‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬

ISIRI Islamic Republic of Iran
11199 ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد وﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬ 11199
1st. edition Institute of Standards and Industrial Research of Iran ‫ﭼﺎپ اول‬

‫رزوه ﭘﻴﭻ ﺧﻮدﻛﺎر‬

-(‫ﻣﺨﺼﻮص ﺳﻮراخﻛﺎري)ﭘﻴﭻ ﻣﺘﻪ‬
‫ﺧﻮاص ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ و ﻋﻤﻠﻜﺮدي‬

Drilling screws with

tapping screw thread —
Mechanical and functional properties

ICS: 21.060.10
 ‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪا‬
‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬
‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﺎدة‪ 3‬ﻗﺎﻧﻮن اﺻﻼح ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺼﻮب ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪ 1371‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮﺟﻊ رﺳﻤﻲ ﻛﺸﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ‪ ،‬ﺗﺪوﻳﻦ و ﻧﺸﺮ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ )رﺳﻤﻲ( اﻳﺮان را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارد‪.‬‬
‫*‬
‫ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﻣﺮﻛﺐ از ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان ﻣﺮاﻛﺰ و‬
‫ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻋﻠﻤﻲ‪ ،‬ﭘﮋوﻫﺸﻲ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪي و اﻗﺘﺼﺎدي آﮔﺎه و ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد وﻛﻮﺷﺸﻲ ﻫﻤﮕﺎم ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻠﻲ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻮﻟﻴﺪي‪ ،‬ﻓﻨﺎوري و ﺗﺠﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻣﺸﺎرﻛﺖ آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ و ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﺔ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺣﻖ و ﻧﻔﻊ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﺼﺮفﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺻﺎدرﻛﻨﻨﺪﮔﺎن و وارد ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﺮاﻛﺰ ﻋﻠﻤﻲ و ﺗﺨﺼﺼﻲ‪ ،‬ﻧﻬﺎدﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي دوﻟﺘﻲ‬
‫و ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﭘﻴﺶ ﻧﻮﻳﺲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺑﺮاي ﻧﻈﺮﺧﻮاﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻊ ذي ﻧﻔﻊ و اﻋﻀﺎي‬
‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮنﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﻣﺮﺑﻮط ارﺳﺎل ﻣﻲﺷﻮد و ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻈﺮﻫﺎ و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ در ﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣﻠﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن رﺷﺘﻪ‬
‫ﻃﺮح و در ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ )رﺳﻤﻲ( اﻳﺮان ﭼﺎپ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭘﻴﺶ ﻧﻮﻳﺲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺆﺳﺴﺎت و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪ و ذﻳﺼﻼح ﻧﻴﺰ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﺿﻮاﺑﻂ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺗﻬﻴﻪ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ درﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣﻠﻲ ﻃﺮح و ﺑﺮرﺳﻲ و درﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﭼﺎپ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﻣﻠﻲ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻔﺎد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎرة ‪ 5‬ﺗﺪوﻳﻦ‬
‫و در ﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣﻠﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺮﺑﻮط ﻛﻪ ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﺪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان از اﻋﻀﺎي اﺻﻠﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد )‪ (ISO‬ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن‬
‫‪4‬‬
‫ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﻟﻜﺘﺮوﺗﻜﻨﻴﻚ )‪ 2(IEC‬و ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ )‪ 3(OIML‬اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻨﻬﺎ راﺑﻂ‬
‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻛﺪﻛﺲ ﻏﺬاﻳﻲ )‪ 5(CAC‬در ﻛﺸﻮر ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺿﻤﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﻠﻲ و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪيﻫﺎي ﺧﺎص ﻛﺸﻮر‪ ،‬از آﺧﺮﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ‪ ،‬ﻓﻨﻲ و ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺟﻬﺎن و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي‬
‫ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻮازﻳﻦ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه در ﻗﺎﻧﻮن‪ ،‬ﺑﺮاي ﺣﻤﺎﻳﺖ از‬
‫ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﺮدي و ﻋﻤﻮﻣﻲ‪ ،‬ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﻣﻼﺣﻈﺎت زﻳﺴﺖ‬
‫ﻣﺤﻴﻄﻲ و اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬اﺟﺮاي ﺑﻌﻀﻲ از اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان را ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﻮﻟﻴﺪي داﺧﻞ ﻛﺸﻮر و‪/‬ﻳﺎ اﻗﻼم‬
‫وارداﺗﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬اﺟﺒﺎري ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﻔﻆ ﺑﺎزارﻫﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﻮر‪ ،‬اﺟﺮاي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﺎﻻﻫﺎي ﺻﺎدراﺗﻲ و درﺟﻪﺑﻨﺪي آن را اﺟﺒﺎري ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي اﻃﻤﻴﻨﺎن‬
‫ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن از ﺧﺪﻣﺎت ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻓﻌﺎل در زﻣﻴﻨﺔ ﻣﺸﺎوره‪ ،‬آﻣﻮزش‪ ،‬ﺑﺎزرﺳﻲ‪ ،‬ﻣﻤﻴﺰي و‬
‫ﺻﺪورﮔﻮاﻫﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻫﺎ و ﻣﺮاﻛﺰ ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن )واﺳﻨﺠﻲ(‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﺳﻨﺠﺶ‪ ،‬ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ و ﻣﺆﺳﺴﺎت را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺿﻮاﺑﻂ ﻧﻈﺎم ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺻﻼﺣﻴﺖ اﻳﺮان‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و در ﺻﻮرت اﺣﺮاز ﺷﺮاﻳﻂ ﻻزم‪ ،‬ﮔﻮاﻫﻴﻨﺎﻣﺔ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺑﻪ آن ﻫﺎ اﻋﻄﺎ و ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد آﻧﻬﺎ ﻧﻈﺎرت‬

