ΕΌΤΑ
ο Προσδιορισμὀὸς περιεκτικότητας (αΝα4.ΒΕΡΤΑ:

1) Ο προσδιορισμός βασἰέεται στην ογκοµέτρηση του
αντιδότου µε διάλυμα ΡΡ(ΝΟ9ο παρουσία δεἰκτη
πορτοκαλόχροου της ξυλενόλης. Το τέλος της αντἰορασης
φαίνεται όταν το χρώμα εἶναν πορφυρέρυθρο
9) Δυνατὸ να προστεθεὶ περίσσεα του ονγκομετρικού
διαλύματος ΕΡ)Ρ(ΝΟ9)ο οπὀτε επανογκοµετρείται η
περίσσεια µε νατριούχο διάλυμα ΕΤΏΡΤΑ. Δείκτης
πορτοκαλλόχρουν της ξυλενόλης, τέλος της αντἰορασης,
όταν το διάλυμα λάβει κἰτρινο χρώμα.
04Να.-ΕΌΤΑ
ο Δράση-Νηχανιομὸς-Ἀρήσεις: Το (αΝα»ΒΡΤΑ
σχηµατἰέει ένωση συναρμογής µε πολλά δισθενἠ ἡ
τρισθενἠ μέταλλα. τις σύμπλοκες αυτές ενώσεις απὀ τον
ἹἩρσαπά συμμετέχουν τὀσο τα καρθοξύλια (δύο απὀ τα
τέσσερα) όσο καν τα δύο ἀζωτα.
ο τον οργανισμὀ, λόγω του σχηματισμούὐ των ενώσεων
αυτών, κινητοποινούνται απὀ το (αΝ8ΒοΟΒΙΓΤΑ μέταλλα όπως
Μη, δη. ο.
ο Μέταλλο µε μεγαλύτερη σταθερά απ’ ὀσο ἆλλου μετάλλου
στο σύὐμπλοκό τους µε το ΒΡΏΤΑ εκτοπἰζει το δεύτερο. Το
(ἈΑΝΒΟΒΤΡΌΤΑ πολύ επιτυχώς δεσμεύει ΕΡ/", ο τελευταίος
εκτοπίζει το Οα”ῖ απὀ το σύμπλοκο (η σταθερά
σταθερότητας του συμπλόκου Ρο ΕΡΤΑ εἶναι 107 φορές
μεγαλύτερη απὀ αυτή του συµπλόκου 0ΟαΝαΟΒΙΏΟΤΑ). Ἐντοι,
η κύρια Κλινικὴ χρήση του ΟαΝΔΒΟΒΛΤΑ εἰν
αντιμετώπιση δηλητηρίασης απὀ ΡΕ", τον οποἰο δεσμθυθι
και απομακρύνει ακολούθως απὀ τους νεφρούς.
04Να.-ΕΌΤΑ
ο Το σύμπλοκο ΗΠςδ-Β)ΤΔ ἐχει ακόμη
μεγαλύτερη σταθερά, εἶναι ὁμωῶς ἀχρηστο
για την αντιμετώπιση δηλητηρίασης απόὀ
Ἠρ”'' διότι
Ὦ 9ο δεσμὀός Ηρί µε τους ενδογενεὶς
θιολογικούὺς Ισαηάᾶς εἶναι πολὺ σταθερὸς
(5-Η6-9)
. ϱ Πρ"! στην ἑνωσὴ του µε τους ενδογενεὶς
Ἡσαπάς θρἰσκεται ενδοκυτταρικά
3, το ΒΕΌΤΑ (ως ΟαΝαΟΒΙΟΤΑ αλλά και ὣς
ελεύθερο «αμινοξύ)) δεν ἐέχει την
ικανότητα να εισέλθει στο κύτταρο (λόγω
του ιονισμού του Και γενικά του εντόὀνου
υδατόφιλου χαρακτήρα του) καν να
αποσπάσει τον ΠΗσ' απὀ την ἑνωσή του µε
τους Πσαπάς ενδοκυτταρικἀ.
04Να.-ΕΌΤΑ
ο το ΝαοΟαΒΤΤΑ µε το ΡΕ” που υπάρχεν, στο γαστρεντερικὀ
σωλήνα, εφ᾽ ὁὀσον ο ΡΕ ελήφθη απὀ το στόµα, διευκολύνει την
απορρὀφηση και εἰσοδὸ του στον οργανισµὀ. Το Ναι αμΡΤΑ
δίνει σταθερὀ σύμπλοκο και µε το Να παρ᾽ όλον ὁτι σπάνια
εμφανίζονται δηλητηριάσεις απὀ το μέταλλο αυτό
και για τη διάγνωση δηλητηρίασης απὀ το μέταλλο αυτὸ { σε
περιπτωση θετικἠς διάγνωσης -Οδηλητηρίαση απὀ ΕΡ:1-
παρουσιάζονται αυξημένα ποσά ΡΡ/’ στα ούρα).
ο Το ΕΗΡΤΑ χρησιµοποιείται στην επείγουσα θεραπευτικἠ
αντιμετὠπισηςτης υπερασθεσταιµίας.
ο Το ΕΡΤΑ παρεμποδίζει την πήξη του αἰματος.
ο Το ΕΙΠΟΤΑ χρησιμοποιείται επίσης στη «φαρμακευτική,
προστιθέµενο σε σκευάσματα ως σταθεροποιητικὀ-συντηρητικὀ,
διότι δεσμεύει θαρέα μέταλλα, τα οποίἱα καταλύουν αντιδράσεις
διάσπασης αρκετὠν ὃὁραστικὼν συστατικὠν σε ἀ
φαρμακοτεχνικἀ σκευάσματα, ὁπως π.χ. σιρόπια, κολλύρια
04Να.-ΕΌΤΑ
ο Τοξικότητα: Ἡ σοβαρότερη τοξικὴ ὁράση του

(αΝα8.ΒΤΡΤΑ εἶναι η δράση στο νεφρὀ
ο πιθανόν οφεἰλονται σε αυξημένες συγκεντρώσεις θαρέων
μετάλλων καθὠς απομακρύνονται απὀ τους νεφρούς, ἡ
λόγω της απὀσπασης απαραίτητων μεταλλικὠν
νιχνοστοιχεἰων απὀ τα κύτταρα των ουροφόρων σωληναρίων
ο Άλλες αδυναμία, αδιαθεσία, ἐμµετος, µυαλγία, ανορεξία,
ἐπειξη προς ούρηση, ρινικὴ συμφόρηση, «φτάρνισμα,
αναιμία, ελάττωση πηκτικότητας του αἵματος
ο Το ἈΝαΟΒΤΤΑ εἰναι δυνατὸ να προκαλέσει τετανίἰα και
σπασμούς λόγω δέσµευσης των οσα
ο Τύχη στον οργανισμό: Πολύ λίγο (599 απορροφάται απὀ
το γαστρεντερικὀ εφ ὁσον ληφθεὶ ρ.ο. Παρεντερυκά
χορηγούµενο, απορροφάται καλά και περιορίζεται ὀ
εξωκυτταρικὀ χώρο
ΣΙΔΗΡΟΣΙΤΛΥΚΟΝΙΚΟΣ
οΕΕΒΕΒΟΜΑαΙΥΟΟΝΙΟ Μ.ΙΕΠΟΝ αΙ ΟΟΟΝΑΤΕ, Μ.Β. 452.189
ο! ΟΗ ο
ΗΟ ΄ ο: Εε2'. 2Η20
Οι’
ὋΙιι 2
μπι
πι
ο Σύνθεση:
Ο γλυκονικὀὸς σἰδηρος παρασκευάόεται µε διπλἠ αντικατάσταση
μεταξύ γλυκονικού βαρίου και θειικού σιδήρου, µε απομάκρυνση
του καθιζηθέἐντος θειικού θαρἰου και εξάτµιση του διαλύματος.
ο Ο γλυκονικὀόςσἰδηρος εἶναι τεφρήἠ σκόνη ἢ κόκκοι πράσινοι ἡἠ
κἰτρινοι
ο Διαλυτότητα:
ο Ἑνα γραμμάριοτης ουσίας διαλύεται αργά σε 8-10πῃ] νερού 2
διάλυση επιτυγχάνεται ταχύτερα µε θέρμανση.
ο 1) τηρἰέεται στον σχηματισμὀ µε φαινυλυδραόίνη του
φαινυλυδραόιδίου του γλυκονικού οξέος και στην εύρεση
του σημείου τήξεως αυτού (9019 σε αποσύνθεση)
ο 2) Επίσης δίνει τις αντιδράσεις των Εο”
ΗΟ
ΗΟ
ΗΩ ΌΗ
ΗΟ
Ό)
ΗΝ
π
ι
Η
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Η ουσία ογκομετρεΐται µε
Ν/10 θΟειικὀ αμμωνιοδημήτριο ΤΙΝ παρουσία δεἰκτη
συμπλόκου σιδηρο-φαινανθρολίνης
011 -- Εδῦἲ - Οσ6ὔτ - Εοῦ:
ο Φύλαξη: Ο γλυκονικὸς σίδηρος διατηρείται µέσα σε καλά
Κλεισμένα δοχεία, µακριά απὀ το φως.
ο Χρήσεις: Ἀρησιμοποιειταιν γνα την θεραπεία της
σιδηροπενικἠς αναυµίας Και εἶναι Καλά ανεκτὸς. Έχει το
πλεονέκτημα να προκαλεὺ κατά πολύ λιγότερο γαστρικὀ
ερεθισμό απὀ τα ἆλλα ανόργανα ἁἆλατα του σιδήρου καν
εἶναν απὀ τα πλέον χρησιμοποιούμενα ἆλατα του σιδήρου.
ΣΙΔΗΡΟΣ ΘΕΙΠΙΚΟΣ
οΕΕΕΒΕΟΜ 5υτΕυβΙιούΜ, ΕΕΕΕΟΘ 5ΌΙΡΗΑΤΕ, Εεδο͵,
ΤΗ.Ο (Μ.Β. 278.09)
ο Σύνθεση:
ο. θειικὀς σίδηρος παρασκευάζεται µε την προσθήκη ελαφρά
περἰσσειας σιδήρου σε αραιὀ θενικὀ οξύ:
Έο Ποσο -» Εοβροι{ Πο
ο Περιγραφή: Ο θειικὸς σίδηρος εἶναι πράσινοι κρύσταλλοι πο υ
εκτιθέµενοι στον υγρό αέρα, οξειδώνονται γρήγορα κα ιν
επικαλύπτονται απὀ καστανοπράσινο θασικὀ θειικό σιδηρο
ο Διαλυτότητα: Ο θειικὀὸς σἰδηρος (1 ϱ) διαλύεται σε 12,01Π] νερού
200
ο Οειικὸὀς σἰὃηρος δίνεν τις χαρακτηριστικὲς αντιδράσεις τὠ Υ
σιδηροϊόὀντων και των θειικὠν.
ο Ἐλεγχος καθαρότητας: Χαλκός: Δνιχνεύεται µε την διοχέτευσ η
υδροθεἰου σε ὀξινο διάλυμα. Το διάλυµα δεν πρέπει να καθἰστατο τν)
σκοτεινὀ. Μικρή ποσότητα θειικού οξέος εἶναι αρκετἠ ν
αποτρέψει τον κἰνὃυνο καθιέἠσεως Ε6ι
ΣΙΔΗΡΟΣ ΘΕΙΠΙΚΟΣ
]]ροσδιορίέεται ογκομετρικὠς µε Ν/10 υπερμαγγανικού καλίου,
µε την παρουσία θενικού οξέος:
10Ε65Ο/ΓΘΗ.ΦΟΡΕΡΚΜΠΟΙ
ΡΕ ο(ΘΟ/)9Γ2ΜΠΘΟ/ΥΚΟΘΟΓΓΘΗΟΟ
ο Χρήσεις: Ἀρησιμοποιείται για την θεραπεία της σιδηροπενικ η]:

αναυμίας.
ο Θεραπευτική δράση απὀ το στόµα χορήγησης Γοαθὶ
Οι καλύτερα απορροφούµενες εἶναι ενώσεις του δισθενούὺς
σιδήρου, ὀπως ο γλυκονικὸς και ο θεινικὀὸς σίδηρος, καθώς
και ο ηλεκτρικὀὸς και ο φουμαρικὀὸς σἰδηρος
Οι ενώσεις του Εο'' απορροφὠνται τουλάχιστον τρεις φορές
καλύτερα απὀ αυτές του Γο..
Ἡ απορρόφηση του σιδήρου γίνεται απὀ το ἀνω τµήµα του
λεπτού εντέρου και επηρεἀέόεται κυρίως απὀ το ποσοστὀ
του περιεχοµένου σιδήρου, παρά απὀ το ποσὀ σε γραμμάρια
της έἑνωσης αυτού
Ἡ απορροφούμενη ποσότητα του σιδήρου εξαρτάται απὀ
πολλές συνυπάρχουσες ενώσεις, υδατάνθρακες, πρωτεῖνες,
αμινοξέα, Οθινταµίνες. Το ασκορθικὀ οξύ, σε δόση
μεγαλύτερη απὀ 250 πισ, αυξάνει την απορρόφηση του
Ε ο!" τουλάχιστον κατά 9090
Καλό εἶναι να µη λαμθάνεταν µε άλλα φάρμακα
επίσης να μοιράζεται η ποσότητα του φαρμάκου (20
Ε ο!) σετρεις δόσεις την ηµέρα
ο Ανεπιθύμητες ενέργειες των ανοργάνων ενώσεων
του Γοὶὶ
Ἡ δυσανεξία της απὀ το στόμα χορήγησης Εο'' οφεἰλεται
στην ποσότητα του διαλυτοὐ ἨἘαθ' στον ανώτερο
γαστρεντερικὀ σωλήνα Και σε μυχολογικούὺς παράγοντες.
περιλαμθάνουν γαστρικὀ καὺσο, ναυτία, γαστρικἡ αδιαθεσία,
διάρροια ἡ δυσκοιλιότητα
]]ιοανὀν, µε την ἀνοδο της δὁὀσης, η διάρροια ἡ η
δυσκοιλιότητα να οφεἰλονται σε δράση του σκευάσματος
στην εντερικἠ χλωρίδα
Ἠμφανίέονται πόὀνοι στην κοιλιακἠ χώρα, διάρροια, ἐµετος,
το περιεχόµενο του στομάχου εἶναι καστανὀχρωµμο ἡ
αυματέρυθρο
Ἠίνδυνος για ηπατικἠ θλάθη
Όταν η συγκέντρωση Εοσ'' στο πλάσμα εἶναι µεγάλη πρβ.
γα χορηγείται δεσφεροξαμίνη
ΒΕΙΟΑΝΟΡΙΑΝΗ ΦΑΡΜΑΚΟΧΗΜΕΙΑ
ο πρωτεῖνες, κυρίως ἐνέυμα, αλλά και άλλα λειτουργικά
µόρνα, των οποίων η λειτουργία βασίζεται κυρίως σε
πρωτεῖνες που φέρουν ἐνα ἡ περισσότερα μέταλλα (όπως
ο, Ζη, Οι), ἡ ἄλλα στοιχεία, π.χ. σελήνιο, τα οποία
συμμετέχουν σε θεμελιώδεις διεργασἰες του οργανισμού.
ο Π.χ. αμη, που περιέχει σἰδηρο, για μεταφορά οξυγόνου, η
αλδεὐδική οξειδάση, που περιέχει ψευδάρνυρο, για την
οξείδωση της ακεταλδεῦδης, κ.α.
ΑΙΜΗ
ο Συστατικὀ της αιμοσφαιρίνης, ἐχει
πρωτοπορφυρἰνη σε συναρµογή µε Εο''.
Χρησιμεύει για τη σύνδεση µε το οξυγόνο
του αέρα στους πνεύμονες και τη
μεταφορὰ του στους ιστούς κατὰ τη
φυσιολογική λειτουργία της. Το σθένος
του σιδήρου δεν μεταβάλλεται.
Αναλόγως εἶναι ενωμένος ο σἰθηρος και
στα κυτοχρώματα. Σημαντικὀ
κυτὀχρωµα για το μεταθολισμὀὸ
ξενοθιοτικὠν εἶναι το κυτόὀχρωμα Γ450.
Κατά τη λειτουργία, όὁμως, της μεταφοράς ο. "ο 1-4---
ηλεκτρονίων, στα κυτοχρώματα το σθένος (ο -----ἃλω,
ας
ν
το
του σιδήρου αυξομειώνεται.
Και στις δύο περιπτώσεις, ο σίδηρος
μπορεἰ εὐκολα να συνδεθεἰ µε διάφορα
νόντα ἡ ενώσεις, π.χ. ΟΝ., 0Ο, και να
αδυνατεὶ να επιτελέσει τον προορισµότου.
ΚΥΤΟΧΡΩΜΑ Ρ450 (06ΟΥ 89)
ο Περιέχει σἱὃηρο συναρμοσμένο σε αἰμῃ. Δεσμεύει οξυγόνο,
το ἡμισυ του οποίου οξειδώνει το φάρμακο (ξενοθιοτικὀ),
ενώ το υπόλοιπο απαντάται στο σχηματιζὀµενο νερὀ. Το
κυτόὀχρωμα Ρ450 στη λειτουργία του θρἰσκεται μεταξύ των
κυτοχρωμάτων καν της αιμοσφαιρίνης (Ο σίδηρος έχει
μµεταθαλλόμενο σθένος, ὁπως στα κυτοχρώματα, ενώ στην
αιμοσφαιρίνη το σθένος εἶναι σταθερὀ. Μεταφἑρει οξυγόνο,
ὁπως στην αιμοσφαιρίνη, ενὠ στα κυτοχρώματα συμβαίνει
µεταφορά ηλεκτρονίων)
ΗΝ 20Η:
Ρά50 ΝΗ;
σος τ ΠΟΠΟ
2
οἩ. ΟἩ 3
ΑΙΜΟΚΥΑΝΙΝΗ
ο πρωτεϊῖνη που μεταφέρει οξυγόνο
ο Δεν περιέχει αἵμη. περιέχει χαλκὀ, βρίσκεται σε
αρθρόποδα, µαλάκντα και γαστρόποδα
ο Ένα μόριο οξυγόνου συνδέεται µε δύο άτοµα χαλκού
ο οξυαυμοκυανίνη, εἶναι κυανἠ, η δεοξυαυμοκυανίνη εἶναν
ἀχρωμη
Δισμουτάσεςτης ρίζας ανιόντος υπεροξειδίου (90/)):

Καταλύουν την αντἰοραση:
Η:.Ο»
ο Ἔ Η!---- ΗΟ; Η2Ο)2 .. Ο;
(500)
Ἠίναι ἐνζυμα που περιέχουν μέταλλα (οι Ζη 50Ρ, Μη ὠ
και Εο Φ20)1)). Είναι χρήσιμον αντιοξειδωτικοὶ παράγον
του οργανισμού.
ΚΑΤΑΛΑΣΕΣ
ο Διασπούὺν το ἨΗο(0ο
καταλάση
2Η20; - 2Η20Ο «Ο2
ο Το ἐνέυμο φἐρει τέσσερεις πρωτεϊνικέὲς µονάδες. Κάθε µια
περιέχει αμη µε Κο”.
ο βρἰσκονται πλησίον λιπόφιλης περιοχής του πρωτεϊνικού
τμήματος. Ενδοκυτταρικἀ, οι καταλάσες Ερἱσκονταιν στα
υπεροξυσώμµατα.
ο Τα υπεροξυσώματα εἶναι υποκυτταρικά οργανἰδια τα οποία
προκαλούν ἢβ-οξείδωση των λιπαρὠὼν οξέων, οδηγώντας σε
Εράχυνση της αλειφατικἠς αλυσσίδας αυτὼν κατὰ δύο
άτομα άνθρακα, µε σχηματισμό οξικού οξέος
ΙΓ ΔΟΥΤΑΘΕΙΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΑΣΗ
ο Ανάγει το υπεροξείδιο του υδρογόνου οξειδώνοντας

γλουταθειόνη ((49Η) προς το δισουλφἰδιο αυτής:
γλουταθειονική
υπεροξειδάση
Η2Ο, -ε 205Η -ἷ------- 2Η20 Γ(σ-ο-ο-(α
ο αποτελείται απὀ τέσσερεις πρωτεϊνικὲς υπομονάδες, κάθε

μνα απὀ αυτές έχει ἑνα ἀτομο σεληνἰου στο ενεργὀ κέντρο,
µε τη µορφή σεληνιοκυστεϊῖνης
ΤΟΠ τ πρωτεΐνη-δᾶ α ην - κ ΤΓΟΗ - πρωτεϊνη-ρεΟοη

(σελήνόλη) (σελήνικό οξύ)
πρωτεϊνη-ρεΟΗ - (5Η --- πρωτεϊΐνη-ρε-α-α Π.Ο

9 4
πρωτεΐνη-ρε-ο- Ἑ(θΗ---- πρωτεϊΐνη-ρε Η δ-οο
ο Κυκλοξυγονάση: ἸΚαταλύει σχηματισμό κυκλικών
υπεροξειδίων σε πολυακόρεστα Διπαρά οξέα (π.χ.
αραχιδονικὸ οξύ). Περιέχει σἰδηρο (σιδηροπορφυρἰνη)
χηλικά συναρμοσμένο στην αἰμηῃ. Τελικά προϊόντα εἶναι οἳ
προσταγλανδϊίνες, χρήσιµμου Οβιολογικοὶ αλλάἁ καν
φλενμονώδεις παράγοντες.
ο Διποξυγονάση: Ἠνζυμο που περιέχει σἰδηρο, αλλά όχι
συνδεδεμένο µε πορφυρἰνη. Ἰαταλύει υπεροξεἰδωση
πολυακορέστων Διπαρὼν οξέων (π.χ. αραχιδονικὀ οξύ),
προς υπεροξδυ-παράγωγα, παράγοντας τελικἀ φλενυμονώδεις
παράγοντες, τα λευκοτριένια.
ο Αλκοολικὴ αφυδρογονάση: Καταλύει την οξείδωση της
αιθανόλης στο ἠπαρ, προς ακεταλδεῦδη.
αλκοολική
αφυδρογονάση
ΟἨΠ1ΟΗ2ΟΗ ΟΠΗ Ἔ Η2Ο
1/20, ἲ
ῥ-Ὑδροξυλάση της ντοπαμίνης
ο Βίϊναι ἑἐνέζυμο που περιέχει χαλκό και καταλύει την
υδροξυλίωώση της ντοπαμίνης, στο ϐ ἆτομο ἀνθρακα αυτής,
για τη σύνθεση της νοραθρεναλίἰνης:
ο Είναι χαλκοεξαρτώµενη μονο-οξυγονάση. Στα θηλαστικά
Ερἱσκεται σε κυστίἰδια, στις απολήξεις του συμπαθητικοὺ
νευρικού συστήµατος Και στο μυελό των επινεφριδἰων
ο πολυµερήἠς πρωτεῖνη
ο Κάθε πολυμερές περιέχει 4-7 ἀτομα χαλκού µε τη µορφή
οι”
ο απαντεὶ ασκορθικὀ οξύ ὡς αναγωγικὀὸ µέσο, για να ληφθούν
δύο ιόντα Ον”, ὡστε να γίνει η ενεργοποίηση του οξυγόνου
και η υδροξυλίώση του υποστρώματος
ο Τα ασκορθικὀ συνδέεται µε το σύμπλοκο Οια”:-οη7 σν
ανάγει σε Οι’-θη7
ῥ-Ὑδροξυλάση της ντοπαμίνης
σα .. πο
Θν"
Ντοπαμίνη -- οξύ
σσ λος «κι η
Νοραδρεναλίνη Δεύῦδροασκορβικό οξύ

ΟΠ ΟΗΕ ΟἩ
09 9 ο
Ηο -----ᾱα-
μο -
πο ΟΗ "ο ος.
ΑδοοτΏοῖς αοιᾶ Αξοοτβραία Ασποοιραῖο ταᾶ]σαἱ
(Α56ΓΙ2) (ΑςοΓ) ΑςΟΗ
ΕΕ 1 Η) ΟΗΕ
ΣΗ Π η ρΕ
ΟΠΗ
0 . 9 ο
9 .. μο
πο ο μ1ν-
Ηο Ὃσ Ὁ-
ο Ὁ
.Αας Βεμγάτοαξοοτραίε
ΗΙΤΑΜΙΝΗ Ε12
ο Κυρίως ὡς κυανοκοθαλαμίνη. Περιέχει κοθάλτιο
συμπλοκοποιημένο µε κορρἰνη (δοµή παρόμοια της
πορφυρἰνης). ΗΝ
ο ἅτην κυανοκοβθαλαμἰνη, ο ἑνας υποκαταοστάτης του
κοθαλτίἰου εἶναι -ΟΝ και ο ἀἄλλος διμεθυ-
λοφαινυλοϊμιδαζόλιο. Ον δύο αυτοί υποκαταστάτες
εἶναι κάθετοι οτο επἰπεδο της κορρἰνης.
ο ὀἐχει σημαντικὀ ρόλο στην αιµοποίηση ΗΝ
ο Ἡ ὅ'-δεοξυαδενοσυλοκοθαλαμίνη απαιτείται για
ισοµερίωση του 1{-μεθυλομηλονυλο-0οβ προς
ηλεκτρικό 60Α
ό
ο ῥταν τα ποσά της θιταµίνης Β12 εἶναι ανεπαρκή, το ΝΗ
φυλλικό παγιδεύεται ως μεθυλοτετραύὐδροφυλλικό,
που προκαλεί λειτουργική δυσχέρεια οδηγώντας σε
αυματολογικά προθλήµατα ὁ /ο
ο Σε μοριακό επἰπεδο, συμθάλλει κ.
ηο΄ Ὁ Ηο
--οτην ανάπτυξη των κυττάρων
ο
--οτην αντιγραφήτου ΡΕΝΑ
μΟ
-“κυανοκοθαλαμίνη απαντεΐται για τη μετατροπή της
ομοκυοτεῖνης σε Ἠµμεθειονίνη και σε
αδενοσυλομεθειονίνη
ΑΝΤΙΦΔΗΙΜΟΝΩΔΛΗ, ΑΝΤΙΑΡΘΡΙΤΙΝΚΑ
ΦΑΡΜΑΝΜΑ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΥ
ο Ο χρυσὀς Βρίσκεται στη τρἰτη σειρά των μεταθατικώὠν στοιχείων
του περιοδικού πίνακα. Κυριότερες οξειδωτικέὲς καταστάσεις του
εἶναι η 1 και η 111. Η σταθερότερη οξειδωτική κατάσταση εἶναι η
11] και συνήθως σχηματίζει επἰπεδα τετραγωνικά σύμπλοκα µε
αριθμό συναρμογής 4
ο Νίνα ἀλλη σχετικἀ σταθερἠ οξειδωτικἠ κατάσταση εἶναι η 1 και
σχηματίζει γραμμικά σύμπλοκα µε αριθµό συναρμογής 2
ο Γενικά στην οξειδωτική κατάσταση { ο χρυσὸς μπορεί να υποστεἰ
αυτοξειδοαναγωγἠ
ο Αντιαρθριτικἀ φάρμακα πρὠτης γενιάς; Ὑπάρχουν διάφορα
ενέσιμα φάρμακα του θειολάτο-χρυσού() (Αι-2Β) που
χρησιμοποιούνται Κλινικά στην θεραπεία των Θδθαριὼν
περιπτώσεων της ρευματοειδούς αρθρἰτιδας και περιλαμθάνουν
το νάτριο θειομηλονικὀ χρυσὀ (ἈΊγοοτιειπ, Μυοχρυσίνη,
Θειομαλικὀ χρυσὀ), το θειογλυκοέζικὀ χρυσό (9ο |
ὁρυσοθειογλυκόόη), και του συµμπλόκου του χρυσού µε
θειοπροπανολικὀ σουλφονικὀ νάτριο (Α]οσοΏτγβδίπο)
ΑΝΤΙΦΔΛΗΙΜΟΝΩΔΛΗ, ΑΝΤΙΑΡΘΡΙΤΙΚΑ
ΦΑΡΜΑΜΝΜΑ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΥ
ο Είναι πολυμερή γραμμικά σύμπλοκα Αια(ῇ) µε ἆτομα θεἰου
ο γέφυρες, σε αναλογία χρυσού : θειόλη 1:1.
ΝαΟ
ο ΟΗ βυ----δ---οΗ, ϱἨρΟΑο
5--Αυ
ὅου - ο Ὑ”--Αυ-ΡΕιυ
5----Αμ ΟΗ {
Ησ--ΘΟ1ΝΑ Αοςο
Ο
µ η
ΟΝΡ π. Αο ΑιΓΑΠΟΠΙΠ
ῃ Ας
Μυοχρυσίνη Χρυσοθειογλυκόζη Αλλοχρυσίνη
ο Αντιαρθριτικἀ φάρμακα χρυσου δεὐτερης γενιάς

Ἡ μόνη αντιαρθριτικἠ ένωση του χρυσού κατάλληλη για
λήψη απὀ το στόμα εἶναι η ἑνωση αΙΙΓΑΠΟΠΙΏ Φῤ
ΧΡΗΣΗ ΝΝΩΣΜΩΝ ΣΥΝΑΡΜΟΙΗΣ ΣΤΗΝ
ΔΛΙΑΙ ΝΩΣΠ
ο Οι ενώσεις συναρμογής που βρίσκουν εφαρµογή στην διἀγνωση
ασθενειών, εἶναι κυρίως ενώσεις συναρμογής ραδιονουκλιδἰων
(μεταλλικά ραδιοφάρµμακα) ἡ ενώσεις συναρμογής παραμαγνητικὠν
μετάλλων ὡς αντιδραστήρια αντίθεσης ΜΗΙ
ο Οι ενώσεις αυτές πως καν ὁόλα τα αντιδραστήρια που
χρησιμοποιούνται στην απεικόνιση οργάνων ἡ τστων του σώματος,
πρέπει να τηρούν τα εξἠς βασικἁ κριτήρια:
1. Πρέπει να συγκεντρώνονται εκλεκτικἁ σε ὀργανα ἡ περιοχές οργάνων
ἡ τοτὠν ἐτσι ὡστε να επιτυγχάνεται η απεικόνιση συγκεκριμένου
οργάνου και η διάκριση μεταξύ υγιὼν καν μη περιοχών. Ἡ εκλεκτικἡ
συγκέντρωση εξασφαλίζεται από τις φυσικοχημικές ιδιότητες των
ενώσεων συναρμογής καθώς και απὀ τις φαρμακοφόρες ομάδες που
φέρει ο συναρµοτής που συναρμόζεται με το μέταλλο. Για το λόγο αυτό
το μεταλλικό ιὸν θα πρέπει να χει χημικές ιδιότητες που να
παρέχουν την δυνατότητα η σύνθεσης ποικιλίας ενώσεων συναρμογής.
2. Δεν πρέπεν να παρουσιάζουν τοξικότητα στις συγκεντρώσεις εκεῖνες,
που εξασφαλίζουν τη δυνατότητα απεικὀνισης,
9. Πρέπει να αποθάλλονταν από τον οργανισμὸ σε σύντομο χρονικὁ
διάστηµα μετά τη χορήγηση, χωρίς να παρέχουν τοξικά προϊόντα
μεταθολισμού.
4. Στις περιπτώσεις που το μεταλλικό ιὸν ἡ ο συναρμµοτής εμφαν ν
τοξικότητα, θα πρέπει οἱ ενώσεις συναρμογής να χαρακτηρίζονται απὀ
μεγάλη 1Π ν]νο σταθερότητα
ΑΙΙΗ1ΚΟΝΙΣΗ ΜΗ; ΧΡΗΣΗ ΡΑΔΛΔΙΟΝΟΥΙΚΛΙΛΙΩΝ
Τα ραδιονουκλίἰδια που χρησιμοποιούνται στις τεχνικὲς απεικόνισης εἶναι
ασταθή νουκλἰδια τα οποία διασπώνται µε την εκπομπή ϐ,Υ ακτινοβολίας ἠ µε
ϱ' και Υ ακτινοβολία ταυτόχρονα. Ἠίναι κατά κανόνα τεχνητά ραδιενεργά
νουκλίδια τα οποία παράγονται σε πυρηνικούς αντιδραστήρες ἡ κύκλοτρα µε
θομθαρδισμὀ σταθερὠν νουκλιδίων µε σωματίδια.
ραδιοφάρµακα που εκπέμπουν Υ ακτινοβολία
Ἠκτόὸς απὀ τα γενικά κριτήρια που αναφέρθηκαν παραπάνω, τα ραδιονουκλάδο.
θα χρησιμοποιηθούν στην σύνθεση διαγνωστικὠν ραδιοφαρμακευτικὠν ενώσεις,
πρέπει επἰσης να πληρούν τους παρακάτω όρους:
-Αποκλειστικὴ εκπομπή Υ ἡ Χ ακτινοβολίας, χωρὶς ταυτόχρονη εκπομπἠ
σωμµατιδιακἠς ακτινοβολίας (α ἡ ϐ)
. Μονοενεργειακἠή ακτινοθολία γ και ανιχνεύσιµη απὀ τις χρησιμοποιούμενες
ανιχνευτικὲς διατάξεις µε µια θέλτιστη τιμή 100-200 Κοῦ’.
.Ἀρόνο υποδιπλασιασμού του ραδιονουκλιδίου κατάλληλο ὡστε να εἶναι δυνατὴ η
σύνθεση του φαρμάκου, η διεκπεραίωση της εξέτασης και η σύντομη αποβολή
του απο τον οργανισμὀ. (Μακρόβια ραδιονουκλίδια πρέπει να αποφεύγονται
διότι ακτινοβολεῖται άσκοπα ο ασθενἠς.)
ω. Τα θυγατρικάἀ νουκλίδια που προκύπτουν από την διάσπαση των
ραδιονουκλιδίων εἶναι επιθυµητὀὸ να µην εἶναι ραδιενεργά, ἡ εάν εἶναι, να
έχουν μικρό χρόνο ημιζωής
μέθοδος παρασκευἠς του ραδιονουκλιδίου να εἶναι σχετικά απλἠ και χαμ λού
κόστους, το δε παραγόμενο ραδιονουκλίδιο να εἶναι υψηλής ει
ραδιενέργειας και να μπορεί να διατίθεται εὔὐκολα στα νοσοκομεία.
ο τεχνητιου-θθπι το οποίο θεωρείται ὡς το σημαντικότερο
ραδιονουκλίἰδιο για διαγνωστικούς σκοπούς. Το 5050 περἰπου
των διαγνωστικὠν εξετάσεων µε ραδιοονουκλἰδια σήµερα,
γινεται µε ραδιοφαρμακευτικὲς ενώσεις τεχνητἰου-θθπῃ
Μα Με ΟΗ
-, Ηα. ια
ΜΟΙ
ας
κ 1 », πα, Του|
Με Ν. η . κ. αο | Νο
ο ο ΟΗ ο ὃν
.. "η, 4 ο
| .
/
ὀ ΗΟο αβι
κ ῤ :
Η µ --- -- Θ8πη
οο Α. Ει,Ε2ξ Η, ΤΟ-ΜΌΕΡ
ἩΤο-ἀ,Ι-ΗΜ-ΡΑΟ ἡ Β. ΒΙΞΟΗ, Β2ΞΗ, ''"ΤΟ-ΗΜΟΌΡ
κο 9 Β Ο. ΒΙΞΟΗ, Β2Ξ ΟΗ.,''"ΤΟ-ΗΕΟΡ
πι, . λος
ΕΞ 0Π20(ΟΠ4)2ΟΟ Ηλ
Ἅπιςς «βςιηπΙίΡ
ο ρα 'ός .μἀκ ο ἳ
μόνη
στην (Μαμπενίκ) [6ά(ΤΡΑ-ΒΜΑΧΗΙΟ) (Οπιπίθομαῖν)
ο 6 «ό ος ο ΝΗ
ο τὰ
ο΄ Ὢ ὈὉ -ο
μη
{6ά(ΒΟΡΤΑΙ(Η,Ο)]Σ (Μι]άΗαποεῖ!) [Οά(ΏΤΡΑ-ΒΜΕΑ)(Η/Ο)] (ΟρΜΑΕΚΤΝ)
ο ο ο
ο ο ΟΗ
κ. κ. π ὓν οἨ
μ 212σι 3
(ος ΟΣΟΗ
Ἀασρ η,
νὶ, Νό σἳ
{..8σσομ,
2” -δ οον ρα,
ο ο
5 ο
[σά(ϱοτΑΚΗ/Ο)Γ (ὈοιαγοπιΤ”) (ΟΡ ΟΟΣΑ)ΕΗ ΟΙ (ῬεοΗαποεῖΝν) (64(0Ο3Α-Ριιτο])(Η2Ο)] (6κἀονἰςιῖν)
ΤΡΙΤΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ
ΗΙΝΑΝΑ
ο Δύο υπο-ομάδες, την 11, των σπανίων γιαὼν και την
Τ110,. που αποτελείται απὀ τα στοιχεία βόριο, αργίλιο,
γάλλιο, ἰνδιο και θάλλιο. Τα στοιχεία αυτά έχουν σθένος
ὃ καν τα δύο πρὠτα, όριο καν αργίλιο, σχηµατιέουν
ενώσεις συναρμογής. Συνδέονται µε το υδρογόνο καν
δίνουν υδρἱόνα
ο 110 δίνουν ημιπολικὲς ενώσεις. Τα χλωρίδνα αυτών εἶναι
πτητικἐς οὐσίες. Τα μέταλλα της ομάδας εἶναι
επαμφοτερἰέοντα
ο Το Βόριο παρουσιάόεν ομοιότητες µε τον ἀνθρακα και
κυρίως µε το πυρίτιο. Επίσης, το Βόριο σχηματίζει
ημιπολικούς δεσμούς
ΡΟΡΙΟ
98. Α.Β. 10.81
ο Το θόριο απαντάται ως ορυκτὀ βόρακας (Να9ΒιΟ; 10ΗΠ.0).
ΔΛαμθάνεται απὀ το οξείδιο µε αναγωγή µε ἡ Μ6.
Β.Ο. «6-28 4 8Κ.Ο
ἡ ΚΒΕ, 9Κ-2Β4ΚΕ.
ο Με πολλά μέταλλα δίνει θορἰδια και µε άνθρακα δΐνει
καρθίἰδια:
ο Ὑδρίδια βορίου:
Μβ6.Βο Ε 6ΠΟΙ -Ὁ 5ΜΡΟΙυ 2 ΡΗ. {: Βος, θοράνιο)
9ΤΓ1ΑΙΗ, Γ 4801. -υ ο110] τε 8ΑΙΟΙ. -- 2Β.Πς
ΡΟΡΙΚΟ ΟΞΥ
ο ΑΟΙΡΟΜ ΒΟΠΙΟΌΜ., ΒΟΗΒΙΟΑΟΙΡ, Η.:ΒΟ.:. Μ. Β. 61.84
1) Το θορικὀ οξὺὑ παρασκευάζεται µε επίδραση επἰ φυσικὼν
θορικὠν ενώσεων µε θειικὀὸ οξύ. Μια εργαστηριακἠ παρασκευἠ
συνὶσταται στην προσθήκη μίγματος πυκνού ΗωοΟι (12π1]) και
νερού (60πΠ1]) σε ζέον διάλυμα θόρακα (006) σε νερὀ (160πι)):
Το θερμὸὀ υνρό διηθεἰται και αφἰεται για κρυστὰλλωση.

