I KOL ZDRAVSTVENI

Babilonsko-asirska kultura

Razvijala se u Mesopotamiji.Vrlo rano su se poceli baviti medicinom. Knjiga asirskog kralja Asurbanipala ,
pronadjena u iskopinama stare Ninive daje uvid u razvoj mesopotamske medicine od 7 vijeka p.n.e.
Lijecenje se sastojalo od svije komponente , magijsko-religijske I racionalne, dakle od teurgije(magija,
caranje) I empirije.

Egipatska medicina

Vezana je za religiju. Njome su se bavili pored svestenika I obicni ljudi. U Heliopolisu, Memfisu se jos
3000 godina p.n.e medicina proucavala u hramovima, na nacelu studijalijecenja/. Imali su boga Tot-a,
bog svega znanja, kao I medicine. Izida, boginja magije, za koju su snatrali da je utemeljila medicinu.
Imphotep. Arhitekta I ljekar faraona Zosera . Kod njih je bila razvijena hirurgija.Poceci razvija anestezije I
farmakopeje. Danas koristima opijum, pepermint, metviciu, kamilicu kao I mnoga sredstva za ciscenje
organizma. U Saisu su otkopane 4 operacione dvorane sa instrumentima I upustvima . Postojali su
zakoni o seksualnoj higijeni, njezi dojencadi, uklanjanju izmeta.

1.Starojevrejska/palestinska medicina, zdravstveni propisi za rodilje?

Starojevrejska-palestinska
medicina bitno se razlikuje od vavilonske i egipatske. U njoj se ne
sprovodi terapija, vec je teziste na provodjenju higijensko-profilaktickih postupaka, a
rrazlog je nomadski nacin zivota toga naroda u njegovoj najranijoj istoriji. Starojevrejska
medicina nije kurativna vec preventivna. Najstarije ?? iz kojeg mozemo
ustanoviti stepen medicinske zastite jeste zavjet (Biblija).
Biblijskim Levitskim zakonikom bili su regulisani
zdravstveni propisi za rodilje i razlicite zarazne bolesti (gubu, sugu, osip,
spolne bolesti)

2.Staropersijska medicina?

Staropersijska medicina je bila vrlo slicna starozidovskoj I imala je takodje I imala je takodje izrazito
teurgicko obiljezje sa tezistem na preventivi.

3.Starokineska medicina

Starokineska
medicina nastala je i razvijala se samostalno od otprilike 3000g.p.n.e.
Uvodjenjem budizma pocinje snazan uticaj Indije. Mik Chign, prirucnik o pulsu i Nei Ching, prirucnik
medicine, najpoznatija su djela tog vremena koja su uticala i na druge kulturne sfere.
Ustanovljeno je da su kineski doktori pronasli i prvu medotu cijepljenja protiv boginja.

4.Indijska medicina

Smatra se da se indijska kultura, a sa njome i medicina, pocela razvijati oko 1500.godina p.n.e. u
vedskom razdoblju, tj. u doba doseljavanja azijskih plemena. Novija su istrazivanja pobila tu tvrdnju/
Naime, ustanovljeno je da je vec mnogo prije (IV i III v.p.n.e) bila organizovana visokorazvijena civilizacija
koja se odrazila i u podrucju higijene. To potrvrdjuju najstariji arheoloski nalazi grada Mohendzo-Dara
(oko 2900.god.p.n.e). U najstarijij Vedama 1500gpne spominju se doktori I hirurzi. Navedene su bolesti
popu raznih apscesa, tumori, prolivi, zutica, reumatizam, srcane bolesti, venericne i ocne bolesti.

5. Sta je bimastan?

bimastan bimar- boles t nastan-kuca

6. Zdravstvene ustanove u srednjem vijeku?

Hriscanstvo je svojom ideologijom oblikovalo novu koncepciju milosrdja i brige za bolesne, nemocne i
siromasne. U srednjem vijeku osnivane su zdravstvene ustanove koje
nisu bila od prije poznate i to:
-djakoniji ili hospiciji, za prijem i njegu hodocasnika
-orfinatrofiji, sirotista
-ksenodohiji, utocista za siromasne
-gerontrokomiji, prihvatilista za stare
-nosokomiji, utocista za bolesne.