‫* ﻣﻮﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬

‫‪1- International organization for Standardization‬‬
‫‪2- International Electro technical Commission‬‬
‫)‪3- International Organization for Legal Metrology (Organization International de Metrology Legal‬‬
‫‪4- Contact point‬‬
‫‪5- Codex Alimentarius Commission‬‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﺮوﻳﺞ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻳﻜﺎﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن )واﺳﻨﺠﻲ( وﺳﺎﻳﻞ ﺳﻨﺠﺶ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻋﻴﺎر ﻓﻠﺰات ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎ و اﻧﺠﺎم‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻛﺎرﺑﺮدي ﺑﺮاي ارﺗﻘﺎي ﺳﻄﺢ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان از دﻳﮕﺮ وﻇﺎﻳﻒ اﻳﻦ ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ج‬
 ‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻓﻨﻲ ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫» رزوه ﭘﻴﭻ ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺨﺼﻮص ﺳﻮراخﻛﺎري)ﭘﻴﭻ ﻣﺘﻪ(‪ -‬ﺧﻮاص ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ و ﻋﻤﻠﻜﺮدي «‬

‫ﺳﻤﺖ و‪ /‬ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ‬ ‫رﺋﻴﺲ‬

‫ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺌﺖ ﻋﻠﻤﻲ داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪي‪ ،‬ﺳﺎﺳﺎن‬
‫)دﻛﺘﺮي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ(‬

‫دﺑﻴﺮ‬
‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬ ‫ﻗﺰﻟﺒﺎش‪ ،‬ﭘﺮﻳﭽﻬﺮ‬
‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻓﻴﺰﻳﻚ ﻛﺎرﺑﺮدي(‬

