MODULE WEEK NO.

8
Don Carlos Polytechnic College
Purok 2, Poblacion Norte, Don Carlos, Bukidnon
Telephone Number: 09362264300

College of Education/Teacher Education Department

Lit. 1: Mga Anyo ng Kontemporaryong panitikan sa Filipino
Semester of A.Y. 2020-2021

Introduksiyon

Ang salitang Lathalain ay kuari ng salitang artikulo at salin sa Ing. Feature. At sapagka’t ito’y
nakapaghahatid ng kabatiran bukod sa kasiyahan at kawilihan sa mambabasa, ito’y ibinibilang ding
isang uri ng balita. Walang laman itong katakdang estilo, na parang de kahong nauuna ang
pinakamahalagabago sumunod anmga detalye tulad ng mga tuwirang balita. Malaya rito ang isang
manunulat sa paraan ng pagsulat, maaari niyang simulan at wakasan ito sa anumang paraang nais niya.
COURSE MODULE

Rationale

Sa modyul na ito tatalakayin natin ang kahulugan, bahagi, at mga uri ng lathalain.
Intended Learning Outcomes

A. Nalalaman ang kahulugan at kahalagahan ng lathalain

B. Nakasusulat ng sariling lathalain
C. Nakagagawa ng semantic wed patungkol sa lathalain
Activity

Gawain: Gumawa ng semantic wed patungkol sa lathalain.

Diskusyon

Magasin/Lathalain

Ang lathalain, katulad ng balita ay hindi lamang isinusulat upang magpabatid, kung lalo p
nitong pinapalawak ang balita o impormasyon sa pamamagitan ng kawili-wiling pamamaraan. Ito ay
nagdaragdag at nagpatingkad ng kulay at buhay ng pahayagan. Kaya ang istilo nito ay nakasalalay
sa malikhaing isipan ng manunulat.

Walang nakapagbibigay ng pinakaangkop na kahulugan ng lathalain. Hindi ito isang balita na

sinusulat sa pamamagitan ng baligtad na pyramid na walang opinyon at mapalamuting pananalita.
Hindi rin matatawag na kwentong kathang-isip, dahil karaniwang sa mga lathalain ay tumatalakay
1
Crafted by Mariel Bandada
 MODULE WEEK NO.8
sa mga totoong nangyayari. Habang ito ay nagpapaliwanag, hindi lamang ito nagbibigay ng opinyon
na katulad ng editoryal.

Ayon kay Gene Gilmore sa kanyang aklat na Inside High School Journalism, “ang
pinakaangkop na paglalarawan sa lathalain ay nagsasabing ito ay balita na isinusulat tulad ng isang
piyesa ng kwentong kathang-isip.” Katulad ng isang manunulat ng maikling kwento, kadalasan
ginagamitan ang pagsulat nito ng mga pampanitikang sangkap tulad ng kulay, dayalogo, anekdota at
pang emosyong pananalita upang mkapukaw ng pangkatauhang kawilihan. Ito ay nagbibigay-panuto
rin, nagpapabatid at nagpapayo, ngunit ang pinakapangunahing layunin nito ay ang magbigay ng
aliw.

Kaayusan ng Akdang lathalain

A. Ang Makabagong Pamatnubay

Pamatnuaby ang tawag sa una at pangalawang talata ng balita o ng lathalain. Nagsisilbi itong pang-
akit sa mga mambabasa. Sa lathalain, makabagong pamatnubay ang ginagamit sa panimula ng akda
COURSE MODULE

na maaaring binubuo ng isang salita lamang, isang parirala, isang pangungusap o isang talata.

