Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 256
occ oO © ° ° fo) oO ° © PONTIFICIA UNIVERSIDAD CATOLICA DEL ECUADOR oO FACULTAD DE CIENCIAS DE LA EDUCACION oO oO ° ° CARRERA: 6 EDUCAGION INICIAL, BASICA Y DE BACHILLERATO ° ASIGNATURA: PSICOLOGIA DEL DESARROLLO 6 PROFESORA: Mtr. Elena Diaz Mosquera 0 Quito, Noviembre de 2012 000000000; PRESENTACION esto de a Psicologia del Desarcllo que se presenta en este médulo, boda el estusio det ‘oval humano a pat de fa concep, en fae Seas fc, cognoslte, pci y social ‘Se han estucturado en 4 unidades que tienen un orden secuncialy que permitenavanaren la ‘comprensin els temas yn a rlelén entre els. Enis primer unidad se reali une intoduecén 8 la Psicologia del Desarrollo, en le segunda se aborda el pride prenatal ys infani, on la trcera la nex me la adolecencn, en lo ‘uartalaedod adult y elf dele i. cadsunidad se plantean los trae a tratar yl dele es ectras complementaras. Este médulo comprende también fas gulas de tabalo que desrien las tareas que deben realizar los estudiantes de manera auténoms, con Ie Salad de fortalecer lor aprender inados en los encventros presales, de manere que éstos sean complementados con las lectras seleccionads para cad uidad. Es importante relesonar sabre le Importancia del estutio dela Pong del Desacrolo pars In labor edveatva. €1 doconte formas en este tema tiene un mayor canociniento 48 las compatencias de sus estucientes de acuerdo con la etapa evita en la que se encuentran, fo tual le va a serv para adaptor sus estratelasy métodos de una manera ms sdecunds, para logrr cadaver mejores rsitedos de aprendias. ‘CONTENIDO PRESENTAGION LecTuRAs POR UNIDAD alg. (2008, “Dessrllopioligin”, Meio: rent Kal ‘unupap L:wwraopucGION, Aspects fundamentals del desarollp. 6-11 Soviedaayacltraci p 208-132 Inuercia socils en el desnrali durante ello val p 114 Eszdio natural 6 a conducts soci del ni p23, ‘Cuestonariosyeneuesasp. 2425. Daas deinvesigalén dl desarlop.25~27 Diagramade estos p33 “Teoria psicoanaltica de Freud p.17~18 tapas pricosocnles de Erikson p.22 Derarol cagnoseltve dentro del context soil p. 152 ~153, tapas del desarlocognascitvo de Paget p36 1 ca ena investigacén del desarotip.37~40 ‘upAb 2: P900 PRENATAL INFANGA 2.1. peioD0 PRENATALE INFANCA Diagram: Principals fitos del desroloprenatal p48 Influences prenataes dl ambient p56 63 va funcional erenciap. $852 ‘Algunasanormalidaer autosomicas p98 tapas del porto p. 65~ 70 Nikos pematoresp. 75-75 22 ibn eXTRAUTERINA ‘Competencisyastads de infante p, 125-127 ‘Resumen delos ds primero af de via p. 131 —133 Elperodasensriomotoep 146189 itor de deseo del enguajep.156 Detar social emocional en a Infancia p. 169 ~ 171 apego en nfs con nacerdades especiales p 161282 23 AL PRECSCOUR Desarollo fico y ator p.203 ~210 Desarol cognoscivop. 210-216 Desaroll del lengua . 223-227 Conduta presi p. 250-255 Dindmies familar p.252~ 268, ° O 3 ° ° ° 3 ° ° ° ° ° QO QO ° ° ° fo 0 ° © ° © o oO ° {uni 3: MIEZ MEDIA Y ADOLESCENCIA 3. NIREZ MEDIA Desaroo fico y motor p.275— 278 Nabiidadescopnosctivasp 282 289 = _Aerendzjey pensamiento en la escuela p.205— 299 + Trastornos del desareip. 302~ 306 + Tresteofas delautoconcepto en a ier. 313-318 = _Interacionesyrelacones dl progenitor con el hijo p. 320-32 © Conceptos dela amistad. 332399 S:2ADOLESCENCIA + Uaadolescerciaen nuestros asp. 386-347 *Elajuteal doar fico p 348 355 + Cambios cognosctvosen a adolscenca p, 364 —370 = Foxman dea ientdedp 379~ 382 Diadmic oir p. 382380 Riesgosy plas en a adoesceniap, 392-293, {4.4.EDAD ADULTA TEMERANA “Teoria sobre el desarrollo del adutop 413483 Desarrollo iio en la jventudp. 424417, + Dingrama de estudio p 436 *Elyo personal pas 487 © Formaclénydesrtlo dela paej 451 ~453, 44.2 EDAD ADULTA MADURA = Contin y cambios eos p 486493 Continua yeambiocogrescive p 500-507 = Contiuidd y cambio dea persona p. 513 ~815 La generacin qu dige 519-521 43 €L ADULT MAYOR ‘Cuatro década de senectudp 48-552 Aspects isicos del erveecinientop. 853~ 550 Ccemtioscognostivos p. 363572 + Lapersonaldody elenveecimentop. 579-584 UNIDAD 1 INTRODUCCION 20GD000G00¢ oc000 oc LEcTURAs: rag G. (2008) "Desarrollo psiclilco" ‘unioaD 1: iwTRoDuccON Aspects fundamentales del desralo 6-11, Sociedadyaculturaciénp. 209-112 Influencias soils enol desarol durante el cco val p, 304 125 Estudio naturalit de a conducts soil del io p23, ‘uestonariosyencuestasp. 28 ~25 Diseis de investincdn del desarolop.25-27 Diagram de estudio 9.33 ‘eorapicoanaltcs de Feud p.17~19, taps psleosodaes de Erikson 22 Desarrollo cognsctiv dena del contexte sci 152152, ‘tapas del desarolio cognosctivo de Piaget p36 ain en ivestigacén del desarolop.37— 40 6 5 © } ° ° Q } ° ° ° 6 ° © ° QO e QO ° ° c ic) 6 ° ° ic 6 0 0 0 © ° oO oC ° 0 o ° o oO oO QO c Lapineaen coe vie serait Laas iva ier. ace dengea now conned ‘Remsen retere Coren geben ses ‘onto dra cacalzaion por oeparad, Peso no alvidemes qu, conforme sl aproxia- Stén holst fs indviduos con sritira “totter” Que no tin adidas, do ‘lage fort en compares Aspectos fundamentales del desarrollo humana Con el mine desaroloakcimos ls embios que, cone emp © pro {duce en el evepo ye pensar oon otras condita oo cle sedate 4s Bsloginy In esporisnia, La desepsén parece bastante simp peo [at ‘preguntas que angen son préccament init. {Qué noe reve? {O36 nos Fee cambiar y onverimoe en indviduce dics? Ove propor de qe res somes yd lo que somos es inane er erliad deo que no sede tia De que manern ets fuerza interac ycotnbuyen a moldesr ‘es? :Csima paticpamos en mista propio dararollo?2Csmo nBuyen en lo {logamos ene encore on ioe ator signification e dec las pee ‘ig que son importantes para uno? (Quis incae ne prehistens miembros de la expe ao spin se pan tesom In pregunta anteriores a rar de conocer elma sus on Sin embargo, por lo que sence, no eur et deal, por fo mene no (on tonics Gonificas En poe palabra, el vsiodo entice reclen que fa Snvesigaion debe eecsarielo mas objeivey atemdtcamente pose que [ns eoras han de ser In vex comprobabls 9 verlcabls adams, especies Ins proceinentos con ques leanaan tales meta. El cooociiento del me todo cleniico es un punto de patda indispensible st querecos cones © esurll desde un punto de visa ete. “AL aplcarel mtd clnticg al desarli humanoo x csi oro arpecto ela concuc,idantifeamos dos eens posible el comportaninto cs le ‘Boy fundamentament sstomsco (cuando dan ls condiciones neces ‘ira que serene) oben proviene elas experiences nas de cad ndvicuo. “odo o que somes, pensemes sentinos ohacenos seduce a estas dos casas ‘scr (que cat slrpreintarctan prs determina ol deseo) To anterior nosigrfica ula cea ala dla anere de Oservar las co ‘sino sencilamentelo gue es un métoda Ente, bien ampoco pot ferz8 Teer forma da observa todo oes certs ventas come veremos poste Funcionamiento del desarrollo Algunés process del desroll enze os qu se cuentan el ceciniato durante ‘lpr prenatal ool ing dela pubertag, con esncalmets lees. ues diperden soc todo de ls experana La agus de lor patones cel hab 7 tel ecnio dal brio dende cecemos 0 donde aprendemos wn dona ten {cevvimes en on pla on snpls de un deel indo pincipelmente otis experiencia peor ‘im embargo [a mayor pt dl desarroo eo largo dela vida proviane de Ininteanan ene In logis expesincis No podemos dail dena rer bent come bolic © come product dela experienc, pues cnsite nds bien en una interaceén dingmica y permanente entre los dos conjuntos ‘lsiee de cans Por jel fl vex sted ais con un poten nla tual gue se Bae en ln naturleza de ou stn nervioso cata e dec, su tseracrsbilipieseolabesS un rango ene qu cabe la inteigenea Peco Is inligencia ue aleance dependent de sus expesencasinfnes en el gat | PE SSSIFIIFIFIFIIFSSOVSVPFVosssssssIs#sssssvvvww~www~sawwTTTTTw ™ yen a