7. Prvi srednjevjekovni evropski hospitali?

Prvi su srednjevjekovni evropski hospitali (gostinjci) osnivani u samostanima, posebno nakon crkvenog
skupa u Aachenu 816-817.godine. Godine 850. donesen je crkveni propis da upravu i nadzor nad svim
uboznicima i hospitalima mora imati biskup. U vrijeme krstaskih ratova utemeljen je red jovanovaca
ili hospitalaca (temari), sa zadatkom da osnivaju sklonista, prihvatilista I bolnicve za hodocasnike u Svetu
zemlju. Glavna bolnice toga reda bila je u Jerusalemu. Karakteristicno za ovaj period je da postoje male
razlike izmedju srednjovjekovne crkve i bolnickog objekta. Osnovna funkcija srednjevjekovnih hospitala
nije bilo lijecenje, jer je, kako je vec spomenuto, postulat hriscanske filozofije primarno bio spas duse, a
ne i tijela.

8. Vrste zdravstvenih ustanova?

Zavisno od vida zdravstvene zastite koja se pruza, vrsti usluga koje se obavljaju, postoje razne vrste
zdravstvenih ustanova:
-ambulanta
-zdravstvena stanica
-savjetovaliste
-dispanzer
-dom zdravlja
-hitna medicinska pomoc
-urgentni blok
-bolnica
-apoteka
-institut
-klinika

9. Vrste zdravstvenih ustanova ako obavljaju vise vrsta usluga?

Ako zdravstvena organizacija obavlja više vrsta usluga,tada se javljaju i ustanove kao što su:
- medicinski centar
- kliničko-bolnički centar
- poliklinike
- specijalizovana liječilišta
- laboratorije
- hemijski i drugi zavodi
- instituti
- centri
- obrazovne ustanove.
Sve ustanove mogu biti samostalno ili neke mogu biti u zajedničkom sastavu.

10. Od cega zavisi broj, vrsta I velicina ustanova?

Populacija , gustina naseljenosti, blizina privrednih objekata, vecih aglomeracija stanovnistva.
11. Arhitektonski program?
-prostorna potreba u objektu
-sa pojedinačnim površinama
-opisom funkcija pojedinih službi
-sa međusobnim odnosima i vezam
On sadrzi programska opredjeljenja u pogledu etapnosti izgradnje sa naglasenim prioritetima
.Instalaccije , medicinska oprema…
12. Primarna zdravstvena zastita?

Primarna-osnovna(preventivna) zdravstvena zaštita odvija se u domovima zdravlja I njihovim isturenim

zdravstvenim stanicama i ambulantama i dispanzerima. Zdravstvena djelatnost koja se obavlja na
primarnom nivou zdravstvene zaštite obuhvata:
- Aktivnost na unapređenju zdravlja građana
- Zdravstvenu edukaciju i obrazovanje
- Promovisanje zdravstvenog načina života, uključujući i zdravu
ishranu
- Saradnju sa drugim organima, organizacijama u cilju zaštite I unapređenja
- Zdravstvenu zaštitu majke i djeteta i planiranje porodice
- Otkrivanje, prevenciju i kontrolu malignih bolesti
- Otkrivanje, prevenciju i kontrolu endemskih bolesti
- Otkrivanje, prevenciju i liječenje bolesti usta i zazuba
- Zdravstvenu zaštitu zaposlenih
- Zaštitu i unapređenje mentalnog zdravlja
- Patronažne posjete, liječenje i rehabilitaciju u kući
- Prevenciju i liječenje najčešće bolesti i povreda
- Hitnu medicinsku pomoć
- Zdravstvenu rehabilitaciju djece i mladih sa poremećajima u tjelesnom razvoju
- Obezbjeđenje odgovarajućih ljekova

13. Farmaceutska zdravstvena djelatnost?

Farmaceutska zdravstvena djelatnost javlja se u vidu ustanova na primarnom I stacionarnom vidu

zdravstvene zaštite, koja obavlja farmaceutsku zdravstvenu djelatnost u vidu ljekova, i drugih potreba za
liječenje i njegu bolesnika.