Mga Uri ng Makabagong Pamatnubay

1. Patanong. Ginagamit itong batayan upang linawin sa mambabasa ang paksa sa

pamamagitan ng pagbibigay ng kasagutan nito.
2. Siniping sabi. Ito ay ginagamit kapag ang sinabi ng isang tao, lalo na kung kilala, ay higit na
makatawag-pansin o mas mahalaga kaysa sa taong pinagkunan.
3. Paglalarawan. Ginagamit ito upang makakintal ng isang malinaw na larawan sa mga
mambabasa.
4. Isang salita. Sinisimulan ang lathalain sa isang makatawag-pansing salita.
5. Panggulat. Ginagamitan ng isang pariralang panggulat na panimula.
6. Paghahambing. Sinisimulan ang lathalain sa pamamagitan ng isang paghahambing.
7. Sanligan. Ito ay isang paglalarawan ng pangyayari saan ang pook na pinangyarihan ay hihit
na makatawag-pansin kaysa sa mga taong sangkot.
8. Parodya. Binubuo ito ng mga palasak na kasabihan, kanta, tula, aklat o pmagat ng pelikula.
9. Pamatnubay na Kakatwa. Ginagamitan ito ng tipograpikang kabisaan upang mapalakas
ang hatak sa kawilihan ng mambabasa.
10. Hiwa-hiwalay na salita oparirala
11. Pasalaysay. Inilapit ang mambabasa sa istoryasa pamamagitan ng pagbibigay sa kanya ng
pagkakataong iugnay ang sarili sa tauhan nito.
12. Panukso. Ginagamit ito upang dayain sa pamamagitan ng pabirong pamamaraan ang
mambabasa at mapukaw ang kanyang kuryusidad na basahin ang istorya. Sa pangkalahatan,
ito ay maikli lamang, masigla at matalas.
13. Pontse. Ito ay isang maikli at makatawag-pansing pamatnubay.

B. Katawan ng Lathalain

Pagkatapos makasulat ng pamatnubay, hand aka nang iorganisa ang mga datos upang buuin

2
Crafted by Mariel Bandada
 MODULE WEEK NO.8
ang katawan ng iyong lathalain. Ang pagbuo ng istorya ay kadalasang pinakamahirap dahil
nangangailangan ito ng pagsasaayos ng mga datos sa pamamaraang napapanatili nito ang kawilihan
ng mambabasa mula sa simula hanggang wakas.

Habang ang tuwirang balita ay sinusulat sa pabaligtad na piramide, ang tanging lathalain ay
sinulat sa piramideng kaayusan na may kongklusyon.

C. Wakas

Mga Uri ng Lathalain

1. Lathalaing pabalita. Ito ay batay sa napapanahong pangyyari o blita.

2. Lathalaing nagpapabatid. Ang binibigyang-diin dito ay ang impormasyon at ang sangkap
na pangkatauhang kawilihan ay pangalawa lamang.
3. Lathalaing di-pangkaraniwan Lathalaing paano. Ang layunin na ito ay ialahad ang
COURSE MODULE

proseso o kung paano ginagawa ang isang produkto o serbisyo.

4. Lathalaing pangkatauhang-digli. Ito ay isang paglalarawan ng mga kilalang tao, ang
kanilang mga naging karanasan sa buhay, ang kanilang pag-uugali, at ang kanilang
paniniwala na siyang dahilan ng kanilang tagumpay.
5. Lathalaing may makataong kawilihan. Bagama’t walang nilalaman o kung mayroon man
ay kakaunting halagang balita lamng, ito ay kinagigiliwang basahin dahil sa taglay nitong
kawili-wiling istilo na pumupukaw sa emosyon ng mambabasa.
6. Lathalaing pansariling karanasan. Ito ay tumatalakay sa mga di-pangkaraniwang
karanasan ng may-akda.
7. Lathalaing pang-aliw. Ang layunin nito ay libangin ang mambabasa sa kakaiba, hindi
lamang sa paksa, kundi sa istilo ng pagkakasulat at sa uri ng mga pananalitang gamit.
Maaari ring halimbawa nito ang mga crossword puzzle, maze at iba pa.
8. Lathalaing pangkasaysayan. Tinatalakay nito ang kasaysayan ng tao, bagay o lugar.
9. Lathalaing pakikipanayam. Ito ay tumatalakay sa opinyon, damdamin o kaisipan ng mga
taong awtoridad sa paksang inilalahad sa pamamagitan ng pakikipanayam.
10. Lathalain sa paglalakbay. Naglalahad ng mga katangi-tanging lugar na narating at mga
taong nakilala sa sa pamamagitan ng paglalakbay.
11. Lathalaing di-pangkaraniwan. Ito ay tumatalakay sa mga paranormal at di-kapani-
paniwalang mga pangyayari tulad ng mga paksa tungkol sa mga engkanto, tiyanak, dwende,
kapre, at iba pang kauri nito.
12. Lathalaing pang-agham. Tumatalakay sa mga paksang pang-agham
13. Lathalaing pang-isports. Tinatalakay ang mga paksang pammpalakasan.