ec la emo qu de muchos oos factors, Acaso nas con eras TLGESs de pereonalidad com I mies o con un carder sosabl Sa per [RrSfnd scha sn embrg, depnde tmbln de as intracciohes cn ota sar al autorocepn gue comme a dear en a nani dee on Perera peor en qos recy de muon aos facto, “S fann epoca on que los encase concetraan en aspects invidcae tes detcllsy descutaan todo lo dems. Las debates ya no gan ex ‘Shoo specs de gn y personalidad que stan an uncon de bloga Wns experienc Pr sjmpl, ey aro que elenguofe se desarlia& pactir {ulinemecin do ns capaidade ints con Is experienc: todos os ela (Eormeles poscen el macs lacapacidad de fablny poten de mao exports ‘Sopor una acura gue va Gels emisin de sonidos simples al balbuceo de ‘Sass in seri, Per oe nfs eben tener ontct con un lengua pues consero no podrin proc us pliers paltbrany rane abi thuriean con eopontanerdedemocones como Insel alse peo ecaba5 “prendonlo contelanasenel seo des elra eb, 1956 “Temos ambien una interacign ol lc entre as acerca fas ‘heredadas (como ct somatlipo el color de apn ones) y at atocer pt yn expects. Ader a conta punden lexis Sfucos bean en esesotipos le patenar obese son jovial les adseeentes Sater ls individuoe alte ton ders "ior teres discrepant cuanto a Gud proposén de une exracteicn © conulct es rsalado dea bclogino den expeiancla.Como vereros post ‘Honmentesrvizndonoe de krttigenca como oemplo algunos eo stl Jentecapedded neu sa bolgta enn prema de ence 7380 por Zino. Ehal oto een algnas consigeran que apenas 28 pot Geno ene ‘Sagan bile. Came vemos lar controversial pasado no extn del todo Gnerraden Hes convetos schamenterelacinadn, ex Js que conti {That con da natraesa ya enarza, a erence ye able fa rauracn yelaprendizae aturaleza y crianea La forma ms antiga de contrast lo que es inaato| Yio que ce aque cola experencia ela dicolomta de “naturals” 0 2 Sane Enea cole, ttwalent qlee dec biclogia eo un sentido go baly en general ntl, segs ee adverts en expresione como "atualeza Fumenao "es ai por aureless", La err gin expereni, haciendo Inneapié eno culdadoe, In sciaizain en especial I eaten open der ern dan el ue lava ih Por ‘Grp enel pasa se debain los rir al ner Son en esencia “bueno” Frcs fcon con tensenns «compotaeeenfnma postive cones ‘hismosy con locos s compart ccoperarywabjr por el ten conn ert ‘roan econo exlcarquelaagresdad le delincaenca yobs conducts ‘Saesebles han sigo apencidas ats de experiences de iro posterior, De lo conta, daberanosimitaroe 9 dese que eas personas han nacido anormal" asain tants gue no gfe nad” ?pr gue algunos fon on anisole y mae? Porque son normals. Cano saberos que son Shomales Porque sa mlos. Por st contrat, suponemes que nacen bisa mente mulos etn la conden soienteacopuabe deers er resto ‘iets expen Son muy Important lar conesobncat de abea posts, ‘Retomarernset ena mas adeanien at capitulo. Herencia y ambiente $i ben en la scald, ol problema de a bilosts fens sl experenia sale dree donno del contents de areca y ela Ent ol exoque se dela: ahora nos cancanzamos mds en ls ftores ge sahcs que peed igiasypredispocr po ao, prepara el eno para {ders en intrecon on eles expres del srblente feo y ocal tee Latwara epe tne a oO © rere! srt lect ns Laas ata oie eee el indviduo, Los ttccosprtidais dela Meena suponen que hay estrus ‘eras bogies subyacenen,y tan pruebas de expeimetos reso con ‘mals y procedimientoretaiatco siizedos con snes hananes per co rnobors su punto de visa Sean aeimiso ques ha Wenifiende deters sds genet que gen el deseralloy l comporamient elena los que joasionan defecos como el reso mana Por ots poe, ln explinless Dantes se coneerren en experienc delindviduo que pertenacen l pense nen y el zonamient, as cases comprendon factors saben como le ‘etic ya salad que pueden favorecer el etreo testa. Como dimes, en In actualidad cada pusto de vista reanoce Ia exstenia del tel eteciay lambert interactian, per os teaicos no se ponen de acer rapeca de Ins contoucones de cad panteaiento, La posite ue adopt deterring Is ‘otenacin i ole des svertigaion os inkineados dete de cme a herecia yl abet gene desaro- son temas dal explo Maduracion y aprendizaje Cuando el desanollo se esis en trminos dela maduracin jel aprendizae mena ol elas se desplecs hain tiene, Por ejemplo interacea et deseo de miscuoey esque, que ene orgen bog, con a price, cuye eigenen experience? En Datta 2 que ipo, que moment ya qu fecuencia de le prc be un desrollo pti de ls matcalatray dels habia seotora? Surgenprogants secant al examina el dear cognosctvoy delapet Sonalidac, ene cual la maduracin newolgica hormonal interact ca a ‘experiencia, gDe gud manera puede vere inf eins de a puerto un prceto bogie por In expetincn inland del nviduo? En ete sino or den de ideas yen gué forma inflye ono el esto de wa de rn majer on lnmenopmisia suspension de lor perio menstuses por cambios hoon es? Cues son ls conubuclnesvlativas dein madsen y del spent 23)? Tey peiodos “eos” en que ambos process eben intritur para ‘lemaar el esarollo dptmo? En muchos passer de lo captaloe sigue Surin pepntnscoao ls antes Temas adicionales sobre el desarrollo ay otras tes oidernciones qu ayuda a acre una cea general del dese sale En algun specton coincden cons eas que weabanes de expoet ‘als considerasones son la sigiener eaposo coi, pesodoy a coco sens, y descolo alive opasiva. tapas o continued en ef desarrollo Conforms avanes el desarll,i van agregando conducts ycapldades de manern que oe acaulen prac ‘nents compeatantentee,habivinesyelconosieno del mando cand? (Obin, cel desaralio se resi por eapas calativamene ines de moo {qu prema: de repent formas nuevas nepeear mato mand? “Aganes cambios son si dud graduates yacumlativen y dan pore tado une organzaion yun funcinamient cada es mayores os sepa en 1 dear motor ta primero tase los branes las pctnes Se ana Blestora, lego empena nese y sue oe objets con un prope Mas tae ier pertecona pos poco le cxpecdad de ws airbag, tnespcial les palaces, hats que apron ery tansas concplos mane £08; por ttmo accede al persamiento de nivel apts: ‘Eh general la continuidad del desarrollo» longo dello de vida es lene Jogue que predomina en roestos dias. No cottante algun eis ponen de seve las etspas de desarol, come verens mis sesante en ete capo Yen otras pares da iro Ente elle sobs los tscions del desl ~ Mam maera aa aaa eee eeaasersassraesenencanecccaaae naes oie Torseymitaerseresincin ’ ’ ’ , }_vereetive prague as hebliees cones aque en ‘pabitenclsas dart lo cule esi Gabe 0 nso en una ema 9 Ellotramens iin da acto Dich e pose palabras pionsn Se oso stron ala afmacon qu et expla por prt omnes % —csaed prcoly copa brapasSecuetcon oes pot ego conurblad ply copa shapas Secunia con pes pin de goa 9 scehnmnano ace tloidone rapids y bra dea apn + sips § coer sos qudan mas porns scapes Pore Bie gats pom ems ‘he vot ycon esos Aartames ent la ’ ’ ’ ’ Perlodos efticos 0 sensibles x prego de cémo itera ‘Senco el aprndiaj conduc otra interogant ai: hey pviodos leas ‘loentelos eile cierto ips de desroi eee que cour, pro eontar $i que mins se caran? Pongotos el caso de os elects de algunas enferr=- ‘der durante el embarazo (explo 2), Sura mujer eens sin ining 3s foie la rubtola e expone al vine ince ds meses espe des eonazpcn, 2c pmbble gue se presen graves defector congetos como orders nchse 95, Soesborta aos la expan onesie meses despa de a concep 968 Hessnoalcar ala cntura en deol. St" Orroemplo proven dl mundo arial, Hay un pviodo cio que se da ‘952 varias horas deopus de sal del eascarony durante xa los gansos quedan yer “ig” le nadie por el mero hecho de que ats st encuerze present &| is este prover al llnmainpromt capi 3) No ae observa ets spuds Pun cel periodo ertico. Podeia haber un lapso similar en el que los