Ακολούθως µε διήθηση λαμβάνεται το θορικό οξύ, εκπλύνεται
μέχρις ὁτου απαλλαγεὶ απὀ τα θειικἀ και αφήνεται προς
ξήρανση στη συνήθη θερµοκρασία
2) Το βορικὀ οξύ λαμθάνεται επίσης απὀ το φυσικὀ θορικὀ οξύ, το
οποίο περιέχεται στους ατμούς “ΦοΠοηΙ” της Τοσκάνης. Όι
ατμοί συμπυκνώνονται µέσα σε φυσικέὲς ἡ τεχνητές δεξαµενὲς,
οπότε προς θέρμανση χρησιμοποιούνται οι θερμοὶ ατμοὶ. Απὸ
το ακάθαρτο Οθορικὀ οξύ Δλαμµβθάνεται καθαρὀ,
ανακρυστάλλωση. ασ
ΡΟΡΙΚΟ ΟΞΥ
Το θορικὀ οξύ λευκἡ κρυσταλλικἠ σκόνη, ελαφρά λιπώδους
υφή και σταθερὀ στον αέρα. Εὐναν πολύ ασθενές οξύ,
ασθενέστερο του ανθρακικού οξέος και του υοροθείου.
Ένα γραμμάριο της ουσίας διαλύεται σε 1811] νερού 259, σε
4πη] 6έέοντος νερού
ΗΟ ΟΗ
Μεο ε - - Αν ΟΜε
Μεο
5 » σ - 7 ΟΜ 6
. ΗΟ α
ο Ροδοκυανίνη
. ΟΗ
9
ΡΟΡΙΚΟ ΟΞΥ
ο ἨἘλεγχος ταυτότητας:
ο Με ανάμιξη της ουσίας µε πυκνό θειικὀ οξύ µέἐσα σε κάψα
πορσελάνης και µε προσθήκη λίγης αλκοόλης, το μίγμα
καἰγεται µε πράσινη Φλόγα, λόγω σχηματισμού βορικού
αιουλίου:
Η.ΒΟς. { 9Δ0.ΠΕΟΗ -» (ΟΠ) 19ΒΟς - 9Η9Ο
9 Χάρτης κροκὀρρνέας, διυγρανθοεἰς µε αραιὸ διάλυμα
θορικού οξέος οξινισθέντος µε υδροχλωρικὸ οξύ και
ἑξηρανθείἰς, προσλαμβάνει ρὀδινη ἡ καστανέρυθρη χροιά,
µε προσθήκη δε αμμωνίας η χροιά μεταπίπτει σε κυανἠ ἡ
μελανοπράσινη.
Ἡ χροιά οφείλεται στην αντἰοραση του θορικού οξέος µε
την κουρκουµίνη, η οποία εἶναι συστατικὀ της
κροκόρριέόας (Οι1οιπι8).
Ἡ κουρκουμίνη εἶναι κἰτρινη, ενώ το προϊὸν αντιδραφν
µε Θθορικὀ οξδὺ, η ροδοκυανίνη, έχει κὀκκινο χρὠ
(απορροφά σε ληιαχ 640 η)
ΡΟΡΙΚΟ ΟΞΥ
ο ἨἘλεγχος καθαρότητας:
ο (λὐυσίες αδιάλυτες στο νερὀ: 16 πρέπει να διαλύεται
πλήρως σε 2011] νερού
ο ()υσίες αδιάλυτες στην αλκοόλη: 16 πρέπει να διαλύεται
πλήρως σε 10πι] ζέουσας αλκοόλης (αυτό δηλώνει απουσία
μεταλλικών βορικώὠν και εν γένει ακαθαρσιών)
ο Ἠλεγχος περιεκτικὀτητας: Ι]οσότητας της ουσίας,
επακριθὠὼς Ζ6υγισθείσα, διαλύεται σε μίγμα ἴσων ὀγκων
γλυκερόλης και νερού, εξουδετερώνεται προηγουμένως
ἐναντι φαινολοφθαλεῖνης. Π]ροστίθεται δεἰκτης
φαινολοφθαλεϊΐνη και το υγρό ογκοµετρείται µε Ἀ/1
υδροξείδιο του νατρίου. Στη συνέχενα προστίθεται
γλυκερόλη εξουδετερωθείσα έναντι φαινολοφθαλεῖνης,
οπότε εξαφανἰέεται η ρὀδινη χροιά. Συνεχίζεται Ἡ
ογκοµέτρηση μέχρι να επανεμφανιστεὶ η ρὀδινη χροιά.
ΡΟΡΙΚΟ ΟΞΥ
οΜε την προθήκη γλυκερόλης, σχηματίζεται
γλυκερινοθορικό οξύ, το οποίο παρέχει σαφές τέλος της
αντίδρασης. Αντὶ της γλυκερόλης χρησιμοποιούνται σε
περίἰσσεια και άλλες πολυ-υδροξυενώσεις, π.χ. σορθίτης
τῃ -
στο (Ἠ70Η ωἩ20Η |
|
ση--ο-.
|
8 | μή ΝΑΟΗ
3 0Ο - Πβοι ----
σα ΟΗ-ο΄΄ Ο--6Η, |
108 σ120Η ῇ
ΝαΟΗ
ο (Η--Ο-. ο-(ςἩ λατ 4 Η2Ο0
| |
(Ἠ,-- ο” Ο--- (Ἠ;
ΡΟΡΙΚΟ ΟΞΥ
ο Χρήσεις: Χρησιμοποιείται ως θάση αλονρὼν προς
καταπρἀύῦνση των «ΦφΦλεγμονὼν και για την ἠπια
αντισηπτικἡ του ενέργενα σε ὑδναλύματα κ.λ.π. Το θορικὀ
οξύ, ὀπως και το βὀριο, εἶναν αρκετὰ τοξικἀ. Στην
περίπτωση των αλοινφών, δεν πρέπει να εφαρμόζονται σε
μεγάλη ἐκταση του δέρματος, ἡ επὺ δέρματος του οποἰἱου η
συνέχεια έχει λυθεἰ (σε ερεθισμό σε θρέφη απὀ πάνες).
Καθώς η αντισηπτικἠ ὁοράση του εἶναι ἠπια, καλό θα ἠταν
γα καταργηθεἰ
ο Ιστορικὸ: 0 Ἠ. Ποπιρετρ το 1702 πέτυχε την παρασκευἠ
του θορικού οξέος µε τη Οέρµανση θόρακα. Αργότερα
παρασκευάσθηκε αυτό µε επίδραση θειικού οξέος επἰ του
Εόρακα. Το 1δ0ά οι «αγ-ἴπβδαο και ἸΤΠοεπατα
πιυστοποἱησαν ὁὀτι εἶναι οξυγονούχος έἑνωση του βορίου .
ΒΟΡΑΙΚΑΣ
οΒΟΡΙΚΟ ΝΑΤΡΙΟ Ἡ ΡΒΟΡΑΚΑΣ Ἡ ΤΕΤΡΑΒΟΡΙΚΟ
ΝΑΤΡΙΟ. ΝΑΤΗΠΙΟΝΜ ΡΟΒΑΟΙΟΟΜ. ΝΑΤΠΙ Μ
ΤΕΤΗΑΡΟΠΑΟΙΟΜ. ΒΟΠΑΧ, 2ΘΟΡΙΟΜ ΡΟΝΑΤΕ,
ο Να.ΒιΟ::10Η.Ο. Μ.Β. 981.37
ο Απαντά σε µεγάλες ποσότητας ὡς ορυκτὀ, κυρίως στο
Θιβέτ, στην Ινδία καν στην Καλιφόρνια.
» Σηµμαντικὀ ποσὸ του θόρακα του εμπορίου λαμβάνεται απὀ
τη φύση, ορυκτὀ κολεμανίτης µε τη μέθοδο της διπλἠς
αντικατάστασης µε διάλυμα ανορακικού νατρίου:
σαΒιΟ: Ναοοος -» σα, Έ ΝΒνΒ/Ο;
» σήµερα µεγάλες ποσότητες λαμθάνονται απὀ το ο
ραζορίτη ἡ κερνίτη (Ναο9ΒιΟ/: 4Η90) µε ανακρυστὰλλὼ
απὸ νερὀ
ΒΟΡΑΙΚΑΣ
Περιγραφή:
Φ λευκἡὴ κρυσταλλικἠ σκόνη
«το υδατικὸ του διάλυμα έχει αλκαλικἡὴ αντίδραση,
οφειλόμενη σε υδρόλυση.
« δε πυκνὰ διαλύματα η υδρόλυση εἶναι µόνο μερική:
Να,Β4Ο7 -3Ηρο--ς--- 2ΝαΒΟ. --2Η.ΒΟ:
Φ Σε αραιὰ διαλύματα το βορικο νὀν υδρολύεται πλήρως:
ΝαβοᾶΟο Ἔ 2Η.90 - ΝαΟΗ ΗΠ.ΡΒΟ.
- Ἡ γαλακτωματοποιητικὴ ενέργεια του βόρακα επἰ των
ελαίων οφείλεταν στην παρουσία ελευθέρου αλκάλεως,
που σχηματίζεται µε υδρόλυση.
ΒΟΡΑΙΚΑΣ
ο Διαλυτότητα: Ἠνα ϱ θορικούὺ νατρίου διαλύεται σε 1611
ύδατος, και περίπου 11] γλυκερίνης σε 2506. Ένα ς
διαλύεται σε 1πΠ1] ζέέοντος ύδατος
-Κατά την καύση µἰγµατος θόρακα, θειικού οξέος και
μεθανόλης η «Φλόγα χρωμµατίἰζεται πράσινη. Αντὶ
μεθανόλης δύναται να χρησιμοποιηθεί και ανθανόλη 965:
ΝαυΒιΟ- Έ ΠοωδΟι ΓΕ δΠοΟ -υ Ναυιδοιτ 4Η.Β0Ο.
Η.ΒΟςε 90Π.ΟΗ -υ(0ΟΗ19)«ΒΟς - 9Η9Ο
Το θορικὀ τρυμεθύλιο καἰγεται µε πράσινη φλόγα
-ο θόρακας δίνει επίσης τις αντιδράσεις του τόντος νατρἰου.
- Χάρτης κροκὀρριέας, διυγρανθεἰς µε διάλυμα θόρακα
οξινισθέντος µε υδροχλωρικό οξύ και ξηρανθεῖς,
προσλαμβάνει ρόδινη ἠ καοτανέρυθρη χροτιὰᾶ,
προσθήκη δε αμμωνίας η χροιὰ μεταπίπτει σε τη ἡ,
μελανοπράσινη.
ΒΟΡΑΙΚΑΣ
ο Ἠλεγχος περιεκτικότητας:
Διάλυμα της ουσίας ογκομετρείται µε Ν/2 υδροχλωρικό οξύ,
παρουσία δείκτη ερυθρού του µμµεθυλίου. Το χρώμα
μεταβάλλεται, ταν ελευθερωθεὶ ὀλο το βορικὀ οξύ.
Σημειώνεται ο ὀγκος του καταναλωθέντος Ν/1 υδροχλωρικού
οξέος:
2ΗΟΙ] -Γ ΝαοΒιΟ; 10ΠοΟ -» 2ΝαΟ0Ι -Γ 4ΗΠ.980. - 5Ηο9Ο
ο Ακολούθως το διάλυμα ὄέεται και ιύχεται, προστίθεται
μαννιτόλη, δείκτης φαινολοφθαλεῖνη και γίνεται ογκοµέτρηση
του θορικού οξέος µε Ν/1 υδροξεϊῖδιο του νατρίου.
ο Ἡ καθαρότητα του δείγματος υπολογίζεται απὀ το γεγονὸς ότι
ένα μόριο θὀρακα δἰδει 4 μόρια θορικού οξέος.
ο Οι δύο ογκοµετρήσεις ενεργούν ως έλεγχος. Ο ὀγκος του Ν/1
αλκάλεως του χρησυμιοποιηθέντος στη δεύτερη ογκοµέτρηση,
πρέπει να εἶναι ο ἰδιος µε τον ὀγκο του Ν/2 ΗΟΙ της πρὠτης
ογκοµετρήσεως. (
ο ανοµοιότητα θεικνύει την παρουσία στο θδείνψια ελευθὲ
θορικού οξέος ἡ ανθρακικού νατρἰου
ΒΟΡΑΙΚΑΣ
ο Χρήσεις: Έχει ελαφρά αντυμικροβνακἠὴ ὁράση. Διαλύματα
1-20 χρησυμοποιούνται για πλύσεις οφθαλμών και ὡς
αντισηπτικὀ του δέρματος. Από τη θιομηχανία
χρησιμοποιείται στην κατασκευἠ σμάλτου και υάλου, σε
σαπούνια και σε διάφορα απορρυπαντικἀ
παρασκευάσµατα.
ΑΡΙΤΊΙΛΙΟ
ο ΑΙ. Α.Β. 26.98
ο Το αργίλιο εἶναν απὀ τα περισσότερο διαδεδομένα
στοιχεία στη φύση, το τρίτο στο φλοιό της γἠς (οξυγόνο,
θεἰο, αργἰλιο). Απαντάται στα ορυκτά θωξίτης (ΑΟ. Πο,
µε ἰχνη Ρεὔ”) και κρυόλιθος (Ν89ΑΙΗ:).
ο Αρχικά, ελήφθη απὀ αναγωγή ΝαΑΊΗ, µε Να:
ΝαΑΙΟΙ/ΓΟΝα -» 4ΝαΟΙ ΓΑΙ
ο Σήµερα, λαμβάνεται µε ἨΙΑλεκτρόλυση θωξίτη και
κρυόλιθου
ΑΡΙΤΊΙΛΙΟ
ὁ Το αργἰλινο μπορεὶ να χρησιμοποιηθεἰ στη μεταλλουργία
πολλών μετάλλων ὡς αναγωγικὀό. Αρχίόέεν η αναγωνἠ µε
μαγνήσιο και συνεχἰέεται µε αργίλιο.
ὁ Το αργίλιο δίνει επαμφοτερἰέον υδροξεἰδιο του αργιλίου:
ὁ ΑΙ’ - ΔΝαΟΗ -ο ΔΙ(ΟΗ)ων «8Να”
ὁ τη συνέχεια, ὁμως, επαναδιναλύεται σε περίσσεια ΝαΟΗ
προς ΝαΑΙΟ.Ο. Τα ΑΙ5" ἐχουν στυπτικὲς ιδιότητες, εν το
ΑΙ(ΟἨΗ) προσροφὰἀ πολλές χρωστικές, Σι αυτὀ
χρησιμοποιείται στην παραγωγἠ λάκας.
ΑΊΙ(ΟΗ). Ε ΠΟ: --ΣΑΙ(ΟΠΗ)/ (αναδιαλύεται)
ΧΛΩΡΙΟΥΧΟ ΑΡΕΙΛΙΟ
οΑΙΟἘΜΙΝΟΜ ΟΠΙΟΒΙΡΕ, ΑΙΟΙ. Μ.Β. 199.54
(άνυδρο)
ο Το χλωριούχο αργίλιο μπορεὶ να ληφθεὶ κατὰ την
αντίδραση:
Α.Ο. 4 860 3 6ΗΟΙ -» ΑΙΟ]. 4- 8600 34 3Η.
ο Σε θερµοκρασία 950-400 οι ατµμοί του αντιστοιχούν σε
Α]οΟΙς, σε θερµοκρασία Τ60-8609 αντιστοιχούν σε ΑΙΟΙ..
Ο
οΙ οἱ σα
Ν
Ἀί Αἱ
ο { Ναι ὓσι
Λομή ΑΙ.Ο]ς
ο Το χλωριούχο αργίλιο, ὡς ἀνυδρο, θρίἰσκει μεγάλη χρήση
ως καταλύτης στην αντίδραση Επτιεάε]-0τα[βς, σ
Οργανικἠ Χημεία. Το καθαρὀ σώμα εἶναι Δευκο,
κιτρινωπό (λόγω ποσότητας ΕοὔῦΆ) το λιγότερο καθαρὀ.
ΒΕΝΤΟΝΙΓΤΗΣ
οΒΕΝΤΟΝΙΤΕ, ΑΙ.Ος 4510Ο.Ἡ.Ο
ο Είναι κολλοειδές ἐνυδρο πυριτικὸὀ αργίλιο. Αποτελείται
κυρίως απὀ ΑΙοοςΔΦδιΟνΠοΟ. Συνήθως περιέχει
ποσότητες Μρ, Εο και ανθρακικὠν αλάτων του (-α.
ο Το χρώμα του ποικίλλει απὀ ανοικτὀ κἱτρινο ἑως
θαθύχρωμο
ο Ἀρήσεις:
ως προσροφητικὀ, αντίδοτο δηλητηριάσεων, π.χ. απὀ
ρατααιιαί, ως φαρμακευτικὀ θοήθηµα στην φαρμακευτικἠ
τεχνολογία. Γενικά ὡς γαλακτωματοποιητής.
Έχει την ικανότητα να παρέχει ισχυρὠς ιξώδη εναιωρήµατα
ἡ πηκτές µε ὀχι λιγότερο απὀ δέκα φορές το θάρος του σε
νερὀ. Η ικανότητα να παρέχει πηκτές αυξάνεται πολύ µε
προσθήκη αλκαλικὼν υλικὼν ὁὀπως Μβθο. Ο
φαρμακευτικόὀς λαμθάνεται απὀ τον φυσικὀ αφού πλυβθὺ
µε αραιό οξύ, καυστικὀ ἀλκαλι, νερό και ξηρανοθεἰ.
ΚΟΔΛΟΗΕΗΙΔΗΣ ΥΔΡΟΞΕΗΙΔΙΟ ΑΡΙΤΤΙΛΙΟΥ
ο ΑΠ ΟΜΙΝΤΟΜ ΗΥΡΠΟΧΥΡΑΤΟΜ ΟΟΙ1Τ ΟΙΡΑΙ ΙΕ,
ΟΟΙ1 ΟΙΡΑΙ, ΑΕ ΟΝΗΙΝΌΟΜ ΠΗΥΡΠΟΧΙΡΕ, ΑΙ(ΟΗ).
ο Το κολλοειδές υδροξείδιο του αργιλίου εἶναι υδατικὀ εναιώρηµα
υδροξειδίου του αργιλίου μετά ποσότητας, ὀχι ὁμως σταθερής,
βασικού ανθρακικού αργιλίου
ο Ἠνίοτε εἶναι δυνατὸν να περιέχει αιθέριο ἐλαιο µἰνθης,
γλυκερίνη, σορθιτόλη, σακχαρόέη, σακχαρἰνη ἡ ἄἆλλες κατάλληλες
ουσίες, Πολλές φορές περιέχει κατάλληλο αντιμικροβιακὀ μέσο
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Σε θερμὀὸ διάλυμα στυπτηρίας µε κάλιο
προστίθεται θραδέως θερμό διάλυµα ανθρακικού νατρίου:
ΑΝΒΟΟΟ«ΕΟΚΑΙ(5Ο/οΓΘΗοΟ-ΣΞΝΕΟΦΟΓΚ9ΘΟ/ΕΖΔΙ(ΟΗ)ὴΓ80ΟυΤ
Το καθιζάνον υδροξείδιο του αργιλίου εκπλύνεται µε θερμὀ νερί
μμ
ὢ»
προς απομάκρυνση των θειικὠν ιὀντων, το πήγμµα διηθεἰται και το
ἵζημα ρυθμίζεται στην απαιτούμενη περιεκτικότητα µε προσθήκη
απεσταγµένου νεροὺῦ.
ο Περιγραφή: Το κολλοειδές υδροξείδιο του αργιλίου
εἶναι λευκό ιξώδες εναιώρηµα
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: ΓΠΙοσότητα της ουσίας, διαλυμένη
σε υδροχλωρικό οξύ, δίνει τις αντιδράσεις ιὀντων
αργιλίου
ο Απαιτείται το κολλοειδὲς υδροξείδιο του αργιλίου να έχει
ορισμένη ικανότητα εξουδετέρωσης καν αναφέρεται ὁτι,͵
µε την προσθήκη, σε ὅς αυτού, 100πι] Ν/10 υδροχλωρικού
οξέος, πρέπει να µην απαιτούνταν για την εξουδετέρωση
περισσότερα απὀ σθπι Ν/10 υδροξειδίου του νατρἰου
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Σε ποσότητα ακριυθώς
ζυγισθείσας ουσίας η οποία διαλύεται µε Οέρµανση σε
υδροχλωρικό οξύ, προστίθεται περίσσεια Ν/20 διαλύματος
δινατρἰου ἁἆλατος του αιθυλενο-ῦναμινο-τετραοξικού
οξέος. Η περίσσεια αυτού επανογκομετρεΐται µε διάλυ
Μ/20 νιτρικού μολύβδου παρουσία του κατάλλη
δεἰκτη.
ο Χρήσεις: Το κολλοειδές υδροξείδιο του αργιλίου
χρησιμοποιείται ὡς αντιόξινο και ὡς προστατευτικὀ στην
αντιμετώπιση του πεπτικού ἐλκους, αφ’ ενὀς μεν διότι
αποκλείει, λόγω της ὁδυσδιαλυτότητάς του, την
υπερθολικἡ αλκαλοποίηση και αφ’ ετἐρου διότι τα τόντα
αργιλίου, λόγω του γεγονότος ὁτι διαλύονται στο
υδροχλωρικό οξύ του στομάχου, εἶναι στυπτικὰ και
αντισηπτικἀ. Είναι δυνατὀν θεθαίως να προκαλέσουν
δυσκοιλιότητα, η οποία ὁμως διορθώνεται µε την
χορήγηση τριπυριτικού μαγνησίου.
ΞΗΡΟ ΗΠΗΙΜΑΥΔΡΟΞΕΗΙΔΙΟΥ ΑΡΤΊΛΙΟΥ
ΑΠ ΜΙΝΙΗΙ ΗΥΡΝΟΧΥΡΑΤΙ σΕΙΑΤΟΝ 510 Μ.
ΡΗΥ ΑΙ ΓΜΙΝΟΜ ΗΥΡΚΟΧΙΡΕ.,
Το ξηρὀ πήγµα του υδροξειδίου του αργιλίου μπορεί να
παρασκευαστεἰ µε αντίοραση, κάτω απὀ κατάλληλες
συνθήκες, διαλύματος ἆλατος αργιλίου µε ανορακικὀ
αμμώνιο ἡ νάτριο. Αν και καθιέάνει αρχικάἀ ανθορακικὀ
αργίλιο, αυτό δεν εἶναι σταθερὀ, διότι αµέσως υδρολύεται
προς υδροξείδιο αργιλίου:
ΑΙ (9Ο. 3ΝαοΟΟ. -» ΔΙ{(ΟΟ:)ν - 98ΝαοΟ,
ΑΙ(ΟΟ-)α 3ΗοΟ -» 2ΑΙ(ΟΗ)ων - 800υΊ
ΙΗΡΟ) ΗΗΙΜΑΥΔΡΟΞΕΙΔΙΟΥ ΑΡΙΤΙΛΙΟΥ
το ξηρὀ πήγµα του υδροξειδίου του αργιλίου εἶναι σκὀνη λευκή
αδιάλυτο σε νερὀ
διαλυτὸ σε αραιά ανόργανα οξέα και διάλυμα υδροξειδίων των
αλκαλίων
ο Ἠλεγχος ταυτότητας Διάλυμα της ουσίας εντὀς
υδροχλωρικού οξέος δίνει τις αντιδράσεις των ιόντων αργιλίου.
ο Ἠλεγχος περιεκτικότητας: ΓΠΙοσότητα της ουσίας, επακριθὠὼς
ζυγισοθεὶσα, διαλύεται σε υδροχλωρικό οξύ, αραιώνεται µε νερὀ,
θερμαίνεται το υγρὸ μἐχρι βρασμού και διηθεἰται εἀν
χρειάζεται. Ο προσδιορισμός συνεχίζεται, ὁπως περιγράφεται
στο κολλοειδές υδροξείδιο του αργιλίου.
ο Χρήσεις: Το ξηρὸ πήγµμα του υδροξειδίου του αργιλίου
χρησιμοποιείται κυρίως ὡς αντιόξινο στην αντιμετώπ
γαστρἰτιδας και πεπτικού ἑλκους α
ΣΤΥΠΗΤΗΡΙΑ
ο ΑΙΤΙΜΕΝ. ΑΙ/ΌΜ.
ΚΑΙ(ΦΟ)/),:19Η.Ο Μ.Β 474.4
ΝΗΑΙ(ΦΟῤ.:12Η.0Ο Μ.Β. 458.3
ο Σύνθεση - Παρασκευή: ἩΗ στυπτηρία µε κάλιο τἡ

αμμωνία παρασκευάέεται µε προσθήκη θερμού πυκνού
διαλύματος θειικού καλίου ἡ Οενικού αμμωνίου σε Οερμό
διάλυμα ισοµοριακὴς ποσότητας Οενικού αργιλίου. Ἡ
στυπτηρία κρυσταλλώνεται κατά την ψύξη:
ΑΙΟ(8Ο)). Ε ΚοδΟ,Γ 24Η.Ο -ΣΘΚΑΙ(ΘΟΡο: 12Η.Ο
ΑΙΟ(8Ο/). Ε ΝΗρΟΘΟ, Ε«24Η.Ο -ΣΘΝΗΑΙ(ΘΟῤο: 19Η.0Ο
Περιγραφή:
ο Η στυπτηρία εἶναι σκόνη λευκἠ
ο Τήκεταν περίπου στους 920, σε ανώτερη Θερμοκρασία
χάνει βαθμιαία ὀλο το κρυσταλλικὀ νερὀ. τους 2009
περίπου χάνει το κρυσταλλικὀ της νερὀ και μεταθάλλεται
σε ἀνυδρο ἆλας. Σε υψηλότερη θερµοκρασία η στυπτηρἰα
µε αμμώνιο διασπάται, αποβάλλεται αμμωνία καν Οενικὀ
οξύ και τελικά δίνει υπόλειμμα οξειδίου του αργιλίου:
ΘΝΗΔΙ(ΦΟ)ο : 19Η9Ο ο ΘΝΗ.Τ - 4Π959Ο, ΑἱωΟς
91Η.Ο
ο Συχνά η στυπτηρίἰα του εμπορίου περιέχεν ποσότητα
θασικού ἁλατος και αρκετά ἰχνη σιδήρου, οπότε δεν δίνει
διαυγές δνάλυµα στο νερὀ, δεν εἶναι κατάλληλη Φ
ο Διαλυτότητα: Η στυπτηρία εἶναι ευδιάλυτη στο νερὀ 200
και στη γλυκερίνη
9 Λιάλυμα οστυπτηρίας δίνει τι χαρακτηριστικὲς
αντιδράσεις των ιόντων αργιλίου, θειικὠν και καλίου ἡ
αμμωνίου
9 λε προσθήκη, στάγδην, διαλύματος υδροξειδίου του
νατρίου σε ὅσο διάλυμα της ουσίας, σχηµατιέεται ἰζημα
διαλυτό σε περἰσσενα αντιδραστηρἰου, χωρίς ελευθέρωση
αμμωνίας (διαφορά απὀ την αντίστοιχη στυπτηρία του
αμμωνίου)
ο Μικρή ποσότητα της ουσίας χρωματίζει ιὠδη την ἀχρωμη
φλόγα του λύχνου Βάηβθη
ο Με προσθήκη διαλύματος ὀξινου τρυγικούὐ καλίου σε
κορεσμένο διάλυμα της ουσίας, σχηµατἰόεται, μετά μ]ν
πἀροδο 90’, λευκό κρυσταλλικό ἱζημα.
ο ἨἘλεγχος περιεκτικότητας: ΙΙοσόητα της ουσίας,
επακριυθὠς Ζ6υγισθείἰσα, διαλύεται στο νερὀ, προστίθεται
περἰσσεια διαλύματος ΜΠ/20 δινατρἰου ἁἆλατος του
αιθυλενοδιαμινοτετραοξικούὑ οξέος και γίνεται η
ογκοµέτρηση της περίσσειας µε Μ/20 νιτρικού µολύθδου
µε δεἰκτη πορτοκαλόχρουν της ξυλενόλης
ο Χρήσεις: Η στυπτηρία καθιζάνενι τις πρωτεῖνες και ως εκ
τούτου µπορεἰ να προκαλέσει ερεθιστικἀ ἡ καυστικά
αποτελέσµατα. Χρησιμοπονείται εξωτερικώς για τις
στυπτικὲς της ιδιότητες. Χρησιμοποιήθηκε σε διαλυτά
σκευάσματα ποδόλουτρων, προς σκλήρυνση του δέρµατος
ΤΗΤΑΡΤΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ
ΗΙΝΑΚΑ
ο Περιλαμθάνει δύο υπο-ομάδες, να, τιτάνιο, 6ιρκόνιο, ἀφνιο,
θάλλιο, και ΤΝΡ, άνθρακας, πυρίτιο, γερµάνιο, κασσίτερος,
μόλυβδος.
ο Ἡ ομάδα αυτή περιλαμθάνει µὀνο δύο αμέταλλα και όλα τα άλλα
εἶναι μέταλλα.
ο Με εξαϊρεση τον κασσἰτερο και τον μόλυβδο, όλα τα ἆάλλα
στοιχεία έχουν πολύ υιμηλὸ σηµείο τήξεως και σηµείο ζέσεως.
ο. Ἄνθρακας και πυρίτιο σχηματίζουν ομοιοπολικούς δεσμούς.
ο Όσο προχωρούµε απὀ τον ἀνθρακα προς το μόλυβδο, τα στοιχεία
γίνονται περισσότερο ηλεκτροθετικάἀ. Όλα τα στοιχεἰα της ομάδας
Ιν’ παρουσιάζουν επαμφοτεριζοντα χαρακτήρα, λόγω της Θέσης
στον Περιοδικό Τ]ίνακα, ακριθὼς στη μέση μεταξύ των μετάλλων
(αλκαλίων, αλκαλικὠν γαιών) και των αμετάλλων, π.χ. ἀζώτο, και
οξυγόνο
ο Τα υδρίδια Ο, 21, (ο και 2η (0) εἶναι αέρια.
ο Των 2η και ΡΟ τα διχλωροπαράγωγα εἶναι σταθερότερα. Τολλά
απ᾿ αυτά δίνουν τα οξυχλωριούχα (προϊόντα μερικής ὀλύοντας,
ο Τα (τετρα)λχλωριούὐχα τους, µε εξαἰρεση τον 60Ο], υδρολύοντα
ο ΡΡ5Ο, παρουσιάζει ομοιότητα µε το Βα50,
ΑΝΘΡΑΚΑΣ
ΟΟΑΚΒΟΝ. 6. Α.Β. 12.01
ο Ο ἀνθρακας εἶναι αρκετά διαδεδομένος στη φύση. Όως
καθαρός κρυσταλλικὸς απαντάται ως αδάµας, γραφίτης
και ὡς ἆμορφος ανθρακίτης (ορυκτὸς ἀνθρακας), ενωμένος
ως ανθορακικὸ ασθέστιο (ασβεστόλιθος, μάρμαρο),
δολομἰτης (σα00. ΜεοοΟ..
ο Καρθίδια: Ἠνώσεις μετάλλων και ϱΟ. Τα μικρά ἀτομα
άνθρακα παρεμθάλλονται στα διάκενα μεταξύ των δεσμὼν
των μετάλλων. Εὐναι σταθερά στο νερὀ, σκληρὰ σώματα,
π.χ. 21Ο, Τι0, αλλά και καρθἰοια τύπου ἆλατος,
οπ.χ.--ΟΞ60--, 0αΟ., ΑΙοΟ,.
ο Ὑδρογονάνθρακες: Ο« ενωμένος µε Ἡο
ο Οι κρυσταλλικές δοµές του, αδάµας και γραφίτης, εἰ
πολὺ αδρανή σώματα κα
ΕΝΕΡΙΟΣ ΑΝΩΡΑΚΑΣ
Ο(ΑΒΡΟΑΟΤΝΥΑΤΌΣ.ΔΟΤΙΥΑΤΗΟ Ο6ΠΑΗ(ΟΟΑΙ,
ο Ἡ µορφή του ἀάνθρακα, η αναγραφόμενη καν στη
φαρμακευτική, Δαμθάνεται µε πυρολυτικἡὴ απὀσταξη
διαφόρων οργανικών υλών.
ο Άλλοτε υπήρχε η πεποίθηση ὁτν µόνο αυτός που
λαμβάνεται απὀ τα ζωϊκά κατάλοιπα άνθρακα, «ζωικόὸς
ἀνορακαρ», εἶναι ο καλύτερος
ο εἶναι γνωστὀ ὀτι σημµαντικὁ ρὀλο παἰζόει μόνο το μέγεθος
της επιφάνειας και ὡς εκ τοῦτου σήµερα πρακτικώς
λαμβάνεται μόνο απὀ φυτικά υλικά,
ο Με την απανθράκωση ξύλων µη ρητινοφόρων φυτὼν
απομακρύνονταν, κατά το δυνατὀν, όλα τα ἄλλα στοιχεία,
εκτὀς του ἀάνθρακα, µε μεθόδους ειδικὲς, ὠὡστε να
σχηµατἰζέεται ουσία πορώδης, ανταποκρινόµενη στις
απαιτήσεις της Φαρμακοποιίας και κυρίως µε 8
µεγαλύτερη προσροφητικἠ ικανότητα
ο Ο ενεργὀὸς άνθρακας περιέχει σχεδὀν µόνο υδρογόνο και
οξυγόνο, τα οποία, κυρίως στην επιφάνενα, βρἰσκονται
υπό µορφή υδροξυλικών, καρθονυλικὠν ἡ καρθοξυλικὠν
ομάδων καν ὥς εκ τούτου ο άνθρακας αυτός δεν έχει µόνο
καθαρὠς προσροφητικέὲς ιδιότητες
ο Ἐλεγχος καθαρότητας: Ο ενεργὀς ἀνθρακας δεν πρέπει
γα περιέχει θαρέα μέταλλα, πρέπει να έχει αντἰοδραση
ουδέτερη, να µην περιέχει χλωριούχα, θΟεινικἀ, θειούχα,
κυανιούχα, ουσίες διαλυτές σε οξέα καν να κατέχει
μεγάλη ικανότητα προσρόφησης α) αλκαλοειδών και ϐ)
χρωστικὠν
ο 1) Να,5 2Η 01 ---2ΝαΟΙ -«Ἡ,5
(ΟΗ/Ο00).ΡΕ 1 Η,5 ---ὃ Ρο54 Ε2ΟΗ.ΟΟΟΗ
93. 000 Ε2ΗΟΙ ----- 60, Η,Ο 4 0401,
ο 9) κυανιούχα
Ἐυανό του θερολἰνου
6ΝναΟν 1: Εοβο, --- Να [ΡΕ(ΟΝ)] { Να,50,
3Να {ΕΕ(ΟΝ)/] 1. 4ΓεΟ], ---ὃ Γε[Εε(ΟΝ)ῃ]. 12Να(ΟΙ
ο Χρήσεις: Ο ενεργὸς άνθρακας χρησιμοποιείται «ὥς
προσφορητικὀ µέσο σε δηλητηριάσεις, γαστρεντερίτιδα
και σε ισοχυρὀ σχηματισομὀ αερἰων µέσα στο έντερο. Π
προσροφητικἡ ενέργεια στον στόὀµαχο, λόγω του χαμηλού
ΡΗ. εἶναι ασθενἠς, ενώ στον εντερικὀ σωλήνα, περιοχή
υψηλότερου ΡΗ, ὃρα καλά, αλλά σε διαφορετικό θαθμό
ανάλογα µε την ουσία για απομάκρυνση. Προσροφά
επίσης µικρόθια, εάν εἶναν ισχυρά ενεργός. Ἆτις
δηλητηριάσεις, μετὰ την λήψη μεγαλύτερης ποσότητας
άνθρακα, συνιστάται η λήψη αλατούχου καθαρτικού.
ο Δόση: 10 ἑως 206 εναιωρήµατος ἡ σε µορφή κόκκων ἡ
δισκἰων ἡ καιμακίων.
ΗΕ ΜΙΙΤΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΠΗΝΑΚΑ
ο Έχει δύο υπο-ομάδες, Να µε τα θανάδιο, νομπέλιο,
ταντάλιο, και ΧΝὈ µε τα ἁζωτο, Φφὠσφόρο, αρσενικὀ,
αντιμόνιο και θισμούθιο. Η ΝΕ περιέχει αμέταλλα (ἀέζωτο,
φὠσφόρο) και μέταλλα (αντιμόνιο, θισμούθιο). Το
αρσενικό θρίἰσκεται ενδιάμεσα
ο Τα χλωρίδια των πρώτων ὁδιασπώνταν στο νερὀ,
χαμηλότερα στην ομάδα δίἰδουν µε νερὸ οξυχλωριούχα
(5500). Τα σουλφἰδια εἶναι σταθερά, εκτὀὸς Ν και Ρ
ο Συνδεόµενα µε μέταλλα ὀπως Μ6, «α. παρουσιἀέουν τα
κοινά τους σοένη, Μρ.,Νο, Οα1Ρο. Τα υδρὶδιἁ τους εἶναι
βασικά (ΝΗ., ΡΗ:), των πρὠτων σχημµατἰζονται άμεσα, ὀχι
των θαρυτέρων. Τα οξεἰδιἀ τους εἶναι ὀξινα, δίνοντας τα
αντίστοιχα οξέα, νιτρικό, φωσφορικό, κλτ
ο τις ενώσεις τους τα συνήθη σθένη εἶναι ὃ και ὃ σσ
ΑΖΩΤΟ
ΝΙΤΗΕΟ(ΕΝ. Ν., Μ.Β. 28
Ἠίναι το κύριο συστατικὁὸ του αέρα
ο
τη φύση, συναντάται ὡς συστατικὸ των αμμωνιακών αλάτων, των νιτρικὠν

και σταθερὰ των αμινοξέων και των νουκλεϊνικὼν οξέων, σε όλους τους
οργανισμού. Ενώνεται απ’ ευθείας µε μερικά μέταλλα, όπως Τη, Μα, Θα
ναι συστατικό σημαντικὠν λιπασμάτων στη γεωργία. Μόνο τα Ψυχανθή,
έμμεσα, µε τη θοήθεια μικρο-οργανιοµών, δεσμεύουν ατμοσφαιρικὀ Νο.
Χημικές ιδιότητες: Σε θερμοκρασία δωματίου αντιδρά μόνο µε το λίθιο.
Θερμαινόμενο όμως αντιδρά µε πολλά μέταλλα όπως το μαγνήσιο, το
ασθέστιο και το τιτάνιο. Ἠπίσης μπορεί να αντιδράσει και µε άλλα στοιχεία
ὁπως το βόριο, το πυρίὶτιο, το θάριο το στρὀντιο και τον υδράργυρο.
Σύσταση | Όγκος | Βάρος