‫اﻋﻀﺎء‬
‫ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺎﻣﻜﺎن‬ ‫اﺣﻘﺎﻗﻲ‪ ،‬ﻣﻬﺪي‬
‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﺘﺎﻟﻮژي(‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺘﺎﻟﻮرژي رازي‬ ‫ﺑﺎرﻳﻜﺎﻧﻲ ‪ ،‬ﻋﻠﻲ‬
‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﺘﺎﻟﻮرژي(‬
‫ﺷﺮﻛﺖ اﻳﺮان ﭘﻴﭽﻜﺎر‬ ‫ﺑﻬﺸﺘﻲ ﺗﻬﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺎم‬
‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ(‬
‫ﺷﺮﻛﺖ اﻳﺮان ﺗﻮﺣﻴﺪ‬ ‫ﺗﻮﻛﻠﻲ‪ ،‬رﺿﺎ‬
‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ(‬
‫ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻮﺑﻦ ﻛﺎر‬ ‫ﺷﻮﻛﺘﻲ‪ ،‬اﺣﺴﺎن‬
‫)ﻓﻮق ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ(‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ و ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﺎن‪ ،‬ﺳﻬﻴﻼ‬
‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ(‬
‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬ ‫ﻗﺎﺳﻤﻲ‪ ،‬ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ‬
‫)ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ(‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺘﺎﻟﻮرژي رازي‬ ‫ﻣﺤﺮﻣﻲ‪ ،‬ﻣﻬﺮداد‬
‫)ﻓﻮق ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﻮاد(‬

‫د‬
 ‫ﭘﻴﺶﮔﻔﺘﺎر‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد " رزوه ﭘﻴﭻ ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺨﺼﻮص ﺳﻮراخﻛﺎري )ﭘﻴﭻ ﻣﺘﻪ(‪ -‬ﺧﻮاص ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ و ﻋﻤﻠﻜﺮدي" ﻛﻪ‬
‫ﭘﻴﺶ ﻧﻮﻳﺲ آن در ﻛﻤﻴﺴﻴﻮنﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان ﺗﻬﻴﻪ و‬
‫ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪه و در ﺳﻴﺼﺪ و ﻧﻮد و ﻧﻬﻤﻴﻦ اﺟﻼﺳﻴﻪ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﻠﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ و ﻓﻠﺰﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻮرخ‬
‫‪ 87/10/28‬ﻣﻮرد ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻨﻚ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﺎده ‪ 3‬ﻗﺎﻧﻮن اﺻﻼح ﻗﻮاﻧﻴﻦ و‬
‫ﻣﻘﺮرات ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺼﻮب ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪ ،1371‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﻫﻤﮕﺎﻣﻲ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺗﺤﻮﻻت و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎي ﻣﻠﻲ و ﺟﻬﺎﻧﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ‪ ،‬ﻋﻠﻮم و‬
‫ﺧﺪﻣﺎت‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان در ﻣﻮاﻗﻊ ﻟﺰوم ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻫﺮ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫اﺻﻼح و ﺗﻜﻤﻴﻞ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ اراﺋﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ در ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻓﻨﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮاره از آﺧﺮﻳﻦ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻨﺒﻊ و ﻣﺎﺧﺬي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪ISO 10666: 1999‬‬

‫‪Drilling screws with tapping screw thread — Mechanical and functional properties‬‬

‫ه‬
 ‫رزوه ﭘﻴﭻ ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﺨﺼﻮص ﺳﻮراخﻛﺎري )ﭘﻴﭻ ﻣﺘﻪ(‪-‬‬
‫ﺧﻮاص ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ و ﻋﻤﻠﻜﺮدي‬

