‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪185  J3‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﺔ ‪J3‬‬

‫‪‬‬
‫راﺣﻠﻪ ﺷﺠﺎﻋﻲ‬
‫‪‬‬
‫دﻛﺘﺮ زﻫﺮا ﺗﺒﺮﻳﺰي ﺷﻬﺮوي‬

‫‪I‬‬ ‫‪D‬‬ ‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪S‬‬
‫ﻋﻨﻮان اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻧﺎم ﺷﺨﺼﻴﺖ اﺻﻠﻲ داﺳﺘﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن اﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﺴﺨﺔ ‪ J3‬از ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﺴـﺘﻘﻞ ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗـﺮار‬

‫‪f‬‬
‫ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و ﺗﻤﺎم ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ در ﻗﺎﻟﺐ ﻣﻘﺎﻳﺴﺔ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد از اﻳﻦ ﻣﺘﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﻌﻲ ﻧﮕﺎرﻧـﺪﮔﺎن‬

‫‪o‬‬
‫ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ از ﻣﺘﻦ ﻣﺬﻛﻮر ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ روان ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ اﺑﺘﺪا ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﻴﺎن‬
‫ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ رﻳﺸﻪﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،‬وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن‪ ،‬داﺳﺘﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن‪ ،‬اﺧـﺖ ﺟـﺎدو‪ ،‬رﺳـﺎﻟﺔ‬
‫ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن و اَﺧﺖ و در اداﻣﻪ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن‪ ،‬ﻧﺴﺨﺔ ‪ J3‬ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ روان ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﺪه و در‬

‫‪e‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺑﻨﺎﻣﺔ ﻓﺎرﺳﻲ و ﻏﻴﺮ ﻓﺎرﺳﻲ آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪h‬‬ ‫‪iv‬‬ ‫واژهﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي‬

‫ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن‪ ،‬ﻳﻮﺷﺖ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎن‪ ،‬اَﺧﺖ ﺟﺎدو‪ ،‬ﭘﺮﺳﺶﮔﺰاران‪.‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪c‬‬
‫‪A‬‬ ‫* ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﻓﺮﻫﻨﮓ و زﺑﺎنﻫﺎي ﺑﺎﺳﺘﺎن‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ واﺣﺪ ﻫﻤﺪان‪.‬‬
‫** داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬واﺣﺪ ﻫﻤﺪان‪ ،‬ﮔﺮوه زﺑﺎن و ادﺑﻴﺎت ﻓﺎرﺳﻲ‪ ،‬اﻳﺮان‪ ،‬ﻫﻤﺪان‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  186‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻮن ﭘﻬﻠﻮي از دﻳﺪﮔﺎه اﺳﺎﻃﻴﺮي‪ ،‬ﺑﺎورﻫـﺎي ﻣـﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬ﺗـﺎرﻳﺦ ادﻳـﺎن‪،‬‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻳﺮان ﺑﺎﺳﺘﺎن‪ ،‬آﻳﻴﻦﻫﺎ و ﺟﺸﻦﻫﺎ و ﺷﻨﺎﺧﺖ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺮدﻣـﺎن آن‬
‫روزﮔﺎران دارد‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎزﺗﺎب آن را در ﻣﺘﻮن ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪه از اﻳﺮان ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺑـﻪ وﻳـﮋه در ﻣﺘـﻮن‬
‫ﭘﻬﻠﻮي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺿﺮورت اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺪﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺒﻮد واژهﻧﺎﻣـﻪ ﻳـﺎ ﻓﺮﻫﻨـﮓ‬
‫ﻟﻐﺘﻲ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮاي ﭘﻬﻠﻮي‪ ،‬اﻣﻜﺎن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﻤﺔ واژهﻫـﺎي ﻓﺎرﺳـﻲ ﻣﻴﺎﻧـﻪ را دﺷـﻮار ﻛـﺮده‬
‫اﺳﺖ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ واژهﻫﺎي ﺧﻮاﻧﺪه ﻧﺸﺪه ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧـﺪ ﻛـﻪ در ﻣﺘـﻮن ﭘﻬﻠـﻮي‬
‫وﺟﻮد دارﻧﺪ و از ﻟﺤﺎظ رﻳﺸﻪ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ وادﺑـﻲ ﺑـﺮاي درك درﺳـﺖ ﻣـﺘﻦﻫـﺎي ﻛﻼﺳـﻴﻚ‬
‫ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲآﻳﻨﺪ و اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ دﻗﻴﻖﺗﺮ و ﺑـﺎزﻧﮕﺮي دوﺑـﺎرة اﻳـﻦ‬
‫ﻣﺘﻦﻫﺎ ﻛﻪ اﺳﺎس ﺳﺎﺧﺘﺎر زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﻮﻳﻦ را ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺳـﻌﻲ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‬
‫ﺑﺮﺧﻼف ﺗﺮﺟﻤﺔ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺘﻮن ﭘﻬﻠﻮي اﻳﻦ ﻣﺘﻦ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ اﻣﺮوزي ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪I‬‬ ‫‪D‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫رﻳﺸﻪﺷﻨﺎﺳﻲ‬

‫‪o‬‬
‫ﻳﻮﺷﺖ)ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ‪ (yōšt :‬اوﺳﺘﺎ ‪ yōišta-‬ﺻﻔﺖ ﻋـﺎﻟﻲ از ‪ yavan‬ﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﻲ ﺟـﻮانﺗـﺮﻳﻦ‬
‫اﺳﺖ)‪ (Bartholomae. 1904, 1299 & 1305‬اﻳﻦ واژه از رﻳﺸـﻪ ‪ yav‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻃــﻮل ﻛﺸﻴــﺪن‬

‫‪e‬‬
‫اﺳﺖ و ﺗﺤـﻮﻳﻞ آن ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪” , Positive iuuen-(: I ūn-), ieu- ios- Ai. Yuvan‬ﺟﻮان ‪įeu- ,,‬‬

‫‪ komp. Sup yávīyas- ,‬ﻣﻮﻧﺚ ‪ yūnī‬ﻧﻮﺟﻮان ‪ ,,‬و ﺟﻮان ‪(Yuvā, Gen. yūnáh). ,,‬‬

‫‪h‬‬
‫)‪Yavišţha- h, av. Yvan-, yavan-(Pokorny. 1930, 200‬‬
‫)‪IE.yuwen,(Misra. 1979, 125) <ІІr. Yuvan- <yvan-(=yuvan-‬‬

‫‪c‬‬
‫‪ Išta‬ﻧﻴﺰ ﺻﻔﺖ ﻋﺎﻟﻲ ﺳﺎز ﻛﻪ ﻫﻨﺪ و اروﭘﺎﻳﻲ آن ‪ istho‬اﺳﺖ)‪ (Meillet. 1964, 270‬اﻳﻠﺮز ﺑﺎ‬

‫‪r‬‬
‫ﻧــﺎم ﺷــﺎه ﻛﻮﺷــﺎن ﻛﺎﻧﻴﺸــﻜﺎ ﺑــﻪ ﺻــﻮرت ‪ kanişţhá‬وداﻳــﻲ ﺑــﻪ ﻣﻌﻨــﻲ ﺟــﻮانﺗــﺮ ﺳــﻨﺠﻴﺪه‬
‫اﺳﺖ)‪ .(Mayrhofer; 1979, 130‬وﻳﻠﻴﺎﻣﺰ ‪ kanişţhá‬را ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺟـﻮانﺗـﺮﻳﻦ و ﻛﻮﭼـﻚﺗـﺮﻳﻦ و‬

‫‪A‬‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮﻳﻦ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ)‪.(Williams.1899, 248‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪187  J3‬‬

‫در اوﺳﺘﺎ‪ ،‬آﺑﺎن ﻳﺸﺖ ﺑﻨﺪ ‪ 83‬ـ‪ 81‬ﻧﺎم ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن آﻣـﺪه ﻛـﻪ او از ﺧﺎﻧـﺪان ﻓﺮﻳـﺎن ﺑـﺮاي‬
‫آﻧﺎﻫﻴﺘﺎ‪ ،‬اﻳﺰدﺑﺎﻧﻮي آبﻫﺎ‪ ،‬در ﺟﺰﻳﺮهاي در ﻣﻴﺎن آبﻫﺎي ﻣﻮاج رود اﺳﺎﻃﻴﺮي ازﻧﮓ‪ ،‬ﺻﺪ اﺳـﺐ و‬
‫ﻫﺰار ﮔﺎو و ده ﻫﺰار ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮد و از او ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺧﺖ ﺑﺪاﻧـﺪﻳﺶ ﻛـﻮردل ﭘﻴـﺮوز‬
‫آﻳﺪ و ﺑﻪ ‪ 99‬ﺳﺆال دﺷﻮار او ﻛﻪ ﺧﺼﻤﺎﻧﻪ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه ﭘﺎﺳـﺦ ﮔﻮﻳـﺪ و آﻧﺎﻫﻴﺘـﺎ اﻳـﻦ آرزوي او را‬
‫ﺑﺮآورده ﻛﺮد‪.‬‬
‫))‪ Lommel.1927, 39 & Darmeseteter. 1960, 386, & Sethna. 1976, 55‬و)ﺗﻔﻀـﻠﻲ‪.‬‬
‫‪.(251 ،1377‬‬
‫در ﻣﻮرد او درﻳﺸﺖ ‪)13‬ﻓﺮوردﻳﻦ ﻳﺸﺖ( ﺑﻨﺪ ‪ 120‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬ﻓﺮوﻫﺮ ﭘﺎﻛﺪﻳﻦ اﺷﻢ ﻳﻨﮕﻬـﻪ‬

‫‪D‬‬
‫رﺋــﻮچ))‪ ašem yangha roča‬را ﻧــﺎم ﺑــﺮده ﻣــﻲﺳــﺘﺎﻳﻢ‪ .‬ﻓﺮوﻫــﺮ ﭘﺎﻛــﺪﻳﻦ اﺷــﻢ ﻳﻨﮕﻬــﻪ ورز‬

‫‪I‬‬
‫)‪ (ašem yahmāi ušta‬را ﻧﺎم ﺑﺮده ﻣﻲﺳﺘﺎﻳﻢ‪ .‬ﻓﺮوﻫﺮ ﭘﺎﻛﺪﻳﻦ اﺷﻢ ﻳﻬﻤﺎﺋﻲ اوﺷـﺖ ‪(ašem yahmāi‬‬

‫)‪ ušta‬را ﻧﺎم ﺑﺮده ﻣﻲﺳﺘﺎﻳﻢ‪ .‬ﻓﺮوﻫﺮ ﭘﺎﻛﺪﻳﻦ ﻳﻮاﺷﺖ از ﺧﺎﻧﺪان ﻓﺮﻳﺎن را ﻣﻲﺳﺘﺎﻳﻢ‪(...‬‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫)‪ (Darmesteter. 1960, 543 & Sethna.1976, 241‬و)ﭘﻮرداود‪96 ،1377 .‬ـ‪.(95‬‬
‫ﻳﻮﺳﺘﻲ در ﻧﺎﻣﻨﺎﻣﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﭼﻨﻴﻦ آورده اﺳﺖ‪» :‬ﻳﻮﺷـﺖ ﭘﻬﻠـﻮاﻧﻲ از ﺧﺎﻧـﺪان ﻓﺮﻳـﺎن ﻳﻜـﻲ از‬
‫ﺷﻬﺮﻳﺎران ﺟﺎوﻳﺪان ﺧﻮﻧﻴﺮث ﻛﻪ ﺑﻪ ‪ 99‬ﭼﻴﺴﺘﺎن اﺧﺖ ﺟﺎدوﮔﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻣـﻲدﻫـﺪ و ﺳـﺮزﻣﻴﻦ را از‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬
‫دﺳﺖ اﻳﻦ دﻳﻮ آزاد ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻧﺎم ﭘﻬﻠﻮي او ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ Gōšt‬ﺗﻠﻔـﻆ ﻣـﻲﺷـﻮد‪«.‬‬
‫)‪ (Justi.1895, 150‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ دارﻣﺴﺘﺘﺮ ﻳﻮﺷﺖ ﻣﺰداﭘﺮﺳﺖ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ))‪.Darmesteter. 1960, 386‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎن)ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ‪ (fryān :‬اوﺳﺘﺎ ـ ‪ fryāna‬از رﻳﺸـﻪ ‪ frāy‬ﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﻲ ﺑـﺮآوردن و ﺳـﺘﻮدن‬

‫‪iv‬‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ))‪ Bartholomae. 1904, 1026‬و در واژه اﻳﺮاﻧﻲ ـ اﻳﻼﻣﻲ ‪ pir-ri-ya-na-‬ﻧﺎم اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان‬
‫ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ)‪.(Mayrhofer. 1979, 45‬‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬
‫اﺧﺖ)ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ‪ (axt :‬اوﺳﺘﺎ ـ )‪ axtya (Bartholomae. 1904, 1026‬ﻳﻮﺳﺘﻲ ‪ akhtya‬را‬
‫از ‪ akhti‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻧﺎﭘﺎك ﮔﺮﻓﺘﻪ و اﻳﻦ واژه را از رﻳﺸﻪ ‪ anj‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ آﻟﻮدن‪ ،‬ﻧﺎﭘﺎك ﻛـﺮدن داﻧﺴـﺘﻪ‬