bebés adquie- |g or man spegoemaconl con su aidadores? Ex tenincs mis generals 2x Diet lpn tn pre aprender era po dehablidadesy decoder ona tee no epncden ete respect Si ben ls prushas teint ‘pci cican que las expec tempranes prodscon xn impaci devo y perma poet nen ex la argutecura del ebro y qu cide drecamerts ena forma en es Gun se ee “conet (Shore 1997, veutablen Ramey y Ramey, 195) ame ‘itdo cs mi exaco nan en ancin ce peiodoesenibes ptm eos 9 Giesereaanlinsy adewadament eos tos de eprendiajey de dest follo, unqveno de modo exclusive Por empl o aprendemos un segundo 9 orn en inne, no ser fel conversa como un hablantenativo gue Basse: sloaprendemos dapuds dele adcesenca, Adem ol spendin de aios specs de lenguaje els me rpiday seni en lez queen momere {or poseriotes don vi. Sin emtbarg,polones aprender un segundo idioms ‘mrclgsier moments ycaneleafuerzs sullen, nos 5 psi sprender ex reams cn como wa Hablant native, Sin cua ext lo que Iamamos cprestaminto es dei legar# un nivel de ' spadaces enol que ex posible aprender ena conducts detemunade; antes fleas, 0 28 posible. Por ejplo un ato de ees meses, por wich ene ‘arlento que le Samos, no poss cana sa ajuda an es nivel de madart én simplemente cree de los misculs y ele cowdinacin neessis para Say TRE os coc ie cat dee denpe lathe easter eige s pot ipanes relat ara ‘fe ciertas conductas, Ee, erolo actin psteo_ Ee io tena povene de st, po ee ree erst uacin york tase Siwtosscnte tasers ais ans fad onc y eee ends mer gas ae ie se pom cw a exes 9 ot fps pliers vs nso nar treat Socio pecialoaler ® ° lagu eape dees ner oe aedocten_(heomanane ea Semester ater se pean es percoseabac upon Aas ron certpn crasensipy ‘sea ano amas Sey espa node a ocooc 002090000000000000000000 ooo coecoocaoce © Pre! roast mssey eine pea Los ebicos que destcan of desatllosctivo, mend lads “organ mos, sostienen que partcipemos ativamente en mnsto dest Lo in- livuos busca nteracuar co ors personas y tambien cons soca, a hacer cambian.Acten sobre lo ojos yl sucess inode tan bie mlntasplenem eno que experiment eintenton interpreter enter deri. La criti ye deseo de conocer compeender son prt cecil Gel ‘ecarell ‘os tedicos para qulones el dsarolo« un proceso paiva, concidos ‘como “ecanistae,plensan qu el hombre racsone de chara paiva ante Ins fentmenos de su smite. Desde ese punt de vt, sxe que dt home le lo mueven sus pulsionesy mesivaciones items, ni con oe neers fertenas que ofeen obras persona jel ambiente en general. El destllo Jo determinan sbce todo los premiesy asiges que nee forman y oldest. ‘Avira qu, en este context el verbo determi signa tambien gu t080 ‘cuanto bemoseacemas se aes on ns concone resents o passa, {cules rons ia peropectiva correcta? ‘Carespusts x aban. La major pte del empoenfentaossetivaraete ‘mundo en toda su complied y eaborems una iden personal de que ‘os oven St embarg, 8 tena no os gusta oes cpan que rencioar lo que nos ofece ef munca fic soi. ose paltore, uct ments ntti on ns ezas de a sociedad y de a rare interes ue dete ‘mina lequehsctmesy lo que legos 4302 REPASE Y APLIQUE 1. {Quése entiende por dearly qu fancionscumplen en! os procesos ‘Bild yn intuencla de ls experienc? 2, Enconcreta, de qué manera intorectanhernciy ambiente par ine neldecuzll? (Hay ots ‘acres gus o modiaquen? 8. elas principales controversas del descrola ossos han rout y cus les Por gui? Teorias historias y contempordneas del desarrollo Como seflamos inicio del eaptlo en acacia ocidntl ae con- era que lies oe prlonga hast los 12 ses de adn, Venederput a so- Tescncia que ein ls 18 aos yentosces empera a ade ‘Sin enberga ea forma dle divditia vida del horse no sempec sid at 2Qué es la nifiez? ‘Af lugo dei hts I cde aca nite an vad ho. En “isd liter coins ener hatal lsostee De ‘Pus de nie lo wan cao adsorption estab om eso [Eccnversason ens romas ela na encom y enor acadcs ‘eels (Acs 1962 Phamb 57) Los psoas doves pris cmt so ‘Ssiagulan ene ier ack, sto pore tanato lic Lope pins ‘lactase cant pt spores dod as en ‘in embargo, en lagi sw ene ven ites como un pido de seocncin co saceeen buen adda acuainei on pes ce ana Comenaron stata de prove ts hie corr los xe y pend ‘mundo den elon auf se vet ens como ages anaes = LEDATAAATATAA AAR RHRRTAATIATATADA AAA Ee RR eeeerad FIDISISIFSSSSSHSSSSIGCSIIISFIvswsIsswssssssIssIIcTer plot Tieyminasesins studio * Principales aspectos del deson Progunta co seen sts Sica? ‘en gira dei Tieton (Serna cro oa can ‘sv ery mara reas? ‘rng, nel eset, tctreseaesine 8 arbre lini come el endian ye essay peas [ng taal rr, Menace. gD cen SORE cae eko ope ‘[arhthaastorn scene devocrtyhampeskraecinioreraciown ra facie agement de unten o une comunidad y més conn miembros de nafs En el siglo ‘fou ctr cud haba ganado amplioapoyoeniss uses meds alas os ‘or segenaon una concn por aero propio (Arias, 1989; Calis, 1980), ‘Sen parce que al men tae desipeions del rif como “adulto en niiaure som eaperadas (Pllc, 1989, 1987; Ebind 1986, Hunawalt, 1953) wae ude de gueen la Pod Meda eda un rato dist al que reibe Foy ent Ls cirenca saps ciando recordmes le promugacn de l= [er retereies a tab inant yla ener gato mpuesia fines del Eglo Ket, 1977, esos pole nada alr an undo del alo ‘Reunntoor fscmente copa de tej Cambios en las prcticas de efanca Alcanbieri actu haa os ios, ‘Embizn se moses npn de eines Dachfquelosmodoe de dispine Rayan vriado ao aga dea istria leatg io severorala norma ena [Bova opores dea arigea Gee mimo queen le Europ yeas Arnica Ealeigo Una fora tuna de conrl costa en atria = snes on Motors de anneasy desmonstacs (DeMwe 1970), siglo solo igi na tania peitics mas humanes de inna on protec legl dele ders deli, sino gue tambien sp ‘Strom eaten de jig la iden proconebidas acerca de lo ios y el dese ‘SSS En nuestros dns ha generalize a acepncion de algunas conducts ‘Rlanalesjargadas ante como pelgraes oo inconvenient por empl, ‘tues pga y muctarbres Loe gidos programs de alimentaio. en ‘Sosnantten el contol de eines y ego Ran dado gar al interés por Spresamieto de iso (Wolestt, 1955) asus haa ops tmbign varia entrees cultura, Poe gemplo, tos investigadores deter qua, hasta los tes ais, 1s fos japaneses ‘lres Son sus pedtey con sa abeloeo ou bemnanos, mance ens Esta frees pares haber apacedo como parte de un peocas de cealizacon qe Feta ce favorer une lac etre nite oe nts y sos padres en una cu ‘uaquc apes la armen colacva, Ep cambia oes isms edad ios niftos {Sdenidcnes desman sole enna habacin apart, pict que forest, ‘See tire tn (iat dnesgoonasamuresc oo © DESARROLLO FSICO: Hace és en todos at cambios que se opransnvel bogleo. DESARROLLO COGNITIVO: Se refire 2 todos los cambior que se dan a nivel de fuciones intalectuses DESARROLLO PSICOLOGICO: Se reflere a los cambios que se operan en Ia persona pensamientos, emosones, conducts, DESARROLLO SOCIAL: Hace hincapié lo cambios que e dan en proceso deintrecin sci, 1.3 MODELOS Y MET000S DF INVESTIGACION DEL DESARROLLO HUMANO [MOD#105.0¢ ESTUDIO DEL DESARROLLO HUMANO 1) Madaloscoéseo Paradigms de desarrollo que plantes que el nfo reesticture de manera atv los aspectos del ambiente en el que viv atempo que reabe su info. ate modelo ests desarrollo humana “Mierotems: Is familia oentora nmi, + Mescsitama:interaclénente dos o més mcrosietmas, ‘+ Bxositeme: ablente v oranzaconessoctlas fuera de ls experiencia inesiata de nif, que intuyen en. 4+ Mactositema: eyes, valores ycostumbres dea sociedad en gue ive. (Beferencia: tecture "Sectedad y aculuracén”, rie, 2009p 209.112, Material aunt) 2), MadeloNistérie extura Toma en cuenta el contexto histérico en el que se desarola el ndvidv, asf como las oportnidades de desaralo que su colura le otorga, B dentro ts el proceso oo esta interscién, (Gefaranca tectura“intuenciassocles eno desarolo durante alco ws" Cri, 2008, 134 15. Material agjunto) 'MELODOS DE INVESTIGACION DEL DESARROLLO HUMANO. 