ατμ. αέρα σο σο
Ν; 78. 75.5
Ο, 20.9 25.1
Ατ 0,9 1.9
ο, 0,03 0,05
ΑΖΩΤΟ
Ἠπειδὴ θασικἡ πηγἠ του ἀζώωτου εἶναυ ο αέρας της
ατμόσφαιρας, απὀ αυτόν παράγεται, όὀπως και το οξυγόνο.
Ο. αἐρας υγροποιείται στη θερµοκρασία -19956, το ἀζωτο
εξατµίἰέεταν, αποστάζεται ὁμως μερικώς και το οξυγόνο.
Γινα την απαλλαγή απὀ την πρὀσμιξη του οξυγόνου, το
αέριο διαθιθάέόεται απὀ πυιρωμένο χαλκό, ο οποίος
σχηματίζει µε το οξυγόνο οξείδιο του χαλκού, και το
ἀζωτο παραμένει καθαρό: 2ου ο 2010
2 )
Ὢτο εργαστήριο το ἀζωτο παρασκευάέεται µε θέρμανση
νντρὠδους αμμωνίου:
ΝΗ/ΝΟ, --- Ν,2Η.0

ο ἨἘλεγχος ταυτότητας: Ἡ «φλόγα καιόµενης παρασχἰδος)
ξύλου σθήνει σε ατμόσφαιρα αζώτου.
ΑΖΩΤΟ
Το ἀέωτο για νατρικούὺς σκοπούς πρέπει να εἶναι καθαρὀ
και ελεύθερο απὀ προσμἰξδεις, π.χ. οξειδίων αζώτου, γν
αυτό το αέριο διοχετεύεται απὀ διάφορες παγίδες. Για την
ανίχνευση των οξειδίων του αζὠτου το αέριο διοχετεύεται
σε διάλυμα αλκαλίου, στο οποίο προστίθεται ιὠδιούχο
κάλιο. Εάν υπάρχουν οξείδια του αζώτου
απελευθερώνεται τὠδιο:
ΝΟ «ΝΟ, Ε2ΚΟΗ ---»2ΚΝΟ, «Η,Ο
2ΚΙ 4 Η,50Ο, --ὉΚ,δο,-2Η1
2ΚΝΟ, ΓΗ,5Ο, --οΚ,δοι--2ΗΝΟ,
2ΗΝΟ, Γ 2Η! ----ο 1, - 2ΝΟΤΊ --2Η.0 ο
ΑΖΩΤΟ
ο Το ἀζωτο δεν πρέπει να περιέχει 0Οο. Αυτό
αναγνωρίζεται ὄνα διοχετεύσεως του αερίου εντὀς
διαλύματος υδροξειδίου του θαρίου:
00, Ε ΒΑ(ΟΒ), --ΒαΟΟιν «Η,Ο

ο Χρήσεις»
ΥΠΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ Α4Γ2ΤΟΥ
ΟΝΙΤΠΟ(σΕΝΤΟΟΜ ΟΧΥΡΟΙ ΑΤὉΟΜ. ΟΧΥΡΟΜ
ΝΙΤΠΟΣΡΟΜ. ΝΙΤΗΑΟῦΣ ΟΧΙΡΕ, Ν.Ο ΨΜ.Β. 44.01
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Παρασκευάόεται µε θερμικἠ
διάσπαση του νιτρικού αμμωνίου:
ΝΗΠ ΝΟΕ - 2Η90 τε ΝΟ
Ἡ θερµοκρασία δεν πρέπει να υπερθεὶ τους 2509.
Το νιτρικὀ αμμώνιο αποσυντἰθεται σε θερµοκρασία ανώτερη
του σημείου τἠὴξεὼς του. Ἡ αντἰιοραση µπορεἰ να γίνει
επικίνδυνα εκρηκτικἠ, εἀν η θερµοκρασία υψωθεὶ κατά
πολύ. Μικρές ποσότητες παραπροϊόντων, ὀπως ἀζωτο,
ανώτερα οξείδια του αζώτου Και αμμωνία, παράγονται
κυρίως σε υψηλότερες θερµοκρασὶες.
ο Περιγραφή: Το υποξείδιο, ἡ πρωτοξεἰδιο του αζώτου
εἶναι ἀχρωμο αέριο, βαρύτερο του αέρα (ειδικὀ θάρος
1590 :του αέρος 1), χαρακτηρισοτικἠς οσµἠς και γεύσης
ασθενώς γλυκἰέουσας, το οποίο υγροποιείύται υπό πίεση 5σ0
ατμοσφαιρών σε 150
ο Η δοµἠ του μορίου εἶναν:
«ΟΙΣΝΣ:Ν. ή ΟΞΝΞΝ
Ἡλεγχος ταυτότητας:
ο Κατά την ανἀμιξή του µε ἰσο ὀγκο οξειδίου του
αζώτου. ὅὃεν σχηματίζει ερυθροὺς ατμούς
(διάκριση απὀ το οξυγόνο) 2ΝΟ ΚΟ, -»2ΝΟ,
9 Λιατηρεί την καύση δνάπυρης παρασχἰδας. ὤ
Ο Έλεγχος καθαρότητας: Κυρίως γίνεται έλεγχος για οξύτητα
ἡ αλκαλικότητα, αλογόνα και υδρόθειο, αρσοἰνη, Φφωσφίνη,
μονοξείδιο του άνθρακα, νιτρικὀ οξύ και οξείδιο του αζώτου,
ατμούς νερού και διοξεἰδιο του άνθρακα. ΗΠ μόνη ακαθαρσία, η
οποία πιθανόν να θρἰσκεται σε αφθονἰα, εἶναι το ἀζωτο.
Σε πολύ µικρές ποσότητες το ἀζωτο εἶναι συνήθως αθλαθές,
αλλά υπάρχει κἰνδυνος πρὀκλησης ασφυξίας όταν θρίσκεται σε
ποσότητα εντὸς αερίου υποξειδἰου του αζώτου,
χρησιμοποιουµένου ως αναισθητικοῦ.
Οξύτητα και αλκαλικότητα: ἨΒλέγχονται µε χρωματομετρικὴ
σύγκριση. Κατ αυτήν ελέγχεται το αποτέλεσµα της διάλυσης
του αερίου σε διάλυμα πορτοκαλοχρόου του μµεθυλίου και
συγκρίσεως µε διάλυμα αυτού, στο οποίο προστίθεται γνωστή
ποσότητα Ν/100 υδροχλωρικού οξέος
Αλογόνα και υδρόθειο: Τα αλογόνα ανιχνεύονται απὀ τον
οπαλλισμό, ο οποίος σχηματίζεται, ὀταν το αέριο διοχετεύετ
σε αραιὸ διάλυμα νιτρικού αργύρου. Το υθρόθκι
αναγνωρίζεται κατά τον ἰδιο έλεγχο απὀ την σκοτεινἠ χροτᾶ,
λόγω σχηματισμού θειούχου αργύρου
ο Αροΐνη και φωώσφίνη: Κατά τον ἐλεγχο για αρσἰνη και φωσφίνη,
το αέριο διοχετεύεται κατ α ρχἠν μέσω θάµβακος,
διυγρανθέντος µε οξικό μόλυβδο, για την απομάκρυνση τυχὸν
αλογόνων ἡ υδροθείου. Ακολούθως, το αέριο διαθυθάζεται σε
διάλυμα ννυτρικού αργύρου σε κινολίνη, όπου κάθε
σχηματιζόµενο παράγωγο του αργύρου µε αρσενικὀ ἡ φωσφόρο
μεταβάλλει την χροιά του διαλύματος
ΑΞΗ, 3 6ΛΕΝΟ, ---ΑΡιΑς. 3ΑΡΝΟ, «3ΗΝΟ.,
ΑΡ/Α5. 3ΑΡΝΟ, 2Η.0 ---ὉΗ/Α5Ο, 3ΗΝΟ, « όΑς
ΘΑΦΝΟ. - ΡΗ. - 4Η.0 - 8ΑΕ - Ηιρο,-- ΔΗΝΟ.:
9 Μονοξείδιο του άνθρακα: Όχι πλέον των 50 ρρπ. Ο έλεγχος
εἶναι ο ἰδιος µε τον αναφερόμενο στο 00, (παγἰδες χρωμικού-
θειικού οξέος, στερεού υδροξειδίου του καλίου και
πεντοξειδἰου του φωσφόρου) και ακολούθως το 060 οξειδώνε
από 1.0, δηλ. ΤΥ -υ 10. ον
[04500 --- 1500ῇ
Ὑδρατμοί και διοξείδιο του ἀάνθρακα: Όι υδρατμοὶ
προσδιορἰέονται µε απορρόφηση απὀ πεντοξεἰδιο του
φωσφόρου,
η β
το δε διοξείδιο του άνθρακα µε απορρὀφησἠ του απὀ
νγατρασεστο Ῥ. Ο, Ε 3Η, Ε]------ 2Η, Ρο,
60, { 61(ΟΗ), ----»ζαςΟι ««Η,Ο

Χρήσεις: Χρησιμοποιείται ὡς υγενικὀ αναισθητικὀ
εισπνεόµενο, για δηµιουργία συνθοηκὠν αναλγησίας και
αναισθησἰας. Ί]ρος αποφυγή σοκ, το υποξείδιο του αζώτου
αναμιγνύεται µε 40906 περἰπου οξυγόνου και χορηγείται στον
ασθενἠ επἰ 1 λεπτὀ.
Ιστορικό: Το υποξεἰδιο του αζὠτου παρασκευάστηκε πρὠτα το
1ΤΤ2 απὀ τον ο. Ρτιδ{εν. Ελήφθη µε επίδραση μονοξειδίου του
αζώτου (ΝΟ) επὶ διυγρανθέντων ρινισµάτων σιδήρου
Καθώς μελετούσε τις φυσικές και χημικές ιδιότητες του αερίου
αυτού, παρατήρησε ὁτι ουσίες εὔφλεκτες καϊγονται µέσα σε
αυτό µε μεγάλη φώταῦγεια παρά στην ατμόσφαιρα. 1]ροκ
συμπτώματα ὅπως νλαρότητα, γι αυτὸ και ονοµάστ
«ιλαρυντικόὸ αέριο»
ΑΡΔΑΙΟ ΔΙΑΛΥΜΑ ΑΝΜΜΩΝΙΑΣ
ΟΑΜΜΟΝΙΟΜ ΗΥΡΗΙΟΜ 5δοἱὔὐτὐΜ. 1 ΤΕ
01 0ἩΟΝ ΟΕ ΑΜΜΟΝΙΑ. ΝΗ ΟΗ
ο Το αραιὸ διάλυµµα της αμμωνίας, παρασκευάζεται µε
αραίωση οὁτοπι του πυκνου διαλὐματός της µε νερὀὸ
μέχρις 100011.
9 Βάρος κάθε πι]: 0.905-0,9696 σε 200
ο ἨἘλεγχος περιεκτικὀτητας: Όπως και στην πυκνή
αμμωνία.
ο Χρήσεις: Χρησιμοποιείται σε εισπνοές επἰ απώλενας της
συνειδήσεως. Ἠξωτερικά εἶναι καυστικὀ και ερεθιστικὀ
του δέρµατος. Αντ αυτού χρησιµοποιείται το αρωματικὀ
πνεύμα της αμμωνίας “Ορ]π1{115 ΑΠΙΠΙΟΠΙ8Θ6 Ατοπιαίις
22
με περιεκτικότητα 1,1-2.100 (ν/ν) αμμωνίας. ῳ

ΗΠΗΥΚΝΟ ΔΙΑΛΥΜΑ ΑΜΝΜΩΝΙΑΣ,
ΟΑΜΜΟΝΙΑ ΟΟΝΟΕΒΝΤΠΑΤΑ. ΟΟΝΟΕΝΤΗΙΑΤΕΙ)
01 0ἩΟΝ ΟΕ ΑΜΜΟΝΙΑ. ΝΗ ΟΗ
Συνθετικὠς η αμμωνία παρασκευάόεται σήµερα ως εξής:
1) Με απευθεἰας ἐνωση του Χο και Η., παρουσία καταλύτη
(Εο,ΟςΓΑΙ.Ο, 9Ο), σε θερµοκρασία 6505 και πἰεση 900
ατμοσφαιρώὼν (Μέθοδος ἨΠαβετ-Βοβ5οΏ):
Ν2 Ἔ 3Η. ---- 2ΝΗΠ3
2) Με τη µἐθοδο του κυαναμιδίου απὀ το ατμοσφαιρικὀ

ἀζωτο:
οσα ΓΝυν-»σαΝΟΝ 0Ο
ο Ο4ΝΟΝ Γ9ΗΠ.Ο -ο σα0Ος ΓΖΝΗ:
Το ἁέωτο διοχετεύεται υπεράνω ανθρακασθεστίου,
θερμαινόµενου µέσα σε ηλεκτρικό κλίβανο σε υψ
θερµοκρασία, οπὀτε παράγεται ασθεστοκυαναμἰσιο.
αυτό µε θέρμανση µε νερὀὸ υπό πἰεση παράγεται αμμωνία
Ον διάφορες φαρμακοποιτἰες ορἰζουν περιεκτικότητα σε ΝΗ.
κατά θάρος 2560-9000. Τα διαλύματα της αμμωνίας εἶναι
αλκαλικά:
Ἠίναι υγρὸ ἀχρωμο, διαυγές, ισχυρά δηκτικἠς καν
χαρακτηριοσοτικἠς οσµἠς.
δε ανοικτά δοχεία αναδἰδει ατμούς, μειούµενης της
περιεκτικότητας αυτοῦ.
ο Διαλυτότητα: Δναμιγνύεται µε νερὀ, αιθανόλη και

αιθέρα
9 Ατμοί αμμωνίας σχηματίζουν πυκνὀ νέφος µε ατμούς
υδροχλωρικούὺ οξέος
9 Σε μεγάλη αραἰωση, το διάλυμα της αμμωνίας εἶναι 0
νσχυρά αλκαλικό έναντι χάρτου ηλιοτροπίου
ο Κλωριούχα-θειικά Ποσότητα αμμωνίας εξατµἰέεταν μέχρι
μικρού ὀγκου και απὀ αυτό εκτελούνται ον αντιδράσεις
για χλωρινούχα και θενικά
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Ἠπακριβώὼς Ζόυγισθείσα
ποσότητα διαλύματος φέρεται σε µετρηµένη περίσσεια
Ν/1 υδροχλωρικού οξέος και ογκομετρείται µε Ν/1 ΝαΟΗ,
παρουσία δείκτη ερυθρού του μεθυλίου
ΑΝΘΡΑΚΙΚΟ ΑΜΜΩΝΙΟ
ΟΑΜΜΟΝΙΟΜ ΟΑΝΒΒΟΝΙΟ ΜΜ. ΑΝΜΟΝΙΙΜ
ΟΑΒΡΒΟΝΑΤΕ
ο Συνίσταται απὀ ὀξινο ανορακικὀ αμμώνιο (ΝΗΠΟΟ«) κ«
καρθαμιδικὸ αμμώνιο (ΝΗ.ΟΟΟΝΗΡ.
1) Παρασκευάύεται µε Οέρµανση θειικού αμμωνίου µε περίσσει
ανορακικούὐ ασθεστἰου. Το μίγμα συμπυκνώνεται µέσα «
µολύβδινους Οαλάμους και η ελευθερούμενη αμμωνν
διοχετεύεται σε θειικό οξύ:
2(ΝΗ /ο»ΟΕΣΟαΟΟΑΣΝΗΠΟΟΦΝΗΟΟΟΝΗ ΤΣ26Ο89ΟΕ
ΝΗ.«ΤΗ.Ο
2.) Μπορεν να παρασκευασθεἰὶ και µε την χρησιμοποίηο
χλωριούχου αμμωνίου αντὶ θειικού αμμωνίου, αλλά η μἐθοδς
εἶναι δαπανηρή:
4ΝΗ,ΟΙ -- 90400. -» ΝΗΗΟΟ«ΝΗ.ΟΟΟΝΗ, -- 20
ΝΗ.Τ
-- Η.Ο
ο Περιγραφή: Είναι σκόνη λευκἠ ἡ σκληρή λευκἡ
διαφώτιστη μάζα, νσχυρἠς αμμωνιακἠὴς οσµἠς καν δρυµείας
αμμωνιακἠς γεύσης. Στον αέρα αποβάλλει αμμωνία καν
διοξεἰδιο του άνθρακα, καθιστάµενο αδιαφανέὲς και
μµεταθαλλόμενο σε ευθρύπτους πορώδεις θώλους ἡ λευκή
σκόνη ὀξινου ανθρακικού αμμωνίου
ΝΗΠΟΟΚ«ΝΗΕΟΟΟΝΗ, - ΟΟυὲΊΤ ΕΡΝΗ.Τ -ΝΗΠΟΟ.
ο Τα υδατικά του διαλύματα εἶναι αλκαλικἀἁ έναντι χάρτου
ηλιοτροπίου. Αποσυντἰθενται µε αραιά οξέα:
ΘΝΗ,ΗΠΟΟς: ΝΗΟΟΟΟΝΗ, ΕΞ 8Ηο959Ο, -» Δ(ΝΗΡοΦΟι Ἐ
9Η.0 -400.1
ο Διαλυτότητα: Ἕνα γραμμάριο του ἆλατος διαλύεται σε 4πι
νερού 25695. Στο θερμό νερὸ αποσυντίθεται σε διοξεἰδιο του
άνθρακα και αμµμωνια
ο Κατὰ την θέρμανση αφίπταται, οι δε ατμοίἰ του καθιστούν
κυανού τον διὐγρανθέντα χάρτη ηλιοτροπίου.
ΝΗΗΠΟΟ.ΝΗΠΟΟΟΟΝΗ, ο 0ΟΟυΓ2ΝΗ. ΕΓΝΗΙΟΟ.
ο Τα διαλύματα αυτού αναθράζουν µε οξέα:
ή οου ΝΗ.ΟΟΟΝΗ, --8Η.90Ο, -» ΞΗβΘΟΙ«2Η.Ο 4
4
Μεσα σε φιαλἰδιο ζυγίσεως φέρονται 10π]] νερού. Προστίθενται
25 ανθρακικού αμμωνίου. Το περιεχόµενο µεταφἑρεται
ποσοτικὠς σε κωνική φιάλη, προστίθεται δ0πι] Ν/1 θειικού
οξέος και µετά την πλήρη διάλυση και ανάμιξη ογκομετρεΐται
η περίσσεια του οξέος µε Ν/1 υδροξειδίου του νατρίου,
παρουσία δεἰκτη πορτοκαλοχρόου του µεθυλίου
ο Χρῆσεις: Χρησιμοποιήθηκε ως αποχρεμπτικὀ. Προκάβεῷ
ερεθισμὀὸ του στομάχου συχνότερα από το ΝΗ,
χρησιμοποιούμενο και αυτό ως αποχρεμπτικὀ
ΧΛΩΡΙΟΥΧΟ ΑΜΜΟΝΙΟ
οΑΜΜΟΝΙΟΜ ΟΗΙΙΟΒΑΤΟΜ,. ΑΜΜΟΝΙΟΜ ΟΗΙ/ΟΒΙΡΕ,
ΝΗ,ΟΙ Μ.Β. 68.49
ο Σύνθεση - Παρασκευἠ: Παρασκευάζεται µε εξουδετέρωση του
ἨΗ(] µε αμμωνία και συμπύκνωση του διαλύματος μέχρι ξηρού:
ο ΝΗ,ΕΗΟΙ ο ΝΗΙΟΙ
ο Διαλυτότητα: Ένα ϱ σε 2,611] νερού 2659 και σε 1.4] ζέοντος
νερού
ο Ἠλεγχος ταυτότητας: Δίνει τις χαρακτηριστικὲἐς αντιδράσεις
του ιόντος αμμωνίου και χλωρίου.
9 Υπόλευμμα κατά την πύρωση: Μετά την προσθήκη θειικού οξὲος
σε ποσότητα της ουσίας, εξάτμιση και πύρωση, το υπόλειμμα
πρέπει να µην εἶναι μεγαλύτερο του 0,190
9 Θειικάἀ: Διάλυμα της ουσίας σε αραιὸ υδροχλωρικό οξύ ον
πρέπει να σχηµατίέει ἱζημα µε διάλυμα χλωριούχου βαρἰου
ΧΛΩΡΙΟΥΧΟ ΑΜΜΟΝΙΟ
ο Ἠλεγχος περιεκτικότητας: Ἱ]ροσδιορίζεται με
τροποποιημένη μέθοδο Νο]πατά. Διάλυμα της ουσίας, οξινισθὲν
µε νιτρικὀ οξύ, ανακινείται µε µετρηθέντα ὀγκο Ν/10 νιτρικού
αργύρου. Η περίσσεια του νιτρικού αργύρου προσδιορίζεται µε
ογκοµέτρηση µε Ν/10 θειοκυανικὀ αμμµὠνιο, παρουσία δεἰκτη
εναμµωνίου θειικού σιδήρου:
ΑσΝΟς -- ΝΗ,ΟΙ -» ΑΘΟΙ - ΝΗ,ΝΟ:
ο Θα ἠταν ευκολότερο να γίνει ογκοµέτρηση απ’ ευθείας µε
ΑςΝΟ., παρουσία δεἰκτη χρωμικού καλίου, αλλά η μέθοδος
αυτή εἶναι ακριθἠς σε σχεδὀν ουδέτερο ΡΗ (6,5-τ,5). Το
διάλυμα του ΝΗ ΟΙ ἐχει ΡΗ περίπου ὅ.
9Ας"-- ΟτΟ,”-» ΑΡοοτΟιν καστανὀ
ο Χρήσεις: Ἀρησιμοποιήθηκε ως διουρητικὀ και αποχρεμπτικὀ.
Ανήκει στην ομάδα διουρητικὠν που προκαλούν οξέωση, γιατὶ
µέσα στον οργανισμὀ το ιὸν αμμώνιο μετατρέπεται σε ου
ενώ το ιὀν χλωρίου ενώνεται µε το διττανθρακικὀ νάτριο.
Χρησιμοποιείται, επἰσης, προς αντιμετώπιση της αλκάλωσης.
ΦωΣφοΟρΙκοΟ ΟΞΥ
οΑΟΙΡΟΜ ΡΗΟΞΡΗΟΗΙΟύΜ. ΡΗΟΘΡΗΟΕΙΟ ΑΟΙΟΡ.
Η.ΡΟ, Μ.Β. 98.00
1) Το φὠσφορικὸ οξύ παρασκευάζεται απὀ το ορυκτὸ
φὠσφορικό ασθέστιο (φωσφορίτης) ἡ απὀ την τέφρα οστών,
η οποία κυρίως αποτελείται απὀ (α.(ΡΟΡ», µε κατεργασία
µε θειικὀ οξύ:
Οαι(ΡΟΡ)ο - 3Η.50Ο, -»2Η.Ρ0Ο, 80450,
Μετὰ την κατεργασία ακολουθεὶ διήθηση, προς
απομάκρυνση του Οειικού ασβεστίου και των ἀλλων
αδιάλυτων ουσιών. Το διἠθηµα απὀ αραιὀ φωσφορικό οξύ
συμπυκνώνεται μέχρι λήιμης οξέος περιεκτικότητας 5056.
Δεν εἶναι του απαιτούµενου γνα φαρμακευτική χρί
θαθμού καθαρότητας
2) Το φωσφορικό οξὺὐ παρασκευάζεται επίσης σε χημικές
θιοµηχανὶες µέσω θερµικἠς μεθόδου. Κατὰ τη μέθοδο
αυτή, το ορυκτὸ τήκεται µε οπτάνορακα (κωκ) και
διοξεἰδιο του πυριτίου σε υψηλή Θερμοκρασία, οπότε
επέρχεται ελευθέρωση φωσφόρου και μονοξειδίου του
ἀνορακα. Αυτά καιόµενα παρέχουν πεντοξεἰὃοιο του
φωσφόρου (Ρο0;) και διοξεἰδιο του ἄνθρακα (009) ἡ ἄλλα
προϊόντα. Το παραγόμενο πεντοξεἰονο του φωσφόρου,
διαλυόμενο σε νερὀ, παρέχει φωσφορικό οξύ.
908.(ΡΟ)Ρο Ε 691Ου «1060 -» θ0αβίΟ.-Ε 10007 -- 4ΡΊ
4Ρ "- δο),(αέρας) -» 2Ρο0;
200) Οµ(αέρας) -» 200.
Ῥοος Γ9ΗοΟ - 2Η.Ρ0Ο, σσ
ο Περιγραφή: Το φωσφορικό οξύ που χρησιμοποιείται στη
φαρμακευτικἠ εἶναι υγρό σιροπιώδες, διαυγὲές, ἀχρωώμο
και ἆἀοσμο. Διατηρούμενο σε χαµμηλἠ θερµοκρασία,
μεταπίπτει σε ἀχρωμη κρυσταλλικἡ μάζα
ο Διαλυτότητα: Είναι πολύ διαλυτὸ στο νερὀ και στην
αιθανόλη
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Ἠξουδετερούμενο, δίνει τις
αντιδράσεις των ΡΟ9
9ΡΟ,”-{ 80α”"-»Οβ(ΡΟβρον
ΡΟ, ΓΜΡΙ'ΝΗ,/’ -»ΜΕΝΗ,ΡΟιΝ (ευκό κρυσταλλικὀ)
ο ἨἘλεγχος περιεκτικότητας: Βασίζεται στην

εξουδετέρωση του φὠσφορικού οξέος µε Ν/10 ΝαΟΗ:
ΠΡΟ, Γ 2ΝαΟΗ -» ΝανΗΡΟ, Ἔ 2ΗΠ.9Ο σσ
ο Χρήσεις: Το «φὠσφορικὸ οξύ στην ιατρική
χρησιμοποιείται σε περιορισμένη κλίμακα, ὡς τονωτικὀ,
διεγερτικὀ των εκκρἰσεων του στομάχου.
Αραιὸ φωσφορικό οξύ χρησιμοποιήθηκε στη Θεραπεία σε
δηλητηριάσεις απὀ μόλυβδο.
ὃ Ρο, τ4 ΗΙΡΟ/ΞΘΗ, Γ2ΡΕ.(ΡΟΡ.
ΑΡΣΕΝΙΚΟ
ο ΑΥΘΘΗΠΙΟΙΙΗ. Ας. Α.Β. Τ4.92
ο Το αρσενικὀ εἶναι γνωστὸ απὀ τα πολύ παλιά χρόνια. 2
καθαρἠὴ µορφή παρασκευάστηκε και περιγράφηκε για
πρὠτη φορά απὀ το γερμανό αλχημιστή Μαρηιις τον ΧΙ
αιώνα. Γνα πρὠτη φορά το αρσενικὀὸ χρησυµοποιήθηκε για
φαρμακευτικούς σκοποὺς απὀ τον Παράκελσο. Σε
ελεύθερη κατάσταση το αρσενικὀὸ Βρἱσκεται στη φύση σε
πολύ µικρές ποσότητες και πολὺ σπάννα. Συναντάται σαν
συστατικὀ ζωϊκών και φυτικών οργανισμών και στο φλοιό
της γης (περίπου 0.00059Ω. 11ιο συχνὰ συναντάται στη
φύση µε τη µορφή θειούχων ενώσεων: ΑβοῶῦΩ, επίσης σε
ορυκτά σε συνδυασμό µε ἀλλα μέταλλα: σἰδηρο, κοθάλτιο,
νικέλιο, χαλκό, ἡ ενώσεις: ὀπως θειούχος σἰδηρος και
αρσενοπυρίτης (Ε9Αςυ) .
ΑΡΣΕΝΙΚΟ
ο Παρασκευή: Το αρσενικό Δλαμθάνεται κύρια απὀ φυσικές
πηγές, µε τους παρακάτω τρὀπους:
1. ΓΠὑρωση του αρσενοπιωρἰτη. Το ορυκτὀ δίνει µε διάσπαση
θειούχο σἰὃδηρο και αρσενικὀ το οποίο εξαχνώνεταν;
Εοβες-
Ὁ- ος -- Ας
2. Θέρμανση μµἰγµατος οξειδίου του αρσενικού και σκὀνης
ξυλανθοράκων σε χὠνευτήριο απὀ αργίλιο. Το αρσενικὀ
εξαχνώνεται, και στη συνέχεια συλλέγεται καν
καθαρἰέεταν;
Α4.Ο, -30---.5-2Λ5 300

ΑΡΣΕΝΙΚΟ
οσε υψηλή Οερµμοκρασία το αρσενικὀ αντιδρά µε πολλά
στοιχεία. Ισχυρὰ οξειδωτικάἀ µέσα το μετατρέπουν σε
αρσενικό οξύ:
2Α5 50]. δΗ,0---»2Η.Α50Ο, 10Η
ο Ἠλεγχος ταυτότητας:
1. Οι περισσότερες ενώσεις του αρσενικού εξαχνώνονται µε
θέρμανση σε ξηρὀ σωλήνα.
2. Με διοχέτευση υδροθείου σε διάλυμα ενώσεων του
αρσενικοὺυ σε αραιὸ υδροχλωρικὸ οξύ εμφανίζεται
κἰτρινο ἱέημα θειοὐχου αρσενικού
Α5.Ο, Ἔ 6ΗΟΙ ----»2ΑςΟΙ. Γ3Η,.Ο
2Α5ΟΙ. Γ3Η.5 ---Ὁ Ας 6ΗΟΙ
ΑΡΣΕΝΙΚΟ
ο Το ἱέημα διαλύεται στην αμμωνία, στο θειούχο αμμώνιο, τα
καυστικά και στα ανθρακικἀ αλκάλια, στο πυκνὀ νιτρικὀ οξύ,
αλλά εἶναι δυσδιάλυτο στο υδροχλωρικό οξύ:
Α5ί5. « 6ΝΗ(ΟΗ --(ΝΗ/) Α55, -- (ΝΗ ),Α5Ο, 4 3Η.Ο
(ΝΗ/)/ΑΞΟ, 1: (ΜΗ) Α55. 6Η6Ι --ὸ6ΝΗ,ΟΙ 4 Ας.5/ -3Η,Ο0
ο τις ενώσεις του ΔΕ(Υ) η διοχέτευση του υδροθείου παρουσία
υδροχλωρικού οξέος δεν οδηγεὶ αµέσως στο σχηµατισμὀ του
κίτρινου ιζἠµατος θειοὐχου αρσενικού. Δυτό οφείλεται στο ὁτι η
αντίδραση γίνεται σε δύο στάδια. Πρώτα το ΑΔ ανάγεται σε
ΑΘΌΤ και στη συνέχεια αντιδρά µε το υδρόθειο:
Να.Α5Ο, “Η,5 --- Να,Α5Ο, -5ὐ «Η.Ο
ο Για την επιτάχυνση της αντἰὃρασης συνιστάται θέρμανση μέχρι
Τ0-8050. Με το υδρόθειο το αρσενικὀ Ἰπορεὶ να δώσει και Αβοῦ;,
αλλά η αντίδραση γίνεται χωρίς θέρμανση και η καταθύθιση
γίνεται µε γρήγορη διοχέτευση υδροθείου παρουσία περἰσ
υδροχλωρικού οξέος
2Να8.Α5Ο,3- 5Η,5 4 6ΗΟΙ -- Α5,5. 1 6ΝαΟΙ -- 8Η.Ο
ΑΡΣΕΝΙΚΟ
8. Ο νιτρικὸς άργυρος δίνει σε ουδέτερα διαλύματα µε τα
αρσενικώδη κἱἰτρινο ἱζημα, διαλυτὸ σε νιτρικὸὀ οξύ και
υδροξείδιο του αμμωνίου λόγω σχηματισμού σύμπλοκης
διαλυτἠς ένωσης:
ΝαμΑ5Ο: Γ3ΑΡΝΟ, --»ΑΡΙΑ5Ο,/ 3ΝαΝΟ,
ΑΡΙΑ5ΣΟ.Τ6ΝΗΟΗ -- [ΑΡ(ΝΗ,).],Α5Ο. Ε 6Η.Ο
(κίτρινο)
Με τα αρσενικικἀ δίνει σοκολατόχρουν ἱζημα:

Να,Α5Ο, Γ2ΑΕΝΟ, ---» ΑΡιΑ5Οἠ Ξ2ΝαΝΟ,
ΑΡΣΕΝΙΚΟ
4. Αντἰοραση µε διάλυµα ιωδίου: Οι ενώσειςτου ΑΑ(ΤΤΤ)
οξειδώνονται απὀ διαλύματα ιωδίου σε Ας(Υ, που έχει
σαν αποτέλεσµα τον αποχρωμµατισµό του διαλύματος:
Α5Ο, 21 2Η,.Ο «---» Ας.Ο.Υ4ΗΙ
Ἡ αντἰὃραση γίνεται παρουσία ὀξινου ανθρακικού νατρίου,
για τη δέσμευση του σχηµατιέόµενου υὁροϊώωδίου, έτσι η
αντίδραση παύει να εἶναι αμφἰὃρομη:
ΝΔΗΟΟ, ΓΗΙ ---ΝαΙ «0Ο, --Η,ο
Κατά την αντίδραση του διαλύματος ιωδίου µε ΑΕ(Υ) δεν

παρατηρείται αποχρωματιομός, ενὠ η προσθήκη ΚΙ στο
διάλυμα ΔΑ(Υ) σε ὀξινο περιβάλλον χρωματίόει το
διάλυμα κἰτρινο, λόγω οξείδωσης των νόντων Γ Φ
2Να,ΗΑςΟ, 8ΗΟΙ --4ΚΙ --»21, 3 Α.Ο, «- 4ΚΟΙ -- 4ΝαΟΙ «- 5Η.Ο

ΑΡΣΕΝΙΚΟ
δ. Τα ἁλατα μαγνησίου παρουσία αμμωνίας καν χλωριούχου
αμμωνίου δίνουν µε τις ενώσεις του ΑΔ κρυσταλλικὁὸ
ἱζημα διπλού ἆλατος
Να ΗΑςΟ, « Μρ5ο, «ΝΗ/ΟΗ ---»ΜΕΝΗ,ΑςΟ, 4 Να5Ο, «Η,Ο
6. Αντίδραση µε µμολυθδαινικὀ αμμώνιο. Ἀατά την

προσθήκη στις ενώσεις του ΑΑ(Υ) διαλύματος του
μολυβδαινικού αμμωνίου παρουσία νιτρικού οξέος και
θέρμανση, σχηµατἰόεται κἱτρινο, κρυσταλλικὀ ἰέημα
Να ΠΑ5Ο, Τ Ι2(ΝΗΡΙ/ΜΟΟ, Γ 23ΗΝΟ, --
----»(ΝΗ/).ΑΞΟ,. 12ΜοΟ, 21ΝΗ ΝΟ, - 2ΝαΝΟ. {- 12Η.Ο

ΑΡΣΕΝΙΚΟ
ο Λοιπές Αντιδράσεις
1) αση -- 172 -- 6ᾳ-
Ας’ Γόο6 ---υΑς2
Απ Γ 3Η" -ν ΑΣΗ,
Α5Η, - όΑΕΝΟ, --»ΑΕιΑς. 3ΑΡΝΟ. «3ΗΝΟ.