‫‪A‬‬ ‫‪r‬‬
‫اﺳــﺖ)‪ .(Justi. 1895, 17‬ﻣــﺎﻳﺮﻫﻮﻓﺮ اﻳــﻦ واژه را ﺑــﻪ ﻣﻌﻨــﺎي درد و رﻧــﺞ ﮔﺮﻓﺘــﻪ اﺳــﺖ‪.‬‬
‫)‪ .(Mayrhofer. 1979,28‬اﺧﺖ از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺨﺎﻟﻒ دﻳﻨﻲ زردﺷﺘﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴـﻞ‬
‫در ادﺑﻴﺎت ﭘﻬﻠﻮي داراي ﻟﻘﺐ ﺟﺎدوﮔﺮ اﺳﺖ)ﺗﻔﻀﻠﻲ‪ .(252 ،1377 .‬او در آﺑﺎن ﻳﺸـﺖ ﺑـﺎ ﺻـﻔﺖ‬
‫ﺑﺪاﻧﺪﻳﺶ ﻛﻮردل ﻳﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻟﻘﺐ او در اوﺳﺘﺎ ‪ pouru.mahrka‬ﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﺎي ﭘـﺮ ﻣـﺮگ اﺳـﺖ‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  188‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫اﺧﺖ ﺟﺎدو در ﭘﻬﻠﻮي داراي ﻟﻘﺐ ‪ was- wisabag-‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨـﺎي »داراي زﻫـﺮاب ﺑﺴـﻴﺎر« از اوﺳـﺘﺎ‬
‫‪ višāpa‬اﺳﺖ)ﺑﻬﺎر‪.(262 :1376 .‬‬
‫در ﻛﺘﺎب ﻧﻬﻢ دﻳﻨﻜـﺮد وي داراي ﺻـﻔﺎت ﺑـﺪدﻳﻦ ﺗﺎرﻳـﻚ اﻧـﺪﻳﺶ))‪duš dēn ī tam-axw‬‬

‫اﺳﺖ)ﻳﺎرﺷﺎﻃﺮ‪.(136 :1380 .‬‬

‫] [ آن ﭼﻪ از ﺗﺮﺟﻤﻪ درون آن آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺘﻦ اﻓﺰوده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫) ( ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﻣﻌﻨﻲ‪ ،‬درون آن آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن‬

‫رﺳﺎﻟﻪ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﺷﺎﻣﻞ ‪ 3000‬واژه ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻴﺎﻧـﻪ اﺳـﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟـﺐ و ﻣـﻮاد اﻳـﻦ‬
‫داﺳﺘﺎن از رواﻳﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻬﻦ اﻳﺮان ﺑﺎﺳﺘﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﮔﻮاه ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ اﺷﺎرهاي اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫در آﺑﺎن ﻳﺸﺖ ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 80‬ﺗﺎ ‪ 84‬ﺑﻪ آن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻲﺗﻮان ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺘﻨﺒﺎط ﻛـﺮد ﻛـﻪ اﻳـﻦ اﻓﺴـﺎﻧﻪ‬
‫‪I‬‬ ‫‪D‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫ﺳﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﺗﺎ اﺣﺘﻤﺎﻻ در زﻣﺎن ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﻣﻜﺘـﻮب درآﻣـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺮاي‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻦ اﺛﺮ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ و ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي آن را ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﻴﻢ‬

‫‪o‬‬
‫ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ و آداب دﻳﻨﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ از آن ﺟﻤﻠﻪ‪:‬‬

‫‪v‬‬ ‫‪e‬‬
‫ﻧﺨﺴﺖ ﭘﺮﺳﺶ اﺧﺖ ﺟﺎدو از ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻪ ﮔﻴﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻳﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻴﻨﻮ؟‬

‫‪i‬‬
‫و ﻳﺎ ﻛﺪام اﺳﺖ آن ﻣﺮد زﻧﺪه ﻛﻪ اﺳﺘﻮﻳﻬﺎد ﺑﻴﻨﺪ و ﺑﻤﻴﺮد و او اﻳﺪون ﻛﺎم ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑـﺎز زﻧـﺪه‬
‫ﺷﻮد؟ و ﻧﻴﺰ دوﺑﺎره اﺳﺘﻮﻳﻬﺎد ﺑﻴﻨﺪ و ﺑﻤﻴﺮد و ﺑﻪ ﻧﻈﺮش آﺳﺎن آﻳﺪ؟‬

‫‪h‬‬
‫و ﭘﺎﺳﺦ آن ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪.... :‬آن ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﺸﺖ ﻧﻜﺮده و ﭘﺮاﻫﻮم ﻧﺨﻮرده اﺳﺖ و دو دﻳﮕـﺮ‬

‫‪r‬‬ ‫‪c‬‬
‫آن ﻣﺮدم ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺎه زﻧﺎن ]ﮔﺮﻓﺘﻦ[ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ و زن ﻧﻜﺮده اﺳﺖ و ﺳﻪ دﻳﮕﺮ آن ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ زﻧـﺪه‬
‫روان ﻧﻪ ﻳﺸﺘﻪ و اﻫﻠﻮ داد‪ 1‬ﻧﺪاده و ﻳﺰﺷﻦ ﻳﺰدان ﻧﻜﺮده اﺳﺖ و آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻫﻠﻮ داد ﺑﻪ ﻧﻴﻚ‬

‫‪A‬‬
‫ﻣﺮدم دﻫﻢ و ﻧﺪاده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1‬ـ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎرﺳﺎﻳﺎن دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪189  J3‬‬

‫ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﺮﺳﺶ و ﭘﺎﺳﺦﻫﺎ در اﻳﻦ ﻣﺘﻦ ﺟﻨﺒﻪ دﻳﻨﻲ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ب( ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﻨﺒﻪ اﺧﻼﻗﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ دارﻧﺪ از آن ﺟﻤﻠﻪ‪:‬‬
‫ﭼﻴﺴﺖ ﭘﺮ و ﭼﻴﺴﺖ آن ﻛﻪ ﻧﻴﻢ ﭘﺮ و ﭼﻴﺴﺖ آن ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﭘﺮ ﻧﺒﻮد؟‬
‫و ﭘﺎﺳﺦ آن ‪ ....‬ﭘﺮ در اﻳﻦ ﺟﻬﺎن ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺎ و ﭼﻮن ﺑﻤﻴﺮد رواﻧﺶ اﻫﻠﻮ ﻧﻴﻢ ﭘـﺮ‪ ،‬دروﻳـﺶ‬
‫ﺑﻴﻨﻮاي ﺑﺮ زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ]ﻛﻪ[ ﭼﻮن ﺑﻤﻴﺮد رواﻧﺶ اﻫﻠﻮ آن ﻛﻪ ﺗﻬﻲ اﺳﺖ و ﻫﺮﮔﺰ ﭘﺮ ﻧﺒﻮد و ﺑﺮﺑﺨـﺖ و‬
‫ﺑﺪ زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ]اﺳﺖ[ ﭼﻮن ﺑﻤﻴﺮد رواﻧﺶ دروﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮدم ﻛﺪام ﺑﻪ راﻣﺶﺗﺮ و آﺳﺎنﺗﺮ زِﻳ‪‬ﺪ؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ .... :‬آن ﻛﻪ ﺑﻲ ﺑﻴﻢﺗﺮ و ﺑﻪ آن ﭼﻪ دارد ﺧﻮرﺳﻨﺪﺗﺮ‬

‫‪D‬‬
‫ج( ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻠﻮم ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﺳﺘﺎره ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻧﺪ‪ :‬از آن ﺟﻤﻠﻪ‪:‬‬

‫‪I‬‬
‫‪ ....‬ﭘﻴﻞ و اﺳﺐ و اﺷﺘﺮ و ﺧﺮ و ﮔﺎو و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ و زن و ﺳﮓ و ﺧﻮك و ﮔﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﭼﻨـﺪ ﻣـﺎه‬
‫زاﻳﻨﺪ؟‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫در آن دﺳﺘﻪ از ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﻠﺴﻔﻲاﻧﺪ‪ ،‬از آن ﺟﻤﻠﻪ‪:‬‬
‫آن ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻬﺎن ﻛﻨﻨﺪ ]وﻟﻲ[ ﻧﻬﺎن ﻛﺮدن ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ؟‬
‫و ﭘﺎﺳﺦ آن‪ :‬ﭼﻪ آن زﻣﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺲ ﻧﻬﺎن ﻛﺮدﻧﺶ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﭼﻪ زﻣﺎن ﺧﻮد ﭘﻴﺪا ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ در ﭘﺮﺳﺶ و ﭘﺎﺳﺦﻫﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ آن ﭼﻪ ﮔﺬﺷﺖ و ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ از‬
‫روي ﺗﻔﻨﻦ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎدات و رﺳﻮم ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻬﻦ ﭘﻲ ﺑﺮد‪.‬‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن‬

‫‪h‬‬
‫ﺟﺎدوﮔﺮي ﺑﻪ ﻧﺎم اﺧﺖ)=‪ (Axt‬ﺑﺎ ﻫﻔﺖ ﺑﻴﻮر)ﻫﻔﺘﺎد ﻫﺰار( ﺳﭙﺎه وارد ﺷﻬﺮي ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻛـﻪ از‬
‫آن ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﺮﺳﺶ ﮔﺰاران))‪ Frašn wizārān‬در ﻛﺘﺎب ﻳﺎد ﺷﺪه اﺳـﺖ‪ .‬وي ﻛـﻪ ﻗﺼـﺪ ﻧـﺎﺑﻮدي و‬

‫‪r‬‬ ‫‪c‬‬‫ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺷﻬﺮ را دارد ﺷﺮﻃﻲ ﻣﻲﮔﺬارد‪ ،‬ﻫﺮﮔﺎه ﻛﺴﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎي او را ﭘﺎﺳﺦ دﻫـﺪ‬
‫ﺟﺎن ﺧﻮد و ﺑﻘﺎي ﺷﻬﺮ را ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﺮده و اﮔﺮ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آﻧﻬـﺎ ﭘﺎﺳـﺦ دﻫـﺪ از دم ﺗﻴـﻎ اﻫﺮﻳﻤﻨـﻲاش‬

‫‪A‬‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﻧﻴﺰ ﺷﺮاﻳﻄﻲ وﺿﻊ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻦ ﻛـﻪ ﺳـﻦ او ﻧﺒﺎﻳـﺪ از‬
‫ﭘﺎﻧﺰده ﺳﺎل ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦﮔﻮﻳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﺎدوﮔﺮ دروﻧﺪ ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ آﮔـﺎﻫﻲ و‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  190‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫داﻧﺸﻲ ژرف دارد‪ .‬ﺑﺎ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ و ﻣﻴﺎﻧﺠﻲﮔﺮي ﻣﺮدي ﻣﺎراﺳﭙﻨﺪ ﻧﺎم ﻣﻮﻗﺘﺎً ﺷﻬﺮ از وﻳﺮاﻧـﻲ در اﻣـﺎن‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﭼﻪ وي ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺷﻬﺮ ﭘﺮﺳﺶﮔﺰاران ﭘﻴﻞ ﺧﻮﺳﺖ ﻣﻜـﻦ)= ﻟﮕﺪ ﻣﺎلِ ﭘﻴﻼن ﻣﻜـﻦ( و اﻳـﻦ‬
‫ﻣﺮدم ﺑﻲﮔﻨﺎه را ﻣﻜﺶ‪.‬‬
‫اﻧﺪر اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﭘﺮﺳﺶ ﮔﺰاران؛ ﻣﺮدي اﺳﺖ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺎم ﻛﻪ ﺳـﻦ او از ‪ 15‬ﺳـﺎل ﺑـﻴﺶ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ـ ﺳﻨﻲ ﻛﻪ در اﺳﺎﻃﻴﺮ اﻳﺮاﻧﻲ آﻏﺎز ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻛﻤﺎل ﺑﻮده ـ و ﻫﺮ آن ﭘﺮﺳﺶ ﻛﻪ ﺗﻮ از او ﭘﺮﺳﻲ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﮔﺰارد‪ .‬اﺧﺖ ﺟﺎدو ﻧﻴﺰ ﻣﺘﻘﺎﺑﻼ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﺎن ﭘﺮﺳﺶﻫﺎي ﺧﻮد از ﻳﻮﺷـﺖ ﻓﺮﻳـﺎن‬
‫ﺑﻪ ﺳﻪ ﭘﺮﺳﺶ وي ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻳﺪ و ﮔﺮﻧﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ او ﻫﻤﺎن آﻳﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﻌـﻴﻦ ﻛـﺮده ﺑـﻮد‪ .‬ﺳـﺮاﻧﺠﺎم‬
‫ﭘﺮﺳﺶﻫﺎي اﺧﺖ ﺟﺎدو آﻏﺎز ﻣﻲﺷﻮد ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻫﻴﭻ ﭘﺮﺳﺸﻲ را ﺑﻲﭘﺎﺳـﺦ ﻧﻤـﻲ ﮔـﺬارد و ﺑـﺎ‬

‫‪D‬‬
‫زﻳﺮﻛﻲ و ﻫﻮﺷﻴﺎري ﺑﻪ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲدﻫﺪ و ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻗﺮار ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧـﻮد ﺳـﻪ ﭘﺮﺳـﺶ از اﺧـﺖ‬

‫‪I‬‬
‫ﺟﺎدو ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ او ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻳﺪ‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم اﺧﺖ ﺟﺎدو ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻮﺷـﺖ ﻓﺮﻳـﺎن ﻛﺸـﺘﻪ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد)ﺟﻌﻔﺮي‪.(8 ،1365 .‬‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن‬

‫‪o‬‬
‫ﻳﻮﺷﺖ در ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ‪ yōšt :‬و در اوﺳﺘﺎﻳﻲ ‪ yōišta-‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺻﻔﺖ ﺗﻔﻀﻴﻠﻲ از ‪ yavan‬ﺑﻪ‬
‫ﻣﻌﻨﻲ »ﺟﻮاﻧﺘﺮﻳﻦ« ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه وﺳـﺖ و ﭘـﻮرداود اﻳـﻦ واژه را در ﭘﺎزﻧـﺪ ﺑـﻪ اﺷـﺘﺒﺎه ‪gōšt‬‬