‫ﻫﺪف و داﻣﻨﻪ ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫‪1‬‬

‫ﻫﺪف از ﺗﺪوﻳﻦ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻮاص ﭘﻴﭻﻫﺎي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﺮارﺗﻲ ﺷـﺪه ﺑـﺎ رزوه وﻳـﮋه ﭘـﻴﭻﻫـﺎي ﺧﻮدﻛـﺎر‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ISO1478‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﻮك آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺨﺼﻮص ﺳﻮراخﻛـﺎري‬
‫ﺑﻮده و ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﻛﺎر ﺳﻮراخ رﻳﺸﻪ‪) 1‬ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ ﭘﻴﭻ( را ﺣﻴﻦ ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﭘﻴﭻ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﭘـﻴﭻﻫـﺎ‬
‫ﺳﭙﺲ ﺑﻄﻮر ﺧﻮدﻛﺎر‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻗﺴﻤﺖ رزوه ﺷﺪه ﭘﻴﭻ ﻛﻪ در ﻣﺠﺎورت ﻧﻮك ﺳﻮراخﻛﺎري آن ﻗﺮار دارد و ﺗﻮﺳـﻂ‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﺮشﻛﺎري ﻳﺎ ﺑﺪون آن ﻗﻼوﻳﺰ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﻜﻞ داده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ ﭘﻴﭻ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺳﻮراخﻛﺎري ﺳﻮراخ ﺧﻮد و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ‬
‫ﺷﻜﻞدادن رزوه درﮔﻴﺮ ﺑﺪون وارد آوردن اﻋﻮﺟﺎج ﻳﺎ ﺷﻜﺴﺖ در اﻳﻦ ﻓﺮاﻳﻨﺪ را ﺑﻪ ﺷﺮط ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻴﺎوردن ﺗـﻨﺶ‬
‫ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ‪ ،‬دارد ﻳﺎ ﺧﻴﺮ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺼﺎت زﻳﺮ ﻣﻌﺮف ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ وﺟﻮه ارزﻳـﺎﺑﻲ ﻣﺸﺨﺼـﺎت‬
‫ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ و ﻋﻤﻠﻜﺮدي ﭘﻴﭻﻫﺎي ﺳﻮراخﻛﺎري )ﭘﻴﭻﻫﺎي ﻣﺘﻪ( ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺳﺨﺘﻲ ﺳﻄﺤﻲ؛‬
‫‪ -‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺳﻮراخﻛﺎري و ﺷﻜﻞدﻫﻲ رزوهﻫﺎي ﻣﺎدﮔﻲ ﭘﻴﭻ؛‬
‫‪ -‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﻴﭽﺸﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ اﻟﺰاﻣﻲ‬ ‫‪2‬‬

‫ﻣﺪارك اﻟﺰاﻣﻲ زﻳﺮ ﺣﺎوي ﻣﻘﺮراﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﺘﻦ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ آن ﻫﺎ ارﺟﺎع داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ آن ﻣﻘﺮرات ﺟﺰﺋﻲ از اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪرﻛﻲ ﺑﺎ ذﻛﺮ ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺘﺸﺎر ارﺟﺎع داده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺻﻼﺣﻴﻪﻫﺎ و ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮﻫﺎي ﺑﻌﺪي آن‬
‫ﻣﻮردﻧﻈﺮ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در ﻣﻮرد ﻣﺪارﻛﻲ ﻛﻪ ﺑﺪون ذﻛﺮ ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺘﺸﺎر ﺑﻪ آن ﻫﺎ ارﺟﺎع داده‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره آﺧﺮﻳﻦ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ و اﺻﻼﺣﻴﻪﻫﺎي ﺑﻌﺪي آﻧﻬﺎ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺮاﺟﻊ زﻳﺮ ﺑﺮاي اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻟﺰاﻣﻲ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪2-1‬‬ ‫‪ISO 1478:1999, Tapping screw thread.‬‬
‫‪2-2‬‬ ‫‪ISO 4042:1999, Fasteners — Electroplated coatings.‬‬
‫‪2-3‬‬ ‫‪ISO 6507-1:1997, Metallic materials — Vickers hardness test — Part 1: Test method.‬‬
‫‪2-4‬‬ ‫‪ISO 15330:1999, Fasteners — Preloading test for the detection of hydrogen‬‬
‫‪embrittlement — Parallel bearing surface method.‬‬

‫‪1- Core hole‬‬

 ‫اﻟﺰاﻣﺎت‬ ‫‪3‬‬
‫ﻣﻮاد‬ ‫‪1-3‬‬
‫ﻓﻮﻻد ﺳﺨﺖﻛﺎري ﺷﺪه ﻳﺎ ﻓﻮﻻد ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﺮارﺗﻲ ﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﭘﻴﭻﻫﺎي ﻣﺘﻪ‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺧﻮاص ﻣﺘﺎﻟﻮرژﻳﻜﻲ‬ ‫‪2-3‬‬