ΑΡΙΑ5- 3ΑΡΝΟ, Υ2Η/0 ---»Η,Α5Ο, {3ΗΝΟ, « 6Α6ύ
9) ΝΕΗ)ΡΟ,ΕΗΟΙ ---οΝαΟΙ--ΗΡΟ,
3Η.ΡΟ, ΞΑ5.Ο, --2Α94 «-3Η.Ρ0,
ΤΡΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΡΣΕΝΙΚΟΥ
ο ΑΡΣΕΝΙΚΩΔΗΣ ΟΞΥ. ΑΟΙΡΟΝΜ ΑΔΗΡΗΝΙΟΟΣ»ΟΜ.
ΑΒΦΗΝΙΟ ΤΗΙΟΧΙΙΕ., Άδεον Μ.Ρ. 197.82
ο Το τριοξεἰδιο του αρσενικού Αν Οἱ εἶναι η σπουδαιότερηἐ ένωση
του αρσενικού και γνωστή ως «λευκό αρσενικὸ ἡ
«ποντικοφάρµακο).
ο Σύνθεση- Παρασκευή:
1)]ΗΠαρασκευάζεται µε πύρωση ορυκτὠν του αρσενικού, όπως ο
αρσενοπυρίτης Εο9ββ6Ο. Το οξείδιο του αρσενικού συντήκεται
και συλλέγεται κατάλληλα
2)Ηπίσης μπορει να παρασκευασθεἰ µε καύση μεταλλικού
αρσενικού στον αέρα:
49 «8Ο, -» 2Α99Ο:
ὀ)λλαμβθάνεται επίσης ως παραπροϊὀν κατά την φρύξη χαλκού,
κασσιτέρου, κοθαλτίου και νικελίου, τα οποία περιέχουν
αρσενικὀ. Οι ατμοί διέρχονται απὀ σειρά θαλάμων, στους
οποίους το Α8ο0): συλλέγεται ως ακάθαρτη σκόνη. Αυτή
καθαρἰέεται µε εξάχνωση, ενώ οι ατμοί συμπυκνώνονται μέσα
σε θαλάμους. ὅτα πρὠτα µέρη της συσκευἠς λαμθάν
άμορφο Α5οῦς Και στο θάλαμο ως κρυσταλλικἠ σκὀνη
ο Περιγραφή: Λευκή, άοσμη, θαριά σκόνη, σταθερἠ στον
αέρα. Σε υδατικά διαλύματα σχηματίὶόει αρσενικώδες οξύ.
Το οξύ αυτό εἶναι ασθενές:
Αδοοη Ἑ 9ΗοΟ -» 2Η.Α8Ος (πιο ευκολο παρουσία οξέων)
ο Διαλυτότητα: Διαλύεται θραδέως σε 60 µέρη ψυχρού
νερού. Διαλύεταν στη γλυκερόλη, στο υδροχλωρικό οξύ
και σε διαλύματα υδροξειδίων των αλκαλίων υπό
σχηματισμό των αντίστοιχων μεταρσενικωδών αλάτων:
Α.Ο. 6ΠΟΙ] ----- 2Α561, Ἕ 3Η.Ο
ΑΟ, Ξ2ΚΟΗ--»2ΚΑΕΟ, 1 Π.Ο

Α5Ο,ΤΚςΟΟ, --υ 2ΚΑ5ςΟ., τ σο,τ
1) Διαλύεται µε ελαφρά θέρμανση, προστίθεται υδροθειούχο νερὀ
και το μἰγµμα καθἰσταται κἰτρινο. Με προσθήκη σταγὀνων
υδροχλωρικού οξέος, σχηματίζεται κἰτρινο ἰζημα.
2) Ἠκτὸς αυτἠς της αντίδρασης για την ταυτοποίηση του οξειδίου
του αρσενικού χρησιμοποιούνται και ἆλλες αντιδράσεις. Π.χ. η
αναγωγἠ μέχρι μεταλλικού αρσενικού:
Α.Ο, 365 ---» 3001 -- 2Α5ύ

9) Χαρακτηριστική αντἰόδραση του οξειδίου του αρσενικού εἶναι η
αντίδραση µε ιὀντα του χαλκού. Εάν στο διάλυμα θειικού
χαλκοὺ προστεθεἰ διάλυµα οξειδίου του αρσενικού
σχηµατίἰέεται πράσινο ἱζημα (πράσινο του ὢῃοαςεί]θ):
Α5.Ο. Ί- 3Η.Ο ἕ20υ5Ο απο 20ΙΗΑΣΟ Ἔ2Η.50, σσ

.α.
Αντι]μόνιο, κάδμιο και κασσίτερος: Ο έλεγχος βασίζεται στην
καθιζηση µε υδρόθειο µε ὀξινο περιθάλλον. Το ἰζηµα πρέπει να
διαλύεται τελείως σε περίσσεια ανθρακικούὐ αμμωνίου. Τα
θειούχα ἆἅλατα αντιµονίου, καδμίου και κασσίτερου
συγκαθιζάνουν µε το αρσενικό, αλλά εἶναι αδιάλυτα στο
ανορακικὀ αμμώνιο.
Το ιὀν του αρσενικού οξειδώνεται µε ιὠδιο προς πεντασθενές
αρσενικό:
Αδοος Γ 2] 2Η00 Α5οο, 4Η1
Ἡ αντἰο6ραση εἶναι αμφἰδροµη, διότι το πεντοξεἰδιο του
αρσενικού ανάγεται απὀ το σχηματιζὀµενο υδροϊώδιο. 1ρος
τέλεια οξείδωση του τρισθενούὺς αρσενικού εἶναι απαραἰτητο
να προστεθεἰ ουσία. η οποία εξουδετερώνει το ΗΙ.
δυθύς «ὠὡς σχηματίζεται. Ί]ρος τούτο χρησιμοποιεί
διττανθρακικὀ νάτριο:
Αδοοη 21, Γ4ΝαΗΟΟ. -» ΑξοοΟ; Γ4ΝαΙ - 40Ο. - 2Η.0Ο
ο Χρήσεις: Παλαιότερα τα σκευάσματα του αρσενικού
χρησιμοποιούνταν ὡς δυναμωτικά (89. Τα ανόργανα ἁἆλατα
του αρσενικού εἶναι πολύ τοξικά. Ἀρησιμοποιήθηκε στην
οδοντιατρικἠ για την απονέκρωση των νεύρων. Επίσης
αποτελεὶ την κύρνα πηγἠ παρασκευἠς ἀλλων ενώσεων του
αρσενικού.
ΑΝΤΙΜΟΝΙΟ
ΟΦΠΙΕΡΙΜΜ
90Ώ.9. κύριο ορυκτὸ 9015, Ἔ 2Εε -----» 250 - 2Εε5
25015, « 6Να,ΟΟ, «30--Ὑ'Ὑ3] 450 « 6Να,5 «900, Ί
ο Ἠλεγχος ταυτότητας:
1) Με διοχέτευση υδροθείου σε διάλυμα της ἑνωσης του
αντιμονίου σε αραιὸ υδροχλωρικό οξύ, σχηματίζεται
πορτοκαλἰ ἱόημα του τριθειούχου αντιµονίου:
2503: 4351- -- 50,
Το ιζηµα εἶναι αδιάλυτο σε διάλυμα οξαλικού οξέος, αλλά
διαλύεται σε πυκνὀ υδροχλωρικό οξύ:
50,5, Τ δΗΟΙ 2Η,Ο ---2{50ΟΙ/}: {2Η.0’ --3Η,5Τ
ΑΝΤΙΜΟΝΙΟ
2. Με προσθήκη σύρµατος σιδήρου σε διάλυµα ἁλατος του
αντιμονίου σε υδροχλωρικό οξύ και ζέση, αποχωρίζεται
παχύ μελανὶ ἱζημα μεταλλικού αντιµονίου µε µορφή
νιφάδων:
250”'.-3Εε ---- 2509 -Ε 2Ε6”"
ΤΡΥΤΙΚΟ ΚΑΛΙΟΑΝΤΙΜΟΝΥΛΙΟ
ο ΕΜΕΤΙΚΗ ΤΡΥΓΑ. »Τ1ΡΙΟ-ΚΑΙΤΙΌΟΝΙ
ΤΑΗΤΑΠΙΟΟΜ.ΤΑΗΤΑΠΟΣ ΕΜΕΤΙΟ».
ΑΝΤΙΜΟΝΥΙ, ΡΟΤΑΟΡΙΟΜ ΤΑΝΤΕΑΤΗ,
ΚΟΟΟσΟΠ(ΟΗ)ΟΠ(ΟΗ)ΟΟΟ(ΘΡΟ): 1/2Η.0Ο
ο Σύνθεση - Παρασκευη: Παρασκευάόεται µε ανάμιξη
οξειδίου του αντιμονίου Ὀρο0,, Και του µετά καλἰου
ἁλατος του τρυγικού οξέος. Με την προσθήκη νερού
σχηµατίἰέεται πολτὀς, ο οποίος αφήνεται επἰ µια ημέρα.
τη συνέχενα, προστίθεται νερὀ, το μίγμα Βράύόεται,
διηθείται εν θερμώ και αφήνεται για κρυστάλλωση:
9ΚΟΟΟΟΗ(ΟΗ)ΟΗ(ΟΗ)ΟΟΟΗ 88.0. -»
ΞΣΚΟΟΟΟΠ(ΟΗ)ΟΗ(ΟΗ)ΟΟΟ(ΦΡΟ) 4 Η.0Ο
ο Έχει το πλεονέκτημα, ἐναντι των ἀλλων ανὀργανων
αλάτων του αντιµονίου, ὁτι τα διαλὐματά του εἶναι
ελαφρώς ὀξινα και δεν εναποθέτουν αδιάλυτες βασικές
ενώσεις κατά την αραἰωση ἡ την 6έση µε νερὀ.
ο Διαλυτότητα: Ένα 6 της ουσίας διαλύεται σε 1211] νερού
ο Ἠλεγχος ταυτότητας: Δίνει τι χαρακτηριστικὲς
αντιδράσεις των ιόντων καλίου και αντιυµονίἰου. Μετά την
απομάκρυνση του αντιµονίου, δίνει τις χαρακτηριστικὲς
αντιδράσεις των τρυγικὠν.
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: ΠΙροσδιορίόεται µε οξείδωση
προς αντιμονικὸ και ογκοµέτρηση µε Α/10 διάλυμα
νωδίου, παρουσία περἰσσειας τρυγικού καλιονατρἰου,
θόρακα και δείκτη αμύλου. Το τρυγικὀ καλιονάἀάτριο
εμποδίζν την καθἰίηση υδροξειδίου του
αντιµονίου.
Ἡ πορεία της οξείδωσης εἶναν: Ὄ
ΟΡΟ. - 2Η.Ο { 21 « Θροος -Ε 4Η1
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας (συνέχεια):
Ἡ οξείδωση επιτυγχάνεται, µὀνο οάν το υδροϊώδιο
εξουδετερὠνεται και αποτρέπεται η νσορροπία. Συγχρόνως
η ογκοµέτρηση δεν μπορεὶ να γίνει σε ισχυρὠώς αλκαλικά
διαλύματα (π.χ. παρουσία υδροξειδίων των αλκαλίων ἡ
ανορακικὠν), διότι το ιὠδνο αντιοδρἀ µε σχηματισμό
υποϊωδικού:
2ΝαΑΟΗ ευ -» ΝαΟΙ {- Να -- ΠΟ
Οι δυσκολἰες αυτές υπερνικώνται παρουσία Ώθόρακος, ο
οποίος δίνει αλκαλικό διάλυμα και δεν αντιοδρἀ µε το
νὠδιο. ΗΠ αντἰὃδραση, η οποία λαμθάνει χώρα, εἶναν:
90 Ἠ,Ο0:50Κ 4 8Η.0 491,” 2ΚΗΟ,ΗιΟς - 80590; 4Η
Αντὶ του θόρακα η εξουδετέρωση μπορεὶ να γίνει και
διτιανορακικὀ νάτριο
ο Χρήσεις: Τα ἁλατα του αντιµονίου, κυρίως τα τρυγικά,
εἶναι εµετικἀ, λόγω της ερεθιστικἠς του ενέργειας στο
γαστρεντερικὀ σωλήνα. Δόσεις μικρότερες της εµετικἠς
κατέχουν αποχρεμπτικἠ ενέργεια. Ἀρησιμοποιείταιν γτα
την Οεραπεία της λεϊσμανίασης καν ειδικὠς σε
περιπτώσεις, ὀπου ὃεν θεραπεύεται µε λιγότερο τοξικά
φάρμακα.
ο Ανεπιθύµμητες ενέργειες του φαρμάκου εἶναι πόνοι στην
περιοχἠ της ένεσης, η νεφρική ἡ ηπατική τοξικότητα,
διάρροια, ἰλιγγον, κεφαλαλγία, αρθραλγία ἡ μυαλγία
καθώς και αγγειακές διαταραχές (θραδυκαρδία, υπόταση)
ΒΑΣΙΚΟ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟ ΒΙΣΜΟΥΩΙΟ
οΒΙΡΟΜΟΤΗΟΜ ΡΟΡΟΑΠΡΟΝΙΟΜ. ΒΙΟΜ ΤΗΥΙ,
ΟΑΒΒΡΒΟΝΑΤΕ,
ο Το θασικὀ ανθρακικό βισμούθιο εἶναι θασικό ἆλας ποικἰλης
σύστασης. Συνήθως εἶναι του τύπου (ΒΏι1Ο0)ο0Ο..
ο Σύνθεση - Παρασκευή: ΓΠαρασκευάόεται µε διάλυση
μεταλλικού θισμούθιου σε 50960 νιτρικού οξέος και εξάτμιση
του διαλύματος μέχρι μικρού ὀγκου:
281 Γ δΗΝΟς -» 2ΒΙ(ΝΟ.)α Ε 2ΝΟ -- 4Ηο9Ο
Το διάλυμα προστίθεται θαθμιαΐως και υπὀὸ συνεχή ανακἰνηση
σε ιμυχρό διάλυµα ανθορακικού νατρίου, οπότε καθιζάνει
θασικό ανθρακικό βισμούθιο:
4ΒΙ(ΝΟ9)«ΈθΝ8οΟΟς
ΓΗοΟ
-[(ΒιΟ)οΟΟ«]«ΗοΟνΕΙ2ΝΑΝΟ«Γ40ΟυΊΤ ὀ
ο Διαλυτότητα: Το θασικὀ ανθρακικὀ Οθισμούθιο εἶναι
πρακτικὠς αδιάλυτο στο νερὀ
Διαλύεται, με αναβρασμὀ, σε νιτρικό και υδροχλωρικό οξύ. Με
αραϊωση του μίγματος αυτού σε νερὀ, σχηματίζεται λευκὸ
ἵζημα:
ΒΙΟ]. -- 4Η.Ο -υ ΒΙ(ΟΗ)οΟΙ -- 2Η9Ο" «20
ο Ἠλεγχος ταυτότητας: Διαλύματα του θασικοὺ ανθρακικού
θισμουθίου σε νιτρικὀ ἡ υδροχλωρικό οξύ παρέχουν τις
χαρακτηριστικέὲς αντιδράσεις του Δθισµμουθἰου και των
ανθορακικών.
9 Κλωριούχα: Διάλυμα της ουσίας σε νυτρικὀ οξύ δεν θολώνει µε
προσθήκη διαλύματος νιτρικού αργύρου
9 Αλκάλια και αλκαλικες γαϊΐες; Απόὸ διάλυμα της ουσίας
απομακρύνεται το θισμούθιο, ως θειούχο θισμούθιο, µε
διαβίβαση υδροθείου, προστίθεται θειικὀ οξύ και το διάλυμα
εξατµἰέεται μέχρι ξηρού. Το υπόλειμμα πυρώνεται και
ζυγιζεται. Το Βάρος του υπολείμματος πρέπει να
υπερβαίϊνει το 0,500 ο
Θειικά, χαλκός, µὀλυθδος, άργυρος: ]]οσότητα της ουσίας
διαλύεται στην κατάλληλη ποσότητα θερμού νιτρικού, οξέος και
το διάλυμα αραιώνεται κατἀ πολύ ᾗµε νερό, οπότε
απομακρύνεται το θισμούθιο, ὡς λευκό ἱζημα απὀ ΒΙΟΝΟς. Το
όλον διηθεἰται και στο διἠθη]α γίνονται οι έλεγχοι για τα
ανωτέρω:
Ο Φειικά: Με προσθήκη σταγόνων νιτρικού Δδαρίου, να µη
σχηµατίἰέόεται ἱζημα θειικού θαρίἰου.
Ο Χαλκός: Νε προσθήκη ελαφράς περίσσειας αμμωνίας πρέπει να
μην λαμθάνει το υγρὸ κυανή χροιά
Ο ΙΜόλυβῤδος: Με προσθήκη αραιού θειικού οξέος, πρέπει το
διἠθηµα να µη θολώνει (ΡΟ5Ο0 9.
Ο Ἄργυρος: Με προσθήκη νιτρικού οξέος σε µέρος του διηθήµατος
να µη σχηματίζεται ἱημα χλωριούχου αργύρου µε
υδροχλωρικό οξύ.
Νιτρικά: Όχι πλέον του 0,τΤ506. Ανακινείται ποσότητα της
ουσίας µε νερὸ και θεινικὀ υποξείδιο του σιδήρου και στη
συνέχεια επιστιβαδεύεται ποσότητα θειικού οξέος. Ἅτη ζᾳ
επαφής δεν πρέπει να εμφανισθεἰ καστανἠ ἡ καστανέρυ
χροιά.
ΒΑΣΙΚΟ ΔΑΝΟΩΡΑΚΙΚΟ ΡΙΣΜΟΥΟΙΟ
Νο. «4Η: 3 Εο”!-ν ΝΟ --2Η.0 4 Εοΐ”"
ΝΟ -- Ἠαο'' και ακολούθως πυκνὀ Ποσο, για να σχηµατίἰσει
την κάτω στιθάδα -- [Εο(ΝΟ)Ι/:
Οπότε σχηματίζεται μεταξύ των ὃυο στιθάδων καστανόχρ ους
δακτύλιος
9 ]]οσότητα της ουσίας, 6όυγισθείσα επακριθὠς, διαλύεται µε
ἠπνα θέρμανση σε μµἰγµμα νιτρικού οξέος και νερού.
Αραιώνεται µε νερὀ, προστίθεται δείκτης πορτοκαλοχρόου
της ξυλενόλης καν ογκοµετρείται µε διάλυµα Μ/20
δινατρἰου ἁλατος του αιθυλενοδιαμινοτετραοξεικού οξέος
μέχρι µεταλλαγής της χροιάς σε κἰτρινη.
ο () προσδιορισμός μπορεὺ επίσης να γίνει
δείγμα πυρωθεὶ μέχρι σταθερού βάρους:
(Βι1Ο)οΟΟς -» ΒιοΟς Ἔ 0Όν
αν Ζυγισ
υ
ο Χρήση: Εξωτερικὠς ξηρὀ ἡἠ σε αλοιφἠ, χρησιμοποιήθηκε
για την Θεραπεία ασθενειὼν του δέρµατος. Εσωτερικά
χρησιμοποιήθηκε για την προστασία του γαστρεντερικοὺ
σωλήνα καν ως αντιὀξινο. Πιστεύεταν ὀτι, στα διαθρωτικάἀ
ἑλκη του στομάχου και του εντέρου, το αδιάλυτο αυτό
ἆλας σχηματίζει στρὼμα γύρω απὀ τον κρατήρα του
ἐλκους και το προστατεύει μηχανικώς. Ἀρησιμοποιείταν,
επίσης, επὺ εντερίτιδας, διάρροια και ἀἆἄλλες
γαστρεντερικὲς ανωμαλίες
ΟΞΥΓΟΝΟ
οΟΧΥαΕΝΙΟΜ, ΟΧΥΕΝ, Ο, Μ.Ε. 92.00
ο Το οξυγόνο απαντάται στη φύση σε μεγαλύτερη αναλογία των
ἄλλων στοιχεἰων και ἐχει υπολογισθεί ὁτι αποτελεἰ σχεδὀν το
ἠµισυ του στερεού φλοιού της γης, εκτὀς θεθαίως απὀ το
γεγονὸς ότι απαντά ως το κύριο συστατικὀ του αέρα και του
νερού.
1) Το οξυγὀνο των «Φαρμακοποιιών παρασκευάζεται µε
κλασματική απὀσταξη υυρούῦ αέρα, εἶναι δε ενδεχόμενο
πάντοτε να περιέχει ἀζωτο και αδρανή αέρια. Κατά την πορεία
της μεθόδου, το άζωτο (σ.ζ. -1969) τείνει να αποσταχθεἰ πρὠτα
και παραμένει το οξυγόνο (σ.ό. -1859). Ἠπειδὴ τα σηµεία ζέσεως
βρίσκονται κοντά χρησιμοποιούνται ειδικὲς επανορθωτικὲς
στήλες.
Το αργὀ, το οποίο περιέχεται σε ποσοστὀ σχεδὀν 190 στον
συνήθη αέρα, εἶναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποχωρισθεἰ, ακὀ
και μερικώς, απὀ το οξυγόνο µε κλασματική απὀσταξη, εφ’ ὁ
το σηµείο ζέσεως αὐτὸ διαφέρει κατά 99 εκείνου του υνροῦ
οξυγόνου.
ΟΞΥΓΟΝΟ
2) Το οξυγόνο, το οποίο παρασκευάέόεται µε ηλεκτρόλυση
νερού απὀ διάλυμα υδροξειδίου του νατρίου, περιέχει
συνήθως ἰχνη υδρογόνου και ενίοτε ὀέοντος. Δυτὸ πρέπει
να περιέχει όχι λιγότερο του 99060 οξυγόνου. Το υπόλοιπο
συνίσταται εἶτε απὀ αργό και ἰχνη αζώτου εἶτε απὀ
υδρογόνο. 2Η,0 ---»2Η, 390,
ϐ) Το οξυγόνο µμπορεἰ να παρασκευασθεἰ απὀ το οξείδιο του
θαρίου. Σε θερµοκρασία 600-7005 µε παροχἡ οξυγόνου το
οξεἰδιο του θαρἰου μετατρέπεται σε υπεροξείδιο:
2840 ο, ον 2Βα0,
δε ιηλότερες θερµοκρασἰες (900-10005) το υπεροξείδιο του

θαρίου διασπάται, εκλύοντας οξυγόνο:
28.0, ---»2Βα0 0Ο, ο

ΟΞΥΓΟΝΟ
4) Για την παρασκευἠ του οξυγόνου μπορούν να
χρησιμοποιηθούν τα ἆλατα του υπεροξειδίου του
υδρογόνου που αντιδρώντας ενεργά µε το νερὀ, εκλύουν
οξυγόνο:
60Υ 2ΝαΟ, Υ2Η,Ο --}4ΝΑΟΗ 4Ο,
την παρασκευἠ του οξυγόνου µε τον τρὀπο αυτό συνήθως
χρησιμοποιούνται καταλύτες ον οποίοι ενεργοποιούν τη
διάσπαση των αλάτων του υπεροξειδἰου
ϐ) Μικρή ποσότητα οξυγόνου μπορεί να παρασκευαστεἰ µε

την θερµμικἠ διάσπαση του υπερμαγγανικού καλίου:
2ΚΜΠΟ,--»ΚΙΜπΟ Μπο,ο,Ί
ΟΞΥΓΟΝΟ
6. Σε εργαστηριακές συνθήκες για την παρασκευἠ του οξυγόνου
συχνότερα χρησιμοποιεἰται η διάσπαση του χλωρικού καλίου.
Για πρὠτη φορά αυτὸς ο τρόπος παρασκευής του οξυγόνου εἰχε
πραγματοποιηθεὶ απὀ τον Βοτίπο]εί (αυτος ανακάλυψε και το
χλωρικόὸ ἆλας, που φέρει το ὀνομά του). Κατά την θέρμανση
μέχρι 9056 το ἆλας αρχίζει να τήκεται και συνεχίζοντας την
θέρμανση αρχίζει να Βράζει και ο Βρασμός αυτός οφεἰλεται
στην έκλυση οξυγόνου: Δ
2ΚΟΙΟ, ---»2ΚΟΙ 39Ο,
Ἡ αντίδραση αυτ εἶναι εξαιρετικά επικἰνδυνη επειδή μπορεί
να προκαλέσει εκρήξεις. Για να αποφευχθούν οι εκρήξεις και
παράλληλα για να επιταχυνθεἰ η διάσπαση, στο μίγμα της
αντίδρασης προστίθεται συνήθως διοξείδιο του μαγγανίου
(ΜηΟ,). 5’ αυτή την περίπτωση η ἐκλυση του οξυγόνου αρχίζει
σε χαμηλότερη θερµοκρασία και η αντίδραση διεξάγεται ομαλά.
Το Μποᾶυ διασπάται δίνοντας και αὐτὸ οξυγόνο:
2ΜπΟ, ---»2ΜπΟ-Ο,
Το σχημµατιζόὀµενο οξείδιο του μαγγανίου αντιδρά µε πο
χλωρικό Κάλι και πάλι μετατρέπεται σε διοξεἰδιο.
ΚΟΙΟ, 3. 3ΜπΟ ---ο2ΜπΟ, «ΚΟΙ
ΟΞΥΓΟΝΟ
ο Περιγραφή: Το οξυγόνο εἶναν αέριο ἀχρωμο, ἆοσμµο,
ἀγευστο. Σε υγρἠή κατάσταση κυανἰζει ελαφρά και ἐλκεται
απὸ μαγνήτη.
])]Μέσα σε δοχείο, πλήρες οξυγόνου, µισοσθησµένη
παρασχίόα ξύλου καΐεται µε λαμπρή Φλόγα:
ο Ου -» 00ο
2)ΝΜε διοχέτευση οξυγόνου µέσα σε πρὀσφατα
παρασκευασθέἑν αλκαλικό ἀχρωμο διάλυµα πυρογαλλόλης,
χρωματίέεται το διάλυµα αυτό καστανὀ.
)Αναμιγνυόµμενο µε ὑσο ὀγκο οξειδίου του αζώτου
σχηματίζει καστανέρυθρους ατμούς (διάκριση απὀ το
υποξεἰδιο του αζώτου).
2ΝΟ εΟυ -»2ΝΟ», ο
ΟΞΥΓΟΝΟ
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Μέσα σε προχοϊδα αερίων
αναταράσσεται, επακριβώς Ἠµετρηθείσα, ποσότητα
οξυγόνου µε γνωστὴ ποσότητα αλκαλικού διαλύματος
πυρογαλλόλης, ΟΗ ΟΗ
ΟΗ ΟΌ - ΗΡΟ
σχ κ 1/90Ό, όχ
ΟΗ Ο
Ῥνγτοβα]]ο] 1. 2-πεπζοφµΙποπε-3-οἱ
Μπιορεὶ να χρησιμοποιηθεὶ εναμμώνιος χλωριούχος

χαλκός (ὡς απορροφητικὀ, λόγω της νσχυρἠς αναγωγικἠς
ν:κανότητας του εναμμωνίου χλωριούχου χαλκού). Ἡ
αντίδραση εἰναν:
4ΝΗ/ΟΗδΟάΝΗΑΟΙΗδΝΗ.«ΕΖΗΟΟΟο -ν
4ΝΗ ΟΗ 4Ο] σά014ΝΗ. .
ΟΞΥΓΟΝΟ
ο Χρήσεις Συνήθως «φέρεται µέσα σε πράσινους
κυλίνδρους ἡ κυλίνδρους µε πράσινη επιγραφή. ΈΤο
οξυγόνο χρησυμοποινείται ευρέως στην ιατρικὴ καν στη
χειρουργική. Όλες οι παθολογικὲς καταστάσεις, ὀπως η
πνευμονία, το ἆσθμα, τη Οθρογχίτδα κ.λπ. οἳ
συνοδευόµενες από κυάνωση και δύσπνοια,
ανακουφἰζονται µε εισπνοή οξυγόνου. Χρησιμοποιείται
επ δηλητηριάσεων µε Χλωροφόρμιο, μονοξεἰδιο του
άνθρακα ἡ οξείδνο του αζώτου.
ἨἩρίσκει, επίσης, μεγάλη εφαρµογή θιομηχανικά καν
κυρίως στην θιομηχανία χάλυβα. Το υγρὀ οξυγόνο Βρίσκει
εφαρµογή ως συστατικὀ στην καύσιμη ύλη πυραύλων.
ο Ιστορικό: Το φαινόμενο καύσης μελετήθηκε απὀ τον
Ἱιοοπαγᾶο ἅα Ὑ]ποί κατά τον 159 αιώνα. Κατά το 16608 ο
Μαγοιυ ἐδειξε ὁὀτυ στην ατμόσφαιρα υπάρχει αέριο,
οποίο καταναλώνεται κατὰ την οξείδωση καν την
αναπνοΙ].
ΟΞΥΓΟΝΟ
οτο 1ΤΤ4 ο Ώαγεηῃ πέτυχε την παρασκευἠ του αερίου απὀ
οξείδιο του υδραργύρου. Το ἰδιο ἐτος ο ᾱ. Ετιεδί]ευ
δημοσίευσε εργασία ὀπου αναφέρονται οι ιδιότητες
αερίου, το οποίο ἐλαθε µε Οέρµανση του οξειδίου του
υδραρνύρου και το οποίο κάλεσε «διφλογιστὸ αἐέρα». Ο
Σουηδός «φαρμακοποιός Τ.ΊΛ. ὥοποεία, εργαζόμενος
ανεξάρτητα κατά την διάρκενα των χρόνων 171 και 1Το,
ανακοίνωσε την ανακάλυψη αερἰου, το οποίο ονόμασε
«ΠΠυραέριο». Ο Γάλλος χημικός Α.Ι,. Τανοϊδίου επανέλαθε
τα πειράµατα του Ετ1ιδί{]εγ και εξήγησε τον ρὀλο τον οποίο
παἰζει το οξυγόνο στην καύση, την αναπνοή κ.λπ. Λόγω
των ὀξδινων ιὀιοτήτων που ἐχουν πολλές απὀ τις
σχηματιζόµενες ενώσεις, κατὰ την καύση των ουσιών απὀ
το αέριο αυτὀ, το στοιχείο ἐλαθε την ονομασία «οξυγόν
απὀ τις ελληνικές λέξεις οξύ καν γεννὠ κ
ΟΞΥΓΟΝΟ
ο Ἠλεγχος καθαρότητας: Οξύτητα- αλκαλικότητα, αλογόνα,
υδρόθειο, οξειδωτικὲς ουσίες: Με τη δοκιμασία αυτών
χρησιμοποιεΐταν ογκομετρικὸς κύλινδρος ύψους 20οπι και
όγκου 100πι]. Αυτός κλείνεται με εσμρυρισμένο πώμα, το οποίο
φέρει σωλήνα εισαγωγἠς διαμέτρου ὀχι μεγαλύτερης των
0,δπιπι και απολήγοντος στον πυθμένα, καθώς και σωλήνα
απαγωγἠς. Για κάθε δοκιμασία διοχετεύεται µέσα σε 50 λεπτά
όγκος οξυγόνου ισοδύναμος προς 2 λίτρα υπό κανονικές
συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας.
9 Οξύτητα-αλκαλικότητα: ὀθθπι] νεροὺ, µε προσθήκη ΙΜ
διαλύματος ερυθρού του µεθυλίου, 6έονται επἰ ὃ λεπτά. Ανά
100πι] του διαλύματος διανέμονται σε 2 ὀμοιους κυλίνδρους
διακρινόµενους µε τους αριομούς 1.2.9. Σο θερμό διάλυμα
προστίθεται 0, 1π1 Ν/100 υδροχλωρικό, οξύ στον υπ) αριθμ.1
κὐλινόδρο, και ανά 0,21] σε κἀθε κύλινδρο 2 και ὃ. Οι
κύλινδροι 1 και ὃ πωματἰζονται και διοχετεύεται το αέριο μέσω
του κυλίνδρου 2. Το χρώμα του διαλύματος του κυλίνδρου
αυτού πρέπει να µην εἶναι εντονότερο κἰτρινο του διαλύματος
του κυλίνδρου 1 και εντονότερο ερυθρὀ του κυλίνόδρου ὃ ϱ
9 Αλογόνα και υδρόθειο: Το αέριο διοχετεύεται σε 100π]] νε
περιέχοντος 11] διαλύματος νιτρικού αργύρου. Να µην
παρουσιάζεται οπαλλισμὀόςἡ σκοτεινἠ χροιά
ΟΞΥΓΟΝΟ
ο (ΟὙζξειδωτικὲς ουσίες Με διοχέτευση του αερίου σε
πρόσφατα παρασκευασθέν διάλυμα που περιέχει 0,556
διαλυτού αμύλου και 0,5σ ιὠωδιούχου καλίου σε 100πι
νερού, µε σταγόνα πυκνού οξικού οξέος πρέπει να µην
εμφανισθεἰ χροιά (ελευθέρωση ιωδίου)
2ΚΙ0Ο,ΥΗ,0 ---»1,2ΚΟΗ 4Ο,

9 () έλεγχος για την παρουσία του 0Ο στηρίζεται στις
αναγωγικές ιδιότητές του. Το οξυγόνο διαθιθάζεται σε
αμμωνιακὸ διάλυμα νιτρικού αργύρου. Παρουσία
μονοξειδίου του άνθρακα παρατηρείται σκούρα χροιά στο
διάλυμα ἡ ἱζημα του αργύρου:
60ΟΑΡ)Ο --υ 2Α6ν 6ο, ο

9 Ἡ παρουσία του διοξεἰδνου του άνθρακα πιστοποιείται µε τη
διαθίθαση του οξυγόνου στο διάλυμα υδροξειδίων του
ασθεστίου ἡ θαρἰου. Το σχηματιζόὀµενο θόλωμα δηλώνει την
παρουσία του διοξειδίου του ἀνθρακα:
61(0ΗΒ), 60, ---ο 6.009 «Η,Ο
Β4(ΟΒ), { 00, ---»Βασο.ν Η,Ο
ο Για την πιστοποίηση της παρουσίας οξειδίων του αζώτου το
οξυγόνο διαθιβάέόεται σε υδροξείδιο του καλἰου και κατόπιν
προστίθεται οξινισµμένο διάλυμα ιωδιούχου καλίου. 28
περίπτωση παρουσίας οξειδίων του αζώτου το διάλυμα
Κιτρινίζεν λόγω ἐκλυσης ελευθέρου τωδίου, Και µε την
προσθήκη αμύλου το διάλυµα παίρνει κυαντ] χροιά:
ΝΟ ΝΟ,Τ2ΚΟΗ --ο»2ΚΝΟ,ΞΗ:Ο
2ΚΙ4Η,50, -»ΚΙ5Ο,2Η1
2ΚΝΟ, «Η5Ο, --»Κ.5Ο,42ΗΝΟ, σσ
2ΗΝΟ, Γ2Η1 --ΣΙ2ΝΟ2Η.0
ΟΞΥΓΟΝΟ
9 Αν το οξυγόνο παρασκευάσθηκε απὀ το χλωρικό κάλιο,
τότε μπορεί να ἐχεν προσμἰὶξεις χλωρίου, που
σχηµατίἰέεται σύμφωνα µε την αντἰὃραση:
2ΜΠΟ, Γ2ΚΟΙΟ, --»2ΚΜΠΟ, ΟΙ, Ο,
Το αέριο διοχετεύεται σε ουδέτερο διάλυμα νωδιούχου

καλίου. Το ελευθερούμενο τὠδιο ανιχνεύεται απὀ την
κυανἠ χροιά, που σχηµατἰζεται κατόπιν προσθήκης
αμύλου:
ΟΙ, Ξ2ΚΙ -οΙ,-2ΚΟΙ

ο Ἠπίσης, το αέριο μπορεὶ να διοχετευθεἰ καν στο
διάλυμα του νιτρικού αργύρου. Η σκοτεινἠ χροιά δεν
πρέπει να σχηµατἰζεται. Με την ἰδια αντἰοδρασ
ανιχνεύεται Και το υδρόθειο.
ΝΕΡΟ
ο ΑΩΡΟΑ. ΝΑΤΕΗ, ΗΠ.Ο0Ο Μ.Β. 18.02
ο Το νερὸ εἶναι η πλέον κοινἠ και η πλέον άφθονη ἑνωση τν
στοιχείων υδρογόνου και οξυγόνου, αποτελεὶ δε µία απὀ τις
σπουδαιότερες χημικές ουσίες. Στη φύση απαντά καν υπό τις τρεις
μορφές του.
ο Το νερὀ αποτελεἰ το Τὸ ως 9006 των λαχανικών, το 80 έως 95856 των
νωπών καρπών καντο τθ0ύῦ0 περίπου του σώματος των ζῴων.
ο Το νερὀ συνάπτεταν µε διάφορες χημικές ουσίες και σχηματίζει µε
αυτές ἐνυδρες ενώσεις, συνήθως κρυσταλλικέὲς, ὥς π.χ. ο θενικὀς
χαλκός Οι20/5Η9Ο, κ.α., το νερὸ αυτὸ ονομάζεται κρυσταλλικό
νερὀ, εἶναι δε δυνατὀν να εκδιωχθεἰ µε παρατεταμένη θέρμανση
στους 1055.
ο Άλλοτε πάλι το νερό ενώνεται σταθερά µε το μόριο χημικών ουσιὼν
και σχηματίζεται νέα χημικἡ ένωση. Το τριοξείδιο του θείου τἡ το
πεντοξεἰοιο του φωσφόρου ενώνεται µε νερὀ και δἰνουν χημικές
ενώσεις, το θειικό καν το φωσφορικό οξύ:
5Ο. «Ἡ,ο -»Ἡ,δο,
Ῥ,Ο, 4 5Η.0 -»2Η.ΡΟ, σσ
ο Το νερὀ αυτό ονομάζεται «χημικό νερὀ» και δεν μπορεί εὐκολα, όὀπως
δηλαδή το κρυσταλλικό, να εκδιωχθεὶ µε θέρµανση της ουσίας.
ΝΕΡΟ
ο Το φυσικὀ νερὸ (πηγὠν, ποταμών) δεν εἶναι χημικώὼς καθαρὀ,
αλλά πάντοτε περιέχει σε διάλυση διάφορες ανόργανες ἡ
οργανικές ουσίες. Το σχηµατιζόµενο µε συμπύκνωση των
υδρατμών, οι οποίοι παράγονται απὀ την εξάτμιση του νερού
των ποταμών, λιμνών, θαλασσών, πέφτει στο ἐδαφος ὡς Βροχή,
χιόνι ἡ χαλάζι Το νερὸ αυτὸ διαλύει συστατικὰἀ της
ατμόσφαιρας (αέρια, διοξεἰδιο του άνθρακα, οξυγόνο κ.α.),
φθάνει στη γη «ὡς αραιὀτατο οξύ, το οποίο διαλύει τα
ὁδυσδιάλυτα στο απεσταγµένο νερὀ ανθρακικά ἁλατα ασθεστἰου
και µαγνησίου σχηματιζόµενων ευδιάλυτων ὀξινων
ανορακικών αλάτων:
(Ον - ΠοΟ -» Ποσο.
σα0Ο, - Ποσος ο σα(ΠΟΟφο
Μσοο,-ε ΠοΟοΟ. - ΜΕ(ΠΟΟ.)ο
ο Όλα σχεδὀν τα πὀσιμα νερά περιέχουν μµικρὲς ἡ μεγάλες
ποσότητες ὀξινων ανθρακικὠών αλάτων, αλλά και άλλα ἀλ
όπως το χλωριούχο νάτριο, το θειικὀ ασβέστιο κ.α. τα ο
διαλύονται κατά την διέλευση του νερού
ΝΕΡΟ
ο Όταν το φυσικὀ αὐτὸ νερὀ περιέχει εν διαλύσει
σηµαντικὲς ποσότητες των ανωτέρω ουσιών, το νερὀ αυτόὀ
καλείται «σκληρό νερὀ). Το υπερθολικἀ σκληρὸ νερὀ
εἶναι ακατάλληλο για πολλές εργασἰες, σαν παράδειγµα,
για την πλύση µε κοινὀ σαπούνι, για βιομηχανική χρήση
στους ατµολέθητες για παραγωγἠ ατμού κ.ά.
ο Το νερὀ που χρησιμοποιείται στη «φαρμακευτική,
αναλόγως της χρήσης, πρέπει να εἶναι διαφόρου βαθμού
καθαρότητας.
α) Νερό κεκαθαρµένο (Ααια8 αεριγαἴθ)
ϱ) Νερό ενέσιµο (Δαια ρτο 1Π]θοίΙο)
ν) Νερό ενἑέσιµο θακτηριοστατικὀ (Ααια ργο Ιπ]θοίΙοη
Ῥασίατιοβίαίαςσα)
ΔΑ. ἨἈΝερὸὀ κεκαθαρµένο Το κεκαθαρµένο νερέ
παρασκευάζεται εἶτε µε απὀσταξη εὖτε µε απιονν
(αφαλάτωση) καθαρού πόσιμου νερού.
ΝΕΡΟ
ο Το απεσταγµένο νερὀ, εἶναι το νερὀὸ το οποίο
απαλλάσσεται απὀ τις εν διαλύσει ουσίες µε το βρασμὀ
µέσα σε κατάλληλες συσκευές και λαμθανόμενο ὅνα
ψύξεως των ατμών. Ηντὸς των ειδικὠν αυτών συσκευών,
μεταλλικών ἡ γυάλινων, λαμθάνεταν νερὀ ἀπαξ, δύο ἠ και
τρεις φορές απεστανγµένο.
ο Με τη µἐθοδο του απιοννσμοὺ (αφάλατωση), ἡ µε την
μέθοδο της ανταλλαγἠς ιὀντων (1οη οχοΏαηρθ), εἶναι
δυνατόν να αφαιρούνται και τα θετικά Οοα”'. Μο”, Πο"
και τα αρνητικἀ ΟΙ: 90, ιόντα, µε την χρησιμοποίηση
κατάλληλων συνθετικών ρητινών:
2ΗΡητινη ο8(ΗΠ 0Ο. - Οα(ρητίνη) { 2ΗΠ900. (2Η
900.17)
Ῥητίνη ΝΗ. -- ΗΟΙ -» Ῥητίνη-ΝΗ.«ἨἩΟ] σσ
ΝΕΡΟ
9 Αντίοραση: Με προσθήκη σταγόνων διαλύματος ερυθρού
του µεθυλίου, πρέπει να µη χρώνυταν ερυθρὀ, οὗτε να
χρώνυται κυανούν ὄνα της προσθήκης σταγόνων κυανού
της θρωμοθυμόλης
9 Ἀλωριούχα: Οξινιζόμενη µε νιτρικὀ οξύ ποσότητα νερού,
µε προσθήκη διαλύματος νιτρικού αργύρου, να µην
εμφανἰόεν οπαλλισμὀὸ
ο Θειικά: Με προσθήκη, εντὸς ποσότητας νερού, διαλύματος
χλωριούχου βαρίου να µη σχηµατἰέεται θόλωμα
9 Αμμωνία: Με προσθήκη, εντὸς ποσότητας νερού,
αντιοδραστηρἰου Ἀθβε]οΥ να µην παρέχεται η
χαρακτηριστικἠ αντἰοραση
αντιδραστήριο Νοαβε]αοτ (αλκαλικό διάλυμα ΙΚο[ΗΠ561 )
9|Η6Ι|] -4 ΟΗ- « ΝΗρ
τς Ησο-Η,ΝΗςΡΙ --3Η.0Ο πι
κἰτρινο έως καστανὀχρωμο ἰημα
ΝΕΡΟ
9 Λιοξεἰδιο του άνθρακα: Με προσθήκη διαυγοὺς
υδροξειδίου του ασθεστἰου, εντὸς ἵσης ποσότητας νερού,
γα µην εμφανίέεταν θολερότητα
Η.0Ο, ε ζσα(ΟΗ)., -» σα0Ο, 2Η.0
9 Αοθέστιο: Με προσθήκη οξαλικού αμμωνίου, µέσα στο
νερὀ, να µην εμφανὶἰόέεταν θολερότητα
9 Οξειοδώσιμες ουσίες: Μέσα στο υπό εξέταση νερὀ,
οξινισθἑν µε θειικὀ οξύ και θερμανθέν μέχρι ζέσεως, µε
την προσθήκη διαλύματος υπερμαγγανικού καλἰου
πρέπει αυτό να µην αποχρωμµατίόεται
9 Βαρέα μέταλλα: Μέσα στο νερό, οξινισθέν µε οξικό οξύ,
προστίθεται πρὀσφατο υδροθειούχο νερὀ. Το νερὀ δεν
πρέπει να εμφανίζει σκοτεινἠ χροιά
ΝΕΡΟ
Β) Νερὸ ενέσυµο: Το ενέσιµο νερὸ λαμβάνεται µε απόσταξη
καθαρού πὀσιμου νερού µέσα σε κατάλληλους μεταλλικοὺς ἠ
από ουδέτερο γυαλι αποστακτήρες και σε συνθήκες τέτοιες,
ὠστε να µην συμπαρασύρονται σταγονίδια από τον λέθητα.
Απορρίπτεται το πρὠτο απόσταγμα, το δε επόμενο συλλέγεται
σε υποδοχεὶς απὀ ουδέτερη ὑαλο ἡ από κατάλληλο μέταλλο και
αποστειρώνεται µε θέρμανση αµέσως µετά την απὀσταξη ἡ µε
ἄλλη κατάλληλη μεθοδο, αποκλειοµένης της προσθήκης
αντιμικροθιακὠν ουσιών.
ο Εάν δεν πρὀκειται να χρησιμοποιηθεὶ αµέσως για την
παρασκευἡ ενέσιμων παρασκευασμάτων, πρέπει να διατηρεἰται
κατά τρὀπο αποκλεἰοντα την απὀ ἐξω μικροβιακή μόλυνση.
ο Ἠλεγχος καθαρότητας: Ο έλεγχος του νερού αυτού εἶναι ο
ἴδιος µε αυτὸ του κεκαθαρµένου νερού. Επὶ πλέον ὁμως το νερὀὸ
αυτόὸ πρέπει να εἶναι στεἰρο µικροθίων και ελεύθερο
πυρετογόὀνων ουσιών, να µην περιέχει δε αντιµμικροβιακές ἡ
ἄἆλλες πρόσθετες ουσίες.
ο Φύλαξη: Το ενἑἐσιµμο νερὀ διατηρείται µέσα σε δοχεία α
ουδέτερη ύαλο
ο αεροστεγὠς κλεισμένα και σε ποσότητα να µην υπερβαίνει
10001] και για µια χρήση
ΝΕΡΟ
Ι. Νερὸ ενέσυµο βακτηριοστατικὀ: Αυτό εἶναι στεἰρο
ενέσυµο νερὀ, το οποίο περιέχει µια ᾖ περισσότερες
θακτηριοστατικέἑς ουσίες. Οι θακτηριοστατικὲς ουσίες
εκλέγονται κατά τέτοιο τρόπο, ὡστε να µην εἶναι
ασύμβατες προς τις δραστικές ουσίες, γνα τις οποίες το
νερό αυτό πρὀκενται να χρησιμοποιηθεἰ ως ἐκδοχο.
Φύλαξη: Διατηρείται εντὸς δοχείων απὀ ουδέτερη ύαλο,
αεροστεγὠς κλεισµμένων Και σε ὀγκο µη υπερθαίνοντα τα
90π]] για µια χρήση
ΥΠΕΙΡΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΥΔΡΟΙΟΝΟΥ
ο ΗΥΡΒΟάΕΝΙΟΜ ΡΕΒΟΧΥΡΑΤΟΜ, ΗΥΡΕΟἄΕΝ
ΡΕΕΟΧΙΡΕ, Η,Ο., Μ.Β. 34.01
1) Μπορεὶ να παρασκευασθεὶ µε επἰοραση θειικού οξέος επἰ
ἐνυδρου υπεροξειδἰου του θαρίου (Βα0ο98δΗο0).
2 Ῥα0) { Ον 5 2 Βα0ο
ο Ἠργαστηριακά, το υπεροξείδιο του θαρἰου μετατρέπεται σε