2) Mitosos desrstivs Se rata de una tenia en a cual ! investiga rata do hacer una des complta del indi ‘ombinando entrevistas, observacones, pruebas formals y caller otra Informacion acceso estudio de caso aporta detalles minucasos ave requiren de ordenacin e terretacn + Observation sstematca Puede sere dostipos Natur 0 de campo, en Ia cual os observadocessbordan stuaciones ctidanss para observa estar el comporamento, precurance mantenese I mgs objets poste ‘De aboratorio,en ia cual se crean stuaiones contrlads gaa provocar la conducta de intares (Refeenca’ “eto naturalist de a conducts sol dl rio" Craig, 2003, 23. Material aunt ‘+ Supstionarionvencuetas “+ Eulualénsscoliica Rfarenci: Crag, 2008, p. 24 y25. Material aunt), + contscio “mplean métaes etaitios para determina hasta qué puro ds variables aumertan 0 [genitore cone pimoginitsy const segundo hijo (Duna, 1966). Come ce ‘bua suponer ns relacones entre la mace y el primopenito eran estas tintentas por lo menos antes de que nace el oegunde hj. Despuss Ls osas se complicaban. Sel primogento tne ua elacon eectosa cone dre afeto senda eumentar lo mismo que el conflict ene la made J el primogenst. Sila madre preiaba mucha tenegn l segundo Wo [nterificae su conflict cn el pimogeto. De hecho, cuanto mis ages ‘nel segundo hj al ato de edad mas peleaban los hermance al cabo de Es evidante que fs mesos de una fama no necesariamenteviven sero ube. Cuando als adoleacentes els ple que comparen for © perenca con la de aut hermanos, «menudo descubren mds lores que eenejanzas.Precen ver alguras ezejencasen as elas yn as expecativas ela fami, pero exrten muchas cferendas ene momento y andl umpaci de ‘rents como el divoreo. Ocuren dierencee aun mayeres ene tnt qu ‘She cada rio de os tes herman (Pll, 1990), “En un eau seit, se pdx en persone los adolscntes que cvaluaran tu ambiente fre Ceincicon bastante en quela fama ett ‘ona bien erganizada, en que tenis una feet orentaclénrlipioa J en que ‘meno habia conics Pero mostaon un gren devacuerdo respec del fchesén dele fami, n) grado de expresion 0 independencia que se pet- mits y als exstenca o nesstersa de une enenacon ileal (Caecon Y ot, 1991). Parece claro que, al entrar un hija en ls fri, cambiar ena a wre, cm Perea. 0000000000000000000 o 0 ° oO © ° ° ° ° @ re uessate rey rao sed has aire aie sake epoe au are ne poe Sracorrestn cents. ‘never desea ‘ss mat pra ‘da urine sates ‘eps saiemete has, Sinope nsetskay ‘erie es anes Shecu genset sine sisson en especie. De ah ue cad quien experiment ambien sca en forma din, secincuners Influencias sociales en el desarrollo durante el ciclo vital Por sino es ingortante ver er nace desarle dl nv con des cambtes ators causes isis ars produce greene shores Algtoeivetigadons estudazn e genres aida dutta Gran Depron y queen su adcecencin vivid is Sogunde Guera Mandal fen inating salves ole bor caren sages ‘atc dees den cadan de 1949 1990 macs dees ones oe elas fuerte armadas rani Gace de Conan usc aed rida de Dana ean y de poco dcenpia Ake proto dare [igus ess generac ceed se carscenes por care face ae ‘ets onthe yao 1964) Compare sta coho cone dees aa 10g de tad” gor nace Serpe te Sngua Gus Mast tre 1945 140, Duane antes y aden dsoetaon ls bens de ura economia neecinintoss sdk ydulesearacsteonen ‘ueulnt dada de 16S parece oe inept de ela don eho) ‘talguosaypcon sen os ce agua mare, Sake 967 Hering y Dale, D8) scale gue el desarole du sant dct val moc ints» I incon ete es cenon Neos 1s del dela. Las iluencasnommadns por dad son oe bg Ibe yooiles qu por lo egal ocenen ead pedckee wea scrtinacén de hereia lactones anbleniis dei eke came fe iii capt ram tea preecen pubertal meng Y seus aspects cas dl envecnint.Tanienpenecen set ‘coriecineto scales predsbles come entrar en fplmer pace cet ‘sila, contac matrimonio o ase cos gus oanen en erent ‘emesis inflencs nomad por Is Nios bien feos aot ticle dela epec) son aconecnenoe hres ee alls gate, epi yepiemniay, ue alecas ras ends deacon oe ‘mens nbeo tempo ‘a nflvenias no nonmadas son factors abate idvidules gue no scum en un momereopredecble arene ida He ecu sana oars Por: iva, das, enermedat stars os tormunicesperdes £ gananchseconics pens carta de canes yas lapse ae conocer alguien influent Toe eats eretos tasers poten fet momentos divs ennui and, 1980) Aa pose dese "oes nd que un mero producto dela edad o dela stony bata ees ylsinfaena de detrninedo evence gue no alean cote papas eto Indidooe Bales pense qu faces coe eno ya de scl mien to lp coon ees de eas inducncs Por spp eprops surest que eos arora (an fe nomads pore Lok ‘one oerenos etn mde expuston el daompen (eo access formas) ques de aca ncn Lo etn del dors pueden ss den ‘ann ama afore yen ua ea sea Gaon oes 55) "impacto de ls faces eterores cer sop a ela. Pa facts ‘ormadts por I dnd sate nes ent hfe yes igen mises Se es intuencis nomad por lasts tetan de Gases "owadotsen ys alos jens ae a cus sues METTLER ena neta en cage eer ft oops putts Pa re Su ere muntos ran snprate ore od rE antigen Sy chau voae sp cme reas ems dvs ede nolan ese eerie x mcg (Eley ts, 1985) otceun eno nie Man |e ctlopesininertuer cons roads pos i capo Reet prea, pen race eecadce dae Uren ie nl np ps oa» on ron de pra er de einen ers pinro tah is te a eqns nga rare ea de foe ah. {Re epson de ln ian Sepeson arsed e mes Eos pines rope mane uo I aon noe pds o> er ar nc 0) 20 an Hr dns gure esr rit: ete rte nosttbnfcon mis eat ets pean , , , leaf gpenpio cuando echutan 2 uno pera una gute. Los eventos no nor , ’ , , DIE | Mpls por su ee ques queen de mayor edd Deco os egos VE. Tl estan par aed amin teri ogra Sad els nana splines qe sen scat emo Nas Fine. jak [Uses dl eo mean a te i, a evs ie Fada may 8000 or su made ments aa sua probe 10" | eS ann A fs mj rn mi veda em us {Dep esaban mis oremtadne as mets een ns competes ys die | (olgulasadlecentes (Eder oes, 198). ved damn na Vin vey Va i We yas E ns wee a cpnios Hoercayerteow @B, ° o oO ° ghda! Tecsey mina dinetessin 0000000000 ESTUDIO DE LA DIVERSIDAD {ESTUDIO NATURALISTA sansa yeaa y assets emacio- lg enn seen epee Bervconbocn Serigrumieems Bas Sista ear ae BOcIAL DEL NINO mere n elon elas Scopes ncern mle con ae ee oyueacicanes ntckcore norma! evidDapyeacseps (oT ses elo psoas. asd deb els elim a oe cet ver telzaos ios peril se nae en ins uy sal te Fre sondeanudi neti eM gene sonra bs fuee Chasey contri esndse lesa eee ee ee ene: oofaeconratnvrvem crime ep lume lcm Jeu suds come 21 ee tpola Geet cnn) TDdan ay Sas paves toma con Ea tens Salt con otc poo (Sint feo mana esas om ‘ites cements rapes prea trey Sal crios quem ean eles ctens mur 4 pier FEAL ee tate sete conan ‘emus purpose [te comvvan oncompateee dap Sided camo cetarocn ce- ‘hSSroamten ae condense i gue ders n> Sateen "El prseinenn de evans c- sme so ava deh chee ‘eta nn pel tee “Duc dla ocho por evo sen io, pet resco cmbs dl perso per al parece Tyco meas see ers cence, ag enon cbse pon seit Sade pene nec ee DHDGLGaEG GS cit eee pencomnpewm ame ye Sen dees Be oat Se pr Isorrroniaidedessocaleny 2 ‘Reus piv sn menos de {Slope gan y de apene (Garba mba 0. on eam veel ape Sy ———_$_—_ tas coma cambien ante a mers presencia de un cbservadr en pect wun ‘Sister cls le ios pasos jueganen forma clerente cuando los ob- SoS Ele stem de qu no sempre es pote otico obvervaron ‘Riso smpan Est cela més problemen en caeo denies de mayor edad {Dague la gente ace envi el See iSbceatri eapliean evens tcicas para obtner as conducins de Intelsat nuns despuds pusden obvervare ex condiciones Hgurosamete (BefGledss Un cep ela proeba de “Ta stucon desconolde” ident ‘Sor uy Ainsworth (973) parm stun