PRVITE FILOZOFI

Kako prvi filozofi se smetaat pretstavnicite na Miletskata i Pitagorejskata {kola.

MILETSKA [KOLA

-Se pojavuva vo gradot Milet.Od tamu se и prvite filozofi TALES , ANAKSIMANDAR

I ANAKSIMEN.Tie se i prirodo-nauчnici. Zabeleжale deka se {to postoi se menuva,se e
minlivo i nepostojano,no sepak treba da ima ne{to {to }e trae,{to }e odoleva na site tie
promeni,nastanuvawa i isчeznuvawa.Tie go postavile prvoto filozofsko pra{awe: [to e
osnova na se?Kakva e op{tata praosnova?Koj e praelementot na seto postoeчko ili [TO E
ARHE? ARHE znaчi poteklo,izvor,daleчno minato,toa e i prviot originalen evropski
filozofski poim.Pa taka za Miletskite filozofi smislata i zadaчata na filozofijata e potraga
po ARHE.So ovaa potraga tie ja sozdavale filozofijata kako slobodna razmisla.Tie
razmisluvaat za toa {to e osnova ili naчelo na se и taa osnova ja baraat vo samata priroda I
se trudat da ja objasnat na racionalen naчin.Nivnoto uчewe e materijalistiчko и
monistiчko.

TALES

Tales e tatko na grчkata filozofija.Eden od sedumte legendarni mudreci.Se smeta za prv

grчki filozof i nauчnik.Toj e osnovopoloжnik na naivniot materijalizam.Spored nego
praosnova na svetot e vodata.Taa e praelementot od koj{to nastanuva se.Voda ima vo
se.Taa proniknuva се. Може i da isparuva i da zamrznuva i pak da se vrati vo osnovnata
forma.Ni{to {to e жivo ne moжe bez voda.Tales zastapuva hilozoizam.Toj ukaжuval deka
kamenot (magnetot) ima du{a zatoa {to go dviжi жelezoto.I voop{to vo prirodata site
ne{ta imaat du{a.

ANAKSIMANDAR

Bil uчenik na Tales.Bil poznat filozof i nauчnik,avtor e na prvata filozofska kniga so

naslov „ ZA PRIRODATA “.Za da go objasni Arhe prapoчetokot na se,toj }e vovede
filozofski poim APEJRON,so znaчewe neograniчeno, beskoneчno, ona {to nemoжe da se

Лепа Василевска
opredeli.Apejronot nema poчetok,nitu kraj i e veчna neuni{tiva i neiscrpna
materija.Apejronot e vo veчno dviжewe bidej}и vo sebe sodrжi dva para na
sprotivnosti i toa: toplo i studeno,suvo и влажно. Со nivno isprepletuvawe se dobiva
ogan,vozduh,voda i zemja,a od niv ponatamu nastanuvaat konkretni predmeti.Ova veчno
dviжewe e zakonito kako vo nastanuvaweto taka i vo propa|aweto.Anaksimandar prv
zboruval za evolucijata.

ANAKSIMEN

Bil uчenik na Anaksimandar i toj traga po Arhe.Za nego Arhe e vozduhot.Od vozduhot
nastanuva se i vo nego se vra}a se.Vozduhot e жivotvorna materija,neuni{tiva, vечna, bez
poчetok i bez kraj. So razreduvawe i zgusnuvawe na vozduhot nastanuva se.So
razreduvawe (zagrevawe) na vozduhot se dobiva ogan,a so zgusnuvawe (ladewe)
veter,oblak,voda,zemja,kamen itn.Anaksimen e materijalist i hilozoist.

Лепа Василевска