‫‪v‬‬ ‫‪e‬‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪهاﻧﺪ)ﺟﻌﻔﺮي‪.(6 ،1365 .‬‬

‫و ﻓﺮﻳﺎن ﻛﻪ در ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ ‪ Frayān‬در اوﺳﺘﺎ ‪ Fryān‬ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻧـﺎم ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ »ﻳﻮﺷـﺖ«‬

‫‪h‬‬ ‫‪i‬‬
‫اﺳﺖ و ﻣﻌﻨﻲ آن »اﻓﺰون« و »ﺑﺴـﻴﺎر« اﺳـﺖ ﻛـﻪ از ‪ parav-‬اوﺳـﺘﺎﻳﻲ و ﺳﺎﻧﺴـﻜﺮﻳﺖ ‪ parayan‬و‬
‫ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ ‪ Frēh‬اﺳﺖ‪ .‬وﺳﺖ درﺑﺎره اﺷﺘﻘﺎق اﻳﻦ واژه ﺗﻮﺿﻴﺤﻲ ﻧﺪاده اﺳـﺖ‪ .‬در آﺑـﺎن ﻳﺸـﺖ؛‬
‫ﻛﺮده ‪ 20‬ﺑﻨﺪ ‪83‬ـ‪ 80‬آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ‪:‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪c‬‬
‫» ‪ ....‬از ﺑﺮاي ﻣـﻦاي زردﺷـﺖ اﺳـﭙﻴﺘﻤﺎن اﻳـﻦ اردوﻳﺴـﻮرﻧﺎﻫﻴﺪ را ﺑﺴـﺘﺎي ﻛـﻪ از ﺑـﺮاي او‬
‫ﻳﻮاﻳﺸﺖ از)ﺧﺎﻧﺪان( ﻓﺮﻳﺎنﻫﺎ در ﺟﺰﻳﺮه ﻣﻮج ﺷﻜﻦ رﻧـﮓﻫـﺎ ﺻـﺪ اﺳـﺐ‪ ،‬ﻫـﺰار ﮔـﺎو‪ ،‬ده ﻫـﺰار‬

‫‪A‬‬
‫ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮد‪ .‬و از او درﺧﻮاﺳﺖ اﻳﻦ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ را ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺨﺶ اي ﻧﻴﻚ‪ ،‬اي ﺗﻮاﻧـﺎﺗﺮﻳﻦ‪ ،‬اي‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪191  J3‬‬

‫اردوﻳﺴﻮرﻧﺎﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ اﺧﺘﻴﻪ ﻋﺬار ﺧﻴﺮه ﺳﺮﭼﻴﺮ ﺷﻮم و اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺳﻮاﻻﺗﺶ ﭘﺎﺳـﺦ ﺗـﻮاﻧﻢ‬
‫ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﻧﻮد و ﻧﻪ)‪(99‬‬
‫ﺳﺆاﻻت ﺳﺨﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺧﺼﻮﻣﺖ از ﻃﺮف اﺧﺘﻴﻪ ﻋﺬار ﺧﻴﺮه ﺳﺮ از ﻣﻦ ﻣﻲﺷـﻮد‪ .‬او را‬
‫ﻛﺎﻣﻴﺎب ﺳﺎﺧﺖ اردوﻳﺴﻮرﻧﺎﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺎري را ﻛﻪ زور ﻧﺜﺎر ﻛﻨﺪ و از ره راﺳﺘﻴﻦ‬
‫ﻓﺪﻳﻪ آورد ﻛﺎﻣﺮوا ﻣﻲﺳﺎزد‪.‬‬
‫در ﻓﺮوردﻳﻦ ﻳﺸﺖ ﻛﺮدة ‪ 27‬ﺑﻨﺪ ‪ 120‬آﻣﺪه‪:‬‬
‫ﻓﺮوﻫﺮ ﭘﺎﻛﺪﻳﻦ اﺷﻢ ﻳﻨﮕﻬﻪ رﺋﻮﺟﻪ را ﻧﺎم ﺑﺮده ﻣﻲﺳﺘﺎﻳﻴﻢ‪ .‬ﻓﺮوﻫﺮ اﺷﻢ ﻳﻨﮕﻬﻪ و‪‬زِر را ﻧﺎم ﺑﺮده‬
‫ﻣﻲﺳﺘﺎﻳﻴﻢ ﻓﺮوﻫﺮ ﭘﺎﻛﺪﻳﻦ اﺷﻢ ﻳﻬﻤﺎﻳﻲ اوﺷﺘﻪ را ﻧﺎم ﺑﺮده ﻣﻲﺳـﺘﺎﻳﻴﻢ‪ .‬ﻓﺮوﻫـﺮ ﭘﺎﻛـﺪﻳﻦ ﻳﻮاﺷـﻴﺘﻪ از‬

‫‪I‬‬ ‫‪D‬‬‫ﺧﺎﻧﺪان ﻓﺮﻳﺎن را ﻣﻲﺳﺘﺎﻳﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮاي اﻳﻦ دو ﺑﻨﺪ ﻣﻲﺗﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ‪:‬‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫‪1‬ـ ﻳﻮﺷﺖ از ﺧﺎﻧﺪان ﻓﺮﻳﺎن و ﻣﺮدي ﭘﺎرﺳﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧـﻪاي ﻛـﻪ ﻓﺮوﻫـﺮ ﭘﺎﻛـﺪﻳﻦ او‬
‫ﺳﺘﻮده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪2‬ـ ﺧﺎﻧﺪان ﻓﺮﻳﺎن از ﺗﻮراﻧﻴﺎﻧﻲ ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ زردﺷﺖ ﺑﻮده ﭼﻨﺎن ﻛـﻪ در ﮔـﺎتﻫـﺎ‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬ ‫ﻳﺴﻨﺎ ‪ 64‬ﻗﻄﻌﻪ ‪ 12‬ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان ﺑﻪ ﻧﻴﻜﻲ ﻳﺎد ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﺳﺎﻣﻲ آﻧﺎن در دﻳﻨﻜﺮت‪ ،‬ﺑﻨﺪﻫﺸﻦ و ﮔﺰﻳﺪهﻫﺎي زادﺳﭙﺮم آﻣﺪه اﺳـﺖ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬

‫‪v‬‬
‫ﺑﻲ ﻣﺮﮔﺎن ﻳﺎ ﺟﺎوداﻧﺎن وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ در روز ﻓﺮﺷﮕﺮد)= ﻗﻴﺎﻣﺖ( ﺑﻪ ﻳﺎري ﺳﻮﺷﻴﺎﻧﺲ ﻣﻲﺷﺘﺎﺑﻨﺪ‬

‫‪h‬‬ ‫‪i‬‬
‫و ﺟﻬﺎن را از ﺷﺮ اﻫﺮﻳﻤﻦ رﻫﺎﻧﻴﺪه و ﭘﺎك و ﻣﻴﻨﻮي ﻣﻲﮔﺮداﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻣﺘﻮﻧﻲ ﻛﻪ ذﻛـﺮ آﻧﻬـﺎ رﻓـﺖ‬
‫ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺑﻲ ﻣﺮﮔﺎن اﺳﺖ)راﺷﺪﻣﺤﺼﻞ‪.(6 :1364 .‬‬
‫در ﺑﻬﻤﻦ ﻳﺸﺖ ﻓﺼﻞ ‪ 2‬ﺑﻨﺪ ‪ 1‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪ :‬زردﺷﺖ از اﻫﻮراﻣﺰدا ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻮﭘﺖ ﺷـﺎه و‬

‫‪r‬‬ ‫‪c‬‬ ‫ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن و ﭼﺘﺮوك ﻣﻴﺎن ﭘﺴﺮ ﮔﺸﺘﺎﺳﺐ را ﻛﻪ ﭘﺸﻮﺗﻦ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد ﻓﻨﺎﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در رواﻳﺖ ﭘﻬﻠﻮي‪ ،‬ﮔﺰﻳﺪهﻫﺎي زادﺳﭙﺮم و زﻧﺪ ﺑﻬﻤﻦ ﻳﺴـﻦ از ﻳﻮﺷـﺖ ﻓﺮﻳـﺎن ﺑـﻪ‬

‫‪A‬‬ ‫ﻋﻨﻮان ﺑﻲﻣﺮگ ﻧﺎم ﺑﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ و او را ﺟﺎوداﻧﻪ ﺧﻮاﻧﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  192‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫اﺧﺖ ﺟﺎدو‬
‫اﺧﺖ در ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ ‪ axt‬؛ اوﺳﺘﺎ ‪ axtay‬ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺻـﻔﺖ ‪ dujdāv‬ﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﻲ دروغ و دروغ‬
‫ﭘﺮﺳﺖ از او ﻳـﺎد ﻣـﻲﺷـﻮد)ﻳﺸـﺖ ‪ ،5‬ﺑﻨـﺪ‪ ،(82‬و ﻧﻴـﺰ ﻟﻘـﺐ ‪)pouru.mahrka‬ﭘـﺮ ﻣـﺮگ( ﺑـﻪ او‬
‫دادهاﻧـﺪ)ﺑﻬﺎر‪ .(213 :1376 .‬در ﻓﺎرﺳـﻲ ﻣﻴﺎﻧـﻪ او را ‪ axt ī jādūg‬ﺧﻮاﻧـﺪهاﻧـﺪ و اﻳـﻦ ﺻـﻔﺖ در‬
‫ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ او ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ‪ was-wisabāg‬ﻣﻌﻨﺎي داراي زﻫﺮاب ﺑﺴﻴﺎر‬
‫ﻛﻪ از اوﺳﺘﺎﻳﻲ‪ višāpa :‬در ﮔﺰﻳﺪهﻫﺎﻳﻲ زادﺳﭙﺮم ﺑﺨﺶ ﺑﻴﺴﺖ و ﭘـﻨﺠﻢ در ﺑـﺎرة ﭘـﻴﺶﺑﻴﻨـﻲﻫـﺎي‬
‫زردﺷﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ »‪ ....‬ﺑﻪ ﻫﺸﺘﺎد ﺳﺎﻟﮕﻲ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر زﻫﺮ‪ ،‬ﻛﻪ ﻧﻴﺰ اﺧﺖ ﺟـﺎدوﮔﺮ ﺧﻮاﻧـﺪه ﻫﻤـﻲ‬
‫ﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺶ)ﺗﻦ( دﻳﻦ آوران ﻣﻪ و ﻛﻪ را ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﺖ‪ :‬دو)ﺗﻦ( دﺧﺘﺮ زردﺷﺖاﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن را ﻧـﺎم‬
‫»ﻓﺮﻳﻦ« و »ﺳﺮﻳﺖ« اﺳﺖ و دﻳﮕﺮ اﻫﻠﻮﺳﺘﻮد‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﻣﺪﻳﻮﻣﺎه و ﺳﻪ)ﺗﻦ( دﻳﮕﺮ ﻛﻪ اﻧـﺪر)ﻧﺎﻣـﺔ( دﻳـﻦ‬
‫ﻧﺎم آوراﻧﺪ«‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻟﻐﻮي اﺧﺖ ﭼﻨﺪان روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ واژه‬
‫‪ axti‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ درد و رﻧﺞ و آﺳﻴﺐ و ﺑﻴﻤـﺎري ﻛﻪ در ﻳﺴﻨـﺎ‪ ،‬ﻫﺎت ‪ 36‬و ﻣﻬﺮﻳﺸﺖ ﭘﺎرة ‪ ،50‬ﻓﺮﮔﺮد‬
‫‪I‬‬ ‫‪D‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫‪ 2‬و ﻧﻴﺰ وﻧﺪﻳﺪاد ﭘﺎرة ‪ 5‬ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻳﻦ واژه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ واژه در زﺑـﺎن ارﻣﻨـﻲ‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ و از واژهﻫﺎي ﻋﺎرﻳﺘﻲ اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ)ﭘﻮرداود‪.(33 :1356 .‬‬

‫اَﺧﺖ)‪(Mādyān ī yošt ī fryān‬‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬ ‫رﺳﺎﻟﻪ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن و‬

‫در اوﺳﺘﺎ آﺑﺎن ﻳﺸﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺪ ‪ 82‬ﺗﺎ ‪ 83‬آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻮﺷﺖ از ﺧﺎﻧﺪان ﻓﺮﻳﺎن در اوﺳـﺘﺎ) ‪yošt‬‬

‫‪v‬‬
‫)‪ fryānā‬ﺑﺮاي اَﻧﺎﻫﻴﺘﺎ‪ ،‬اﻳﺰد ﺑﺎﻧﻮي آبﻫﺎ‪ ،‬در ﺟﺰﻳـﺮهاي در ﻣﻴـﺎن آب ﻫـﺎي ﻣـﻮ‪‬اج رود اﺳـﺎﻃﻴﺮي‬

‫‪i‬‬
‫اَر‪‬ﻧﮓ‪ ،‬ﺻﺪ اﺳﺐ ﻧﺮ و ﻫﺰار ﮔﺎو و ده ﻫﺰار ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮد و از او ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ اَﺧْـﺖ در‬
‫اوﺳﺘﺎ‪ Axti :‬ﺑﺪاﻧﺪﻳﺶ ﻛﻮردل‪ 1‬ﭘﻴﺮوز آﻳﺪ و ﺑﻪ ‪ 99‬ﺳﺆال دﺷـﻮار او ﻛـﻪ ﺧﺼـﻤﺎﻧﻪ ﻣﻄـﺮح ﺷـﺪه‬

‫‪h‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻳﺪ و آﻧﺎﻫﻴﺘﺎ اﻳﻦ آرزوي او را ﺑﺮآورده ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﻣﻲﮔﺮدد ﻛـﻪ ﻫﺴـﺘﺔ داﺳـﺘﺎن‬