‫‪1‬‬
‫‪ 1-2-3‬ﺳﺨﺘﻲ ﺳﻄﺢ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﺨﺘﻲ ﺳﻄﺢ ﺑﺮاي ﭘﻴﭻﻫﺎي ﻣﺘﻪ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﺮارﺗﻲ ﺑﺎﻳﺪ ‪ 530 HV 0,3‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 2-2-3‬ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻐﺰ‬
‫ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻐﺰ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﺮارﺗﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ 320 HV 5 -‬ﺗﺎ ‪ 400 HV 5‬ﺑﺮاي رزوهﻫﺎي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ و ﻣﺴﺎوي ‪ ST 4,2‬و‬
‫‪ 320 HV 10 -‬ﺗﺎ ‪ 400 HV 10‬ﺑﺮاي رزوهﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪. ST 4,2‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد ﺣﺪاﻗﻞ دﻣﺎي ﺑﺎزﭘﺨﺖ‪ 330 3‬درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﺤﺪوده دﻣﺎي ﺑﺎزﭘﺨﺖ ﺑﻴﻦ ‪ 275‬درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﺗﺎ ‪ 315‬درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮ‬
‫ﺷﻜﻨﻨﺪﮔﻲ ﻣﺎرﺗﻨﺰﻳﺘﻲ ﺑﺎزﭘﺨﺖ اﺟﺘﻨﺎب ﻛﺮد‪.‬‬
‫‪4‬‬
‫‪ 3-2-3‬ﻋﻤﻖ ﻧﻔﻮذ‬
‫ﻋﻤﻖ ﻧﻔﻮذ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺟﺪول ‪ 1‬ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪ -1‬ﻋﻤﻖ ﻧﻔﻮذ‬

‫‪5‬‬
‫‪ 4-2-3‬رﻳﺰﺳﺎﺧﺘﺎر‬
‫رﻳﺰ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭘﻴﭻﻫﺎي ﻣﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﺮارﺗﻲ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ رﮔﻪﻫﺎي ﻓﺮﻳﺖ ﻣﺎﺑﻴﻦ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺳﻄﺤﻲ و ﻣﻐﺰ‬
‫ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪1- Surface hardness‬‬

‫‪2- Core hardness‬‬
‫‪3- Tempering‬‬
‫‪4- Case depth‬‬
‫‪5- Microstructure‬‬
 ‫‪ 5-2-3‬ﺗﺮدي و ﺷﻜﻨﻨﺪﮔﻲ ﻫﻴﺪروژﻧﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﭘﻴﭻﻫﺎي ﻣﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ روش آﺑﻜﺎري اﻟﻜﺘﺮوﭘﻠﻴﺘﻲ ﭘﻮﺷﺶدﻫﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻄﺮ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪن ﻋﻴﺐ ﻧﺎﺷﻲ از‬
‫ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺗﺮدي و ﺷﻜﻨﻨﺪﮔﻲ ﻫﻴﺪروژﻧﻲ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺮاﺣﻞ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪه ﻳﺎ ﻣﺴﺌﻮل آﺑﻜﺎري‬
‫ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺘﻮان ﺧﻄﺮ ﺣﺎﺻﻞ را ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺮد‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻄﺎﺑﻖ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪. ISO 15330‬‬
‫در اﻳﻦ ﺧﺼﻮص‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ISO 4042‬ﻛﻪ در آن اﻗﺪاﻣﺎت ﺣﺬف ﺷﻜﻨﻨﺪﮔﻲ ﻫﻴﺪروژﻧﻲ ﺑﺮاي اﺗﺼﺎﻻﺗﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ روش آﺑﻜﺎري اﻟﻜﺘﺮوﭘﻠﻴﺘﻲ ﭘﻮﺷﺶدﻫﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺧﻮاص ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‬ ‫‪3- 3‬‬