14. Sta ima zdravstvena stanica od prostorija?

-ordinaciju opste medicine
-savjetovaliste za zene I djecu
-organizuje kucnu njegu, patronaza
-prirucni labaratorij I rendgen
-prostoriju za intervencije
-zubnu ordinaciju sa rendgenom
-jedinicu za obavljanje higijensko epidemioloskih poslova

15.Sta sadrze radne medicinske prostorije?

Radne medicinske prostorije:

- ordinacija 20m2
- kabinet ljeakara 16m2
- zubna ordinacija 20m2
- rendgen 20m2
- laboratorija 16m2
- intervencije 16m2
- ostave za cisto i necisto
Kabinet ljekara mora biti povezan sa ordinacijom, cekaonicom I redngenom I sobom za pregledanje.

16. Ordinacija opste prakse sta sadrzi?

Ordinacija opšte prakse:

- kartoteka 4m2
- ordinacija sa kabinama za garderobu pacijenata 2x2m2
- soba medicinske sestre 16m2
- soba za intervencije
- garderoba 2m2
- toaleti 2m2
- čisto i nečisto 2m2

17. Sta je dom zdravlja?

Dom zdravlja je medicinska ustanova koja obavlja osnovnu zdravstvenu zaštitu stanovnika po pravilu za
teritoriju grada, regiona, opštine ili više opština, za veličinu od 20 000 do 50 000 stanovnika. U sastavu
doma zdravlja su ambulante I zdravstvene stanice.On prati I proucava zdravstveno stanje, higijenske
prilike I uslove zivota I rada stanovnista, sprovodi mjere opste zdravstvene zastite . Pratece sluzbe su:
opsta medicina, zdravstvena zastita zena, predskolska I skolska djeca I obladina, polivalentna zastita
stomatoloska zastita laboratorijska dijagnostika , rendgen dijagnostika, centralna sterilizacija.Istureni
medicinski sadrzaji kao ogranci doma zdravlja su zdravstvene stanice, zdravstvene ambulante I jedinice
medicine rada.Locira se na osnovu detaljnjih urbanistickih planova I planova medicinske zdravstvene
organizacije u samim centralnim zonama grada ili nanselja kojima su namijenjeni.

18. Koje prostorije spadaju u oblast opste medicine?

Oblasti opšte medicine:

* Čekaonica – 1m² po osobi u vrijeme najveće posjete
* Ordinacija ljekara – 12-16m²
* Soba za intervencije 16-20 m²
* Kartoteka 12m²
* Toaletni prostor (m+ž)
* Ostave za čisto i nečisto

19. Prva bolnica u svijetu? Kad je bolnica postal javna ustanova?

1789 nakon Burzoaske revolucije, skidanja feudalizma, dolaska gradjanskog drustva na vlast, ukida se
oltare u bolesnickim sobama I od osoba koje su njegovale bolesnike trazila strogu zakletvu. Bolnica
postaje javna ustanova .

20. Sekundarna zdravstvena zastita?

Stacionarna zdravstvena djelatnost (kurativa - sekundarna) je specijalizovana zdravstvena zaštita koja

obezbjeđuje stacionarno – bolničko liječenje, njegu i rehabilitaciju oboljelih i povrijeđenih lica i obuhvata
složenije mjere i postupke u pogledu dijagnostičkih analiza u cilju rešavanja kompleksnih zdravstvenih
problema. Staacionarna zdravstvena djelatnost odvija se uglavnom u bolnicama koje mogu biti opšte i
specijalne.