Mga Halimbawa ng Lathalain

1. Lathalaing Pabalita (Nathalie K. Roman)

Pagpropropose sa gitna ng daan, nakakakilig o nakakainis?

Lahat naman tayo kahit hindi natin aminin ay kinikilig kapag may namamataan tayong nagpropose sa harap
3
Crafted by Mariel Bandada
 MODULE WEEK NO.8
ng maraming tao. Sa Park, sa coffee shop, sa foodcourt at sa restaurant. Pero nakarinig ka na ba ng isang
marriage proposal sa gitna ng daan?
Sa isang kalsada sa Maynila ay natunghayan ng marami ang pagtigil ng isang magkasintahan sa gitna ng
kalsada dahil umano’y naubusan sila ng gasolina. May lumapit na dalawang MMDA traffic enforcer at
habang nakikipag usap ang lalaki sa MMDA traffic enforcer ay bigla na lamang silang pinalibutan ng mga
lalaking nakamotorsiklo at patuloy llamabg sila sa pag-ikot hanggang sa bigla na lamang lumuhod ang lalaki
sa gitna kaharap ang kanyang kasintahan. Iyon ang nagging senyales upang mabatid ng babae na inaalok na
siya ng kasal ng kanyang kasintahan. Agad naman siyang pumayag at sa labis na tuwa ay nagyakapan ang
dalawa kasabay ng palakpalan ng mga taong nakapanood at pagbusina ng mga motorsiklong pumalibot sa
kanila bago sila umalis. Marami ang kinilig sa kanila dahil gumawa pa ng pakulo ang lalaki at kinausap niya
pa ang mga MMDA traffic enforcer para doon niya alukin ng kasal ang kasintahan ngunit kasabay nito ay
marami rin ang nainis. Nainis sila dahil nagdulot lamang ng traffic ang ginawa ng lalaki. Maraming mga
motorist rin ang nagsabing naabala lamang sila sa ginawa ng lalaki. Patunay lamang ito na hindi sa lahat ng
oras ay aayon ang mga bagay bagay para maging perpekto ang lahat para sa ganitong gawain. Suhestyon ng
iba ay sa ibang lugar na lang sana nila dinaos ang ganitong kaganapan upang hindi sila nakakaabala. Ayon sa
magkasintahan ay wala silang pakialam sa mga egatibong komento sa kanila ng iba, ang sa lalaki lang ay
iyon ang naisip niyang paraan upang ipaalam sa mundo na mahal na mahal niya ang kanyang kasintahan.
COURSE MODULE

2. Lathalaing pansariling karanasan (Dalere, Sarena Jane S.)

Bawat taon ang pinakahihintay ay ang araw ng pasko dahil ito ay masaya lahat ay kompleto kasama ang
buong pamilya ngunit ito ang hindi ko pa nararanasan ang mabuo ang pamilya sa araw ng pasko .Palaging
nasa malayo si papa tuwing araw ng pasko wala kaming magagawa dahil kailangan niyang kumayod para
mapag aral kami ,kinakaya niya lahat ng lungkot at mga pagsubok ganoon din saamin na kinakaya namin ang
lahat gustuhin man namin siyang umuwi kaso mahirap dahil narin sa mahal ang pamasahe pauwi kaya tinitiis
namin ang lahat kahit gustong gusto na naming siyang makasama , kung kayat ang tanging hiling ko sa
darating na pasko ay makasama namin siya .
Exercise

Sumulat ng isang lathalain na naghahambing sa iyong sarili sa kahit anong bagay na may
pagkakahawig sa iyong mga katangian.

Assessment

Mula sa iyong kinaroroonan sumulat ng isang lathalain tungkol sa anumang bagay na

nakatawag pansin sa iyong pansin at nakakapagunita sa iyong isang natatanging alaala
sa buhay mo.

Reflection

Ano ang kahalagahan ng lathalain para sayo? Ano ang mga naiambag nito sa ating
buhay?
Resources and Additional Resources

4
Crafted by Mariel Bandada
 MODULE WEEK NO.8

 Gelly E. Alkuino (Pampaaralang Pamahayagan sa Nagong Henerasyon) 2008

COURSE MODULE

5
Crafted by Mariel Bandada