αραιό πολτό µε νερό, και προστίθεται θαθμιαϊως υπό συνεχή
ανακίνηση στο αραιό οξύ, το οποίο πρέπει να διατηρείται
ψυχρό µε πάγο:
Ῥα0ο ἵ Ποωδοι βαδον Γ ΗοΌο
ο Αφού το μίγμα καταστεὶ αλκαλικό ἐναντι χάρτη ηλιοτροπίου,
κατεργάζεται με αραιό θειικὀ οξύ, προστιθέµενο, στάγδην,
μέχρι να µεταπέσει σε ελαφρά ὀξινο. Φύχεται επἰ πάγου επὶ 1
ώρα. και αποχωρίζεται με διήθηση το θειικὀ θάριο. η
συνέχεια, σε τµήµα του διαλύματος, γίνεται ογκοµέτρησημας
κανονικὀ διάλυμα υπερμαγγανικού καλίου και αραιὼν
μέχρι του υπολογισθέντος όγκου.
ο Μπιορεί, επίσης, να παρασκευαστεί µε διάσπαση
υπεροξειδἰου του θαρίου µε φωσφορικό οξύ ἡ µε
διαθίθαση διοξειδίου του άνθρακα σε υδατικὀ αιώρηµα
υπεροξειδίου του δαρίου:
9ΒαΟυ8δΗοΟ Γ2Η.Ρ0Ο, -» Β8ι(ΡΟῤον - 3ΗοΟυ - 24Η9Ο
ΒαΟυ Ἔ ΠοΟ 0Ου -» Που - ΒαοΟ.
2) Νίνα ἄλλη μέθοδος εἶναι µε επἰοραση επί του
υπεροξειδίου του νατρίου µε Οειικὀὸ οξύ σε χαμηλἠή
θερµοκρασία:
Ναοοου - ΗοδΟι -» Που Γ ΝαοδΟι
Το μεγαλύτερο µέρος του παραγόμενου θενικού νατρἰου
κρυσταλλώνεται µε 10 μόρια νερού Ναοσο;/10ΗοΟ και το
υπεροξείἰοινο του υδρογόνου αποστἀόεται ὀ
ὃ) Σήμερα η μεγαλύτερη ποσότητα υπεροξειρίου του υδρογόνου
παράγεται µε µἨΙΑλεκτρολυτικήὴ μέθοδο. Το θειικὀ οξύ (σ00
ηλεκτρολύεται και δίνει υπερθειικὸ οξύ. Με απὀσταξη σε κενὸ
υδρολύεται με σχηματισμὀ υπεροξειδίου του υδρογόνου, το οποἰίο
απομακρύνεται ὡς ατμµὀς:
4)ΝΙε τροποποίηση της μεθόδου, ηΙλεκτρολύεται διάλυμα θειικού

αμμωνίου και θειικού οξέος και λαμβάνεται ὡς ενδιάμεσο προϊόν όξινο
θειικὀ αμμώνιο:
(ΝΗΡΟΦΟ, 4 Η,δο, -»2ΝΗ,ΗΞΟ,
Αυτό ηλεκτρολύεταν σε ψυχρό διάλυμα υπό σχηματισμὀ υπερθεινικού
του αμμωνίου:
2ΝΗΗΟΟ, -»(ΝΗῤυδοθµΕ Ην
το οποίο στη συνέχεια δίνει υπεροξείδιο του υδρογόνου.
(ΝΗ)ο9οΟα Έ 2Η00 -» 2ΝΗΗΡΟΙ ΓΕ Που
ο Το παραχθἑν ΝΗ/ΗΠ5Οι χρησιμοποιείται και πάλι. Το λαμβανῴβονο
Ἠ.Ον αποστάζεται υπόὸ ελαττωμένη πἰεση.
6) Σήµερα επἰσης γνα την παρασκευἠ του υπεροξείόονου του
υδρογόνου χρησιμοποιείται η μέθοδος της ανθορακινόὀνης.
ΗΠ2Ο}
κ σοκ
ΟΗ ο
) ΄ ΟἩ.ΟΗ: ) ΄ ΟΗΟΗ:
ΟΗ 0
Περιγραφή: Το υπεροξείδιο του υδρογόνου εἶναι υγρό
ἀάχρουν, διαυγέὲς, ἆοσμο ἡ ελαφριάς οσµἠς υπενθυµιἰέουσας
το ὀέον, γεύσης και αντἰορασης ὀξινου καν σχηµατίἰζει
αφρό µέσα στην στοματικἠ κοιλότητα
Συνήθως κατὰ την παραµονήὴἠ ἡ την παρατεταμένη
ανακίνηση μειώνεται η περιεκτικότητά του και διασπάται
γρήγορα, ερχόμενο σε επαφἠ µε τότοιου εἶδους
οξειδωτικές ἡ αναγωγικές ουσίες. Κατά την ταχεία
θἐρµανσἠ του εἶναι δυνατὀν να αποσυντεθεὶ απότομα
αποσυντίθεται γρήγορα σε αλκαλικά διαλύματα ἡ απὀ
καταλυτικὴ επἰοραση ιὀντων, ιδίως χαλκού, σιδήρου ἡ
μαγγανίου.
2Η9Όυ -» 2Η90) - Ου. (46.000σα1)
ο Όταν εἶναι καθαρὀ και φυλάσσεται µέσα σε κατάλληλες
φιάλες, αποσυντίθεται πολύ βραδέως ακόµη Και σε πυκνά
διαλύματα. Η σταθερότητά του αυξάνει µε ελαφρά οξίνιση
του διαλύματος (π.χ. µε θειικὀ ἡ φὠσφορικό οξύ) και µε
την προσθήκη μικρών ποσοτήτων οργανικὠν ἡ ανὀργανων
συντηρητικὠν ἡ σταθεροποιητὠν, ως θορικὀ οξύ, ουρία,
ακετανιλἰδιο ἡ ουροτροπίνη. Για «φαρμακευτικά
σκευάσματα ο καλύτερος σταθεροποιητἠς εἶναι 0,02060
θειικἠ κινίνη
ΝΗ)ΟΟΝΗΟ -- Που -» ΝΗΠΟΟΟΝΗΗΠοΌο. Σταθεροποιεἰται
µε ἰχνη κιτρικού οξέος
ο Το υπεροξείδιο του υδρογόνου εἶναν νσχυρὸς οξειδωτικόὸς
παράγοντας και προσβάλλει πολλές ορνύανικὲς ουσίες,
ενίοτε ΘΒΡἰαια (ὀταν εἶναι σε πυκνά διαλύματα).
Ἠπιτρέπεται, για την διατήρηση, επαφἠ µόνο µε γυαλὶ ἡ
αδρανές υλικὸ και αποκλεύεται η ἄμεση επαφἠ
φελλούς, ελαστικά ἡ μέταλλα.
ο Ένα τη] περίπου διαύµατος υπεροξειδίου του υδρογόνου προστίθεται σε
δοκυμαστικὸ σωλήνα περιέχοντα αιθέρα και οξινισθέν διάλυμα
διχρωμικού καλίου. Μετά την ανάμιξη καν τον διαχωρισμό των στιθάδων,
η αιθερικἠ στιβάδα εμφανἰόεται βαθιά κυανἠ. (Π αντίδραση εἶναι πολύ
εναϊσθητη και δεἰχνει την παρουσία υπεροξειδίου του υδρογόνου σε πολύ
αραιά διαλύματα, ὡς 0,001500. Η κυανἠ χροιά οφείλεται στο υπερχρωμικό
οξύ, αμφιθόλου σύνθεσης, το οποίο εἶναι περισσότερο διαλυτόὸ και σταθερό
σε αιθερικά διαλύματα.
Κατά την επίρδραση θειικοὺ οξέος επἰ διχρωμικού καλίου, αρχικά
σχημµατίόεται διχρωμικό οξύ καν θενικὀ κάλιο:
Οτο, Πω -» ΠοΟτνΟ Ἔ Μο,
Το διχρωμικόὸ οξὺ αντιδρἀ µε το υπεροξείοιο του υδρογόνου καν
σχηματίζεται υπερχρωμικό οξύ του τύπου, ΗΟΟτΟ.ΟΟΟτΤΟ.ΟΗ (κυανἠ
χροιά)
Κ,Οοτο- Έ 4ΗΠ.920Γ δΗ.Ο. -» Οτ(50ῤε τε δν ετοοι ΤΗ.Ο
9 Καθιστάμενο αλκαλικὸ και θερµαινόµενο, αναβράζει --

οξυγόνου
Ανίχνευση (εκτὸς της αντἰὃρασης µε Ι΄ προς 1, (που δίνει
θαθύ κυανούν χρώμα µε ἀμυλο):
2ΚΙ 4 Η,5Ο, 4 Β,0, --»ἶ,«Κ/δΟ,2Η.Ο
2ΚΗ: ΓΠ,5Ο0,ΤΗ,Ο, ---Βι, Κ50,2Η.Ο
Αποχρωματίέει διάλυμα υπερμαγγανικού καλίου:

2ΜΩΟ9ΟιΕ δΗοΟο Ἔ 6Η’ -» 2Μπό3 -δΗοΟ - δοεΊ
Οξειδωτικὲς αντιδράσεις:
ο ἨΠαβεοις ΈΠοΟυ -» Π.ιβεΟιΕ ΗΠοΟ
ο ΡΡΡ5 (μαὑρο) { 4ΠοΟυ -» Ρϱ5Οι (λευκό) 4ΗΠ.9Ο
Αναγωγικέὲς αντιδράσεις:
ο ΑΡοΟ ΓἨΠοου -»2Α63Γ Πο Ου
ο Ἠλεγχος περιεκτικότητας: Γνεται ογκοµέτρηση µε ΑΝ/10
διάλυμα υπερμαγγανικού καλίου, παρουσία θειικού οξέος:
9Ι.ΜπΟι - δΗ9Ο. - 9Η.9Ο, -» 19Ο, 2ΜΠΘΟ, - 8Η.Ο -- 50,
Ἡ δύναμη του διαλύματος εκφράζεται επίσης σε ὀγκους
ελευθερούμµενου οξυγόνου.
Συνήθως το διάλυμα υπεροξειδίιου του υδρογόνου
χαρακτηρἰέεται απὀ ορισμένης ισχύος «ὀγκου». Δυτό το διάλυμα
900, το φαρμακευτικὀ, εἶναι 10 ὀγκων, το πυκνὀ ἡ “Ῥογπγάτο!”
εἶναι 100 ὀγκων και ισοδυναμεὶ προς 9000 ΠοΟο.
ο Ασυμβασίἰες: Οι ασυµθασἰες αυτού περικλείουν κἀάθε ουσία η
οποία μπορεί να οξειθωθεἰ (αναγωγικός παράγοντας), και τις
θασικὲς ενώσεις:
9ΙΚ.ΜΠΟι - δΗ.Ο. - 9Η.90Ο,-ὸ 2ΜΠΘΟ, -- Κ98Ο, -- 8Η.Ο -- 6Ο,
(ως αναγωγικὀ)
ἨοΌυ { 281 - Ποσο ο 2ΗΠ90 {- Ἠο9δοι Ε 1ο (ως οξειδωτικθ) σσ
αποσυντἰθεται απὀ τα περισσότερα οργανικά σώματα
ο Χρήσεις Το διὰάλυμα του υπεροξειδίου του υδρογόνου
χρησιμοποιείται ὡς αντισηπτικὀ, λόγω του ελευθερούμενου
ενεργού οξυγόνου, όταν έρχεται σε επαφή µε τους ιστούς. Ο
αφρισμός, ο προκαλούµενος απὀ την ἐκλυση Ος, µε τη δράση
του ενζύμου καταλάση, καθαρίζει μηχανικὠς τα τραύματα µε
εκτόὀπιση των υπαρχόντων θακτηρίων, µεριδίων σκόνης κ.λ.Π.
Μερικοί υποστηρίζουν ὁτι η κύρια χρήση του υπεροξειδίου του
υδρογόνου ως αντισηπτικὀ οφεἰλεται μᾶλλον στον μηχανικὀὸ
αυτό καθαρισμὀ παρά στην αντισηπτικἠ του ενέργεια
Ἰσχυρότερα διαλύματα του φαρμακευτικούὐ υπεροξειδίου του
υδρογόνου χρησιμοποιούνται για τον αποχρωματισμό των
μαλλιών.
Λόγω της ἐλλειιμης τοξικότητας, εἶναι καλό αντισηπτικὀ της
μύτης και του φάρυγγα. Είναι επίσης χημικό αντἰδοτο επί
δηλητηριάσεων µε κυανιούὐχα και φωσφόρο, εφ᾽ ὁσον οξειδώ
αυτά σε περισσότερο αθλαθἠ προϊόντα ση
9Ε1Ο
ο ΟΤΡΗΟΗ. 5. Α. Β. 92.06
ο Το θεἰο συναντάταν στη φύση εἶτε ελεύθερο οἶτε µε την μορφή
θειικὠν αλάτων ασθεστίου, βαρίου, μαγνησίου καν θειοὐχων ενώσεων
ψευδαργύρου, σιδήρου, χαλκού και υδραργύρου.
Ἠνα απὀ τα σπουδαιότερα ορυκτὰ που περιέχουν θείο εἶναι ο
σιδηροπυρίτης Εθν. Από τον σιδηροπυρίτη λαμβάνεται µε θέρµανση:
ὀΕοιὃο --» Εθι»ι Ἔ 29
2Ε 9ο -» 2.652 {- 29
το ακάθαρτο θεἰο βρίσκεται σε ελεύθερη κατάσταση, συνοδευόμενο
συνήθως απὀ θεινικὀ ασθέστιο και ανθρακικά ἁλατα
Θεωρείται ὀτι σχηματίζεται µε την αντἰὃραση Η9» και 20ο:
2Η. Ε 9Ο» -» 99 Ἔ 2Η90
ο Ιστορικό:
Γνωστό απὀ αρχαιοτάτων χρόνων. Το χημικό συμθολό 5 προέρχεται από
την λατινική ονομασία ι]ρΏιτ. Αναφέρεται στα Ομηρικἁ έπη.
Θεωρούνταν απὀ τους αλχημιοτές ὡς ἑνα απὀ τα τρία πρὠταρχικά
στοιχεία. Το ελληνικό ὀνομα «Θεἱο» φαΐνεται ὁτι το έλαθε από
ιδιότητά του ν᾿ αναφλέγεται στον αέρα σε σχετικἀ ναμβδὴ)
θερµοκρασία και απὀ το ότι χρησιµοποήθηκε για την παρασκ
πυρός. Ός εκ τούτου θεωρούνταν ὡς θειόθεν
ΦΕΙΟ ΚΑΘΙΖΗΘΕΙΝ
ο οσ0ΙΕΟΗΠ ΡΗΔΕΟΙΡΙΤΑΤὉὌὉΜ. 9501 ΡΗΟΗΠ ΡΕΕΟΙΡΙΤΑΤΕΟ)
1) Όταν διάλυμα θειοθειικού νατρίου οξινισθεὶ µε αραιό ανόργανο οξύ, το
ασταθές θειοθειικό οξύ το οποίο ελευθερώνεται πρὠτα, αποσυντίθεται
ταχέως µε σχηματισμὸ καθιζηθέἑντος θείἰου;:
ΝανΦ.Ο. 4 2ΗΟΙ -» Η,δ.Ο. - 2ΝαΟΙ
Η,9,Ο. -» Ἡ,Ο «80. 4-8
2) Ἠπειδὴ τα θειοθενικἀ εἶναι δαπανηρά, γνα να χρησιμοποιούνται σε
μεγάλη κλίμακα προς παρασκευἠ καθηζιθέντος θείου, για αυτό
παραοκευάζεταν κατά την ακόλουθη µἐθοδο. Σβήνεται άσθεοτος (ὅ μέρη)
Και το προϊὸν αναμιγνύεται με 560 µέρη νερού, προστίθεται 10 μέρη θείου
και 100 µέρη νερού καν το μίγμα ζέεται επὶ ώρα υπό συνεχἠ ανακἰνηση.
Διηθείται το υγρό και το διἠθηµα, που περιέχει μίγμα θειοθενικὠν και
σουλφιδίων του ασθεστίἰου, κατεργάζεται µε υδροχλωρικό οξύ
Οι αντιδράσεις εἶναι οι ακόλουθες:
ο 040 ΓΗ»0Ο -» Ο8(ΟΡΒ).
ο 908(ΟΗ)ν Έ 6 -» 208. { 0899Ο. Ἔ 9Η.Ο
ο 20850 3 0α8υ0Ος ΓΘΗΟΙ - δ0α01Ι. - 699 - 9Η.Ο
Ακολούθως συλλέγεται το καθιζηθέἑν θεἰο, εκπλύνεται µἐχρις ότουταν
της εκπλύσεως δεν δίνουν αντίδραση ασθεστίου καν ξηραίνετα
θερµοκρασία ὀχι ανώτερη των ὁ09, λειοτριβείται και κοσκινἰζεται
ΦΕΙΟ ΚΑΘΙΖΗΘΕΙΝ
ο Ἡεριγραφή: Ίο καθιζηθἐν θεὶο εἶναι πολύ λεπτή,
ὠχροκίτρινη σκόνη
ο Διαλυτότητα: Είναι πρακτικἀ αδιάλυτο στο νερὀ, ελαφρώς
διαλυτό στην αλκοόλη.
9 Στον αέρα καϊἰγεται µε κυανἠ φλόγα προς διοξεἰδιο του θείου
χαρακτηριστικής οσµἠς:
Ὁ Ἔ Όο -» 90ο
ο Σε 1150 περίπου μετατρέπεται σε κἰτρινο υγρό, το οποίο σε 16050
περἰπου γίνεται σκοτεινὀ.
ο Αρσενικό: προσθήκη αμμωνίας και οξίνηση µε ΗΟΙ
9Α5 «39 ο Απο, Α5.. Ζ 6ΝΗ/ΟΗ --»(ΝΗ/)ΑςΟ, 3 (ΝΗ/)Ας5, 4-3Η,0
(ΝΗ/)Α55, 2Η6Ι ---»3ΝΗ,ΟΙΗ,Αςς,
2Η.Α55, ---ὃΑπις, Σ3Η,5
ο Οξύτητα: 26 της ουσίας αναδεύονται µε 10πι] νερού και ου
μίγμα διηθεῖται. Το διἠθηµα να εἶναι ουδέτερο ἐναντι χάρ
ηλιοτροπίου
9 Θειούχα ἆλατα: Ανιχνεύονται µε διάλυμα οξικού μολύθδου
ΘΗΕΙΟ ΚΑΟΙΖΗΘΕΝ
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: ΠΙροσδιορίόεται µε οξείδωση
µε υπεροξείὃνο του υδρογόνου σε θΟειικὀ οξὺ και
ογκοµέτρηση του οξέος µε Ν/20 αλκάἀάλεως:
ο --9Η.Ο, -» ΗοδΟι ΕΠ.
Ποσοι 2ΝαΟΗ -ο ΝαοσοιΕ ΠοΟ
ο Χρήσεις: Το Θείο χρησιμοποιήθηκε θεραπευτικά «Ὡς
καθαρτικὀ (2-46), παρασιτοκτόὀνο στην ψώρα και ἄἆλλες
δερματικές παθήσεις.
ο Σκευἁάσµατα: Αναγράφεται αλοιφἠ θείου (ὉπσιυθηίιιΠι
οι] β{άΙΙ). Δυτήὴ περιέχει 1050 καθιζηθὲν θείο (όρια
9,500 ἑως 10.590.
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Το 5 οξειδώνεται σε θειικὀ
οξύ, µε τη θοήθενα νιτρικούὐ οξέος και θρωμµμίου. Το
οργανικὀ ἐκδοχο απομακρύνεταν µε αιθἐρα και στη
συνέχεια το θενικὀ οξύ προσοδιορἰόεταν µε καθἰζηση
θειικὀ βάριο. α
ΦΘΕΙΟΥΣΧΟ ΣΕΛΗΝΙΟ
ο ΘΕΤΕΝΙΟΜ 01 ΕὉΟΠΕΑΤΟὉΜ, ΡΘΕΤΕΝΙΟΜ 501 ΕΊΡΕ, 265, Μ.Β. 145.09
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Με προσθήκη σεληνιώδους οξέος σε διάλυμα
χλωριούχου αργιλίου, κορεσµένου µε υδρόθειο, ενὠ συνεχίζεται η εισαγωγἠ του
αερίου:
Ἠ θεος {- 2Η.»
-Ὁ 6ο Ἔ 9Η
Το ΑΙΟΙ: ενεργεὶ ὡς πηκτικὀ. το ἵζημα του θειούχου σεληνίου διηθείται,
εκπλύνεται και ξηραίνεται.
ο Διαλυτότητα: Πρακτικώς εἶναι αδιάλυτο σε νερὀ και οργανικούς διαλύτες.
Διαλύεται στο νιτρικὀ οξύ υπό σχηματισμὀὸ σεληνιώδους και θειικού οξέος:
Φ6ῷο Ἔ 16ΗΝΟ. -» Ηρεος 2Η.Οι 16ΝΟυ - δΗΠοΟ
ο Έλεγχος ταυτότητας: ἨἩ παραπάνω αντίδραση χρησιµοποιείται ως θάση του
ελέγχου ταυτότητας. Κατόπιν διαλύσεως του θειούχου σεληνίου σε νιτρικὀ οξή,
αραἰωση µε νερὸ και διήθηση, προστίθεται ποσότητα ουρίας και θερμαίνεται.
Αυτή διασπἁ το νιτρώδες οξύ;
ΟΟ(ΝΗ.), -2ΗΝΟ» -» 00. «- 9Ν. - ΔΗ.Ο
Στο διάλυμα προστίθεται διάλυμα τωδιούχου καλίου, το οποἱο ελευθερώνει ιτὠδιο
και σελήνιο. Το ιὠδιο και το σελήνιο δίνουν κιτρινοπορτοκαλλόχροη χροιά, η
οποία, παρουσία σεληνἰου, αµέσως μαυρίζεν:
Ἠ ρε. 4Η -» 2103 99 Γ 9Η.Ο
Το διἠθη]ια δίνει ἱζημα µε διάλυ]µα χλωριούχου θαρίου.
ΦΘΕΙΟΥΣΧΟ ΣΕΛΗΝΙΟ
ο ἨἘλεγχος περιεκτικότητας: ο ἐλεγχος της
περιεκτικότητας βασίζεται στις αναφερθείἰσες αντιδράσεις
για τον έλεγχο ταυτότητας. Το ελευθερούµμενο ιώδιο
ογκομετρεΐται µε Ν/20 διάλυμα υποθειώδους νατρἰου.
ο Χρήσεις: Το Οειούχο σελήνιο χρησιμοποιείται στη
δερματίτιδα. Λόγω της τοξικὀτητάς του χρησιμοποιείται
µε προσοχἠ. ἈΝατόπιν της εφαρµονής ὅ ἡ' Ιθπι
εναιωρήµατος 2,550 για ὅ λεπτά εκπλύνεται καλά η
περιοχἠ του σώματος στην οποία προστέθηκε.
ΧΛΟωΡΙΟ
ο ΟΠΗΙΟΝΟΜ. ΟΗΠΙΤ ΟΠΙΝΗΕ, ΟΙ Α.Β. 96.456
ο Σύνθεση - Παρασκευἠ: Οι παλαιότερες μέθοδοι για την παρασκευἠ
του χλωρίου βασίζονται στην καταλυτικἠ οξείδωση του υδροχλωρικού
οξέος ἡ στην αντίδραση του κοινού ἁλατος του θενικού οξέος και του
διοξειδίου του μαγγανίου. Οι μέθοδοι αυτές έχουν σήµερα. μόνο
νοτορικὸ ενδιαφέρον. Πρακτικως παρασκευάζεται ὡς παραπροϊὀν της
παρασκευής του καυστικοὺ νατρίου κατά την ηλεκτρόλυση της
ἁλμης. Το χλώριο φυλάσσεται στην υγρή του µορφή και υπὀ πίεση σε
χαλύβδινους κυλίνδρους.
Το ιυχρὸό νερό διαλύει το χλώριο σε αναλογία ὀγκων περισσότερο του
1:25
ο Το διάλυμα του χλωρίου έχει νοχυρές οξειδωτικές και λευκαντικέὲς
ιοιότητες. Πρέπει να παρασκευάέεται προσφάτως, διότι
αποσυντίθεται, ιδίως κατὰ την παραμονή στο ηλιακό φως, µε έκλυση
οξυγόνου:
ΟἸ, ΕΠΟ »Ποο ΠΟ
2ΗΟΟΙ »2ΗΠΟΙ ΚΟ)
ο Ιστορικό: Ο Ἠλ. ΦοΏοσ]ο το 1ΤΤ4. ανακάλυψε το αέριο αυτὀ, το
αποκάλεσε «αποφλογιστικὀ οξύ». Το 1Τ5δδ ο 6Ο... ΒοίϊποΠείασ
χαρακτήρισε ὡς ένωση οξυγονου και υδροχλωρικού οξέος κα
ονόμασε «οξυγονούχο οξύ». ο Η. Ώανν καθόρισε αποκλειστικἁ
αυτό εἶναι χημικό στοιχείο και έδωσε το ὀνομα «χλώριο» απὀ την
ελληνική λέξη «χλωρόο (πρασινοκἰύτρινος)
ΥΔΡΟΧΛΩΡΙΚΟ ΟΞΥ ΑΡΑΙΟ
οΑΟΙΡΟΝΜ ΗΥΡΠΟΟΗΙΤΟΠΙΟΌΟΝΙ ΡΗΙ ΟΤΟΜ.
ΡΙΗ ΟΤΕ ΠΗΥΡΡΜΟΟΗΙ ΟΡΙΟ ΑΟΙΟ
ο Περιέχει 1096 ννν ΗΟΙ (όρια 9,500 ἑως 10,500).
ο Το αναγραφόµενο αραιό υδροχλωρικό οξύ παρασκευάζεται
µε αραίωση 2145 πυκνούὐ υδροχλωρικούὺ οξέος µε Τ26ς6
νερού.
ο Προσδιορίόεται κατὰ τον ἰῶονο τρὀπο µε το πυκνὸ
υδροχλωρικό οξύ
ΒΕΙΟΑΝΟΡΙΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΙΟΝΤΟΣ ΧΛΟΡΙΟΥ
ο Το Χλὠριούχο τὸν µε το τὸν του νατρἰου εἶναι απαραΐτητα για τις
ὠσμωτικές λειτουργνες τις οποίες εκτελούν. Το εξωκυττάριο υγρό του
σώματος περιέχει περίπου 0,110 χλωριούχου νατρίου.
συγκέντρωση αυτή διατηρείται στο δέρµα και στα οὗὖρα, τα οποία
αποθάλλουν ἠἡ συγκρατοὺν το χλωριούχο νάτριο, αναλόγως της
αὐξησης ἡ της ελάττώωσης της συγκέντρωσης. Οξέωση μπορεί να
προκληθεἰ απὀ περίσσεια χλωριούχου ιόὀντος στο σώμα [διουρητικά
οξεώσεως (ΝΗ/ΟΡΙ. Ἐπισημαίνεται ο ρόλος των ΟΙ]: στη δράση των
βενζοδιαζεπινών
ο Χρήσεις: Το αραιό πδροχλωρικό οδὺ µε περαιτέρω αραἰωση 20-50
ὀγκων νερού χορηγείται επἰ γαστρικἠς αχλωρυδρίας. Ἡ θεραπευτικἡ
δόση, αυτή που δίνεται συνήθως, δεν εἶναι επαρκής για να
προκαλέσει έκκριση φυσικού υδροχλωρικού οξέος στο στόµαχο, αλλά
προκαλεί ανακούφιση απὀ την αχλωρυδρία
ο Ἡπαρκής δόση του οξέος θα έπρεπε να χορηγείται σε κάθε γεύμα, γτα
να προκαλέσει την εμφάνιση του ελεύθερου οξέος στο γαστρικὁ υγρὀ.
ο 6 κάθε περίπτωση το οξύ πρέπει να αραιώνεται σε ποτήρι νερού για
ελάττωση της διαλυτικἠς ενέργειας του οξέος επὺ των δοντιών
ο. διάφορα παρασκευάσµατα σε καψάκια, όπως η υδροχλωρική θεταΐνη
(τριμεθυλογλυκίνη, Γο-α. Νο δόσχ Μο] καν το υδροχλώ
ἁἆλας του γλουταμινικού οξέος ή 2ος(οἩρ οΠ(νΗροοῦΗ΄
Αυτά ελευθερώνουν στο στόµαχοΠΠ
ΥΔΡΟΧΛΙΣΡΙΚΟ ΟΞΥ
οΑΟΙΡΟΝΜ ΕΗΥΡΜΠΟΟΗΙ ΟΠΙΟΟΜ. ΗΥΡΒΜΟΟΗΙΤΟΒΙΟ
ΑΟΙΟ., ΗΟΙ Ν.Β. 96.6
1) Παρασκευάζεται µε την επίδραση πυκνού θεικού οξέος επἰ
χλωριούχου νατρἰου, ὀπως «φαίνεται στις δύο κατωτέρω
αντιδράσεις:
Ναο] -Ἠ.οοι, ΝαΗσΟι ΚΗΠΟΙ
Ναο] - ΝαΗρΟι-ο» Ναυδοιτ ΠΟΙ
Το λαμθανόμενο κατά την πρὠτη αντἰοδραση εἶναι καθαρὀτερο
του λαμθανομένου κατά την δεύτερη αντἰδραση.
2) Καθαρό οξύ, παράγεται συνήθως, µε άμεση ένωση του ἩἨο και
του (ο τα οποία παράγονται ὡς υποπροϊόντα κατὰ την
ηλεκτρολυτικὴ παρασκευή του ΝαΟΠ.
Η. -- Οἱ, -Σ9ΗΟΙ
Ἡ ανωτέρω σύνθεση λαμθάνει χώρα µε περίσσεια υδρογὸν
µέσα σε μεγάλης διαμέτρου σωλήνων απὀ χαλαζία. Σε µερι
θιοµμηχανικὲς εγκαταστάσεις, το υδρογόνο καϊγεται σε
ατμόσφαιρα χλωρίου.
ο Περιγραφή: Το υδροχλωρικό οξύ εἶναι υγρό άχρωμο, ισχυρά ατμὶζον
ο Διαλυτότητα: Το υδροχλωρικό οξύ αναμιγνύεται σε κάθε αναλογία µε
το νερὸ
ο. Αραιωμένο µε νερό, παύει να ατμίζει
ο Διάλυμα οταγόνων υδροχλωρικού οξέος σε 21Η] νερού, µε την προσθήκη
σταγόνας κυανού της βρωμοθυμόλης, χρωματίζεταν ερυθρὀ. Μετὰ την
αραΐωση του διαλύματος µε ὅπι νερού και προσθήκη διαλύματος
νυτρικού αργύρου, σχηματίζεται, λευκό πυρώδες ἱζημα, αδιάλυτο στο
γντρικὸ οξύ, διαλυτό όμως σε αραιἠ αμμωνία:
ΗΟΙ -- ΑΡΝΟ. -» ΑαΟΙ --ΗΝΟ.
ΑςΟΙ -2ΝΗ. -» [ΑΕ(ΝΗ.).]:Ο1:
9 ᾖῥὁσΣιαγόνες πυκνού υδροχλωρικού οξέος με {πι διαλύματος
υπερμαγγανικού καλίου δίνουν καστανόὀ διάλυμα, το οποίο
αποχρωματίζεται κατά την θέρμανση µε ἐκλυση χλωρίου, που ἑχει
χαρακτηριστικἠ δηκτικἡ οσµμἠ και καθιστἁ κυανὀ το διὐγρανθὲν
αμυλοϊωδιούχο χαρτί.
Το υδροχλωρικό οξύ ελευθερώνει χλώριο µε την θἐρμανσή του µε
οξειθδωτικούς παράγοντες, πως διοξείδιο του μαγγανίου
υπερμαγγανικὸ κάλιο: ὀ
4ΗΟΙ -- Μπο» -» ΜπΟΙ. - Οἱ, - 2Η.Ο
16ΗΟΙ ΓΞ2ΡΚΜΠΟ,-» 2ΜΠΟΙ. «2ΚΟΙ -- δΟΙ.Τ -- 8Η.Ο
Ἐρωμιούχα-ιωδιούχα: Ἡξουδετερωθέν διάλυµµα του οξέος,
οξινἰζέεται ελαφρά µε θειικὀ οξύ και κατεργάζεται με
χλωραμίνη (ΝΗΟΟ9, οπότε ελευθερώνεται νὠδιο ἡ Ερώμιο από
τα ιωδιουχα ἡ τα Βρωμιούχα αντίστοιχα. Τα. τυχὸν
σχηµατιζόὀµενα θρώμιο ἢἡ ιὠδιο εκχυλίζονται µε Χλωροφόρμιο
και το εκχύλισμα αναδεύεται με διάλυμα χρωστικἠς
παραροζανιλίἰνης, Το θρώμιο μετατρέπει την χρωστικἡ σε
κυανοϊώδη και σε ένωση διαλυτὴ στο Χλωροφόρμιο, ενώ το
τὠδιο (το οποίο δεν αντιδρά µε την χρωστική αυτή καθ) αυτή),
διαλυόµμενο σε χλωροφόρμιο, καθιστά αυτό ιώδες
Θειικάἀ: Με προσθήκη διαλύματος χλωριούχου θαρίου, να µην
σχηµατίἰέεται λευκὸ ἱζημα
Ἠλεύθερο χλώριο: Ανιχνεύεται απὀ την ἐκλυση ιωδίου απὀ
νωδιούχο κἀομιο. Το ιὠδιο εκχυλίζεται µε χλωροφόρμιο, στο
οποίο προσδίδει θαθιά νὠδη χροιά:
(Το - Ον -» Οά0Ι. -- Το (01 ανάγεται πιο εὐκολα απὀ (9)
ο Έλεγχος περιεκτικότητας: Προσδιορίζεται µε ογκομέτρ
με Ν/1 υδροξείδιο του νατρίου, παρουσία δεἰκτη ερυθρού
μεθυλίου.
ΧΛΟΡΑΣΡΕΣΤΟΣ,
ΟΥΠΟΧΛΩΡΙΩΔΗΙΣ ΑΣΒΕΣΤΙΟ. ΑΙ ΟΑΒΙΑ
ΟΠ ΟΠΑΤΑ. ΟΑΤΕΟΙΟΜ ΠΗΥΡΟΟΠΗΠΙ ΟΠΙΤΕ
ο Σύνθεση - Παρασκευη: Παρασκευάόεται µε την επἰδραση
του χλωρίου σε υδροξείδιο του ασθεστἰου:
Οα(ΟΗ). «Ε ΟΙ, -» Οα(ΟΟ)6Ι -« Η.0Ο
ο Είναι πολύπλοκο προϊόν, του οπούου δεν εἶναι σαφώς
καθορισμένη η σύνταξη.
ο Προτάθηκαν διάφοροι τύποι ΟΟΙ Οοοι
-- πρ σας ίασο ) Ο04Ο.6Η2Ο
α
ο Η γνώµη ότι η ουσία εἶναι μίγμα χλωριούχου ασθεστἰου και
υποχλωριώδους ασθεστἰου εἶναι λανθασμένη διότι η
χλωράσθεστος δεν παρουσιάόει τις ιδιότητες του μίγματος
των ουσιὼν αυτών και παραπέρα εκτιθέµενη στον αέρα
προσλαμβάνει υγρασία αλλά δεν ρευστοποιεῖται ῤ
ο Περιγραφή: Ειναι σκοτεινὼς λευκἡὴ σκόνη,
χαρακτηριστικἠἡ απὀ την οσµὴ χλωρίου, η οποία µε
ἐκθεση στον αέρα αποσυντίθεται, αποθάλλοντας χλώριο
µε Επίδραση ατμοσφαιρικού διοξειοἰου του άνθρακα. Τν
αυτό πρέπει να φυλάσσεται µέσα σε στεγανά δοχεία. Με
ΗΟ1 διασπάται εκλύοντας χλώριο.
904001, «00, --- 0461, «6400, 4 61,0
04001, - 2ΗΟΙ --ὉαΟΙ, -ε Οἱ,Τ -Ε Π.Ο
ο Με επἰοραση υδροχλωρικοὺύ οξέος, εκλύεται χλώριο
ο Ὑδατικὸ διάλυμα δίνει τις χαρακτηριστικὲς αντιδράσεις
των νὀντων ασθεστίου και χλωρίου.
ο Με επἰοραση ΚΙ θα εμφανισθεὶ κἰτρινη χροιά ὤ
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Για τον προσδιορισμό αυτό,
υδατικὀ διάλυμα της ουσίας κατεργάζεται µε οξικό οξύ
παρουσία περἰσσειας νωδιούχου καλἰου.
Το οξικὀ οξύ, όπως Και τα άλλα οξέα, ελευθερώνει το
χλώριο:
σἁ(ΟΟΡΟΙ Γ 20Η.ΟΟΟΗ -ο»(σΗΠ.σοοΟυισαΕΗΟΟ ΣΠΟΙ
ΗΟΟΙΕ ΗΟΙ «Ὁἱο ΗοΟ
Το ελευθερωθέν χλώριο, αντικαθιστά ισοδύναμο ποσὀ
νωδίου απὀ νωδιούχο κἀλιο:
9ΙΙ -- ΟΙ. -»2ΚΟΙ «1,
Το ιώδιο, το παραγόμενο κατ αυτόν τον τρὀπο,
ογκομετρείται µε ΑΝ/10 υποθειώδες νάτριο, παρουσία
δείκτη αμύλου;: -
2ΛΒοθοθς Γ [ο -» ΝανδιΟς Ε 2Ναἱ
ο ΗἩ περιεκτικότητα εκφράἀόεται σε ενεργὀ χλώριο, γιατὶ η
αξία της χλωρασθέστου εξαρτάται απὀ την παραγωγἠ
ενεργού χλωρίου καν υπολογιόεται σε χλωριομετρικούς
θαθμούς.
ο Φύλαξη: Σε δροσερό περιβάλλον, µακριά απὀ φως, αέρα
και υγρασία και µέσα σε καλά κλεισµένα γυάλινα δοχεία.
ο Χρήσεις: Χρησιμεύει ὥς απολυµαντικὀ, για την
αποστείρωση του νερο και την παρασκευἠ
υποχλωριωδών αλάτων.
10ΔδΙο
οΙΟΡΟΜ. ΙΟΡ1ΝΕ., 1,, Α.Β. 126.90
ο Οι ενώσεις του ιωδίου εἶναι ευρέως διαδεδομένες, αλλά δεν
Ερισκονται συνήθως σε επαρκεἰς ποσότητες, Το θαλάσσιο νερό
περιέχει λίγα ἴχνη ενωµένου νωδίου και αυτό απορροφάται από
ορισμένα φυτά. Ία. περισσότερα θαλάσσια φυτὰ περιέχουν
νὠδιο, αλλά η μεγαλύτερη ποσότητα Βρίσκεται στα ξηρανθέντα
στελέχη του Γιαπιιπατ]α ἀΙρτίαία (0,59.
ο Σύνθεση- Παρασκευἠ: Δαμβάνεται κυρίως απὀ τα θαλάσσια
φύκια, απὀ το ιωδικό νάτριο και απὀ την ἀλμη.
ο Τα ξηρανθέντα φύκη καἰγονται και η τἐφρα εκχυλίζεται με
νερὀ. Τα θειικἀ και χλωριούχα ἅλατα νατρίου και καλίου
αποχωρἰέονται απὀ το διάλυμα µε συμπύκνωση, και
κρυστάλλωση. Με προσθήκη θειικού οξεος, ον µικρές ποσότητες
θειούχων και θειοθειικώὠν αλάτων διασπώνται με καθἰιέηση
θείου. Το ὀξινο διάλυμα που περιέχει τα πολύ διαλυτά
νωδιούχα, με ελάχιστες ποσότητες Χλωριούχων και
θρωμιούχων, κατεργάζονται µε επαρκἡ ποσότητα χλωρίου ἡ
λοιπών οξειδωτικών (Κλωρικων ἡ χλωρίου) και το καθιζηθέἐν
νὠδιο καθαρίζεται µε εξἀάχνωση. ο .
2ΝαΙ -- ΜπΟ, -2Η,50, --- 1, « 2ΝΑΗ5Ο, «Ε ΜΗ5Ο, 4- 2Η.0
Γον
10ΔδΙο
ο Περιγραφή: Είναι Οθαριὰ, τεφροµέλανα ρομβθικά
πρίσµατα ἡ «Φφυλλίοια, χαρακτηριστικἠς οσµἠς και
µεταλλικἠς λάµιμης. Τήκεται σε 1149, αλλά εξαχνώνεται
εὖὐκολα σε θερµοκρασία κάτω του σημείου τήξεως
ο Διαλυτότητα: Το ιώδιο εἶναι ελάχιστα διαλυτὀ στο νερὀ
(1σ σε 4119). διαλυτό στον αιθέἐρα (16 σε ὃπι]). Διαλύεται σε
δπΙ] αιθανόλης, καθώς και σε διαλύματα ιὠδιούχων
αλάτων (1: -Ε Το -» 1.)
9 Λιαλύματα ιωδίου σε χλωροφόρμιο ἡ τετραχλωράνθρακα
ἐχουν νὠδη χροιά
9 Υὁατικό διάλυμα νωδίου χρωματίόεται κυανούν µε
προσθήκη διαλυµατος αμύλου. Το χρώμα εξαφανίζεται
κατά την θέρμανση και επανεµμφανἰόεται κατὰ την ψύξη
ο Με ἠπια θέρμανση αναδἰδει ιώδεις ατμούς οι οποίἱοι σσ
συμπυκνούμενον σχηματίζουν κρυσταλλικὀ εξἀάχνωµα
χροιάς κυανόμαυρης
10ΔδΙο
ο Υπόλειμμα κατά την θέρμανση: Μικρἠ ποσότητα νωδίου,
θερμαινόμενη σε Κκάια πορσελάνης στους 1059, δεν
πρέπει να αφήνει υπόλειμμα μεγαλύτεροτου 0,05900
ο Κλωριούχα-θρωμιούχα: Ο έλεγχος αυτών βασίζεται στο ότι
ο τωδιούχος άργυρος εἶναι σχεδὀν αδιάλυτος σε διάλυμα
αμμωνίας, ενὼ ο χλωριούχος και θρωμιούχος άργυρος
εἶναι ὁδιαλυτοὶ και ανακαθιάάνουν µε προσθήκη
περίἰσσειτας αραιού νιτρικού οξέος.
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Ἠπακριθὼς 6όυγισθεἰσα
ουσία, διαλύεται σε υδατικὀ διάλυµα ιωδιούχου καλίου
µέσα σε φιάλη µε εσμυρισμένο πὠμα. Το υγρό οξινἰόεται
µε αραιό υδροχλωρικό οξύ και γίνεται ογκοµέτρηση µε
διάλυμα θΟειοθειικού νατρίου: σσ
2λΒοδο0)9 Ἔ Ίο -» ΝαοθιΌς Ἔ 24
10ΔδΙο
ο Χρήσεις: ΣἈτοιχειακὸ ιώδιο χρησιμοποιείται στην
παρασκευἠ του γνωστού διαλύματος ἸΊμισοὶ και στην
παρασκευἠ του βάμματος ιὠδίου για τις αντυθακτηριακέἑς
του ιδιότητες. Όλα τα διαλύματα του τωδίου χάνουν µέσα
σε 90 μήνες περίπου 0,650 νὠδιο. Γν αυτὸ φυλάσσονται
µέσα σε καλά κλεισµένα, σκοτεινὀχρωμα δοχεία.
Αναγράφονται το υδατικο διάλυμα νωδίου (Βο]μαοη 1ο
8411088) και το θάμμα νωδίου (ΤΓιποίανα 191).
Το διάλυμα Τβοἱ ἐχεν το πλεονέκτημα, ἐἑναντι του
θάμματος ιωδίου, ότι εἶναι λιγότερο ερεθιστικὀ, ὁμως
ἑηραίνεται πολύ δυσκολότερα ερχόμενο σε επαφἠ µε το
δέρμα. Οπωσδήποτε ἐχει το πλεονέκτημα ὁτι δεν
προκαλεἰ καταστροφἠ των νστὠν.
ΒΑΜΜΑ ΙΩΔΙΟΥ
ο ΤΏΙΝΟΤΟΠΚΑ ΙΟΡΙ. ΙΟΡΙΝΕ ΤΙΝΟΤΟΚΝΕ,
ο Ορθότερη η ονομασία θα ἠταν «αλκοολικό διάλυμα
τωδίου».
Παρασκευή: Παρασκευάζεται ως εξής:
]ωδίου 206
]Ἰωδιούχου νατρἰου 2456
Αιθυλικής αλκοόλης σ0θπη
Νερού, ὀσο αρκεὶ για 1000πῃ
Το νὠδιο µε το ιωδιούχο νάτριο διαλύονται στην αιθανόλη
και στη συνέχεια συμπληρώνεται ο ὀγκος µε νερὀ μέχρι
1000µ11.
ο Περιγραφή: Βίἰναι υγρό διαυγές, καστανέρυθρο, οσµἠς
νωδίου και αιθανόλης
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Ο έλεγχος περιεκτικὀτη
εἶναι ο ἰδιος µε αυτὀν, ο οποίος εφαρµόόεται και για
υδατικὀ διάλυµα του ιωδίου.
ΔΙΑΛΥΜΑ ΙΩΔΙΟΥ ὙΔδΔΑΤΙΚΟ
ο.ΟΠΕΟΤΙΟ 1ΙΟ0Ι ΔαΩύΟΡΑ ἡὐ 9501 0ΤΙΟ 1 «ΟΙ.
ΑΩΟΕΟ Σ5ΙΟΙΝΕ ΟΠ ΤΙΟΝ-Ι αΟΙ,
ο Βίναι το µὀνο επἰσηµο διάλυμα ιωδίου, το οποίο δεν
περιέχει αιθανόλη. Ἠίναιυ γνωστὸ ως διάλυμα ἸΤμισο].
Περιέχει 4.12-5,2500 υνν ιὠδιο και 9,.5-10,550 τὠδιούχο
κάλιο.
ο Παρασκευή: Παρασκευάζεται ως εξής:
]ωδίου σος
Καλίου τὠδιούχου 1006
Νερού απεστανγµένου, ὁὀσο αρκεῖ για 1000πῃ
Το ιὠδιο µε το ιωδιούχο κάλιο διαλύονται αρχικά σε
100πι| νερού και ο ὀγκος συμπληρώνεται μέχρι λίτρου.
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Για τον προσδιορισμὀ
νωδίου καν τωδιούχου καλίου, 20πι του διαλύματος
αραιώνονται µε νερὀ μέχρι τα 1000πι.
1) ]ώδιο: επακριθὼς µετρηθείσα ποσότητα αραιωθέντος
διαλύματος 2506 ν/ν ογκομετρείται µε Ν/10 θΟειοθεινικὀ
νάτριο, παρουσία δείκτη αμύλου.
2) ΙἸωδιούχο κάλιο: Από το αραιωθέἐν παραπάνω διάλυμα
λαμβάνεται ποσότητα, επακριθὠς µετρηθείσα, οξινύζεται
νσχυράἀ µε υδροχλωρικό οξύ και ογκομετρείται µε ΜΠ/20
διάλυμα ιωδικού καλίου. Το ελευθερωθέν υδροϊώδιο και
το νωδικὸ οξύ ελευθερώνουν αρχικά ιώδιο, αλλά, µε τη
προσθήκη αιωδικὼν, το «ιώδιο Ἠµετατρέπεται σε
μονοχλωριούχο ιώδιο. Οι αντιδράσεις εἶναι οι εξής:
ΡΗΙ -- ΗΤΟ. -» 8. - 3Η9Ο σσ
6Η ΟΙ - 2ἱω 3 ΠΙΟ. -» δΙ1ΟΙ 9Π.Ο
Ἡ ογκοµέτρηση συνεχίζεται, μέχρις ότου σχεδὀν ὀλο το ιώδιο
μετατραπεί σε μονοχλωριούχο, δηλαδή μέχρι το βαθύ καστανόὀ
χρώμα να γίνει ανοικτὀ. Ακολούθως προστίθεται διάλυμα
αμαράντου και η οὐγκοµέτρηση µε ιωδικὸ κάλιο εξακολουθεί,
μέχρις ότου το ερυθρό χρώμα μετατραπεί σε ὠχροκίτρινο.
Δείκτης αμύλου ὅὃεν χρησιμοποιείται λόγω της μεγάλης
συγκέντρωσης του υδροχλωρικού οξέος, το οποίο εἶναι αναγκαϊο
για την παρεμπόδιση της υδρόλυσης του μονοχλωριούχου ιωδίου,
οπότε η αντίδραση δεν θα εἶναι ποσοτική. Το ιὠδικο κάλιο
αντιδρά τόσο µε το ιὠδιούχο κάλιο, ὁσο και µε το ελεύθερο ιώδιο
ως εξης:
ΚΙΤΟ. Γ 2ΚΙ-Γ6ΗΟΙ ο 9ΚΟΙ -- 91Ο] - 9Η9Ο
ΙΟ. - 2ἱοΓ 6ΠΟΙ - ΚΟΙ - 5ΙΟΙ η 5Η.
Ο προσδιορισμός του ιὠδίου µέσα στο υδατικὀ διάλυμα μπορεὶ να
γίνει µε ογκοµέτρηση µε ΑΝ/10 αρσενικὠώδους καλίου. ὅτη
συνέχεια, για τον προσδιορισμὀ του ιὠδιούχου καλίου στο κατά-τα
ανωτέρω ογκοµετρηθέἐν υγρό, προστίθεται υδροχλωρικό οξι
χλωροφόρμιο και ογκοµετρείται µε Μ/20 ιωδικούῦ καλίου, μέχρι
να εξαφανιστεὶ η ιὠδης χροιά του χλωροφορμίου.
ΗΠΛΙΟ
ο ΗΕΙΠΙΠΌΟΜ. Ηο. Α.Β. 4.008
ο Το ἠλιο βρίσκεται σε ποικἰλα ορυκτά (κυρίως μοναάίτη), σε µικρές δε
ποσότητες (1:200.000) στον ατμοσφαιρικὀ αέρα.
ο Παραλαβή: Βιομηχανικώς παραλαμβάνεται απὀ το φυσικό αέριο των
πετρελαίων και συμπυκνώνεται σε μεταλλικούς κυλίνδρους.
ο Περιγραφή: Είναι αδρανές αέριο, ἀχρουν, χωρίς οσμή και γεύση,
δεν εἶναι αναφλέξυµο και δεν συντελεἰ στην καύση.
ο Έλεγχος ταυτότητας: Φλόγα παρασχίδας ξύλου σθήνει σε
ατμόσφαιρα ηλίου.
ο Χρήσεις Βρίσκει θεραπευτικἠ εφαρµογή σε περιπτώσεις
αναπνευστικὠν διαταραχών, π.χ. μίγμα οξυγόνου καν ηλίου (8096 Πο
Ἔ 2056 Ο9). Βχορηγεἰτο μερικὲς φορές σε άσθμα.
ο Ιστορικό: Ο αστροφυσικός Τουκγογ παρατήρησε κατά την
φασματοσκοπική ανάλυση των ηλιακών ακτίνων µια έντονη κἰτρινη
γραµµή στο φάσμα, όµονα µε την οποία δεν ἠταν ως τὀτε καμία
γνωστή. Δυτό το απέδωσε σε στοιχείο, το οποίο Βρίσκεται µεν στον
ἠλιο, αλλά ἠταν άγνωστο στην Υη καν το ονόμασε «ἠλιον)
Αργότερα ο ΠΑΙΠΡΘΑΥ έδειξε ότι το ἠλιο Βρίσκεται σε ραδιούχα ορυ
προερχόμενο απὀ µραδιενεργές διασπάσεις. Δυτός απέδειξε ὁτι
περιέχεται σε ελάχιστα ὑχνη καν στον ατμοσφαιρικό αέρα.
ΘΕΠΚΟΣ ΧΑΛΚΟΣ
οΟΟΡΗΟΜ ΟΙ ΕΌΟΒΙΟ
Μ. ΟΟΡΕΗ οὐ1 ΡΗΑΤΕ.,
ουδοδΗ.Ο. ΝΙ.Β. 249.
ο Με θέρμανση χαλκού µε πυκνὀ θειικὀὸ οξύ:
Οτ -- Ηοδο,-» 0αΟ -- 90ο] - ΠοΟ
σαο {- Ποδοι-» σαδοι{ ΠοΟ
Μετά την ιύξη προστίθεται προσεκτικά νερὀ:
Το αραιὸ θειικό οξύ, απουσἰα αέρα, έχει ελάχιστη επιὃραση στο