a clad de apego ene ae Bjoteeneepiate Vr nits experiment lo isos hechos en orden “cs a haat entra en a hablo, In made sale y regress, el xa [Sie y eproe, Dede una clara de observacn lo avesigadaresrgitan feats de los nifos Compare elas condiciones con o que pods sucey (aes interns estar em ennductas en stvaciones 0 consoles de (po como ol hogar dele meta, donde quis fabri que pear Igo tengo pam verlaquebace lif fens Un ee comportan lo ite necesniamente igual en un bien de abo- ee er Regar"natcel? Be probable quel hagan en os ambleres de ERSIQLEES.oo en In prota de ia siacén desconosida, peo quiz no hr ‘podameos desir mimo de todas as conduct de ods ns eds. Noy Formade est absclatemarte seguro Nilo resultados des invesgacn de campo ils e inde Inport sn por complete eatilacoio aioe Se non Yrtojaydesventajon. Cuando se terpenes de estudio ‘stbre al desatola siempre hay que tomar en cuenta el mbes en © 8 ‘assy eveuniosen felon dete Cuestionarios y excuestas En el método de “pis y papel” se formal ‘pregunte sobre las conucas pasa ate La tac sevice {gue elnvestgador slo eibe ln inforoacn qe gente ea disposi a dar {que puede ofcer El aspeco pov sin embnrg, els posbldad det ‘ua un grea nimer de partlpates de caine rexpien por comp {adora Pese asus liitaciones las encucsta pueden ser de gran win ‘Un jmp es la Encuesta Nadal sabe ol Consumo de Drogas (Natoral Household Survey on Drag Ase, NHSDA), gue ee expone ene eptle T Setzta de un cvertonariaconisencal aplendo ca ao pot una divi del Departamento de Study Service Heamenos de Estados Unidos (US. Deer ‘met of Heat and Hot Ser) ees de personas (ss de 160 en 196) e12 aor en adelante, que viven en loge oenotos ambiente no nau ‘ais. Bsn du, ln mejor ences dara Bo, ps oes tmcioe detalles sabre or conauldors de dogas por edad sex, rau origen 6, ela: Fidedy concn da empeado o dscmpleda, en rac con las dogs de onmuno comin Sin embargo, las cas tndan ase menotes que ls Fess ‘or se le dogadiewn probable leg algunos consumicort@ acoso ‘ice a verde por mas que ole gesnic urasinclutn confidences (Oto problema, cractrsio también deus encustas en general rads en gue ‘a todas gue seleesonan par earl custionao expan paripar (po Jornal eygisa 20 por ceo de negatvs eri encucta del NHSDA INR ‘Sonal Survey on Dmg Use ant Health) Toque pune iar el adm de "no Eoaluactn picoligien Eo invesigacén del deol con teen se ala i ealanion de lignin Como vere con nas dale en ‘Spihios posters, la evan conta undamenlmate ce pgunas 7 Ppoblent conn gue evala el cereal (Coen oes ‘prnnadsclinrarann becuase nee ott enn Chu el wt dens pata de persnldad En ao dele wider Sretrumenton cori» veces lates de ctu lena os paces sor Culdadre Les gene de tsocacon ds puns 9 le prt pa com tat oracones gana tne dwcatente con noe Foe Sep, pa Pesan que confiten una ides ca "M pe depen” ‘Algae veces abn cece propecia cil pr sent oe isn ei deimagens bigeye pe que intespee tem reno elas ncn tren pre eur ite Se spon qo al hace prec uy, cde sctinsres. er e pls en snestidi, wx rp de ies de cin oe decd prtipé coon Joegedenornado past ngs doo Hl expends crt a fae ‘Sets fru ais do cos de pe le dosent {sige deloceoy rita tear 5 era May Tage "Sey que ter presets ta contdrectnes comdo oe terpenes tudor ego cn In eventn pigs: Paste, poche Serf o se que hen gees Punincores sis aux ‘onset Sound, en wer tna ir ttc dase Benen ue Spero ques fog ress eres pres Se pest a ‘Grenit Ent pac quehan ede spades s usin eperenas epee — RLELYUADETTATTRTA ATA TATRA TD AATAT Aare rete raeatls eeesea. r » , 4 h ® % . * is ». ’ NPE TTY api} aay nn celnesesen ona pra esabless noms con as cuales compara depaés as espustas det ‘Sideo fe endarcnatn sare ables anc de insracionesy de ‘reediienoe que permitansplaros ena misma forma cas oxi. ‘Luna prucbi noes condable nv ale sido estandarizada, noe posible saber lo que sgfcan los ates abtendos Portal ain, a Asocslén ‘olagea Amica (Americar sjehologcl Assocation APA) estblee gue infGmaidn debe acompatar 3 It pracas extandarzadas. Por st pet, {Szimvendgadows del dserolloselen dla los insramentos que hae tea sn condabesy vidos Disefios de investigacién del desarrollo Por ser el desrllo un proce indi y contin su esudn« Aferenci de ‘eas nwetgectnes sure concentrare ene canbioaoTago del tempo. C0 ‘Sedan ts ivestgadons Gor acreadeles modicaonar nel desarolo? Hay ‘Se focnas el de longttnal el seo warsversal un ei ido do - ‘Siena de chor los terse usvan en forma ric enia fig 2. 1H dso longitudinal Tn dee longiadina se cstdis en repetdes ‘sina a grape de individuoe en varos momentos del clo vil, Por ‘ann loo neestigncoessigun el desaollo en fens como In edguseén Eerizaguge ef seszole cognosciivoy las halides fisiss. bier eal sere Retinieno desde tea hata adalter para aveigur sl perssten invearaeriscas dla personalidad tempran, "Sigano promos dal dsarali se anlizan a fondo examinand sos sue tov tla semana otnclso dstiaments. Por ejemplo, pods evalare de mee ‘Scr semanal aun grape de no de dos y wes afos de edad prs haceree ‘aE Sia dutiada da dessa ngleticn Las dies longituinals bar Wes tttisados en los estadie de exo durante muchos aoa Un zp ‘Hono elt dsc salad eon ros “supendetados” que Lewis Teman befall Eaton it ‘Reta aaenrent oon ‘pein dona ots, a netsh (Syaemman teste ere apenas (Soha npc a (Shines omoseenonpu ‘treo ee Gromnsincatecemeoeises foesss HBLOTECAPUCE ° >00000000000000¢ co0000006000900000000000 © Foran aay oat pas tocraceries Wieapaae ‘el arto ong set ‘amare Sera y ‘Sema smemonis unis escheat Inkl en 191 y que todavia continua en 1987 (Scridmen, 1989.5 Sapoan ago edo nities nen gus dvs. Por ep, cand 2 investiga In gen os jos ponden adn xp y ons Zane con spruces y maar vanes ay dios ss wecnades oo esl, Adenia eve un le a nt dees Inga ge ‘vei eg eterna ou vida general reeset ‘ul ge mech eg ao dering wmode orcs, pba esa pote ce gs cmt, lego geo sujtos gs eeeteratas de pobacin dear leaner ete, see ran oe ney dean csinp men ‘sence parsipar en proyecto deo url sans ano onpreses toda pobicn sepia Por empl un ees dedceo el eats de es ‘end pod agar porque le mje estas Steno nase ee cooper ead emodonet loons prs esau ar Ins psn sen ers coperatirasy eles one envgpns Porte sth los que patos en ete po ce tvsignins vcs son fs aoe Yxsston que su eompateres (ey Ha, 17) Elivestgedorlepn mode tt, perder ers incomes st etude dara mucho emp Tema turer 19 pero ou ee no Seterumpo, Ovo compo es audio de Osean de erly (ery usenet) dl ebio de personae (Caper y te, B87, 188, ae ‘omens en 823 yen que interred mcs ivesgadones Sar tenes dane 6 ton. Lax propery nedor ones penen veo oles por a ila ds ncorport nuevos ses yan ef ane sc Pes «todo, los estas longitudinale sport dats pormenoriadosso- bree deste individual que no se consign con oes medios de at ia sigan realizandose endo a dispone de sultentes cure [El sei transversal_E seo teansversl compacta personas de distinta ad en un memento deterinado. Aunque ro pune evalua! desrolo dividual ole Ia veine de ser mis rpid,barteycontrlable gue nines. liga longitudinal Un demplo es un eto sobre el cxnbio ens compen: Son del sareasino en lee nis, net cul se compar aun grupo de lus ae teceoy seo grads con adultos (Capel y ton 980) pat dela diferencias de aqua ao gue los nites prsta sencn los invesigadores Igazon ala conclusion de que os de menor edad, por lo general, to Seon nalguras pists cuando alguten ent se saretsicy por empl, contd al ‘nest contadice lo que tha dicho oc se usa un onto dts de oe En ors palabras el rive del pensemiento de compression del engusedo- termina en prs le compesion cel eres, Los cietos transversal exgen sn selcién rgurosa dels particpenes, ara asegurare de que Jos sesulados ve deban a ditsencias de Gerroloy £0 ‘ras virasone qu etn entrees grupos. No