21. Sta obuhvataju programski zadaci?

Programski zadaci obuhvataju: sadržaj i detaljnu analizu, potrebnu za izgradnju određenog zdravstvenog
objekta i zdravstvene ustanove. Analizom se obuhvataju svi potrebni podaci, statistički podaci o
postojećem stanju do potreba za budući razvoj. Zatim slijedi medicinski program sa ukupnim
funkcionalnim medicinskim sadržajem, pratećim funkcijama, potreba za mogući razvoj kao i
mogućnost rekonstrukcija u sadržaju. Treći dio programa je arhitektonski program odnosno program sa
svim prostornim potrebama u objektu, sa pojedinačnim površinama, opisom funkcije pojedinih službi sa
međusobnim odnosima i vezama. Program sadrži programska opredjeljenja u pogledu etapnosti
izgradnje i sa naglašenim prioritetima.

22. Specijalizovana tercijalna zdravstvena djelatnost?

Pruza visokospecijalizovanu zastitu, obavljanjem najslozenijih oblika zastite, organizuje laboratorijsu

ekspertizu, I pruza podrsku drugim nivoima zdravstvene zastite, sprovodi se naucno istrazivacka
djelatnost, nastava za potrebe fakulteta zdravstvenog usmjerenja.

Sacinjavaju ih: klinika, klinicko bolnicki centa, institute, specijalne bolnice, centar za onkologiju, centar za
farmaceutsku zastitu, I druge specijalizovane ustanove.

23. Organizacija zdravstvene zastite se moze organizovati kao?

U zavisnosti od vida zdravstvene zastite koju pruza kao I vrste poslova zdravstvene djelatnosti koju
obavlja, organizacija zdravstvene zastite se moze organizovati kao:

-ambulante
-laboratorije
-apoteke
-zdravstvene stanice
-domovi zdravlja
-bolnice
-zavodi
-klinike
-prirodna ljecilista
-medicinski centri
-klinicki centri
-klinicko-bolnicki centri

24. Sta je zdravstvena ambulanta?

Isturena medicinska ustanova doma zdravlja, najcesce rejonskog karaktera ili ambulanta u ustanovi Ili
preduzecu. Funkcija ambulante je pregled I ukazivanje prve pomocikao lijecenje pokretnih bolesnika
kojima ne treba bolnicka njega I lezanje.

25. Sta se mora obezbijediti od prostorija za rad medicinske ambulante?

-cekaonica 24m2
-administracija 10m2
-ljekarska ordinacija 20m2
-garderoba sa toaletima 10m2
-kabinet ljekara 16m2
-zubna ordinacija 20m2
-soba za intervencije 20 m2
-cisto I necisto 6m2
-toaleti za pacijente
-odmor osoblja I garderoba 12m2

26. Sta je zdravstvena stanica?

Zdravstvena stanica je zdravstvena ustanova koja gradjanima obezbjedjuje medicinsku pomoc ljekara
opste medicine I drugih zdravstvenih radnika radi lijecenja I njege bolesnika. Ima zadatak da sprecava I
suzbije bolesti I unapredjuje zdravstveno stanje stanovnistva o kojem se brine. Ona se javlja kao
samostalna zdravstvena ustanova Ili kao lokalna jedinica doma zdravlja, odnosno medicinskog centra.
Ide na svakih 5-10 000 stanovnika.

Zdravstvena stanica ima ordinaciju opste medicine, savjetovaliste za zenu I djecu, kucna
njega(patronaza) prirucni laboratoriji I rengen, prostorija za intervencije , zubna ordinacija sa
redngenom, jedinicu za obavljanje higijensko-epidemioloskih poslova.

27. Sta spade u grupu prostorija za prijem bolesnika?

-ulaz sa vjetrobranom
-prostorija za administraciju, recepcija, 16m2
-cekaonica 20 m2
-toaletne prostorije za pacijente
-patronazna sluzba 16m2
-soba za intervencije 16m2
28. savjetovaliste za zene I djecu sta sadrzi?

