Gamit NG Wika Notes

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 3

SOUTHLAND COLLEGE

BASIC EDUCATION
SENIOR HIGH SCHOOL DEPARTMENT

Gamit ng Wika sa Lipunan


Bawat indibidwal ay may sapat na kakayahang
magamit ang isang wika na kailangang pagtuunan ng pansin
upang sanayin ang sarili sa bawat tungkulin sapagkat may mga
pagkakataong kinakailangang gamitin ang isang tungkulin sa
isang sitwasyon at may mga pagkakataon din na
kinakailangang dalawa o higit pang tungkuling pangwika sa
isang sitwasyon.

Inilahad ni M.A.K Halliday (1973) sa kaniyang


Explorations in the Function of Language, na ang mga
tungkuling ginagampanan ng wika sa ating buhay ay
kinkategorya. Ginagamit nang PASALITA at PASULAT ang
nasabing tungkulin.

Pasalita man o pasulat, may kani-kaniyang gamit ang


wika sa lipunan. Mahalaga ang nasabing mga tungkulin o
gamit ng wika sa epektibong pakikipagkomunikasyon. Sa
pamamagitan ng Graphic Clip, tunghayan ang mga gamit ng
wika sa lipunan.
INSTRUMENTAL

Katangian: Tumutugon sa pangangailangan. Nagpapahayag


ng pakiusap, pagtatanong at pag-uutos.

PASALITA PASULAT

Pakikitungo, Liham Pangangalakal


Pangangalakal, Pag-uutos

REGULATORYO / REGULATORI

Katangian: Kumokontrol/gumagabay sa kilos at asal ng iba.

PASALITA PASULAT

Pagbibigay ng Resipe, Direksiyon sa isang


panuto/direksyon, Paalala lugar, Panuto sa Pagsusulit at
paggawa ng isang bagay,
Tuntunin sa Batas na
Ipapatupad

INTERAKSYONAL / INTERAKSIYON

Katangian: Nakapagpapanatili, nakapagtatatag ng relasyong


sosyal.

PASALITA PASULAT

Pormulasyong Panlipunan: Lihan Pangkaibigan:


Pangangamusta, Pag- Imbitasyon sa isang okasyon
anyaya sa Pagkain, (kaarawan, anibersaryo,
Pagpapatuloy sa Bahay, programa sa paaralan)
Pagpapalitan ng Biro,
Pagpapatuloy sa Bahay

PERSONAL

Katangian: Nakakapagpahayag ng sariling damdamin o


opinyon.

PASALITA PASULAT

Pormal o Di-pormal na Editoryal o Pangulong-tudling,


talakayan, debate o Liham patnugot, Pagsulat ng
pagtatalo Suring-Basa o anumang
pagsusri

HEURISTIKO

Katangian: Naghahanap ng impormasyon o datos.

PASALITA PASULAT

Pagtatanong, Pananaliksik, Sarbey, Pamanahong


at Pakikipanayam Papel,Tesis at Disertasyon
IMAHINATIBO / REPRESENTATIBO

Katangian: Nagpapahayag ng komunikasyon sa


pamamagitan ng mga simbolo o sagisag.

PASALITA PASULAT

Pagpapahayag ng Hinuha o Mga Anunsyo, Patalastas at


pahiwatig Paalala (road signage)

Paghahambing sa Pasalita at Pasulat na Wika Cohesive Device


Ang pagsasalita ay makro ng komunikasyon na Ang cohesive device ay maraming gamittulad ng
nagiging daan upang buong laying maipahayag ng tao ang pagpapaliwanag ssa pagbibigay-halimbawa sa mga gamit ng
kaniyang karapatan, niloloob at damdamin. wika sa lipunan.
Ang pasulat ayon sa mga dalubhasa ay pagsasalin sa Iba pang gamit ng cohesive device ay pagpapahayag
papel o sa ano mang kasangkapang maaaring gamitin upang ng pagdaragdag na madalas makita sa unahan ng pangungusap
mapagsasalinan ng mga nabuong salita, simbolo, at ilustrasyon bagama’t makikita rin sa gitna ng pangungusap bilang pang-
ng isang tao o mga tao sa layuning maipahayag ang nasa ugnay sa dalawang sugnay.
kaniyang kaisipan.
Halimbawa: Ganoon din, Gayundin, at/at saka,
Higit na pormal ang pasulat sa pasalitang wika. Sa Bilang karagdagdan, Dagdag pa rito/riyan/roon.
pasalitang wika, hindi naiwawasto ang anu mang nasabi na,
May pagdagdag din sa tulong ng at/at saka, hindi
samantalang sa pasulat na wika may pagkakataong pag-isipan
lamang.., pati na.
ito upang hindi magkamali.
Pagpapahayag ng kabawasan sa kabuuan tulad ng
Tunghayan ang grapikong representasyon ng
maliban sa, sa mga, kay, kina, bukod sa, sa mga, kay, kina.
pagkakaiba ng pasalita at pasulat na wika.
Pagpapahayag ng dahilan na resulta ng isang
Wikang Pasalita at Pasulat Magkaibang Wika? pangyayari o kaganapan tulad ng kaya/kaya na man,
Nagkaiba sa Ortograpiya dahil/dahil sa, sa mga, kay/kina, pagkat/sapagkat, dahil
ditto, bunga nito.
PASALITA PASULAT
Pagpapahayag ng kondisyon na bunga ng kinalabasan
Idalgo Hidalgo tulang sana, kung, kapag, sa sandaling, basta’t.
Reloj Relo Pagpapahayag ng di-pagsang-ayon, pagsang-ayon at
Guitara Gitara di-ganap na pagsang-ayon tulad ng kung gayon, kung
ganoon, dahil ditto, samakatuwid, kung kaya.
Guerra Gera
Pagpapahayag ng pananaw/punto-de-bista tulad ng
Guisa Gisa mula sa paningin ng, ng mga, alinsunod sa, ayon sa, para
Ayon kay Khoo (1994) ito’y naaayon sa kwantitatib kay, sa paningin nina, batay sa.
PASALITA PASULAT Pagpapahayag ng probabilidad, kakayahan o
paninindigan tulad ng maaari, puwede, possible, marahil,
nasa anyong fragmented nasa anyong
siguro, sigurado, tiyak, Malaki ang posibilidad.
at interaksyon ng negatibo at
nagsasalita at nakikinig. Nagtataglay Pagpapahayag ng pagbabago ng paksa o tagpuan
ng mahahaba tulad ng gayunman, ganoon pa man, gayunpaman, sa
impormasyon. kabilang dako, banda, sa isang banda, samantala.
Ayon kay Finnegan at Besnier (1989) Pagpapahayag ng paglilinaw sa isang ideya,
pagbubuod at paglalahat tulang ng sa madaling salita, sabi,
PASALITA PASULAT
bilang paglilinaw, kung gayon, samakatuwid, kaya, bilang
Magagamit sa mga: Mga intsrumento: pagwawakas, bilang konklusyon.
di-berbal salita Pagpapahayag ng pag-uugnayan ng mga
ekstra-berbal sintaks pangungusap o talata tulad ng kaugnay nito, riyan.
panghalip pamatlig pananda
Maaaring sabihin na:
PASALITA PASULAT
Di-pormal Pormal

You might also like