suslaer un requis Sel 4e campliren os nios pero con adultes de dace uy diversas so esl ty 1 veces es impose Surgen en paral problemas de compared ‘en los estudos dels cams en In aligana det adult ease ca ‘cvojcimieno. Once facies, ene lo qu susan In salud y le elec bliss se han mecificdo de manera stan en decuas recent, got ‘un momento dado los adultes de dfrete ada 3 no suelen sn compare, Por eemplo, a educacioninfiaye de manera profunda las pantuecones te las pruebas de ntelgencla, pros rstrucaan que una persona de aos ec big la dcadas de 1950 y 1980 dere en muchos nets de le dena pes sona de aos as dcadas de 1970 y 1960, Atle eres s le Lo LUDUTTTVADVTVVADAT AAA AAA AAAAAARaAraADaaeraaaaaa sie Diced = Sane on ae * s a a 2 afc de are: vemos que una coborte de 30 aes se distingue en muchos roe Groorantes de una cohose de 70 soe. Por eta razcn las primers 2Sgactnesdediadas a cambio inslectul mostaron una exageede ds- ‘Sinncln en levee Enel apilo 26les xaminaremes a onto. Diseto de secencias de cohorts Dados ls problemas ue planta ls dos ‘tie que scams de desarbis e e aud lo invesigneres een 3 TeRtinbs cnn ques conoc como die de secuencia de cohorts. Att ‘$Sdgeder pods coneraar con un gripe devites de cust os ee, obo aed nts doco, etodar ego oda cobore doar apace ss fe gore elns smnpncones onghtadiales 0 tansvere y Lo correlacién como herramienta descriptiva =< {Vela violencia en levis he os nis mds wolento y ageesivs? La ‘usta osafrmativ, augue on formas que los invetgndoes tala (erie dese por me de Investigaciones experimental, tise qu tales vesigncones comensaan a eects sin embargo, tas procbas 2 ana pie rsn entre a Wonca ea telvisiny Ts ate Hed tant c releabsn mde o menos ast se mds el rimero de ores gue see ert de ainos pana viendo pangeamas lentes, luego ex ulizaba WAEER’ seid elgemen una exes e agreidad; por lina, compare BS doe medidas bins tas laces una rlacon si os ris qe ven er amas viletos eran sds agzesivs los cue velan programas pow volnt ran menos gress. sins extadn cot Gus los inveatgadoves miden tales elacones es ta seasln as protsce un searoque oe ene Oy 41.090 entry 1A Bhs primers ellama velar. Er restr ejemplo, al sumer: Pane vate (ver progratas violent), tambien suena a oa [eres ES Covgue tent qe a dos variable "cata en Ta misma des ‘ee eatos Se pean nas horas endo or po de programas son an ns pesos ene eacla yale ner, atsthatar ordain neat suponga que dscubrimos que fs nies que von inde progemas soles en la eevsen som ments agests (es TL SIGE Eitan pola predase al setalar gue ver ese programas © BaD SUS Teepabie de berc inion ngresivos que de To contra se Scions eeldad), De sr as un mayor atmero de horas dedicadas ‘27eprogremas vslntos sorespondere purtaaiones ms bees en cr RUSGESEavided musneas que un enor mimero dehoras de ver violencia SaieiEun eoesponderia a psiones nasa. ots pbs, as ‘fedidas ge rvertrlaecunndo una ssrent, a ot disnnuye y avers TERRES cabin en decionopuests, poduciendo urtimeo negative Ceti ntso generl dereference, as covlacionos ene Oy 20 0 exe 0 y-thesocidean die nett; enelaions ene 20 cezea de Yi ants postive como togativar— son Moda ls que rebates 60, tenipen dcecrionpoitiv como negatva, son furs sane ena reente que acelin no nostndica nade sobre case tide uo dey sobre ae css los efectos. Conamos con abundantes prac as Sapedmentsles de que ver vilencia en la tlevisn vurve a los ins ‘a agaivay peo esto na es posible deduarlo eclusivament de ia ore TcaESbtes Une correla no sala que exe wn pt y nada Tessas aslo en Inconel, paneer verdad que ver violencia en ticsen Inensiice a agrsivided, pro tambien pois ser cei lo corre ‘ii guid Ine ntcsagrstvoe por naturaleza preiean ver programas viles~ Pe Bea Sea ts agesledne nla causa que los Race vecas Hay mocas sion aetna Sccnebariaamed coreg ‘ecocme sam eat Covede ‘masini c c Diagrama de estudios * Métodos de investi Descrpeion noses | taste acannon, boas pat amas os demi str eon a lca enpteke ccdeharpste Eom Perma se ces cates @ due pegs recaps spines ‘oxen anol rare ce apn tase es ar gam peso os | Seen ma nai tno pun drat eomear din taetnstnenat ee a Evia ‘Sessa ecg des ina gw atoms waa itor utp Si cason rs guess di clmsgee get a cnn cea ‘et dat ane 2 desaroin I cognicin y muchot ote temas relacionados con la many rsmienta. No cba el condacisme tadional sigue ive en 12 proce fundamentals dl sprenczas Tis teoriaecopnoectivnssdoplan divert formas. Agu expondrazos es sprocimacones generale, cada una con les que etometesos vals WoC 2 IBlnage delossiglenes cxpteos la eri |n twos cognosciiva socal Iatecria del daserrllocognssaivo, Teoria del procesamiento de informacién Deode a dé de 190 os pltlogos del desurelo han cncetadolatencon tae proceso cognoecivar interno. Sin ua forma ms pope de at ‘iain cognicin humana ols cor del procesumiento de informacion. TH ser humane prcere informcin sin tse Ee 1 Quest hace en ate procs momant a are en as etry ene palabras senile ets [ee veualesy sonore ielevartes dl entomo, Menta ln, race ls pala brary ne orncones en Hechos yen Hews, seflecona sobre ellos (en tor) las sliacens para consults pastor pr gemplo, cuando relic un examen ‘Muchos teres rcuren 9 analog’ computaconaes cuando constr modelos de cima foncenan Ia memoria y oto sspecos de la cogncen. Una omputadors conta de harauer (a maquina propiament dice) y da sexe (tor programas que sirigen sus operaciones) Por analogla también nosotros ‘orem hur a sistema nerviowscntl ysoftne (ss etapa atrls ¥ ‘Sprendidar cor que proceamos la informacion) Ca informacion se od? nase lus computadoas que después efectan con ela cess opeaconcslaguar- engyrowaemmae main ‘any genecan um salds, Novos pustasos stead slcvaa ninorms. henner nnn ‘Son is percbimoy l asocazoy, la clculamosy la manipulames de iveses Gquorgalanehunom nce, Iiunarat, Despus ia alnacenains en la memoria yl esapeamsconfoumo Susaysmaon amas DOPE OE SO SO OST PIPPI fosesecod cope Astrmine gus cas gu6. Por sepa el list Sia abuso sea w trou trauet emotions de anise tpn see apt low ‘Sic deed afecndos por wut Se peroaldad male (ax Soi 18). Signten eto qu el mule de Sit ecm dicho tae ‘amo? Silo fear nl ode un indus, «poles ce una genet Tanna toda ls personas qu son como €? ti esac de ens pce cb pets ens nwstigacn moda del dear, pero ager sind imporanie hel dsgnste yoo ee rie cine yx qu nor dan una Seseplnportentiads denies Cambinte «nro dentro de an cots sme Las psp tear ‘dees tcnica han orm adem, compli toi del demo de [pesoaldedunaraydesutnconamsent, Aon, expnence doe ‘elas mes conoid ‘Teoria psicoanatition de Freud Sigmund Freud (1856-1939) sirvi6 de lop estos de casos einicos de sus pacientes edule, lp mismo que de ss ropasremnscencas vanes para elaberat lo que mds tarde Se conocer Eomo feof pricoaraltien Durante mds de 0 fos la depury environ ‘a conepain may comple deldesaralloy de netusizs humane. Aa teuaremos log aspeciosfrwsmentles dela tora eudlane Y en cptals asterors examinarerne ss repersione En tora plcoanllica cles hay doe scnencias de desarallo i 2 parponenen algunos puntos. La primera se ere 9s extra dl era liad y «sas components fundamentals In segunda a epar eran ‘uses el desullo des personalidad eve inside de diverse manerae. ‘epi Freud, desde st racmient ls en dorms pore le), © ‘componente primitive y egos de la persorulidad. Es de eps el “a tna que ros habit y gecera inpulsos de organ biligce 0 “deseo insti ow, gues prio enfentae de una oa maneras Loe laps ene Que ve on oss como obtener comida y agua, ystisacer ote necesidedss dee supersivenca, lo ensmo qu con el exo yl agresin (en lato reudana, {ste dos tos son esnaes yen too elo se etrctura de mare ‘mic Ia pezsonan). Hic rig po princi del plc sca sai ‘exgn inet y evil el dol For putt de ura mente iced ms