-poseban ulaz sa vjetrobranom

-trijaza 6m2
-cekaonica 20m2
-kartoteka 10m2
-boksovi za izolaciju po 6m2
-sobe za pripremu I pregled 20m2
-Kabinet ljekara 20m2
-toaleti za pacijente I osoblje
-uzimanje materijala 8m2
-laboratorija 16m2
-ostave za cisto I necisto

29. Sta sadrzi zubna ordinacija?

Oslonjena na cekaonicu I sobu za administraciju:

-zubnu ordinaciju 24m2
-administraciju 10m2
-toalete, cisto necisto
-zubni rendgen 6m2

30. Sta sadrzi rendgen ordinacija?

Obicno je u sobu ljekara, sadrzi:

-prostoriju za rendgen 16m2
-registraciju I trijazu 12m2
-Komoru za filmove 4m2
-toalet 4m2
-garderobu 2m2

31. U sklopu doma zdravlja funkcionisu koje sluzbe ?

Dom zdravlja prati I proucava zdravstveno stanje, higijenske prilike I uslove zivota I rada stanovnistva I
sprovodi mjere opste zdravstvene zastite sa pratecim dijagnostickim sluzbama I to:

-opste medicine
-zdravstvene zastite zena
-zdravst zastitu predskolske, skolske djece I omladine
-polivalentne zastite
-stomatoloska zdravstvena zastita
-laboratorijska dijagnostika
-rentgen dijagnostika
-centralna sterilizacija

32. Radne medicinske prostorije doma zdravlja su :

-ordinacija sa kabinama za garderobu

-prostorija za intervencije
-cekaonica za pacijente
-toaleti
-prostorije za cisto I necisto

33. Zdravstvena zastita djece, potrebne prostorije?

A) Za predskolsku bolesnu djecu:

-Izdvojen ulaz sa vjetrobranom

-trijaza
-cekaonica
-3 boksa za izolaciju
-kartoteka
-soba za pripremu
-soba za preglede
-soba za intervencije
-toaleti za djecu
-toaleti za pratioce
-ostave za cisto I necisto
-garderobe I toaleti za osoblje
Ljekar mora biti povezan sa izolacionim boksovimainterno preko sanitarnog propusnika, a ne samo
preko cekaonice.

B) Za skolsku djecu

Za bolesnu djecu:
-poseban ulaz za bolesnu djecu
-zajednicka kartoteka
-trijaza
-2 izolaciona boksa po 6m2
-soba za pripremu
-ordinacija
-soba za intervencije
-toaleti za djecu, pratioce I osoblje
-ostave za cisto I necisto

Za zdravu djecu:
-poseban ulaz
-cekaonica
-soba za pripremu 16/20m2
-ordinacija
-toaleti za djecu I pretioce
-ostave za cisto I necisto
-garderobe I toalete za osoblje
34. Zdravstvena zastita radnika/medicina rada?

Prostorije za oboljele:
-poeban ulaz sa vjetrobranom
-cekaonica
-kartoteka 30-40m2
-ordinacija
-soba za intervencije
-soba za reanimaciju
-soba za uzimanje laboratorijskih uzoraka
-hemijsko toksikoloska laboratorija
-perionica laboratorijskog posudja I ambalaze
-klinicko biohemijska laboratorija-samo ako je izdvojena iz doma zdravlja
-toaleti
-ostava za cisto I necisto

Prostorije za zdrave:
-poseban ulaz
-cekaonica
-kartoteka
-ordinacija
-soba za sanitarnu higijenu
-prostorije za funkcionalnu dijagnostiku
-soba za psihologa
-soba za socijalnog radnika
-soba za zdravstveno vaspitni rad
-toalete
-ostave za cisto I necisto

35. Sluzba preumo-fizioloske zastite u sklopu doma zdravlja, spisak prostorija?

-poseban ulaz sa vjetrobranom

-kartoteku
-cekaonicu za djecu I odrasle
-sobu za intervencije
-sobu za BSZ vaccine
-prirucnu laboratoriju
-boks za sterilizaciju 6m2
-rendgen ordinacija sa mracnom komorom I filmotekom
-garderobe I toalete za osoblje
-toalete za pacijente
-ostave za cisto I necisto

36. Sluzba polivalentne patronaze?

-ima 1 radnu prostoriju I ostavu, a kod vecih domova zdravlja jos I sobu za razgovore I cekaonicu.
37. Stomatoloska zdravstvena zastita?