‫‪ 1-3-3‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺳﻮراخﻛﺎري ﺣﻔﺮه‬
‫ﻧﻮك ﭘﻴﭻﻫﺎي ﻣﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺳﻮراخﻛﺎري ﺣﻔﺮه ﻻزم ﺑﺮاي ﺷﻜﻞ دادن رزوهﻫﺎي ﻣﺎدﮔﻲ‬
‫ﺧﻮد ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺸﺮوح در ﺑﻨﺪ ‪ 1-2-4‬را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-3-3‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺷﻜﻞدﻫﻲ رزوه‬
‫ﭘﻴﭻﻫﺎي ﻣﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺷﻜﻞدﻫﻲ رزوه ﻣﺎدﮔﻲ ﺧﻮد را در ﺳﻮراخ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 1-3-3‬ﺑﺪون اﻳﺠﺎد‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ در رزوهﻫﺎ را ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺮوﺑﺮي در ﺻﻔﺤﻪ آزﻣﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 1-1-2-4‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ 3-3-3‬آزﻣﻮن ﭘﻴﭽﺶ‬
‫ﭘﻴﭻﻫﺎي ﻣﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻘﺪر ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﻴﭽﺸﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم آزﻣﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 3-2-4‬ﮔﺸﺘﺎور ﻻزم ﻛﻪ‬
‫ﻣﻮﺟﺐ ﺷﻜﺴﺖ آن ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﮔﺸﺘﺎور داده ﺷﺪه در ﺟﺪول ‪ 4‬ﺑﺮاي رزوه آن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫آزﻣﻮن‬ ‫‪4‬‬
‫آزﻣﻮن ﺧﻮاص ﻣﺘﺎﻟﻮرژﻳﻜﻲ‬ ‫‪1-4‬‬
‫‪ 1-1-4‬آزﻣﻮن ﺳﺨﺘﻲ ﺳﻄﺢ‬
‫آزﻣﻮن ﺳﺨﺘﻲ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ روش وﻳﻜﺮز ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ISO 6507-1‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﻓﺮو رﻓﺘﮕﻲ ﺑﺎﻳﺪ در‬
‫ﺻﺎفﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﻤﻜﻦ ﭘﻴﭻ و ﺗﺮﺟﻴﺤﺎً ﺑﺮ روي ﻛﻠﮕﻲ ﭘﻴﭻ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-1-4‬آزﻣﻮن ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻐﺰ‬
‫آزﻣﻮن ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻐﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﺑﺮش ارﻳﺐ ﻣﻴﻜﺮوﻧﻲ ﺑﻪ روش وﻳﻜﺮز ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ISO 6507-1‬اﻧﺠﺎم‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 3-1-4‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻘﺪار ﻋﻤﻖ ﻧﻔﻮذ‬
‫ﻋﻤﻖ ﻧﻔﻮذ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺷﻴﻮه ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮﭘﻲ در ﻳﻚ ﺑﺮش ﻃﻮﻟﻲ ﻣﻴﻜﺮوﻧﻲ ﺑﺮ روي ﻳﺎل رزوه در ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻴﺎﻧﻲ راس و‬
‫رﻳﺸﻪ‪ ،‬در ﻣﻮرد ﭘﻴﭻﻫﺎي ﻣﺘﻪ ﺑﺎ اﻧﺪازه رزوه ﺗﺎ و ﺷﺎﻣﻞ ‪ ، ST 4,2‬ﻳﺎ روي رﻳﺸﻪ رزوه اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻤﻨﻈﻮر ﻗﻀﺎوت ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ اﺑﺰار ﻣﻴﻜﺮوﺳﺨﺘﻲ‪ 1‬ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻓﺮوروﻧﺪه وﻳﻜﺮز ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﺎ ﻳﻚ‬
‫ﺑﺎر ‪ 300‬ﮔﺮﻣﻲ روي ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺘﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻲ از ﭘﺮوﻓﻴﻞ رزوه ﻛﻪ ﺑﺼﻮرت ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﻋﻤﻖ‬
‫ﻧﻔﻮذ ﺑﺎﻳﺪ در ﺳﺨﺘﻲ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ‪ 30 HV‬ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻐﺰ واﻗﻌﻲ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 4-1-4‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﺎﺧﺘﺎر‬

‫‪1- Micro-hardness‬‬
 ‫رﻳﺰﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﻮاد ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ روش ﻣﺘﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﺧﻮاص ﻣﺘﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻲ‬ ‫‪2-4‬‬
‫‪ 1-2-4‬ﺳﻮراخﻛﺎري و ﭘﻴﭽﺶ در ﺣﻴﻦ آزﻣﻮن‬
‫‪ 1-1-2-4‬ﻓﻴﻜﺴﭽﺮ آزﻣﻮن‬
‫در ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﻣﺜﺎﻟﻲ از ﻳﻚ ﻓﻴﻜﺴﭽﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ از ﺟﻨﺲ ﻓﻮﻻد ﻧﺮم ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻛﺮﺑﻦ ‪ 0,23 %‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﺨﺘﻲ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ‪110 HV 30‬‬
‫ﺗﺎ ‪ 165 HV 30‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ISO 6507-1‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺻﻔﺤﻪ آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ‬
‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ داده ﺷﺪه در ﺟﺪول ‪ 2‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪2-1-2-4‬روش اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن‬
‫ﭘﻴﭻ ﻣﻮرد آزﻣﻮن )ﭘﻮﺷﺶدﻫﻲ ﺷﺪه ﻳﺎ ﺑﺪون ﭘﻮﺷﺶ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺗﺤﻮﻳﻞ داده ﺷﺪه اﺳﺖ( ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻗﻄﺮ ﻛﺎﻣﻞ‬
‫رزوه‪ ،‬در ﺻﻔﺤﻪ آزﻣﻮن ﭘﻴﭽﺎﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺤﻮري و ﺳﺮﻋﺖﻫﺎي دوراﻧﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه در ﺟﺪول ‪ 2‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎي ﺳﻮراخﻛﺎري و ﭘﻴﭽﺶ‬
‫ﺑﻜﺎر روﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-4-4‬ﺑﺎزرﺳﻲ ﺣﻔﺮه ﺳﻮراخﻛﺎري ﺷﺪه‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻮاﻓﻖ ﻃﺮﻓﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎزرﺳﻲ از ﺣﻔﺮه ﺳﻮراخﻛﺎري ﺷﺪه اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺻﻔﺤﻪ‬
‫آزﻣﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ روش ﺑﻨﺪ‪ 1-1-2-4‬وﻟﻲ ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ داده ﺷﺪه در ﺟﺪول ‪ 3‬ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﺻﻔﺤﻪ آزﻣﻮن‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﻨﺒﻪ ﺳﺒﻚ در ﻧﻘﻄﻪاي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻮراخ ﺷﻮد ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ در ﺻﻔﺤﻪ آزﻣﻮن ﺳﻮراخ‬
‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ ،‬اﻧﺪازه ﻗﻄﺮ ﺳﻮراخ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻣﺤﺪوده ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﺟﺪول ‪ 3‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ 2‬ﻳﻚ ﭼﻴﺪﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ ‪ 1‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ‬
‫ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ ﺑﻮش ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﺎﻳﺪ ‪ 0,25‬ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ رزوه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻃﻮل ﺑﻮش ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻧﻪاي‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﺳﻮراخﻛﺎري ﭘﻴﭻ از ﺑﻮش ﺑﻴﺮون ﻧﺰﻧﺪ‪.‬‬
 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺷﻜﻞ‪:‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ آزﻣﻮن‬ ‫‪1‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -1‬ﻓﻴﻜﺴﭽﺮ آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﻴﭽﺶ و ﺳﻮراﺧﻜﺎري ﭘﻴﭻ ﻣﻮرد آزﻣﻮن‬

‫ﺟﺪول ‪ -2‬داده ﻫﺎي آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﻴﭽﺶ و ﺳﻮراﺧﻜﺎري ﭘﻴﭻ ﻣﻮرد آزﻣﻮن‬