sande que, de acuerdo con Feu, rig la mayor parte dela condita sin. que os peateos de ello. Por ejemplo, cuando empezams ecanina eines sts estamceacumlando temores, cups y onfcs inconscintes que hee branes de enearr alo lrg dels vid ‘Amedide que avanzs el desrola, el ego (yo) evlucona en forma gradual spur dal dy con el dempo at cones en un components fil de lz Datonaldad. como el agente fective oe impulns dei, E a mnte Enya ysecompone delo que saberoky pesamos en un momento dado: ‘os sive para conliar Io impulsos del a a readad exter Por ere lo sal eva un impulso sexual gol etrentars de alguna marc, Yo {en eafacendolo 0 desviandolo rnedlante le menninos de dsc ee fexplcan mas edelant en est opto yen el 7), Por ara lego Seige pot cl prin dered yconstantmente debe conc as ipulssy otras ae ‘as incansentes con ls oigencisyresieeiones de a sciedad. EL superego (supery) emplaza a evelucioar «partis del ego duzante el, ppevodo presclar Consta de lo que lamamas concn, adem de To que Freud denomina eg ian iensgenesy Ine crencne dela que debetanos ser como pesonss. Podemes dec que sige pore pri de mora. ‘oracle de manera dindnia con eld ye ego: pe eel d produce {i impuleo semua ye] ego encienta le maness de tttaelo, ol superego Innrvendrd en caso de que desapruce Io que el eo se propone cer. {come roiapiowrstica Tota tas feiss enn psu ‘cena oi i aes. hoe Pres qr ita nade puss peas rene ‘Congr imi yh neat: ‘gop npn ce apa ‘mens rato, sepwe epee ‘nn a en, © Poe) asain stmtony sce pe ian psosute apse ‘iis deaminceaposouidg ‘oor en nes ogm Invern l superego? Podita amenazar qui lberar grandes dois de verglenzay cil ‘Eno que aspect personalidad como un todo, los wes components dt Frend pusden desatolees con dfrece fae una persona con i “fost y un superego “ai tend poco contol co y moral abr u coor dota. Ura persona son un superego "sy desarellao” se sen abrumada porsentimisntos de culpa ysr4 my nsegare ‘Desc un punto devs cant, el dear cvokuiona través elas ea es poicoseruales i se incuyen¥ desaben ena abla 3, Aut conto, [eres se conenta en lass egenge que aban anos prises es de vide Una zona erdgena ce una pare del erpo gue roca intesa grat ssn cuando sein untae pera capa qua cormponde a gran pat (Seis tnancn ea Sie se concent en To abn Taboos de ahi qo Fev a aya llamade cae ol La siguiente es In etapa ale a cal a Zona edges 2 esplaen 2 la in qua redes el ana Y durate ln cual sel efetoaae ‘hserumbento enol contol ce etinteres. Vere cesputs a eas fii, en gue iSsona regen sedespaza a Yow gules ypermenece al por el reso de le ‘ide Desa de etn etapa de sce con Pea, habe un pei delatecie Uni nts medi, en el ull pulslone seuss se desactiven; por lta, “Sparse le verdacra ee geil que coer ena pubetad, eusndo Tos i ‘Pulse eocinlespredominan una vez ns ‘read tivo macho menos que dese fexpecto de as dos kiss etupas la mayor peste de u ida ln decd oles primers. La cbervacén itor {dela oratcta elit Gurentele apes orl analy fila pareen cote Dondero que el estat. Lan lactate interactaanfndamentalmente “Ue Pfndose tos esos sl boca"; ciandoexsplera a cana, if le preocs- perl funcones einai yo peeescelar pose al menos una sexuaidad Frmiiva que permite sents xctacin sexual Freud face! primer terco Eilemar I ateccn soe sos sapecto al compotion, suru ise ‘teacones se parecer may poco ane quese expan hoy en dia reud soso ue, Gurane as etapasplcosrases, pueden presenta f jason capone dinar ena pasonadad por el resto de vida Stata de detnciove que hacen Gu ef ado sgn buscando gratifacién en formes exuales de Froud tapas pic (Ora ddrselers lanes oy eae nce oa y ome be Sina cy cen Enron an span ose | ‘Aangesrs se tne ae yan pia eis ne ‘rc cain eae pore-emtnei enc pra aa re a ‘amos fost ncn ec efor etry poe conser ies: detent cho oto atone nase gt abs pe see Geto em cin ROREMA NSCOR Campos Epo deka atrial roi 2 on a ies ns foment te sent pvt ner mac ti | Sera Tt LeVELTTeTrrer cece Dt nor * SAD ABIIIN | BBA DII BABS PPR EP Ee BB eI 3 * 2 a3 ees css qu sto son apropiadse pa noe Pr ejemplo, si aiguien ce eda dens {inda © muy pocs alimeracion durante la wanci, pods convection ‘alto quo motca ce, fama bebe o habla en excce, No cottage ‘adie riega que ls exprinciastemprana sfcanon forma pestunds i pores ‘dod posuro ls investigncinesrealzdas muchos once despues de coe red formuarasu tees han orci poco stents aco fe induce elas jciones, Sr embargo probe que el ear eacuche ea conversa ‘ones codons algunoe dee rings de ata 3 “a dndmia foun del deal peiceeeal fa despertado wcloradss polices, peo vale a pena explrala porque rls algunes de oe prble {nas que plane el studio de czas Baines eno lores de sos pacers yen bu propa rife, Freud sostuvo que todos lo ioe expeineatts lo que ‘enamine de Edpn por llega sey de Tees que até tou pose, Lag. sa sero a cat on es mae Yorsa Sep Fes crane cep fia erito sere desos sexeaies por su made, pero ene que pie loco ‘we como castigo (ona dasha. in ember, con el Reps in onsu padre yprocra parece om poses, see odo elo frente t les prapios marl Ents convencdo de ques pedrenolcastaace lease. top, Yass eral del comple de Sipe, sla’ superego dal nfo. ‘Tas mujeres, propaco Feud, exermetan el cpio Hes en a eapa faica La deignacin amblen provi dela miso greg Her anes ma ‘arasumadse Cltemneaea, por aber eeu sa fade, Agamendn En eae rnp la ita sete dencos sere pr supa o miso que vidi de pm, que lt impulsan a querer pour el mimbre desu pecs, Con el Serpe ‘sul el concede manera Sinblc, ya nn denticandcor con a made 9 ‘len por a asperana de tener uno vad Sin enaburg, ce encido cor ed, Inerviadel pone no genara tt eerea motional com aad de a tec sq sas equ can mena resale pine oles ya ea personal Dec, ne meres een unt superego tis Geb, (Como se habré de imaginary ae invesigacanes poston no confirmaton 1a hipétess de los conflicts de Edip y de Elects en lon pressures Pere eraminarmos fs prachas en al captlo 7 en el quelas vpiceros dente da fontexo el desaolo sexu ' psa dau subjevidad e incpi ns cole tora pian revolucing la formaen que conoshizos in percnalidad ya mtivacn perp Tan ae tren para otras tori mds chjeasy proves Lae aporcines Pevduables de Freud lnclajen a ea dela mene lost, nual conserva fu vigeca sunge hoy no web tart enon No sempre abemoe por ue cemos ls cma por fo mena pst de lo que haces es ead ec sldades ydesoe como ls gue Fred abby al. Aino prope lah pots cde mecanisos de defen de go como la ern no ures enrentar [e eatiac) ya raconalizeie arse de 6 que deren cuando 0 podem ‘bene as uals todavia son oemas acepabes en qu ol go supe lf tna y dre poco desprables dea vide cottons En cancun, Ia ora fediana conte un np excelente dela ne cesiad de sere letainr storia del desaroloy dela cndura on general tememos pues o buena yo que funciona no destchemc au fl ‘iad una teova an slo porque un pate no ve snesene "Ee cuanto sn opinion de que musics motives Pics son por completo gosta y “aloe” ex cet moda, conse el reuadro “Teme conicover Sr" (pigin 20) en el eul encontrar mds ivormacon de sey oes plates ‘info obra atualec nara ‘ora psicosocal de Erikson Arik Eiton (1904-1894 sl considera neo eins, porque stern del devarali de a prenalda se deve de Indo Lamatverondte ne clin 990000000000 00 oocococooeons nooococeccooo 1. Conan tants a csscontana cata ed). Det etre ‘ifs lena conan snc any Sc ema npecn ba | can oa eps ENcano ssn sn ce ete an peas eo ape ga ia ay tm 2, Autonom ent a vergence as af cst ean |" rerey made ena, pean cole ose eden scr sel "oes tna Ge eeln Gatco aaah, ne alae oe anos coe ean tps ope 8. Intatie rante 2 cpa eos ea tc Lo een sma por ‘ms. Dest cie cra yma dei Pla, core rans Ye else mag Sats teers yaoi ene ea gender | treo acs yom sport owen. y roca Poe ecto sie ma onan, spanner ctf chs “Laster rie a to ow