‫‪r‬‬ ‫‪c‬‬
‫اﻳﻦ ﭼﻴﺴﺘﺎن ﻗﺪﻳﻤﻲ اﺳﺖ وﻟﻲ ﺟﺰﺋﻴﺎت آن‪ ،‬ﻛﻪ در اوﺳﺘﺎ ﻧﻴﺎﻣﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻔﺎﻫﻲ ﺣﻔـﻆ و ﺑـﻪ‬
‫ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﺪه ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺑﺖ درآﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪1‬ـ ﺗﺤﺖ اﻟﻠﻔﻈﻲ »داراي ﺗﺎرﻳﻜﻲ«‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪193  J3‬‬

‫ﻳﻮﺷﺖ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﻛﻪ از اوﺳﺘﺎ ﺑﺮﻣﻲآﻳﺪ)ﻓﺮودﻳﻦ ﻳﺸﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺪ ‪ ،(120‬از ﭘﻴﺮوان دﻳﻦ زرﺗﺸﺘﻲ ﺑﻮده‬
‫اﺳﺖ و در ادﺑﻴﺎت ﭘﻬﻠﻮي از ﺟﺎوﻳﺪاﻧﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷـﻤﺎر ﻣـﻲرود ﻛـﻪ در ﭘﺎﻳـﺎن ﺟﻬـﺎن ﻣـﺄﻣﻮر اﺟـﺮاي‬
‫رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ)ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﺳﻦ‪224 :1381 .‬ـ‪.(219‬‬
‫اﺧﺖ ﻧﻴﺰ از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺨﺎﻟﻒ دﻳﻦ زرﺗﺸﺘﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ‪ ،‬در ادﺑﻴﺎت ﭘﻬﻠﻮي‬
‫داراي ﻟﻘﺐ ﺟﺎدوﮔﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﻛﺘﺎب ﺳﻮم دﻳﻨﻜﺮد وي ﺑﺎ ﺻﻔﺎت »ﺟﺎدوﮔﺮ‪ ،‬ﻧـﺎدان‪ ،‬ﭘﻴـﺮو دروغ و‬
‫ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺶ« آﻣﺪه و ده ﺗﻮﺻﻴﺔ ﺑﺪ ﻳﺎ »ﺿﺪ اﻧﺪرز«‪ ،‬در ﺑﺮاﺑﺮ اﻧـﺪرزﻫﺎي ﺧـﻮب زردﺷـﺖ‪ ،‬از او‬
‫ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬وي داراي ﺻﻔﺎت »ﺑﺪ دﻳﻦِ ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺶ« اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫درﮔﺎﻫﺎنِ زردﺷﺖ ﺳﺨﻨﻲ از او در ﻣﻴﺎن ﻧﻴﺴـﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ـﺎ از ﺷـﺨﺺ دﻳﮕـﺮي ﺑـﻪ ﻧـﺎم ﻛﻮﻳﻨـﻪ‬

‫‪D‬‬
‫زادﺳﭙﺮم)ﮔﺰﻳﺪه ﻫﺎي زادﺳﭙﺮم‪ ،‬ﻓﺼﻞ ‪ ،25‬ﺑﻨﺪ‪ (10‬و ﻛﺘﺎب ﻧﻬﻢ دﻳﻨﻜـﺮد)ﻫﻤـﺎن( ﺑـﺎ اﺧـﺖ ﻳﻜـﻲ‬

‫‪I‬‬
‫داﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در رﺳﺎﻟﺔ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن)ﺑﻨﺪ ‪ (141‬آﻣﺪه اﺳـﺖ ﻛـﻪ زن اﺧـﺖ ﺑـﻪ ﻧـﺎم ﻫﻮﻓﺮﻳـﺎ‬
‫ﺧﻮاﻫﺮ ﻳﻮﺷﺖ ﺑﻮده‪ ،‬اﺧﺖ ﻣﺮدي اﺳﺖ ﺧﺸﻦ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺑﺮادر ﺧﻮد را ﻫﻢ ﻣﻲﻛﺸﺪ ﺗـﺎ ﺻـﺤ‪‬ﺖ ﻳـﺎ‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫ﺧﻼف ﮔﻔﺘﺔ ﻳﻮﺷﺖ ﺑﺮ او ﻣﻌﻠﻮم ﮔﺮدد)ﺑﻨﺪ ‪ 111‬ﺗﺎ ‪ .(116‬در ﮔﺰﻳﺪهﻫﺎي زادﺳﭙﺮم آﻣﺪه اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬
‫وي ﻫﺸﺘﺎد ﺳﺎل ﭘﺲ از ﺑﻌﺜﺖ زردﺷـﺖ ﻛﺸـﺘﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬در ﺻـﻮرﺗﻲ ﻛـﻪ او را از ﻣﻌﺎﺻـﺮان‬
‫زردﺷﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر آورده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻋﻤﺮ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬
‫ﻓﺼﻞ دوم و ﺳﻮم درﺑﺮدارﻧﺪة ﺳﺆاﻻت ﺳﻲ و ﺳﻪ ﮔﺎﻧﺔ اﺧﺖ از ﻳﻮﺷـﺖ اﺳـﺖ‪ .‬ﻳﻮﺷـﺖ در‬
‫آﻏﺎز ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﺆال‪ ،‬ﺟﻤﻠﺔ ﻧﻔﺮﻳﻦ آﻣﻴﺰي را ﺧﻄﺎب ﺑﻪ اﺧﺖ ﺑﺮ زﺑﺎن ﻣـﻲآورد و اﺧـﺖ‬
‫ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺟﻮاب ﺗﺎ ﻣﺪتﻫﺎ دﭼﺎر ﺣﻴﺮت و ﺑﻬﺖ زدﮔﻲ ﻣﻲﺷﻮد و ﻣـﺪتﻫـﺎ در اﻳـﻦ ﺣـﺎل‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬
‫ﺟﻮاب ﺳﺆاﻻت و ﻣﻌﻤ‪‬ﺎﻫﺎي ﻣﻄﺮح ﺷﺪه ﮔﺎه رﻧﮓ زردﺷﺘﻲ دارد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳـﺆال ‪11 ،8 ،5 ،1‬‬
‫ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬
‫و ‪ .13‬ﮔﺎه ﭼﻴﺴﺘﺎن ﺑﺮاي آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﻮش و زﻳﺮﻛﻲ اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻛﻪ‪ » :‬ﻛﺪام آﻓﺮﻳﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ‬
‫ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻧﻨﺸﻴﻨﺪ؟« ﻛﻪ ﺟﻮاب آن »ﺳﮓ« اﺳﺖ)ﺳﺆال ‪ (2‬ﻳﺎ »آن« ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ ده ﭘـﺎ و‬

‫‪A‬‬‫‪r‬‬ ‫ﺳﻪ ﺳﺮ و ﺷﺶ ﭼﺸﻢ و ﺷﺶ ﮔﻮش و دو د‪‬م و ﺳﻪ ﺧﺎﻳﻪ و دو دﺳﺖ و ﺳﻪ ﺑﻴﻨﻲ و ﭼﻬﺎر ﺷﺎخ و‬

‫‪1‬ـ در اوﺳﺘﺎ ‪ kəvīna-‬در ﻣﻮرد اﻳﻦ ﻧﺎم ﺧﺎص‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ آن را اﺳﻢ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻛﻮي )ﻛـﻲ( ﻣـﻲﮔﻴﺮﻧـﺪ‪ ،‬ﻧـﻚ ﺑـﻪ وي‬
‫داراي ﺻﻔﺘﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ vaepiya-‬ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ آن را »ﻫﻢ ﺟﻨﺲ ﺑﺎز« ﻣﻌﻨﻲ ﻛـﺮدهاﻧـﺪ‪ ،‬وﻟـﻲ ﻣﻌﻨـﻲ آن روﺷـﻦ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ)‪.(Kellens. 1990, 230‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  194‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫ﺳﻪ ﭘﺸﺖ دارد و زﻧﺪﮔﻲ و ﺗﻐﺬﻳﺔ ﺟﻬﺎن از اوﺳﺖ؟« ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ آن »ﻳﻚ ﺟﻔﺖ ﮔﺎو و ﻣـﺮد ﺑﺮزﮔـﺮِ‬
‫ﻫﻤﺮاه آن دو ﮔﺎو اﺳﺖ‪)«.‬ﺳﺆال ‪ (29‬ﻳﺎ »آن ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﺸﻚ اﺳﺖ و ﻧﺴﻮزد و آن ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪﺗﺮ‬
‫اﺳﺖ و ﺑﺴﻮزد؟« ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ آن »ﺧﺎك و ﭘﻴﻪ« اﺳﺖ)ﺳﺆال ‪ .(31‬ﺑﻌﻀﻲ ﺳﺆاﻻت ﻣﺘﻀﻤﻦ اﻃﻼﻋـﺎت‬
‫ﻋﻤﻮﻣﻲ اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ :‬دوران آﺑﺴﺘﻨﻲ اﻧﺴﺎن و ﺟﺎﻧﻮران ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن)ﺳـﺆال ‪ (9‬ﻳـﺎ »ﻛـﺪام اﺳـﺐ ﺑﻬﺘـﺮ‬
‫اﺳﺖ؟« ﭘﺎﺳﺦ‪» :‬اﺳﺐ ﻧﺮ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺷﺪه و اﺻﻴﻞ ﻛﻪ ﺑﺘﻮان آن را ﺑﺎ اﺳﺒﺎن ﺷﺎﻫﻲ ﻧﮕﺎه داﺷﺖ‪)«.‬ﺳـﺆال‬
‫‪(30‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از ﭼﻴﺴﺘﺎنﻫﺎ از ﻣﻘﻮﻟﺔ »اﻧﺪرز« ﺑﻪ ﺷـﻤﺎر ﻣـﻲروﻧـﺪ‪ .‬ﭘﺎﺳـﺦ آنﻫـﺎ ﻣﺘﻀـﻤ‪‬ﻦ ﻧﺘﻴﺠـﺔ‬
‫اﺧﻼﻗﻲ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ رﺳﺎﻟﻪ ﻧﻴﺰ اﻳـﻦ ﮔﻮﻧـﻪ ﺳـﺆاﻻت را ﻣـﻲﻳـﺎﺑﻴﻢ ﻣـﺜﻼً »ﭼﻴﺴـﺖ ﻛـﻪ ﻣﺮدﻣـﺎن‬

‫‪D‬‬
‫ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ؟« ﭘﺎﺳﺦ‪» :‬ﭘﻴﺮي«)ﭘﺮﺳﺶ ‪ (7‬ﻳﺎ »ﻛﺪام ﻣﺮدم ﺷﺎدﺗﺮ و آﺳـﻮدﺗﺮ‬
‫زﻧــﺪﮔﻲ ﻣــﻲﻛﻨﻨــﺪ؟« ﺟــﻮاب‪» :‬ﻛﺴــﺎﻧﻲ ﻛــﻪ در اﻣﻨﻴــﺖ زﻧــﺪﮔﻲ ﻣــﻲﻛﻨﻨــﺪ و ﺑــﻪ آﻧﭽــﻪ دارﻧــﺪ‬
‫ﺧﺮﺳﻨﺪاﻧﺪ‪)«.‬ﺳﺆال ‪ (10‬ﻳﺎ »ﻛﺪام ﻏﺬا ﺧـﻮشﺗـﺮ و ﺧﻮﺷـﻤﺰهﺗـﺮ اﺳـﺖ؟« ﺟـﻮاب‪» :‬آﻧﭽـﻪ از راه‬

‫‪S‬‬
‫ﻛﻮﺷــﺶ درﺳــﺖ ﺑــﻪ دﺳــﺖ آﻳــﺪ و درﺳــﺖ ﺻــﺮف ﺷــﻮد‪)«.‬ﺳــﺆال ‪ .(12‬از اﻳــﻦ ﻧــﻮعاﻧــﺪ‬
‫ﺳﺆال ﻫﺎي)‪ 32‬و ‪.(33‬‬
‫‪I‬‬
‫ﻧﺜﺮ اﻳﻦ رﺳﺎﻟﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آﺛـﺎر ﻣﺸـﺎﺑﻪ آن در ادﺑﻴـﺎت دﻳﮕـﺮ ﺟﻬـﺎن‪ ،‬روان و روﺷـﻦ اﺳـﺖ و‬

‫‪o‬‬ ‫‪f‬‬
‫ﺟﻤﻼت آن ﻫﻤﻪ ﻛﻮﺗﺎهاﻧﺪ‪ .‬ﺗﺪوﻳﻦ ﻧﻬﺎﻳﻲ اﻳﻦ رﺳﺎﻟﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً در اواﺧﺮ دوران ﺳﺎﺳـﺎﻧﻲ ﺑـﻮده‪ ،‬اﻣ‪‬ـﺎ‬
‫ﺑﻌﺪﻫﺎ در آن دﺳﺖﻛﺎريﻫﺎﻳﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﻧﻔﻮذ ﻓﺎرﺳـﻲ را در آن ﻣـﻲﺑﻴﻨـﻴﻢ ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬

‫‪v‬‬ ‫‪e‬‬
‫اﺳﺘﻌﻤﺎل »را« ﭘﺲ از ﻣﻔﻌﻮل ﺻﺮﻳﺢ)ﺑﻨﺪ ‪ ،(159‬ﺻﺮف اﻓﻌﺎل ﻣﺘﻌﺪ‪‬ي ﻣﺎﺿﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻓﻌـﺎل ﻻزم)ﺑﻨـﺪ‬
‫‪)(40‬ﺗﻔﻀﻠﻲ‪255 :1377 .‬ـ‪.(251‬‬