Obezbjedjuje lijecenje, dijelom preventive I dijelom kurativu I stomatolosku pretoetiku. Mora imati
poseban ulaz I podjelu na lijecenje djece I odraslih, s tim sto djeca mogu biti u sastavu djecijeg
dispanzera.

A) U dijelu za djecu potrebne su prostorije:

-Cekaonica sa toaletnim prostorijama za djecu/20m2
-ordinacija za djecu 16m2
-prostorija za zubni rendgen sa mracnom komorom 10m2
B) u dijelu za odrasle potrebno je:
-cekaonicu sa toaletnim prostorijama 20m2
-dvije ordinacije za lijecenje I vadjenje zuba po 16m2
-prostorija za zubni rendgen I ordinacija sa mracnom komorom 10m2
-toaletne prsotorije za osoblje
C) prostorije za zubnu protetiku
-zubno tehnicku laboratoriju, 4m2 po svakom random mjestu
-prostoriju za obradu metala
-prostoriju za radove u gipsu
-ostave za materijale
-toaletne prostorije

38) Laboratorijska dijagnostika?

-cekaonicu za odrasle sa toaletnim prostorijama 20m2

-cekaonicu za djecu sa toaletnim prostorijama 16/20m2
-prostorijuz a uzimanje laboratorijskih materijala 12m2
-prostorijuz a biohemijske analize 20m2
-prostoriju za hematoloske analize 20m2
-prostoriju za mikrobioloske analize 2om2
-prostoriju za pranje laboratorijskog posudja 12m2
-3 prostorije za pregled urina za biohemiju, za hematologiju, po 12m2
-toaletne prostorije za osoblje I pacijente

39) Rendgen dijagnostika?

-cekaonica 20m2
-2 prostorije za rendgen aparaturu 12 I 20m2
-automatska tamna komora za razvijanje I susenje filmova 6m2
-filmoteka 10m2
-propusti po 6 m2
-toaletne prostorije za osoblje I pacijente
-ostave cisto, necisto

40) Higijensko epidemioloska sluzba:

-prostorija za rukodavaoca sluzbe 16m2

-ostava za sredstva dezinfekcije/ 1-2 prostorije po 12m2
41) sluzba neodlozne pomoci, kucna njega i lijecenje?

-prostorija za dezurne, terenske ljekare 15m2

-prostorija za dezurne med. Sestre 15 m2
-prostorija za prijem poziva I registraciju 12m2
-sobu za vozace 12m2

42) Sluzba hitne medicinske pomoci?

-poseban ulaz sa natkritim prilazom za ambulantna kola

-cekaonica sa toaletnim prostorijama 16m2
-prostorija za dezurne ljekare 12m2
-prostorija za dezurne sestra 12m2
-sobu za vozace 12m2
-prostoriju za ambulantna kola
-sobu za adm. I prijem vozila 20m2
-ordinacija za preglede 16m2
-ordinacija za hitne intervencije 16m2
-prostorija za izolaciju I rehabilitaciju sa 2 postelje 20m2
-ostava za nosila I kolica
-ostave cisto, necisto
-ostave za medicinske materijale 12m2
-toaletni prostori za osoblje

43) Socijalna medicina?

-ordinacija ljekara specijaliste socijalne medicine 16m2

-soba za socijalnog radnika 12m2
-cekaonica 16m2
-toaletne prostorije

44) Apoteka u sklopu doma zdravlja, sta sadrzi?

-oficina za izdavanje ljekova 20-25m2

-izrada magistralnih ljekova sa boksovima za sterilni rad 25m2
-materijalka za cuvanje I smjestaj ljekova
-destilacija I redestilacija vode sa boksovima za prenje sudova I pribora
-ostava za zapaljive tecnosti, pozeljno da je van zgrade
-prostorije za adm. 20m2
-soba za nocno dezurstvo 16m2
-toaletni prostor sa tusem I wc/om 10m2
45) zdravstvena statistika?