es ‘asin celsconsis eco ec ns ptt Etat ia mia ‘asin roan oo encompass oc. 5. denis rote asin dt ago 2 8a, saad eet elzssosccy, lo span aon wer endare an temae aye corgi Boe tics aes us tees conn come ees eps sn ana ln lg» ams aos slap esren gn sion es leon esa ees | ini ome a altar rated fc a ee ‘cca eosin sess amor nkosi al ad sean aso fs tsa ant pton fa os ‘iescos ctl etna eta ae whee dn cla enone 1. Generates sont #enimeamion eae aS laa ra sees aoe contone escort sb ja paren cme "sens ej ates Avene pses ner st meno lis Ios snes pear eg cia sn i pelea cle {ipower ni sve eos eter cic tte nent oe ‘aa peony nts eas acy oe {tga ante Ssespoc il ater a Es ero a ‘arora gangs anes tn oer yon Besos ave ‘sland asben net eho ca cn vena 8 sy ye ‘Spot Pls adi cena va pe near eed ‘eens eprinsess rr ‘ ‘ ‘ . ‘ ‘ « « « « « « « . e e « « e e . « e . o . e . e e . . ° e o ° . o . . . . « « « ao S000gc0000D0000000000000¢ oo00cc0D co 8 i i ‘Sete aga ate ‘nates ae ree md aropdnd Cx ‘ipsa ae net deos ‘Sacer ops maps Serendip en ‘boca area para guadar coat, La mayor de ellos han gadoy visto michag _epienisrteaceen elles ns cosy ls ete Sein get. imports ‘Sens explorean active haceryverlo qu ooure St mbar, went oy tna dseapecidad en que ode penne mapularoe ojos tain spree tales concepne zAcas signe quel ans people scents? Desarrollo cognoscitivo dentro del contexto social De ccuzrdo con Piaget et nites un “cienifico activo" que interact con ‘laubientey aprende estategas de pensamniento cada vez mis compl) stn, sco yconetrcvisn, a menudo dal imprest de trol ‘uando eselve problemas yc forma concepts. Sin enbargo, algunas piss logos soles inten cad Vr ns an gue también es unser coda que ep canes oro habla con ellos ademds aprende de eras interaccons (Brinery Fase, 1967) Eno Iborstora den pselog, los nits pueden abs, ‘ssa rerlver lo problema eles atgnans En cam n laidareal exper ‘entan le hechor en compat de adulosy de competes de mejor edad, {lees ls traducen y lo interpreta par ellos En cancion, e sata, groscivo del auto es amenedoun "ependizj” ene que compares mit ‘omocrdors io gufan ena compresion yen as habilidades Rago, 199). ee gees de une sua int de a pkologi ogontiva oo Ectian ens tre dl anos Genin reso Le gray 9698 Scpien no sl intrain demo den sens ceo dur eaten {oA abo tana ol esl Htc del onocnino yl repre vin comcnidad. He egal aprepua eval goer lane: mo Sans ‘eno en forma cles a nsrto mundo? Vpn wat dencrpos {Sunn sop dea sosbop, den sropologia y de shit conc ‘leno dl dena nl lege contenin de quieras ‘mano aprenden lose compari de quer s ode. "En fon clea in induce otrayen le giedse commune de tow ejeony els scatecnence,rramndson Gerpts po medio cl lenge, Coprizoealgaasavades simples como cocnar ass Complns como pra os pores eae eat de nusa lun Bg ‘ahs compara se aplnsimiano seven macho mis comple, com ‘reds steaie de in tie los matensteny den estrs 4 dls caotunbres sola. Adqutincaconoctiros y expen cp “mete graces apencieacbpeaonan as conentores No tio Sony tas ns ln nase pertain, persinonce a cones? Sempre nis orate mun y agus un ero ecru abled “Westy cee dor nls de desaolo sonnel pane co rival fa de demo det rio etrnnado pot a soluan ndependiontt Us problemas El egundo cob vel de deseo poten determina por at dpe de poblenes que pose elves ba gun de os aloo en Soran con en compro mis ape (Yo, 195/2978 “cy Hassani edo pons zona de dental prota! moot y Wer, 10) econo con un empl estan # {coitos smbor con ua edad mental cmprcbacn de ste ats. Com yas ‘Srp dtwntessugrn ond men de un grado de eompljdad que eae den fs por enn ewstivel de drole Encng echo ot ose demoscene Slo nite si posta reste problemas de un grado de cpeiad geet Tala seses por encina dena sve Wgpaky felt gue texas ‘Socer se sees psn entender or completo sear cognercive ‘Ein y earn ictracion soesada pre Cooke Onur apauinoy iene t ESTUDIO DE LA DIVERSIDAD ; _____ESTUDIO DFTA DIVERSIPAD JpRULIAG BISLNCIONALES Een guinness ERNE Stgmciotetteogce ann te nia i Seer arse” Ge faba op Bono eee sens cinas enamel et, Het Laer ste tuna Pasenpertinie tpi de 7A bat did 101 | SESE EmSpieuianattes igllemmier te prey ona Caine Moy ie inn ccelrirecin saleinetiniuediiocseisy fr pias pgm de toe eee reas Mere ors ‘efaoes Aft pie coms oni cae. FEigie alec Sastrge the Se Si, Ft muti hic caetcie tr dcte Serhan ninaeefpineede ciamenart insintia? SiSmanceatnegepeee tgpecs cessor cele cmorealaecdchennanis Siatdicessrgeaertnoes | pebcel dein eye me Eeemicupuesaso sn woimertiat amet seats Sen dsnyebes Sr me. ‘eet cemeaet ont Poem ec pest" Sn Sou Siesta yetimane [ew ep peer a er oy winierecbliees encce tenaye gece se SEP ale antiiss "Uterine Snape lips tts SLES Ts quinine entenies Slate gavin wae Seeyataers SWUM OR Socal ert eed monet Grbinaitietmteegms flavum dae se weer eetzwnsirtiy Sihactiniesenceameiteye {lie cn ge pancpacn Teamcyamouumredigs Gbyinaicesepepedc di Govegsnn et pegama ane Rewer etcmcts sap hese ieneGme sn slatnedeguw le ecisen ad Siam theater Sacintomasrnage pega Semiorte a SL vakiaeucers Seikierinoaae ses Sire Bis en Spe'pctie tye Mimnsiom cep Speirs” Tyan teteaieyns tins mpnate sn pltses wa Se yy Moby cents cinerea ee han po scien Sitecialske Gen ls" paganes cuceanSimperosien te oo Sarees Soa eee Ses Ce eee are Vygoaty yous pantarios el desarrollo cognoslivo est Inegredo a Joe contextae soci y eltural de sia Su desempeno psimo demuesta sue {a gar sabe proviene dela colaboracon con computers © als (Berk, "W91), Barbara Rogol U950) expla exteprocezo come un "aprendizae de enentenio",on incl se da ura paslpacén glada aos ifs ¥ 005 jos nesperta en aetiidadas devel cltwal que comprenden derde “gui ls ablidades de autoyucn hats comportase correctamente en sitseenes sociales, uiens lor evidan jlo computers estructura Ia par ‘eigaclén, al smo tempo que rndan soporte ¥proponen reas. Constar sex porns one st conodimient actual del rio Tos nuevos conacmien- tte habilades con lo cul mejoren en forms palatine su prtcpacn ¥ responsabilidad. ‘En sum, queremos comprendere desazllocognescitivo del nito es reco examina los procrae qu favorecen Ia constuccion socal dl ono ‘Snient y a conutacrien fst. Es neces, aden, consderar as caac- teratins dels felis yl forma on qo interacsan con el desarrollo cog- eelivo, y que a veces intersienen en el conslteg ecundro "Estudio dea Alversiaad) cl PSDSSHSFSSVHE FSIS SSS SHIH HS SSS IIssssses DODDDDHIISD earcansaansano ‘REPASE Y APLIQUE lo cog de Piaget 1 ape snsoronatva ee memiena ost Ene gente dm ce ‘anda rnd esto amr, lor ann pm ta lpn tna snosy rnin xpos conn cn ma Spe u dt eign scout rasa nscome. ope reoperation) Ei cn pseu escolar crore rae cot ss ‘spin posers, Es pp rns ean vs etscnssy eo cars ora ea sy rata se ees ec ps hk) pane ee £2aps oes eperaionas concrete cles as {2h aos pew erase ccna apa ee sey arn | Ice arn ue sgn scene chore ope lores maar er tro comps ailleurs ‘anon enn a pe arin ogee ge ‘ett ua cosesin taee Sama sndaar coe seni re fees an domed ge ns pad, src: Ein pes Per satrap com oo fn yoo pg’ a leh (sro) 2s Ss amas ego dopcmcia eae ape de ls operaciones lms 12 a nla) pte tes sas ea sep ere as Tsuneo oa shen neared ys ons gas ek ojecoes us, car eps nln pena io meaie Narang invetion £60 ipo spares src pce aoe Ss hecsien Pariepagrr caves pops Rots at setae ‘hp eo seaports aaa er abc on oye pear pete naam a min st Sones ee ema see eae Qe yaiseyiiees Sidi eats estab le Lac a sue ae sf de Tei at er ues so cacetatae iane Senne ras ie eaten aR pat aeeaene SEUNG goto olde 1. a qué se disnguen a eorie delproesmienta de informacisn ya eos ‘ognoectiva social? 2. Gn que ae cetnguen ators de Page a dal proceso de informe ‘San la cel spendin socal? 7 MUSE SULLLLOLOLOSISSS ISOS IL IL ECELESIS TET TT TT Trey

You might also like