μέταλλο.
ο Ο θειικὀς χαλκὸς ὁμως παρασκευάζεται µε θέρμανση χαλκού
µε αραιό θειικὀ οξύ µε συνεχἠ διοχέτευση ρεύματος αέρα µέσα
στο υγρό:
20ι 2ΗΠ99Οι ΓΟυ -» 20450 Γ 2Η9Ο
Για ιατρικοὺς σκοπούς ο θειϊκός χαλκός παρασκευάέεται
συνήθως µε διάλυση καθαρού χαλκού σε καθαρό θειικὀ οξύ.
Για την επιτάχυνση της αντίδρασης µερικὲς φορὲς προστἰθε
λίγο νιτρικὀ οξύ: .
3ου «2Η,50, Ξ2ΗΝΟ, ---3Οι5Ο, --2ΝΟ 44Β.Ο
ο Περιγραφή: Ο θειικὸς χαλκός εἶναι κυανἠ κρυσταλλικἠ
σκόνη, γεύσης ὁριµείας καν στυπτικἠς
ο Με θέρμανση στους 1009 αποθάλλει 4 μόρια
κρυσταλλικοὺ νερού, ενώ στους 2005 καθἰσταται ἀνυδρος
και αποτελεἰ λευκἠἡ σκόνη.
ο Θερμαινόμενο στους 50050 και πάνω το ἆλας διασπάταν:
20150, ---20ι0 250, 49,
ο Διαλυτότητα: 1σ διαλύεται σε 91] περίπου νερού
ο ἨἘλεγχος ταυτότητας: Δίνει τις χαρακτηριστικές
αντιδράσεις των νόντων χαλκού καν των θειικὠν.
1. Τα ἆλατα του χαλκού έχουν την ιδιότητα να ανάγονται σε
ελεύθερο χαλκό: πλάκα σιδήρου τοποθετημένη στο
διάλυμα Οειϊκού χαλκού καλύπτεται µε ερυθρὀ επἰχρισµα
μεταλλικού χαλκού:
15Ο, ΕΓο ---Οι τΕεεδο,
2. ως ανεπἰσηµες μπορούν να αναφερθούν ον παρακάτω
αντιδράσεις:
α) Με διοχέτευση υδροθείου ἡ µε επἰὃραση αλάτων ἨΝαο,
(ΝΗῥο2 σε διάλυμα αλάτων του χαλκού, σχηματίζεται
μελανό ἱζημα θειούχου χαλκού, αδιάλυτο στο θειούχο
αμμώνιο:
Οµ5Ο, - Να,5 --Ὁ Οδ «- Να,5Ο,
Το ἱόηµα διαλύεται σε νιτρικό οξύ, καθιζάνει θείο το
οποίο χρωματίόει το θολό διάλυμα κίτρινο: σσ
9015 { δΗΝΟ, ----»3Ο(ΝΟΙ), { 354 4 2ΝΟ «Ε 4Η.Ο
ϱ) Ἡ αντἰιδραση µε το σιδηροκυανιούὐχο κάλιο, που δίνει καφέ-
Κόκκινο ἱζημα ϐΟτν[Εε(ΟΝ)ρ] διαλυτὸ στο υδροξείδιο του
αμμωνίου και αδιὰλυτο στα αραιάἁ οξέα (σε µικρές
συγκεντρώσεις Οιι το διάλυμα παἰρνει ροζ χροιά) εἶναι πολύ
ευαἰσθητη. Τα ιόντα Οα2 μπορεί να ανιχνευτούν ακόµα και
σε αραἰωση 1:1.000.000.
205’ ΦΚ.[ΕΕ(ΟΝ):] --- Οιμ[Εε(ΟΝ):] -- 4:
Υ) Χαρακτηριστικός για τα ιόντα Οι εἶναι ο σχηματισμός
σύμπλοκων ενώσεων ἐντονης κυανἠς χροιάς µε πολυσθενεἰς
πολυαλκοόλες ἡ οργανικά οξέα, που περιέχουν υδροξυλικές
ομάδες. Ἡ αντίδραση πρανγματοποιείται σε αλκαλικό
περιβάλλον. σ΄ αυτ την περἰπτωση το σχηματιζὀµμενο
υδροξείδιο του χαλκού διαλύεται, δίνοντας σύμπλοκη ένωση
κυανήἠς χροιάς:
0180, 4 2ΝΑΟΗ ---ο Οι(ΟΗ), «« Να,5Ο,
ΝαΟΟΟ---ΟΗ(ΟΗ)---ΟΠ(ΟΒ)--ΟΟΟΝα -- Ι(ΟΗ)2 ---- Ὁ

ὃ) Το ιὠδιούχο κάλιο ελευθερώνει απὀ το διάλυμα θειϊκού
χαλκού τον ιωδιούχο χαλκό (σι19), που εἶναι ασταθές και
αµέσως διασπάται, δίνοντας ιώδιο και δύσκολα διαλυόμενο
τωδιούχο υποχαλκό
9 Σἰδηρος Ο έλεγχος στηρίζεται στο ὁτι το υδροξείδιο του
σιδήρου εἶναι αδιάλυτο σε περίσσεια αραιὰάς αμμωνίας και το
τυχόν λαμθανόμενο ἰόημα πυρούται
ο Έλεγχος περιεκτικότητας: Ό προσδιορισμὸς στηρίζεται
στην αστάθεια του Οι]ς, ο οποίος σχηµατίἰέεται κατὰ την
αντιρραση μεταξύ χ κοὺ και ντωδιούχου καλίου. ο
σχημµατιζόµενος σα]ο διασπάται σε Οιιο[ο και ιὠδιο, το οποὶἱο
ογκομετρείται µε υπόθειώδες νάτριο:
20υ5Οι Γ 41 -» 21ο - 2950,
2Οι]ο » Οιο]ο ο
Ἡπιακριθὼς ζυγισθεἰσα ποσότητα της ουσίας, διαλύεται στο
νερὸ και προστίθεται νωδιούχο κάλιο και οξικὀ οξύ. Το
ελευθερωθὲν νὠδιο ονὐκομµετρείται µε ΑΝ/10 υποθειώδ
νατρίου µε τη θοήθεια δείκτη αμύλου.
ο Χρήσεις: Ἀρησιμοποιήθηκε ὣς εμετικὀ, διότι προκαλεἰ
όμετο
Ἠπιίσης στις δηλητηριάσεις µε φωσφόρο, τον οξειδώνει καν
καθιστά ανενεργά τα µη απορροφηθέντα στερεά τμήματά
του, µε σχηματισμὀ επικαλύµµατος απὀ μεταλλικό χαλκό:
9Ρ «60180, ΘΗ.Ο -» Οα(Π,ΡΟῤο « δ0αψ 4 6Η.50Ο,
Ἠξωτερικάἀ χρησιµοποιείται ως αντιμυκητικὸ σε
διαλύματα 4-590. Επίσης χρησιμοποιήθηκε σε κολλύρνα
και σε ενέµατα της ουρήθρας σε διαλύματα 0,.50-156.
τη γεωργία, ὡς «βορδινάλιος πολτόο, σε μυκητιάσεις
της αμπέλου.
ΝΙΤΡΙΚΟΣ ΑΡΤΥΡΟΣ
οΑΕαΕΝΤΟύΜ ἡΝΙΤΗΙΟύΜ. 5ΠΙΝΕΕ ΝΙΤΕΑΤΕ,
ΑΡΝΟ., Μ.Β. 169.97
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Με διάλυση μεταλλικού
αργύρου σε θερμό και μέτρια πυκνὀ νιτρικὀ οξύ:
Ας Ε 2ΗΝΟ. -»ΑΡΝΟ. Γ ΝΟυΊ -- ΗοΟ
Το διάλυμα εξατµἰζεται μέχρι ξηροὺ και το υπόλειμμα
ξηραίνεται για εκδἰωξη των νιτρωδών ατμών.
ο Περιγραφή: Ο. νιτρικὸὀς άργυρος εἶναι ἆἀχροα ἡ λευκά
φυλλίδια
Αποσυντίθεται µε ερυθροπύρωση µε ἐκλυση οξειδίων του
αζώτου Και σχηματισμὀ μεταλλικού αργύρου
Αποσυντίθεται (ανάγεται) θραδέως στο φώς αμαυρούμµενος
ο Διαλυτότητα: {σ διαλύεται σε 0,Οπι] νερού
ο Ἠλεγχος ταυτότητας: Διάλυμα της ουσίας δίνει τις
αντιδράσεις των τὀντων αργύρου και νιτρικώὠν.
Ἅτο αμμωνιακὀ διάλυμα νιτρικού αργύρου προστίθεται
φορμαλδεύδη και το διάλυμα θερμαίνεται. Μετά απὀ λίγη ὠώρα
στα τοιχώματα σχηματίζεται υμένιο απὀ άργυρο ὥς καθρέφτης:
2ΑΡΝΟ, Γ2ΝΗΟΗ --ΑΡ/Ο2ΝΗΙΝΟ, Η,Ο
ο
η- ού α “Αβιο---2ΑΕ3ΗΟΟΟΒ
Ἡ νιτρικἠ ρἰζα ταυτοποιεἰται µε διφαινυλαμίνη (κυανἠ χροιά)
και µε σχηματισμὀ σχετικού δακτυλίου μετά την αντίδραση του
νιτρικού αργύρου µε θειικὀ σίδηρο (ΤΡ σε πυκνὀὸ θειικὀ οξύ:
2Α5ΝΟ, Η,5Ο, ---ο Αβ,5Ο,2ΗΝΟ,
2ΗΝΟ. -3Η,50, « 6ΕεδΟι--Ὁ 3Εε(5Ο/), --2ΝΟ 3 4Η.Ο σσ
Εε5δΟ, ΝΟ ---υΕεδο,. ΝΟ σκούρος δακτύλιος
ο Ἐλεγχος καθαρότητας: Χαλκός, θισμούθιο, μόλυβδος:
Με προσθήκη περίἰσσειας αμμωνίας σε διάλυμα της
ουσίας, πρέπει να µην σχηµατἰζεται λευκό θόλωμα,
οφειλόμενο στον σχηματισμὀ των υδροξειδίων των
μετάλλων αυτών. Κατ αρχάς σχηµατἰόεται μελανό ἰημα
απὀ οξείδιο του αργύρου, διαλυτό σε περίσσεια αμμωνίας.
ΘΑΡΟΗ -ο Αροον «-ΗοΟ 5 2ΘΗΟ: ΕΡ[ΑΡ(ΝΗ«)Ι"
ΒΙ5"-Ε ΞΑΝΗ/ΟΗ -ν ΒΙ(ΟΗ).ὴ (λευκό) Γ 9ΝΗ
Οα”" -2ΗΟ: -Ὁ Οά(ΟΗΒΗ)ον (κυανούν)
Ρ03" ΕΦΝΗ. { 2Η.ΟΡΡ(ΟΗ)ον Ε2ΝΗ,’
ο Ἠλεγχος περιεκτικότητας: ΓἼνεται µε ογκοµέτρηση µε
Ν/10 θειοκυανικού αμμωνίου, παρουσία δεἰκτη
εναμµωνίου θειικού σιδήρου:
ΑσΝΟς ΕΝΗΟΟΝ -»ΝΗΠΝΟς ΓΑΡΟΟΝ ο
3ΝΗ/ΞΟΝ «-(ΝΗΕε(5Ο)), ---Εε(δΟΝ), - 2(/ΝΗ/),5Ο,
ο Χρήσεις: Ο. νιτρκὀὸὀς άργυρος χρησιμοποιείται για
καυτηριάσεις, ὡς αντισηπτικὀ καν ὥς μικροβθιοκτόὀνο. Γνα
καυτηριάσεις χρησυμοποιείται υπό µορφή ραθδἰων. Είναι
ιδιαιτέρως ὁδραστικόὸς κατά του γονὀκοκκου. Στο παρελθὀν
ενσταλλάέονταν σταγόνες νιτρκοὺ αργύρου, για
προφύλαξη απὀ τη γονοκοκκικἠ οφθαλµία των νεογνών.
Τα ραθδία καυτηριάσεως αποτελούνται απὀ νιτρικὀ άργυρο,
αναμεμιγµένου µε ποσότητα νιτρικού καλίου σε αναλογία
1:2. Δυτὰ ἐχουν τις καυστικὲς ιδιότητες του νιτρικού
αργύρου, αλλά σε ηπιότερο θαθμό
ο. νιτρικὀὸς άρνυρος χρησιμοποιήθηκε, επίσης, στην
θιοµηχανία των «φωτογραφικών πλακὠν και των
κατὀπτρων, καθώς και για την παρασκευἠ ἄλλων ενὠσεὼν
του. σσ
ΟΞΕΙΔΙΟ ΨΕΥΔΑΡΙΥΡΟΥ
οΖΙΝΟΟΝΜ ΟΧΥΡΑΤΟΜ, ΖΙΝΟ ΟΧΙΡΗΕ, Ζ7πο Μ.Β. 8δΙ.97
1) Σε μεγάλη κλίμακα παρασκευάζεται µε θέρμανση, μέχρι να
ερυθροπυρωθεὶ μεταλλικός ψευδάργυρος, παρουσία ρεύματος
αέρος. Οι ατμοί του μετάλλου σχηµατίέουν µε οξυγόνο οξείδιο,
το οποἱίο συλλέγεται ως λεπτή λευκἡή σκόνη:
22ηΏ Όο -» 27π0Ο
2) Καθαρότερο προϊόν λαμθάνεται απὀ τον θειικὀ ψευδάργυρο.
Διάλυμα του ἆλατος προστίθεται σε όὲον διάλυμα ανθρακικούὺ
νατρίου. Ο καθιζάνων βθασικὸς ανθρακικὀὸς ψευδάργυρος
πυρώνεται και το υπόλειμμα πλένεται επανειλημμένα µε νερὀ.
σΖη5Ο, «5Να,ΟΟ, :2Η,0---»27π00,. 3Ζπ(ΟΒ), - 5Να,5Ο, 300,

[ὔποῦ.]ο[ὔπ(ΟΒ)ο]. -» δὔπο «2001 -- 90Ο. « 8Η.ΟΊ ὤ
ο Περιγραφή: Το οξείδιο του ψευδαργύρου εἶναι σκόνη
λευκἡ
ο Διαλυτότητα: Είναι αδιάλυτο στο νερὀ
ο απορροφἀ θραδέως νερό και διοξεἰδιο του ἀνθρακα κατά
την ἐκθεση στον υγρὀ αέρα
ο διαλυτό όμως σε αραιά ανόργανα οξέα καν αλκάλια
Ζηπο0 Ε2Η0Ι --- Ζη(1, Η.Ο
ΖπΟΙ, «2ΝΔΟΗ ---»2ΝαΟΙ -- Ζπ(ΟΗ)/
Ζπ(ΟΗ), 4 2ΝαΟΗ ---Να,Ζπο, Ξ2Η.Ο
ο Ἠλεγχος ταυτότητας: ο Το οξείδιο του ψευδαργύρου
θερμαινόμµενο ισχυρά, αποκτά κἰτρινο χρώμα, το οποἰο
εξαφανίζεται μετὰ την ψύξη.
ο Ἡπίσης, σε υδροχλωρικό οξύ δίνει τις χαρακτηριοστικὲς
αντιδράσεις των ιόντων Ζ313
1. Η αμμωνία δίνει µε διαλύματα αλάτων του ψευδαργύρου,
λευκό ἱζηµα υδροξειδίου του ψευδαργύρου, εὐκολα διαλυτὀ σε
περίσσεια αντιδραστηρἰου. Η καθἰόηση παρεμποδίζεται
παρουσία χλωριούχου αμμωνίου.
Ζη3" - 2ΝΗ. - 2Η.Ο --Ὁ Ζπ(ΟΗ)ον (λευκὀ) -2ΝΗ/’
Ζη(ΟἨ)ο Γ 4ΝΗς-» [Ζπ(ΝΗ
ο] 2ΗΠΟ:
2. Με υδροξεἰδιο του νατρίου καθιζἀάνει απὀ τα διαλύματα του
ψευδαργύρου λευκό ἰζημα υδροξειδίου του ιμευδαρνγύρου. Αυτὸ
διαλύεται σε περίσσεια αντιοδραστηρἰου
Ζ2’ «20Η: --ὸΖπ(ΟΗ), σσ
Ζπ(ΟΒ), «20Η: Ζπ02 Ε2Η.Ο
9,Λιάλυμα ἆλατος του ιμευδαργύρου κατεργαζὀμενο διαδοχικά
θειούχο αμμώνιο, δίνει λευκό ἱζημα θειούχου ψευδαργύρου,
διαλυόµενο εὐκολα στα αραιά ανόργανα οξέα
Ζη21 ο) Ζη2
(απὀ ουδέτερα διαλύματα η καταθύθιση εἶναι ατελἠς αφού τα
Ἠ: µετατοπἰζουν την ισορροπία προς αριστερά. Ἡ πλήρης
καταθύθιση επιτυγχάνεται ἩἹε προσθήκη ΟΠ.οΟΟ:
(06Η.6ΟΟΟΝα) που δεσμεύουν τα Η”
4.Με προσθήκη σταγόνας διαλύματος νιτρικού κοθαλτίου και
σταγὀνας διαλύματος ανθρακικοὐύ νατρίου σε ενωση
ψευδαργύρου, μετὰ απὀ ισχυρὴ θέρµανση του μίγματος σε
φλόγα οξυγόνου, σχηματίζεται πράσινο υπόλευμμα (πράσινο
του ΠιηππιαΏη). Σχηµματἰζονται πρὠτα τα οξείδια Ο6ο0 και Ζπο,
τα οποία αντιδρώντας δίνουν Οοὔπος, κατά την αντἰδραση:
2ΖηΟ «« 20ο(ΝΟ;), ---20οὔπο, Έ 4ΝΟ, «ο, ο

δ.Διάλυμα ἆλατος του ψευδαργύρου δίνει µε σιδηροκυανιούὐχο
κάλιο λευκό ἱζέημα σιδηροκυανιούχου ψευδαργύρου, αδιἀλυτο
σε αραιὀ υδροχλωρικό οξύ. Παρουσία προσμἰξεων χαλκού ἡ
σιδήρου το ἱζημα εἶναι χρωματισμένο:
(Βε(ΟΝ)(}/- - 2712" -ὃΖη[Εε(ΟΝ)