-prostorija za adm.
-vodjenja I istrazivanja podrucja medicinskih slucajeva
-arhiva
-toaletne prostorije

46) specijalisticke ordinacije?

U domu zdravlja mogu stalno ili po potrebi da rade ljekari specijalisti iz drugih oblasti
medicine(oftamolog, kardiolog, hirurg,otorinolarinolog, nefrolog, endokrinolog I dr) I tom slucaju se za
njih obezbjedjuju odgovarajuce specijalisticke radne prostorije.

47) kadrovi u odnosu na broj stanovnika?

-1 ljekar opste prakse na 2 500 stanovnika

-1 ljekar specijalista, ginekolog na 700 st.
-1 ljekar spec. pedijatar na 3 000 djece predskolskog I skolskog uzrasta
-1 ljekar, stomatolog na 35 000 stanovnika
-1 ljekar, pulmolog na 45 000 stanovnika
-1 ljekar, rendgenolog na 50 000 stanovnika
-1 ljekar fizioterapeut na 50 000 stanovnika
-1 dipl. Farmaceut na 8 000 stanovnika

48) Orjentacione velicine/prostor?

-ordinacije od 16-20m2
-rendgen dijagnostika 30m2
-adm. Sestrinski pult 12-16m2
-cekaonica 20-25m2
-soba za intervencije 16m2
-prostorije za davanje injekcija, EKG, psihijatar, psiholog 16m2
- sirina komunikacija 2-2,4 m
-visina koridora 2.6m
-visina radnih prostorija 2.8-3.0m
-temperatura u radnim prostorijama 22 stepena
Dom zdravlja ne smije biti visi od 4 nadzemne etaze, tj. Prizemlja I tri sprata. Na svakih 2 zaposlena , 1
parking mjesto do za posjetioce najvise 50 parking mjesta. Lokacija u centru grada koje opsluzuje, kako
bi bio svima u neposrednoj blizini. Lokacija treba biti sklonjena od prometnih gradskih ulica.

49) Asirsko-babilonski tipovi lijecenja ?

Lečenje se sastojalo od dve komponente:

-magijsko religijske
-racionalne
Dakle od teurgije (magija, vidovnjaštvo, čaranje) do empirije.
50) Ko je zacetnik medicine kod Grka ?
Hipokrat. Bio je najpoznatiji antički grčki lekar. Uspeo je odvojiti medicinu od religije i magije.

51) Nordijski tip bolnice?

Karakteriše veza pejzaža konfiguracijske plastičnosti, besprekorno funkcionisanje

52) Od cega zavise broj, vrsta i velicina bolnickih ustanova?

Zavisno od populacije, gustine naseljenosti, blizine privrednih objekata, većih aglomeracija stanovništva..

53) Koje su oblasti/grane medicine poznavali Egipcani?

Hirurgija, farmakologija, anesteziologija.

54) Tipovi, funkcionalne organizacije bolnica u novom vijeku

Izdvajaju se 3 tipa:
-kružna osnova
-atrijumski tip
-koridorski ili blokovski tip

55) Staroamericka medicina?

Pokazuje mnogo analogije sa medicinom starih azijskih naroda. Znanje se ogranicava na poznavanje
medicine starih Asteka, Inka, Maya, te medicine sjevernoamerickih indijanaca. Sve su one prilicno
podudarne, a krecu se od humoralne medicine ( ono sto je u vezi sa tecnostima u organizmu(sa krvlju I
limfom)) do inkantacije ( zazivanje, zaklinjanje). Lijecilo se I u prostorima uz hramove.

56) Egipatska medicina?