‫‪h‬‬ ‫‪i‬‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن)ﻧﺴﺨﺔ ‪(J3‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪c‬‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﻳﺰدان دادار‬

‫‪1‬ـ اﻳﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن‪1‬ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻓﺮخ ﺑﺎد ﺑﻪ ﻳﺎري ﻳﺰدان‬
‫‪2‬ـ اﻳﺪون ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻧﺪر آن زﻣﺎن ﻛﻪ اَﺧﺖ ﺟﺎدو ﺑﺎ ﻫﻔﺘﺎد ﻫﺰار)ﻫﻔﺖ ﺑﻴﻮر ده ﻫـﺰار( ﺳـﭙﺎه‬

‫‪A‬‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﭘﺮﺳﺶ ﮔﺰاران ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1‬ـ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن‪ :‬ﻛﺘﺎب ـ ﻣﺠﻠﻪ ـ رﺳﺎﻟﻪ ـ داﺳﺘﺎن‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪195  J3‬‬

‫‪3‬ـ او دراﺋﻴﺪ‪ 2‬ﻛﻪ‪ :‬ﺷﻬﺮ ﭘﺮﺳﺶ ﮔﺰاران ﭘﻴﻞ ﺧﻮﺳﺖ)ﻟﮕﺪﻣﺎل ﭘﻴﻞ( ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫‪4‬ـ و ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﺟﺎ آﻣﺪ‪ ،‬ﻣﺮدﻣﻲ را ﻓﺮا ﺧﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﺳـﻦ ﺷـﺎن از ﭘـﺎزده ﺳـﺎل ﺑﻴﺸـﺘﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪5‬ـ از او ﭘﺮﺳﺶ ﻛﺮد‪ =).‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ او از او ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ(‬
‫‪6‬ـ و ﻫﺮ ﻛﻪ ﺗﻮان ﭘﺎﺳﺦ دادن ﻧﺒﻮد او را ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻜﺸﺖ‪.‬‬
‫‪7‬ـ و در آن ﺷﻬﺮ ﭘﺮﺳﺶ ﮔﺰاران ﻣﺮدي ﺑﻮد ﻣﺎرﺳﭙﻨﺪ ﻧﺎم‪.‬‬
‫‪8‬ـ او ﺑﻪ اﺧﺖ ﺟﺎدو ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺷﻬﺮ ﭘﺮﺳﺶ ﮔﺰاران ﭘﻴﻞ ﺧﻮﺳﺖ)= ﻟﮕﺪﻣﺎل ﭘﻴﻼن( ﻣﻜـﻦ و‬
‫اﻳﻦ ﻣﺮدم ﺑﻲﮔﻨﺎه را ﻣﻜﺶ‪.‬‬

‫‪D‬‬
‫‪9‬ـ ﻛﻪ اﻧﺪر اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﭘﺮﺳﺶ ﮔﺰاران ﻣﺮدي اﺳﺖ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺎم ﻛـﻪ ﺳـﻦ ]او[ از ﭘـﺎﻧﺰده‬

‫‪I‬‬
‫ﺳﺎل ﺑﻴﺶ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫‪10‬ـ و ﻫﺮ آن ﭘﺮﺳﺸﻲ ﻛﻪ ﺗﻮ از او ﭘﺮﺳﻲ ﺗﺮا ]ﭘﺎﺳﺦ[ ﺑﮕﺬارد‪.‬‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫‪11‬ـ و ﺳﭙﺲ اﺧﺖ ﺟﺎدو ﺑﻪ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﭘﻴﻐﺎم ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬
‫‪12‬ـ ﻛﻪ‪ :‬ﻓﺮاز ﺑﻪ در ﻣﻦاي ﺗﺎ ﺳﻲ و ﺳﻪ ﭘﺮﺳﺶ از ﺗﻮ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫‪13‬ـ و اﮔﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻧﺪﻫﻲ ﻳﺎ ﺑﮕﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺪاﻧﻢ‪ ،‬آن ﮔﺎه ﺗﻮ را ﻫﻤﺎن زﻣﺎن ﺑﻜﺸﻢ‪.‬‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬ ‫‪14‬ـ و ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﺑﻪ در]ﮔﺎه‪ [‬اﺧﺖ ﺟﺎدو آﻣﺪ‪.‬‬

‫‪15‬ـ و از آن ﺟﻬﺖ ]ﻛﻪ[ اﺧﺖ ﺟﺎدو ﻧﺴﺎي ﻣﺮدﻣﺎن زﻳﺮ ﺑﺴﺘﺮ داﺷﺖ ]ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳـﺎن[ اﻧـﺪر‬
‫ﻧﺸﺪ‪.‬‬

‫‪iv‬‬
‫‪16‬ـ او ﺑﻪ اﺧﺖ ﺟﺎدو ﭘﻴﻐﺎم ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬
‫‪17‬ـ ﻛﻪ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻧﺴﺎي ﻣﺮدﻣﺎن زﻳﺮ ﺑﺴﺘﺮ دارﻳﺪ‪.‬‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬
‫‪18‬ـ و ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ اﻧﺪر آﻳﻢ اﻣﺸﺎﺳﭙﻨﺪان ﭘﻴﺶ ﻣﻦاﻧﺪ ]و اﮔﺮ[ اﻧﺪر آن ﺟـﺎي ﻛـﻪ ﻧﺴـﺎي‬
‫ﻣﺮدﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺪر آﻳﻢ‪.‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪19‬ـ آن ﮔﺎه ﻫﻢ اﻣﺸﺎﺳﭙﻨﺪان از ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻦ ﺑﺎز اﻳﺴﺘﻨﺪ‪,‬‬

‫‪1‬ـ دراﺋﻴﺪن‪ :‬ﻓﺮﻳﺎد ﻛﺮدن‪ ،‬ﺣﺮف زدن )ﺑﺮاي اﻫﺮﻳﻤﻦ و ﻣﻮﺟﻮدات اﻫﺮﻳﻤﻨﻲ(‪.‬‬
‫‪2‬ـ در دﻳﻦ زردﺷﺘﻲ ﻣﺮﺳﻮم اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻪ ﺳﻦ ﭘﺎﻧﺰده ﺳﺎﻟﮕﻲ رﺳﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻜﻲ از اﻳﺰدان را ﭘﻨﺎه ﺧﻮد ﮔﻴﺮد ﺗﺎ در‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺨﺘﻲ و ﺑﻼ از او اﺳﺘﻤﺪاد ﺟﻮﻳﺪ )ﻧﮕﺎرﻧﺪه(‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  196‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫‪20‬ـ و آن ﮔﺎه آن ﭘﺮﺳﺸﻲ ﻛﻪ ﺗﻮ از ﻣﻦ ﻛﻨﻲ ]ﭘﺎﺳﺦ[ ﮔﺰاردن ﻧﺘﻮاﻧﻢ‪.‬‬

‫‪21‬ـ و ﺳﭙﺲ اﺧﺖ ﺟﺎدو ﻓﺮﻣﺎن داد آن ﺑﺴﺘﺮ ]و[ ﺟﺎﻣﻪ ]را[ ﺑﺮداﺷﺘﻦ و ﺑﺴـﺘﺮ ﻧـﻮ آوردن و‬
‫اﻓﻜﻨﺪن‪.‬‬
‫‪22‬ـ او ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن را اﻧﺪر ﺧﻮاﺳﺖ ]و[ ﮔﻔﺖ‪.‬‬
‫‪23‬ـ ﻛﻪ‪ :‬ﺑﻴﺎ و ﺑﺮ اﻳﻦ ﺟﺎﻣﻪ و ﺑﺎﻟﺶ ﺑﻨﺸﻴﻦ و ﺳﻮاﻟﻲ ﻛﻪ ]از ﺗﻮ[ ﭘﺮﺳﻢ راﺳﺖ ﺑﮕﺬار)درﺳﺖ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ده(‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪24‬ـ ـ ﻳﻮﺷــﺖ ﻓﺮﻳــﺎن ﮔﻔــﺖ ﻛــﻪ‪] :‬اي[ ﻣــﺮ‪ =)1‬ﺗﺒﻬﻜــﺎر( دروﻧــﺪ)= ﮔﻨﺎﻫﻜــﺎر( ﺳﺎﺳــﺘﺎر‬
‫)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﻟﺶ ﻧﻨﺸﻴﻨﻢ ﭼﻪ اﻧﺪر اﻳﻦ ﺑﺎﻟﺶ ﻧﺴﺎي ﻣﺮدﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪D‬‬
‫‪25‬ـ و ﺑﺎ ﻣﻦ اﻳﺰدان ]و[ اﻣﺸﺎﺳﭙﻨﺪاناﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﻨﺎﻫﻲ ﻣﻦاﻧﺪ‪.‬‬

‫‪I‬‬
‫‪26‬ـ و ]اﮔﺮ[ ﻣﻦ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﻟﺶ ﻧﺸﻴﻨﻢ‪ ،‬آﻧﮕﺎﻫﻢ ﻣﻴﻨﻮﻳﺎن از ﭘﻨﺎﻫﻲ ﻣﻦ ﺑﺎز اﻳﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪27‬ـ ﭘﺲ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮ از ﻣﻦ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻣﻦ ﻧﺘﻮاﻧﻢ ]ﭘﺎﺳﺦ[ ﮔﺰاردن‪.‬‬
‫‪28‬ـ و آن ﮔﺎه اﺧﺖ ﺟﺎدو ﻓﺮﻣﺎن داد آن ﺑﺎﻟﺶ را ﺑﺮداﺷﺘﻦ ] و ﺑﺎﻟﺶ[ ﻧﻮ آوردن‪.‬‬
‫‪29‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﺑﺮ آن ﺑﺎﻟﺶ ﻧﻮ ﻧﺸﺴﺖ‪.‬‬
‫‪30‬ـ ﻧﺨﺴﺖ ﭘﺮﺳﺶ‪ ،‬اﺧﺖ ﺟﺎدو از ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬
‫‪31‬ـ ﻛﻪ‪ :‬ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻪ ﮔﻴﺘﻲ ﺑﻪ)= ﺑﻬﺘﺮ( ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﻨﻮ؟‬
‫‪32‬ــ ﻳﻮﺷــﺖ ﻓﺮﻳــﺎن ﮔﻔــﺖ‪ :‬زﻧــﺪﮔﺎﻧﻲ)را( ﺑــﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳــﺘﻲ ﺑﺎﺷــﻲ‪ ،‬ﻣــﺮ)= ﺗﺒﻬﻜــﺎر( دروﻧــﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ‪ ،‬ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ي[‪.‬‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪33‬ـ ﭼﻪ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻪ ﮔﻴﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ آن)ﺑﻬﺸﺖ( ﺑﻪ ﻣﻴﻨﻮ‪.‬‬
‫‪34‬ـ آن را ﻧﺸﺎن اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻴﺘﻲ ﻛﺎر و ﻛﺮﻓﻪ)= ﺛﻮاب( ﻧﻜﻨﺪ او را آن ﺟـﺎ)= در آن ﺟﻬـﺎن(‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬ ‫]ﻛﺴﻲ[ ﺑﻪ ﻓﺮﻳﺎد ﻧﺮﺳﺪ‪.‬‬

‫‪35‬ـ ﺗﻮ را ﻧﺸﺎن دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﮔﻴﺘﻲ ﻛﺎري ﻧﻴﻜﻮ ﻧﻜﻨﻲ ﺑﻪ آن ﺟﻬﺎﻧﺖ ﻧﻴﻜﻲ ﻧﺮﺳﺪ‪.‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪36‬ـ و اﺧﺖ ﺟﺎدو ﭼﻮن ﻛﻪ آن ﭘﺎﺳﺦ ﺷﻨﻮد ﺑﻴﻬﻮش ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1‬ـ ﻣﺮ‪ :‬ﺗﺒﻬﻜﺎر‪ ،‬ﺟﺎي‪ ،‬ﻇﺎﻟﻢ ﻣﺮي‪ :‬ﺧﺼﻮﻣﺖ ﻛﺮدن و ﻳﻜﺪﻟﻪ ﺑﻮدن در ﺑﺪﻛﺎري ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ )ﺟﻌﻔﺮي‪.(29 ،1365 .‬‬
‫‪2‬ـ ﺳﺎﺳﺘﺎر‪ :‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺮوا‪ ،‬ﺟﺒﺎر‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواي ﻣﺴﺘﺒﺪ ‪0‬ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭘﻬﻠﻮي‪ ،‬ﻓﺮه وﺷﻲ( ﺳﺎﺳﺘﺎ ﻧﺎم دﻳﻮي اﺳﺖ از ﺗﺎﺑﻌﺎن اﻫـﺮﻳﻤﻦ‬
‫)ﻫﻤﺎن(‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪197  J3‬‬

‫‪37‬ـ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ)ﺑﻪ اﻧﺪازهاي ﻛﻪ( ﻣﺮدي ﻳﺸﺘﻲ‪ 1‬ﻛﻨﺪ در ﺣﺎل ﮔﻴﺠﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫‪38‬ـ او را اﻳﺪون ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﻣﻦ اﺧﺖ ﺟﺎدو از ﺗﻮ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ]اﻳﻦ[ ﻛـﻪ ﺑـﺮ ﻣـﻦ‬
‫ﭼﻴﺮه ﻫﺴﺘﻲ‪.‬‬
‫‪39‬ـ ﭼﻮن ﻣﺮد دﻟﻴﺮ ﺑﺮ دﻟﻴﺮﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮد‪ ،‬و اﺳـﺐ دﻟﻴـﺮ ﺑـﺮ دﻟﻴﺮﺗـﺮﻳﻦ اﺳـﺐ و ﮔـﺎو دﻟﻴـﺮ ﺑـﺮ‬
‫دﻟﻴﺮﺗﺮﻳﻦ ﮔﺎو ﭼﻮن آﺳﻤﺎن ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ‪.‬‬
‫‪40‬ـ ﭼﻪ ﻣﻦ ﺑﺮ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻧﻬﺼﺪ ﻣﻎ ﻣﺮد ﻛﺸﺘﻪام‪.‬‬
‫‪41‬ـ ﻛﻪ آﻧﺎن ﭼﻨﺪان ﻳﺰﺷﻦ ﻳﺰدان ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻧﻮﺷﻴﺪن ﭘﺮاﻫﻮم ﺑﺪنﺷـﺎن زرد ﺷـﺪه‬
‫اﺳﺖ)= ﺑﻮد(‬