9 Σἱόηρος: Διάλυμα της ουσίας σε αραιὸ υδροχλωρικό οξύ, µε τη
προσθήκη θειοκυανιούχου καλίου, δεν πρέπει να χρωματίζεται
ερυθρὀ
ο Μόλυβδος: Με προσθἠκη σταγόνων διαλύματος χρωμικού
καλίου σε διάλυμα της ουσίας σε οξικό οξύ να µη λαμβάνεται
κἰτρινο ἰζέηµα απὀ χρωμικό μόλυβδο
9 Βάριο: Διάλυμα της ουσίας σε αραιὸ θειικὀ οξύ να εἶναι διαυγές
ο Ανθρακικά: Με προσθήκη υὁροχλωρικού οξέος να µη
παρατηρεἰται αναθρασµός
ο λωριούχα: Διάλυμα της ουσίας σε αραιό νιτρικὀ οξύ να µη
θολώνει µε προσθήκη διαλύματος νιτρικού αργύρου
ο Ἠλεγχος περιεκτικότητας: ἨΕἨπειδὴ το οξείδιο του
ψευδαργύρου εἶναι ισχυρή Βάση, μπορεὶ να προσριοριστεὶ µε
ογκοµέτρηση µε κανονικὀ διάλυµα οξέος,
1) Ποσότητα της ουσίας, επακριθὠς ζΖυγισθεῖσα, διαλύεται σε
γνωστή περίσσεια Ν/1 υδροχλωρικού οξέος και η περἰσσεια
ογκομετρείται µε Ν/1 υδροξείδιο του νατρἰου, παρουσίἰα δεἰκτη
πορτοκαλοχρόου του µεθυλίου.
2) Ἱοσότητα της ουσίας διαλύεται σε νερὀ, µε προσθήκη αραιού
υδροχλωρικού οξέος. Στο διάλυμα προστίθεται μέλαν του
εριοχρωμίου και ρυθμιστικὸὀ αμμωνιακὀ διάλυμα ΡΗ περίπου
10. Το υυρὸ ογκοµετρείται µε διάλυμα δινατρίἰου ἆλατος της
τετραοξικἠς αιθυλενοδιαµίνης, μέχρις ὁὀτου η ρὀδινη χροιά
καταστεὶ κυαν/ἠ.
ο Χρήσεις: Το οξείδιο του ιμευδαργύρου έχει ἦπια αντισηπτικὴ
και αναπλαστικὴ των ιστὼν ὁρᾶάση. Ὑπόὸ µορφή διαφὀρων
αλοιφών χρησιμοποιείται στη θεραπεία δερµατικὠν παθήἠσεω
τη βιομηχανία βρίσκει εφαρµούγή ὡς λευκή χρωστική
ελαιοχρώματα, στην παρασκευἠ ελαστικών, γυαλιού κ.λ.π.
ΧΛωΡΙΟΥΧΟΣ ΨΕΗΥΔΑΡΙΥΡΟΣ
ο2ΙΝΟΟΜ ΟΗΙΟΠΑΤΟΜ. 2ΙΝΟ ΟΠΠ ΟΒΙΟΕ. 201». Μ.Β. 196.28
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Ο διχλωριούὐχοςἡ χλωριούχος ψευδάργυρο
παρασκευάζεται µε θέρμανση μεταλλικού ευδώῤγύρου με μετρίως πυκν
υδροχλωρικό οξύ:
Ζη -2ΗΟΙ -» Ζπ0ι, - Η.Τ
Ο χρησιμοποιούµενος ψευδάργυρος βρίσκεται σε µικρή περίσσεια καν, μετ
την παύση της έκλυσης υδρογόνου, ο το διάλυμα διηθείται ο
συμπυκνώνεται μέχρι ξηρού. Το προϊόν χύνεται σε τύπους υπὸ τη µορφή
ραθδίων
Περιγραφή: Ο χλωριούχος ψευδάργυρος εἶναι λευκή ἡ πρακτικά λευκἡ
σκόνη
Ἠλναι πολύ υγροσκοπικός. Διάλυμα (1:10) δίνει ὀξινη αντίδραση ἐναντ
χάρτου ηλιοτροπίου
Διαλυτότητα: Ο χλωριούχος ψευδάργυρος εἶναι πολύ διαλυτόὸς στο νερὀ
Τα διαλὐματά του στο νερὀ ἠ στην αιθανόλη εἶναι συνήθως θολά, λόγ
υῬρόλυσης, η θολερότητα ὅμως εξαφανίζεταν, µε προσθήκη µικρή
ποσότητας υδροχλωρικού οξέος
ΖπΟ]ς -- Π.Ο -- 2π(ΟΗΒ)ΟΙ --- ΠΟΙ 9

ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Δίνει τις αντιδράσεις των ιόντων ψευδαργι π
χλωριοὐχων
ΧΛωΡΙΟΥΧΟΣ ΨΕΗΥΔΑΡΙΥΡΟΣ
9 Οξυχλωριούὐχα: {156 της ουσίας διαλύεται σε ὁ20πι νερού,
προστίθενται 20πι] αιθανόλης και αναμιγνύονται. Απὸ το
διάλυμα αυτὸ λαμθάνονται 10πι] και προστίθενται 0,οπι Ν/1
ἨΗ(Ο1. Το διάλυμα πρέπει να παραμένει διαυγές
9 Θειικάἀ: Διάλυμα της ουσίας µέσα σε νερὀ πρέπει να µην
θολώνει µε την προσθήκη διαλύματος χλωριούχου θαρἰου
9 Αλκάλια και αλκαλικὲς γαϊες; Ποσότητα της ουσίας διαλύεται
σε νερὸ και προστίθεται (ΝΗῤῥω». Το λευκὸ ἱζημα Ζπ9
αποχωρίζεται µε διήθηση. ὅὙε ᾗµέρος του διηθήµατος
προστίθεται σταγὀνες θειικού οξέος. Αυτό εξατµίζεται και
πυρώνεται, δεν πρέπει να δίνει υπόλειμμα ανώτεροτου 10506
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Ο ἐέλεγχος περιεκτικότητας
γίνεται µε ονὐγκοµέτρηση µε δινατριούὐχου πτετραοεξικἠς
αιθυλενοδιαμίνης (ΗΡΑ).
ο Χρήσεις Ό χλωριούχος ιευδάργυρος υπό την ᾗμο
διαλύματος χρησιμοποιήθηκε ὣὠς στυπτικὸὀ και σ
οδοντιατρικἠ.
ΘΕΙΠΙΚΟΣ ΨΕΥΔΑΡΙΤΥΡΟΣ
οΖΙΝΟύυΜ «δυΕΟΒΙΟυΜ. ᾖ7ΖΙΝΟ δύΤΡΗΑΤΕ,
Ζ9Ο/ΤΗ.Ο. Μ.Β. 987.64
οΣύνθεση - Παρασκευή: Ο ΟθΟειικὀς ψευδάργυρος
παρασκευάζεται µε ΕΒρασμὀ μεταλλικού κοκκώδους
ψευδαργύρου µε αραιό θειικὀ οξύ. Πρέπει να προστεθεί
ελαφρά περίσσεια ιμευδαργύρου και η αντίδραση να
συνεχίζεται μέχρι παύσεως εκλύσεως υδρογόνου:
Ζη Γ Ποσο -» 29Ο Γ ΗοΊ
ο Περιγραφή: Ο θειικὀός ψευδάργυρος εἶναι λευκή
κρυσταλλικἠ σκόνη
ο Διαλυτότητα: Ἠνα γραμμάριο διαλύεται σε 0,.6π1] νερού
180
ο Ἠλεγχος ταυτότητας: Δίνευ τις χαρακτηριστι
4
αντιδράσεις των νόντων ψευδαργύρου και θειικὠν αυ,

ἩἜλεγχος καθαρότητας:
ο Οξύτητα: Διάλυμα της ουσίας σε νερὀ, προσλαμβάνει
Κκἰτρινη χροιὰ, παρουσία κυανού της θρωμοφαινόλης και
πορτοκαλοχρόου του μεθυλίου
ο Κλωριούχα: Διάλυμα της ουσίας, οξινισθἑν µε νιτρικὀ οξύ,
ὃεν πρέπει να θολώνει µε προσθήκη διαλύματος νιτρικού
αργύρου
9 Αργἰλιο-μανγάνιο-μαγνήσιο, νικέλιο, χαλκός: Εὰν στο
διάλυμα της ουσίας προστεθεἰ περίσσεια αμμωνίας, όταν
αφεθεὶ δεν πρέπει να χρωματίέεται και να σχηματίζει
ὑζημα
9 Ανορακικές και διαλυτές προσμίξεις Σε ποσότητα
διαλύματος της ουσίας προστίθεται θΟειικὸ οξύ ὼ
θερμαίνεται. Δεν πρέπει να παρατηρηθεἰ αναθρασμὀς,
ὃε διάλυµα πρέπει να εἶναι δναυγές
ο Ἠλεγχος περιεκτικότητας: ΓΠΙοσότητα της ουσίας, επακριθὠὼς
ζυγισοθεὶσα, διαλύεται στο νερὀ. Στο διάλυμα προστίθεται
στάγδην διάλυµα Ν/1 υδροξειδίου του νατρίου μέχρι να παύσει
να σχηματίζει ἱόημα απὀ υδροξείδιο του ιμευδαρνγύρου.
Ακολούθως, προστίθεται ρυθμιστικὸ διάλυμα αμμωνίας-
χλωριούχου αμμώνιου και μέλαν του εριοχρωμµίου και γίνεται
ογκοµέτρηση µε Μ/10 διάλυμα δινατρἰου ἆλατος της
τετραοξικἠς αιθυλενοδιαµίνης μέχρι κυανἠς χρὠσης.
ο Χρήσεις: Ο θειικὀς ψευδάργυρος ἠταν απὀ τα περισσότερο
χρησιμοποιούμενα ἁλατα του ιευδαργύρου στη φαρμακευτική,
λόγω της σταθερότητας και της διαλυτότητας αυτού
ο Ἑξωτερικὠς χρησιμοποιείται στην οφθαλμµιατρική ως στυτπτικὀ
και αντισηπτικὀ
ο τα διαλύματα σε κολλύρια έχουν ὀξινη αντίδραση (ρΡΗ δ),
συνιστάται η προσθήκη ρυθμιστικὠν ουσιὼν σσ
ο εμετικὀ
ΚΑΛΑΜΙΝΗ
ο ΟΑΙΙΑΜΙΝΌΜ, ΟΑΙ.ΑΜΙΝΕ, ΖποοιΖπ(ΟΒΗ). ἡ ΖποΟΓΖπΟ
ο Ἡ καλαμίνη συνίσταται απὀ βασικὀ ανθρακικὀ ιμευδάργυρο ἡ
απὀ οξείδιο του ψευδαργύρου, χρωσθέντων κατάλληλα µε
µικρἠ ποσότητα τριοξειδἰου του σιδήρου
ο Περιγραφή: Ἡ καλαμίνη εἶναι σκὀνη λεπτή, ροδόχρους ἡ
ερυθροκαστανὀόχρους (το χρώμα εξαρτάται απὀ το ποσὸ του
περιεχοµένου οξειδίου του σιδήρου)
ο Διαλυτότητα: Ἠίναι αδιάλυτη στο νερὀ και σχεδὸὀν πλήρως
διαλυτή σε ανόργανα οξέα µε αναθρασμό
ο Το διἠθηµα, το λαμθανόμενο απὀ την κατεργασἰα ενὀς ϱ της
ουσίας σε 10πι] αραιού υὁροχλωρικού οξέος, πρέπει να δίνει τις
χαρακτηριστικὲς αντιδράσεις των ιόντων ψευδαργύρου
ο Με την προσθήκη διαλύματος θειοκυανικού αμμωνίου
µέρος του ὡς άνω διηθήµατος, σχηματίζεται υπέρυθρος τροιά
(αντίδραση σιδήρου)
ΚΑΛΑΜΙΝΗ
9 Δοθέστιο: 15 της ουσίας κατεργάζεται µε ὁ2ὔπι] αραιού
υδροχλωρικού οξεος επι ὃθ λεπτὰ, διηθείται προς
απομάκρυνση του μη διαλυτού οξειδίου του σιδήρου,
προστίθεται αμμωνία μέχρι να αναδιαλυθεἰ το σχηματιζὀμενο
ἵζημα και ΡΙΙ] επἰ πλεον. Με προσθήκη διαλύματος οξαλικού
αμμωνίου, να µη θολούται το διαυγές διἠθηµμα παρὰ μὀνο
ελάχιστα
9 Αοθέστιο ἡ μαγνήσιο: Στο παραπάνω λαμθανόμενο διἠήθηµα
προστίθεται διάλυμα φὠσφορικού νατρἰου. Το υγρὸ να µην
θολώνεται παρά μόνο ασθενὠς
ο Ἀ/όλυθδος: 16 κατεργάζεται µε 1δπι] νερού και ὀπ1π] οξεικού
οξέος και διηθεἰται. Με την προσθήκη χρωμικού καλίου στο
διἠθηµα
9 Κλωριούχα: Διάλυμα της ουσίας σε αραιό νιτρικὀ οξύ, δεν
πρέπει να Οολούται µε την προσθήκη διαλύματος νιτρικού
αργύρου
ο Θειικἀ: Διάλυμα της ουσίας σε αραιὸ υδροχλωρικό οξύ,
πρόποι να θολούται µε την προσθήκη διαλύματος χλωριού
αρίου
ΚΑΛΑΜΙΝΗ
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Ζυγισθείσα ποσότητα της
ουσίας κατεργἀέόεται εν θερμώ µε γνωστή περίσσεια Μ/1
θειικού οξέος και διηθεἰται προς απομάκρυνση του
αδιάλυτου υλικού ως οξειδίου του σιδήρου. Στο διἠθηµα
προστίθεται Χχλωριούῦὺχο αμμώνιο, προς παρεμπόδιση
καθιζἠσεως υδροξειδίου του ψευδαργύρου και η
περίσσεια του Ν/1 θειικού οξέος ογκοµετρείται µε Μ/1
υδροξείδιο του νατρἰου, µε δείκτη πορτοκαλόχρου του
μεθυλίου:
Ζπο - Η.δο, -» 7180, «Η.Ο
ο Χρήσεις: Ἀρησιμοποιείται σε αλοιφές, σε οσκὀνες
επιπάσεως, και πλύµματα ως καταπραῦὐντικὀ εγκαυμάτων
κ.λ.π. Η χρώση γίνεται για κοσμητικούς σκοπούς.
ΥΔΡΑΡΙΥΡΟΣ
οΗΥΡΗΕΗΔΑΗΟΥΒΟΜ. ΜΕΠΟΒΥ. Πσ, Δ.Β. 200.61
ο Το κύριο ορυκτὀ του υδραργύρου εἶναι ο θειούχος υδράργυρος
(κιννἀάθαρι)
ο Δίνει δύο σειρὲς αλάτων, παράγωγα του μονοσθενούς και
παράγωγα του δισθενούς υδραργύρου
ο Σύνθεση - Παρασκευἠ: Τα ορυκτά του υδραργύρου
καθαρἰέονται µε επἰπλευση προς λήψη τους
1. πυρώὠνεται παρουσἰα αέρα, οπότε το θεἰο του ορυκτού
μετατρέπεται σε 2Ον και λαμθάνεται μεταλλικὸς υδράργυρος
Προ -- Ου -» 90.1 -- Ης
: πολύ θαρύς, ειδικὀ θάρος 19.556
:. ἄέει στους ὃῦ το και στερεοποιεἰται στους -390
Δεν υφίσταται οξείδωση στον αέρα ῤ
:. Δεν προσθάλλεται απὀ υδροχλωρικό οξύ (αραιὸ ἡ πυκνὀ), αλ λ
διαλύεται σε θερμὀὸ πυκνὸ θειικό οξύ
ΥΔΡΑΡΙΤΥΡΟΣ,
Ἡρ -- 2Η950Ο, -»ΗΕββθΟι-- 90.1 -- 9ΗοΟ
ο Διαλύεται σε ιμυχρό, αραιό, νιτρικὀ οξὺὑ µε σχηματισμὀ νιτρικο ύ
υδραργύρου ΠΗρο(ΝΟ.)ο. Σε περὶσσεια πυκνού θερμού νιτρικού οξέο 5
παράγεται ο ΠΡ(ΝΟ9)ο
ο σχηματίζει ο υδράργυρος στερεά ἡ υγρά αμαλγάματα, μερικά απὀ τ α
οποία χρησιμοποιούνται στην οδοντιατρικἠ
9 ενώσεις του υδραργύρου εξαχνούνται αναλλοίώτες κατά τη
θέρμανση σε ξηρὀ σωλήνα
ο Λιαλύματα αλάτων μονοσθενούς υδραργύρου µε αραιό υδροχλωρικ
οξύ δίνουν λευκό ἱζημα αδιάλυτο σε Ζ6εστὀ νερὀ (διάκριση απὀ
μόλυβδο) και αμαυρώνεται µη διαλυόµενο ὀταν κατεργάζεται 1
διάλυμα αμμωνίας (διάκριση απὀ τον ἀργυρο)
Ηρι(ΝΟ-ο - 201 -» Ηρβοο]ον -- 2ΝΟΕ; Ωω
ΗροΟ]ο - ΘΝΗ/ΟΗ -» ΝΗ.ΗΡΟΙν - Ηρν «- ΝΗ/ΟΙ «- 2Η.9Ο
ο δισθενούς υδραρνύρου δίνουν µε υδρόθειο μέλαν ἱζημα
θειούχου υδραργύρου Προ, αδιάλυτο στο ννιτρικο οξύ,
αλλά οξειδώνεται και διαλύεται υπό μίγμα πυκνού
υντρικούὺ και υδροχλωρικοὺ οξέος ἡ ΗΟΟΙ ΠΟ.
Ηαθ --9ΗΟΙ 4 9Η.0. -» Η6ΟΙ, - 90. «« 4Η.Ο
ο Νε προσθήκη διαλύματος διαλυτού τωδιούχου ἆλατος σε
διάλυμα ἁλατος δισθενοὺς υδραρνύυρου, λαμβάνεται
ερυθρὀὸ ἱημα απὀ ἨἩΠςί,, διαλυτὸ σε περἰσσεια
αντιδραστηρίου (το µονοσθενές δίνει κιτρινοπράσινο
ἱζημα-ΒΠρο[ο - διαλυτό σε περἰσσεια ΙΙ):
Πρι 2: -»ΠΡΙ.
Ησ[, «ΚΙ -»Κ.Ησ], Φ
ο Με προσθήκη διαλύματος υδροξειδίου του νατρίου σε
διάλυμα ἆλατος δισθενοὺς υὁραργύρου, λαμβάνεται
κἰτρινο ἱέημα απὀ οξείδιο του υὁραργύρου, Ηθο:
Ηρ”' --2ΗΟ: -» ΗΡ(ΟΗ)ον
Ηρ(ΟΗ)ο -» ΗοΟ - Ηβον (Κ«ἰτρινο)
Χρήσεις Εκτός απὀ την παρασκευἠ αμαλγαμάτων,

χρησιμοποιείται κυρίως στην κατασκευή θΟερµοµέτρων,
θαρομέτρων Και ἄλλων οργάνων, ὀπως επίσης και στην
παρασκευἠ των ενώσεών του
ΥΔΡΑΡΙΥΡΟΣ ΑΜΙΔΟΧΛΙΣΡΡΙΟΥΣΧΟΣ
οΗΥΡΜΑΝΙΥΝΟΜ ΡΕΛΔΕΟΙΡΙΤΑΤΟΜ ΑΙ ΡυΟΜ.
ΗΥΡΗΒΑΠΙΥΠΟΜΑΜΙΡΟΟΗΙΟΝπΑΤΟΜ.
ΑΜΙΝΟΜΗΕΗΠΟΠΙΟ ΟΠΙΟΠΙΟΕ, ΝΗ.Ησο]. Μ.Ρ. 252.07
Παρασκευάζεται µε προσθήκη διαλύματος διχλωριούχου
υδραρνύρου σε αραιό διάλυμα αμμωνίας
Ἡρί(]ο ἰ- 2ΝΗ. -Ὁ ΝΗΠΟΗΡΘΟΙ - ΝΗ(ΟΙ
Το ιζηµα συλλέγεται, εκπλύνεται µε ιμυχρό νερὀ και ξηραϊΐνεται
σε θερµοκρασία µη υπερβθαίνουσα τους 905
σκόνη λευκή, σταθερἠ στον αέρα και καθιστάµενη βαθμηδόν
σκοτεινὀχρωμµη µε ἐκθεση στο Φως, αποσυντίθεται θραδέως στο
ψυχρό νερὀ, το ζέον νερὀὸ υδρολύει αυτὸ
Τα 6έοντα αλκάλια τον αποσυνθέτουν πλήρως: σσ
ΝΗΟἨςΟ] ε ΝαΟΗΠ -»ΝΗ. -ΗΠβο Ναοι
ο Διαλυτότητα: Είναι αδιάλυτος στο νερὀ, ευδιάλυτος σε
θερμό υδροχλωρικό, νιτρικὀ και οξικό οξύ, καθώς και σε
διαλύματα αμμωνιακών αλάτων
9 Κατά την παρατεταμένη πλύση µε νερὀ δίνει κἰτρινο
θασικό ἆλας
2ΗΡΝΗΟΟΙ - ΗΠοΟ -»ΝΗ ΟΙ - ΗΝ (Π6δΟ)ΗΡΟΙ
9 Κατά την νσχυρἠή θέρμανση αφίπταται
ΘΗΡΝΗΟΟΙ -» 98Η6.ΟΙοΊ -- 4ΝΗ.Τ -- Νε
ο Κατά τη θέρμανση της ουσίας µε διάλυμα υδροξειδίου του
νατρίου, εκλύεται αμμωνία και αποθάλλεται κἰτρινο
ὑζημα
ΗΡΝΗΟΟΙ -- ΝαΟΗ -» Ηρϱο -- ΝΗ.Ί -- ΝαΟΙ
9 Λιάλυμα σε νιτρικό οξύ παρέχει τις αντιδράσεις των .
νόντων υδραργύρου καν των χλωριούὐχων
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Ἠπακριβώὼς Ζόυγισθείσα
ποσότητα αναμιγνύεται µε νερὀ, προστίθεται τωδιούχο
κάλιο σε περἰσσενα και το μίγμα ανακινεἰται μέχρι να
διαλυθεί πλήρως:
ΝΗοΠρο] 281 Π.Ο - ΗΡΙ, ΕΝΗΠιΕΚΟΗ -ΚκΟΙ
Ἠς[Ι. -- ΚΙ -ο» Μ.ΠςΙ,
Τα ελευθερωθέντα αμμωνία και υδροξείὃονο του καλίου
ογκομετρούνται µε Ν/.10 διάλυμα υδροχλωρικού οξέος,
παρουσία δείκτη πορτοκαλοχρόου του μεθυλίου
Χρίήσεις Ἀρησιμοποιήθηκε σε δερματικές παθήσεις,
εκζέµατα κ.λ.π
ΥΔΡΑΡΙΥΡΟΣ ΔΙΧΛ(ΣΡΙΟΥΧΟΣ
ΟΥΔΡΑΡΙΤΥΡΟΣ-Ι ΧΛΟΡΙΟΥΧΟΣ, ΗΥΡΕΒΑΗΠαΥΝΌΟΝ
ΒΙΟΗΠΙΟΝΑΤΟΜ.ΜΕΝΟΝΙΟ ΟΠΙ ΟΠΒΙΡΕ. Ησ(ο].
Μ.Ρ. 271.
1) Ἡρςο, «2ΝαΘΙ --- ΗβΕΙ, 4 Να,5Ο,

2) Παρασκευάζεται, επίσης, µε διάλυση του οξειδίου του
υδραρνύρου (Πσο) σε υδροχλωρικό οξύ καν συμπύκνωση του
διαλύματος. Το προϊόν συνήθως υφίσταται καθαρισμό µε
εξάχνωση. Υγιν αυτὸ καλείται «ἀχνη υδραρνύρου) και
«σουμπλιμ (501Ηπιθ)
ΗΡΟ 42Η6Ι ---»ΗΡΟΙ, ΕΗ,Ο
8) Ηρ ΟΙ, --»Η8ΟΙ, ο
ο Διαλυτότητα: 16 διαλύεται σε 19,5πι] νερού 205 και 16
της ουσίας σε 2611] αιθἐρα
ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Ὑδατικό διάλυµα της ουσίας δίνει
τις αντιδράσεις των ιόντων υδραργύρου 11] και των ιόντων
χλωρίου
ο Ἐλεγχος καθαρότητας: 9 Καλομέλας: 1σ της ουσίας,
λεπτά καταµερισµένη, να διαλύεται πλήρως σε 2601]
αιθέρα
ο Χρήσεις: Το ἆλας αυτό εἶναν γνωστό ως άχνη (σουπλιμέ)
και εἶναι κατ εξοχἠν τοξικὀ. Ἀρησιμοποιείταν, σε αραινἠ
συγκέντρωση 196 ἡ μικρότερη, ὡς απολυµαντικὀ των
χεριὼν π.χ. των χειρουργὠν προ της επεµθάσεως,
ουδέποτε όμως για την περιποίηση τραυμάτων, ὀχι
εσωτερικά
οΕλεγχος περιεκτικότητας:
]]οσότητα, της ουσίας διαλύεται σε νερὀ µέσα σε «φιάλη ᾗµ
ὁ
εσμυρισμένο πὠμα. Στο διάλυμα προστίθεται διάλυμα χλωριούχο
που Ὑγμία
ασθεστίου και ιωδιούχο. κάλιο, ὅπι] φαρμακευτικὸ διάλυμ
φορμαλδεῦδης και διάλυμα υδροξειδἰου του νατρἰου -
Ωω
αναταράσσεται συνεχώς Ἱλύματος Ν 20πι] διαλύματος οξικού οξέο
και γνωστή περίσσεια διαλύματος Ν/10 ιωδίου » ανακινεῖται μέχβ
να διαλυθεἰ πλήρως, και ογκομετρείται η περίσσεια του ιωδίου µ
Ν/10 διαλύματος θειοθειικούὐ νατρίου στο τέλος τὴ
ογκοµέτρησης προστίθεται δείκτης αμύλου
Ηρο]. -ΗΟΗΠΟ ΓΘΝαΟΗ - Πρ Γ2ΝαΟΙ ΠΟΟΟΝΕ {- 2Η90
Ἡρ ΓΙο-» ΗΡΙ.
ἨςΙ., - 2Η1 -ο ἘοΠςΙι (διαλυτό)
» χλωριοῦὺχο ασθέστιο αντιδρά, σχηματίζοντας λεπτὸ ἰζημ
υδροξειδίου του ασθεστίου, µε το οποίο διατηρεἰται ο υδράρύυρος ο
κατάσταση λεπτότατου μερισμού και επισπεύδεται η αντἰοραση µ
το ιῶδιο
» ο διχλωριούχος υδράργυρος ανάγεται, διαλύεται όλος
» η περίσσεια του ιωδίου ογκοµετρείται µε το υποθειώδες νάτριο
ΥΔΡΑΡΙΥΡΟΣ.-Ι ΧΛ(ΣΡΙΟΥΧΟΣ
ΟΗΥΡΗΕΑΗάΥΠΒΟΜ ΟΠΙΟΠΑΤΙὍὌὉΜ.ΜΕΠΟ ΝΟ»
ΟΠ ΟΒΙΡΕΗ. ΚΑΛΟΜΕΔΑΣ,. Πσ,ΟΙ,. Μ.Β. 412.08
1) Ο χλωριούχος υδράρνυρος-[ παρασκευάἀάόεται µε
θέρμανση μµἰγµατος θειικού υδραργύρου-[] µε χλωριούχο
νάτριο και συμπύκνωση των ατμὼν, προς λήψη του
μονοχλωριούχου υδραρνύρου.
Ηρ -2Η950, -» Η68θΟι-Ε 90.1 ε2Η.0
Προ, Πς -» Ηβδο»δοι
Ηριο͵, ««2ΝαΟΙ - Ναι9Ο, - ΗρδοΟἷον
2) Ο χλωριούχος υδράργυρος παρασκευάζεται µε προσθήκη
διαλύματος περιέχοντος νόντα χλωρίου µε κάθε διαλυτόὸ
ἆλας υδραργύρου, π.χ. νιτρικὀ υφυδράργυρο:
Ηρι(ΝΟ-ο Ἔ 2ΝαΟΙ -» Ηροο]ων «2ΝαΝΟ:
9) Παρασκευάζύεται, επίσης, καλομέλας µε επἰδραση ατμών.
υδραρνύύρου σε περίσσεια αερἰου χλωρίου.
ο Περιγραφή: Στον αέρα εἶναι σταθερἠ, αλλά εκτιοέµενη
στο Φως, καθἰσταται προοδευτικά σκοτεινὀχρωµη. Με
διαλύματα υδροξειδίων των αλκαλίων ἡ υδροξειδίου του
ασθεστίου ἡ αμμωνίας, αμαυρώνεταν, αδιάλυτος σε νερὀ,
αιθέρα
9 (ϱ) καλοµμέλας μαυρίζόει µε επἰοραση υδροξειοίου του
ασθεστίου ὀπως και µε διαλύματα υδροξειδίων των
αλκαλίων ἡ αμμωνίας:
Ἡροο], - Ο8(ΟΡΒ)ο -» ΗΡο(ΟΒ)ο - σ8ΟΙ.
Ηβν(ΟΗ)ε -» ΠΡΟ ΓΗ.Ο
2Η ΡοΌ]ο Ἔ 4ΝΗ/ΟΗ - ΠΡΝΗΟΟΙ Πρ { 5ΝΗ ΟΙ - Πδοο
ε8Η.ὁ
ο Με επίδραση ανθρακικοὺ νατρίου, και µε διάλυση
νντρικὀ οξὺ δίνει αντίδραση Χχλωριούχων µε νιτρ
άργυρο.
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας Ό προσδιορισμός του
καλομέλανος βασἰζεται στην οξείδωση του Ηρὶ προς Ηση.
Σε επακριθώς όυγισθείσα ποσότητα προστίθεται νερὀ,
διάλυμα Ἀ/10 ιωδίου και πυκνὸ διάλυµµα τωδιούχου
καλίου. Ανακινείται η φιάλη μέχρι να δναλυθεί πλήρως
το περιεχόµενο καν ογκοµετρείται η περίσσεια του ιωδίου
µε ΑΝ/10 διαλύματος υποθειώδους νατρίου παρουσία
δείκτη αμύλου;:
Ησ.ΟΙ. -- 6ΚΙ --Ι, -»2Κ.ΗαΙ, Γ2ΚΟΙ
ο Χρήσεις: Ο καλοµμέλας κυρίως χρησιμοποιήθηκε ὥς

καθαρτικὀ σε μορφή καταποτίων και δισκίων
ο Ασυμβασίες: ως ασύµθατα θεωρούνται όλες οι
οξειδωτικές ουσίες, ον χλωριούχες Και μερικά αλκαλοειθῇ
ΟΞΕΗΙΔΙΟΥὙΔΡΑΡΙΥΡΟΥ 1 ΚΙΤΡΙΝΟ
οΗΥΡΜΑΝΙΥΝΟΜ ΟΚΥΡΑΤΟΌΟΜ ΕΊΤΑΥΟΜ. ΜΕΗΠΟ ΠΙΟ
ΟΧΙΡΕ. Ησο, Μ.Β. 216.59
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Π]υκνὸ διάλυμα διχλωριούχου
υδραρνύρου μεταφέρεται αργά και µε συνεχἡ ανάδευση σε
αραιὸ διάλυμα υδροξειδίου του νατρίου, ελεύθερο απὀ
ανθρακικά:
Ἡρο], -2ΝαΟΗ -» 2ΝαΟΙ -- Ηε(ΟΗ). (ἨβΟ -- Η.Ο)
ο Διαλυτότητα: Βίναι αδιἀλυτο στο νερὀ και την αιθουλικὴ
αλκοόλη, αλλά διαλύεται εὐκολα στο αραιὸ υδροχλωρικό και
νιτρικὀ οξὺ
ο Γ]οσότητα της ουσίας, µε προσθήκη νερού και υὁδροχλωρικού
οξέος, παρέχει διάλυ]µια το οποίο δίνει τις αντιδράσεις αλάτων
υὁδραρνύρου
ο Θερμαινόμενο σε δοκιµαστικὀ σωλήνα, καθίσταται θαθμηδόν
ερυθρὀ, καστανέρυθρο και τέλος αφἰπταται, δίνοντας εξάχνωµα
απὀ σταγονἰίδια υδραργύρου
9 Θερμαινόμενο με διάλυμα οξαλικού οξέος και αμμωνζῷ
μετατρέπεται σε λευκἠ σκόνη οξαλικού υδραργύρου.
ΟΞΕΗΙΔΙΟΥὙΔΡΑΡΙΥΡΟΥ 1 ΚΙΤΡΙΝΟ
ο Ἐλεγχος περιεκτικότητας: Το οξείδιο του υδραργύρου
προσδιορἰέεταν µε διάλυση σε νιτρκὀ οξύ και
ογκοµέτρηση των ιὀντων υδραργύρου µε κανονικὀ
διάλυμα θΟειοκυανικού αμμωνίου, παρουσία ὡς δείκτη
εναμµωνίου στυπτηρίἰας σιδήρου:
Προ 2ΗΝΟ. ο ΗΡβ(Νο:)οΓ ΠοΟ
Ηρ(ΝΟ.)ο Ε 2ΝΗΟΟΝ -» Ηρ(ϱΟΝ)ο ΕΖΝΗ ΝΟ.
ο Χρήσεις: Λόγω της ἦπιας αντισηπτικἠς του τκανότητας,
το κἰτρινο οξείδιο του υδραργύρου χρησιμοποιήθηκε στην
οφθαλμολογία
ΤΙΤΑΝΙΟ
ο ΤΙΤΑΝΙΟΜ. ΤΙ, Α.Β. 47,90
ο Το τιτάνιο απαντάται κυρίως ως δινοξεἰδιο
ο παρουσιάζεται ὡς τετρασθενέὲς και τρισθενὲς
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Το μεταλλικό τιτάνιο σε
καθαρἠ κατάσταση παρασκευάζύεται δύσκολα.
1. Με αναγωγἠ του διοξειδἰου του τιτανίου µε νάτριο ἡ
μαγνήσιο:
Τ1Ου Ἔ Να -» Τι ΝαοΟ
2. Σχεδὀν καθαρό τιτάνιο λαμβάνεται µε θέρμανση του
τετραχλωριούχου τιτανίου µε νάτριο σε χαλύθδινη φιάλη
γεμάτη υδρογόνο ἡ διοξείδιο του ἀνθρακα:
Το] Γ4Να -ο Τι ανα]
ο
ΔΙΟΞΕΗΙΔΙΟ ΤΙΓΤΑΝΙΟΥ
ο ΏΤΑΝΠΟΙΜΟΧΥΡΑΤΟΜ. ΤΓΤΑΝΙΤΟΜ ΟΧΙΡΕ., Τιο..
Μ.Β. 9.90
ο Σύνθεση - Παρασκευή: Το διοξεἰδιο του τιτανὶου
παρασκευάζεται ᾗµε κατεργασία τιτανικοὺ σιδήρου
(ιλμενίτης) µε υδροχλωρικό οξύ καν χλώριο:
2Ρ6Τ1Ο. - 4Η ΟΙ -- ΟΙ -» 2Τι1Ου - 2Ρ6Ο]. - 2ΗΠ9Ο
Το ἰἱέημα αποχωρίζεται µε διήθηση, εκπλύνεται καν
πυρώνεταν, για λήψη του ανύδρου οξειδίου.
ο Περιγραφή: Το διοξεἰὃιο του τιτανίου εἶναι λευκἡ σκὀνη,
ἀμορφη, ἀγευστη Και ἀοσμη. Εναιώρηµα 1:10 σε νερὀ εἶναι
ουδέτερο έναντι χάρτου ηλιοτροπἱου. (ἐκδοχο)
ο Διαλυτότητα: ΒΗίἰναι αδιάλυτο σε νερὀ, υὑροχλωρικὸ,
υντρικὀ και αραιό Θενικο οξύ. Διαλυτό εἶναι σε θερμὀὸ πυκνὀ
θειικὀ οξύ
1.Η ουσία διαλύεται σε θερμό πυκνὀ θεινικὀ οξύ, το διάλυμα
αραιώνεται µε νερὀ καν διηθεύται. 2ε µέἐέρος του
διηθήµατος, µε προσθήκη σταγόνων υπεροξειδίου του
υδρογόνου, λαμβάνεται πορτοκαλέρυθρη χροιά,
οφειλόμενη στον σχηματισμό υπεροξειδίου του τιτανίου
(10:)
2.Θερμαινόμενο μέχρι να ερυθροπυρωθείἰ, λαμβάνει
ὠχροκίτρινη χροιά, η οποία µε την ψύξη εξαφανίζεται
ο Χρήσεις: Το διοξεἰδιο του τιτανίου χρησιμοποιείται ως

λευκό χρώμα σε αλοιφές και σε θαφές καν ὥς συστατικὀ
επικἀλυιμης δισκἰων. Ἀρησιμοποιείταυ επίσης για τ
προφύλαξη απὀ τις ηλιακές ακτίνες σε μορφή αλοιφών ὀ
]]οσότητα της ουσίας ζυγιζεται, διαλύεται σε θερµὀ, πυκνὀ θειικὀ
οξύ µε τη θοήθεια θειικού αμμωνίου, για να σχημµατιστεἰ διαλυτό
άλας:
Γιου 2ΗΠ92ΟΓ ΝΗΡο Οι -» Τι(ΘΟρῤο.ΝΗῤο5Οι{ 2Η90
Μετά τη διάλυση και εξουδετέρωση της περἰὶσσειας του οξέος µε
αμμωνία, το διάλυμα διαθιθάζεται µέσω αναγωγικἠς στήλης µε
αμάλγαμα ψευδαργύρου (συσκευἠ «οη6β), προς αναγωγἠ του
θειικού τιτανίου:
2ΤΙ(9Οῤο ἵ Ην -» Τι(9Οῤ. Ἔ Π9δΟι
Το διάλυμα, µετά την αναγωγἠ, οξειδώνεται αµέσως µε μεταφορά
αυτού σε διάλυμα εναμµωνίου θειικού σιδήρου:
ΤΟ ΕΒεΝΗ(Ξ5Ορο -» 2ΤΙ(2Οῤο Ε(ΝΗρο5ΟιΕ 256950,
Το λαμβανόμενο θειικὀ υποξεἰδιο του σιδήρου ογκομετρεἰται µε
Ν/10 διάλυμα υπερμαγγανικού καλίου: Φ
ΘΚΜΠΟ,ΓΙ0Ε6ΒΟ/:8Η.90, -» δΕο(ΘΟ/)«Ε2ΜΙΘΟ/ΚΟΘΟ
ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ
» Επειδή οι ουσίες που εξετάζονται χρησιμοποιούνται, σε κάποιο
βαθµό, ὡς Φάρμακα, είναι απαραίτητο να υποβάλλονται σε µια
σειρά από ελέγχους καθαρότητας, ώστε να ανταποκρίνονται στις
απαιτήσεις της Φαρμακοποιϊας. Όλες οι ανόργανες Φαρμακευτικές
ουσίες δεν υποβάλλονται στους ίδιους ελέγχους. Οι έλεγχοι αυτοί
εξαρτώνται από τον τρόπο παρασκευής της Φαρμακευτικής
ουσίας, τις πρώτες ύλες, την προέλευση των πρώτων υλών, την
παρουσία συντηρητικών κτλ.
» Οι συχνότερα απαντώὠώµενοι έλεγχοι καθαρότητας των ανόργανων
φαρμακευτικών ουσιών αναφέρονται στα παρακάτω. ιόντα:
1. ΟΙ): Διάλυμα της ουσίας οξινίζεται µε διάλυμα ΗΝΟ-., Και προστίθεται
διάλυμα ΑΡΝΟ.. Δεν πρέπει να σχηματίζεται λευκό ίζημα ἡ θόλωμα,
σύμφωνα µε την εξίσωση της αντίδρασης:
Αρ’ ΟΙ --- ΑΡοῖν
2.50: Με προσθήκη διαλύματος αραιού ΗΕΙ, μέχρι
ὀξίνης αντίδρασης, και διαλύματος Β4(,, σε διάλυμα
της ουσίας, το διάλυμα πρέπει να παραμένει διαυγἒς,
δηλαδἠ δεν πρέπει να σχηματίζεται λευκό ίζημα ἡ
θόλωμα, σύμφωνα µετην εξίσωση της αντίδρασης:
Βα5 - 507 ---ο»Βεδον
3.00: Με προσθήκη διαλύματος ΗΕ] σε διάλυμα ἠ
αιώρημα της ουσίας δεν πρέπει να παρατηρείται
αναβρασμός:
602 2Η6Ι ---»Η,0 400, «20ἱ:
4.Εεῦ”:
α) Με προσθήκη διαλυμάτων Η6Ι και Κι/ΓΕ(ΟΝ)ε) στο
διάλυμα της ουσίας δεν πρέπει να σχηματίζεται
αισθητή κυανή χροιά: (Την αντίδραση αυτή τη δίνουν
επίσης ο χαλκός και ο ψευδάρνυρος.
4ο «ΑΚ/Εε(ΟΝ)/] ---- Εο[Εε(ΟΝ)/1, 12Κ’
4.Εθ21:
β)Όξινο διάλυμα της ουσίας, µε ὮΗΕΙ, παρουσία
διαλύματος Β/Γ., δεν πρέπει να δίνει ερυθρή χροιά µε
προσθήκη διαλύματος Κ5ΕΝ
γ)Σε διάλυµα της ουσίας σε αραιό ΗΝΟ., προστίθεται
διάλυµα (ΝΗ/).520ᾳ και µετά διάλυµα ΝΗΣΕΝ. Δεν
πρέπει να σχηματιστεί ερυθρά χροιά:
ΓΕθῦ" --3560Ν΄ -ο ΕΕ(5ΕΝ). αιµατέρυθρη χροιά
5. 847: Η προσθήκη στο διάλυµα της ουσίας αραιού
Η.50/, δεν πρέπει να προκαλεί θόλωμα
6. ΡΡ/’: α) Με προσθήκη σταγόνων διαλύματος Κ.Ο}
σε διάλυμα της ουσίας σε (Η4{0ΟΗ δεν πρέπει να
σχηματίζεται κίτρινο ίζημα από ΡΟέΓΟ,
β) Η προσθήκη αραιού διαλύματος Η.,5Ο, δεν πρέπει να
προκαλεί καταβύθιση Ρ050,
7. ΝΗ.: Με προσθήκη ΚΟΗ ή ΝΑΟΗ και θέρμανση σε
διάλυμα της ουσίας που περιέχει άλατα αμμωνίου
ὃεν πρέπει να εκλύονται ατµοί που να χρωμµατίζουν
µπλετο ερυθρό χαρτί του ηλιοτροπίου:
ΝΗΣΕΟΗ--ΝΗ, ΕΗ,Ο
ὃ,. (ωδ αἱ) Ο έλεγχος αυτός βασίζεται στο κυανό