Bila je cvrsto vezana za religiju. Njome su se bavili ne samo svestenici nego I laici. U heliopolisu, Memfilu
i Saisu jos 3000 god. p.n.e. medicina se proucavala u hramovima, na nacelu studija lijecenja. Medju
brojnim bozanstvima neka su posebno bila vezana za medicine,pr Tot bog svega znanja, dakle I
medicine, Izida, bozica magije, za koju su vjerovali da je utemeljila medicine, Imhotep, arhitekt I lijecnik
faraona Zosera iz 3 dinastije

Grcka civilizacija
Prema namjeni objekata I sistemu njege postojali su sankturaji, iatreji I askepiji
Sankturaiji-hramovi-bolnice ili sklonista za starce koje Homer iu svojim tekstovima pominje.
Iatreji su gradjene kao samostalne zgrade ili u sklopu hrama.
Hramovi Askepija su originalni grcki bolnicki oblici. Uz hram se nalaze prostrabu atrijumi sa
spavaonicama , orijentisani prema unutrasnjem dvoristu u kojem su bili smjesteni cudotvorni izvori I
oltar bogova
Asklepijevi su gradjeni kraj izvora ili termalnih voda.
Najveca osoba starogrcke medicine bio je Hipokrat, 460g p.n.e u Kosu

Rimska kultura
Ona je u svemu bila nastavak Grcke, Celz I Galen-najveci ljekari starog Rima.

Arapska medicina
Arapska medicina je u svojoj najranijoj fazi imala demonizovanih obiljezja, ali je nakod Muhameda usla u
sastav vjerske doktrine, 7
Harun Al Rasid je osnovao prvu bolnicu 729 godine , a jos 727 preuredio je bimaristan , osnovan 707
godine
Samo u Bagdadu je 1160 godine bilo 60 bolnica. 900 godine arapske bolnice postaju drzavne ustanove,
centralizuje se uprava I uvode inspekcijske sluzbe.

Prvi srednjoevropski hospitali (Gostinjci) osnivani su u samostanima.850 godine je donesen crkveni

propis da upravu I nadzor nad svim hospitalima mora imati biskup.
Za vrijeme krstaskih ratova temeljen je red Jovanovca ili hospitalaca (tempari) sa zadatkom da osnivaju
sklonista , prihvatilista I bolnica za hodocasnike u Svetu zemlju.Glavna bolnica bila je u
jerusalemu.Osnovna funkcija ovih hospitala nije bilo lijecenje, jer postulat hriscanske filozofije je bio spas
duse, a ne tijela. Objekti hospitala se nijesu razlikovale od izgleda srednjovjekovne crkve.7

Novi Vijek
# tipa funkcionalne organizacije
1.kruzna osnova
2.Atrijumski tip
3.koridorske ili blokovski tip
Bolnice se pretvaraju u javne ustanove , pa se tako I stvaraju gradske bolnice
1789 godine , sa fransuskom burzoaskom revolucijom, ukinuti su oltari u prostorijama bolesnih ljudi, a
od osoba koje su njegovale bolesnike zahtijevala se stroga zakletva
Razvoj medicinskih nauka , omogucili su odvajanje pojedinih medicinskih usmjerenja u autonomne
grupe.Pojavljuje se paviljonski tip izgradnje bolnica. To omogucava stvaranje autonomnih klinickih
ustanova , poput interne bolnice, ili bolnice hirurgije.

Poliblokovski tip bolnica(Decentralizovani paviljoni)

U 20tom vijeku grade se sanatorijumi smjestene izvan gradova.
Na kraju 19 vijeka pojavljjuje se monoblokovski tip, poznato kao Americka bolnica., za cije odrzavanje I
funkcionisanje potrebno 40 posto manje sredstava od paviljonskog tips. Funkcija I organizacija se
horizontalno razvijaju u vertikalnom pravc.
Nordijski tip bolnica karakterise veza pejzaza konfiguracijske plasticnosti, besprekorno funkcionisanje ,
jednostavno I brzo snalazenje u prostoru, cist I jednostavno oblikovni izraz.Uravnotezene proporcije
volumena , visok komfor I savrsena gradnja.