‫‪D‬‬
‫‪42‬ـ و ﻣﻦ ﻧُﻪ دﺧﺖ اﺳﭙﻴﺘﻤﺎن را ﻛﺸﺘﻪ ام ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺷﺎن دﻳﻦ ﺳـﺘﺎﻳﻲ را اﻓﺴـﺮي ﺑـﻪ زر و‬

‫‪I‬‬
‫ﻣﺮوارﻳﺪ از دﻫﻴﺒﺪان)= ﺷﻬﺮﻳﺎران( درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫‪43‬ـ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ از اﻳﺸﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ]م[ اﻳﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨـ]د[ ﻛـﻪ ﺑﻬﺸـﺖ ﺑـﻪ ﻣﻴﻨـﻮ ﺑـﻪ)= ﺑﻬﺘـﺮ(‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫‪44‬ـ ﮔﻔﺘﻢ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﻚ آﻳﺪ ﻫﻢ اﻳﺪون ﺑﻪ)= ﺑﻬﺘﺮ( ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﺑﻬﺸﺖ ﻧﻴـﻚ‬
‫]اﺳﺖ[‪.‬‬

‫ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬ ‫‪45‬ـ ﻣﻦ)آﻧﻬﺎ را( ﻓﺮاز ﮔﺮﻓﺘـ]م[ و ﺑﺰد)م()= ﻛﺸﺘﻢ(‪.‬‬

‫‪46‬ـ دوم ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ‪ :‬از داده]ﻫﺎي[ ﻫﺮﻣﺰد آن ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ ]اﮔﺮ[ ﺑﻪ ﻛـﻮن ﻧﺸـﻴﻨﺪ‬
‫ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎي اﻳﺴﺘﺪ‪.‬‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪47‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛـﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣﺮ)ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ)=‬
‫ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ي[‪.‬‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬ ‫‪48‬ـ ﭼﻪ آن ﺳﮓ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪49‬ـ ﺳﻮم ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ‪ :‬از داده ]ﻫﺎي[ ﻫﺮﻣﺰد آن ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ رود و ﮔﺎم ﻧﻨﻬﺪ؟‬

‫‪A‬‬‫‪r‬‬ ‫‪1‬ـ ﻳﺸﺖ ﻛﺮدن ـ ﻳﺸﺘﻦ‪ :‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ زﻣﺰﻣﻪ ﻛﺮدن و ﭼﻴﺰي ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﺮ ﻃﻌﺎم اﺳﺖ و آن ﻋﺒﺎدﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣ‪‬ﻐﺎن در وﻗﺖ‬
‫ﻃﻌﺎم ﺧﻮردن اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻨﺪ )ﺟﻌﻔﺮي‪.(35 :1365 .‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  198‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫‪50‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺎﺗﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ي[‪.‬‬
‫‪51‬ـ ﭼﻪ آن ﮔﻨﺠﺸﻚ اﺳﺖ ﻛﻪ رود و ﮔﺎم ﻧﻨﻬﺪ‪.‬‬
‫‪52‬ـ ﭼﻬﺎرم ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛـﻪ‪ :‬از داده ]ﻫـﺎي[ ﻫﺮﻣـﺰد آن ﭼﻴﺴـﺖ ﻛـﻪ دﻧـﺪان ]اش[‬

‫ﺷﺎﺧﻲ و ﺷﺎخ ]اش[ ﮔﻮﺷﺘﻲ؟‬

‫‪53‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ي[‬

‫‪54‬ـ ﭼﻪ آن ]را[ ﺧﺮوس ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮغ ﺳﺮوش ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎر‬

‫‪D‬‬
‫‪55‬ـ و ﭼﻮن ﺑﺎﻧﮓ ﻛﻨﺪ آﻧﮕﺎﻫﺶ ﭘﺘﻴﺎره از دام ﻫﺮﻣﺰد ﺑﺎز دارد‪.‬‬

‫‪I‬‬
‫‪56‬ـ ﭘﻨﺠﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرد ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻪ)= ﺑﻬﺘﺮ( ﻳﺎ ﺧﻮرش اﻧﺪك؟‬
‫‪57‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪58‬ـ ﭼﻪ ﻛﺎرد ﻛﻮﭼﻚ)= ﻛﻮﺗﺎه( ﺑﻪ)= ﺑﻬﺘﺮ( ﻛﻪ ﺧﻮرش اﻧﺪك‪.‬‬

‫‪59‬ـ ﭼﻪ ﺑﺎ ﻛﺎرد ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺮﺳﻢ ﺑﺮﻳﺪن ]و[ ﭼﻴﺪن‪.‬‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬
‫‪60‬ـ وﻟﻲ ﺧﻮرش اﻧﺪك ﺑﻪ ﺷﻜﻢ ﻧﺮﺳﺪ و اﮔﺮ رﺳﺪ ﺑﺎد اﻧﮕﻴﺰد)اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ(‪.‬‬
‫‪61‬ـ ﺷﺸﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻴﺴﺖ ﭘﺮ و ﭼﻴﺴﺖ آن ﻛـﻪ ﻧـﻴﻢ ﭘـﺮ و ﭼﻴﺴـﺖ آن ﻛـﻪ‬
‫ﻫﺮﮔﺰ ﭘﺮ ﻧﺒﻮد؟‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪62‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬
‫‪63‬ـ آن ﭼﻪ ﻛﻪ ﭘﺮ)= ﻛﺎﻣﻞ( ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺎ و ﭼﻮن ﺑﻤﻴﺮد روان اﻫﻠﻮ)= ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎر( ]اﺳﺖ[‪.‬‬
‫‪64‬ـ آن ﻛﻪ ﻧﻴﻢ ﭘﺮ دروﻳﺶ ﺑﻴﻨﻮاي ﺑﺪ زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ]ﻛﻪ[ ﭼﻮن ﺑﻤﻴﺮد رواﻧﺶ اﻫﻠﻮ)= ﭘﺮﻫﻴﺰﮔـﺎر(‬

‫‪r‬‬
‫‪65‬ـ آن ﻛﻪ ﺗﻬﻲ اﺳﺖ و ﻫﺮﮔﺰ ﭘﺮ ﻧﺒﻮد ﺑﺪﺑﺨﺖ ﺑﺪ زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ]اﺳﺖ ﻛﻪ[ ﭼﻮن ﺑﻤﻴﺮد رواﻧـﺶ‬

‫‪A‬‬
‫]اﺳﺖ[‪.‬‬

‫دروﻧﺪ)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ]اﺳﺖ[‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪199  J3‬‬

‫‪66‬ـ ﻫﻔﺘﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ‪ :‬آن ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻬـﺎن ﻛﻨﻨـﺪ ]وﻟـﻲ[ ﻧﻬـﺎن‬
‫ﻛﺮدن ﻧﺸﺎﻳﻨﺪ)= ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ(؟‬
‫‪67‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪68‬ـ ﭼﻪ آن زروان)زﻣﺎن( اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺲ ﻧﻬﺎن ﻛﺮدﻧـ]ش[ ﻧﺘﻮان‪.‬‬

‫‪69‬ـ ﭼﻪ زﻣﺎن ﺧﻮد ﭘﻴﺪا ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪70‬ـ ﻫﺸﺘﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ‪ :‬ﻛﺪام اﺳﺖ آن ﻣﺮدم زﻧﺪه ﻛﻪ اﺳﺘﻮﻳﻬﺎد ﺑﻴﻨﺪ ]و[ ﺑﻤﻴـﺮد و‬
‫او را اﻳﺪون ﻛﺎم ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎز زﻧﺪه ﺷﻮد؟‬

‫‪D‬‬
‫‪71‬ـ و ﻧﻴﺰ دوﺑﺎره اﺳﺘﻮﻳﻬﺎد ﺑﻴﻨﺪ و ﺑﻤﻴﺮد و ﺑﻪ ﻧﻈﺮش آﺳﺎن آﻳﺪ؟‬

‫‪I‬‬
‫‪72‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛـﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ي[‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫‪73‬ـ ﭼﻪ آن ﻣﺮدﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ]ﻳﺸﺖ[ ﻧﻜﺮده اﺳﺖ و ﭘﺮاﻫﻮم ﻧﺨﻮرده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪74‬ـ و دو دﻳﮕﺮ آن ﻣﺮدم ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺎه)= ﻫﻨﮕﺎم( زﻧـﺎن ]ﮔـﺮﻓﺘﻦ[ رﺳـﻴﺪه اﺳـﺖ و زن ﻧﻜـﺮده‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬
‫‪75‬ـ ﺳﻪ دﻳﮕﺮ آن ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ زﻧﺪه روان)= ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ زﻧﺪه ﺑﻮدﻧـﺪ( ﻧـﻪ ﻳﺸـﺘﻪ و اﻫﻠـﻮ داد‬
‫ﻧﺪاده اﺳﺖ و ﻳﺰﺷﻦ ﻳﺰدان ﻧﻜﺮده اﺳﺖ و آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻫﻠﻮ داد ﺑﻪ ﻧﻴﻚ ﻣﺮدم دﻫﻢ و ﻧـﺪاده‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪iv‬‬
‫‪76‬ـ و آن ﻛﺲ ]ﭼﻮن[ ﻣﻲﻣﻴﺮد ﻛﺎم اش آن ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎز زﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪77‬ـ و دوﺑﺎره ﺑﻤﻴﺮد و اﺳﺘﻮﻳﻬﺎد ﺑﺒﻴﻨﺪ و ﺑﻪ ﻧﻈﺮش آﺳﺎن آﻳﺪ‪.‬‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬
‫‪78‬ـ ﻧﻬﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﻞ و اﺳﺐ و اﺷﺘﺮ و ﺧﺮ و ﮔﺎو و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ و زن و ﺳﮓ و‬
‫ﺧﻮك و ﮔﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﺎه زاﻳﻨﺪ؟‬

‫‪A‬‬ ‫‪r‬‬
‫‪79‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر )= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‪.‬‬
‫‪80‬ـ ﭼﻪ ﭘﻴﻞ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺳﺎل زاﻳﺪ و اﺳﺐ و اﺷﺘﺮ و ﺧﺮ ﺑﻪ دوازده ﻣﺎه زاﻳﻨﺪ و ﮔﺎو و زن ﺑﻪ ﻧـﻪ‬
‫ﻣﺎه زاﻳﻨﺪ و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻣﺎه زاﻳﺪ و ﺳﮓ و ﺧﻮك ﺑﻪ ﭼﻬﺎرﻣﺎه زاﻳﻨﺪ و ﮔﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﭼﻬﻞ روز زاﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  200‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫‪81‬ـ دﻫﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﻛﺪام ﺑﻪ راﻣﺶﺗﺮ)راﺣﺖﺗﺮ( و آﺳﺎنﺗﺮ زﻳﺪ؟‬
‫‪82‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪83‬ـ ﭼﻪ ﻣﺮدم آن ﺑﻪ راﺣﺖﺗﺮ و آﺳﺎنﺗﺮ زﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺑﻴﻢﺗﺮ و ﺑﻪ آن ﭼﻪ دارد ﺧﻮرﺳﻨﺪ]ﺗﺮ[ و‬

‫داراﺗﺮ ]اﺳﺖ[‪.‬‬
‫‪84‬ـ ﻳﺎزدﻫﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻴﺴﺖ آن ﭼﻴﺰي ﻛﻪ در ﮔﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﺮﻣﺰد و اﻣﺸﺎﺳﭙﻨﺪان‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ؟‬
‫‪85‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬

‫‪D‬‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪I‬‬
‫‪86‬ـ ﭼﻪ اﻧﺪر ﮔﻴﺘﻲ دﻫﺒﺪ ﺑﻪ ﻫﺮﻣﺰد و اﻣﺸﺎﺳﭙﻨﺪان ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪87‬ـ و ﺟﺎي دﻫﺒﺪان ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﮔﺮودﻣﺎن روﺷﻦ ]اﺳﺖ[‪.‬‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫‪88‬ـ و دﺳﺘﻴﺎران دﻫﺒﺪان ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﻣﺸﺎﺳﭙﻨﺪاناﻧﺪ‪.‬‬
‫‪89‬ـ و دﻫﺒﺪان)ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن( اﻧﺪر در)درﺑﺎر( ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ آن ﺳﺘﺎره ﻛﻪ ﭘﺮوﻳﺰ ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫‪90‬ـ دﻳﮕﺮ ﻣﺮدم‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺧﻮﻳﺸﻜﺎر و اﺳﺘﻮارﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﻛﻮﭼﻚاﻧـﺪ ﻛـﻪ‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬
‫‪91‬ـ دوازدﻫﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ‪ :‬ﻛﺪام ﺧﻮرش ﺧﻮﺷﺘﺮ و ﺧﻮﺷﻤﺰه ﺗﺮ؟‬
‫ﺑﺮ آﺳﻤﺎناﻧﺪ‪.‬‬