‫ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺻﻔﺤﻪ آزﻣﻮن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ روي ﻫﻢ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ دو ورﻗﻪ ﻓﻮﻻدي ﺑﺪﺳﺖ آﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﭘﺬﻳﺮش ﺑﻜﺎر ﻣﻲروﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺤﻮري ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه در ﺟﺪول ‪ 2‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣـﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﻘـﺎدﻳﺮي ﺑـﺮاي ﻛـﺎرﺑﺮد ﭘـﻴﭻﻫـﺎي‬
‫ﺳﻮراخﻛﺎري در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ اﺳﺎﺳﺎً اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻘﺎط ﺳﻮراﺧﻜﺎري ﺷﺪه‬
‫اﻧﺪﻛﻲ ﺷﻜﺴﺘﻪ ﻳﺎ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮوﻧﺪ‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎي ﺷﻜﻞ‪:‬‬
‫ﺑﻮش‬ ‫‪1‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ آزﻣﻮن‬ ‫‪2‬‬
‫‪ 3‬ﺣﻔﺮه ﺳﻮراخ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -2‬ﭼﻴﺪﻣﺎن آزﻣﻮن ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﺳﻮراخﻛﺎري‬

‫ﺟﺪول ‪ -3‬داده ﻫﺎي آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﻗﻄﺮ ﺣﻔﺮه ﺳﻮراخ ﺷﺪه‬

 ‫‪ 3-2-4‬آزﻣﻮن ﭘﻴﭽﺶ‬
‫ﭘﻴﭻ ﻣﺘﻪ ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﮔﻴﺮه دو ﺗﻜﻪ ﺑﺎ رزوه ﻣﺎدﮔﻲ ﻳﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﻮن ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﭘﻴﭻ آﺳﻴﺒﻲ ﻧﺮﺳﺪ‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ 3‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از وﺳﺎﻳﻞ آزﻣﻮن را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﮔﺮﻓﺘﻦ‪،‬ﺣﺪاﻗﻞ دو ﮔﺎم از رزوه ﺑﺎﻳﺪ از ﺑﺎﻻي ﮔﻴﺮه‬
‫ﺑﻴﺮون ﺑﺰﻧﺪ و ﺣﺪاﻗﻞ دو ﮔﺎم از رزوه )ﺑﺪون ﺑﺨﺶ ﺳﻮراخﻛﺎري( ﺑﺎﻳﺪ درون ﮔﻴﺮه ﻳﺎ اﺑﺰار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭘﻴﭻ ﺑﻄﻮر‬
‫ﻣﺤﻜﻢ درﮔﻴﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻃﻮل ﭘﻴﭻ ﻣﺘﻪ ﻛﻮﺗﺎه اﺳﺖ ﺗﻤﺎم رزوهﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﻜﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ وﻟﻲ ﻛﻠﮕﻲ‬
‫ﭘﻴﭻ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﮔﻴﺮه ﺗﻤﺎس داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻳﻚ اﺑﺰار ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻛﺎﻟﻴﺒﺮه ﺷﺪه اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﮔﺸﺘﺎور ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ زﻣﺎن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺸﺘﺎور ﺷﻜﺴﺖ اﻋﻤﺎل‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﭘﻴﭻ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﻴﭽﺸﻲ ﻛﻪ در ﺟﺪول ‪ 4‬داده ﺷﺪه اﺳﺖ را ﺑﺮاورده ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎي ﺷﻜﻞ‪:‬‬
‫ﺟﺎزدن ﺑﺎ ﺳﻮراخ ﻛﻮر ﻗﻼوﻳﺰ ﺷﺪه‬ ‫‪1‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -3‬وﺳﺎﻳﻞ آزﻣﻮن ﭘﻴﭽﺶ‬

 ‫ﺟﺪول ‪ -4‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﻴﭽﺸﻲ‬

‫ﺗﻮركﻣﺘﺮ‬ ‫‪5‬‬
‫ﺗﻮركﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در آزﻣﻮن ﭘﻴﭽﺶ ﺑﺎﻳﺪ دﻗﺘﻲ در ﻣﺤﺪوده ‪ ± 3 %‬ﮔﺸﺘﺎور ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺠﺎي ﺗﻮركﻣﺘﺮ ﻣﻲﺗﻮان از ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﺣﺲﻛﻨﻨﺪه ﺗﻮان ﮔﺸﺘﺎوري ﺑﺎ دﻗﺖ ﻓﻮقاﻟﺬﻛﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻗﻀﺎوت‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از ﻳﻚ ﺗﻮركﻣﺘﺮ دﺳﺘﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