χρώμα του σχηματιζόµενου (ι(ΟΗ]», µε προσθήκη
διαλύματος ΝΗ., στο εξεταζόµενο διάλυμα, που,
όταν διαλύεται σε περίσσεια του αντιὸδραστηρίου,
δίνειτο σύμπλοκο ιόν [6μ(ΝΗ«) 1]:
Ού" --4ΝΗ, ς---» [Οι(ΝΗ))Ι”
β) Επίσης η ανίχνευση των ιόντων ϐμ” γίνεται µε
διοχέτευση αερίου ἨΗ»5 σε ὀξιο διάλυμα της
εξεταζόµενης ουσίας, οπότε λαμβάνεται μαύρο (ζηµα
ή χρωματισμός:
Ου" Η9 --ὉΟιδν 2Η’
Μικρή ποσότητα διαλύματος Η»50Ο,, εἶναι αρκετή, για να
αποτραπεί η καταβύθιση του Γθ65. Ο τρόπος αυτός
ανίχνευσης του χαλκού χρησιµοποιείται σε
περιπτώσεις ανίχνευσης προσμίξεων του χαλκού σε
ενώσειςτου σιδήρου
9ο. (84, ΜΕ6” Σε διάλυμα της ουσίας προστίθεται
διάλυμα ΝΗ., και αφήνεται για 5 λεπτά. Δεν πρέπει να
σχηματιστεί θόλωμα. Με προσθήκη διαλύματος ΝΗ».,
και ΝΔ.ΡΟ/ το διάλυµα της ουσίας πρέπει να
παραμένει διαυγέὲς
10.7η.,
αΔιάλυμα της ουσίας οξινίζεται µε διάλυμα
(ΠΗ.ζΟΟΗ. Με προσθήκη σταγόνων διαλύματος
Κ/[ΕΕ(ΟΝ)ςΙ] ὃεν πρέπει να σχηματίζεται θόλωμα:
β]επίσης µπορεί να γίνει η ανίχνευση και µε άλλο
τρόπο. Στο υδατικό διάλυµα της ουσίας µε
προσθήκη µικρής ποσότητας διαλυμάτων ΗΕ],
ΝΗ/ΟΙ και ΚῃΙΓε((Ν]ε] δεν πρέπει να εµφανίζεται
οπαλισμός (στυπτηρίἰα)
Ζ12" Κ[Εε(ΟΝ).] --Κ,Ζπ[Εε(ΟΝ)]-- 2ΚΟΙ

11. ΝΟ. : Με προσθήκη διαλύματος πυκνού Η.50,;,
σε µίγµα διαλύματος ιόντων Γθ7’ και ΝΗ/Ι δεν
πρέπει η στιβάδα που σχηματίζει το θειικό οξύ
κάτω απὀτο µίγµα να χρωματίζεται
4Εο” - ΝΟ: 1 4Η’ ----- ΝΟ -- 2Εε”' -2Η:0
Εα2 «ΝΟ --Ὁ [Εε(νο)]”
Για τα χλωριούχα ἁλατα π.χ.:; Ναί και ΚΕΙ, πολλές
φορές γίνεται έλεγχος των ιόντων Β{ και [
12. ΒΓ, ΓΙ Με προσθήκη («Πέ]., και σταγόνων
χλωριούχου ύδατος στο διάλυµα της ουσίας, δεν
πρέπει η στιβάδα του («ΗΠ6ι, να χρωματίζεται
κίτρινη ή ιώδης
2Β/- 4 6,-Ὁ 20/3 Βη,
. ΒΓΑΡ’ -ὂ ΑΡΒΠύ (ελαφρώς κίτρινο) νννἡ ΝΗΣ
ΙΑΡ(ΝΗ.)»]"« Βι
ΗΝΟ.:
» Ενώ ΑΡΕΙΝ --2ΝΗ. (αραιή) -[ΑΡ(ΝΗ«)2]" «ΕΙ --3
ΑΡΕΙΝ (λευκό) - ΝΗΙΝΟ.
19. (α”:Ο έλεγχος βασίζεται στην καταβύθισή του ως
(45Ο, απὀ αλκοολικό διάλυµα της εξεταζόµενης
ουσίας. Το Μᾳ50Ο,, εἶναι διαλυτό στο διάλυμα αυτό.
» Αυτοί είναι οι συνήθεις ποιοτικοί ἔλεγχοι.
» Όσον αφορά την ποσότητα των προσμίξεων, η
Φαρμακοποιία ορίζειτο ανώτατο επιτρεπτό ὁὀριο.
» Εκτὸς απὀ τους ελέγχους αυτούς, γίνονται και
ἀλλοι ειδικοί σε διάφορες Φαρμακευτικές ουσίες,
που θα αναφερθούν στα αντίστοιχα κεφάλαια.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ
Όλες οι Φαρμακευτικές ουσίες, εκτὀς απὀ τους
ελέγχους καθαρότητας, υπόκεινται και σε ελέγχους
περιεκτικότητας.
Ο έλεγχος περιεκτικότητας για τις ουσίες που
αναφέρονται μπορεί να µγίνι µε ένα ἡ µε
περισσότερους τρόπους, όπως:
αλκαλιμετρία-οξυμετρία
ο »Ώ
σταθµική μέθοδος
ιν
συμπλοκομετρία
οξειδοαναγωγικές ογκοµετρήσεις
ογκοµετρήσεις καταβύθισης (αργυρομετρία-μέθοδος
ΜοπαΓά και ΜΟοΠ/).
1. Αλκαλιμετρία-οξυμετρία. Όι μέθοδοι αυτές βασίζονται στην
αντίδραση μεταξύ οξέων και βάσεων:
ΗΒ{Α Ὑς-- ΗΑΕ:
».δηλαδή, στην µεταφορά πρωτονίων μεταξύ δύο βάσεων Β΄ και Α΄
(αντιδράσεις εξουδετέρωσης). Αν αντιδρούν ισοδύναμες
ποσότητες οξέων και βάσεων, τότετο λαμβανόμενο διάλυμα είναι
ουδέτερο. Όταν όμως το ΗΒ εἶναι ένα ασθενές οξύ και το Α' µία
ισχυρή βάση, τότε το παραγόμενο οξύ ΗΑ είναι πολύ ασθενές και
η παραγόμενη βάση ΒΕΒ' πολύ ισχυρή µε αποτέλεσµα το
λαμβανόμενο διάλυμα να είναι αλκαλικό. Το αντίθετο συμβαίνει
όταντο ΗΒ είναι ισχυρό οξύ καιη Α' ασθενής βάση.
. Αναλόγως µε το εἶδος των προσδιοριζόµενων ενώσεων, η
αλκαλιμετρία χρησιµοποιείται όταν τιτλοδοτούνται τα οξέα,
χρησιμοποιώντας ως πρότυπο διάλυμα βάση και οξυµετρία, όταν
τιτλλοδοτούνται οι βάσεις, χρησιμοποιώντας ως πρὀτυπο διάλυμα
οξύ. Για να βρεθεί το ισοδύναμο σηµείο, χρησιμοποιούνται
αντίστοιχοι δείκτες. Για παράδειγµα, ποσότητα µιας ουσίας (π.χ.
ΝΔΗ(Ο3], ακριβώς ζυγισμένη, διαλύεται στο νερὀ και γίνεται
ογκοµέτρηση µε διάλυμα 1Ν Η,5Οι παρουσία δείκτη
πορτοκαλλόχροου του µεθυλίου (ηλιανθίνη).
πορτοκαλλόχρουν του µεθυλίου ᾖ({ηλιανθίνη]), ο δείκτης αυτός
χρησιµοποιείται όταν το ισοδύναμο σηµείο ογκοµέτρησης βρίσκεται στην
περιοχή ΡΗ περίπου 4
η Φαινολοφθαλεῖνη (το ϱΗ εἶναι πάνω απὀ 7)
το ερυθρό του µεθυλίου ὀταν το ΡΗ είναι κάτω από 7
Στις οξεοβασικές ογκοµετρήσεις, χρησιµοποιείται συχνά η τεχνική της
επανογκοµέτρησης. Δηλαδή, προσθήκη περίσσειας του τιτλοδότη και
επανογκοµέτρηση της περίσσειας µε οξύ ή βάση. Η τεχνική αυτή
χρησιµοποιείται, συνήθως, για τον ποσοτικὀ προσδιορισμό στις παρακάτω
περιπτώσεις:
α)Πτητικές ουσίες, π.χ. ΝΗ.
β)Αδιάλυτες ενώσεις, π.χ. (α(0Ο:
γ)Ενώσεις, για τις οποίες η ποσοτική αντίδραση γίνεται γρήγορα µόνο
παρουσία περίσσειας του αντιδραστηρίου π.χ. γαλακτικό οξύ
Δ)Ενώσεις, που απαιτούν θέρµανση µε το ογκοµετρικό διάλυµα στη διάρκεια
του προσδιορισμού, ὀπου µπορεί να παρατηρηθεί διάσπαση των
αντιδρώντων ἡ προϊόντων σωμάτων
2. Σταθµική μέθοδος, Η μέθοδος αυτή βασίζεται στην
καταβύθιση των προσδιοριζόµενων ιόντων µιας
ουσίας µε ἕνα αντιδραστήριο, τα ιόντα του οποίου
σχηματίζουν αδιάλυτο ἁλας µε τα προσδιοριζόµενα
ιόντα. Κατόπιν πυρῶνεται το ίζημα μέχρι σταθερού
βάρους και ζυγίζεται. Για παράδειγµα ο ποσοτικός
προσδιορισμὀὸς του ΝΔ.:5Ο/ βασίζεται στην παρακάτω
αντίδραση: Να 5Ο, 4 ΒαςΙ, -- Βα5Ο// «Ε2ΝαΟΙ
Δηλαδή, ακριβώς ζυγισμέενη ποσότητα του ΝΔ.5Ο/
αντιδρά µε διάλυμα Βα(|., μέχρι να καταβυθιστούν
τελείως τα ιόντα 503, Το ίζημα πλένεται µε νερό,
ξηραίνεται, πυρῶώνεται μέχρι σταθερού βάρους και
ζυγίζεται. Από τη στοιχειοµετρία της αντίδρασης,
γνωρίζοντας το βάρος του Βὰ5Ο,, υπολογίζεται η
περιεκτικότητατου Ν8.50Ο;
3, Μέθοδος Νοἱηπατά: Η μέθοδος του Νοματά, καθώς και η
μέθοδος του ΜοβΠτ, χρησιμοποιούνται για τον ποσοτικὀ
προσδιορισμὀ αλογονούχων αλάτων (π.χ. Νας! Και, ΚΒ.
». Η αρχή της μεθόδου στηρίζεται στο γεγονός ότι, όταν
προστίθεται περίσσεια κανονικού διαλύματος ΑΡΝΟ., στο
διάλυµα του αλογονούχου ἁλατος, σχηματίζεται ἰζημα
αλογονούχου αργύρου:
ΜΕ ΑΡΝΟ, ---» ΜΝΟ, Αρχ
Η περίσσεια του διαλύματος ΑΡΝΟ., επανογκοµετρείται µε
διάλυμα ΝΗ/ΡΕΝ:
ΑΕΝΟ, 3 ΝΗΟΝ --- ΑΡΡΟΝ 4 ΝΗ ΝΟ.
Ως δείκτης στη μέθοδο αυτή χρησιµοποιείται ο εναμμώνιος
θειικὀς σίδηρος (Ε865Ο/ΝΗ/ο5Όι": 6ΘΗ2Ό, άλας του ΜΟΠΓ)
παρουσία ΗΝΟ.:. Στο τελικὀ σηµείο της ογκοµέτρησης, η
περίσσεια του ΝΗ,ΦΕΝ αντιδρά µε ιόντα Γθῦ, δίνοντας
ερυθρἠ χροιά, που οφείλεται στο σχηματισμό της
σύμπλοκης ένωσης [Γ6είδ(Ν]ε]: Εε'-- 65ΟΝ: ---ν Εε(5(Ν),
» Τα βρωμιούχα και τα ιωδιούχα ἁλατα μπορούν να
προσδιορισθούν µε τη μέθοδο Νοπαγα χωρίς διήθηση του
ΑΡΧ (αλογονούχου αργύρου). Στην περίπτωση όμως των
χλωριούχων αλάτων συνήθως διηθείται το ἴημα ἡ
προστίθεται νιτροβενζόλιο για την απομόνωση του ΑΡ{Ι,
γιατί ο τελευταίος στην επανογκοµέτρηση αντιδρά αργά µε
το ΝΗ/56Ν, δίνοντας έτσι λανθασμένα αποτελέσµατα
» Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι, απὀ τα δύο ἁλατα που
σχηματίζονται στην αντίδραση, κατά τη μέθοδο Νομαγα, ο
ΑΡΞ(Ν είναι λιγότερο διαλυτός απὀ το ΑΡ{Ι.
» Μέθοδος Μοῄητ. Η μέθοδος αυτή χρησιµοποιείται για την
απευθείας ογκοµέτρηση µε διάλυµα ΑΡΝΟ», Σ' αυτήν την
περίπτωση ως δείκτης χρησιµοποιείται διάλυμα Κ.0Γ0, και η
ογκοµέτρηση γίνεται µε κανονικὀ διάλυμα ΑΡΝΟ., σε
ουδέτερο περιβάλλον. Στο τελικὀ σηµείο σχηματίζεται
κόκκινο ίζημα του ΑΡ.(ΓΌι. Η μέθοδος έχει µεγάλη ακρίβεια
σε ουδέτερο περιβάλλον
4.Οξειδοαναγωγικές ογκοµετρήσεις. Η μέθοδος αυτή
χρησιµοποιείται για τον ποσοτικ προσδιορισμό
ενώσεων, που περιέχουν ιόντα ικανά να οξειδωθούν ή
να αναχθούν, δηλαδή μπορούν να αλλάζουν βαθµίδα
οξείδωσης. Η οξείδωση και η αναγωγή συνυπάρχουν
στην αντίδραση, δηλαδή η µια ένωση ανάγεται και η
άλλη οξειδώνεται. Η μέθοδος αυτή εἰναι ένα εἰδος
τιλοδότησης ή ογκοµετρικής ανάλυσης ὀπου πολύ
συχνά, ὡὠς τιτλοδότες, χρησιμοποιήθηκαν πρότυπα
διαλύματα οξειδωτικού αντιδραστηρίου.
ο 4.1 Οξειδοαναγωγικοί δείκτες
Εσωτερικοί δείκτες. Η οξειδωµένη ή η ανηγµένη µορφή
χρησιµοποιείται ως δείκτης, γιατί είναι ενδεικτική. Το
ΚΜΠΟ εἶναι ἑνα αρκετά καλό παράδειγµα. Τα
διαλύµατά του εἶναι τόσο έντονα χρωματισμένα, ὡστε
µοναδική σταγόνα προκαλεί την εμφάνιση
συγκεκριμένης ροζ χροιάς σε σχετικἀ µεγάλο ὀόγκο
διαλύματος στο τέλοςτης ογκοµέτρησης
2]Εξωτερικοί δείκτες. Εξαρτώνται απὀ το γεγονος τι η
παρουσία περίσσειας ογκομετρικού διαλύματος αµέσως
µετά το τελικὀ σηµείο της αντίδρασης δίνει ορατή αντίδραση
µε µερικά ειδικά αντιδραστήρια.
» Οι περισσότεροι οξειδοαναγωγικοί δείκτες εἶναι χρωματα,
των οποίων η ανηγµένη µορφή εἶναι ἀχρωμη. Επειδή τα
χρωματα εἶναι ἕντονα, ο δείκτης µπορεί να χρησιµοποιηθεί
σε τόσο µικρή ποσότητα, ὡστε να µην επηρεάζει το σύστημα
που μελετάται.
Μερικά παραδείγματα οξειδοαναγωγικώὠν ογκοµετρήσεων
1) Οξείδωση των ιόντων Γθ2' µε διάλυμα ΚΜΙΠΟΙ. Το ιόν Γθ2!
οξειδώνεται στο ιὀν Γαῦ' µε διάλυµα ΚΜΠΟ,, σε ὀξινο
περιβάλλον, σύµφωνα µετην εξίσωση της αντίδρασης:
ΜποΟς 4 5Εε2’ «ΒΗ’ --ὃ ΜπΣ «Ε 5Εο" -4Η.Ο
Η ογκοµέτρηση γίνεται µε διάλυμα 0,1Ν ΚΜΠπΟΙ. Ως δείκτης
χρησιµοποιείται το ἰδιο το οξειδωτικὀ σώμα. Στο ισοδύναμο
σηµείο η χροιά του υπερμαγγανικού καλίου εμφανίζεται.
Π]Α) "Αμεση ογκοµέτρηση µε διάλυμα |;
ο προσδιορισμός που συμπεριλαμβάνει την ἀμεση ογκοµέτρηση
µε πρὀτυπο διάλυμα ιωδίου στηρίζεται στην οξειδωτική
ικανότητα του ιωδίου σε υδατικά διαλύματα:
. σε ο
Επειδή το ιώδιο είναι πρακτικὠς αδιάλυτο στο νερὀ, για τη
διάλυση του χρησιµοποιείται διάλυµα ΚΙ. Κατά την προσθήκη
του |, στο υδατικό διάλυµα του ΚΙ σχηματίζεται ΚΙ., που
συμπεριφέρεται ὀπως το ελεύθερο Ι;. Και σ' αυτήν την
περίπτωση ως δείκτης χρησιµοποιείται το ἴδιο το οξειδωτικό
σώμα.
Το Ι;, ὡς πρὀτυπο διάλυμα ογκοµέτρησης χρησιµοποιείται στον
ποσοτικὀ προσδιορισµότου Ας.Ο::
Α5.Ο, 21 2Η.Ο ε--- Α5.Ο. 4 4Η!
Π)Β) Το .,, µπορεί να χρησιµοποιηθεί και ἔμμεσα στον
ποσοτικὀ προσδιορισμό. Για παράδειγµα ακριβώς
ζυγισμένη ποσότητα κάποιας ουσίας (π.χ.
φαινόλης) ογκοµετρείται µε περίσσεια πρὀτυπου
διαλύματος |», και η Ἠπερίσεια του |»,
επανογκοµετρείται µε διάλυμα ΝΘΦ.5.20..
ο Επίσης το Ι,, µπορεί να ελευθερωθεί σε µία
οξειδοαναγωγική αντίδραση και να προσδιοριστεί
µε επανογκοµέτρηση µε πρότυπο διάλυμα ΝΔ8.5.0.,
(π.χ. προσδιορισµόςτου 65Ο):
0150, - 5Η:0 2ΝαΙ ---- Ομ], Να.5Ο, εἰ 5Η:0
2ου]. ---οὉ ου ΤΕ
[, Ἔ 2Να.5.Ο. --ο2Ν4] Να »Ος

Π) Τιλοδότηση µε διάλυμα ΚΙΟ..
Το ΚΙΟ., εἶναι ένα αρκετά ισχυρό οξειδωτικό σώμα. Κάτω απὀ κατάλληλες
συνθήκες αντιδρά ποσοτικά και µε τα ιόντα |: και µετο Ι..
Η
ογκοµέτρηση µε πρότυπο διάλυμα ΚΙΟ., µπορεί να πραγµατοποιηθεἰ
παρουσία αλκοόλης, οργανικών οξέων και πολλών άλλων οργανικών
ενώσεων
Μέθοδος 4) Συμπλοκομετρικές ογκοµετρήσεις
Το αντιδραστήριο που σχηματίζει σύµμπλοκες ενώσεις µε ένα κεντρικὀ άτομο,
συνήθως μέταλλο μεταβατικών στοιχείων, εἶναι ἑνα ιὀν ἡ ἕνα µόριο, το
οποίο προσφέρει ηλεκτρόνια και ονομάζεται Ιἰραπα. Τα σύμπλοκα ιόντα
έχουν διαφορετικές ιδιότητες απὀ τις ιδιότητες του ελεύθερου μετάλλου.
Επομένως το μέταλλο δεν µπορεί να καταβυθιστεί απὀ διαλύματα του
συμπλόκου ιόντος µε τα συνήθη αντιδραστήρια καταβύθισης του
μεταλλικού ιόντος.
Συναρμοτὲς (/βαπας), που συνδέονται µε το ἰδιο κεντρικὀ άτομο ἡ ιόν µε
περισσότερα απὀ ένα ἀτομο-δότη ηλεκτρονίων ονομάζονται χηλικά
αντιδραστήρια.
Οι οργανικές ενώσεις, που μπορούν να σχηματίσουν χηλικές σύμπλοκες
ενώσεις µε μέταλλα, είναι αυτές που περιέχουν οµάδες που εύκολα
αντικαθιστούν πρωτόνια ({-000Η, Φαινολικό και ενολικὀ ΟΗ) ή ουδέτερες
οµάδες που προσφέρουν μονό ζεύγος ηλεκτρονίων (ΝΗ», (0 και αλκοολικό
ΟΗ) και οι δομές των μορίων εἶναι τέτοιες ὥστε να επιτρέπουν το
σχηματισμό σταθερών δακτυλίων
». δινάτριο ἆλας του αιθυλενογιαμινοτετραοξικού οξέος (ΕΡΤΑ-
Ν8.)
5 Σε υδατικό διάλυµα το ἆλας αυτό διίσταται σύμφωνα µε την
εξίσωση της αντίδρασης:
ΝαΟΟΚἩ, ΟἨ)ΟΟΟΝα
Ν-- Ἡ2-- ΟΗ.--Ν :
ΝΑΟΟΚΗ, 2 σαιοοονα 2Η20
ΝαΗΥ ς---ὸ 2Να’ ΕΗΥ2
5 Για να Λβρεθεἰ το τελικ σηµείο της τιτλοδότησης

χρησιμοποιούνται δείκτες, που μπορούν να χωριστούν σε δύο
ομάδες:
1. Ειδικοί δείκτες. Οι δείκτες αυτοί αντιδρούν µόνο µε
συγκεκριµένα μέταλλα, π.χ. το ιόν Εθῦ’ μπορεί να τιτλοδοτηθείἰ
µε διάλυμα ΕΡΤΑ σε ΡΗ Ξξ 2, χρησιμοποιώντας ως δείκτη
αντιδραστήρια, που δίνουν έγχρωμες ενώσεις µε τα ιόντα Γαῦ!
2. Μεταλλοχρωμικοί δείκτες. Είναι οργανικές ουσίες που συχνά είναι
χρωματισµένες ἡ σχηματίζουν έγχρωμες ενώσεις µε διάφορα
μέταλλα. Από χηµικἠ άποψη οι δείκτες αυτοί εἶναι πολυσθενή οξέα.
Σχηµατίζουν µε το προσδιοριζόµενο μέταλλο ὀξινα και κανονικά
άλατα που διαφέρουν μεταξύ τους στο χρώμα.
». Μειονέκτηµα αυτής της ομάδας των δεικτὠν είναι ότι δεν εἶναι
αρκετά σταθεροί σε υδατικάἀ διαλύματα και γι αυτό πρέπει να
χρησιμοποιούνται πρόσφατα διαλύμµατάτους.
». Από τους δείκτες αυτούς οι πιο ευρέως διαδεδομένοι και
χρησιμοποιούμµενοι εἶναι οι:
8) ΕΓΙΟΕΗΠΓΟΠΙ Ρἰ8ςΚ Τ
ΟΗ ΟΗ
χα
ΝαΟΙ5 Ν:---Ν
». Χρησιμοποιείται για την τιλοδότηση των ιόντων μετάλλων σε
ουδέτερο ἡ αλκαλικό περιβάλλον (ρΡΗ Ξ 7-11). Σ' αυτό το εύρος ρΗ
έχει κυανή χροιά, ενώ τα συµπλοκάτου µετα ιόντα μετάλλων (6υ5",
ΜΕ” Ζζη”. κ.α.) είναι κόκκινα ή µωβκόκκινα. Για τη ρύθμιση του ρΗ
του διαλύματος συνήθως, προστίθεται στο τιτλοδοτούμµενο διάλυμα
αμμωνιακό ρυθμιστικό διάλυµα {μίγμα ΝΗ., µε ΝΗ/ΕΙ)
β) Πρωτοκατεχικό ιώδες (βιολέ) Σε ΡΗ Ξ 9 είναι µωβκόκκινου χρώματος,
σερΗ Ξ 11-14, κυανό-μωβ. Σ' αυτότο ΡΗ τα σύὐμπλοκάτου µετα
ιόντα του μ΄. καιτου (83 είναι κόκκινα, µε τα ιόντα Νί5' και (ο3"
είναι κίτρινα. Σε όξινο περιβάλλον ο δείκτης έχει κίτρινη χροιά, ενώ
τα σὐμπλοκά του µε τα μέταλλα είναι κυανής χροιάς.
ΟΗ
γ) Πορτοκαλλί της ξυλενόλης
Από άποψη χημικής δοµής ανήκει στην ομάδα των
τριφαινυλομεθανικών χρωμάτων. Το χρώμα διάφορων ταυτομερών
μορφών σε µεγάλο εύρος ΡΗ είναι κίτρινο, ενώ τα σύμπλοκα µετα
μέταλλα είναι κόκκινα. Συνήθως χρησιµοποιείται για την
τιτλλοδότηση σε όξινο περιβάλλον, ειδικά των αλάτων: Βἰ5” ΡΡ’", Ζη”3,
(47. και ΜΕ"
(ΠΟΟΚΧἩ 1229 ---Η; ΟἩγ-- Ν((1Η3ΟΟΟΒ);
ΗΟ ο
Ηι ο ο ση,
ανάλογα µε το ΡΗ του διαλύματος, οι δείκτες και τα σύμπλοκα µε τα μέταλλα
έχουν διαφορετική χροιά.
Έτσι π.χ. το ΕΓΙΟζΠΓΟΠΙ Βἰ8εΚ Τ σε όξινο περιβάλλον ({ΡΗ Ξ ϐ) εἰναι κόκκινης χροιάς,
σερΗ Ξ 7-11 κυανό και σε ϱΗ πάνω από 11,5-πορτοκαλο-κίτρινο.
Αντιδρώντας µε τα ιοντα Μρ2:- ἡ µε άλλα κατιόντα ο δείκτης αυτός σε αλκαλικό
περιβάλλον (ΡΗ Ξ ὃ-10) δίνει έντονη ερυθρἠ χροιά
Κατά την τιτλοδότηση µε διάλυμα ΕΡΒΤΑ στο ισοδύναμο σηµείο το σύμπλοκο του
δείκτη µε το μέταλλο διασπάται, ελευθερώνοντας το δείκτη και σχηματίζεται νέο
σύμπλοκο του μετάλλου µε το ΕΏΤΑ. Στο σηµείο αυτό αλλάζει η χροιά του
διαλύματος και από κόκκινη γίνεται κυανή
ος ΄ Ο)Η
ΝΑΟΙ»
ι,
ο ΚΝς:-Ν
Ὁ οσιοντονταν οκκακσας
ΝΑαΟΟΟΗ;
ΝΑαΟΟ(ΟἨΗ}2
ΟἨ)ΟΟΟΝ:
ΟΠΟΟΟΝα
ΟΙΝ
ον
Οἕ-ς--ο Ο--ζ-Ξο
ε.α
Ὢθθθθθῖ πν Με δι 3 2ΝΑ᾿ {-
Ν΄ .
Η διαδικασία των συμπλοκομετρικὠν ογκοµετρήσεων εἶναι η εξής: Το
διάλυμα του ιόντος που πρὀκειται να προσδιοριστεί ρυθμίζεται µε
διάλυµα ορισμένου ρΗ
προστίθεται µικρή ποσότητα του αντίστοιχου δείκτη, οπότε σχηματίζεται
το υδὁατοδιαλυτό έγχρωμο σύμπλοκο του δείκτη µετο συγκεκριµένο κατιόν
κατά την τιτοδότηση µε το διάλυµα του ΕΡΤΙΤΑ το σύμπλοκο αυτό
ὁδιασπάται και σχηματίζεται πιο σταθερό σύμπλοκο του μετάλλου µε το
ΕΟΡΤΑ
απελευθερώνεται ο δείκτης, που αλλάζει το χρώμα του διαλύματος. Αυτό
εἶναι το χρώμα του δείκτη στο συγκεκριµένο ΡΗ
Τα περισσότερα κατιόντα προσδιορίζονται µε άμεση ογκοµέτρηση σε
αλκαλικό περιβάλλον. Αν όὁμωςτα κατιόντα καταβυθίζονται µε ΝΗ»., (η ΝΗ.,
είναι συστατικό του ρυθμιστικού διαλύματος σε αλκαλικό περιβάλλον) ή
αν τα ιόντα του μετάλλου, όπως π.χ. του ΑΙ", αντιδρούν µε το ΕΡΤΑ πολύ
αργά, τότε χρησιµοποιείται η έμμεση τιτλοδότηση µετο ΕΡΤΑ. Σ' αυτήν την
περίπτωση στο διάλυµα της ουσίας προστίθεται γνωστή περίσσεια ΕΡΤΑ
και η περίσσεια επανογκοµετρείαι µε διάλυμα συγκεκριμένης
συγκέντρωσης οποιουδήποτε ἆλατος
» Στις συμπλοκομετρικές ογκοµετρήσεις πρέπει:
α) Το σύμπλοκο µε το ΕΡΤΑ να είναι πιο σταθερό από το σύμπλοκο του
ιδίου του μετάλλου µε το δείκτη.
β) Η δέσµευση του κατιόντος του μετάλλου σε σύμπλοκο µε το ΕΡΤΑ
αυξάνεται µε την αὐξηση του ΡΗ του διαλύματος. Όμως η σηµαντική
αὐξηση του ρΡΗ του διαλύματος µπορεί να προκαλέσει την
καταβύθιση του μετάλλου ως υδροξείδιο, πριν την τιτλοδότηση

ΛΑΜΠΡΟ ΣΕ ΖΗΛΕΥΩ

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ΛΑΜΠΡΟ ΣΕ ΖΗΛΕΥΩ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΑΝΟΡΙΓΑΝΗ ΚΑΙ ΕΙΟΑΝΟΡΙΑΝΗ

20 9-4) 8ο ς / τν. Ε3,-- 412.315 481

ζοείμπι Βπήωπι ταπἰαίωπι ΕΠοπίμπι Τηθίωπι Βἰπιωϊ Αεϊβίίπο

Αἰκαίί Αἰκαϊίπε ΤΓαποΏίοη Βαρίο Νορία Αοηπίάς

Π4,00, Ἔ Η,5ο, ---υ 14/50, 4 Η,Ο900.1

1) ἱπββίίς οχο[αΐογγ πειοϊταπςπιῖςςῖοη 1 ργοπιοίες {πβίρίίογγ ποιυγοϊγαηςπιὶςςἰο

ΟΑΜΡ ΡΑα [ρᾳ

την περἰοδο του μεγίστου στη φάση της απορρόφησης εἶναι

ο Φιυλάσοσεται ος πετρελαϊκὀ αιθέρα ἡ ἄλλα αδρανή υγρὰςὉ

Ναρ0Ο. Ἔ 00, Τ Η2Ο

Ν4ΗΟΟ, -- ΗΟΙ ---- ΝαΟΙ 4 Η)0 4 60;

ο Σύνθεση - Παρασκευἡ του ανύδρου:

ΝαΟΙ -- Η,5Ομ(πυκνό) νο σης. ΝαΗςο, «Ηοὶ

ο Το ἐνυδρο, µε δέκα μόρια νερού, εἶναι τα φαρμακευτικὀ

Με επίδραση θειώδους νατρίου επἰ εναιωρήµατος

204(ΟΗ)Ε3Η,53Η,Ο --Ὁ 6α515Η/03:04(5Η),

Οα(5Η).420, ---ὃ 635.Ο«Η/Ο

(510 Να.5Ο--- Να,5.Ο0.0α5Ο ζ

ο Με προοθήκη υδροχλωρικού οξέος σε διάλυμα του ἆλατος

Ηο5201Ξ- 5 Η29Ο. -ς--- Η2Ο 15024 (

26204 -Ε 1ο --ᾱὲὴ-ὲὸδΟς -2ἵΓ

Να8ρ220)3 Ν --Ὃὲ Νο». ΓδοΝ.

ο Ἠξωτερικώς, χρησιμοποιήθηκε επἰ ιώρας και άλλων

[Εο(ΟΝ)«(ΝΟ)ΙΖ: -- 92: ---- [Εε(ΟΝ)ς(ΝΟ)5Ι/

ο Ἐλεγχος ταυτότητας: Διάλυμα της ουσίας δίνει τις

Χρήσεις: ΕἨίναι εκ των πλέον ευγεύστων αλατούχων

2. Με αναγωγἠ του υδροξειδίου του καλίου µε ποσο

2ΚΓ2Η)Ο ---»2ΚΟΗ -- Η,Τ

ο 9 διάλυμα της ουσίας, µε προσθήκη αραιού θειικού οξέος

ο Σε ουδέτερο περιθάλλον ανάγεται σε Μη τ:

ο Κατά την θέρμανση σε ξηρά κατάσταση σε θερµοκρασία 20056

ο Μετην επἰδραση πυκνού Η.2Ο, στο ΚΜΠΟ, σχηματίζεται ο

ΑΡΝΟ, Ἠ ΝΗΦΟΝ --- ΑΡ5ΟΝ 4 ΝΗ ΝΟ.

Εδαπι Βειγῆῖιπι Ν ΟάΥΕεπ Ειμοίπε

4Μρ .Ο, --ὃὂΜβΟΜΒΙΝ,

Μρ τ2Η:0 ---»ΜΕ(ΟΗ), τΠ,

ΜΕ" ΕΣ(ΝΗ/,ΟΟ, ---» Με6ΟΟ.2ΝΗ:

Μρ2:3 ΝΗ: 9ΡΟΣ Σ6Η,Ο --» ΜΕΝΗ/ΡΟ:. 6Η,Ον

2ΜΡΦΟΙι 1 2Να,ΟΟι 1 Η,0 --ὉΜΡΟΟΙΝ Ἔ2ΝαΟ, ΜΡΟτοΟοΟ,

ΝαΟ ζλ ΞΞΝ ΝΑαΟΟΟΗ} ΟἨ Ὁο

) 3 ΝΑΟΟΓΗ; Ν--6Η2--οΗ,--νΕ ΟἨ2ΟΟΟΝαος

ΜΡΟΙ, ΞΗ,Ο ---» ΜΡΟ-2ΗΟΙ

ΜβΟ ««Η,Ο--- Μ(ΟΒ),

ΟΗΟΟΟΗ α- ΝάΟΗ --- 6Η μΟΟΟΝα «Η.Ο

Ο,0ἱ 0.2 --Ὁ0α0οΝ

ο Το ανθρακικὸ ασθέστιο χρησιμοποιείται σε οστεοπόρωση «ως

(σ8(1ρ Ἔ ΝαΠ( Οι ---- (ας Οι ΓΝαοΙ ΓΠΟΙ

ο Το διθασικὀ φὠώσφορικὸ ασθέστιο εἶναι σχεδὀν αδιάλυτο σε νερὀ

(αΠΡΟ,Ι ΓΗ ----- σα» τη ΠΡΟ

ο Σύνθεση - Παρασκευή: Παρασκευάζεται απὀὸ την

ΒαΙ, -(ΝΗ.ΟΟ., --ὉὂΒεαοοιν -2ΝΗ,/ΟΙ

Βα""- 5Οὐ ---οΒαδον

ΒαΟΙ, -- Κ.ΟτΟι --Ὁ ΒαθτΟι «2ΚΟΙ

Η2Ν-ΝΗ2 ΝΗ. ΝΗ/ΟΙ λν 8

| ΜΗ2Ο ρΚ, ει 6,9

Σχήµα 2. Υδρόλυση του συµπλόκου οἱς-ρΙα!ἱη

7 ο 0-6 ΝΗ» Ν-ό

παροδικἠ λευκοπενία και Οροµβοπενία. Αναιυμία

ο Δράση-Μηχανισμὸς-Ἀρήσεις: Στη Φαρμακευτική χρησιμοποιείται η Ὦ)-

δν ἐς τα κ}. ΗΕ σοι .. πο μην Τα τἹ ην Ἱ ο

ΠΩΙΤ | «ΕΕ ΠΙΕΙΙΙΠΙΡΗΕ Εκ Γγῃη] ο/ππίγις: ΤΠΙΔΣΟΙΠΠΕ 1-1 Ἅππῃ

τους νεφρούς, και 196 στο αμα.

δηλητηρίασης εἶναι Πορφοχολινογόνο

Ένωση Αριθµός συναρμογής