‫‪92‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪93‬ـ ﭼﻪ آن ﺧﻮرش ﺑﺎ ﻣﺰهﺗﺮ و ﺧﻮﺷﺘﺮ ﻛﻪ از در)= راه( ﻛﻮﺷـﺶ درﺳـﺖ اﻧﺪوﺧﺘـﻪ ﺷـﺪه‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ و آن را از راه ﻛﺎر و ﻛﺮﻓﻪ ﺑﺎزﺧﻮرﻧﺪ و ﺑﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪94‬ـ ﺳﻴﺰدﻫﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ‪ :‬ﻳﻚ ﭼﻪ؟ و دو ﭼﻪ؟ و ﺳﻪ ﭼﻪ؟ و ﭼﻬﺎر ﭼـﻪ؟ و ﭘـﻨﺞ‬

‫‪A‬‬ ‫‪r‬‬
‫ﭼﻪ؟ و ﺷﺶ ﭼﻪ؟ و ﻫﻔﺖ ﭼﻪ؟ و ﻫﺸﺖ ﭼﻪ؟ و ﻧﻪ ﭼﻪ؟ و ده ﭼﻪ؟‬
‫‪95‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧـﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪96‬ـ ﭼﻪ ﻳﻚ‪ ،‬ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﺟﻬﺎن روﺷﻦ دارد‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪201  J3‬‬

‫‪97‬ـ و دو ]ﺑﺮ[ آوردن و ]ﻓﺮو[ ﺑﺮدن ﻧﻔﺲ‪.‬‬

‫‪98‬ـ و ﺳﻪ‪ :‬ﭘﻨﺪار ﻧﻴﻚ و ﮔﻔﺘﺎر ﻧﻴﻚ و ﻛﺮدار ﻧﻴﻚ‪.‬‬
‫‪99‬ـ و ﭼﻬﺎر‪ :‬آب و زﻣﻴﻦ و ﮔﻴﺎه و ﺳﺘﻮر‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫‪100‬ـ و ﭘﻨﺞ‪ :‬ﭘﻨﺠﻪ وه‬
‫‪101‬ـ و ﺷﺶ‪ :‬ﺷﺶ ﮔﺎه ﮔﺎﻫﻨﺒﺎر‬
‫‪102‬ـ و ﻫﻔﺖ‪ :‬ﻫﻔﺖ اﻣﺸﺎﺳﭙﻨﺪان‬
‫‪103‬ـ و ﻫﺸﺖ‪ :‬ﻫﺸﺘﻲ؟ ﻧﻴﻚ ﻧﺎﻣﺒﺮدار‬
‫‪104‬ـ و ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺳﻮراخ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ]اﺳﺖ[‬

‫‪D‬‬
‫‪105‬ـ و ده‪ ،‬ده اﻧﮕﺸﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺮدﻣﺎن ]اﺳﺖ[‪.‬‬

‫‪I‬‬
‫‪106‬ـ ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻮم ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺳﺮدﺗﺮ؟‬
‫‪107‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪108‬ـ ﭼﻪ ﻧﻪ ﭼﻨﺎن ﭼﻮن ]ﻛﻪ[ ﺗﻮ اﻧﺪﻳﺸﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭼﻨﺎن ﭼﻮن ]ﻛﻪ[ ﻣﻦ ﻣﻲداﻧﻢ‪.‬‬
‫‪109‬ـ و ﺗﻮ ﭼﻨﺎن اﻧﺪﻳﺸﻲ ﻛﻪ ﺑﺮف ﺳﺮدﺗﺮ ]اﺳﺖ[ ﻛﻪ اﻧﺪر ﻛﻮه ﻧﺸﻴﻨﺪ و ﻫﺮﮔﺰ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺑـﺮ‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬
‫‪110‬ـ ﺑﻠﻜﻪ ﻧﻪ ﭼﻨﺎن ]اﺳﺖ[ ﻛﻪ ﺗﻮ اﻧﺪﻳﺸﻲ زﻳﺮا ﻣﻨﺶِ ﻣﺮد دروﻧﺪ)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺮدﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪111‬ـ و آن را ﻧﺸﺎن اﻳﻦ ﻛﻪ ﺗﻮ‪ -‬اﺧﺖ ﺟﺎدو‪ -‬را ﺑﺮادري اﺳﺖ دروﻧﺪ)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر(‪.‬‬
‫آن ﻧﺘﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪112‬ـ او را ﻣﺸﺘﻲ ﭼﻨﺪ ز ﻫﺮ ﺑﻪ دل اﻧﺪراﺳﺖ ]ﻛﻪ[ ﺗﻮ ]آن را[ ﻧﻪ ﺑﺎ ﺧﻮرﺷـﻴﺪ ﻧـﻪ ﺑـﺎ آﺗـﺶ‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﻲ ﮔﺪاﺧﺘﻦ)= ﺗﻮ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮرﺷﻴﺪ و ﻧﻪ ﺑﻪ آﺗﺶ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻲ ]آن را[ ذوب ﻛﻨﻲ(‪.‬‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬ ‫‪113‬ـ و ﭼﻮن ﻣﻦ ]آن زﻫﺮ را[ ﺑﻪ ﻣﺸﺖ ﮔﻴﺮم ﺑﮕﺪازد‪.‬‬
‫‪114‬ـ و ﭘﺲ اﺧـﺖ ﺟـﺎدو ﻓﺮﻣـﺎن داد ﺑـﺮادر ﺧـﻮﻳﺶ را آوردن ]و[ ﻛﺸـﺘﻦ و زﻫـﺮ از دل‬

‫‪A‬‬‫‪r‬‬ ‫‪115‬ـ ]اﻣﺎ[ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮرﺷﻴﺪ و ﻧﻪ ﺑﻪ آﺗﺶ ﮔﺪاﺧﺘﻦ ]آﻧﺮا[ ﻧﺎﺗﻮان ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺴﺘﺎدن‪.‬‬

‫‪1‬ـ ﭘﻨﺞ ﻛﻲ وه‪ :‬ﻛﻴﻘﺒﺎد‪ ،‬ﻛﻴﻜﺎوس‪ ،‬ﻛﻴﺨﺴﺮو‪ ،‬ﻛﻲ ﻟﻬﺮاﺳﺐ و ﻛﻲ ﮔﺸﺘﺎﺳﺐ‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  202‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫‪116‬ـ و ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن آن ]زﻫﺮ[ را اﻧﺪر ﻣﺸﺖ ﻓﺮاز ﮔﺮﻓﺖ ]و[ ﺑﮕﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫‪117‬ـ ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎرم ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﮔﺮم ﺗﺮ؟‬
‫‪118‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪119‬ـ ﭼﻪ ﻣﺸﺖ ﻣﺮد اﻫﻠﻮ)= ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎر( ﮔﺮمﺗﺮ ]اﺳﺖ[‪.‬‬

‫‪120‬ـ و ﺗﻮ را ﻧﺸﺎن اﻳﻦ ﻛﻪ زﻫﺮ ﺑﺮادرت را ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮرﺷﻴﺪ و ﻧﻪ ﺑﻪ آﺗﺶ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻲ ﮔﺪاﺧﺘﻦ‪.‬‬
‫‪121‬ـ و ﭼﻮن ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﺸﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺑﮕﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫‪122‬ـ ﺑﻴﺴﺖ و ﭘﻨﺠﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ‪] :‬از آنﻫﺎ ﻛﻪ[ ﻓﺮو ﺷﻮد ﭼﻪ ﺑـﻪ)= ﺑﻬﺘـﺮ( و ]از‬

‫‪D‬‬
‫آنﻫﺎ ﻛﻪ[ ﺑﻴﻔﺴﺮد ﭼﻪ ﺑﻪ)= ﺑﻬﺘﺮ( و ]از آن ﻫﺎ[ ﻛﻪ ﺑﻤﻴﺮد ﻛﺪام ﺑﻪ)= ﺑﻬﺘﺮ(؟‬

‫‪I‬‬
‫‪123‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪124‬ـ ]از آن[ ﭼﻪ ﻓﺮو ﺷﻮد آب ﺑﻪ و آن ﭼﻪ ﺳﺮد ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ آﺗﺶ‪ 1‬ﺑـﻪ)= ﺑﻬﺘـﺮ( و آن ﭼـﻪ‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫ﺑﻤﻴﺮد ﻣﺮ)= ﺗﺒﻬﻜﺎر( دروﻧﺪ)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر(ي ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﻪ)= ﺑﻬﺘﺮ(‪.‬‬
‫‪125‬ـ ﭼﻪ اﮔﺮ آب ﻓﺮو ﻧﺸﻮد و آﺗﺶ ﺳﺮد ﻧﺸﻮد)= ﺧـﺎﻣﻮش ﻧﺸـﻮد( و ﺗﺒﻬﻜـﺎر ﺳـﺘﻤﻜﺎره‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬ ‫ﺑﺪﻧﻬﺎدي ﭼﻮن ﺗﻮ ﻧﻤﻴﺮد‪.‬‬

‫‪126‬ـ آﻧﮕﺎﻫﺶ ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎن ﭘﺮ از آب و آﺗﺶ و ﭘﺮ از ﺗﺒﻬﻜﺎر ﺳﺘﻤﻜﺎرة ﺑﺪ ﻧﻬﺎد ﭼـﻮن ﺗـﻮﻳﻲ‬
‫]اﺳﺖ[ و ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ ﺟﻬﺎن ﻧﺸﺎﻳﺴﺖ)= ﻧﺘﻮان(‪.‬‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪127‬ـ ﺑﻴﺴﺖ و ﺷﺸﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ‪ :‬ﭼﻪ از ﻛﻮه ﮔﺮاﻧﺘﺮ؟‬
‫‪128‬ـ و ﭼﻪ از ﻛﺎرد ﭘﻮﻻدﻳﻦ ﺗﻴﺰﺗﺮ؟‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬ ‫‪129‬ـ و از اﻧﮕﺒﻴﻦ ﭼﻪ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺗﺮ؟‬

‫‪130‬ـ و از دﻧﺒﻪي ﻣﻴﺶ ﭼﺮب ﺗﺮ؟‬

‫‪A‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪131‬ـ و از رادان ﻛﻪ رادﺗﺮ؟‬

‫‪132‬ـ و از راﺳﺘﺎن ﻛﻪ راﺳﺖ ﺗﺮ؟‬

‫‪1‬ـ در ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﺰدﻳﺴﺘﻲ آﺗﺶ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻤﻴﺮد‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪203  J3‬‬

‫‪133‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪134‬ـ ﭼﻪ دروغ و ﻧﺎراﺳﺘـ]ـﻲ[ از ﻛﻮه ﮔﺮاﻧﺘﺮ‪.‬‬

‫‪135‬ـ و زﺑﺎن ﻣﺮدﻣﺎن از ﻛﺎرد ﭘﻮﻻدﻳﻦ ﺗﻴﺰﺗﺮ‬
‫‪136‬ـ و ﭘﺪر و ﻣﺎدر از اﻧﮕﺒﻴﻦ ﺷﻴﺮﻳﻦﺗﺮ ﻓﺮزﻧﺪ روز ﺑﻪ)= ﺑﻬﺘﺮ( ]اﺳﺖ[‬

‫‪137‬ـ و از دﻧﺒﻪ ﻣﻴﺶ‪ ،‬ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬ زﻣﻴﻦ و ﺑﺎران ﭼﺮبﺗﺮ ]اﺳﺖ[‪.‬‬

‫‪138‬ـ و از رادان اﻳﺰد ﺗﻴﺸﺘﺮ رادﺗﺮ‬
‫‪139‬ـ و از راﺳﺘﺎن واي ﺑﻪ راﺳﺖﺗﺮ ﻛﻪ از ﻫﻴﭽﻜﺲ اش آزرم ﻧــ]ــﺪارد[ و ﭘـﺮگ)رﺷـﻮه(‬

‫‪D‬‬
‫ﻧﺴﺘﺎﻧﺪ و ﺧﺪاي)ارﺑﺎب( و ﺑﻨﺪه را ﻳﻜﻲ ﺑﻪ دﻳﮕﺮي ]ﺑﻪ[ راﺳﺘﻲ دارد‪.‬‬

‫‪I‬‬
‫‪140‬ـ ﺑﻴﺴﺖ و ﻫﻔﺘﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ] ﻛﻪ ﻛﺪام ﭘﺎي ﻧﻴﻚﺗﺮ و ﻧﻴﻜﻮﺗﺮ]اﺳﺖ[ [؟‬
‫‪141‬ـ ]ﭼﻪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ دﻳﺪه ام‪ ،‬اﻣﺎ از ﻫﻤﺔ[ ﭘـﺎ ]ﻫـﺎﻳﻲ[ ]ﻛـﻪ ﻣـﻦ دﻳـﺪه ام ﭘﺎﻫـﺎي‬

‫‪f‬‬ ‫‪S‬‬
‫ﺧﻮاﻫﺮ ﺗﻮ ﻫﻮﻓﺮﻳﺎ ﻛﻪ زن ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻴﻚﺗﺮ و ﻧﻴﻜﻮﺗﺮ ]اﺳﺖ[ [‪.‬‬
‫‪142‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬
‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪e‬‬ ‫‪o‬‬ ‫‪143‬ـ ﭼﻪ ﭘﺎي آب ﻧﻴﻜﻮﺗﺮ و ﻧﻴﻚﺗﺮ ]اﺳﺖ[‪.‬‬

‫‪144‬ـ و ﺗﺮا ﻧﺸﺎن اﻳﻦ ﻛﻪ‪ :‬آن ﺟﺎ ﻛﻪ آب ﭘﺎي ﻧﻬﺪ‪ ،‬ﺳﺒﺰه ]ﺑِﺮﺳﺖ[‪.‬‬
‫‪145‬ـ و ]اﻣﺎ[ آن ﺟﺎ ﻛﻪ ﻫﻮﻓﺮﻳﺎ ﭘﺎي ﻧﻬﺪ ﺧﺸﻚ ﺑﺸﻮد‪.‬‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪146‬ـ ﺑﻴﺴﺖ و ﻫﺸﺘﻢ ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ‪ :‬ﺑﺰرگ راﻣﺶ)= ﺧﻮﺷﻲ( زﻧﺎن از ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫‪147‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ]را[ ﺑـﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﻲ ﺑﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﻣـﺮ)= ﺗﺒﻬﻜـﺎر( دروﻧـﺪ‬

‫‪c‬‬ ‫‪h‬‬ ‫)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺳﺎﺳﺘﺎر)= ﺳﺘﻤﻜﺎر( و ﻣﺮدﮔﺎن)= ﭘﺲ از ﻣﺮگ( ﺑﻪ دوزخ اﻓﺘـ]ـﻲ[‬

‫‪148‬ـ ﭼﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﭼﻨﺎن ﭼﻮن ]ﻛﻪ[ ﺗﻮ اﻧﺪﻳﺸﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭼﻨﺎن ﭼﻮن ]ﻛﻪ[ ﻣﻦ داﻧﻢ‪.‬‬

‫‪A‬‬‫‪r‬‬ ‫‪149‬ـ ﺗﻮ اﻳﺪون اﻧﺪﻳﺸﻲ ﻛـﻪ زﻧـﺎن را ﺑـﺰرگ راﻣـﺶ)= ﺧﻮﺷـﻲ( از ﺟﺎﻣـﺔ ﮔﻮﻧـﻪ ﮔـﻮن و‬
‫ﻛﺪﺑﺎﻧﻮﺋﻲ ﺳﺰاوار ]اﺳﺖ[ ﻛﻪ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪150‬ـ ﭼﻪ‪ ،‬ﻧﻪ اﻳﺪون زﻧﺎن ]را[ ﺑﺰرگ راﻣﺶ)= ﺧﻮﺷﻲ( از ﺑﻮدن ﺑﺎ ﺷﻮي ﺧﻮﻳﺶ ]اﺳﺖ[‪.‬‬
‫‪151‬ـ اﺧﺖ ﺟﺎدو ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬دروغ ﮔﻮﻳﻲ‪] ،‬و[ ﻣﻦ ﺗﻮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻜﺸﻢ‪.‬‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  204‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫‪152‬ـ اﻛﻨﻮن ﺑﻴﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﻫﻮﻓﺮﻳﺎ ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬او ﻛﻪ ﺧﻮاﻫﺮ ﺗﻮ و زن ﻣﻦ ]اﺳﺖ[‪.‬‬

‫‪153‬ـ و او ﻫﺮﮔﺰ دروغ ﻧﮕﻔﺘﻪ و ﻧﮕﻮﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮش او ﺑﺎﻳﺴﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫‪154‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻫﻤﺪاﺳﺘﺎن ﺑﻮد و اﺧﺖ ﺟﺎدو ﺑﺎ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﻫﻮﻓﺮﻳﺎ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫‪155‬ـ و اﻳﺸﺎن ]ﮔﻔﺘﻨﺪ[ ﻛﻪ ﺑﻨﺸﻴﻦ ]و[ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﺮاﺳﺘﻲ ﺑﮕﺬار‪.‬‬
‫‪156‬ـ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬زﻧﺎن ]را[ ﺑﺰرگ راﻣﺶ)= ﺧﻮﺷـﻲ( از ﺟﺎﻣـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ ﮔـﻮن و‬
‫ﻛﺪﺑﺎﻧﻮﻳﻲ ﺳﺰاوار ]اﺳﺖ[ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن دارﻧﺪ؟‬
‫‪157‬ـ ﻳﺎ ﺑﺰرگ راﻣﺶ)= ﺧﻮﺷﻲ( از ﺑﻮدن ﺑﺎ ﺷﻮي ﺧﻮﻳﺶ ]اﺳﺖ[؟‬
‫‪158‬ـ و ﺳﭙﺲ ﻫﻮﻓﺮﻳﺎ اﻧﺪﻳﺸﻴﺪ ﻛﻪ‪ :‬ﭼﻪ ﺷﮕﻔﺘﻲ)= ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ( ﺑﻪ ﺳﺮم آﻣﺪ ﻛـﻪ ﭼﻴـﺰ)= ﻛـﺎر(‬

‫‪D‬‬
‫ﺗﺒﻬﻜﺎر ﺳﺘﻤﻜﺎرة ﺑﺪ ﻧﻬﺎد ﺟﺎدو ﻣﺮاد ﻧﻬﻴﻠﺪ)= ﻧﮕﺬارد( ﺗﺎ ﺑﻜﺸﺪ‪.‬‬

‫‪I‬‬
‫‪159‬ـ ﭼﻪ اﮔﺮ دروغ ﮔﻮﻳﻢ آﻧﮕﺎه ﻫﻢ ﺑﺮادر را ﺑﻜﺸﺪ و ﻣﻦ دروﻧﺪ)= ﺗﺒﻬﻜﺎر( ﺑﺸـﻮم و ﻟﻜـﻦ‬
‫اﻳﺪون ﺑﻬـ]ـﺘﺮ[ ﻛﻪ راﺳﺖ ﮔﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫‪S‬‬
‫‪160‬ـ ﭼﻪ اﮔﺮ دروغ ﮔﻮﻳﻢ ﺧﻮد دروﻧﺪ)= ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر( ﺷﻮم و داد و دﻳﻦ‪. ...‬‬

‫‪f‬‬
‫‪o‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﻤﺎري از ﻣﺘﻮن ﭘﻬﻠﻮي ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﻴـﻖ از ﻧﻈـﻢ ﻣﺤﺘـﻮاﻳﻲ و زﺑـﺎن‬

‫‪e‬‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬

‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و ﻳﺎ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ‬

‫‪i‬‬ ‫‪v‬‬
‫در ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه و ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي ﻣﺠﺪد و دﻗﻴﻖﺗﺮ از دﻳﺪﮔﺎه زﺑﺎنﺷﻨﺎﺳـﻲ و ﻣﺤﺘـﻮاﻳﻲ‬
‫دارد در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺠﻬﻮﻻت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دوران اﻳﺮان ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﭘﮋوﻫﺶ ﺑـﻪ روي‬

‫‪h‬‬
‫ﻣﺘﻮن ﭘﻬﻠﻮي ﺑﺮاي ﻣﺎ آﺷﻜﺎر ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬و ﻳﻜﻲ از ﻣﺘﻮن ﻛﻤﺘﺮ ﻛـﺎر ﺷـﺪه ﭘﻬﻠـﻮي ﻣﺎﺗﻴﻜـﺎن ﻳﻮﺷـﺖ‬
‫ﻓﺮﻳﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﭘﻬﻠﻮي و از ﻧﻮع ادﺑﻲ ﭼﻴﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣـﻲرود و ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ اواﺧـﺮ‬

‫‪r‬‬ ‫‪c‬‬
‫دوره ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮه ﺑﻴﻦ اﺧﺖ ﺟﺎدوﮔﺮ و ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧـﺎم ﻫـﺮ دو در‬
‫اوﺳﺘﺎ ﻳﺸﺖ ‪ ،5‬ﺑﻨﺪ ‪ 83‬ـ‪ 81‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪A‬‬
‫از آن ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﺔ ‪ J3‬از ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺎرش ﻣﺸﻜﻞﺗﺮ از ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﻮده و ﻣﺘﻨﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻧﺎﺧﻮاﻧﺎ ﺑﺎ ﺣﺮوف ﺑﻪ ﻫﻢ ﭼﺴﺒﻴﺪه دارد‪ ،‬ﻧﮕﺎرﻧﺪﮔﺎن ﻣﺘﻦ اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ را ﻛـﻪ‬

‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪205  J3‬‬

‫ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ روان ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه و اﻣﻴﺪ آن دارﻧـﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ اﻳﻦ ﻣﺘﻦ ﺑﺘﻮان ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﺗﺎرﻳﻜﻲ از ﻣﺴﻴﺮ ﻋﻠﻮم در اﻳﺮان ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺑﺮاي داﻧﺶ ﭘﮋوﻫﺎن‬
‫اﻳﻦ ﻣﺮز و ﺑﻮم آﺷﻜﺎر ﺷﻮد و ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﮕﺮش ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻲ از درﻳﭽﺔ ﻋﻠﻢ‬
‫و اﺷﺮاف اﻣﺮوزي ﺑﺮ ﺗﺎرﻳﺦ ادﺑﻴﺎت اﻳﺮان ﭘﻴﺶ از اﺳﻼم اﺳﺖ‪ ،‬ﺗـﺎ از ﺑﻄـﻦ اﻳـﻦ اﺛـﺮ ﺑﺘـﻮان ﺑﻬﺘـﺮ‬
‫اوﺿﺎع اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ـ ﺳﻴﺎﺳﻲ ـ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ زﻣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﻣﺘﻦ »ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن« ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣـﻲدﻫـﺪ‬
‫ﺑﺎزﺷﻨﺎﺧﺖ‪ .‬آن ﭼﻪ آﺷﻜﺎر اﺳﺖ ﭘﮋوﻫﻨﺪه اﻣﺮوزي ﺑﺎ درك ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد در روﻧﺪ ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﻴﺮ ﺗﻄﻮر‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻛﺸﻮرش ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﻫﺮ آن ﭼﻪ از آن ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪه‪ ،‬رﺟﻮع ﻣـﻲﻛﻨـﺪ ﺗـﺎ رﻣـﻮزي را ﺑـﺎز‬
‫ﮔﺸﺎﻳﺪ‪ .‬ﺧﻮاه اﻳﻦ اﺛﺮ ﻳﻚ ﺑﻨﺎي ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻮاه ﻳﻚ ﻧﻘﺶ ﺳﻨﮓ ﺗﺮاﺷﻲ ﺷﺪه‪ ،‬ﺧﻮاه ﻳﻚ ﻣـﺘﻦ‬

‫‪D‬‬
‫ﺗﺄﻟﻴﻔﻲ‪.‬‬

‫‪S‬‬ ‫‪I‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪f‬‬
‫‪v‬‬ ‫‪e‬‬
‫‪h‬‬ ‫‪i‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪c‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل ﺳﻮم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪  206‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﺗﻴﻜﺎن ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن ﻧﺴﺨﻪ ‪J3‬‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ‬
‫اﻟﻒ( ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪1‬ـ ﭘﻮرداود‪ ،‬اﺑﺮاﻫﻴﻢ‪ .‬ﻳﺴﻨﺎ)ﺑﺨﺶ دوم(‪ .‬ﺗﻬﺮان‪ :‬داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‪1356, ،‬‬
‫‪2‬ـ ﺗﻔﻀﻠﻲ‪ ،‬اﺣﻤﺪ‪ .‬ﺗﺎرﻳﺦ ادﺑﻴﺎت اﻳﺮان ﭘﻴﺶ از اﺳﻼم‪ .‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﺳﺨﻦ‪1377, ،‬‬
‫‪3‬ـ ﺟﻌﻔﺮي‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ‪ .‬رﺳﺎﻟﺔ ﻳﻮﺷﺖ ﻓﺮﻳﺎن‪ .‬ﺗﻬﺮان‪ :‬داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‪1365, ،‬‬
‫‪4‬ـ راﺷﺪﻣﺤﺼﻞ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪﺗﻘﻲ‪ .‬ﻣﺠﻠﻪ ﻓﺮوﻫﺮ‪ ،(1364) .‬ﺷﻤﺎره ﻣﻬﺮ‪1365, ،6 :‬‬
‫‪5‬ـ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﺳﻦ‪ ،‬آرﺗﻮ‪ .‬ﻛﻴﺎﻧﻴﺎن‪ .‬ذﺑﻴﺢ ا‪ ...‬ﺻﻔﺎ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ‪1381, ،‬‬
‫‪ -6‬ﻳﺎرﺷﺎﻃﺮ‪ ،‬اﺣﺴﺎن‪ .‬ﺗﺎرﻳﺦ اﻳﺮان ﻛﻤﺒﺮﻳﺞ از ﺳﻠﻮﻛﻴﺎن ﺗﺎ ﻓﺮوﭘﺎﺷـﻲ دوﻟـﺖ ﺳﺎﺳـﺎﻧﻴﺎن‪ .‬ﺣﺴـﻦ‬
‫اﻧﻮﺷﻪ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﻣﻴﺮﻛﺒﻴﺮ‪ ،‬ﺟﻠﺪ ﺳﻮم‪.1380 ،‬‬
‫ب( ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻏﻴﺮﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪7- Bartholomae, Christian., 1904, Altiranisches worterbuch, Berlin.‬‬
‫‪8- Darmeseter, James., 1960, Po zand-Avesta, 2.Vol.‬‬
‫‪I‬‬ ‫‪D‬‬
‫‪S‬‬
‫‪9- Justi, Ferdinand., 1895, Iranisches Namenbuch, Marburg.‬‬
‫‪10- Mayrhofer, Manfred., 1979, Iranisches Personen Namenbuch, wien.‬‬
‫‪11- Misra, Satya Swarup., 1979, The Avesten a Historica and Comparative‬‬
‫‪grammer.‬‬

‫‪f‬‬
‫‪12- Pokorny, J., 1930, Vergleichen des Wörterbuch der Indogermanischen sparchen.‬‬

‫‪o‬‬
‫‪13- West, W.E, 1962, The sacred Books of the East New Pelhi.‬‬

‫‪v‬‬ ‫‪e‬‬
‫‪h‬‬ ‫‪i‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪c‬‬
‫‪A‬‬
‫‪ ‬ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ‪ ‬ﺳﺎل دوم از دوره ﺟﺪﻳﺪ ‪ ‬ﺷﻤﺎره ‪10‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